WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's
WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's
WATERPLAN WESTERWOLDE - Hunze en Aa's
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>WATERPLAN</strong> <strong>WESTERWOLDE</strong><br />
Eindconcept, Ve<strong>en</strong>dam, februari 2008<br />
1
Inhoudsopgave<br />
0. Sam<strong>en</strong>vatting.............................................................................................................................. 4<br />
1. Inleiding ...................................................................................................................................... 6<br />
1.1 Aanleiding............................................................................................................................... 6<br />
1.2 Doelstelling ................................................................................................................................. 6<br />
1.3 Aanpak ................................................................................................................................... 7<br />
1.3.1 Geldigheidsduur van het waterplan ................................................................................... 7<br />
1.3.2 Uitgevoerd onderzoek........................................................................................................ 7<br />
1.3.3 Proces................................................................................................................................ 7<br />
1.4 Opzet waterplan ..................................................................................................................... 8<br />
2. Westerwolde nu <strong>en</strong> in de toekomst .......................................................................................... 10<br />
2.1 Gebiedsbegr<strong>en</strong>zing .................................................................................................................. 10<br />
2.2 Karakter van het gebied ........................................................................................................... 10<br />
2.3 Autonome ontwikkeling<strong>en</strong>/r.o.-ontwikkeling<strong>en</strong>..................................................................... 10<br />
2.3.1 Regionaal......................................................................................................................... 10<br />
2.3.2 Lokaal .............................................................................................................................. 11<br />
2.4 Kader voor de toekomst voor Westerwolde......................................................................... 12<br />
2.5 W<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vanuit de omgeving................................................................................................ 14<br />
2.6 Sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>d gezam<strong>en</strong>lijk w<strong>en</strong>sbeeld voor Westerwolde.................................................. 14<br />
3. Strategie korte termijn (2015)................................................................................................... 16<br />
5. Wateroverlast ........................................................................................................................... 19<br />
5.1 Regionale wateropgave ....................................................................................................... 19<br />
5.1.1 Overstroming vanuit de boezem...................................................................................... 19<br />
5.1.2 Inundatie vanuit de kleinere watergang<strong>en</strong>....................................................................... 20<br />
5.1.3 Reguliere wateropgave.................................................................................................... 22<br />
5.2 Stedelijke wateropgave........................................................................................................ 23<br />
5.2.1 Wateroverlast vanuit het oppervlaktewater ..................................................................... 23<br />
5.2.2 Wateroverlast vanuit de riolering = Water op straat ........................................................ 25<br />
5.2.3 Grondwateroverlast ......................................................................................................... 27<br />
6. Watertekort ............................................................................................................................... 28<br />
6.1 Verdroging............................................................................................................................ 28<br />
6.2 Droogte(schade) .................................................................................................................. 29<br />
7. Waterkwaliteit ........................................................................................................................... 30<br />
7.1 Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) ................................................................................. 30<br />
7.2 Grondwater........................................................................................................................... 33<br />
7.3 Stedelijk water .......................................................................................................................... 33<br />
7.4 Waterbodems ........................................................................................................................... 34<br />
8. Recreatie & beleving ................................................................................................................ 36<br />
9. Strategie lange termijn.............................................................................................................. 38<br />
9.1 Op te loss<strong>en</strong> kwesties voor de lange termijn............................................................................ 38<br />
9.2 Vasthoud<strong>en</strong> van 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water......................................................................................... 38<br />
9.3 Beperk<strong>en</strong> van waterbehoefte <strong>en</strong> waarborg<strong>en</strong> wateraanvoer ................................................... 39<br />
9.4 Lange termijn ambiti<strong>en</strong>iveau voor de KRW .............................................................................. 39<br />
10. Organisatie <strong>en</strong> communicatie................................................................................................... 40<br />
10.1 Sam<strong>en</strong>werking ..................................................................................................................... 40<br />
10.2 Communicatie ...................................................................................................................... 41<br />
11. Monitoring <strong>en</strong> evaluatie ............................................................................................................ 43<br />
12. Beheer <strong>en</strong> onderhoud............................................................................................................... 44<br />
2
13. Consequ<strong>en</strong>ties voor de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong>............................................................................... 46<br />
13.1 Waterschap .......................................................................................................................... 46<br />
13.2 Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>........................................................................................................................... 46<br />
13.3 Provincie............................................................................................................................... 47<br />
13.4 Landbouw............................................................................................................................. 47<br />
13.5 Natuur................................................................................................................................... 48<br />
13.6 Bedrijv<strong>en</strong> .............................................................................................................................. 48<br />
13.7 Recreatie.............................................................................................................................. 48<br />
14 Kost<strong>en</strong> van het waterplan......................................................................................................... 49<br />
15. Achtergronddocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> .......................................................................................................... 50<br />
Bijlag<strong>en</strong> .............................................................................................................................................. 51<br />
Bijlage 1 Begripp<strong>en</strong>lijst....................................................................................................................... 52<br />
Bijlage 2 Betrokk<strong>en</strong> bij het waterplan................................................................................................. 53<br />
Bijlage 3 Woningbouwprogramma’s geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ............................................................................... 56<br />
Bijlage 4 Toelichting stedelijke wateropgave stedelijke kern<strong>en</strong>......................................................... 59<br />
Bijlage 5 Stedelijke wateropgave landelijke kern<strong>en</strong>........................................................................... 62<br />
Bijlage 6 Reeds afgekoppeld areaal geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>............................................................................... 63<br />
Bijlage 7 Notitie grondwateroverlast .................................................................................................. 64<br />
Bijlage 8 Waterkans<strong>en</strong>kaart<strong>en</strong>........................................................................................................... 67<br />
Bijlage 9 Vaar-, zwem- <strong>en</strong> viswater<strong>en</strong> Westerwolde ......................................................................... 68<br />
Bijlage 10 Klacht<strong>en</strong>afhandeling Regionaal Waterplan Westerwolde................................................. 69<br />
Bijlage 11Checklist watertoets........................................................................................................... 71<br />
Bijlage 12 Worksheets top ti<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> ..................................................................................... 72<br />
Bijlage 13 Actie- & uitvoeringsprogramma – Waterschap <strong>Hunze</strong> & Aa’s .......................................... 85<br />
Bijlage 14 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Bellingwedde.............................................. 89<br />
Bijlage 15 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Reiderland.................................................. 92<br />
Bijlage 16 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Stadskanaal ............................................... 95<br />
Bijlage 17 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde ............................................... 98<br />
Bijlage 18 Kaart<strong>en</strong>............................................................................................................................ 101<br />
Bijlage 19 Maatregel<strong>en</strong>tabel KRW <strong>en</strong> WB21 maatregel<strong>en</strong>.............................................................. 102<br />
3
0. Sam<strong>en</strong>vatting<br />
Het Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s heeft sam<strong>en</strong> met de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Bellingwedde, Reiderland, Stadskanaal<br />
<strong>en</strong> Vlagtwedde het Regionaal Waterplan Westerwolde opgesteld dat zowel e<strong>en</strong> watersysteemplan<br />
vormt voor het watersysteem Westerwolde als e<strong>en</strong> waterplan voor de vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Dit plan<br />
vormt de onderlegger voor de watertoets, de toets die wordt gehanteerd voor nieuwe ruimtelijke<br />
ontwikkeling<strong>en</strong>. Voor het waterschap vormt het de onderlegger voor de jaaractiviteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
Beheersplan van het waterschap <strong>en</strong> het Stroomgebiedbeheersplan van de KRW. Dit plan voldoet aan<br />
de eis<strong>en</strong> van het Regionaal Bestuursakkoord Water (RBW) om het watersysteem in het landelijke <strong>en</strong><br />
het stedelijke gebied op orde te krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> op orde te houd<strong>en</strong> op voor de onderwerp<strong>en</strong> wateroverlast<br />
<strong>en</strong> watertekort, rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de klimaatsverandering. Het RBW vraagt concreet om locaties<br />
voor kleinschalige waterberging, toetsing van de inundati<strong>en</strong>orm<strong>en</strong>, uitwerking van de opgave voor<br />
verdroging, analyse van droogte. grondwateroverlast, water op straat <strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> riolering <strong>en</strong> het<br />
invull<strong>en</strong> van de stedelijke wateropgave. Al deze zak<strong>en</strong> zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het waterplan. Tev<strong>en</strong>s zijn<br />
de consequ<strong>en</strong>ties van de nieuwe Europese eis<strong>en</strong> voor de waterkwaliteit geanalyseerd. Voor de KRW<br />
zijn echter nog ge<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, omdat de KRW-maatregel<strong>en</strong> pas in 2007 word<strong>en</strong><br />
uitgewerkt. Het plan is in nauw overleg met de omgeving tot stand gekom<strong>en</strong>.<br />
In het watersysteem Westerwolde blijk<strong>en</strong> al veel project<strong>en</strong> in uitvoering of uitgevoerd te zijn die<br />
bijdrag<strong>en</strong> aan het oploss<strong>en</strong> van de geconstateerde wateropgav<strong>en</strong>. De inspanning<strong>en</strong> van de afgelop<strong>en</strong><br />
jar<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, het waterschap <strong>en</strong> andere partij<strong>en</strong> werp<strong>en</strong> haar vrucht<strong>en</strong> af.<br />
Het project Westerwolde Schoon! heeft ervoor gezorgd dat de rioleringssituatie is verbeterd waardoor<br />
de kans op water op straat is afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> de waterkwaliteit is verbeterd. Tev<strong>en</strong>s zijn er kans<strong>en</strong><br />
b<strong>en</strong>ut om water langer vast te houd<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast wordt mom<strong>en</strong>teel de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) ingericht. De inrichting van de EHS<br />
is ess<strong>en</strong>tieel voor het oploss<strong>en</strong> van diverse wateropgav<strong>en</strong>. Met de EHS wordt de verdroging van de<br />
natuurgebied<strong>en</strong> opgehev<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt tot 2025 voldo<strong>en</strong>de water vastgehoud<strong>en</strong> om de<br />
klimaatsverandering op te vang<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s wordt met de inrichting van de EHS bijgedrag<strong>en</strong> aan het<br />
verbeter<strong>en</strong> van de ecologische toestand van de Ruit<strong>en</strong> Aa voor de Europese Kaderrichtlijn Water<br />
(KRW). Daarnaast draagt de EHS bij aan de versterking van recreatie <strong>en</strong> beleving rondom de Ruit<strong>en</strong><br />
Aa. E<strong>en</strong> optimale <strong>en</strong> tijdige uitvoering van de EHS verdi<strong>en</strong>t daarom aandacht van alle betrokk<strong>en</strong><br />
partij<strong>en</strong>.<br />
Naast de uitvoering van al geplande maatregel<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om<br />
knelpunt<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de inundatie vanuit kleinere watergang<strong>en</strong>, grondwateroverlast,<br />
regulier peilbeheer <strong>en</strong> de grote hoeveelheid slib in diverse water<strong>en</strong>. Voor grondwateroverlast,<br />
inundatie- <strong>en</strong> baggerknelpunt<strong>en</strong> is in 2007 nader onderzoek nodig voordat e<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong>plan kan<br />
word<strong>en</strong> opgesteld. Hiervoor word<strong>en</strong> onderzoekskost<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Eind 2007 zijn concrete<br />
maatregel<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d.<br />
Het waterplan bevat concrete project<strong>en</strong> voor kleinschalige waterberging, in natuurgebied<strong>en</strong> langs de<br />
EHS, maar ook in stedelijke gebied<strong>en</strong>. Aanvull<strong>en</strong>d op deze technische maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ook<br />
communicatie <strong>en</strong> organisatorische acties b<strong>en</strong>oemd t<strong>en</strong> einde de sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
andere partij<strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bewustwording over de eig<strong>en</strong> bijdrage aan de wateropgav<strong>en</strong> te<br />
vergrot<strong>en</strong>.<br />
Met de maatregel<strong>en</strong> is het watersysteem op orde gebracht. Om het systeem op orde te houd<strong>en</strong> zal bij<br />
iedere ontwikkeling door zowel provincie, waterschap als geme<strong>en</strong>te kans<strong>en</strong> gegrep<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
om de wateropgav<strong>en</strong> verder in te vull<strong>en</strong>. Bij nieuwe bouwplann<strong>en</strong> kan de watertoets daarbij van di<strong>en</strong>st<br />
4
zijn. E<strong>en</strong> duidelijke opgave voor de lange termijn is de opgave 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water vast te houd<strong>en</strong> om<br />
de verwachte extra neerslag op te kunn<strong>en</strong> vang<strong>en</strong>.<br />
Ecologie <strong>en</strong> waterkwaliteit<br />
In het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) heeft het waterschap de ambities, doel<strong>en</strong>,<br />
maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kost<strong>en</strong> geformuleerd voor de waterlicham<strong>en</strong> in het gebied. Het gaat hierbij om de<br />
volg<strong>en</strong>de waterlicham<strong>en</strong>:<br />
• Kanal<strong>en</strong> Westerwolde;<br />
• Runde / Ruit<strong>en</strong> Aa / Westerwoldsche Aa Zuid;<br />
• Mussel Aa / Pagediep;<br />
• Westerwoldsche Aa Noord.<br />
Conform de KRW di<strong>en</strong>t in 2015 de gew<strong>en</strong>ste <strong>en</strong> goede ecologische toestand in deze waterlicham<strong>en</strong> te<br />
zijn bereikt. Uit e<strong>en</strong> vergelijking van de gew<strong>en</strong>ste ecologische toestand met de huidige toestand blijkt<br />
dat voor 3 van 4 waterlicham<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> nodig zijn om de gew<strong>en</strong>ste toestand in 2015 (of uiterlijk<br />
in 2027 na doelverlaging- <strong>en</strong> fasering) te bereik<strong>en</strong>. De belangrijkste knelpunt<strong>en</strong> voor het bereik<strong>en</strong> van<br />
de gew<strong>en</strong>ste toestand zijn het nutriënt<strong>en</strong>gehalte van het water <strong>en</strong> de harde inrichting van de oevers.<br />
De belangrijkste maatregel<strong>en</strong> die het waterschap voorstelt voor het bereik<strong>en</strong> van de goede<br />
ecologische toestand is de inrichting van de EHS Westerwolde, de natuurvri<strong>en</strong>delijke inrichting van<br />
oevers (totaal 25% van de oevers) al dan niet in combinatie met het Masterplan Kad<strong>en</strong>. Naast deze<br />
waterkwaliteitsmaatregel<strong>en</strong> blijft ook het huidige waterkwaliteitsbeleid van kracht. Dit betek<strong>en</strong>t dat<br />
uitvoering wordt gegev<strong>en</strong> aan de landelijke mestwetgeving <strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal lozingsbesluit<strong>en</strong>.<br />
Organisatie <strong>en</strong> communicatie<br />
Het watersysteemplan is opgesteld in afstemming met belang<strong>en</strong>organisaties in de omgeving. Ook in<br />
de toekomst zal bij de uitvoering van het watersysteemplan gecommuniceerd word<strong>en</strong> met<br />
belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong> in de omgeving. Hiervoor wordt e<strong>en</strong> communicatieparagraaf opgesteld. Verder<br />
wordt de klacht<strong>en</strong>afhandeling verbeterd <strong>en</strong> zal er voor inwoners van het gebied e<strong>en</strong> belevingsdag<br />
word<strong>en</strong> georganiseerd.<br />
Conclusie<br />
Over het algeme<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> gesteld dat het watersysteem goed op orde is. Middels lop<strong>en</strong>de<br />
maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal knelpunt<strong>en</strong> opgelost. Naar de toekomst toe zijn er wat betreft<br />
waterkwantiteit <strong>en</strong>kele aandachtspunt<strong>en</strong>. De Kaderrichtlijn Water zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
behoorlijke stempel drukk<strong>en</strong> op het waterkwaliteitsbeleid <strong>en</strong> de maatregel<strong>en</strong> die zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. In stedelijk gebied is het belangrijkste item de kom<strong>en</strong>de periode de uitwerking van de<br />
stedelijke wateropgave om ook in de toekomst droge voet<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong> in de bebouwde gebied<strong>en</strong>.<br />
Er is e<strong>en</strong> top 10 van maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> acties sam<strong>en</strong>gesteld die kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> met prioriteit word<strong>en</strong><br />
uitgevoerd:<br />
1. Optimale uitvoering Ecologische Hoofdstructuur Westerwolde<br />
2. Opstell<strong>en</strong> plan van aanpak inundatie-knelpunt<strong>en</strong><br />
3. Communicatie t<strong>en</strong> behoeve van verbeter<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> bewustwording<br />
4. Verbetering klacht<strong>en</strong>afhandeling<br />
5. Analyse grondwateroverlast <strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> grondwateroverlast<br />
6. Analyse baggerknelpunt<strong>en</strong> in lokale <strong>en</strong> regionale water<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanwijz<strong>en</strong> doorgangsdepots<br />
7. Kans<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> voor het vasthoud<strong>en</strong> van water op de lange termijn (2050)<br />
8. Aanpass<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>telijke Rioleringsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> discussie acceptatie water op straat<br />
9. Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> regulier peilbeheer <strong>en</strong> discussie acceptatie ander peilbeheer<br />
10. Invull<strong>en</strong> stedelijke wateropgave<br />
5
1. Inleiding<br />
1.1 Aanleiding<br />
De wateroverlast in de jar<strong>en</strong> neg<strong>en</strong>tig heeft lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat Nederland nog niet is voorbereid op de<br />
toekomst. Door de klimaatverandering <strong>en</strong> de to<strong>en</strong>ame van het verhard oppervlak wordt de kans op<br />
wateroverlast steeds groter. Ook neemt door de temperatuursstijging de verdamping toe, waardoor in<br />
de zomer steeds vaker watertekort zal optred<strong>en</strong>. Daarnaast staat er voor waterkwaliteit extra<br />
regelgeving vanuit Brussel (de Europese Kaderrichtlijn Water, KRW) voor de deur. Al e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong><br />
is het besef aanwezig dat er iets moet gebeur<strong>en</strong>. In 2000 is de landelijke commissie Waterbeheer<br />
21ste eeuw ingesteld, hetge<strong>en</strong> heeft geleid tot het opstell<strong>en</strong> van Stroomgebiedsvisies (voor Noord-<br />
Nederland in 2002) <strong>en</strong> het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW, 2003).<br />
In september 2005 is door de provincies Groning<strong>en</strong> <strong>en</strong> Dr<strong>en</strong>the, Rijkswaterstaat Noord, twee<br />
waterschapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> 32 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in Groning<strong>en</strong> <strong>en</strong> Noord <strong>en</strong> Oost Dr<strong>en</strong>the het Regionaal<br />
Bestuursakkoord Water (RBW) getek<strong>en</strong>d, waarin afsprak<strong>en</strong> zijn gemaakt over de gezam<strong>en</strong>lijke<br />
aanpak van wateroverlast, watertekort <strong>en</strong> waterkwaliteit. Deze afsprak<strong>en</strong> uit het RBW word<strong>en</strong> door<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uitgewerkt in e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk waterplan <strong>en</strong> door waterschapp<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
watersysteemplan. Dit alles is noodzakelijk om gezam<strong>en</strong>lijk het watersysteem op orde te krijg<strong>en</strong> (in<br />
2015) <strong>en</strong> op orde te houd<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de klimaatverandering <strong>en</strong> Europese eis<strong>en</strong> voor<br />
waterkwaliteit.<br />
Het Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Bellingwedde, Reiderland, Stadskanaal <strong>en</strong> Vlagtwedde<br />
hebb<strong>en</strong> beslot<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk waterplan voor de regio/het watersysteem Westerwolde op<br />
te stell<strong>en</strong>: het Regionaal Waterplan Westerwolde. Het regionaal waterplan zal tegelijk ook het watersysteemplan<br />
Westerwolde vorm<strong>en</strong>, waarin e<strong>en</strong> doorkijk naar de toekomst voor de waterhuishouding<br />
voor het gebied wordt gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong>pakket wordt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Voor het waterschap<br />
betek<strong>en</strong>t dit ook dat voor de regio Westerwolde e<strong>en</strong> groot aantal beheersplanopgav<strong>en</strong> wordt<br />
gerealiseerd (zie Plan van aanpak, Hartman <strong>en</strong> Meijer, 2005) <strong>en</strong> richting wordt gegev<strong>en</strong> aan de<br />
toekomstige activiteit<strong>en</strong>.<br />
1.2 Doelstelling<br />
Het doel van het regionaal waterplan is het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> afwegingskader <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong>plan<br />
voor het op orde krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> houd<strong>en</strong> van het gebied voor de toekomst. Dit plan vormt de onderlegger<br />
voor de watertoets, de toets die wordt gehanteerd voor nieuwe ruimtelijke ontwikkeling<strong>en</strong>. Voor het<br />
waterschap vormt het de onderlegger voor de jaaractiviteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> het Beheersplan van het waterschap<br />
<strong>en</strong> het Stroomgebiedbeheersplan van de KRW.<br />
E<strong>en</strong> nev<strong>en</strong>doel van het opstell<strong>en</strong> van het waterplan is het verbeter<strong>en</strong> van de onderlinge sam<strong>en</strong>werking<br />
tuss<strong>en</strong> waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de gehele watercyclus, e<strong>en</strong> meer op<strong>en</strong> communicatie<br />
met de omgeving <strong>en</strong> het vergrot<strong>en</strong> van de bewustwording bij overhed<strong>en</strong>, belang<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong><br />
burgers van de consequ<strong>en</strong>ties van de klimaatsverandering<strong>en</strong>.<br />
Het doel is om te bereik<strong>en</strong> dat alle partij<strong>en</strong> bij toekomstige plann<strong>en</strong> nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over meekoppelkans<strong>en</strong><br />
voor de wateropgav<strong>en</strong>.<br />
6
1.3 Aanpak<br />
Dit waterplan is e<strong>en</strong> bijzonder waterplan, omdat hierin zowel de consequ<strong>en</strong>ties van RBW-afsprak<strong>en</strong><br />
over klimaatverandering<strong>en</strong> als eis<strong>en</strong> van de KRW zijn uitgewerkt. Hiertoe heeft e<strong>en</strong> gedeg<strong>en</strong><br />
probleemanalyse plaatsgevond<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn b<strong>en</strong>odigde onderzoek<strong>en</strong> vooraf uitgevoerd. Dit waterplan is<br />
ook speciaal omdat het tegelijkertijd e<strong>en</strong> waterplan voor vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> watersysteemplan<br />
vormt. T<strong>en</strong>slotte was er veel aandacht voor e<strong>en</strong> nauwe sam<strong>en</strong>werking met de omgeving bij de<br />
totstandkoming van het plan.<br />
Voor de aanpak van het regionaal waterplan zijn de volg<strong>en</strong>de uitgangspunt<strong>en</strong> gehanteerd:<br />
o Het product bevat e<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong>plan voor de korte termijn <strong>en</strong> e<strong>en</strong> strategie voor de lange<br />
termijn.<br />
o Het maatregel<strong>en</strong>plan bevat zoveel mogelijk concrete maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> lijst van<br />
onderzoek<strong>en</strong>.<br />
o Het product is zowel e<strong>en</strong> watersysteemplan als e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk waterplan voor vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
o De strategie <strong>en</strong> het maatregel<strong>en</strong>plan kom<strong>en</strong> in nauwe sam<strong>en</strong>spraak met de omgeving tot stand.<br />
o De omgeving wordt al vroegtijdig bij het proces betrokk<strong>en</strong> (vanaf de probleemanalyse).<br />
Voor de KRW kunn<strong>en</strong> nog ge<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, omdat het ambiti<strong>en</strong>iveau pas in<br />
2007-2008 wordt vastgesteld.<br />
1.3.1 Geldigheidsduur van het waterplan<br />
Het waterplan is 5 jaar geldig (tot <strong>en</strong> met 2012). Het voorontwerp is eind 2006 vastgesteld door het<br />
Algeme<strong>en</strong> Bestuur (AB) van het waterschap <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>terad<strong>en</strong>. In 2007/2008 word<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong><br />
aantal zak<strong>en</strong> nog maatregel<strong>en</strong> uitgewerkt. Met name voor de KRW zal in 2008 extra informatie<br />
beschikbaar kom<strong>en</strong> over de ambiti<strong>en</strong>iveaus voor de waterlicham<strong>en</strong> op basis waarvan ev<strong>en</strong>tueel<br />
b<strong>en</strong>odigde maatregel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vastgesteld. Begin 2008 zal het ontwerp-maatregel<strong>en</strong>plan ter<br />
inzage word<strong>en</strong> gelegd, waarna het medio 2008 zal word<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
1.3.2 Uitgevoerd onderzoek<br />
Het Waterplan Westerwolde heeft e<strong>en</strong> relatief lange voorbereidingsperiode gek<strong>en</strong>d, waarin veel<br />
onderzoek<strong>en</strong> zijn uitgevoerd. De onderzoek<strong>en</strong> war<strong>en</strong> vooral bedoeld om eerst norm<strong>en</strong> vast te stell<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> die vervolg<strong>en</strong>s te toets<strong>en</strong>. In tabel 1 wordt e<strong>en</strong> kort overzicht gegev<strong>en</strong> van de onderzoek<strong>en</strong> die zijn<br />
uitgevoerd op watersysteem- <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk niveau <strong>en</strong> met betrekking tot het proces.<br />
1.3.3 Proces<br />
Sam<strong>en</strong>werking vormt e<strong>en</strong> belangrijk onderdeel van het proces. Deze sam<strong>en</strong>werking heeft betrekking<br />
op zowel de overheid als op de omgeving <strong>en</strong> de burgers. In de eerste plaats is de succesvolle sam<strong>en</strong>werking<br />
van Westerwolde Schoon! gecontinueerd tuss<strong>en</strong> het waterschap <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Bellingwedde,<br />
Stadskanaal <strong>en</strong> Vlagtwedde. De sam<strong>en</strong>werking is uitgebreid met de geme<strong>en</strong>te Reiderland.<br />
Daarnaast is ook de provincie Groning<strong>en</strong> actief betrokk<strong>en</strong> geweest. Zowel op ambtelijk als bestuurlijk<br />
niveau is sam<strong>en</strong>gewerkt. Op beide niveaus zijn (werk)groep<strong>en</strong> ingesteld om de sam<strong>en</strong>werking te<br />
7
coördiner<strong>en</strong> <strong>en</strong> af te stemm<strong>en</strong>. Deze werkwijze beviel goed. De sam<strong>en</strong>stelling van de groep<strong>en</strong> is<br />
weergegev<strong>en</strong> in bijlage 2.<br />
Tabel 1 Uitgevoerde onderzoek<strong>en</strong><br />
Watersysteemniveau: Geme<strong>en</strong>telijk niveau: Proces:<br />
o Veiligheid van de zeedijk<br />
o Analyse knelpunt<strong>en</strong> 1998<br />
o Wateropgave ontlasting<br />
boezem<br />
o Knelpunt<strong>en</strong> lokale<br />
watergang<strong>en</strong><br />
o Analyse verdroging<br />
o Analyse droogte(schade)<br />
o KRW opgave ecologie <strong>en</strong><br />
chemie<br />
o Opgave chemie overige<br />
watergang<strong>en</strong><br />
o Klacht<strong>en</strong>analyse voor vier<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor:<br />
o grondwateroverlast<br />
o water op straat<br />
o lokale knelpunt<strong>en</strong><br />
o overstort<strong>en</strong><br />
o Waterscan (7 locaties)<br />
o Ecoscan (57 meetpunt<strong>en</strong>)<br />
Berek<strong>en</strong>ing stedelijke<br />
wateropgave grotere kern<strong>en</strong><br />
(Stadskanaal. Ter Apel, Blijham<br />
<strong>en</strong> Nieuweschans)<br />
o Actor<strong>en</strong>inv<strong>en</strong>tarisatie<br />
o Overheid<br />
o Natuur<br />
o Landbouw<br />
o Bedrijv<strong>en</strong><br />
o Recreatie<br />
o Burgers<br />
Daarnaast heeft e<strong>en</strong> proces plaatsgevond<strong>en</strong> met belang<strong>en</strong>groep<strong>en</strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
instanties (zie bijlage 2). Het doel van dit proces was om zoveel mogelijk draagvlak te verwerv<strong>en</strong> voor<br />
de problem<strong>en</strong>, strategie <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> in het gebied. Hiervoor is al in e<strong>en</strong> vroeg stadium, vanaf de<br />
probleemanalyse, e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> interactief traject opgestart met verteg<strong>en</strong>woordigers van de natuur,<br />
landbouw, bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> recreatie in Westerwolde. Er zijn drie omgevingsbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> die<br />
succesvol zijn geweest zowel op het gebied van het verwerv<strong>en</strong> van draagvlak als in het meed<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
over strategie <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> voor het gebied.<br />
Ook is aandacht besteed aan het betrekk<strong>en</strong> van burgers. E<strong>en</strong> huis-aan-huisadvert<strong>en</strong>tie is geplaatst <strong>en</strong><br />
er heeft e<strong>en</strong> gesprek plaatsgevond<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> aantal burgerorganisaties c.q. wijkrad<strong>en</strong>. Hierbij war<strong>en</strong><br />
echter niet alle kern<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> goed verteg<strong>en</strong>woordigd (o.a. Vlagtwedde, Mussel, Stadskanaal<br />
ontbrak<strong>en</strong>).<br />
Intern bij de organisaties is in meerdere stadia overlegd met het bestuur <strong>en</strong> de raad (bij geme<strong>en</strong>te<br />
Bellingwedde, Vlagtwedde <strong>en</strong> Reiderland). Bij het waterschap is e<strong>en</strong> klankbordgroep van 4 led<strong>en</strong> van<br />
het AB ingesteld die het proces nauw gevolgd hebb<strong>en</strong>.<br />
Voor het Waterplan Westerwolde is geïnvesteerd in e<strong>en</strong> goede inhoudelijke onderbouwing van de<br />
wateropgav<strong>en</strong>. Er zijn meerdere onderzoek<strong>en</strong> uitgevoerd t<strong>en</strong> behoeve van het waterplan, welke e<strong>en</strong><br />
goed inzicht gev<strong>en</strong> in de problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> kans<strong>en</strong> van het gebied. Met het proces zijn de doelstelling<strong>en</strong><br />
van integraal werk<strong>en</strong> zowel intern als extern gehaald. Zowel tijd<strong>en</strong>s het proces tuss<strong>en</strong> de overhed<strong>en</strong><br />
als met de omgeving hebb<strong>en</strong> zich duurzame relaties ontwikkeld waarvan in de toekomst bij andere<br />
ontwikkeling<strong>en</strong> in het gebied gebruik zal word<strong>en</strong> gemaakt.<br />
1.4 Opzet waterplan<br />
Het waterplan k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> indeling naar thema’s. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het gebied zowel<br />
voor nu als in de toekomst. In hoofdstuk 3 wordt de strategie van de korte termijn maatregel<strong>en</strong><br />
aangegev<strong>en</strong>. De hoofdstukk<strong>en</strong> 4 tot <strong>en</strong> met 8 gaan in op de thema’s veiligheid, wateroverlast,<br />
watertekort, waterkwaliteit <strong>en</strong> recreatie & beleving. In deze hoofdstukk<strong>en</strong> wordt het probleem per<br />
thema beschrev<strong>en</strong>, wordt aangegev<strong>en</strong> hoeveel de autonome maatregel<strong>en</strong> al bijdrag<strong>en</strong>, wat de<br />
rester<strong>en</strong>de opgave bedraagt <strong>en</strong> welke maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voorgesteld. Hierbij wordt onderscheid<br />
8
gemaakt tuss<strong>en</strong> het op orde krijg<strong>en</strong> (tot 2015) <strong>en</strong> het systeem op orde houd<strong>en</strong> voor de langere termijn<br />
(zichtjaar 2050). In hoofdstuk 9 wordt ingegaan op de strategie voor de lange termijn. De hoofdstukk<strong>en</strong><br />
10, 11 <strong>en</strong> 12 behandel<strong>en</strong> organisatie & communicatie, monitoring & evaluatie <strong>en</strong> beheer &<br />
onderhoud. Tot slot word<strong>en</strong> de consequ<strong>en</strong>ties voor de verschill<strong>en</strong>de partij<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gevat (hoofdstuk<br />
13 ev<strong>en</strong>als de kost<strong>en</strong> (hoofdstuk 14). E<strong>en</strong> set bijlag<strong>en</strong> maakt onderdeel uit van het waterplan. Hierin<br />
zijn onder andere de maatregelplann<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
9
2. Westerwolde nu <strong>en</strong> in de toekomst<br />
2.1 Gebiedsbegr<strong>en</strong>zing<br />
Het gebied van het Regionaal Waterplan Westerwolde strekt zich uit van Ter Apel in het zuid<strong>en</strong> tot de<br />
monding van de Westerwoldse Aa in de Dollard in het noord<strong>en</strong> <strong>en</strong> van de schans Bourtange in het<br />
oost<strong>en</strong> tot Stadskanaal in het west<strong>en</strong> (kaart 1). De oostgr<strong>en</strong>s valt sam<strong>en</strong> met de landsgr<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong><br />
Nederland <strong>en</strong> Duitsland. Het gebied is circa 41.000 ha groot. Het plangebied omvat het grondgebied<br />
van de vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Reiderland, Bellingwedde, Vlagtwedde <strong>en</strong> Stadskanaal. Deze vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
vall<strong>en</strong> voor het grootste deel in het watersysteem Westerwolde. Dit stelsel van onderling verbond<strong>en</strong><br />
watergang<strong>en</strong> watert uit bij Nieuwe Stat<strong>en</strong>zijl in de Dollard. E<strong>en</strong> deel van de geme<strong>en</strong>te Reiderland valt<br />
in het watersysteem Fiemel dat uitwatert bij gemaal Fiemel in de Dollard. Del<strong>en</strong> van Bellingwedde <strong>en</strong><br />
Stadskanaal vall<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het watersysteem Ve<strong>en</strong>koloniën, dat afwatert op het Winschoterdiep.<br />
2.2 Karakter van het gebied<br />
Het stroomgebied Westerwolde is van oorsprong e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>stelsel dat uitmondt in de Dollard. Binn<strong>en</strong><br />
het stroomgebied word<strong>en</strong> grote hoogteverschill<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschil in bodemsam<strong>en</strong>stelling aangetroff<strong>en</strong>.<br />
Het zuidelijkste punt, Ter Apel, ligt op 12 m. + NAP <strong>en</strong> in het noord<strong>en</strong> ligt Nieuweschans op 1 m. –<br />
NAP (kaart 2). Naast het hoogteverschil varieert ook het bodemtype over het gebied. In het noord<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> overweg<strong>en</strong>d kleigrond<strong>en</strong> voor, die in het verled<strong>en</strong> zijn ontstaan door invloed van de zee.<br />
Karakteristiek voor de kustzone is het dijk<strong>en</strong>landschap van de eeuw<strong>en</strong>lange inpoldering<strong>en</strong>. Naar het<br />
zuid<strong>en</strong> toe ligg<strong>en</strong> de zand- <strong>en</strong> ve<strong>en</strong>grond<strong>en</strong>. Het ve<strong>en</strong> is op veel plaats<strong>en</strong> afgegrav<strong>en</strong> tot de<br />
zandbodem door grootschalige ontginning van het ve<strong>en</strong>gebied in 19e <strong>en</strong> 20e eeuw. Het<br />
oorspronkelijke beekkarakter is door kanalisatie van de bek<strong>en</strong> sterk aangetast.<br />
Het grondgebruik in het gebied is overweg<strong>en</strong>d agrarisch. De geme<strong>en</strong>te Reiderland is e<strong>en</strong> kleigebied<br />
waar met name grote akkerbouwbedrijv<strong>en</strong> zijn gevestigd <strong>en</strong> de laatste jar<strong>en</strong> steeds meer<br />
veehouderij<strong>en</strong>. In het bov<strong>en</strong>stroomse zand- <strong>en</strong> ve<strong>en</strong>gebied van Westerwolde is de landbouw<br />
kleinschaliger. In dit deel van het stroomgebied komt verbreding van landbouwactiviteit<strong>en</strong> steeds meer<br />
voor in de vorm van recreatie, natuurbeheer of verkoop van eig<strong>en</strong> product<strong>en</strong>.<br />
In Westerwolde komt veel natuur voor, langs de beekdal<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de buurt van de Blauwestad. Het<br />
huidige peilbeheer <strong>en</strong> waterhuishoudkundige inrichting van watersysteem Westerwolde is nu nog<br />
vooral gericht op de landbouw (snel afvoer<strong>en</strong> van water bij reg<strong>en</strong>val <strong>en</strong> aanvoer van water bij<br />
droogte), maar er is steeds meer aandacht voor de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vanuit de natuur (natuurlijke fluctuatie: nat<br />
in herfst <strong>en</strong> winter <strong>en</strong> droog in zomer).<br />
2.3 Autonome ontwikkeling<strong>en</strong>/r.o.-ontwikkeling<strong>en</strong><br />
2.3.1 Regionaal<br />
Het watersysteem Westerwolde is e<strong>en</strong> gebied waar veel ontwikkeling<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>. Zeer actueel is de<br />
inrichting van de Ecologische Hoofdstructuur van de Ruit<strong>en</strong> Aa door de Di<strong>en</strong>st Landelijk Gebied, de<br />
provincie Groning<strong>en</strong>, het waterschap <strong>en</strong> natuurbeschermingsorganisaties. De Ruit<strong>en</strong> Aa wordt anders<br />
ingericht <strong>en</strong> omligg<strong>en</strong>de landbouwgrond<strong>en</strong> word<strong>en</strong> omgezet in natuur.<br />
10
Daarnaast zijn binn<strong>en</strong> het project Westerwolde Schoon! overstort<strong>en</strong> gesaneerd, IBA´s geplaatst <strong>en</strong> is<br />
verhard oppervlak afgekoppeld, waardoor de nutriënt<strong>en</strong>belasting op de Ruit<strong>en</strong> Aa is afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De<br />
RWZI’s van Vriescheloo, Vlagtwedde <strong>en</strong> Bourtange zijn sam<strong>en</strong>gevoegd tot één nieuwe RWZI in<br />
Vriescheloo. De nieuwe RWZI in Vriescheloo voldoet aan de nieuwste wettelijke eis<strong>en</strong>.<br />
In het meer noordelijke gedeelte (Reiderland <strong>en</strong> Bellingwedde) wordt door het waterschap gewerkt<br />
