WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's

WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's

hunzeenaas.nl
from hunzeenaas.nl More from this publisher
11.09.2013 Views

6. Watertekort 6.1 Verdroging Op orde krijgen voor 2015 In Westerwolde is momenteel ruim 3100 ha natuurgebied geheel of gedeeltelijk verdroogd (kaart 10). Dit areaal is bepaald op basis van een analyse van de gegevens van de provincie Groningen uit 2004 door het Verdrogingsforum. Verdroogde natuurgebieden hebben een te lage grondwaterstand voor de gebiedsspecifieke natuurfunctie, hetgeen vaak is veroorzaakt doordat zowel de aan- en afvoer van water zijn afgestemd op de landbouwfunctie. Daarnaast vindt bij Sellingen grondwateronttrekking ten behoeve van drinkwater plaats. Een groot deel van de verdroogde gebieden valt binnen de EHS Westerwolde (de Ruiten Aa en Bourtange (2720 ha)), daarnaast betreft het een terrein onder Beerta: de Zuidoosthoek bij de Blauwestad. Dit gebied is ca. 380 ha groot. Over de bestrijding van verdroging zijn bestuurlijke afspraken gemaakt in POP Groningen. Volgens deze afspraken dient in 2018 100% van het verdroogde areaal hydrologisch te zijn hersteld. In Westerwolde gebeurt dit vooral door uitvoering van de EHS. De financiering voor de uitvoering van de EHS is nog niet volledig rond. Het waterschap heeft haar bijdrage al geregeld en toegezegd. Op orde houden tot 2050 Door de toename van de verdamping kan op de lange termijn de verdroging weer toenemen. Om de net herstelde gebieden op de lange termijn op orde te houden is blijvende aandacht voor de natuurfunctie nodig in de GGOR-peilbesluiten. Bij nieuw in te richten natuurgebieden dient het waterbeheer op de klimaatsverandering te worden afgestemd zodat niet over een aantal jaren weer problemen met verdroging ontstaan. Verder dient zoveel mogelijk gebiedseigen water te worden vastgehouden om natuurfuncties zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen. Gemeenten dienen verder bij planvorming in het buitengebied rekening te houden met natuurgebieden en eventueel compenserende maatregelen te treffen. Uit het oogpunt van duurzaamheid is volgens het waterschap de onttrekking op een plaats met waterafhankelijke natuur ongewenst. Een onderzoek naar het effect van de grondwateronttrekking op de verdroging en de natuurwaarde van de gebieden heeft beperkt effect aangetoond. Het waterschap wil samen met het waterbedrijf nog aanvullend onderzoek doen naar de kosten en baten van een eventuele alternatieve plaats voor drinkwateronttrekking. Conclusie o In Westerwolde is 3100 ha verdroogd gebied en dat moet volgens afspraak voor 2018 zijn hersteld. Acties & maatregelen 6.1 Uitvoering van de EHS (voor de deelprojecten zie tabel 2 7 ). 2007-2014 6.2 Kosten/batenanalyse alternatieven drinkwateronttrekking bij Sellingen 2008 Aandachtspunten lange termijn o Natuur meenemen in termen van berging in GGOR-peilbesluiten. o Waterbeheer afstemmen op natuurfunctie. o Gemeente bij bestemmingsplannen rekening houden met natuurgebieden en compenserende maatregelen. o Vasthouden gebiedseigen water. 7 Het verdroogde areaal in de EHS (ca 2720 ha) komt niet geheel overeen met het areaal waterberging (3130 ha). Dit komt doordat bepaalde projecten niet bijdragen aan de verdrogingsbestrijding. 28

