Opmaak 1 - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor ...

Jaarboek 2011

Jaarboek 2011
KONINKLIJKE VLAAMSE ACADEMIE VAN BELGIË
VOOR WETENSCHAPPEN EN KUNSTEN

© Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten
Hertogsstraat 1
B-1000 Brussel / België
Tel.: 02 550 23 23
Fax: 02 550 23 25
info@kvab.be
http://www.kvab.be
Depotnummer: D/2012/0455/16
© Foto’s: Koninklijke Vlaamse Academie van
België voor Wetenschappen en Kunsten
Printed by Universa Press - 9230 Wetteren - Belgium

Inhoud
Inhoudstafel
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Bestuur van de Academie – 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Bestuur van de Academie – 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Nieuwe leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Algemene Openbare Vergadering – 10 december 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Toespraak van prof. Géry van Outryve d’Ydewalle, vast secretaris . . . . . . 32
Klassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse . . . 35
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Mededelingen in de Klassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Huldiging Jarige Leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Academische Fondsen en Prijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Laureaten van de Academie 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
V. Van Speybroeck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
P. Van Nuffelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
A. Van Parys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
M. De Volder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Gouden Penning 2011 – H. Van Rompuy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Laureaten van de Fondsprijzen 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
H. Schoutedenprijs – A. Laudisiot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
– L. Durnez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
P. Van Oyeprijs – M. Larmuseau . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
E. Duvergerprijs – V. Soen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Mgr. J. Coppensprijs – B. Boute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Prijs Pro Civitate – J. Hanus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Prijs Vlaamse Wetenschappelijke Stichting – A. Winter . . . . . . . . . . . . . . . 70
5

Inhoudstafel
Vlaams Academisch Centrum - VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Adviesraad VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Stuurgroep VLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Contactfora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Adviesraad Contactfora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Centrum voor Europese Cultuur (CEC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Commissie Centrum Europese Cultuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Veertiende Lentecyclus - Programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Vlaamse Academische Stem - VLAST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Nationale Samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Nationale Comités . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Jaarverslagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Samenstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Internationale Samenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Bilaterale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Publicaties van de Academie, verschenen in 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Publicatiecommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
In Memoriam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
H. Liebaers door E. Witte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Samenstelling Academie- januari 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Klasse van de Natuurwetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Klasse van de Menswetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Gewone Leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
6

Inhoudstafel
Klasse van de Kunsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Klasse van de Technische Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Gewone leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Ereleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Buitenlandse leden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Commissies van de Academie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Kandidaturencommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Laureatencommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
Langlopende Projecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Nationaal Biografisch Woordenboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Belgische Diplomatieke Stukken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Geschiedenis der Wetenschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Algemene Taalkunde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Godsdienstgeschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Humanisme in de Nederlanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Klassieke Studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Maritieme Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Rechtsgeschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Sociaal-Economische Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Commissies voor de Academische Fondsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
O. Callebautfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Mgr. J. Coppensfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Mgr. C. De Clercqfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
O. Dupontfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
E. Duvergerfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
J. Gillisfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Mgr. R. Lenaertsfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Mac Leodfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
M.-C. Maselisfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
H. Schoutedenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
H. Vanderlindenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
F. Van der Muerenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
P. Van Oyefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
F. Van Cauwelaertfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Instellingen onder voogdij van de Academie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie . . . . . . . . 192
7

Inhoudstafel
Belgisch Historisch Instituut te Rome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Studiecentrum voor de vijftiende-eeuwse Schilderkunst in de
193
Zuidelijke Nederlanden en het Prinsbisdom Luik . . . . . . . . . . . . . . . 193
Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis . . . . . . . . . . . . . 193
Archief- en Bibliotheekwezen in België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis . . . . . . 193
Vlaams Instituut voor Geschiedenis - VIGES . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
8

Voorwoord
Voorwoord
Dat wordt wat vervelend voor ons en hiermee riskeren wij ook enige credibiliteit bij jullie
te verliezen. Nog voor mijn verkiezing had ik grote wijzigingen aangekondigd, ook en
misschien vooral bij de inhoudelijke invulling van het concept Jaarboek. Verwijzend
naar heel wat verenigingen moeten wij toch toegeven dat er vele formules van
Jaarboeken bestaan. Voor mij is geen enkel van die Jaarboeken echt geslaagd.
Ondanks het eventueel inlassen van meer luchtige grafieken, meer foto’s, meer
tekeningen, meer “cartoons”, de teksten blijven oerconservatief, boeien de lezers niet
en worden snel “gerangeerd” hetzij in een brievenmand of, in de winter, in een
openhaard. Waarom publiceren wij dan toch nog een Jaarboek en voor 2011 blijven we
weeral bij de oude formule.
Eerst en vooral moeten wij een Jaarboek publiceren. Dit dictaat komt van de Overheid.
Uiteraard heb ik een hekel aan activiteiten en hun rapportering die opgedrongen
worden, maar ik begrijp ook best dat de instantie die ons doet overleven, de
academische overheid, graag wil weten wat wij het hele jaar gedaan hebben. Het is
vanuit zo’n perspectief dat wij het Jaarboek in eerste instantie moeten lezen, bekijken
en/of schrijven. Een Jaarboek moet er “ernstig” uitzien. Dat allemaal definieert een
zekere stijl en heeft feitelijk met de inhoud niet veel te maken.
En toch, bij het doorlopen van de vele pagina’s of zelfs bij het vluchtig bekijken van de
inhoudstafel, kan men niet ontsnappen aan de overweldigende indruk van de zeer vele
activiteiten die hetzij geïnitieerd werden door ons, hetzij in opdracht uitgevoerd werden.
Er is dan toch één fundamentele verandering die ons opgedrongen werd door de
besparingen. Behalve een zeer beperkte oplage van gedrukte exemplaren, bestemd
voor onze Voogdij, is het Jaarboek vanaf nu enkel nog online beschikbaar.
Géry van Outryve d’Ydewalle,
vast secretaris
9

Bestuur van de Academie – 2011
Beschermheer:
Zijne Majesteit Koning Albert II
Bestuur van de Academie:
Voorzitter: Pierre Jacobs
Vast secretaris: Géry van Outryve d’Ydewalle
Bestuurscommissie
Bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Freddy Dumortier
Klasse van de Menswetenschappen: Paul Van Rompuy
Klasse van de Kunsten: Luc Van Hove
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jan Kretzschmar
Onderbestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Irina Veretennicoff
Klasse van de Menswetenschappen: Hubert Bocken
Klasse van de Kunsten: Luc Brewaeys
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jacques Willems.
Aftredend bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Renaat Gijbels
Klasse van de Menswetenschappen: Marc De Mey
Klasse van de Kunsten: Willem Elias
Klasse van de Technische Wetenschappen: Ludo Gelders
Vertegenwoordiger: (2009-2011)
Klasse van de Natuurwetenschappen: Els Van Damme (2011-2013)
Klasse van de Menswetenschappen: Wilfried Dewachter
Klasse van de Kunsten: Herman Sabbe
Klasse van de Technische Wetenschappen: Paul Verstraeten
Aftredend voorzitter:
Dominique Willems
Bestuur Academie
11

Bestuur van de Academie – 2012
Beschermheer:
Zijne Majesteit Koning Albert II
Bestuur van de Academie:
Voorzitter: Pierre Jacobs
Vast secretaris: Géry van Outryve d’Ydewalle
Bestuurscommissie
Bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Irina Veretennicoff
Klasse van de Menswetenschappen: Paul Van Rompuy
Klasse van de Kunsten: Francis Maes
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jan Kretzschmar
Onderbestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Paul Van Houtte
Klasse van de Menswetenschappen: Hubert Bocken
Klasse van de Kunsten: Michel Buylen
Klasse van de Technische Wetenschappen: Jacques Willems
Aftredend bestuurders:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Freddy Dumortier
Klasse van de Menswetenschappen: Marc De Mey
Klasse van de Kunsten: Luc Van Hove
Klasse van de Technische Wetenschappen: Ludo Gelders
Vertegenwoordigers:
Klasse van de Natuurwetenschappen: Els Van Damme
Klasse van de Menswetenschappen: Wilfried Dewachter
Klasse van de Kunsten: Herman Sabbe
Klasse van de Technische Wetenschappen: Paul Verstraeten
Aantredend voorzitter:
Ludo Gelders
Bestuur Academie
12

Nieuw Verkozen Leden
­Conny­AERTS
Nieuw­Verkozen­Leden
Conny­Aerts­(°1966)­studeerde­wiskunde­aan­de­UAntwerpen­(1984-1988)­en
behaalde­een­doctoraat­in­de­sterrenkunde­aan­de­KU­Leuven­(1993).­Nadien
was­ ze­ aangesteld­ als­ postdoctoraal­ onderzoeker­ van­ het­ Fonds­ voor
Wetenschappelijk­Onderzoek­Vlaanderen­om­vervolgens­een­ZAP-positie­op­te
nemen­aan­de­KU­Leuven,­waar­ze­nu­gewoon­hoogleraar­is.­Tevens­bekleedt
ze­de­leerstoel­Asteroseismologie­aan­de­Radboud­Universiteit­Nijmegen­en­is
ze­deeltijds­docent­aan­de­UHasselt.­
Het­onderzoek­van­Conny­Aerts­en­haar­team­situeert­zich­in­het­domein­van­de
stellaire­astrofysica­en­bedekt­vele­aspecten,­van­ontwerp­van­experimenten­tot
en­ met­ modellering­ van­ de­ interne­ sterstructuur.­ Een­ grote­ nadruk­ ligt­ op­ de
seismologie­van­sterren,­waarvoor­ze­bekroond­werd­met­een­Advanced­Grant­van­de
European­Research­Council­(2009-2013).­Een­ander­aspect­van­het­onderzoek­betreft
tijdreeksanalyse­ alsook­ gesuperviseerde­ classificatie­ voor­ de­ studie­ van­ variabele
sterren,­waaronder­dubbelsterren.
Conny­Aerts­is­lid­van­vele­internationale­expertencommissies.­Ze­is­tevens­Belgisch
co-Investigator­van­de­ruimtemissie­CoRoT­en­lid­van­het­Steering­Committee­van­de
NASA-missie­ Kepler.­ In­ 2011­ bedroeg­ het­ aantal­ voltooide­ doctoraten­ waarvan­ ze
promotor­was­17­en­werd­ze­diensthoofd­van­het­Instituut­voor­Sterrenkunde­van­de
KU­Leuven.
Conny­Aerts­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Natuurwetenschappen.
Roel­BAETS
Roel­Baets­(°1957)­is­gewoon­hoogleraar­aan­de­Faculteit
Ingenieurswetenschappen­en­Architectuur­van­de­UGent.
Hij­is­verbonden­aan­de­Photonics­Research­Group­van­de
Vakgroep­ Informatietechnologie.­ Sinds­ 2010­ leidt­ hij­ het
multidisciplinaire­ onderzoeksplatform­ Center­ for­ Nanoand­Biophotonics­(NB-Photonics)­dat­onderzoeksgroepen
van­vier­verschillende­faculteiten­van­de­UGent­omvat.­Hij
is­tevens­deeltijds­verbonden­aan­IMEC.
Het­ onderzoek­ van­ Roel­ Baets­ handelt­ over­ geïntegreerde­ fotonica.­ In­ dit­ domein
worden­ complexe­ optische­ en­ opto-elektronische­ functies­ geïntegreerd­ in­ compacte
13

chips,­ waarbij­ voortgebouwd­ wordt­ op­ technologieën­ en­ materialen­ uit­ de­ microelektronica.­
Meer­ specifiek­ gaat­ de­ aandacht­ naar­ fotonische­ geïntegreerde
schakelingen­ die­ een­ combinatie­ van­ microlasers­ en­ -detectoren,­ golflengte-­ en
polarisatieselectieve­ componenten,­ sensoren,­ lichtmodulatoren­ en­ -schakelaars
bevatten.­ Hierbij­ wordt­ gewerkt­ op­ het­ raakvlak­ tussen­ fundamenteel­ onderzoek­ op
gebied­van­de­interactie­tussen­licht­en­materie­en­innovatiegericht­onderzoek­in­een
brede­ waaier­ van­ toepassingsgebieden­ gaande­ van­ informatietechnologie­ tot
biotechnologie.
Op­ onderwijsvlak­ is­ Roel­ Baets­ mede-oprichter­ geweest­ van­ de­ interuniversitaire
UGent-VUB­ Master­ in­ de­ Ingenieurswetenschappen:­ Fotonica­ en­ van­ het
internationale­studieprogramma­Erasmus­Mundus­MSc­in­Photonics.
Roel­Baets­is­houder­van­een­Methusalem-grant­en­van­een­ERC­advanced­grant.­Hij
is­Fellow­van­de­IEEE.
Roel­Baets­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Natuurwetenschappen.
Annemie­BOGAERTS
Nieuw­Verkozen­Leden
Annemie­ Bogaerts­ (°1971)­ studeerde­ chemie­ aan­ de­ UAntwerpen,­ en­ is
afgestudeerd­ als­ licentiaat­ chemie­ (1993)­ met­ grootste­ onderscheiding­ en
felicitaties­van­de­jury.­Haar­doctoraat­behaalde­ze­na­amper­3­jaar­tijd­(1996)
ook­ met­ grootste­ onderscheiding­ en­ felicitaties­ van­ de­ jury,­ met­ als­ titel
“Mathematical­ modeling­ of­ a­ direct­ current­ glow­ discharge­ in­ argo”,­ en­ onder
promotorschap­van­Prof.­Dr.­Renaat­Gijbels.­Na­haar­FWO-aspirantenmandaat
werd­ze­FWO­postdoctoraal­onderzoeker­aan­de­UAntwerpen,­en­bouwde­ze
een­eigen­onderzoeksgroep­uit,­gebaseerd­op­haar­eigen­doctoraatsonderwerp.
In­2003­werd­ze­benoemd­tot­docent­fysicochemie­aan­de­UAntwerpen.­In­2008
werd­ze­bevorderd­tot­hoofddocent,­en­met­ingang­van­1­januari­2012­zal­ze­tot
hoogleraar­ worden­ bevorderd.­ Ze­ leidt­ momenteel­ een­ onderzoeksgroep,
genaamd­ PLASMANT,­ die­ bestaat­ uit­ zes­ postdocs,­ tien­ doctoraatsstudenten,­ vijf
masterthesis-studenten­en­één­technisch­medewerker.
Haar­ onderzoek­ situeert­ zich­ in­ het­ bestuderen­ van­ plasma’s,­ plasma-vaste­ stof
interacties­en­laser-vaste­stof­interacties,­via­numerieke­simulaties.­Een­plasma­is­een
geïoniseerd­ gas,­ dat­ bestaat­ uit­ neutrale­ atomen­ en­ moleculen,­ alsook­ ionen,
elektronen,­geëxciteerde­deeltjes,­radicalen­en­fotonen.­Al­deze­deeltjes­reageren­met
elkaar,­ en­ dit­ vormt­ de­ basis­ van­ de­ vele­ toepassingen­ van­ plasma’s,­ nl.­ in
materiaaltechnologie­ (voor­ coating-depositie)­ en­ nanotechnologie,­ in­ de­ microelektronica­
(voor­ het­ maken­ van­ geïntegreerde­ schakelingen),­ als­ lampen,­ lasers,
plasma-TV’s,­in­de­analytische­chemie,­en­meer­recent­ook­voor­milieutoepassingen
(bv.­voor­luchtzuivering­of­de­omzetting­van­broeikasgassen­naar­nuttige­chemicaliën
voor­ de­ chemische­ industrie,­ via­ plasma-katalyse)­ en­ in­ de­ geneeskunde­ (bv.­ voor
sterilisatie,­wondbehandeling,­huidkanker,...).­Om­deze­toepassingen­te­verbeteren­is
14

een­goed­inzicht­vereist­in­de­plasmaprocessen­en­ook­in­de­interactie­tussen­plasma
en­vaste­stof.­Dit­inzicht­probeert­Prof.­Bogaerts­en­haar­onderzoeksteam­te­verkrijgen
via­het­opstellen­van­computermodellen.­­
Annemie­Bogaerts­is­tevens­editor­van­het­tijdschrift­“Spectrochimica­Acta­Part­B”­en
zetelt­in­de­editorial­board­van­enkele­andere­tijdschriften,­alsook­in­het­internationaal
wetenschappelijk­comité­van­vele­conferenties.
Annemie­ Bogaerts­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Natuurwetenschappen.
Luc­BONTE
Nieuw­Verkozen­Leden
Na­ het­ behalen­ van­ een­ diploma­ Burgerlijk­ Ingenieur
richting­zwakstroom­is­Luc­Bonte­zijn­loopbaan­gestart­als
assistent­ bij­ het­ Laboratorium­ voor­ Natuurkunde­ aan­ de
UGent,­onder­leiding­van­Prof.­Mortier.­Hier­heeft­hij­zich
toegelegd­op­het­onderzoek­van­cataforese­(scheiding­van
een­ binair­ gasmengsel),­ een­ deelgebied­ binnen­ de
plasmafysica.­Op­het­einde­van­de­jaren­’70­kreeg­hij­de
gelegenheid­ om­ in­ het­ laboratorium­ voor­ Elektronica­ en
Meettechniek­ onder­ de­ leiding­ van­ Prof.­ Vanwormhoudt
onderzoek­te­verrichten­op­de­praktische­toepassing­van
netgekoppelde­ fotovoltaïsche­ zonnepanelen.­ In­ 1983
behaalde­ hij­ zijn­ doctoraat­ met­ een­ werk­ over­ netgekoppelde­ fotovoltaïsche
toepassingen­met­behulp­van­schakelende­DC-AC­invertoren­(promotor­Dr.­Baert).
In­1984­is­hij­voor­de­industrie­gaan­werken,­eerst­een­korte­periode­bij­het­bedrijf­ADB
en­vervolgens­bij­het­staalbedrijf­Sidmar­dat­toen­nog­tot­de­Arbed­groep­behoorde.
Daar­was­hij­tewerkgesteld­in­de­afdeling­Hoogovens­en­sinterfabrieken,­aanvankelijk
als­proces-ingenieur­om­uiteindelijk­in­1996­benoemd­te­worden­tot­afdelingshoofd­van
dezelfde­ afdeling.­ In­ 2004­ werd­ hij­ aangesteld­ als­ technisch­ directeur­ van­ Arcelor
Atlantique­ (verantwoordelijk­ voor­ de­ investeringen­ van­ de­ sites­ van­ Dunkerque,
Mardyck,­Desvres­en­Montataire­in­Frankrijk).­Vervolgens­werd­hij­benoemd­tot­CEO
van­Gent­en­country­verantwoordelijke­voor­Vlaanderen.
In­ 2008­ werd­ hij­ aangesteld­ tot­ president­ van­ ArcelorMittal­ South-Afrika,
verantwoordelijk­ voor­ de­ verschillende­ fabrieken­ in­ dit­ land,­ met­ als­ doel­ de
bedrijfszekerheid­ van­ het­ productie-apparaat­ te­ verbeteren,­ de­ nodige­ milieuinvesteringen­op­gang­te­trekken,­de­personeelsproblematiek­(hoge­turn-over)­aan­te
pakken­en­een­ambitieus­investeringsplan­voor­te­bereiden.­Sinds­2010­is­hij­terug­in
Europa,­ als­ verantwoordelijke­ voor­ Operation­ Excellence­ (ArcelorMittal­ worldwide).
Zijn­huidige­vestiging­bevindt­zich­in­het­hoofdkwartier­te­Luxemburg.­
15

Naast­zijn­professionele­activiteiten­is­hij­ook­voorzitter­van­CFP­(Corporate­Funding
Programme).­ Dit­ is­ een­ organisatie­ die­ zich­ tot­ doel­ stelt­ de­ communicatie­ tussen
NGO’s­en­bedrijven­te­verbeteren­en­meer­welvaart­in­de­derde­wereld­te­creëren­door
het­ontwikkelen­van­economische­activiteiten.
Luc­ Bonte­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Technische
Wetenschappen.
Jean­BOURGEOIS
Nieuw­Verkozen­Leden
Jean­Bourgeois­(°1955)­werd,­na­middelbaar­onderwijs­in­Komen-Waasten,­aan
de­UGent­opgeleid­als­archeoloog­(promotoren­Sigfried­J.­De­Laet­en­Jacques
A.E.­Nenquin),­met­als­zwaartepunt­de­studie­van­de­metaaltijden­(brons-­en
ijzertijd).­
Zijn­ wetenschappelijk­ onderzoek­ heeft­ zich­ altijd­ toegespitst­ op­ een­ centrale
chronologische­fase,­met­name­de­metaaltijden­(grosso­modo­de­laatste­twee
millennia­ voor­ onze­ jaartelling),­ in­ twee­ grote­ regio’s­ (West-Europa­ en­ meer
specifiek­Vlaanderen­enerzijds­en­Siberië­anderzijds).­In­de­laatste­15­jaar­is­het
accent­ meer­ en­ meer­ gelegd­ op­ de­ landschappelijke­ analyse,­ via­ enerzijds
luchtfotografie­en­anderzijds­archeologische­karteringen­of­surveys­en­spatiale
analyses.
Het­onderzoek­naar­de­metaaltijden­in­Vlaanderen­wordt­gedragen­door­de­resultaten
van­ de­ intense­ luchtfotografische­ prospecties­ die­ jaarlijks­ over­ Vlaanderen­ worden
georganiseerd­ en­ met­ name­ een­ dens­ bronstijdlandschap­ hebben­ bloot­ gelegd.
Hoewel­ de­ mogelijkheid­ tot­ opgravingen­ nog­ voor­ ogen­ wordt­ gehouden,­ ligt­ het
toekomstig­ onderzoek­ vooral­ in­ de­ landschappelijke­ uitwerking­ van­ de­ bronstijdgrafheuvels­die­verspreid­liggen­in­Oost-­en­West-Vlaanderen.­
Talrijke­opgravingen­van­grafheuvels­en­andere­funeraire­monumenten,­maar­ook­van
nederzettingen­staan­op­zijn­actief.­Dit­terreinonderzoek­werd­gekoppeld­aan­grondige
landschappelijke­studies­(o.a.­palynologie)­en­dateringen­met­koolstof.
In­ de­ loop­ van­ de­ jaren­ ’90­ is­ zijn­ onderzoek­ zich­ ook­ gaan­ focussen­ op­ het­Altaigebergte,­waar­hij­zich­vooral­op­het­vlak­van­de­archeologische­kartering­en­van­delandschapsstudie­geconcentreerd­heeft.­In­meer­dan­tien­veldcampagnes­in­het­Altaigebergte­(Rusland­en­Kazachstan)­werden­duizenden­monumenten­in­kaart­gebracht,
met­ gebruik­ van­ satellietbeelden­ en­ remote-sensing­ technieken.­ Hiermee­ is­ een
grondige­studie­van­de­perceptie­van­het­landschap­door­de­nomaden­die­dit­gebied
in­de­metaaltijden­bewoonden­mogelijk­gemaakt.
Jean­ Bourgeois­ dirigeert­ de­ groep­ die­ zich­ sedert­ meer­ dan­ twee­ decennia­ met
systematische­archeologische­luchtfotografische­prospecties­inlaat;­deze­prospecties
hebben­een­rijk­archeologisch­landschap­aan­het­licht­gebracht.­In­het­Altai-gebergte
is­ vooral­ gewerkt­ met­ satellietbeelden,­ al­ werden­ ook­ daar­ (beperkte)
luchtfotografische­prospecties­uitgevoerd.
16

Jean­ Bourgeois­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Menswetenschappen.
Ann­BUYSSE
Ann­ Buysse­ (°1968)­ is­ als­ hoogleraar­ klinische
psychologie­ verbonden­ aan­ de­ vakgroep­ Experimenteel-
Klinische­ en­ Gezondheidspsychologie­ van­ de­ UGent,
Faculteit­ Psychologie­ en­ Pedagogische­ Wetenschappen.
Ze­startte­haar­carrière­als­wetenschappelijk­medewerker
en­ was­ achtereenvolgens­ aspirant­ en­ postdoctoraal
onderzoeker­ bij­ het­ Fonds­ voor­ Wetenschappelijk
Onderzoek­ Vlaanderen.­ In­ 1997­ behaalde­ ze­ haar
doctoraat­ in­ de­ Psychologische­ Wetenschappen­ aan­ de
UGent.­ In­ 1999­ werd­ ze­ aan­ diezelfde­ universiteit­ tot
docent­benoemd­en­in­2008­bevorderd­tot­hoogleraar.­
Ann­Buysse­is­hoofd­van­de­ad-hoc­onderzoeksgroep­Relatie-­en­Gezinsstudies.­Ze
bestudeert­ er­ interpersoonlijke­ processen­ zoals­ empathie,­ invloed,­ communicatie,
conflict,­emotie,­hechting­en­sociale­steun­in­partnerrelaties­en­ouder-kind­relaties.­Ze
is­tot­op­heden­(co-)promotor­van­10­afgelegde­en­12­lopende­doctoraten­en­auteur
van­een­60-tal­internationale,­ge-peer-reviewde­artikels.­Recente­en­lopende­projecten
omvatten­ onder­ meer­ een­ grootschalige­ studie­ naar­ de­ seksuele­ gezondheid­ in
Vlaanderen­ (Strategisch­ Basis­ Onderzoek,­ IWT),­ een­ longitudinale­ studie­ van­ de
interpersoonlijke­processen­in­gezinnen­na­scheiding­(Strategisch­Basis­Onderzoek,
IWT)­en­een­onderzoek­naar­de­betekenis­van­sociaal­en­biologisch­ouderschap­voor
alle­betrokkenen­(Geconcerteerde­Onderzoeks­Actie,­UGent).­­
Ann­ Buysse­ doceert­ Relatie-­ en­ Gezinsstudies­ en­ Relatie-­ en­ Gezinstherapie­ in­ de
bachelor-­en­de­masteropleiding­psychologie.­Ze­is­ook­mede-inrichter­en­docent­in­de
Permanente­Vormingen­Relatie-­en­Gezinstherapie­en­Bemiddeling.
Ann­Buysse­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Menswetenschappen.
Thomas­COOMANS­DE­BRACHÈNE
Nieuw­Verkozen­Leden
Thomas­ Coomans­ de­ Brachène­ (°­ 1962),­ doctor­ in­ de­ kunstwetenschappen­ en
archeologie,­is­hoofddocent­aan­de­KU­Leuven,­departement­Architectuur,­stedenbouw
en­ ruimtelijke­ ordening,­ waar­ hij­ de­ vakken­ architectuurgeschiedenis­ van­ de
negentiende­eeuw­alsook­theorie­en­geschiedenis­van­de­monumentenzorg­doceert.
Hij­is­ook­verbonden­aan­het­Raymond­Lemaire­International­Centre­for­Conservation,
KU­ Leuven,­ en­ het­ KADOC­ (Documentatie-­ en­ Onderzoekscentrum­ voor­ Religie,
Cultuur­en­Samenleving).
17

In­zijn­wetenschappelijk­werk­ontwikkelt­Thomas­Coomans,­rond­de­thematiek
religieuze­ architectuur,­ een­ oorspronkelijke­ en­ internationaal­ gewaardeerde
combinatie­ van­ invalshoeken­ en­ methodes­ van­ de­ architectuurgeschiedenis,
bouwhistorie­ en­ monumentenzorg.­ Hij­ publiceert­ over­ middeleeuwse­ kerken,
ordenbouwkunst­ en­ begijnhoven­ in­ de­ Lage­ Landen,­ historiografie­ van
architectuurgeschiedenis­ in­ België,­ receptie­ en­ restauratie­ van­ middeleeuwse
architectuur­in­de­negentiende­eeuw,­internationale­verspreiding­van­neogotiek,
alsook­herbestemming­van­kerkgebouwen.­Zijn­bibliografie­telt­13­boeken­als
auteur­ of­ editor,­ en­ een­ honderdtal­ artikels,­ hoofdstukken­ in­ boeken­ en
handelingen­van­colloquia.­Hij­is­directeur­van­de­reeks­“Architectura­medii­aevi”
bij­Brepols­en­redactielid­van­verscheidene­internationale­tijdschriften­o.m.­het
“Bulletin­monumental”­(Société­française­d’Archéologie),­het­“Belgisch­Tijdschrift­voor
Oudheidkunde­en­Kunstgeschiedenis”­(Koninklijke­Academie­voor­Oudheidkunde­van
België),­en­“Perspective”­(Institut­National­d’Histoire­de­l’Art).­
Zijn­ ongebruikelijke­ academische­ cursus­ –­ van­ de­ UCL­ naar­ de­ KU­ Leuven­ via­ de
ULeiden­ en­ de­ VUB­ –­ evenals­ zijn­ internationale­ onderzoeksamenwerkingen­ in
Nederland­(NIAS),­Frankrijk,­Duitsland,­Canada,­en­sinds­kort­China,­getuigen­van­zijn
kwaliteit­als­wetenschapper­en­mens.­
Het­onderzoek­van­Coomans­is­niet­te­scheiden­van­zijn­maatschappelijk­engagement
voor­het­behoud­en­herbestemming­van­kerkgebouwen,­o.m.­als­lid­van­de­Koninklijke
Commissie­ voor­ monumenten­ en­ Landschappen­ van­ het­ Brussels­ Hoofdstedelijk
Gewest,­en­medestichter­van­het­Europees­netwerk­Future­for­Religious­Heritage.­
Tenslotte­ is­ Coomans­ ook­ fotograaf;­ hij­ publiceerde­ in­ 2001­ het­ kunstboek
“Stimulerende­ambiguïteit.­Ogen-blikken­op­de­ziel­van­Holland”.
Thomas­ Coomans­ de­ Brachène­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Kunsten.
Carl­DE­KEYZER
Nieuw­Verkozen­Leden
Na­ zijn­ studies­ Fotografie­ en­ Cinema­ aan­ de­ Koninklijke
Academie­voor­Schone­Kunsten­van­Gent­begon­Carl­De
Keyzer­(°1958)­zijn­carrière­als­freelance­fotograaf­en­als
docent­ fotografie­ aan­ de­ Koninklijke­ Academie­ voor
Schone­Kunsten­te­Gent.­In­diezelfde­periode­bracht­zijn
uitgesproken­ interesse­ voor­ het­ werk­ van­ andere
fotografen­ hem­ tot­ de­ mede-oprichting­ van­ de­ ‘XYZ-
Photography’,­ een­ fotogalerie­ waar­ hijzelf­ als­ co-director
(1982-1989)­fungeerde.­In­1995­was­hij­tevens­gastdocent
aan­ het­ HISK­ te­ Antwerpen­ en­ aan­ L’école­ des­ Arts
Décoratifs­(Sorbonne)­te­Parijs.­Hij­is­lid­van­het­MAGNUM­Photo­Agency­en­was­er
vice-voorzitter­in­2003­en­2004.­Sedert­2009­is­hij­opnieuw­verbonden­aan­het­KASK
te­Gent­als­docent.­­
18