aan verhoging van de veiligheid van de boezem door de inrichting van (nood)bergingsgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
verhoging/aanpassing van de boezemkad<strong>en</strong>. Daarnaast wordt in het hele gebied door het waterschap<br />
e<strong>en</strong> andere manier van onderhoud <strong>en</strong> beheer toegepast, waarbij de maaipad<strong>en</strong> <strong>en</strong> watergang<strong>en</strong> (mits<br />
de functie het toelaat) minder word<strong>en</strong> gemaaid.<br />
2.3.2 Lokaal<br />
In de vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> staan de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal ruimtelijke ord<strong>en</strong>ings (RO)-plann<strong>en</strong> op<br />
stapel om te word<strong>en</strong> uitgevoerd. Hieronder volgt e<strong>en</strong> kort overzicht van de RO-plann<strong>en</strong> voor de<br />
kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> volledig overzicht van de ontwikkeling<strong>en</strong> is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in bijlage 3<br />
Bellingwedde<br />
In Bellingwedde zijn voorlopig ge<strong>en</strong> plann<strong>en</strong> voor nieuwbouw of inbreiding. De bestaande dorp<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> wel versterkt. In Bellingwolde zijn plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> herstructurering. Tev<strong>en</strong>s zijn binn<strong>en</strong> de<br />
geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> drietal locaties aangewez<strong>en</strong> voor landschapswon<strong>en</strong>, waarvoor e<strong>en</strong> ontwikkelingsvisie<br />
is opgesteld. Daarnaast zijn er plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> versterking van het Gr<strong>en</strong>sland/Schans<strong>en</strong>land door<br />
de aanleg van e<strong>en</strong> nieuwe schans in de noordoost punt van de geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuw dorp op de<br />
gr<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong> Nederland <strong>en</strong> Duitsland. Voorts zijn er w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zoals e<strong>en</strong> vaarverbinding tuss<strong>en</strong><br />
Nederland <strong>en</strong> Duitsland <strong>en</strong> het hermeander<strong>en</strong> van de Westerwoldse Aa Noord.<br />
Reiderland<br />
Herstructurering<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> plaats in Finsterwolde (Verzetsstrijdersbuurt) <strong>en</strong> de Roz<strong>en</strong>straat in Beerta.<br />
Nieuwbouw wordt gepleegd in Ganzedijk, Hard<strong>en</strong>berg Finsterwolde, Julianastraat in Beerta,<br />
Topel<strong>en</strong>straat in Drieborg <strong>en</strong> de Achterweg <strong>en</strong> de Mol<strong>en</strong>buurt in Nieuweschans. Verder is er e<strong>en</strong><br />
bedrijv<strong>en</strong>terrein gepland in Nieuweschans. De geme<strong>en</strong>te heeft ook plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> vaarverbinding<br />
Blauwestad-Beersterdiep-Dollard <strong>en</strong> e<strong>en</strong> jachthav<strong>en</strong> in Beerta. Daarnaast is meer natuurontwikkeling<br />
gew<strong>en</strong>st, hetge<strong>en</strong> deels zal plaatsvind<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het project Binn<strong>en</strong> Aa, waar ook aandacht voor<br />
versterking van recreatieve voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zal zijn. Tev<strong>en</strong>s wordt in het kader van het TEN-III-project<br />
(Transnational Ecological Network) geprobeerd e<strong>en</strong> hydrologische verbinding te bewerkstellig<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> Nederland <strong>en</strong> Duitsland. Deze verbinding loopt van de Blauwestad naar de Brualer Schloot in<br />
Duitsland. Verder is er e<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> nieuwe vaarverbinding vanuit Duitsland.<br />
Stadskanaal<br />
In de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal spel<strong>en</strong> de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> veel herstructurering<strong>en</strong>, inbreiding<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
nieuwbouwproject<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> volledige lijst is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in bijlage 3. Verder zijn er binn<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te<br />
veel w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op het gebied van recreatie <strong>en</strong> toerisme. Voorbeeld<strong>en</strong> zijn het stimuler<strong>en</strong> van meer<br />
gebruik van de Passant<strong>en</strong>hav<strong>en</strong>, het Spoordok de Watertor<strong>en</strong> in Stadskanaal <strong>en</strong> de recreatieplas in<br />
het Pagedal. Ook bestaat de w<strong>en</strong>s om het Pagec<strong>en</strong>trum verder te ontwikkel<strong>en</strong>.<br />
Vlagtwedde<br />
De kom<strong>en</strong>de 12 jaar zal de aanleg van de Ecologische Hoofdstructuur rondom de Ruit<strong>en</strong> Aa de<br />
beleving van water <strong>en</strong> de waterrecreatie in de dorp<strong>en</strong> do<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Nieuwbouw zal de kom<strong>en</strong>de<br />
jar<strong>en</strong> vooral word<strong>en</strong> gepleegd via in- <strong>en</strong> uitbreiding in Vlagtwedde <strong>en</strong> Ter Apel. Water vormt e<strong>en</strong><br />
belangrijk elem<strong>en</strong>t bij de uitbreiding van het villapark Rundehav<strong>en</strong> in Ter Apel. In Ter Apel wordt de<br />
11
wijk ‘t Heem geherstructureerd. In Ter Apel wordt verder het bedrijv<strong>en</strong>terrein ’t Heem gerevitaliseerd.<br />
Nabij het Ter Apelkanaal wordt e<strong>en</strong> uitbreiding van het bedrijv<strong>en</strong>terrein Zuid-Groning<strong>en</strong> ontwikkeld. In<br />
Bourtange wordt (e<strong>en</strong> deel van) de Natte Horizon gerealiseerd <strong>en</strong> zodra de financiering rond is zal e<strong>en</strong><br />
vaarverbinding tuss<strong>en</strong> Erica <strong>en</strong> Ter Apel word<strong>en</strong> aangelegd. De Runde is in 2004 verbond<strong>en</strong> met de<br />
Ruit<strong>en</strong> Aa, maar zij moet nog watervoer<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> gemaakt. Verder is er de w<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> oude Emsmeander<br />
te herstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> de uitvoering van het concept Gr<strong>en</strong>sland-Schans<strong>en</strong>land.<br />
2.4 Kader voor de toekomst voor Westerwolde<br />
Toekomstperspectief POP<br />
In het Provinciaal Omgevingsplan (POP) Groning<strong>en</strong> 2000 wordt het volg<strong>en</strong>de toekomstperspectief<br />
geschetst voor Westerwolde in 2030 (kaart 3). In 2030 is toerisme e<strong>en</strong> belangrijke economische<br />
drager in het gebied, er zijn onder andere recreatieve verbinding<strong>en</strong> met de Hondsrug <strong>en</strong> Duitsland.<br />
Het dal van de Ruit<strong>en</strong> Aa vormt het hart van de natuurgebied<strong>en</strong>. De landbouw produceert<br />
milieuvri<strong>en</strong>delijk <strong>en</strong> g<strong>en</strong>ereert inkomst<strong>en</strong> uit nev<strong>en</strong>activiteit<strong>en</strong>.<br />
Won<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> zijn afgestemd op de behoeft<strong>en</strong> <strong>en</strong> landschappelijk ingepast. Landschappelijk wordt<br />
in het POP ingezet op:<br />
o Ontwikkel<strong>en</strong>, uitbouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> completer<strong>en</strong> van recreatieve netwerk<strong>en</strong> met aandacht voor de<br />
Hondsrug <strong>en</strong> Duitsland.<br />
o Uitvoer<strong>en</strong> van de EHS <strong>en</strong> ecologische verbinding<strong>en</strong>. Herstel van landschap, bek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
watersystem<strong>en</strong>. Aandacht voor mogelijke wateraanvoer vanuit de Ems <strong>en</strong> de Runde.<br />
o Uitwerk<strong>en</strong> van het herstel van de b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>loop van de Westerwoldse Aa.<br />
o Behoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> versterk<strong>en</strong> van de karakteristieke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de landschapp<strong>en</strong>.<br />
Landschapsontwikkelingsplan LOP<br />
Onlangs is het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) vastgesteld. Het LOP staat e<strong>en</strong> ontwikkelingsgerichte<br />
aanpak van het landschap van Westerwolde voor (kaart 4). Het streefbeeld van het LOP is<br />
Westerwolde als e<strong>en</strong> bosrijk parklandschap <strong>en</strong> toeristisch hart van de regio. Dit streefbeeld wordt in<br />
het LOP uitgewerkt in vijf ideeën:<br />
o Natuurlijk bek<strong>en</strong>systeem: versterking van het natuurlijk bek<strong>en</strong>systeem door afkoppeling van de<br />
bek<strong>en</strong> van de kanal<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoek<strong>en</strong> naar mogelijkhed<strong>en</strong> van natuurlijke voeding door reg<strong>en</strong>- <strong>en</strong><br />
kwelwater.<br />
o Oudeschans weer aan het water: voorstel tot herstel van de oude loop van de Westerwoldse Aa ter<br />
hoogte van Blijham <strong>en</strong> Oudeschans.<br />
o Bosrijk Selling<strong>en</strong>: aanplant van bos- <strong>en</strong> heidestructuur bij Selling<strong>en</strong> in combinatie met ontwikkeling<br />
van recreatie.<br />
o Kleinschalig zandlandschap: versterking van de historische landschapsstructuur langs de<br />
beekdal<strong>en</strong> <strong>en</strong> rond de esdorp<strong>en</strong>. Aanleg van erfbeplanting <strong>en</strong> kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
stimulering van verbreding landbouw.<br />
o Gr<strong>en</strong>sland-Schans<strong>en</strong>land: beter zichtbaar mak<strong>en</strong> van oude leidijk<strong>en</strong>, schans<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere<br />
verdedigingswerk<strong>en</strong>. Inrichting van wandelpad<strong>en</strong> rondom deze verdedigingswerk<strong>en</strong>.<br />
In het LOP is e<strong>en</strong> visie voor de lange termijn weergegev<strong>en</strong>. Sommige onderdel<strong>en</strong> zijn niet in<br />
overe<strong>en</strong>stemming met het huidige beleid. Er is aangegev<strong>en</strong> dat er mogelijk in de toekomst wel kans<strong>en</strong><br />
zijn om de ideeën te realiser<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water.<br />
12
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
In de concept-structuurvisie van de geme<strong>en</strong>te Bellingwedde zijn de volg<strong>en</strong>de hoofdlijn<strong>en</strong> voor het<br />
ruimtelijk beleid van de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> uitgezet:<br />
o Behoud <strong>en</strong> versterking van de leefbaarheid;<br />
o Versterking van het landschap;<br />
o Bewar<strong>en</strong> van de cultuurhistorische id<strong>en</strong>titeit;<br />
o Het aangaan van e<strong>en</strong> Europees experim<strong>en</strong>t (het ontwikkel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>sdorp);<br />
o Verbred<strong>en</strong> van de woonkwaliteit;<br />
o Ontwikkelingsruimte voor de lokale economische structuur.<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
In de geme<strong>en</strong>te Reiderland wordt mom<strong>en</strong>teel nog gewerkt aan het Gebiedsplan voor Beerta <strong>en</strong><br />
Finsterwolde. Hierin zijn verschill<strong>en</strong>de thema’s b<strong>en</strong>oemd. De thema’s zijn won<strong>en</strong>, buit<strong>en</strong>gebied,<br />
sociale opgav<strong>en</strong>, economie. Red<strong>en</strong> voor het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> Gebiedsplan is dat de komst van de<br />
Blauwestad kans<strong>en</strong> biedt voor de dorp<strong>en</strong> Beerta <strong>en</strong> Finsterwolde. In het kader van de Blauwestad<br />
vormt water e<strong>en</strong> belangrijke nieuwe mogelijkheid voor (water)recreatie in het gebied. Beerta krijgt door<br />
middel van de verbinding van de Blauwestad met het Beersterdiep meer contact met water. In Beerta<br />
zal e<strong>en</strong> passant<strong>en</strong>hav<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gerealiseerd. E<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s is om deze verbinding op termijn door te<br />
trekk<strong>en</strong> naar de Dollard.<br />
In het Raamplan Binn<strong>en</strong> Aa is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat meestrom<strong>en</strong>de parallelle geul<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangekoppeld<br />
aan de hoofdstroom van de Westerwoldse Aa, de kades deels word<strong>en</strong> verlegd <strong>en</strong> daarbinn<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>de<br />
gebied<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgegrav<strong>en</strong> om ruimte te creër<strong>en</strong> voor waterberging. Het gebied wordt natuurgebied<br />
<strong>en</strong> zal di<strong>en</strong><strong>en</strong> als ecologische verbindingszone. De oevers zull<strong>en</strong> natuurvri<strong>en</strong>delijk word<strong>en</strong> ingericht.<br />
Ter bevordering van de recreatie word<strong>en</strong> fietspad<strong>en</strong> op de kad<strong>en</strong>, overstapplaats<strong>en</strong> voor kano’s <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> kleinschalige verblijfsaccommodatie aangelegd.<br />
Structuurplan Stadskanaal<br />
In het structuurplan van de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal van 1998 wordt e<strong>en</strong> visie geschetst voor het jaar<br />
2010. Het structuurplan zet voor de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> in op:<br />
o Verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van het woon- <strong>en</strong> leefmilieu;<br />
o Verbetering van de bereikbaarheid van de geme<strong>en</strong>te;<br />
o Versterking van het c<strong>en</strong>trum van Stadskanaal;<br />
o Handhav<strong>en</strong> van voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>niveau in de kleine kern<strong>en</strong>, plattelandsvernieuwing <strong>en</strong> milieu.<br />
Meer specifiek met betrekking tot water zet het structuurplan in op:<br />
o De aanleg van rioolvoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> in het stedelijk gebied, de kleine kern<strong>en</strong> <strong>en</strong> riolering op <strong>en</strong>kele<br />
locaties in het landelijk gebied;<br />
o Vaststelling van e<strong>en</strong> nieuw GRP t<strong>en</strong>einde de vervuiling van het oppervlaktewater te verklein<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast is in de toekomstvisie Stadskanaal 2015 aangegev<strong>en</strong> dat Stadskanaal zich wil ontwikkel<strong>en</strong><br />
in de richting van e<strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>te, e<strong>en</strong> sportieve <strong>en</strong> recreatieve geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
woon/zorggeme<strong>en</strong>te.<br />
Toekomstvisie Vlagtwedde<br />
In de toekomstvisie voor Vlagtwedde 2020 ‘Instapp<strong>en</strong> in de ruimte’ word<strong>en</strong> vier thema’s<br />
onderscheid<strong>en</strong> die de toekomst van de geme<strong>en</strong>te sterk zull<strong>en</strong> beïnvloed<strong>en</strong>:<br />
o Won<strong>en</strong>: Vlagtwedde is e<strong>en</strong> gro<strong>en</strong>e geme<strong>en</strong>te. Er wordt overweg<strong>en</strong>d kleinschalig <strong>en</strong> kwalitatief<br />
goed gebouwd, voor jong <strong>en</strong> oud, voor de eig<strong>en</strong> inwoners <strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>, gespreid<br />
over de geme<strong>en</strong>te.<br />
o Werk<strong>en</strong>: Goed zorg<strong>en</strong> voor de eig<strong>en</strong> inwoners betek<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de werk <strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>.<br />
Ondernemerschap wordt aangemoedigd via faciliteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> planologische mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
13
o Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>: Voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> zo dicht mogelijk bij de burgers. Spreiding daar waar mogelijk,<br />
conc<strong>en</strong>tratie daar waar nodig.<br />
o Landbouw, landschap <strong>en</strong> toerisme: Qua landschap wordt ingezet op behoud <strong>en</strong> op versterking. Het<br />
landschap is er om van te g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>. Landbouw blijft e<strong>en</strong> belangrijke economische drager van het<br />
landschap. Toerisme is de belangrijkste sector: er wordt gemikt op de actieve rustzoeker <strong>en</strong> de<br />
cultuurtoerist.<br />
2.5 W<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vanuit de omgeving<br />
Uit de bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> met de belang<strong>en</strong>groep<strong>en</strong> uit de omgeving <strong>en</strong> met de burgers zijn verschill<strong>en</strong>de<br />
w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong>. Hieronder wordt e<strong>en</strong> korte sam<strong>en</strong>vatting gegev<strong>en</strong> van de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ideeën die tijd<strong>en</strong>s de gebiedsbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> zijn geuit.<br />
Bedrijv<strong>en</strong>: de AVEBE biedt haar vloeiveld<strong>en</strong> aan om te gebruik<strong>en</strong> voor waterberging of als doorgangslocatie<br />
voor bagger. Daarnaast verk<strong>en</strong>t zij de mogelijkhed<strong>en</strong> voor aansluiting van hun lozing op de<br />
afvalwaterleiding waardoor de waterkwaliteit rondom Ter Apel verbetert waardoor er minder water<br />
nodig is ter verdunning van de lozing. De bedrijv<strong>en</strong> (AVEBE in Ter Apelkanaal <strong>en</strong> Kappa Triton in<br />
Nieuweschans) w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> graag in de toekomst ook voldo<strong>en</strong>de aanvoer van water omdat zij anders bij<br />
watertekort problem<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> met de chlorid<strong>en</strong>orm of de temperatuur van het koelwater. De bedrijv<strong>en</strong><br />
zoud<strong>en</strong> ook graag will<strong>en</strong> dat er voordat er str<strong>en</strong>gere eis<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> voor chemische lozing<strong>en</strong> er kritisch<br />
gekek<strong>en</strong> wordt naar de bronn<strong>en</strong> van deze lozing<strong>en</strong> (wie draagt daaraan het meeste bij).<br />
Landbouw: de boer<strong>en</strong>organisaties b<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong> dat er bij het huidige peilbeheer onr<strong>en</strong>dabele grond<strong>en</strong><br />
bestaan in Westerwolde. Zij zoud<strong>en</strong> het w<strong>en</strong>selijk vind<strong>en</strong> wanneer e<strong>en</strong> regeling getroff<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong><br />
voor de onr<strong>en</strong>dabele grond<strong>en</strong>, waardoor mogelijk het peilbeheer in hoger ligg<strong>en</strong>de grond<strong>en</strong> beter<br />
geoptimaliseerd kan word<strong>en</strong>. Landbouwers bied<strong>en</strong> ook aan om hun grond<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> vergoeding te<br />
gebruik<strong>en</strong> als doorgangs- of verwerkingsdepots voor bagger. Landbouwers hebb<strong>en</strong> ook gevraagd om<br />
bij iedere technische oplossing e<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse (KBA) uit te voer<strong>en</strong> om te kijk<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>tuele comp<strong>en</strong>satieregeling voor landbouwers goedkoper kan zijn.<br />
Natuur: de natuurbeschermingsorganisaties zoud<strong>en</strong> graag zi<strong>en</strong> dat op de lange termijn voor<br />
natuurontwikkeling niet alle<strong>en</strong> wordt gekek<strong>en</strong> naar de Ruit<strong>en</strong> Aa, maar ook naar andere locaties in<br />
Westerwolde, bijvoorbeeld andere beekdal<strong>en</strong>.<br />
Recreatie: recreatieorganisaties b<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong> dat de water<strong>en</strong> goed bevaarbaar moet<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>, of wel<br />
door te zorg<strong>en</strong> voor voldo<strong>en</strong>de water of door het bagger<strong>en</strong> van watergang<strong>en</strong>.<br />
Bewoners: vanuit de bewoners zijn er nog e<strong>en</strong> aantal w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>: watergang aansluit<strong>en</strong> naar de burcht<br />
‘Huis te Wedde’ vanaf de huidige stuw, voetgangersbrugg<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> daar waar wandelpad<strong>en</strong> zijn bij<br />
vispassages <strong>en</strong> voordes, plaats<strong>en</strong> waar vissers vertoev<strong>en</strong> zo lat<strong>en</strong>, bij het inricht<strong>en</strong> van natte oevers<br />
zorg<strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> hinder ontstaat voor wandelaars, bij Mussel Aa ge<strong>en</strong> natte oevers mak<strong>en</strong>; lat<strong>en</strong><br />
zoals het is, dit geldt ook voor de Westerwoldse Aa vanaf Wedde; ge<strong>en</strong> meanders. Omdat niet alle<br />
regio’s op de bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordigd war<strong>en</strong> (bijv. Vlagtwedde, Mussel, Wessinghuiz<strong>en</strong>,<br />
Stadskanaal ontbrak<strong>en</strong>) is dit w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>lijstje niet compleet.<br />
2.6 Sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>d gezam<strong>en</strong>lijk w<strong>en</strong>sbeeld voor Westerwolde<br />
In 2050 is Westerwolde e<strong>en</strong> robuust, veilig <strong>en</strong> veerkrachtig gebied waar de functies won<strong>en</strong>, werk<strong>en</strong>,<br />
recreër<strong>en</strong>, landbouw <strong>en</strong> natuur goed op elkaar zijn afgestemd. Het bijzondere karakter van het gebied,<br />
met haar bek<strong>en</strong> op hoger geleg<strong>en</strong> zandgrond<strong>en</strong> in het zuid<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kleigrond<strong>en</strong> met duidelijk zichtbare<br />
historie van inpolder<strong>en</strong> in het noord<strong>en</strong>, wordt versterkt door het gebruik van het water. De Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
is e<strong>en</strong> meander<strong>en</strong>de beek van zuid tot noord met zichtbaar strom<strong>en</strong>d water langs natuurlijke oevers.<br />
14
De Runde, het Pagediep <strong>en</strong> de Mussel Aa mak<strong>en</strong> onderdeel uit van het bek<strong>en</strong>systeem van Westerwolde.<br />
De waterhuishouding is zowel voor natuur als de landbouw optimaal <strong>en</strong> er zijn voldo<strong>en</strong>de<br />
recreatieve voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> om te kunn<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van het mooie <strong>en</strong> karakteristieke landschap van de<br />
beek. De EHS is volledig ingericht ev<strong>en</strong>als de ecologische verbindingszones <strong>en</strong> de robuuste<br />
verbindingszones.<br />
Er is e<strong>en</strong> zodanige structuur opgezet dat geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, waterschap <strong>en</strong> provincie goed sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
zich gezam<strong>en</strong>lijk inzett<strong>en</strong> om voor de lange termijn kans<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> om water vast te houd<strong>en</strong>. Ook<br />
is er e<strong>en</strong> goede structuur waarin bedrijv<strong>en</strong>, boer<strong>en</strong> <strong>en</strong> burgerorganisaties de weg wet<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> naar<br />
het waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wanneer zij e<strong>en</strong> kans zi<strong>en</strong> om bij te drag<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> van de<br />
wateropgav<strong>en</strong> zoals het vasthoud<strong>en</strong> van water, het verminder<strong>en</strong> van het watertekort in de zomer of de<br />
verbetering van de waterkwaliteit.<br />
15
3. Strategie korte termijn (2015)<br />
Er is onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> het op orde krijg<strong>en</strong> van het watersysteem tot 2015 <strong>en</strong> het op orde<br />
houd<strong>en</strong> op de langere termijn. In de volg<strong>en</strong>de hoofdstukk<strong>en</strong> is per thema (veiligheid, wateroverlast,<br />
watertekort, waterkwaliteit <strong>en</strong> beleving <strong>en</strong> recreatie) vooral uitgewerkt welke maatregel<strong>en</strong> nodig zijn<br />
om het systeem op orde te krijg<strong>en</strong>.<br />
Met de maatregel<strong>en</strong> will<strong>en</strong> we het volg<strong>en</strong>de bereik<strong>en</strong>:<br />
o De zeedijk voldoet aan de veiligheidsnorm van 1/4000 j.<br />
o De boezemkad<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de norm van 1/100 j.<br />
o Inundatie komt in het landelijk gebied niet vaker dan 1/75 j. 1 , 2 voor.<br />
o Inundatie in stedelijk gebied komt niet vaker dan 1/100 j. 3 voor.<br />
o Grondwateroverlastknelpunt<strong>en</strong> zijn opgelost of zijn geaccepteerd.<br />
o Water op straat komt niet vaker dan e<strong>en</strong>s per 2 jaar voor of het is geaccepteerd.<br />
o Optimale peil<strong>en</strong> voor reguliere omstandighed<strong>en</strong>.<br />
o Met de inrichting van de EHS zijn de verdroogde natuurgebied<strong>en</strong> hersteld.<br />
o De schade door droogte neemt de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> niet toe of dat wordt geaccepteerd.<br />
o E<strong>en</strong> waterkwaliteit die voldoet aan de eis<strong>en</strong> van de KRW.<br />
o Er is inzicht in de hoeveelhed<strong>en</strong> baggerspecie <strong>en</strong> de grootste knelpunt<strong>en</strong> zijn opgelost.<br />
o Water dat bijdraagt aan de recreatie <strong>en</strong> beleving in het gebied.<br />
De strategie om tot maatregel<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong>, heeft bestaan uit de volg<strong>en</strong>de stapp<strong>en</strong>:<br />
1. Eerst is geanalyseerd welke opgav<strong>en</strong> ingevuld kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door al geplande maatregel<strong>en</strong>.<br />
2. Daarna is bekek<strong>en</strong> of de maatregel<strong>en</strong> meerdere doel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> bijvoorbeeld door<br />
<strong>en</strong>ige aanpassing van de plann<strong>en</strong> e<strong>en</strong> meerwaarde voor e<strong>en</strong> andere opgave kan word<strong>en</strong><br />
verkreg<strong>en</strong>.<br />
3. Vervolg<strong>en</strong>s is onderzocht welke knelpunt<strong>en</strong> nog overblijv<strong>en</strong>.<br />
4. Er is zoveel mogelijk geprobeerd de maatregel<strong>en</strong> te concretiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> op tijd <strong>en</strong> geld te zett<strong>en</strong>. Dit<br />
is niet altijd gelukt, omdat vaak de knelpunt<strong>en</strong> nog nader onderzocht moest<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
5. Steeds is getracht bij de oplossing van de maatregel<strong>en</strong> de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van de omgeving mee te<br />
nem<strong>en</strong>.<br />
6. Tev<strong>en</strong>s is bekek<strong>en</strong> of gedragsverander<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong> (communicatiemiddel<strong>en</strong> of afsprak<strong>en</strong>)<br />
ingezet kond<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Deze strategie heeft geleid tot de bewustwording dat door uitvoering van de al geplande maatregel<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> groot deel van de doel<strong>en</strong> tot 2015 gehaald kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Met name de inrichting van de<br />
Ecologische Hoofdstructuur draagt bij aan het behal<strong>en</strong> van meerdere doel<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> volledige<br />
uitvoering van de EHS wordt de verdroging opgelost, wordt veel water bov<strong>en</strong>strooms van de boezem<br />
vastgehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan de Ruit<strong>en</strong> Aa e<strong>en</strong> hoog ecologische ambiti<strong>en</strong>iveau bereik<strong>en</strong>. Doordat de<br />
financiën nog niet geheel rond zijn, is het nog wel de vraag in welk jaar de EHS geheel gereed kan<br />
kom<strong>en</strong>.<br />
1 De definitieve norm moet nog door provincie Groning<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
2 De voorlopige landelijke norm<strong>en</strong> zijn 1/25 j. voor akkerbouw <strong>en</strong> 1/50 j. voor int<strong>en</strong>sieve akkerbouw. Het<br />
waterschap heeft de plicht om in ieder geval de knelpunt<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de landelijke norm<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong><br />
(zorgplicht). Daarnaast heeft het bestuur in maart 2006 vastgesteld dat zij waar mogelijk het systeem op orde<br />
br<strong>en</strong>gt tot e<strong>en</strong> norm van 1/75 j (inspanningsplicht).<br />
3 Zie voetnoot 1.<br />
16
Aanvull<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> voor :<br />
o Inundatie-knelpunt<strong>en</strong> (zie hoofdstuk 5);<br />
o Water op straat (zie hoofdstuk 5);<br />
o Grondwateroverlast (zie hoofdstuk 5);<br />
o Regulier peilbeheer (zie hoofdstuk 5);<br />
o Waterbodems (zie hoofdstuk 7);<br />
In de volg<strong>en</strong>de hoofdstukk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> per thema de b<strong>en</strong>odigde aanvull<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong> verder<br />
uitgewerkt. In de tekst <strong>en</strong> de bijlag<strong>en</strong> 13 tot <strong>en</strong> met 17 zijn deze maatregel<strong>en</strong> verder uitgewerkt <strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>ummerd weergegev<strong>en</strong>.<br />
Van de opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> in dit waterplan is uiteindelijk e<strong>en</strong> top ti<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gesteld van<br />
maatregel<strong>en</strong> die de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> met hoge prioriteit word<strong>en</strong> uitgevoerd. Hieronder staat deze top<br />
ti<strong>en</strong> van maatregel<strong>en</strong> weergegev<strong>en</strong>. Deze maatregel<strong>en</strong> zijn verder uitgewerkt in ‘worksheets’<br />
welke zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in bijlage 12.<br />
Top ti<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> Regionaal Waterplan Westerwolde (in willekeurige volgorde)<br />
1. Optimale uitvoering Ecologische Hoofdstructuur Westerwolde<br />
2. Opstell<strong>en</strong> plan van aanpak inundatie-knelpunt<strong>en</strong><br />
3. Communicatie t<strong>en</strong> behoeve van verbeter<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> bewustwording<br />
4. Verbetering klacht<strong>en</strong>afhandeling<br />
5. Analyse grondwateroverlast <strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> grondwateroverlast<br />
6. Analyse baggerknelpunt<strong>en</strong> in lokale <strong>en</strong> regionale water<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanwijz<strong>en</strong> doorgangsdepots<br />
7. Kans<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> voor het vasthoud<strong>en</strong> van water op de lange termijn (2050)<br />
8. Aanpass<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>telijke Rioleringsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> discussie acceptatie water op straat<br />
9. Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> regulier peilbeheer <strong>en</strong> discussie acceptatie ander peilbeheer<br />
10. Invull<strong>en</strong> stedelijke wateropgave<br />
fietspad langs het Ve<strong>en</strong>diep<br />
17
4. Veiligheid<br />
Onder veiligheid verstaan we bescherming van het achterland teg<strong>en</strong> overstroming vanuit zee. In de<br />
geme<strong>en</strong>te Reiderland ligt ca 9,5 km. zeedijk langs de Dollard (kaart 5).<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> voor 2015<br />
Op basis van de huidige norm voor overstromingsfrequ<strong>en</strong>tie (1/4000 j.) <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> voor de sterkte van<br />
de dijk is geconstateerd dat de zeedijk mom<strong>en</strong>teel op orde is <strong>en</strong> tot 2015 op orde blijft.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Omdat de zeespiegel stijgt, zal op termijn het veiligheidsniveau afnem<strong>en</strong>. Berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> naar het<br />
effect van zeespiegelrijzing (25 cm tot 2050) gev<strong>en</strong> aan dat op basis van de huidige norm<strong>en</strong> de<br />
zeedijk tot 2050 op orde blijft. Het is wel mogelijk dat over e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> str<strong>en</strong>gere norm<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
vastgesteld, zodat dan e<strong>en</strong> nieuwe toetsing zal moet<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>. De zeedijk zal regelmatig<br />
opnieuw word<strong>en</strong> getoetst (eerstvolg<strong>en</strong>de keer in 2009).<br />
Op de lange termijn (na 2050) kan e<strong>en</strong> dijkverhoging noodzakelijk word<strong>en</strong>. In het RBW is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
dat ruimte moet word<strong>en</strong> gereserveerd voor e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele ophoging van de dijk<strong>en</strong>. Over de breedte<br />
van de te reserver<strong>en</strong> strook wordt nog overlegd, deze is nu maximaal 5 m. Deze breedte wordt<br />
vastgelegd in e<strong>en</strong> waterkeringsparagraaf hetge<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitwerking is van het POP. E<strong>en</strong> voorlopig<br />
besluit hierover volgt in de tweede helft van 2006, waarna het definitieve besluit in december 2006 zal<br />
volg<strong>en</strong>.<br />
In het EU-project ‘Comcoast’ word<strong>en</strong> proev<strong>en</strong> uitgevoerd met alternatieve oplossing<strong>en</strong> voor<br />
dijkverhoging, zoals overslagdijk<strong>en</strong>. Eind 2007 zijn de resultat<strong>en</strong> van dit project bek<strong>en</strong>d, welke<br />
ev<strong>en</strong>tueel kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot andere maatregel<strong>en</strong>.<br />
Conclusie<br />
o Zeedijk is mom<strong>en</strong>teel op orde.<br />
o Volg<strong>en</strong>s de huidige norm<strong>en</strong> blijft de zeedijk t<strong>en</strong>minste op orde tot 2050.<br />
o Er zijn voorlopig ge<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> nodig.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
4.1 Vaststell<strong>en</strong> breedte vrijwaringsstrook zeedijk 2008<br />
4.2 Vrijwaringstrook vastlegg<strong>en</strong> in de legger 2008<br />
4.3 Nieuwe toetsing (met nieuwe norm<strong>en</strong>) 2009<br />
4.4. Implem<strong>en</strong>tatie resultat<strong>en</strong> van EU project –Comcoast 2008<br />
18
5. Wateroverlast<br />
5.1 Regionale wateropgave<br />
5.1.1 Overstroming vanuit de boezem<br />
Westerwolde maakt deel uit van de Eemskanaal-Dollardboezem, welke bestaat uit e<strong>en</strong> stelsel van<br />
grote kanal<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> verzamelbak vormt voor al het water uit de regio. In Westerwolde wordt door<br />
kanalisatie van de bek<strong>en</strong> de reg<strong>en</strong> snel afgevoerd van de hoger geleg<strong>en</strong> zandgrond<strong>en</strong> naar de lager<br />
geleg<strong>en</strong> boezem. Vanuit dit boezemsysteem wordt geloosd op de Dollard bij Nieuwe Stat<strong>en</strong>zijl <strong>en</strong> bij<br />
extreme situaties ook via de Eemskanaalboezem bij Delfzijl.<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> van de boezem in 2015<br />
Onder de extreme omstandighed<strong>en</strong> van het najaar van 1998 (veel neerslag <strong>en</strong> opstuwing van de zee)<br />
kon de boezem het water niet tijdig loz<strong>en</strong> op de Dollard <strong>en</strong> werd op e<strong>en</strong> aantal plaats<strong>en</strong> de kade<br />
doorgestok<strong>en</strong> om stedelijk gebied te bescherm<strong>en</strong>. De opvangcapaciteit van de boezem bleek te klein<br />
te zijn <strong>en</strong> op diverse plaats<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> in de kad<strong>en</strong> geconstateerd. Om de boezem op orde<br />
te krijg<strong>en</strong> zijn maatregel<strong>en</strong> in gang gezet, welke bestaan uit het op hoogte <strong>en</strong> sterkte br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de<br />
boezemkad<strong>en</strong> <strong>en</strong> het inricht<strong>en</strong> van grootschalige (nood)bergingsgebied<strong>en</strong>.<br />
Met deze maatregel<strong>en</strong> zal de boezem volg<strong>en</strong>s de nu geld<strong>en</strong>de norm<strong>en</strong> in 2015 op orde zijn. Hierbij is<br />
rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met de verwachte bodemdaling door gaswinning tot 2010.<br />
Conclusie<br />
o De boezem is nu niet op orde, maar door al geplande maatregel<strong>en</strong> zal de boezem in 2015 op orde<br />
zijn. De veiligheidsnorm van 1/100 j. wordt dan gehaald.<br />
Acties <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> (al gepland, kaart 6)<br />
Inrichting van grootschalige (nood)bergingsgebied<strong>en</strong> 4<br />
Weddermeed<strong>en</strong> (berging) 2.800.000 m 3 uitgevoerd<br />
5.1 Blauwestad (berging) 4.000.000 m 3 2005-2010<br />
5.2 Binn<strong>en</strong> Aa + Hamdijk (berging) 800.000 m 3 2005-2010<br />
5.3 Ulsderpolder (noodberging) 7.600.000 m 3 2008<br />
5.4 Kuurbos (noodberging) 1.700.000 m 3 2015<br />
5.5 Bov<strong>en</strong>land<strong>en</strong> (noodberging) 900.000 m 3 2010-2015<br />
Uitvoering van Masterplan kad<strong>en</strong> (op hoogte <strong>en</strong> sterkte br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van boezemkad<strong>en</strong>)<br />
Hongerige Wolf 1,7 km kade uitgevoerd<br />
5.6 Nieuweschans 1,7 km kade 2006-2007<br />
5.7 B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal 12,5 km kade 2008-2010<br />
5.8 Westerwoldse Aa 11,2 km kade 2012-2014<br />
Bij de bergingsgebied<strong>en</strong> Binn<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> de Blauwestad wordt ook bijgedrag<strong>en</strong> aan herstel van<br />
natuurgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> versterking van de recreatie. Bij de kadeverbetering langs de Westerwoldse Aa<br />
word<strong>en</strong> in de (robuuste) ecologische verbindingszone Blauwestad-Westerwoldse Aa-Brualer Schloot<br />
natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers aangelegd.<br />
4 Bij de bergingsgebied<strong>en</strong> wordt onderscheid gemaakt naar noodberging (inzet gemiddeld 1/100 j. of minder) <strong>en</strong><br />
reguliere berging (inzet vaker dan gemiddeld 1/100 j.).<br />
19
Op orde houd<strong>en</strong> van de boezem na 2015<br />
Door de klimaatverandering zal de neerslag to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> <strong>en</strong> de zeespiegel stijg<strong>en</strong>, waardoor het<br />
overstromingsrisico van de boezem langzaam zal to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Om de boezem op orde te houd<strong>en</strong>, is in<br />
het RBW aangegev<strong>en</strong> dat gezocht moet word<strong>en</strong> naar maatregel<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>strooms van de boezem<br />
waarmee de extra neerslag (10% extra tot 2050) langer wordt vastgehoud<strong>en</strong>. Er is berek<strong>en</strong>d dat in<br />
Westerwolde ca. 6 miljo<strong>en</strong> m 3 water moet word<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong> om de boezem tot 2050 op orde te<br />
houd<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel wordt in Westerwolde langs de Ruit<strong>en</strong> Aa de EHS ingericht. Hierdoor gaat de<br />
beek weer meander<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan zij buit<strong>en</strong> haar oevers tred<strong>en</strong>. Er is berek<strong>en</strong>d dat met de al geplande<br />
inrichting van de EHS rond de Ruit<strong>en</strong> Aa al 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water kan word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong>, zodat bij<br />
uitvoering van de EHS Westerwolde de boezem tot ca. 2025 op orde zal blijv<strong>en</strong>.<br />
Daarnaast zijn in Westerwolde de zones Blauwestad-Westerwoldse Aa-Brualer Schloot <strong>en</strong><br />
Blauwestad-Westerwoldse Aa-Binn<strong>en</strong> Aa als robuuste verbindingszones aangegev<strong>en</strong>. Bij uitvoering<br />
van deze project<strong>en</strong> zijn er mogelijkhed<strong>en</strong> om op de lange termijn water vast te houd<strong>en</strong>. De mogelijke<br />
bijdrage van e<strong>en</strong> robuust verbindingszone is door het waterschap geschat op 10.000 m 3 per vierkante<br />
kilometer ingerichte robuuste verbindingszone, uitgaande van e<strong>en</strong> peilstijging van 10 mm. De inrichting<br />
<strong>en</strong> het oppervlakte van deze zones moet nog word<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
Om toekomstige aanpassing<strong>en</strong> aan de boezemkad<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> opvang<strong>en</strong> moet e<strong>en</strong> strook grond<br />
langs de kad<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gevrijwaard van bebouwing. Voor de boezemkades geldt e<strong>en</strong> vrijwaringsstrook<br />
van 5 m aan beide zijd<strong>en</strong> van de kade. Dit wordt in de ruimtelijke planvorming van de<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Reiderland, Bellingwedde <strong>en</strong> de legger van het waterschap opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Ook doet het waterschap onderzoek naar de sterkte <strong>en</strong> veiligheid van de dijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> kering<strong>en</strong>. Dit<br />
gebeurt in het project ‘IJkdijk’, waar met s<strong>en</strong>sor<strong>en</strong> in de dijk de sterkte <strong>en</strong> veiligheid word<strong>en</strong> gevolgd.<br />
Op de lange termijn kan de zeespiegelstijging ervoor zorg<strong>en</strong> dat er minder makkelijk vanuit de<br />
boezem op de Dollard kan word<strong>en</strong> geloosd. Vanaf 2008 zal weer naar de boezem word<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong><br />
om dergelijke effect<strong>en</strong> door te rek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Hierbij zal ook rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met de<br />
bodemdaling op de langere termijn.<br />
Conclusie<br />
o Tot 2050 moet 6 miljo<strong>en</strong> m 3 water bov<strong>en</strong>strooms van de boezem word<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong> .<br />
o In de EHS kan al 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water word<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong>, zodat door al geplande maatregel<strong>en</strong><br />
deze wateropgave tot 2025 is ingevuld. In dit waterplan word<strong>en</strong> concrete deelproject<strong>en</strong> van de<br />
EHS aangegev<strong>en</strong> die bijdrag<strong>en</strong> aan kleinschalige waterberging (zie tabel 2).<br />
Acties <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong><br />
5.9 Uitvoering EHS Westerwolde (zie tabel 2 <strong>en</strong> kaart 7) 2007-2014<br />
5.10 Implem<strong>en</strong>tatie resultat<strong>en</strong> project ‘IJkdijk’ 2008-2009<br />
Tev<strong>en</strong>s wordt water vastgehoud<strong>en</strong> langs het Boelo Tijd<strong>en</strong>skanaal (28.000 m3).<br />
5.1.2 Inundatie vanuit de kleinere watergang<strong>en</strong><br />
Op orde krijg<strong>en</strong> in 2015<br />
Voor inundatie vanuit kleinere watergang<strong>en</strong> zijn landelijke norm<strong>en</strong> opgesteld, waarbij rek<strong>en</strong>ing wordt<br />
gehoud<strong>en</strong> met de functie van het gebied. Deze norm<strong>en</strong> zijn opgesteld op basis van kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyses<br />
waarbij de kost<strong>en</strong> van ev<strong>en</strong>tuele maatregel<strong>en</strong> zijn afgewog<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de schade die tijdelijke<br />