6.2 Droogte(schade) Op orde krijgen in 2015 In een gemiddelde zomer wordt ca. 30 miljoen m 3 gebiedsvreemd water aangevoerd vanuit het IJsselmeer om aan de watervraag van het gebied te voldoen. Het aangevoerde water wordt gebruikt voor het op orde houden van het peil, voor bedrijfsvoering van de AVEBE en Kappa Triton, voor droogtebestrijding in de landbouw, voor het watervoerend houden van de Ruiten Aa en voor verziltingsbestrijding. Er zijn afspraken met Rijkswaterstaat over het maximaal te onttrekken debiet uit het IJsselmeer. Tot nu toe wordt dit maximum niet gehaald, maar het wordt steeds kritischer. De wateraanvoer is in 2005 geoptimaliseerd door automatisering van een groot aantal stuwen. Bewustwording bij de mensen dat water schaars is in de zomer kan een bijdrage leveren aan het verlagen van het waterverbruik. Daarnaast kan verziltingsbestrijding mogelijk beperkt worden door alleen op afroep door te spoelen. Op orde houden tot 2050 Bij de huidige afspraken over de maximale wateraanvoer zal door toenemende verdamping de waterbehoefte toenemen. De toenemende verdamping kan veel schade veroorzaken aan landbouwgewassen. Daarnaast zal de onttrekking door de AVEBE toenemen, omdat het bedrijf bezig is om de grondwaterwinning te vervangen door oppervlaktewaterwinning. De schade zal het grootst zijn op zandgronden in de gemeente Vlagtwedde (zie kaart 11). Er is berekend dat in 2050 de waterbehoefte van Westerwolde met 5 miljoen m 3 zal toenemen. Bij waterschaarste wordt momenteel een zogenaamde verdringingsreeks toegepast (zie Beheersplan Waterschap Hunze en Aa´s), waarin onder andere is aangegeven dat onttrekking door industrie een hogere prioriteit heeft dan aanvoer voor beregening van de landbouw. Verziltingsbestrijding heeft al een lage prioriteit. Op de lange termijn zal moeten worden gekeken naar mogelijkheden om de waterbehoefte te verminderen. Momenteel loopt er een EU-project ‘No Regret’ waarin mogelijkheden worden bestudeerd om de waterbehoefte te verkleinen. Er wordt onder andere gekeken naar ander peilbeheer en beregening uit grondwater. Daarnaast wordt binnen het project ‘Samenwerken voor Water’ in 2007 een proef uitgevoerd met een aantal boeren in Westerwolde waarin bekeken wordt of detail waterbeheersing op perceelsniveau de waterbehoefte kan doen afnemen. De resultaten van beide studies komen in 2007 beschikbaar. Conclusie o Momenteel raakt alleen in droge jaren de wateraanvoer ontoereikend voor droogtebestrijding. o De situatie kan geoptimaliseerd worden. Acties & maatregelen 6.3 Communicatie over bewustwording van waterschaarste 2007 6.4 Aanpassing verziltingsbestrijding (bijv. alleen op afroep) 2007 6.5. Implementatie van resultaten uit de projecten ‘No Regret’ en 2008 ‘Samenwerken voor water’ Aandachtspunten lange termijn o Onderzoek naar mogelijkheden van beregening uit grondwater. o Oplossing zoeken voor zoutlozing van de industrieën zodat minder verdunningswater nodig is. o Onderzoek naar minder droogtegevoelige teelten in landbouw. 29

6.2 Droogte(schade)<br />

Op orde krijg<strong>en</strong> in 2015<br />

In e<strong>en</strong> gemiddelde zomer wordt ca. 30 miljo<strong>en</strong> m 3 gebiedsvreemd water aangevoerd vanuit het<br />

IJsselmeer om aan de watervraag van het gebied te voldo<strong>en</strong>. Het aangevoerde water wordt gebruikt<br />

voor het op orde houd<strong>en</strong> van het peil, voor bedrijfsvoering van de AVEBE <strong>en</strong> Kappa Triton, voor<br />

droogtebestrijding in de landbouw, voor het watervoer<strong>en</strong>d houd<strong>en</strong> van de Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> voor<br />

verziltingsbestrijding. Er zijn afsprak<strong>en</strong> met Rijkswaterstaat over het maximaal te onttrekk<strong>en</strong> debiet uit<br />

het IJsselmeer. Tot nu toe wordt dit maximum niet gehaald, maar het wordt steeds kritischer. De<br />

wateraanvoer is in 2005 geoptimaliseerd door automatisering van e<strong>en</strong> groot aantal stuw<strong>en</strong>.<br />

