zelfvertrouwen in de lespraktijk - Netty Gelijsteen

meegewerkt; één docent is nog leraar in opleiding (LIO); één docent heeft vorig jaar
zijn opleiding afgerond; één docent staat al dertig jaar voor de klas; en één docent
staat tien jaar voor de klas. Het zijn allen mannen. De leeftijd van de docenten
varieert: er is een twintiger, een dertiger, een veertiger en een vijftiger. De vakken
die ze geven zijn Natuurkunde, Nederlands, Mens en Maatschappij en Grafimedia,
wat een praktijkvak is. De lokalen zijn gelegen op het zuiden en op het noorden, op
de derde en de tweede verdieping. Eén lokaal is gemiddeld van grootte; één lokaal
is ruim; en één lokaal is een afgesloten ruimte binnen een groter lokaal dat als de
docent staat, zicht geeft op een ander lokaal; en één lokaal is een „leerplein‟.
Gemiddeld waren er in de lessen vijfentwintig leerlingen, behalve bij het „leerplein‟,
daar waren vijftig leerlingen aanwezig, verdeeld in drie groepen met in totaal vier
begeleidende docenten.
De observatie-instrumenten, stellingen gewaardeerd door de docent, stellingen
gewaardeerd door leerlingen en de observatiescores van alle handelingen van de
docent die het zelfvertrouwen van de leerling bevorderen, zijn getest op praktische
problemen en doelmatigheid.
5.1.1 Score eerste proef
De handelingen zijn van zesentwintig teruggebracht naar vijfentwintig handelingen.
Een handeling, namelijk nummer 17, staat er dubbel in. Daarover later. De scores
zijn weergegeven in een „zon‟ met vijfentwintig stralen en met een onderverdeling
van concentrische cirkels om de frequentie van de acties per twee in een vakje,
weer te kunnen geven. Zie bijlage 4.
5.1.2 Praktische problemen bij het invullen van de stellingen
De stellingen moesten voor de les worden ingevuld. Dat lukt niet. Allereerst heeft de
docent zijn aandacht nodig voor de aanstormende leerlingen. En als de leerlingen
nog niet voor de deur staan, gebruikt de docent zijn tijd om zich voor te bereiden op
de les.
In drie van de vier gevallen heeft de docent zijn stellingen tijdens de les
gewaardeerd. Eén docent heeft de waardering later op de dag ingevuld.
De at random vastgestelde leerlingen: nummer zeven, veertien en eenentwintig
waren moeilijk door mij te vinden. Ik ken de leerlingen niet en de docenten
gebruikten geen absentielijst. Met de lijst die ik voor me had, kon ik de leerling die ik
nodig had niet vinden. Ik moest tijdens de les vragen wie welk nummer was. Alle
leerlingen hebben de stellingen tijdens de les gewaardeerd. In elke klas overlegt
een van de drie leerlingen met zijn buur. De leerlingen vroegen zich af welke docent
bedoeld wordt in de stellingen.
5.1.2.1 Score stellingen herwaarderen
De score op de beoogde manier beschreven in hoofdstuk 6.3 doet geen recht aan
de nauwkeurigheid die mogelijk is bij het invullen van de score. De beoogde score
houdt in dat elke stelling die „waar‟ gewaardeerd wordt meetelt voor één punt als
het hokje een tot drie hokjes vanaf de juiste waardering wordt aangekruist. Als een
stelling is gewaardeerd met een hokje dichtbij of naast het midden, zou dat
gewaardeerd moeten worden in de score van de stelling. Ook een nauwkeurig
51