Zijn­bekendheid­in­binnen-en­buitenland­is­groot­en­blijkt­uit­de­talrijke­individuele­en
groepstentoonstellingen­die­hem­overal­in­Europa­brachten­en­zelfs­tot­ver­daarbuiten.
Met­ indrukwekkende­ publicaties­ over­ Indië,­ Rusland­ en­ Amerika­ geniet­ hij
internationale­belangstelling.­Hij­won­onder­meer­de­Grote­Prijs­van­de­Triënnale­van
Freiburg­ (1988),­ de­ Louis­ Paul­ Boon­ prijs­ (1990),­ de­ Eugène­ Smith­ Award­ (USA,
1990),­de­Kodak­Award­(1992),­de­Fuji­Press­Award­(2002)­en­de­Photobook­of­the
Year­Award­(Duitsland,­2010),­etc.­
Carl­De­Keyzer­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Kunsten.
Martine­DE­MAZIÈRE
Nieuw­Verkozen­Leden
Martine­ De­ Mazière­ (°1960)­ studeerde­ Natuurkunde­ aan­ de­ UAntwerpen­ en
behaalde­ haar­ doctoraat­ in­ de­ wetenschappen,­ groep­ natuurkunde,­ aan
diezelfde­ universiteit­ in­ mei­ 1986,­ met­ een­ proefschrift­ in­ de­ vastestoffysica,
o.l.v.­ Prof.­ Schoemaker.­ Ze­ deed­ postdoctoraal­ onderzoek­ aan­ het
Natuurkundig­ Laboratorium­ van­ de­ Universiteit­ van­ Amsterdam­ als
Academieonderzoeker­ van­ de­ Koninklijke­ Nederlandse­ Academie­ voor
Wetenschappen­(KNAW),­in­de­groep­van­Prof.­Ad­Lagendijk,­tot­eind­1988.­
Toen­werd­ze­statutair­wetenschappelijk­medewerker­aan­het­Belgisch­Instituut
voor­Ruimte­Aëronomie,­een­Federale­Wetenschappelijke­Instelling­gelegen­in
Ukkel.­In­die­hoedanigheid­specialiseerde­ze­zich­in­optische­spectrometrische
teledetectiemethodes­ voor­ de­ studie­ van­ de­ samenstelling­ van­ de­ atmosfeer,­ zowel
met­ grondwaarnemingen­ als­ met­ observaties­ aan­ boord­ van­ satellieten.­ Ze­ is
vertrouwd­met­alle­aspecten­van­het­experimenteel­onderzoek­in­dit­domein,­gaande
van­de­instrumenten,­tot­de­automatisatie­van­het­experiment,­de­dataverwerking,­de
geofysische­ interpretaties,­ de­ validatie­ van­ de­ gegevens­ en­ hun­ archivering.­ In­ het
Instituut­ bouwde­ ze­ een­ team­ uit­ van­ een­ 10-tal­ wetenschappelijke­ medewerkers.
Martine­De­Mazière­heeft­ook­een­internationale­reputatie­opgebouwd.­
Ze­is­in­de­loop­van­haar­carrière­betrokken­geweest­als­onderzoeker­of­coördinator­bij
een­groot­aantal­nationale­en­internationale­onderzoeksprojecten­met­betrekking­tot­de
aardatmosfeer,­gefinancierd­door­het­Belgisch­Wetenschapsbeleid,­de­Europese­Unie
of­ door­ het­ Europees­ Ruimtevaartagentschap­ ESA.­ In­ het­ Belgisch­ Instituut­ voor
Ruimte­ Aëronomie­ groeide­ ze­ door­ tot­ departementshoofd­ van­ de­ divisie
‘Samenstelling­ van­ de­Atmosfeer’,­ en­ werd­ ze­ op­ 1­ juni­ ll.­ benoemd­ tot­Algemeen
Directeur­ad­interim­van­diezelfde­instelling.
Martine­ De­ Mazière­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Natuurwetenschappen.
19

Godelieve­GHEYSEN
Godelieve­Gheysen­(°1959)­is­gewoon­hoogleraar­aan­de
UGent.­ Ze­ is­ directeur­ van­ het­ Instituut
Plantenbiotechnologie­ voor­ Ontwikkelingslanden­ (IPBO)
en­ tevens­ voorzitter­ van­ de­ Vakgroep­ Moleculaire
Biotechnologie­ aan­ de­ Faculteit­ van­ de­ Bioingenieurswetenschappen.­Zij­is­biologe­van­opleiding­en
haar­doctoraat­handelde­over­het­mechanisme­van­DNA
overdracht­ van­Agrobacterium­ tumefaciens­ naar­ planten.
Haar­ huidig­ onderzoek­ is­ toegespitst­ op­ de­ moleculaire
analyse­ van­ de­ interacties­ tussen­ planten­ en­ parasitaire
nematoden.­ Deze­ nematoden­ slagen­ er­ dankzij­ de
secretie­van­eiwitten­in­om­de­plantenafweer­te­inhiberen­en­cellen­in­de­plantenwortel
om­te­vormen­tot­gigantische­voedingscellen.­Tevens­is­zij­betrokken­bij­verschillende
onderzoeks-projecten­met­toepassingen­van­biotechnologie­voor­de­verbetering­van
planten­ of­ voor­ analyse­ van­ genetische­ diversiteit­ van­ natuurlijke­ populaties.­ Zij­ is
coördinator­ van­ een­ Belgische­ veldproef­ (2011-2012)­ met­ genetisch­ gewijzigde
aardappelen­ resistent­ tegen­ Phytophthora­ infestans.­ Haar­ interesse­ ligt­ ook­ in­ het
meehelpen­aan­de­capaciteitsopbouw­van­ontwikkelingslanden­voor­het­gebruik­van
planten-biotechnologie­zoals­in­een­project­op­zoete­aardappel­in­Afrika.
Godelieve­ Gheysen­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Natuurwetenschappen.
Joep­KONINGS
Nieuw­Verkozen­Leden
Joep­Konings­behaalde­zijn­doctoraat­in­de­economie­aan­de­London­School­of
Economics­in­1994,­waar­hij­student­was­van­de­Nobelprijswinnaar­2010­Chris
Pissarides.­Konings­is­momenteel­gewoon­hoogleraar­in­de­economie­aan­de
KU­ Leuven.­ Hij­ is­ lid­ van­ het­ Centre­ for­ Economic­ Policy­ Research­ (CEPR,
London)­en­had­aanstellingen­aan­het­International­Monetary­Fund,­Darthmouth
College,­de­University­of­Michigan­Ann­Arbor­en­de­Federal­Reserve­Bank­of
New­York.­
Tussen­november­2008­en­maart­2010­was­hij­adviseur­van­de­J.M. Barroso
aan­ het­ Bureau­ of­ European­ Policy­ Advisers,­ bij­ de­ Europese­ Commissie.
Konings­was­ook­decaan­van­de­faculteit­Economie­en­Bedrijfswetenschappen
van­de­KU­Leuven,­van­september­2005­tot­december­2008.
In­ zijn­ wetenschappelijk­ werk­ onderzoekt­ Konings­ de­ impact­ van­ globalisatie­ op
bedrijfsprestaties­en­op­de­dynamiek­van­de­arbeidsmarkt.­In­deze­context­heeft­hij
boeken­ geschreven­ over­ de­ toetreding­ van­ Turkije­ tot­ de­ Europese­ Unie,­ de
economische­impact­van­de­uitbreiding­van­de­Europese­Unie­en­de­hervorming­van
de­arbeidsmarkt­in­België.­Verder­heeft­hij­meer­dan­60­publicaties­op­zijn­naam­in
20

vooraanstaande­ academische­ tijdschriften,­ zoals­ de­ “American­ Economic­ Review”,
“The­Review­of­Economics­and­Statistics”,­“The­Journal­of­International­Economics”­en
de­ “Economic­ Journal”.­ Konings­ deed­ ook­ dienst­ als­ adviseur­ voor­ verschillende
ministers,­bedrijven­en­werkgeversorganisaties,­zoals­onder­andere­Citibank,­KBC,­het
World­Diamond­Center­en­het­VBO.
Joep­Konings­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Menswetenschappen.
Mathijs­LAMBERIGTS­
Nieuw­Verkozen­Leden
Mathijs­ Lamberigts­ (°1955)­ is­ licentiaat­ in­ de­ Klassieke
Filologie­en­doctor­in­de­Godgeleerdheid.­Sinds­1997­is­hij
gewoon­ hoogleraar­ aan­ de­ Faculteit­ Theologie­ en
Religiewetenschappen­van­de­KU­Leuven.
Het­ onderzoek­ van­ Lamberigts­ concentreert­ zich­ in­ de
eerste­ plaats­ op­ de­ controverse­ tussen­ de­ Afrikaanse
bisschop­en­theoloog­Augustinus­van­Hippo­(354-430)­en
de­Pelagianen.­In­deze­controverse,­die­zich­hoofdzakelijk
afspeelde­tussen­412­en­430,­ging­het­om­de­verhouding
tussen­menselijke­vrijheid­en­goddelijke­voorbestemming
(genade;­ predestinatie).­ Augustinus­ legde­ tijdens­ het
dispuut­meer­en­meer­de­nadruk­op­de­prioriteit­van­de­genade­ten­overstaan­van­de
vrije­wil­en­dit­omwille­van­de­gevolgen­van­de­zondeval­en­de­hiermee­verbonden
menselijke­ zondigheid.­ De­ Pelagiaanse­ beweging­ van­ haar­ kant­ benadrukte­ de
goedheid­ van­ de­ menselijke­ natuur­ en­ haar­ mogelijkheden­ om­ op­ ethisch­ vlak
tegemoet­ te­ komen­ aan­ de­ eisen­ van­ de­ Schrift.­ Ondanks­ het­ feit­ dat­Augustinus’
nadruk­op­de­gekwetstheid­en­onmacht­van­de­mens­sinds­de­zondeval­een­breuk
betekende­ met­ de­ traditie,­ toch­ bleef­ zijn­ visie­ voor­ eeuwen­ bepalend­ en­ zou­ ze
grondig­de­Westerse­cultuurgeschiedenis­beïnvloeden.­Zo­was­Augustinus’­denken­de
inspiratiebron­voor­hervormers­uit­de­zestiende­eeuw­als­Maarten­Luther,­Johannes
Calvijn­en­Huldrych­Zwingli­én­katholieke­theologen­uit­de­zestiende­en­zeventiende
eeuw­ zoals­ o.a.­ de­ Leuvense­ theologen­ Baius­ (cf.­ baianisme)­ en­ Jansenius­ (cf.
jansenisme).­
De­ receptie­ van­ Augustinus­ in­ de­ Leuvense­ theologische­ faculteit­ en­ het­ verzet
ertegen­ o.a.­ bij­ humanistische­ (en­ dus­ eerder­ Pelagiaans­ geïnspireerde)­ theologen
vormt­de­tweede­lijn­in­zijn­onderzoek.­
Een­derde­lijn­concentreert­zich­op­de­geschiedenis­en­de­receptie­van­Vaticanum­II
(1962-1965).­Vaticanum­II­wordt­beschouwd­als­de­belangrijkste­gebeurtenis­binnen
de­Rooms-katholieke­Kerk­in­de­20ste­eeuw.­Dit­concilie­probeerde­onder­inspiratie
van­ Paus­ Johannes­ XXIII­ (1958-1963)­ via­ een­ proces­ van­ vernieuwing
(aggiornamento)­de­Rooms-katholieke­Kerk­bij­de­tijd­te­brengen.­Bijzondere­aandacht
wordt­besteed­aan­de­belangrijke­rol­van­de­Belgische­bisschoppen­en­theologen­in­de
werkzaamheden­van­een­concilie­dat­ook­kan­gelezen­worden­als­een­rehabilitatie­van
theologen­ die­ in­ periode­ ervoor­ verdacht­ werden,­ op­ de­ Index­ terecht­ kwamen­ of
21

tijdelijk­hun­leerstoel­verloren.­Men­kan­in­dit­verband­denken­aan­figuren­als­Congar,
Chenu,­De­Lubac,­Daniélou­en­K.­Rahner.
Mathijs­ Lamberigts­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Menswetenschappen.
Johan­MARTENS
Johan­ Martens­ (°1958)­ is­ bedreven­ in­ de­ synthese­ en­ de­ toepassing­ van
materialen­met­poriën­waarvan­de­diameter­varieert­van­enkele­tienden­van­een
nanometer­ tot­ een­ tiental­ nanometers.­ Zeolieten­ zijn­ een­ typisch­ voorbeeld.
Vaste­ katalysatoren­ toegepast­ in­ duurzame­ chemische­ processen­ zijn
doorgaans­ nanoporeus,­ net­ als­ de­ adsorbenten­ die­ worden­ ingezet­ voor­ de
zuivering­ van­ gassen­ of­ vloeistoffen­ en­ voor­ moleculaire­ scheiding.
Gecontroleerde­vrijgave­van­medicijnmoleculen­is­een­recente­toepassing.­
Johan­ Martens­ probeert­ de­ moleculaire­ en­ supramoleculaire­ vormingsprocessen­van­nanoporeuze­stoffen­te­begrijpen­en­dit­inzicht­te­gebruiken­om
nieuwe­ materialen­ te­ ontwerpen.­ Uniek­ in­ zijn­ werk­ is­ de­ modelgebaseerde
opbouw­van­een­katalysator­vanaf­een­geoptimaliseerde­individuele­actieve­plaats­op
een­ nanodeeltje­ dat­ dan­ vermenigvuldigd­ wordt­ en­ gestapeld­ wordt­ in­ de­ ruimte
volgens­ geoptimaliseerde­ patronen.­ Zo­ heeft­ hij­ katalysatoren­ ontworpen­ voor­ de
isomerisatie­en­het­kraken­van­lange­alkanen­en­de­oligomerisatie­van­alkenen,­twee
belangrijke­ petrochemische­ processen.­ Wetenschappelijke­ doorbraken­ werden
gerealiseerd­ in­ de­ milieutechnologie­ met­ de­ ontwikkeling­ van­ NOx-adsorbenten­ en
katalysatoren­ voor­ vernietiging­ van­ NOx,­ roetdeeltjes­ en­ vluchtige­ organische
verbindingen.­Artificiële­fotosynthese­is­een­belangrijk­onderzoeksonderwerp.­
Concepten­uit­de­katalyse­heeft­hij­met­succes­geïntroduceerd­in­de­wereld­van­de
farmaceutische­ formulering.­ Nanoporeuze­ materialen­ verbeteren­ de­ biologische
beschikbaarheid­ van­ slecht­ oplosbare­ geneesmiddelen­ en­ lenen­ zich­ voor­ een
gecontroleerde­ vrijgave­ van­ moleculen­ vanuit­ deklagen­ en­ reservoirsystemen.
Valorisatie­ van­ intellectuele­ eigendom­ door­ samenwerking­ met­ bedrijven,­ via
octrooiaanvragen­en­het­oprichten­van­spin-off­bedrijven­is­een­belangrijk­aspect­van
zijn­werk.
Johan­ Martens­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Natuurwetenschappen.
François­PEETERS
Nieuw­Verkozen­Leden
François­Peeters­(°1955)­is­gewoon­hoogleraar­aan­het­Departement­Fysica­van­de
UAntwerpen­en­visiting­professor­aan­de­Universidade­Federal­do­Ceará­te­Fortaleza,
Brazilië.­ Hij­ behaalde­ zijn­ kandidatuur­ natuurkunde­ aan­ het­ Limburgs­ Universitair
22

Centrum­(1975)­en­een­licentiaat­in­de­natuurkunde­aan­de
KU­ Leuven­ (1977).­ Zijn­ doctoraat­ in­ de­ wetenschappen
behaalde­ hij­ in­ 1982­ aan­ de­ UAntwerpen­ en­ vervolgens
behaalde­hij­in­1987­het­diploma­van­geaggregeerde­voor
het­hoger­onderwijs.­Hij­doorliep­de­verschillende­rangen
bij­het­Fonds­voor­Wetenschappelijk­Onderzoek:­aspirant
(1978-1982),­ aangesteld­ navorser­ (1983-1988),­ bevoegd
verklaard­navorser­(1988-1992),­onderzoeksleider­(1992-
1996)­ en­ onderzoeksdirecteur­ (1996-2000).­ Hij­ verrichte
postdoctoraal­onderzoek­bij­Bell­Laboratories­(Murray­Hill,
NJ)­en­Bell­Communications­Research­(Red­Bank,­NJ).­
Zijn­onderzoek­situeert­zich­in­het­gebied­van­de­theoretische­mesoscopische­fysica
en­ de­ nanofysica.­ Hij­ publiceert­ over­ supergeleiders,­ grafeen,­ halfgeleiders­ en
colloïdale­mengsels.­Hij­begeleide­35­doctoraten­en­is­hoofd­van­de­onderzoeksgroep
Theorie­van­de­Gecondenseerde­Materie.­Sinds­2005­is­hij­fellow­van­de­American
Physical­Society­en­in­2008­werd­hij­verkozen­als­outstanding­referee­door­de­editors
van­de­APS.­Hij­is­lid­van­de­editorial­board­van­zes­internationale­tijdschriften.
François­ Peeters­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Natuurwetenschappen.
Filip­RATHÉ
Nieuw­Verkozen­Leden
Filip­ Rathé­ (°1966)­ genoot­ een­ opleiding­ als­ musicus­ aan­ het­ Koninklijk
Conservatorium­te­Gent­en­als­musicoloog­aan­de­UGent.
Hij­ doceert­ muziekanalyse,­ muziekgeschiedenis­ van­ de­ twintigste­ eeuw,
posttonale­ compositietechnieken­ en­ hedendaagse­ kamermuziek­ aan­ de
Hogeschool­ Gent­ (‘School­ of­ Arts’).­ Aan­ de­ hogeschool­ Antwerpen­ is­ hij
medewerker­van­de­Werkgroep­Hedendaagse­en­Actuele­Muziek­(WHAM)­en
dirigeert­hij­het­Ensemble­XXI.­
In­1993­richtte­hij­het­SPECTRA­Ensemble­op.­Tot­op­heden­neemt­hij­er­de­taak
van­ artistiek­ leider­ en­ dirigent­ waar.­ Met­ dit­ ensemble­ trad­ hij­ op­ overal­ in
Vlaanderen­ en­ verder­ o.a.­ ook­ in­ Nederland,­ Duitsland,­ Frankrijk,­ Engeland
(Huddersfield­ Contemporary­ Music­ Festival),­ Italië­ (Biënnale­ Venetië,­ Festival
Traiettorie),­Denemarken,­Brazilië­(Festival­Musica­Nova)­en­Australië­(Sydney­World
Music­Days­2010).­Hij­realiseerde­met­het­ensemble­zeven­CD-opnames.­Als­dirigent
creëerde­hij­meer­dan­160­werken,­waarvan­meer­dan­130­van­Vlaamse­componisten.­
Zijn­ composities­ worden­ zowel­ in­ Vlaanderen­ als­ daarbuiten­ gespeeld.­ Zo­ speelde
onder­andere­de­Kremerata­Baltica­zijn­Das­Utopias­(2003).­Verschillende­ensembles
creëerden­ zijn­ werk:­ het­ Nederlandse­ ASKO-koor­ (Canção­ de­ vidro,­ 2004),­ het
Nederlandse­ensemble­De­Volharding­(Paixarinho,­2008),­het­Britse­vocaal­ensemble
EXAUDI­ (Solamente­ por­ oír,­ 2011),­ de­ Duitse­ Neue­ Vocalsolisten­ Stuttgart­ (No
marmore­de­tua­bunda,­2011).­
23

Hij­werkt­momenteel­aan­een­doctoraal­proefschrift­gestiek­in­muzikale­compositie­(en
de­toepassing­ervan­in­zijn­eigen­compositorisch­werk).
Filip­Rathé­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Kunsten.
Hugo­THIENPONT
Nieuw­Verkozen­Leden
Hugo­Thienpont­(°1961)­behaalde­in­1984­aan­de­VUB­het
diploma­ van­ Burgerlijk­ Werktuigkundig­ Elektrotechnisch
Ingenieur­ voorkeurrichting­ Toegepaste­ Natuurkunde.­ In
1990­ verkreeg­ hij­ zijn­ doctoraat­ in­ de­ Toegepaste
Wetenschappen­ eveneens­ aan­ de­ VUB­ met­ de­ grootste
onderscheiding­en­felicitaties­van­de­jury.­
In­ 1994­ werd­ hij­ professor­ aan­ de­ Faculteit­ Ingenieurswetenschappen­
van­ de­ VUB,­ waarna­ hij­ fotonicavakken
doceerde.­ In­ 2000­ werd­ hij­ onderzoeksdirecteur­ van­ de
Vakgroep­Toegepaste­Natuurkunde­en­Fotonica­en­in­2004
werd­ hij­ verkozen­ tot­ vakgroepvoorzitter.­ Daarnaast­ leidt­ hij­ het­ Brussels­ Photonics
Team,­een­onderzoeksgroep­van­een­50-tal­vorsers­die­baanbrekend­werk­verrichten
in­het­brede­domein­van­lichttechnologie­of­fotonica.­
Hugo­Thienpont­is­coördinator­van­verschillende­Europese­en­Vlaamse­onderzoeks-,
ontwikkelings-,­ en­ netwerkprojecten.­ Naast­ zijn­ fundamenteel­ en­ strategisch
wetenschappelijk­onderzoek­coördineert­hij­fotonica-gerelateerde­industriële­projecten
met­ industrieën­ zoals­ o.a.­ Agfa-Gevaert,­ Umicore,­ Barco,­ TYCO,­ Punch­ Graphics,
Best­en­Melexis.
Hugo­Thienpont­ontving­in­1999­de­International­Commission­for­Optics­ICO-Prize­en
de­Ernst­Abbe­medaille­van­Carl­Zeiss­voor­zijn­onderzoek­in­optica­en­fotonica.­In
2003­ kreeg­ hij­ de­ wetenschappelijke­ onderscheiding­ en­ titel­ van­ IEEE­ LEOS
distinguished­ lecturer.­ In­ 2005­ ontving­ hij­ de­ SPIE­ President’s­ award­ ‘for­ his
remarkable­service­to­SPIE­and­to­the­European­photonics­research­community,­and
for­his­leadership­in­Photonics­Europe’.­In­2007­vereerden­zijn­Japanse­collega’s­hem
met­de­internationale­Micro-Optics­Community­Award­voor­zijn­onderzoeksbijdragen
op­gebied­van­micro-optica.­Datzelfde­jaar­kreeg­hij­de­prijs­Prof.­Roger­Van­Geen­voor
zijn­wetenschappelijke­verwezenlijkingen­tijdens­zijn­onderzoekscarrière­aan­de­VUB.
In­2008­behaalde­hij­het­prestigieuze­Methusalem­statuut­van­toponderzoeker­van­de
Vlaamse­overheid.­In­2011­krijgt­hij­de­University­Medal­Alma­Mater­Bene­Merentibus
van­de­Warsaw­University­of­Technology­voor­zijn­onderzoek­in­internationale­context
met­Poolse­vorsers.
Hugo­ Thienpont­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Technische
Wetenschappen.
24

Jan­VAN­CAMPENHOUT
Jan­ Van­ Campenhout­ is­ sinds­ oktober­ 1972­ verbonden­ aan­ de­ UGent.­ Zijn
doctoraal­onderzoek­verrichte­hij­aan­Stanford­University,­waar­hij­het­doctoraat
behaalde­in­1978.­Na­zijn­terugkeer­naar­de­UGent­heeft­hij­tot­zeer­recent­een
aantal­ cursussen­ gedoceerd­ over­ diverse­ onderwerpen­ zoals­ elektronica,
computerarchitectuur,­schakelalgebra­en­digitaal­ontwerp,­alle­aan­de­faculteit
Ingenieurswetenschappen.­
Gedurende­vele­jaren­heeft­hij,­samen­met­andere­ZAP-leden,­de­leiding­gehad
over­de­onderzoekgroep­Parallelle­Informatiesystemen­die­in­de­voorbije­jaren
bestond­uit­30­tot­40­personen­en­waarin­het­onderzoek­zich­toespitste­op­een
aantal­ aspecten­ in­ het­ domein­ van­ de­ computer­ engineering,­ zoals
computerarchitectuur,­ ingebedde­ systemen­ en­ biologisch­ geïnspireerde­ computersystemen.­
Een­ deel­ van­ dat­ onderzoek­ werd­ uitgevoerd­ in­ samenwerking­ met­ het
bedrijfsleven.­ Zijn­ publicatielijst­ bevat­ meer­ dan­ 300­ artikelen,­ conferentie­bijdragen,
bijdragen­in­boeken,­patenten­en­andere­items.­Meer­dan­20­onderzoekers­behaalden
tot­nu­toe­hun­doctoraat­onder­zijn­leiding.
In­1996­werd­hij­voorzitter­van­de­vakgroep­Elektronica­en­Informatiesystemen­en­in
2001,­ voor­ de­ duur­ van­ 3­ jaar,­ onderwijsdirecteur­ aan­ de­ faculteit­ ingenieurswetenschappen,­gedurende­welke­periode­hij­de­ingrijpende­BAMA-hervorming­van­de
ingenieursopleiding­begeleidde.­Nadien­werd­hij­verkozen­als­vertegenwoordiger­van
de­faculteit­ingenieurswetenschappen­in­de­raad­van­bestuur­van­de­UGent,­en­zeer
recentelijk­ook­in­het­bestuurscollege­van­dezelfde­universiteit.
Jan­Van­Campenhout­werd­verkozen­tot­nieuw­lid­van­de­Klasse­van­de­Technische
Wetenschappen.
Yves­VAN­DE­PEER­
Nieuw­Verkozen­Leden
Yves­Van­de­Peer­(°1965)­is­hoogleraar­aan­de­Faculteit
Wetenschappen­ van­ de­ UGent­ in­ de­ Vakgroep­ Plantenbiotechnologie­
en­ Bio-informatica­ en­ Adjunct­ Professor
aan­de­University­of­Western­Ontario,­en­dit­zowel­aan­het
Departement­ Biologie­ als­ het­ Departement­ Computerwetenschappen.­
Hij­ is­ tevens­ adjunct-directeur­ van­ het
VIB­Departement­Plantensysteembiologie­(UGent).
Yves­Van­de­Peer­behaalde­zijn­doctoraat­in­1996­aan­de
UAntwerpen.­ Daar­ ontwikkelde­ hij­ een­ softwarepakket
voor­het­reconstrueren­van­evolutiebomen­dat­reeds­meer
dan­2000­keer­geciteerd­werd­in­wetenschappelijke­publicaties.­Na­twee­jaar­gewerkt
te­ hebben­ als­ postdoctoraal­ onderzoeker­ aan­ het­ Departement­ Biologie­ van­ de
Universiteit­van­Konstanz­werd­Yves­Van­de­Peer­professor­aan­de­UGent.­Sinds­2008
is­hij­hoogleraar.­De­onderzoeksgroep­van­Yves­Van­de­Peer,­die­bestaat­uit­een­35-
25

tal­ onderzoekers,­ is­ gespecialiseerd­ in­ bio-informatica,­ genoombiologie­ en
systeembiologie.
De­ onderzoeksgroep­ van­ Yves­ Van­ de­ Peer­ is­ betrokken­ (geweest)­ bij­ vele
internationale­ genoom-annotatieprojecten­ zoals­ die­ van­ zandraket,­ populier,­ druif,
appel,­ Eucalyptus,­ en­ vele­ anderen.­ Yves­ Van­ de­ Peer­ publiceerde­ tal­ van
breakthrough-papers­ rond­ gen-­ en­ genoomduplicatie­ en­ de­ evolutie­ van
plantengenomen.­In­de­periode­van­2000­tot­nu­publiceerde­hij­meer­dan­180­artikels
in­peer-reviewed­wetenschappelijke­tijdschriften.­
Hij­is­tevens­auteur­en­co-auteur­van­een­15-tal­artikels­in­“Nature”,­“Nature­Genetics”,
“Nature­Reviews­Genetics”­en­“Science”.­Zijn­werk­werd­tot­op­heden­meer­dan­15.800
keer­geciteerd,­wat­hem­een­van­de­meest­geciteerde­onderzoeker­van­de­UGent­en
het­VIB­(Vlaams­Instituut­voor­Biotechnologie)­maakt.
Yves­ Van­ de­ Peer­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de
Natuurwetenschappen.
Henri-Jean­VELGE
Nieuw­Verkozen­Leden
Henri-Jean­Velge­(°1956)­heeft­zijn­professioneel­leven­van­de­laatste­25­jaar
doorgebracht­bij­de­NV­Bekaert,­de­wereldleider­in­staaldraad.
In­ verschillende­ functies­ en­ in­ verschillende­ werelddelen­ was­ hij
verantwoordelijk­ voor­ de­ groei­ van­ het­ bedrijf­ door­ de­ propagatie­ van­ zijn
leidinggevende­ technologieën­ in­ het­ domein­ van­ metaalvervorming­ en
aanleggen­ van­ deklagen­ op­ metaaldraad.­ Sleutel­ voor­ succes­ hierbij­ is­ de
harmonieuze­ samenwerking­ tussen­ in­ huis­ machinebouw,­ onderzoek­ op
vernieuwende­ metaalverwerkende­ technologieën­ en­ hun­ deklagen,­ en­ de
optimale­verwerking­van­deze­technologieën­in­de­operaties.
Voorbeelden­hiervan­zijn­de­marktintroductie­van­Bezinal­(Zink-Aluminium)­coating­op
industriële­ schaal­ voor­ getrokken­ staalproducten,­ of­ de­ computergecontroleerde
applicatie­van­corrosie­bestendige­lagen­op­staaldraad­door­gasdruk­om­zo­de­dikte
variatie­van­de­laag­maximaal­te­beperken.
Verder­ ondersteunde­ hij­ de­ ontwikkeling­ van­ nieuwe­ deklagen­ voor­ maritieme
omgeving­ (Cu-Ni-deklaag),­ of­ de­ productie­ van­ FeSi-profieldraden­ voor­ energetisch
zuinigere­transformatoren.
De­ontwikkeling­van­technologisch­nieuwe­producten­en­processen­die­de­markt­of­de
klanten­verwachten,­is­een­essentiële­taak­van­zijn­verantwoordelijkheden.­Dit­is­enkel
mogelijk­ door­ een­ vlotte­ samenwerking­ tussen­ onderzoek­ (binnen­ en­ buiten­ het
bedrijf),­machinebouw­en­operaties­(productie­en­verkoop).
Henri-Jean­ Velge­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ Klasse­ van­ de­ Technische
Wetenschappen.
26

Ingrid­VERBAUWHEDE
Nieuw­Verkozen­Leden
Ingrid­ Verbauwhede­ (°1961)­ wordt­ internationaal­ erkend
voor­ haar­ onderzoek­ over­ het­ ontwerp­ en­ de
implementatie­van­veilige­ingebedde­systemen.­
ICT­en­elektronica,­hun­gebruik­en­ook­hun­misbruik,­zitten
immers­ verweven­ in­ elk­ aspect­ van­ ons­ dagelijks­ leven.
Medische,­ financiële,­ logistieke,­ en­ vele­ andere
toepassingen­vragen­compacte,­laagvermogen­en­fysisch
beveiligde­implementaties­van­cryptografische­algoritmen
en­ protocols.­ Dit­ is­ een­ onderzoeksgebied­ met­ steeds
nieuwe­uitdagingen,­want­de­'aanvaller'­heeft­de­wet­van­Moore­aan­zijn­kant,­terwijl
de­ toepassingen­ die­ bescherming­ vragen­ steeds­ kleiner­ en­ diverser­ worden.
Voorbeeld­hiervan­zijn­medische­implantaten.­
Ingrid­Verbauwhede­is­afgestudeerd­als­burgerlijk­ingenieur­in­1984­en­behaalde­het
doctoraat­in­de­toegepaste­wetenschappen­in­1991,­beide­aan­de­KU­Leuven.­Daarna
vertrok­ze­naar­UC­Berkeley­met­een­NATO-postdoctoral­fellowship.­Vanaf­eind­1994
tot­eind­1998­heeft­ze­in­Silicon­Valley­gewerkt,­eerst­bij­TCSI­en­daarna­bij­ATMEL
Corporation.­In­1998­werd­ze­gevraagd­om­terug­te­keren­naar­de­universiteit­en­begon
ze­als­associate­professor­op­UCLA­in­Los­Angeles.­In­2003­is­ze­teruggekeerd­naar
de­KU­Leuven­als­hoogleraar­en­sinds­2007­is­ze­gewoon­hoogleraar.­
Ingrid­ Verbauwhede­ verricht­ haar­ onderzoek­ in­ de­ onderzoeksgroep­ COSIC
(Computer­Security­and­Industrial­Cryptography)­van­de­KU­Leuven.­Haar­onderzoek
is­ gefinancierd­ door­ de­ verschillende­ overheden­ (Vlaamse,­ Belgische­ en­ Europese)
zowel­ als­ door­ de­ industrie.­ Haar­ afgestudeerde­ doctoraatsstudenten­ hebben­ nu
posities­aan­universiteiten­en­in­de­industrie­over­de­hele­wereld,­in­de­VS,­Taiwan,
Japan,­Korea,­Nederland,­Vlaanderen­en­België.­
Ingrid­ Verbauwhede­ werd­ verkozen­ tot­ nieuw­ lid­ van­ de­ klasse­ van­ de­ Technische
Wetenschappen.
27