inundatie veroorzaakt. Voor grasland, akkerbouwland, int<strong>en</strong>sieve akkerbouw/tuinbouw <strong>en</strong> stedelijk<br />
20
gebied is landelijk als richtlijn e<strong>en</strong> overstromingskans van respectievelijk 1/10 j., 1/25 j., 1/50 j. <strong>en</strong><br />
1/100 j. voorgesteld. Omdat in het beheersgebied van <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s het systeem door de vele<br />
herinrichting<strong>en</strong> zeer veilig is ingericht (gemiddelde norm 1/100-1/150 j.) zou volg<strong>en</strong>s deze landelijk<br />
norm<strong>en</strong> de situatie aanzi<strong>en</strong>lijk mog<strong>en</strong> verslechter<strong>en</strong>. Het bestuur van het waterschap heeft daarom in<br />
maart 2006 beslot<strong>en</strong> dat in haar beheersgebied voor het landelijk gebied e<strong>en</strong> streefnorm van 1/75 j.<br />
zal word<strong>en</strong> aangehoud<strong>en</strong>. De provincie moet in 2008/2009 de definitieve norm nog vaststell<strong>en</strong>.<br />
Tabel 2 Kleinschalige waterberging <strong>en</strong> verdroging EHS Westerwolde<br />
Deelgebied ha M 3 Status<br />
EHS Westerwolde – Wagon afgerangeerd 5 648 648.000 Uitgevoerd<br />
EHS Westerwolde – Wagon 0 328 328.000 2007-2008<br />
EHS Westerwolde – Wagon 1 238 238.000 2007-2008<br />
EHS Westerwolde – Wagon 2 351 351.000 2007-2008<br />
EHS Westerwolde – Wagon 3 93 93.000 2008-2010<br />
EHS Westerwolde – Wagon 4 339 339.000 2009-2011<br />
EHS Westerwolde – Wagon 5 375 375.000 2010-2013<br />
EHS Westerwolde – Wagon 6 379 379.000 2011-2014<br />
EHS Westerwolde – Wagon 7 50 50.000 2012-2014<br />
EHS Westerwolde – Wagon Runde 329 329.000 2007-2008<br />
Totaal EHS Westerwolde 3130 3.130.000<br />
Ook met deze str<strong>en</strong>gere norm voldoet in Westerwolde 99,5 % van het gebied aan de norm<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong><br />
norm van 1/75 j. voldoet in de huidige situatie 125 ha niet aan de norm (kaart 8). Het waterschap heeft<br />
de plicht om in ieder geval de knelpunt<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de landelijke norm<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong> (zorgplicht voor<br />
t<strong>en</strong>minste 25 ha voor 1/25 j. <strong>en</strong> 90 ha bij 1/50j wanneer overal wisselteelt<strong>en</strong> mogelijk moet<strong>en</strong> zijn) <strong>en</strong><br />
zal zich inzett<strong>en</strong> om ook de 1/75 knelpunt<strong>en</strong> aan te pakk<strong>en</strong> (inspanningsverplichting). E<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>/<br />
bat<strong>en</strong>analyse per knelpunt zal moet<strong>en</strong> uitwijz<strong>en</strong> of de streefnorm van het waterschap gehaald kan<br />
word<strong>en</strong>. De knelpunt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> deels met technische maatregel<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het regulier onderhoud<br />
word<strong>en</strong> opgelost <strong>en</strong> deels door sam<strong>en</strong> met de omgeving naar andere oplossing<strong>en</strong> te zoek<strong>en</strong>. Eerst zal<br />
echter door veldanalyse <strong>en</strong> modelberek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verfijning van de knelpunt<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gemaakt om te bekijk<strong>en</strong> hoe de knelpunt<strong>en</strong> uitvall<strong>en</strong> t<strong>en</strong> opzichte van de rest van het peilgebied waar<br />
ze in vall<strong>en</strong>.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> tot 2050<br />
Rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met de klimaatsverandering is berek<strong>en</strong>d dat in 2050 ca. 250 ha niet voldoet aan de<br />
norm van 1/75. Nadat het systeem op orde is gebracht in 2015, zal dus nog voor ca. 125 ha extra e<strong>en</strong><br />
oplossing moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gezocht. Bij deze berek<strong>en</strong>ing is rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met bodemdaling door<br />
gaswinning <strong>en</strong> ve<strong>en</strong>oxidatie. Op de lange termijn (tot 2050) kan de bodemdaling door ve<strong>en</strong>oxidatie<br />
oplop<strong>en</strong> tot ca. 40 cm t<strong>en</strong> noordoost<strong>en</strong> van Beerta <strong>en</strong> ca. 20 cm in het gebied Hebrecht.<br />
Conclusie<br />
o Voor het op orde krijg<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> t<strong>en</strong> minste 25 ha <strong>en</strong> maximaal 125 ha knelpunt<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
opgelost.<br />
o Voor het op orde houd<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> er nog t<strong>en</strong> minste 125 ha knelpunt<strong>en</strong> bij.<br />
o Naar de toekomst moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met ve<strong>en</strong>oxidatie op lokale plaats<strong>en</strong>.<br />
5 Afgerangeerd= uitgevoerd. Zie uitvoeringsonderzoek EHS (DLG, 2006) voor e<strong>en</strong> nadere toelichting op deze<br />
deelproject<strong>en</strong>.<br />
21
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
5.11 Verificatie met modell<strong>en</strong> in het veld van alle knelpunt<strong>en</strong> (incl. kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse/oplossingsrichting<strong>en</strong>/plan<br />
van aanpak) 2006/2007<br />
5.12 Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> 1/25 j 2008<br />
5.13 Oploss<strong>en</strong> van knelpunt<strong>en</strong> 1/50 j 2008/2009<br />
5.14 Oploss<strong>en</strong> van knelpunt<strong>en</strong> 1/75 j 2008/2011<br />
5.15 Vaststell<strong>en</strong> van de definitieve norm door provincie 2008/2009<br />
5.1.3 Reguliere wateropgave<br />
De voorgaande paragraf<strong>en</strong> betroff<strong>en</strong> vooral het op orde krijg<strong>en</strong> van het systeem onder extreme<br />
omstandighed<strong>en</strong>. Ook onder gemiddelde jaarlijks voorkom<strong>en</strong>de omstandighed<strong>en</strong> zal het effect van<br />
klimaatverandering merkbaar zijn <strong>en</strong> moet het systeem op orde zijn.<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Het huidige peilbeheer binn<strong>en</strong> Westerwolde is afgestemd op de functies landbouw, stedelijk gebied,<br />
natuur <strong>en</strong> in <strong>en</strong>kele gevall<strong>en</strong> op scheepvaart <strong>en</strong> recreatie. Met behulp van kunstwerk<strong>en</strong> zoals stuw<strong>en</strong>,<br />
gemal<strong>en</strong> <strong>en</strong> sluiz<strong>en</strong> wordt het peilbeheer verzorgd voor afzonderlijke peilgebied<strong>en</strong>, die in Westerwolde<br />
in omvang variër<strong>en</strong> van ca. 50-500 ha. Per peilvak wordt e<strong>en</strong> belang<strong>en</strong>afweging gemaakt tuss<strong>en</strong> de<br />
hoger <strong>en</strong> lager geleg<strong>en</strong> del<strong>en</strong> in het peilgebied <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de functies onderling. Bij deze belang<strong>en</strong>afweging<br />
kan veelal niet word<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong> dat in de lage del<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> peilgebied natschade<br />
optreedt, omdat anders de hoge del<strong>en</strong> van het peilvak of andere functies in het peilvak te droog<br />
word<strong>en</strong>. Op basis van klacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> op initiatief van het waterschap word<strong>en</strong> van tijd tot tijd maatregel<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om de peil<strong>en</strong> aan te pass<strong>en</strong>. In de huidige situatie zijn op basis van klacht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal<br />
knelpunt<strong>en</strong> geconstateerd: heemslot<strong>en</strong> in Musselkanaal, Laudermarke, Rhederveld/Buiskoolweg<br />
(Bellingwedde), stuw Vriescheloo <strong>en</strong> het gebied bij gemaal de Poale (kaart 8). De knelpunt<strong>en</strong> bij de<br />
Poale zijn al opgelost. De andere knelpunt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in 2006-2009 opgelost De optimalisatie van het<br />
peilbeheer <strong>en</strong> de controle van de peil<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> reguliere taak van het waterschap <strong>en</strong> zal regelmatig om<br />
extra maatregel<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Door de klimaatsverandering word<strong>en</strong> naar verwachting de schommeling<strong>en</strong> in de grondwaterstand<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de waterstand<strong>en</strong> groter. De waterstand in slot<strong>en</strong> kan in nattere situaties, die gemiddeld e<strong>en</strong>s per<br />
jaar optred<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> aantal c<strong>en</strong>timeters hoger word<strong>en</strong>. Met name e<strong>en</strong> grotere fluctuatie van de<br />
grondwaterstand zal het gevolg zijn. Hierdoor zull<strong>en</strong> bestaande natte plekk<strong>en</strong> tijdelijk nog natter<br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. In veel gevall<strong>en</strong> betreft dit de 10% laagste del<strong>en</strong> per peilgebied. In de praktijk zal in<br />
reguliere omstandighed<strong>en</strong> de klimaatsverandering zoals voorspeld voor het peil in de watergang<strong>en</strong>,<br />
nauwelijks merkbaar zijn. Wel is het daarbij noodzakelijk dat de waterhuishoudkundige structuur in de<br />
toekomst goed blijft functioner<strong>en</strong>. Daarnaast zal met name bij Beerta <strong>en</strong> bij Hebrecht rek<strong>en</strong>ing<br />
gehoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met bodemdaling door ve<strong>en</strong>oxidatie (kaart 8).<br />
De kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele GGOR (Gew<strong>en</strong>st Grond- <strong>en</strong> Oppervlaktewaterregime) -peilbesluit<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> voorbereid <strong>en</strong> vastgesteld, waarin rek<strong>en</strong>ing wordt gehoud<strong>en</strong> met de klimatologische<br />
verandering<strong>en</strong>. Met modelberek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de effect<strong>en</strong> van meer neerslag, maar ook meer<br />
droogte in beeld gebracht voor het oppervlaktewater <strong>en</strong> grondwater. Waar nodig kunn<strong>en</strong> in het<br />
peilbesluit peilaanpassing<strong>en</strong> <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voorgesteld waarmee de negatieve effect<strong>en</strong> van<br />
klimaatsverandering onder reguliere omstandighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangepakt. Er zal ook word<strong>en</strong><br />
geprobeerd om e<strong>en</strong> discussie op gang te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> over ev<strong>en</strong>tuele acceptatie van de verandering<strong>en</strong> als<br />
gevolg van klimaatswijziging omdat dit mogelijk dure maatregel<strong>en</strong> kan voorkom<strong>en</strong><br />
22
Conclusie<br />
o In de huidige situatie kom<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele knelpunt<strong>en</strong> voor.<br />
o Door de klimaatsverandering zull<strong>en</strong> de peilfluctuaties to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
o GGOR-peilbesluit<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt om de knelpunt<strong>en</strong> te analyser<strong>en</strong> <strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
5.16 Oploss<strong>en</strong> knelpunt Laudermarke 2007<br />
5.17 Oploss<strong>en</strong> knelpunt stuw Vriescheloo 2007<br />
5.18 Oploss<strong>en</strong> knelpunt Rhederveld/Buiskoolweg 2007-2008<br />
5.19 Oploss<strong>en</strong> knelpunt heemslot<strong>en</strong> Musselkanaal 2007-2009<br />
5.20 Reserver<strong>en</strong> jaarlijks budget voor aanpass<strong>en</strong> peil<strong>en</strong> vanaf 2006<br />
5.21 Vaststell<strong>en</strong> GGOR-peilbesluit<strong>en</strong> (incl. effect ve<strong>en</strong>oxidatie) vanaf 2006<br />
5.22 Discussie over acceptatie niet optimale situatie 2007<br />
5.2 Stedelijke wateropgave<br />
De stedelijke wateropgave bestaat uit drie onderdel<strong>en</strong>, namelijk:<br />
o Wateroverlast vanuit het oppervlaktewater (toetsing aan de NBW-inundati<strong>en</strong>orm van 1/100j. in<br />
stedelijke gebied <strong>en</strong> water vasthoud<strong>en</strong> om niet af te w<strong>en</strong>tel<strong>en</strong>);<br />
o Water op straat;<br />
o Grondwateroverlast.<br />
5.2.1 Wateroverlast vanuit het oppervlaktewater<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Er is e<strong>en</strong> toetsing voor het stedelijk gebied uitgevoerd voor het hele watersysteem. Bij deze analyse<br />
zijn knelpunt<strong>en</strong> in Nieuweschans <strong>en</strong> bij de heemslot<strong>en</strong> van Musselkanaal (kaart 9, 16-19) naar bov<strong>en</strong><br />
gekom<strong>en</strong>. De knelpunt<strong>en</strong> in Nieuweschans word<strong>en</strong> opgelost door de uitvoering van het<br />
Waterbeheersingsplan van Nieuweschans. De problem<strong>en</strong> met de heemslot<strong>en</strong> (slechte afwatering door<br />
achterstallig onderhoud) staan op de planning van het waterschap om op te loss<strong>en</strong> in 2007-2009.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> tot 2050<br />
In het RBW is afgesprok<strong>en</strong> dat de extra waterafvoer die is te verwacht<strong>en</strong> door de klimaatverandering<br />
niet mag word<strong>en</strong> afgew<strong>en</strong>teld. Ook in stedelijk gebied geldt dat het eig<strong>en</strong> water moet word<strong>en</strong><br />
vastgehoud<strong>en</strong>. In paragraaf 5.1.1 is de wateropgave voor water vasthoud<strong>en</strong> voor het hele<br />
watersysteem aangegev<strong>en</strong>. Hier gaat het om de wateropgave voor het stedelijk gebied. Voor de<br />
grotere, meer stedelijke kern<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> aparte berek<strong>en</strong>ing gemaakt, waarbij rek<strong>en</strong>ing is gehoud<strong>en</strong> met<br />
het perc<strong>en</strong>tage verhard oppervlak. Hoe groter het areaal verhard oppervlak des te groter is ook de<br />
opgave om water vast te houd<strong>en</strong>. De extra berek<strong>en</strong>ing is uitgevoerd voor Stadskanaal, Ter Apel,<br />
Blijham <strong>en</strong> Nieuweschans. De resultat<strong>en</strong> van deze berek<strong>en</strong>ing staan in onderstaande tabel 3. De<br />
gemiddelde rek<strong>en</strong>factor die uit deze gedetailleerde berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> is gekom<strong>en</strong>, is daarna toegepast op<br />
de overige kleinere kern<strong>en</strong>. Dit zijn kern<strong>en</strong> met veel lintbebouwing waar de opgave gering is.<br />
23
Tabel 3 Stedelijke wateropgave Westerwolde<br />
Kern Opp. stedelijk<br />
gebied in ha<br />
Opgave in m 3 Opgave in ha 6<br />
Blijham 125 4.500 0.9<br />
Stadskanaal 815 25.000 5<br />
Ter Apel 315 8.400 1.7<br />
Nieuweschans 70 4.340 0.86<br />
Voor Stadskanaal kan e<strong>en</strong> deel van de opgave ingevuld word<strong>en</strong> door het opvull<strong>en</strong> van ruimte binn<strong>en</strong><br />
de toegestane peil<strong>en</strong>. Er moet nog e<strong>en</strong> plan van aanpak word<strong>en</strong> gemaakt voor de invulling van de<br />
rester<strong>en</strong>de opgave. In het stedelijk gebied van Ter Apel is in de huidige situatie al e<strong>en</strong> behoorlijk<br />
areaal op<strong>en</strong> water aanwezig (bijv. o.a. Moekesgat). Er zal e<strong>en</strong> nadere analyse word<strong>en</strong> uitgevoerd<br />
naar de b<strong>en</strong>utting van het bestaande areaal op<strong>en</strong> water voor de wateropgave 2050.<br />
Ook voor Blijham <strong>en</strong> Nieuweschans zal e<strong>en</strong> nadere analyse word<strong>en</strong> uitgevoerd. In Nieuweschans kan<br />
aansluiting word<strong>en</strong> gezocht bij de uitvoering van het Waterbeheersingsplan. E<strong>en</strong> toelichting op de<br />
berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in bijlage 4.<br />
Voor de overige kern<strong>en</strong> is de wateropgave opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in bijlage 5. Zoals reeds is aangegev<strong>en</strong>, zijn<br />
de meeste kern<strong>en</strong> landelijk van aard (lintbebouwing, weinig stedelijk gebied). De totale hoeveelheid<br />
extra water die moet word<strong>en</strong> geborg<strong>en</strong> in de overige kern<strong>en</strong> (19.000 m 3 ) is in verhouding tot de<br />
landelijke opgave (6 miljo<strong>en</strong> m 3 ) zo gering dat deze niet als verplichte opgave in het waterplan wordt<br />
opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Dit in teg<strong>en</strong>stelling tot de opgav<strong>en</strong> uit bov<strong>en</strong>staande tabel 3. Daarnaast wordt de totale<br />
wateropgave voor Westerwolde al voor de helft ingevuld door de realisatie van de EHS (zie paragraaf<br />
5.1.1).<br />
Alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> echter wel de verantwoordelijkheid om kans<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> om in hun<br />
stedelijke gebied water vast te houd<strong>en</strong>. Bij nieuwbouwproject<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t vanaf het begin voldo<strong>en</strong>de op<strong>en</strong><br />
water te word<strong>en</strong> ingepland. Ook in herstructureringsproject<strong>en</strong> moet naar berging word<strong>en</strong> gezocht.<br />
Omdat de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> in het watersysteem Westerwolde in het landelijk gebied al veel water wordt<br />
vastgehoud<strong>en</strong> in de EHS (die met name in de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Vlagtwedde <strong>en</strong> Bellingwedde ligt) wordt<br />
soepel omgegaan met het bestaand stedelijk gebied <strong>en</strong> wordt van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> niet verwacht dat ze<br />
dure maatregel<strong>en</strong> gaan nem<strong>en</strong> in bestaand stedelijk gebied. De tabel in bijlage 5 kan als<br />
richtinggev<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> beschouwd voor de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bij het creër<strong>en</strong> van (extra) op<strong>en</strong> water bij<br />
bouwplann<strong>en</strong>. Daarnaast kunn<strong>en</strong> ook bepaalde recreatieproject<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> aan het vasthoud<strong>en</strong> van<br />
water bov<strong>en</strong>strooms.<br />
Conclusie<br />
o In Nieuweschans <strong>en</strong> in Musselkanaal voldo<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal plekk<strong>en</strong> niet aan de 1/100 inundati<strong>en</strong>orm,<br />
op deze plaats<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
o In de toekomst word<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> extra knelpunt<strong>en</strong> verwacht.<br />
o Voor vier stedelijke kern<strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> verplichte wateropgave tot 2050, voor de overige kern<strong>en</strong> is er<br />
e<strong>en</strong> indicatieve wateropgave tot 2050.<br />
o Kans<strong>en</strong> bij nieuwbouw-, herstructurerings- <strong>en</strong> recreatieproject<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>ut (bijlage 3).<br />
6 Bij e<strong>en</strong> waterschijf van 0,5 meter.<br />
24
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
5.23 Uitvoering Waterbeheersingsplan Nieuweschans door geme<strong>en</strong>te Reiderland 2006-2007<br />
5.24 Alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kleinschalige berging bij nieuwbouw vanaf 2006<br />
<strong>en</strong> herstructurering in (zie bijlage 3 voor e<strong>en</strong> lijst met pot<strong>en</strong>tiële project<strong>en</strong>)<br />
5.25 Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde: PvA stedelijke wateropgave Ter Apel kern 2008<br />
5.26 Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal: PvA stedelijke wateropgave Stadskanaal kern 2008<br />
5.27 Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde: PvA stedelijke wateropgave Blijham 2008<br />
5.28 Geme<strong>en</strong>te Reiderland: invull<strong>en</strong> stedelijke wateropgave Nieuweschans. 2008<br />
5.2.2 Wateroverlast vanuit de riolering = Water op straat<br />
Bij extreme neerslag kan het rioleringssysteem van de geme<strong>en</strong>te het water soms niet snel g<strong>en</strong>oeg<br />
afvoer<strong>en</strong>. Het water kan vanuit het riool <strong>en</strong>/of de watergang<strong>en</strong> op straat terecht kom<strong>en</strong> of het kan niet<br />
snel g<strong>en</strong>oeg het riool in strom<strong>en</strong>. Oorzak<strong>en</strong> hiervan kunn<strong>en</strong> zijn: e<strong>en</strong> te krap bemet<strong>en</strong> rioleringsstelsel,<br />
technische mankem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan het rioleringsstelsel of e<strong>en</strong> te klein ontvang<strong>en</strong>d watersysteem.<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Uit klacht<strong>en</strong>analyses is geblek<strong>en</strong> dat mom<strong>en</strong>teel nerg<strong>en</strong>s in Westerwolde water op straat meer e<strong>en</strong><br />
knelpunt vormt, omdat daar waar knelpunt<strong>en</strong> war<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> zijn g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>..<br />
In het kader van het waterplan is onderzocht of de aansluiting van de overstort<strong>en</strong> op het watersysteem<br />
in de huidige <strong>en</strong> de toekomstige situatie tot problem<strong>en</strong> leidt. Dit bleek niet het geval te zijn. Wel<br />
moet<strong>en</strong> op <strong>en</strong>kele plaats<strong>en</strong> terugslagklepp<strong>en</strong> geplaatst word<strong>en</strong>. Bij dit onderzoek is het<br />
rioleringssysteem getoetst op drie soort<strong>en</strong> bui<strong>en</strong>, namelijk T=2 (ontwerpbui; 19,8 mm/60 min), T=10<br />
(35,7 mm/45 min) <strong>en</strong> T=100 (154 mm/10 dgn).<br />
Tekstbox 1 Stedelijke wateropgave uit het RBW<br />
Stedelijke wateropgave uit het RBW<br />
In het RBW is e<strong>en</strong> tabel opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> waarin de stedelijke wateropgave is gebaseerd op het kunn<strong>en</strong><br />
opvang<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> extreme zomerbui van 60 mm/60 min. De stedelijke wateropgave is vooral<br />
gekoppeld aan de capaciteit van rioleringssystem<strong>en</strong>. Rioleringssystem<strong>en</strong> zijn echter niet berek<strong>en</strong>d op<br />
dergelijke extreme situaties (ze zijn gedim<strong>en</strong>sioneerd op e<strong>en</strong> maximumbui van 19,8 mm/60 min). Voor<br />
de stedelijke wateropgave wordt daarom niet de RBW opgave gehanteerd, maar wordt<br />
overe<strong>en</strong>komstig de regionale opgave uitgegaan van 10% extra neerslag bov<strong>en</strong>op de huidige situatie.<br />
In toekomstige rioleringsplann<strong>en</strong> moet daarom rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bui van maximaal<br />
22 mm/60 min. In de toekomst kan incid<strong>en</strong>teel water op straat niet word<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>.<br />
De kans op water op straat kan afnem<strong>en</strong> door reg<strong>en</strong>water van het riool af te koppel<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
Westerwolde al op verschill<strong>en</strong>de plaats<strong>en</strong> is gebeurd (bijlage 6). Door het project Westerwolde<br />
Schoon! is met name in Vlagtwedde <strong>en</strong> Stadskanaal al in e<strong>en</strong> groot deel van de kern<strong>en</strong> het<br />
reg<strong>en</strong>water afgekoppeld van het riool. In Bellingwedde is nog vrijwel nerg<strong>en</strong>s afgekoppeld, omdat daar<br />
relatief weinig op<strong>en</strong> water is <strong>en</strong> afkoppel<strong>en</strong> daarom zeer duur is. Tev<strong>en</strong>s do<strong>en</strong> zich hier weinig kans<strong>en</strong><br />
zoals herstructurering, wegverbetering, etc. In Reiderland is e<strong>en</strong> speciaal putjessysteem ingericht<br />
waarbij weg<strong>en</strong> <strong>en</strong> parkeerterrein<strong>en</strong> 100% zijn afgekoppeld. In alle kern<strong>en</strong>, behalve Beerta, zijn<br />
woning<strong>en</strong> niet afgekoppeld. In Beerta zull<strong>en</strong> woning<strong>en</strong> de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgekoppeld.<br />
Voor toekomstige herstructurerings- of nieuwbouwproject<strong>en</strong> wordt gestreefd naar afkoppeling (zie<br />
bijlage 3 <strong>en</strong> kaart 16-19). Ook voor de geme<strong>en</strong>te Bellingwedde geldt dat bij iedere nieuwe<br />
ontwikkeling moet word<strong>en</strong> bekek<strong>en</strong> of er kans<strong>en</strong> zijn voor afkoppeling.<br />
25
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Door de klimaatsverandering neemt de kans op heftige bui<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor water op straat toe. Om het<br />
systeem op orde te houd<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Daarom zal in de toekomst nog meer moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgekoppeld (strev<strong>en</strong> is bij nieuwbouw vrijwel<br />
alles afkoppel<strong>en</strong>, bij herstructurering<strong>en</strong> 60%). Bij nieuwe Geme<strong>en</strong>telijke Rioleringsplann<strong>en</strong> (GRP)<br />
moet rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> neerslagto<strong>en</strong>ame van 10% tot 2050. Richtlijn is dat in ieder<br />
geval deze 10% extra neerslag additioneel wordt afgekoppeld bov<strong>en</strong>op de bestaande afkoppelcriteria.<br />
Voor de lange termijn is het noodzakelijk dat geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaan bepal<strong>en</strong> welke mate van water op<br />
straat zij acceptabel vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> op welke manier dit kan. Afkoppel<strong>en</strong>, het creër<strong>en</strong> van op<strong>en</strong> water <strong>en</strong><br />
berging, infiltratievoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, etc. zijn allemaal dure technische maatregel<strong>en</strong> om de verwachte<br />
extra neerslag te kunn<strong>en</strong> opvang<strong>en</strong>. In stedelijk gebied ligt echter e<strong>en</strong> groot pot<strong>en</strong>tieel aan tijdelijk<br />
bergingsgebied, namelijk strat<strong>en</strong>, berm<strong>en</strong> <strong>en</strong> gro<strong>en</strong>strok<strong>en</strong>. Tuss<strong>en</strong> stoeprand<strong>en</strong> <strong>en</strong> in het gro<strong>en</strong> is<br />
e<strong>en</strong> behoorlijke oppervlakte bergingsgebied aanwezig. De oplossing voor het tijdelijk berg<strong>en</strong> van grote<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> neerslag in stedelijk gebied ligt in het bepal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> strategie hoe om te gaan met<br />
deze bergingslocaties. Onderzoek zal plaatsvind<strong>en</strong> waar zich problem<strong>en</strong> voordo<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
uitwijz<strong>en</strong> hoe groot het pot<strong>en</strong>tieel van deze gebied<strong>en</strong> is. Op basis hiervan kan e<strong>en</strong> strategie word<strong>en</strong><br />
bepaald. Zeker is dat e<strong>en</strong> bepaalde mate van acceptatie van water op straat of in berm<strong>en</strong> dure<br />
technische maatregel<strong>en</strong> kan voorkom<strong>en</strong> of kan do<strong>en</strong> uitstell<strong>en</strong>.<br />
Conclusie<br />
o In Westerwolde komt in de huidige situatie buit<strong>en</strong> de norm<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> water op straat voor.<br />
o In de toekomst zal de kans op water op straat to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, waardoor afkoppel<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>st is.<br />
o Voor de stedelijke wateropgave wordt niet de RBW opgave gehanteerd, maar wordt<br />
overe<strong>en</strong>komstig de regionale opgave uitgegaan van 10% extra neerslag bov<strong>en</strong>op de huidige<br />
situatie.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
5.29 Extra afkoppel<strong>en</strong> bij nieuwe project<strong>en</strong> (incl. KBA) 2006<br />
5.30 Terugslagklepp<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> bij overstort<strong>en</strong> 2007<br />
5.31 Strategie/onderzoek over mate van acceptatie water op straat 2007<br />
Aanpass<strong>en</strong> GRP´s (rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met 10% meer neerslag):<br />
5.32 Bellingwedde 2009<br />
5.33 Reiderland 2006<br />
5.34 Stadskanaal 2010<br />
5.35 Vlagtwedde 2007<br />
vijver in Stadskanaal<br />
26
5.2.3 Grondwateroverlast<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
In de huidige situatie zijn in alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong> over grondwateroverlast bek<strong>en</strong>d:<br />
o Bellingwedde: Blijham, Bellingwolde-noord <strong>en</strong> –zuid.<br />
o Vlagtwedde: Selling<strong>en</strong>, Vlagtwedde, Harpel <strong>en</strong> Ter Apel.<br />
o Reiderland: Nieuweschans, Nieuw Beerta <strong>en</strong> Finsterwolde.<br />
o Stadskanaal: Gebied t<strong>en</strong> noord<strong>en</strong> van het Refaja-ziek<strong>en</strong>huis<br />
De grondwateroverlast (kaart 9, 16-19) is gelokaliseerd op basis van klacht<strong>en</strong>analyses <strong>en</strong><br />
praktijkk<strong>en</strong>nis bij de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap. Voor e<strong>en</strong> aantal locaties zijn reeds maatregel<strong>en</strong><br />
getroff<strong>en</strong>. Dit geldt voor Selling<strong>en</strong> (waterhuishouding aangepast na demp<strong>en</strong> van sloot) <strong>en</strong> Vlagtwedde<br />
(achterstallig onderhoud, water onder de weg door leid<strong>en</strong>). Voordat aanvull<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, moet nog e<strong>en</strong> analyse van de oorzak<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> plan van<br />
aanpak word<strong>en</strong> opgesteld. In dit plan di<strong>en</strong>t ook de verantwoordelijkheidsverdeling tuss<strong>en</strong> burger,<br />
geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> waterschap te word<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De analyse van de knelpunt<strong>en</strong> moet medio 2007<br />
gereed zijn, zodat eind 2007 e<strong>en</strong> overzicht gereed is van de b<strong>en</strong>odigde maatregel<strong>en</strong>.<br />
Grondwateroverlast kan veelal door middel van technische maatregel<strong>en</strong> zoals drainage <strong>en</strong><br />
grondverbeteringswerk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost. De technische maatregel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> door diverse partij<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> uitgevoerd: grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> zijn zelf verantwoordelijk voor ontwatering (drainage) van de<br />
tuin<strong>en</strong>, de geme<strong>en</strong>te is verantwoordelijk voor de afvoer van drainagewater naar ontvang<strong>en</strong>de slot<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het waterschap is verantwoordelijk voor afwatering van het slootwater (conform Notitie grondwateroverlast<br />
van de VNG/UvW, zie bijlage 7). De grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> via communicatiemiddel<strong>en</strong> van<br />
hun verantwoordelijkhed<strong>en</strong> op de hoogte word<strong>en</strong> gesteld.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Door de klimaatsverandering zull<strong>en</strong> de grondwaterstand<strong>en</strong> sterker gaan fluctuer<strong>en</strong>. Hoge<br />
grondwaterstand<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vaker voorkom<strong>en</strong>. Om de system<strong>en</strong> op orde te houd<strong>en</strong>, zal bij het<br />
oploss<strong>en</strong> van de knelpunt<strong>en</strong> hier al rek<strong>en</strong>ing mee gehoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Bij nieuw aan te legg<strong>en</strong><br />
wijk<strong>en</strong> of bedrijv<strong>en</strong>terrein<strong>en</strong> moet gebruik gemaakt word<strong>en</strong> van de waterkans<strong>en</strong>kaart<strong>en</strong> (zie bijlage 8),<br />
opdat bij de locatiekeuze <strong>en</strong> de bouwwijze rek<strong>en</strong>ing kan word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met de verwachte<br />
grondwaterstand<strong>en</strong>.<br />
Conclusie<br />
o In alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> van grondwateroverlast voor. De waterkans<strong>en</strong>kaart geeft<br />
inzicht in de geschiktheid van uitbreidingslocaties.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
5.36 Waterkans<strong>en</strong>kaart<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> bij nieuwe project<strong>en</strong> vanaf 2006<br />
5.37 Communicatiemiddel mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzett<strong>en</strong> over verantwoordelijkhed<strong>en</strong> 2007<br />
5.38 Gezam<strong>en</strong>lijke analyse van ordegrootte <strong>en</strong> oorzaak van de klacht<strong>en</strong> 2007<br />
<strong>en</strong> aanduiding verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
5.39 Opstell<strong>en</strong> van plan van aanpak voor oploss<strong>en</strong> grondwateroverlast 2007<br />
5.40 Uitvoering van voorgestelde maatregel<strong>en</strong> 2008-2010<br />
27
6. Watertekort<br />
6.1 Verdroging<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> voor 2015<br />
In Westerwolde is mom<strong>en</strong>teel ruim 3100 ha natuurgebied geheel of gedeeltelijk verdroogd (kaart 10).<br />
Dit areaal is bepaald op basis van e<strong>en</strong> analyse van de gegev<strong>en</strong>s van de provincie Groning<strong>en</strong> uit 2004<br />
door het Verdrogingsforum. Verdroogde natuurgebied<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> te lage grondwaterstand voor de<br />
gebiedsspecifieke natuurfunctie, hetge<strong>en</strong> vaak is veroorzaakt doordat zowel de aan- <strong>en</strong> afvoer van<br />
water zijn afgestemd op de landbouwfunctie. Daarnaast vindt bij Selling<strong>en</strong> grondwateronttrekking t<strong>en</strong><br />
behoeve van drinkwater plaats. E<strong>en</strong> groot deel van de verdroogde gebied<strong>en</strong> valt binn<strong>en</strong> de EHS<br />
Westerwolde (de Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> Bourtange (2720 ha)), daarnaast betreft het e<strong>en</strong> terrein onder Beerta:<br />
de Zuidoosthoek bij de Blauwestad. Dit gebied is ca. 380 ha groot.<br />
Over de bestrijding van verdroging zijn bestuurlijke afsprak<strong>en</strong> gemaakt in POP Groning<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s<br />
deze afsprak<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t in 2018 100% van het verdroogde areaal hydrologisch te zijn hersteld. In<br />
Westerwolde gebeurt dit vooral door uitvoering van de EHS. De financiering voor de uitvoering van de<br />
EHS is nog niet volledig rond. Het waterschap heeft haar bijdrage al geregeld <strong>en</strong> toegezegd.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> tot 2050<br />
Door de to<strong>en</strong>ame van de verdamping kan op de lange termijn de verdroging weer to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Om de<br />
net herstelde gebied<strong>en</strong> op de lange termijn op orde te houd<strong>en</strong> is blijv<strong>en</strong>de aandacht voor de<br />
natuurfunctie nodig in de GGOR-peilbesluit<strong>en</strong>. Bij nieuw in te richt<strong>en</strong> natuurgebied<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t het<br />
waterbeheer op de klimaatsverandering te word<strong>en</strong> afgestemd zodat niet over e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> weer<br />
problem<strong>en</strong> met verdroging ontstaan. Verder di<strong>en</strong>t zoveel mogelijk gebiedseig<strong>en</strong> water te word<strong>en</strong><br />
vastgehoud<strong>en</strong> om natuurfuncties zo goed mogelijk tot hun recht te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
verder bij planvorming in het buit<strong>en</strong>gebied rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> met natuurgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel<br />
comp<strong>en</strong>ser<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong> te treff<strong>en</strong>. Uit het oogpunt van duurzaamheid is volg<strong>en</strong>s het waterschap<br />
de onttrekking op e<strong>en</strong> plaats met waterafhankelijke natuur ongew<strong>en</strong>st. E<strong>en</strong> onderzoek naar het effect<br />
van de grondwateronttrekking op de verdroging <strong>en</strong> de natuurwaarde van de gebied<strong>en</strong> heeft beperkt<br />
effect aangetoond. Het waterschap wil sam<strong>en</strong> met het waterbedrijf nog aanvull<strong>en</strong>d onderzoek do<strong>en</strong><br />
naar de kost<strong>en</strong> <strong>en</strong> bat<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele alternatieve plaats voor drinkwateronttrekking.<br />
Conclusie<br />
o In Westerwolde is 3100 ha verdroogd gebied <strong>en</strong> dat moet volg<strong>en</strong>s afspraak voor 2018 zijn hersteld.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
6.1 Uitvoering van de EHS (voor de deelproject<strong>en</strong> zie tabel 2 7 ). 2007-2014<br />
6.2 Kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse alternatiev<strong>en</strong> drinkwateronttrekking bij Selling<strong>en</strong> 2008<br />
Aandachtspunt<strong>en</strong> lange termijn<br />
o Natuur me<strong>en</strong>em<strong>en</strong> in term<strong>en</strong> van berging in GGOR-peilbesluit<strong>en</strong>.<br />
o Waterbeheer afstemm<strong>en</strong> op natuurfunctie.<br />
o Geme<strong>en</strong>te bij bestemmingsplann<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met natuurgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> comp<strong>en</strong>ser<strong>en</strong>de<br />
maatregel<strong>en</strong>.<br />
o Vasthoud<strong>en</strong> gebiedseig<strong>en</strong> water.<br />
7 Het verdroogde areaal in de EHS (ca 2720 ha) komt niet geheel overe<strong>en</strong> met het areaal waterberging (3130 ha).<br />
Dit komt doordat bepaalde project<strong>en</strong> niet bijdrag<strong>en</strong> aan de verdrogingsbestrijding.<br />
28
6.2 Droogte(schade)<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> in 2015<br />
In e<strong>en</strong> gemiddelde zomer wordt ca. 30 miljo<strong>en</strong> m 3 gebiedsvreemd water aangevoerd vanuit het<br />
IJsselmeer om aan de watervraag van het gebied te voldo<strong>en</strong>. Het aangevoerde water wordt gebruikt<br />
voor het op orde houd<strong>en</strong> van het peil, voor bedrijfsvoering van de AVEBE <strong>en</strong> Kappa Triton, voor<br />
droogtebestrijding in de landbouw, voor het watervoer<strong>en</strong>d houd<strong>en</strong> van de Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> voor<br />
verziltingsbestrijding. Er zijn afsprak<strong>en</strong> met Rijkswaterstaat over het maximaal te onttrekk<strong>en</strong> debiet uit<br />
het IJsselmeer. Tot nu toe wordt dit maximum niet gehaald, maar het wordt steeds kritischer. De<br />
wateraanvoer is in 2005 geoptimaliseerd door automatisering van e<strong>en</strong> groot aantal stuw<strong>en</strong>.<br />
Bewustwording bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> dat water schaars is in de zomer kan e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan het<br />
verlag<strong>en</strong> van het waterverbruik. Daarnaast kan verziltingsbestrijding mogelijk beperkt word<strong>en</strong> door<br />
alle<strong>en</strong> op afroep door te spoel<strong>en</strong>.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> tot 2050<br />
Bij de huidige afsprak<strong>en</strong> over de maximale wateraanvoer zal door to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de verdamping de<br />
waterbehoefte to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. De to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de verdamping kan veel schade veroorzak<strong>en</strong> aan<br />
landbouwgewass<strong>en</strong>. Daarnaast zal de onttrekking door de AVEBE to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, omdat het bedrijf bezig<br />
is om de grondwaterwinning te vervang<strong>en</strong> door oppervlaktewaterwinning. De schade zal het grootst<br />
zijn op zandgrond<strong>en</strong> in de geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde (zie kaart 11). Er is berek<strong>en</strong>d dat in 2050 de<br />
waterbehoefte van Westerwolde met 5 miljo<strong>en</strong> m 3 zal to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
Bij waterschaarste wordt mom<strong>en</strong>teel e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde verdringingsreeks toegepast (zie Beheersplan<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s), waarin onder andere is aangegev<strong>en</strong> dat onttrekking door industrie e<strong>en</strong><br />
hogere prioriteit heeft dan aanvoer voor bereg<strong>en</strong>ing van de landbouw. Verziltingsbestrijding heeft al<br />
e<strong>en</strong> lage prioriteit.<br />
Op de lange termijn zal moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> naar mogelijkhed<strong>en</strong> om de waterbehoefte te<br />
verminder<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel loopt er e<strong>en</strong> EU-project ‘No Regret’ waarin mogelijkhed<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
bestudeerd om de waterbehoefte te verklein<strong>en</strong>. Er wordt onder andere gekek<strong>en</strong> naar ander peilbeheer<br />
<strong>en</strong> bereg<strong>en</strong>ing uit grondwater. Daarnaast wordt binn<strong>en</strong> het project ‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor Water’ in 2007<br />
e<strong>en</strong> proef uitgevoerd met e<strong>en</strong> aantal boer<strong>en</strong> in Westerwolde waarin bekek<strong>en</strong> wordt of detail<br />
waterbeheersing op perceelsniveau de waterbehoefte kan do<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong>. De resultat<strong>en</strong> van beide<br />
studies kom<strong>en</strong> in 2007 beschikbaar.<br />
Conclusie<br />
o Mom<strong>en</strong>teel raakt alle<strong>en</strong> in droge jar<strong>en</strong> de wateraanvoer ontoereik<strong>en</strong>d voor droogtebestrijding.<br />
o De situatie kan geoptimaliseerd word<strong>en</strong>.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
6.3 Communicatie over bewustwording van waterschaarste 2007<br />
6.4 Aanpassing verziltingsbestrijding (bijv. alle<strong>en</strong> op afroep) 2007<br />
6.5. Implem<strong>en</strong>tatie van resultat<strong>en</strong> uit de project<strong>en</strong> ‘No Regret’ <strong>en</strong> 2008<br />
‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor water’<br />
Aandachtspunt<strong>en</strong> lange termijn<br />
o Onderzoek naar mogelijkhed<strong>en</strong> van bereg<strong>en</strong>ing uit grondwater.<br />
o Oplossing zoek<strong>en</strong> voor zoutlozing van de industrieën zodat minder verdunningswater nodig is.<br />
o Onderzoek naar minder droogtegevoelige teelt<strong>en</strong> in landbouw.<br />
29
7. Waterkwaliteit<br />
7.1 Europese Kaderrichtlijn Water (KRW)<br />
De KRW richt zich op het behal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> goede ecologische toestand. Voorwaard<strong>en</strong> voor het<br />
behal<strong>en</strong> van deze toestand zijn goede chemische omstandighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> goede inrichting van de<br />
waterlicham<strong>en</strong>. De KRW wordt e<strong>en</strong> resultaatsverplichting t<strong>en</strong> opzichte van de afgesprok<strong>en</strong><br />
maatregel<strong>en</strong>. Tot nu geldt in het Nederlandse waterkwaliteitsbeleid e<strong>en</strong> inspanningsverplichting. In de<br />
toekomst zal e<strong>en</strong> rol zijn weggelegd voor de vergunningverl<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> handhaving bij het waterschap<br />
om de gestelde maatregel<strong>en</strong> op tijd te hal<strong>en</strong> <strong>en</strong> goed na te lev<strong>en</strong>.<br />
Waterlicham<strong>en</strong> in Westerwolde<br />
30
