natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1.4.3. Beweg<strong>en</strong><br />
Runder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> behoefte aan beweging (Dellmeier et al. 1990), mogelijk als gevolg <strong>van</strong> <strong>natuurlijk</strong>e<br />
selectie op mobiliteit als manier om water, voedsel, bescherming te verkrijg<strong>en</strong>. Onder <strong>natuurlijk</strong>e omstandig-<br />
hed<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> runder<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 1 <strong>en</strong> 13 kilometer per dag, afhankelijk <strong>van</strong> de verspreiding <strong>van</strong> graasgebied<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waterplaats<strong>en</strong> (Arnold and Dudzinski 1978). Bek<strong>en</strong>d is dat er omstandighed<strong>en</strong> zijn waarin runder<strong>en</strong> iedere<br />
2-3 dag<strong>en</strong> afstand<strong>en</strong> tot wel 40 km aflegg<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> drinkplaats te bereik<strong>en</strong>. Verplaatsing<strong>en</strong> over langere<br />
afstand<strong>en</strong> verlop<strong>en</strong> via wissels waarbij de runder<strong>en</strong> in ganz<strong>en</strong>mars achter elkaar lop<strong>en</strong>. Phillips (2002)<br />
adviseert dat runder<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> goede conditie <strong>van</strong> het bewegingsapparaat dagelijks e<strong>en</strong> afstand <strong>van</strong> 3-4 km<br />
zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> aflegg<strong>en</strong>. Bij het gaan ligg<strong>en</strong> wordt de ligplaats uitvoerig berok<strong>en</strong>. Daarna knielt de koe <strong>en</strong><br />
br<strong>en</strong>gt zo e<strong>en</strong> groot deel <strong>van</strong> haar gewicht over op de <strong>voor</strong>knieën <strong>en</strong> ontlast tegelijkertijd de achterpot<strong>en</strong>.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> de achterb<strong>en</strong><strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong> gebracht. Eén <strong>van</strong> de achterb<strong>en</strong><strong>en</strong> wordt <strong>voor</strong> de ander gezet<br />
<strong>en</strong> ontlast. T<strong>en</strong>slotte buigt de koe de achterb<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> gaat <strong>voor</strong>zichtig op haar zij ligg<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het ligg<strong>en</strong> zijn<br />
de knieën meestal gebog<strong>en</strong>, soms zijn de <strong>voor</strong>pot<strong>en</strong> gestrekt. De kop is meestal opgericht. Bij het opstaan<br />
richt e<strong>en</strong> koe eerst haar <strong>voor</strong>hand <strong>en</strong>igszins op <strong>en</strong> beweegt daarna haar gewicht over haar knieën naar vor<strong>en</strong><br />
waarmee de achterhand wordt ontlast <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s wordt opgericht. Daarna word<strong>en</strong> de <strong>voor</strong>pot<strong>en</strong> één <strong>voor</strong><br />
één gestrekt tot stand.<br />
1.4.4. Lichaamsverzorging<br />
Runder<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> hun huid vrij <strong>van</strong> vuil, parasiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> vlieg<strong>en</strong> met behulp <strong>van</strong> hun tong. Als ze hun pot<strong>en</strong> in<br />
spreidstelling plaats<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ze, de kop, hals <strong>en</strong> anaalstreek uitgezonderd, vrijwel ieder lichaamsdeel<br />
bereik<strong>en</strong>. Kop <strong>en</strong> hals word<strong>en</strong> met één <strong>van</strong> de achterpot<strong>en</strong> bekrabt. Gedeeltes <strong>van</strong> kop, hals <strong>en</strong> schouder die<br />
niet met de tong, noch met de achterpoot kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bereikt, hebb<strong>en</strong> bij het sociaal likk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoge<br />
prioriteit. Ook schur<strong>en</strong> runder<strong>en</strong> aan boomstamm<strong>en</strong>, takk<strong>en</strong> <strong>en</strong> struik<strong>en</strong>. Zand wordt soms gebruikt om de kop<br />
mee te schur<strong>en</strong> of om dit met de <strong>voor</strong>pot<strong>en</strong> op de rug te werp<strong>en</strong>. De staart wordt gebruikt om vlieg<strong>en</strong> weg te<br />
jag<strong>en</strong>.<br />
1.4.5. Mest<strong>en</strong> <strong>en</strong> uriner<strong>en</strong><br />
Runder<strong>en</strong> uriner<strong>en</strong> <strong>en</strong> mest<strong>en</strong> niet op specifieke plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> mest<strong>en</strong> als ze lop<strong>en</strong> of staan. Bij uriner<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
mest<strong>en</strong> wordt de staart gehev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de rug licht gekromd. Uriner<strong>en</strong> gebeurt normaliter als koei<strong>en</strong> staan.<br />
25
Change language