BUITENLANDSE LEDEN
Nieuw­Verkozen­Leden
Elke­ Klasse­ van­ de­Academie­ telt­ onder­ haar­ leden­ ook­ verschillende­ buitenlandse
leden.­Zij­dragen­bij­tot­de­internationale­uitstraling­van­de­Academie.­Wanneer­zij­in
België­zijn,­komen­deze­buitenlandse­leden­ook­naar­de­Klassenvergadering­en­geven
er,­indien­mogelijk,­een­voordracht.
In­de­Klasse­van­de­Natuurwetenschappen­werden­dit­jaar­drie­nieuwe­buitenlandse
leden­verkozen:
– Ingrid­ DAUBECHIES­ (°1954)­ studeerde­ fysica­ aan­ de­ VUB­ en­ nam­ van­ 2004­ tot
2011­ posities­ waar­ aan­ Princeton­ University.­ Op­ dit­ ogenblik­ is­ ze­ actief­ aan­ Duke
University.­ Ze­ is­ het­ meest­ bekend­ voor­ wavelets­ die­ gebruikt­ worden­ voor
beeldcompressie.
– Thomas­ EBBESEN­ (°1954)­ is­ op­ dit­ ogenblik­ directeur­ van­ het­ ISIS­ van­ de
Université­ de­ Strasbourg.­ Hij­ heeft­ belangrijke­ bijdragen­ geleverd­ aan­ de
massaproductie­van­nanokoolstofbuizen­en­is­de­ontdekker­van­‘Extraordinary­optical
transmission’.
– Jan­ MARTIN­ (°1964)­ doctoreerde­ aan­ de­ UAntwerpen­ en­ is­ op­ dit­ ogenblik
hoogleraar­ aan­ het­ Weizmann­ Institute­ of­ Science­ in­ Israel.­ Hij­ heeft­ een­ sterk
onderzoekspalmareskatalyse,….
opgebouwd­ in­ kwantumchemie,­ organometaalchemie,
In­ de­ Klasse­ van­ de­ Menswetenschappen­ werd­ dit­ jaar­ een­ nieuw­ buitenlands­ lid
verkozen:
– Liesbet­HOOGHE­(°1962)­werd­geboren­te­Oudenaarde,­en­studeerde­aan­de­KUB
en­ de­ KU­ Leuven.­ Later­ trok­ zijn­ naar­ de­ USA.­ Daar­ is­ zij­ nu­ verbonden­ aan­ de
universiteit­van­North­Carolina,­waar­zij­Distinguished­Professor­of­Political­Sciences
is.
In­de­Klasse­van­de­Kunsten­werd­dit­jaar­een­nieuw­buitenlands­lid­verkozen:­
– Willem­Jan­NEUTELINGS­(°1959)­is­Ingenieur-Architect­(TU­Delft,­1986)­en­medeoprichter­
van­ het­ architectenbureau­ Neutelings­ Riedijk­ Architecten.­ Eén­ van­ zijn
belangrijkste­realisaties­in­België­is­het­MAS­in­Antwerpen.­
In­ de­ Klasse­ van­ de­ Technische­ Wetenschappen­ werden­ dit­ jaar­ vier­ nieuwe
buitenlandse­leden­verkozen:
– László­MONOSTORI­(°1953)­is­directeur­van­het­Center­for­Production­Management
and­ Informatics­ van­ de­ Hongaarse­ Academie­ voor­ Wetenschappen.­ Hij­ heeft
internationaal­gerenommeerde­expertise­in­het­modelleren­van­productieprocessen­en
-ketens.
28

Nieuw­Verkozen­Leden
– Jan­ RABAEY­ haalde­ zijn­ PhD­ aan­ de­ KU­ Leuven­ in­ 1983­ en­ is­ nu­ o.a.­ gewoon
hoogleraar­ aan­ Berkeley.­ Hij­ doet­ onderzoek­ naar­ het­ ontwerp­ van­ complexe
geïntegreerde­ circuits­ (VLSI),­ signaalprocessing,­ (draadloze)­ communicatie­ en
networking.
– Wim­ SWELDENS­ (°1967)­ is­ dr.­ in­ de­ ­ toegepaste­ wiskunde­ (KU­ Leuven)­ en­ is
momenteel­ President­ van­ de­ Wireless­ Division­ van­ Alcatel-Lucent­ (US),­ waar­ hij
verantwoordelijk­is­voor­wireless­carrier­products.
– Fred­ VAN­ HOUTEN­ (°1951)­ is­ voorzitter­ van­ de­ onderzoeksgroep­ ‘Design,
Production­and­Management’­van­de­Universiteit­Twente.­Zijn­onderzoek­richt­zich­op
productieprocessen,­m.n.­scenario-gebaseerd­design,­synthetic­environments,….
29

Programma:
Verwelkoming door de heer Pierre Jacobs, voorzitter
Verslag door Ridder Géry van Outryve d’Ydewalle, vast secretaris
Interludium I
Proclamatie van de Laureaten van de Academie
Laureaat van de Klasse Natuurwetenschappen:
mevrouw Veronique Van Speybroeck
Laureaat van de Klasse Menswetenschappen:
de heer Peter Van Nuffelen
Laureaat van de Klasse Kunsten:
mevrouw Annelies Van Parys
Laureaat van de Technische Wetenschappen:
de heer Michaël De Volder
Proclamatie van de Laureaten van de Fondsprijzen
Henri Schoutedenprijs: mevrouw Lies Durnez en
mevrouw Anne Laudisoit
Paul Van Oyeprijs: de heer Maarten Larmuseau
Erik Duvergerprijs: mevrouw Violet Soen
Mgr. Jozef Coppensprijs: de heer Bruno Boute
Prijs Pro Civitate: de heer Jord Hanus
Uitreiking van de Prijs van de Vlaamse Wetenschappelijke Stichting aan mevrouw
Anne Winter
Interludium II
Voordracht door de heer Axel Buyse, Algemeen Vertegenwoordiger van de Vlaamse
Regering bij de Europese Unie
Receptie
Algemene Openbare Vergadering – 10 december 2011
Algemene Openbare Vergadering op 10 december 2011
Muzikale opluistering:
I: Els Mondelaers, mezzo-sopraan: ‘Poème’ van Annelies Van Parys
II: Wibert Aerts, violist: ‘Ciaconna’ uit de 2de partita in d van J.S. Bach
31

Algemene Openbare Vergadering – 10 december 2011
Verslag door de heer Géry van Outryve d’Ydewalle,
vast secretaris
Dat wordt wat vervelend voor ons en hiermee riskeren wij eveneens enige credibiliteit
bij jullie te verliezen. Nog voor mijn verkiezing had ik grote wijzigingen aangekondigd,
ook, en misschien vooral, bij de inhoudelijke invulling van het Jaarboek. Verwijzend
naar heel wat verenigingen moeten wij toch toegeven dat er vele formules van
Jaarboeken bestaan, en voor mij is geen enkel van die Jaarboeken echt geslaagd.
Ondanks het eventueel inlassen van meer luchtige grafieken, meer foto’s, meer
tekeningen, meer “cartoons”, de teksten blijven oerconservatief, boeien de lezers niet
en worden snel “gerangeerd” hetzij in een brievenmand of in de winter, in een
openhaard. Waarom publiceren wij dan toch nog een Jaarboek, en voor 2011 blijven
we weeral bij de oude formule.
Het lijkt mij belangrijk de lezer te verwittigen dat wij een Jaarboek MOETEN publiceren.
Dit dictaat komt van de overheid. Uiteraard heb ik een hekel aan activiteiten en
rapporteringen die opgedrongen worden, maar ik begrijp ook best dat de instantie die
ons doet overleven, moet kunnen nagaan in elke mate het geld goed gespendeerd is.
Onze activiteiten voor 2011 zijn in een ruimer perspectief van de hoofdbedoeling van
ons bestaan te zien. Precies in zo’n ruimer perspectief heeft de Koninklijke Vlaamse
Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB) als één van haar
belangrijkste doelstellingen het terugwinnen en herstellen van haar gezag, credibiliteit
en uitstraling. Ze beoogt een duidelijke en actieve inmenging in het wereldgebeuren.
Haar profiel als onafhankelijk van de klassieke zuilen in het universitair landschap,
evenals onafhankelijk van enige godsdienstige, levensbeschouwelijke of wijsgerige
invalshoeken of overtuigingen, is een troef waarbij precies daardoor haar inmengingen
in het wereldgebeuren gerespecteerd worden. KVAB is een niet-gebonden,
onafhankelijk organisatie van toponderzoekers en -kunstenaars die, met de rijpheid
der jaren en hun expertise, in het maatschappelijk debat over één of andere probleem
een “standpunt” kunnen formuleren.
Zonder enig twijfel zijn er dit jaar een aantal succesvolle activiteiten geweest die zeker
bijgedragen hebben tot de uitstraling, maar ook nog veel meer zouden kunnen
bijdragen indien er een bredere financiële basis beschikbaar zou zijn: de contactfora
(een “success story”), VLAC, de prijzen en VIGES. Contactfora bevorderen sterk de
wetenschappelijke interacties tussen de universiteiten, en vervangen (op een betere
wijze) de vroegere FWO-contactgroepen en -onderzoeksgemeenschappen. VLAC
bevordert dan eerder de internationale interacties. Het is meermaals gezegd dat het
aantal fellows nu aan een kritisch aantal gekomen is; met minder is de kritische
intellectuele massa niet aanwezig...
32

Algemene Openbare Vergadering – 10 december 2011
Het belang van ceremonies bij prijsuitreikingen mag niet onderschat worden, zowel wat
de waarde van de onderzoekers/kunstenaars betreft als voor het bevorderen van de
bekendmaking van KVAB. Persoonsgebonden subsidies (“prijzen”) zijn uiterst
belangrijk voor het stimuleren van het Vlaamse onderzoek en kunst. Dit stimuleren kan
een zeer grote impact hebben op de Vlaamse maatschappij, haar cultuur en
kenniseconomie. Het voornemen om de impact van het uitreiken van de prijzen aan
excellente onderzoekers of kunstenaars te versterken, past binnen een beleid om
toptalenten te koesteren op alle terreinen. Onrechtstreeks verruimt dit de uitstraling
van KVAB; daarenboven, in het ceremoniële van de prijsuitreiking kan men de
aanwezigen “verwennen” met een aantal artistieke creaties van leden uit de Klasse
van de Kunsten. Dus, in menig opzicht is de prijsuitreiking een gedroomd platform voor
de uitstraling van KVAB, des te meer gezien de media-aandacht voor de ceremonie.
Een uitstraling impliceert dat er iets unieks kan aangeboden worden. Feitelijk beschikt
de KVAB over verscheidene troeven die de KVAB inderdaad ook uniek maken. De
bestaande troeven worden echter zelf meestal niet als troeven herkend. Hier worden
twee troeven beschreven: de aanwezigheid van de nieuwe Klasse en van een Klasse
van de Kunsten. Dank zij de nieuwe Klasse van de Technische Wetenschappen wordt
het gemakkelijker om meer aandacht te geven aan valorisaties. De technische
wetenschappen kunnen als een “go-between” gezien worden tussen de
wetenschappen en de kunsten.
Door de Klasse van de Kunsten is de KVAB ook uniek, ik ken geen ander academie
die ook een Klasse van de Kunsten heeft. Opnieuw dus iets nieuws. Recentelijk is er
behoorlijk wat onderzoek en interesse door wetenschappers in de analyse van de
kunstcreatie, kunstproductie en kunstinterpretatie; ook omgekeerd zijn de kunstenaars
erop uit samen te werken met de toponderzoekers. Veelal is de interactie heel
intensief. In Brussel zijn er bijvoorbeeld architecten in twee Klassen: De Klasse van de
Kunsten en de Klasse van de Technische Wetenschappen. Deze twee soorten
architecten zullen door hun interacties een echte kruisbestuiving kunnen meemaken.
Zoals aan het begin van deze tekst vermeld, de hoogste prioriteit wordt in de nabije
jaren de uitstraling van wetenschappen en kunsten. Dit impliceert een breder platform
van deelnemers in KVAB. Eén vorm van verbreding werd de vorige jaren reeds
bewerkstelligd, maar heeft nog niet het gewenste succes: het aantal consorors moet
toenemen, maar die groei is niet zelfevident en verloopt duidelijk moeizamer dan
verwacht. Toch moet door de respectievelijke kandidaturencommissies volgehouden
worden om vrouwen verkiesbaar te maken, ondanks een te klein aanbod van
vrouwelijke gedoctoreerden en die aan de universiteit blijven. Ook zijn er nu vrouwen
die geen lid willen worden voor zover ze door hun vrouw-zijn verkozen werden.
Een tweede verbreding betreft het oprichten in de schoot van de moeder-academie
van een jongeren academie, zoals dat in verscheidene landen met veel succes reeds
opgericht werd.
33

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Natuurwetenschappen over de werking van de Klasse in 2011
Geachte voorzitter, geachte vast secretaris,
Waarde consorores en confraters,
Tot in 2010 was het een jaarlijkse traditie om tijdens de eerste vergadering van het jaar
te luisteren naar de beschouwingen van zowel de aftredende als de aantredende
bestuurder. Het lijkt nu een tweejaarlijkse gebeurtenis te worden en of dit goed is laat
ik aan uw oordeel over. Persoonlijk blijf ik er voorstander van. Voor de rest blijft deze
eerste vergadering van het jaar grotendeels gewijd aan de verwelkoming van de
nieuwe leden en de informele ontmoeting tijdens de receptie. De verwelkoming
gebeurt nog essentieel volgens de formule die we in 2010 gestart zijn, maar de nieuwe
leden krijgen iets minder tijd om hun werk voor te stellen. Dit kan niet anders gezien
we vorig jaar 8 nieuwe leden hebben voorgedragen. Ik neem me dan ook voor om het
zelf kort te houden.
Laat me eerst even terugblikken op het jaar 2011.
In januari organiseerden we de plechtige ontvangst van de nieuwe leden: het betrof
consoror Schoofs en de confraters Backeljau, Hofkens, Swennen, Tavernier en Van
Tendeloo. Niet iedereen hield zich aan de afspraken betreffende de duur, maar het
waren wel inhoudelijk interessante voorstellingen. We kregen ook beschouwingen van
onze confrater Pierre Jacobs, aantredend voorzitter van de KVAB.
We hebben in 2011 zes voordrachten georganiseerd:
In februari sprak Steven De Feyter, scheikundige aan de KULeuven en laureaat van
onze Klasse in 2010, over “Moleculaire nanopatronen aan het grensvlak tussen een
vloeistof en een vast substraat”.
In maart 2011 sprak Geert Molenberghs, statisticus aan de UHasselt en de KULeuven
en tevens lid van de KAGB, over “De rol van de statistiek bij de ontwikkeling van
geneesmiddelen”.
In juni sprak Annick Hubin, vicedecaan van de faculteit ingenieurswetenschappen van
de VUB, over “Nano and Surface Science@SURF”.
In september sprak Ludo Diels, onderzoeksleider bij VITO, over “Water in de transitie
naar een duurzame aarde”.
In oktober kregen we een lezing door Bert Maes, scheikundige aan de UAntwerpen,
over de “Nobelprijzen Scheikunde 2010”.
35

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
In november sprak Erick Vandamme, confrater uit de Klasse van de Technische
Wetenschappen, over “Industrial Biomass and Industrial Biotechnology: an Essential
Match”. Het betrof hier de voorstelling van een rapport van de KTW.
Het waren boeiende voordrachten die aanleiding gaven tot interessante besprekingen.
Ze voldeden, lijkt mij, aan de afspraak dat voordrachten niet te gespecialiseerd mogen
zijn, maar eigenlijk moeten kunnen gevolgd worden door bachelorstudenten.
Ik blijf dit een goede richtlijn vinden die we best zouden aanhouden.
In april was er dan nog de gezamenlijke vergadering van de vier Klassen op
uitnodiging van de Klasse van de Technische Wetenschappen.
In mei en december hielden we onze Algemene Vergaderingen, waarvan de eerste
plaatsvond in Halle.
Op de vergadering van januari konden we rekenen op de aanwezigheid van 34 leden.
Aan de andere vergaderingen van de Klasse namen maar gemiddeld iets meer dan
20 leden (en ereleden) deel. Dit was, jammer genoeg, ook het geval op de vergadering
van oktober, waarbij een aanwezigheid van 21 leden en ereleden net niet volstond om
de selectie van de nieuwe leden te laten plaatsvinden. Dit is echt niet voor herhaling
vatbaar. Er mag dus zeker vernieuwde aandacht aan dit probleem gegeven worden.
Heel wat van onze leden en ereleden hebben zich wel actief gemanifesteerd in andere
taken, zoals deelname aan vergaderingen van een Permanente Studiegroep, van de
Kandidaturencommissie, de Laureatencommissie, de bestuursraad van een fonds of
een prijs, de jury of het leescomité van een prijs, de Adviesraad van het VLAC, de
Adviesraad van de contactfora, de stuurgroep van het VLAC, de Bestuurscommissie
en heel wat andere activiteiten die binnen dit gebouw georganiseerd worden. Hierbij
mogen we zeker niet de werkgroepen vergeten die ingeschakeld werden bij de
evaluatie van de huidige beheersovereenkomst en het opstellen van de nieuwe
beheersovereenkomst.
Net zoals vorig jaar wil ik deze consorores en confraters van harte bedanken voor de
niet te onderschatten tijd en energie die ze hierin gestopt hebben.
In februari sprak confrater Bruynseraede een laudatio uit naar aanleiding van de
75ste verjaardag van confrater Coussement. De Klasse heeft confrater Fiers
voorgedragen voor de Japan Prize 2011 in de categorie “Healthcare and Medical
Technology”. We hebben Veronique Van Speybroeck gekozen als laureaat van onze
Klasse voor 2011. We hebben Ingrid Daubechies, Jan Martin en Thomas Ebbesen
voorgesteld als nieuwe buitenlandse leden.
Voor de Gouden Penning van de Academie heeft onze Klasse, in volgorde, de heren
Jacques Rogge, Sigiswald Kuyken en Jan Hoet voorgesteld.
Dit overzicht was misschien niet helemaal volledig en ik verontschuldig mij voor
eventuele belangrijke omissies.
36

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Voor het ogenblik telt onze Klasse 8 ereleden en 50 leden, waarvan 28 onder de
66 jaar. We mogen dus nog zeker 12 nieuwe leden kiezen. Als we er rekening mee
houden dat we best zouden streven naar een constante aangroei van nieuwe leden
gedurende een lange termijn, dan zullen we de huidige omvang van de aangroei snel
moeten beperken.
Natuurlijk blijft diversiteit belangrijk voor de Academie en voor onze Klasse: een goede
spreiding over universiteiten en wetenschappelijke instellingen, een ruime variatie aan
wetenschappelijke domeinen, maar ook een evenwichtige verdeling aangaande
geslacht en leeftijd.
Om dit proces te stroomlijnen hebben we in 2011 de PSG´n gevraagd om het proces
zo actief mogelijk te begeleiden. Sommige PSG´n hebben hierbij zeer degelijk werk
geleverd, waarvoor mijn dank. Naast de uitstekende nieuwe leden die we geselecteerd
hebben, resten nog een pool van uiterst valabele kandidaten. Dit is natuurlijk het
voordeel van stelselmatige en degelijke scouting. De gehele procedure vergt heel wat
energie, maar is dan ook van uitzonderlijk belang voor de toekomstige werking van
onze Klasse. In de loop van de discussies die we aan de procedure hebben gewijd,
zijn heel wat ideeën en richtlijnen naar voor gekomen. Deze moeten nu nog verder
geconcretiseerd worden. Dit kan gedeeltelijk binnen de Klasse en dient ook
gedeeltelijk uitgewerkt te worden in de Bestuurscommissie van de KVAB. Het lijkt me
dat de intentie daar aanwezig is om hier de nodige aandacht aan te besteden en het
spreekt vanzelf dat ik bereid ben hier verder aan mee te werken. Vorig jaar hebben we
onszelf strikte regels opgelegd wat het gender-evenwicht betreft. Het was toen een
gepaste beslissing. Of we die regels dit jaar moeten handhaven mag natuurlijk terug in
discussie gesteld worden.
Ooit heeft confrater C. Hirsch, tijdens zijn bestuursperiode, een ambitieuze lijst
opgesteld van punten waaraan een PSG zou kunnen werken. Zoals ik ook vorig jaar
gezegd heb, kan het zeker geen kwaad om deze lijst regelmatig te bekijken. Ons
ledenaantal is weer gestaag aan het toenemen, wat het verdelen van de taken kan
vergemakkelijken.
Zoals vorig jaar beloofd, zijn we in overleg getreden met de Klasse van de Technische
Wetenschappen. Op regelmatige basis onderhoudt het Bureau van onze KNW
contacten met het Bureau van de KTW. Hierover heb ik al kunnen rapporteren tijdens
onze vergaderingen. De problemen betreffende de benoeming van nieuwe leden zijn
nog niet helemaal van de baan, maar de verstandhouding lijkt me momenteel goed. De
samenwerking groeit en ik laat het aan de nieuwe bestuurder over om concrete
initiatieven voor te stellen. De grens tussen onze beide Klassen is nu eenmaal niet
scherp te trekken en een zekere onduidelijkheid zal blijven bestaan. Deze zou niet
mogen leiden tot frictie, maar eerder tot een harmonieuze samenwerking.
Aan een aantal andere punten, die ik vorig jaar in mijn nieuwjaarsbrief heb vermeld,
dient nog verder gewerkt te worden. Deze betreffen voornamelijk de eventuele
samenwerking met de Nationale Comités en met de bezoekers van het VLAC.
37

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
En zoals vorig jaar gezegd, moeten we verder aan de buitenwereld tonen dat we een
rol te vervullen hebben in het maatschappelijke debat aangaande thema´s met een
wetenschappelijke inslag. Ondermeer kan dit slaan op een eventuele snelle reactie.
Daar is recent in de Bestuurscommissie een procedure over afgesproken, voortgaande
op de discussies die we hierover in deze Klasse hebben gevoerd.
Om te eindigen wilde ik nog een zeer welgemeende dank uitspreken aan consoror
Irina Veretennicoff, onderbestuurder in de periode 2010-2011, en aan onze secretaris
Thomas Vandenberghe. Ze hebben in de voorbije twee jaar een essentiële bijdrage
geleverd in de activiteiten van onze Klasse. We mogen er gerust in zijn dat het bestuur
van de KNW zich in goede handen bevindt.
Bedankt voor uw aandacht.
38
Freddy Dumortier

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Menswetenschappen over de werking van de Klasse in 2011
Zeer geachte nieuwe leden van de Klasse van de Menswetenschappen en hun familie,
geachte vast secretaris, waarde consorores en confraters.
De traditie wil dat bij het begin van het nieuwe jaar de bestuurder enkele
beschouwingen formuleert over het voorbije werkjaar. Ik zal het hierbij erg beknopt
houden om ruimte te geven aan het belangrijkste agendapunt van de vergadering van
vandaag: de voorstelling van de nieuwe leden en hun installatie in onze Klasse.
In januari van vorig jaar konden we ons verheugen in de intrede van zes nieuwe leden
uit verscheidene disciplines: van geschiedenis, psychologie tot economie en
bedrijfswetenschappen. We namen ook afscheid van onze betreurde confraters
Herman Liebaers en Jan Craeybeckx .
In 2011 werden de normale werkzaamheden van onze Academie gekenmerkt door de
omslachtige evaluatieprocedure vanwege onze voogdijoverheid, in het teken van een
nieuwe beheersovereenkomst. Deze evaluatie vereiste de inzet van verscheidene
leden van onze Klasse, tijdens talrijke werkvergaderingen met het bestuur van de
Academie. Deze evaluatie en haar strakke werkschema werden vaak met gemengde
gevoelens onthaald. Het positieve van deze evaluatie is alleszins een beter inzicht in
de sterke en zwakke punten van onze Academie. De nood aan haar betere bekendheid
werd onder de zwakke punten herhaaldelijk aangestipt. Het evaluatie-proces legde
tezelfdertijd de delicate relatie bloot tussen beleid en wetenschap, een
evenwichtsoefening waaraan ook Academies in de buurlanden niet ontsnappen, in een
periode van drastische bezuinigingen. In deze verhouding nemen de kunsten en de
menswetenschappen, in vergelijking tot de technische en natuurwetenschappen, in het
algemeen een kwetsbare positie in, omdat hun maatschappelijk nut en meerwaarde
niet onmiddellijk en duidelijk zichtbaar zijn. Onze Klasse dient zich in dit verband, op
grond van wetenschappelijk gefundeerde standpunten met een maatschappelijke en
beleidsdimensie, in de toekomst nog meer te profileren. Momenteel gaan twee
standpunten van de Academie ter perse die in onze Klasse tot stand kwamen. Het
standpunt over de telling en publicatie van de federale verkiezingsuitslagen van
confrater Dewachter en de aanbevelingen aan de Minister van Justitie over de
gerechtelijke hervorming, naar aanleiding van het congres over dit thema van eind
november, onder voorzitterschap van confrater Bocken.
In de nog lopende beheersovereenkomst met de voogdijoverheid wordt de nadruk
gelegd op de realisatie van een voldoende aantal contactfora, in feite een vijftigtal per
jaar voor de ganse Academie, met een mogelijke afwijkingsmarge. De contactfora zijn
opgevat als interuniversitaire symposia en dragen zo ook bij tot de uitstraling en
bekendheid van onze Academie. Uit een overzicht van de toegekende contactfora over
39

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
de voorbije 5 jaar (sinds 2007) blijkt dat op een totaal van ongeveer 118 toegekende
contactfora er slechts 9, d.i. minder dan 10 procent door leden van onze Klasse
aangevraagd werden. Ik zou u dan ook met aandrang willen aansporen om meer van
deze formule gebruik te maken. Het huidige beschikbare budget per contactforum, n.l.
2500 €, is inderdaad bescheiden, maar maakt toch enige, zij het niet-gastronomische
maar sobere ondersteuning van de samenkomsten mogelijk.
Tot slot wil ik de nieuwe leden van harte welkom heten in ons midden. Uw
kandidaatstelling werd omwille van uw wetenschappelijke uitmuntendheid zeer gunstig
beoordeeld. We hopen in de toekomst meer over uw onderzoek te vernemen in de
vorm van mededelingen, publicaties, lezingen en andere initiatieven. Mocht u in dit
opzicht al plannen voor 2013 koesteren, gelieve dan de onderbestuurder hiervan op de
hoogte te brengen; hij staat in voor het programma 2013, ook het jaar van de viering
van de 75ste verjaardag van de verzelfstandiging van onze Vlaamse Academie, die op
18 maart 1938 werd bekrachtigd door een Koninklijk Besluit van Koning Leopold de
derde. Het lidmaatschap van onze Academie en van onze Klasse is een
wetenschappelijke onderscheiding in het Vlaamse academische landschap. U wordt
hierdoor een dame en een heer van academische stand. Deze eer houdt echter een
verplichting in. Van u wordt een regelmatige deelneming verwacht aan de activiteiten
van de Academie en in het bijzonder aan de vergaderingen van onze Klasse. En als
uiterlijk teken van deze onderscheiding en van het lidmaatschap van dit geleerd
genootschap ontvangt u, nadat u zich heeft voorgesteld, een borstspeldje dat
ongetwijfeld in uw omgeving enige nieuwsgierigheid kan opwekken.
40
Paul Van Rompuy

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwing van de bestuurder van de Klasse van de
Kunsten over de werking van de Klasse in 2011
Geachte vast secretaris, geachte bestuurder, geachte consorores en confraters,
geachte genodigden,
Vooreerst wens ik u allen een voorspoedig 2012, en aan onze Academie in het
bijzonder een jaar van frisse ideeën en gerichte uitstraling, gesterkt door een
vernieuwd engagement van de Vlaamse Gemeenschap.
Aan confrater Luc Brewaeys, die zijn taak als onderbestuurder in 2011 met veel
overgave was begonnen, maar zich genoodzaakt zag om wegens ziekte deze taak
terug te geven, wens ik oprecht alle beterschap en een volledige terugkeer naar het
actieve componeren.
Zoals ik het in de januarivergadering van vorig jaar in deze Klasse reeds beschreef,
zocht ik in de programmering van de lezingen een gezonde mix van sprekers: eigen
leden, een buitenlands lid, een externe genodigde. Ik zocht ook een evenwichtige
invulling van verschillende onderwerpen, hoewel ik me ervan bewust ben en meteen
ook toegeef dat muziek onvermijdelijk een grote rol heeft gespeeld.
Mijn vraag aan de sprekers was, om ons een mogelijk zelfportret te schetsen als
kunstenaar of kunstwetenschapper: de kunst en het denken over kunst te verhelderen.
Alle sprekers zijn hierop ingegaan met veel enthousiasme, en ik ben hen daarvoor
dankbaar.
Ik overloop graag alle mededelingen en enkele activiteiten.
In januari stelden de toenmalige nieuwe leden zich kort voor. Confraters Ronny Delrue,
Maximilian Martens, Marc Ruyters, Paul Vandenbroeck, en Bart Verschaffel begonnen
met deze, voor hen eerste, vergadering van onze Klasse aan een hopelijk lang en
vruchtbaar lidmaatschap van de Academie.
Anne-Mie Van Kerckhoven sprak ons toe in februari. Onder de titel “Inzichten en
Vergezichten” beschreef en toonde ze ons haar bijzondere kunstwerk voor het
prachtige Mas, het Museum aan de Stroom in Antwerpen. Meermaals ben ik er
sindsdien langs opgestegen: een intense en enigmatische ervaring, die je als bezoeker
meteen in een “juiste” ontvankelijkheid voor het Museum brengt.
Vanaf maart volgde dan een uitgebreid muzikaal luik. Mijn initiële bedoeling was om
twee componisten uit onze Klasse, Lucien Posman en Luc Brewaeys, het woord te
geven. Beide mededelingen zouden dan besloten worden met een concert, waarin
werk van hen zou gespeeld worden.
In maart sprak Lucien Posman over “Posmaniëristisch postmodernisme”. Hij schetste
ons een verhelderend beeld van zijn stijl en gedachtegoed. William Blake speelt hierin
41

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
een niet te onderschatten rol. Lucien Posmans muziek is trefzeker, en steeds getekend
door een indringende expressiviteit.
Helaas kon confrater Luc Brewaeys uiteindelijk niet op mijn uitnodiging ingaan. Huidig
bestuurder Francis Maes vond ik echter meteen bereid om de juni-lezing alsnog vorm
te geven. “Wat hebben Tsjerniakov en Kentridge ons te leren over muziek?” De titel
beloofde al veel, de mededeling zelf was een toonbeeld van academische en artistieke
eruditie. Confrater Maes stelde zich de vraag in hoeverre een moderne theatrale visie
kan leiden tot nieuwe inzichten in de muziekhistorische betekenis van enkele werken
uit de klassieke canon.
Zoals gezegd, werd de eerste jaarhelft dan besloten met een concert, mede mogelijk
gemaakt door het Centrum voor Europese Cultuur. Het eminente Spectra Ensemble,
onder leiding van onze nieuwe confrater Filip Rathé, speelde voor ons werken van
Posman, Brewaeys, en van onze jarige confrater Andre Laporte. De publieksreacties
waren unaniem bijzonder lovend.
Het organiseren van concerten of exposities is essentieel voor het toekomstige beleid
van onze Academie. Door onze kunst te tonen delen we met een potentieel groot
publiek onze kunstenaars. Het is een concrete uitnodiging tot participatie, en plaatst
onze Academie op een relevante manier in de Vlaamse Gemeenschap. Het geven van
opdrachten aan beeldende kunstenaars en componisten kan in de toekomst ook een
vruchtbare piste zijn.
In het najaar volgden nog drie lezingen. In september sprak voor ons buitenlands lid
Michiel Schuyer. Hij vertelde op een eenvoudige en toegankelijke manier over
muziekanalytische modellen en schema's. Hij sprak over “Tonale topografieën:
afstandsbewustzijn in de muziek”, waarbij afstand opgevat werd als muzikale
betekenis van intervallen en toonrelaties. Michiel maakte ons duidelijk dat componeren
op de eerste plaats ook bouwen is.
Gerolf Van de Perre was mijn gastspreker in oktober. Ik wilde de bij ons minder aan
bod komende kunsten ook een forum bieden. Onder de titel “Geschilderd verteld”
sprak Gerolf Van de Perre ons over zijn expressieve “tekenboeken”, over zijn artistieke
“stripverhalen”. Hij toonde één en ander, en maakte duidelijk dat deze discipline een
volwaardige kunstvorm is.
De laatste klassenvergadering in november besloot meteen met twee mededelingen.
Hans Rombaut vertelde ons kort over aanpassingen van biografische gegevens van
Pieter Paul Rubens na het herlezen van de bronnen. Aanleiding was het verschijnen
van de biografie van Rubens in het Nationaal Biografisch Woordenboek deel 20.
Na hem gaf confrater Marcel Smets ons een verhelderende mededeling over
“Infrastructuur gedomesticeerd tot Stadsontwerp”. Ik stond versteld van de letterlijke
grootte van iemands denken: tegelijk immens en diepdoordacht, bepaalt de
architectuur van confrater Smets ons dagdagelijkse leven.
Tijdens deze laatste vergadering werden ook enkele jarige leden gevierd, met name
Jean-Paul Laenen, Andre Laporte, Vic Nees, en Carl Van de Velde.
42