In Westerwolde word<strong>en</strong> voor de Europese Kaderrichtlijn Water vier belangrijke waterlicham<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>:<br />
de Runde-Ruit<strong>en</strong> Aa-Westerwoldse Aa Zuid, Pagediep/Mussel Aa, Westerwoldse Aa Noord<br />
<strong>en</strong> het kanal<strong>en</strong>systeem Westerwolde.<br />
Veel integrale project<strong>en</strong> zijn hier reeds in gang gezet, waaronder de EHS Westerwolde, inrichting<br />
Runde <strong>en</strong> Binn<strong>en</strong> Aa. Voor het waterlichaam Pagediep – Mussel Aa wordt voorgesteld nader<br />
onderzoek te do<strong>en</strong> naar de mogelijkhed<strong>en</strong> van beek(dal)herstel in combinatie met waterberging; e<strong>en</strong><br />
mogelijke toekomstige kans. Afhankelijk van dit onderzoek kan de doelstelling van dit waterlichaam<br />
voor de kaderrichtlijn word<strong>en</strong> bijgesteld.<br />
Runde, Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> Westerwoldsche Aa zuid<br />
De Runde is beschrev<strong>en</strong> in het waterplan Ve<strong>en</strong>koloniën.<br />
De Ruit<strong>en</strong> Aa valt binn<strong>en</strong> de Ecologische Hoofdstructuur, waar de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> door de inrichting<br />
van de EHS zeer veel maatregel<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Diverse maatregel<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de inrichting<br />
van de EHS zull<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> verbetering van de ecologische toestand zoals het versmall<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
lat<strong>en</strong> kronkel<strong>en</strong> van de Ruit<strong>en</strong> Aa, het verwijder<strong>en</strong> of verzacht<strong>en</strong> van barrières voor visoptrek in de<br />
beek <strong>en</strong> het verbeter<strong>en</strong> van de oeverinrichting. De analyse geeft aan dat bij e<strong>en</strong> optimale uitvoering<br />
van de EHS in de Ruit<strong>en</strong> Aa door de geplande maatregel<strong>en</strong> het maximale ecologische niveau wordt<br />
bereikt.<br />
Langs de Westerwoldsche Aa zuid van Wedde tot De Bult word<strong>en</strong> gedeeltelijk natuurvri<strong>en</strong>delijke<br />
oevers aangelegd.<br />
Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
Westerwoldse Aa Noord<br />
De Westerwoldse Aa Noord heeft de boezemfunctie <strong>en</strong> is ingericht als kanaal. Mom<strong>en</strong>teel heeft dit<br />
water e<strong>en</strong> vrij lage ecologische waarde vanwege de steile, harde oevers <strong>en</strong> de barrières voor<br />
visintrek. Het meest noordelijke traject zal ecologisch sterk verbeter<strong>en</strong> door de uitvoering van het<br />
project Binn<strong>en</strong> Aa. De aanleg van de Binn<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> Hamdijk behelst onder andere de aanleg van<br />
moeraszones <strong>en</strong> natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers <strong>en</strong> verbetering van de mogelijkhed<strong>en</strong> voor visintrek zijn<br />
opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Het tweede deel, van De Bult tot de Binn<strong>en</strong> Aa, is aangewez<strong>en</strong> als robuuste<br />
verbindingszone, waardoor na uitvoering daarvan (is echter nog niet ingepland) ook hier de<br />
ecologische waarde zal to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Aanvull<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong> zijn onder andere aanpass<strong>en</strong> van de<br />
oevers <strong>en</strong> vismigratiemaatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele verdergaande afkoppeling <strong>en</strong> sanering van<br />
overstort<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
31
Pagediep/Mussel Aa<br />
Het Pagediep/Mussel Aa is op dit mom<strong>en</strong>t vooral e<strong>en</strong> slot<strong>en</strong>systeem gericht op de aan- <strong>en</strong> afvoerfunctie<br />
met e<strong>en</strong> lage ecologische waarde. Mom<strong>en</strong>teel staan voor deze waterlicham<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> extra<br />
maatregel<strong>en</strong> gepland in het huidige beleid. Om e<strong>en</strong> hoger ecologische toestand te krijg<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> veel<br />
inrichtingsmaatregel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, zoals aanpassing van de oevers, aanleg van<br />
vispassages <strong>en</strong> hermeandering.. Als mogelijke extra maatregel<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> hoog ambiti<strong>en</strong>iveau zijn<br />
ook g<strong>en</strong>oemd verdere sanering overstort<strong>en</strong> <strong>en</strong> verdere afkoppeling. Er zal sam<strong>en</strong> met de omgeving<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong> of dat gew<strong>en</strong>st is. De eerste consultatie van de omgeving in juni 2006<br />
gaf de w<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> laag ambiti<strong>en</strong>iveau te zi<strong>en</strong>, hoewel wel werd gesteld dat kost<strong>en</strong> effectiviteit eerst<br />
moet word<strong>en</strong> uitgewerkt ev<strong>en</strong>als de relatie met andere opgav<strong>en</strong> zoals water vasthoud<strong>en</strong>.<br />
In de tweede consultatie in 2007 is afgesprok<strong>en</strong> dat er eerst nader onderzoek wordt uitgevoerd<br />
voordat er maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> getroff<strong>en</strong>.<br />
Kanal<strong>en</strong> Westerwolde<br />
Omdat de kanal<strong>en</strong> vooral e<strong>en</strong> scheepvaartfunctie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> water aan- <strong>en</strong> afvoerfunctie hebb<strong>en</strong>, zoud<strong>en</strong><br />
aan de kanal<strong>en</strong> beperkte kwaliteitseis<strong>en</strong> gesteld kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Onderscheid kan gemaakt word<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> de diepe grote kanal<strong>en</strong> die vooral e<strong>en</strong> scheepvaartfunctie hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kleinere kanal<strong>en</strong> die<br />
wat minder int<strong>en</strong>sief word<strong>en</strong> gebruikt. Maatregel<strong>en</strong> zijn onder andere de aanleg van<br />
natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers <strong>en</strong> de verbetering van vismigratie.<br />
Ruit<strong>en</strong> Aa kanaal<br />
In de factsheets van de vier waterlicham<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afweging<strong>en</strong> daarbij nader<br />
besprok<strong>en</strong>. In de tabel op pagina zijn alle maatregel<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gevoegd.<br />
De maatregel<strong>en</strong> van de KRW zull<strong>en</strong> pas in 2009 word<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
32
7.2 Grondwater<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Naast e<strong>en</strong> goede kwaliteit van het oppervlaktewater, beoogt de KRW ook e<strong>en</strong> goede kwaliteit van het<br />
grondwater. Voor de grondwaterkwaliteit wordt onderscheid gemaakt in vier onderdel<strong>en</strong>: grote<br />
grondwaterlicham<strong>en</strong> (overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>d met bodemtype), kleine grondwaterlicham<strong>en</strong> (vooral de<br />
waterontrekkingsgebied<strong>en</strong>), Vogel- <strong>en</strong> Habitatrichtlijngebied<strong>en</strong> (VHR-gebied<strong>en</strong>) <strong>en</strong> puntbronn<strong>en</strong>.<br />
Uit e<strong>en</strong> eerste analyse blijkt dat:<br />
o In de grote grondwaterlicham<strong>en</strong> in Westerwolde op zand overschrijding<strong>en</strong> van nitraat <strong>en</strong><br />
bestrijdingsmiddel<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de zoute ve<strong>en</strong>/kleigebied<strong>en</strong> overschrijding van chloride.<br />
Voor deze waterlicham<strong>en</strong> wordt verwacht dat huidige landelijke maatregel<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de zijn om de<br />
knelpunt<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>.<br />
o Van de twee waterwingebied<strong>en</strong> (kleine grondwaterlicham<strong>en</strong>) zijn van Vlagtwedde (nog) ge<strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong>s bek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> in Selling<strong>en</strong> zijn lichte overschrijding<strong>en</strong> voor ammonium, koper <strong>en</strong> nikkel<br />
geconstateerd. Hiervoor word<strong>en</strong> in het KRW-proces oplossing<strong>en</strong> uitgewerkt.<br />
o Met betrekking tot natuur/VHR-gebied<strong>en</strong> zijn in Westerwolde voor het <strong>en</strong>ige VHR-gebied<br />
(Lieftingsbroek, 8 ha) al maatregel<strong>en</strong> gepland binn<strong>en</strong> de verdrogingsbestrijding.<br />
o E<strong>en</strong> laatste bedreiging voor het grondwater zijn puntverontreiniging<strong>en</strong>. Hiervoor moet het<br />
ambiti<strong>en</strong>iveau nog word<strong>en</strong> vastgesteld. Het laagste niveau is alle<strong>en</strong> aanpak van puntbronn<strong>en</strong> in<br />
natuurbeschermingsgebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterwingebied<strong>en</strong> (huidig beleid). Het hoogste niveau ambitie is<br />
saner<strong>en</strong> van alle puntbronn<strong>en</strong> (niet haalbaar).<br />
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Afhankelijk van de te kiez<strong>en</strong> ambities zal het doel voor de lange termijn word<strong>en</strong> opgesteld. Dit gebeurt<br />
in de periode 2007-2009.<br />
Conclusies<br />
o Maatregel<strong>en</strong> voor de grondwaterlicham<strong>en</strong> word<strong>en</strong> pas in 2009 vastgesteld.<br />
o Voor de grote grondwaterlicham<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> extra maatregel<strong>en</strong> voorgesteld, huidig beleid<br />
voldoet.<br />
o Voor de waterwingebied<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> afhankelijk van het nog te kiez<strong>en</strong> ambiti<strong>en</strong>iveau mogelijk nog<br />
extra maatregel<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
o In het VHR-gebied Lieftingsbroek zijn ge<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong>.<br />
o Het ambiti<strong>en</strong>iveau van de aanpak van puntverontreiniging<strong>en</strong> moet nog word<strong>en</strong> vastgesteld.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
7.14 Vaststell<strong>en</strong> ambiti<strong>en</strong>iveaus voor kleine grondwaterlicham<strong>en</strong> <strong>en</strong> puntbronn<strong>en</strong> 2007-2008<br />
7.15 Vaststell<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> voor grondwater in het KRW-proces. 2009<br />
7.3 Stedelijk water<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Voor dit waterplan zijn alle water<strong>en</strong> in het stedelijk gebied onderzocht op ev<strong>en</strong>tuele knelpunt<strong>en</strong>. In<br />
reguliere monitorprogramma’s van het waterschap word<strong>en</strong> kleine stedelijke water<strong>en</strong> nauwelijks<br />
meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Om toch wat te kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> over de kwaliteit van stedelijke water<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> grove<br />
scan gemaakt van de toestand van de water<strong>en</strong> waarbij de beoordeling werd gerelateerd aan e<strong>en</strong><br />
indeling in e<strong>en</strong> van de volg<strong>en</strong>de vier categorieën: natuurwater, woonwater, sierwater <strong>en</strong> cultuurwater.<br />
33
o Van de 12 onderzochte water<strong>en</strong> in Bellingwedde voldoet slechts één water niet aan de functie.<br />
E<strong>en</strong> sloot aan de Parklaan in Bellingwedde voldoet door de harde oeverbeschoeiing niet aan het<br />
streefbeeld natuurwater (kaart 16).<br />
o Van de 13 onderzochte water<strong>en</strong> in Reiderland zijn er 5 water<strong>en</strong> waarvoor maatregel<strong>en</strong> nodig zijn.<br />
In 3 vijvers is teveel slib aanwezig, één vijver was troebel door e<strong>en</strong> grote aanwezigheid van<br />
bodemwoel<strong>en</strong>de karpers <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> andere vijver belemmerde de onnatuurlijke oever de<br />
natuurfunctie van het water (kaart 17).<br />
o In Stadskanaal voldo<strong>en</strong> 6 van de 19 onderzochte water<strong>en</strong> niet aan het streefbeeld. In al deze<br />
water<strong>en</strong> vormt de te grote hoeveelheid slib het probleem (kaart 18).<br />
o In Vlagtwedde was in de helft van de 12 onderzochte water<strong>en</strong> e<strong>en</strong> knelpunt. Ook hier vormt de<br />
hoeveelheid slib het probleem. Daarnaast was in veel stedelijke water<strong>en</strong> e<strong>en</strong> overmaat aan<br />
zwerfvuil aanwezig. Deze knelpunt<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost (kaart 19).<br />
Uit de uitgevoerde klacht<strong>en</strong>analyse bij de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap is geblek<strong>en</strong> dat er lokaal<br />
klacht<strong>en</strong> zijn met betrekking tot de waterkwaliteit. Er zijn nog <strong>en</strong>kele overstort<strong>en</strong> die loz<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> te<br />
kleine watergang waardoor stank optreedt. Verder is op <strong>en</strong>kele plaats<strong>en</strong> vissterfte opgetred<strong>en</strong>.<br />
Conclusie<br />
o E<strong>en</strong> aantal stedelijke water<strong>en</strong> voldoet niet aan het streefbeeld dat past bij het type water.<br />
o Knelpunt<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> vooral betrekking op de sliblaag <strong>en</strong> de zichtbaarheid <strong>en</strong> de toegankelijkheid<br />
van het water.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
7.16 Baggerknelpunt<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong> in baggerplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoeringsplann<strong>en</strong> 2008<br />
7.17 Inricht<strong>en</strong> natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers in Reiderland (1x) <strong>en</strong> Bellingwedde (1x) 2008<br />
7.18 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>analyse waterkwaliteit 2008<br />
7.4 Waterbodems<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Het waterschap heeft in 2006 het baggerbeleidsplan vastgesteld. Hierin is het beleid <strong>en</strong> de aanpak<br />
van de waterbodems voor de kom<strong>en</strong>de vijf jaar beschrev<strong>en</strong>. Ook is e<strong>en</strong> overzicht gemaakt van<br />
beschikbare <strong>en</strong> ontbrek<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>nis.<br />
In de water<strong>en</strong> van waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s zijn in de afgelop<strong>en</strong> 5 jaar (2000–2005) e<strong>en</strong> aantal<br />
waterbodems onderzocht. Hieruit is geblek<strong>en</strong> dat verontreinigd slib (klasse 3-4) aanwezig is in <strong>en</strong>kele<br />
locaties in het Ruit<strong>en</strong> Aa kanaal. Ook het B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> gebaggerd <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele<br />
locaties uit het reguliere baggerprogramma (kaart 18). Niet alle watergang<strong>en</strong> in Westerwolde zijn al<br />
onderzocht. E<strong>en</strong> belangrijke opgave is het uitvoer<strong>en</strong> van meer waterbodem-onderzoek<strong>en</strong> in<br />
Westerwolde. Op kaart 13 is aangegev<strong>en</strong> waar de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> regulier baggerwerk gaat plaatsvind<strong>en</strong>,<br />
waarmee direct ook k<strong>en</strong>nis over de dikte <strong>en</strong> de kwaliteit van de sliblaag verkreg<strong>en</strong> zal word<strong>en</strong>.<br />
De geme<strong>en</strong>te Stadskanaal heeft e<strong>en</strong> stedelijk baggerplan. Hierdoor is bek<strong>en</strong>d dat in de bebouwde<br />
kom ca. 60.000 m 3 slib aanwezig is, waarvan circa 10.000 m 3 verontreinigd slib, klasse 3-4<br />
(waaronder her Ceresmeer). E<strong>en</strong> deel daarvan di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> verwijderd. In Stadskanaal zijn de<br />
afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> aantal baggerwerk<strong>en</strong> uitgevoerd. Ook het Spoordok heeft prioriteit, dit in<br />
verband met de vaarrecreatie <strong>en</strong> de waterkwaliteit. De geme<strong>en</strong>te Stadskanaal heeft e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong><br />
(tijdelijk) baggerdepot voor de verwerking van klasse 2 slib uit stedelijke vijvers. Het baggerplan van<br />
de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> geactualiseerd. Dit gebeurt in 2007.<br />
34
De geme<strong>en</strong>te Reiderland heeft in 2006 e<strong>en</strong> stedelijk baggerplan opgesteld. De geme<strong>en</strong>te is<br />
voornem<strong>en</strong>s in 2007 het Beersterdiep <strong>en</strong> alle water<strong>en</strong> uit het baggerplan in Nieuweschans te<br />
bagger<strong>en</strong>. Dit betreft in totaal 35.500 m 3 slib . Ca 1.000 m 3 hiervoor is klasse 4 slib. De rest is klasse<br />
1-2 slib.<br />
Van de geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde is niet bek<strong>en</strong>d hoeveel <strong>en</strong>/of er verontreinigd slib in de watergang<strong>en</strong> in<br />
het bebouwd gebied ligt. Hier zal eerst e<strong>en</strong> onderzoek naar de kwaliteit <strong>en</strong> de hoeveelheid van het slib<br />
moet<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>, waarna e<strong>en</strong> plan van aanpak kan word<strong>en</strong> opgesteld.<br />
Van de geme<strong>en</strong>te Bellingwedde is bek<strong>en</strong>d dat alle<strong>en</strong> in het Ve<strong>en</strong>diep teveel slib aanwezig is. Hiervoor<br />
di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> plan van aanpak word<strong>en</strong> opgesteld.<br />
Het is de bedoeling dat in 2007 de omvang van de knelpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kost<strong>en</strong> voor het oploss<strong>en</strong> van de<br />
knelpunt<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d wordt, zodat in 2007 e<strong>en</strong> begroting kan word<strong>en</strong> gemaakt waarin ook de uitvoering<br />
van de maatregel<strong>en</strong> is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Om de kost<strong>en</strong> van het bagger<strong>en</strong> te verlag<strong>en</strong> is het belangrijk dat dichtbij de te bagger<strong>en</strong> water<strong>en</strong><br />
doorgangsdepots kom<strong>en</strong>. In 2006 wordt e<strong>en</strong> Regionaal Bestuursakkoord Waterbodems opgesteld,<br />
waarin de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dring<strong>en</strong>d verzocht word<strong>en</strong> doorgangsdepots aan te wijz<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> alternatief is dat<br />
per project zeer lokale oplossing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gezocht. In de regio Westerwolde is mom<strong>en</strong>teel ge<strong>en</strong><br />
bestemming voor verontreinigde waterbodems. E<strong>en</strong> bestemming voor dat slib zal buit<strong>en</strong> het<br />
watersysteem word<strong>en</strong> gezocht.<br />
Conclusie<br />
o Op diverse plaats<strong>en</strong> komt verontreinigde waterbodem voor.<br />
o Er is behoefte aan doorgangsdepots voor verwijderd slib.<br />
o Nog niet alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> baggerplan.<br />
o De omvang van de problematiek is nog niet geheel bek<strong>en</strong>d.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
7.19 Opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> baggerplan Vlagtwedde 2008<br />
7.20 Opstell<strong>en</strong> van plan van aanpak Ve<strong>en</strong>diep in Bellingwedde 2007<br />
7.21 Uitvoering baggerplan Reiderland 2007<br />
7.22 Actualisatie <strong>en</strong> uitvoering baggerplan Stadskanaal 2007<br />
7.23 Oploss<strong>en</strong> Ceresmeerproblematiek 2006-2008<br />
7.24 Onderzoek <strong>en</strong> planvoorbereiding bagger<strong>en</strong> Spoordok 2008<br />
7.25 Onderzoek <strong>en</strong> planvoorbereiding bagger<strong>en</strong> Ruit<strong>en</strong> Aakanaal <strong>en</strong> 2008-2009<br />
B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal<br />
7.26 Locaties aanwijz<strong>en</strong> als doorgangsdepot of per project zoek<strong>en</strong> naar v.a. 2006<br />
e<strong>en</strong>malige oplossing<strong>en</strong><br />
35
8. Recreatie & beleving<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> voor 2015<br />
Westerwolde heeft 12 zwemwaterplass<strong>en</strong>, 4 viswater<strong>en</strong> <strong>en</strong> 11 water<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> vaarwegfunctie<br />
(bijlage 9). Alle zwemwater<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> aan de kwaliteitsdoelstelling<strong>en</strong>. Vrijwel alle viswater<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong><br />
aan de chemische kwaliteitsdoelstelling<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> in de Spoordok (Musselkanaal) kom<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />
dikke sliblaag soms te lage zuurstofgehalt<strong>en</strong> voor.<br />
De diversiteit van de vispopulatie is beperkt door de vele visbarrières vanwege het grote aantal<br />
stuw<strong>en</strong> in het gebied (kaart 14). Door de inrichting van de Ecologische Hoofdstructuur word<strong>en</strong> in de<br />
Ruit<strong>en</strong> Aa stuw<strong>en</strong> verwijderd, waardoor daar straks ge<strong>en</strong> visbarrières meer voorkom<strong>en</strong>. In andere<br />
water<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> nog maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s beleid van het waterschap wordt<br />
gestreefd naar volledige vistrek van de bron van de bek<strong>en</strong> naar de Dollard. Ook de spuisluiz<strong>en</strong> bij<br />
Nieuwe Stat<strong>en</strong>zijl vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> barrière voor trekvis. Daar wordt al gewerkt aan visvri<strong>en</strong>delijk<br />
spuibeheer om de visintrek te verbeter<strong>en</strong>.<br />
Knelpunt<strong>en</strong> voor de recreatievaart hebb<strong>en</strong> vooral betrekking op slib. In het Ve<strong>en</strong>diep ligt te veel slib<br />
om e<strong>en</strong> normale doorvaart mogelijk te mak<strong>en</strong>. Deze vaarweg di<strong>en</strong>t door de geme<strong>en</strong>te Bellingwedde te<br />
word<strong>en</strong> gebaggerd (zie § 7.3). Uit peiling<strong>en</strong> blijkt dat er in het Ruit<strong>en</strong> Aakanaal bij Ter Apel e<strong>en</strong><br />
drempel voor komt waardoor er alle<strong>en</strong> met beperkte vaardiepte (1,0 m) gevar<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>. Naar alle<br />
waarschijnlijkheid zal dit knelpunt in 2009 verholp<strong>en</strong> zijn. Het Stadskanaal, Musselkanaal <strong>en</strong> Ter<br />
Apelkanaal zijn normaal goed bevaarbaar, maar in het Spoordok (Musselkanaal) zijn del<strong>en</strong> slecht<br />
bereikbaar door ondiept<strong>en</strong>. De geme<strong>en</strong>te Stadskanaal is verantwoordelijk voor het op diepte houd<strong>en</strong><br />
van het Spoordok (kaart<strong>en</strong> 16-19). Bagger<strong>en</strong> van het Spoordok staat op de planning (zie § 7.3).<br />
In de Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> de Mussel Aa is er de mogelijkheid om met de kano te var<strong>en</strong>. Er zitt<strong>en</strong> kanoverhuurbedrijv<strong>en</strong>,<br />
maar er zijn onvoldo<strong>en</strong>de aanlegplaats<strong>en</strong>. Met het TRIP-project ‘Peddel <strong>en</strong> pedaal’<br />
zull<strong>en</strong> in dat kader o.a. adequate aanlegfaciliteit<strong>en</strong> voor de kleine recreatievaart word<strong>en</strong> aangelegd. In<br />
de Mussel is op initiatief van dorpsbewoners e<strong>en</strong> moeras in de Mussel Aa aangelegd. Extra w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
zijn het bevaarbaar mak<strong>en</strong> voor kano’s van e<strong>en</strong> groot deel van de Ruit<strong>en</strong> Aa <strong>en</strong> het mak<strong>en</strong> van<br />
kanoroutes <strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> in <strong>en</strong> rond Stadskanaal <strong>en</strong> op het Pagediep. Er zijn e<strong>en</strong> aantal speciale<br />
fietsroutes <strong>en</strong> wandelroutes uitgezet in Westerwolde (Noaberpad, Struunroute 6) <strong>en</strong> de ruiter- <strong>en</strong><br />
m<strong>en</strong>routes “De Sprong over het Ve<strong>en</strong>”. In 2006 wordt sam<strong>en</strong> met het Groninger Landschap voor TV<br />
Noord e<strong>en</strong> fietsroute sam<strong>en</strong>gesteld langs bijzondere plekk<strong>en</strong> in Westerwolde. Door de inrichting van<br />
de EHS zal de Ruit<strong>en</strong> Aa er aantrekkelijker uit gaan zi<strong>en</strong> door de meer natuurlijke oevers, de<br />
kronkeling door het landschap <strong>en</strong> de to<strong>en</strong>ame van de helderheid van het water. Hierdoor is m<strong>en</strong><br />
bijvoorbeeld in Vlagtwedde zich gaan inzett<strong>en</strong> voor het project Beek in de wijk. Tev<strong>en</strong>s s zull<strong>en</strong> er<br />
extra wandel <strong>en</strong> fietspad<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangelegd. Ook bij project Binn<strong>en</strong> Aa is er aandacht voor<br />
fietspad<strong>en</strong>, kanoroutes <strong>en</strong> trekkershutt<strong>en</strong> (kaart<strong>en</strong> 16-19).<br />
De beleving van bijzondere waterelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals het beeklandschap, de kuststrook met de kwelders,<br />
de ve<strong>en</strong>koloniale structuur in Stadskanaal <strong>en</strong> omgeving <strong>en</strong> de diverse cultuurhistorische waterwerk<strong>en</strong><br />
(Mol<strong>en</strong> De Weddermarke, Verlat<strong>en</strong> (sluiz<strong>en</strong>) Stadskanaal, Bakov<strong>en</strong>pomp Bourtange <strong>en</strong> Rioolgemaal<br />
Blijham (kaart 15) kan nog veel beter. Archeologisch verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> vooral de beekdal<strong>en</strong> aandacht (kaart<br />
15). Op sommige locaties is middels kunstproject<strong>en</strong> in <strong>en</strong> langs het water wel aandacht besteed aan<br />
de beleving van water (bijv. Theater van de Natuur).<br />
Voor de beleving van stedelijke water<strong>en</strong> zijn op e<strong>en</strong> aantal plaats<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> geconstateerd met<br />
betrekking tot de aanwezigheid van zwerfvuil, e<strong>en</strong> slechte toegankelijkheid van het water <strong>en</strong> het<br />
ontbrek<strong>en</strong> van zicht op het water.<br />
36
Recreatie <strong>en</strong> beleving word<strong>en</strong> in dit waterplan beschouwd als meekoppelkans<strong>en</strong>.<br />
Conclusie<br />
o Voor het op orde krijg<strong>en</strong> van de vaarrecreatie moet Ve<strong>en</strong>diep, het Spoordok <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van het<br />
Ruit<strong>en</strong> Aakanaal word<strong>en</strong> gebaggerd.<br />
o Voor het op orde krijg<strong>en</strong> van de visrecreatie moet<strong>en</strong> mogelijkhed<strong>en</strong> voor vistrek word<strong>en</strong> hersteld.<br />
o Meer aandacht is gew<strong>en</strong>st voor: schoon houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong> toegankelijkheid <strong>en</strong> zichtbaarheid<br />
stedelijke water<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultuurhistorische waterwerk<strong>en</strong>.<br />
o Aanleg <strong>en</strong> verbetering van meer vaarverbinding<strong>en</strong> is gew<strong>en</strong>st.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong>:<br />
8.1 Zorgdrag<strong>en</strong> voor meekoppel<strong>en</strong> van belevingsaspect<strong>en</strong> bij uitvoeringsproject<strong>en</strong> v.a. 2006<br />
8.2 Opstell<strong>en</strong> van beheersprogramma voor schoon houd<strong>en</strong> van stedelijke water<strong>en</strong> v.a. 2006<br />
8.3 Onderhoudsbeheersplan Kunstwerk<strong>en</strong> 2006-2007<br />
Lop<strong>en</strong>de project<strong>en</strong><br />
o Verwijder<strong>en</strong> visbarrières Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
o Ontbrek<strong>en</strong>de schakels Ring Blauwestad<br />
o Fietspad<strong>en</strong> langs de Westerwoldse Aa<br />
o Vaarverbinding Erica-Ter Apel<br />
o Natte Horizon Bourtange<br />
o Diverse TRIP-project<strong>en</strong><br />
o EHS, hermeandering Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
o Verbinding Blauwestad-Brualer Schloot<br />
o Vaarverbinding Bareveld-Zuidlaardermeer<br />
o Uitbreiding Villapark Wedderberg<strong>en</strong><br />
o Jachthav<strong>en</strong> Beerta<br />
o Binn<strong>en</strong> Aa; recreatieproject<strong>en</strong><br />
o Peddel & Pedal; fiets- <strong>en</strong> kanoproject<strong>en</strong><br />
o Gr<strong>en</strong>sland-Schans<strong>en</strong>land; leidijk<strong>en</strong>, schans<strong>en</strong><br />
o Recreatieve invulling Blauwestad Reiderwolde<br />
37
9. Strategie lange termijn<br />
9.1 Op te loss<strong>en</strong> kwesties voor de lange termijn<br />
Voor de lange termijn moet rek<strong>en</strong>ing word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele wijziging in de klimaatsc<strong>en</strong>ario’s.<br />
Voordat voor de lange termijn dure maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, moet steeds rec<strong>en</strong>te<br />
informatie word<strong>en</strong> geanalyseerd.<br />
Zoals nu berek<strong>en</strong>d is, moet<strong>en</strong> op de lange termijn maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gezocht voor:<br />
o Vasthoud<strong>en</strong> van 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water bov<strong>en</strong>strooms;<br />
o Beperk<strong>en</strong> van waterbehoefte <strong>en</strong> waarborg<strong>en</strong> wateraanvoer;<br />
o Bereik<strong>en</strong> van hoogst haalbare ecologische ambitie voor de KRW waterlicham<strong>en</strong> (het ambiti<strong>en</strong>iveau<br />
moet nog word<strong>en</strong> vastgesteld).<br />
9.2 Vasthoud<strong>en</strong> van 3 miljo<strong>en</strong> m 3 water<br />
Op kaart 20 is aangegev<strong>en</strong> wat de wateropgave is per geme<strong>en</strong>te in het watersysteem van de Westerwoldse<br />
Aa. Hieruit blijkt dat met name op het grondgebied van de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal nog niet<br />
veel water wordt vastgehoud<strong>en</strong>. In de toekomst zal dan ook door waterschap, provincie, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> daar bij nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> of er kans<strong>en</strong> zijn om<br />
water vast te houd<strong>en</strong>. Echter ook op andere plaats<strong>en</strong> in Westerwolde <strong>en</strong> andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
kans<strong>en</strong> word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>ut. Er is tijd om uit te zoek<strong>en</strong> wat de best mogelijke maatregel<strong>en</strong> zijn. Voor de<br />
lange termijn kunn<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de mogelijke maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> onderzocht:<br />
Inzet van slimme stuw<strong>en</strong><br />
In dat deel van het gebied waar nog veel ruimte in het systeem zit <strong>en</strong> op dit mom<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> hele lage<br />
kans op overstroming aanwezig is, kan nog water word<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong> door het aanlegg<strong>en</strong> van<br />
slimme stuw<strong>en</strong>. Dit zijn stuw<strong>en</strong> waarmee het water in reguliere omstandighed<strong>en</strong> snel kan word<strong>en</strong><br />
afgevoerd, maar die bij extreem hoog water het water kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong>. Op deze manier wordt<br />
achter de stuw bewust de kans op overstroming verhoogd, maar zolang ervoor gezorgd wordt dat de<br />
inundatiefrequ<strong>en</strong>tie niet minder wordt dan 1/75 j. zal dat ge<strong>en</strong> probleem oplever<strong>en</strong>. Op basis van<br />
ervaring<strong>en</strong> elders is geconstateerd dat e<strong>en</strong> verslechtering van de situatie tot 1/75 j. ge<strong>en</strong> extra<br />
landbouwschade zal oplever<strong>en</strong>. Deze maatregel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> in Westerwolde het meeste r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<br />
oplever<strong>en</strong> in het gebied bij Hebrecht. De bijdrage van e<strong>en</strong> slimme stuw wordt door het waterschap op<br />
100.000 m 3 waterberging geschat.<br />
Verander<strong>en</strong> dim<strong>en</strong>sionering van watergang<strong>en</strong><br />
Op veel plaats<strong>en</strong> in het gebied word<strong>en</strong> regulier watergang<strong>en</strong> aangepast waar grond<strong>en</strong> langs ligg<strong>en</strong> die<br />
in eig<strong>en</strong>dom van het waterschap zijn. Teg<strong>en</strong>woordig wordt ook vanaf één kant van de watergang<br />
gemaaid, zodat vergraving van e<strong>en</strong> van beide maaipad<strong>en</strong> (tot e<strong>en</strong> flauwer talud, ev<strong>en</strong>tueel in combinatie<br />
met e<strong>en</strong> ecologische vri<strong>en</strong>delijker oever) de bergingsruimte in de watergang<strong>en</strong> kan vergrot<strong>en</strong>. Er<br />
is geblek<strong>en</strong> dat de kost<strong>en</strong> van onderhoud soms wel stijg<strong>en</strong>, zodat de kost<strong>en</strong> van toepassing van deze<br />
maatregel eerst goed moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> onderzocht. Deze maatregel kan verspreid over het gebied<br />
word<strong>en</strong> toegepast.<br />
Andere maatregel<strong>en</strong><br />
38
Daarnaast zijn er nog e<strong>en</strong> aantal mogelijke maatregel<strong>en</strong> waarin het huidige provinciale beleid niet<br />
voorziet. E<strong>en</strong> mogelijke herijking vindt plaats in 2008, waarbij ook de gevolg<strong>en</strong> van de KRW voor dit<br />
beleid word<strong>en</strong> herzi<strong>en</strong>. Het gaar om de volg<strong>en</strong>de maatregel<strong>en</strong><br />
o Inrichting van de Robuuste Verbindingszones: In het POP zijn in het gebied e<strong>en</strong> aantal robuuste<br />
verbindingszones aangewez<strong>en</strong>. Voor de meeste zones is nog ge<strong>en</strong> planvorming gestart omdat er<br />
nog ge<strong>en</strong> geld<strong>en</strong> zijn vrijgemaakt. In dergelijke zones kan ook water word<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong>,<br />
wanneer de zones breder word<strong>en</strong> gemaakt of inundatie langs de rand<strong>en</strong> mogelijk wordt gemaakt.<br />
o B<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> van komvormige laagt<strong>en</strong>: Op de lange termijn zoud<strong>en</strong> bestaande laagt<strong>en</strong> zoals de<br />
beekdal<strong>en</strong> op vrijwillige basis kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet voor het vasthoud<strong>en</strong> van water.<br />
o Kleinschalige waterberging per peilgebied: Tijd<strong>en</strong>s de omgevingsbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> gav<strong>en</strong> de<br />
agrariërs aan dat er interesse bestaat voor kleinschalige berging op onr<strong>en</strong>dabele landbouwgrond.<br />
o Gebruik van voormalige vloeiveld<strong>en</strong> voor berging: In totaal ligt er bij Blekslage langs het Mussel<br />
Aakanaal ca. 150 ha voormalig vloeiveld. Hiervan is ca. 120 ha in landbouwkundig gebruik.<br />
Mom<strong>en</strong>teel wordt overleg gevoerd met de AVEBE (eig<strong>en</strong>aar van de vloeiveld<strong>en</strong>) t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van<br />
de mogelijkhed<strong>en</strong> van de vloeiveld<strong>en</strong> voor berging. E<strong>en</strong> eerste inschatting is dat hiermee nog<br />
e<strong>en</strong>s 600.000 m 3 berging is te realiser<strong>en</strong>.<br />
9.3 Beperk<strong>en</strong> van waterbehoefte <strong>en</strong> waarborg<strong>en</strong> wateraanvoer<br />
De opgave voor de lange termijn voor het droogtevraagstuk is duurzaam omgaan met water. Ook voor<br />
de korte termijn wordt hier op ingezet. Deze duurzaamheid kan word<strong>en</strong> uitgelegd in term<strong>en</strong> van<br />
watergebruik <strong>en</strong> –verbruik, maar ook in term<strong>en</strong> van hoe <strong>en</strong> waar (drink)water wordt geproduceerd. In<br />
Westerwolde wordt grondwater onttrokk<strong>en</strong> nabij Selling<strong>en</strong>. Deze onttrekking vindt plaats in het gebied<br />
van de EHS. Uit het oogpunt van duurzaamheid is volg<strong>en</strong>s het waterschap de onttrekking op e<strong>en</strong><br />
plaats met waterafhankelijke natuur ongew<strong>en</strong>st. E<strong>en</strong> oplossing kan zijn het verplaats<strong>en</strong> van de grondwateronttrekking<br />
naar e<strong>en</strong> minder droogtegevoelige plaats. E<strong>en</strong> dergelijke ingrijp<strong>en</strong>de verandering zal<br />
tijd kost<strong>en</strong> <strong>en</strong> is daarom bij de lange termijn opties geplaatst. Sam<strong>en</strong> met het waterbedrijf <strong>en</strong> de<br />
provincie zal e<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse word<strong>en</strong> uitgevoerd over ev<strong>en</strong>tuele verplaatsing. Resultat<strong>en</strong> uit<br />
de project<strong>en</strong> ‘No Regret’ <strong>en</strong> ‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor water’ word<strong>en</strong> hierin meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Wanneer uit onderzoek is geblek<strong>en</strong> dat bereg<strong>en</strong>ing uit grondwater technisch mogelijk is <strong>en</strong><br />
beleidsmatig is geaccepteerd, dan zou vanaf 2015 hier op in kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gezet. Voorts di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong><br />
strategie te word<strong>en</strong> opgesteld hoe in de toekomst de wateraanvoer naar het gebied kan word<strong>en</strong><br />
gewaarborgd indi<strong>en</strong> de aanvoer van IJsselmeerwater niet langer gegarandeerd kan word<strong>en</strong>.<br />
9.4 Lange termijn ambiti<strong>en</strong>iveau voor de KRW<br />
Met name voor het Pagediep/Mussel Aa <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel van de Westerwoldse Aa zal nog bepaald<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> welk ambiti<strong>en</strong>iveau haalbaar is. Met name het Pagediep, dat als ecologische<br />
verbindingszone is aangemerkt zou e<strong>en</strong> meer beekachtig karakter als streefbeeld kunn<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>.<br />
Ev<strong>en</strong>als mogelijk de Mussel Aa. Wanneer meer wordt ingezet op natuurontwikkeling kan in dit gebied<br />
ev<strong>en</strong>als in de Ruit<strong>en</strong> Aa ook e<strong>en</strong> grote bijdrage word<strong>en</strong> geleverd aan andere opgav<strong>en</strong>, zoals het<br />
vasthoud<strong>en</strong> van water in het beekdal, kan Stadskanaal de gew<strong>en</strong>ste recreatieve ontwikkeling krijg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> wordt de wateropgave ontlasting van de boezem verder ingevuld. Het huidig beleid voorziet hier<br />
echter niet in, maar er kunn<strong>en</strong> mogelijkhed<strong>en</strong> ontstaan, bijvoorbeeld als gevolg van de Kaderrichtlijn<br />
Water. Bijvoorbeeld wanneer de huidige inrichting van het Pagediep/Mussel Aa e<strong>en</strong> negatieve invloed<br />
heeft op de realisatie van de EHS Westerwolde door middel van nutriënt<strong>en</strong>belasting. Voor het gebied<br />
Pagediep Mussel Aa wordt in 2009 nader onderzoek uitgevoerd.<br />
39
10. Organisatie <strong>en</strong> communicatie<br />
10.1 Sam<strong>en</strong>werking<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Voor het bewak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> optimale aanpak van de wateropgav<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> goede toekomstige<br />
sam<strong>en</strong>werking ess<strong>en</strong>tieel. Het doel van de sam<strong>en</strong>werking is dat waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> straks<br />
effectief sam<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> op basis van goede afsprak<strong>en</strong> over ruimtelijke inrichting, klacht<strong>en</strong>afhandeling<br />
van burgers <strong>en</strong> riolering <strong>en</strong> zuivering. Jaarlijks kunn<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong> wat dat jaar is bereikt<br />
op het gebied van realisatie wateropgav<strong>en</strong>, betere inrichting, betere communicatie met de omgeving<br />
<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>besparing door zak<strong>en</strong> te koppel<strong>en</strong>.<br />
De goede sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals die is opgebouwd tijd<strong>en</strong>s het project Westerwolde<br />
Schoon! <strong>en</strong> het opstell<strong>en</strong> van het waterplan di<strong>en</strong>t daarom te word<strong>en</strong> gecontinueerd. Dit geldt<br />
zowel voor de ambtelijke als voor de bestuurlijke sam<strong>en</strong>werking. Jaarlijks overleg met deze groep<strong>en</strong><br />
kan de voortgang van de uitvoering bewak<strong>en</strong>. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> daartoe ook één watercoördinator<br />
te hebb<strong>en</strong> voor de RBW- <strong>en</strong> KRW-zak<strong>en</strong>, die steeds het eerste aanspreekpunt vormt voor het<br />
waterschap <strong>en</strong> de provincie.<br />
Ook de goede sam<strong>en</strong>werking met de omgeving will<strong>en</strong> we graag continuer<strong>en</strong>. De omgevingsgroep<br />
vormt de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> de gebiedsgroep voor de KRW. Daarnaast is het idee geopperd jaarlijks e<strong>en</strong><br />
bije<strong>en</strong>komst te organiser<strong>en</strong>, waarin steeds e<strong>en</strong> andere sector gastheer zal zijn. Het waterschap<br />
bewaakt de continuïteit van de bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> <strong>en</strong> assisteert waar nodig.<br />
Voor e<strong>en</strong> goede klacht<strong>en</strong>behandeling van waterklacht<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> goede organisatie binn<strong>en</strong> de<br />
afzonderlijke overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> duidelijk aanspreekpunt /loket voor klacht<strong>en</strong> over water bij geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
waterschap noodzakelijk. In de stuurgroep Water 2000+ is in oktober 2005 voorgesteld dat e<strong>en</strong><br />
netwerk van waterlokett<strong>en</strong> wordt opgesteld, bestaande uit drie onderdel<strong>en</strong>, namelijk e<strong>en</strong> adresboek,<br />
e<strong>en</strong> beheerskaart <strong>en</strong> e<strong>en</strong> processchema voor de afhandeling van de klacht<strong>en</strong>.<br />
Voor dit waterplan is bestuurlijk afgesprok<strong>en</strong> dat in Westerwolde de invulling van het netwerk van<br />
waterlokett<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> pragmatische manier wordt georganiseerd. Dit betek<strong>en</strong>t dat vooral de<br />
afzonderlijke organisaties verantwoordelijk zijn voor e<strong>en</strong> goede <strong>en</strong> duidelijke klacht<strong>en</strong> registratie <strong>en</strong><br />
klacht<strong>en</strong>afhandeling intern <strong>en</strong> dat de coördinator<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de organisaties elkaar goed<br />
wet<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong>.<br />
In bijlage 10 van dit waterplan zijn nam<strong>en</strong> van contactperson<strong>en</strong> per wateropgave gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn de<br />
nam<strong>en</strong> van verantwoordelijke voor de klacht<strong>en</strong>afhandeling per organisatie gegev<strong>en</strong>. per geme<strong>en</strong>tewaterschap<br />
uitgewerkt. Iedere organisatie moet in 2007 aangev<strong>en</strong> op welke wijze ze de<br />
klacht<strong>en</strong>afhandeling <strong>en</strong> registratie geregeld hebb<strong>en</strong>.<br />
