natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
12<br />
Het <strong>natuurlijk</strong>e <strong>gedrag</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> dier is het resultaat <strong>van</strong> e<strong>en</strong> evolutionair selectieproces waarin dier<strong>en</strong> overlev<strong>en</strong><br />
die het best “aangepast” zijn (de meeste vruchtbare nakomeling<strong>en</strong> producer<strong>en</strong>). Dier<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zich daarbij zo<br />
ontwikkeld dat hun <strong>gedrag</strong> nauwkeurig is afgestemd op de beperking<strong>en</strong> <strong>en</strong> de mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>van</strong> hun omgeving.<br />
In de in dit advies gekoz<strong>en</strong> b<strong>en</strong>adering <strong>van</strong> <strong>natuurlijk</strong> <strong>gedrag</strong> is bij gebrek aan wet<strong>en</strong>schappelijke grond<strong>en</strong> niet<br />
gekoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het prioriter<strong>en</strong> <strong>van</strong> afzonderlijke <strong>gedrag</strong>selem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het complexe <strong>natuurlijk</strong> <strong>gedrag</strong>repertoire<br />
<strong>van</strong> runder<strong>en</strong>. Dit is e<strong>en</strong>voudigweg onmogelijk. De motivatie <strong>van</strong> dier<strong>en</strong> om op e<strong>en</strong> zeker mom<strong>en</strong>t gedur<strong>en</strong>de<br />
e<strong>en</strong> bepaalde tijd specifiek <strong>gedrag</strong> uit te voer<strong>en</strong> hangt immers af <strong>van</strong> de mate <strong>van</strong> bevrediging <strong>van</strong> tal <strong>van</strong><br />
behoeftes. E<strong>en</strong> belangrijk deel <strong>van</strong> deze behoeftes is bij de geboorte in aanleg aanwezig. Doordat <strong>van</strong>af de<br />
geboorte behoeftes word<strong>en</strong> bevredigd groei<strong>en</strong> behoeftes naar hogere bevredigingsniveaus <strong>en</strong> kom<strong>en</strong> er tijd<strong>en</strong>s<br />
de ontwikkeling ook andere behoeftes <strong>voor</strong> in de plaats (spel<strong>gedrag</strong> wordt ingeruild <strong>voor</strong> seksueel <strong>en</strong> agonistisch<br />
<strong>gedrag</strong> <strong>en</strong> zuig<strong>gedrag</strong> <strong>voor</strong> kauw<strong>en</strong>). Sommige del<strong>en</strong> <strong>van</strong> het “<strong>natuurlijk</strong>e <strong>gedrag</strong>srepertoire” zijn echter zo<br />
belangrijk <strong>voor</strong> de "evolutionaire fitness” <strong>van</strong> e<strong>en</strong> soort, dat ze “intrinsiek belon<strong>en</strong>d” zijn. Dat wil zegg<strong>en</strong> dat de<br />
uitvoering <strong>van</strong> die <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong> belangrijk (“belon<strong>en</strong>d”) <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> dier is ongeacht de directe functionele<br />
consequ<strong>en</strong>ties <strong>van</strong> die <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong>. Omdat die <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong> zo “belon<strong>en</strong>d” zijn, zull<strong>en</strong> de dier<strong>en</strong> die <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong><br />
onder allerlei omstandighed<strong>en</strong> will<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>. Dier<strong>en</strong> ondervind<strong>en</strong> e<strong>en</strong> slecht welzijn wanneer ze deze<br />
<strong>gedrag</strong>spatron<strong>en</strong> niet kunn<strong>en</strong> verton<strong>en</strong>. Als substituut ontwikkel<strong>en</strong> dier<strong>en</strong> dan afwijk<strong>en</strong>de <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong><br />
(<strong>gedrag</strong>spathologieën). Bij de meeste <strong>gedrag</strong>ing<strong>en</strong> is het echter zo, dat niet de uitvoering <strong>van</strong> het <strong>gedrag</strong> zelf<br />
positieve of negatieve gevoel<strong>en</strong>s oproept, maar dat <strong>voor</strong>al de consequ<strong>en</strong>ties <strong>van</strong> dat <strong>gedrag</strong> positieve of<br />
negatieve gevoel<strong>en</strong>s oproep<strong>en</strong>.<br />
De vraag in welke mate aan de behoefte <strong>van</strong> dier<strong>en</strong> om <strong>natuurlijk</strong> <strong>gedrag</strong> te verton<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> voldaan,<br />
heeft naast e<strong>en</strong> biologisch kader e<strong>en</strong> duidelijk ethisch kader. Dat betek<strong>en</strong>t dat <strong>gedrag</strong>sdeskundig<strong>en</strong> weliswaar<br />
kunn<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong> welke behoeftes dier<strong>en</strong> <strong>van</strong> nature hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> in welke vorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> houderij deze in hun<br />
expressie word<strong>en</strong> belemmerd, maar de afweging tot op welk niveau wij dier<strong>en</strong> toestaan om specifieke behoeftes<br />
te bevredig<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zorgvuldige afweging vraagt <strong>van</strong> de behoeftes <strong>van</strong> dier<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong> andere belang<strong>en</strong>.<br />
Bron: Bijdrage onderzoekers WUR <strong>en</strong> Faculteit Dierg<strong>en</strong>eeskunde Utrecht