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Als voorlaatste kunstgerelateerde punt wens ik even het contactforum van oktober
2011 over de geschiedenis van de Omroeporkesten in Vlaanderen te vermelden: een
informatief sterk moment, helaas te weinig bekend in de muziekwereld. Ik hoop dat de
kunsten actiever gebruik zullen maken van het format “Contactforum”. In tijden van
artistieke doctoraten vormt het een ideaal forum om ideeën te presenteren en aan een
geïnteresseerd en kritisch publiek ter discussie voor te leggen.
Ten slotte vermeld ik graag alle activiteiten die men als bestuurder van een
Klasse doet, in het bijzonder de vergaderingen van het Bureau en die van de
Bestuurscommissie, tot op het ministerie van minister Lieten toe. Ze waren in het
afgelopen jaar talrijk en intensief. Teksten allerhande moesten geschreven worden,
rapporten opgesteld, uitgebreide evaluaties en dossiers gingen door onze handen. Het
was soms spannend, onder tijdsdruk werken is zelden aangenaam.
Zonder twijfel hét sleutelwoord voor de volgende jaren is uitstraling. Het ministerie gaat
uit van een evident prestige van zijn Academie. Het zal voor ons genootschap een wat
vreemd aandoende activiteit zijn om zélf meer uitstraling te geven aan dit
vooronderstelde prestige.
Mijns inziens werkt dit moeilijk.
In een tijd waarin weinig tot niets zomaar als waardevol geldt, is het wellicht belangrijk
om de tijdsgeest goed te peilen. Vanuit nieuwe inzichten werken aan een eigentijdse
invulling van een maatschappelijk relevante rol voor de Koninklijke Vlaamse Academie
van België, is een grote uitdaging voor de volgende periode van een hernieuwde
beheersovereenkomst.
Een werkbare versmelting van een onvermijdelijk specialistisch en gesloten jargon,
met een strakke en open communicatieve strategie zal daarin een belangrijke rol
spelen. Wat wij hier doen, moet, bij wijze van voorbeeld, mensen aanmoedigen om het
op Facebook met "Like" te honoreren…
Ik dank u allen voor de medewerking en het vertrouwen, en wens mijn opvolger veel
moed en volharding toe in zijn boeiende taak.
43
Luc Van Hove

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
Beschouwingen van de bestuurder van de Klasse van de Technische
Wetenschappen over de werking van de Klasse in 2011
Consorores, Confraters,
Het is de goede gewoonte in KVAB dat bij het begin van een nieuwe ambtstermijn de
aftredend bestuurder de Klasse toespreekt. Ik mag die nieuwe gewoonte voor KTW
hierbij inluiden.
Over de werking in de voorbije jaren kan ik kort zijn: ik verwijs naar de uitstekende
jaarverslagen, opgesteld door onze secretaris. U weet dat − ondanks de moeilijke jaren
die achter ons liggen − wij erin geslaagd zijn onze activiteiten en publicaties op een
hoog peil aan te houden, waarvoor van harte dank aan iedereen die daaraan
meegewerkt heeft.
Maar laat ons even terugblikken op de voorbije drie jaren die in de eerste plaats
gekenmerkt werden door de oprichting van KTW − in opvolging van CAWET − en door
de integratie van KTW in de KVAB. De omvorming van CAWET tot KTW heeft heel wat
voeten in de aarde gehad. Het interne pad via de wijziging van de statuten was met
veel wolfijzers bezaaid. De externe bekrachtiging door de Vlaamse Regering bleek
uiteindelijk nog de moeilijkste hindernis. Maar einde goed, alles goed!
Na de oprichting en installatievergadering van KTW in de loop van 2009 werden een
hele reeks acties ondernomen om KTW naadloos in de Academie te integreren. U
merkte dat aan onze deelname aan de Openbare vergadering, de Lentevergadering
en de gemeenschappelijke klassenvergadering, maar ook door onze deelname aan
VLAC, VLAST, de Bestuurscommissie, de Laureatencommissie, enz. En in december
jl. mocht onze klasse de Gouden Erepenning aan Frank De Winne uitreiken.
Intussen is ook het probleem van de asymmetrie met onze Franstalige collega’s van
de ARB binnen BACAS opgelost, wat belangrijk is voor onze samenwerking en onze
internationale vertegenwoordiging.
Met enige fierheid mogen wij ook zeggen dat de Academie zich ook wat aan ons
aangepast heeft. Uiteraard blijven wij de enige klasse waarvan de helft van de leden
uit de bedrijfswereld komt, maar een tweetal elementen zijn toch het vermelden waard.
In de oude statuten van KVAB gold het mandaat van bestuurder slechts voor één jaar.
Bij CAWET was dat initieel vijf jaar, later teruggebracht tot vier jaar. Welnu, de nieuwe
statuten voorzien de mogelijkheid van een tweejarig mandaat, een mogelijkheid
waarop KNW reeds ingehaakt heeft. Ik denk dat dit compromis belangrijk en
noodzakelijk was voor de continuïteit van de werking. Volgens de statuten is de vast
44

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
secretaris zowat de zon in het zonnestelsel, maar nu kunnen de hemellichamen toch
ook al twee jaar in leven blijven.
Een ander bijzonder teer punt was de duur van het lidmaatschap. CAWET had de
gewoonte de leden voor vijf jaar aan te stellen en daarna te evalueren of verlenging
wenselijk was. In de traditionele zienswijze van een Academie zijn de leden levenslang
benoemd en dit op basis van ‘wie ze zijn’. CAWET legde vooral de nadruk op de
toegevoegde waarde en het maatschappelijk engagement van de leden. De KVAB kon
deze issue natuurlijk niet in een handomdraai oplossen, maar het verheugt me toch dat
onze praktijk geleid heeft tot het invoeren van een gedragscode voor alle klassen
waarbij de leden zich moreel verbinden tot een minimale activiteit zodat het
lidmaatschap niet gedegradeerd wordt tot een louter visitekaartje. De implementatie
van deze code in de praktijk is een taak van de Bestuurscommissie.
Uiteraard moet een Academie – die naam waardig – een maximale onafhankelijkheid
nastreven, maar die onafhankelijkheid slaat m.i. toch vooral op de ingenomen
standpunten. Aan maatschappelijke tendensen kunnen we ons niet onttrekken. U weet
bvb. dat een vaste benoeming vandaag nog weinig draagvlak heeft. En dat in het
Vlaams Parlement stemmen opgaan om het spijbelen aan te pakken. Want of we dat
nu willen of niet, de KVAB is quasi volledig gesubsidieerd door de Vlaamse overheid.
In het beheerscontract met die overheid vinden we een reeks maatschappelijke criteria
en doelstellingen. Zo kunnen we bvb de genderproblematiek niet ontlopen, zonder
uiteraard op de kwaliteit in te boeten. KTW heeft op dat vlak trouwens het goede
voorbeeld gegeven want bij de tien nieuwe leden (sinds onze oprichting) zijn er niet
minder dan vier dames. Dat dit in ons domein niet evident is zal voor iedereen duidelijk
zijn. Momenteel onderzoekt de Bestuurscommissie ook of er een opening naar jonge
academici mogelijk is.
Ik heb zonet het maatschappelijk engagement beklemtoond, een element dat onze
volle aandacht verdient. In een Klasse waarin academici en bedrijfsleiders
samenwerken is dat van nature ingebouwd. Ons recent initiatief inzake
wetenschapscommunicatie is daar een mooie illustratie van. In een tijd van
technologische revolutie mag de stem van wetenschappers en ingenieurs zeker wat
meer gehoord worden. Dat geldt voor het inhoudelijk debat, maar ook voor de vele
regels die het hedendaags maatschappelijk verkeer kenmerken. Dikwijls staan die
haaks op de technologische evolutie. Men kan de elektrische auto promoten, maar
daarom raakt hij nog niet gemakkelijk ingeschreven in het verkeer. Idem dito voor het
plaatsen van windmolens. En wie een energiezuinig appartementsgebouw ontwerpt
komt via zonnenergie bij een centrale boiler voor warm water terecht. Maar decretaal
zijn de drinkwatermaatschappijen verplicht één aansluiting per wooneenheid uit te
voeren. Ook in de administratie is er dus nog werk aan de winkel.
Consorores, Confraters,
Ik heb deze klasse de voorbije drie jaar mogen leiden, eerst als voorzitter van CAWET,
later als bestuurder van KTW. Het was mij een eer en een genoegen de eerste
45

Beschouwingen van de bestuurders over de werking van hun Klasse
bestuurder van deze nieuwe klasse te mogen zijn. Het was een boeiende tijd, maar het
was niet altijd gemakkelijk. Vandaar dat ik u bijzonder dankbaar ben voor het
vertrouwen en de steun die ik heb mogen ondervinden. Ik hoop dat u met evenveel
enthousiasme het nieuwe bestuur zal steunen.
46
Ludo Gelders

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Natuurwetenschappen
12 januari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden
9 februari: Mededeling door de heer Steven De Feyter: “Moleculaire nanopatronen aan
het grensvlak tussen een vloeistof en een vast substraat”
9 maart: Mededeling door de heer Geert Molenberghs: “De rol van de statistiek bij de
ontwikkeling van geneesmiddelen”
6 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Technische Wetenschappen
21 mei: Lentevergadering te Halle, mededelingen door de heer Dirk Pieters
(burgemeester Halle): “Algemene voorstelling Halle” en door mevrouw Els Witte: “De
taalpolitieke benadering van de BHV-kwestie”
8 juni: Mededeling door mevrouw Annick Hubin: “Nano and Surface Science@SURF”
14 september: Mededeling door de heer Ludo Diels: “Water in de transitie naar een
duurzame aarde”
12 oktober: Mededeling door de heer Bert Maes: “Nobelprijzen Scheikunde 2010”
16 november: Mededeling door de heer Erick Vandamme: “Industrial Biomass and
Industrial Biotechnology: an Essential Match”
47

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Menswetenschappen
15 januari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden
19 februari: Reinhilde Veugelers: “Een nieuwe wereldorde in wetenschap: een G20 of
een G2”
19 maart: Marc Waelkens: “De introductie van de keizercultus in inheemse steden in
Anatolië en de impact hiervan op de stedelijke ontwikkeling”
6 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Technische Wetenschappen
21 mei: Lentevergadering te Halle, mededelingen door de heer Dirk Pieters
(burgemeester Halle): “Algemene voorstelling Halle” en door mevrouw Els Witte: “De
taalpolitieke benadering van de BHV-kwestie”
18 juni: Marc Van Uytfanghe: “Zijn we laatantiek? Over de vraag naar reële of
vermeende affiniteiten tussen historische perioden”
24 september: Karel Dobbelaere, Jaak Billiet en Ron Lesthaeghe: “Trends in
houdingen en waarden van Belgen sinds 1981 op basis van het Europees Waarden -
onderzoek (1981,1999, 2008/9)” (Samen met KANTL te Gent)
15 oktober: Ron Lesthaeghe: “De tweede demografische transitie: theorie en
bevindingen”
19 november: Herman Van Goethem: “De conceptualisering anno 2011 van een
museum over de Holocaust en de mensenrechten”
48

Mededelingen in de Klasse van de Kunsten
Mededelingen in de Klassen
19 januari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden
16 februari: Mededeling door mevrouw Anne-Marie Van Kerckhoven: "Inzichten en
Vergezichten"
16 maart: Mededeling door de heer Lucien Posman: "Posmaniëristisch
postmodernisme"
6 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Technische Wetenschappen
21 mei: Lentevergadering te Halle, mededelingen door de heer Dirk Pieters
(burgemeester Halle): “Algemene voorstelling Halle” en door mevrouw Els Witte: “De
taalpolitieke benadering van de BHV-kwestie”
15 juni: Mededeling door de heer Francis Maes: “Wat hebben Tsjerniakov en Kentridge
ons te leren over muziek? Over operakritiek als muziekhistorische opgave” gevolgd om
19h00 door een concert door het Spectra Ensemble (dirigent Filip Rathé): Werken van
Laporte, Posman en Brewaeys, in samenwerking met het CEC
21 september: Mededeling door de heer Michiel Schuijer: “Tonale topografieën:
afstandsbewustzijn in muziek”
19 oktober: Mededeling door de heer Gerolf Van de Perre: "Geschilderd verteld"
23 november: Mededelingen door de heer Hans Rombaut: “P.P. Rubens,
aanpassingen van biografische gegevens na het herlezen van de bronnen” en de heer
Marcel Smets: “Infrastructuur gedomesticeerd tot Stadsontwerp”
49

Mededelingen in de Klassen
Mededelingen in de Klasse van de Technische Wetenschappen
22 februari: Plechtige inauguratie en presentatie van de nieuwe leden
6 april: Gezamenlijke vergadering van de vier klassen op uitnodiging van de Klasse
Technische Wetenschappen
21 mei: Lentevergadering te Halle, mededelingen door de heer Dirk Pieters
(burgemeester Halle): “Algemene voorstelling Halle” en door mevrouw Els Witte: “De
taalpolitieke benadering van de BHV-kwestie”
7 juli: Mededeling door de heer Alessandro Ferrero: “New problems in measurements,
measuring systems and metrology”
20 september: Mededeling door de heer Jo Bury: “Vlaanderen 2020: een worldwide
hub voor biotech”
24 november: Mededeling door de heer Alain Bernard: “Creating land for the future”
50

Huldiging jarige leden
Huldiging
Bij beslissing van het Bureau op de vergadering van woensdag 6 februari 2002,
worden de laudatio’s van de 75-jarigen – die daardoor het erelidmaatschap verwerven –
integraal opgenomen in het jaarboek, met een foto. De viering van de andere
jubilarissen wordt gewoon vermeld.
Klasse van de Natuurwetenschappen
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heer Romain Coussement
(75).
De huldiging voor de heer Coussement vond pas plaats tijdens de februarivergadering
van 2011.
Huldiging van de heer Romain Coussement (°1935):
Geachte voorzitter, vast secretaris en bestuurder,
Waarde consorors en confratres,
Beste genodigden, dames en heren,
Vele jaren van waardering voor zijn werk als fysicus, als onderzoeker en als directeur
van een laboratorium, vele momenten van interessante discussies in onze Klasse
zorgen ervoor dat het voor mij een bijzondere eer en genoegen is om vandaag
confrater Romain Coussement te huldigen.
Professor Coussement werd geboren op 21 juli 1935 in Beveren-Leie en mijn laudatio
is dan ook in het kader van zijn 75ste verjaardag. Wegens omstandigheden in verband
met zijn gezondheid kan confrater Coussement spijtig genoeg vandaag niet aanwezig
zijn.
Ter gelegenheid van zijn emeritaat in oktober 2000 had Romain Coussement het over
zijn “jongensdroom”. “Ik wou piloot worden, zoals vele jongetjes, denk ik. Maar ik ben
op de humaniora gezet met de bedoeling in de voetsporen van mijn vader te treden –
die was vlashandelaar. Ik moest dus Frans leren en werd naar een college in
Moeskroen gestuurd. Ik mocht dan Grieks-Latijn volgen, en het zag ernaar uit dat ik
hogere studies kon aanvatten”. Einde citaat.
Romain slaagde in het toelatingsexamen voor ingenieur aan de UGent, maar op
aanraden van vrienden, en in die tijd natuurlijk ook door sociale druk, begon hij
uiteindelijk zijn studies in het katholieke Leuven. Hij heeft tegelijkertijd de kandidaturen
wiskunde en natuurkunde gedaan, en in de licenties koos hij voor natuurkunde in het
bekende lage temperatuur laboratorium van professor A. Van Itterbeek. Hij werd
51

Huldiging
licentiaat in 1959 met een thesis in de vastestoffysica over de rotatie van het
polarisatievlak van licht na doorgang door een kristal.
Voor zijn doctoraat dat hij behaalde in 1964 ging Coussement echter naar Heverlee om
onderzoek te doen in het domein van de kernfysica met behulp van de daar aanwezige
deeltjesversneller. Coussement was in Heverlee de eerste Vlaamse doctorandus
tussen de Waalse collega’s. Inderdaad, de meeste Vlaamse natuurkundigen deden
onderzoek in Leuven bij Prof. A. Van Itterbeek en slechts enkele kernfysici bij de Walen
in Heverlee. Prof. P. Mariëns, die geen kernfysische achtergrond had, was er
verantwoordelijk voor de Vlaamse onderzoekers.
Na zijn doctoraat bleef Romain als postdoctoraal medewerker van het Interuniversitair
Instituut voor Kernwetenschappen verder onderzoek doen in Heverlee. Het was reeds
in 1965 dat hij docent werd, in 1970 hoogleraar, en gewoon hoogleraar in 1972 belast
met ondermeer het verder uitbouwen van de kernfysica. Volgens Romain “was dit niet
altijd gemakkelijk, zo als Vlaming tussen de Walen in ‘68. Maar door een vlotte
communicatie is het goed verlopen. We hebben bijvoorbeeld de afspraak gemaakt dat
wij na de splitsing, als zij een deeltjesversneller zouden aanschaffen, daarmee
mochten experimenteren. Dus wij zetten in feite de eerste samenwerking tussen de
K.U.Leuven en de UCL op poten”. Einde citaat.
Aangezien men in Leuven niet over een versneller beschikte – de oude was al
afgebroken, de nieuwe in de UCL was er nog niet – heeft hij dan gekozen voor een
multidisciplinair onderzoeksprogramma door het toepassen van kernfysische
methodes in de vaste materie. Toen de versneller in Louvain-la-Neuve operationeel
werd, werd hij aangezocht om het LISOL-project (Leuven Isotope Separator on Line)
op te starten, dat nog steeds loopt.
Confrater Coussement was medestichter van het bekende Instituut voor Kern- en
Stralingsfysica, het IKS, waarvan hij in 1980 directeur werd na het overlijden van
Professor P. Mariëns. Vertrekkende van een min of meer tabula rasa, heeft het Instituut
onder zijn leiding een enorme groei gekend en telt op dit ogenblik meer dan 60
onderzoekers. Samen met zijn medewerkers heeft hij het IKS op wereldniveau
gebracht, ondanks het feit dat er geen eigen versneller aanwezig is. Hieraan werd
echter verholpen door overal ter wereld versnellers te gebruiken of mede te ontwerpen
en bouwen om experimenten te doen.
Confrater Coussement is in de onderzoekswereld vooral bekend voor de ontwikkeling
van een methode waarmee men de vorm van de atoomkern kan meten. In 1995 kreeg
hij voor zijn onderzoek de vijfjaarlijkse “De Leeuw-Damray-Bourlart” prijs voor exacte
wetenschappen, ook wel de Vlaamse Nobelprijs genoemd. Voordien was hij reeds
Laureaat van de KVAB (1962), en van de Alumniprijs van de Universitaire Stichting
(1971). Professor Coussement werd corresponderend lid van de KVAB in 1995, en
werkend lid in 1999.
52

Huldiging
Kort – en tot slot – nog enkele details omtrent een minder gekende periode in de
loopbaan van confrater Coussement. In het begin van de jaren negentig ging zijn
belangstelling naar een nieuw domein in de nucleaire kwantum optica, ook gamma
optica genoemd. Hij kreeg financiële steun van het Amerikaanse Strategic Defence
Initiative, daar hij de mensen van het Pentagon in Washington kon overtuigen van zijn
ideeën ivm het ontwikkelen van een gamma laser. Dit was ook de periode dat
President Reagan van plan was een afweersysteem te ontwikkelen tegen vijandige
raketten: het bekende “Star Wars” programma. Het feit dat de financiële middelen
afkomstig waren van het Pentagon zorgde voor heel wat beroering in België. Er was
zelfs een hoofdtitel in een Belgisch dagblad “Belgische professor gaat naar het
Pentagon”. Uiteindelijk werd het project goedgekeurd en was Coussement gedurende
vele jaren actief in het domein van de laser fysica. Hij stelde in 1993 zelf een model
voor van een Gamma Laser, maar vlug werd het duidelijk dat zijn concept niet
helemaal werkte en dat er nog talrijke problemen moesten opgelost worden. Niettemin
kreeg hij voor zijn onderzoek in de nucleaire kwantumoptica de Einstein medaille op
het Laser Congres van 1998 in Tucson, Arizona.
Coussement was het typisch voorbeeld van een onderzoeksprofessor, steeds op zoek
naar nieuwe ideeën en uitdagingen. Er waren wel periodes dat hij graag lesgaf, maar
er zijn ook periodes geweest dat het lesgeven, zoals hij het uitdrukte, “storend was
voor mijn concentratie”.
In 2000 heeft hij het directeurschap van het IKS overgedragen aan zijn medewerkers,
maar in het onderzoek bleef hij nog een hele tijd actief met talrijke verblijven in
buitenlandse laboratoria.
Confrater Coussement was ook één van de actieve leden van onze Klasse en hij liet
het nooit na om vragen te stellen en de spreker het vuur aan de schenen te leggen.
Sinds enkele jaren is zijn gezondheidstoestand echter achteruit gegaan waardoor we
zijn inbreng in de Klassenvergadering moeten missen.
Ik heb jaren in allerhande commissies met Romain samengewerkt om ondermeer de
natuurkunde aan de KU Leuven de nodige dynamiek en weerklank te geven. Hij is en
was een gedreven onderzoeker, die steeds met nieuwe ideeën naar voren kwam. In
naam van de Klasse Natuurwetenschappen wens ik confrater Coussement een
gelukkige verjaardag met de hoop dat zijn gezondheid het zal toelaten om zijn 80ste verjaardag in ons midden te vieren.
Dank voor uw aandacht.
53
Prof. Em. Yvan Bruynseraede

Klasse van de Menswetenschappen
Huldiging
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heren Walter Van Gerven (75)
en Marcel Storme (80)
De huldiging van de heer Van Gerven had plaats tijdens de januarivergadering van
2011, maar werd reeds opgenomen in de vorige editie van het jaarboek.
Klasse van de Kunsten
De volgende leden worden voor hun verjaardag geëerd: de heren Jean-Paul Laenen (80),
André Laporte (80), Vic Nees (75) en Carl Van de Velde (75).
Beide huldigingen hadden plaats tijdens de novembervergadering van 2011.
Huldiging van de heer Vic Nees:
Vic Nees werd op 8 maart laatst 75. Als zoon van Staf Nees,
beiaardier, leraar aan het Lemmensinstituut en componist lag het
in de rede en waarschijnlijk ook in de verwachting dat Vic in de
sporen van zijn vader zou treden. Dat Vic hem zou overtreffen
leefde toen alleen als een denkbeeld van hoop.
Al in de compositieklas van Flor Peeters behaalde Vic zijn eerste
prijs. Maar al spoedig bleek zijn verzuchting naar de koordirectie
te gaan. Hij perfectioneerde zijn keuzevak in een postgraduaats opleiding bij de Duitser
Kurt Thomas. Die was als dirigent van het notoire Thomaskoor in Leipzig, in 1960 naar
de Bondsrepubliek overgestoken, waar hij het Bachverein in Keulen dirigeerde en
doceerde in Lübeck.
Confrater Nees begon al in 1961 aan een vijfendertig jaar lange carrière bij de
openbare omroep, eerst als producer koormuziek, maar al snel als de getalenteerde
dirigent van het radiokoor, waarvan hij het niveau wist op te tillen tot totdantoe
onbekende hoogten. Ook het buitenland had zijn directiegaven en oorspronkelijke
koorcomposities ontdekt. Hij trad als gastdirigent op in het buitenlandse Europa en
voorts tot in Zuid-Amerika.
De prijzengoden zijn confrater Vic genadig geweest. Voor zijn scheppend werk kreeg
hij in 1973 de Eugène-Baieprijs van de Provincie Antwerpen. Maar hij werd verder
bekroond met onder andere de Fuga trofee van Sabam, de Visser-Neerlandiaprijs en
de eervolle Vondelprijs. In het jaar dat hij, in onze Klasse, de bestuurdersfunctie
vervulde, kreeg hij van de openbare omroep, waarvoor hij zoveel kwaliteit had
geleverd, terecht de carrièreprijs.
Niet alleen als dirigent en componist is Vic Nees in dit land uitgegroeid tot de
encyclopedische referentie wat betreft oude en hedendaagse koormuziek, ook als
essayist over het oeuvre van musici en de esthetiek van koormuziek is onze confrater
54

Huldiging
een vanzelfsprekende autoriteit. Maar autoriteit in de zin van datgene wat, naast
natuurlijk gezag, ook naar macht tendeert, is Vic Nees vreemd. Als dirigent stond hij
weliswaar feitelijk voor het koor, maar in metamorforische zin vooral achter zijn koor.
Zoals ik hem als collega bij de openbare omroep heb leren kennen, zoals u hem in
onze Klasse als confrater ervoer en ervaart – is Vic Nees een kunstenaar die liefst in
de stilte schept, ook al wordt zijn muziek daarna met volle borst uitgezongen; een
bestuurder die liever luistert dan spreekt; een spiritueel mens die met zijn overtuiging
niet te koop loopt; een mysticus zonder hooggestemde theorieën maar zijn jubel en zijn
verlatenheden juist afstemt op andermans stem; een vriend die discreet informeert en
nooit wijsneuzig peroreert.
Om deze artistieke, geestelijke en menselijke kwaliteiten dank ik, in naam van de
bestuurder en van onze Klasse confrater Vic en wens hem nog vele jaren toe.
Huldiging van de heer Carl Van de Velde:
55
De heer Frans Boenders
Confrater Carl Van de Velde maakt volgende week donderdag vijfenzeventig
levensjaren vol en is sedert een kwarteeuw een eminent lid van onze Klasse, die hij in
1997 ook leidde. Maar al op 35-jarige leeftijd verbond hij zijn naam aan onze
Academie, toen hij er in 1971 als laureaat werd bekroond. Voorzitter van onze Hoge
Vergadering was hij in 2001.
Carl mag zich tweemaal doctor noemen, de eerste keer in de rechten, de tweede en
verruit belangrijkste keer in de kunstgeschiedenis en oudheidkunde. Veertien jaar lang
was hij wetenschappelijk medewerker aan het nationaal centrum voor Plastische
Kunsten, gevolgd door twaalf jaar onderzoeksleiderschap bij het Nationaal Fonds voor
Wetenschappelijk Onderzoek. Gewoon hoogleraar benoemd in 1994, was hij ook twee
jaar lang decaan van de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit
Brussel. Hij gaf gastcolleges aan de University of Pennsylvania in Philadelphia, waar
hij in 1999 ook de Pieter Breugel Chair bekleedde, en aan het vermaarde Courtauld
Institute, van de University of London.
Zijn expertise wat de Vlaamse kunst van de 16e en 17e eeuw betreft, staat buiten kijf
en zijn naam is hecht verbonden aan het Rubenianum in Antwerpen.
Confrater Van de Velde trad tijdens zijn actieve academische carrière herhaaldelijk op
als promotor van interuniversitaire projecten, ook in een tijd dat zulks minder
vanzelfsprekend was dan vandaag. Hij werkte samen met de KULeuven, de UFSIA, de
Rijksuniversiteit Groningen, de Rijksuniversiteit Gent, het Museum voor Midden-Afrika
en het Museum Plantin-Moretus.
Carl werkte verder mee aan een hele rits tentoonstellingen, waaronder “Von Breugel
bis Rubens”, in Keulen en Antwerpen; “Rubens Cantoor”, in het Rubenshuis, en
“Carolus” in de Gentse Sint-Pietersabdij.

