You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
‘Platte padden’?<br />
01<br />
Dinsdag<br />
April 2008<br />
geeft antwoord op pagina 3<br />
Reportage<br />
Nederlands afval<br />
populair in Afrika<br />
...<br />
Voor ons afval, voor Afrikanen nog<br />
prima bruikbaar. Handelaar Chinedu<br />
reist zes keer per jaar naar Nederland,<br />
op zoek naar tweedehands spullen. De<br />
mileu-inspectie gooit roet in het eten.<br />
Werkt bevrijdend.<br />
06 24<br />
Kunnen wij jou<br />
ook als freelancer<br />
in de ICT<br />
verwelkomen?<br />
www.staffing.nl<br />
..........................................................................................................................................................................................................<br />
<strong>Vrouw</strong> <strong>zoekt</strong> <strong>Pool</strong><br />
Stefanie de Vries<br />
WEGIERSKA GÓRKA<br />
...<br />
Hij leek niet op de mijnwerkers<br />
die ze van oude foto`s<br />
kende. Zijn huid was bruin<br />
van de kolen die in grote stapels<br />
op het ruige terrein van<br />
Wrazelstock lagen. ‘Ik dacht<br />
dat kolen zwart waren’, vertelt<br />
Eva Groenevelden nu.<br />
Giechelend: ‘Ik wist het verschil<br />
niet eens tussen bruin-<br />
en steenkool.’ Nu is ze een<br />
expert.<br />
Eva (36) is een van de vijfentwintig<br />
Nederlandse vrouwen<br />
die zijn neergestreken<br />
in Wegierska Górka, het<br />
dorp naast de bruinkoolgroeven<br />
van Wrazelstock in<br />
de bergen van Zuid-Polen.<br />
Ze is een ‘bruinkool groupie’,<br />
een westerse vrouw die<br />
de liefde van haar leven vindt<br />
in de <strong>Pool</strong>se mijnen. Het is<br />
een groep vrouwen die elk<br />
jaar groeit. Volgens het Europees<br />
Instituut voor Immigratie<br />
in Barcelona zijn sinds<br />
Bondscoach<br />
Oranje heeft een<br />
voetbalfluisteraar<br />
...<br />
Okee hoor, dat bondscoach Bert van<br />
Marwijk Frank de Boer en Phillip Cocu<br />
meeneemt naar Oranje. Pas echt blij<br />
zijn we met Dick ‘Cookie’ Voorn. U weet<br />
wel, de ‘voetbalfluisteraar’.<br />
2003 zeker 1.532 vrijgezelle,<br />
westerse vrouwen neergestreken<br />
in de Zuid-<strong>Pool</strong>se<br />
regio. In Wegierska Górka,<br />
vijf jaar terug nog een dorp<br />
van niets, wonen tientallen<br />
Nederlandse, Franse, Duitse<br />
en Britse vrouwen in pittoreske<br />
boerderijtjes en opgeknapte<br />
arbeiderswoninkjes.<br />
Overdag drinken ze samen<br />
koffie, mailen ze met het<br />
thuisfront en zorgen ze voor<br />
de kinderen. Als om vijf uur<br />
de sirene van de mijn klinkt,<br />
wandelen ze naar de mijnschacht,<br />
waar hun echtgenoten<br />
na een dag noeste arbeid<br />
bruingeblakerd naar boven<br />
worden getakeld in kleine<br />
liftjes. De mannen, tussen<br />
de zestien en vijfenzestig jaar<br />
oud, werken elke dag acht<br />
uur onder grond. Ze hakken<br />
de bruinkool los uit de rotsachtige<br />
grond en takelen de<br />
diepbruine kolen naar de<br />
oppervlakte. De helft van de<br />
mijnwerkers van Wegierska<br />
Górka is inmiddels ge-<br />
trouwd met een westerse<br />
vrouw.<br />
In Nederland wilde het<br />
Eva niet lukken in de liefde.<br />
Er was een gestreste advocaat<br />
die nooit tijd voor haar<br />
maakte, een wanhopige<br />
oud-schoolgenoot die na<br />
een week al over kinderen<br />
begon en een lange, slopende<br />
latrelatie met een jongleur.<br />
‘Ik ging niet naar Polen<br />
voor de liefde’, zegt ze nu.<br />
‘Maar toen ik op een georganiseerde<br />
tocht in de Karpa-<br />
PETER BLOK/HH<br />
Steeds meer westerse vrouwen trekken naar Zuid-Polen om te trouwen met<br />
een mijnwerker. ‘Er is een groeiende hang naar ongecompliceerde liefde.’<br />
ten in Wegierska Górka uitkwam<br />
en Pjotr voorbij zag<br />
lopen, brak er iets.’ Vrijgevochten<br />
Eva voelde bij het<br />
zien van Pjotrs torso de behoefte<br />
voor de mijnwerker te<br />
zorgen. Toen de liefde werd<br />
beantwoord, zegde ze haar<br />
baan bij een olieconcern in<br />
Delft op, en verhuisde ze in<br />
mei 2005 naar het <strong>Pool</strong>se gehucht.<br />
Daar trouwde ze na<br />
twee weken met de streng<br />
katholieke Pjotr (29).<br />
Lees verder op pagina 2
2<br />
<br />
<br />
Dagblad De Pers<br />
Nieuws<br />
Polen Westerse vrouwen vallen voor stoere mijnwerkers<br />
‘We snappen elkaar<br />
ook zonder woorden’<br />
Vervolg van pagina 1 ...<br />
Het is niet moeilijk te begrijpen wat<br />
de vrouwen van Wrazelstock trekt. De<br />
bergen rondom de mijnen zijn majestueus,<br />
het leven geordend en relaxed,<br />
de mijnwerkers stoer maar beleefd.<br />
Carrièrevrouwen die geen gelijkwaardige<br />
relatie kunnen vinden<br />
in hun eigen land, blijken te snakken<br />
naar de ouderwetse mannen van<br />
Zuid-Polen. Volgens relatietherapeute<br />
Wilma Vlijmstok, verbonden aan<br />
de Universiteit van Groningen, is het<br />
een trend die we vaker gaan aantreffen<br />
de komende jaren. ‘Hoogopgeleide<br />
vrouwen vinden het lastig een<br />
relatie aan te gaan in hun drukke bestaan.<br />
Wanneer ze op vakantie een<br />
fling hebben, zijn ze eerder geneigd<br />
zich te binden. Daarbij komt dat ze in<br />
hun eigen land niet graag gezien zouden<br />
worden met een bouwvakker of<br />
een stratenmaker. Maar een arbeider<br />
in een ver oord heeft iets exotisch.’<br />
Via vrienden en kennissen zijn de<br />
meeste mannen van Wegierska Górka<br />
aan de vrouw geraakt. Eva: ‘Vriendinnen<br />
uit Nederland komen langs en<br />
willen nooit meer weg. Als ze dan een<br />
leuke mijnwerker tegenkomen, tja,<br />
dan blijven ze.’<br />
En zo is Wegierska Górka de afgelopen<br />
jaren uitgegroeid tot een internationale<br />
gemeenschap. Er rennen<br />
kleine kinderen door de nauwe stra-<br />
De PvdA is een amateuristische organisatie.<br />
Er is grote spanning tussen<br />
leider Wouter Bos en de leden.<br />
En Bos zaait ook nog eens twijfel<br />
over zijn eigen positie.<br />
Kustaw Bessems<br />
DEN HAAG<br />
...<br />
PvdA-Eerste Kamerlid en oud-minister<br />
Klaas de Vries uitte gisteren stevige<br />
kritiek bij de presentatie van het boek<br />
Van Drees tot Bos, door Arie van der<br />
Zwan. De Vries wijst erop dat Wouter<br />
Bos een ander ‘karakter’ heeft dan<br />
voorgaande partijleiders. ‘Vroeger zat<br />
ten, half <strong>Pool</strong>s, half Nederlands of<br />
Frans. De schotelantennes op de daken<br />
van de boerderijen verraden<br />
welke mijnwerker een westerling aan<br />
de haak heeft geslagen. De vrouwen<br />
vullen hun nieuwe leven naar eigen<br />
inzicht. Vlaamse Lieve (62) heeft een<br />
lunchroom geopend op het kerkplein,<br />
waar je Nederlandse pannenkoeken<br />
kunt eten en Vlaamse wafels.<br />
De Duitse Gerlich (38) runt een oppasservice<br />
voor moeders die even terug<br />
naar eigen land zijn.<br />
‘Als ik de sirene<br />
van de mijn hoor,<br />
valt alles op<br />
zijn plek’<br />
Terry, een oncoloog uit Manchester,<br />
assisteert de dorpsarts wanneer ze<br />
kan en schrijft daarnaast een korte<br />
novelle. Ze glimlacht steevast als ze<br />
over haar echtgenoot Vlakjov (64)<br />
vertelt. ‘Als ik de sirene van de mijn<br />
hoor, en weet dat hij binnen een half<br />
uur thuis is, valt alles op zijn plek.’<br />
Een vriendin van de mollige veertiger<br />
werd verliefd op Vlakjovs neef.<br />
Terry kwam een jaar geleden naar het<br />
huwelijk en ontmoette Vlakjov tijdens<br />
een traditionele <strong>Pool</strong>se dans.<br />
‘Het was liefde op het eerste gezicht’,<br />
het partijleiderschap in je vezels, in je<br />
bloed. Het was een missie. Tegenwoordig<br />
zegt de partijleider dat hij<br />
niet weet of hij wel weer lijsttrekker<br />
wil worden zonder dat dat iemand<br />
opvalt.’<br />
Bos zei onlangs in interviews inderdaad<br />
dat hij pas kort voor de volgende<br />
Tweede Kamerverkiezingen<br />
wil zeggen of hij in de running is. ‘Hij<br />
creëert zo onzekerheid over zijn leiderschap’,<br />
zegt De Vries. ‘Ik heb dat<br />
nog nooit meegemaakt. Je praat niet<br />
over een eventueel vertrek totdat je<br />
daadwerkelijk wisselt. Tot die tijd ga<br />
je ervan uit dat je blijft.’<br />
aldus Terry. Vlakjov, een gedrongen<br />
man met krullend zwart haar, beaamt<br />
de chemie met een ferme hoofdknik.<br />
Uit veel meer dan dat bestaat zijn Engels<br />
nog niet. Maar, aldus Terry, dat<br />
hoeft ook niet. ‘We snappen elkaar<br />
zonder woorden. Na jaren van ingewikkelde<br />
relaties is dit een verademing.’<br />
Elke avond om half zes zet ze<br />
de borsjt klaar, soms met witte bonen<br />
in tomatensaus om Vlakjov kennis te<br />
laten maken met haar achtergrond.<br />
De hang naar een ongecompliceerde<br />
relatie met een <strong>Pool</strong>se mijnwerker<br />
wordt steeds vaker opgepikt<br />
door de commercie. Na reisbureaus<br />
in Engeland en België organiseert het<br />
Overijsselse MiningLove nu ook reizen<br />
naar Zuid- en Midden Polen. Teresa<br />
Grom begeleidt iedere twee<br />
maanden een groep alleenstaande<br />
vrouwen naar het gebied. ‘We doen<br />
ook aan cultuur hoor, we wandelen<br />
door de bergen, bezoeken een oudconcentratiekamp<br />
in de buurt. Maar<br />
de reis eindigt steevast met een rondleiding<br />
door een mijn. Industrial tourism<br />
noemen we het. Maar iedereen<br />
weet waar dat voor staat, haha.’<br />
Van de veertien vrouwen die op<br />
een mijnreis gaan, blijven er gemiddeld<br />
twee direct hangen aan een <strong>Pool</strong><br />
en gaan er drie later terug voor de<br />
liefde. ‘Vergeet Senegal, Cuba en Sri<br />
Lanka’, verzekert Teresa. ‘En kom<br />
naar de mijnen van Polen.’ 1<br />
De Vries bekritiseert ook de manier<br />
waarop Bos zijn leiderschap invult.<br />
‘Hij heeft weinig op met partijleden<br />
in de culturele sector, de volkshuisvesting<br />
en de gezondheidszorg – er<br />
blijven er geen over. Er is grote spanning<br />
tussen de leider en de leden. De<br />
partij wordt gerangeerd in de voorkeur<br />
van de leiding. Dat is niet verstandig.’<br />
De Vries doelt op geklaag van Bos<br />
over ‘oud-linkse’ PvdA’ers met allerlei<br />
bestuurlijke functies in het land die<br />
linkse kabinetsplannen tegenhouden.<br />
Bijvoorbeeld bestuurders van<br />
woningcorporaties die niet genoeg<br />
...............................................................................................................................................................<br />
Vandaag<br />
Het is vandaag een grijze dag. In de<br />
loop van de dag gaat het regenen, met<br />
name in het noorden. De wind trekt<br />
daarbij behoorlijk aan. Boven land<br />
staat windkracht 4-5. Richting de kust<br />
waait het harder, 6-7 Beaufort. Het<br />
wordt 9 graden in het noorden en 12<br />
in het zuiden van het land. Het zuiden<br />
krijgt tevens de meeste zon over<br />
zich heen.<br />
In de bloei van hun leven<br />
Het is een dappere zet van de Rolling<br />
Stones. De heren op leeftijd hebben<br />
geld beschikbaar zouden stellen voor<br />
probleemwijken. De Vries: ‘Als mensen<br />
met een maatschappelijke functie<br />
gedragsregels opgelegd krijgen omdat<br />
zij lid zijn van een partij, dan raad<br />
ik ze sterk af om daarnaar te luisteren.<br />
Die mensen hebben een verantwoordelijkheid<br />
en als ze niet precies doen<br />
wat het kabinet zegt, dan moet je daar<br />
zakelijk mee omgaan en hen niet<br />
wegzetten als ouderwets.’<br />
De kritiek van De Vries komt in<br />
een rottige periode voor Bos. Linksliberale<br />
PvdA’ers vinden hem te voorzichtig,<br />
socialisten vinden hem te<br />
rechts, íedereen vindt hem te onzicht-<br />
Morgen<br />
Woensdag wordt een wisselvallige<br />
dag die met name in het noorden<br />
buiig gaat verlopen. De Zeeuwse kust<br />
krijgt nog wat zon. De temperatuur<br />
doet een stapje terug. In het westen<br />
wordt het 10 graden. Noord-Nederland<br />
mag rekenen op 8 graden. De<br />
wind is nog merkbaar aanwezig en<br />
waait boven land met een gemiddelde<br />
kracht van 5 Beaufort.<br />
zich voor de concertfilm Shine A Light<br />
laten filmen door regisseur Martin<br />
Oud-minister ’Partij wordt gerangeerd in de voorkeur van de leiding’<br />
De Vries keihard over PvdA-leider<br />
baar en de Amsterdamse burgemeester<br />
Cohen houdt de suggestie levend<br />
dat hij – in Bos’ plaats – in is voor een<br />
premierschap. PvdA-voorzitter Lilianne<br />
Ploumen houdt Bos voor dat<br />
2008 ‘het jaar van de waarheid’ moet<br />
worden voor het huidige kabinet en<br />
Bos heeft niet zo’n goede pers.<br />
Klaas de Vries wijt ‘de zwakte van<br />
de huidige PvdA’ niet alleen aan Bos,<br />
maar ook aan de ‘organisatorische<br />
verzwakking’ die in de jaren negentig<br />
plaatsvond onder toenmalig voorzitter<br />
Felix Rottenberg. Leden kregen<br />
minder inspraak. ‘De partij is te centralistisch<br />
en wordt overwegend ama-<br />
...........................<br />
Selectie werkzaamheden:<br />
Assen (bus)<br />
Arriva 4, 5, 7, 20, 50, 51, 83 en 116, Halten<br />
Zuidersingel en Weiersstr. vervallen.<br />
Ede (bus)<br />
Wegwerkzaamheden. Veolia 3, 4, 5, 6,<br />
107, 108, 681. Halten Ericaln (alleen richting<br />
centrum) en Politiebur. vervallen.<br />
Amsterdam (bus)<br />
Wegwerkzaamheden. Connexxionlijnen<br />
165 (Amsterdam) en 199 (Amsterdam<br />
Zuid). Halte Gustav Mahler vervalt.<br />
Hoofddorp/Lijnden (bus)<br />
Wegwerkzaamheden<br />
Connexxionlijn 145. Halten Vijfhuizerweg,<br />
Cornelia’s Hoeve, Hoofdweg 271 in<br />
Hoofddorp en halten Hoofdweg 199,<br />
Lijnden in Lijnden vervallen.<br />
Gorinchem (bus)<br />
Wegwerkzaamheden<br />
Arrivalijnen 47, 73, 78, 79. Halte<br />
Walstraat/Centrum vervallen.<br />
MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV<br />
ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M)<br />
OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Scorsese. De documentaire is binnenkort<br />
op het grote scherm te zien. Inclusief<br />
alle rimpels van Keith, het onbewogen<br />
gezicht van Ronnie en de enorme<br />
lippen van Mick. 1 FOTO: REUTERS<br />
Bos<br />
teuristisch gerund. De SP is ook centralistisch,<br />
maar tenminste wel professioneel.<br />
En ik kijk soms met bewondering<br />
naar de organisatie van<br />
het CDA. Leden hebben bij ons bijna<br />
niets in de melk te brokkelen.’<br />
De kritiek op de partijorganisatie<br />
wordt goeddeels erkend door de<br />
nieuwgekozen voorzitter Ploumen,<br />
die pas voorstellen heeft gedaan om<br />
de leden weer wat meer inspraak te<br />
geven. Zo moeten er inhoudelijke<br />
congressen komen waar leden stemrecht<br />
krijgen. 1<br />
...................................................................<br />
Argus Wilders past Fitna op drie punten aan<br />
Oost-Duitsland Preutse partijbonzen<br />
De Stasi had<br />
haar eigen<br />
pornofabriekje<br />
Onder de communisten was westerse<br />
pornografi e taboe. Maar het voormalige<br />
Oost-Duitse leger was niet<br />
onder één hoedje te vangen: de militairen<br />
maakten gewoon hun eigen<br />
seksfi lms.<br />
Tony Paterson<br />
BERLIJN<br />
...<br />
In de films zien we met name vrouwelijke<br />
soldaten met blote borsten,<br />
die er puur en alleen zijn voor het gerief<br />
van hun meerderen en (uiterlijk)<br />
preutse partijbonzen. Het bewijs<br />
voor deze geheime staatsporno-industrie<br />
is onthuld in een documentaire<br />
van de MDR, een tv-zender uit<br />
het oosten van Duitsland.<br />
Het Oost-Duitse leger stond in de<br />
jaren van het Warschau-pact bekend<br />
als keihard en nietsontziend. Maar<br />
uit de documentaire Pornografie uit de<br />
DDR blijkt dat het tegelijkertijd stiekem<br />
160 man had vrijgemaakt die<br />
films moesten maken voor een klein<br />
groepje pornoliefhebbers.<br />
Dietmar Schürtz (57), een voormalig<br />
geluidstechnicus, acteerde in<br />
de films. Volgens hem was de speciale<br />
eenheid opgezet in 1982. In de zeven<br />
jaar tot de val van het communisme<br />
in 1989 slaagde ze erin twaalf erotische<br />
films te maken. ‘Ze werden in<br />
het geheim opgenomen, maar wel<br />
deels met toestemming van hoge officieren’,<br />
zegt Schürtz. De premières<br />
werden druk bezocht: ‘Alle bazen<br />
kwamen kijken, deels uit nieuwsgierigheid,<br />
deels uit pure lust.’<br />
De films werden opgenomen met<br />
16-mm-camera’s. Een militair hospitaal<br />
diende als studio. De meeste van<br />
de zo op het eerste gezicht nymfomane<br />
vrouwen waren burgermedewerksters<br />
van het leger. ‘We vroegen<br />
ze gewoon of ze mee wilden doen en<br />
bijna iedereen zei meteen ja’, aldus<br />
Schürtz.<br />
De stijl van de films die in de documentaire<br />
te zien zijn, doet denken<br />
aan die van de vroege Scandinavische<br />
porno-cinema. En wat opvallender is,<br />
zeker voor de socialistische voorhoedestaat<br />
die de DDR was: de gebreken<br />
van het communisme werden soms<br />
blijmoedig op de hak genomen.<br />
Zo is er een scène waarin een man-<br />
Honecker, ook liefhebber? REUTERS<br />
nelijke arbeider op het spreekuur van<br />
een vrouwelijke dokter verschijnt.<br />
Hij moet zijn bovenlijf ontbloten<br />
voor onderzoek, maar dan blijkt dat<br />
hij alleen maar komt om haar kapotte<br />
auto te repareren. Prompt gaat de<br />
dokter zelf uit haar witte jas, zó dankbaar<br />
is ze dat er in een land dat vrijwel<br />
geen enkele automonteur heeft er<br />
uitgerekend eentje in háár wachtkamer<br />
komt.<br />
De gebreken van<br />
het communisme<br />
worden blijmoedig<br />
op de hak genomen<br />
Een ander hoogtepunt toont een<br />
vrouwelijke soldaat met helm die<br />
zonder veel morren gevolg geeft aan<br />
het bevel ‘Ontbloot uw borsten!’ De<br />
scènes staan in schril contrast met de<br />
sfeer van openbare zedelijkheid die<br />
in de DDR de boventoon voerde. Nudisme<br />
en naakt zwemmen waren<br />
weliswaar toegestaan, maar eenieder<br />
die westerse seksblaadjes wilde invoeren,<br />
werd zonder pardon aan de<br />
grens tegengehouden. De viezigheid<br />
werd natuurlijk in beslag genomen<br />
door de douane.<br />
In de dagen na de val van de Muur<br />
in 1989 zwermden miljoenen Oost-<br />
Duitsers uit over het Westen. Voor<br />
velen was de eerste bestemming een<br />
seksshop of een seksbioscoop. 1<br />
© The Independent<br />
............................................................................ Van Dale geeft antwoord<br />
Plat als een pad<br />
Rond deze tijd worden her en der ’s<br />
nachts wegen afgesloten in verband<br />
met de paddentrek.<br />
De padden trekken in het voorjaar<br />
massaal van hun overwinteringsgebied<br />
naar een plek om te paren. Het is<br />
een gevaarlijke tocht. Want als er, terwijl<br />
ze massaal een dijk oversteken,<br />
een auto onderweg is, blijft er van<br />
veel padden niet meer over dan een<br />
ondefinieerbare platte plak: voer<br />
voor de kraaien.<br />
Tegenwoordig worden padden beschermd.<br />
Vroeger niet: men vond ze<br />
stinken, ze waren lelijk en ze werden<br />
gevreesd vanwege hun giftigheid. Dat<br />
oude beeld van de pad is nog steeds<br />
zichtbaar in het idioom (de uitdrukkingen<br />
en vergelijkingen van een<br />
taal). Denk maar aan ‘lelijk als een<br />
pad’, een vergelijking die mede be-<br />
Dagblad De Pers<br />
Salaris talent, verdien direct 15% meer!<br />
(Junior) Salarisadministrateur<br />
Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. De top voor<br />
(Junior) Salarisadministrateurs die verder willen komen in het bedrijfsleven.<br />
Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve<br />
auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een<br />
vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring?<br />
Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.<br />
Marcia Nieuwenhuis<br />
DEN HAAG<br />
...<br />
De nieuwe VVD-voorzitter Ivo Opstelten<br />
gaat voor 35 zetels bij de volgende<br />
Kamerverkiezingen. De liberale<br />
reus, die nog even burgemeester<br />
van Rotterdam is, versloeg zijn enige<br />
concurrent gedeputeerde Onno Hoes<br />
met 67 procent van de stemmen.<br />
Bij de VVD hopen ze dat Opstelten<br />
met zijn statige stemgeluid dissidenten<br />
en lastige partijprominenten weet<br />
te bedwingen. Ook verliezend finalist<br />
Onno Hoes, aan zijn zijde bijgestaan<br />
door manlief Albert Verlinde van RTL<br />
Boulevard, hoopt dat dit Opstelten<br />
gaat lukken. ‘De uitslag is duidelijk,<br />
met 67 procent heb je een ruim mandaat.<br />
Je hoeft je dus geen zorgen te<br />
maken dat ik straks in de coulissen ga<br />
rondlopen’, zegt de Noord-Brabander<br />
met het nodige gevoel voor dramatiek.<br />
Theaterproducent Verlinde,<br />
gekleed in stijlvol marineblauw colbert,<br />
lacht trots vanaf de eerste rij.<br />
VVD-fractievoorzitter Mark Rutte,<br />
die naast Verlinde zit, veert op van<br />
herkenning. ‘Dat scheelt wel’, roept<br />
hij, een bevestiging zoekend bij de<br />
parlementaire pers die voor de gelegenheid<br />
naar het VVD-partijbureau is<br />
getogen. Dan steekt de kersverse partijvoorzitter<br />
van wal. ‘Nooit eerder is<br />
er zoveel ruimte geweest voor een li-<br />
rust op de wrattige paddenhuid. ‘Giftig<br />
als een pad’ – vaak in de betekenis<br />
‘erg boos’ – is ook niet bepaald vleiend<br />
voor padden.<br />
Maar wat kan een pad anders? Om<br />
zijn natuurlijke vijanden af te schrikken<br />
verspreidt hij soms gif via de<br />
huid. Veel anders heeft hij niet om<br />
zich te beschermen, want snel is hij<br />
ook al niet – vandaar de vergelijking<br />
‘traag als een pad’. Het is die traagheid<br />
die de pad parten speelt en aanleiding<br />
Nieuws <br />
<br />
Verkiezingen Partijvoorzitter<br />
Liberale reus Opstelten<br />
moet VVD gaan redden<br />
Groot vergelijkingenwoordenboek<br />
berale volkspartij’, betoogt Opstelten.<br />
‘En dat is de VVD’, vervolgt hij<br />
rap. De toevoeging van de ervaren bestuurder<br />
Opstelten is begrijpelijk. De<br />
liberale partij telt nu 21 zetels in de<br />
Kamer, terwijl dat er in de hoogtijdagen<br />
onder Frits Bolkestein in 1998<br />
nog 38 waren. De peilingen beloven<br />
meer onheil. De Politieke Barometer<br />
schat Neerlands oudste liberale partij<br />
op achttien zetels. In de peiling van<br />
Maurice de Hond is Rita Verdonk de<br />
VVD met Trots op Nederland voorbij<br />
en komt de partij van Mark Rutte niet<br />
verder dan vijftien zetels.<br />
Opstelten – twaalfde voorzitter en<br />
zelf al 42 jaar lid van de VVD – geeft<br />
toe de peilingen ‘met angst en beven<br />
te volgen’. De Rotterdamse burgemeester<br />
verlangt terug naar de zetelaantallen<br />
onder Frits Bolkestein. Hij<br />
wil weer ‘klinkende verkiezingsresultaten’<br />
en gaat voor 35 zetels bij de<br />
volgende Kamerverkiezingen.<br />
Wat Onno Hoes gaat doen? ‘Ik<br />
blijf nog zeker drie jaar gedeputeerde<br />
in Brabant. Ik word in elk geval niet<br />
de dertiende voorzitter van de VVD.<br />
Dat wil natuurlijk niemand’, zegt hij<br />
bijgelovig. Of we Hoes nog terugzien<br />
in Den Haag? Hij lacht: ‘U kunt mij<br />
overal aantreffen, al is het maar om<br />
een kopje koffie te drinken.’<br />
Lees meer op pagina 5<br />
zou kunnen zijn tot het ontstaan<br />
van een moderne vergelijking. Want<br />
een weg oversteken doen padden<br />
uiterst langzaam, sprongetje voor<br />
sprongetje. Terwijl in de verte de<br />
auto al komt aanrazen. Waardoor<br />
de pad weldra plat is, zo plat als een<br />
pad. 1<br />
www.depers.nl/vandale<br />
3
4<br />
<br />
<br />
DE WERELD VOLGENS<br />
KOSTER + JOJANNEKE<br />
DE<br />
VETE<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
HANS<br />
WIEGEL<br />
Dagblad de Pers<br />
De Vier<br />
Louis van Gaal kan lang wachten<br />
op excuses van de NOS en RTL.<br />
Zijn partner Truus sleept hem erdoor.<br />
‘Het is wel voetbal hè? Er zijn<br />
belangrijkere dingen in de wereld.‘<br />
‘Louis is gewoon aan het werk op<br />
AZ. Nog wel hè? Hahaha!’, antwoordt<br />
Truus Opmeer gierend op<br />
de vraag of haar partner, AZ-trainer<br />
Louis van Gaal, de onwelwillendheid<br />
van zowel NOS als RTL excuses<br />
aan te bieden een beetje te verteren<br />
vindt. ‘Louis zit denk ik gewoon<br />
achter zijn bureau. Gewoon bezig<br />
met de dingen van alledag.’ In huize<br />
Van Gaal in Noordwijk is de storm<br />
na deze zondag – toen Van Gaal liet<br />
weten niks meer met NOS en RTL<br />
van doen te willen hebben omdat<br />
hij zich onheus bejegend voelde<br />
omtrent de berichtgeving over de<br />
problemen met AZ – weer gaan liggen.<br />
‘Als ik me daar druk om moet<br />
gaan maken...’<br />
NOS en RTL delen deze mening<br />
ogenschijnlijk met Van Gaals aanstaande<br />
echtgenoot. NOS chef sport<br />
Maarten Nooter: ‘Bloemen zou Van<br />
Gaal van mij alleen krijgen als hij<br />
jarig zou zijn. Tot excuses zijn we<br />
HET<br />
KUNSTWERK<br />
Hanna en artiest. LEX VAN LIESHOUT<br />
NOS wacht af of Van Gaal<br />
blijft<br />
‘Pas dan kunnen we dit<br />
probleem inschatten’<br />
‘Bloemen krijgt Van Gaal<br />
op zijn verjaardag’<br />
‘Louis is gewoon aan het werk op AZ. Nog wel hè? Hahaha!’ PICS UNITED<br />
van harte bereid als we iets hebben<br />
foutgedaan. En dat hebben we niet.’<br />
Van Gaal, die vindt dat de NOS zou<br />
Hanna Verboom verft met honden<br />
‘Het is een expressionistisch veld met bloemen geworden’<br />
Actrice Hanna Verboom is zeer tevreden<br />
met de twee kunstwerken die zij<br />
samen met tig KNGF blindengeleidehonden<br />
creëerde, om aandacht te<br />
vestigen op het werk dat de viervoeters<br />
doen. Verboom maakte een vierluik<br />
en een tweeluik. ‘Ik lokte ze met<br />
koekjes het doek op. Op het vierluik<br />
had ik een soort abstraherend hondenhoofd<br />
in verf opgezet, ik moest<br />
natuurlijk in thema blijven, ha! En<br />
dat hebben zij ingevuld, hun pootjes<br />
gedoopt in verschillende kleuren.’ De<br />
honden vonden het ‘geweldig’ vol-<br />
Wajong<br />
Door het vorige kabinet-Balkenende,<br />
een coalitie van CDA<br />
en VVD, is een krachtig beleid<br />
gevoerd om onze sociale zekerheid<br />
te saneren.<br />
Het aantal uitkeringen en dus de kosten<br />