In bijlage 11 is weergegev<strong>en</strong> hoe de verantwoordelijkheidsverdeling is tuss<strong>en</strong> de betreff<strong>en</strong>de<br />
overhed<strong>en</strong> met betrekking tot beheer <strong>en</strong> onderhoud. Dit overzicht kan voor de interne organisatie nog<br />
verder word<strong>en</strong> uitgebreid.<br />
Op het gebied van de ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing zijn er veel raakvlakk<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> het<br />
waterschap. Zo is in 2003 de watertoets verplicht gesteld voor e<strong>en</strong> aantal ruimtelijke plann<strong>en</strong>. Ook<br />
wordt al veel gebruik gemaakt van de Waterkans<strong>en</strong>kaart. Om het gebruik van beide instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog<br />
meer te stimuler<strong>en</strong> zijn in de bijlag<strong>en</strong> 8 <strong>en</strong> 12 respectievelijk e<strong>en</strong> voorbeeld van de waterkans<strong>en</strong>kaart<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> checklist watertoets opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De eerste geeft inzicht in de werking van de<br />
waterkans<strong>en</strong>kaart. Er zijn ge<strong>en</strong> waterkans<strong>en</strong>kaart<strong>en</strong> in dit waterplan opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, omdat de<br />
40
houdbaarheid van deze kaart<strong>en</strong> snel verloopt. De checklist watertoets geeft e<strong>en</strong> geheug<strong>en</strong>steuntje<br />
aan geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> waterschap waar aan te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> bij het doorlop<strong>en</strong> van de watertoetsprocedure.<br />
Conclusies<br />
o Voor het afstemm<strong>en</strong> van water tuss<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere overhed<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> watercoördinator<br />
per geme<strong>en</strong>te noodzakelijk.<br />
o Er is e<strong>en</strong> start gemaakt met het waterloket dat de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> verder zal word<strong>en</strong> uitgewerkt.<br />
o Voor de watertoetsprocedure wordt de waterkans<strong>en</strong>kaart <strong>en</strong> de checklist watertoets gebruikt.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
10.1 Jaarlijks ambtelijk <strong>en</strong> bestuurlijk overleg over voortgang van de afsprak<strong>en</strong> vanaf 2006<br />
10.2 Jaarlijks e<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>komst van de omgevingsgroep vanaf 2006<br />
10.3 Instell<strong>en</strong> servicepunt klacht<strong>en</strong>behandeling/registratie per organisatie 2007<br />
10.4 Opstell<strong>en</strong> procedure klacht<strong>en</strong>behandeling/registratie per organisatie 2007<br />
10.5 Jaarlijks overleg person<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>behandeling tuss<strong>en</strong> de organisaties vanaf 2007<br />
sam<strong>en</strong> met de watercoördinator<strong>en</strong><br />
10.6 Gebruik van de checklist watertoets vanaf 2006<br />
10.2 Communicatie<br />
Tijd<strong>en</strong>s het opstell<strong>en</strong> van het waterplan is geprobeerd e<strong>en</strong> communicatiewerkgroep in te stell<strong>en</strong>. Dit is<br />
helaas niet gelukt, omdat bij de kleine geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Bellingwedde <strong>en</strong> Reiderland ge<strong>en</strong> communicatiemedewerker<br />
beschikbaar was <strong>en</strong> bij de andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te weinig tijd. Er is wel regelmatig contact<br />
geweest tuss<strong>en</strong> de afdeling communicatie van het waterschap <strong>en</strong> de communicatiemedewerkers van<br />
Stadskanaal <strong>en</strong> Vlagtwedde.<br />
Ook in de toekomst zal er gecommuniceerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> over zak<strong>en</strong> die voortvloei<strong>en</strong> uit het<br />
Regionaal Waterplan. De toekomstige communicatie heeft tot doel om te zorg<strong>en</strong> dat de doelgroep<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>nis hebb<strong>en</strong> van de wateropgav<strong>en</strong>, de b<strong>en</strong>odigde maatregel<strong>en</strong> accepter<strong>en</strong> <strong>en</strong> ernaar handel<strong>en</strong>. De<br />
communicatie zal zich richt<strong>en</strong> op:<br />
o Bek<strong>en</strong>dmak<strong>en</strong> van het waterplan <strong>en</strong> de strategie voor aanpak van de wateropgav<strong>en</strong>.<br />
o Ontwikkeling <strong>en</strong> uitzett<strong>en</strong> van de communicatiemiddel<strong>en</strong> die in dit waterplan word<strong>en</strong> voorgesteld.<br />
o Strategie voor blijv<strong>en</strong>de aandacht voor water bij burgers.<br />
De projectleiding van de communicatie ligt bij het waterschap <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal. De<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lever<strong>en</strong> informatie aan (zie ook worksheet 3, bijlage 12)<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong> (per doelgroep):<br />
10.7 Plan van aanpak communicatie waterplan 2007<br />
Ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>:<br />
10.8 Sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>de notitie 2006<br />
10.9 Intranetsites van geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap 2006/2007<br />
Geme<strong>en</strong>teraadsled<strong>en</strong> <strong>en</strong> AB-led<strong>en</strong>:<br />
10.10 Nieuwsbrief 2006<br />
Externe organisaties:<br />
10.11 Persbericht 2006<br />
10.12 Website 2006<br />
10.13 Digitale nieuwsbrief vanaf 2006<br />
Inwoners <strong>en</strong> toekomstige bewoners:<br />
41
10.14 Folders over duurzaam bouw<strong>en</strong>, verantwoordelijkhed<strong>en</strong> 2007/2008<br />
grondwateroverlast, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>, zuinig zijn met water<br />
10.15 Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners 2008<br />
10.16 Watereducatie op schol<strong>en</strong> 2007<br />
10.17 Fietsroutes met Groninger Landschap waarin aandacht voor water <strong>en</strong> 2006<br />
cultuurhistorische waterwerk<strong>en</strong><br />
42
11. Monitoring <strong>en</strong> evaluatie<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
De monitoring <strong>en</strong> evaluatie van dit waterplan zal gericht zijn op:<br />
o Doelrealisatie op het gebied van veiligheid, wateroverlast, watertekort <strong>en</strong> waterkwaliteit;<br />
o Voortgang <strong>en</strong> nalev<strong>en</strong> van de geplande maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong>/sam<strong>en</strong>werking overhed<strong>en</strong>.<br />
Monitoring<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t is al e<strong>en</strong> monitoringsprogramma opgesteld voor:<br />
o Westerwolde Schoon!;<br />
o Het reguliere (waterkwaliteits)meetnet;<br />
o De Europese Kaderrichtlijn Water.<br />
Deze monitoringsprogramma´s hebb<strong>en</strong> vooral te mak<strong>en</strong> met waterkwaliteit. Naast concrete extra<br />
meting<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> gedaan, zorg<strong>en</strong> ook reguliere werkzaamhed<strong>en</strong> van handhavers <strong>en</strong><br />
vergunningverl<strong>en</strong>ers (waterschap) voor de monitoring <strong>en</strong> evaluatie van de emissies (lozing<strong>en</strong>).<br />
De kwantiteit wordt vooral gemonitord binn<strong>en</strong> het reguliere werk van peilbeheerders van het<br />
waterschap.<br />
De voortgang van de afsprak<strong>en</strong> wordt gemonitord, doordat ze jaarlijks zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de<br />
jaarplann<strong>en</strong> van de medewerkers. De actielijst wordt gebruikt als richting voor de activiteit<strong>en</strong> van de<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de organisaties. Om die red<strong>en</strong> zijn bij de actielijst in bijlage 14 ook nam<strong>en</strong> van<br />
verantwoordelijke m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gezet. Jaarlijks kan dan per organisatie beoordeeld word<strong>en</strong> of de afsprak<strong>en</strong><br />
zijn nagekom<strong>en</strong>.<br />
Evaluatie<br />
Voor de evaluatie wordt voorgesteld om aan te sluit<strong>en</strong> bij:<br />
o Al lop<strong>en</strong>de evaluatie van het RBW (via Water 2000+);<br />
o Nog op te stell<strong>en</strong> evaluatie voor de KRW.<br />
In de jaarlijkse voortgangsrapportage van het actie <strong>en</strong> uitvoeringsprogramma van het RBW wordt de<br />
voortgang geëvalueerd van de volg<strong>en</strong>de zak<strong>en</strong>:<br />
o Doelrealisatie verdroging;<br />
o Doelrealisatie kleinschalige waterberging;<br />
o Doelrealisatie stedelijke wateropgave;<br />
o Nakom<strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> uit de waterplann<strong>en</strong>.<br />
Voor de KRW moet het evaluatieplan nog word<strong>en</strong> opgesteld. Jaarlijks zal in het overleg tuss<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap word<strong>en</strong> geëvalueerd of de afsprak<strong>en</strong> van dat jaar zijn nagekom<strong>en</strong>.<br />
Conclusies<br />
o Deels is al invulling gegev<strong>en</strong> aan de monitoring <strong>en</strong> evaluatie.<br />
o De evaluatie van de KRW moet nog word<strong>en</strong> opgesteld.<br />
o Vergunningverl<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> handhaving drag<strong>en</strong> bij aan handhaving van de afsprak<strong>en</strong>.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
11.1 Gezam<strong>en</strong>lijk jaarlijks input lever<strong>en</strong> voor voortgangsrapportage van RBW vanaf 2006<br />
11.2 Afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over evaluatie KRW zodra hierover meer bek<strong>en</strong>d is onbek<strong>en</strong>d<br />
11.3 Activiteit<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong> in de jaarplanning van de medewerkers vanaf 2006<br />
11.4 Inzett<strong>en</strong> handhaving <strong>en</strong> vergunningverl<strong>en</strong>ing loopt al<br />
43
12. Beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
Huidige situatie<br />
In de huidige situatie is het beheer <strong>en</strong> onderhoud van stedelijke <strong>en</strong> landelijke watergang<strong>en</strong> als volgt<br />
geregeld:<br />
o Het waterschap heeft in 2005 het onderhoudsbeheersplan vastgesteld waarin is afgesprok<strong>en</strong> dat<br />
daar waar mogelijk minder wordt gemaaid. Het maaibeheer wordt afgestemd op de functies van<br />
de water<strong>en</strong>. Er wordt goed in de gat<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> of het minder maai<strong>en</strong> niet t<strong>en</strong> koste gaat van<br />
e<strong>en</strong> goede doorstroming van de water<strong>en</strong>.<br />
o De geme<strong>en</strong>te Bellingwedde pleegt ext<strong>en</strong>sief onderhoud aan haar op<strong>en</strong> water<strong>en</strong>. Problem<strong>en</strong> zoals<br />
dichtgroei<strong>en</strong> <strong>en</strong> bagger<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> ad hoc opgelost. Oeverbegroeiing wordt 1 x per jaar verwijderd<br />
in de geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
o In de geme<strong>en</strong>te Reiderland vindt e<strong>en</strong> jaarlijkse cyclus van onderhoud <strong>en</strong> beheer van de<br />
geme<strong>en</strong>telijke water<strong>en</strong> plaats.<br />
o De geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde pleegt ext<strong>en</strong>sief onderhoud aan haar op<strong>en</strong> water<strong>en</strong>. Problem<strong>en</strong> zoals<br />
dichtgroei<strong>en</strong> <strong>en</strong> bagger<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> ad hoc opgelost. Drijfvuil wordt 6x per jaar verwijderd.<br />
Oeverbegroeiing wordt 1x per 2 jaar verwijderd. De locaties Moekesgat <strong>en</strong> het waterpolobad in<br />
Ter Apel word<strong>en</strong> jaarlijks gemaaid om watersport mogelijk te mak<strong>en</strong>.<br />
o In de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal loopt e<strong>en</strong> pilot om te kijk<strong>en</strong> hoe het beheer <strong>en</strong> onderhoud van het<br />
geme<strong>en</strong>telijk stedelijk water, op basis van gew<strong>en</strong>ste streefbeeld<strong>en</strong>, teg<strong>en</strong> de laagst<br />
maatschappelijke kost<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> uitgevoerd. Hierbij wordt expliciet gekek<strong>en</strong> naar de functie<br />
van het te onderhoud<strong>en</strong> water. De huidige situatie is dat in de geme<strong>en</strong>te ext<strong>en</strong>sief onderhoud<br />
plaatsvindt <strong>en</strong> baggerproblem<strong>en</strong> ad hoc word<strong>en</strong> opgelost.<br />
Omdat in stedelijk gebied sommige water<strong>en</strong> in beheer zijn bij het waterschap <strong>en</strong> andere bij de<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> grote verschill<strong>en</strong> ontstaan tuss<strong>en</strong> beheer <strong>en</strong> onderhoud. Ook kan het soms niet<br />
efficiënt zijn dat beide organisaties naar e<strong>en</strong> bepaald gebied moet<strong>en</strong> om onderhoud te pleg<strong>en</strong>. In<br />
Stadskanaal loopt e<strong>en</strong> proef met overdracht van het beheer van stedelijke watergang<strong>en</strong> naar het<br />
waterschap. Wanneer deze proef goed bevalt, kan overwog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> om dit ook voor de andere<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te gaan regel<strong>en</strong>.<br />
Op orde krijg<strong>en</strong> tot 2015<br />
Uit de ecoscans is naar vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong> dat in alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> water<strong>en</strong> voorkwam<strong>en</strong> waarin drijfvuil<br />
overmatig aanwezig was <strong>en</strong> soms de bereikbaarheid van de oever als e<strong>en</strong> probleem werd ervar<strong>en</strong>.<br />
Hier kan het beheer <strong>en</strong> onderhoud geoptimaliseerd word<strong>en</strong> ter bevordering van recreatie <strong>en</strong> beleving<br />
van het water.<br />
Op orde houd<strong>en</strong> na 2015<br />
Het is mogelijk dat in de KRW ook afsprak<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gemaakt over het beheer <strong>en</strong> onderhoud van de<br />
water<strong>en</strong>. Hier kunn<strong>en</strong> dan mogelijk maatregel<strong>en</strong> uit voortkom<strong>en</strong>, deze word<strong>en</strong> pas in 2008-2009<br />
vastgesteld.<br />
Conclusies<br />
o Het onderhoudsbeheersplan van het waterschap voorziet in minder maai<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beheer dat<br />
meer is afgestemd op de functies van e<strong>en</strong> water.<br />
o Er is behoefte aan verwijdering van zwerfvuil in stedelijke water<strong>en</strong>.<br />
o Er is behoefte aan verhoging zichtbaarheid <strong>en</strong> bereikbaarheid van sommige water<strong>en</strong>.<br />
44
o Er loopt e<strong>en</strong> pilot in Stadskanaal over overdracht van het beheer van stedelijke water naar het<br />
waterschap.<br />
o Bij beheer <strong>en</strong> onderhoud moet<strong>en</strong> ook kans<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gegrep<strong>en</strong> om water vast te houd<strong>en</strong>.<br />
Acties & maatregel<strong>en</strong><br />
12.1 Int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> zwerfvuil in stedelijke water<strong>en</strong> door geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vanaf 2007<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers van stedelijke water<strong>en</strong> ter verhoging 2007<br />
van de zichtbaarheid <strong>en</strong> bereikbaarheid van het water<br />
12.3 Pilot overdracht stedelijke water<strong>en</strong> van Stadskanaal aan het waterschap 2006/2007<br />
12.4 Bij succes ook overdracht stedelijke watergang<strong>en</strong> van andere vanaf 2007<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan het waterschap<br />
12.5 Uitvoering onderhoudsbeheersplan Waterschap <strong>en</strong> controle op effect loopt al<br />
van minder maai<strong>en</strong><br />
45
13. Consequ<strong>en</strong>ties voor de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong><br />
13.1 Waterschap<br />
Door middel van dit regionaal waterplan heeft het waterschap voor het watersysteem Westerwolde<br />
voldaan aan de eis<strong>en</strong> van het RBW . Er is e<strong>en</strong> goede koppeling gemaakt tuss<strong>en</strong> specifieke zak<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> watersysteemplan <strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>telijke waterplann<strong>en</strong>. Door de koppeling met de geme<strong>en</strong>telijke<br />
waterplann<strong>en</strong> is de sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap verder verbeterd, is meer<br />
inzicht ontstaan in het water op watersysteem- <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk niveau <strong>en</strong> zijn kost<strong>en</strong> bespaard<br />
doordat subsidie is verkreg<strong>en</strong>. Doordat het geheel in eig<strong>en</strong> beheer is opgesteld was de betrokk<strong>en</strong>heid<br />
van de waterschapsmedewerkers veel groter dan wanneer het was uitbesteed.<br />
De opgav<strong>en</strong> voor het waterschap bestaan vooral uit het goed uitvoer<strong>en</strong> van al geplande maatregel<strong>en</strong>:<br />
o Optimaliser<strong>en</strong> van de inrichting van de EHS;<br />
o Inrichting van kleinschalige bergingsgebied<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de EHS,<br />
o Masterplan Kad<strong>en</strong>;<br />
o De inrichting van de grootschalige bergingsgebied<strong>en</strong>;<br />
o Ander beheer <strong>en</strong> onderhoud;<br />
o Uitvoering baggerbeleidsplan.<br />
Daarnaast zijn maatregel<strong>en</strong> afgesprok<strong>en</strong> voor (zie bijlage 13/14):<br />
o Het oploss<strong>en</strong> van de inundatie-knelpunt<strong>en</strong>;<br />
o Oploss<strong>en</strong> van knelpunt<strong>en</strong> in regulier peilbeheer;<br />
o Vasthoud<strong>en</strong> van water op de lange termijn;<br />
Tev<strong>en</strong>s moet<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de zak<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd:<br />
o Vaststell<strong>en</strong> ambiti<strong>en</strong>iveaus <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> KRW;<br />
o Uitvoer<strong>en</strong> monitoringprogramma van o.a. KRW;<br />
o Inzett<strong>en</strong> communicatiemiddel<strong>en</strong> ter bek<strong>en</strong>dmaking van het waterplan <strong>en</strong> ter vergroting van<br />
bewustwording van consequ<strong>en</strong>ties van klimaatsverandering <strong>en</strong> KRW;<br />
o Opzett<strong>en</strong> servicelijn <strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>afhandelingsysteem intern waterschap.<br />
Het waterplan wordt ook gebruikt als richtlijn voor prioritering activiteit<strong>en</strong> van medewerkers <strong>en</strong> invull<strong>en</strong><br />
van de jaarplann<strong>en</strong> van activiteit<strong>en</strong>. Het vormt de directe basis voor het nieuw te mak<strong>en</strong> beheersplan<br />
(in 2008).<br />
13.2 Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Door middel van het waterplan hebb<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voldaan aan de eis<strong>en</strong> van het RBW. Er is e<strong>en</strong><br />
goede koppeling gemaakt tuss<strong>en</strong> het waterplan <strong>en</strong> het watersysteemplan. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> over<br />
hun gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> he<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> inzicht verkreg<strong>en</strong> in brede waterzak<strong>en</strong> geplaatst in e<strong>en</strong><br />
toekomstperspectief. Door de gezam<strong>en</strong>lijke aanpak hebb<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> subsidie verkreg<strong>en</strong> voor<br />
het ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> waterplan <strong>en</strong> is dat teg<strong>en</strong> zeer weinig geme<strong>en</strong>telijke kost<strong>en</strong><br />
gerealiseerd. Het plan vormt e<strong>en</strong> onderlegger voor de watertoets.<br />
Door de goede sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> het beschouw<strong>en</strong> van het grotere geheel hebb<strong>en</strong> alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
profijt van de waterberging in de EHS. Doordat daar al zoveel water wordt vastgehoud<strong>en</strong> kan op basis<br />
van laagst maatschappelijke kost<strong>en</strong>, bespaard word<strong>en</strong> op waterberging in stedelijk gebied.<br />
De belangrijkste opgav<strong>en</strong> die voor de korte termijn aandacht vrag<strong>en</strong> zijn:<br />
46
o E<strong>en</strong> analyse van oorzak<strong>en</strong> van grondwateroverlast <strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong>plan;<br />
o Het opstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> baggerplan;<br />
o Invull<strong>en</strong> stedelijke wateropgave;<br />
o Opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> servicepunt, klacht<strong>en</strong>afhandelingsprocedure <strong>en</strong> instell<strong>en</strong> watercoördinator;<br />
o Aanpass<strong>en</strong> van GRP´s op de toekomstige to<strong>en</strong>ame van de bui<strong>en</strong>int<strong>en</strong>siteit;<br />
o Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> creër<strong>en</strong> van kleinschalige waterberging bij herinrichting <strong>en</strong> nieuwbouw;<br />
o Inzet van communicatiemiddel<strong>en</strong> voor betrekk<strong>en</strong> van burgers;<br />
o Mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> beheersplan voor beheer <strong>en</strong> onderhoud van stedelijke water<strong>en</strong> (of mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
overdrachtsovere<strong>en</strong>komst van deze water<strong>en</strong> naar het waterschap);<br />
o Betrokk<strong>en</strong>heid bij vaststell<strong>en</strong> ambiti<strong>en</strong>iveaus <strong>en</strong> maatregelprogramma´s van de KRW.<br />
Voor de onderdel<strong>en</strong> grondwateroverlast <strong>en</strong> bagger<strong>en</strong> geldt dat in 2007 bek<strong>en</strong>d is welke kost<strong>en</strong><br />
gemaakt moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor het oploss<strong>en</strong> van deze knelpunt<strong>en</strong>.<br />
De consequ<strong>en</strong>ties van de KRW lijk<strong>en</strong> in eerste instantie mee te vall<strong>en</strong>, maar dat wordt pas zeker<br />
wanneer de ambiti<strong>en</strong>iveaus zijn vastgesteld. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>d tijd moet<strong>en</strong> reserver<strong>en</strong><br />
voor de uitwerking van de KRW <strong>en</strong> e<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>werking met het waterschap.<br />
13.3 Provincie<br />
De provincie zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> met name moet<strong>en</strong> inzett<strong>en</strong> op de realisatie van de EHS.<br />
Aanvull<strong>en</strong>d zal binn<strong>en</strong> de provincie op diverse afdeling<strong>en</strong> aan water gedacht moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij<br />
nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong>. Het is de bedoeling dat bij de planontwikkeling<strong>en</strong> de diverse wateropgav<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Na besluitvorming over de KRW ambities moet ev<strong>en</strong>tueel de POP word<strong>en</strong><br />
bijgesteld.<br />
13.4 Landbouw<br />
De landbouw zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> grote bijdrage lever<strong>en</strong> aan de reductie van de nutriënt<strong>en</strong>last<br />
door de nieuwe mestwetgeving die in 2006 van kracht wordt. Op basis van de analyse van de<br />
waterkwaliteitsgegev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> op de korte termijn ge<strong>en</strong> extra maatregel<strong>en</strong> voor de reductie van<br />
fosfaat <strong>en</strong> stikstof door de landbouw verwacht. Alle<strong>en</strong> voor de Mussel Aa <strong>en</strong> het Pagediep zoud<strong>en</strong><br />
mogelijk extra maatregel<strong>en</strong> verwacht kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> wanneer gekoz<strong>en</strong> gaat word<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> hoog<br />
ambiti<strong>en</strong>iveau voor de KRW.<br />
Wanneer daar voor e<strong>en</strong> hoog ambiti<strong>en</strong>iveau gekoz<strong>en</strong> gaat word<strong>en</strong>, zal dat ook consequ<strong>en</strong>ties hebb<strong>en</strong><br />
voor de landbouw, omdat dan ruimte nodig is voor inrichtingsmaatregel<strong>en</strong>. De verwachting is dat dat<br />
niet (op korte termijn) zal gebeur<strong>en</strong>.<br />
De w<strong>en</strong>s van de landbouw om onr<strong>en</strong>dabele grond<strong>en</strong> in te zett<strong>en</strong> voor waterberging of baggerdepots,<br />
zal op de korte termijn slechts beperkt in beschouwing word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> bij reguliere knelpunt<strong>en</strong><br />
kan gekek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> of lage stukk<strong>en</strong> grond anders behandeld word<strong>en</strong> om zodo<strong>en</strong>de op de hogere<br />
del<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beter peil te krijg<strong>en</strong>. Bij de inundatie-knelpunt<strong>en</strong> wordt in ieder geval e<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse<br />
gemaakt voor andere dan technische maatregel<strong>en</strong>.<br />
Omdat al zoveel water wordt vastgehoud<strong>en</strong> in de EHS <strong>en</strong> de wateropgave tot 2025 al wordt ingevuld,<br />
wordt voorlopig niet gezocht naar alternatieve mogelijkhed<strong>en</strong> zoals water vasthoud<strong>en</strong> op landbouwgrond.<br />
Uit de analyse van mogelijke maatregel<strong>en</strong> blijkt wel dat het e<strong>en</strong> zeer effectieve optie kan zijn<br />
om op de lange termijn water vast te houd<strong>en</strong> in de laagt<strong>en</strong> van het gebied, bijvoorbeeld in de<br />
beekdal<strong>en</strong>. Wanneer dat gekoppeld kan word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> hoger ambiti<strong>en</strong>iveau van de KRW van het<br />
Pagediep /Mussel Aa <strong>en</strong> de w<strong>en</strong>s van Stadskanaal voor meer recreatie langs deze beekdal<strong>en</strong>, dan<br />
47
kan dat e<strong>en</strong> kans zijn. Dit is echter in strijd met huidig beleid, maar mogelijk zijn dit kans<strong>en</strong> in het<br />
kader van de KRW. De omgeving zal over het ambiti<strong>en</strong>iveau van deze water<strong>en</strong> naar hun m<strong>en</strong>ing<br />
word<strong>en</strong> gevraagd. E<strong>en</strong> eerste consultatie van de omgeving leverde op dat langs het Pagediep <strong>en</strong><br />
Mussel Aa zeer r<strong>en</strong>dabele landbouwgrond aanwezig is, zodat omzett<strong>en</strong> van landbouwgrond niet<br />
gew<strong>en</strong>st is. Ook de natuurorganisaties zag<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> grote kans<strong>en</strong> daar, alle<strong>en</strong> mogelijk bij Onstwedde.<br />
Er werd wel gezegd dat er moet word<strong>en</strong> afgewog<strong>en</strong> wat alternatieve locaties om water vast te houd<strong>en</strong><br />
aan maatschappelijke kost<strong>en</strong> meebr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Het lange termijn totaal verbod op de emissie van sommige prioritaire stoff<strong>en</strong> zal op de lange termijn<br />
wel consequ<strong>en</strong>ties kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor de bedrijfsvoering.<br />
De w<strong>en</strong>s om landbouwgrond in te zett<strong>en</strong> als doorgangsdepots of als lokale oplossing voor doorgang<br />
van bagger zal in de baggeruitvoeringsplann<strong>en</strong> nader word<strong>en</strong> uitgewerkt.<br />
13.5 Natuur<br />
Voor de natuurorganisaties is het meest relevant dat de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> de verdrogingsdoelstelling<br />
wordt bereikt, ofwel dat in 2018 100% herstel van de natuurgebied<strong>en</strong> is bereikt. Dit betek<strong>en</strong>t dat de<br />
EHS optimaal wordt ingericht <strong>en</strong> dat de Zuidoosthoek Blauwestad wordt hersteld.<br />
De natuurorganisaties hebb<strong>en</strong> echter aangegev<strong>en</strong> welke gebied<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de EHS gevoelig zijn voor<br />
het krijg<strong>en</strong> van eutroof water, zodat bij de inrichting van de EHS hier rek<strong>en</strong>ing mee gehoud<strong>en</strong> wordt.<br />
De natuurorganisaties hebb<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong> graag ook verder dan de EHS te will<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> naar<br />
toekomstige natuur. Bij de beslissing van de ambiti<strong>en</strong>iveaus van de KRW-waterlicham<strong>en</strong> kan hier<br />
rek<strong>en</strong>ing mee word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>. Bij de eerste consultatie van de omgeving hierover gaf<br />
Staatsbosbeheer aan dat zij alle<strong>en</strong> kans<strong>en</strong> zag bij Onstwedde, verder niet langs het Pagediep of<br />
Mussel Aa.<br />
13.6 Bedrijv<strong>en</strong><br />
Voor de grote bedrijv<strong>en</strong> AVEBE <strong>en</strong> Kappa Triton is de chlorid<strong>en</strong>orm <strong>en</strong> de wateraanvoer van belang.<br />
Binn<strong>en</strong> de KRW wordt niets over e<strong>en</strong> chlorid<strong>en</strong>orm gezegd. Het is niet de verwachting dat deze<br />
chlorid<strong>en</strong>orm verder aangescherpt zal gaan word<strong>en</strong>. Voor de bedrijfsvoering is met name de<br />
wateraanvoer van belang. Er zijn al afsprak<strong>en</strong> over de wateraanvoer in verband met het<br />
sociaal/economisch belang van de bedrijv<strong>en</strong> voor de regio. De bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap gaan over<br />
de toekomstig wateraanvoer in gesprek, zodra er aanleiding is tot verandering . Dat is nu nog niet het<br />
geval. .<br />
Er is (nu nog) ge<strong>en</strong> aanleiding vanuit de prioritaire stoff<strong>en</strong> om de bedrijv<strong>en</strong> extra maatregel<strong>en</strong> op te<br />
legg<strong>en</strong>, dit kan echter in de toekomst middels landelijke maatregel<strong>en</strong> wel gebeur<strong>en</strong>. Dit is nog niet<br />
bek<strong>en</strong>d.<br />
13.7 Recreatie<br />
De consequ<strong>en</strong>tie van het waterplan voor recreatie is dat nu de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> goed op e<strong>en</strong> rij zijn gezet. Bij<br />
de inrichting van de EHS <strong>en</strong> de inrichting van kleine bergingsgebied<strong>en</strong> in stedelijk gebied kan gekek<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> of recreatieve voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De knelpunt<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> in ieder<br />
geval word<strong>en</strong> opgelost. Er zal bij recreatieve project<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> of er e<strong>en</strong> koppeling is te<br />
legg<strong>en</strong> met het vasthoud<strong>en</strong> van water.<br />
48
14 Kost<strong>en</strong> van het waterplan<br />
In dit hoofdstuk wordt voor het waterschap <strong>en</strong> per geme<strong>en</strong>te sam<strong>en</strong>gevat welke acties <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong><br />
nu zijn b<strong>en</strong>oemd.<br />
In dit hoofdstuk zijn de maatregel<strong>en</strong> die geld kost<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij gezet, hierbij is onderscheid gemaakt<br />
tuss<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> die al in de begroting zijn gedekt <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> waar nog over beslot<strong>en</strong> moet<br />
gaan word<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nog geld voor zal word<strong>en</strong> vrijgemaakt.<br />
Tabel 4 Overzicht kost<strong>en</strong> Regionaal Waterplan Westerwolde (Kost<strong>en</strong> x € 1000)<br />
Onderwerp<br />
Al gepland (reeds beslot<strong>en</strong>)<br />
Water-<br />
schap<br />
Uitvoering Masterplan Kad<strong>en</strong> 7.280<br />
Inrichting bergingsgebied<strong>en</strong> 8.900<br />
Inrichting EHS/ verdrogings-<br />
bestrijding/ kleinschalige<br />
waterberging<br />
Vlagt-<br />
wedde<br />
Belling-<br />
wedde<br />
Stads-<br />
kanaal<br />
Reider-<br />
land<br />
Rijk/<br />
prov<br />
2.200 14.000<br />
Bagger<strong>en</strong> bestaande knelptn. 3.985 1.900<br />
Knelpunt<strong>en</strong> regulier peilbeheer 750<br />
Analyse <strong>en</strong> aanpak<br />
inundatieknelpunt<strong>en</strong><br />
Waterbeheersingsplan<br />
Nieuweschans<br />
Nog niet begroot<br />
300<br />
Analyse grondwateroverlast 20. 20 20 20 20<br />
Maatregel<strong>en</strong><br />
grondwateroverlast<br />
Opstell<strong>en</strong> baggerplan 20 15<br />
1.475<br />
p.m.* p.m.* p.m.* p.m.* p.m.*<br />
Bagger<strong>en</strong> bestaande knelptn. p.m.<br />
Aanpak rester<strong>en</strong>de baggerknel-<br />
pt./inrichtring doorgangsdepots<br />
p.m.* p.m.* p.m.* p.m.* p.m.*<br />
Communicatie 15 7.5 7.5 7.5 7.5<br />
Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> berg<strong>en</strong> p.m. p.m. p.m. p.m. p.m.<br />
Uitwerk<strong>en</strong> Stedelijke<br />
Wateropgave<br />
* Na <strong>en</strong>kele aanvull<strong>en</strong>de onderzoek<strong>en</strong> is hierover eind 2007 meer bek<strong>en</strong>d.<br />
5<br />
49
15. Achtergronddocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Startnotitie Regionaal Waterplan Westerwolde. Dijk <strong>en</strong> Meijer, 2004<br />
Regionaal Bestuursakkoord Water Stuurgroep Water 2000+, 2005<br />
Decembernota 2005 KRW Ministerie van V&W, 2005<br />
Plan van Aanpak Regionaal Waterplan Westerwolde Hartman & Meijer, 2005<br />
Actor<strong>en</strong>analyse Regionaal Waterplan Westerwolde. Hartman, 2005<br />
Regionale analyse droogte Future Water 2005,<br />
Waterscan Westerwolde. Arcadis, 2005<br />
Ecoscans Westerwolde. Arcadis, 2005<br />
Wateropgave Westerwolde, eindconcept. Nel<strong>en</strong> & Schuurman, 2005<br />
Actuele toestand Westerwolde,<br />
Beschrijving van de waterkwaliteit 1995-2004. Royal Haskoning ,2005<br />
Doelstelling<strong>en</strong> Kaderrichtlijn Water voor watersysteem<br />
Westerwolde. Resultat<strong>en</strong> van de pilot. Arcadis, 2005<br />
Doelstelling<strong>en</strong> Kaderrichtlijn Water voor Noord Nederland Arcadis, 2006<br />
Tr<strong>en</strong>danalyse waterkwaliteit Witteve<strong>en</strong> + Bos, 2006<br />
Wateropgave zeespiegelstijging Eemskanaal-Dollardboezem Royal Haskoning, 2006<br />
Verk<strong>en</strong>ning<strong>en</strong>nota Westerwolde Hartman & Meijer, 2006<br />
Uitvoeringsonderzoek EHS Westerwolde 2006 Di<strong>en</strong>st Landelijk Gebied, 2006<br />
Doel<strong>en</strong>, maatregel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kost<strong>en</strong> voor de grondwaterlicham<strong>en</strong> Royal Haskoning, 2006<br />
van Rijn-Noord, Rijn-Oost <strong>en</strong> Nedereems<br />
50
Bijlag<strong>en</strong><br />
Aan dit rapport zijn de volg<strong>en</strong>de bijlag<strong>en</strong> toegevoegd:<br />
Bijlage 1 Begripp<strong>en</strong>lijst<br />
Bijlage 2 Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> bij het waterplan<br />
Bijlage 3 Woningbouwprogramma’s geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Bijlage 4 Toelichting stedelijke wateropgave stedelijke kern<strong>en</strong><br />
Bijlage 5 Toelichting stedelijke wateropgave landelijke kern<strong>en</strong><br />
Bijlage 6 Reeds afgekoppeld areaal geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Bijlage 7 Notitie grondwateroverlast VNG & UvW<br />
Bijlage 8 Toelichting Waterkans<strong>en</strong>kaart<br />
Bijlage 9 Vis-, zwem- <strong>en</strong> vaarwater<strong>en</strong> Westerwolde<br />
Bijlage 10 Klacht<strong>en</strong>afhandeling Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Bijlage 11 Checklist watertoets<br />
Bijlage 12 Worksheets top elf maatregel<strong>en</strong><br />
Bijlage 13 Actie- & uitvoeringsprogramma waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
Bijlage 14 Actie- & uitvoeringsprogramma geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
Bijlage 15 Actie- & uitvoeringsprogramma geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
Bijlage 16 Actie- & uitvoeringsprogramma geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
Bijlage 17 Actie- & uitvoeringsprogramma geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
Bijlage 18 Kaart<strong>en</strong><br />
51
Bijlage 1 Begripp<strong>en</strong>lijst<br />
Afkoppel<strong>en</strong> het niet afvoer<strong>en</strong> van schoon hemelwater naar de riolering<br />
Afwatering de afvoer van het overschot aan oppervlaktewater<br />
Basisinspanning inspanning die de geme<strong>en</strong>te moet lever<strong>en</strong> om riooloverstort<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong><br />
afgesprok<strong>en</strong> minimum te beperk<strong>en</strong><br />
Boezem watersysteem voor de afvoer <strong>en</strong> berging van regionale overschott<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> aanvoer van tekort<strong>en</strong><br />
Gem<strong>en</strong>gd rioolstelsel gecombineerde afvoer van afvalwater <strong>en</strong> hemelwater (één buis)<br />
Gescheid<strong>en</strong> rioolstelsel afzonderlijke afvoer voor afvalwater <strong>en</strong> hemelwater (twee aparte<br />
buiz<strong>en</strong>)<br />
GRP geme<strong>en</strong>telijk rioleringsplan<br />
Infiltratie het in de bodem zakk<strong>en</strong> van hemelwater<br />
Integraal waterbeheer het sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de beleid <strong>en</strong> beheer dat de verschill<strong>en</strong>de<br />
overheidsorgan<strong>en</strong> met strategische tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> beheerstak<strong>en</strong> op het<br />
gebied van waterbeheer voer<strong>en</strong> in het perspectief van de<br />
watersysteemb<strong>en</strong>adering<br />
KRW Europese Kaderrichtlijn Water<br />
NBW Nationaal Bestuursakkoord Water<br />
RBW Regionaal Bestuursakkoord Water<br />
Riooloverstort het uittred<strong>en</strong> van hemelwater/rioolwater wanneer het rioolstelsel ge<strong>en</strong><br />
bergingscapaciteit meer heeft<br />
UvW Unie van Waterschapp<strong>en</strong><br />
Verbeterd gescheid<strong>en</strong><br />
stelsel<br />
gescheid<strong>en</strong> rioolstelsel, waarbij de eerste hoeveelheid (vervuild)<br />
hemelwater als rioolwater wordt afgevoerd<br />
VNG Ver<strong>en</strong>iging Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Waterbeheer Synoniem voor het begrip waterhuishouding waarbij de overheidszorg<br />
behalve het feitelijke beheer (fysieke maatregel<strong>en</strong>) <strong>en</strong> juridisch beheer<br />
(vergunning<strong>en</strong> e.d.) tev<strong>en</strong>s de daaraan voorafgaande beleidsbepaling<br />
(planvorming e.d.) omvat<br />
Waterberging ruimte voor water binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> (afval)watersysteem<br />
Waterhuishouding de overheidszorg die zich richt op het in <strong>en</strong> op de bodem aanwezige<br />
water, met het oog op de daarbij betrokk<strong>en</strong> belang<strong>en</strong><br />
Waterket<strong>en</strong> de gehele cyclus van winning-transport-gebruik-zuivering van water<br />
Waterkwaliteitsspoor de realisering van de basisinspanning door integraal waterbeheer<br />
Waterplan e<strong>en</strong> plan waarin geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> waterschap gezam<strong>en</strong>lijk hun visie gev<strong>en</strong><br />
op het water<br />
Watertoets het instrum<strong>en</strong>t dat ruimtelijke plann<strong>en</strong> toetst op de mate waarin zij<br />
rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met het beleid om het water in Nederland meer<br />
ruimte te gev<strong>en</strong><br />
52
Bijlage 2 Betrokk<strong>en</strong> bij het waterplan<br />
Bestuurlijke Klankbordgroep<br />
H. Hilarides Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s Lid dagelijks bestuur<br />
J. Bessembinders Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal Wethouder<br />
H. Klap Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde Wethouder<br />
M. Wachtmeester Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde Wethouder<br />
R. Hietbrink Geme<strong>en</strong>te Reiderland Wethouder<br />
G. R<strong>en</strong>kema Provincie Groning<strong>en</strong> Regiomanager Oost<br />
M.-L. Meijer Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s Procesmanager Waterdrager<br />
Projectgroep<br />
M.-L. Meijer Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
S. Dijk Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
E. Gallego Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
J. Noordam Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
A. Hartman Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
E. Pereira Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
P. Huizingh Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
B. Kloosterman Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
H. Nieborg Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
L. van d<strong>en</strong> Akker Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
H. Schuurman Provincie Groning<strong>en</strong><br />
Werkgroep Westerwolde (waterschap)<br />
M.-L. Meijer Procesmanager Waterdrager<br />
S. Dijk Planologisch Beleidsmedewerker Zuidoost<br />
E. Gallego Planologisch Beleidsmedewerker Noord<br />
J. Noordam Planologisch Beleidsmedewerker Zuidoost<br />
W. Kastelein Projectmanager<br />
P. H<strong>en</strong>driks Districtshydroloog Zuidoost<br />
A. Bartelds Districtshydroloog Noord<br />
C. Bezuij<strong>en</strong> Waterkwaliteitsadviseur Zuidoost<br />
R. Boonstra Waterkwaliteitsadviseur Noord<br />
B. Jager Handhaver<br />
S. Rozema Beleidsmedewerker vergunningverl<strong>en</strong>ing<br />
A. Hartman Medewerker planvorming<br />
53
Klankbordgroep Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
E.J. Cornelius Di<strong>en</strong>st Landelijk Gebied<br />
H. Roskam Di<strong>en</strong>st Landelijk Gebied<br />
H. Hut Staatsbosbeheer<br />
R. Kreetz Ver<strong>en</strong>iging Natuurmonum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
J. Kuiper Ver<strong>en</strong>iging Natuurmonum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
J. Niez<strong>en</strong> Stichting Natuurwater<br />
C. Jans<strong>en</strong>-Hoogh IVN Bellingwedde<br />
F. Colnot IVN Bellingwedde<br />
H. Kamphuis IVN Bellingwedde<br />
L.H. Veeman IVN Bellingwedde<br />
P. de Looff IVN Bellingwedde<br />
E. Alting IVN Westerwolde<br />
H. Weishaupt IVN Westerwolde<br />
A.J.G. Dols IVN Stadskanaal e.o.<br />
H. Thuniss<strong>en</strong> IVN Oldambt<br />
P. Mellema IVN<br />
A.J. Langbroek Milieufederatie Groning<strong>en</strong><br />
G.A. Hanselmann Ver<strong>en</strong>iging Kleine Dorp<strong>en</strong> Groning<strong>en</strong><br />
T. Hoving H<strong>en</strong>gelsportfederatie Groning<strong>en</strong> Dr<strong>en</strong>the<br />
A.J. Scheper H<strong>en</strong>gelsportfederatie Groning<strong>en</strong> Dr<strong>en</strong>the<br />
R.J. Huisman Camping ’t Plathuis/Recron<br />
S. Engelsman ANWB<br />
D. Heesterbeek Streekraad Oost Groning<strong>en</strong><br />
W. Kramer AVEBE<br />
G. Heijn<strong>en</strong> AVEBE<br />
B. de Boer Kappa Triton Nieuweschans<br />
H. Ruijgers Ondernemerschap Nieuwe Stijl<br />
B. van Zant<strong>en</strong> Kamer van Koophandel Groning<strong>en</strong><br />
A. van d<strong>en</strong> Broek DBF Advies<br />
P. Prins LTO Noord<br />
W.L. ’t Mannetje LTO Noord<br />
A. Schnieders LTO Westerwolde<br />
B. t<strong>en</strong> Have LTO Oldambt<br />
A. Kuper LTO Kanaalstreek<br />
F. Pot VVB Noord Oost Nederland<br />
O. Knottnerus VVB Oldambt<br />
J. de Winter VVB Oldambt<br />
H. de Vries Stichting Duurzame Landbouw Oldambt Westerwolde<br />
J. van ’t Westeinde Agrarische Natuurorganisatie Oost-Groning<strong>en</strong><br />
W. Oosterveld Agrarische Natuurorganisatie Oost-Groning<strong>en</strong><br />
R. Oostdijck Nederlandse Akkerbouwvakbond<br />