Huldiging
Zijn buitenlandse lezingen brachten hem naar Praag, Madrid, Tallinn, Warschau,
Wenen en Budapest. De redactie van, en de essays en bijdragen van zijn hand in
boeken, tijdschriften en catalogi zijn een hele klus om te tellen, laat staan op te
sommen.
Van zijn onderscheidingen vermeld ik tot slot enkel de prijs Corbet voor
Muziekgeschiedenis die de 27-jarige Carl behaalde in het Koninklijk Vlaams
Muziekconservatorium te Antwerpen, misschien minder onverwacht dan vermoed als
de Klasse weet dat onze confrater de zoon is van een professionele pianiste.
Beste Carl, we zijn er trots op, jou, als notoire confrater van onze Klasse, te mogen
vieren en wensen je nog vele jaren toe.
Klasse van de Technische Wetenschappen
Het volgende lid wordt voor zijn verjaardag geëerd: Marcel Soens (85).
56
De heer Frans Boenders

Laureaten van de Academie 2011
Academische Fondsen en Prijzen
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten kent
jaarlijks vier prijzen toe in de respectievelijke disciplines van de vier Klassen, ter
bekroning van de carrière van een jong onderzoeker of kunstenaar (tot maximaal
40 jaar). De laureaten van de Academie zijn de belangrijkste wetenschappelijke en/of
culturele prijzen die de Academie uitreikt ter bevordering van wetenschap en cultuur en
zij worden gehonoreerd met een bedrag van € 10.000.
Palmares
Natuurwet. Menswet. Kunsten Techn. Wet.
2001 Annemie Bogaerts Roland Breeur – –
2002 Ivo Vankelecom Marc Brysbaert Wim Henderickx –
2003 Luc De Meester Jan Papy –
2004 Femke Olyslager Jan De Houwer Berlinde De
Bruyckere
–
2005 Michaël Deleuze Dirk Van Hulle Peter Swinnen –
2006 Bart Van der
Bruggen
Joep Konings Barbara Baert –
2007 Frank De Proft Marc Depauw Petra Vermote –
2008 Jo Dewulf Filip Lievens Katelijne Schiltz –
2009 Ronny Keppens Wim
Vandenbussche
Nick Andrews –
2010 Steven De Feyter Wim Verbeke Koenraad Lieven
Brosens Eeckhout
Werden uitgeroepen tot Laureaat van de Academie 2011:
Mevrouw Veronique Van Speybroeck in de Klasse van de Natuurwetenschappen
De heer Peter Van Nuffelen in de Klasse van de Menswetenschappen
Mevrouw Annelies Van Parys in de Klasse van de Kunsten
De heer Michaël De Volder in de klasse van de Technische Wetenschappen
Veronique VAN SPEYBROECK
Veronique Van Speybroeck (°1974) studeerde af als Burgerlijk Natuurkundig Ingenieur
aan de UGent (1997) en promoveerde er als doctor in de toegepaste wetenschappen
(2001) onder het promotorschap van Prof. Michel Waroquier. Ze is mede-oprichter van
57

het interfacultair onderzoekscentrum Centrum voor Moleculaire Modellering (CMM)
van de UGent dat momenteel bestaat uit ongeveer 35 onderzoekers. Binnen het CMM
leidt ze de computationele moleculaire modelleringsdivisie. Na het behalen van
haar doctoraat werd ze postdoctoraal onderzoeker van het FWO en kon hierdoor
een sterk internationaal netwerk uitbouwen met vooraanstaande onderzoeksgroepen.
Op 1 oktober 2007 werd ze benoemd tot hoofddocent met hoofdzakelijk onderzoeks -
opdracht (BOF-ZAP) binnen de faculteit Ingenierswetenschappen en Architectuur van
de UGent.
Veronique Van Speybroeck verricht onderzoek binnen het domein van de moleculaire
modellering en onderzoekt meer in het bijzonder de kinetiek van chemische reacties
op de nanoschaal. Het onderzoek situeert zich op het grensvlak van de natuurkunde,
chemie en ingenieurswetenschappen en is zeer multidisciplinair. Het toepassings -
gebied is gesitueerd binnen het gebied van de organische chemie, katalyse en
computationeel materiaalonderzoek. Haar huidig onderzoek is voornamelijk
geconcentreerd rond de bepaling van de chemische kinetiek van katalytische reacties
in nanoporeuze materialen. Hiervoor verwierf zij in 2010 een Starting Independent
Researcher Grant uitgereikt door de European Research Council. Haar huidig
onderzoeksteam bestaat uit zeven postdoctorale medewerkers, 14 doctoraats -
studenten en verschillende master studenten. Ze was promotor van acht verdedigde
doctoraten en een 20-tal master scripties. Verschillende van deze werken werden
bekroond met prijzen uitgereikt door academische en industriële instanties. Haar
wetenschappelijk werk heeft dusver aanleiding gegeven tot een 160-tal ISI-publicaties
en ze heeft het onderzoekswerk voorgesteld op talrijke internationale conferenties.
Verschillende publicaties waren baanbrekend en werden gepubliceerd in de hoogste
impacttijdschriften van haar onderzoeksveld zoals Angewandte Chemie, Journal of the
American Chemical Society. Naast haar onderzoekswerk doceert ze ook verschillende
opleidingsonderdelen van de bachelor en master programma’s van de faculteiten
Ingenieurswetenschappen en Architectuur en Wetenschappen van de UGent.
Peter VAN NUFFELEN
Academische Fondsen en Prijzen
Peter Van Nuffelen (°1976) studeerde oude geschiedenis en filosofie in Leuven en
Louvain-la-Neuve, en volgde aanvullende opleidingen in patristiek en oriëntaalse talen
in Bonn en Louvain-la-Neuve. Als aspirant FWO promoveerde hij in 2003 met een
literaire en historische analyse van twee vijfde-eeuwse Griekse kerkhistorici, Socrates
en Sozomenos (KU Leuven). Hij was Lecturer in Roman History aan de University of
Exeter (UK), Margo Tytus Fellow (Cincinnati), Visiting Fellow of the Corpus Christi
Classics Centre (Oxford) en Boursier van de Fondation Hardt (Genève). Sinds 2009 is
hij als onderzoeksprofessor verbonden aan de UGent.
Zijn onderzoek richt zich op de politieke, religieuze en culturele transformaties die het
Romeinse rijk onderging in de eerste zes eeuwen na Christus. Daarbij stelt hij zich tot
doel het kader en begrippenapparaat waarmee deze periode benaderd wordt kritisch
te bevragen en te vernieuwen, met bijzondere aandacht voor de politieke cultuur,
58

eligie en geschiedschrijving. Een antropologische benadering corrigeert het klassieke
beeld van de quasi-moderne, door de bureaucratie gedreven laat-antieke staat, en
legt de nadruk op de publieke en dynamische interactie tussen volk en politiek als
het cruciale element in de premoderne machtsuitoefening. De studie van ‘heidens
monotheïsme’, d.w.z. monotheïstische tendenzen in het heidendom, corrigeert de
klassieke dichotomie tussen monotheïsme en polytheïsme en richt de aandacht op de
conceptualisatie van religie en het goddelijke in de Romeinse keizertijd. Door de laatantieke
historiografie te plaatsen in de klassieke traditie blijkt dat ze er een organische
eenheid mee vormt, in tegenstelling tot de idee dat het Christendom een fundamenteel
nieuwe houding ten opzichte van geschiedenis en geschiedschrijving introduceert.
Het onderzoek van Peter Van Nuffelen wordt gekenmerkt door een openheid voor
theoretische perspectieven, andere disciplines en nieuwe horizonten. Met publieke
stellingnames probeert hij ook de stem van de Oudheid in het maatschappelijk debat
te laten klinken.
Annelies VAN PARYS
Academische Fondsen en Prijzen
Annelies Van Parys (°1975) studeerde compositie aan het Koninklijk Conservatorium
Gent bij Luc Brewaeys. Ze kreeg de compositieprijzen Vlaanderen-Québec, Jeugd en
Muziek en Gebroeders Darche. Ze was laureate van het Tactus Internationaal
Compositieseminarie voor orkest en werd gekozen tot ere-ambassadeur 2011 van het
Koninklijk Conservatorium Gent.
Heel wat van haar werken werden reeds geselecteerd voor het partiturenfonds van
ISCMVlaanderen, haar Tweede Symfonie werd geselecteerd voor de IAMIC Sounds of
the Year (2009) en An Oresteia (productie met Asko/Schoenberg, VocaalLAB en
Transparant) voor De Ovaties (2011) in Nederland. Haar composities werden al
uitgevoerd door zowat alle Belgische topensembles (Spectra, Champ d’Action,
Hermes, Ictus, Collegium Vocale Gent…) evenals de meeste orkesten. Dit niet enkel
in België maar ook in het buitenland. Met haar bijdrage aan de productie Ruhe stond
ze op de meeste grote theaterfestivals in Europa en ver daarbuiten. Tegenwoordig
wordt haar werk steeds vaker uitgevoerd door buitenlandse topensembles
(Asko/Schoenberg, Recherche, VocaalLAB Nederland …) en dirigenten (Sian
Edwards, Otto Tausk, Alejo Pérez, Marit Strindlund…).
Sinds 2007 is ze in residentie bij Muziektheater Transparant. Ze tekende er voor An
Index of Memories met het Spectra Ensemble en VocaalLAB Nederland o.l.v. Marit
Strindlund, in een regie van Caroline Petrick. Zij regisseerde ook Een Oresteia (muziek
van Xenakis en Van Parys) met het Asko/Schoenberg Ensemble en VocaalLAB
Nederland o.l.v. Alejo Pérez. Deze laatste productie genoot opmerkelijk veel bijval en
zal volgend seizoen opnieuw op een aantal grote (buitenlandse) podia te zien zijn.
Momenteel staan een nieuw werk voor Bl!ndman en een hertaling naar
kamerensemble van Debussy’s Pelléas et Mélisande in de steigers.
59

Annelies Van Parys doceert vormanalyse en orkestratie aan het Koninklijk
Conservatorium Brussel en piano aan het Stedelijk Conservatorium van Brugge.
Michaël DE VOLDER
Academische Fondsen en Prijzen
Michaël De Volder (°1978) studeerde af als Burgerlijk Werktuigkundig Elektrotechnisch
Ingenieur aan de KU Leuven in 2002, en begon er vervolgens zijn doctoraatsopleiding
als IWT-bursaal onder begeleiding van Prof. Dr. Reynaerts. In het kader van zijn
doctoraat werkte hij aan de ontwikkeling van microaandrijvingen voor medische
instrumenten, en verbleef hij aan het Tokyo Institute of Technology in 2005. In 2007
behaalde hij zijn doctoraat, en hij voert sindsdien onderzoek naar de integratie van
koolstof nanomaterialen in microsystemen aan zowel de KU Leuven als IMEC, dit als
FWO postdoc mandataris.
In het kader van zijn postdoc mandaat verbleef Michaël De Volder tevens aan
prestigieuze universiteiten, waaronder het Massachusetts Institute of Technology
(MIT), de University of Michigan, en momenteel verblijft hij aan Harvard University. Hij
heeft bijgedragen aan ruim 70 wetenschappelijke publicaties, en zijn werk verscheen
op de cover van enkele toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften. Verder werd
hij, zowel in het binnen- als het buitenland, bekroond met belangrijke
wetenschappelijke en industriële prijzen (o.a. de Iwan Åkerman Award, de Robert M.
Caddell Memorial Award, de prijs van de onderzoeksraad, en de Barco High Tech
Award). Hij is eveneens lid van de stuurgroep van het Leuven Nanocentrum ter
promotie van nanotechechnologie.
Hiernaast werk hij mee aan projecten rond het versmelten van wetenschap en
kunstfotografie. De internationaal bekroonde resultaten hiervan verschenen in kranten
zoals “De Standaard”, “Der Spiegel”, en “The China Daily”. Dit werk werd ook gelauwerd
door de tijdschriften “Nature”, “Nature Nanotechnology” en “Science Magazine”.
Laureaten: mevrouw V. Van Speybrouck, mevrouw A. Van Parys en de heer P. Van Nuffelen,
samen met de voorzitter P. Jacobs.
60

Gouden Penning 2011
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
overhandigt jaarlijks een Gouden Penning aan een persoonlijkheid die voor het brede
publiek een belangrijke bijdrage heeft geleverd tot de aanmoediging en de
verspreiding van de wetenschap en van de kunst.
Laureaat 1998: dr. J. Briers sr.
Laureaat 1999: dr. P. Janssen
Laureaat 2000: Ph. Herreweghe
Laureaat 2001: K. Van Miert
Laureaat 2002: dr. P. Piot
Laureaat 2003: Barones A. Manteau
Laureaat 2004: R. Raveel
Laureaat 2005: dr. I. Daubechies
Laureaat 2006: J. Wirtz
Laureaat 2007: R. Jacobs
Laureaat 2008: R. Cailiau
Laureaat 2009: D. Van Noten
Laureaat 2010: Burggraaf F. De Winne
Laureaat 2011: H. Van Rompuy
Herman VAN ROMPUY
Academische Fondsen en Prijzen
Van Belgisch premier tot Europees president
Zeggen dat Herman Van Rompuy (64) perfect in dat profiel past, is een open deur
intrappen. Sinds december 2009 bekleedt hij de functie van voorzitter van de Europese
Raad, Europa’s hoogste ambt. Zijn mandaat loopt nog tot midden 2012.
De nieuwe Europese functie, ook wel de “president van de Europese Unie”
genoemd, was ingevoerd door het Verdrag van Lissabon. De president leidt het
overleg van de Europese regeringsleiders. Samen met de voorzitter van de Europese
Commissie, José Manuel Barroso, zorgt hij voor de continuïteit van de
werkzaamheden van de Europese Raad. Ook moet hij de Raad vertegenwoordigen op
het gebied van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Eind augustus 2011 wilden de
Duitse premier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy dat de
president van de EU ook aan het hoofd stond van een “werkelijk Europese
economische regering”, gevormd door de regeringsleiders en staatshoofden van de
lidstaten van de Eurozone. Dat was niet bepaald een godsgeschenk in een periode dat
61

Academische Fondsen en Prijzen
de Euro en de Eurozone als gevolg van de financiële en de schuldencrisis onder grote
druk zijn komen te staan. Als permanent voorzitter moet hij nu ook nog het delicate
probleem proberen af te wenden, recent veroorzaakt door ‘belhamel’ Hongarije. Deze
lidstaat uit het voormalige Oostblok dreigt een eigengereide, autoritaire koers te willen
varen. De niet zo democratische grondwetshervormingen daar onder premier Victor
Orban worden binnen de EU met argusogen gadegeslagen.
Aanvankelijk was de Britse ex-premier Tony Blair van de Labour Party getipt als de
grote kanshebber voor het hoge Europese ambt. Maar de Christendemocraten die
binnen het Europese parlement de grootste fractie hebben, prefereerden een
kandidaat uit eigen rangen. Uiteindelijk haalden de socialisten bakzeil. Toenmalig
premier Gorden Brown trok onder druk van de socialistische fractie binnen het
Europese parlement de steun voor Blair in, ten voordele van Catherine Ashton die voor
de EU als Hoog Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken werd aangesteld.
Toen in het najaar 2009 de naam Herman Van Rompuy steeds nadrukkelijker begon te
circuleren, bleef de toenmalige premier van België, zelfverklaard voorstander van ‘de
rustige vastheid’ bewust op de achtergrond. Over de ‘geruchten’ ondervraagd in de
ministerraad antwoordde hij: “Als je niets vraagt en je bent een grijze muis, dan maak
je een kans.” Later bleek hij voluit de steun te hebben gekregen van Bondskanselier
Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy.
Zijn benoeming werd destijds door sceptici in Groot-Brittannië op smalende kritiek
onthaald. Maar in een aantal Angelsaksische kranten die Herman Van Rompuy omwille
van zijn interesse voor de Japanse dichtkunst met de bijnaam ‘Haiku Herman’ of ‘Haiku
Prime Minister’ bedachten, werd zijn vaardigheid in het onderhandelen en het sluiten
van compromissen in de verf gezet. Het zakendagblad Financial Times noemde hem
een “gerespecteerd bemiddelaar en een eerder traditionele Atlantist met weinig
ervaring in de buitenlandse politiek. Zijn aanleg voor het arrangeren van akkoorden in
een verdeeld land als België lijkt dan weer een pluspunt voor de nieuwe functie van
President van de Europese Unie.” In de Wall Street Journal (USA) klonk het: “Van
Rompuy is erin geslaagd om een land als België met 6 parlementen en 50 ministers
bij elkaar te houden. Als je weet hoe je België moet regeren, kan je zeker de EU
leiden.”
62

Zijn loopbaan in een notendop
1971:
studeert af als licentiaat-doctorandus in de Economische Wetenschappen aan de
KULeuven.
1973 - 1977:
nationaal ondervoorzitter van de CVP-jongeren
1988 - 1995:
senator voor de CVP
Mei 1988 - september 1988:
staatssecretaris voor Financiën en KMO
September 1988 - september 1993:
nationaal voorzitter van de CVP
September 1993 - juli 1999:
vice-eerste minister en minister van Begroting in de regering Dehaene
1995 - december 2009:
CD&V-Volksvertegenwoordiger, Kamer van Volksvertegenwoordigers
Sedert januari 2004:
minister van Staat
Juli 2007 - december 2008:
voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers
December 2008 - november 2009:
eerste minister in de regering Van Rompuy I
December 2009 - … :
voorzitter van de Europese Raad
Academische Fondsen en Prijzen
63

Laureaten Fondsprijzen 2011
Henri Schoutedenprijs
De Henri Schoutedenprijs is een tweejaarlijkse prijs waarmee een belangrijk
oorspronkelijk werk over faunistiek (bij voorkeur van Afrika), systematiek, ecologie,
ethologie of anatomie van de dieren wordt bekroond.
Vorige Laureaten:
Academische Fondsen en Prijzen
1965: A. Fain 1993: H. Leirs
1967: D. Thys van den Audenaerde 1995: H. Segers
1969: M. Morlion 1997: P. Verdyck
1975: W. De Smet 1999: H. De Wolf
1979: M. Louette 2001: K. Jordaens
1983: W. Van Neer 2003: Y. Samyn
1985: J. Van Stalle 2005: H. Eggermont
1987: A. Huysseune 2007: S. Devaere
1989: P. De Ley 2009: T. Geerinckx
Laureaten 2011: Anne LAUDISOIT en Lies DURNEZ
Anne Laudisoit werd gedreven door haar passie voor de natuur, klimmen en
avontuur over de hele wereld om haar studies zoölogie aan te vatten. Na het
middelbaar vertrok zij een jaar naar Sheffield (UK) om op hoog niveau te klimmen. Bij
haar terugkeer besloot ze om zoölogie te studeren, waarna ze anderhalf jaar reisde in
Afrika en Zuid-Amerika. Tijdens deze reizen raakte ze gepassioneerd door
parasitologie in al zijn vormen, en ontmoette zij in de Peruviaanse jungle mensen die
lijden aan cutane leishmaniasis. Bij haar terugkeer besloot ze om terug te gaan naar
de universiteit om een tweede master te behalen, ditmaal aan de Ulg en
te Kinshasa, waar haar onderzoek zich toespitste op de rattenvangst om hun rol in
te schatten als een risicofactor voor de volksgezondheid. Op dat ogenblik groeide het
besef dat builenpest nog steeds hoogtij viert in de Democratische Republiek Congo en
andere landen.
Daarna behaalde ze dankzij de mogelijkheden geboden door Prof. Herwig Leirs en de
UAntwerpen een FRIA-beurs om onderzoek te doen naar de ecologie van de pest in
Tanzania. Tijdens haar doctoraatsperiode verkende ze ook de plaagfocus van Ituri in
de Democratische Republiek Congo, en nam ze deel aan een aantal conferenties en
workshops in het veld.
Op basis van de bevindingen van haar doctoraat, besloot ze om de hypothese van de
builenpesttransmissie door nematoden en insecten-larven in het Centrum voor
64

Academische Fondsen en Prijzen
Onderzoek in Diergeneeskunde en Agrochemie te testen. In 2010 heeft ze ook een
cursus voor universiteits-studenten over teken en vlooien en hun rol in de
epidemiologie van zoönotische ziektes in Kenia gegeven, en heeft ze aan twee grote
biodiversiteitsexpedities, nl. Congo 2010 en Makay 3 deelgenomen.
Vandaag werkt ze aan de universiteit van Liverpool i.s.m. de UAntwerpen over de
ecologie van de pest in Kazachstan, gedreven door de nieuwsgierigheid naar de
dynamiek van de pest op een ander continent.
Lies Durnez studeerde Biomedische Wetenschappen aan de UAntwerpen. Ze richtte
zich reeds tijdens haar masterthesis, een studie over mycobacteriën in knaagdieren in
Tanzania, op de rol van kleine zoogdieren als ziektedragers in Afrika. Hiermee
studeerde ze af in 2004 met grote onderscheiding. Om dit onderzoek verder te zetten
kreeg ze een doctoraatsbeurs van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR-UOS),
een organisatie die doctoraatsbeurzen ter beschikking stelt aan personen die
onderzoek willen doen over een ontwikkelingsrelevant thema.
Het onderzoek dat ze in het kader van dit proefschrift verrichtte, handelde over
mycobacteriën in kleine zoogdieren, in het bijzonder over de groep van mycobacteriën
die tuberculose veroorzaken bij vee en die lelijke huidzweren veroorzaken bij mensen.
Voor haar proefschrift ontwikkelde ze betere detectietechnieken voor alle aan
tuberculose verwante microben. Daarmee kon ze aantonen dat de kleine zoogdieren
in Afrika geen schuilplaats bieden aan de verwekker van rundertuberculose
(Mycobacterium bovis), een ziekte die veel economische schade aanricht en
bovendien geregeld ook mensen treft. Evenmin vond ze Mycobacterium ulcerans, de
oorzaak van afzichtelijke open Buruli-wonden bij mensen, waartegen nog steeds geen
geneesmiddel bestaat. Wel vond ze leden van het Mycobacterium avium-complex, een
groep van nauw verwante ondersoorten. Bij mensen veroorzaken die onder andere het
Lady Windermere-syndroom, zeg maar chronische longproblemen. Bij herkauwers
veroorzaken ze onder andere paratuberculose, een chronische darmontsteking. Lies
Durnez vond de ziekteverwekkers niet enkel in de knaagdieren, maar ook in hun
uitwerpselen en in hun huidparasieten, wat het alleen maar waarschijnlijker maakt dat
de mycobacteriën vanuit de knaagdieren weer op mensen kunnen overspringen.
Met dit onderzoek publiceerde ze artikels in verscheidene internationale
wetenschappelijke tijdschriften en kreeg ze begin juni 2010 een doctoraat van de
UAntwerpen. Vandaag werkt ze als onderzoekster aan het Instituut voor Tropische
Geneeskunde (ITG) rond malariabestrijding.
65

Paul Van Oyeprijs
Academische Fondsen en Prijzen
De Paul Van Oyeprijs wordt tweejaarlijks uitgereikt aan een oorspronkelijk werk in
voorkeurorde over veldwerk op het gebied van de hydrobiologie in de breedste zin van
het woord; systematiek van ‘protisten’ of van invertebraten; algemene biologie.
Vorige Laureaten:
1969: M. De Ridder 1991: L. Demeester
1975: J. Rammeloo 1993: W. Sleurs
1977: E. Coppejans 1999 : T. Moens
1979: A. Caljon 2003: T. Huyse
1981: R. Bosmans 2005: M. De Block
1983: M. Coussement 2007: S. Derycke
1985: K. Martens 2009: J. Guelinckx
1987: J. Peters
Laureaat 2011: Maarten LARMUSEAU
Maarten Larmuseau (°1983) is actief in het onderzoeksdomein van de populatie- en
evolutiegenetica en is verbonden aan de KULeuven. Na zijn studies als Licentiaat in
de Biologie, begon hij eind 2004 aan een doctoraat over de relatie tussen
populatiegenetica en natuurlijke selectie bij mariene vissen in het Laboratorium voor
Diversiteit en Systematiek van Dieren (Departement Biologie). In 2009 verdedigde hij
zijn doctoraat getiteld: ‘(In)zicht op zee - Van fylogeografische inzichten naar visuele
lokale adaptatie bij mariene grondels’. Hierin kon hij aantonen dat de verschillende
populaties van mariene grondels genetisch aangepast zijn aan de lokale
lichtomstandigheden langs de Europese kusten. Momenteel is hij verbonden als FWO-
Postdoctoraal onderzoeker aan het Laboratorium voor Forensische Genetica en
Moleculaire Archeologie (Departement Humane Erfelijkheid) waar hij de humane
genetische diversiteit in de Lage Landen in kaart brengt en deze tracht te relateren aan
culturele verschillen en historische feiten. Nieuwe inzichten via een dergelijke
multidisciplinaire aanpak gebruikt hij om vooruitgang te boeken in het onderzoek naar
de (micro-)evolutie bij mens en dier.
Erik Duvergerprijs
De prijs Erik Duverger bekroont om de twee jaar een belangrijk oorspronkelijk
kunsthistorisch of historisch werk dat handelt over de Nederlanden tot het jaar 1900
dat in grote mate steunt op archivalische bronnen.
Vorige Laureaten:
2005: M. Vanwelden 2009: P. Martens
66

Laureaat 2011: Violet SOEN
Academische Fondsen en Prijzen
Violet Soen (°1981) is als docent verbonden aan de onderzoekseenheid Nieuwe Tijd
van de KU Leuven. Haar onderzoeksinteresses gaan uit naar religie en staatsvorming
in de vroegmoderne periode, en dat met een bijzondere geografische aandacht voor
Spanje, Frankrijk en de Nederlanden. Ze studeerde geschiedenis in Kortrijk, Leuven
en Bielefeld en Europese Studies in Louvain-la-Neuve. In oktober 2008 promoveerde
zij op een proefschrift over vrede, verzet en verzoening tijdens de Nederlandse
Opstand. Daarna werd ze Max Weber Fellow aan het European University Institute in
Firenze. In het voorjaar van 2011 was ze verbonden aan de École des Hautes Études
en Sciences Sociales in Parijs. Ze is redactielid bij de ‘Revue d’Histoire ecclésiastique’
en lid van de Raad van bestuur van het Reformation Research Consortium (RefoRC),
de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis (VNVNG) en de
Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij (KZM).
De KVAB publiceerde in 2007 haar monografie “Geen pardon zonder paus! Studie
over de complementariteit van het pauselijke en koninklijke generaal pardon (1570-
1574) en over inquisiteur-generaal Michael Baius (1560-1576)”, bekroond met de Mgr.
De Clercqprijs. Haar nu gelauwerde studie “Vredehandel. Adellijke en Habsburgse
verzoeningspogingen tijdens de Nederlandse Opstand (1564-1581)” zal binnenkort
verschijnen bij Amsterdam University Press. Voor deze studie verrichtte ze uitgebreid
archivalisch onderzoek in Spanje, Italië, Frankrijk en België.
Mgr. Jozef Coppensprijs
Prijs voor een belangrijk oorspronkelijk werk op het gebied van de geschiedenis van
de Leuvense universiteit, de geschiedenis van de Bijbelse exegese of
oudtestamentische studies.
Vorige Laureaten:
1986: G. Van Belle 1996: G. Van Oyen
1991: G. Van Belle 2006: T. Quaghebeur
Laureaat 2011: Bruno BOUTE
Bruno Boute (°1975) promoveerde in 2003 aan de KULeuven op een onderzoek naar
academische belangen en katholieke confessionalisering ten tijde van de
Aartshertogen (1598-1621). Dit proefschrift mondde uit in het hier bekroonde boek, dat
ingaat op de diepgaande vervlechting van vroegmoderne universiteiten - in casu de
universiteit van Leuven - met het kerkelijke beneficiewezen. Centraal staat een
anomalie: typisch middeleeuwse privileges die ook in de posttridentijnse periode
geestelijke professoren en studenten toegang gaven tot kerkelijke ambten, die ze dan
konden gebruiken om hun verblijf aan de universiteit te financieren of als springplank
67

Academische Fondsen en Prijzen
voor hun carrière buiten de universiteit. Ondanks het feit dat de klerikale arbeidsmarkt
in de Zuidelijke Nederlanden een zeer open arbeidsmarkt was voor universitairen,
bleven de geleerde corporaties te Leuven opvallend veel energie investeren in de
verdediging van deze op het eerste zicht anachronistische privileges, zowel in Brussel
als in Rome. Dit vormt de aanleiding voor een studie van een geleerde microkosmos
die voortdurend probeerde zichzelf vorm te geven, en tegelijk erin slaagde greep te
krijgen op de religieuze en politieke ontwikkelingen die het academische leven
diepgaand zouden beïnvloeden.
De auteur verrichte onderzoek in Rome als bursaal van het Belgisch Historisch
Instituut (1998-2005), maakte deel uit van de Abteilung Religionsgeschichte van het
Institut für Europäische Geschichte in Mainz (2003) en was tijdens het academiejaar
2005-2006 als Visiting Fellow verbonden aan de Dipartimento di Storia Moderna e
Contemporanea van de Università di Roma I – La Sapienza. Tot einde 2007 werkte hij
eerst als aspirant, dan als postdoctoraal onderzoeker van het Fonds voor
Wetenschappelijk Onderzoek aan de Onderzoekseenheid Geschiedenis van de
Nieuwe Tijd van de KULeuven. Sinds 2008 is hij werkzaam in het DFG Langzeitprojekt
“Römische Inquisition und Indexkongregation” aan het Seminar für Mittlere und Neuere
Kirchengeschichte van de Westfälische Wilhelmsuniversität Münster.
Fondsprijswinnaars: de heer M. Larmuseau, mevrouw L. Durnez, de heer B. Boute en mevrouw
V. Soen
68

Prijs Pro Civitate
Academische Fondsen en Prijzen
De Prijs Pro Civitate voor lokale geschiedenis wordt uitgereikt ter bekroning van een
onuitgegeven doctoraatsverhandeling die een originele en belangrijke bijdrage vormt
tot de stadsgeschiedenis of tot de lokale geschiedenis. Het comité ‘Pro Civitate’
(opvolger van het vroegere geschiedeniscomité van het Gemeentekrediet van België
en van Dexia Bank), werkzaam in de schoot van de beide koninklijke Academiën van
België, schrijft een prijs uit om een betere kennis van de geschiedenis van de steden
en gemeenten van het grondgebied bestreken door de Belgische staat of door de oude
vorstendommen die er momenteel deel van uitmaken, te bevorderen. Chronologisch
komt een erg brede periode gaande van de Oudheid tot de hedendaagse tijd in
aanmerking.
Laureaat 2011: Jord HANUS
Jord Hanus (°1981) studeerde
geschiedenis aan de universiteiten van
Antwerpen, Leiden, Parijs en Oxford. Het
tijdens deze periode verrichte onderzoek
leidde tot enkele publicaties waaronder de
monografie “Tussen stad en eigen gewin.
Stadsfinanciën, renteniers en krediet -
markten in ‘s-Hertogenbosch (begin
zestiende eeuw)” uitgegeven bij Aksant
(nu Amsterdam University Press) in de
reeks “Studies Stadsgeschiedenis”. Nadien behaalde hij als aspirant van het Fonds
voor Wetenschappelijk Onderzoek verbonden aan de UAntwerpen zijn doctoraat met
een proefschrift getiteld “Affluence and inequality in the Low Countries. The city of ‘s-
Hertogenbosch in the long sixteenth century, 1500-1650”. Ondertussen is Jord Hanus
aangesteld als postdoctoraal onderzoeker van het FWO en deeltijds gastdocent aan
de VUB. Daarnaast is hij actief betrokken bij verschillende wetenschappelijke
organisaties, onder meer als onderzoeksleider binnen het N.W. Posthumus Instituut,
een overkoepelende onderzoeksinstelling van Nederlandse en Belgische sociale en
economische historici; en als themaleider van de cluster rond economische groei en
ongelijkheid binnen het Centrum voor Stadsgeschiedenis van de UAntwerpen. Zijn
huidige onderzoek is gefocust op de grote vragen uit de economische geschiedenis:
waarom zijn sommige landen rijk, en andere arm? Hoe kunnen we de Industriële
Revolutie, misschien wel de grootste discontinuïteit uit de menselijke geschiedenis,
verklaren? In welke mate leidde economische ontwikkeling in het verleden ook tot
menselijke ontwikkeling, afgemeten aan welzijn, ongelijkheid, etc.?
69

Prijs Vlaamse Wetenschappelijke Stichting
In 1928 werd de Vlaamse Wetenschappelijke Stichting opgericht ter ondersteuning van
verschillende Vlaamse wetenschappelijke initiatieven. Sinds 2002 reikt de Stichting
beurtelings een prijs uit in de Humane, de Exacte en de Biomedische wetenschappen;
zij doet dit in het kader van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten. De geldprijs ter waarde van € 10.000 is bedoeld voor
jonge onderzoekers (tot 40 jaar). In 2011 wordt de prijs uitgereikt in de Humane
Wetenschappen.
Laureaat 2011: Anne WINTER
Academische Fondsen en Prijzen
Anne Winter (°1980) studeerde geschiedenis aan de VUB en de London School of
Economics. Ze promoveerde in 2007 aan de VUB met grootste onderscheiding en
felicitaties van de jury op een proefschrift getiteld “Patterns of Migration and Adaptation
in the Urban Transition: Newcomers to Antwerp, 1760-1860”, dat in 2009 uitgegeven
werd bij de Londense uitgeverij Pickering & Chatto. Na een loopbaan als
respectievelijk aspirant en postdoctoraal onderzoeker van het Fonds voor
Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen, werd ze in 2010 docent aan de vakgroep
Geschiedenis van de VUB, waar zij in 2011 ook directeur werd van het
onderzoekscentrum Historisch Onderzoek naar Stedelijke Transformatieprocessen
(HOST). Als gastonderzoeker verbleef zij onder meer aan Somerville College
(University of Oxford), de École des hautes études et sciences sociales (Parijs) en de
Universität Salzburg.
Haar onderzoek concentreert zich op sociaaleconomische problemen van de Nieuwe
Tijd en de negentiende eeuw, met een bijzondere aandacht voor migratie, sociaal
beleid, verstedelijking en arbeidsverhoudingen in de transitieperiode 1750-1850, en dit
in een internationaal comparatief perspectief. Zij organiseerde verscheidene
conferenties en publiceerde diverse boeken en wetenschappelijke artikels in het
Engels, Nederlands, Frans en Duits over onder meer migratie, landloperij,
vondelingen, armenzorg en stadsgeschiedenis, die op een brede internationale
belangstelling konden rekenen. In 2010
werd haar door de Onderzoeksraad van
de VUB de zesjaarlijkse Prijs Ignace
Vanderschueren toegekend voor het beste
doctoraat in de humane weten schappen.
70