waren de pan uit gerezen.<br />
Op het terrein van de WAO en de bijstand<br />
zijn toen forse resultaten geboekt.<br />
Sinds 2003 is het aantal uitkeringen<br />
met 230.000 verminderd.<br />
Hoe was dat in de jaren tachtig? Toen<br />
waren er jaren waarin meer dan<br />
100.000 mensen werden afgekeurd:<br />
...............................................................................<br />
Eva is seksbelust (1)<br />
Bijbelfiguur Eva is een hete donder. De anglicaanse predikant<br />
Robert Harrison herschrijft tien bijbelverhalen en wil het<br />
religieuze handboek ‘toegankelijk’ maken met een soapversie.<br />
hebben gesteld dat zijn spelers er zeggenschap<br />
over zouden hebben of hij<br />
wel of niet zijn functie neerlegt, on-<br />
gens Verboom. ‘Normaal moeten ze<br />
natuurlijk heel goed luisteren, nu<br />
mochten ze lekker kliederen.’<br />
Vorig jaar haalde Verboom met een<br />
veilingsactie van eigen schilderijen<br />
nog 15.000 euro op voor een met aids<br />
besmette Afrikaanse vriendin. ‘Ik<br />
word vaker voor goede doelen gevraagd,<br />
maar ik wil daar nooit alleen<br />
mijn hoofd aan verbinden. Ik moest<br />
lachen om dit idee, deze mensen zijn<br />
echt losgegaan door dit te bedenken.<br />
Cool toch? Mij maak je sowieso blij<br />
met verf.’ Binnenkort worden de<br />
het miljoen arbeidsongeschikten<br />
kwam in zicht en de toenmalige premier<br />
Lubbers verzuchtte: ‘Nederland is<br />
ziek.’<br />
Er kwamen, omdat de politiek toen<br />
niet durfde in te grijpen, ook veel jonge<br />
mensen in de WAO terecht. Drie<br />
keer zoveel als in België, zes keer zoveel<br />
als in Zweden.<br />
Het vorige kabinet-Balkenende ging<br />
een strak herkeuringsbeleid voeren en<br />
een nieuwe wet zorgde ervoor dat de<br />
gemeenten actief bijstandsontvangers<br />
gingen controleren: waar bleek<br />
dat er werd gefraudeerd, zijn uitkeringen<br />
verlaagd of stopgezet.<br />
Anders zou de sociale zekerheid onbe-<br />
.......................................<br />
Eva (2)<br />
Volgens Harrison horen die<br />
bijbelverhalen in ieders<br />
culturele bagage thuis.<br />
derbouwt zijn kritiek volgens Nooter<br />
niet goed genoeg. ‘Op zijn vrijdag afgekondigde<br />
en inmiddels weer ingetrokken<br />
vertrek hebben we een paar<br />
hypotheses losgelaten, maar we hebben<br />
niks gesteld. Van Gaal heeft het<br />
voor het gemak op ons bordje geschoven.’<br />
Een afleidingsmanoeuvre, volgens<br />
de NOS-chef. ‘Waar het om gaat,<br />
is dat het niet goed gaat bij AZ. Van<br />
Gaal leidt daar nu de aandacht vanaf.<br />
Denk terug aan hoe hij is weggegaan<br />
bij Barcelona en het Nederlands elftal.<br />
Altijd met veel rumoer en de pers<br />
krijgt dan de schuld.’ Nooter gelooft<br />
de woorden van Van Gaal ‘best’. ‘Maar<br />
het is een beetje zoals Van Gaal zelf<br />
zei: ze zullen er wel niet wakker van<br />
liggen.’ En? ‘Mwah, die zomertijd<br />
hakt er toch wel in, hè?’ De NOS gaat<br />
nu eerst kijken hoe AZ de komende<br />
wedstrijden presteert en dan vervolgens<br />
of Van Gaal wil blijven of niet.<br />
‘Pas dan kunnen we de omvang van<br />
dit probleem inschatten. Maar nee,<br />
bloemen verstuur ik onder geen beding.’<br />
RTL-voetbalanalist Johan Derksen,<br />
door wie Van Gaal zich vrijdag<br />
ook geschoffeerd voelde, raakt bijkans<br />
in een depressie door alle excuuseisen<br />
die Van Gaal aan zijn adres<br />
plant. ‘Laat me toch met rust’, zucht<br />
hij gekweld. ‘Van Gaal kan naar de<br />
rechter gaan voor excuses.’<br />
In tegenstelling tot de NOS maakt<br />
Derksen zich niet druk om het wel of<br />
niet aanblijven van Van Gaal. ‘Die<br />
man praat al tien jaar niet tegen mij.<br />
Ja ja, hij kan dat lang volhouden.<br />
Nou, ik ook.’ 1<br />
kunstwerken, gesigneerd door Verboom<br />
en viervoeters, geveild via het<br />
tijdschrift voor hondeneigenaren<br />
Wraf! Een goede investering voor de<br />
progressieve kunstverzamelaar wellicht.<br />
De technieken die de viervoeters<br />
hanteerden konden Verbooms goedkeuring<br />
in ieder geval meer dan wegdragen.<br />
‘Ze krabden af en toe zo leuk,<br />
dat geeft een prachtig effect. Het<br />
tweeluik is een expressionistisch veld<br />
met bloemen geworden. Als je goed<br />
kijkt.’ 1<br />
taalbaar zijn geworden en zouden de<br />
goeden onder de kwaden hebben<br />
moeten lijden.<br />
Er doemt nu een nieuw probleem op.<br />
De coalitie van CDA en PvdA zal moeten<br />
laten zien of ze durft te regeren.<br />
Het aantal jonggehandicapten dreigt<br />
binnen tien tot vijftien jaar fors te stijgen.<br />
Thans ontvangen ruim 160.000<br />
jongeren een zogenoemde Wajonguitkering.<br />
Wajongers krijgen hun leven<br />
lang een uitkering van 75 procent<br />
van het minimumloon. Dat kost twee<br />
miljard euro per jaar.<br />
Kroonlid Kamps van de Sociaal Economische<br />
Raad voorspelt dat, als er niet<br />
wordt ingegrepen, er straks 500.000<br />
Q&A<br />
06-42151XXX<br />
PRO SHOTS<br />
Tibetfan gaat<br />
toch sporten<br />
in China<br />
Olympisch zevenkampster Karin<br />
Ruckstuhl houdt van de bergen in<br />
Tibet, maar gaat wel naar China.<br />
‘Ik denk dat het opener wordt door<br />
onze aanwezigheid.’<br />
U strijdt voor ontwikkelingskansen<br />
voor kinderen uit vluchtelingenregio’s,<br />
u liep dit weekend de<br />
Schering Plough neusloop tegen<br />
allergie, maar wat is uw engagement<br />
met Tibet?<br />
‘Ik ben geboren in Zwitserland en<br />
hou van de bergen. Zeven jaar in Tibet<br />
is een prachtige film. De Himalaya<br />
is schitterend en ik geloof dat<br />
de Tibetanen vreedzaam zijn.’<br />
Maar...<br />
‘Ik weet niet of een boycot nu zinvol<br />
is. Ik ben geen politicus en heb me<br />
er misschien te weinig in verdiept,<br />
maar onze aanwezigheid daar zal,<br />
hoop ik, tot meer openheid leiden.<br />
Dat was ook een doelstelling van de<br />
olympische beweging, toch?’ Een<br />
dun lachje: ‘We lopen toch ook allemaal<br />
in ‘Made in China’ rond...’<br />
De vraag of u gaat hangt toch af<br />
van uw rugblessure?<br />
‘De revalidatie vordert goed, al is dit<br />
niet ideaal. Sommige onderdelen,<br />
zoals hoogspringen, verspringen en<br />
horden, kan ik minder goed trainen.<br />
Gelukkig zijn dat mijn sterke<br />
onderdelen. Nu kan ik de mindere<br />
oefenen. Ik streef naar de topvijf.’<br />
Goud!<br />
‘Ja, ja, ik doe mijn best.’ 1<br />
Wajongers zullen zijn! Kosten vier à<br />
vijf miljard per jaar.<br />
Hoe kan dat? Omdat de bestaande<br />
voorziening breed bekend is geworden<br />
en op veel grotere schaal zogeheten<br />
psychische stoornissen worden<br />
geconstateerd, wordt gezegd.<br />
Het is onaanvaardbaar en onbestaanbaar<br />
dat straks een half miljoen<br />
jongeren hun hele leven lang een<br />
uitkering ontvangt.<br />
Een half miljoen nooit meer aan de<br />
bak. Dan zou de uitspraak van Lubbers:<br />
‘Nederland is ziek’, actueler zijn<br />
dan ooit.<br />
Het zou gewoon rampzalig zijn. Ingrijpen<br />
dus. 1<br />
...............................................................................<br />
Yolanthe is seksbelust<br />
Nu is het genoeg Yolanthe Cabau van Kasbergen!<br />
Een triootje vind je best prettig, zei je laatst.<br />
En nu schrijf je ook nog dat je orgasmes faket.
Analyse Zelfs van Rutte-adepten is het geduld op<br />
Hulp van boven voor<br />
VVD-leider Mark Rutte<br />
Ivo Opstelten (rechts) in gesprek met Onno Hoes (links), terwijl scheidend voorzitter Jan van Zanen toekijkt. WFA<br />
Met zijn statige stemgeluid valt<br />
kersvers partijvoorzitter Ivo Opstelten<br />
fractievoorzitter Mark Rutte bij.<br />
Een zege voor de VVD? Vijf vragen<br />
over de toekomst van de liberalen.<br />
Marcia Nieuwenhuis<br />
DEN HAAG<br />
...<br />
Wat betekent de winst van Ivo Opstelten<br />
voor de VVD?<br />
De liberale reus won de strijd om het<br />
lijsttrekkerschap van tegenstrever<br />
Onno Hoes, gedeputeerde uit Brabant<br />
met overmacht. Opstelten benoemde<br />
zichzelf meteen tot ‘verbindingsman’<br />
tussen leden en leiding.<br />
De huidige burgemeester van Rotterdam<br />
staat voor 100 procent achter<br />
Rutte en dat kan de VVD-fractievoorzitter<br />
wel gebruiken. Zo bleek gisterenavond<br />
al bij de binnenkomst van<br />
Ivo Opstelten in het Haagse Politiek<br />
Café, toen Rutte net een lastige vraag<br />
te verduren kreeg. De ervaren bestuurder<br />
wordt gezien als iemand die<br />
er niet voor terugdeinst om partijprominenten<br />
tot de orde te roepen.<br />
Wat gaat Opstelten precies doen?<br />
De ervaren bestuurder sprak zich in<br />
de verkiezingsstrijd in tegenstelling<br />
......................................<br />
111<br />
Vijf maanden cel geëist<br />
tegen Jerry R.<br />
Tegen Jerry R. is gisteren vijf maanden<br />
cel geëist voor verboden wapenbezit.<br />
De 43-jarige Hagenaar raakte<br />
in januari gewond toen zijn auto op<br />
de A13 ontplofte. Hij zou het slachtoffer<br />
van een aanslag zijn geweest. In<br />
zijn jas werd een half doorgeladen<br />
Glock-pistool gevonden. De Haagse<br />
rechtbank behandelde de zaak gisteren<br />
in de extra beveiligde rechtszaal<br />
in Rotterdam. In het verleden zijn<br />
meerdere aanslagen gepleegd op R.,<br />
die eerder is veroordeeld voor drugshandel.<br />
Na de laatste aanslag werd<br />
de op de Nederlandse Antillen gebo-<br />
tot Hoes uit vóór het herschrijven van<br />
de beginselen van de VVD, een idee<br />
van partijvoorzitter Mark Rutte. Daarnaast<br />
heeft hij zich nog drie doelen<br />
gesteld: het ledenaantal opkrikken,<br />
permanent campagne voeren en verkiezingen<br />
winnen. ‘Lukt dat niet en<br />
heb ik geen goed verhaal, dan ben ik<br />
weg’, beloofde Opstelten.<br />
Kan de VVD de verkiezingen winnen?<br />
Er valt veel te winnen voor de oudste<br />
liberale partij van Nederland. De<br />
VVD telt nu 21 zetels in de Kamer, terwijl<br />
dit er in de hoogtijdagen onder<br />
Frits Bolkestein nog 38 waren. In de<br />
peilingen staat de VVD er niet rooskleurig<br />
voor. De Politieke Barometer<br />
schat de VVD op 18 zetels, Rita Verdonk<br />
krijgt er 13, Geert Wilders 10 en<br />
D66 komt uit op 6. Maurice de Hond<br />
ziet de verkiezingen voor de VVD nóg<br />
somberder in. Trots op Nederland<br />
wordt volgens zijn peiling met 17 zetels<br />
de grootste partij op de rechterflank.<br />
De VVD en de PVV krijgen<br />
van ieder 15 zetels. En D66 is volgens<br />
de opiniepeiler met 10 zetels ook<br />
weer terug in de dubbele cijfers.<br />
Waar is Mark Rutte eigenlijk?<br />
Op een publiciteitsoffensiefje voor<br />
.......................................<br />
ren R. in het ziekenhuis aangehouden.<br />
De rechter doet over twee weken uitspraak.<br />
111<br />
Meer Nederlanders hebben<br />
op tijd aangifte gedaan<br />
Meer Nederlanders dan vorig jaar hebben<br />
voor 1 april hun belastingaangifte<br />
gedaan. De Belastingdienst had gisteren<br />
ruim vijf miljoen aangiften binnen.<br />
Vorig jaar waren er dat op de laatste<br />
dag in maart nog ongeveer vierhonderdduizend<br />
minder. Een op de tien<br />
aangiften, namelijk 533.000, is op papier<br />
ingediend. Dat zijn honderdduizend<br />
papieren aangiften minder dan<br />
vorig jaar. Anderen vulden hun aangiftebiljet<br />
via de computer in. Dit jaar kan<br />
..........................................................<br />
Ook op deze dag...<br />
Vandaag in 2001 werd in Nederland, als eerste<br />
land ter wereld, het homohuwelijk ingevoerd.<br />
In 2002 legaliseert Nederland euthanasie.<br />
de week van de ondernemers na<br />
(‘Handen af van koopzondag’), is het<br />
stil rond Rutte. Uit een overzicht van<br />
Politiek Nieuws.nl blijkt zelfs dat de<br />
VVD-leider sinds hij Rita Verdonk uit<br />
de VVD-fractie zette, minder vaak het<br />
nieuws haalt dan zijn vrouwelijke<br />
tegenstrever. Dat Rutte de krantenkoppen<br />
veel minder vaak vult, is opmerkelijk,<br />
de VVD-voorman heeft<br />
met zijn 21 zetels aanzienlijk meer<br />
macht in het parlement dan Rita Verdonk<br />
met haar eenmansfractie.<br />
Hoe lang heeft Rutte nog?<br />
‘De zichtbaarheid van Mark Rutte zal<br />
zich de komende tijd moeten gaan<br />
bewijzen’, zegt directeur van het Persinstituut<br />
en mediaonderzoeker aan<br />
de Universiteit van Amsterdam Otto<br />
Scholten. ‘Maar een scheuring trekt<br />
natuurlijk altijd extra aandacht’,<br />
voegt Scholten toe. ‘Het is logisch dat<br />
een dissident daar bovenuit stijgt.’<br />
Volgens verschillende VVD’ers, en<br />
zelfs Rutte-adepten uit de fractie,<br />
moet de VVD-leider volgend jaar juni<br />
laten zien dat de VVD de stijgende<br />
lijn heeft ingezet. Als hij verliest bij<br />
de Europese verkiezingen, dan wordt<br />
het volgens hen tijd dat Rutte zijn<br />
biezen pakt. 1<br />
......................................<br />
de belastingaangifte voor het eerst<br />
niet meer met een diskette worden<br />
ingediend.<br />
111<br />
World Fashion Centre<br />
ontruimd na bommelding<br />
Alle medewerkers van het World Fashion<br />
Centre in Amsterdam hebben<br />
gistermiddag het gebouw moeten<br />
verlaten na een bommelding. De Explosieven<br />
Opruimingsdienst kon<br />
geen bom vinden en adviseerde niet<br />
te ontruimen. De directie ontruimde<br />
vervolgens uit eigen beweging het<br />
gebouw alsnog. Het World Fashion<br />
Centre is een pand met meer dan<br />
vierhonderd showrooms met mode<br />
van nationale en internationale mer-<br />
............................................................<br />
Vliegend raam<br />
Van de zesde etage van een appartementencomplex<br />
in Vlissingen kwam gisteren een glazen pui<br />
naar beneden. Niemand raakte gewond.<br />
Dagblad De Pers<br />
Binnenland <br />
<br />
Vreemdeling<br />
in Den Haag<br />
Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor<br />
De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.<br />
..............................................................................<br />
I<br />
n de vroege ochtend van dinsdag<br />
25 maart viel Rita Verdonk in haar<br />
woning van de trap naar de kelder,<br />
waar wasmachine en droger staan. Ze<br />
scheurde een spier, al leek aanvankelijk<br />
haar been gebroken.<br />
Eerder dan de hulpdiensten was<br />
Peter van Zetten ter plaatse, een fotograaf<br />
die naar politiescanners luistert<br />
om slachtoffers zo vers mogelijk te<br />
kunnen vastleggen. Hij maakte foto’s<br />
rond het huis, maar het opvallende<br />
was: Verdonk zelf<br />
stond er niet op.<br />
De volgende<br />
dag publiceerde<br />
De Telegraaf foto’s<br />
van een ambulance<br />
met geopende<br />
deuren.<br />
Geen brancard te<br />
zien, geen Verdonk:<br />
zij moest dus nog in de kelder<br />
liggen. Op internet verklaarde Van<br />
Zetten haar wel te hebben gezien. In<br />
ochtendjas. Waarom haar dan niet<br />
gefotografeerd?<br />
Op het Binnenhof circuleerden<br />
twee scenario’s. Rita heeft problemen<br />
met haar hart en niemand mag dat<br />
weten. En: Rita heeft de boel met De<br />
Telegraaf in scène gezet om komende<br />
donderdag tijdens de oprichtingsbijeenkomst<br />
van haar beweging flink te<br />
kunnen overkomen. De kop in De<br />
Telegraaf ondersteunde het laatste<br />
scenario: ‘Rita blijft ook na val ongebroken.’<br />
GRATIS NOKIA N95<br />
T-Mobile Relax<br />
150 belminuten<br />
24 maanden<br />
slechts<br />
16,50<br />
per maand<br />
Ongebroken<br />
Novum<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Middelbare scholieren mogen dode<br />
dieren blijven ontleden tijdens de biologieles.<br />
Dat schrijft staatssecretaris<br />
van Onderwijs Marja van Bijsterveldt<br />
(CDA) in antwoord op Kamervragen<br />
Heeft Rita de boel<br />
in scène gezet om<br />
donderdag fl ink<br />
over te komen?<br />
exclusief bij gsm.nl<br />
Nergens goedkoper<br />
Bezorging<br />
binnen 24 uur<br />
Bestel direct telefonisch<br />
0900-5555 444<br />
(van 10:00 tot 18:00 uur lokaal tarief)<br />
www.gsm.nl/depers<br />
5<br />
Ik sprak in bij de fotograaf. Hij belde<br />
niet terug. Daarna bezocht ik het<br />
ziekenhuis dat zich het dichtst bij<br />
het huis van Verdonk bevindt. Er<br />
waren daar geen bewakers, niet<br />
zichtbaar althans, het personeel<br />
was ook niet verhoogd waakzaam,<br />
want dat liet iedereen gewoon<br />
door.<br />
Op de afdeling Cardiologie kon<br />
ik Verdonk niet vinden, ook geen<br />
bewakers of nauwe vrienden. Daarna<br />
zocht ik naar<br />
een afdeling voor<br />
gescheurde spieren,<br />
maar hoe<br />
heette zo’n afdeling?<br />
Interne geneeskunde?<br />
Ik<br />
had geen idee en<br />
besloot tot een<br />
grote ronde, langs<br />
alle afdelingen, door alle gangen.<br />
Na een uurtje struinen begon ik<br />
me af te vragen waar ik mee bezig<br />
was, en keerde onverrichter zake<br />
naar Den Haag terug.<br />
Op het Plein zag ik een Telegraafverslaggever.<br />
‘Waarom stond Verdonk<br />
zelf niet op de foto’s?’ vroeg<br />
ik. ‘Oh’, zei hij. ‘Dat. De fotograaf<br />
was te laat, denk ik.’ Ik legde uit<br />
waarom dat niet kon kloppen. ‘Sorry’,<br />
zei hij, ‘maar ik moet nodig even<br />
iemand ophalen.’ Het zei misschien<br />
niets, maar hij maakte zich haastig<br />
uit de voeten. 1<br />
Kamervragen<br />
Snijden in dieren mag bij de biologieles<br />
van de Partij voor de Dieren. Van Bijsterveldt<br />
wil niet op zoek naar alternatieven<br />
en ziet ook niets in het verplichten<br />
van discussies hierover.<br />
Kamerlid Esther Ouwehand had<br />
vragen gesteld naar aanleiding van<br />
een Vlaamse beslissing het ontleden<br />
van dieren te schrappen. 1
6 Binnenland<br />
‘VROM wil maar<br />
niet horen dat die<br />
spullen nog nuttig<br />
zijn voor Afrikanen’<br />
.......................................<br />
<br />
<br />
Milieu-inspectie ‘Nederland wil het braafste jongetje van de klas zijn’<br />
Koelkast mag niet naar Afrika<br />
Koelkasten zonder koeling, televisies<br />
met kapot beeldscherm en ontmantelde<br />
wc-potten. In Nederland<br />
is het oude troep. In Afrika willen ze<br />
het hebben. Maar dat mag niet van<br />
de milieu-inspectie.<br />
Lorianne van Gelder<br />
DIEMEN<br />
...<br />
In een loods op een groot industrieterrein<br />
in Diemen staat een groep Nigeriaanse<br />
handelaren. Een toren van<br />
gehavende gasfornuizen boven op<br />
drie oude wc-potten leunt tegen het<br />
hek van de loods. Dertig busjes staan<br />
volgeladen naast de ingang van het<br />
kantoor van transportbedrijf Allroundshipping.<br />
Chinedu komt aanlopen. Een modieus<br />
geklede Nigeriaan met een<br />
petje en een voortdurend rinkelende<br />
telefoon. Hij is vanochtend uit Lagos<br />
gekomen en is meteen naar zijn vaste<br />
transportbedrijf Allroundshipping in<br />
Diemen gegaan. Zes keer per jaar<br />
komt hij naar Amsterdam. Hij gaat<br />
naar Diemen, koopt een busje en drie<br />
weken lang verzamelt hij tweedehands<br />
spullen waar de Nederlanders<br />
achteloos afscheid van hebben genomen.<br />
De beschadigde apparatuur zet<br />
hij in het busje op een schip naar Nigeria.<br />
Daar laat hij het voor een euro<br />
repareren en verkoopt hij het door.<br />
Tenminste, als alles goed gaat.<br />
Boven de loods zit de directeur van<br />
Allroundshipping, Mildred Kleinbussink.<br />
Zij regelt het papierwerk en<br />
de verscheping van de handel van de<br />
Afrikanen. Het is relatief rustig op<br />
kantoor. Acht jaar geleden was het<br />
veel drukker, toen deed ze nog 10.400<br />
verschepingen in een jaar. In 2007<br />
waren dat er nog maar 5.800. ‘Dat<br />
komt door de aanscherping van de<br />
milieuwet’, zegt ze. De Europese Unie<br />
stelde de wetgeving in om kwetsbare<br />
landen te beschermen tegen Europees<br />
afval. Vooral Nederland leeft de<br />
wet zeer secuur na. Kleinbussink ziet<br />
de gevolgen: ‘Nu wijken mijn klanten<br />
uit naar havens in Hamburg en Antwerpen.<br />
Ik zie ze niet meer terug en de<br />
zogenaamd schadelijke spullen worden<br />
dan toch geëxporteerd.’<br />
‘Al die spullen die beneden staan<br />
.....................................<br />
KORT<br />
111<br />
Maart was niet kouder<br />
dan normaal<br />
De maand maart was niet kouder<br />
dan gemiddeld en was aan de zonnige<br />
kant. Het KNMI mat gemiddeld<br />
5,9 graden, terwijl het langjarig gemiddelde<br />
op 5,8 graden ligt. De eerste<br />
helft van de maand was vrij zacht,<br />
Allroundshipping brengt gebruikte goederen naar Afrika. ‘Maar zodra iets kapot is, onderschept de inspectie het.’ ERNST SEABER<br />
noemt de VROM-inspectie afval. En<br />
afval mag niet zomaar worden uitgevoerd<br />
volgens de Europese Verordening<br />
Overbrenging Afvalstoffen<br />
(EVOA).’ (zie kader). Kleinbussink:<br />
‘Mijn Afrikaanse klanten kunnen de<br />
spullen nog gebruiken. Maar zodra<br />
er iets kapot is aan een tv of een koelkast,<br />
wordt de lading onderschept.’<br />
Vorig jaar wachtte Chinedu in Lagos<br />
tevergeefs op zijn lading dvd-spelers.<br />
Zijn hele familie rekende op<br />
hem. Later hoorde hij dat de milieuinspectie<br />
de boedel had tegengehouden<br />
omdat ze de apparaten niet aan<br />
de praat kregen. ‘Het is vernederend<br />
hoe Europa Afrika bemoedert’, zegt<br />
hij. Duizenden Afrikanen – vooral<br />
Nigerianen en Ghanezen – komen<br />
jaarlijks naar Europa om afgedankte<br />
spullen op te halen. ‘De beste vorm<br />
van recyclen’, noemt Chinedu het. En<br />
dan gooit de Nederlandse milieu-inspectie<br />
roet in het eten ‘Het is paternalistisch.<br />
Europa denkt te weten wat<br />
goed is voor de wereld’, vult exporteur<br />
Kleinbussink aan.<br />
.......................................<br />
maar kort voor Pasen werd het kouder,<br />
deze Pasen was de koudste sinds 1964.<br />
Ook staat maart op plaats negen in de<br />
top tien van natste maartmaanden<br />
sinds 1901.<br />
Amsterdammer in Spanje<br />
opgepakt voor moord<br />
Een van moord verdachte Nederlander<br />
is in Spanje opgepakt. Dat meldt de<br />
Nederland heeft al jaren grote problemen<br />
met de export door de strenge<br />
inspecties van VROM, zegt Jack Steijn,<br />
woordvoerder van ondernemersvereniging<br />
ORAM. Hij hoort de klachten<br />
aan van bedrijven als Allroundshipping<br />
over de milieu-inspectie. Steijn<br />
kent nog wel een mooi verhaal om<br />
die stelling te ondersteunen. ‘Een<br />
schip met een vracht oude auto’s zou<br />
vanuit de haven van Amsterdam vertrekken.<br />
De vracht werd afgewezen<br />
Wat is afval?<br />
Spaanse krant El Mundo. De 45-jarige<br />
Wander V. werd sinds juli 2007 gezocht.<br />
De Amsterdammer zou betrokken<br />
zijn geweest bij een dodelijke<br />
schietpartij in zijn woonplaats.<br />
De verdachte die door de politie wordt<br />
omschreven als ‘gevaarlijk, gewapend<br />
en agressief’, zit vast in een gevangenis<br />
in Madrid, weet de krant. Zijn vader<br />
werd eerder in Nederland gearres-<br />
door de VROM-inspectie omdat de<br />
wielen van de auto’s niet goed waren.<br />
Toen moest de lading naar Hamburg.<br />
In Duitsland kwam de milieu-inspectie<br />
ook langs, haalde de wielen eraf en<br />
keurde de vracht goed.’<br />
VROM wuift de klachten van de<br />
Afrikanen en hun Nederlandse handelspartners<br />
weg. Het milieu gaat boven<br />
de handel, zo redeneert VROM.<br />
‘Afval is afval en wij hebben ons aan<br />
de regels te houden’, zegt woordvoer-<br />
Afval is volgens de Van Dale alles ‘dat na een bewerking als nutteloze rest<br />
overblijft’. Of zoals VROM het verwoordt: ‘alles waar iemand zich van ontdoet’,<br />
met een bijbehorende lijst van schadelijke stoffen. Alles wat wordt<br />
weggegooid en/of kapot is, is dus afval. Vooral als het bestaat uit schadelijke<br />
chemische bestanddelen (zoals cfk’s in koelkasten). De EVOA is een Europese<br />
verordening die de in- en export van afvalstoffen reguleert. Landen<br />
buiten de EU moeten aangeven welke afvalstoffen ze accepteren in hun<br />
land. Doen ze dat niet, dan worden automatisch alle soorten afval geweerd.<br />
De EVOA hanteert twee kleuren lijsten: de oranje en de groene. De groene<br />
en de oranje lijst hebben elk eigen regels voor de export. Elke lijst somt<br />
honderden soorten afvalstoffen op. Op de oranje lijst staan schadelijke afvalstoffen,<br />
die strengere exportregels hebben dan de groene.<br />
.......................................<br />
teerd voor betrokkenheid bij de<br />
moord<br />
Koninginnedag<br />
tussen Friese vissers<br />
Koningin Beatrix begint Koninginnedag<br />
dit jaar tussen de vissersboten in<br />
het Friese Makkum, blijkt uit het programma<br />
dat gisteren bekend is gemaakt.<br />
Optredens van onder meer<br />
der Gerard Westerhof. Kleinbussinks<br />
ogen spuwen vuur als ze dat hoort. Ze<br />
vecht via rechtszaken de uitspraken<br />
van de milieu-inspectie aan. Tot nu<br />
toe won ze elke zaak. ‘Nederland wil<br />
het braafste jongetje van de klas zijn.<br />
VROM wil maar niet horen dat die<br />
spullen nog nuttig zijn voor Afrikanen.<br />
Ik heb die ambtenaren al een<br />
paar keer uitgenodigd mee te gaan<br />
naar Afrika om het met eigen ogen te<br />
zien, maar ze weigeren.’<br />
Inmiddels is Chinedu al bellend<br />
in de weer zijn exportgoederen op<br />
orde te krijgen. Zijn busje laadt hij<br />
vol met een oude vrieskist en in plastic<br />
verpakte tv-schermen (voorschrift<br />
van VROM). Het busje zal met lading<br />
en al op een schip in de Amsterdamse<br />
haven worden gezet. Hij hoopt dat de<br />
milieu-inspectie niet weer problemen<br />
maakt. ‘In mijn land leeft 85<br />
procent van de mensen in armoede.<br />
Zij kunnen helemaal geen nieuwe<br />
spullen betalen. Afval is de troep die<br />
Shell in mijn land dumpt, niet de<br />
spullen die ik naar Nigeria breng.’ 1<br />
......................................<br />
shantykoren en een voorstellingen<br />
met zeerovers volgen, voordat de koninklijke<br />
familie ’s middags doorreist<br />
naar Franeker. Daar staan kleuterliedjes<br />
op het programma, kluunplaatsen<br />
en kaatsclinics. De Friese<br />
zangeres Nynke Laverman sluit het<br />
bezoek van de koningin en haar familie<br />
aan het begin van de middag<br />
zingend af.