Bewustwording bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> dat water schaars is in de zomer kan e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan het<br />

verlag<strong>en</strong> van het waterverbruik. Daarnaast kan verziltingsbestrijding mogelijk beperkt word<strong>en</strong> door<br />

alle<strong>en</strong> op afroep door te spoel<strong>en</strong>.<br />

Op orde houd<strong>en</strong> tot 2050<br />

Bij de huidige afsprak<strong>en</strong> over de maximale wateraanvoer zal door to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de verdamping de<br />

waterbehoefte to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. De to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de verdamping kan veel schade veroorzak<strong>en</strong> aan<br />

landbouwgewass<strong>en</strong>. Daarnaast zal de onttrekking door de AVEBE to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, omdat het bedrijf bezig<br />

is om de grondwaterwinning te vervang<strong>en</strong> door oppervlaktewaterwinning. De schade zal het grootst<br />

zijn op zandgrond<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde (zie kaart 11). Er is berek<strong>en</strong>d dat in 2050 de<br />

waterbehoefte van Westerwolde met 5 miljo<strong>en</strong> m 3 zal to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />

Bij waterschaarste wordt mom<strong>en</strong>teel e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde verdringingsreeks toegepast (zie Beheersplan<br />

Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s), waarin onder andere is aangegev<strong>en</strong> dat onttrekking door industrie e<strong>en</strong><br />

hogere prioriteit heeft dan aanvoer voor bereg<strong>en</strong>ing van de landbouw. Verziltingsbestrijding heeft al<br />

e<strong>en</strong> lage prioriteit.<br />

Op de lange termijn zal moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> naar mogelijkhed<strong>en</strong> om de waterbehoefte te<br />

verminder<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel loopt er e<strong>en</strong> EU-project ‘No Regret’ waarin mogelijkhed<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

bestudeerd om de waterbehoefte te verklein<strong>en</strong>. Er wordt onder andere gekek<strong>en</strong> naar ander peilbeheer<br />

<strong>en</strong> bereg<strong>en</strong>ing uit grondwater. Daarnaast wordt binn<strong>en</strong> het project ‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor Water’ in 2007<br />

e<strong>en</strong> proef uitgevoerd met e<strong>en</strong> aantal boer<strong>en</strong> in Westerwolde waarin bekek<strong>en</strong> wordt of detail<br />

waterbeheersing op perceelsniveau de waterbehoefte kan do<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong>. De resultat<strong>en</strong> van beide<br />

studies kom<strong>en</strong> in 2007 beschikbaar.<br />

Conclusie<br />

o Mom<strong>en</strong>teel raakt alle<strong>en</strong> in droge jar<strong>en</strong> de wateraanvoer ontoereik<strong>en</strong>d voor droogtebestrijding.<br />

o De situatie kan geoptimaliseerd word<strong>en</strong>.<br />

Acties & maatregel<strong>en</strong><br />

6.3 Communicatie over bewustwording van waterschaarste 2007<br />

6.4 Aanpassing verziltingsbestrijding (bijv. alle<strong>en</strong> op afroep) 2007<br />

6.5. Implem<strong>en</strong>tatie van resultat<strong>en</strong> uit de project<strong>en</strong> ‘No Regret’ <strong>en</strong> 2008<br />

‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor water’<br />

Aandachtspunt<strong>en</strong> lange termijn<br />

o Onderzoek naar mogelijkhed<strong>en</strong> van bereg<strong>en</strong>ing uit grondwater.<br />

o Oplossing zoek<strong>en</strong> voor zoutlozing van de industrieën zodat minder verdunningswater nodig is.<br />

o Onderzoek naar minder droogtegevoelige teelt<strong>en</strong> in landbouw.<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!