VLAC – jaarverslag 2011
Voorstelling
Het Vlaams Academisch Centrum voor Wetenschappen en Kunsten werd in 1999
opgericht als een instituut voor internationale wetenschappelijke contacten op
excellentieniveau. Naar het voorbeeld van de vele Institutes for Advanced Study die
internationaal zeer succesvol zijn, zoals het IAS in Princeton en het NIAS in Nederland,
groeide het VLAC uit tot een sabbatical centrum – uniek in Vlaanderen – waar reeds
gevestigde onderzoekers, wetenschappers en kunstenaars een bepaalde periode
kunnen wijden aan een eigen onderzoeksproject, ver weg van de dagelijkse routine en
verplichtingen van de thuisinstelling.
Het VLAC is ondertussen niet langer een bescheiden IAS. De laatste jaren kende
VLAC - mede dankzij de inspanningen van de directeur - een veel bredere instroom
van fellows met onder meer clusters waarin meerdere binnen- en buitenlandse
onderzoekers samenwerken rond een centraal thema. De mooie ligging van het
Troongebouw in het centrum van Brussel biedt overigens de ideale omstandigheden
om een weliswaar kleine, maar interactieve intellectuele onderzoeksgemeenschap te
creëren.
Activiteiten 2011
Eerste semester
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
• 07/01/2011: Welkomstdrink VLAC
• 17/01/2011: VLAC Lunch in de Universitaire Stichting
• 27/01/2011: Lezing Prof. Mark Clarke en Prof. Sven Dupré + broodjeslunch
• 10/02/2011: Lezing Prof. Anat Feinberg + broodjeslunch
• 24/02/2011: Lezing Prof. Marc Pallemaerts + broodjeslunch
• 10/03/2011: VLAC broodjeslunch
• 15/03/2011: Lunch in de Universitaire Stichting in aanwezigheid van EURIASfellows
Prof. Tikhonov & Prof. Moura
• 07/04/2011: Lezing Prof. Mary Lindemann en Prof. Guido Marnef + broodjeslunch
• 12/05/2011: Lezing Prof. Craig Harline + lunch in de Universitaire Stichting
• 17/05/2011: Bezoek van Prof. Andrew Sors (Rector Collegium Budapest) + koffie
• 19/05/2011: Broodjeslunch + bezoek Museum Coudenberg: inleiding door Prof.
Marc De Mey
71

• 30/05/2011: Conferentie Prof. Robert Babcock “The Temple of Wisdom and the
Temple of Solomon in the Brussels Psychomachia (MS 10066-77)” in
de Koninklijke Bibliotheek Brussel
• 07/06/2011: Bezoek rector and vice-rector UCLV Cuba + broodjeslunch
• 09/06/2011: Lezing Prof. Robert Babcock + lunch in de Universitaire Stichting
• 10/06/2011: Bezoek Olivier Bouin & Mylène Trouvé (EURIAS)
• 16/06/2011: Symposium Prof. Mark Clarke en Prof. Sven Dupré “Transmission of
Artists’ Knowledge”
• 23/06/2011: Afsluiten eerste semester
Tweede semester
• 13/10/2011: Lezing Prof. Gordon Wilson en Prof. Carlos Steel
• 21/10/2011: Bezoek Prof. Alan Gilchrist (Rutgers University)
• 04/11/2011: Bezoek Prof. Sami Pihlström, Director of the University of Helsinki
• 10/11/2011: Lezing Prof. Evgeny Kazartsev en Prof. Werner Waterschoot
• 23/11/2011: Lezing Prof. Pietro Roccasecca en Prof. Marc De Mey
• 01/12/2011: Lezing Prof. Patrick De Leenheer en Prof. Wim Michiels
• 08/12/2011: Lezing Prof. Peter Schröder en Prof. Randall Lesaffer
• 15/12/2011: Lezing Prof. Andrew Turner en Prof. Steven Vanderputten
• 15/12/2011: Lunch voor het secretariaat van de Academie, bereid door de fellows
• 15/12/2011: Bezoek Museum Coudenberg
• 19/12/2011: Lunch in de Universitaire Stichting + bezoek en lezing Prof. Clemena
Antonova (voormalig VLAC-fellow)
Overzicht Fellows 2011
VLAC Fellows
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
1. Language, Alienation and Hybrid Identity in the Literary Works of Exiled Iraqi-
Jewish Writers.
• Heidy Muller (VUB)
01/02/2011 – 28/02/2011
• Anat Feinberg (Hochschule für Jüdische Studien Heidelberg)
01/02/2011 – 28/02/2011
2. Philosophical Methodology for a Practice-Based Philosophy of Mathematics
• Benedikt Löwe (Universiteit Amsterdam)
01/09/2010 – 31/01/2011
• Jean Paul Van Bendegem (VUB)
01/09/2010 – 31/01/2011
72

Vlaams Academisch Centrum – VLAC
3. Aristotle’s Heirs: a brief history (322 BC-200 AD)
• Han Baltussen (University of Adelaide)
01/09/2010 – 15/01/2011
• Carlos Steel (KULeuven)
01/09/2010 – 15/01/2011
4. European and international law as instruments of environmental protection in a
globalising world: interactions between EU external action, EU law and
international environmental governance
• Marc Pallemaerts (Universiteit Amsterdam)
01/01/2011 – 30/06/2011 en 01/11/2011 – 30/11/2011
• Marc Maresceau (UGent)
01/01/2011 – 30/06/2011 en 01/11/2011 – 30/11/2011
5. Political Culture in Three Early Modern Cities: A Comparative Study of
Amsterdam, Antwerp and Hamburg, 1650-1790
• Mary Lindemann (University of Miami)
01/01/2011 – 30/06/2011
• Guido Marneff (Universiteit Antwerpen)
01/01/2011 – 30/06/2011
6. Religious Wars at Home: The Impact of the Reformation on Families
• Craig Harline (Brigham Young University)
01/04/2011 – 30/06/2011 en 01/04/2012 – 30/04/2012
• Jan Roegiers (KULeuven)
01/04/2011 – 30/06/2011 en 01/04/2012 – 30/04/2012
7. The Abbey of Gembloux as an Intellectual Center in the Eleventh Century
• Robert Babcock (University of North Carolina)
01/05/2011 – 30/06/2011 en 01/05/2012 – 30/06/2012
• Albert Derolez
01/05/2011 – 30/06/2011 en 01/05/2012 – 30/06/2012
8. Knowledge and Skepticism
• Igal Kvart (Hebrew University)
01/02/2011 – 31/03/2011, 07/05/2011 – 30/06/2011 en 07/09/2011 –
14/10/2011
• Igor Douven (KULeuven)
01/02/2011 – 31/03/2011, 07/05/2011 – 30/06/2011 en 07/09/2011 –
14/10/2011
73

Vlaams Academisch Centrum – VLAC
9. Innovative Adaptation by the Vlaamse Primitieven of Pre-existing Techniques of
Oil Painting
• Mark Clarke (Universiteit Amsterdam)
01/01/2011 – 31/05/2011 en 01/09/2011 – 31/01/2012
• Sven Dupré (UGent)
01/01/2011 – 31/05/2011
• Koenraad Jonckheere (UGent)
01/09/2011 – 31/01/2012
10. A Critical Edition of Henry of Ghent’s Quaestiones ordinariae (=Summa), art. 53-
55
• Gordon Wilson (North Carolina University)
01/09/2011 – 30/06/2012
• Carlos Steel (KULeuven)
01/09/2011 – 30/06/2012
11. South Netherlands Sources of the European Syllabotonic Verse of the Early
Modern Times
• Evgeny Kazartsev (State University of St. Petersburg)
01/09/2011 – 31/01/2012
• Werner Waterschoot (KANTL)
01/09/2011 – 31/01/2012
12. Classical Scholarship in Mediaeval Flanders
• Andrew Turner (University of Melbourne)
01/09/2011 – 28/02/2012
• Steven Vanderputten (UGent)
01/09/2011 – 28/02/2012
13. Mathematical models of quorum sensing
• Patrick De Leenheer (University of Florida)
01/09/2011 – 30/06/2012
• Wim Michiels (KULeuven)
01/09/2011 – 30/06/2012
14. Theory of Vision and Theory and Methods of Realistic Representation in 15th
Century Painting
• Pietro Roccasecca (Accademia di Belle Arti di Roma)
01/09/2011 – 30/06/2012
74

15. Early modern political philosophy of interstate-relations 1600-1713
• Peter Schröder (University College London)
01/09/2011 – 30/04/2012
• Randall Lesaffer (KULeuven)
01/09/2011 – 30/04/2012
EURIAS Fellows
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
1. On the Roads of Knowledge: Academic Migrations and European Training in
American, Russian and Japanese University-Educated Elites, 1870-1939
• Natalia Tikhonov Sigrist (Université de Genève – Switserland & Ecole des
Hautes Etudes en Sciences Sociales (Paris))
01/09/2011 – 30/06/2012
• Hilde Symoens (UGent)
01/09/2011 – 30/06/2012
2. A Comparative Study of Postcolonial Atlantic Literatures in the XXth and XXIst
Century: Circulations, Exchanges and Literary Migrations in the Atlantic Area, in
the XXth and XXIst Century
• Jean-Marc Moura (Université de Paris Ouest-Nanterre-La Défense)
01/09/2011 – 30/06/2012
• Lieven D’Hulst
01/09/2011 – 30/06/2012
75

Adviesraad VLAC
De Adviesraad evalueert de kandidaturen en maakt een selectie. Deze raad kan via
schriftelijke rapportering een beroep doen op externe referenten. De definitieve
beslissing wordt door de Bestuurscommissie van de Academie genomen.
Samenstelling 2011
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
Directeur VLAC M. De Mey
Voorzitter KVAB P. Jacobs
Vast secretaris KVAB G van Outryve d’Ydewalle
Dertien leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar en evenredig
verdeeld over de Vlaamse universiteiten en vijf domeinen (exacte en toegepaste
wetenschappen, biomedische wetenschappen, gedragswetenschappen, kunsten):
• K. De Jonge (Kunsten, Toegepaste Wetenschappen, KULeuven)
• E. Lox (Technische Wetenschappen, Umicore Research, Group R&D)
• L. Michiels (Technische Wetenschappen, Proviron nv)
• A. Oosterlinck (Technische Wetenschappen, associatie KULeuven)
• R. Gijbels (Natuurwetenschappen, exacte wetenschap pen, UA)
• J. Peters (Natuurwetenschappen, ingenieursweten schap pen, KULeuven)
• J. Vandekerckhove (Natuurwetenschappen, biomedische weten schap pen,
UGent)
• W. Dewachter (Menswetenschappen, gedragswetenschap pen, KULeuven)
• L. Tasmowski (Menswetenschappen, cultuurwetenschappen, UA)
• K. Versluys (Menswetenschappen, literatuurwetenschappen, UGent)
• H. Sabbe (Kunsten, kunst en muziek, UGent)
• C. Van de Velde (Kunsten, cultuurwetenschappen, VUB)
Voor de biomedische wetenschappen werd eveneens een beroep gedaan op de
Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België:
• B. Himpens (vast secretaris Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België, biomedische wetenschappen)
De Adviesraad vergaderde in 2011 op 24 januari, 18 april en 24 oktober. Op
7 november werd zij uitzonderlijk samengeroepen om de kandidaturen voor de
EURIAS-fellowships te evalueren.
76

Stuurgroep VLAC
De stuurgroep bepaalt het algemeen beleid van het Vlaams Academisch Centrum en
werd in 2006 samengesteld om de vernieuwingen binnen VLAC uit te werken en te
stroomlijnen. Samengesteld uit leden van de Academie, die door hun ervaring en/of
interesse een zekere expertise hebben inzake Institutes for Advanced Study, vervangt
de stuurgroep de Algemene Vergadering van het Forum. Om de contacten en inbreng
van andere wetenschappelijke instellingen te behouden, werden eind 2007 drie
externe leden bijkomend opgenomen.
Samenstelling 2011
Vlaams Academisch Centrum – VLAC
Voorzitter KVABP. Jacobs
Vast secretaris KVAB G. van Outryve d’Ydewalle
Dertien leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar:
• H. De Dijn (Menswetenschappen, KULeuven)
• M. De Mey (Menswetenschappen, UGent)
• A. Derolez (Menswetenschappen, VUB)
• F. Dumortier (Natuurwetenschappen, UH)
• R. Gijbels (Natuurwetenschappen, UA)
• R. Hoozee (Kunsten)
• W. Prevenier (Menswetenschappen, UGent)
• H. Sabbe (Kunsten, UGent)
• J. Thas (Natuurwetenschappen, UGent)
• H. Van der Wee (Menswetenschappen, KULeuven)
• W. Van Gerven (Menswetenschappen, KULeuven)
• K. Versluys (Menswetenschappen, UGent)
• D. Willems (Menswetenschappen, UGent)
Drie externe leden:
• E. Monard (FWO)
• D. Raspoet (VRWB)
• M. Nicholson (Fulbright Foundation)
77

Jaarverslag Contactfora 2011
Contactfora
De Academie coördineert jaarlijks ongeveer 25 wetenschappelijke bijeenkomsten of
contactfora. Deze hebben tot doel Vlaamse wetenschappers of kunstenaars te
verenigen rond specifieke thema’s in de natuurwetenschappen (inclusief de
biomedische wetenschappen), de menswetenschappen en de kunsten. Ook
anderstalige landgenoten en buitenlandse gasten kunnen uitgenodigd worden.
De organisatoren kunnen beschikken over de infrastructuur van de Academie en een
toelage van 2500 euro. Zij moeten wel handelingen publiceren, hetzij in eigen beheer
(in eigen reeks), hetzij door de Academie zelf.
Activiteiten 2011
Contactfora
• 10 en 11 februari: M. Vanmaele (UGent): “AFMathConf 2011”
• 14 februari: E. Brems (UGent): “Traditional Law in Post Conflict Legal and
Judicial Development Aid in Africa”
• 17 en 18 februari: J. De Vuyste (VUB): “PhD’s in Logic III”
• 25 en 26 februari: K. Van Heuckelom (KU Leuven): “Midden-Europa en de
Nederlanden. Literaire inspiraties, variaties, combinaties”
• 18 maart: E. Brems (UGent): “The role of national human rights institutions in the
protection of social and economic rights”
• 19 maart: R. Weynants (KMS): “Cosmology”
• 22 maart: G. Van Huylebroeck (UGent): “Multifunctionaliteit en lokale identiteit
als paradigma’s voor een duurzame en competitieve landbouw”
• 26 mei: K. Verboven (UGent): “Land and Natural resources in the Roman World”
• 16 juni: S. Dupré (UGent): “Transmission of Artists’ Knowledge”
• 20 juni: P. Van Rompuy (KU Leuven): “Expertencolloquium over de gerechtelijke
hervorming”
• 5 tot 7 september: T. D’Haen (KU Leuven): “A World History of Literature”
79

Contactfora
• 9 september: L. Storme (UGent): “Coding Theory and Cryptography IV”
• 14 september: P. Baekelmans (Solvay): “IUPAC-day in Brussels”
• 14 en 15 september: J. Mees (VLIZ): “Living with changing seas. Climate
change impacts on the Europeaan marine environment”
• 12 oktober: K. De Feyter (UA): “Subsidiarity and multilevel governance”
• 26 tot 28 oktober: K. Verstrynge (VUB): “McLuhans Philosophy of Media –
Centennial Conference”
• 27 oktober: J. Dewilde (Koninklijk Conservatorium Antwerpen): “De culturele
betekenis van de omroeporkesten. Verleden tijd of ook nog toekomstige tijd?”
• 16 november: J. Anné (KU Leuven): “Life, death and survival of microorganisms”
• 18 en 19 november: H. Bocken (UGent): “Jaarvergadering 2011 van de
VVSRBN”
• 18 en 19 november: S. Vanderputten (UGent): “Medieval Liège at the
crossroads of Europe: Monastic society and culture 900-1300”
• 25 november: R. Opsommer (UGent): “Feodaliteit en Leenrecht in West-Europa”
• 30 november: P. Van Rompuy (KU Leuven): “De Gerechtelijke Hervorming”
• 1 en 2 december: G. Vermeesch (VUB): “War, the state and entrepreneurs in
early modern Europe”
• 1 tot 3 december: M. Nyssen (UGent): “E-Health: from promises to results”
• 5 en 6 december: S. Parmentier (KU Leuven): “Transitional justice: an
interdisciplinary approach”
• 12 december: Y. Engelborghs (KU Leuven): “Synthetic Biology: The future of
(bio)chemistry”
80

Dossiers
ingediend
Overzicht
Onderstaande tabel geeft u een overzicht in cijfers van het totaal aantal ingediende
dossiers eind 2011:
Publicaties
Contactfora
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Tot.
11 5 13 17 23 32 32 29 37 24 26 30 25 304
goedgekeurd 9 5 13 15 21 29 32 28 33 20 23 30 23 281
afgekeurd 0 0 0 0 2 3 0 0 4 4 3 0 2 18
voorbehoud 2 0 0 2 0 0 0 1 0 0 0 0 0 5
Contactforum
georganiseerd
Handelingen
gepubliceerd
2 9 8 14 23 21 37 27 32 19 22 23 26 263
0 4 2 2 8 8 14 12 10 12 9 7 6 94
In 2011 werden 6 proceedings, van de reeds georganiseerde contactfora, in het beheer
van de Academie gepubliceerd (zie publicaties).
81

Adviesraad Contactfora
De Adviesraad evalueert de kandidaturen en maakt een selectie. Deze raad kan via
schriftelijke rapportering een beroep doen op externe referenten. De definitieve
beslissing wordt door het Uitvoerend Orgaan (de Bestuurscommissie van de
Academie) genomen.
Samenstelling 2011
Voorzitter KVAB Jacobs P.
Vast secretaris KVAB van Outryve d’Ydewalle, ridder Géry
Twaalf leden van de Academie verkozen voor een periode van drie jaar en evenredig
verdeeld over de Vlaamse Universiteiten en vijf domeinen (exacte en toegepaste
wetenschappen, biomedische wetenschappen, gedragswetenschappen, kunsten).
Voor de biomedische wetenschappen werd eveneens een beroep gedaan op de
Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België.
• Clarysse W. (Menswetenschappen, Klassieke Studies, KU Leuven)
• Dobbelaere K. (Menswetenschappen, sociale wetenschappen, KU Leuven)
• Himpens B. (vast secretaris Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België, biomedische wetenschappen)
• Jacobs P. (Natuurwetenschappen, interfasechemie, KU Leuven)
• Sabbe H. (Kunsten, kunst en muziek, UGent)
• Strauven F. (Kunsten)
Contactfora
• Ulens S. (Technische Wetenschappen)
• Van de Velde C. (Kunsten, cultuurwetenschappen, VUB)
• Van Landeghem H. (Technische Wetenschappen, UGent)
• Van Landuyt J. (Natuurwetenschappen)
• Verstraete W. (Natuurwetenschappen, UGent)
• Verhofstadt-Denève L. (Menswenteschappen)
82

Activiteiten 2011:
Centrum voor Europese Cultuur
Jaarverslag 2011 van het Centrum voor Europese Cultuur
6 april 2011: Image and Reality in art and life: the case of Bernini and Goethe
Professor Basil Markesinis is buitenlands lid van de Klasse Menswetenschappen van
de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten en een
wereldautoriteit in zijn domein. Hij behaalde niet alleen een doctoraat in de Rechten in
Athene (summa cum laude), maar ook aan de Universiteit van Oxford. Nadien werd hij
fellow aan het vermaarde Trinity College in Cambridge en hoogleraar aan de
universiteit van Londen. Daarnaast behaalde hij tal van eredoctoraten (Sorbonne,
Gent, enz.) en wereldvermaarde prijzen en titels.
Hoewel het onderzoeksdomein van Markesinis het vergelijkende en Anglo-
Amerikaanse recht is, bestrijken zijn kennis en interesse een veel groter domein en
getuigen zijn publicaties van een algemene en grote eruditie. Eén van Markesinis
meest recente publicaties is “The Duality of Genius. Shades, blemishes, and vices in
the lives of great achievers”. In dit boek gaat hij in op de meer onbekende, vaak minder
aantrekkelijke kant van het leven van buitengewone mensen zoals Mozart, Goethe of
Bernini. En niet alleen gaat hij in op deze duistere kant, maar hij stelt zich ook de vraag
waarom deze aspecten nooit goed onderzocht zijn. Werd het gewoon vergeten? Of
was er sprake van opzettelijk negeren? Vertrekkend vanuit deze studie ging de
welgesmaakte lezing van Markesinis nader in op de levens van Bernini en Goethe.
2 mei 2011: De ontdekking van een fout bij Leonardo Da Vinci
Een bericht van Dr. Dirk Huylebrouck (Departement Architectuur Sint-Lucas) werd
uitgebreid overgenomen in de pers: na meer dan 500 jaar ontdekte de Nederlandse
wiskundige kunstenaar Rinus Roelofs (Hengelo) een mathematische fout in het werk
van Leonardo da Vinci (Vinci, Italië, 15 april 1452 – Amboise, Frankrijk, 2 mei 1519).
Het bereikte zelfs de internationale pers, nadat ook Scientific American erover
rapporteerde.
Op allerhande fora roept deze ontdekking vragen op:
• Hoe kan het dat de geniale Leonardo da Vinci, “Il più grande Italiano di tutti i
tempi”, een fout beging? Of betreft het een opzettelijke vergissing met een
mystieke code die nieuwe stof kan opleveren voor Dan Brown?
83

Centrum voor Europese Cultuur
• Was Leonardo misschien een debuterend kopiïst van Chinese tekeningen, zoals
Gavin Menzies beweert in zijn boek “1434: The Year a Magnificent Chinese
Fleet Sailed to Italy and Ignited the Renaissance”?
• Beging Leonardo wel een fout? Als Rinus Roelofs de fout van Leonardo al
enkele jaren geleden ontdekte, en erover sprak in een congres voor
wiskundigen, waarom dan trok het bericht plots nu de aandacht?
Met deze prikkelende vragen boeiden de heren Roelofs en Huylebrouck het talrijk
opgekomen publiek.
16 mei 2011: Voorjaarsconcert: Levente Kende speelt Liszt
Franz Liszt werd 200 jaar geleden geboren. Om deze verjaardag kleur te geven,
organiseert het Centrum voor Europese Cultuur in 2011 zowel een voorjaarsconcert
als een eindejaarsrecital. Het voorjaarsconcert, door Levente Kende, had plaats op
maandag 16 mei.
Levente Kende werd geboren te Budapest en studeerde aan het Bartók
Conservatorium en aan de Liszt-Academie. Daarna studeerde hij te Moskou aan het
Tsjaikovsky-Conservatorium. Hij behaalde het Hoger Speciaal Diploma in het
Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel. Hij won de “Alex de Vriesprijs” en van
1977 tot 1980 was hij assistent van Maestro C. Zecchi in Salzburg. Hij concerteerde in
alle landen van Europa. Hij nam pianowerken van Liszt op 2 CD’s op. In 2000 heeft hij
het pianoconcerto van Luc Van Hove voor CD opgenomen. In 2010 speelde hij met
deFilharmonie van Antwerpen de wereldcreatie van het 2de pianoconcerto van Luc
Van Hove.
Zo’n 120 muziekliefhebbers daagden op voor dit prachtige voorjaarsconcert.
15 juni: Spectra Ensemble: Academieleden in concert
Op woensdag 15 juni concerteerde het Spectra Ensemble o.l.v. Filip Rathé in het kader
van de concertreeks georganiseerd door het Centrum voor Europese Cultuur.
Het programma bracht werk van drie leden van de Academie: André Laporte, Lucien
Posman en Luc Brewaeys.
Van erelid André Laporte (die op 12 juli 80 zou worden) werd “Litanie con epitaffio”
uitgevoerd, een compositie die in 1994 in opdracht van het Spectra Ensemble werd
gecomponeerd, en die de componist opdroeg aan de nagedachtenis van vier
overleden vrienden componisten, die allen deel uitmaakten van de in de zestiger jaren
opgerichte componistengroep Spectra.
84

Centrum voor Europese Cultuur
Van Lucien Posman werd de indrukwekkende cantate “The Book of Thel” op teksten
van William Blake ten gehore gebracht, met brio gezongen door de mezzo-sopraan
Charlotte Riedijk.
Ten slotte kwam Luc Brewaeys (oud-student van Laporte) aan de beurt met een
recente virtuoze en klankrijke compositie genaamd naar een single malt whisky:
“Cardhu”.
De drie composities werden uitstekend vertolkt door een op hoog niveau musicerend
Spectra Ensemble onder leiding van een gedreven en bijzonder accurate Filip Rathé.
Het talrijk opgekomen publiek bleek bijzonder opgetogen over de kwaliteit van de
uitgevoerde werken en het hoge peil van de uitvoeringen.
12 september: Herman Van Goethem: Naar een museum voor Shoa en
mensenrechten: Kazerne Dossin te Mechelen
Op 12 september gaf Herman Van Goethem, hoogleraar UA en tevens lid van de
Academie, in zijn hoedanigheid van curator een voordracht over het concept om van
de Kazerne Dossin een museum voor Shoa en Mensenrechten te maken. Hij werd
gevraagd omwille van zijn expertise: als jurist en als historicus heeft hij immers gewerkt
aan een studie over de bestuurlijke collaboratie in België tijdens de periode 1940-1944.
De Kazerne ombouwen tot een museum voor Shoa (Holocaust) en mensenrechten is
geen sinecure. Er is de Holocaust die tevens het globale thema van de mensenrechten
impliceert. Maar hoe pak je dat aan?
Aan de ene kant had men de ambtenaren en de politie die legaal discriminatieopdrachten
uitvoerden. Aan de andere kant waren er de joden die de reglementen
wilden volgen en die in de rij wilden blijven lopen: “Als je de bus niet meer op mocht
dan ging je te voet, je deed dit gewoon”.
Na een langdurige reflectie volgde een mission statement van de Kazerne Dossin, dat
werd goedgekeurd door de Raad van Bestuur van de vzw; later werd dit nog
uitgebreid.
“Kazerne Dossin vertrekt vanuit het historische verhaal van Jodenvervolging en de
Holocaust in relatie tot de Belgische casus, om te reflecteren over hedendaagse
fenomenen van racisme en uitsluiting van bevolkingsgroepen en over discriminatie
omwille van afkomst, geloof, overtuiging, huidskleur, geslacht, geaardheid. Aldus
opgevat, draagt dit museum fundamenteel bij tot een educatief maatschappelijk project
waarin burgerzin, democratische weerbaarheid en verdediging van individuele
basisvrijheden centraal staan.”
Herman Van Goethem begon de lezing met aan te halen dat er eigenlijk van die
periode zo goed als ‘niets’ tastbaars te vinden is. Toch heeft men een aantal interviews
kunnen opnemen van een schaars aantal getuigen die reeds eerder interviews hadden
gegeven, maar waarvan de oude opnames te fragmentarisch en niet bruikbaar waren,
en aan wie doorgaans niet de vragen werden gesteld die nu voor het historisch
85

Centrum voor Europese Cultuur
onderzoek van belang zijn. Uit alle getuigenissen werd dan telkens een 10-tal minuten
gefilterd die aan het publiek zullen worden getoond.
De tentoonstelling bevat zowel audiovisueel materiaal als geschreven documentatie
en richt zich didactisch vooral op leerlingen uit het secundair onderwijs met het doel
hen te sensibiliseren.
Elke verdieping – en er zijn er drie – zal geïnspireerd worden door één enkel begrip.
Een ervan is ‘massa’. In deze term schuilt het gevaar voor het gedrag van het individu
gestuurd door de groep.
’Als men 10 jaar na de tentoonstelling nog terugdenkt aan het bezoek aan de Kazerne
zal het niet de geschiedenis zijn die men blijft onthouden maar hopelijk blijven enkele
kapstokken als boodschap in het geheugen vasthaken. Dat is het doel van de
tentoonstelling’.
De daaropvolgende discussie was al even boeiend als de voordracht zelf. Standpunten
werden ingenomen, suggesties werden gedaan en termen zoals Jodenhaat en
antisemitisme werden zorgvuldig gewogen.
De tentoonstelling zou opengaan voor het publiek in september 2012.
20 september: Walter Van Doninck: To be or not to be? We bring the answer.
…maar wanneer?
Op dinsdag 20 september 2011 gaf Walter Van Doninck, onderzoeksdirecteur bij het
FWO, professor experimentele natuurkunde aan de VUB en sinds 2000 gedetacheerd
als een van de coördinatoren van het CMS experiment, een uiteenzetting over de
“Large Hadron Collider” (LHC) van CERN te Genève. Walter Van Doninck kwam
speciaal voor de gelegenheid naar Brussel om over de meest opmerkelijke resultaten,
‘heet van de naald’ te spreken voor een algemeen, maar geïnteresseerd publiek.
In deze voordracht werd de klopjacht naar het Brout-Englert-Higgs boson (BEH boson)
belicht. Maar liefst 46 jaar is men naar dit deeltje op zoek. Want indien het zou
gevonden worden zal men begrijpen waarvan de massa van de elementaire deeltjes
in de natuur afkomstig is.
In begrijpelijke termen en met veel fotomateriaal werd het internationale Large Hadron
Collider (LHC)-project beschreven en dit zowel voor de gigantische LHC-versneller zelf
als voor de experimenten die hiermee worden uitgevoerd.
Het CERN is vandaag het grootste laboratorium voor elementaire deeltjesfysica ter
wereld. Het LHC-experiment wordt uitgevoerd in een buis met een omtrek van maar
liefst 27 km. Aan een snelheid van 99,9999991% van de lichtsnelheid leggen
duizenden miljarden protonen meer dan 11000 rondjes van 27 km af per seconde. Om
de protonen te versnellen tot bijna de lichtsnelheid is een sterker vacuüm vereist dan
dat van de interstellaire ruimte. Met een exploitatietemperatuur van -271,25°C, 1,9°C
graden boven het absoluut nulpunt, is dit de koudste plaats in het heelal. Afkoeling van
de 32000 ton materiaal gebeurt met supervloeibaar helium.
Wanneer de protonenbundels frontaal tegen elkaar in botsing treden wekken zij in een
zeer kleine ruimte en zeer kortstondig een temperatuur op die meer dan een miljard
keer hoger is dan in het centrum van de zon en wordt er een grote verscheidenheid
86

van zeer instabiele deeltjes, met ultrakorte vervaltijd, geschapen. Om de signalen van
de ca. 600 miljoen botsingen per seconde te meten en op te slaan, hebben de
wetenschappers van het CERN en hun partners vier reusachtige detectoren gebouwd
die de eigenschappen van de vervalproducten van de geproduceerde deeltjes
opmeten met een ongeëvenaarde precisie. Het CMS experiment (Compact muon
collider) is er één van.
De wetenschappers zijn nu ijverig aan het zoeken of in deze “soep” ook de
overlevende afvalproducten van het BEH boson aanwezig zijn. Volgens Walter van
Doninck zal er pas echt uitsluitsel zijn op het einde van 2012 als het LHC-experiment
op volledig vermogen werkt. Op dat ogenblik zal de machine 50 petabytes aan
informatie geleverd hebben: het equivalent van 10 miljard keer de verzamelde werken
van Shakespeare!
Het LHC-experiment zal ongeveer 4 miljard euro kosten. Maar CERN heeft al
aangetoond hoeveel de spitstechnologie, ontwikkeld rond zijn grote experimenten, aan
industriële spin-off heeft opgebracht: denk maar aan supergeleidende magneten,
medische scanners (PET) en zeker het World Wide Web. Het CERN, waar het web
ontwikkeld werd, heeft een verdere stap gezet in de gedecentraliseerde informatica.
Om de gegevens te analyseren zijn tienduizenden computers operationeel in het
wereldwijde “GRID”.
Ook moet men inzien dat de zoektocht naar het BEH boson maar een stap is in het
ontrafelen van de mysteries van ons heelal en het bevestigen van de bestaande
modellen om het te beschrijven.
Want het is nu goed geweten dat wij vandaag slechts 4,6 % van alle materie in het
heelal zien en begrijpen. De rest, de donkere materie en de donkere energie zijn nog
onbegrepen. Werk voor de astro-deeltjes fysici!
Meer info? PPT-presentatie op de website van het KVAB,
http://www.kvab.be/downloads/CEC_presentatie_CERN.pdf
12 oktober: Themadag Spanje
Centrum voor Europese Cultuur
Op de Spaanse Nationale feestdag werd een themadag georganiseerd “Spanje en de
Lage Landen: een gedeeld of verdeeld verleden”. In aanwezigheid van Z.E. Silvia
Iranzo, ambassadeur van Spanje in België, Z.E. Johan Swinnen, ereambassadeur van
België in Spanje, die ook sprak op het symposium en mevrouw Carmen Bernard,
Consul Generaal van Spanje, konden 120 cultuurminnaars en -specialisten,
waaronder diverse hoogleraren, docenten Spaans en docenten Vertaler-Tolk, evenals
studenten, genieten van een gevarieerde dag.
De dag werd geopend door Prof. dr. Robert Verdonk, UAntwerpen, die een rijk
geïllustreerde lezing gaf over de evolutie van het Spaanse taal van lokaal dialect tot
wereldtaal:
87