W. Snijder Agrarisch Jonger<strong>en</strong> Kontakt Oldambt<br />
H.G. Kaput Agrarisch Jonger<strong>en</strong> Kontakt Westerwolde<br />
D. van der Woers Drinkwaterbedrijf Groning<strong>en</strong><br />
J. du Bois Watersportverbond<br />
54
Bewonersorganisaties<br />
Dhr. Dijker Dorpsraad Wedde<br />
Mevr. Boels Dorpsraad Wedde<br />
Dhr. Ster<strong>en</strong>borg Dorpsraad Wedde<br />
Dhr. Riemersma Dorpsraad Vriescheloo<br />
Dhr. Kiewiet Dorpsraad Vriescheloo<br />
Mevr. Sagel Dorpsraad Vriescheloo<br />
Dhr. Kor Dorpsraad Blijham<br />
Dhr. Nomd<strong>en</strong> Dorpsraad Blijham<br />
Mevr. Weber Dorpsver<strong>en</strong>iging Nieuw Beerta<br />
Dhr. Huisman Dorpsver<strong>en</strong>iging Nieuw Beerta<br />
Overig betrokk<strong>en</strong> ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong><br />
J.B. Zeevaart Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
L. Hut Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
B. Schuiling Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
B. Meulman Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
K. Gringhuis Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
A. Rademaker Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
M. Bresser Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
M. de Voogd Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
F. Dr<strong>en</strong>th Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
H. Ar<strong>en</strong>dshorst Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
J. Kooij Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
J. Lucht<strong>en</strong>borg Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
T. Stomp Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
B. Amsing Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
F. van Raaij Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
P. Arkema Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
M. van Werv<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
H. Dijkstra Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
55
Bijlage 3 Woningbouwprogramma’s geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
In onderstaande tabell<strong>en</strong> zijn de woningbouwprogramma’s voor de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> weergegev<strong>en</strong>. Voor<br />
zover mogelijk is ook aangegev<strong>en</strong> hoeveel hectare er wordt afgekoppeld binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> project <strong>en</strong><br />
hoeveel de berging bedraagt die gecreëerd.<br />
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
Project Kern Herstructu-<br />
rering/<br />
nieuwbouw<br />
#<br />
woning-<br />
<strong>en</strong><br />
Afkoppe-<br />
l<strong>en</strong><br />
Berging<br />
Hk Bouwtewg/ Winschoterwg Blijham Nieuwbouw 6 Ja 2007<br />
Schoollaan Blijham Nieuwbouw 5 2007<br />
Hoek Schoollaan/Hoofdweg Blijham Nieuwbouw 10 Nee 2007<br />
Lind<strong>en</strong>laan West Blijham Herstructur. 16 Nee Nee 2006<br />
Lind<strong>en</strong>laan Oost Blijham Herstructur. 10 Nee Nee 2007<br />
Midd<strong>en</strong>weg Blijham Herstructur. 8 Nee Nee 2006<br />
Hk. Raadhuistr./Plantso<strong>en</strong>weg Blijham Herstructur. 43 Nee 2007<br />
Planning<br />
Kerklaan/Kruisstraat Blijham Herstructur. 30 2007-2010<br />
Kerklaan/Kruisstraat Blijham Herstructur. 22 > 2010<br />
Beuk<strong>en</strong>laan Bellingwolde Herstructur. 12 Nee Nee 2006<br />
Kastanjelaan Bellingwolde Herstructur. 16 Nee 2007-2010<br />
Kerkweg Bellingwolde Herstructur. 19 Nee > 2010<br />
Hoek Kastanjelaan/Hoofdweg Bellingwolde Nieuwbouw 12 Nee 2008<br />
Leidijkswg/Dwarswg/Vonksln Bellingwolde Herstructur. 8 Nee 2007-2010<br />
Markedwarsweg Wedde Herstructur. 8 Nee Nee 2007-2008<br />
Hoek Hoofdweg/Kerkstraat Wedde Nieuwbouw 8 Nee 2007-2010<br />
Berk<strong>en</strong>weg Vriescheloo Herstructur. 4 Nee 2007-2010<br />
Esdoornweg Vriescheloo Herstructur. 6 Nee 2007-2010<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
Project Kern Herstructu-<br />
rering/<br />
nieuwbouw<br />
#<br />
woning-<br />
<strong>en</strong><br />
Afkoppe-<br />
l<strong>en</strong> (ha)<br />
Berging<br />
Verzetsbuurt Finsterwolde Herstructur. 24 1 2006<br />
Napstraat/Roz<strong>en</strong>str. Beerta Herstructur. 12 0,5 2008<br />
Planning<br />
Charlottestr./Eb<strong>en</strong>hardstr. Nweschans Herstructur. 0,5 2010<br />
56
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
Project Kern Herstructu-<br />
rering/<br />
nieuwbouw<br />
#<br />
woning-<br />
<strong>en</strong><br />
Afkoppe-<br />
l<strong>en</strong><br />
Berging<br />
Locatie Smulpaap Stadskanaal Nieuwbouw 9 N N 2006<br />
Ontwikkeling locatie Mantingh Stadskanaal Nieuwbouw 21 J J 2006<br />
Blok F Maarsheerd Stadskanaal Nieuwbouw 22 J J 2006<br />
Kop Oranjestraat/hoek<br />
Koningin.ln. Stadskanaal<br />
Herstructur 10 J J 2006<br />
Waterland 4c restant 2005 Stadskanaal Nieuwbouw 7 J N 2006<br />
Waterland 5 Stadskanaal Nieuwbouw 32 J N 2006<br />
LTS-terrein Musselkanaal Nieuwbouw 5 J J 2006<br />
Lind<strong>en</strong>straat (fase 1) Alteveer Herstructur. 10 J N 2006<br />
Landlaan, Luringstraat Onstwedde Nieuwbouw 2 J N 2006<br />
Ontwikkeling locatie Mantingh Stadskanaal Nieuwbouw 42 J J 2007<br />
Locatie Spont Stadskanaal Nieuwbouw 36 J J 2007<br />
Blok E Maarsheerd Stadskanaal Nieuwbouw 48 J J 2007<br />
Arriva locatie/Oostermarke Stadskanaal Nieuwbouw 50 J J 2007<br />
Poststraat (Jumbo) Stadskanaal Nieuwbouw 12 J J 2007<br />
Locatie Groot<strong>en</strong> Stadskanaal Nieuwbouw 2 J N 2007<br />
Beatrixstraat Stadskanaal Herstructur. 5 J J 2007<br />
Waterland 5 Stadskanaal Nieuwbouw 30 J N 2007<br />
Plan Adams Kromme Wijk Stadskanaal Nieuwbouw 18 N 2007<br />
Floralaan Musselkanaal Nieuwbouw 13 J N 2007<br />
Fr. Nanningstraat 1a t/m 25 Musselkanaal Herstructur. 13 N N 2007<br />
Kerkstraat/Badstraat Musselkanaal Nieuwbouw 16 J J 2007<br />
Kerkstraat/Badstraat Musselkanaal Herstructur 6 J J 2007<br />
Kerkstraat/Badstraat Musselkanaal Nieuwbouw 8 J J 2007<br />
Technicumstraat Musselkanaal Nieuwbouw 10 N N 2007<br />
T<strong>en</strong> Kate Sluisstraat 56 Musselkanaal Nieuwbouw 14 J N 2007<br />
Lind<strong>en</strong>straat Alteveer Herstructur 4 J N 2007<br />
Locatie Schoon Stadskanaal Nieuwbouw 28 J N 2008<br />
Beatrixstraat/hoek<br />
Koninginnelaan<br />
Planning<br />
Stadskanaal Herstructur 8 J J 2008<br />
C<strong>en</strong>trumontwikkeling Musselkanaal Herstructur 45 J N 2008<br />
T<strong>en</strong> Kate, Sluisstraat 116 Musselkanaal Nieuwbouw 16 J N 2008<br />
Meidoornlaan 18 t/m 32 Alteveer Herstructur 12 J N 2008<br />
Berk<strong>en</strong>straat 1 t/m 19 Alteveer Herstructur 8 N N 2008<br />
Mol<strong>en</strong>straat 2 t/m 20 Mussel Herstructur 8 N N 2008<br />
Mol<strong>en</strong>straat 13/a – 19/a Mussel Herstructur 4 N N 2008<br />
Emmastraat 40 t/m 66a Stadskanaal Herstructur 23 J J 2009<br />
Prinsessestraat 2 t/m 12 Stadskanaal Herstructur 6 J J 2009<br />
Boelslaan 1 t/m 7 Onstwedde Herstructur 4 N N 2009<br />
Boslaan 5 t/m 29 Onstwedde Herstructur 13 N N 2009<br />
Dillelaan 1 t/m 8 Onstwedde Herstructur 8 N N 2009<br />
Goordelaan 1 t/m 8 Onstwedde Herstructur 8 N N 2009<br />
Oldehof 2 t/m 8 Onstwedde Herstructur 4 N N 2009<br />
Berk<strong>en</strong>straat 2 t/m 24 Alteveer Herstructur 8 J N 2009<br />
Mol<strong>en</strong>straat 38 t/m 46 Mussel Herstructur 4 N N 2009<br />
57
Mol<strong>en</strong>straat 1 t/m 11 Mussel Herstructur 4 N N 2009<br />
Oldehof 5 t/m 27, Boslaan 1 +<br />
3<br />
Onstwedde Herstructur 7 N N 2010<br />
Landlaan 2 t/m 44 Onstwedde Herstructur 5 J J 2010<br />
Luringstraat 25 t/m 31 Onstwedde Herstructur 2 J J 2010<br />
Tuinlaan 2 t/m 20 icm Boels Onstwedde Herstructur 17 J J 2010<br />
Heideweg Onstwedde Herstructur 22 J J 2010<br />
Boslaan 31-57 + 58-72 Onstwedde Herstructur 22 N N 2010<br />
Iep<strong>en</strong>laan 11 t/m 21 Alteveer Herstructur 4 N N 2010<br />
Iep<strong>en</strong>laan 23 t/m 57 Alteveer Herstructur 16 N N 2010<br />
Beuk<strong>en</strong>straat 2 -12 Alteveer Herstructur 5 N N 2010<br />
Meidoornlaan 11 t/m 25 Alteveer Herstructur 5 J N 2010<br />
Blauwe kamer Alteveer Herstructur 8 J J 2010<br />
Plan Klamer Mussel Herstructur 9 N N 2010<br />
Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
Project Kern Herstructu-<br />
rering/<br />
nieuwbouw<br />
#<br />
woning-<br />
<strong>en</strong><br />
Afkoppe-<br />
l<strong>en</strong> (ha)<br />
Berging<br />
Lokatie Wolbers Ter Apel Herstructur. 30 0.06 2008<br />
Prof. Tuntlerstr. Ter Apel Herstructur. 26 0.425 2008<br />
J. Wiltinghstr./Peregrinusstr. Ter Apel Herstructur. 34 0.367 2008<br />
’t Heem – West Ter Apel Herstructur. 69 1.065 2008<br />
Jan Westerschool Ter Apel Herstructur. 0 0.36 2007<br />
Pr. Bernardln/Oostersingel Vlagtwedde Herstructur. 20 0.155 2008<br />
Lokatie de Wit Vlagtwedde Herstructur. 20 0.283 2007<br />
Korteweg Selling<strong>en</strong> Herstructur. 12 0.1 2009<br />
Geref. Kerk Selling<strong>en</strong> 20 0.076 2009<br />
Bourtanger Tuin<strong>en</strong> Bourtange Herstructur. 14 0.064 2008<br />
Planning<br />
Div. Lokaties kern<strong>en</strong> Herstructur. 8 > 2008<br />
58
Bijlage 4 Toelichting stedelijke wateropgave stedelijke kern<strong>en</strong><br />
Toelichting<br />
Met de stedelijke wateropgave wordt bedoeld “het maatregel<strong>en</strong>pakket waarmee wateroverlast in het<br />
stedelijk gebied zo veel mogelijk wordt voorkom<strong>en</strong>”. Als eerste stap heeft Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
de gevolg<strong>en</strong> van neerslagto<strong>en</strong>ame door klimaatverandering in beeld gebracht. Er is berek<strong>en</strong>d hoeveel<br />
extra bergingsruimte di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> gerealiseerd om wateroverlast te voorkom<strong>en</strong>.<br />
In deze notitie wordt de stedelijke wateropgave voor Blijham, Nieuweschans, Stadskanaal <strong>en</strong> Ter Apel<br />
beschrev<strong>en</strong> voor de onderdel<strong>en</strong>:<br />
Water op maaiveld;<br />
Afvoer naar de boezem.<br />
Het onderdeel “water op maaiveld” gaat over inundaties in het stedelijk gebied. Het onderdeel “afvoer<br />
naar de boezem” gaat over het uitgangspunt in het RBW dat de afvoer naar de boezem niet mag<br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> als gevolg van neerslagto<strong>en</strong>ame door klimaatverandering.<br />
De onderdel<strong>en</strong> “water op straat” <strong>en</strong> “grondwateroverlast” zijn wel onderdeel van de stedelijke<br />
wateropgave, maar word<strong>en</strong> in deze notitie buit<strong>en</strong> beschouwing gelat<strong>en</strong>.<br />
Uitgangspunt<strong>en</strong><br />
Neerslagto<strong>en</strong>ame in 2050: 10% extra neerslag gedur<strong>en</strong>de piekbui<strong>en</strong>.<br />
Herhalingstijd voor toets “water op maaiveld” is 1/100 jaar in bebouwd gebied.<br />
Herhalingstijd voor toets “afvoer naar de boezem” is ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s 1/100 jaar. Dit in verband met het<br />
bestuurlijk vastgelegde veiligheidsniveau van de Boezem van 1/100 jaar.<br />
Het huidige waterhuishoudkundige systeem van berging <strong>en</strong> afvoer op orde is. De berek<strong>en</strong>ing houdt<br />
dus ge<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing met ev<strong>en</strong>tuele huidige knelpunt<strong>en</strong>. Er wordt alle<strong>en</strong> berek<strong>en</strong>d hoeveel extra berging<br />
nodig is in verband met klimaatverandering.<br />
Berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Op basis van informatie uit de topografische kaart 1:10.000 zijn de areal<strong>en</strong> verhard gebied, onverhard<br />
gebied <strong>en</strong> water bepaald. Met de gebruikte topografische informatie kan e<strong>en</strong> globale inschatting<br />
word<strong>en</strong> gemaakt van de areal<strong>en</strong> verhard, onverhard <strong>en</strong> water. De uiteindelijke wateropgave moet dan<br />
ook als richtinggev<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> beschouwd.<br />
Op basis informatie over neerslagstatistiek (reg<strong>en</strong>duurlijn<strong>en</strong>) is met behulp van e<strong>en</strong> spreadsheet<br />
bepaald hoeveel extra berging nodig is uitgaande van e<strong>en</strong> neerslagto<strong>en</strong>ame van 10%. E<strong>en</strong> afdruk van<br />
de berek<strong>en</strong>ing van de spreadsheet is weergegev<strong>en</strong> in het onderstaande. De wateropgave 2050 wordt<br />
berek<strong>en</strong>d door de bergingsbehoefte bij 10% extra neerslag in 2050 te verminder<strong>en</strong> met de bergingsbehoefte<br />
in de huidige situatie.<br />
Hieronder is van de vier kern<strong>en</strong>, Blijham, Nieuweschans, Stadskanaal <strong>en</strong> Ter Apel, de berek<strong>en</strong>ing van<br />
de stedelijke wateropgave weergegev<strong>en</strong>. Daarnaast wordt e<strong>en</strong> advies gegev<strong>en</strong> hoe deze<br />
wateropgave ev<strong>en</strong>tueel zou kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingevuld.<br />
59
Stedelijke wateropgave Blijham<br />
afvloeiingsfactor hoeveelheid<br />
oppervlakte verhard(bruto) 1.00 270,000 m2<br />
oppervlakte onverhard( bruto) 0.35 980,000 m2<br />
oppervlakte totaal 1,250,000 m2<br />
gebiedsafvoer 1.30 l/s/ha<br />
m3 berging m3 afvoer neerslag mm duur in min<br />
1:100 34,664 7,020 68.0 720<br />
1:100 + 10% (2050) 39,230 14,040 86.9 1,440<br />
Wateropgave 2050 4,566 m3<br />
Advies<br />
De berek<strong>en</strong>de wateropgave voor 2050 bedraagt ca. 4500 m3. Uitgaande van e<strong>en</strong> toegestane<br />
peilfluctuatie van 0.5 m zou dit overe<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> extra areaal op<strong>en</strong> water van 0.9 ha.<br />
Advies is om sam<strong>en</strong> met het waterschap e<strong>en</strong> nadere analyse te do<strong>en</strong> naar de b<strong>en</strong>utting van het<br />
bestaande areaal op<strong>en</strong> water voor de wateropgave 2050.<br />
Stedelijke wateropgave Nieuweschans<br />
afvloeiingsfactor hoeveelheid<br />
oppervlakte verhard(bruto) 1.00 468,000 m2<br />
oppervlakte onverhard(<br />
bruto) 0.35 229,000 m2<br />
oppervlakte totaal 697,000 m2<br />
gebiedsafvoer 1.30 l/s/ha<br />
m3 berging m3 afvoer neerslag mm duur in min<br />
1:100 35,475 7,829 79.0 1,440<br />
1:100 + 10% (2050) 39,815 15,657 101.2 2,880<br />
Wateropgave 2050 4,340 m3<br />
Advies<br />
De berek<strong>en</strong>de wateropgave voor 2050 bedraagt ca. 4340 m3. Uitgaande van e<strong>en</strong> toegestane<br />
peilfluctuatie van 0.5 m zou dit overe<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> extra areaal op<strong>en</strong> water van 0.86 ha.<br />
Advies is om sam<strong>en</strong> met het waterschap e<strong>en</strong> nadere analyse te do<strong>en</strong> naar de b<strong>en</strong>utting van het<br />
bestaande areaal op<strong>en</strong> water voor de wateropgave 2050.<br />
60
Stedelijke wateropgave Stadskanaal<br />
afvloeiingsfactor hoeveelheid<br />
oppervlakte verhard(bruto) 0.90 2,700,000 m2<br />
oppervlakte onverhard( bruto) 0.25 5,450,000 m2<br />
oppervlakte totaal 8,150,000 m2<br />
gebiedsafvoer 2.00 l/s/ha<br />
m3 berging m3 afvoer neerslag mm duur in min<br />
1:100 188,191 46,944 62.0 480<br />
1:100 + 10% (2050) 213,263 70,416 74.8 720<br />
Wateropgave 2050 25,072 m3<br />
Advies<br />
De berek<strong>en</strong>de wateropgave voor 2050 bedraagt ca. 25000 m3. Uitgaande van e<strong>en</strong> toegestane<br />
peilfluctuatie van 0.5 m zou dit overe<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> extra areaal op<strong>en</strong> water van 5 ha.<br />
Echter uit eerdere berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van TAUW met betrekking tot de waterberging in Stadskanaal is<br />
geblek<strong>en</strong> dat in de huidige situatie de berek<strong>en</strong>de peilstijging veel kleiner is dan de toegestane<br />
peilstijging. Dit biedt kans<strong>en</strong> om de wateropgave 2050 te realiser<strong>en</strong> in het bestaande areaal op<strong>en</strong><br />
water. Advies is om sam<strong>en</strong> met het waterschap e<strong>en</strong> nadere analyse te do<strong>en</strong> naar de b<strong>en</strong>utting van<br />
het bestaande areaal op<strong>en</strong> water voor de wateropgave 2050.<br />
Stedelijke wateropgave Ter Apel<br />
afvloeiingsfactor hoeveelheid<br />
oppervlakte verhard(bruto) 0.90 880,000 m2<br />
oppervlakte onverhard( bruto) 0.25 2,270,000 m2<br />
oppervlakte totaal 3,150,000 m2<br />
gebiedsafvoer 2.00 l/s/ha<br />
m3 berging m3 afvoer neerslag mm duur in min<br />
1:100 66,145 18,144 62.0 480<br />
1:100 + 10% (2050) 74,574 18,144 68.2 480<br />
Wateropgave 2050 8,429 m3<br />
Advies<br />
De berek<strong>en</strong>de wateropgave voor 2050 bedraagt ca. 8400 m3. Uitgaande van e<strong>en</strong> toegestane<br />
peilfluctuatie van 0.5 m zou dit overe<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> extra areaal op<strong>en</strong> water van 1.7 ha.<br />
In het stedelijke gebied van Ter Apel is in de huidige situatie al e<strong>en</strong> behoorlijk areaal op<strong>en</strong> water<br />
aanwezig (bijv. o.a. Moekesgat). Advies is om sam<strong>en</strong> met het waterschap e<strong>en</strong> nadere analyse te<br />
do<strong>en</strong> naar de b<strong>en</strong>utting van het bestaande areaal op<strong>en</strong> water voor de wateropgave 2050.<br />
61
Bijlage 5 Stedelijke wateropgave landelijke kern<strong>en</strong><br />
In onderstaande tabel is weergegev<strong>en</strong> de indicatieve wateropgave per (landelijke) kern in<br />
Westerwolde. Deze tabel kan door de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt bij het realiser<strong>en</strong> van kleinschalige<br />
waterberging bij nieuwbouw- <strong>en</strong> herstructureringslocaties. De tabel geeft e<strong>en</strong> ordegrootte van de te<br />
realiser<strong>en</strong> waterberging in verband met de neerslagto<strong>en</strong>ame t<strong>en</strong> gevolge van de klimaatverandering.<br />
De indicatieve wateropgave (m 3 ) is berek<strong>en</strong>d door het verhard oppervlak van e<strong>en</strong> kern (= areaal<br />
bebouwing + areaal op<strong>en</strong> water + areaal weg<strong>en</strong>/strat<strong>en</strong>) te verm<strong>en</strong>igvuldig<strong>en</strong> met de gemiddelde<br />
rek<strong>en</strong>factor uit de stedelijke wateropgave. De indicatieve wateropgave in ha is vervolg<strong>en</strong>s berek<strong>en</strong>d<br />
door e<strong>en</strong> waterschijf van 0,5 m te nem<strong>en</strong>.<br />
Kern Inschatting verhard<br />
oppervlak (ha) 8<br />
Indicatieve wateropgave<br />
2050 (m 3 )<br />
Indicatieve wateropgave<br />
2050 (ha)<br />
Alteveer 10,8 324 0,0648<br />
Beerta 20 600 0,12<br />
Bellingwolde 65,4 1962 0,3942<br />
Bourtange 25 750 0,15<br />
Burg. Beinsdorp 17,4 522 0,1044<br />
Drieborg 2 60 0,012<br />
Finsterwolde 17,7 531 0,1062<br />
Jipsingboermussel 6,5 195 0,039<br />
Jipsingboertange 7,7 231 0,0462<br />
Mussel 16,9 507 0,1014<br />
Musselkanaal 119 3570 0,714<br />
Onstwedde 51,7 1551 0,3102<br />
Oudeschans 2 60 0,012<br />
Selling<strong>en</strong> 34,8 1044 0,2088<br />
Vlagtwedde 60,5 1815 0,363<br />
Vriescheloo 14,1 423 0,0846<br />
Wedde 16,5 495 0,099<br />
Totaal 635 19.050 3,8118<br />
8 Deze gegev<strong>en</strong>s zijn afkomstig van het CBS-onderzoek Bevolkingskern<strong>en</strong> 2001.<br />
62
Bijlage 6 Reeds afgekoppeld areaal geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
In onderstaande tabel is aangegev<strong>en</strong> hoeveel verhard oppervlak in de diverse kern<strong>en</strong> is afgekoppeld.<br />
Dit is weergegev<strong>en</strong> in ha <strong>en</strong> als perc<strong>en</strong>tage.<br />
Kernnaam Verhard<br />
opp. (ha) 9<br />
Alteveer 10,8<br />
Reeds<br />
afgekoppeld (ha)<br />
Reeds<br />
afgekoppeld (%)<br />
Beerta 20 0 0<br />
Bellingwolde-Heemhof 12,4 0 0<br />
Bellingwolde-kern 44,5 0 0<br />
Blijham 75,3 0,8 1<br />
Bourtange 15,7 0,04 0,25<br />
Burgemeester Beinsdorp 17,4 0 0<br />
Drieborg 2 0,7 35<br />
Finsterwolde 17,7 10,3 58<br />
Jipsingboermussel 6,5 0,3 4,6<br />
Jipsingboertange 7,7 1,2 15<br />
Mussel 16,9<br />
Musselkanaal 119,0 7,6 6<br />
Nieuweschans 10,7 4,8 45<br />
Onstwedde 51,7 ? ?<br />
Oudeschans 2,0 0 0<br />
Selling<strong>en</strong> 34,8 1 2<br />
Stadskanaal 675,0 216 32<br />
Ter Apel 153,9 75,4 49<br />
Vlagtwedde 60,5 26 43<br />
Vriescheloo 14,1 0 0<br />
Wedde 16,5 0 0<br />
Totaal 1580 318,4<br />
9 Deze gegev<strong>en</strong>s zijn afkomstig van het CBS-onderzoek Bevolkingskern<strong>en</strong> 2001.<br />
63
Bijlage 7 Notitie grondwateroverlast<br />
Gezam<strong>en</strong>lijke visie op aanpak stedelijke grondwaterproblematiek<br />
Problematiek<br />
De Commissie Integraal Waterbeheer (CIW) heeft eind 2003 e<strong>en</strong> advies uitgebracht voor de verdeling<br />
van de verantwoordelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> bevoegdhed<strong>en</strong> met betrekking tot grondwater in de stad. Het Rijk zal<br />
dit advies betrekk<strong>en</strong> bij de opstelling van wet- <strong>en</strong> regelgeving betreff<strong>en</strong>de de wettelijke verankering<br />
van de ont- <strong>en</strong> afwateringstaak. In het NBW is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat de VNG <strong>en</strong> UvW uiterlijk in 2005<br />
bestuurlijke spelregels vaststell<strong>en</strong> met betrekking tot de aanpak van de stedelijke<br />
grondwaterproblematiek. In NBW is tev<strong>en</strong>s afgesprok<strong>en</strong> dat vóór de eerste helft van 2006 de<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschapp<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke waterplann<strong>en</strong> (incl. de grondwaterproblematiek)<br />
opstell<strong>en</strong>.<br />
Bij de verdeling van verantwoordelijkhed<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> drietal<br />
spanningsveld<strong>en</strong>:<br />
o De verantwoordelijkheidsverdeling tuss<strong>en</strong> <strong>en</strong>erzijds de private partij (burger <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong>) <strong>en</strong><br />
anderzijds de publieke partij (overheid).<br />
o De verantwoordelijke overheid. Er van uitgaande dat e<strong>en</strong> deel van de oplossing van het<br />
grondwatervraagstuk e<strong>en</strong> overheidsverantwoordelijkheid is, welke overheid daarvoor dan aan de<br />
lat staat.<br />
o De spanning tuss<strong>en</strong> twee dominante beleidsconcept<strong>en</strong> waarvan grondwater deel vanuit maakt,<br />
namelijk (zie Figuur 1: Systeem red<strong>en</strong>atie):<br />
o De watersysteemb<strong>en</strong>adering, waarbij het grondwater in relatie wordt gebracht met de rest van het<br />
watersysteem.<br />
o Het systeem van de stedelijke leefomgeving, waarbij het grondwater deel uitmaakt van de<br />
stedelijke leefomgeving <strong>en</strong> het beheer van de op<strong>en</strong>bare ruimte.<br />
Beide red<strong>en</strong>atiemethodiek<strong>en</strong> zijn uit oogpunt van de desbetreff<strong>en</strong>de partij<strong>en</strong> valide. De Unie <strong>en</strong> VNG<br />
zijn van m<strong>en</strong>ing dat het systeemd<strong>en</strong>k<strong>en</strong> (stedelijke leefomgeving <strong>en</strong> watersysteem) intact moet<br />
word<strong>en</strong> gelat<strong>en</strong> anders resulteert dit in e<strong>en</strong> principiële<br />
patstelling over verantwoordelijkheids-toedeling<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
waterschapp<strong>en</strong> <strong>en</strong>erzijds <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> anderzijds. De<br />
Unie <strong>en</strong> VNG zijn het er gezam<strong>en</strong>lijk over e<strong>en</strong>s dat het<br />
toedel<strong>en</strong> van verantwoordelijkhed<strong>en</strong> voor het grondwater<br />
aan één van beide partij<strong>en</strong> altijd afbreuk doet aan het feit<br />
dat het grondwater deel uitmaakt van twee system<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
derhalve in de praktijk altijd zal leid<strong>en</strong> tot grote<br />
uitvoeringsproblem<strong>en</strong>. Daarom zijn VNG <strong>en</strong> Unie van<br />
m<strong>en</strong>ing via e<strong>en</strong> andere b<strong>en</strong>adering tot e<strong>en</strong> oplossing van dit<br />
Systeem red<strong>en</strong>atie<br />
vraagstuk moet word<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong>.<br />
64
Bestuurlijke oplossingsvisie VNG <strong>en</strong> Unie<br />
Tuss<strong>en</strong> de Unie van Waterschapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is cons<strong>en</strong>sus<br />
bereikt over het kader waarbinn<strong>en</strong> kwantitatieve grondwaterproblem<strong>en</strong> (voorkom<strong>en</strong> van het probleem<br />
<strong>en</strong> overlast) in stedelijk gebied moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgepakt.<br />
Deze cons<strong>en</strong>sus wordt als volgt sam<strong>en</strong>gevat:<br />
1. De beschrev<strong>en</strong> grondwaterproblematiek in dit stuk focust zich met name op kwantitatieve<br />
problem<strong>en</strong> in het stedelijk gebied waarbij voornamelijk wordt ingegaan op situaties van overlast<br />
waar burgers <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> regelmatig mee word<strong>en</strong> geconfronteerd. Aan de orde is de vraag wie<br />
de verantwoordelijkheid draagt om deze problem<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>, <strong>en</strong> waar burgers <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong><br />
met klacht<strong>en</strong> terecht kunn<strong>en</strong>.<br />
2. De verantwoordelijkheid die de overheid hier heeft wordt op twee manier<strong>en</strong> begr<strong>en</strong>sd: De burger<br />
is zelf verantwoordelijk voor adequate maatregel<strong>en</strong> in eig<strong>en</strong> huis <strong>en</strong> op eig<strong>en</strong> terrein. Het op<br />
voorhand door de overheid vaststell<strong>en</strong> <strong>en</strong> garander<strong>en</strong> van grondwaterpeil<strong>en</strong> in stedelijk gebied<br />
(vergelijkbaar met e<strong>en</strong> peilbesluit voor oppervlaktewater) is technisch moeilijk realiseerbaar, door<br />
de veelheid van onbeïnvloedbare factor<strong>en</strong> die dit grondwaterpeil beïnvloed<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> dergelijke<br />
vérgaande peilbeheersing zou e<strong>en</strong> verantwoordelijkheid zijn die de overheid niet kan waarmak<strong>en</strong>.<br />
3. De overheid is wél verantwoordelijk voor e<strong>en</strong> programma van maatregel<strong>en</strong> gericht op het zo veel<br />
mogelijk terugdring<strong>en</strong> van (grond)wateroverlast <strong>en</strong> onderlast in de stad. Hier ligt e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijke<br />
verantwoordelijkheid voor waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te. Deze gezam<strong>en</strong>lijke verantwoordelijkheid, met<br />
e<strong>en</strong> bijbehor<strong>en</strong>d programma van maatregel<strong>en</strong> vormt onderdeel van de stedelijke wateropgave (of<br />
het stedelijk waterplan) die conform het NBW uiterlijk in 2006 moet zijn opgesteld. E<strong>en</strong> stedelijke<br />
waterplan behoeft de instemming van geme<strong>en</strong>te- <strong>en</strong> waterschapsbestuur. De VNG <strong>en</strong> Unie<br />
hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> Handreiking stedelijk waterplan ontwikkeld, waarvan grondwater onderdeel zal zijn.<br />
4. Daarbij draagt de geme<strong>en</strong>te de verantwoordelijkheid voor e<strong>en</strong> adequaat bouw- <strong>en</strong> woningbeleid,<br />
voor e<strong>en</strong> goed werk<strong>en</strong>de riolering, voor het aanlegg<strong>en</strong> van ontwateringsvoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, voor het<br />
afkoppel<strong>en</strong> van reg<strong>en</strong>water, <strong>en</strong> (bij nieuwe uitbreiding<strong>en</strong>) voor e<strong>en</strong> adequate inrichting van het<br />
op<strong>en</strong>bare gebied, waarbij de bijbehor<strong>en</strong>de investeringslast<strong>en</strong> via de grondprijs word<strong>en</strong> verhaald.<br />
Het waterschap draagt de verantwoordelijkheid voor beheersing van het peil van het<br />
oppervlaktewater, staat aan de lat voor de implem<strong>en</strong>tatie van het WB21-beleid (trits), <strong>en</strong> zorgt<br />
voor voldo<strong>en</strong>de afvoer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> berg<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> in transportleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> rwzi’s. Tev<strong>en</strong>s draagt<br />
het waterschap verantwoordelijkheid voor e<strong>en</strong> adequate regulering van grondwateronttrekking<strong>en</strong><br />
waar die bevoegdheid in hand<strong>en</strong> van het waterschap is gelegd.<br />
5. De financiële verantwoordelijkhed<strong>en</strong> behor<strong>en</strong>d bij de onder punt 4 g<strong>en</strong>oemde maatregel<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
in beginsel voor 100% door geme<strong>en</strong>te respectievelijk waterschap gedrag<strong>en</strong> al naar gelang ieders<br />
taak. Onderlinge verev<strong>en</strong>ing wordt zo min mogelijk toegepast, t<strong>en</strong>zij daar bijzondere red<strong>en</strong><strong>en</strong> voor<br />
zijn. In het NBW is afgesprok<strong>en</strong> dat de financiering van de geme<strong>en</strong>telijke taak waarschijnlijk kan<br />
word<strong>en</strong> ondergebracht in e<strong>en</strong> verbrede rioleringsheffing. Er zal steun vanuit de waterschapp<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> om meer dan het rioolstelsel (ook afkoppel<strong>en</strong>, drainage) te kunn<strong>en</strong> financier<strong>en</strong>.<br />
In het NBW is tev<strong>en</strong>s afgesprok<strong>en</strong> dat het waterschap ook hiervoor di<strong>en</strong>t te beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong><br />
watersysteemheffing <strong>en</strong> e<strong>en</strong> zuiveringsheffing, zoals reeds eerder door de Unie aan het kabinet is<br />
voorgesteld.<br />
6. De burger met problem<strong>en</strong> die hij niet zelf kan oploss<strong>en</strong> kan bij de overheid terecht waarbij het voor<br />
de hand ligg<strong>en</strong>d is dat de geme<strong>en</strong>te hierbij als loket fungeert. De zorgplicht van de overheid<br />
(geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> waterschap gezam<strong>en</strong>lijk) bij deze problematiek omvat e<strong>en</strong> proces wat bestaat uit<br />
drie stapp<strong>en</strong>:<br />
o wat de oorzaak van de klacht<strong>en</strong> is (wellicht meerdere oorzak<strong>en</strong>);<br />
o welke maatregel<strong>en</strong> daarteg<strong>en</strong> het beste g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> om het probleem op te<br />
loss<strong>en</strong>;<br />
65
o welke partij (particulier of overheid) aan de lat staat om de naar vor<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>de<br />
maatregel<strong>en</strong> te treff<strong>en</strong>, hier speelt naast de verantwoordelijkheidsvraag ook de<br />
doelmatigheidsvraag, die o.a. gebaseerd is op de laagst maatschappelijke kost<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />
besliss<strong>en</strong>de rol.<br />
7. Unie <strong>en</strong> VNG pleit<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> Wettelijke verankering van de onder punt 6 beschrev<strong>en</strong> zorgplicht.<br />
Als stok achter de deur zou de rijksoverheid kunn<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong> dat de problematiek binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
bepaald termijn wordt geëvalueerd. De voorgestelde zorgplicht moet recht do<strong>en</strong> aan het WB21gedacht<strong>en</strong>goed<br />
waarbij niet in de valkuil moet word<strong>en</strong> getrapt van e<strong>en</strong> rigide wettelijk onderscheid<br />
tuss<strong>en</strong> de afwateringstaak van het waterschap <strong>en</strong> de ontwateringstaak van de geme<strong>en</strong>te die in<br />
sam<strong>en</strong>hang met elkaar beschouwd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De bevoegd- <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong> zull<strong>en</strong><br />
niet ondubbelzinnig word<strong>en</strong> vastgelegd zodat er e<strong>en</strong> zorgplicht ontstaat die niet is waar te mak<strong>en</strong><br />
naar de burgers toe. Voorgesteld wordt om de bevoegd- <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong> vorm te gev<strong>en</strong><br />
via e<strong>en</strong> plan verplichting, naar analogie van het GRP (geme<strong>en</strong>telijk rioleringsplan). De geme<strong>en</strong>te<br />
moet gezam<strong>en</strong>lijk met het waterschap beleid mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> programma sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong> waarin de<br />
burger inspraak heeft. Het programma biedt houvast voor oplossing<strong>en</strong> van problem<strong>en</strong>.<br />
Voorgesteld wordt om op termijn tot e<strong>en</strong> (wettelijk) Geme<strong>en</strong>telijk breed rioleringsplan te kom<strong>en</strong><br />
voor riolering afvoer hemelwater <strong>en</strong> grondwater. De nieuwe voorgestelde brede rioolbelasting zou<br />
je dan ook kunn<strong>en</strong> koppel<strong>en</strong> aan dit plan <strong>en</strong> programma. Naast de inpassing van de zorgplicht in<br />
het vernieuwd Geme<strong>en</strong>telijk breed rioleringsplan wordt de lokale invulling van de bij punt 6<br />
g<strong>en</strong>oemde zorgplicht <strong>en</strong> het overall maatwerkbeleid ook vastgesteld in het door geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />
waterschap gezam<strong>en</strong>lijke opgezette ‘Stedelijk waterplan’.<br />
8. De overheid voert dit proces binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> redelijke termijn uit. Indi<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s dit overleg ge<strong>en</strong><br />
cons<strong>en</strong>sus wordt bereikt door beide partij<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> taakverdeling kan mediation overwog<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>. De VNG <strong>en</strong> UvW zull<strong>en</strong> hierover op termijn met voorstell<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>.<br />
9. Bij voorkom<strong>en</strong> van nieuwe grondwateroverlast of –onderlast gevall<strong>en</strong> in (nieuw) stedelijk gebied,<br />
di<strong>en</strong>t de watertoets te word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>ut. Burgers binn<strong>en</strong> bestaand stedelijk gebied, die over e<strong>en</strong><br />
aantal jar<strong>en</strong> toch met grondwater problem<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geconfronteerd vall<strong>en</strong> ook onder het<br />
beschrev<strong>en</strong> proces (zie punt 6).<br />
10. T<strong>en</strong> behoeve van de aanpak van (oude) grondwateroverlast gevall<strong>en</strong> die zijn veroorzaakt door de<br />
stopzetting van grondwateronttrekking<strong>en</strong>, zal de Grondwaterwet zodanig gewijzigd moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> dat sprake is van t<strong>en</strong>minste e<strong>en</strong> onderzoeks- <strong>en</strong> nazorgplicht voor de partij die daarvoor<br />
verantwoordelijk is. In de huidige praktijk wordt deze onderzoeks- <strong>en</strong> nazorgplicht namelijk niet in<br />
de desbetreff<strong>en</strong>de vergunning opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
11. Het onder punt 6 beschrev<strong>en</strong> zorgplicht zou juridische inbedding kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> in de Wet<br />
milieubeheer, Grondwater wet, Wet op de waterhuishouding of Wet ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing.<br />
12. In de toekomst zull<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> beantwoord word<strong>en</strong> over zak<strong>en</strong> als bouwrijp mak<strong>en</strong>, calamiteit<strong>en</strong> als<br />
extreme reg<strong>en</strong>val, stedelijk ontwateringdiepte, aansprakelijkheid <strong>en</strong> kost<strong>en</strong>veroorzakingsbeginsel.<br />
E<strong>en</strong> aantal van deze vrag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beantwoord met behulp van het CIW-advies ‘Sam<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong> met grondwater’.<br />
66
Bijlage 8 Waterkans<strong>en</strong>kaart<strong>en</strong><br />
De waterkans<strong>en</strong>kaart is e<strong>en</strong> GIS-applicatie waarmee, op basis van verschill<strong>en</strong>de basiskaart<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />
afweging wordt gemaakt of e<strong>en</strong> bepaalde ruimtelijke functie geschikt is voor e<strong>en</strong> gebied. De kaart<strong>en</strong><br />
waarop de afweging onder andere wordt gebaseerd zijn e<strong>en</strong> bodemkaart, kwel-/infiltratiekaart,<br />
waterrisicokaart <strong>en</strong> grondwaterkaart. Voor de verschill<strong>en</strong>de functies (bijv. e<strong>en</strong> standaard woonwijk, of<br />
bedrijv<strong>en</strong>terrein) zijn specifieke criteria opgesteld. Hierbij is onderscheid gemaakt tuss<strong>en</strong> harde <strong>en</strong><br />
zachte criteria. De harde criteria zijn niet makkelijk aan te pass<strong>en</strong> (bijv. natuurwaard<strong>en</strong>). De zachte<br />
criteria zijn makkelijker aan te pass<strong>en</strong> (bijv. grondwaterstand). De analyse van verschill<strong>en</strong>de<br />
basiskaart<strong>en</strong> geeft als resultaat e<strong>en</strong> kaart met gro<strong>en</strong>e, gele <strong>en</strong> rode gebied<strong>en</strong>. De gro<strong>en</strong>e gebied<strong>en</strong><br />
zijn geschikt voor de gegev<strong>en</strong> functie, de rode niet <strong>en</strong> de gele zijn geschikt, mits er aanpassing<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gedaan. Deze kaart<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goede indicatie van mogelijkhed<strong>en</strong>, maar zijn op zichzelf<br />
niet doorslaggev<strong>en</strong>d. Het raadpleg<strong>en</strong> van achterligg<strong>en</strong>de informatie geeft inzicht in de red<strong>en</strong> waarom<br />
e<strong>en</strong> gebied juist wel of niet geschikt is.<br />
Figuur 1: uitsnede waterkans<strong>en</strong>kaart rondom Onstwedde voor de functie “standaard woonwijk”.<br />
In figuur 1 is t<strong>en</strong> oost<strong>en</strong> van Onstwedde e<strong>en</strong> groot rood gebied te zi<strong>en</strong>. Dit komt doordat dit de functie<br />
natuur (EHS) heeft. Het gebied is ongeschikt om te bebouw<strong>en</strong>, omdat het naast natuurwaard<strong>en</strong> ook<br />
e<strong>en</strong> gebied is met e<strong>en</strong> kwetsbaar watersysteem. Het gebied direct t<strong>en</strong> zuid<strong>en</strong> van Alteveer is geel <strong>en</strong><br />
aangemerkt als “geschikt mits”. Dit komt doordat in het gebied vrij hoge grondwaterstand<strong>en</strong> aanwezig<br />
zijn. Met technische maatregel<strong>en</strong> als ophoging, of waterpeilverlaging, is dit gebied dus toch geschikt te<br />
mak<strong>en</strong> voor woningbouw.<br />
De waterkans<strong>en</strong>kaart is dus e<strong>en</strong> resultaat van e<strong>en</strong> analyse <strong>en</strong> is daarom niet zonder k<strong>en</strong>nis van het<br />
systeem te beoordel<strong>en</strong>. Soms is bijvoorbeeld e<strong>en</strong> gebied als ongeschikt aangegev<strong>en</strong>, omdat daar<br />
natuurwaard<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. Het is echter mogelijk dat bepaalde red<strong>en</strong><strong>en</strong> zwaarder weg<strong>en</strong> dan het in<br />
stand houd<strong>en</strong> van bijvoorbeeld e<strong>en</strong> klein bosperceel. De waterkans<strong>en</strong>kaart geeft dus e<strong>en</strong> eerste<br />
indruk van de geschiktheid van e<strong>en</strong> gebied voor e<strong>en</strong> bepaalde functie. Wanneer geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
initiatiev<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor ruimtelijke ontwikkeling, kan sam<strong>en</strong> met het waterschap bekek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> of<br />
het gebied hiervoor geschikt is, of wat ev<strong>en</strong>tuele maatregel<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> inhoud<strong>en</strong>.<br />
67
Bijlage 9 Vaar-, zwem- <strong>en</strong> viswater<strong>en</strong> Westerwolde<br />
In deze bijlage is e<strong>en</strong> overzicht opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> van vaar-, zwem- <strong>en</strong> viswater<strong>en</strong> in Westerwolde.<br />
Nr. Vaarwater<strong>en</strong> Zwemwater<strong>en</strong> Viswater<strong>en</strong><br />
1 Stadskanaal Barkhoorplas Beersterplas<br />
2 Musselkanaal Beersterplas Weddermeer<br />
3 Ter Apelkanaal Kemperpark Spoorhav<strong>en</strong><br />
4 Ruit<strong>en</strong> Aa Kanaal Moekesgat Moekesgat<br />
5 B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal Parc Emslandermeer<br />
6 Westerwoldse Aa Pagedal<br />
7 Kanaal Har<strong>en</strong>-Rüt<strong>en</strong>brock Papaver, de<br />
8 Ve<strong>en</strong>diep Plathuis<br />
9 Bourtangerkanaal Sellingerbeetse<br />
10 Spoordok Musselkanaal Ve<strong>en</strong>diepplass<strong>en</strong><br />
11 Valtermond Wedderberg<strong>en</strong><br />
12 Weddermeer<br />
68
Bijlage 10 Klacht<strong>en</strong>afhandeling Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Partners<br />
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde Geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
Postadres:<br />
Hoofdweg 2<br />
9698 AE Wedde<br />
Bezoekadres:<br />
Hoofdweg 2<br />
Wedde<br />
Postadres:<br />
Postbus 3<br />
9686 ZG Beerta<br />
Bezoekadres:<br />
Roz<strong>en</strong>straat 2<br />
Beerta<br />
Algeme<strong>en</strong> telefoonnummer: 0597-537100 Algeme<strong>en</strong> telefoonnummer: 0597-596600<br />
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
Postadres:<br />
Postbus 140<br />
9500 AC Stadskanaal<br />
Bezoekadres:<br />
Raadhuisplein 1<br />
Stadskanaal<br />
Algeme<strong>en</strong> telefoonnummer: 0599-631631<br />
Servicelijn: 0900-6314050<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
Postadres:<br />
Postbus 195<br />
9640 AD Ve<strong>en</strong>dam<br />
Bezoekadres:<br />
Aquapark 5<br />
Ve<strong>en</strong>dam<br />
Algeme<strong>en</strong> telefoonnummer: 0598-693800<br />
Eig<strong>en</strong>dom <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
Postadres:<br />
Postbus 14<br />
9550 AA Selling<strong>en</strong><br />
Bezoekadres:<br />
Dorpsstraat 5<br />
Selling<strong>en</strong><br />
Algeme<strong>en</strong> telefoonnummer: 0599-320220<br />
In de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn verschill<strong>en</strong>de water<strong>en</strong> aanwezig, die niet allemaal dezelfde eig<strong>en</strong>aar hebb<strong>en</strong>.<br />
Het is soms niet duidelijk wie nu verantwoordelijk is voor de tak<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de de watergang<strong>en</strong>. Sommige<br />
problem<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de waterkwaliteit of wateroverlast kom<strong>en</strong> ook voort uit achterstallig<br />
onderhoud, dat te mak<strong>en</strong> kan hebb<strong>en</strong> met onduidelijkhed<strong>en</strong> over de verantwoordelijkhed<strong>en</strong>. Deze<br />
bijlage geeft e<strong>en</strong> eerste aanzet tot het schepp<strong>en</strong> van duidelijkheid<br />
Watertype Verantwoordelijk voor<br />
onderhoud<br />
Hoofdwatergang<strong>en</strong> Waterschap<br />
schouwslot<strong>en</strong> in op<strong>en</strong>bare ruimte in stedelijk gebied Geme<strong>en</strong>te<br />
Schouwslot<strong>en</strong> die niet ligg<strong>en</strong> in de op<strong>en</strong>bare ruimte Eig<strong>en</strong>aar van deze slot<strong>en</strong><br />
Kunstwerk<strong>en</strong>(brugg<strong>en</strong> in stedelijke gebied Geme<strong>en</strong>te<br />
Kunstwerk<strong>en</strong>/brugg<strong>en</strong> in landelijk gebied Waterschap<br />
Peilreguler<strong>en</strong>de constructies (stuw<strong>en</strong>, sluiz<strong>en</strong> e.d.) Waterschap<br />
Oevers van water<strong>en</strong> met waterstaatkundige functie Waterschap<br />
Oevers van water<strong>en</strong> met esthetische <strong>en</strong> ander functie Geme<strong>en</strong>te<br />
69
