zelfvertrouwen in de lespraktijk - Netty Gelijsteen

een positief klimaat in de klas en kan het voor een positieve onderlinge band tussen
de leerlingen zorgen.
De andere persoonlijke kenmerken van een docent volgens Rogers, namelijk „in
harmonie met anderen en zichzelf zijn‟, wil ik gebruiken om de ontspannen sfeer in
de klas te kunnen meten in de interventie.
Voor het meten van deze houding, deze gedachten van de docent, wil ik proberen
een instrument te ontwikkelen gebaseerd op stellingen. De docenten en de
leerlingen waarderen de stellingen, zodat naast een waardering van de gedachten
van de docent ook wordt gemeten of die gedachten overkomen. Dat laatste door
het bevragen van de leerlingen.
3.19.2 De handelingen meten
De stimulerende actie, handelingen van de docent die het zelfvertrouwen van de
leerling beïnvloeden zijn beschreven in verschillende onderzoeken, bijvoorbeeld in
de onderzoeken die hierboven zijn genoemd en literatuur over het bevorderen van
zelfvertrouwen. Bijzonder is dat alle stimulerende maatregelen uit die literatuur zijn
samengevat in de eerste dimensie van Mazano (2008). In de eerste dimensie wordt
het klassenklimaat, de motivatie en acceptatie en de feedback beschreven. De
hoeveelheid acties en het doel dat zij dienen, die Mazano beschrijft in de eerste
dimensie zijn:
acht acties die bijdragen aan het veilige klassenklimaat
acht acties die bijdragen aan de motivatie en acceptatie van de leerling
negen acties uit de strategieën die de docent gebruikt om de leerling te
motiveren en te accepteren
Uit de techniek van het vragen stellen beschreven door Jos Tielemans (1999) haal
ik
twaalf acties die bijdrage aan het bevestigen van de leerling door de docent en het
geven van feedback van de docent aan de leerling door het stellen van vragen. Hier
voeg ik nog een actie aan toe: het waarde vrij stellen van de vragen, volgens
Gordon (1980)
Alle acties van Marzano zijn beschreven in paragraaf 12.3.4, de techniek van het
vragen stellen in paragraaf 12.3.2
Voor mijn interventie wil ik deze acties van de docent die invloed hebben op het
zelfvertrouwen van de leerling, ordenen tot een checklist waarmee ik, tijdens een
observatie van een les, kan turven hoeveel acties en hoe vaak die acties
voorkomen van de docent.
3.19.3 Wat niet gemeten wordt in mijn interventie
De feedback die bestaat uit de beoordeling van het werk wil ik niet verwerken in
mijn observatie. Hoewel de feedback na een toets of opdracht van groot belang is
voor de leerprestatie van de leerling, is deze niet direct als handeling te zien in de
klas. Daarom krijgt de beoordeling of de schriftelijke feedback geen plaats in de
checklist. Nogmaals: die beoordelingen zijn wel van belang voor het zelfvertrouwen
van de leerling. Het zijn echter handelingen die na de les plaatsvinden en niet direct
te linken zijn aan het gebeuren in de klas. Ze vallen buiten de scope van dit
onderzoek.
3.20 Aangepast conceptueelmodel
38