Centrum voor Europese Cultuur
“De ontdekking van Amerika door Columbus, wiens overtochten gesponsord werden
door de koningin van Castilië, opende nieuwe, onvermoede, expansiemogelijkheden
voor de Spaanse taal. Vandaag de dag wordt ze in de twintig Spaans-Amerikaanse
landen gesproken door meer dan 95% van de globale bevolking. Is dit het gevolg van
een systematische hispaniseringspolitiek van de Spaanse Kroon? Of werd deze
expansie pas op gang gebracht door de jonge onafhankelijke republieken die
naderhand uit het Spaanse koloniaal imperium zijn ontstaan?”
De tweede lezing werd gegeven door Prof. J.M. Sánchez Ron, Real Academia
Española, die een uiteenzetting deed over de normering van de Spaanse taal in
wetenschap en technologie:
“‘Special attention will be paid to the modernization of the Academy during the last two
decades, with the preparation of electronic data banks which keep hundred of millions
of words and quotations extracted from literary, journalistic, scientific and oral
language, and also to two of her activities: the preparation of a new edition of the
Spanish language dictionary and the recent publication of a new grammar. Emphasis
will be made on the connection with the academies of the American Spanish speaking
countries”.
De namiddagsessie werd ingeleid door Johan Swinnen, die sinds 1 september 2011
ereambassadeur is en vanaf dan opnieuw op Belgische bodem woont. Spanje was zijn
laatste diplomatieke post:
“Het roterend EU-voorzitterschap kwam in 2010 eerst aan Spanje en vervolgens aan
België toe. Een uitgelezen kans om van dichtbij de Europese ontwikkeling, onder meer
op het vlak van de “economic governance”, te volgen, maar ook om er opportuniteiten
voor aanzwengeling van bilaterale dynamieken uit te putten. Het proces van de
Europese eenmaking wordt immers mede geschraagd door een pro-actieve aanpak
van de bilaterale relaties. En daarvoor is er veel ruimte, ook in de Belgisch-Spaanse
betrekkingen. Niet alleen op economisch en politiek vlak, doch ook in de culturele,
academische en consulaire sfeer. Publieke diplomatie speelt daarbij een rol die niet
onderschat mocht worden.”
Nadien was het de beurt aan Prof. dr. Werner Thomas, KULeuven met een lezing:
“De Zwarte Legende voorbij. Spanje, de Zuidelijke Nederlanden en de eerste
globalisering, 1500-1700.”
Deze lezing werd door iedereen bijzonder gesmaakt o.w.v. het vernieuwende en
verruimende karakter ervan.
“De moderne versie van de Zwarte Legende duikt nog steeds op in wetenschappelijke
publicaties, televisieprogramma’s, de pers en zelfs populaire strips, die op die manier
de kiem leggen voor de volgende generaties. Toch is ook een andere kijk op het
Spaanse verleden van de Nederlanden mogelijk, een die minder schatplichtig is aan
allerlei stereotiepen en vijandbeelden. Door de integratie van de Bourgondische
Nederlanden in de Spaanse monarchie gingen onze gewesten immers deel uitmaken
van een rijk ‘waarin de zon nooit onder ging’, en werden ze aangesloten op mondiale
circuits - politieke, maar ook economische en culturele - die de verschillende
88

Centrum voor Europese Cultuur
continenten met elkaar verbonden. Personen, goederen en ideeën uit de Nederlanden
circuleerden overzee en lieten er hun sporen na. Eerder dan rond de kerktoren weg te
rotten, stonden Zuid-Nederlanders op de eerste rij van een fenomeen dat historici
tegenwoordig de ‘eerste globalisering’ noemen. De lezing neemt het aandeel van onze
gewesten in dat proces onder de loep.”
Ten slotte werd het lezingengedeelte afgesloten door Prof. dr. Maarten Steenmeijer,
Radboud Universiteit Nijmegen, met een ontspannende ontdekkingstocht doorheen
vertalingen van literair werk van bekende en minder bekende Spaanse schrijvers. De
titel “De Spaanse literatuur als exportartikel” spreekt hier dan ook letterlijk boekdelen:
“Na de Gouden Eeuw van Cervantes en Quevedo drong er nauwelijks nog iets van de
Spaanse literatuur door tot het buitenland. In de eerste helft van de twintigste eeuw
was hier voorzichtig verandering in gekomen dankzij Unamuno, Ortega y Gasset en
García Lorca. Maar pas de laatste jaren begint de Spaanse literatuur echt mee te tellen
in de wereld. Dat is in hoge mate te danken aan wat men in Spanje “el best seller
español” noemt, een fenomeen waartoe schrijvers als Carlos Ruiz Zafón, Ildefonso
Falcones en Javier Sierra behoren. Wat behelst hun werk precies en waarom heeft het
zoveel internationaal succes? En welke andere Spaanse literatuur wist zich de laatste
decennia een plaats te veroveren buiten de grenzen van Spanje? Deze vragen vormen
de rode draad van deze lezing.”
Omdat de sfeer er goed in zat werd ook het discussiegedeelte een boeiende ronde
tafel dat verder werd gezet tijdens de receptie nadien.
27 oktober: Brassband Buizingen: Huldeconcert André Laporte 80 jaar
Naar aanleiding van de 80ste verjaardag van André Laporte werd in de troonzaal van
het Paleis der Academiën op 27 oktober 2011 een concert gegeven door Brassband
Buizingen o.l.v. Luc Vertommen, die de troonzaal letterlijk en figuurlijk omverblies met
hun betoverende uitvoering van de werken. Het concertprogramma was samengesteld
uit oorspronkelijke composities voor koperblazersensemble van componisten die allen
lid waren van de KVAB: August De Boeck, Paul Gilson, Marcel Poot, Victor Legley en
Peter Cabus. Als apotheose en climax werd “Exultation & Hymn” (creatie), (1931) van
de heer Laporte zelf uitgevoerd na een korte toespraak van de gehuldigde zelf. Omdat
er die dag een contactforum “De culturele betekenis van omroeporkesten. Verleden of
nog toekomstige tijd” plaats had op de academie, waarop het concert aansloot, kon het
200-koppige publiek ook rekenen op vele specialisten naast genodigden en academici.
28 november: Pianoduo Mephisto: Eindejaarsrecital
Het eindejaarsrecital van de Academie is ondertussen een jaarlijkse traditie, en werd
op maandag 28 november voor het eerst in het Albert II-auditorium van het Paleis der
Academiën gehouden. Dit jaar kon het publiek luisteren naar het virtuoze
89

Centrum voor Europese Cultuur
vierhandenwerk van Katrijn Simoens en John Gevaert die werken uitvoerden van Liszt
en Wagner, afgewisseld met enkele solowerken door John Gevaert. Climax van de
avond was Wagners “Tannhäuser Ouverture” (Transcr. voor piano duet door H. Von
Bülow) waarmee het duo in crescendo eindigde en het publiek overweldigde.
90

Commissie Centrum voor Europese Cultuur
Centrum voor Europese Cultuur
Eyskens M., voorzitter Deroo H.
Jacobs P., voorzitter KVAB Huys B.
Van Outryve d’Ydewalle, Ridder G., Storme M.
vast secretaris Strauven F.
Dejaegher S., secretaries Thys van den Audenaerde D.
Serrien E., mede-secretaris Van Caenegem, baron R.
Willaert F., voorzitter KANTL Van der Cruysse D.
Vandeweghe W., vast secretaris KANTL Veretennicoff I.
Beazar G. Waelkens C.
Boenders F. Wissaert R.
91

Lentecyclus
Veertiende Lentecyclus: “Nano-wetenschappen”
De Koninklijke Vlaamse Academie organiseert sinds 1998 elk jaar een Lentecyclus.
Telkens wordt in de loop van het voorjaar een welbepaald thema uitgediept in
meerdere sessies op verschillende dagen, waarbij specialisten terzake bepaalde
deelaspecten toelichten. In het verleden kwamen achtereenvolgens aan bod: “De
invoering van de Euro”, “Belgium Quo Vadis?”, “Troeven en Risico’s van de
Wetenschap”, “Media, Markt en Maatschappij”, “Kunst en Wetenschap”, “Immigratie”,
“Vergrijzing”, “Kunst als inspiratiebron voor Kunst”, nogmaals “Kunst en Wetenschap”,
“Kunst en engagement”, “Brein, bewustzijn, geest”, “Taal en gemeenschap” en
“Verovert China de Wereld?”.
Algemeen
Het thema van de Lentecyclus 2011 was nanowetenschappen. De nano -
wetenschappen spelen zich af in de grootteorde van een miljardste van een meter, wat
tot duizelingwekkende uitdagingen en mogelijkheden leidt. Of zoals de beroemde
fysicus Richard Feynman in 1959 al opmerkte: “There’s plenty of room at the bottom”.
Zowel door het observeren als door het maken van nieuwe types van moleculaire
organisatie op nanometerschaal kunnen we de ontwikkeling van nieuwe materialen en
systemen stimuleren. Zij hebben vaak onverwachte fysische (elektrische, optische en
mechanische), chemische en biologische eigenschappen. Op macroschaal leidt dat tot
de ontwikkeling van revolutionair nieuwe structuren, componenten en processen. Zo
bieden nanowetenschappen en nanotechnologieën niet alleen een breed potentieel
van maatschappelijke vooruitgang, maar zorgen ze ook voor werkgelegenheid.
Zeven internationaal erkende experts brachten een overzicht van de kennis en
technologische ontwikkelingen in dit domein. Naast wetenschappelijke concepten en
principes die aan de basis liggen van de nanowetenschappen, werden ook nieuwe
ontwikkelingen in de industrie, de landbouw, de geneeskunde en de gezondheidszorg
behandeld. Tevens werd aandacht gegeven aan potentiële gezondheidsrisico’s en
werden ethische aspecten bij het omgaan met deze technologieën besproken.
93

Programma
Lentecyclus
16 maart 2011: Inleiding tot de nano-wetenschap
• Welkom: Mark Eyskens
• Inleiding: Pierre Jacobs
• Yvan Bruynseraede: “Nanowetenschap en nanotechnologie: Industriële
revolutie van de 21ste eeuw?”
• David Reinhoudt: “Nanotechnologie, geen kleinigheid”.
23 maart 2011: Bio-aspecten en ethiek
• Cees Dekker: “Wetenschap op het grensvlak van nanotechnologie en biologie”
• Arie Rip: “Maatschappelijke en ethische aspecten van nanotechnologie”
30 maart 2011: Industriële toepassingen en risico’s
• Dirk Van Dyck: “Nanotechnologie: zegen of vloek?”
• Dominiek Reynaerts: “Nanomanufacturing: een uitdaging voor de machine -
bouw”
• Peter Hoet: “De gezondheidsrisico’s van nano-materialen”
94

Vlaamse Academische Stem – VLAST
VLAST (Vlaamse Academische Stem) is een vzw die opgericht werd in augustus 2004.
Zij is een samenwerkingsverband tussen de Koninklijke Academie voor Nederlandse
Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent en de Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB) in Brussel. Professor Mark Eyskens is er de
geestelijke vader en de voorzitter van. VLAST heeft tot doel de werking van beide
Academiën te ondersteunen. Ze kan, onder hun toezicht, eigen initiatieven
ontwikkelen. Het betreft overwegend gegidste bezoeken aan toptentoonstellingen,
waarbij ingepikt wordt op het aanbod van de grote musea. Bij wijze van initiatie in het
thema van die museumbezoeken worden in het Paleis der Academiën soms lezingen
gegeven door leden van de KVAB.
Bestuur
Tijdens haar algemene vergadering van 14 april 2011 heeft VLAST de heer Hugo
Brems, de voorzitter van de KANTL, ambtshalve opgenomen in haar raad van bestuur,
ter vervanging van de heer Willy Vandeweghe, de vroegere voorzitter van de KANTL.
Als voorzitter van de KVAB werd mevrouw Dominique Willems vervangen door de heer
Pierre Jacobs en als vast secretaris nam de heer Géry van Outryve d’Ydewalle de
plaats in van de heer Niceas Schamp.
Het bestuur 2011 was als volgt samengesteld:
• Namens de KVAB: de professoren Mark Eyskens (voorzitter), Géry van
Outryve d’Ydewalle (penningmeester) en Pierre Jacobs
• Namens de KANTL: de professoren Hendrik Van Gorp (ondervoorzitter),
Werner Waterschoot (secretaris) en Hugo Brems
• Bestuursleden van buiten de Academie: mevrouw Mieke Offeciers, de heren
Luc De Bruyckere, Paul De Keersmaeker en Aloïs Van de Voorde
Algemene Vergadering
VLAST
De algemene vergadering is samengesteld uit het bestuur, aangevuld met telkens
nog eens drie vertegenwoordigers van elke academie. Die vertegenwoordigers
waren in 2011:
• Voor de KVAB: de heren Luc Van Hove, Yvan Bruynseraede en Stan Beernaert
• Voor de KANTL: mevrouw Anne-Marie Musschoot en de heren Stefaan Van den
Bremt en Willy Vandeweghe
95

Activiteiten
In 2011 heeft VLAST 8 activiteiten georganiseerd, waarvan 6 tentoonstellingsbezoeken
en 2 lezingen. Een overzicht:
Leden
Tentoonstellingen
• 18/1 Lucas Cranach in Bozar 48 deelnemers
• 22/2 Bezoek villa Empain 57 deelnemers
• 5/5 Luc Tuymans in Bozar 39 deelnemers
• 8/6 Miró in het ING Cultuurcentrum 36 deelnemers
• 24/11 Horta Museum 40 deelnemers
• 13/12 Vlaamse Miniaturen in 41 deelnemers
de Koninklijke Bibliotheek onder wie 7 fellows
Lezingen
• 14/4 Lezing over de Arabische Lente door
prof. Jan Wouters
37 deelnemers
• 28/10 Lezing over Victor Horta door Barbara
Van der Wee
30 deelnemers
Eind 2011 bedroeg het aantal leden 106, een lichte aangroei ten opzichte van 2010
(101 leden)
Lidgeld
VLAST
Het lidgeld van VLAST blijft onveranderd 100 € bedragen.
96

Samenstelling VLAST
VLAST
Bestuur Eyskens Mark (voorzitter) Brems Hugo (voorzitter KANTL)
Van Gorp Hendrik (ondervoorzitter) De Bruyckere Luc
Waterschoot Werner (secretaris) De Keersmaeker Paul
van Outryve d’Ydewalle Géry Offeciers Mieke
(penningmeester)
Jacobs Pierre (voorzitter KVAB)
Van de Voorde Aloïs
Algemene vergadering
Het bestuur aangevuld met volgende vertegenwoordigers van de KVAB en de
KANTL:
Van den Bremt Stefaan (KANTL) Bruynseraede Yvan (KVAB)
Van Hove Luc (KVAB) Beernaert Stan (KVAB)
Musschoot Anne-Marie (KANTL) Vandeweghe Willy (KANTL)
Ereleden Duverger Erik (mevr.)
Boenders Frans Schamp Niceas
De Boodt Marcel Van Wassenhove Johan
De Schutter Georges Van Weyenberge Piet
Van Landuyt Jef
Lateur Patrick
Willems Dominique
Leden
Anciaux Vic De Graeve Bert
Anderson Alan Dekeyser Xavier
Badts Hugo Delcourt-Verstraeten André
Baes Paul De Meester Paul
Beazar Guido De Nolf Rik
Beddegenoodts Marc De Schryver Johan
Beek Maggy De Wachter Marcia
Biesmans Magda D’hondt Pierre
Blanken Katja Dufvresne Luc
Bollen Ria Fabre Jan
Bruneel Dirk Fransaer Dirk
Bruyninckx Eddy Frimout Dirk
Cabus-Steens Anne-Marie Firquet-Geukens Eddy
Cooreman Louis Gelders Ludo
Danneels Johan Haegemans Luc
De Brouwer Carlos Hens Hugo
Debusscher Armande Imberechts Janine
Deconinck Frank Janssen Daniel
97

Jaspers Michel
Klener Julien
Lamberty Frieda
Leekens René
La Meir-Vandeputte Dirk
Leflot Jan
Leroy Philippe
Libbrecht Steven
Loosen Erik
Luck Lucien
Moerman André
Moortgat Michel
Naze Michel
Notebaert Alexandre
Peeters Alfons
Peeters Koen
Peeters Willy
Peumans Hugo
Plaintin Benoit
Proesman Jan
Robberechts Marc
Sarens Paul
Smets Urbain-Alain
VLAST
98
Standaert Jean-Marie
Sterkcx Luc
Storme Marcel
Suy Raphael
Thomaes Rudi
Troch Paul
Van Coppenolle Luc
Vandamme Hugo
Van den Balck Valentin
Van de Steene Boudewijn
Van de Woestijne-Vanagt Huguette
Vandeurzen Urbain
Van de Wielle Anna
Van Gorp Gunhilde
Van Overschee Willy
Van Roost Joost
Vandenplas Robert
Vandeputte Gilbert
Vanvolsem-Timperman Serge
van Walle Eric
Vlassenbroeck Walter
Vuylsteke-Wauters Arnold
Woolmore Kevin

Nationale Samenwerking
RASAB
RASAB is de koepelorganisatie van de KVAB en de Académie royale des Sciences,
des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique; zij werd opgericht in 2001 om de nationale
en internationale contacten op te volgen, in de eerste plaats de relaties tussen de
Nationale Comités en de Internationale Unies.
VLAST
De Vlaamse Academische Stem vzw (VLAST) werd gesticht om de vrienden van de
Academie te betrekken bij de activiteiten van de KVAB en de Koninklijke Academie
voor Nederlandse Taal- en Letterkunde.
VRWI
De KVAB heeft vertegenwoordigers in de commissies van de Vlaamse Raad voor
Wetenschap en Innovatie en de VRWI is vertegenwoordigd in de Stuurgroep van het
VLAC.
FWO
De Academie is vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur en het Bureau van het
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Dit is ook aanwezig in de
Stuurgroep van het VLAC.
Vlaams parlement
Nationale Samenwerking
De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten heeft
een overeenkomst met het Vlaams Parlement om in onderlinge afspraak weten -
schappelijke begeleiding te verzorgen bij bepaalde projecten.
99

Nationale Comités – Jaarverslagen 2010
Nationale Samenwerking
1. Nationaal Comité voor Antarctisch Onderzoek
Introduction, mission, goals
According to its Terms of Reference, the goals of BNCAR are defined as follows:
[a] General Terms of Reference:
• Forum to bring members together to share information, identify common
problems and to seek collective vision and endeavours for Belgian Antarctic
(and Arctic) research.
• Strategy to identify scientific and operational issues of strategic importance
with respect to Belgian Antarctic (and Arctic) research and activities.
• Voice to express a collective vision for the future Belgian Antarctic (and Arctic)
research and activities in relation to developments in Belgium, Europe and the
World.
[b] Specific National Terms of Reference:
• Participate in the Belgian coordination bodies concerning Antarctic research.
• Establish by means of invited speakers or surveys an overview (State of the
Art) of Belgian Antarctic (and Arctic) research and activities.
• Organize - whenever appropriate – manifestations, symposia, etc to promote
Antarctic (and Arctic) research.
• Voice – whenever appropriate or necessary - our concerns about the state of
the environment in Antarctica (and Arctic) within the framework of sustainable
development.
• Promote Polar science in general within the Belgian context.
[c] Specific International Terms of Reference:
• BNCAR is the official representing body of Belgium within SCAR (Scientific
Committee on Antarctic Research, ICSU). This implies that BNCAR members
can participate in SCAR meetings, contribute to establish the Belgian annual
report to SCAR and respond to particular information requests from SCAR.
• Give advice or respond on matters raised within international bodies such as
the ATCM (Antarctic Treaty Consultative Meeting) and its CEP (Committee for
Environmental Protection), CCAMLR (Convention for the Conservation of
Antarctic Marine Resources), CCAS (Convention for the Conservation of
Antarctic Seals), EPB (European Polar Board).
• Promote (Belgian) Polar science at an international level.
100

Meetings of the Committee
[a] Plenary meeting of 2March 2011
The new members were welcomed.
The Committee got more information about the working of the Committee on
Environmental Protection of the Antarctic Treaty and how it could contribute to the
debate by giving expert advices. The members of the Committee will be contacted
when needed. The BNCAR chairman will be invited to the Belgian preparatory meeting
before each CEP.
New rules of procedures were discussed. Later on, they were voted by an Internet poll
and accepted. However, it was questioned whether a higher attendance rate would be
beneficial for a better functioning of the BNCAR. The rules of procedure as well as the
updated membership list can be found on the website
(http://dev.ulb.ac.be/glaciol/BNCAR/).
A letter has been written by the chair to ask for the participation of a representative
from BNCAR at the Polar Secretariat meetings. Prof. F. Pattyn was invited to one of the
meetings of the Polar Secretariat as an external observer. However, the BNCAR did
not receive an official answer to the demand of a permanent representation.
The participation of Belgian scientists to the SCAR strategic plan was discussed.
The fate of the ship BELGICA was also discussed.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
[a] Press and communication activities
Nationale Samenwerking
A press conference was organized by BELSPO upon the return of the Belgian research
teams after the Antarctic field season 2010-11. A large press coverage in Belgian
media was given after this event (both TV and written press).
A new and updated website of the BNCAR was established:
http://dev.ulb.ac.be/glaciol/BNCAR/. It overrules the previous website that was
completely outdated.
Dr. Annick Wilmotte and Prof. André Berger have organized a special session of
College Belgique (Royal Academy) on Antarctica, ‘L’Antarctique dans tous ses états’,
in September- October 2011. Eleven Belgian Antarctic scientists, often members of
BNCAR, presented their research to a wide audience.
(http://www2.academieroyale.be/academie/documents/2011Antarctiqueprospectus115
97.pdf). The Powerpoint presentations are available on the website.
[b] Belgian SCAR representation and secretariat
As usual, BNCAR has pursued its role of SCAR representative in Belgium. The
National Committee prepared the annual report to SCAR covering all Antarctic-related
research done in Belgium. The report is distributed to the Antarctic researchers of
101

SCAR country members through their SCAR National Committees.
BNCAR also forwarded to Belgian researchers all useful information from SCAR.
[c] Documentation and information
BNCAR has continued to represent the Belgian Antarctic research by answering to
information requests at Belgian or at international level. The distribution of books
related to Antarctica and Belgium has been pursued.
On the other hand, the National Committee has continued to manage its Antarctic
documentation as well as the archives of the Belgica expedition held at the Royal
Belgian Institute of Natural Sciences and part of the archives of the Belgian and
Belgian-Dutch Antarctic Expeditions.
Future perspectives
Participation to the XXXII statutory meeting of the Scientific Committee on Antarctic
Research (SCAR) in Portland (13 - 25 July 2012), to the meetings of the SCAR
Standing Scientific Groups and to the SCAR Open Science Conference “Antarctic
Science and Policy Advice in a Changing World”. Prof. F. Pattyn will attend as Belgian
delegate and representative of the SSC Geosciences. He will also co-preside the
ISMASS workshop prior to the SCAR meeting. Other delegates will be designated
during the next meeting in 2012.
2. Nationaal Comité BELQUA
Introduction, missions, goals
The purpose of BELQUA is to encourage the Belgian research on various aspects of
the Quaternary period, either research conducted in Belgium or by Belgian scientists
abroad. It aims to encourage young researchers and to promote scientific
communication. All fields related to Quaternary research are welcome, e.g. geology,
climate, archaeology, etc.
Meetings of the Committee
Dates: 23/03/2011 and 2/12/2011 both in Brussels.
Main conclusions:
• Evaluation of Workshop 2011
• Discussion concerning :
• The forthcoming activities in 2012 – workshop and fieldtrip planning ;
• The annual report;
Nationale Samenwerking
• The INQUA Council meeting - G. Verstraeten and C. Baeteman (as deputy)
have represented the national committee. André Berger was nominated to be
Honorary Member. BELQUA nominated F. Antonioli (Italy) for INQUA vicepresidency.
102

General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
[a] BELQUA annual workshop
Description: The 2011 BELQUA Workshop of 23 March 2011 was a one-day workshop
in Brussels with 13 oral presentations. The workshop was convened by P. Degryse and
G. Verstraeten (KULeuven). The keynote speaker was Dr. S. Blockley (Royal Holloway
University of London, UK). He gave a talk about “Quaternary Tephra Chronology”. His
lecture has been programmed after the lunch break as an attraction point to stimulate
the participants to remain present all day. The remaining oral presentations covered a
wide range of topics and disciplines. Many of this year’s presenters are new faces, and
predominantly younger scientists, confirming last year’s assessment that there is a
dynamic and larger than expected community working in Quaternary sciences in
Belgium.
Goal: The workshop is an opportunity to meet colleagues working in Quaternary
Sciences in Belgium and Belgians working in Quaternary Sciences abroad. It is also
an opportunity for students to present their PhD research.
Attendance: The workshop was very well-attended, with 37 participants. This is
significantly more than last year.
[b] INQUA Congress
Several members of BELQUA has convened a session.
For instance :
• G. Verstraeten (convener): Quantifying and modelling human and climatic
impacts on hill slope and fluvial sediment dynamics during the Holocen
• V. Heyvaert (co-convenor) Geoarchaeology: Palaeoenvironments and Human
Interactions
• M.F. Loutre (co-convener) Climate changes over the last millennium.
• André Berger has been elected Honorary Member.
[c] Annual BELQUA fieldtrip
Description: 1-day fieldtrip in the Dijle catchment, guided by G. Verstraeten
(KULeuven). The topic of the field trip was “Human and climate impacts on the hill
slope and fluvial sediment dynamics of the Dijle since the late glacial period”.
Goal: Discussion in the field of ongoing research. Each excursion point was focused
on one particular topic of the Quaternary research
Attendance: 15 participants.
Nationale Samenwerking
103

Future perspectives
[a] BELQUA annual workshop:
ULg , with N. Fagel and A. Hubert-Ferrari as convenors, would take care of the
organisation of the 2012 BELQUA Workshop. Prof. B.Van Geel is invited as a key-note
speaker. The lecture will be focused on climate forcing.
[b] BELQUA annual Fieldtrip:
Not determined yet.
[c] EGU 2012:
A session about paleoclimate in lakes in proposed for the climate division at the next
European Geosciences Union (EGU) General Assembly in Vienna (22-27 April 2012)
by Nathalie Fagel and Marie-France Loutre.
[d] Meeting of the INQUA Executive Committee in Brussels in 2012
3. Nationaal Comité voor Biochemie en Moleculaire Biologie
Introduction, mission, goals
The goal of the National Committee is to promote research in the field of Biochemistry
and Molecular Biology, by organizing meetings and inviting outstanding internationally
renowned scientists. Because of the increasingly interdisciplinary nature of the
biological sciences, often symposia are organized together with other societies and
National Committees.
Because of the common goals, the members of the National Committee on
Biochemistry and Molecular Biology are also member of the board of the Belgian
Society of Biochemistry and Molecular Biology and as such are involved in the
preparation and organization of all the activities of this Society.
Meetings of the committee
The National Committee meets together with the board of the Belgian Society for
Biochemistry and Molecular Biology. In 2011 a board meeting took place on the 30th of
January at the ICP in Woluwe (Brussels), organized by Prof. Fred Opperdoes. In this
board meeting the planning for the upcoming year was decided. Further organization
was done by email. The actual organization of symposia is left to the local organizers.
General Assembly of the Scientific Union
At the 204th meeting (see further) the 60th General Assembly of the Society of
Biochemistry and Molecular Biology took place.
Other activities
Nationale Samenwerking
The Society/National Committee has organized in 2011 the following two scientific
meetings:
• The 204th meeting “ Redox Mechanisms” was organized at the Free University
of Brussels on the 6th of May 2011 by Prof. Joris Messens. The meeting was
attended by more than 80 participants.
104

• The 205th meeting was organized at the Royal Academies in Brussels together
with the National Committee of Biochemistry and Molecular Biology on the 12th of December 2011. This symposium entitled: “Synthetic Biology, the Future of
(Bio)chemistry?” was attended by well over 50 scientists.
Prof Stalmans (KUL) serves as publications officer of the International Union of
Biochemistry and Molecular Biology, whereas Prof. Jason Perret is member of the
education committee of FEBS (Federation of European Biochemical Societies).
Most members of the National committee have participated in many international
scientific events. However it would be impossible to provide an extensive list of all
these activities.
Future perspectives
• The Biochemical Society plans a first meeting on the 25th of May organized by
Prof. Christophe Ampe (VIB-UGent) on the topic of “Muscle biochemistry”.
• Prof. Pierre Cornelis (VUB) will organize an international meeting “Biometals
2012” in Brussels from 15-19 July 2012. The society supports the organization
of this meeting. A website has already been created (see:
www.biometals2012.be).
• Prof. Thierry Arnould (FUNDP, Namur) organizes a symposium entitled
“Metabolomics...to do what?” in Namur, on 9 November 2012.
4. Nationaal Comité voor Biofysica
Introduction, mission, goals
The goal of the National Committee is to promote research in the field of Biophysics,
by organizing meetings and inviting outstanding internationally renowned scientists.
Because of the increasingly interdisciplinary nature of the biological sciences, often
symposia are organized together with other societies and National Committees.
Because of the common goals, the members of the National Committee on Biophysics
are also member of the board of the Belgian Biophysical Society and as such are
involved in the preparation and organization of all the activities of this Society.
Meetings of the Committee
No meetings in 2011.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
Nationale Samenwerking
[a] May 31, 2011. Second “Young Scientist meeting”
(in collaboration with the Belgian Biophysical Society and the FWO-contact group on
X-ray crystallography, ‘tPand, Gent)
The Young Scientist meeting aims at providing a platform for young PhD students and
Postdocs to present their work to colleagues in the field. Indeed, this group of scientists
105

Nationale Samenwerking
rarely gets the opportunity to talk at international meetings. The meeting attracted
approximately 40 attendees. 20 young scientist submitted a poster abstract, from
which 8 scientist from different institutes were selected by the local organizers (Profs
Devreese and Savvides) to present their work orally. The talks considered several
biophysical methods such as X-ray crystallography, NMR, fluorescence microscopy
and molecular modelling to reveal information on protein structure and interactions with
small ligands, other proteins or on intracellular trafficking. The meeting was opened by
a plenary lecture by Dr E. Mancini from the University of Oxford entitled: “Towards the
structural dissection of a haematopoietic transcription factor complex”
[b] November 4, 2011. One day meeting on the use of “Mass spectrometry in structural
Biology (in collaboration with the Belgian Biophysical Society)
The meeting organized at Antwerp University (Prof. Frank Sobott, UA and Prof. Bart
Devreese, Ugent were the local organizers) aimed to inform the biophysical community
on the possibilities of the recent emerging mass spectrometric tools to study large
protein complexes. The meeting was introduced by Prof Alain Van Dorsselaer
(University of Strassbourg) who provided a historical review on the use of electrospray
ionization to study non-covalent interactions between biological macromolecules and
ligands (both small molecules and macromolecules). Prof. Alison Ashcroft (univ. Of
Leeds presented the use of ion mobility mass spectrometry to study amyloidal
aggregation. Dr. Valerie Gabelica (Ulg) showed that this technology, so far mainly used
for protein interactions is also amenable to study nucleic acids and their self-assembly.
Prof Sarah Cianferinin (Strassbourg) provided some nice examples on the study of
protein complexes and Prof. Justin Benesch (Oxford) closed the lecture series with a
talk on the use of MS to study polydisperse proteins that are traditionally not accessible
to structural biology tools like X-ray crystallography. The meeting was closed with a
round table discussions to allow the audience to ask further questions on these rather
new technologies. This discussion addressed clearly the pitfalls, basically dealing with
sample preparation. The discussion sessions was highly appreciated, and recently,
Prof Van Dorsselaer suggested to make this meeting a yearly international event.
[c] September 2, 2011: Ninth one-day symposium on “Protein Folding and Stability”,
(in collaboration with the Belgian Biophysical Society) Univ. De Liège.
Future perspectives
• May 30th and 31st and 1st of June: Biophysics school: Bioimaging at the
KULeuven, Celestijnenlaan 200C, audit D.
• 10th one-day symposium on “Protein Folding and Stability”, end of September
2012, University of Liège. (Program under construction)
A Contact forum at the Academy, Brussels, is being planned in December 2012 with
the topic: “Molecular crowding effects: from catalysis to cellular regulation”. (Program
under construction).
106