Vermist Groningse politie <strong>zoekt</strong> scholiere (14)<br />
Niemand weet<br />
waar Marijke is<br />
<strong>Annita</strong> <strong>Lageweg</strong><br />
GRONINGEN<br />
...<br />
Een 14-jarige scholiere uit Groningen<br />
kwam vrijdagochtend niet opdagen<br />
op school. De Groningse politie<br />
speurt nu onder meer op haar computer<br />
naar aanwijzingen.<br />
Niemand weet waar Marijke is. En<br />
dat is raar, want Marijke lijkt geen<br />
meisje dat zomaar wegloopt. De 14jarige<br />
Marijke Merema uit Groningen<br />
kwam niet opdagen op het Leon van<br />
Gelder College, waar ze de praktische<br />
leerweg volgt. Een kennis zag de 1.70<br />
Anti-islam<br />
Ehsan Jami<br />
brengt toch<br />
geen film uit<br />
Novum<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Ehsan Jami gaat zijn aangekondigde<br />
anti-islamfilm niet uitzenden. Jami<br />
zei gisteren in het televisieprogramma<br />
Netwerk dat hij tegemoet wil komen<br />
aan de ernstige bezwaren van<br />
onder anderen minister van Justitie<br />
Ernst Hirsch Ballin (CDA). Ook heeft<br />
hij bedreigingen uit het buitenland<br />
ontvangen.<br />
Jami, oprichter van het comité<br />
voor ex-moslims, was van plan zijn<br />
animatiefilm The life of Mohammed<br />
op 20 april wereldkundig te maken.<br />
Netwerk zei vorige week woensdag<br />
een fragment van de film gezien te<br />
hebben. Daarin loopt de profeet Mohammed<br />
met zijn 9-jarige vrouw Aisa<br />
hand in hand op weg naar de moskee<br />
om haar daar te ontmaagden. In moslimkringen<br />
is het een groot taboe om<br />
de profeet alleen al uit te beelden.<br />
Afgelopen zaterdag riep minister<br />
Hirsch Ballin Jami op zijn film niet<br />
uit te brengen. ‘Minister Hirsch Ballin<br />
heeft gezegd dat hij vreest dat dit een<br />
wig zal drijven in onze samenleving.<br />
Dat is nooit mijn bedoeling geweest’,<br />
aldus Jami.<br />
Hoewel Jami nu van The Life of Mohammed<br />
afziet, overweegt hij nog wel<br />
een andere film over Mohammed te<br />
gaan maken. 1<br />
meter lange, blonde scholiere kort<br />
daarvoor nog wel aan de Zandsteenlaan,<br />
waar ze woont. Daarna werd<br />
het stil rond Marijke.<br />
Volgens haar ouders zijn er geen<br />
problemen thuis. Ze weten niets te<br />
bedenken waarom hun dochter zomaar<br />
zou wegblijven. Voorzover de<br />
Groningse politie kan nagaan heeft<br />
Marijke sinds vrijdagochtend ook<br />
niets meer van zich laten horen, zelfs<br />
geen sms’jes naar haar hartsvriendinnen.<br />
En dat is nou iets waarvan de<br />
politie weet dat pubers het juist wel<br />
doen, als ze weglopen van huis.<br />
Ongeluk<br />
..............................................................................<br />
Fitna<br />
WILDERS BIEDT MUNTZ<br />
EXCUUS AAN VOOR STEM<br />
Geert Wilders heeft zijn excuses aan<br />
programmamaker Rob Muntz aangeboden<br />
voor het ongevraagd gebruiken<br />
van zijn stem in zijn antikoranfilm<br />
Fitna. Dat heeft Muntz<br />
gisteren gezegd. Morgen gaan Wilders<br />
en Muntz in overleg.<br />
De stem van Muntz is in de film te<br />
horen in een gesprek dat hij had met<br />
Theo van Gogh. Rob Muntz is kwaad<br />
dat zijn naam niet in de aftiteling<br />
staat.<br />
...............................................................................<br />
Nieuwe giraffe<br />
In Safaripark Beekse Bergen is vrijdag een gezonde rothschild<br />
giraf geboren. In het wild leven ongeveer vijfhonderd rothschild<br />
giraffen. In de Europese dierenparken zijn dat er zo’n 250.<br />
Marijke Merema. POLITIE GRONINGEN<br />
De politie neemt de verdwijning van<br />
Marijke erg serieus. Een speciaal team<br />
is sinds zaterdag actief naar haar op<br />
zoek. Onder andere Marijkes computer<br />
wordt binnenstebuiten gekeerd<br />
Trein botst op Enkhuizer stootblok<br />
Zes mensen raakten gistermiddag op het station van Enkhuizen lichtgewond<br />
toen de stoptrein vanuit Amsterdam door een stootblok reed. Drie van de<br />
gewonde treinpassagiers moesten naar het ziekenhuis. De trein reed rond<br />
........................................................................................................................<br />
............................................................<br />
Binnenland<br />
en haar msn- en hyvescontacten worden<br />
nagetrokken. ‘Toen Marijke vrijdagochtend<br />
niet in de klas kwam,<br />
hebben wij haar ouders gebeld’, zegt<br />
Hiltje Rookmaker, de directeur van<br />
Marijkes school. ‘Die hebben vervolgens<br />
de hele dag op hun dochter gewacht,<br />
maar helaas, ze kwam niet<br />
thuis. Daarna hebben zij alarm geslagen.<br />
Maandagochtend hebben we<br />
hier de leerlingen van haar klas geïnformeerd.’<br />
Volgens Rookmaker zijn Marijkes<br />
klasgenoten rustig na het bericht van<br />
haar verdwijning. Jammer genoeg is<br />
er tot nu toe niemand die iets zinvols<br />
kan vertellen over haar verdwijning,<br />
zegt ze. Ook niet tegenover de politie,<br />
die gisteren op school arriveerde.<br />
Rookmaker heeft geen enkele aanleiding<br />
om te denken dat haar leerling is<br />
weggelopen. ‘Marijke is een meisje<br />
dat altijd op school komt, ze spijbelt<br />
nooit. Ze gedraagt zich normaal en<br />
laat goede leerprestaties zien. Ze ligt<br />
bovendien goed in haar klas. Haar<br />
Bouwen<br />
NEDERLAND NIET KLAAR VOOR<br />
KRIMPENDE BEVOLKING<br />
Gemeenten moeten zich de komende<br />
jaren beter voorbereiden op een dalend<br />
aantal inwoners. Veel gemeenten<br />
bouwen meer woningen om zo aantrekkelijker<br />
te worden voor nieuwe<br />
inwoners. Maar volgens de Raad voor<br />
het openbaar bestuur (Rob) en de Raad<br />
voor de financiële verhoudingen (Rfv)<br />
werken dit soort strategieën contraproductief.<br />
Dit staat in een advies dat<br />
gisteren werd aangeboden aan staatssecretaris<br />
Ank Bijleveld van Binnen-<br />
Gefeliciteerd<br />
Schaatser Ireen Wüst (1986), voetballer<br />
Clarence Seedorf (1976) en politicus<br />
Ed Nijpels (1950) zijn vandaag jarig.<br />
vriendinnen maken zich veel zorgen<br />
om haar, daar zijn gesprekken mee.<br />
En iedereen werkt mee met de politie.’<br />
Er zijn nog geen aanwijzingen dat<br />
Marijke het slachtoffer is van een<br />
misdrijf. Bij de politie is sinds zaterdag<br />
een handjevol tips binnengekomen.<br />
Marijke zou in de loop van vrijdagochtend<br />
door een aantal mensen<br />
in de Groningse binnenstad zijn gesignaleerd.<br />
Die tips worden uiteraard<br />
allemaal nagetrokken, aldus Ger<br />
Blokzijl van de Groningse politie.<br />
‘Marijke is een normale puber van 14<br />
met veel contacten. We weten niet in<br />
wat voor circuit zij zich begeeft, maar<br />
we hopen dat haar computer ons<br />
daar meer over kan vertellen.’ 1<br />
Een uitgebreid signalement van Marijke<br />
Merema staat op www.politie.nl/<br />
groningen/nieuws/meisjeuitgroningenvermist.asp<br />
14.15 uur door het stootblok. De oorzaak van het ongeluk is nog niet bekend.<br />
Het had geen gevolgen voor het overige treinverkeer, zei een woordvoerder<br />
van spoorbeheerder ProRail. 1 FOTO: WFA<br />
landse Zaken. Volgens het advies leidt<br />
meer bouwen tot concurrentie met<br />
omliggende gemeenten en kan het<br />
leiden tot leegstand.<br />
Staatssecretaris Bijleveld had de Rob<br />
en Rfv gevraagd de bestuurlijke en financiële<br />
gevolgen van de bevolkingsdaling<br />
in kaart te brengen. De conclusie<br />
is dat Nederland nog niet klaar is<br />
voor deze daling, aldus hoogleraar bestuurskunde<br />
Korsten bij de presentatie<br />
gisteren.<br />
..........................................................<br />
Meer files<br />
Volgens de ANWB is de filezwaarte afgelopen<br />
winter met ruim 11 procent toegenomen in<br />
vergelijking met vorige winter.<br />
7<br />
HH
8<br />
<br />
<br />
Dagblad De Pers<br />
Buitenland<br />
Venezuela Derde golf Chinezen naar Zuid-Amerika<br />
Ze zijn rustig en werken hard<br />
Sinds de Venezolaanse president<br />
Chávez China heeft gekozen als zijn<br />
nieuwe grote vriend, trekken er veel<br />
Chinezen naar het Zuid-Amerikaanse<br />
land. En ze doen het goed.<br />
Marijke van den Berg<br />
CARACAS<br />
...<br />
‘Dit was vroeger de Chinese wijk van<br />
Caracas, El Barrio Chino’, zegt Raul<br />
Espinoza, een bewoner van de arme<br />
volkswijk in de Venezolaanse hoofdstad,<br />
stellig: ‘Hier woonden veel Chinezen,<br />
maar die zijn rijker geworden<br />
en vertrokken. Alleen beneden in de<br />
grote straat hebben nog een paar Chinezen<br />
een winkel.’<br />
Bij deze opmerking knikken de<br />
andere mannen instemmend. Zoals<br />
bijna elke avond hebben ze zich verzameld<br />
op de stoep bij een leegstaande<br />
winkel. ‘Vroeger woonde hiernaast<br />
een Chinese familie. Vriendelijke<br />
mensen. Ze verkochten rijst, maar<br />
ook zij zijn weg gegaan.’<br />
Het is duidelijk dat de Chinezen hier<br />
In Caracas is er geen Chinatown. De Chinezen wonen verspreid. REUTERS<br />
in Venezuela de handel, met name in<br />
goedkope huishoudelijke artikelen,<br />
bezitten. Volgens een buurtbewoonster<br />
komt dat door hun mentaliteit:<br />
‘Het zijn rustige, hardwerkende mensen.<br />
De meeste buitenlanders die hier<br />
komen, werken sowieso een beetje<br />
harder dan de gemiddelde Venezolaan.’<br />
Hoeveel Chinezen er nu precies in<br />
Venezuela wonen, is moeilijk te achterhalen.<br />
De eerste groep kwam in de<br />
jaren twintig van de vorige eeuw, toen<br />
er olie werd gevonden. Daarna was er<br />
een toename in de jaren zeventig,<br />
toen de olieproductie omhoog ging.<br />
En nu, sinds Chávez in zijn strijd tegen<br />
‘de imperialist’ Amerika opzich-<br />
tig toenadering <strong>zoekt</strong> tot China,<br />
komt er een derde golf.<br />
Het is opvallend dat er in Caracas<br />
geen Chinatown bestaat, zoals in de<br />
grote steden van Amerika. De Chinezen<br />
wonen verspreid onder de Venezolanen.<br />
Maar zijn ze daarmee ook<br />
geïntegreerd?<br />
De net-afgestudeerde Chinese student<br />
sociologie Mei Hung vindt van<br />
wel: ‘In Venezuela is geen racisme. Er<br />
worden wel grapjes gemaakt, maar<br />
meer niet.’ Op de vraag of hij zich kan<br />
voorstellen een Venezolaanse vrouw<br />
te hebben, volgt echter een kleine<br />
aarzeling: ‘Mijn eerste vriendinnetje<br />
was een Venezolaanse, maar mijn ouders<br />
hebben toch liever dat ik een<br />
Chinees meisje mee naar huis<br />
neem.’<br />
In een Chinees winkeltje voor<br />
goedkope huishoudelijke artikelen<br />
is het druk. De winkelrekken aan<br />
weerszijden van het kleine gangpad<br />
staan tot aan het plafond toe vol. Op<br />
de grond staan de artikelen nog gewoon<br />
in de dozen. ‘Made in China’,<br />
staat erop. De winkel is van señora<br />
Chang en haar man. Zij is geboren in<br />
China en kwam tien jaar geleden<br />
naar Venezuela, waar ze haar Chinese<br />
man leerde kennen. De producten in<br />
haar winkel koopt ze in via een groothandel<br />
in Chinese import. Het zijn<br />
goede bekenden van haar. Ook Chinezen.<br />
Señora Chang spreekt prima<br />
Spaans, maar schakelt net zo gemakkelijk<br />
over op Chinees om het hulpje<br />
een opdracht te geven. Ze benadrukt<br />
graag dat ze veel Venezolaanse vrienden<br />
heeft, maar van de Venezolaanse<br />
mannen is ze minder gecharmeerd.<br />
Hun huidskleur is haar te donker. Ze<br />
heeft ze liever wat blanker. 1<br />
........................................................................................................................<br />
Privacyschandaal<br />
LIDL BIEDT EXCUSES AAN OP<br />
PAGINAGROTE ADVERTENTIES<br />
Het goedkope Duitse levensmiddelenbedrijf<br />
Lidl heeft gisteren in paginagrote<br />
advertenties in Duitse dagbladen<br />
het vertrouwen gevraagd van zijn<br />
medewerkers en klanten. Het verontschuldigde<br />
zich nogmaals voor het<br />
schenden van de privacy van medewerkers<br />
en klanten door het gebruik<br />
van camera’s in zijn filialen. Sinds<br />
daarover een schandaal losbarstte,<br />
kampt het bedrijf met teruglopende<br />
klandizie. Lidl zegt dat het in een aan-<br />
............................................................<br />
Verkiezingen Weinig vertrouwen in de overheid<br />
Puinruimen<br />
Zimbabwe is een economisch zwart<br />
gat. De infl atie is inmiddels meer<br />
dan 100.000 procent en het toerisme<br />
ligt op zijn gat. Als Morgan<br />
Tsvangirai president wordt, wat<br />
moet hij dan als eerste aanpakken?<br />
Elles van Gelder<br />
HARARE<br />
...<br />
Er zijn rijen voor suiker, rijen voor<br />
maïsmeel en rijen voor bankautomaten.<br />
Met de torenhoge inflatie pint<br />
iedereen een aantal keer achter elkaar<br />
om stapels biljetten uit de automaten<br />
te halen waar je dan net een paar dagen<br />
van kunt eten. Als je kunt pinnen.<br />
Tachtig procent van de Zimbabwanen<br />
is werkloos. De inflatie is gestegen<br />
tot over de 100.000 procent. Voor<br />
een blikje coca-cola betaal je in de<br />
supermarkt 37 miljoen Zim dollars.<br />
Volgens het IMF waren belangrijke<br />
oorzaken voor de inflatie dat de staat<br />
teveel geld uitgaf zonder na te denken<br />
en buitenlandse investeerders<br />
het land ontvluchtten. Om hun<br />
schulden te betalen, bleef het regime<br />
maar geld drukken. Grappend wordt<br />
hier wel gezegd dat de drukkerij van<br />
de Reserve Bank de enige plek is in<br />
het land waar 24 uur per dag elektriciteit<br />
is om de persen draaiende te<br />
houden. De nieuwe leider moet de<br />
productie in Zimbabwe weer op de<br />
been krijgen en de inflatie zien te<br />
stoppen door bijvoorbeeld een nieuwe<br />
munteenheid in te voeren en alle<br />
huidige bankbiljetten uit de roulatie<br />
te nemen.<br />
Schoolboeken<br />
‘Sinds het begin van het jaar is mijn<br />
dochter pas een week naar school geweest’,<br />
vertelde een Zimbabwaanse<br />
moeder. De andere weken was er geen<br />
leraar. De publieke scholen kampen<br />
met een groot tekort aan onderwijzers.<br />
Je ziet kinderen ’s ochtends in<br />
hun uniforms naar school lopen waar<br />
ze de hele dag buiten spelen. De onderwijzers<br />
krijgen zo slecht betaald<br />
dat ze een andere manier moeten vinden<br />
om geld te verdienen. Ook zijn er<br />
amper schoolboeken en papier.<br />
Injectienaalden<br />
Hetzelfde geldt voor de gezondheidszorg:<br />
doktoren en verpleegsters hebben<br />
Zimbabwe veelal verlaten, op<br />
zoek naar werk en een goed salaris<br />
over de grenzen. Geld om medicijnen,<br />
apparatuur, verband en injectienaalden<br />
te importeren, is er niet.<br />
De levensverwachting in Zimbabwe<br />
is voor vrouwen 34 jaar en voor<br />
tal filialen videocamera's heeft opgehangen<br />
om diefstal tegen te gaan die<br />
het bedrijf naar eigen zeggen elk jaar<br />
80 miljoen euro verlies oplevert. Dat<br />
daarbij soms ook persoonlijke gegevens<br />
over werknemers zijn geregistreerd<br />
was niet de bedoeling, zei de<br />
firma. ‘48.000 medewerkers staan elke<br />
dag graag voor u klaar - blijft u ons alstublieft<br />
ook in de toekomst uw vertrouwen<br />
schenken’, luidt de advertentie.<br />
Het weer<br />
Madrid: 20°C/6°C, bewolkt<br />
Havana: 32°C/21°C, regen<br />
Buenos Aires: 24°C/15°C, regen<br />
mannen 37. Naar schatting hebben<br />
1,8 miljoen Zimbabwanen hiv/<br />
aids.<br />
Er is bovendien weinig vertrouwen<br />
in politie, rechterlijke instanties<br />
en ander overheidsinstellingen. De<br />
politie is in Zimbabwe niet je beste<br />
vriend. De instellingen die een burger<br />
moeten helpen, worden door<br />
Zimbabwanen juist eerder als bedreiging<br />
gezien.<br />
Geweld<br />
In het verleden heeft de politie niet<br />
geschroomd geweld te gebruiken tegen<br />
mensen die niet pro-Mugabe waren<br />
en veel rechters zijn op de hand<br />
van de president. De politieke cultuur<br />
is gebaseerd op patronage: jij<br />
krijgt een boerderij in ruil voor politieke<br />
steun. Van de woorden mensenrechten<br />
en democratie lijkt het hui-<br />
..........................................................<br />
Sterke peuter<br />
In Tokyo heeft een peuter een val van 25 meter<br />
overleefd. Het kind brak alleen een been toen<br />
het van de achtste verdieping viel.
in Zimbabwe<br />
Altijd in de rij, hier in Harare voor maïsmeel. REUTERS<br />
dige regime nooit gehoord te hebben.<br />
Toerisme<br />
Voordat Zimbabwe bekend werd om<br />
bezettingen van boerderijen, de politieke<br />
strijd en de economische crisis,<br />
was er een groei van het aantal toeristen<br />
dat het land bezocht. Ze gaven<br />
geld uit in de natuurparken, in de hotels<br />
en aan souvenirs. Hun bezoek<br />
creëerde banen op vliegvelden, in de<br />
horeca en in hotels.<br />
De meeste reisorganisatie hebben<br />
Zimbabwe geschrapt uit hun aanbod.<br />
Om de beroemde Victoria Watervallen<br />
te zien, die op de grens van Zambia<br />
en Zimbabwe ligt, kiezen toeristen<br />
nu voor Zambia. Naast het opbouwen<br />
van een goed imago moet er<br />
ook in faciliteiten worden geïnvesteerd:<br />
wildparken zijn vervallen en er<br />
.....................................<br />
111<br />
Weg met zang en dans<br />
Het Lagerhuis van het Afghaanse<br />
parlement heeft een motie aangenomen<br />
waarin een verbod wordt voorgesteld<br />
op televisieprogramma’s<br />
waarin wordt gedanst of andere dingen<br />
te zien zijn die volgens de indieners<br />
niet stroken met de islam. De<br />
is veel illegaal op dieren gejaagd.<br />
Veel Zimbabwanen hebben geen<br />
toegang tot vrije informatie. Een<br />
groot deel van de media is in handen<br />
van de overheid, zoals staatskrant The<br />
Herald. Ze worden gebruikt voor propaganda.<br />
In het weekend komen er<br />
enkele kranten uit die niet van de<br />
staat zijn, zoals The Zimbabwe Independent,<br />
en zijn er buitenlandse kranten<br />
te krijgen, waaronder de Zuid-<br />
Afrikaanse Mail & Guardian.<br />
Het merendeel van de Zimbabwanen<br />
kan lezen en schrijven. Robert<br />
Mugabe is zelf leraar en gaf in zijn beginjaren<br />
grote prioriteit aan het onderwijs.<br />
Maar een krant is een luxegoed<br />
en het kopen van eten heeft<br />
voorrang. Ook internet en satelliettelevisie<br />
is voor de doorsnee Zimbabwaan<br />
veel te duur. 1<br />
.......................................<br />
motie heeft voorlopig geen bindende<br />
kracht. Aanleiding is een recente uitzending<br />
van Tolo TV van de uitreiking<br />
van Afghaanse filmprijzen, waar mannen<br />
en vrouwen met elkaar dansten.<br />
111<br />
Autosleutels gekraakt<br />
Duitse onderzoekers zijn er naar eigen<br />
zeggen in geslaagd een van ’s werelds<br />
Vertraging roept veel<br />
wantrouwen op<br />
De oppositie in Zimbabwe claimt<br />
een grote overwinning in de zaterdag<br />
gehouden parlements- en<br />
presidentsverkiezingen, maar de<br />
officiële uitslagen worden maar<br />
mondjesmaat vrijgegeven. Dit<br />
voedt de speculaties dat de verkiezingen<br />
worden gemanipuleerd<br />
door president Robert Mugabe en<br />
de regeringspartij ZANU-PF. De<br />
kiesraad had bij het sluiten van<br />
deze krant nog maar 56 van de 210<br />
parlementszetels verdeeld: 26 voor<br />
de regeringspartij, 25 voor de oppositiepartij<br />
MDC en één voor een<br />
splinterpartij. Waarom de uitslagen<br />
zo langzaam bekend worden<br />
gemaakt, is onduidelijk.<br />
.......................................<br />
meest gebruikte codeersleutels van op<br />
afstand bedienbare vergrendelingssystemen<br />
van auto’s en garagedeuren<br />
te kraken. Door slechts tweemaal een<br />
frequentie te onderscheppen, vanaf<br />
een afstand van maximaal honderd<br />
meter, slaagden wetenschappers van<br />
de Ruhr-universiteit in Bochum erin<br />
de sleutel na te maken. Ook lukte het<br />
Dagblad De Pers<br />
Buitenland <br />
<br />
Nieuwe grondwet<br />
Birma schuift Suu Kyi ter zijde<br />
AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
De nieuwe grondwet van Birma is zo<br />
opgesteld dat oppositieleidster Aung<br />
San Suu Kyi geen president kan worden.<br />
Ook kan ze niet in aanmerking<br />
komen voor een parlementszetel.<br />
In het ontwerp voor de grondwet<br />
staat dat personen die getrouwd zijn<br />
(geweest) met een buitenlander geen<br />
politieke functie mogen uitoefenen.<br />
Suu Kyi was getrouwd met de in 1999<br />
overleden Brit Michael Aris.<br />
De oppositie is niet betrokken geweest<br />
bij de opstelling van het ontwerp.<br />
Dat is nog niet openbaar gemaakt,<br />
maar al wel ingezien door<br />
persbureau AP.<br />
In de ontwerpgrondwet staat ook<br />
dat het leger recht heeft op 25 procent<br />
van de zetels van beide kamers van<br />
Redactie buitenland<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Prins Philip noch de geheime dienst,<br />
noch enige andere Britse overheidsinstelling<br />
heeft iets te maken gehad<br />
met de dood van prinses Diana in<br />
1997. Dat heeft de leider van een Brits<br />
gerechtelijk onderzoek naar Diana’s<br />
dood in Parijs gisteren gezegd.<br />
Lord Justice Scott Baker liet de jury<br />
weten dat zij de keus heeft uit drie<br />
mogelijkheden: Diana en haar vriend<br />
Dodi Fayed zijn omgekomen door<br />
een auto-ongeluk, door de schuld<br />
van de paparazzi die haar achtervolgden,<br />
of door de schuld van haar<br />
chauffeur. De uitspraak wordt binnen<br />
een paar weken verwacht.<br />
Met het resumé van de onderzoeks-<br />
.......................................<br />
de onderzoekers om de code daarna te<br />
wijzigen zodat de oorspronkelijke<br />
sleutel onbruikbaar wordt.<br />
111<br />
Toeteren streng aangepakt<br />
De Amerikaanse stad New York wil het<br />
toeteren van taxi’s strenger aanpakken.<br />
Om de illegaal toeterende taxi’s te<br />
identificeren, moeten ze lichtsignalen<br />
9<br />
het parlement, en dat het leger de<br />
macht mag overnemen als de toestand<br />
in het land daartoe aanleiding<br />
geeft. Wijzigingen in het ontwerp vereisen<br />
de goedkeuring van meer dan<br />
75 procent van de parlementsleden,<br />
wat betekent dat vertegenwoordigers<br />
van het militaire regime ze zouden<br />
moeten steunen.<br />
Birma heeft al sinds 1988, toen de<br />
huidige junta de macht greep, geen<br />
grondwet meer. Over de ontwerpgrondwet<br />
wordt in mei een referendum<br />
gehouden. In 2010 volgen als<br />
het goed is parlementsverkiezingen.<br />
De laatste verkiezingen, in 1990,<br />
werden gewonnen door de Nationale<br />
Liga voor Democratie (NLD) van Suu<br />
Kyi. Het leger weigerde toen de macht<br />
af te staan. Suu Kyi heeft sindsdien<br />
meer dan twaalf jaar in huisarrest<br />
doorgebracht. 1<br />
Groot-Brittannië<br />
‘Diana’s dood was géén complot’<br />
Redactie buitenland<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Het Turkse hooggerechtshof neemt<br />
het verzoek om een verbod van de regerende<br />
partij AK van premier Recep<br />
Tayyip Erdogan in behandeling.<br />
De hoogste aanklager van Turkije,<br />
Abdurrahman Yalçinkaya ,wil de regeringspartij<br />
verbieden én de belangrijkste<br />
AK-politici voor vijf jaar van<br />
alle politieke activiteiten uitsluiten,<br />
omdat deze zouden tornen aan de in<br />
de grondwet vastgelegde scheiding<br />
van kerk en staat.<br />
Premier Erdogan en de zijnen hebben<br />
een aantal heersende maatrege-<br />
rechter gaat het op 2 oktober begonnen<br />
gerechtelijke onderzoek zijn<br />
laatste fase in. Onder de meer dan<br />
240 getuigen die werden gehoord,<br />
waren enkele goede vrienden van Diana,<br />
de particulier secretaris van prins<br />
Philip, een voormalig hoofd van de<br />
geheime dienst en Diana’s voormalige<br />
butler Paul Burrell.<br />
De beschuldigingen aan het adres<br />
van prins Philip en de geheime dienst<br />
komen van Dodi Fayeds vader Mohammed<br />
Al Fayed. Zijn pogingen om<br />
prins Philip te laten getuigen en<br />
schriftelijke vragen voor te leggen aan<br />
koningin Elizabeth werden afgewezen.<br />
Eerder Brits en Frans onderzoek<br />
leidde ook tot de conclusie dat er<br />
geen sprake was van moord, maar<br />
van een tragisch ongeval. 1<br />
Turkije<br />
Hof onder<strong>zoekt</strong> verbod AK-partij<br />
len en wetten ingetrokken, zoals het<br />
verbod op het dragen van hoofddoekjes<br />
op universiteiten, en een<br />
aantal conservatieve wetten voorgesteld.<br />
Zo probeerden ze overspel wettelijk<br />
te verbieden en alcoholgebruik<br />
in te perken. Deze wetsvoorstellen<br />
lijken vooral ingegeven door de religieuze<br />
inslag van de partij.<br />
Het hof verklaarde de aanklacht<br />
unaniem ontvankelijk. Turkse rechters<br />
hebben op grond van zulke aanklachten<br />
al twintig partijen verboden.<br />
De AK-partij, die vorig jaar 47 procent<br />
van de stemmen bij de verkiezingen<br />
haalde, stelt dat de aanklacht politiek<br />
is gemotiveerd. 1<br />
......................................<br />
afgeven als de toeter klinkt. Zo kan<br />
een politieagent duidelijk zien welke<br />
chauffeur de regels overtreedt. Toeteren<br />
is in New York alleen toegestaan<br />
als er gevaar dreigt en dit alleen<br />
afgewend kan worden door te<br />
toeteren. Toeteren uit ongeduld of<br />
enthousiasme is goed voor 350 dollar<br />
boete.
