zelfvertrouwen in de lespraktijk - Netty Gelijsteen

leerling steekt. Aangeven dat een uitspraak negatief overkomt bij anderen en
waarom dat is, geeft de leerling een mogelijkheid om inzicht te krijgen in zijn
handelen. Daardoor staat, naar mijn mening, het vermogen tot empathie van een
docent recht tegenover een docent die vooroordelen heeft over de leerling.
Een veilige, ontspannen sfeer in de klas met minder conflicten staat, volgens
Morrison en McIntyre voor spreiding van macht tussen docent en leerling en
emotionele aanvaarding van de leerling door de docent. Of zoals Roger meent dat
de docent met het aanvaarden van de eigen emoties zijn onafhankelijkheid bewijst.
De handelingen gericht op de spreiding van macht wil ik verwerken in de observatie
van een les, de emotionele aanvaarding in de interventie voor de start van de les,
waarin de gedachten van de docent worden gemeten.
In de onderzoeken van Adams en Cohen vind ik de invloed van de vooroordelen
van de docent. In die onderzoeken gaat het over de invloed die het uiterlijk van de
leerling heeft op het vooroordeel van de docent. Vindt de docent dat de leerling er
vriendelijk uitziet dan denkt de docent dat die leerling ook vriendelijk is. Als de
docent denkt dat de leerling er slim uitziet dan kan een leerling beter presteren,
volgens het vooringenomen standpunt van de docent.
In de onderzoeken van Tausch en Tausch vind ik de invloed van het maken van
positieve verschillen tussen leerling. Volgens deze onderzoeken oordeelt de docent
vooral negatief over de leerling. De docent geeft een negatief beeld van de leerling
aan zijn groepsgenoten. Als de docent over elke leerling positief is, bevordert dat
een positief klimaat in de klas en kan het voor een positieve onderlinge band tussen
de leerlingen zorgen.
De andere persoonlijke kenmerken van een docent volgens Rogers, namelijk „in
harmonie met anderen en zichzelf zijn‟, wil ik gebruiken om de ontspannen sfeer in
de klas te kunnen meten in de interventie.
Voor het meten van deze houding, deze gedachten van de docent, wil ik proberen
een instrument te ontwikkelen gebaseerd op stellingen. De docenten en de
leerlingen waarderen de stellingen, zodat naast een waardering van de gedachten
van de docent ook wordt gemeten of die gedachten overkomen. Dat laatste door
het bevragen van de leerlingen.
De stellingen
1. Mijn lessen worden beïnvloed door mijn emoties. Die emoties spelen een rol
tijdens de les. (gedrag klopt bij emotie, Rogers)
2. Als docent heb ik altijd gelijk.
(verschuilen achter de docentenrol, Rogers)
3. Ik hou rekening met mijn vooroordelen over bepaalde leerlingen.
(bewust van eigen vooroordelen, Rogers)
Onvoorwaardelijk zonder vooroordelen wordt de stelling:
4. Zonder enige reserve is elke leerling mij even lief.
(altijd een positief beeld van leerlingen, Morrison en Mc Intyre, Tausch)
5. Ik weet bij binnenkomst hoe leerlingen gaan reageren.
(onvoorwaardelijk zonder vooroordelen, Adams en Cohen)
De volgende stellingen zijn geïnspireerd door de personen die tussen haakjes
genoemd worden. De stellingen gaan over het positief benaderen van alle
leerlingen door verschillen te maken:
6. ik weet van elke leerling iets positiefs. (Tausch en Tausch)
74