Contactperson<strong>en</strong>- <strong>en</strong> telefoonlijst<br />
Onderwerp Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde Geme<strong>en</strong>te Reiderland Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong><br />
Aa’s<br />
Watercoördinator H. Nieborg (188) J.B. Zeevaart (0597-<br />
596600)<br />
E. Pereira (542) A. Rademaker (226) J. Noordam (404)<br />
Veiligheid – zeedijk n.v.t B. Schuiling n.v.t. n.v.t. K. L<strong>en</strong>tz<br />
A. Bartelds (227)<br />
Veiligheid – boezem Waterschap B. Schuiling Waterschap Waterschap K. L<strong>en</strong>tz<br />
A. Bartelds<br />
Water op straat H. Nieborg B. Schuiling Servicelijn N.Heeres (230) P. H<strong>en</strong>driks (239)<br />
B. Potze (240) A. Bartelds<br />
Grondwateroverlast H. Nieborg B. Schuiling Servicelijn M. Bresser (222) P. H<strong>en</strong>driks<br />
H. Grub<strong>en</strong> (229) A. Bartelds<br />
Regulier peilbeheer Waterschap B. Schuiling K. Mart<strong>en</strong>a (574) N. Heeres<br />
P. H<strong>en</strong>driks<br />
B. Potze<br />
A. Bartelds<br />
Verdroging<br />
Waterschap B. Schuiling E. Pereira Waterschap U. Vegter (604)<br />
Droogte Waterschap B.Schuiling E. Pereira Waterschap J. d<strong>en</strong> Best<strong>en</strong> (602)<br />
H. van Norel (603)<br />
Kwaliteit – watergang<strong>en</strong> Waterschap B. Schuiling Servicelijn Waterschap R.Boonstra<br />
Kwaliteit – stedelijk<br />
water<br />
Kwaliteit –<br />
waterbodems<br />
H. Nieborg B. Schuiling Servicelijn M. Bresser<br />
H. Grub<strong>en</strong><br />
H. Nieborg B.Schuiling Servicelijn M. Bresser<br />
H.Grub<strong>en</strong><br />
R. Boonstra<br />
R.Voetberg (612)<br />
Beleving & recreatie H. Nieborg L. Hut (0597-596600) M. van Werv<strong>en</strong> (576) H. Spithorst (204)<br />
P. Huizingh (201)<br />
R. Miller<br />
Beheer <strong>en</strong> Onderhoud B. Schuiling H. v/d Leij (270)<br />
Communicatie C. Dr<strong>en</strong>th A. Boit<strong>en</strong> J. van der Zwaag C. Kuiper<br />
E<strong>en</strong> schuin gedrukte naam betreft het tweede aanspreekpunt binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> organisatie.<br />
70
Bijlage 11Checklist watertoets<br />
Sinds november 2003 is de watertoets verplicht voor e<strong>en</strong> veelheid aan ruimtelijke plann<strong>en</strong>. In de<br />
praktijk wordt de watertoets goed gebruikt, maar verbetering<strong>en</strong> zijn altijd mogelijk. Daarom is aan het<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde e<strong>en</strong> ‘Checklist watertoets’ toegevoegd.<br />
Op de checklist staan punt<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd bedoeld als e<strong>en</strong> geheug<strong>en</strong>steun voor geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
waterschap. Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap kunn<strong>en</strong> op deze manier bekijk<strong>en</strong> of bij de watertoets <strong>en</strong> de<br />
waterparagraaf voldo<strong>en</strong>de rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> is met het water(beheer).<br />
Checklist<br />
o Is het waterschap vroegtijdig betrokk<strong>en</strong>; in de initiatieffase van het plan?<br />
o Gebruik de afkoppelkans<strong>en</strong>kaart om afkoppelkans<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>.<br />
o Zijn de opties voor bodeminfiltratie van hemelwater bekek<strong>en</strong>?<br />
o Is zichtbaar afkoppel<strong>en</strong> mogelijk?<br />
o Is er rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met verkeersbelasting i.v.m. vervuiling reg<strong>en</strong>water?<br />
o Is binn<strong>en</strong> het plan voldo<strong>en</strong>de capaciteit om het hemelwater vast te houd<strong>en</strong>?<br />
o Hoe wordt er voor gezorgd dat er duurzame niet-uitlog<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegepast?<br />
o Gebruik de waterkans<strong>en</strong>kaart om de locatie te beoordel<strong>en</strong>.<br />
o Heb aandacht voor archeologie <strong>en</strong> cultuurhistorische elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (gebruik kaart<strong>en</strong>).<br />
o Houd de praktische uitvoerbaarheid in het oog.<br />
o Zijn de kost<strong>en</strong> maatschappelijk verantwoord <strong>en</strong> acceptabel?<br />
o Is bij de plann<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met ev<strong>en</strong>tuele:<br />
o Verdroogde gebied<strong>en</strong>;<br />
o Natte natuurgebied<strong>en</strong>;<br />
o Bodemdaling;<br />
o Mogelijkhed<strong>en</strong> voor doorspoeling.<br />
o Zijn de watergang<strong>en</strong> goed toegankelijk voor onderhoud? (voor hoofdwatergang<strong>en</strong> geldt e<strong>en</strong><br />
beschermingszone van 5 m., waarvan 3 m. maaipad).<br />
o Hou bij oeverinrichting rek<strong>en</strong>ing met beleving (bereikbaarheid, veiligheid) <strong>en</strong> natuur.<br />
o E<strong>en</strong> sloot wordt e<strong>en</strong> hoofdwatergang als deze voldoet aan één of meerdere van de volg<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong>:<br />
o Bij e<strong>en</strong> afwater<strong>en</strong>d oppervlak van 6 ha, ingeval e<strong>en</strong> (verbeterd) gescheid<strong>en</strong> rioolstelsel;<br />
o Bij e<strong>en</strong> afwater<strong>en</strong>d oppervlak van 10 ha, ingeval e<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd rioolstelsel;<br />
o De watergang di<strong>en</strong>t voor wateraanvoer of doorspoeling;<br />
o De watergang vervult e<strong>en</strong> functie in oppervlaktewaterberging;<br />
o Op de watergang loost e<strong>en</strong> riooloverstort.<br />
71
Bijlage 12 Worksheets top ti<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong><br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Maatregel 1: Optimale uitvoering Ecologische Hoofdstructuur Westerwolde<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
De realisatie van de EHS Westerwolde draagt bij aan e<strong>en</strong> groot aantal wateropgav<strong>en</strong>. Zo wordt de<br />
opgave voor overlast voor de helft door de EHS ingevuld, wordt 2700 ha verdroogd natuurgebied<br />
hersteld <strong>en</strong> wordt de kwaliteit van het beekwater sterk verbeterd. Naast deze bijdrag<strong>en</strong> wordt ook ruim<br />
3000 ha ingericht als natuurgebied waarin recreatie <strong>en</strong> beleving nadrukkelijk aan de orde kom<strong>en</strong>. De<br />
EHS is e<strong>en</strong> integrale maatregel omdat ze bijdraagt aan veel opgav<strong>en</strong> uit het waterplan. Doel is dan<br />
ook te zorg<strong>en</strong> dat de EHS zo optimaal mogelijk wordt uitgevoerd. Waterschapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> zich hier sterk voor door constructief mee te werk<strong>en</strong>.<br />
Doel:<br />
o Optimale uitvoering van de EHS Westerwolde zodat zoveel mogelijk (water)opgav<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
ingevuld.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast door hermeander<strong>en</strong> <strong>en</strong> overloopgebied<strong>en</strong>.<br />
o Watertekort; verdroging in de EHS Westerwolde wordt hersteld.<br />
o Waterkwaliteit: door de natuurlijke inrichting van het systeem zal de waterkwaliteit verbeter<strong>en</strong>.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap hebb<strong>en</strong> beid<strong>en</strong> de taak zorg te drag<strong>en</strong> dat de EHS zo optimaal mogelijk<br />
wordt uitgevoerd. Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn betrokk<strong>en</strong> bij de EHS in verband met wijziging van<br />
bestemmingsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> het afgev<strong>en</strong> vergunning<strong>en</strong>. Het waterschap draagt zorg voor e<strong>en</strong> optimale<br />
hydrologische inrichting. Hierbij wordt rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met de eutrofiëringgevoelige gebied<strong>en</strong>.<br />
Partners:<br />
Naast geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waterschap zijn veel andere partij<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> zoals: DLG, provincie,<br />
Staatsbosbeheer, Natuurmonum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, bewoners, direct omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
Projectleider:<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s: Grieto de Vries<br />
Planning van de maatregel:<br />
De afspraak was om de EHS Westerwolde voor 2018 af te rond<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong> gedetailleerde planning<br />
wordt verwez<strong>en</strong> naar het uitvoeringsonderzoek van DLG of paragraaf 5.1.1 van het Regionaal<br />
Waterplan. De kom<strong>en</strong>de 12 jaar zal vrijwel jaarlijks e<strong>en</strong> deel van de EHS word<strong>en</strong> ingericht. Het<br />
waterschap zal per deelgebied meewerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> controler<strong>en</strong> van planstudies, uitvoeringsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
technische maatregel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>.<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Opdrachtgever is de Deelgebiedscommissie; uitvoerder van de EHS Westerwolde is DLG Groning<strong>en</strong>.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Geschatte kost<strong>en</strong> in 2006 naar prijsindexering € 16.500.000,- Het waterschap draagt € 2.200.000,- bij<br />
aan de EHS. Overige kost<strong>en</strong> zijn voor provincie <strong>en</strong> het Rijk.<br />
72
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Maatregel 2: Opstell<strong>en</strong> plan van aanpak inundatie-knelpunt<strong>en</strong><br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Het watergang<strong>en</strong>stelsel in Westerwolde is getoetst aan de landelijke inundati<strong>en</strong>orm<strong>en</strong> voor<br />
verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> grondgebruik. Hieruit is naar vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong> dat voor het op orde krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
houd<strong>en</strong> tot 2015 125 ha (1/75 jr) knelpunt<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost. In het waterplan is e<strong>en</strong> globale<br />
analyse van de knelpunt<strong>en</strong> uitgevoerd. De kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> word<strong>en</strong> deze knelpunt<strong>en</strong> per peilvak<br />
bekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet per peilvak naar de beste oplossing word<strong>en</strong> gezocht. Per peilvak zal e<strong>en</strong> afweging<br />
word<strong>en</strong> gemaakt tuss<strong>en</strong> technische oplossing<strong>en</strong> of andere oplossing<strong>en</strong> die sam<strong>en</strong> met de betrokk<strong>en</strong><br />
grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bedacht. E<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse (KBA) maakt onderdeel uit van het plan<br />
van aanpak.<br />
Doel:<br />
o Garander<strong>en</strong> van de veiligheid.<br />
o Oploss<strong>en</strong> van bestaande <strong>en</strong> toekomstige knelpunt<strong>en</strong> met betrekking tot inundatie.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast; het waterschap draagt zorg voor het voldo<strong>en</strong> aan de daaraan gestelde nom<strong>en</strong>.<br />
o Communicatie: bij het oploss<strong>en</strong> van de knelpunt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> nadrukkelijk de omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
geraadpleegd <strong>en</strong> op de hoogte gesteld van de knelpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> oplossing<strong>en</strong>.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Waterschap is trekker van deze maatregel. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> faciliter<strong>en</strong>de rol.<br />
Partners:<br />
Grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> in het peilvak van de inundatieknelpunt<strong>en</strong>.<br />
Projectleider<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s: Paul H<strong>en</strong>driks<br />
Planning van de maatregel:<br />
1. Verificatie met modell<strong>en</strong> in het veld van alle knelpunt<strong>en</strong> (incl. kost<strong>en</strong>/bat<strong>en</strong>analyse/<br />
oplossingsrichting<strong>en</strong>/plan van aanpak: 2006/2007<br />
2. Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> 1/25 j:2008<br />
3. Oploss<strong>en</strong> van knelpunt<strong>en</strong> 1/50 j: 2008/2009<br />
4. Oploss<strong>en</strong> van knelpunt<strong>en</strong> 1/75 j:2008/2011<br />
5. Vaststell<strong>en</strong> van de definitieve norm door provincie: 2008/2009<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Vanuit het waterschap de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> 0,2 fte.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Geschatte totale kost<strong>en</strong> € 300.000,- verspreid over 10 j. Tev<strong>en</strong>s zijn subsidies mogelijk.<br />
73
Maatregel 3:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Communicatie t<strong>en</strong> behoeve van verbeter<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong><br />
bewustwording<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Communicatiemiddel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet om het waterplan bek<strong>en</strong>d te mak<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> bredere<br />
groep m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Hiermee wordt de link gelegd met de landelijke campagne ‘Nederland leeft met water’<br />
<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> wat in Westerwolde de klimaatsverandering nu voor h<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t.<br />
Daarnaast word<strong>en</strong> communicatiemiddel<strong>en</strong> ingezet om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bewust te mak<strong>en</strong> van hun eig<strong>en</strong><br />
bijdrage aan verschill<strong>en</strong>de wateropgav<strong>en</strong>, zoals watertekort in de zomer, gebruik van bestrijdingsmiddel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> milieuonvri<strong>en</strong>delijke material<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> inspanning ter bestrijding van grondwateroverlast.<br />
Tev<strong>en</strong>s zal word<strong>en</strong> nagedacht hoe de aandacht blijv<strong>en</strong>d bij water wordt vastgehoud<strong>en</strong> ook op de<br />
wat langere termijn. Er zull<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal concrete acties word<strong>en</strong> afgesprok<strong>en</strong>, maar voor de langere<br />
termijn zal e<strong>en</strong> communicatiewerkplan word<strong>en</strong> opgesteld<br />
Doel:<br />
o Breder bek<strong>en</strong>d mak<strong>en</strong> van acties <strong>en</strong> bedoeling van het waterplan in relatie tot klimaatsverandering<br />
<strong>en</strong> landelijke campagne ‘Nederland leeft met water’.<br />
o Bewustmak<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan eig<strong>en</strong> bijdrage aan wateropgav<strong>en</strong>, zoals watertekort in de zomer,<br />
grondwateroverlast, gebruik milieuonvri<strong>en</strong>delijke stoff<strong>en</strong>.<br />
o Op lange termijn aandacht houd<strong>en</strong> voor water.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Communicatie: meer bewustwording bij omgeving over de klimaatsverandering, hoe dat op lokale<br />
schaal doorwerkt <strong>en</strong> wat daar aan gedaan kan word<strong>en</strong>.<br />
o Wateroverlast: ev<strong>en</strong>tuele acceptatie grondwateroverlast <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bijdrage aan bestrijding<br />
grondwateroverlast.<br />
o Watertekort: bijdrage aan watertekort in de zomer.<br />
o Waterkwaliteit: bijdrage aan verminder<strong>en</strong> gebruik milieuonvri<strong>en</strong>delijke stoff<strong>en</strong>.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Aangezi<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> het waterschap <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal e<strong>en</strong> communicatieafdeling hebb<strong>en</strong> zal<br />
deze maatregel door deze partij<strong>en</strong> word<strong>en</strong> getrokk<strong>en</strong>. De overige geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong> deze<br />
maatregel financieel, gev<strong>en</strong> advies <strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor implem<strong>en</strong>tatie van deze maatregel<strong>en</strong> in hun eig<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>te.<br />
Partners:<br />
Partners zijn bewoners, bedrijv<strong>en</strong>, woningstichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> –corporaties, landbouwers.<br />
Projectleider<br />
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal: Anneke Boit<strong>en</strong><br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s: Cora Kuiper<br />
Planning van de maatregel:<br />
o Plan van aanpak communicatie waterplan: 2007<br />
o Sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>de notitie ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>: 2006<br />
o Intranetsites van geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap: 2006/2007<br />
o Nieuwsbrief bestuurders: 2006<br />
o Persbericht, website, nieuwsbrief externe organisaties: 2006<br />
o Folders over duurzaam bouw<strong>en</strong>, verantwoordelijkhed<strong>en</strong> grondwateroverlast, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>,<br />
zuinig zijn met water: 2007/2008<br />
o Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners:2008<br />
o Watereducatie op schol<strong>en</strong>: 2007<br />
o Fietsroutes met Groninger Landschap waarin aandacht voor water <strong>en</strong> cultuurhistorische<br />
74
waterwerk<strong>en</strong>: 2006<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Voor deze maatregel zijn de communicatieafdeling<strong>en</strong> van waterschap <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
verantwoordelijk. Ca. 80 uur voor waterschap <strong>en</strong> Stadskanaal, 30 uur voor andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Totaal: € 45.000. € 7.500,- per geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> € 15.000 voor het waterschap verspreid over 2007, 2009,<br />
2011.<br />
75
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Maatregel 4: Verbetering klacht<strong>en</strong>afhandeling<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t komt het voor dat klacht<strong>en</strong> over water rond blijv<strong>en</strong> zing<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de overhed<strong>en</strong>, omdat<br />
niet duidelijk is wie waar nu precies verantwoordelijk voor is. Deze maatregel is er op gericht om<br />
<strong>en</strong>erzijds bij de overhed<strong>en</strong> de verantwoordelijkhed<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> rij te krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderzijds naar de<br />
bewoners toe te garander<strong>en</strong> dat ze niet meer van hot naar her word<strong>en</strong> gestuurd. Het idee is dat er<br />
goede afsprak<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gemaakt over e<strong>en</strong> efficiënte afhandeling van klacht<strong>en</strong>.<br />
Voor e<strong>en</strong> goede klacht<strong>en</strong>behandeling van waterklacht<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> goede organisatie binn<strong>en</strong> de<br />
afzonderlijke overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> duidelijk aanspreekpunt /loket voor klacht<strong>en</strong> over water bij geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
waterschap noodzakelijk. In de stuurgroep Water 2000+ is in oktober 2005 voorgesteld dat e<strong>en</strong><br />
netwerk van waterlokett<strong>en</strong> wordt opgesteld , bestaande uit drie onderdel<strong>en</strong>, namelijk e<strong>en</strong> adresboek,<br />
e<strong>en</strong> beheerskaart <strong>en</strong> e<strong>en</strong> processchema voor de afhandeling van de klacht<strong>en</strong>.<br />
Voor dit waterplan is bestuurlijk afgesprok<strong>en</strong> dat in Westerwolde de invulling van het netwerk van<br />
waterlokett<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> pragmatische manier wordt georganiseerd. Dit betek<strong>en</strong>t dat vooral de<br />
afzonderlijke organisaties verantwoordelijk zijn voor e<strong>en</strong> goede <strong>en</strong> duidelijke klacht<strong>en</strong> registratie <strong>en</strong><br />
klacht<strong>en</strong>afhandeling intern <strong>en</strong> dat de coördinator<strong>en</strong> van de verschill<strong>en</strong>de organisaties elkaar goed<br />
wet<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong>.<br />
Wanneer de afzonderlijke servicepunt<strong>en</strong> goed sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> elkaar kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>, wordt dit e<strong>en</strong><br />
voldo<strong>en</strong>de netwerk van waterlokett<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>. Stadskanaal heeft als e<strong>en</strong> servicelijn <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
klacht<strong>en</strong>behandelingsprocedure. Reiderland is ermee bezig. Het waterschap heeft diverse<br />
verschill<strong>en</strong>de afhandelingsprocedures <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal meldingspunt. Hier zal aan gewerkt word<strong>en</strong>.<br />
Doel:<br />
o Stroomlijn<strong>en</strong> van klacht<strong>en</strong>afhandeling van burgers.<br />
o Duidelijk mak<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de verantwoordelijkhed<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de overhed<strong>en</strong>.<br />
o Optimaliser<strong>en</strong> van klacht<strong>en</strong>melding- <strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>afhandelingsprocess<strong>en</strong>- <strong>en</strong> procedures intern<br />
binn<strong>en</strong> de organisaties.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Communicatie.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Deze maatregel wordt per geme<strong>en</strong>te uitgewerkt.<br />
Partners: Naast de overhed<strong>en</strong> zal ook het Waterbedrijf Groning<strong>en</strong> word<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> bij het<br />
waterloket. Daarnaast is ook de Stuurgroep Water 2000+ betrokk<strong>en</strong>. Hierin wordt het inricht<strong>en</strong> van<br />
waterlokett<strong>en</strong> gestroomlijnd.<br />
Projectleider:<br />
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde: H<strong>en</strong>k Nieborg<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland: Leonie van d<strong>en</strong> Akker<br />
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal: E. Huiting<br />
Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde: Albert Rademaker<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s: Jetty Noordam<br />
Planning van de maatregel:<br />
1. instell<strong>en</strong> servicepunt <strong>en</strong> contactpersoon klacht<strong>en</strong>afhandeling <strong>en</strong> registratie per organisatie<br />
2. opstell<strong>en</strong> procedure klacht<strong>en</strong>afhandeling <strong>en</strong> registratie per organisatie<br />
jaarlijks overleg tuss<strong>en</strong> contactperson<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>afhandeling <strong>en</strong> watercoördinator<strong>en</strong><br />
Organisatie & capaciteit:<br />
0,1 fte per organisatie<br />
76
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Naast de b<strong>en</strong>odigde ur<strong>en</strong> zijn verder ge<strong>en</strong> financiële middel<strong>en</strong> nodig. De bek<strong>en</strong>dmaking wordt gedaan<br />
via de website.<br />
77
Maatregel 5:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Analyse grondwateroverlast <strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> plan van aanpak<br />
knelpunt<strong>en</strong> grondwateroverlast<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
In het waterplan zijn verschill<strong>en</strong>de locaties b<strong>en</strong>oemd waar grondwateroverlast voor komt. Over de<br />
ordegrootte <strong>en</strong> de oorzaak van de overlast is weinig bek<strong>en</strong>d. Er zull<strong>en</strong> meting<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> analyse van de oorzak<strong>en</strong>. Wanneer de oorzak<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d zijn, wordt e<strong>en</strong> plan van aanpak<br />
opgesteld waarin per locatie beschrev<strong>en</strong> staat hoe de overlast kan word<strong>en</strong> opgelost. Uiteindelijk<br />
word<strong>en</strong> de knelpunt<strong>en</strong> opgelost.<br />
Doel:<br />
o Verkrijg<strong>en</strong> van inzicht in de ordegrootte <strong>en</strong> de oorzak<strong>en</strong> van grondwateroverlast op de<br />
verschill<strong>en</strong>de locaties.<br />
o Opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> plan van aanpak voor het oploss<strong>en</strong> van de knelpunt<strong>en</strong>.<br />
o Oploss<strong>en</strong> van de grondwateroverlast.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast: oploss<strong>en</strong> van grondwateroverlast.<br />
o Communicatie: bewustwording van de oorzak<strong>en</strong> van grondwateroverlast <strong>en</strong> wat daaraan kan<br />
word<strong>en</strong> gedaan.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Twee geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> trekker van deze maatregel. Het onderzoek zal gezam<strong>en</strong>lijk word<strong>en</strong><br />
uitgevoerd. De andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap lever<strong>en</strong> informatie <strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor uitvoering van<br />
de maatregel<strong>en</strong> in hun eig<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te.<br />
Partners:<br />
De belangrijkste partners de bewoners, bewonersorganisaties, woningstichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> –corporaties.<br />
Projectleiding:<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland: afdeling Op<strong>en</strong>bare Werk<strong>en</strong><br />
Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde: Bertus Kloosterman<br />
Advies: P. H<strong>en</strong>driks, waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa´s<br />
Planning van de maatregel<br />
1. Met<strong>en</strong> van de ordegrootte <strong>en</strong> oorzaak van de overlast: 2007<br />
2. Analyse van de oorzak<strong>en</strong> van grondwateroverlast <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel aanvull<strong>en</strong>de meting<strong>en</strong>: 2007<br />
3. Opstell<strong>en</strong> plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong>: 2007<br />
4. Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> wateroverlast: 2008-2009<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
De civiel-technische afdeling<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn veelal betrokk<strong>en</strong>. Vanuit het waterschap is er<br />
input van de hydrolog<strong>en</strong> <strong>en</strong> de planologisch beleidsmedewerkers.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Voor de analyse <strong>en</strong> het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> plan van aanpak is ca. € 100.000 b<strong>en</strong>odigd. De kost<strong>en</strong> van<br />
het onderzoek word<strong>en</strong> verdeeld over de 5 partij<strong>en</strong>. Kost<strong>en</strong> van de maatregel<strong>en</strong> zijn afhankelijk van de<br />
analyse.<br />
78
Maatregel 6:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Analyse baggerknelpunt<strong>en</strong> in lokale <strong>en</strong> regionale water<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
aanwijz<strong>en</strong> doorgangsdepots<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Waterbodems is e<strong>en</strong> ernstig probleem in Nederland <strong>en</strong> ook in Westerwolde. Het probleem is moeilijk<br />
zichtbaar <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> zijn zeer duur. Verder is er weinig bek<strong>en</strong>d over de toestand van de<br />
waterbodems in Westerwolde. Uit de ecoscan is geblek<strong>en</strong> dat in stedelijke waterpartij<strong>en</strong> slib voor komt<br />
dat niet bevorderlijk is voor de kwaliteit van deze waterpartij<strong>en</strong>. Daarnaast zijn er vanuit het oogpunt<br />
van recreatie ook <strong>en</strong>kele knelpunt<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk baggerplan moet<strong>en</strong> de knelpunt<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
geïnv<strong>en</strong>tariseerd <strong>en</strong> moet e<strong>en</strong> maatregelplan word<strong>en</strong> opgesteld.<br />
In het Integraal Baggerbeleidsplan van het waterschap zijn knelpunt<strong>en</strong> geconstateerd in het Ruit<strong>en</strong><br />
Aa-kanaal. Het grootste knelpunt is echter dat er weinig bek<strong>en</strong>d is. Zowel op lokaal als regionaal di<strong>en</strong>t<br />
er dus inzicht te kom<strong>en</strong> in de hoeveelhed<strong>en</strong> bagger in de watergang<strong>en</strong>. Baggerplann<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
onderzoek<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> hierin inzicht verschaff<strong>en</strong>.<br />
Verder zijn er problem<strong>en</strong> met de opslag <strong>en</strong> verwerking van baggerspecie. In principe di<strong>en</strong>t iedere<br />
geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> doorgangsdepot aan te wijz<strong>en</strong> voor baggerspecie waar dit tijdelijk kan word<strong>en</strong><br />
opgeslag<strong>en</strong>.<br />
Doel:<br />
o Inzicht in de hoeveelhed<strong>en</strong> (vervuilde) waterbodems in de lokale <strong>en</strong> regionale water<strong>en</strong>.<br />
o Verwijder<strong>en</strong> van (vervuilde) waterbodems die e<strong>en</strong> negatief effect hebb<strong>en</strong> op de ecologie <strong>en</strong><br />
kwaliteit van de watergang<strong>en</strong>.<br />
o Verbeter<strong>en</strong> van de doorvaart van de recreatievaart.<br />
o Het inricht<strong>en</strong> van doorgangsdepots voor baggerspecie.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Waterkwaliteit: door het opruim<strong>en</strong> van (vervuilde) baggerspecie zal de waterkwaliteit verbeter<strong>en</strong>.<br />
o Recreatie: door het opruim<strong>en</strong> van baggerspecie zal de doorvaart van water<strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong>.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn trekker van het geme<strong>en</strong>telijk baggerplan. Het waterschap heeft e<strong>en</strong> adviser<strong>en</strong>de rol.<br />
Waterschap is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Integraal Baggerbeleidsplan.<br />
Geme<strong>en</strong>te is verantwoordelijk voor het aanwijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong> van de doorgangslocaties voor<br />
baggerspecie.<br />
Partners:<br />
E<strong>en</strong> adviesbureaus zal help<strong>en</strong> bij het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijk baggerplan.<br />
Bij het aanwijz<strong>en</strong> van doorgangsdepots zull<strong>en</strong> omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geraadpleegd.<br />
Projectleiding:<br />
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde: H<strong>en</strong>k Nieborg<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland: Ber<strong>en</strong>d Schuiling<br />
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal: Erwin Pereira<br />
Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde: Martin Bresser<br />
Waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s, Roel Voetberg<br />
Planning van de maatregel:<br />
1. Geme<strong>en</strong>te<br />
a. Bellingwedde: plan van aanpak bagger<strong>en</strong> Ve<strong>en</strong>diep: 2007<br />
b. Reiderland: afrond<strong>en</strong> baggerplan: 2006<br />
c. Stadskanaal: actualiser<strong>en</strong> baggerplan: 2007<br />
d. Vlagtwedde: opstell<strong>en</strong> baggerplan: 2006-2007<br />
2. Uitvoer<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>telijke baggerplann<strong>en</strong>: vanaf 2007<br />
79
3. Aanwijz<strong>en</strong> doorgangsdepots: alle geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: vanaf 2006<br />
4. Uitvoering geplande baggerwerk<strong>en</strong><br />
a. Beersterdiep (Reiderland): 2007<br />
b. Water<strong>en</strong> Nieuweschans (Reiderland): 2007<br />
c. Ruit<strong>en</strong> Aa –kanaal (<strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s): 2008-2009<br />
d. B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal (<strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s): 2008-2009<br />
5. Uitvoering Baggerbeleidsplan Waterschap <strong>en</strong> regulier onderhoud: doorlop<strong>en</strong>d vanaf 2006<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Bij de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zal met name de civiel-technische afdeling verantwoordelijk zijn. Vanuit het<br />
waterschap zal advies zijn van de waterbodemdeskundige.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
o Voor het opstell<strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>telijk baggerplan is voor Vlagtwedde ca. € 20.000,- b<strong>en</strong>odigd.<br />
o E<strong>en</strong> plan van aanpak voor het bagger<strong>en</strong> Ve<strong>en</strong>diep kost Bellingwedde ca. € 15.000,-<br />
o Geplande maatregel<strong>en</strong> waterschap: € 3.935.000<br />
o Geplande maatregel<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Reiderland: € 1.900.000<br />
o Met het aanwijz<strong>en</strong> van doorgangsdepots zijn ge<strong>en</strong> financiële middel<strong>en</strong> gemoeid. Met de inrichting<br />
wel.<br />
80
Maatregel 7:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Kans<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> voor het vasthoud<strong>en</strong> van water op de lange termijn<br />
(2050)<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Voor Westerwolde is berek<strong>en</strong>d dat de wateropgave voor overlast ca. 6 miljo<strong>en</strong> m 3 is. Met de realisatie<br />
van de EHS tot 2018-2025 kan daarin 3 miljo<strong>en</strong> m 3 word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong>, waarmee het systeem tot<br />
2025 op orde blijft. Voor de rester<strong>en</strong>de 3 miljo<strong>en</strong> m 3 zijn gezi<strong>en</strong> het lange tijdspad <strong>en</strong> wat<br />
onzekerhed<strong>en</strong> in de toekomstvoorspelling<strong>en</strong> nog ge<strong>en</strong> oplossing<strong>en</strong> bedacht. In het waterplan staan<br />
hier wel e<strong>en</strong> aantal oplossingsrichting<strong>en</strong> voor g<strong>en</strong>oemd. Het is belangrijk om kans<strong>en</strong> die zich<br />
voordo<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>. Ook vanwege de lange doorlooptijd in de ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing is het<br />
goed om met e<strong>en</strong> lange termijn bril naar bepaalde ontwikkeling<strong>en</strong> te kijk<strong>en</strong>. Hiervoor is het nodig dat<br />
de instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geschap<strong>en</strong> om ook werkelijk kans<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong><br />
Daarnaast is het nodig dat iedere<strong>en</strong> die in de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> wat gaat verander<strong>en</strong> (zowel extern als<br />
intern waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>) zich afvraagt of ze kunn<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> aan de wateropgav<strong>en</strong>.<br />
Doel:<br />
o Kans<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> voor de invulling van de rester<strong>en</strong>de 3 miljo<strong>en</strong> m 3 opgave.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast: door water langer gespreid vast te houd<strong>en</strong> wordt de kans op overlast kleiner.<br />
o Watertekort: door het vasthoud<strong>en</strong> van water kunn<strong>en</strong> droogte <strong>en</strong> verdroging word<strong>en</strong> verminderd.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Het waterschap is trekker van deze maatregel. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> faciliter<strong>en</strong>de rol.<br />
Partners:<br />
Hiervoor zull<strong>en</strong> de organisaties uit de omgevingsbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> voor het waterplan word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>aderd.<br />
Dit zijn verteg<strong>en</strong>woordigers vanuit de landbouw, natuur, bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> recreatie.<br />
Planning van de maatregel:<br />
o Communicatiemiddel<strong>en</strong> om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op bijdrage aan kans<strong>en</strong> te wijz<strong>en</strong>: 2007<br />
o Mogelijke instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> om kans<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>: 2008<br />
o Kans<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong> bij nieuwe RO ontwikkeling<strong>en</strong>: doorlop<strong>en</strong>d vanaf 2006<br />
o Diverse afdeling provincie Groning<strong>en</strong> op de hoogte br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van acties <strong>en</strong> opgav<strong>en</strong> Regionaal<br />
Waterplan Westerwolde: 2007<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Verantwoordelijkheid ligt in eerste instantie bij de hydrolog<strong>en</strong> <strong>en</strong> planolog<strong>en</strong> van het waterschap <strong>en</strong> bij<br />
RO afdeling<strong>en</strong> van geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Deze maatregel kost vooral tijd, voorlopig nog ge<strong>en</strong> geld<br />
De b<strong>en</strong>odigde financiën voor uitvoering van de kans<strong>en</strong> zijn onzeker.<br />
81
Maatregel 8:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Aanpass<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>telijke Rioleringsplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> discussie acceptatie<br />
water op straat<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
Uit de waterscan is geblek<strong>en</strong> dat volg<strong>en</strong>s de huidige norm<strong>en</strong> in de huidige situatie water op straat niet<br />
voorkomt. Echter door de klimaatverandering kan dit in de toekomst wel gaan gebeur<strong>en</strong> door meer <strong>en</strong><br />
hevigere neerslag. Het vergrot<strong>en</strong> van rioolstelsels is ge<strong>en</strong> reële optie vanwege de kost<strong>en</strong>.<br />
Voorgesteld wordt om bij de eerstvolg<strong>en</strong>de herzi<strong>en</strong>ing van de GRP’s op te lat<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> dat 10% extra<br />
afgekoppeld moet word<strong>en</strong> om de neerslagto<strong>en</strong>ame van 10% op te vang<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> andere maatregel is het accepter<strong>en</strong> van water op straat voor e<strong>en</strong> korte duur. In hoeverre burgers<br />
<strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> bereid zijn water op straat te accepter<strong>en</strong> is onbek<strong>en</strong>d. Wat wel bek<strong>en</strong>d is dat hiermee<br />
veel dure, technische maatregel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgespaard. Om te pols<strong>en</strong> in welke mate burgers<br />
<strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> water op straat accepter<strong>en</strong>, wordt e<strong>en</strong> discussie georganiseerd over dit onderwerp.<br />
Doel:<br />
o Voorkom<strong>en</strong> van water op straat of acceptatie van het tijdelijk optred<strong>en</strong> van water op straat.<br />
o Creër<strong>en</strong> van bewustwording bij burgers <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> over de klimaatverandering <strong>en</strong> de (lokale)<br />
gevolg<strong>en</strong> daarvan.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast Voorkom<strong>en</strong> van wateroverlast door water op straat, dan zorg<strong>en</strong> voor geaccepteerde<br />
wateroverlast.<br />
o Communicatie; meer bewustwording van de gevolg<strong>en</strong> van de klimaatverandering door discussie.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
De geme<strong>en</strong>te is verantwoordelijk voor het aanpass<strong>en</strong> van de GRP’s, het waterschap adviseert. De<br />
geme<strong>en</strong>te Stadskanaal is verantwoordelijk voor het organiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> discussie over water op<br />
straat. De andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> het waterschap gev<strong>en</strong> advies <strong>en</strong> ondersteuning.<br />
Partners:<br />
Bij het aanpass<strong>en</strong> van de GRP’s zijn vaak adviesbureaus betrokk<strong>en</strong>.<br />
Bij de discussie acceptatie water op straat word<strong>en</strong> burgers <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>.<br />
Planning van de maatregel:<br />
De GRP’s van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> aangepast:<br />
o Bellingwedde: 2009<br />
o Reiderland: 2007<br />
o Stadskanaal: 2010<br />
o Vlagtwedde: 2007<br />
Het organiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> discussie over acceptatie water op straat staat gepland voor 2007<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Het aanpass<strong>en</strong> van de GRP’s valt onder de verantwoordelijkheid van de civiel-technische afdeling<strong>en</strong><br />
van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Het organiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> discussie over acceptatie water op straat wordt<br />
gezam<strong>en</strong>lijk georganiseerd door geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap, met Stadskanaal als trekker.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Het aanpass<strong>en</strong> van de GRP’s valt onder het reguliere budget van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
82
Maatregel 9:<br />
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> regulier peilbeheer <strong>en</strong> discussie acceptatie<br />
ander peilbeheer<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
In het dagelijkse peilbeheer van het waterschap kom<strong>en</strong> regelmatig knelpunt<strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong>. Dit zijn<br />
knelpunt<strong>en</strong> met betrekking tot te veel of te weinig water voor e<strong>en</strong> perceel. Het waterschap heeft de<br />
plicht deze knelpunt<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong> in overleg met de betrokk<strong>en</strong> grondeig<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>. De kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong><br />
blijft dit onveranderd e<strong>en</strong> aandachtspunt, mede in het licht van de klimaatverandering.<br />
Om de verwachte klimaatverandering in de toekomst te kunn<strong>en</strong> opvang<strong>en</strong>, zull<strong>en</strong> in het reguliere<br />
peilbeheer van het waterschap dure, technische maatregel<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Het<br />
waterschap wil graag e<strong>en</strong> discussie op gang br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> over de mate van acceptatie van ander<br />
peilbeheer. Acceptatie van ev<strong>en</strong>tuele verandering<strong>en</strong> kan dure maatregel<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>.<br />
Doel:<br />
o Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> in het reguliere peilbeheer van het waterschap.<br />
o Onderzoek<strong>en</strong> andere mogelijkhed<strong>en</strong> peilbeheer in relatie tot de klimaatsverandering.<br />
o Uitstell<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of voorkom<strong>en</strong> van dure maatregel<strong>en</strong>.<br />
o Discussie met omgeving over klimaatverandering.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast: deels oploss<strong>en</strong> wateroverlast.<br />
o Watertekort: deels oploss<strong>en</strong> van droogte in de landbouw.<br />
o Communicatie: vergrot<strong>en</strong> van de bewustwording omtr<strong>en</strong>t de klimaatverandering.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Waterschap is trekker van deze maatregel. De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> faciliter<strong>en</strong>de rol.<br />
Partners:<br />