10 Economie<br />
Emile Gostelie: ‘Gericht overheidsbeleid nodig.’ EVELYNE JACQ/HOLLANDSE HOOGTE<br />
Beurs<br />
Beurs vandaag Jaarcijfers Antonov<br />
Spookaandelen<br />
Failliet, overgenomen of geen omzet<br />
en winst. Op het Damrak zijn<br />
een paar vreemde aandelen van<br />
bedrijven te vinden. Het vandaag<br />
cijfers publicerende Antonov is<br />
hier ongewild het symbool van.<br />
AMSTERDAM ...<br />
Tussen alle aan het Damrak genoteerde<br />
keurige concerns staan ook<br />
aandelen waarachter bedrijven<br />
schuilgaan die amper winst en omzet<br />
halen, ondernemingen die zijn<br />
overgenomen en soms zelfs al jaren<br />
failliet zijn. In de AEX en AMX-index<br />
zijn ze gelukkig niet te vinden,<br />
maar in de AScX drijven de eerste<br />
twee namen boven: versnellingsbakfabrikant<br />
Antonov en biotechonderneming<br />
Pharming.<br />
................................................................................................................................................................<br />
..............................................................................<br />
Het Panel<br />
STELLING: GOED NIEUWS!<br />
..............................................................................<br />
WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL<br />
Antonov publiceert vandaag zijn<br />
jaarcijfers 2007, maar niemand rekent<br />
op winst. De Bulgaar Roumen<br />
Antonov vond ooit een nieuw type<br />
automatische versnellingsbak uit<br />
voor auto’s. Om aan voldoende geld<br />
te komen voor verdere ontwikkeling<br />
en verkoop, ging hij in 1997 met zijn<br />
bedrijf Antonov naar de beurs. Juist<br />
dat verkopen schort eraan: in al die<br />
jaren hapte de auto-industrie niet<br />
toe en heeft Antonov amper iets verkocht.<br />
De omzet bedroeg in 2007<br />
voor het eerst meer dan 1 miljoen<br />
euro.<br />
Koers gedecimeerd<br />
Het enige succes van het bedrijf is dat<br />
het nog altijd in leven is en ieder jaar<br />
nieuwe aandelen uitgeeft om zijn leven<br />
te rekken. De stukken vonden en<br />
111<br />
Kredietcrisis, miljardenafschrijvingen banken, Amerikaanse economie<br />
en huizenmarkt in de achteruit, te hoge infl atie, peperdure olie en andere<br />
grondstoffen en aandelen die al maanden op apegapen liggen. Er komt<br />
geen eind aan de stroom slechte berichten, maar is er ook nog goed<br />
nieuws? Zo ja, wat?<br />
vinden echter gretig aftrek bij aandeelhouders<br />
die blijven geloven in<br />
het succes van die versnellingsbak.<br />
Met uitzondering van gehaaide handelaren<br />
heeft bijna niemand hier<br />
veel plezier aan beleefd. Met de nodig<br />
pieken en dalen daalde de koers<br />
in al die jaren van 7,50 euro naar een<br />
slordige 0,50 euro nu.<br />
Hetzelfde verhaal geldt min of<br />
meer voor biotech Pharming. Dit<br />
concern heeft maar één product:<br />
Rhucin. Na jaren van kaarsjes branden<br />
of het middel zou werken, door<br />
de autoriteiten zou worden goedgekeurd<br />
en het een kaskraker zou worden,<br />
zei de Euopese Unie vorig jaar:<br />
ho stop. De koers is sindsdien gedecimeerd.<br />
Pharming boekt nog altijd<br />
geen omzet en winst. De aandeelhouders?<br />
Die blijven hopen op be-<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
Goedkoop<br />
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING)<br />
111<br />
‘Aandelen zijn vrij goedkoop en bieden<br />
hoge dividendrendementen. De<br />
bedrijfsbalansen zijn doorgaans sterk.<br />
De krachtige maatregelen van de<br />
Amerikaanse centrale bank geven ook<br />
een impuls. Voor de banken is wellicht<br />
het ergste al achter de rug. Nu moet u<br />
alleen nog enkele kwartalen met<br />
winstwaarschuwingen uitzitten.’ 1<br />
tere tijden. De koers daalde van 10<br />
euro in 1999 tot krap 1 euro nu.<br />
Emotionele band<br />
Een klasse lager op de Lokale Markt<br />
staan zelfs regelrechte spookaandelen.<br />
Ceteco en KPNQwest zijn al lang<br />
en breed failliet, maar door juridische<br />
complicaties is er nog altijd<br />
handel mogelijk. Dat geldt ook voor<br />
het overgenomen Baan. Omdat niet<br />
iedereen zijn aandelen destijds aanbood,<br />
spoken die nog altijd rond op<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
Lente!<br />
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S<br />
BEHEER)<br />
111<br />
‘Het goede nieuws is dat het lente<br />
wordt en door het betere weer kan<br />
het maar zo dat beleggers de wereld<br />
ineens zonniger in gaan zien. Hoewel,<br />
als ik even bij de weersvoorspellingen<br />
kijk, zie ik dat ik voor de échte lente<br />
ook al een langetermijnvisie moet<br />
hebben.’ 1<br />
<br />
<br />
Oproep Vestigingsklimaat moet beter<br />
‘Multinationals goud waard’<br />
Hoofdkantoren dreigen te vertrekken<br />
uit Nederland. Terwijl minister<br />
Bos onder druk staat om iets te doen<br />
aan de beloningen in het bedrijfsleven,<br />
pleiten de boardroomgoeroes<br />
van de Boston Consulting Group<br />
voor een beter vestigingsklimaat.<br />
Mathijs Rotteveel<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Van de vijfhonderd grootste bedrijven<br />
in de wereld hebben er volgens de<br />
Boston Consulting Group (BCG) zestien<br />
hun mondiale hoofdkantoor in<br />
Nederland. Daarnaast hebben er<br />
veertien Nederland gekozen als vestigingsplaats<br />
voor hun Europese thuisbasis.<br />
De CEO-fluisteraars van het adviesbureau<br />
hebben berekend dat op<br />
die hoofdkantoren ongeveer 30.000<br />
mensen werken, ze werk leveren aan<br />
10.000 mensen in de financiële<br />
dienstverlening en nog eens aan<br />
110.000 andere Nederlanders als we<br />
de indirecte banen erbij tellen. Alles<br />
bij elkaar opgeteld zouden die dertig<br />
bedrijven ons land jaarlijks dertien<br />
miljard euro aan bruto binnenlands<br />
product (bbp) opleveren.<br />
En dan zeuren politici in Den<br />
Haag over die paar miljoen die de bestuursvoorzitters<br />
van deze bedrijven<br />
jaarlijks verdienen. Toch is het rapport<br />
van BCG niet bedoeld als tegenwicht<br />
tegen de Haagse discussie over<br />
topsalarissen, beweert Emile Gostelie,<br />
managing partner van BCG. ‘Het<br />
beloningenbeleid en de aandacht<br />
van de overheid daarvoor hebben we<br />
niet in ons onderzoek meegenomen’,<br />
zegt hij. ‘We horen wel van onze klanten<br />
dat Nederland moet oppassen dat<br />
het klimaat voor hooggekwalificeerd<br />
personeel niet al te vijandig wordt.<br />
Want dat ervaren ze soms.’<br />
Wereldwijd opererende bedrijven<br />
zijn niet meer gebonden aan één vestigingsland,<br />
ontdekte BCG, en de<br />
topmanagers van die bedrijven zijn al<br />
net zo mobiel. ‘Nederland heeft nog<br />
steeds een goede positie’, zegt Gostelie.<br />
‘Dat is vooral historisch zo gegroeid.<br />
Tachtig procent van de grote<br />
bedrijven die hier gevestigd zijn,<br />
komt oorspronkelijk uit Nederland.<br />
Die zitten hier bij wijze van spreken<br />
al honderd jaar. Maar successen uit<br />
het verleden tellen niet meer. Er is gericht<br />
overheidsbeleid nodig om ze<br />
hier te houden.’<br />
Daarbij denkt Gostelie aan aangepaste<br />
wet- en regelgeving, het creëren<br />
van een optimaal leefklimaat én belastingmaatregelen.<br />
Hoe die er precies<br />
uit moeten gaan zien, weet hij<br />
niet. ‘Dat is niet in ons onderzoek<br />
meegenomen. Wellicht is het beter<br />
als de overheid daar naar kijkt.’ En als<br />
de overheid dat niet doet? Vertrekken<br />
de multinationals dan en is hij al zijn<br />
klanten kwijt? Gostelie: ‘Daar ben ik<br />
niet bang voor. Ik woon in Nederland,<br />
maar werk bijvoorbeeld ook<br />
vaak in Londen. Dan zit ik misschien<br />
iets vaker in het vliegtuig. Dat is geen<br />
ramp.’ 1<br />
Beursplein 5. Leuk voor handelaren<br />
en speculanten, maar particulieren<br />
kunnen maar beter wegblijven.<br />
Hoewel, met name Antonov en<br />
Pharming kennen juist een schare<br />
particuliere fans, die niets willen<br />
weten van kritiek, laat staan smalende<br />
verhalen. Of ze nu wel of niet<br />
gelijk hebben of krijgen, één fout<br />
maken ze zeker. Een belegger mag<br />
nooit een emotionele band met een<br />
bedrijf hebben, want dit vertroebelt<br />
het objectieve oordeel. 1<br />
......................................<br />
Superboer<br />
111<br />
Met een beetje fantasie begint vandaag<br />
al het eerste kwartaalcijferseizoen.<br />
Super de Boer (het voormalige<br />
(Laurus) maakt een kassa-uitdraai<br />
over de eerste drie maanden:<br />
voilá, het omzetcijfer over het eerste<br />
kwartaal. Na jaren van malaise was<br />
het aandeel Super de Boer één van<br />
de beste in de afgelopen drie maanden:<br />
+29,0% (AEX: -14,5%). 1<br />
......................................<br />
......................................<br />
......................................<br />
Ik ben blij<br />
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)<br />
111<br />
‘Slecht nieuws is pas echt slecht<br />
nieuws als het niet in de koersen zit.<br />
Hoeveel slecht nieuws er momenteel<br />
in zit weet je nooit, maar ik zie<br />
veel sombere beleggers en dat maakt<br />
mij blij. Hoe meer somberheid, hoe<br />
groter de kans op een koersstijging.<br />
Immers, alle ellende zit er al in.’ 1
Zweedse Absolut verkocht<br />
Fransen krijgen er een wodka bij<br />
De Zweedse wodka Absolut komt voor 5,63 miljard euro<br />
in handen van het Franse Pernod Ricard. Pernod Ricard<br />
verwacht 125 tot 150 miljoen euro aan synergievoordelen<br />
Comfort Rent<br />
De meest flexibele oplossing voor<br />
uw zakelijke autobehoefte<br />
Bel 088 - 2847100 of kijk op<br />
www.avis.nl/comfortrent<br />
..........................................................<br />
Ergste fout bij sollicitatie (1)<br />
Ongeïnteresseerd overkomen tijdens een<br />
gesprek vindt 73 procent van de potentieel<br />
nieuwe werkgevers het grootste minpunt.<br />
te behalen. Absolut staat op de vierde plaats van meest<br />
verkochte sterke alcoholische dranken ter wereld, na Bacardi,<br />
Smirnoff en Johnny Walker. 1 FOTO: REUTERS<br />
Prijzenoorlog Supermarkten laten kansen liggen<br />
‘Weg met koopjesjacht’<br />
De Nederlandse supermarkten zijn<br />
grijze muizen die aan prijsfetisjisme<br />
lijden. Dat concludeert Frits<br />
Kremer in zijn boek Het boodschappenbolwerk,<br />
dat gisteren verscheen.<br />
Annemieke van Dongen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
In supermarktland is een nieuwe prijzenoorlog<br />
losgebarsten. Dat verbaast<br />
Frits Kremer, voormalig hoofd Corporate<br />
Communicatie van supermarktconcern<br />
Laurus (Edah, Konmar,<br />
Super de Boer) niet. ‘Nederlandse<br />
supermarkten hebben een ziekelijke<br />
fixatie voor de laagste prijs. Dat<br />
is eigenlijk lachwekkend, want er kan<br />
er maar één de goedkoopste zijn. Bovendien<br />
liggen de prijzen in Nederlandse<br />
supermarkten al 10 procent<br />
beneden het gemiddelde in de rest<br />
van de EU.’<br />
Maar de consument wil toch ook<br />
gewoon koopjes?<br />
‘Dat betwist ik. Waarom geven men-<br />
sen in het weekend wel honderden<br />
euro’s uit aan de dierentuin, terrasjes<br />
en uit eten gaan? Supermarkten hebben<br />
de consument zelf opgevoed met<br />
het idee dat hij voor zijn boodschappen<br />
alleen de laagste prijs wil betalen;<br />
ze hebben de consument zelf tot<br />
koopjesjager gedegradeerd.’<br />
Waar komt dat prijsfetisjisme van<br />
de supermarkten vandaan?<br />
‘De eenzijdige concurrentie op prijs<br />
is een symptoom van een dieperliggende<br />
kwaal: de Nederlandse supermarktketens<br />
missen een eigen identiteit.<br />
Ze durven zich niet te onderscheiden<br />
met iets wat de concurrent<br />
níet heeft. Dat maakt hen tot een stel<br />
grijze muizen. Alleen AH en Jumbo<br />
onderscheiden zich; de anderen laten<br />
belangrijke marktkansen liggen. Hun<br />
service sluit bijvoorbeeld slecht aan<br />
bij de behoeften van de veranderde<br />
consument.’<br />
Wat wil de consument dan? Een<br />
plak cake bij de gratis koffi e?<br />
‘Nee, een duurzamer assortiment bij-<br />
voorbeeld. AH heeft met misschien<br />
200 biologische producten de grootste<br />
keuze van Nederland. Vergelijk<br />
dat eens met de VS, Zwitserland of<br />
Groot-Brittannië. Ook hebben supermarkten<br />
nauwelijks producten die<br />
gericht zijn op allochtonen. In de parallelle<br />
sector van allochtone winkeltjes<br />
en groothandels gaat een paar<br />
miljard per jaar om, maar supermarkten<br />
zien daar geen cent van terug.’<br />
U pleit voor meer service en hogere<br />
prijzen. Dat heeft Laurus geprobeerd<br />
met de Konmarformule,<br />
maar die is inmiddels ter ziele.<br />
‘Dat kon ik niet serieus nemen; de extra<br />
service bestond uit leesbrillen die<br />
klanten konden lenen. Konmar<br />
speelde niet in op maatschappelijke<br />
ontwikkelingen. Super de Boer doet<br />
dat beter. Daar loopt een proef met<br />
telers die minder bestrijdingsmiddelen<br />
gebruiken. De groenten zijn niet<br />
helemaal biologisch, maar wel beter<br />
voor het milieu. Daarmee haal je ze<br />
uit de geitenwollensokkensfeer en<br />
bereik je de consument.’ 1<br />
................................................................................<br />
Oude krant is goud waard<br />
DE WERELDWIJDE VRAAG NAAR<br />
De oorlog om oud papier is losgebarsten.<br />
In Duitsland leidde de oudpapierstrijd<br />
onlangs tot fysiek geweld<br />
toen twee verstandelijk gehandicapten<br />
werden aangevallen tijdens het<br />
inzamelen. De wereldwijde vraag naar<br />
oude papiervezels stijgt, met name in<br />
China. En de prijs blijft toenemen. De<br />
reden: het is goedkoper om papier te<br />
recyclen dan het te produceren. In Nederland<br />
is oud papier in volume het<br />
grootste exportproduct van ons land.<br />
................................................................................<br />
Ergste fout bij sollicitatie (2)<br />
Arrogant overkomen staat op twee met 53 procent en zich negatief<br />
uitlaten over de huidige of voormalige werkgever vindt 43 procent<br />
van de bedrijven zeer storend tijdens een sollicitatiegesprek.<br />
Economie<br />
Internetsparen Extra 3,9%<br />
<br />
<br />
Rentetarieven d.d. 26 maart 2008. Vraag naar de voorwaarden.<br />
www.dsbbank.nl<br />
0900 0575 (lokaal tarief)<br />
Bekijk ook onze scherpe<br />
hypotheektarieven<br />
TIP!<br />
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN<br />
5 jr 5 jr 10 jr 10 jr<br />
Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW<br />
SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 4,25 4,65 4,7 5,1<br />
ING Bank Hypotheek met Renteopties 4,5 4,9 4,9 5,3<br />
ABN AMRO Budget hypotheek 4,55 5,05 4,85 5,35<br />
Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvr. Hypotheek 4,65 5,15 4,75 5,25<br />
Postbank VoordeelPlus Hypotheek 4,2 nvt 4,7 nvt<br />
Rabobank VoordeelHypotheek 4,2 nvt nvt nvt<br />
DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek nvt 4,35 nvt 4,65<br />
De Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel 4,2 4,6 4,7 5,1<br />
Van Kampen Grp Aflossingsvrije Top Hypotheek 4,4 4,7 4,65 4,95<br />
Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek 4,4 4,7 4,7 5<br />
Hypotheekshop FLEXXTRA 2 4,3 4,7 4,7 5,1<br />
MoneYou Compleet+ hypotheek 4,3 4,7 4,7 5,1<br />
Avéro Achmea VoordeelRente Aflossingsvr. Hypotheek 4,45 4,75 4,75 5,05<br />
Qent Hypotheken Qent Budget Hypotheek 4,45 4,75 4,75 5,05<br />
Woonfonds Voordeel Lijn Aflossingsvrije hypotheek 4,45 4,75 4,75 5,05<br />
De Hypotheker Meer Keuze Hypotheek in combi 4,5 4,8 4,75 5,05<br />
Delta Lloyd Fixe Budget Hypotheek DLL 4,45 4,8 4,65 5,05<br />
Argenta Aflossingsvrije hypotheek 4,45 4,8 4,8 5,15<br />
Hypotheekshop FLEXXTRA 4 4,4 4,8 4,8 5,2<br />
MoneYou Compleethypotheek 4,4 4,8 4,8 5,2<br />
PVF Achmea Aflossingsvrije hypotheek 4,6 4,8 5 5,2<br />
Postbank Voordeelrente 4,4 4,8 4,9 5,3<br />
Acadium Bastion Aflossingsvrije hypotheek 4,55 4,8 4,85 5,35<br />
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de 20 producten met de laagste rentes<br />
voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.<br />
DOORLOPEND KREDIET<br />
PERSOONLIJKE LENING<br />
Aanbieder < €5.000 < € 10.000 < € 15.000 Aanbieder < €5000 < € 10.000 < € 15.000<br />
Delta Lloyd nvt<br />
Frisia Financ. ** 10,6<br />
De Hypotheker nvt<br />
Directa 7,9<br />
DSB Bank nvt<br />
Freo nvt<br />
Ohra 7,25<br />
FBTO 7,6<br />
KredietDirect.nl** 8,3<br />
The RB of Scot 9,9<br />
ABN Amro** 8,6<br />
Fortis Bank 10,3<br />
SNS Bank 10<br />
Rabobank 10,8<br />
Postbank 12,2<br />
6,5<br />
6,6<br />
6,9<br />
6,9<br />
6,9<br />
7,2<br />
7,25<br />
7,6<br />
7,7<br />
7,9<br />
8,6<br />
9,5<br />
10<br />
10,5<br />
10,9<br />
6,5<br />
6,4<br />
6,9<br />
6,9<br />
6,9<br />
7,2<br />
6,95<br />
7,6<br />
7,3<br />
7,7<br />
8,1<br />
8,7<br />
9,1<br />
9,6<br />
9,9<br />
Becam ** 10,6<br />
KredietDirect.nl** 6,7<br />
Directa 7,9<br />
The RB of Scot 8,9<br />
DSB Bank nvt<br />
OHRA 7,6<br />
Crediam ** 9,5<br />
Eurofintus ** nvt<br />
DHB bank 8,9<br />
Fortis Bank 10,2<br />
De IJssel ** nvt<br />
SNS Regio Bank 10,3<br />
SNS Bank 9,7<br />
Postbank 11,2<br />
Rabobank 11<br />
6,6<br />
6,7<br />
6,9<br />
6,9<br />
6,9<br />
7,6<br />
7,9<br />
8,7<br />
8,9<br />
9,4<br />
9,4<br />
9,7<br />
9,7<br />
10,5<br />
10,7<br />
6,4<br />
7,3<br />
6,5<br />
6,7<br />
6,9<br />
7,2<br />
7,5<br />
8,7<br />
8,9<br />
8,8<br />
9,4<br />
8,8<br />
9<br />
9,6<br />
9,8<br />
Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken.<br />
** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.<br />
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN<br />
Bank Rekening € 10.000<br />
The Economy Bank N.V. TEB Ster Spaarrekening 4,6<br />
Akbank AK Internet Spaarrekening 4,55<br />
Akbank AK Spaarrekening 4,5<br />
Amsterdam Trade Bank ATB Internet Spaarrekening 4,5<br />
Credit Europe Bank Credit Europe Top-Interest rekening 4,5<br />
Yapi Kredi Bank YKB Euro-Plus Spaarrekening 4,5<br />
DHB Bank DHB S@veOnline 4,25<br />
Garantibank International Gouden Internet Rekening 4,1<br />
DHB Bank DHB VoorSpoedrekening 4<br />
Rabobank Rabo Telesparen 2,8<br />
ABN AMRO Internet Spaarrekening 2,6<br />
SNS Bank Internet Sparen 2,6<br />
Fortis Bank E-Spaarrekening 2,5<br />
Postbank Internetspaarrekening 2,5<br />
ING Bank Internet Sparen 2,4<br />
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende<br />
voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder.<br />
Peildatum: 31-03-2008 Bron: MoneyView Research<br />
......................................<br />
Pensioenfondsen<br />
DNB VRAAGT<br />
OUD PAPIER BLIJFT TOENEMEN MEER INZICHT<br />
De Nederlandsche Bank vraagt in<br />
..........................................................<br />
Ergste fout bij sollicitatie (3)<br />
Daarna het niet stellen van goede vragen (33<br />
procent), ongepaste kleding (31 procent) en<br />
niet duidelijk antwoord geven (26 procent).<br />
11<br />
een brief aan de pensioenfondsen<br />
aandacht voor de negatieve ontwikkelingen<br />
op de aandelenmarkten en<br />
de gedaalde rentestand. Deze zullen<br />
in het eerste kwartaal van 2008 tot<br />
een daling van de dekkingsgraad bij<br />
veel van de pensioenfondsen hebben<br />
geleid. Enkele instellingen zagen<br />
door de crisis hun financiële positie<br />
verslechteren. DNB wil hiervan op<br />
de hoogte gehouden worden.
12<br />
<br />
<br />
Het Amsterdamse jeugdtheater De<br />
Krakeling bestaat dertig jaar. Daarom<br />
staat theatergroep Max. nu vijf<br />
weken in het theater met de jubileumvoorstelling<br />
Peter Pan was hier.<br />
Dagblad De Pers<br />
Cultuur<br />
Jubileum Dertig jaar kinderverleiding<br />
Jeugdtheater De Krakeling<br />
weigert oud te worden<br />
Robbert van Heuven<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Buiten zijn schilders druk bezig om<br />
het pand een nieuw verfje te geven.<br />
Binnen wijst directeur Kees Blijleven<br />
op de ringen in de vloer van de theaterfoyer.<br />
Ooit werden ze gebruikt om<br />
turntoestellen mee vast te zetten. In<br />
de theaterzaal iets verderop zijn technici<br />
bezig de schoolvoorstelling van<br />
vanmiddag voor te bereiden. Want<br />
over een paar uur zit de voormalige<br />
turnzaal weer bomvol met uitgelaten<br />
kinderen. Of eigenlijk ligt, want in<br />
Liggen op je rug mogen de kinderen op<br />
matrassen op de speelvloer liggen.<br />
Waren diezelfde kinderen honderd<br />
jaar eerder geboren dan hadden<br />
ze in dit gebouw aan de ringen gehangen.<br />
Omdat vanaf 1862 gymnastiek<br />
in Amsterdam verplicht werd<br />
voor alle jongens en meisjes in de basisschoolleeftijd,<br />
werd in 1887 speciaal<br />
daarvoor een turnzaal gebouwd.<br />
In 1971 richtte danseres Hans Snoek,<br />
die al eerder verantwoordelijk was<br />
voor de allereerste jeugdballetgroep<br />
het Scapinoballet, de Stichting Jeugdtheater<br />
Amsterdam op. Met als doel<br />
artistiek hoogwaardig theater voor<br />
kinderen te bevorderen. Die stichting<br />
kreeg in de jaren zeventig de kans om<br />
van de oude turnschool een theater<br />
speciaal voor jeugdtheater te maken<br />
en in 1978 opende De Krakeling (verwijzend<br />
naar de nabijgelegen Koekjesbrug)<br />
zijn deuren.<br />
De Krakeling is het enige theater in<br />
Nederland dat uitsluitend jeugdtheater<br />
programmeert. Dat is niet alleen<br />
bijzonder, het heeft ook hele grote<br />
voordelen, zegt directeur Blijleven.<br />
‘Wij kunnen in tegenstelling tot andere<br />
theaters jeugdtheatergroepen<br />
vaker dan één keer programmeren.<br />
Daardoor kunnen we ook activiteiten<br />
rond de voorstellingen organiseren<br />
en ons gebouw inrichten op een<br />
voorstelling.’ Zo kunnen kinderen bij<br />
de jubileumvoorstelling Peter Pan was<br />
hier in de foyer ‘echt’ vliegen met behulp<br />
van videotechniek en zijn er Peter<br />
Pan-diners. Maar ook bij andere<br />
voorstellingen zijn er workshops,<br />
speurtochten en wat al niet meer.<br />
Theatermaker Jetse Batelaan, die in<br />
2006 de Gouden Krekel voor de beste<br />
jeugdtheatervoorstelling won, maar<br />
ook voorstellingen voor volwassenen<br />
maakt, bevestigt de unieke positie<br />
van De Krakeling. ‘In andere theaters<br />
voel je je toch een beetje de Paralym-<br />
pics, die doen jeugdtheater er een<br />
beetje bij. Hier zit je eens niet in de<br />
marge van het theater. Je voelt dat<br />
jeugdtheater hier prioriteit heeft.’<br />
Moniek Merkx die Peter Pan was<br />
hier regisseert, meent dat die unieke<br />
positie van De Krakeling ook voor<br />
.......................................................................................................................<br />
RECENSIE | TONEEL<br />
GRIJS DRAMA<br />
...<br />
Robbert van Heuven<br />
Het lijkt een nieuw genre binnen het<br />
theater: het dementiedrama. Na eerder<br />
Gods Wachtkamer van Carver en<br />
Bloedband van Orkater, duikt ook het<br />
Den Bossche gezelschap De Wetten<br />
van Kepler met Winterkoorts in de<br />
vergrijzingsproblematiek.<br />
Daarin worstelt een jonge meubelmaker<br />
met de gevoelens voor zijn<br />
demente moeder – een oude operazangeres<br />
– en voor haar jonge ver-<br />
..........................................................<br />
Wanna fight?<br />
De twee Amerikaanse vakbonden voor acteurs<br />
zijn woedend uit elkaar gegaan. De bonden<br />
gaan nu apart verder onderhandelen.<br />
Naast jeugdtheater biedt De Krakeling ook workshops en speurtochten.<br />
Kinderen mogen nu liggen op wat vroeger de turnvloer was.<br />
pleegster. Die verpleegster wordt gespeeld<br />
door een zangeres en zij zingt<br />
de operaflarden die moeder nog steeds<br />
in haar verwarde hoofd hoort.<br />
Winterkoorts is een keurig gemaakte<br />
voorstelling: het gegeven is aardig, het<br />
decor is prachtig en drama en muziek<br />
werken mooi samen. Maar echt boeiend<br />
wordt het nergens. Daarvoor zijn<br />
plot en spel weer te mager. Nieuwe<br />
inzichten over dementie levert de<br />
voorstelling helaas ook niet op. Carver<br />
en Orkater gingen al eerder op een interessantere<br />
manier met het onderwerp<br />
aan de haal. En maaiden daarmee<br />
wellicht het gras voor de voeten<br />
van Winterkoorts weg.<br />
Gaan (een krap zesje voor de moeite).<br />
www.wettenvankepler.nl<br />
Echt boeiend wordt het nergens.<br />
nieuw theaterpubliek zorgt: ‘De Krakeling<br />
brengt het beste wat er aan<br />
jeugdtheater te zien is gecombineerd<br />
met een heel goed educatief programma.<br />
Daarmee verleiden ze kinderen<br />
om naar het theater te komen.’<br />
Jeugdtheater geeft makers overigens<br />
ook een kans weer iets van het<br />
kind in zichzelf terug te halen. Batelaan:<br />
‘Ik merk dat ik recalcitranter<br />
word als ik jeugdtheater maak. Ik<br />
maak wat mijn kinderlijke ik graag<br />
wil zien.’ De jubileumvoorstelling<br />
Peter Pan was hier sluit daar prima bij<br />
aan. Merkx: ‘Het gaat over hoe je omgaat<br />
met het kind in jezelf. Kinderen<br />
zijn helemaal niet altijd lief en schattig.<br />
Het zijn kleine tirannetjes, waar<br />
je dan weer heel hard om kunt lachen.<br />
Peter is dan natuurlijk een oerkind:<br />
brutaal, verwaand, maar ook<br />
grappig.’ Maar het is die ene overeenkomst<br />
die van Peter Pan zo’n goede<br />
jubileumvoorstelling maakt: ‘Peter<br />
Pan weigert oud te worden. En datzelfde<br />
geldt voor De Krakeling’. 1<br />
Peter Pan was hier is tot en met 25<br />
april te zien in De Krakeling. In de herfst<br />
volgt een tournee. www.krakeling.nl<br />
...<br />
Arjan Terpstra<br />
Met de tweede plaat Mmmm....Gumbo?<br />
(Universal) is Room Eleven klaar de<br />
wereld te bestormen. Dertien nummers<br />
en vier bonustracks nemen Janne<br />
Schra en de haren ons mee door het<br />
land van de lichtere muziek. Muziek<br />
waar je verkleinwoordjes bij nodig<br />
hebt: een jazzy nummertje hier, een<br />
fris polka’tje daar, een swing uit groot-<br />
................................................................................<br />
Koopje<br />
Het kostuumdepot van de BBC is gekocht door Angels, de grootste leverancier<br />
van kleding voor de film- en tv-industrie in Groot-Brittannië.<br />
Het leverde kostuums voor onder meer Blackadder en Star Wars.<br />
Architectuur<br />
Pritzker-prijs naar<br />
Jean Nouvel<br />
Redactie cultuur<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
De Franse architect Jean Nouvel heeft<br />
de prestigieuze Pritzker Architectuurprijs<br />
2008 gewonnen. De ‘eclecticus’<br />
en ‘ultra-modernist’ genoemde architect<br />
is bekend van bouwwerken als<br />
museum Quai Branly in Parijs, de<br />
komkommervormige Torre Agbar in<br />
Barcelona en de elegante Dentsu-toren<br />
in Tokio. Nieuwe projecten zijn<br />
een dependance van het Louvre in<br />
Abu Dhabi in de Verenigde Arabische<br />
Emiraten en een gebouw van 75 verdiepingen<br />
naast het New Yorkse Museum<br />
of Modern Art.<br />
De Pritzker-prijs geldt onder architecten<br />
als een Nobelprijs. De jury<br />
loofde de 62-jarige Nouvel om zijn<br />
‘doorzettings- en voorstellingsvermogen,<br />
geestdriftigheid en – bovenal<br />
– een onbedwingbaar verlangen naar<br />
het creatieve experiment’. De prijs bestaat<br />
uit honderdduizend dollar en<br />
een medaille, die in juni in Washington<br />
DC aan de prijswinnaar wordt<br />
uitgereikt.<br />
Eerdere winnaars zijn onder anderen<br />
Frank Gehry, Tadao Ando, I.M.<br />
Pei en Rem Koolhaas (in 2000). Nouvel<br />
is de tweede Fransman, na Christian<br />
de Pontzamparc in 1994. 1<br />
Popmuziek<br />
Live Nation sluit<br />
megadeal met U2<br />
Redactie cultuur<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Live Nation, de grootste concertorganisator<br />
in de wereld, heeft voor een<br />
onbekend bedrag een contract voor<br />
twaalf jaar gesloten met U2. De organisatie<br />
zal in die periode zorgdragen<br />
voor alle merchandise, tourdata, webactiviteiten<br />
en merkrechten van de<br />
Ierse band.<br />
Het tekenen van het contract, gisteren,<br />
komt een kleine maand na het<br />
bekend worden van een deal met Madonna,<br />
die voor 120 miljoen dollar<br />
een tienjarige verbintenis met de<br />
popgigant tekende. Daarin zit een<br />
platencontract voor drie albums, die<br />
Madonna maakt nadat haar verplichtingen<br />
bij Warner zijn afgelopen.<br />
Bij het contract met U2 is van een<br />
soortgelijke constructie geen sprake:<br />
de band houdt vast aan de langdurige<br />
verbintenis met Universal Music. Live<br />
Nation streeft naar ‘een zo optimaal<br />
mogelijke samenwerking met U2’s<br />
platenmaatschappij’. 1<br />
...............................................................................<br />
RECENSIE | POP<br />
ROOM ELEVEN JAAGT EEN<br />
ONDRAAGLIJKE LICHTHEID AAN<br />
moeders tijd zus, een kittig bluegrassnummertje<br />
zo, en, zou mijn opa zaliger<br />
zeggen, schoon is uw kunstgebit.<br />
Is het vermakelijk? Ja. Raakt het<br />
een snaar? Hangt van de persoon af.<br />
Wie van nature last heeft van de ondraaglijke<br />
lichtheid van het bestaan,<br />
sterft na een nummer of twee een<br />
wrede dood. De rest danst zijn dansje,<br />
drinkt zijn slokje en zet nog een<br />
nummertje op als achtergrondje.<br />
..........................................................<br />
Geld nodig<br />
Heather Mills, voormalig model en de ex van<br />
Paul McCartney, neemt plaats in de jury van<br />
de verkiezing van Miss USA.
