zelfvertrouwen in de lespraktijk - Netty Gelijsteen

veranderen. De feedback moet snel, specifiek, duidelijk en objectief zijn en de
leerkracht moet open vragen stellen. Het affectieve klimaat in de klas moet
voldoen aan hoge eisen. Met het affectieve klimaat wordt bedoelt de oprechtheid
van de leerkracht, de echtheid, onvoorwaardelijke en emfatische houding van de
docent.
3.12 Invloed van de docent vanuit de factoren in de leertheorieën
3.12.1 Voorwaarde voor goed onderwijs volgens Volman
Volgens Monique Volman (2006) in haar oratie “Jongleren tussen traditie en
toekomst; de rol van de docent in leergemeenschappen” is de voorwaarde voor
onderwijs een emotioneel stabiele leerling. Om te kunnen leren moet je volgens
haar zelfvertrouwen hebben, nieuwsgierigheid zijn en geen emotionele problemen
hebben. Sociale vaardigheden verwoordt in de competenties van een vakopleiding
kunnen houvast geven voor een leerling die sociaal minder handig is, dergelijke
vaardigheden kunnen dienen als een reddingsvest, aldus Volman.
Leeropdrachten moeten volgens Volman voldoen aan:
1. Gedeeld leren bestaat uit onderdelen van het werken in groepjes dat moet
leiden tot een geheel.
2. Betekenisvol leren is een link leggen met het toekomstig werk of het nut voor
samenleving of anderen.
3. Reflectief leren:
eigen reflectie op functioneren en ontwikkeling. De vraag stellen: welke
competentie wil je leren of kun je hier leren?
reflectie op het belang maatschappelijk of anders
reflectie op eigen relatie tot beroep
4. toepasbare leeruitkomst:
het geleerde is ook bruikbaar in andere situaties
de eigen veranderingen door nieuwe kennis, competenties en positie
(ontwikkelen van professionaliteit)
zelf thema‟s en onderwerpen laten aandragen en manieren voor verwerken
verantwoording voor rol in de groep ten aanzien van regels en gedrag
gelijkwaardigheid tussen docenten en leerling
participatie op school, creëren van een sterke band
3.12.2 Sociaal constructivisme en het gedrag van de docent
De auteurs Bolton en Hill (1996/ 2004) maken geen onderscheid in biologische en
mentale denkprocessen en sluiten zich daarmee aan bij het werk van Piaget (1970)
en Vygotsky (1961-1991) die beiden stellen dat cognitie gegrondvest wordt in
handelingen. Uitsluitend door een daadwerkelijk motorische interactie aan te gaan
met de omgeving, kunnen mentale processen ontstaan. Het leren toepassen van
kennis in een maatschappelijke omgeving of een omgeving die daar op lijkt.
In de sociaal culturele constructivistische theorie van Rogoff (1998), Lave en
Wenger (1991) en Wenger (2000) wordt gesteld dat leren participeren is in de
activiteiten van de gemeenschap. Het doceren van de leertaak is omschreven door
Vygotsky die het de ontwikkeling van de naaste zone noemt. De kennis die net
buiten het bereik van de leerling ligt. De docent moet zorgen voor een leeropdracht
die net iets boven het kunnen van de leerling lijkt te liggen, zo ontstaat een
25