De provincie Groning<strong>en</strong>, de omgeving verteg<strong>en</strong>woordigd door landbouw-, natuur- <strong>en</strong><br />
recreatiebedrijv<strong>en</strong>, omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
Planning van de maatregel:<br />
o Oploss<strong>en</strong> knelpunt Laudermarke: 2007<br />
o Oploss<strong>en</strong> knelpunt stuw Vriescheloo: 2007<br />
o Oploss<strong>en</strong> knelpunt Rhederveld/Buiskoolweg: 2007-2008<br />
o Oploss<strong>en</strong> knelpunt heemslot<strong>en</strong> Musselkanaal: 2007-2009<br />
o Reserver<strong>en</strong> jaarlijks budget voor aanpass<strong>en</strong> peil<strong>en</strong>: vanaf 2006<br />
o Vaststell<strong>en</strong> GGOR-peilbesluit<strong>en</strong> (incl. effect ve<strong>en</strong>oxidatie): vanaf 2006<br />
o Discussie over acceptatie niet optimale situatie: 2007<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Verantwoordelijkheid ligt bij de hydrolog<strong>en</strong> van waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s.<br />
Projectleiding<br />
Paul H<strong>en</strong>driks, waterschap <strong>Hunze</strong> <strong>en</strong> Aa’s<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Totaal: € 750.000, verdeeld over:<br />
o Stuw Vriescheloo: € 70.000 (reeds beslot<strong>en</strong>)<br />
o Laudermarke: € 100.000 (nog niet beslot<strong>en</strong>)<br />
o Rhederveld/Buiskoolweg: € 280.000 (nog niet beslot<strong>en</strong>)<br />
o Heemslot<strong>en</strong> Musselkanaal: € 300.000 (nog niet beslot<strong>en</strong>)<br />
83
Regionaal Waterplan Westerwolde<br />
Maatregel 10: Invull<strong>en</strong> stedelijke wateropgave<br />
Beschrijving van de maatregel:<br />
In het RBW is afgesprok<strong>en</strong> dat de extra waterafvoer die te verwacht<strong>en</strong> is door de klimaatverandering<br />
niet mag word<strong>en</strong> afgew<strong>en</strong>teld. Ook in stedelijk gebied geldt dat het eig<strong>en</strong> water moet word<strong>en</strong><br />
vastgehoud<strong>en</strong>. Door het waterschap is e<strong>en</strong> analyse gemaakt voor de vier grootste stedelijk kern<strong>en</strong> in<br />
Westerwolde: Stadskanaal, Ter Apel, Blijham <strong>en</strong> Nieuweschans. Voor deze kern<strong>en</strong> is berek<strong>en</strong>d<br />
hoeveel extra areaal op<strong>en</strong> water di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> gecreëerd t<strong>en</strong> gevolge van de klimaatverandering.<br />
Het is zaak dat deze stedelijke wateropgave de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> wordt uitgevoerd.<br />
Doel:<br />
o Water vasthoud<strong>en</strong> daar waar het valt <strong>en</strong> het voorkom<strong>en</strong> van piekafvoer<strong>en</strong> in het watersysteem dan<br />
wel rioolstelsel t<strong>en</strong> gevolge van klimaatverandering.<br />
Draagt bij aan de realisatie van de volg<strong>en</strong>de (water)opgav<strong>en</strong>:<br />
o Wateroverlast.<br />
Rol van geme<strong>en</strong>te(n) <strong>en</strong> waterschap:<br />
Iedere geme<strong>en</strong>te is trekker van het project in haar geme<strong>en</strong>te. Het waterschap ondersteunt <strong>en</strong><br />
faciliteert.<br />
Partners:<br />
Naast de betrokk<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> zijn verder ge<strong>en</strong> andere partners betrokk<strong>en</strong> bij deze maatregel.<br />
Projectleider:<br />
Geme<strong>en</strong>te Stadskanaal: Bert Amsing<br />
Geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde: Bertus Kloosterman<br />
Geme<strong>en</strong>te Reiderland: Coördinator op<strong>en</strong>bare werk<strong>en</strong><br />
Geme<strong>en</strong>te Bellingwedde: H<strong>en</strong>k Nieborg<br />
Ondersteuning vanuit waterschap: Paul H<strong>en</strong>driks & Anton Bartelds<br />
Planning van de maatregel:<br />
o Plan van aanpak voor de stedelijk wateropgave van Blijham, Nieuweschans, Stadskanaal <strong>en</strong> Ter<br />
Apel: 2007<br />
o Uitvoering maatregel<strong>en</strong>: 2008 e.v.<br />
Organisatie & capaciteit:<br />
Vanuit de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zal de civiel-technische afdeling betrokk<strong>en</strong> zijn. Vanuit het waterschap zull<strong>en</strong><br />
hydrolog<strong>en</strong> <strong>en</strong> planologisch beleidsmedewerkers betrokk<strong>en</strong> zijn.<br />
Indicatie b<strong>en</strong>odigde financiële middel<strong>en</strong>:<br />
Per kern zal nog e<strong>en</strong> nadere analyse plaatsvind<strong>en</strong> van de mogelijkhed<strong>en</strong>, bijvoorbeeld van de<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> voor het berg<strong>en</strong> in bestaand oppervlaktewater. Naar aanleiding hiervan zull<strong>en</strong> de<br />
werkelijke kost<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bepaald.<br />
84
Bijlage 13 Actie- & uitvoeringsprogramma – Waterschap <strong>Hunze</strong> & Aa’s<br />
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Wateroverlast<br />
4.1 Vaststell<strong>en</strong> breedte vrijwaringsstrook zeedijk* Specialist Veiligheid<br />
& Kering<strong>en</strong><br />
4.2 Vrijwaringsstrook vastlegg<strong>en</strong> in legger* Leggermedewerker Ur<strong>en</strong><br />
4.3 Nieuwe toetsing zeedijk** Specialist Veiligheid<br />
& Kering<strong>en</strong><br />
4.4 Implem<strong>en</strong>tatie resultat<strong>en</strong> COMCOAST-project Hydroloog Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Provincie Groning<strong>en</strong><br />
p.m. Provincie Groning<strong>en</strong><br />
5.1 Inrichting bergingsgebied Blauwestad* Planoloog € 2.000.000 Gem., omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
5.2 Inrichting bergingsgebied Binn<strong>en</strong> Aa* Planoloog € 2.300.00 Provincie Groning<strong>en</strong>,<br />
Duitsland<br />
5.3 Inrichting noodbergingsgebied Ulsder Polder* Planoloog € 4.600.000 Provincie Groning<strong>en</strong>,<br />
geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
5.4 Inrichting noodbergingsgebied Kuurbos* Planoloog Ur<strong>en</strong> Provincie Groning<strong>en</strong>,<br />
gem. Bellingwedde<br />
5.5 Inrichting noodbergingsgebied Bov<strong>en</strong>land<strong>en</strong>* Planoloog Ur<strong>en</strong> Provincie Groning<strong>en</strong>,<br />
5.6 MP Kad<strong>en</strong> Nieuweschans* Projectmanager MP<br />
Kad<strong>en</strong><br />
5.7 MP Kad<strong>en</strong> B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal* Project-manager<br />
MP Kad<strong>en</strong><br />
5.8 MP Kad<strong>en</strong> Westerwoldse Aa* Project-manager<br />
5.9 Optimale inrichting EHS (aandacht voor<br />
financiering, proces, grondverwerving)*<br />
MP Kad<strong>en</strong><br />
5.10 Implem<strong>en</strong>tatie resultat<strong>en</strong> project IJkdijk** Specialist Veiligheid<br />
€ 780.000<br />
€ 3.400.000<br />
€ 3.100.000<br />
gem. Bellingwedde<br />
projectleider € 2.200.000 DLG, natuurorg.,<br />
& Kering<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
85<br />
Na<br />
2010<br />
2015<br />
2015<br />
2014
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
5.11 Verificatie met modell<strong>en</strong> in het veld van<br />
inundatie-knelpunt<strong>en</strong>**<br />
Districtshydroloog Ur<strong>en</strong><br />
5.12 Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> 1/25 j.** Districtshydroloog Ur<strong>en</strong><br />
5.13 Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> 1/50 j.** Districtshydroloog Ur<strong>en</strong><br />
5.14 Oploss<strong>en</strong> knelpunt<strong>en</strong> 1/75 j.** Districtshydroloog Ur<strong>en</strong>. 2011<br />
5.15 Vaststell<strong>en</strong> definitieve norm door provincie* Hydroloog Ur<strong>en</strong> Provincie Groning<strong>en</strong><br />
5.16 Oploss<strong>en</strong> knelpunt Laudermarke Districtshydroloog € 100.000<br />
5.17 Oploss<strong>en</strong> knelpunt stuw Vriescheloo Districtshydroloog € 70.000<br />
5.18 Oploss<strong>en</strong> knelpunt Rhederveld/Buiskoolweg Districtshydroloog € 280.000<br />
5.19 Oploss<strong>en</strong> knelpunt Musselkanaal Districtshydroloog € 300.000<br />
5.20 Reserver<strong>en</strong> jaarlijks budget aanpass<strong>en</strong> peil<strong>en</strong> Districtshydroloog € 30.000<br />
5.21 Vaststell<strong>en</strong> GGOR-peilbesluit<strong>en</strong>** Districtshydroloog p.m.<br />
5.22 Discussie over niet optimale situatie peilbeheer* Districtshydroloog Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
5.37 Grondwateroverlast: mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzett<strong>en</strong><br />
communicatiemiddel**<br />
5.38 Grondwateroverlast: analyse oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ordegrootte**<br />
Mdw. Communicatie Comm.budget<br />
Districtshydroloog € 20.000 Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
5.39 Grondwateroverlast: opstell<strong>en</strong> plan v. aanpak** Districtshydroloog Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
5.40 Grondwateroverlast: uitvoering maatregel<strong>en</strong>** Districtshydroloog p.m. Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Watertekort<br />
6.1 Verdroging: uitvoering EHS* projectleider Zie 5.9 DLG, etc. 2014<br />
6.2 KBA alternatieve drinkwaterwinning Selling<strong>en</strong> Hydroloog p.m. Provincie Groning<strong>en</strong>,<br />
6.3 Communicatiemiddel waterschaarste Mdw. Communicatie Comm. Budget<br />
6.4 Droogte: aanpassing verziltingbestrijding** Districtshydroloog Ur<strong>en</strong><br />
6.5 Implem<strong>en</strong>tatie resultat<strong>en</strong> project<strong>en</strong> ‘No Regret’<br />
<strong>en</strong> ‘Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> voor water’**<br />
Hydroloog Ur<strong>en</strong><br />
Waterbedrijf<br />
86<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Waterkwaliteit<br />
7.11 KRW: Uitvoering maatregel<strong>en</strong>plan** Aquatisch Ecoloog Ur<strong>en</strong><br />
7.12 Vaststell<strong>en</strong> gebiedsgerichte norm<strong>en</strong>** Aquatisch Ecoloog Ur<strong>en</strong> Provincie<br />
7.13 Invull<strong>en</strong> verwachte waard<strong>en</strong> voor<br />
Pagediep/Mussel Aa**<br />
7.14 Vaststell<strong>en</strong> ambiti<strong>en</strong>iveaus kleine<br />
grondwaterlicham<strong>en</strong> <strong>en</strong> puntbronn<strong>en</strong>**<br />
7.15 Vaststell<strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> voor grondwater in<br />
KRW-proces**<br />
Waterkwal.adiseur Ur<strong>en</strong><br />
Aquatisch Ecoloog Ur<strong>en</strong> Provincie,<br />
waterbedrijf<br />
Aquatisch Ecoloog Ur<strong>en</strong> Provincie<br />
7.20 Opstell<strong>en</strong> beheersplan zichtbare vervuiling<strong>en</strong>** Waterkwal.adiseur Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
7.21 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>analyse<br />
waterkwaliteit**<br />
7.25 Onderzoek <strong>en</strong> planvoorbereiding bagger<strong>en</strong><br />
Ruit<strong>en</strong> Aakanaal <strong>en</strong> B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal*<br />
Handhaver Ur<strong>en</strong><br />
Water-<br />
7.26 Inricht<strong>en</strong> depot herbruikbare baggerspecie** Water-<br />
Recreatie & beleving<br />
bodemdeskundige <br />
bodemdeskundige<br />
€ 3.835.000<br />
p.m. Provincie, geme<strong>en</strong>te<br />
8.1 Meekoppel<strong>en</strong> belevingsaspect<strong>en</strong> bij project<strong>en</strong>** Planoloog Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
8.2 Opstell<strong>en</strong> beheersprogramma zichtbare<br />
vervuiling watergang<strong>en</strong>**<br />
Handhaver Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
8.3 Onderhoudsbeheersplan Kunstwerk<strong>en</strong> Stafmdw. WBO Ur<strong>en</strong><br />
Organisatie & communicatie<br />
10.1 Jaarlijks ambtelijk <strong>en</strong> bestuurlijk overleg* Planoloog Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
10.2 Jaarlijkse bije<strong>en</strong>komst omgevingsgroep** Planoloog Ur<strong>en</strong> Omgeving,<br />
10.3 Instell<strong>en</strong> servicepunt klacht<strong>en</strong>behandeling** Planoloog Ur<strong>en</strong><br />
10.4 Opstell<strong>en</strong> processchema procedures<br />
klacht<strong>en</strong>behandeling**<br />
Districtshoofd Ur<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, provincie<br />
87<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
10.5 Jaarlijks overleg person<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>behandeling<br />
<strong>en</strong> watercoördinator<strong>en</strong>**<br />
Planoloog Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
10.6 Gebruik checklist watertoets* Planoloog Ur<strong>en</strong> Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
10.7 Plan van aanpak communicatie waterplan Mdw. Communicatie € 15.000 Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> 2011<br />
10.8 Ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> – aanlever<strong>en</strong> informatie voor<br />
intranetsites waterschap <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>*<br />
Mdw. Communicatie Ur<strong>en</strong><br />
10.9 Bestuurders – opstell<strong>en</strong> nieuwsbrief** Mdw. Communicatie Comm.budget<br />
10.10 Externe organisaties – opstell<strong>en</strong>persbericht** Mdw. Communicatie Comm.budget<br />
10.11 Externe organisaties – aanlever<strong>en</strong> informatie<br />
voor website**<br />
Mdw. Communicatie Ur<strong>en</strong><br />
10.12 Externe organisaties – digitale nieuwsbrief** Mdw. Communicatie Comm.budget<br />
10.13 Folder over DuBo, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>, etc.** Waterkwal.adviseur Comm.budget<br />
10.14 Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners** Mdw. Communicatie Comm.budget<br />
10.15 Watereducatie op schol<strong>en</strong>* Mdw. Educatie Ur<strong>en</strong><br />
10.16 Fietsroutes met Groninger Landschap <strong>en</strong><br />
cultuurhistorische waterwerk<strong>en</strong>**<br />
Monitoring & evaluatie<br />
Mdw. Educatie Ur<strong>en</strong><br />
11.1 Lever<strong>en</strong> jaarlijkse input voor rapportage RBW** Planoloog Ur<strong>en</strong> Gem./Provincie<br />
11.2 Afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over evaluatie KRW** Aquatisch Ecoloog Ur<strong>en</strong><br />
11.3 Activiteit<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong> in jaarplanning<br />
medewerkers*<br />
Afdelingshoofd Ur<strong>en</strong><br />
11.4 Inzett<strong>en</strong> vergunningverl<strong>en</strong>ing & handhaving* Handhaver Ur<strong>en</strong><br />
Beheer & onderhoud<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers m.b.t.<br />
zichtbaarheid <strong>en</strong> toegankelijkheid**<br />
Planoloog Ur<strong>en</strong><br />
12.3 Pilot overdracht stedelijke water<strong>en</strong> Stadskanaal* Stafmdw. WBO Ur<strong>en</strong><br />
12.4 Overdracht stedelijke water<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>** Stafmdw. WBO Ur<strong>en</strong><br />
12.5 Uitvoering OBP <strong>en</strong> effect minder maai<strong>en</strong>* Stafmdw. WBO Ur<strong>en</strong> Aanwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
88<br />
Na<br />
2010
Bijlage 14 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Wateroverlast<br />
5.25 Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kleinschalige berging<br />
nieuwbouw & herstructurering*<br />
5.27 Plan van aanpak stedelijke wateropgave<br />
Blijham**<br />
5.30 Plaats<strong>en</strong> terugslagklepp<strong>en</strong> risicovolle<br />
overstort<strong>en</strong>*<br />
5.29 Aanpass<strong>en</strong> GRP rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met<br />
10% meer neerslag**<br />
5.36 Grondwateroverlast: gebruik<br />
waterkans<strong>en</strong>kaart*<br />
5.37 Grondwateroverlast: aanlever<strong>en</strong> informatie<br />
voor communicatiemiddel<br />
5.38 Grondwateroverlast: analyse oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ordegrootte**<br />
5.39 Grondwateroverlast: opstell<strong>en</strong> plan v.<br />
aanpak**<br />
5.40 Grondwateroverlast: uitvoering<br />
Watertekort<br />
maatregel<strong>en</strong>**<br />
6.3 Aanlever<strong>en</strong> informatie voor<br />
Waterkwaliteit<br />
communicatiemiddel waterschaarste**<br />
7.3 KRW: aanlever<strong>en</strong> informatie voor<br />
communicatiemiddel<strong>en</strong>**<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
p.m. Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
p.m. Waterschap H&A,<br />
omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
€ 20.000 Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
p.m. Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
Ur<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Waterschap H&A,<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
89<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
7.4<br />
KRW: opstell<strong>en</strong> conv<strong>en</strong>ant duurzaam<br />
bouw<strong>en</strong>**<br />
7.16 Opnem<strong>en</strong> baggerknelpunt<strong>en</strong> Ecoscan in<br />
baggerplan (meekoppel<strong>en</strong> per project)**<br />
7.17 Inricht<strong>en</strong> natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers volg<strong>en</strong>s<br />
Ecoscan (meekoppel<strong>en</strong> per project)**<br />
7.18 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong><br />
klacht<strong>en</strong>analyse waterkwaliteit**<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
7.20 Opstell<strong>en</strong> Plan van Aanpak Ve<strong>en</strong>diep** H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
7.26 Aanwijz<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>t/tijdelijk<br />
doorgangdepots**<br />
Recreatie & beleving<br />
8.1 Meekoppel<strong>en</strong> belevingsaspect<strong>en</strong> bij<br />
project<strong>en</strong>**<br />
Organisatie & communicatie<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
10.3 Instell<strong>en</strong> servicepunt klacht<strong>en</strong>behandeling** H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
10.4 Opstell<strong>en</strong> processchema procedures<br />
klacht<strong>en</strong>behandeling**<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
10.6 Gebruik checklist watertoets* Richard Kampyon/<br />
Medewerker R.O.<br />
10.7 Plan van aanpak communicatie waterplan Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
10.8 Aanlever<strong>en</strong> informatie intranetsites<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> waterschap<br />
10.9 Aanlever<strong>en</strong> informatie nieuwsbrief<br />
bestuurders**<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
p.m. Waterschap H&A<br />
p.m.<br />
Ur<strong>en</strong><br />
€ 15.000 Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
€ 7.500 2011<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
90<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
10.10 Aanlever<strong>en</strong> informatie persbericht externe<br />
organisaties**<br />
10.11 Aanlever<strong>en</strong> informatie website externe<br />
organisaties**<br />
10.12 Aanlever<strong>en</strong> informatie digitale nieuwsbrief<br />
externe organisaties**<br />
10.13 Folder over DuBo, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>,<br />
etc.**<br />
10.14 Inlegvel informatiepakket nieuwe<br />
bewoners**<br />
Monitoring & evaluatie<br />
11.1 Lever<strong>en</strong> jaarlijkse input voor rapportage<br />
RBW**<br />
Beheer & onderhoud<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
Clar<strong>en</strong>ce Dr<strong>en</strong>th/<br />
Communicatiemedewerker<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
12.1 Int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> zwerfvuil** H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers t.b.v.**<br />
* = regulier werk<br />
toegankelijkheid <strong>en</strong> zichtbaarheid<br />
** = nieuwe project<strong>en</strong><br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
H<strong>en</strong>k Nieborg/Medewer-<br />
ker beheer <strong>en</strong> onderhoud<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Comm.budget<br />
Comm.budget<br />
Ur<strong>en</strong> H&A/Provincie<br />
p.m.<br />
Ur<strong>en</strong><br />
91<br />
Na<br />
2010
Bijlage 15 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Wateroverlast<br />
5.23 Waterbeheersingsplan Nieuweschans* B. Schuiling/<br />
5.24 Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kleinschalige berging nieuwbouw<br />
& herstructurering*<br />
5.28 Plan van aanpak stedelijke wateropgave<br />
Nieuweschans**<br />
5.30 Plaats<strong>en</strong> terugslagklepp<strong>en</strong> risicovolle<br />
overstort<strong>en</strong>*<br />
5.33 Aanpass<strong>en</strong> GRP rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met 10%<br />
meer neerslag**<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
5.36 Grondwateroverlast: gebruik waterkans<strong>en</strong>kaart* B. Schuiling/<br />
5.37 Grondwateroverlast: aanlever<strong>en</strong> informatie<br />
communicatiemiddel**<br />
5.38 Grondwateroverlast: analyse oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ordegrootte**<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
5.39 Grondwateroverlast: opstell<strong>en</strong> plan v. aanpak** B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
5.40 Grondwateroverlast: uitvoering maatregel<strong>en</strong>** B. Schuiling/<br />
Watertekort<br />
6.3 Aanlever<strong>en</strong> informatie voor communicatiemiddel<br />
waterschaarste**<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
€ 1.475.000 Waterschap H&A<br />
p.m. Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
p.m. Waterschap H&A,<br />
omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
€ 20.000 Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
p.m. Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
92<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Waterkwaliteit<br />
7.3<br />
KRW: aanlever<strong>en</strong> informatie voor<br />
communicatiemiddel<strong>en</strong>**<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
7.4 KRW: opstell<strong>en</strong> conv<strong>en</strong>ant duurzaam bouw<strong>en</strong>** B. Schuiling/<br />
7.17 Inricht<strong>en</strong> natuurvri<strong>en</strong>delijke oevers volg<strong>en</strong>s<br />
Ecoscan (meekoppel<strong>en</strong> per project)**<br />
7.18 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>analyse<br />
waterkwaliteit**<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
7.26 Aanwijz<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>t/tijdelijk doorgangdepots** B. Schuiling/<br />
Recreatie & beleving<br />
Opzichter<br />
8.1 Meekoppel<strong>en</strong> belevingsaspect<strong>en</strong> bij project<strong>en</strong>** L. Hut/Beleids-<br />
Organisatie & communicatie<br />
medewerker R.O.<br />
10.6 Gebruik checklist watertoets** B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
10.7 Plan van aanpak communicatie waterplan B. Schuiling/<br />
10.8 Aanlever<strong>en</strong> informatie intranetsites geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waterschap<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
10.9 Aanlever<strong>en</strong> informatie nieuwsbrief bestuurders** B. Schuiling/<br />
10.10 Aanlever<strong>en</strong> informatie persbericht externe<br />
organisaties**<br />
10.11 Aanlever<strong>en</strong> informatie website externe<br />
organisaties**<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
p.m.<br />
Ur<strong>en</strong><br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
Ur<strong>en</strong><br />
provincie Groning<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
€ 7.500 Waterschap H&A,<br />
Ur<strong>en</strong><br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
93<br />
Na<br />
2010<br />
2011
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
10.12 Aanlever<strong>en</strong> informatie digitale nieuwsbrief<br />
externe organisaties**<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
10.13 Folder over DuBo, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>, etc.** B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
10.14 Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners** B. Schuiling/<br />
Monitoring & evaluatie<br />
Opzichter<br />
11.1 Lever<strong>en</strong> jaarlijkse input voor rapportage RBW** B. Schuiling/<br />
Beheer & onderhoud<br />
Opzichter<br />
12.1 Int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> zwerfvuil** B. Schuiling/<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers t.b.v.<br />
* = regulier werk<br />
toegankelijkheid <strong>en</strong> zichtbaarheid**<br />
** = nieuwe project<strong>en</strong><br />
Opzichter<br />
B. Schuiling/<br />
Opzichter<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Comm.budget Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Comm.budget Waterschap H&A,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A,<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Provincie Groning<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
94<br />
Na<br />
2010
Bijlage 16 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Wateroverlast<br />
5.24 Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kleinschalige berging<br />
nieuwbouw & herstructurering*<br />
5.26 Plan van aanpak stedelijke wateropgave<br />
Stadskanaal**<br />
5.30 Plaats<strong>en</strong> terugslagklepp<strong>en</strong> risicovolle<br />
overstort<strong>en</strong>*<br />
B. Amsing<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
B. Amsing<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
B. Amsing<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
5.31 Onderzoek mate acceptatie water op straat** B. Amsing<br />
5.34 Aanpass<strong>en</strong> GRP rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met 10%<br />
meer neerslag*<br />
5.36 Grondwateroverlast: gebruik<br />
waterkans<strong>en</strong>kaart*<br />
5.37 Grondwateroverlast: mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzett<strong>en</strong><br />
communicatiemiddel**<br />
5.38 Grondwateroverlast: analyse oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ordegrootte**<br />
5.39 Grondwateroverlast: opstell<strong>en</strong> plan v.<br />
aanpak**<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
P. Arkema/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
B. Amsing<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
5.40 Grondwateroverlast: uitvoering maatregel<strong>en</strong>** B. Amsing<br />
Watertekort<br />
6.3 Communicatiemiddel waterschaarste**<br />
Civieltechn. Mdw.<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
p.m. Waterschap H&A<br />
€ 5.000 Waterschap H&A’s<br />
p.m.<br />
Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong>,<br />
bedrijfslev<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
€ 20.000 Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
p.m. Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
95<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Waterkwaliteit<br />
7.3 KRW: mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> inzett<strong>en</strong> comm.middel<strong>en</strong>** E. Pereira/Mdw.<br />
7.4 KRW: opstell<strong>en</strong> conv<strong>en</strong>ant duurzaam<br />
bouw<strong>en</strong>**<br />
7.16 Opnem<strong>en</strong> baggerknelpunt<strong>en</strong> Ecoscan in<br />
baggerplan (meekoppel<strong>en</strong> per project)**<br />
7.18 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>analyse<br />
waterkwaliteit**<br />
7.22 Actualisatie <strong>en</strong> uitvoering baggerplan<br />
Stadskanaal*<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
7.23 Oploss<strong>en</strong> Ceresmeerproblematiek* N. Beck/S<strong>en</strong>.<br />
7.24 Onderzoek <strong>en</strong> planvoorbereiding bagger<strong>en</strong><br />
Spoordok*<br />
7.26 Aanwijz<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te <strong>en</strong>/of tijdelijke<br />
doorgangsdepots**<br />
Recreatie & beleving<br />
8.1 Meekoppel<strong>en</strong> belevingsaspect<strong>en</strong> bij<br />
project<strong>en</strong>**<br />
Organisatie & communicatie<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
Beleidsontwikkeling<br />
10.6 Gebruik checklist watertoets* P. Arkema/Mdw.<br />
10.7 Opstell<strong>en</strong> plan van aanpak communicatie<br />
waterplan<br />
10.8 Opstell<strong>en</strong> informatie intranetsites geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waterschap<br />
Beleidsontwikkeling<br />
A. Boit<strong>en</strong>/<br />
Communicatieadviseur<br />
A. Boit<strong>en</strong>/<br />
Communicatieadviseur<br />
Comm.budget<br />
Ur<strong>en</strong><br />
p.m. Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
p.m. Philips. Prov, H&A,<br />
Vrom, GGD, RIVM<br />
p.m. Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
€ 7.500 2011<br />
Ur<strong>en</strong><br />
96<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
10.9 Opstell<strong>en</strong> informatie nieuwsbrief bestuurders** A. Boit<strong>en</strong>/<br />
10.10 Opstell<strong>en</strong> informatie persbericht externe<br />
organisaties**<br />
10.11 Aanlever<strong>en</strong> informatie website externe<br />
organisaties**<br />
10.12 Opstell<strong>en</strong> informatie digitale nieuwsbrief<br />
externe organisaties**<br />
Communicatieadviseur<br />
A. Boit<strong>en</strong>/<br />
Communicatieadviseur<br />
A. Boit<strong>en</strong>/<br />
Communicatieadviseur<br />
A. Boit<strong>en</strong>/<br />
10.13 Folder over DuBo, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>, etc.** A. Boit<strong>en</strong>/<br />
10.14 Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners** A. Boit<strong>en</strong>/<br />
Monitoring & evaluatie<br />
11.1 Lever<strong>en</strong> jaarlijkse input voor rapportage<br />
RBW**<br />
Beheer & onderhoud<br />
Communicatieadviseur<br />
Communicatieadviseur<br />
Communicatieadviseur<br />
E. Pereira/Mdw.<br />
12.1 Int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> zwerfvuil** E. Huiting<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers t.b.v.<br />
* = regulier werk<br />
toegankelijkheid <strong>en</strong> zichtbaarheid**<br />
** = nieuwe project<strong>en</strong><br />
Beleidsontwikkeling<br />
Teamleider VRO<br />
E. Huiting<br />
Teamleider VRO<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Comm.budget<br />
Comm.budget<br />
Ur<strong>en</strong> H&A/Provincie<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
97<br />
Na<br />
2010
Bijlage 17 Actie- & uitvoeringsprogramma – geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Wateroverlast<br />
5.24 Afkoppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> kleinschalige berging nieuwbouw<br />
& herstructurering*<br />
5.25 Plan van aanpak stedelijke wateropgave Ter<br />
Apel**<br />
5.30 Plaats<strong>en</strong> terugslagklepp<strong>en</strong> risicovolle<br />
overstort<strong>en</strong>*<br />
5.35 Aanpass<strong>en</strong> GRP rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>d met 10%<br />
meer neerslag*<br />
Albert Rademaker<br />
Medewerker CVT<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
Albert Rademaker<br />
Medewerker CVT<br />
Albert Rademaker<br />
Medewerker CVT<br />
5.36 Grondwateroverlast: gebruik waterkans<strong>en</strong>kaart* Albert Rademaker<br />
5.37 Grondwateroverlast: aanlever<strong>en</strong> informatie<br />
communicatiemiddel**<br />
5.38 Grondwateroverlast: analyse oorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ordegrootte**<br />
Medewerker CVT<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
5.39 Grondwateroverlast: opstell<strong>en</strong> plan v. aanpak** B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
5.40 Grondwateroverlast – uitvoering maatregel<strong>en</strong>** B. Kloosterman/Be-<br />
Watertekort<br />
6.3 Aanlever<strong>en</strong> informatie voor communicatiemiddel<br />
Waterkwaliteit<br />
waterschaarste**<br />
7.3 KRW: aanlever<strong>en</strong> informatie<br />
communicatiemiddel<strong>en</strong>**<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
p.m. Waterschap H&A<br />
€ 5.000 Waterschap H&A<br />
p.m.<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
€ 20.000 Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
p.m. Omwon<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
98<br />
Na<br />
2010
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
7.4 KRW: opstell<strong>en</strong> conv<strong>en</strong>ant duurzaam bouw<strong>en</strong>** B. Kloosterman/Be-<br />
7.16 Opnem<strong>en</strong> baggerknelpunt<strong>en</strong> Ecoscan in<br />
baggerplan (meekoppel<strong>en</strong> per project)**<br />
7.18 Plan van aanpak knelpunt<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>analyse<br />
waterkwaliteit**<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
Martin Bresser/<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
Martin Bresser/<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
7.19 Opstell<strong>en</strong> stedelijk baggerplan/uitvoeringsplan** Martin Bresser/<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
7.26 Aanwijz<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>t/tijdelijk doorgangdepots** Martin Bresser/<br />
Recreatie & beleving<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
8.1 Meekoppel<strong>en</strong> belevingsaspect<strong>en</strong> bij project<strong>en</strong>** H<strong>en</strong>k Spithorst/Mdw<br />
Organisatie & communicatie<br />
Recreatie&toerisme<br />
10.3 Instell<strong>en</strong> servicepunt klacht<strong>en</strong>behandeling** B. Kloosterman/Be-<br />
10.4 Opstell<strong>en</strong> processchema procedures<br />
klacht<strong>en</strong>behandeling**<br />
10.6 Gebruik waterkans<strong>en</strong>kaart <strong>en</strong> checklist<br />
watertoets*<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
10.7 Plan van aanpak communicatie waterplan Jaap van der Zwaag<br />
10.8 Aanlever<strong>en</strong> informatie intranetsites geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waterschap<br />
Voorlichter<br />
B. Kloosterman/Be-<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
Ur<strong>en</strong><br />
p.m. Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
€ 20.000 Waterschap H&A<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong> Waterschap H&A<br />
€ 7.500<br />
Ur<strong>en</strong><br />
99<br />
Na<br />
2010<br />
2011
Planning<br />
Nr. Omschrijving Trekker Middel<strong>en</strong> (€) Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> 2006 2007 2008 2009 2010<br />
10.9 Aanlever<strong>en</strong> informatie nieuwsbrief bestuurders** Jaap van der Zwaag<br />
10.10 Aanlever<strong>en</strong> informatie persbericht externe<br />
organisaties**<br />
10.11 Aanlever<strong>en</strong> informatie website externe<br />
organisaties**<br />
10.12 Aanlever<strong>en</strong> informatie digitale nieuwsbrief<br />
externe organisaties**<br />
Voorlichter<br />
Jaap van der Zwaag<br />
Voorlichter<br />
Jaap van der Zwaag<br />
Voorlichter<br />
Jaap van der Zwaag<br />
Voorlichter<br />
10.13 Folder over DuBo, bestrijdingsmiddel<strong>en</strong>, etc.** Martin Bresser/<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
10.14 Inlegvel informatiepakket nieuwe bewoners** Jaap van der Zwaag<br />
Monitoring & evaluatie<br />
Voorlichter<br />
11.1 Lever<strong>en</strong> jaarlijkse input voor rapportage RBW** B. Kloosterman/Be-<br />
Beheer & onderhoud<br />
leidsadviseur CVTZ<br />
12.1 Int<strong>en</strong>siver<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> zwerfvuil** Martin Bresser/<br />
12.2 Afsprak<strong>en</strong> over beheer oevers t.b.v.<br />
* = regulier werk<br />
toegankelijkheid <strong>en</strong> zichtbaarheid**<br />
** = nieuwe project<strong>en</strong><br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
Martin Bresser/<br />
Coördinator beheer<br />
buit<strong>en</strong>object<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
Comm.budget<br />
Comm.budget<br />
Ur<strong>en</strong> H&A/Provincie<br />
Ur<strong>en</strong><br />
Ur<strong>en</strong><br />
100<br />
Na<br />
2010
Bijlage 18 Kaart<strong>en</strong><br />
Aan dit waterplan zijn de volg<strong>en</strong>de kaart<strong>en</strong> toegevoegd:<br />
1. Gebiedsbegr<strong>en</strong>zing<br />
2. Hoogtekaart<br />
3. Functiekaart Provinciaal Omgevingsplan II Groning<strong>en</strong><br />
4. Landschapsontwikkelingsplan Westerwolde<br />
5. Zeedijk Reiderland<br />
6. Masterplan Kad<strong>en</strong> <strong>en</strong> bergingsgebied<strong>en</strong><br />
7. Uitvoeringsplan EHS Westerwolde<br />
8. Reguliere <strong>en</strong> inundatieknelpunt<strong>en</strong> huidige situatie <strong>en</strong> ve<strong>en</strong>oxidatie 2050<br />
9. Knelpunt<strong>en</strong> stedelijk gebied<br />
10. Verdroging watersysteem Westerwolde<br />
11. Gemiddelde droogteschade huidige situatie watersysteem Westerwolde<br />
12. Waterlicham<strong>en</strong> Europese Kaderrichtlijn Water<br />
13. Waterbodems watersysteem Westerwolde<br />
14. Visbarrières watersysteem Westerwolde<br />
15. Archeologie <strong>en</strong> cultuurhistorie watersysteem Westerwolde<br />
16. Kans<strong>en</strong> & knelpunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Bellingwedde<br />
17. Kans<strong>en</strong> & knelpunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Reiderland<br />
18. Kans<strong>en</strong> & knelpunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Stadskanaal<br />
19. Kans<strong>en</strong> & knelpunt<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te Vlagtwedde<br />
20. Waterverleidkaart Westerwolde<br />
101
1 -<br />
2<br />
Bijlage 19 Maatregel<strong>en</strong>tabel KRW <strong>en</strong> WB21 maatregel<strong>en</strong><br />
OVERZICHT MAATREGELEN / DOELEN / KOSTEN WATERSYSTEEM <strong>WESTERWOLDE</strong><br />
maatregel(pakket) maatregel(pakket) opgave waterlichaam doel waterkwaliteit doel waterkwantiteit doel overig uitgevoerd Totale kost<strong>en</strong> kost<strong>en</strong> waterschap indicatie kost<strong>en</strong><br />
voor 2015 na 2015 2027 2050 voor 2015 voor 2015 na 2015<br />
25% natuurvr. oever (12 km)<br />
Reeds 10% aanwezig KRW kanal<strong>en</strong> Westerwolde<br />
oploss<strong>en</strong> vismigratieknelpunt<br />
stuw Veelerve<strong>en</strong> (1110) KRW kanal<strong>en</strong> Westerwolde<br />
3 onderzoek voedselrijkdom slib<br />
onderzoek hermeandering +<br />
vismigratie <strong>en</strong> berging<br />
4 Pagediep/Mussel Aa<br />
5 65% inrichting EHS Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
25% natuurvr. oever (12 km)<br />
Reeds 10% aanwezig<br />
koppelkans verkek<strong>en</strong> voor<br />
masterplan, me<strong>en</strong>em<strong>en</strong> met<br />
ecologische verbindingszone<br />
robuuste zone tot Brualer<br />
Schloot voor 2027 - - € 6.600.000<br />
oploss<strong>en</strong> prioritaire<br />
migratieknelpunt<strong>en</strong> - - voor 2015 € 100.000 € 50.000 -<br />
maatregel<strong>en</strong> op basis van<br />
onderzoek KRW kanal<strong>en</strong> Westerwolde goede chemische toestand -<br />
koppelkans: realisatie<br />
baggerplan in 2012 € 50.000 € 50.000 ?<br />
maatregel<strong>en</strong> op basis van<br />
vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong> 3 miljo<strong>en</strong> ecologische verbindingszone<br />
onderzoek KRW Pagediep/Mussel Aa strom<strong>en</strong>de beek (23 km) m3<br />
Pagediep voor 2027 € 75.000 € 75.000 € 8000000 ?<br />
35% inrichting EHS Ruit<strong>en</strong><br />
Aa KRW Ruit<strong>en</strong> Aa strom<strong>en</strong>de beek<br />
vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong> 3 miljo<strong>en</strong><br />
m3 uitvoering EHS Ruit<strong>en</strong> Aa in 2027 € 10.920.000 € 1.300.000 € 7.000.000<br />
bagger<strong>en</strong> Veelerdiep<br />
Vlagtwedde - KRW Westerwoldse Aa zuid goede chemische toestand - beleving stedelijk water voor 2015 geme<strong>en</strong>te - -<br />
aanpassing rioleringsstelsel<br />
aan basisinspanning KRW kanal<strong>en</strong> Westerwolde goede chemische toestand - - voor 2015 geme<strong>en</strong>te - -<br />
afkoppeling t.b.v. optimalisatie<br />
rwzi<br />
afkoppeling t.b.v.<br />
optimalisatie rwzi KRW kanal<strong>en</strong> Westewolde goede chemische toestand - - blijv<strong>en</strong>d geme<strong>en</strong>te - -<br />
3 km natuurvri<strong>en</strong>delijke oever<br />
(25%) KRW Westerwoldse Aa zuid 25% natuurvr. oever<br />
koppelkans: extra berging door<br />
nat. oever<br />
10 herprofilering Runde (7 km) - KRW Runde strom<strong>en</strong>de beek vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong><br />
ecologische verbindingszone<br />
Westerwoldse Aa Zuid voor 2027 - - € 225.000<br />
ecologische verbindingszone<br />
herinrichting Runde voor 2015 € 6.000.000 € 1.900.000 -<br />
11 verhog<strong>en</strong> kad<strong>en</strong> (Masterplan) - WB21land kanal<strong>en</strong> Westerwolde koppelkans voor nat.oevers verkrijg<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>ste veiligheid - voor 2015 € 7.280.000 € 7.280.000 -<br />
12 zie KRW Pagediep/Mussel Aa ? WB21land Pagediep/Mussel Aa<br />
13 zie Ruit<strong>en</strong> Aa KRW zie Ruit<strong>en</strong> Aa KRW WB21land Ruit<strong>en</strong> Aa<br />
14<br />
aanleg oeverzone De Bult -<br />
Nieuwe Schans (2 km)<br />
aanleg oeverzone De Bult -<br />
Nieuwe Schans (4 km) KRW<br />
15 aanleg Binn<strong>en</strong> Aa - KRW<br />
16<br />
aanleg vispassage Nieuwe<br />
Stat<strong>en</strong>zijl - KRW<br />
17 zie Runde KRW - WB21land Runde<br />
18<br />
19<br />
20 -<br />
21<br />
22<br />
65% bestrijding verdroging<br />
(EHS)<br />
koppelkans voor strom<strong>en</strong>de<br />
beek<br />
koppelkans voor strom<strong>en</strong>de<br />
beek<br />
Westerwoldse Aa<br />
Noord 6 km beekherstel<br />
vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong> 3 miljo<strong>en</strong><br />
m3 evz Pagediep voor 2027<br />
vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong> 3 miljo<strong>en</strong><br />
m3<br />
meekoppel: masterplan kad<strong>en</strong><br />
+ berging<br />
zie Pdiep/Mussel Aa<br />
KRW<br />
zie Pdiep/Mussel Aa<br />
KRW groot<br />
uitvoering EHS Ruit<strong>en</strong><br />
Aa/bestrijding verdroging in 2018 zie Ruit<strong>en</strong> Aa KRW zie Ruit<strong>en</strong> Aa KRW groot<br />
aanleg robuuste<br />
verbindingszone Blauwe<br />
stad - Brualer Sloot in 2027 € 2.000.000 € 500.000 € 4.000.000<br />
Westerwoldse Aa<br />
Noord 6,5 km beekherstel berging boezem natuurontwikkeling voor 2015 € 9.000.000 € 4.000.000 -<br />
Westerwoldse Aa<br />
Noord opheff<strong>en</strong> vismigratieknelpunt<strong>en</strong> - opheff<strong>en</strong> migratieknelpunt<strong>en</strong> in 2015 € 500.000 € 50.000 -<br />
koppelkans voor strom<strong>en</strong>de<br />
beek<br />
vasthoud<strong>en</strong>/berg<strong>en</strong> (500,000<br />
m3)<br />
35% bestrijding verdroging<br />
(EHS) WB21land alle waterlicham<strong>en</strong> - opheff<strong>en</strong> verdroging natuur - in 2027<br />
ecologische verbindingszone<br />
herinrichting Runde voor 2015 zie runde KRW zie runde KRW -<br />
zie Ruit<strong>en</strong> Aa/Runde<br />
KRW<br />
zie Ruit<strong>en</strong> Aa/Runde<br />
KRW<br />
oploss<strong>en</strong> wateroverlast<br />
landelijk gebied - WB21land alle waterlicham<strong>en</strong> - opheff<strong>en</strong> wateroverlast - in 2011 € 300.000 € 300.000 -<br />
zie Ruit<strong>en</strong> Aa/Runde<br />
KRW<br />
bagger<strong>en</strong> B.L. Tijd<strong>en</strong>skanaal<br />
<strong>en</strong> Ruit<strong>en</strong> Aa Kanaal KRW alle waterlicham<strong>en</strong> goede chemische toestand - (vaar)recreatie voor 2027 - - € 4.800.000<br />
realiser<strong>en</strong> ca 3 ha berging voor<br />
realiser<strong>en</strong> ca 10 ha berging<br />
voor stedelijk gebied<br />
(indicatief <strong>en</strong> obv lineaire<br />
voorkom<strong>en</strong> wateroverlast<br />
e<strong>en</strong> gedeelte van<br />
stedelijk gebied (indicatief)<br />
onderzoek naar opheff<strong>en</strong><br />
grondwateroverlast binn<strong>en</strong> 4<br />
berek<strong>en</strong>ing) WB21sted stedelijk water -<br />
stedelijk gebied - voor 2050 € 600.000 € 600.000 groot<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> WB21 sted stedelijk water - opheff<strong>en</strong> grondwateroverlast - in 2010 € 100.000 € 20.000 beperkt<br />
Afkorting<strong>en</strong>:<br />
€ 36.925.000 € 15.525.000<br />
KRW = Kaderrichtlijn Water land = landelijk gebied waarvan gedekt € 14.780.000<br />
WB21 = Waterbeheer 21e eeuw sted = stedelijk gebied waarvan niet gedekt € 745.000<br />
102