VANDAAG: BOEKEN<br />
Belgische<br />
talenten<br />
Annelies Verbeke, Christophe<br />
Vekeman, Saskia de Coster en Dimitri<br />
Verhulst hebben taalgevoel,<br />
stijl en ambitie, zijn populairder<br />
dan ooit, en: Vlaams. Waarom<br />
lopen Nederlanders opeens zo<br />
warm voor die lange tijd besmuikte<br />
buren?<br />
Tijdperk<br />
van Tony<br />
Blake Morrison heeft een literaire<br />
primeur: als eerste Britse<br />
auteur probeert hij de tijdgeest<br />
van Tony Blairs regeringsjaren te<br />
vangen. ‘Hij is tien jaar aan de<br />
macht geweest, maar heeft kansen<br />
gemist om het land te veranderen.<br />
New Labour wilde niets<br />
veranderen.’<br />
Dagblad De Pers<br />
13<br />
Perspectief <br />
<br />
Doos van<br />
Den Tex<br />
Thrillerschrijver Charles den Tex<br />
is een typische huisje-in-hetbuitenland-auteur.<br />
Banjeren in<br />
de natuur, dat werk. Maar het<br />
liefst gaat hij na een kop koffie<br />
direct achter het toetsenbord. ‘Ik<br />
probeer geen grappen te maken,<br />
maar lezers door een vlotte stijl in<br />
te palmen.’<br />
14 15 16<br />
.........................................................................................................................................................................................................<br />
CHRIS DE BODE<br />
De Tour du Monde Fotograaf Chris de Bode<br />
achtervolgde het wielercircus over bijna alle continenten. Van de<br />
Tour van de Angst in Colombia tot de absurditeiten in Qatar. uP16
14 Perspectief<br />
Vlaamse literatuur Is er meer dan het Bart Peeters-effect?<br />
‘Ik ken geen vijf jonge<br />
Nederlandse auteurs’<br />
In België begint vrijdag de Literaire<br />
Lente, een internationaal festival<br />
met het nodige Vlaamse talent.<br />
Waarom lopen Nederlanders opeens<br />
zo warm voor die van oudsher<br />
besmuikte buren?<br />
Femke van Wiggen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Ze hebben taalgevoel, stijl en ambitie<br />
en zijn populairder dan ooit: Vlaamse<br />
auteurs. Vroegen wij ons een half<br />
jaar geleden vertwijfeld af wie na de<br />
dood van Jan Wolkers in zijn voetsporen<br />
kan treden (Arnon Grunberg?<br />
Moet dat? Heleen van Royen? No<br />
way!), in Vlaanderen draait een hele<br />
generatie aan nieuwe Hugo Clausen<br />
al jaren warm.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
j.w. bezemer<br />
marc jansen<br />
<br />
<br />
<br />
En nog bijzonderder: waar Nederlandse<br />
auteurs in Vlaanderen amper<br />
gelezen worden – bestsellers Knielen<br />
op een bed violen en Joe Speedboot deden<br />
er verdraaid weinig – vinden<br />
jonge Vlamingen als Dimitri Verhulst,<br />
Stefan Brijs, Saskia de Coster,<br />
Christophe Vekeman, Yves Petry en<br />
Annelies Verbeke juist in Nederland<br />
steeds beter aftrek.<br />
‘Het Bart Peeters-effect’, noemt<br />
hoogleraar moderne letterkunde<br />
Jaap Goedegebuure dit smalend.<br />
‘Niet al te oude Vlamingen, en zeker<br />
ook Vlaamse auteurs, zijn leuk om te<br />
zien, grappig, vlot, sexy, en vooral<br />
ook goedgebekt. In alle genoemde<br />
opzichten zijn ze vaak beter dan Nederlanders;<br />
ze winnen ook altijd het<br />
Nationaal Dictee.’<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Maar dat de toch niet bepaald als Colin<br />
Farrell uitziende Nederlandse<br />
Gentenaar Marc Reugebrink zaterdag<br />
de Gouden Uil 2008 won en Vlamingen<br />
Marc Legendre en Koen Peeters<br />
(Grote Europese roman) genomineerd<br />
zijn voor de Libris geeft aan dat er<br />
misschien meer aan de hand is.<br />
‘Niemand heeft een sluitende verklaring’,<br />
zegt Annelies Verbeke, de<br />
schrijfster die hier goed verkoopt met<br />
Slaap! (2003), Reus (2006) en Groener<br />
gras (2007), ‘maar er is een soort inhaalrace<br />
aan de gang. Tot tien jaar<br />
geleden hoorde je bij jullie weinig<br />
over Vlaamse auteurs, nu juist veel. Ik<br />
denk dat figuren als Herman Brusselmans<br />
en Tom Lanoye van onschatbare<br />
waarde zijn geweest. Die hebben<br />
ons een andere richting op laten kijken.<br />
Zij hebben toch de rock-’n-roll<br />
in de Vlaamse literatuur gebracht.’<br />
Christophe Vekeman: ‘Misschien<br />
is de jongste oogst auteurs in Nederland<br />
gewoon niet zo best.’ Weer een<br />
ander scenario: dat Vlaamse auteurs<br />
ambitieuzer schrijven, minder uit<br />
hobbyisme. ‘In Vlaanderen zijn heel<br />
wat schrijvers van tussen de dertig en<br />
de veertig die net als ik echt proberen<br />
iets anders te doen. Jullie in Nederland<br />
zijn te veel bezig met mode.’<br />
‘Misschien komt het ook doordat<br />
de Vlaamse auteurs zich minder op<br />
de echt gewestelijke Vlaamse traditie<br />
focussen’, voegt Peter Nijssen, uitgever<br />
bij de Arbeiderspers (en van<br />
Arjan Terpstra<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Voor het eerst is een graphic novel opgenomen<br />
in de shortlist van de Libris<br />
Literatuur Prijs. Marc Legendre’s Verder<br />
bewijst het volwassen worden van<br />
het genre, inclusief groeipijn. Verder<br />
is zowel een afrekening met de beeldcultuur<br />
als een jubelende ode daaraan.<br />
De afrekening zit in de thematiek:<br />
twee geliefden, lang werkzaam<br />
als videojournalistiek duo, strijden<br />
verbeten om het Grote Gelijk. Gelden<br />
in hun vak alleen de wetten van de<br />
jungle of werken videojournalisten<br />
toch voor een groter doel, het infor-<br />
................................................................................<br />
<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
RECENSIE | THRILLER<br />
HET BREKEN<br />
VAN DE GEEST<br />
...<br />
Dirk Koppes<br />
Michael Robotham wroet voor zijn<br />
boeken met groot enthousiasme in de<br />
spelonken van de menselijke geest. In<br />
Gebroken (uitg. Cargo) probeert hij uit<br />
te vinden hoe stressbestendig de psyche<br />
van zijn hoofdpersonen is. Wanneer<br />
breken ze? Klinisch psycholoog<br />
Joseph O’Loughlin wordt te hulp geroepen<br />
als een jonge vrouw zelfmoord<br />
Christophe Vekeman) daar aan toe.<br />
'Ze schrijven niet meer zo Vlaams en<br />
bloemrijk als Louis Paul Boon, maar<br />
gaan meer op in een westelijke literaire<br />
canon. De Vlaamse auteurs van<br />
nu zijn toch meer beïnvloed door<br />
Amerikaanse literatuur, daardoor is<br />
het toegankelijker voor ons. Meer<br />
straatrumoer en Bret Easton Ellis.’<br />
Vekeman zelf (wiens Lege Jurken<br />
nu net uit is) is het daar niet mee eens.<br />
‘Natuurlijk laten we ons inspireren<br />
door buitenlandse literatuur. Maar<br />
dat is geen nieuw fenomeen. Voor De<br />
Metsiers liet Hugo Claus zich inspireren<br />
door Faulkner.’ Desalniettemin is<br />
Vekeman, vorige week nog door<br />
‘In Vlaanderen zijn<br />
heel wat schrijvers<br />
die echt proberen<br />
iets anders te doen’<br />
Susan Smit ‘een heel groot Nederlandstalig<br />
talent’ genoemd, zich er<br />
ook van bewust dat steeds meer Nederlanders<br />
denken dat er meer<br />
Vlaams dan Nederlands schrijftalent<br />
is. ‘Met excuus, maar ik kan echt geen<br />
vijf Nederlandse jonge auteurs noemen.’<br />
Maar volgens Vekeman komt<br />
dat ‘gewoon door de aloude kloof<br />
tussen Nederland en Vlaanderen. De<br />
ander is en blijft buitenland.’<br />
Graphic novel<br />
Duizelingwekkende leeservaring<br />
meren en stimuleren van kritische<br />
burgers over misstanden in de wereld?<br />
En wat zegt het huldigen van<br />
een van deze standpunten over de<br />
persoonlijkheid van de filmer?<br />
Tegelijk is Verder een ode aan de<br />
beeldcultuur. Legendre werd bekend<br />
als tekenaar van kinderstrips maar<br />
vond zichzelf opnieuw uit in zijn eerste<br />
graphic novel, Finesterre. In Verder<br />
wordt het fenomeen grafische roman<br />
naar nieuwe hoogtes gestuwd. Legendre<br />
‘monteert’ als een filmer zijn<br />
beeld- en tekstmateriaal aaneen tot<br />
strak geregisseerde scènes en verstript<br />
foto’s met tekstballonnen. Het leesritme<br />
gaat overhoop met lange tekst-<br />
wil plegen door van een brug te springen.<br />
Ze staat naakt op de reling, een<br />
mobiel in haar hand. Waarom praat er<br />
iemand in haar oor? O’Loughlin begrijpt<br />
er niets van en moet hulpeloos<br />
toezien hoe ze springt.<br />
Helaas voor Joseph en zijn gezin is dit<br />
pas de eerste beproeving die Robotham<br />
heeft klaarstaan. Nadat een<br />
tweede vrouw op een vergelijkbare<br />
manier aan haar eind is gekomen, ontwaart<br />
Joseph de contouren van een<br />
psychopaat. Een man die feilloos de<br />
angsten van zijn slachtoffers bespeelt.<br />
En wat vrezen zij het meest: dat hun<br />
kind door een perverseling wordt aangepakt.<br />
Stationsbieb<br />
Probiblio en de provincies Noord- en Zuid-Holland overleggen met<br />
de Nederlandse Spoorwegen over een proef met bibliotheekvoorzieningen<br />
op stations in deze provincies.<br />
Om die kloof te dichten schrijft Vekeman<br />
bewust ‘Nederlands’ en geen<br />
Vlaams, net als Annelies Verbeke. Vekeman:<br />
‘Dat is een esthetische voorkeur.<br />
Ik heb zelf een bloedhekel aan<br />
Vlaamse auteurs die nog steeds in een<br />
soort bloemrijke streektaal schrijven,<br />
zoals een Tom Lanoye. Dat vind ik<br />
niet van deze tijd, het is logisch dat<br />
dat niet werkt in Nederland.’<br />
Kort door de bocht, vindt Geert<br />
Joris, directeur van Boek.be (de<br />
Vlaamse CPNB) al deze argumenten.<br />
‘De geëmancipeerde Vlaamse auteur<br />
durft juist ook ‘Vlaams’ te schrijven.<br />
De Vlaamse taal is nu eenmaal rijker.<br />
Dimitri Verhulst schrijft zeer ‘Vlaams’<br />
en laat juist bij uitstek zien dat je<br />
Vlaanderen niet zomaar uit de<br />
Vlaamse literatuur haalt. Ik kan me<br />
De Helaasheid der dingen zelfs niet in<br />
het Nederlands voorstellen. Die hele<br />
groeiende populariteit van Vlaamse<br />
schrijvers is volgens mij gewoon iets<br />
wat jullie in Holland nu heel strak<br />
vinden om te zien. Ja, strak.’ 1<br />
De Literaire Lente in Gent duurt van<br />
4 tot 12 april.<br />
fragmenten zonder interpunctie.<br />
Poëzie beschrijft wat niet getoond<br />
kan worden, vreemde grafische effecten<br />
laten zien wat niet in woorden is<br />
te vangen. Als die zaken bij elkaar komen,<br />
wordt de lezer getrakteerd op<br />
een duizelingwekkende leeservaring.<br />
Helaas gebeurt dat niet altijd, met<br />
stroeve of vage passages als gevolg.<br />
Dat is Legendre vergeven: de geslaagde<br />
scènes wijzen vooruit naar<br />
een toekomst waar we niet op kunnen<br />
wachten. 1<br />
Marc Legendre, Verder (Uitgeverij<br />
Atlas, 24,90 euro)<br />
Robotham sleept de lezer mee in een<br />
maalstroom van psychische verschrikkingen,<br />
waarbij hij O’Loughlin<br />
tot het uiterste test. De ontknoping<br />
blinkt misschien<br />
niet<br />
uit in originaliteit,<br />
de<br />
spanning is<br />
tot het eind<br />
om te snijden.<br />
Kopen.<br />
......................................<br />
Goh<br />
1 op de 10 Britse scholieren<br />
ziet liever de verfilming<br />
dan het boek te lezen.
..........................................................<br />
Een vrouw<br />
Annejet van der Zijl schrijft de lofrede op Twee<br />
<strong>Vrouw</strong>en van Harry Mulisch dat centraal staat<br />
tijdens Nederland Leest 2008.<br />
................................................................................<br />
Shakespeare online<br />
Bodleian Library (Oxford) en Folger Shakespeare Library<br />
(Washington) gaan de oudst bewaarde Shakespeare uitgaven<br />
volledig online plaatsen.<br />
Perspectief<br />
Interview Blake Morrisons roman over Tony Blair<br />
Een niet zo Cool Britannia<br />
Met de komst van Tony Blair zou<br />
een nieuw tijdperk aanbreken. Cool<br />
Britannia was geboren. Maar Blake<br />
Morrison schetst een heel ander<br />
land. In zijn roman Ten zuiden van<br />
de rivier laat hij de donkere zijde<br />
van Groot-Brittannië zien.<br />
Arjen van der Horst<br />
LONDEN<br />
...<br />
Eens in de zoveel tijd staat er een politiek<br />
leider op die de koers van het<br />
land drastisch verlegt. Margaret Thatcher<br />
was zo iemand. Haar naam werd<br />
een tijdperk: Thatcherism. Zou Tony<br />
Blair ook voor een tijdvak staan, een<br />
breuk met het verleden? Zijn regeerperiode<br />
ligt nog te vers in het geheugen<br />
om daar een afgewogen oordeel<br />
over te geven.<br />
Toch waagt Blake Morrison een<br />
poging. In zijn roman Ten zuiden van<br />
de rivier schetst hij de eerste vijf jaar<br />
Blair door de ogen van vijf personages.<br />
Nat is een mislukte toneelschrijver<br />
die er nog altijd vanuit gaat dat hij<br />
eens doorbreekt. Zijn echtgenoot<br />
Libby is een nuchtere en succesvolle<br />
zakenvrouw die zich langzaam in de<br />
reclamewereld omhoog werkt. Hun<br />
vriend Harry is een zwarte journalist<br />
die worstelt met zijn identiteit. Nats<br />
oom Jack is een man van het platteland<br />
die zijn grasmaaierfabriek langzaam<br />
ten onder ziet gaan. Tot slot<br />
Anthea, de idealistische natuurliefhebber<br />
met wie Nat een affaire heeft.<br />
Hun verhaal begint bij de verpletterende<br />
verkiezingsoverwinning van<br />
New Labour in 1997. Blair kondigt<br />
het begin aan van een optimistisch<br />
tijdperk. ‘Things can only get better’,<br />
schalt uit de luidsprekers van het<br />
overwinningsfeest. Cool Britannia is<br />
geboren.<br />
Maar onder dit moderne en hippe<br />
Groot-Brittannië stroomt een gitzwarte<br />
rivier van onrust en verdeeldheid.<br />
Het zijn grote thema’s die Morrison<br />
aanstipt. De groeiende kloof<br />
tussen arm en rijk. Het latente racisme<br />
en seksisme. De aftakeling van de<br />
industrie. De ondergang van het traditionele<br />
plattelandsleven.<br />
Dat het verhaal niet vastloopt in<br />
de grootsheid van deze thema’s, is de<br />
kracht van de roman. De nadruk ligt<br />
vooral op de persoonlijke besognes<br />
van de hoofdpersonen. Toch is het<br />
een klassiek ‘state of the nation’-boek.<br />
De levens van de hoofdpersonen zijn<br />
niet los te zien van de werkelijke gebeurtenissen<br />
in de Blair-jaren. Hun<br />
persoonlijke problemen weerspiegelen<br />
de sluimerende onrust die Groot-<br />
RAMSJ<br />
111<br />
Mode in New York<br />
De modefotografie<br />
oefent<br />
grote invloed<br />
uit op de artistieke<br />
fotografie.<br />
In wezen zijn<br />
beide sinds de<br />
jaren negentig<br />
nauwelijks nog<br />
te onderscheiden.<br />
Het Museum of Modern Art bezit<br />
dan ook een grote collectie mode-<br />
De aftakeling van de industrie in Groot-Brittannië is een van de grote thema’s die Morrison aanstipt. PETER MARLOW/MAGNUM PHOTOS/HH<br />
Brittannië in zijn greep heeft. Daarmee<br />
is het een subtiele en intelligente<br />
roman die tot het einde toe boeit.<br />
Het Groot-Brittannië van uw boek<br />
vormt een scherp contrast met de<br />
hoop die Blair uitstraalde in zijn<br />
beginjaren. Was dat valse hoop?<br />
‘Nee, het was werkelijk een tijdperk<br />
van beloftes en hoop. Na achttien<br />
jaar conservatieven was Groot-Brittannië<br />
toe aan wat nieuws. Plotseling<br />
had je daar deze jonge regering. Zelfs<br />
als je geen Labour-aanhanger was,<br />
voelde je dat hier grote kansen voor<br />
het grijpen lagen. Het was in zekere<br />
zin ook beangstigend. Je wist niet wat<br />
er ging gebeuren.’<br />
Welke kansen lagen voor het grijpen?<br />
‘Verschillende zaken. Zo hadden we<br />
de kans om de kloof tussen arm en<br />
rijk kleiner maken en het egoïsme<br />
fotografie en organiseerde in 2004 een<br />
tentoonstelling gewijd aan deze ontwikkeling.<br />
Deze catalogus biedt een<br />
fraai overzicht van de belangrijkste<br />
trends uit die tijd.<br />
Fashioning fiction in Photography since<br />
1990, Museum of Modern Art, New<br />
York, 14,95 euro.<br />
111<br />
Dante Gabriel Rosetti<br />
Het denken over de schilderkunst in de<br />
negentiende eeuw wordt nog steeds<br />
gedomineerd door de impressionisten.<br />
Toch is er de laatste tijd meer belangstelling<br />
en waardering voor de<br />
academische en romantische scholen,<br />
van de Thatcher-jaren te bedwingen.<br />
We konden weer een maatschappij<br />
worden waarin mensen oog voor elkaar<br />
hadden. Maar in werkelijkheid<br />
wilde New Labour dat helemaal niet<br />
veranderen. Ze wilden aan de macht<br />
blijven en waren te bang om grote<br />
veranderingen door te voeren.’<br />
Thatcher heeft wel eens gezegd dat<br />
de vorming van New Labour haar<br />
grootste prestatie is. Was Blair wel<br />
een breuk met het verleden, heeft<br />
Thatcher niet een beetje gelijk?<br />
‘Absoluut. Het rare was dat er continuïteit<br />
was na het tijdperk-Thatcher,<br />
terwijl we grote veranderingen verwachtten.<br />
Blair ontdekte dat hij populistische<br />
instincten had en daar<br />
dreef hij op. Hij was in zijn eerste jaren<br />
populair, maar in werkelijkheid<br />
veranderde er weinig. Het idee van<br />
een samenleving die nieuw zou zijn:<br />
vergeet het maar.’<br />
zoals voor de<br />
Britse prerafaëlieten,<br />
die<br />
terug wilden<br />
keren naar<br />
het Middeleeuwseschoonheidsideaal<br />
(voor de<br />
komst van<br />
Rafaël). Een van de belangrijkste leden<br />
was de geniale, duistere Dante Gabriel<br />
Rosetti. Deze schitterende catalogus<br />
biedt een compleet overzicht van zijn<br />
indrukwekkende oeuvre.<br />
Dante Gabriel Rosetti, Van Gogh Muse-<br />
Schrijver Blake Morrison.<br />
Is er een parallel te trekken tussen<br />
Blair toen en Amerika nu?<br />
‘Zeker. Net als tien jaar geleden met<br />
Blair hangt er iets in de lucht. Obama<br />
is een fris gezicht. Hij heeft de poten-<br />
um Amsterdam, 15 euro.<br />
111<br />
Prenten in Venetië<br />
Onder invloed van kunstenaars als<br />
Andrea Mantegna en Albrecht Dürer<br />
maakte de prentkunst aan het eind<br />
van de Middeleeuwen een geweldige<br />
bloeiperiode<br />
door. Andere<br />
kunstenaars,<br />
waaronder de<br />
vooraanstaandeVenetiaanseschilder<br />
Titiaan,<br />
experimenteren<br />
met nieu-<br />
15<br />
tie een nieuwe Kennedy te worden.<br />
Dat is opwindend. Natuurlijk kan dit<br />
net zoals met Blair in een desillusie<br />
eindigen, maar op dit moment ben ik<br />
vooral bang dat de Republikein John<br />
McCain wint. Obama en Clinton<br />
hakken nu zo op elkaar in, dat ze beiden<br />
erg verzwakt dreigen te raken.’<br />
Wat is uw eindoordeel na tien jaar<br />
Blair?<br />
‘De samenleving is oppervlakkig en<br />
gefragmenteerd geworden. Mensen<br />
kennen elkaar niet meer. De kloof<br />
tussen rijk en arm is groter geworden.<br />
Onderzoek laat zien dat de sociale<br />
mobiliteit is afgenomen. Het is deprimerend<br />
om dat te constateren. Blairs<br />
beleid heeft wat dat betreft een averechts<br />
effect gehad. Hij is tien jaar aan<br />
de macht geweest, maar heeft kansen<br />
gemist het land te veranderen.’ 1<br />
Blake Morrison: Ten zuiden van de<br />
rivier, uitg. Nieuw Amsterdam<br />
................................................................................................................................................................................................<br />
we onderwerpen, technieken en effecten.<br />
Deze studie geeft een boeiend<br />
overzicht van de opkomst van de<br />
prentkunst, zoals die met name in<br />
Venetië plaatsvond, en is daar nog<br />
steeds te bewonderen.<br />
Gert Jan van der Sman, De eeuw van<br />
Titiaan, 7,90 euro.<br />
Ramsj gesignaleerd bij boekhandel<br />
Steven Sterk, Servetstraat, Utrecht:<br />
030-2340580. Deze en andere titels<br />
zijn ook verkrijgbaar bij Selexyz-boekhandels.<br />
..........................................................<br />
Raarste boektitel van het jaar<br />
Volgens the Guardian is de winnaar: If You Want<br />
Closure In Your Relationship,<br />
Start With Your Legs van Big Boom.
Poëzie<br />
16 Perspectief<br />
....................................................................<br />
Gedicht van de week<br />
Hier gaat het om<br />
niet om het een of ander<br />
maar dit:<br />
Spreken een snelle eigentijdse taal<br />
geloof hechten aan rooskleurige liefde<br />
© Cornelis Vaandrager<br />
Chrétien Breukers ...<br />
Made in Rotterdam<br />
Rotterdam eert zijn helden uitbundig,<br />
als ze dood zijn. En dood, dat is<br />
Cornelis Bastiaan Vaandrager al sinds<br />
1992. Zestien jaar later verschijnen<br />
zijn verzamelde gedichten, onder de<br />
toepasselijke titel Made in Rotterdam.<br />
Vaandragers leven en werken speelden<br />
zich namelijk geheel en al af in<br />
deze stad van geen woorden, maar<br />
daden. Een stad die hij vereeuwigde<br />
in prachtige werken als De Hef en De<br />
reus van Rotterdam. Helaas had Vaandrager<br />
vooral woorden tot zijn beschikking<br />
en bleven zijn daden beperkt<br />
tot een rusteloos bestaan als<br />
verslaafde. Tegen het eind van zijn<br />
korte leven (hij werd net geen 57)<br />
raakte hij nagenoeg aan lager wal,<br />
maar hij bleef schrijven. Zijn gedichten<br />
werden ‘gered’ en in bundels gepubliceerd<br />
door zijn vrienden Hans<br />
Sleutelaar en Martin Bril. Beide heren<br />
tekenden ook voor deze verzamelbundel.<br />
Waarin een klassieker als<br />
Made in Madurodam (‘De kroketten in<br />
het restaurant / zijn aan de kleine<br />
kant’) natuurlijk niet ontbreekt.<br />
Zie ook het gedicht van de week.<br />
Rilke: in alle talen goed<br />
Rilke. Sieben. Niedersaksisch – zo heet<br />
een boek (met dvd) van uitgeverij<br />
AfdH waarin zeven gedichten van<br />
Rainer Maria Rilke naar het Drents,<br />
Gronings, Twents en Nederlands zijn<br />
vertaald. Het boek afgelopen weekend<br />
de Dagblad van het Noorden<br />
Streektaalprijs. Het was de derde keer<br />
dat de prijs van 1001 euro voor ‘de<br />
meest opvallende productie in de<br />
streektaal in het verspreidingsgebied<br />
van Dagblad van het Noorden’ werd<br />
uitgereikt. De jury zei het volgende:<br />
‘Met hun indrukwekkende vertalingen<br />
laten Marga Kool, Jan Glas en<br />
Anne van der Meiden zien [dat in]<br />
diezelfde gedichten (...) niets van de<br />
kracht verloren gaat. Waarmee eens te<br />
meer duidelijk wordt dat ook streektaal<br />
geschikt is voor wereldpoëzie.’<br />
Rilke zal het, ook al is hij sinds 1926<br />
niet meer bij ons, ongetwijfeld op<br />
prijs stellen dat zijn werk opnieuw in<br />
de prijzen valt.<br />
Meer info: www.afdh.nl/ en www.<br />
woestenledig.com/streektaal/<br />
Uitgevers komen in de hemel<br />
Walter Soethoudt (1939) richtte in<br />
1964 een uitgeverij op onder zijn eigen<br />
naam. In 1986 veranderde de<br />
bedrijfsnaam in Facet en ging hij zich<br />
richten op jeugdboeken. Twee jaar<br />
geleden nam hij afscheid van zijn bedrijf,<br />
dat door het Nederlandse Clavis<br />
werd overgenomen. Met zijn 25<br />
jaar was hij in 1964 meteen voor<br />
lange tijd de benjamin van het<br />
Vlaamse uitgeefwezen. En hij was<br />
een belhamel op de koop toe. Behalve<br />
poëzie van Vlaamse beroemdheden<br />
als Nic van Bruggen en Maris<br />
Bayar gaf hij politieke pamfletten uit<br />
en ondeugende, zeg maar gerust pornografische<br />
romans. Heere Heeresma<br />
leverde onder pseudoniemen<br />
als Johannes de Back en Winnetou<br />
Stradivarius werkstukken als Gelukkige<br />
paren en Oepsakee. Soethoudt tekende<br />
zelf voor titels als De spion met<br />
de kleine mond en de grote zweep. Deze<br />
maand publiceerde Soethoudt zijn<br />
uitgeefherinneringen onder de titel<br />
Uitgevers komen in de hemel. Het is<br />
geen erg goed boek, en een beetje<br />
slordig geredigeerd – maar het is wel<br />
een hartverwarmend verhaal van een<br />
homme de lettres die zijn hele leven<br />
heeft besteed aan zijn grote passie.<br />
Een boek dat in sneltreinvaart door<br />
een zeer interessante uitgeefcarrière<br />
sjeest. Zijn betekenis voor de Vlaamse<br />
poëzie, die hij zelf wat onderbelicht,<br />
is niet gering – en daarom alleen<br />
al mag hij, als hij dat zou willen,<br />
naar de hemel. Maar voorlopig nog<br />
niet, uiteraard.<br />
Meer info: www.meulenhoff.nl<br />
De Zwarte Doos<br />
<br />
<br />
..................................................................................................<br />
‘Collega’s ontmoet ik op<br />
diners of bij excursies’<br />
Hoe haalt de schrijver het boek uit<br />
zijn hersens? Wordt de Zwarte Doos<br />
geopend met drank, discipline of<br />
engelengeduld? De Pers vraagt auteurs<br />
naar hun succesformule. Vandaag:<br />
thrillerauteur Charles den<br />
Tex (1952). Deze week verschijnt<br />
zijn nieuwe boek CEL bij De Geus.<br />
Hans van Willigenburg<br />
...<br />
Thrillerschrijver in Nederland, dat<br />
lijkt me heel eenzaam.<br />
‘Valt mee. Dankzij het Genootschap<br />
van Misdaadauteurs zie ik mijn col-<br />
lega’s meerdere keren per jaar, bij een<br />
diner of excursie. Bovendien komen<br />
er nu jaarlijks zo’n tien auteurs bij.<br />
Het genre zit onmiskenbaar in de<br />
lift.’<br />
Excursie?<br />
‘Ja. Naar het Forensisch Instituut, bijvoorbeeld.<br />
Dan spreken we met deskundigen,<br />
bijvoorbeeld over de allerlaatste<br />
opsporingtechnieken. Meestal<br />
zijn die dagen leerzaam en gezellig.’<br />
Bent u een ochtend- of een avondschrijver?<br />
‘Ochtend. 100 procent. Opstaan, een<br />
kop koffie erbij en gáán. Het liefst tot<br />
een uur of één.‘<br />
Thuis op zolder?<br />
‘Nee. Ik zorg dat ik twee of drie maanden<br />
vrijaf neem.’<br />
Aha. De huisje-in-het-buitenlandoptie.<br />
‘Inderdaad. Ik heb een plek in Frankrijk<br />
en als die bezet is, huur ik iets.’<br />
Hoe selecteert u nou een goed thriller-idee?<br />
‘Lastige vraag. Soms schat ik het verkeerd<br />
in. Een aantal jaren terug reisde<br />
ik af naar een huurappartement in<br />
Spanje met een prachtig idee in mijn<br />
achterzak. Dácht ik. Maar toen ik er<br />
was, zat ik binnen een week muurvast.<br />
Dat was schrikken. Ik zag mezelf<br />
......................................................................................................................................................................................................<br />
Herkansing<br />
Nieuwe boeken verdwijnen steeds<br />
sneller uit de boekhandel. De Pers<br />
geeft literaire winkeldochters na zes<br />
maanden een herkansing.<br />
Spannend, grappig en bijzonder: het<br />
debuut dat de afgelopen jaren de<br />
meeste indruk heeft gemaakt op Marleen<br />
Hoogendoorn van boekhandel De<br />
Kler in Oegstgeest is dat van kleinkunstenaar<br />
Arthur Umbgrove met Midden<br />
op de weg, zo hard mogelijk. ‘Het gaat<br />
over een jongen, Arthur, die een bepaald<br />
beeld heeft van zijn grootvader.<br />
De jongen kijkt tegen zijn opa op, logisch<br />
ook, want die heeft goede daden<br />
verricht tijdens de Tweede Wereldoorlog.<br />
Maar dan ontdekt Arthur dat<br />
zijn opa om dat te regelen ook foute<br />
connecties heeft moeten onderhou-<br />
den en begint hij te twijfelen aan het<br />
beeld dat hij altijd had.’<br />
Maar hoewel Umbgrove de LIBRA debutantenprijs<br />
won en genomineerd<br />
werd voor de Selexyz debuutprijs en<br />
de Anton Wachterprijs, werd het boek<br />
niet het succes dat het verdient, zegt<br />
Hoogendoorn ook. ‘Ik was het ook niet<br />
uit mezelf gaan lezen, het is echt zo’n<br />
boek dat iemand je moet aanraden,<br />
komt misschien ook door de onaantrekkelijke<br />
cover. Ik dacht al wel dat<br />
het een bijzonder boek zou zijn, maar<br />
pas toen een klant me het aanraadde,<br />
kwam ik er toe.’<br />
De Kler. De Kempenaerstraat 39b,<br />
Oegstgeest.
Koffi etafelboek<br />
Tour van de<br />
angst<br />
Op het eerste gezicht lijkt de 2.200<br />
kilometer lange en vijftien etappes<br />
tellende Vuelta a Colombia een gewone<br />
wielerronde. Maar de cols zijn<br />
steiler dan in de Alpen. En in Frankrijk<br />
staan geen gewapende soldaten<br />
langs de weg om aanslagen van de<br />
FARC te voorkomen.<br />
Fotograaf Chris de Bode reisde voor<br />
zijn nieuwe boek Tour du Monde<br />
(uitg. Mets en Schilt) over de hele<br />
wereld om juist de onbekende wielerkoersen<br />
vast te leggen. Cuba, Senegal,<br />
Eritrea, Qatar en China kennen<br />
hun eigen etappewedstrijden.<br />
Op het Arabische schiereiland begint<br />
het wielerseizoen: de wielermiljonairs<br />
oliën hun benen in februari<br />
tussen de dromedarissen en de burka’s.<br />
De kuiten van de tourmissen in<br />
het Chinese Hainan mogen er wezen,<br />
in Eritrea worden de renners<br />
door de plaatselijke priester gezegend:<br />
De Bode vangt de plaatselijke<br />
eigenaardigheden in beeld, zonder<br />
in toeristische mooiplaatjes te vervallen.<br />
Altijd staat de inherente dramatiek<br />
van de wielersport centraal.<br />
Bloed, zweet en angst. 1 FOTO: CHRIS DE<br />
BODE<br />
...............................................................................................................................<br />
Charles den Tex. JOYCE VAN BELKOM<br />
al doelloos door dat Spaanse dorp<br />
banjeren.’<br />
Een schrijver mag toch banjeren?<br />
‘Natuurlijk. Maar als je je zinnen hebt<br />
gezet op een mooi boek, op het tot<br />
bloei brengen van een goed idee en je<br />
bent speciaal daarvoor afgereisd,<br />
banjert het niet zo lekker.’<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
RECENSIE | KINDERBOEK<br />
SPANNENDE<br />
WARGELS EN<br />
KALKARA’S<br />
Wessel Poorthuis (10)<br />
111<br />
Oké. En toen?<br />
‘Toen ben ik teruggevallen op een eerder<br />
idee, dat al acht jaar oud was. Dat<br />
bleek ineens heel vruchtbaar, zeker<br />
vanwege de voortschrijdende techniek<br />
rond internet. Wat oorspronkelijk<br />
nogal ongeloofwaardig was, bleek<br />
toen gewoon denkbaar.’<br />
Welk boek is dat uiteindelijk geworden?<br />
‘De macht van meneer Miller’.<br />
Is een ‘Den Tex’ ergens aan te herkennen?<br />
‘Qua entourage richt ik me vaak op<br />
het bedrijfsleven. Daar weet ik veel<br />
van door mijn werk als communicatieadviseur.<br />
Dat scheelt weer onderzoek.’<br />
En wat betreft de stijl?<br />
Dit is deel drie van een serie. Ik zou dit<br />
boek niet lezen als je deel een en twee<br />
niet kent. Want het is een doorlopend<br />
verhaal.<br />
De serie gaat over een fantasiewereld.<br />
Laat ik daar eerst over vertellen. Er is<br />
een land dat heet Araluen. Daar wonen<br />
de goeien, mensen maar ook creaturen<br />
die je hier nooit tegen zult komen:<br />
halfberen, die heten wargels en<br />
een soort halfapen: de kalkara. Die creaturen<br />
dienen de heer van nacht en<br />
ontij. En die is de vijand van het rijk<br />
Araluen.<br />
Hoofdpersoon in de hele serie, vier<br />
boeken waarvan er een nog niet uit is,<br />
is Will, een jongen van 15 jaar, een leerling<br />
grijze jager. Dan wil je weten wat<br />
..........................................................<br />
Kenzaburo Oë wint<br />
De Japanse schrijver en Nobelprijswinnaar<br />
Kenzaburo Oë heeft een rechtszaak om zijn<br />
boek Okinawa Notes gewonnen.<br />
‘Een recensent vergeleek mijn humor<br />
ooit met Jiskefet. Zelf zie ik dat niet. Ik<br />
probeer helemaal geen grappen te<br />
maken, maar lezers door een vlotte<br />
stijl in te palmen en de gein van een<br />
personage of situatie over te brengen.’<br />
Probeert u voor een groot publiek te<br />
schrijven, als man van het bedrijfsleven?<br />
‘Ik doe geen concessies, als je dat bedoelt.<br />
Schrijven moet plezier zijn. Ik<br />
schrijf wat ik wil. Maar met CEL heb<br />
ik voor het eerst een vervolg geschreven.<br />
Die Miller bleek aardig te verkopen,<br />
dus heb ik hem deels om commerciële<br />
redenen teruggehaald.’<br />
Tot slot: waarom moeten de mensen<br />
‘CEL’ gaan lezen? Eén zin!<br />
‘.........................’ 1<br />
grijze jagers zijn: dat zijn een soort spionnen<br />
van Araluen, die beschermen<br />
het rijk.<br />
In deel 1 stuurt Morgarath, heer van<br />
nacht en ontij, de kalkara op de officieren<br />
van Araluen af. Will leert de beginselen<br />
van het grijze jagersschap. In<br />
deel 2 gaat Will samen met zijn vrienden<br />
Arnaut en Gilan naar Celtia (een<br />
ander land). Ze komen een meisje tegen:<br />
Evanlyn. Zij ontdekken samen dat<br />
Morgarath bezig is met een overval op<br />
Araluen. Die houden ze tegen, door<br />
een list. Maar Will wordt gevangen<br />
genomen. Nu zijn we in deel 3. Daar<br />
ontsnapt Will maar zijn vrienden kunnen<br />
hem nog niet vinden. Het spannendste<br />
deel van het boek is dat Will<br />
Dialoog of confrontatie? De wereldreligies<br />
hebben de mond vol van<br />
vrede, maar in de praktijk negeren<br />
ze elkaar..<br />
................................................................................<br />
Marcel Hulspas<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Er is er nog steeds geen zinnige dialoog<br />
tussen christendom en islam.<br />
Wie daar bewijs voor nodig heeft,<br />
hoeft maar terug te denken aan de<br />
commotie die ontstond in december<br />
2006, toen paus Benedictus, tijdens<br />
een lezing in Regensburg, een 14eeeuwse<br />
uitspraak over de islam citeerde,<br />
bedoeld om aan te geven hoe<br />
de geschillen tussen beide religies<br />
zijn. Dat citaat luidde: ‘Toon me het<br />
nieuwe dat Mohammed heeft gebracht,<br />
en je zult<br />
slechts kwade en onmenselijke<br />
zaken aantreffen,<br />
zoals de opdracht<br />
het geloof dat<br />
hij verkondigde met<br />
het zwaard te verbreiden.’<br />
Het citaat werd<br />
wereldnieuws.<br />
Benedictus ging<br />
door het stof, maar dat<br />
mocht uiteraard niet<br />
baten. In de islamitische<br />
wereld duikelden<br />
de imams over elkaar<br />
heen, elkaar in religieuze<br />
verontwaardiging<br />
overtreffend. Maar een<br />
maand later schreven 38 belangrijke<br />
theologische leiders de paus een<br />
open brief, waarin ze (zeven eeuwen<br />
na dato) de vraag beantwoordden<br />
wat Mohammed voor nieuws had gebracht.<br />
Niets, om precies te zijn. ‘De<br />
Profeet,’ zo schreven ze, ‘heeft nooit<br />
beweerd dat hij iets fundamenteel<br />
nieuws heeft gebracht.’ En toch staan<br />
deze twee religies met de rug naar elkaar.<br />
In zijn bijdrage aan de essaybundel<br />
Het Christendom en de wereldreligies<br />
schetst emeritus-hoogleraar interculturele<br />
theologie, Karel Steenbrink,<br />
een somber beeld. De protestantse<br />
kerken komen in het verhaal<br />
überhaupt niet voor. Daar is de islam,<br />
nog steeds, een ver-van-mijn-bedshow.<br />
Het Vaticaan kent een ‘secreta-<br />
Perspectief<br />
Non-fi ctie Godsdienst<br />
Twee religies<br />
met de rug<br />
tegen elkaar<br />
tijdens zijn ontsnapping bijna dood<br />
gaat. Het is niet alleen spannend, er zit<br />
ook humor in. Niet heel erg veel. Maar<br />
het is beslist niet saai om drie boeken<br />
over Will te lezen. Want hij belandt<br />
steeds in een andere situatie. In deel 4<br />
moet het allemaal goed komen, maar<br />
dat boek moet nog uitkomen.<br />
Ik vond het een leuk boek, vooral omdat<br />
ik de eerdere boeken ook leuk<br />
vond. Ik hou ook van boeken die zich in<br />
de Middeleeuwen afspelen. Soms bewonder<br />
je Will echt. Een aanrader.:-)<br />
John Flanagan: De Grijze Jager, boek 3<br />
Het ijzige land, uitg. Gottmer<br />
Kenzaburo Oë (2)<br />
In het boek, dat hij ruim dertig jaar geleden schreef, staat beschreven<br />
dat Japanse soldaten een belangrijke rol speelden tijdens de<br />
zelfmoordgolf op het eiland Okinawa in de Tweede Wereldoorlog.<br />
17<br />
riaat voor de niet-christenen’ dat een<br />
handleiding voor de omgang met<br />
moslims heeft uitgegeven. Benedictus<br />
roept op tot ‘serieuze dialoog’,<br />
maar de recente doop van een exmoslim<br />
op het Sint Pietersplein, in<br />
aanwezigheid van de wereldpers, getuigt<br />
van bijzonder weinig bereidheid<br />
nader tot de islam te komen. Daarvoor<br />
zijn legio redenen aan te wijzen,<br />
waar in deze essaybundel helaas niet<br />
op wordt ingegaan. De voornaamste<br />
is de gespannen relatie met de Orthodoxe<br />
zusterkerken – een schoolvoorbeeld<br />
van het kerkelijk onvermogen<br />
conflicten bij te leggen. De geschilpunten<br />
tussen de Westerse en Oosterse<br />
kerk zijn zuiver historisch en<br />
theologisch van aard – en toch zijn<br />
beide christelijke kerkgemeenschappen<br />
niet in staat elkaar<br />
recht in de ogen te kijken.<br />
Zolang die kloof<br />
niet wordt overbrugd,<br />
is een open dialoog<br />
met de islam onmogelijk<br />
want orthodoxe<br />
kerkleiders beschouwen<br />
de islam zo’n beetje<br />
als de antichrist, en<br />
elke poging tot toenadering<br />
tussen Rome en<br />
de islam zal in Oost-<br />
Europa als een omsingelingspoging<br />
worden<br />
beschouwd.<br />
Het gevolg is dat de<br />
dialoog tussen christendom<br />
en islam een zaak is van roependen<br />
in de woestijn, zoals de Belgisch-Egyptische<br />
priester Emilio<br />
Platti, en oecumenisch theoloog Anton<br />
Houtepen. Volgens Houtepen<br />
zouden moslims en christenen gezamenlijk<br />
moeten bidden, en ook gezamenlijk<br />
hun stem moeten laten horen<br />
in de religieus onverschillige westerse<br />
wereld. Een mooi idee, maar<br />
nauwelijks relevant. De wereld<br />
schreeuwt om een zinvolle dialoog<br />
tússen de wereldreligies, om rampen<br />
te voorkomen. Maar zij die de mond<br />
vol hebben van vrede, hebben geen<br />
boodschap aan elkaar. 1<br />
Judith Frishman, Staf Hellemans<br />
(red.): Het Christendom en de wereldreligies,<br />
uitg. Gruting<br />
..........................................................<br />
Kenzaburo Oë (3)<br />
Twee oud-militairen spanden de zaak aan.<br />
Vorig jaar schrapte de overheid passages over<br />
Okinawa uit schoolboeken.
www.it-staffing.nl<br />
Kunnen wij jou<br />
verwelkomen?<br />
<br />
<br />
De IT-Staffing Groep is een van de grootste<br />
IT-detacheerders van ons land. En niet zonder<br />
reden. Dankzij de meer dan twintig jaar<br />
ervaring, de brede marktdekking en het grote<br />
aanbod van freelancers, zorgen wij voor de<br />
juiste persoon op de juiste plek. Of het nu om<br />
een netwerkspecialist, een software-engineer<br />
of een programmamanager gaat.<br />
Inmiddels hebben wij bijna vierduizend freelancers<br />
onder contract en kunnen wij putten<br />
uit onze database van meer dan negenduizend<br />
zelfstandige IT-specialisten.<br />
Wij adviseren de freelancers, zien er op toe<br />
dat ze in bezit zijn van de juiste certificaten<br />
en verzorgen alle contracten, voor zowel<br />
de bedrijven als de gedetacheerden.<br />
De IT-Staffing Groep wordt vertegenwoordigd<br />
door zeven ISO-gecertificeerde bedrijven:<br />
ABC Team, Bariton XL, OC Centor, Info Motion,<br />
Paxton, Software <strong>Pool</strong> en Geo-ICT.<br />
Kijk op: www.it-staffing.nl<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ook daarom is Bruna de beste boekwinkel<br />
voor leesliefhebbers.<br />
De perfecte partner<br />
<br />
Verschijnt in april.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1.-<br />
Mannenwerk<br />
<br />
Verschijnt in mei.<br />
Eerder thuis dan Townes<br />
<br />
Verschijnt in juni.
SUDOKU <br />
5 1 7 9 4<br />
9 4 3<br />
LETTERMATCH - 38<br />
7 4 2<br />
1 2 7 9<br />
7 1 6<br />
6 5 8<br />
4 1 3 6 8<br />
8 3 4 5<br />
3 6 7 9<br />
Bij onderstaande opgave zijn de letters van een woord in twee stukken gesplitst.<br />
De gedeelten in reeks A zijn in de juiste volgorde blijven staan, de afgesplitste<br />
delen staan in reeks B door elkaar. Doel van dit spel is de afbeeldingen uit reeks B<br />
in te kleuren in de afbeeldingen uit reeks A, zodat de letters dan samen een woord<br />
vormen. Welk woord is dat? Hierboven staan de letters van het alfabet afgebeeld<br />
zoals ze in dit spel gebruikt worden.<br />
Opl. vorige: A1/B6 A2/B4 A3/B7 A4/B2 A5/B8 A6/B3 A7/B1 A8/B9 A9/B5<br />
2 3 4 9<br />
5 7 3<br />
1 3 4 9 6<br />
Voorbeeld: + =<br />
1 3 4 5<br />
2 5 7<br />
7 6 1<br />
© Puzzelland<br />
2 1 4<br />
8 9 1 2<br />
6 8<br />
5 7 4 2<br />
8 2<br />
9 6<br />
6 7<br />
6 9 3 8<br />
3<br />
8 1 4 5 2<br />
8<br />
2<br />
Dagblad De Pers<br />
19<br />
Puzzel <br />
<br />
ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM<br />
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN<br />
namiddagse<br />
pauze<br />
afpersen<br />
boom<br />
appelsoort<br />
lokspijs<br />
Frans<br />
lidwoord<br />
soort<br />
verf<br />
getal<br />
4<br />
6<br />
2<br />
deel v.e.<br />
schip<br />
rivier in<br />
Frankrijk<br />
BRAINSNACK ®<br />
vermogend<br />
gauw<br />
manierengrondbezit<br />
7<br />
gelofte<br />
3<br />
Spaanse<br />
schilder<br />
keukenkruidverlaagde<br />
toon<br />
buis<br />
Geef de coördinaten (bijv. C3) van de bloem die niet<br />
in het bloemperk thuishoort.<br />
1<br />
Engels<br />
graafschap<br />
alcoholische<br />
drank<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
avontuur<br />
spinnenwebdraad<br />
rivier in<br />
Italië<br />
8<br />
8<br />
muurholte<br />
boerderij<br />
5<br />
1 2 3<br />
4 5<br />
9<br />
HORIZONTAAL: 1. Dogma van een mooie motorrijder (8); 4.<br />
Geen wonder dat varkens uitglijden! (8); 6. Componist in Duits<br />
water (4); 8. Zonder goed wordt het ook niet vuil (7); 9. Drinkt<br />
niet veel op het randje (4); 10. Op deze wijze derhalve geducht<br />
(8); 11. Dubbele legerplaats? (8).<br />
VERTICAAL: 1. Afschieten van wilde dieren (6); 2. Adres van<br />
een Europeaan met veerkracht (6); 3. Voor dit boek is een hoeveelheid<br />
lef nodig (7); 5. Klasse van een legerafdeling (7); 6.<br />
Filiaal van een imker (6); 7. Aan de galg met dat gerecht! (6).<br />
4<br />
12<br />
18 29 5<br />
9<br />
11<br />
11<br />
22 16 11<br />
8<br />
10<br />
11<br />
6<br />
11<br />
6 7<br />
Cryptogram<br />
HORIZONTAAL:<br />
1. Bedreven; 4. zitvlees; 6.<br />
gauw; 8. rotonde; 9. soes;<br />
10. lagerwal; 11. delfstof.<br />
VERTICAAL:<br />
1. Bezems; 2. revers; 3.<br />
viertal; 5. senegal; 6.<br />
gekras; 7. witlof.<br />
Zweeds<br />
-p-o-b-rpantseren<br />
-rot-dupe<br />
steeg-mep<br />
-i-rif-thtl-gegil<br />
-ued-nato<br />
autonomie<br />
-rog-leep<br />
MONSTER<br />
Bij onderstaande kakuro® vormen<br />
de getallen in de zwarte<br />
driehoekjes de som van cijfers<br />
van 1 tot en met 9, die horizontaal<br />
of verticaal in de aangrenzende<br />
vakjes worden ingevuld.<br />
De Sumbrero® links is<br />
een drieweg-kakuro® waarbij<br />
de getallen in de driehoekjes<br />
de som vormen van cijfers, die<br />
verticaal of diagonaal in de<br />
aangrenzende witte vakjes<br />
moeten worden ingevuld. De 0<br />
doet helemaal niet mee. Per<br />
som mag elk cijfer maar één<br />
keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld:<br />
4=1+3 of 3+1, maar niet<br />
0+4, 4+0 of 2+2.<br />
SUDOKU SUDOKU KAKURO ® <br />
4 7 5 8 3 2 1 9 6<br />
6 3 8 9 1 4 2 5 7<br />
2 9 1 6 5 7 8 3 4<br />
3 8 9 2 4 5 7 6 1<br />
7 2 4 1 6 9 3 8 5<br />
5 1 6 3 7 8 9 4 2<br />
8 5 3 7 2 6 4 1 9<br />
1 6 2 4 9 3 5 7 8<br />
9 4 7 5 8 1 6 2 3<br />
6 9 4 2 3 1 8 5 7<br />
3 2 7 5 9 8 1 4 6<br />
1 5 8 7 6 4 9 2 3<br />
4 6 3 1 5 9 7 8 2<br />
8 1 2 3 7 6 4 9 5<br />
9 7 5 4 8 2 3 6 1<br />
7 8 1 9 2 5 6 3 4<br />
2 3 9 6 4 7 5 1 8<br />
5 4 6 8 1 3 2 7 9<br />
Kakuro ® & Sumbrero ®<br />
SUMBRERO ® Kakuro® van gisteren<br />
3 16 19 33<br />
4 17<br />
3 16<br />
7<br />
15<br />
......................................................................................................................<br />
LEZERS<br />
COLUMN mijncolumn@depers.nl<br />
Beste,<br />
Lamyae Aharouay ...<br />
Ik schrijf je een brief, omdat ik geen<br />
gesprek durf te beginnen. Zo af en<br />
toe sta ik op het punt om tegen je te<br />
praten, dan liggen de woorden al<br />
klaar op mijn tong. Maar dan gaat je<br />
telefoon af. Of je zet een muziekje op.<br />
Als je telefoon gaat, voer je ongegeneerd<br />
hele gesprekken over van alles<br />
en nog wat. Als je je muziek iets te<br />
hard op hebt staan, kan ik met je<br />
meeluisteren. Van Für Elise tot Bohemian<br />
Rapsody, je luistert werkelijk<br />
van alles. Leuk vind ik dat, hoe je<br />
soms je hoofd meebeweegt met de<br />
muziek. Volgens mij denk je dat niemand<br />
je doorheeft.<br />
Ik kijk ook naar wat je aan hebt, of<br />
hoe je haar zit. De ene keer heb je<br />
krullen, zo af en toe draag je een paardenstaart.<br />
Soms zie ik een paar grijze<br />
plukken haar. Of ik zie dat je, heel subtiel,<br />
je haar over je kalende kruin hebt<br />
gekamd.<br />
Als je in slaap valt, fascineer je me het<br />
meest. Je mond valt open, of je mompelt<br />
wat in je slaap. Stiekem bestudeer<br />
ik je dan, weggedoken achter mijn<br />
boek, of via het spiegelbeeld in het<br />
raam. Als je niet wakker schrikt van de<br />
stem van de conducteur, dan probeer<br />
ik je wakker te roepen. Blijf je onverstoorbaar<br />
verder slapen, dan geef ik je<br />
een zachte duw. Ik vraag je of je eruit<br />
moet. Soms moet je er inderdaad uit,<br />
en soms niet. Je bedankt me in ieder<br />
geval wel, altijd.<br />
Soms vraag je me of je naast mij plaats<br />
mag nemen, een enkele keer brom je<br />
3<br />
8 9 8 9<br />
9 7 6 1<br />
8<br />
9<br />
8 3 9 2<br />
5 1 5 2<br />
6 2 3 1<br />
Sumbrero® van gisteren<br />
8<br />
6 17<br />
7 8 5 4 9 3 2 6 1<br />
4 1 3 6 7 2 8 5 9<br />
2 9 6 5 8 1 3 7 4<br />
1 5 4 9 6 8 7 2 3<br />
8 7 2 1 3 5 4 9 6<br />
3 6 9 2 4 7 1 8 5<br />
6 3 7 8 1 9 5 4 2<br />
9 2 1 7 5 4 6 3 8<br />
5 4 8 3 2 6 9 1 7<br />
2<br />
6<br />
8<br />
9<br />
7<br />
6<br />
2<br />
1<br />
4<br />
8<br />
6<br />
3<br />
11<br />
maar wat, maar meestal plof je gewoon<br />
neer op de plek naast mij.<br />
Je wisselt van persoon. Van Hilversum<br />
tot Duivendrecht ben je bijvoorbeeld<br />
man, terwijl je tussen Apeldoorn<br />
en Amersfoort een oude<br />
vrouw was. Zo heel af en toe loopt<br />
het toch uit op een gesprekje. Meestal<br />
gaat het over niets, over de<br />
spreekwoordelijke koetjes en kalfjes.<br />
Op deze manier hou je me bezig,<br />
de hele treinreis lang. Bedankt daarvoor!<br />
1
20<br />
<br />
<br />
Dagblad De Pers<br />
Media<br />
Radio Ben Liebrand mixt nog steeds<br />
Mastermixer viert 25-jarig jubileum<br />
Al 25 jaar mixt hij nummers, zijn radiouitzendingen<br />
inspireerden talloze<br />
dj’s. En Ben Liebrand denkt nog<br />
lang niet aan stoppen.<br />
Maarten Bloem<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Zestien was hij toen ‘ie achter de<br />
draaitafels kroop. Voor het eerst was<br />
hij op 1 april 1983 op Radio Veronica<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
...........................<br />
...........................<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4<br />
RTL 5<br />
17.00<br />
17:00 KRO Kindertijd<br />
17:25 Sesamstraat<br />
17:50 Partij voor de Dieren<br />
17:59 EénVandaag<br />
18:00 NOS Journaal<br />
18:20 EénVandaag<br />
18:45 NOS Sportjournaal<br />
19:00 Lingo<br />
19:25 Intensive Care<br />
20.00<br />
20:00 NOS Journaal<br />
20:30 Blik op de weg<br />
21:10 Missers<br />
21:45 Opsporing verzocht<br />
22.00<br />
22:30 Ten einde raad<br />
23:00 Pauw & Witteman<br />
23:55 NOS Journaal<br />
00:15 Pauw & Witteman<br />
01:15 NOS Journaal<br />
.......................................<br />
RTL 7 RTL 8 SBS 6 Net 5<br />
Veronica<br />
17.00<br />
18:00 The A-Team<br />
18:55 Law & order<br />
19:50 De Pfaff s<br />
20.00<br />
20:30 Boiler Room<br />
22.00<br />
22:45 Mayday mayday<br />
23:45 RTL Poker<br />
00:45 Nachtprogramma<br />
te horen en 25 jaar later mixt hij daar<br />
met veel plezier nog steeds. Maar<br />
‘mastermixer’ Ben Liebrand deed<br />
meer.<br />
Wereldfaam bereikte hij onder andere<br />
met het remixen van nummers<br />
van Phil Collins, Sting en Salt ‘N’<br />
Pepa. Zijn wekelijkse radioshow bij<br />
Radio Veronica In The Mix is een inspiratiebron<br />
gebleken voor veel grote<br />
dj’s van dit moment.<br />
17.00<br />
17:00 NOS Journaal<br />
17:10 Soeterbeeck<br />
17:35 MAX & Loretta<br />
18:25 That’s the question<br />
18:55 Man bijt hond<br />
19:25 Vroege vogels<br />
19:55 Rail away<br />
20.00<br />
20:25 Netwerk<br />
20:50 Ik mis je<br />
21:20 Het elfde uur<br />
22:00 NOS Journaal<br />
22.00<br />
22:15 Nova/Den Haag vandaag<br />
22:50 De Verandering, tien jaar later<br />
23:20 Ons een zorg<br />
23:50 Kaaskoppen & Waterlanders<br />
00:30 Nova/Den Haag vandaag<br />
01:00 Netwerk/Man bijt hond/<br />
EénVandaag<br />
17.00<br />
17:00 The nanny<br />
17:25 Oprah Winfrey show<br />
18:15 Dr. Phil<br />
19:05 EHBO: Eerste Hulp Bij Opvoeden<br />
20.00<br />
20:00 The nanny<br />
20:30 White Oleander<br />
22.00<br />
22:30 As the world turns<br />
23:15 Oprah Winfrey show<br />
00:05 RTL Nieuws<br />
00:15 Nachtprogramma<br />
Kunnen we jou de grondlegger noemen<br />
van het mixen in Nederland?<br />
‘Ja, dat klopt wel. Naar nu blijkt zijn<br />
heel veel bekende en grote dj’s door<br />
In The Mix geïnspireerd. Zij bleken er<br />
vroeger naar geluisterd te hebben.<br />
Die dachten allemaal: ’gaaf, dat wil ik<br />
ook.’<br />
Was je je altijd bewust van die voortrekkersrol?<br />
‘Totaal niet, toen ik begon met mixen<br />
was ik daar niet mee bezig. Er was<br />
geen internet dus ook geen respons.<br />
Het fenomeen van dé dj bestond toen<br />
nog helemaal niet. Als je nu naar de<br />
websites kijkt van de grote dj’s, dan<br />
word ik vaak genoemd. Met de komst<br />
van het internet heb ik dus ook mijn<br />
erkenning gekregen en dat is stiekem<br />
toch gaaf om te lezen.’<br />
Al die sterren waar je een remix<br />
voor hebt gemaakt, ontmoette je<br />
die ook?<br />
‘Sommigen wel, maar meestal had je<br />
contact via de platenmaatschappij.<br />
Een van mijn leukste ervaringen was<br />
toen ik werd gebeld door Bill Withers.<br />
Ik had een remix gemaakt van<br />
zijn nummer Lovely Day. ‘Op jouw<br />
mix dansen mijn kinderen nu’, dat<br />
was leuk om te horen.’<br />
Wat was het hoogtepunt van je carrière?<br />
‘Een hoogtepunt was zeker een remix<br />
van het nummer van Phil Collins In<br />
the air tonight. Die had ik als minimix<br />
gemaakt om uit te zenden op Radio<br />
Veronica. Ik heb diezelfde tape toen<br />
gedraaid op een dj-conventie in Lon-<br />
17.00<br />
17:10 NOS Jeugdjournaal.nl<br />
17:20 Mr. Bean, the animated series<br />
17:30 Kika & Bob<br />
17:48 SudoKidz<br />
18:00 SpangaS<br />
18:25 Het Klokhuis<br />
18:45 NOS Jeugdjournaal<br />
19:00 ONM<br />
19:21 NOS Journaal<br />
19:30 De wereld draait door<br />
20.00<br />
20:15 NOS UEFA Champions League:<br />
Schalke 04 - FC Barcelona<br />
22.00<br />
22:40 NOS UEFA Champions League:<br />
nabeschouwing Schalke 04 - FC<br />
Barcelona<br />
23:00 NOS Sportjournaal<br />
23:20 NOS Journaal<br />
23:25 De nieuwste show<br />
23:55 Raymann is laat<br />
17.00<br />
17:35 Monk<br />
18:30 Hotel<br />
19:00 Hart van Nederland - Vroege editie<br />
19:20 Shownieuws - Vroege editie<br />
20.00<br />
20:00 Trauma centrum<br />
20:30 House<br />
21:25 Murder investigation<br />
22.00<br />
22:30 Hart van Nederland - Late editie<br />
22:45 Piets weerbericht<br />
22:50 Shownieuws - Late editie<br />
23:20 Tienermoeders<br />
23:50 De opvoedpolitie<br />
00:45 Nachtprogramma<br />
den. En alle aanwezigen opgeroepen<br />
Virgin op te bellen om het uit te brengen.<br />
Dat hebben ze toen massaal gedaan.<br />
Binnen een dag was de release<br />
geregeld. Een paar weken later kon ik<br />
weer naar Londen, maar<br />
nu om een zilveren<br />
plaat op te halen.’<br />
En een dieptepunt?<br />
‘(…) Ik kan even<br />
niets bedenken,<br />
zo snel. Ik denk<br />
dat je een succesvolle<br />
carrière in de<br />
muziek hebt als je<br />
na al die jaren nog<br />
niet aan de Prozac<br />
bent, en dat ben ik<br />
niet.’<br />
Ben Liebrand, grondlegger van de mix. VERONICA<br />
17.00<br />
17:05 As the world turns<br />
18:00 RTL Nieuws<br />
18:15 Editie NL<br />
18:35 RTL Boulevard<br />
19:30 RTL Nieuws<br />
19:55 RTL Weer<br />
20.00<br />
20:00 Goede tijden, slechte tijden<br />
20:30 TV makelaar<br />
21:30 Mijn tent is top<br />
22.00<br />
22:30 Gordon Ramsay: Oorlog in de<br />
keuken!<br />
23:30 RTL Nieuws<br />
23:40 RTL Weer<br />
23:45 RTL Boulevard<br />
00:40 Nachtprogramma<br />
17.00<br />
17:20 Will & Grace<br />
17:45 Judging Amy<br />
18:40 Gilmore girls<br />
19:35 McLeod’s daughters<br />
20.00<br />
20:30 Desperate housewives<br />
21:25 Dirty Sexy Money<br />
22.00<br />
22:20 Law & Order: Special Victims Unit<br />
23:15 Law & Order: Criminal intent<br />
00:10 Will & Grace<br />
00:40 Nachtprogrammering: Relax TV<br />
01:00 Hart van Nederland - Late editie/<br />
Shownieuws<br />
White Oleander, 20.30 uur Desperate Housewives, 20.30 uur<br />
Hoe ziet een gemiddelde werkweek<br />
van Liebrand eruit?<br />
‘Het verschilt heel erg. Sowieso maak<br />
ik nog elke week In the Mix voor Radio<br />
Veronica. Ik maak vele Megamixen<br />
waarvoor ik ook het artwork<br />
doe. En in het weekend draai ik<br />
nog steeds. Dat doe ik al sinds<br />
eind jaren zeventig, sinds 2000<br />
echt overal in het land. Met<br />
mijn liefde voor muziek en<br />
techniek probeer ik mijn<br />
live-sets steeds complexer<br />
en interessanter te maken.<br />
Draaien doe ik na al die<br />
jaren nog steeds met plezier.’<br />
1<br />
.....................................<br />
17.00<br />
17:45 Jensen!<br />
18:30 The king of Queens<br />
19:00 Dharma & Greg<br />
19:30 De Gouden Kooi<br />
20.00<br />
20:00 PostcodeLoterij: Deal or no deal<br />
20:30 CSI: Miami<br />
21:30 Life<br />
22.00<br />
22:30 Jensen!<br />
23:15 De Gouden Kooi<br />
23:45 PostcodeLoterij: Deal or no deal<br />
00:15 The king of Queens<br />
00:45 Nachtprogramma<br />
.....................................<br />
17.00<br />
17:10 Totally spies<br />
17:31 Kim Possible<br />
18:00 Seinfeld<br />
18:30 3rd Rock from the sun<br />
19:00 Trick & Treat<br />
19:05 Friends<br />
19:30 Spin city<br />
19:55 Joey<br />
20.00<br />
20:30 The whole nine yards<br />
22.00<br />
22:35 The whole ten yards<br />
00:25 Veronica Poker: European Open 4<br />
01:45 Nachtprogrammering: Late night<br />
02:00 Poker after dark<br />
02:50 Nachtprogrammering: Late night<br />
05:00 Hart van Nederland (laat)
Ben kan zijn omgeving perfect lokaliseren door klikgeluiden te maken.<br />
Documentaire<br />
Zonder blindenstok<br />
toch je weg vinden<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Ben Underwood is sinds zijn derde<br />
volledig blind als gevolg van kanker<br />
aan het netvlies. Hij gaat echter naar<br />
een gewone school, snelt voorbij op<br />
een skateboard, speelt basketbal en<br />
ontwijkt zonder hulp feilloos geparkeerde<br />
auto’s.<br />
Ben maakt gebruik van allerlei<br />
hulpmiddelen voor blinden, maar<br />
veel opmerkelijker is wat Ben niet gebruikt.<br />
Hij heeft geen blindengeleidehond<br />
en gebruikt nooit een witte<br />
stok. Hij gebruikt zelfs zijn handen<br />
niet. In plaats daarvan is Ben de enige<br />
persoon ter wereld die erin slaagt te<br />
zien door middel van ‘echolocatie’.<br />
Ben heeft geleerd om door klikgelui-<br />
...........................<br />
Eén Canvas<br />
17.00<br />
17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />
17:35 Buren<br />
18:00 Het journaal<br />
18:10 De rode loper<br />
18:35 Blokken<br />
19:00 Het journaal<br />
19:40 Man bijt hond<br />
20.00<br />
20:05 Het weer<br />
20:10 Thuis<br />
20:40 Kinderen van Dewindt<br />
21:35 Eén wereld: Blindganger Ben<br />
22.00<br />
22:10 De tabel van Mendelejev<br />
22:55 Het journaal laat<br />
23:16 KENO-uitslagen<br />
23:17 Het weer<br />
23:20 Third rock from the sun<br />
23:45 De rode loper<br />
00:05 Man bijt hond<br />
...........................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
+ UITGELICHT+<br />
.......................................<br />
BBC 1 BBC 2 ARD ZDF<br />
17.00<br />
17:10 Thumb wrestling federation<br />
17:15 Dinosapien<br />
17:35 Blue Peter<br />
18:00 Newsround<br />
18:15 The weakest link<br />
19:00 Nieuws en weerbericht<br />
19:30 Regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
20.00<br />
20:00 The One show<br />
20:30 EastEnders<br />
20:57 Nieuws en regionaal nieuws<br />
21:00 Holby City<br />
22.00<br />
22:00 Hotel Babylon<br />
23:00 Nieuws, regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
23:25 Regionaal nieuws<br />
23:35 ONE life<br />
00:20 Return to me<br />
02:10 Weerbericht<br />
02:15 See hear<br />
den te maken met zijn tong zijn omgeving<br />
perfect te lokaliseren en objecten<br />
in die omgeving te plaatsen. Hij<br />
luistert naar de echo van de klikgeluiden<br />
die hij maakt. Deze techniek<br />
wordt echolocatie genoemd en wordt<br />
bijvoorbeeld ook door vleermuizen<br />
en dolfijnen gebruikt.<br />
Ben leidt een onbezorgd leven,<br />
maar dat zal ooit veranderen. Nu leeft<br />
hij nog met alle comfort: hij heeft zijn<br />
familie, vrienden en woont in een<br />
vertrouwde omgeving. Zoals elke puber<br />
hunkert hij naar vrijheid. Toch<br />
kijkt hij met angst uit naar de dag dat<br />
hij zijn vertouwde omgeving moet<br />
verlaten om naar de universiteit te<br />
gaan. 1<br />
België 1, 21.35<br />
17.00<br />
17:00 Kim Possible in het Disney festival<br />
17:25 KetnetPOP: de making-of<br />
17:40 Rocket mijn raket<br />
17:55 Go IV<br />
18:05 Karrewiet<br />
18:15 Spetter<br />
18:30 Zo is er maar één cup<br />
18:50 W817<br />
19:05 George van de jungle<br />
19:20 Karrewiet<br />
19:30 Lizzie McGuire<br />
19:50 Disney classic cartoons<br />
20.00<br />
20:00 Terzake<br />
20:40 Pulling<br />
21:10 Antarctica<br />
21:40 In Europa<br />
22.00<br />
22:15 Lux<br />
22:20 Climate change<br />
17.00<br />
17:30 Ready steady cook<br />
18:15 Escape to the country<br />
19:00 Eggheads<br />
19:30 Great British menu<br />
20.00<br />
20:00 Around the world in 80 gardens<br />
21:00 University challenge - The<br />
professionals<br />
21:30 Johnny’s new Kingdom<br />
22.00<br />
22:00 Super rich: The greed game<br />
23:00 Later live...<br />
23:30 Newsnight<br />
00:15 Weerbericht<br />
00:20 Mad men<br />
01:10 BBC News 24<br />
05:00 KS3 Bitesize revision: Maths<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Fidel Castro mag dan afgetreden zijn,<br />
dat wil niet zeggen dat alles nu zomaar<br />
mag in het communistische<br />
Cuba. Daar kwamen ze bij Peking Express,<br />
een realityprogramma van Net5<br />
dat elke woensdag wordt uitgezonden,<br />
ook achter. Want voor het eerst<br />
in de geschiedenis van het programma<br />
blijft de grens op slot. Cuba zit<br />
toch niet te wachten op de driftig liftende<br />
Nederlanders met in hun kielzog<br />
een cameraploeg. Cuba had de<br />
tweede bestemming van het realityprogramma<br />
moeten zijn. Nu is er uitgeweken<br />
naar Nicaragua.<br />
.......................................<br />
UEFA Champions League<br />
Schalke 04-FC Barcelona kwartfinales.<br />
Ned3, 20.15<br />
University Challenge<br />
Kennisquiz voor studenten.<br />
BBC2, 21.00<br />
Ten einde raad Annemarie van<br />
Gaal zet zich in voor mensen die<br />
zijn vastgelopen in de bureaucratie.<br />
Ned1, 22.30<br />
Film: Return to me Romantische<br />
komedie met David Duchovny.<br />
BBC1, 00.20<br />
Mad men Dramaserie over de<br />
New Yorkse reclamewereld in de<br />
jaren zestig. BBC2, 00.20<br />
17.00<br />
17:00 Tagesschau um fünf<br />
17:15 Brisant<br />
18:00 ARD vor acht<br />
19:45 Wissen vor 8<br />
19:50 Das Wetter im Ersten<br />
19:55 Börse im Ersten<br />
20.00<br />
20:00 Tagesschau<br />
20:15 Um Himmels Willen<br />
21:05 In aller Freundschaft<br />
21:50 Plusminus<br />
22.00<br />
22:15 Tagesthemen<br />
22:43 Das Wetter im Ersten<br />
22:45 Menschen bei Maischberger<br />
00:00 Nachtmagazin<br />
00:20 Getaway<br />
02:15 Tagesschau<br />
02:20 Humoreske<br />
04:20 ARD-Ratgeber: Reise<br />
04:50 Die schönsten Bahnstrecken<br />
Europas<br />
Dagblad De Pers<br />
Media<br />
Alles leek in Cuba al in kannen en<br />
kruiken. Voor het eerst zou een groot<br />
buitenlands televisieprogramma toestemming<br />
krijgen om te filmen in<br />
Cuba. Er mocht ook gelift worden en<br />
bij mensen thuis worden geslapen.<br />
Twee elementen die essentieel zijn<br />
voor Peking Express. Alles was dubbel<br />
gecheckt, maar een ministerie trok de<br />
toestemming weer in.<br />
Presentator en eindredacteur Art<br />
Rooijakkers: ‘De weigering was natuurlijk<br />
een grote schok voor ons als<br />
makers. Maar Nicaragua is een meer<br />
dan geschikt alternatief. Het is een<br />
prachtig land en onze duo’s hebben<br />
in alle vrijheid tegen elkaar kunnen<br />
racen.‘ 1<br />
.......................................<br />
Het gesprek<br />
17.00<br />
17:30 Een politiek gesprek<br />
18:00 FC Het gesprek<br />
19:00 Het gesprek van de dag<br />
20.00<br />
20:00 De schrijfk amer<br />
20:30 Een duurzaam gesprek<br />
21:30 Een politiek gesprek<br />
22.00<br />
22:00 Pitchtalk<br />
23:00 Het gesprek van de dag<br />
.......................................<br />
17.00<br />
17:00 heute - Wetter<br />
17:15 hallo deutschland<br />
17:45 Leute heute<br />
18:00 SOKO Wien<br />
19:00 heute<br />
19:20 Weerbericht<br />
19:25 Musical-Showstar 2008: Die<br />
Castings<br />
20.00<br />
20:15 Sehnsuchtsrouten: Kreuzfahrt ins<br />
Morgenland<br />
21:00 Frontal 21<br />
21:45 heute-journal<br />
22.00<br />
22:12 Weerbericht<br />
22:15 Neues aus der Anstalt: Politsatire<br />
mit Pirol und Schramm<br />
23:00 Johannes B. Kerner<br />
00:15 heute nacht<br />
00:30 Neu im Kino<br />
00:35 Zwei Tage in L.A<br />
02:15 heute<br />
21<br />
.....................................<br />
Comedy Central<br />
<br />
<br />
Reality<br />
Peking Express geweigerd door Cuba<br />
Talentenjacht-tv<br />
Kevin Spacey baalt van de BBC<br />
REUTERS<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Hollywoodacteur Kevin Spacey baalt<br />
van de BBC. En met name van de programma’s<br />
waarin op zoek wordt gegaan<br />
naar hoofdrolspelers voor West<br />
End musicals. ‘Het zijn in feite dertien<br />
weken durende promoties voor<br />
een musical, mogen wij ook zo’n programma?’,<br />
aldus Spacey in een interview<br />
met een BBC-verslaggever.<br />
Kevin Spacey is naast zijn acteerwerk<br />
ook nog artistiek directeur van<br />
het vermaarde Old Vic theater in Londen.<br />
Hij vindt dat de BBC de laatste<br />
jaren steeds minder aandacht is gaan<br />
besteden aan ‘serieus toneel’. Terwijl<br />
Comedy Central: Frasier, 22.05 uur<br />
de BBC zich volgens Spacey veel meer<br />
zou moeten bezighouden met het<br />
kweken van een nieuwe generatie toneelgangers.<br />
De BBC trekt zich op haar beurt<br />
weinig aan van de kritiek van de Amerikaanse<br />
toneelpurist. In een verklaring<br />
laten ze weten ‘een lange traditie<br />
te hebben opgebouwd als ondersteuner<br />
van de kunsten en cultuur.’ Daarnaast<br />
benadrukt de omroep dat ze<br />
geen commercieel belang hebben in<br />
de musicals waarvoor via de tv-talentenjacht<br />
wordt gescout. De shows<br />
zouden volgens de BBC echter niet<br />
werken als de deelnemers niet een<br />
echte rol op West End in het vooruitzicht<br />
wordt gesteld. 1<br />
20.00<br />
20:00 That 70’s Show<br />
20:25 Malcolm in the middle<br />
20:50 8 Simple rules<br />
21:15 The Fresh Prince of Bel Air<br />
21:40 South Park<br />
22.00<br />
22:05 Frasier<br />
22:30 Family guy<br />
23:00 That 70’s Show<br />
23:25 Malcolm in the middle<br />
23:50 8 Simple rules<br />
00:15 Frasier<br />
00:45 South Park<br />
01:10 The Fresh Prince of Bel Air<br />
01:45 Naked & funny<br />
02:00 Nachtprogrammering<br />
.....................................<br />
Discovery Channel<br />
17.00<br />
17:05 Race to Dakar<br />
18:00 How it’s made<br />
18:30 How do they do it?: Airbags/Ice<br />
rinks/Mattresses<br />
19:00 Mythbusters: Cement mix-up<br />
20.00<br />
20:00 Dirty jobs: Chick sexer<br />
21:00 Extreme engineering: Turbocharged<br />
boats<br />
22.00<br />
22:00 Mega builders: Arctic ice crusher<br />
23:00 Biker build-off : Detroit Bros vs<br />
Jason Kangas<br />
00:00 Mega builders: Sinking wings<br />
01:00 I shouldn’t be alive: Shark survivor<br />
01:55 Oil, sweat and rigs<br />
02:50 Nachtprogrammering
Ben kan zijn omgeving perfect lokaliseren door klikgeluiden te maken.<br />
Documentaire<br />
Zonder blindenstok<br />
toch je weg vinden<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Ben Underwood is sinds zijn derde<br />
volledig blind als gevolg van kanker<br />
aan het netvlies. Hij gaat echter naar<br />
een gewone school, snelt voorbij op<br />
een skateboard, speelt basketbal en<br />
ontwijkt zonder hulp feilloos geparkeerde<br />
auto’s.<br />
Ben maakt gebruik van allerlei<br />
hulpmiddelen voor blinden, maar<br />
veel opmerkelijker is wat Ben niet gebruikt.<br />
Hij heeft geen blindengeleidehond<br />
en gebruikt nooit een witte<br />
stok. Hij gebruikt zelfs zijn handen<br />
niet. In plaats daarvan is Ben de enige<br />
persoon ter wereld die erin slaagt te<br />
zien door middel van ‘echolocatie’.<br />
Ben heeft geleerd om door klikgelui-<br />
...........................<br />
Eén Canvas<br />
17.00<br />
17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />
17:35 Buren<br />
18:00 Het journaal<br />
18:10 De rode loper<br />
18:35 Blokken<br />
19:00 Het journaal<br />
19:40 Man bijt hond<br />
20.00<br />
20:05 Het weer<br />
20:10 Thuis<br />
20:40 Kinderen van Dewindt<br />
21:35 Eén wereld: Blindganger Ben<br />
22.00<br />
22:10 De tabel van Mendelejev<br />
22:55 Het journaal laat<br />
23:16 KENO-uitslagen<br />
23:17 Het weer<br />
23:20 Third rock from the sun<br />
23:45 De rode loper<br />
00:05 Man bijt hond<br />
...........................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
+ UITGELICHT+<br />
.......................................<br />
BBC 1 BBC 2 ARD ZDF<br />
17.00<br />
17:10 Thumb wrestling federation<br />
17:15 Dinosapien<br />
17:35 Blue Peter<br />
18:00 Newsround<br />
18:15 The weakest link<br />
19:00 Nieuws en weerbericht<br />
19:30 Regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
20.00<br />
20:00 The One show<br />
20:30 EastEnders<br />
20:57 Nieuws en regionaal nieuws<br />
21:00 Holby City<br />
22.00<br />
22:00 Hotel Babylon<br />
23:00 Nieuws, regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
23:25 Regionaal nieuws<br />
23:35 ONE life<br />
00:20 Return to me<br />
02:10 Weerbericht<br />
02:15 See hear<br />
den te maken met zijn tong zijn omgeving<br />
perfect te lokaliseren en objecten<br />
in die omgeving te plaatsen. Hij<br />
luistert naar de echo van de klikgeluiden<br />
die hij maakt. Deze techniek<br />
wordt echolocatie genoemd en wordt<br />
bijvoorbeeld ook door vleermuizen<br />
en dolfijnen gebruikt.<br />
Ben leidt een onbezorgd leven,<br />
maar dat zal ooit veranderen. Nu leeft<br />
hij nog met alle comfort: hij heeft zijn<br />
familie, vrienden en woont in een<br />
vertrouwde omgeving. Zoals elke puber<br />
hunkert hij naar vrijheid. Toch<br />
kijkt hij met angst uit naar de dag dat<br />
hij zijn vertouwde omgeving moet<br />
verlaten om naar de universiteit te<br />
gaan. 1<br />
België 1, 21.35<br />
17.00<br />
17:00 Kim Possible in het Disney festival<br />
17:25 KetnetPOP: de making-of<br />
17:40 Rocket mijn raket<br />
17:55 Go IV<br />
18:05 Karrewiet<br />
18:15 Spetter<br />
18:30 Zo is er maar één cup<br />
18:50 W817<br />
19:05 George van de jungle<br />
19:20 Karrewiet<br />
19:30 Lizzie McGuire<br />
19:50 Disney classic cartoons<br />
20.00<br />
20:00 Terzake<br />
20:40 Pulling<br />
21:10 Antarctica<br />
21:40 In Europa<br />
22.00<br />
22:15 Lux<br />
22:20 Climate change<br />
17.00<br />
17:30 Ready steady cook<br />
18:15 Escape to the country<br />
19:00 Eggheads<br />
19:30 Great British menu<br />
20.00<br />
20:00 Around the world in 80 gardens<br />
21:00 University challenge - The<br />
professionals<br />
21:30 Johnny’s new Kingdom<br />
22.00<br />
22:00 Super rich: The greed game<br />
23:00 Later live...<br />
23:30 Newsnight<br />
00:15 Weerbericht<br />
00:20 Mad men<br />
01:10 BBC News 24<br />
05:00 KS3 Bitesize revision: Maths<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Fidel Castro mag dan afgetreden zijn,<br />
dat wil niet zeggen dat alles nu zomaar<br />
mag in het communistische<br />
Cuba. Daar kwamen ze bij Peking Express,<br />
een realityprogramma van Net5<br />
dat elke woensdag wordt uitgezonden,<br />
ook achter. Want voor het eerst<br />
in de geschiedenis van het programma<br />
blijft de grens op slot. Cuba zit<br />
toch niet te wachten op de driftig liftende<br />
Nederlanders met in hun kielzog<br />
een cameraploeg. Cuba had de<br />
tweede bestemming van het realityprogramma<br />
moeten zijn. Nu is er uitgeweken<br />
naar Nicaragua.<br />
.......................................<br />
UEFA Champions League<br />
Schalke 04-FC Barcelona kwartfinales.<br />
Ned3, 20.15<br />
University Challenge<br />
Kennisquiz voor studenten.<br />
BBC2, 21.00<br />
Ten einde raad Annemarie van<br />
Gaal zet zich in voor mensen die<br />
zijn vastgelopen in de bureaucratie.<br />
Ned1, 22.30<br />
Film: Return to me Romantische<br />
komedie met David Duchovny.<br />
BBC1, 00.20<br />
Mad men Dramaserie over de<br />
New Yorkse reclamewereld in de<br />
jaren zestig. BBC2, 00.20<br />
17.00<br />
17:00 Tagesschau um fünf<br />
17:15 Brisant<br />
18:00 ARD vor acht<br />
19:45 Wissen vor 8<br />
19:50 Das Wetter im Ersten<br />
19:55 Börse im Ersten<br />
20.00<br />
20:00 Tagesschau<br />
20:15 Um Himmels Willen<br />
21:05 In aller Freundschaft<br />
21:50 Plusminus<br />
22.00<br />
22:15 Tagesthemen<br />
22:43 Das Wetter im Ersten<br />
22:45 Menschen bei Maischberger<br />
00:00 Nachtmagazin<br />
00:20 Getaway<br />
02:15 Tagesschau<br />
02:20 Humoreske<br />
04:20 ARD-Ratgeber: Reise<br />
04:50 Die schönsten Bahnstrecken<br />
Europas<br />
Dagblad De Pers<br />
Media<br />
Alles leek in Cuba al in kannen en<br />
kruiken. Voor het eerst zou een groot<br />
buitenlands televisieprogramma toestemming<br />
krijgen om te filmen in<br />
Cuba. Er mocht ook gelift worden en<br />
bij mensen thuis worden geslapen.<br />
Twee elementen die essentieel zijn<br />
voor Peking Express. Alles was dubbel<br />
gecheckt, maar een ministerie trok de<br />
toestemming weer in.<br />
Presentator en eindredacteur Art<br />
Rooijakkers: ‘De weigering was natuurlijk<br />
een grote schok voor ons als<br />
makers. Maar Nicaragua is een meer<br />
dan geschikt alternatief. Het is een<br />
prachtig land en onze duo’s hebben<br />
in alle vrijheid tegen elkaar kunnen<br />
racen.‘ 1<br />
.......................................<br />
Het gesprek<br />
17.00<br />
17:30 Een politiek gesprek<br />
18:00 FC Het gesprek<br />
19:00 Het gesprek van de dag<br />
20.00<br />
20:00 De schrijfk amer<br />
20:30 Een duurzaam gesprek<br />
21:30 Een politiek gesprek<br />
22.00<br />
22:00 Pitchtalk<br />
23:00 Het gesprek van de dag<br />
.......................................<br />
17.00<br />
17:00 heute - Wetter<br />
17:15 hallo deutschland<br />
17:45 Leute heute<br />
18:00 SOKO Wien<br />
19:00 heute<br />
19:20 Weerbericht<br />
19:25 Musical-Showstar 2008: Die<br />
Castings<br />
20.00<br />
20:15 Sehnsuchtsrouten: Kreuzfahrt ins<br />
Morgenland<br />
21:00 Frontal 21<br />
21:45 heute-journal<br />
22.00<br />
22:12 Weerbericht<br />
22:15 Neues aus der Anstalt: Politsatire<br />
mit Pirol und Schramm<br />
23:00 Johannes B. Kerner<br />
00:15 heute nacht<br />
00:30 Neu im Kino<br />
00:35 Zwei Tage in L.A<br />
02:15 heute<br />
21<br />
.....................................<br />
Comedy Central<br />
<br />
<br />
Reality<br />
Peking Express geweigerd door Cuba<br />
Talentenjacht-tv<br />
Kevin Spacey baalt van de BBC<br />
REUTERS<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Hollywoodacteur Kevin Spacey baalt<br />
van de BBC. En met name van de programma’s<br />
waarin op zoek wordt gegaan<br />
naar hoofdrolspelers voor West<br />
End musicals. ‘Het zijn in feite dertien<br />
weken durende promoties voor<br />
een musical, mogen wij ook zo’n programma?’,<br />
aldus Spacey in een interview<br />
met een BBC-verslaggever.<br />
Kevin Spacey is naast zijn acteerwerk<br />
ook nog artistiek directeur van<br />
het vermaarde Old Vic theater in Londen.<br />
Hij vindt dat de BBC de laatste<br />
jaren steeds minder aandacht is gaan<br />
besteden aan ‘serieus toneel’. Terwijl<br />
Comedy Central: Frasier, 22.05 uur<br />
de BBC zich volgens Spacey veel meer<br />
zou moeten bezighouden met het<br />
kweken van een nieuwe generatie toneelgangers.<br />
De BBC trekt zich op haar beurt<br />
weinig aan van de kritiek van de Amerikaanse<br />
toneelpurist. In een verklaring<br />
laten ze weten ‘een lange traditie<br />
te hebben opgebouwd als ondersteuner<br />
van de kunsten en cultuur.’ Daarnaast<br />
benadrukt de omroep dat ze<br />
geen commercieel belang hebben in<br />
de musicals waarvoor via de tv-talentenjacht<br />
wordt gescout. De shows<br />
zouden volgens de BBC echter niet<br />
werken als de deelnemers niet een<br />
echte rol op West End in het vooruitzicht<br />
wordt gesteld. 1<br />
20.00<br />
20:00 That 70’s Show<br />
20:25 Malcolm in the middle<br />
20:50 8 Simple rules<br />
21:15 The Fresh Prince of Bel Air<br />
21:40 South Park<br />
22.00<br />
22:05 Frasier<br />
22:30 Family guy<br />
23:00 That 70’s Show<br />
23:25 Malcolm in the middle<br />
23:50 8 Simple rules<br />
00:15 Frasier<br />
00:45 South Park<br />
01:10 The Fresh Prince of Bel Air<br />
01:45 Naked & funny<br />
02:00 Nachtprogrammering<br />
.....................................<br />
Discovery Channel<br />
17.00<br />
17:05 Race to Dakar<br />
18:00 How it’s made<br />
18:30 How do they do it?: Airbags/Ice<br />
rinks/Mattresses<br />
19:00 Mythbusters: Cement mix-up<br />
20.00<br />
20:00 Dirty jobs: Chick sexer<br />
21:00 Extreme engineering: Turbocharged<br />
boats<br />
22.00<br />
22:00 Mega builders: Arctic ice crusher<br />
23:00 Biker build-off : Detroit Bros vs<br />
Jason Kangas<br />
00:00 Mega builders: Sinking wings<br />
01:00 I shouldn’t be alive: Shark survivor<br />
01:55 Oil, sweat and rigs<br />
02:50 Nachtprogrammering
Simon Kuper op dinsdag<br />
Gasol is geboren<br />
voor het basketbal<br />
Pau Gasol staat aan het begin van<br />
wat de beste vijf maanden van zijn<br />
leven moeten worden. De Spanjaard<br />
aast op de NBA-titel en een olympische<br />
medaille. ‘Voor een man van<br />
mijn formaat kan ik een heleboel.’<br />
PARIJS ...<br />
Heeft basketballer Pau Gasol de laatste<br />
tijd op zijn best gespeeld? In een<br />
telefonisch gesprek vanuit Dallas laat<br />
de nieuwe ster van de Los Angeles Lakers<br />
zijn gedachten hierover gaan:<br />
‘Als je alleen naar mijn NBA-carrière<br />
kijkt wel’, zegt hij. Maar hij voegt er<br />
aan toe dat hij voor Spanje net zo<br />
goed heeft gespeeld; tenslotte de regerend<br />
wereldkampioen.<br />
Volgende week hoopt de bebaarde<br />
Catalaanse reus weer te kunnen spelen<br />
na een irritante enkelblessure. De<br />
Lakers kunnen bijna niet wachten.<br />
Gasol zou wel eens de ontbrekende<br />
factor kunnen zijn die ze hun eerste<br />
NBA-kampioenschap in zes jaar gaat<br />
bezorgen. Bijna meteen nadat hij vorige<br />
maand bij ze kwam spelen, won<br />
het team tien wedstrijden op rij. De<br />
afgelopen veertien dagen hebben ze<br />
hem maar moeilijk kunnen missen.<br />
‘Hij begrijpt wel<br />
dat hij zijn NBAcarrière<br />
niet op het<br />
spel kan zetten’<br />
Gasols doel is om de beste vijf maanden<br />
van zijn carrière te gaan spelen:<br />
eerst wil hij de NBA-titel halen, dan<br />
wil hij met het Spaanse team een<br />
olympische medaille in Peking veroveren.<br />
Op zijn zevenentwintigste is<br />
de dokterszoon eindelijk waar hij<br />
wezen wil.<br />
De familie Gasol was een gezin<br />
van gegoede burgers uit Catalonië, de<br />
vader was bestuurder in een ziekenhuis,<br />
de moeder was dokter. Maar er<br />
was nog één bijzonder gen dat ervoor<br />
zorgde dat alle drie de zonen doorgroeiden<br />
tot een reusachtig formaat.<br />
...............................................................................<br />
Mosley-gate (1)<br />
Bernie Ecclestone, de grote baas van de Formule 1, neemt het op voor<br />
Max Mosley, voorzitter van autosportfederatie FIA. Die zou een leuk<br />
nazi- annex seksfeestje gevierd hebben met enkele hoeren.<br />
.......................................<br />
Dagblad De Pers<br />
...............................................................................<br />
Mosley-gate (3)<br />
Ecclestone in de Times : ‘Aangenomen dat alles waar is, mensen<br />
mogen zelf bepalen wat ze in hun vrije tijd doen. Max<br />
kennende kan het allemaal net zo goed één grote grap zijn.’<br />
23<br />
Sport <br />
<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
FLORIS JAN<br />
BOVELANDER<br />
REUTERS<br />
‘Ik hoop met heel mijn hart dat mijn overleden moeder me nog steeds ziet.’<br />
Goed gedaan, Theo!<br />
Een schitterende race, zo betitelde<br />
de commentator de<br />
sprintrace tussen Theo Bos en<br />
Chris Hoy in Manchester. Al drie<br />
jaar is Bos heer en meester, ook bij dit<br />
duel in de kwartfinale. Theo verstopte<br />
zich achter de brede rug van zijn Schotse<br />
belager, plaatste kleine schijnaanvalletjes<br />
met zijn lichaam en voorwiel,<br />
totdat Hoy Bos even uit het oog verloor.<br />
Bos verraste Hoy, accelereerde en<br />
kon met nog een ronde te rijden de rug<br />
al rechten. Daarmee deelde Bos een<br />
flinke tik uit. Vergelijkbaar met een<br />
ultieme panna op het voetbalveld,<br />
vernedering was het bijna. Dit moest<br />
Hoy pijn doen en dat deed het.<br />
De declassering in de eerste race gaf de<br />
Schot het laatste zetje om in de twee<br />
volgende races Bos voor te blijven en<br />
zodoende de regerend kampioen naar<br />
huis te sturen.<br />
Als je kwaad bent, komt er ongekend<br />
veel energie los. Dus moet je enorm<br />
uitkijken als je je tegenstander kwaad<br />
maakt of vernedert. In slaap sussen is<br />
meestal een betere tactiek. Zoals Romario<br />
dat als geen ander kon, de hele<br />
Mosley-gate (2)<br />
Beelden van de frappante<br />
orgie lekten dit weekend uit<br />
naar News of the World.<br />
Pau zou met zijn 2.13 meter wel eens<br />
het kleintje van de familie kunnen<br />
worden. De middelste broer, Marc,<br />
die waarschijnlijk ook binnenkort in<br />
de NBA gaat spelen, is nog drie centimeter<br />
langer, terwijl de jongste, de<br />
14-jarige Adria, nu al meer dan twee<br />
meter is.<br />
Gasol werd voor het basketbal geboren,<br />
maar volgens de conventionele<br />
gedachtegang vond Barcelona<br />
hem te burgerlijk en ‘zacht’ om het te<br />
redden. Dat bleek niet zo te zijn.<br />
Zoran Savic, het hoofd basketbal<br />
van Barcelona, zegt hierover: ‘Als je<br />
zijn familie ziet en met zijn broer en<br />
zijn moeder praat, zie je dat ze allemaal<br />
ambitieus zijn.’ Mensen die<br />
Gasol kennen, beschrijven hem als<br />
slim en gedreven, iemand die weet<br />
wat hij wil. Toen hij in 2001 bij de<br />
Memphis Grizzlies ging spelen, verhuisde<br />
het hele gezin naar Tennessee.<br />
Na Barcelona miste hij in de bluesstad<br />
de zee en de restaurants wel. Bovendien<br />
was het basketbalteam niet<br />
geweldig. Maar dat gaf Gasol de tijd<br />
om op het veld te groeien.<br />
‘Voor een man van mijn formaat<br />
kan ik een heleboel’, vertelde hij me.<br />
‘Ik kan power-forward spelen en ook<br />
center. Ik ben een speler die slim kan<br />
spelen. Als je in Europa als prof speelt,<br />
krijg je meer verstand van het spel. Ik<br />
denk dat je je sneller ontwikkelt dan<br />
wanneer je hier naar school en naar<br />
de universiteit gaat.’ Savic voegt er<br />
nog aan toe: ‘Hij en zijn broer zijn in<br />
Europa de handigste van alle grote<br />
jongens.’<br />
Jammer genoeg moest Gasol zes<br />
jaar in Memphis doorbrengen zonder<br />
ooit een wedstrijd in de play-offs<br />
te winnen. ‘Het was een beetje frustrerend<br />
dat hij er zo lang moest blijven’,<br />
zegt Savic. Uiteindelijk bevrijdden<br />
de Lakers Gasol op 1 februari.<br />
Als onderdeel van de deal kreeg<br />
Memphis het recht om zijn broer<br />
Marc te contracteren; zo was het, voor<br />
zover iedereen weet, de eerste keer in<br />
de sport dat twee broers voor elkaar<br />
werden geruild.<br />
De zaakwaarnemer van Gasol, Arturo<br />
Ortega, zegt over de ruil: ‘De timing<br />
klopte. Misschien was afgelopen<br />
seizoen nog beter geweest. Waar<br />
het op neer komt, is dat in de NBA de<br />
speler niet zelf kiest waar hij heen<br />
gaat. Hij moet naar de club aan wie ze<br />
hem verkopen. Dus hadden we geluk.’<br />
Savic voegt er nog aan toe dat<br />
toen Gasol eenmaal verhuisd was,<br />
‘zijn gezichtsuitdrukking binnen<br />
twee dagen veranderde; nu is hij gelukkig.’<br />
Dat hij 13,7 miljoen dollar per jaar<br />
wedstrijd afwezig en toch twee keer<br />
scoren, dat is klasse.<br />
Dat Hoy wellicht kwaad was doordat<br />
hij in de eerste rit kinderlijk aan de<br />
kant werd gezet, was niet de enige reden<br />
van Bos’ verlies. Theo was namelijk<br />
besmet met onderschatting en<br />
gemakzucht. Vanaf je eerste overwinning,<br />
je eerste kampioenschap ben je<br />
besmet met dat virus. De kunst is deze<br />
zo lang en goed mogelijk te onderdrukken<br />
of uit te bannen.<br />
Het lukte Bos lange tijd, maar het lukt<br />
nooit helemaal. Het kan jaren sluimeren.<br />
Het beïnvloedt niet alleen je wedstrijd,<br />
het sluipt in je tijdens trainingen,<br />
voorbereiding, analyses en zelfs<br />
bij het rusten. Zo ook bij Theo Bos.<br />
BASKETBAL<br />
verdient zal wel geholpen hebben.<br />
Nu heeft Gasol eindelijk een team<br />
dat past bij zijn ambities. Hij vergelijkt<br />
de Lakers met het grote FC Barcelona<br />
voetbalteam. Hij was supporter<br />
van Barça toen hij voor hun basketbalafdeling<br />
speelde. ‘Je kunt hun geschiedenis,<br />
verwachtingen, mate van<br />
grootheid van het team en de hoeveelheid<br />
aanhangers vergelijken.’<br />
Wat viel hem het eerste op toen hij<br />
de kleedkamer van de Lakers inkwam?<br />
‘Het verlangen om te winnen.<br />
We hebben zoveel wapens.’ Wat<br />
draagt de legendarische coach Phil<br />
Jackson bij? ‘Hij is een intellectueel,<br />
en ook spiritueel ingesteld; gewoon<br />
iemand door wie je graag gecoacht<br />
wilt worden. Hij blijft altijd rustig en<br />
brengt dat op jou over.’<br />
Gasols overstap van Memphis<br />
naar de Lakers is ‘diefstal’ en een<br />
‘roofoverval’ genoemd. Romantische<br />
basketbalfans fantaseren al over een<br />
finale in juni tussen de twee legendarische<br />
teams uit de sport: de Lakers en<br />
de Boston Celtics.<br />
Het was de eerste<br />
keer in de sport<br />
dat twee broers<br />
werden geruild<br />
David Stern, commissaris bij de NBA,<br />
zegt: ‘Pau is voor ons een nieuw ras<br />
international die de sport op het<br />
hoogste sterrenniveau speelt dat<br />
maar mogelijk is.’<br />
Buiten het sportveld heeft Gasol<br />
ook ambities. Hij is ambassadeur<br />
voor Unicef en vertegenwoordigt een<br />
onderneming geheten Eleven, die<br />
Spaanse bedrijven op de Chinese<br />
markt introduceert.<br />
Het kan wel eens een drukke zomer<br />
worden als de Lakers de NBA-finale<br />
zes weken voor Peking moeten<br />
spelen. Ortega oppert dat zijn cliënt<br />
de Olympische Spelen misschien<br />
gaat overslaan. ‘Laten we het zo stellen:<br />
hij begrijpt wel dat hij zijn NBAcarrière<br />
of zijn fysieke conditie niet<br />
op het spel kan zetten.’<br />
Maar Gasol is het daar niet mee<br />
eens: ‘De Spelen zijn iets heel bijzonders.<br />
Ik ga daar zeker heen en mijn<br />
team maakt een goede kans.’ 1<br />
Simon Kuper (1969) is sportjournalist.<br />
Hij schreef voor The Observer en The<br />
Guardian, is auteur van bekroonde<br />
boeken over voetbal en werkt nu voor<br />
The Financial Times.<br />
Misschien niet veel, maar net genoeg.<br />
Wat kun je er aan doen? Heel weinig.<br />
Er is maar een remedie. Verlies! Door<br />
gewoon weer eens te verliezen, hard<br />
onderuit te gaan, is gemakzucht en<br />
onderschatting uit je lichaam te bannen.<br />
Alles slaat in een flits van een<br />
seconde om in gedrevenheid en een<br />
ongekend fanatisme. Want als je van<br />
de gouden kampioenstaart hebt gesnoept,<br />
wil je niet anders meer.<br />
Verliezen is dus dubbel goed. Het infecteert<br />
de tegenstander met gemakzucht<br />
en onderschatting, terwijl<br />
het jou weer kracht geeft. Verlies is<br />
het beste zaad om winst te oogsten,<br />
goed gedaan, Theo! 1
24 Sport<br />
Dick Voorn is de vaste handlanger van Bert van Marwijk (links). PRO SHOTS<br />
Nederlands elftal De onbekende assistent van Bert van Marwijk<br />
‘Is Dick Voorn<br />
ook aanwezig?’<br />
Bijna-bondscoach Bert van Marwijk<br />
presenteerde gisteren in Zeist zijn<br />
technische staf. Met bekende namen<br />
als Frank de Boer, Phillip Cocu<br />
en Ruud Hesp. Maar wie is toch die<br />
Dick Voorn?<br />
Geert Jan Hahn<br />
ZEIST<br />
...<br />
Het was een quasi-serieuze vraag die<br />
in diverse hoofden rondzoemde bij<br />
de perspresentatie van ‘team-Van<br />
Marwijk’. Tot één van de journalisten<br />
................................................................................................................................................................<br />
111<br />
Hockey: Van den Heuvel<br />
en Kruis bondscoach<br />
Michel van den Heuvel en Herman<br />
Kruis zijn de nieuwe bondscoaches<br />
van de nationale Nederlandse hockeyteams.<br />
Van den Heuvel krijgt na<br />
de Olympische Spelen in Peking de<br />
verantwoording over het mannenelftal.<br />
Kruis neemt de vrouwen<br />
onder zijn hoede. Zij volgen respectievelijk<br />
Roelant Oltmans en Marc<br />
Lammers op. De coaches hebben een<br />
contract getekend tot en met 2010<br />
met een optie tot en met 2012. De<br />
bond was voor de functie bij de mannen<br />
ook in gesprek met Maurits Hendriks,<br />
maar uiteindelijk viel de keuze<br />
..............................................................................<br />
Een uitgave van<br />
Mountain Media BV<br />
Anthony Fokkerweg 61<br />
1059 CP Amsterdam<br />
tel: 020 - 3460560<br />
fax: 020 - 3460596<br />
zijn gedachten met de overige aanwezigen<br />
besloot te delen. ‘Dick Voorn?’,<br />
las hij hardop voor van zijn blaadje.<br />
De journalist krabde eens op zijn<br />
schier haarloze hoofd. ‘Is die ook<br />
aanwezig?’<br />
Het zegt wat over de status van de<br />
59-jarige Voorn, die na een carrière<br />
van een kwarteeuw als assistent bij<br />
Fortuna Sittard besloot om de handlanger<br />
van Bert van Marwijk te worden.<br />
Tot het bittere einde, zo lijkt het.<br />
Zijn partnerschap voerde Voorn niet<br />
alleen naar Borussia Dortmund en<br />
op Van den Heuvel, de huidige coach<br />
van Bloemendaal. Kruis is nu trainer<br />
van de dames van Den Bosch.<br />
111<br />
Siemerink selecteert De<br />
Bakker voor Davis Cup<br />
Thiemo de Bakker zit bij de selectie<br />
voor de Davis Cup-wedstrijd van eind<br />
volgende week tegen Macedonië. De<br />
19-jarige tennisser maakt zijn debuut<br />
in het team van captain Jan Siemerink,<br />
dat van 11 tot en met 13 april in Skopje<br />
in actie komt. Robin Haase is de kopman<br />
van het team, dat verder bestaat<br />
uit Peter Wessels en Jesse Huta Galung.<br />
De keuze voor De Bakker, de<br />
nummer 425 van de wereld, is verrassend,<br />
aangezien spelers als Matwé<br />
distributie@depers.nl<br />
sales@depers.nl<br />
marketing@depers.nl<br />
Feyenoord, maar ook naar Zeist.<br />
Want Voorn maakt na de zomer deel<br />
uit van de technische staf van Oranje.<br />
Als assistent, uiteraard.<br />
‘Ik beschouw Frank de Boer als<br />
mijn rechterhand’, zo legt Van Marwijk<br />
de rolverdeling van zijn assistenten<br />
uit. ‘De Boer en ook Phillip Cocu<br />
hebben veel internationale ervaring.’<br />
En Dick Voorn? ‘Die heb ik bij de<br />
technische staf gehaald omdat ik hem<br />
als mijn vertrouwensman beschouw.<br />
Bovendien communiceert hij altijd<br />
heel goed met spelers’, aldus Van<br />
Middelkoop, Nick van der Meer en Igor<br />
Sijsling hoger op de wereldranglijst<br />
staan.<br />
111<br />
Rome mist bij wangedrag<br />
Champions League-fi nale<br />
Aanhangers van AS Roma zijn in de<br />
aanloop naar het Champions Leagueduel<br />
met Manchester United van vanavond<br />
gewaarschuwd. Wangedrag<br />
kan ertoe leiden dat het Romeinse<br />
Stadio Olimpico de Champions Leaguefinale<br />
van volgend jaar kwijtraakt,<br />
dreigt de UEFA. Roma-supporters<br />
raakten in de vorige ronde slaags met<br />
aanhangers van Real Madrid. Romatrainer<br />
Luciano Spalletti wil niet<br />
doemdenken. ‘Ik heb vertrouwen in<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
uitgever: Cornelis van den Berg<br />
hoofdredacteur: Ben Rogmans<br />
adjunct-hoofdredacteuren:<br />
Frank Poorthuis, Dirk Koppes<br />
Marwijk gisteren.<br />
Een voetbalfluisteraar dus, die<br />
Dick Voorn. Overigens met de opmerkelijke<br />
bijnaam ‘Cookie’, waar<br />
hij bekender om staat dan om zijn<br />
communicatieve vaardigheden.<br />
Voorn vertelde op een fansite van Fortuna<br />
Sittard dat hij al ‘Cookie’ wordt<br />
genoemd sinds hij in zijn jeugd met<br />
zijn moeder en broer naar Maastricht<br />
verhuisde. ‘Ze zeiden ‘Hollandse koekenbakkers’<br />
tegen ons. Mijn oudere<br />
broer noemden ze Cook en mij hebben<br />
ze Cookie genoemd, omdat ik de<br />
jongste was.’<br />
Voorn speelde zelf betaald voetbal<br />
bij MVV en het Belgische SK Tongeren,<br />
maar werd op 27-jarige leeftijd<br />
afgekeurd vanwege een rugblessure.<br />
Hij kwam bij Fortuna Sittard terecht<br />
als jeugdtrainer, maar werd al gauw<br />
doorgeschoven naar het eerste elftal.<br />
Bijna 900 wedstrijden functioneerde<br />
hij als assistent onder trainers als<br />
Frans Körver, Bert Jacobs, Han Berger,<br />
maar ook de jongere generatie met<br />
Pim Verbeek, Bert van Marwijk en<br />
Hans de Koning.<br />
Oud-voetballer Ronald Hamming,<br />
die van 1994 tot en met 2003<br />
99 doelpunten scoorde voor Fortuna<br />
Sittard, weet wel waarom Voorn vooral<br />
carrière heeft gemaakt als assistenttrainer.<br />
‘De meeste assistenten hebben<br />
de drang om later hoofdtrainer te<br />
worden. Bij Dick is dat totaal niet aan<br />
de orde. Hij is een twee-eenheid met<br />
de hoofdtrainer.’<br />
Berger, die in de jaren tachtig één<br />
seizoen met Voorn samenwerkte, is<br />
het met Hamming eens. ‘Je staat als<br />
assistent altijd dicht bij de spelers, dat<br />
is voor een hoofdtrainer lastiger. Dick<br />
vult die rol goed in. Hij is een katalysator.<br />
Uit de gesprekken met de spelers<br />
haalt hij punten die voor een<br />
hoofdtrainer belangrijk zijn om te<br />
weten, maar andere dingen behandelt<br />
hij weer vertrouwelijk. Hij maakt<br />
zich ondergeschikt aan zowel het<br />
team als de hoofdtrainer.’<br />
Oud-international Wilbert Suvrijn,<br />
die in 1988 met Oranje Europees<br />
kampioen werd en vijf jaar bij<br />
Fortuna speelde, vond het alleen<br />
maar fijn dat Voorn zich kon wegcijferen.<br />
‘Dick wordt vaak verweten dat<br />
hij zich te makkelijk schikt in die rol<br />
van assistent. Maar ik had daar persoonlijk<br />
geen moeite mee. Het is prettig<br />
om te werken met iemand die weet<br />
wat hij wil. Hij kan zich wegvlakken,<br />
maar dat maakt hem wat mij betreft<br />
ook de ideale assistent.’<br />
Voorn kon het in zijn vijfentwintig<br />
jaar bij Fortuna Sittard met bijna iedere<br />
hoofdtrainer goed vinden. Alleen<br />
met Hans Verel en Hans van<br />
Doorneveld had hij een minder goede<br />
relatie, al praat ook laatstgenoemde<br />
alleen maar lovend over zijn ‘collega-trainer’.<br />
‘Ik heb een hekel aan het<br />
woord ‘assistent-trainer’. Je bent alletwee<br />
met hetzelfde bezig.’<br />
Dan, over zijn samenwerking met<br />
onze fans.’<br />
111<br />
Kenneth Vermeer terug<br />
bij Ajax, Erik Heijblok weg<br />
Kenneth Vermeer (foto) keert aan het<br />
eind van het seizoen terug bij Ajax. Dat<br />
heeft de Amsterdamse club gisteren<br />
bekendgemaakt. De 22-jarige doelman<br />
was dit seizoen uitgeleend aan<br />
Willem II. Hier speelde hij tot nu toe<br />
mee in dertien wedstrijden. Vermeer<br />
heeft bij Ajax nog een contract tot medio<br />
2010. Vermeer maakte de afgelopen<br />
twee seizoenen al deel uit van de<br />
A-selectie van Ajax. Van reservedoelman<br />
Erik Heijblok en doelman van<br />
Jong Ajax Marco van Duin worden de<br />
aflopende contracten niet verlengd.<br />
<br />
<br />
Voorn: ‘Als hoofdtrainer mag je niet<br />
mopperen als je hem als collega-trainer<br />
hebt. Ik denk dat Bert een hele<br />
goede aan hem heeft. Ze houden ook<br />
allebei van het leven hè. Dick is nuchter,<br />
maar ook een bourgondiër.’<br />
Toen Van Marwijk in 2000 bij Fortuna<br />
Sittard vertrok en trainer van<br />
Feyenoord werd, bleef Voorn nog een<br />
aantal seizoenen in Limburg. Tot Van<br />
Marwijk benaderd werd door Borussia<br />
Dortmund. ‘Bert heeft altijd de<br />
belofte gedaan dat als hij ooit nog<br />
eens naar het buitenland zou vertrekken,<br />
dat hij Dick zou meenemen’,<br />
zegt Suvrijn. ‘En sindsdien werkt het<br />
blijkbaar ook, want nu doet ie het<br />
weer!’<br />
De meningen over Voorn zijn<br />
nauwelijks verdeeld. ‘Hij is in mijn<br />
ogen een ideale assistent-trainer’,<br />
zegt ook Willy Dullens, technisch adviseur<br />
bij Fortuna Sittard en in de jaren<br />
zestig een begenadigd voetbaltalent.<br />
‘Hij zorgt voor een zeer positieve<br />
stemming in de groep en heeft altijd<br />
‘Dick wordt vaak<br />
verweten dat hij<br />
zich te makkelijk<br />
schikt als assistent’<br />
‘Hij wilde altijd latje<br />
schieten. Om geld.<br />
En er was er maar<br />
één die zou winnen’<br />
goede zin. Frank de Boer en Phillip<br />
Cocu, dat zijn allebei toch meer serieuze<br />
mannen. Met zijn gevoel voor<br />
humor past Dick perfect in de groep.<br />
En hij heeft ook nog eens een ontzettend<br />
mooie trap.’<br />
Hamming herkent beide eigenschappen.<br />
‘Dick is een hele sociale,<br />
emotionele man, en vol met humor.<br />
‘Ik heb met niemand zo gelachen als<br />
met hem. Op de training bij Fortuna<br />
wilde hij nog wel eens meedoen met<br />
latje schieten. Hij is al redelijk op<br />
leeftijd, maar zijn traptechniek is nog<br />
fantastisch. Hij wilde ook altijd wel<br />
om geld wedden. Want wat je ook beweerde,<br />
er was altijd maar één iemand<br />
die zou winnen. En dat was<br />
hijzelf. Tja, en elke dag probeerde ik<br />
het weer opnieuw. Maar er zijn er<br />
weinig met zo’n vaste trap als hij.’<br />
Zal Dick Voorn ooit nog zelf<br />
hoofdtrainer worden, nu hij als assistent<br />
toch het hoogste heeft bereikt?<br />
Hamming twijfelt. ‘Ik denk niet dat ie<br />
daar geschikt voor is. Hij zou wat<br />
moeite kunnen hebben met het nemen<br />
van harde beslissingen. Jongens<br />
ernaast zetten, dat hoort ook bij de<br />
taak van hoofdtrainer. Maar Van Marwijk<br />
weet wie hij meeneemt. Cookie<br />
is niet zomaar een koekenbakker.’ 1<br />
......................................<br />
PRO SHOTS<br />
...............................................................................<br />
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks<br />
bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en<br />
heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal<br />
tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl
Change language