5. Nationaal Comité voor Biologische Wetenschappen
Introduction, mission, goals
The national Committee of Biological Sciences is a collaboration between the
International Union of Biological Sciences (IUBS) and Belgian scientists active on the
field of biological sciences.
Meetings of the Committee
One meeting of the committee took place on 23/03/2011.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011
Other activities
There have been no activities organised by the Committee of Biological Sciences in
2011.
Future perspectives
In 2012, the committee would like to concretise one activity regarding the biodiversity
in Belgium. This activity will concentrate on the occurrence of certain lichen species in
the Belgium and their relationship with air quality. For this activity, several associations
involved in nature conservation and nature study will be contacted.
6. Nationaal Comité voor Biomedical Engineering
Introduction, missions, goals
Biomedical Engineering is the multidisciplinary field concerning engineering research,
developments and applications in (bio)medicine.
The Belgian National Committee on Biomedical Engineering aims to bring together the
Belgian academics, students, researchers and professionals, active in the broad field
of biomedical engineering.
• The aims of the National Committee are:
• Stimulating scientific and educational interactions
• Linking with international organizations and societies
• Representation of the Belgian academic point of view
• Setting up a forum for interested students and professionals.
Meetings of the committee
Nationale Samenwerking
Dates: The Committee met on: March 16 th , July 12 th , October 13 th , December 2 nd .
Place: the Contact Forum in the Academies.
107

Main conclusions:
Nationale Samenwerking
• Continuing efforts for a yearly Contact Forum
• Involving young scientists and professionals, alumni of our master programs
• Streamlining communications (updated informative website)
• Contacts with industry: mostly via the association UNAMEC
• Continuing liaison efforts with European, world-wide associations
• Need for continuing efforts in promoting research and development and an
awareness of the community
General Assembly of the Scientific Union
The International Union IUPESM will hold its General Assembly in May 2012 during the
World Congress on Biomedical Engineering and Medical Physics in Bejing (May 25th –
June 2nd , 2012).
The National Committee has nominated Marc Nyssen as officer to the Board of the
International Federation IFMBE for the elections that will take place in May 2012 in
Bejing, during the General Assembly.
Other activities
[a] Belgian Day on Biomedical Engineering (December 2 nd 2011)
Description: Contact Forum with 5 invited speakers, a poster session presenting new
research results and prizes for the 3 best posters by young researchers; collaboration
with the IEEE Benelux Chapter and with European projects concerning Biomedical
Education.
Goals:
Bring Belgian researchers in contact with internationally recognized speakers (this
year’s theme: Bridging the gap between Engineering and Medicine) and allow them to
present their work in a short presentation and poster (Belgian Day)
Evaluate the future activities of EAMBES.
Attendance: 270 persons attended the “Contact Forum”: 10th National Day on
Biomedical Engineering on December 2nd 2011.
[b] Collaboration with UNAMEC:
Thanks to the collaboration with UNAMEC, an evaluation of the complete biomedical
engineering sectoral presence: in education, in research, and in the professional
context has been realized in 2011.
[c] Liaison with worldwide societies/activities:
Contacts between the National Committee, the World Federation IFMBE, the Union
(IUPESM) and ICSU via Marc Nyssen.
Contacts between the National Committee and EAMBES (European level umbrella
organisation) via Jos Vander Sloten.
108

Contacts between the National Committee and ESEM (the European scientific society)
via Pascal Verdonck.
Contact between the National Committee and UNAMEC, the professional umbrella
association, with industry members of the biomedical sector.
Future perspectives
• The committee aims at expanding the involvement of students and of captains
of industry in the Committee’s future activities.
• As there are now 5 “master in biomedical engineering” programs (UGent/VUB,
KUL, ULB, UCL, Ulg) the Committee wants to become the meeting place for
communication in between these programs (also for PhD’s linked to the
masters), in order to strive to a full recognition of the title “Master in biomedical
engineering”.
• Keeping in contact with the alumni.
• A “Youngsters Board” was set up successfully in 2010 and was fully operational
in 2011.
• Contacts with the professional field, amongst others through UNAMEC will be
consolidated.
• The preparations for the next Contactforum have already started.
Clarification of abbreviations
• IFMBE: International Federation for Biomedical Engineering: the “World
Federation”
• IUPESM “International Union for Physics and Engineering Sciences in
Medicine”, the UNION of which the IFMBE is 1 of the 2 components.
• EAMBES: European umbrella association, regrouping societies and
teaching/research departments
• ESEM: European Society for Biomedical Engineering
• ICSU: International council of scientific unions (links with national Academies)
7. Nationaal Comité voor Bodemkunde
Introduction, mission, goals
Nationale Samenwerking
The NCSS was set up in 2002, following long lasting activities of the Soil Science
Society of Belgium (started in 1924) and with the purpose to bring soil science to the
attention of the broader public with particular focus on the young people. This original
mission of SSSB/NCSS is more relevant now than it has even been - soil and soil
suitability comes daily in the media and in the public debate: trade-offs between food
production versus agro-fuels, the preservation of our pristine soils, the conservation of
our soil heritage, the rehabilitation of marginal lands and the remediation of polluted
soils. The NCSS is the representative organisation for all soil scientists active in
109

Nationale Samenwerking
Belgium and is the official Belgian representative into the International Union of Soil
Sciences (IUSS)
Meetings of the committee
• 23/02: NCSS board – RASAB; new president: Bas van Wesemael, new deputy
president: Martine Swerts; new board member: Karen Vancampenhout
• 07/12: NCSS board - RASAB
Main conclusions:
the NCSS uses to organize 5 activities per year:
• Day of the Young Scientists in February
• a field excursion in May or September
• a Thematic Day in December
• 4 & 5) two boards (one in February, together with the young scientists, one in
December, together with the Thematic Day).
In 2011, an international excursion to Italian Piemonte had to be cancelled, and has
been replaced by two short excursions in Belgium; organizing excursions far from
Belgium seems more complicated, since the number of participants has to be large
enough to reduce the costs.
General Assembly of the Scientific Union
Dates: IUSS mid-term meeting, Jeju Korea, June 3 - 8
Main conclusions: J. Deckers is member of the IUSS standing committee, and in the
Excecutive Committee of the IUSS Working Group WRB on international soil
classification. He is also chairing the Ad-Hoc Selection Committee of the bi-annual
IUSS-Guy Smith Prize; J. Chapelle is member of the IUSS structure and statutes
standing committee.
Other activities
• Guy Smith award for Prof. Rudi Dudal. Goal: during his long and fruitful career,
Prof. Dudal has served the global soil science community as prominent soil
scientist, recognized KU Leuven Prof, high rank FAO officer and IUSS general
secretary; he has been awarded the prestigious IUSS Guy Smith medal from
the IUSS board; the ceremony took place in RASAB in presence of the IUSS
representatives. Attendance: 40
• Building up of the SSSB/NCSS website through UGent
• 23/02: Day of the Young Soil Scientists + IUSS laudatio Guy Smith award for
Rudi Dudal, at RASAB
• 14/06: excursion to Bosvoorde Zonien – Soignes forest, visit to soil profiles for
geo-archeological reconstruction (Organization: Roger Langohr)
• 17/06: BAG excursion to Schelde Polders (Organization: Toon Smets)
110

• 12/10: excursion to West Vlaanderen Moeren polders, Blankaart (Organization:
Carole Ampe)
• 07/12: Thematic Day: Saving our soil information in the digital era, RASAB. The
Day of the Young Scientists was attended by 40 people and the Thematic Day
by 32 people, which is a low record, compared to previous years, maybe due
to the railroad general strike.
Future perspectives
As each year, NCSS will organize 5 core activities:
• 2 board meetings (February & December)
• Day of the Young Scientists (22/02/2012)
• Field excursion to GD Luxemburg (09/05/2012)
• Thematic Day in December: theme to be determined at the board in February
In addition, other activities will be under the NCSS umbrella:
• IUSS Midterm meeting – Jeju – Korea, (3 – 8/06/2012); J. Chapelle will
represent the NCSS
• Global Soil Partnership: initiative by FAO to harmonize global soil data: E. Van
Ranst will be the official contact point.
• Eurosoils conference, Bari, Italy, July 2012: several members will attend. S.
Deckers will be the NCSS official representative for EU meetings.
• EGU conference, Vienna, April 2012: will be attended by many SSSB members
8. Nationaal Comité voor Fysiologie en Farmacologie
Introduction, mission, goals
The goal of the Committee is to organize national and international scientific meetings
in which Belgian Physiologists and Pharmacologists (and eventually their guests) can
present and bring up for discussion the results of their recent research in the fields of
Physiology and Pharmacology.
Meetings of the Committee
Nationale Samenwerking
Date and place: Wilrijk-Antwerpen (Universiteit Antwerpen), October 22 th 2011
[a] The administrative and accounting reports for 2011 are discussed and approved.
[b] Prof. Dr. J. Van de Voorde attended the FEPS Council Meeting during FEPS
Meeting in Istanbul, which was organized with the National Turkish Physiological
Society. He commented the proposal of FEPS to organize a paneuropean meeting
every three years and every year a joined meeting with a national society. The request
to the national societies not to organize a national meeting in the year of a FEPSmeeting
was not found appropriate by the Society members. Our national meetings
give the opportunity to young researchers to present their results orally or in a guided
111

Nationale Samenwerking
poster session. It is our experience that this opportunity is not always available in
international congresses.
The Assembly is also asked to decide on a proposed amendment to the IUPS
constitution about the establishment of a new entity “Board of the General Assembly”.
Prof. Dr. J. Van de Voorde, the representative of our Society in IUPS, explains that the
aim is to create this entity as a liaison between the General Assembly and the
Executive Committee and Council during the years where there is not IUPS congress.
The members approve the creation of the IUPS Board of the General Assembly.
[b] The annual membership fee for our Society remains 40 €. The Assembly urges the
members to pay their dues on time. The Assembly decides to give a honorary
membership to retired Society members who have been member during several years.
Their membership will be maintained free of charge. Honorary members can vote on
the general assembly when there are present ! The Royal Academy of Sciences and
Arts of Belgium (RASAB) will be asked to pay the membership dues to IUPS and
IUPHAR.
[e] Elections
Prof. Dr. Hidde Bult (Universiteit Antwerpen) was elected as Second Vice-Chairman.
For 2011 the board will be as follows:
Chairman Prof. Dr. Dirk Snyders (UAntwerpen)
First Vice-Chairmain Prof. Dr. Bruno Flamion (FUNDPNamur)
Second Vice-Chairman Prof. Dr. Hidde Bult (UAntwerpen)
Secretary General Prof. Dr. Vincent Seutin (ULiège)
Session Secretary - Treasurer Prof. Dr. Johan Van de Voorde (UGent)
Advisors Prof. em. Dr. Eric Lacroix (UGent)
Prof. em. Dr. Théophile Godfraind (UCLouvain)
[e] Membership in the National Committee of Physiology and Pharmacology: Prof. Dr.
T. Godfraind reports on the proposal of the National Academy to enlarge the National
Committee of Physiology and Pharma cology. Four active members of the Society,
Philippe Gailly (UCLouvain), Philippe Lebrun (ULBruxelles), Ilse Smolders (VUBrussel)
and Dirk Snyders (UAntwerpen) have been proposed. The Assembly approves these
proposals.
[f] The candidatures of two new members are approved: Abdullah Sener (ULBruxelles)
and Xavier Florence (ULBruxelles), both sponsored by Philippe Lebrun and Sylvain
Meuris
[g] Calendar of the national meetings:
March 16 2012 UHasselt Prof. Dr. Jean-Michel Rigo
The Assembly decides to organize this meeting on a weekday (Friday) in a central
location. The proposal is the Academy Building, Hertogsstraat in Brussels, near the
112

Central Station. J.M. Rigo will organize the meeting. T. Godfraind volunteers to find an
auditorium.
Autumn 2012 FUNDPNamur Prof. Dr. Bruno Flamion
2013 The Board of our Society is invited to a meeting in Maastricht with the Dutch
Colleagues concerning the opportunity to organise a second Benelux Congress on
Physiology and Pharmacology.
[h] International Meetings
July 17-20/2012Granada (Spain)
6th European Congress of Pharmacology (EPHAR)
www.ephar2012.org
September 21-26/2012
Santiage de Compostela (Spain)
Joint FEPS and the Spanish Physiological Society
(website will be launched soon)
July 21-26/2013
Birmingham (U.K.)
IUPS – 37th Congress of the International Union of Physiological Sciences
www.iups2013.org
July 13-18/2014
Cape Town (South Africa)
XVIIth Word Congress of Basic and Clinical Pharmacology
www.iuphar2014.org
[i] Miscellaneous - Points to discuss
Nationale Samenwerking
Publication of abstracts on line in Acta Physiologica. “Acta Physiologica” has decided
to stop publishing the on line abstracts without costs and requires abstract submission
several weeks before the meeting. An amount of 300 EUR was paid for the publication
of the abstracts of the 1rst Benelux Meeting of Physiology and Pharmacology in Liège
(March 2011). However it is decided to publish in the future the abstracts of our future
meetings on our Society website, as “Proceedings of the Belgian Society of Physiology
and Pharmacology”.
Further strategy of the Society. An adaptation of the number of yearly meetings is
discussed considering the often limited abstract submission rate after the first meeting
announcement. One problem could be the fact that our meetings are organized on
Saturdays. Therefore, the next meeting is scheduled in Brussels at the Academy
Building (cfr. 7 Calendar of the National Meetings) on a Friday. This central location in
Brussels can be easily reached by railway, thus avoiding traffic problems.
The next point of discussion is to examine how our Society Meetings can be involved
in Ph.D. post-graduate courses. This could increase the impact of the Society. No
formal decision is made.
It is generally felt that the official name of the Society, namely “Belgian Society of
Funda mental and Clinical Society of Physiology and Pharmacology” is rather long. As
113

Nationale Samenwerking
both the fundamental and the clinical aspects are included in our Society, it is decided
to rather use the shortened Society name, namely “Belgian Society of Physiology and
Pharmacology”.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other Activities
[a] Organisation of the First Benelux Congress on Physiology and Pharmacology in
Liège 18-19 March 2011 aiming to bring together all physiologists and pharmacologists
from Benelux and with guest lecturers from renown experts from abroad. About 150
scientists attended the meeting. See: http://www.physpharbenelux.org/
[b] Organisation of the National Autumn meeting of the Belgian Society of Physiology
and Pharmacology, October 2nd in Antwerp aiming to bring together the physiologists
and pharmacologists form Belgian laboratories. About 60 scientists attended the
meeting. See:
http://users.ugent.be/~jvdvoord/physiology&pharmacology/october_22,_2011.htm
Future perspectives
Organisation of 2 national meetings in 2012 and the Second Benelux Congress on
Physiology and Pharmacology in Maastricht in 2013.
9. Nationaal Comité voor Geodesie en Geofysica
Introduction, mission, goals
The BNCGG serves as a link between IUGG and the Belgian scientists working in the
fields of Geodesy and Geophysics. This activity reaches a climax every four years at
the IUGG general assembly. The BNCGG is then charged to propose to the Academy
the national delegates to IUGG and to its eight Associations:
• International Association of Cryospheric Sciences (IACS);
• International Association of Geodesy (IAG );
• International Association of Geomagnetism and Aeronomy (IAGA);
• International Association of Meteorology and Atmospheric Sciences (IAMAS);
• International Association of Hydrological Sciences (IAHS);
• International Association of the Physical Sciences of the Ocean (IAPSO);
• International Association of Seismology and Physics of the Earth Interior
(IASPEI ;
• International Association of Volcanology and Chemistry of the Earth Interior
(IAVCEI).
114

In the mean time the BNCGG organises regularly conferences by known Belgian or
foreign scientists.
The BNCGG tries also to encourage the participation of young scientists to the IUGG
General Assemblies by attributing grants.
Belgium was among the 9 countries who established the International Union of
Geodesy and Geophysics (IUGG) on July 28, 1919 in Brussels. The Belgian National
Committee for Geodesy and Geophysics (BNCGG) was created shortly after in 1921.
The running expenses were covered until 1950 by the National Cartographic Institute
and later on by Royal Academy of Belgium, now split into “Koninklijke Vlaamse
Academie van Belgïe voor Wetenschappen en Kunsten” and “Académie Royale des
Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique”.
In parallel with the BNCGG there exists since 1955 an “Association sans buts lucratifs
de droit belge” called “Comité National Belge de Géodésie et de Géophysique,
Bruxelles”. It is charged to administrate the finances of the Committee.
Meetings of the Committee
Dates and main conclusions:
During 2011, the CNBGG had one General Assembly (27/01/2011) and two other
meetings (23/05/11 and 07/11/11) with several talks.
The following talks were given to the Committee:
27/01/11 at 15h00: Dr. Romain Maggiolo, (Belgian Institute for Space Aeronomy)
“Ionospheric outflow: influence of the Earth magnetic environment”
23/05/11 at 13h00: Pr. Michel Crucifix, du Georges Lemaître Centre for Earth and
Climate Research de l’UCL “Probabilities, Dynamical Systems, and Climate Sciences:
how do we put this together?”
14h10: Dr. Michel Van Camp (Département des Systèmes de référence et
géodynamique, Royal Observatory of Belgium) “An unexpected earthquake but an
expected tsunami in Northern Honshu (Japan) on March 11, 2011.”
07/11/11 at 14h00: Dr. Gaetan Le Chat (LESIA, Observatoire de Paris-Meudon)
“Large-scale variation of the high latitude fast solar wind properties “
15h00-15h45 : Dr. Norma Crosby (BISA) “Welcome to the World of Solar Energetic
Particles”
General Assembly of the Scientific Union
Dates:
Nationale Samenwerking
The XXV General Assembly of IUGG was held on June 27 - July 8, 2011 in
MELBOURNE Australia (http://www.iugg.org/assemblies/2011melbourne/)
The President of our committee Johan De Keyser attended the IUGG General
Assembly as Belgian National Representative for the IUGG Council.
Resolutions adopted by the council can be found at http://www.iugg.org/resolutions/.
115

Nationale Samenwerking
He voted also for IAGA2011 (International Association of Geomagnetism and
Aeronomy) scientific Assembly as Belgian delegate
• Prof. Philippe Huybrechts attended International Association of Cryospheric
Sciences (IACS2011) scientific Assembly.
• Prof. Véronique Dehant attended International Association of Geodesy
(IAG2011) as Belgian delegate
The other Belgian representative delegates were also present or provided a
procuration to another delegate:
• Prof. Niko Verhoest was represented by Sander Vandenberghe for the
International Association hydrological Sciences (IAHS2011)
• Dr. De MAZIERE, Martine for the International Association of Meteorology and
Atmospheric Sciences (IAMAS2011).
• Prof. Thierry Fichefet was represented for the International Association of the
Physical Sciences of the Ocean (IAPSO).
• Prof. Thierry Camelbeeck was represented for the International Association of
Seismology and Physics of the Earth Interior (IASPEI).
• Prof. Alain Bernard for the International Association of Volcanology and
Chemistry of the Earth Interior (IAVCEI).
Main conclusions:
Inside the International Union of Geodesy and Geophysics (IUGG) there are seven
associations (see Goals of CNBGG).
For each of them, the National Representative can vote for Belgium during the General
Assembly of the Association.
Each National Committee for Geodesy and Geophysics, which functions as a nongovernmental
entity in its relations with IUGG, is represented at General Assemblies of
the Union by Delegates appointed by its Adhering Body. During these assemblies,
policies governing the Union are agreed on, research programmes requiring
international participation are formulated and coordinated and plans are drawn for their
execution. The scientific results of programmes in progress are discussed at the
numerous Scientific Symposia, Commission and Working Group meetings and other
gatherings of scientists that are held during these assemblies. General Assemblies
have been held since 1922 and, since 1963, at 4 years intervals. The last General
Assembly was held in Melbourne, Australia in 2011.
Other activities
[a] Closing Ceremony of the International Year of Chemistry on 2011 December 1
On behalf of IUGG President H. Gupta and Secretary-General A. Ismail-Zadeh, the
Closing Ceremony of the International Year of Chemistry 2011 (IYC2011,
http://www.chemistry2011.org/) was attended by J. De Keyser (IUGG representative in
Belgium).
116

The afternoon-filling program kicked off with opening words of HRH Prince Philippe of
Belgium, M. Geoghegan-Quinn, EU Commissioner for Research, Innovation and
Science, and by Prof. Nicole Moreau, President of IUPAC (International Union of Pure
and Applied Chemistry). All speakers highlighted the importance of chemistry in our
society and reviewed some of the accomplishments of IYC2011, mainly in the area of
education and public outreach. Then followed a very lively programme in which a group
of young chemists in research and industry visually put forward their vision of the future
by telling the stories of three accomplished chemical scientists in 2050 … In doing so,
they highlighted the potential role of chemistry in addressing society’s biggest
challenges: to guarantee pure water, food, energy, and healthcare for all. They
advocated concerted efforts involving industry, academia, government, and the general
public. The program continued with lectures on antibiotics by A. Yovath (Nobel Prize in
Chemistry 2009) and on organic LEDs and photovoltaics by J.L. Brédas (Francqui
Prize 1997). There was an interesting panel discussion with scientists and industry
leaders on various aspects of the future of chemistry, research, public-private
partnership, the role of women in chemistry, and education. The IYC2011 was formally
closed by M. Nalecz, Director, Division of Basic and Engineering Sciences at
UNESCO, under whose auspices this International Year was organized.
The geophysics community might be interested in two particular achievements of
IYC2011:
• A set of 9 lessons has been created for communicating climate change
science, targeted at age 16-19 (http://www.explainingclimatechange.com/).
• [A worldwide chemistry experiment “Water: A Chemical Solution” has been
conducted during IYC2011. It actually consisted of running a set of four
adaptable experiments focusing on water, aimed at a range of ages from
primary school to high school. The experiments include determining the pH and
salinity of water, which are parameters of geophysical relevance. The results
are reported on the experiment’s website (http://water.chemistry2011.org/).
This IYC2011 event was quite illuminating for a geophysicist, as it leads one to realize
that there are very close ties between chemistry and geophysics. Some of the big
challenges that were identified relate directly to geophysical problems. Hydrology plays
a major role in addressing the challenge for access to pure water, for instance. The
quest for sustainable energy sources involves studies of solar irradiance, greenhouse
gas emissions and atmospheric chemistry, carbon capture and sequestration and
geologic storage.
Future perspectives
Nationale Samenwerking
• The mandates of our effective and associated members have to be renewed
every 4 years. The last time was in 2008, so it will be the case again in 2012.
Letters for renewal have been sent in November 2011.
• The next IUGG General Assembly will be held in Prague, Czech Republic in
2015.
• The next BNCGG General Assembly is planned on Thursday 26-1-2012.
117

10. Nationaal Comité voor Geografie
Introduction, mission, goals
Nationale Samenwerking
The National Committee for Geography represents Belgian scientists working in the
field of Geography in the work of IGU. This Committee is a forum for exchanging views
on the landscape of Geography in Belgium.
Meetings of the committee
The National Committee for Geography met four times in 2011, on the 22nd of January
, on the 11th of June, on October the first and the 10th of December. This last meeting
was dedicated to the preparation of a publication on the occasion of the International
Geographical Union Conference in Cologne (26-30 August 2012).
Themes discussed at the various meetings:
• The organisation of the Belgian Geographers Days;
• Future of Bevas and BELGEO;
• Belgian participation in the International Geographical Union conference.
General Assembly of the Scientific Union
De International Geographical Union conference will be held in Cologne on 26-30
August 2012. The national representative for Belgium will be Prof. Vandermotten. Two
trips were proposed by the NCG tot the organisers of the ICU:
Dutch and Belgian port cities, gateways to the heart of Europe, under the direction of
Prof. Charlier;
Metropolisation, gentrification and social housing in the old Belgian historical cities,
under the direction of Prof. Vandermotten.
The NC investigates the possibility to have a booth at the conference. With this they
would consult with map and atlas publishers in Belgium in order to be able to bear the
costs.
As a third element of the visibility of Belgium, there is an investigation about offering a
publication from about 40 pages where Belgium is presented in. This publication would
conceptually consistent with the ongoing publication series of the National Atlas. Prof.
Van Hecke observes the coordination of this.
Other activities
[a] The organisation of the Belgian Geographers Days
The Belgian Geographers Days 2012 will be organized by the UCL on 9 and 10
November 2012. The first day will be devoted to research, the second day to
education. A visit to Louvain-la-Neuve is also planned.
[b] Subcommittee National Atlas
Thanks to the programme ‘ATLAS’ of the Federal Science Policy, the third ATLAS of
Belgium will be realized. Part 2, “Landscapes, rural and agriculture ‘was published in
118

October 2010 and Part 4’ Housing ‘was published in Spring 2011 in both national
languages. Both parts were presented in a press conference in the presence of
Minister Delaruelle. This gave ATLAS many press- and media interest. The
parts ‘Economic Geography’ and ‘Population’ will appear in the second half of the year
2012. Because of the budget the part of the towns would also appear in 2012 but the
authors have not yet submitted their final text. Parallel there is, thanks to funding from
another Federal Science Policy, the first phase of a project ‘Web-ATLAS’, carried out
by professors J.P. Donnay (ULg) and P. De Maeyer (Ugent). This was also presented
on the occasion of the press conference. The Federal Science Policy allocated a
separate funding to Professor Donnay to elaborate ‘WEB-Atlas’.
[c ] Subcommittee for Cartography and SIG
Belgium participated in the International Cartographic Conference (ICC 2011),
organized by the International Cartographic Association (ICA), and was represented at
the general meeting of ICA in Paris. Belgium also took part in the cartographic drawing
contest for children (3 categories) and was well represented with maps and atlases,
which were produced in Belgium, at the international exhibition of cartography. Some
members of the subcommittee were present at the congress.
[d] Subcommittee for Geomorphology
For the activities, please consult the report of the Belgian Association of
Geomorphologists.
Future perspectives
[a] Future of BELVAS and BELGEO
The Belgian Association for Geographical Studies (Bevas) has a decreasing number of
members and the last two presidents resigned because of healthy reasons. Bevas, in
partnership with the Société royale Belge de Géographie (SRBG), takes care of the
BELGEO magazine. Bevas was founded in the 1930s to unite the Belgian academic
geography. BELGEO was created by the merger of the magazine of Bevas and the
Revue Belge de Géographie, with the intention to realize a national academic journal.
From 2012 on, the magazine will only be distributed electronically. The prospects are
that Bevas will be shut down.
The NC emphasizes the usefulness of geographical journals that are grounded in
Belgium. The NC wants to support the federal nature of BELGEO and proposes - like
what happens in the UK – to publish BELGEO with the indication Belgian National
Committee for Geography with Royal Belgian Geographical Society. The Committee
will also agree that the Bulletin de la Société Géographique de Liège bears the
indication « sous le patronage du Comité National Belge de Geographie “ .
11. Nationaal Comité voor Geologische Wetenschappen
Introduction, mission goals
Nationale Samenwerking
The National Committee of Geological Sciences forms part of the “Classe des
Sciences de Academie van België”. The mission of the committee is to promote
119

geology and to co-ordinate at a national and international level, the activities of the
geological departments that are present in the different Belgian academic and scientific
institutions. Members of the committee also act as representatives of Belgium in the
International Council of Scientific Unions (ICSU). At present, the national committee
co-ordinates the activity of a number of commissions and working groups such as the
National Commission on Stratigraphy (sub-divided in specific subcommissions) and
the Working group on Structural Geology. The National Committee of Geological
Sciences of Belgium has close relationships with the International Union of Geological
Sciences (IUGS) which is also a member of ICSU. The IUGS is a non-governmental
organization that promotes and encourages the study of geological problems,
especially those of world-wide significance.
Meetings of the Committee
Two ordinary meetings were held by the Committee on May 15 th and November 10 th .
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
The annual meeting of the National Stratigraphic Committee has taken place under the
presidency of N.Vandenberghe on December 7th in the building of the Belgian
Geological Service in Brussels. The webpage of NCGW/CNGS has been updated and
moved to the new URL: http://www.ncgwcnsg.ugent.be/.
Future perspectives
Organization and preparation of a symposium devoted to our national geological
heritage and to geotourism planned to take place in November 2012.
12. Nationaal Comité voor Kristallografie
Introduction, mission, goals
Nationale Samenwerking
Crystallography is the study of the atomic and molecular structure of diverse
substances using microscopy and diffraction techniques in order to understand the
relationship between atomic structure and properties of these materials.
The objectives of the National Committee of Crystallography are to promote
cooperation in crystallography, to contribute to all aspects of crystallographic research,
to catalyze the relations of crystallography to other sciences, to promote
crystallography for the general public, and to represent Belgian crystallographers in
international associations.
The committee has its own web site (sites.google.com/site/xallobe) which is
administered by Johan Wouters, and organizes a yearly crystal growing competition for
pupils at secondary schools.
120

Meetings of the Committee
Nationale Samenwerking
[a] The first meeting took place on 16 March 2011. During this meeting the Sixth
Belgian Crystallography Symposium BCS-6 (Brussels, 13 October 2010) has been
evaluated. Furthermore an overview of the inscriptions and preparations of the Belgian
Crystal Growing Competition was given and the date of the prize awarding ceremony
in the Academy Palace was fixed at 25 May 2011. A first brainstorming for possible
activities in Belgium related to the International Year of Crystallography (planned in
2013) took place. Finally, the Belgian representation for the Council Meeting of the
European Crystallographic Association (ECA) and the General Assembly of the
International Union of Crystallography (IUCr) in Madrid has been discussed.
[b] During the second meeting on 12 October 2011 the Belgian representatives
reported on the Council Meeting of the European Crystallographic Association and the
General Assembly of the International Union of Crystallography held in Madrid. The
preparations for the twelfth edition of the Belgian Crystal Growing Competition 2012
were initiated, and the initiatives of the National Committee of Crystallography related
to the International Year of Crystallography have been refined further.
General Assembly of the Scientific Union
Three general Assemblies were held during the IUCr Meeting in Madrid in the evenings
of August 23rd , 24th , and 27th .
The main topics and decisions are summarized below:
• The ninth Ewald Prize had been awarded to Professor E. Dodson, Professor
C. Giacovazzo and Professor G.M. Sheldrick who gave lectures at the opening
ceremony.
• Applications for membership of the Union of two countries (Bulgaria and
Republic of Ireland) were received and accepted.
• Small amendments to status have been proposed and approved (details in
annex). Among those it has been proposed that “The six ordinary members of
the EC should always include at least one member from each of the three
geographical regions: (i) Europe and Africa; (ii) the Americas; and (iii) Asia and
Oceania”. It has also been proposed that “The Statutes and By-Laws should be
revised to allow electronic means of communication”, in particular to allow
electronic voting.
• Financial report has been given by the General Secretary and Treasurer and
was approved.
• IUCr has obtained the support of many scientific associations to promote the
International Year on Crystallography in 2013 (IYCr2013). IUCr is prone to
favor any initiative in this context. The results of the logo competition for
IYCr2013 have been announced at the Congress.
• Commission of journals
121

Nationale Samenwerking
• The citation impact of IUCr journals continued to be high, with the journals
occupying two or three of the top six ranking positions in crystallography.
• The move of Section E to full open-access publication from 2008 has been a
success.
• Ethics in science publication has been a topic of general concern.
• Obtaining competent reviews within a reasonable time is getting more and
more difficult.
• Reports of the non-publishing commission have been provided.
• Formation of a new Commission on Magnetic Structures has been approved.
• The General Assembly has determined the number of elected members of
each Commission set up by the General Assembly (appendix 23 to agenda).
• Regional and Scientific associates (ACA, ECA, AsCa) have presented their
reports.
• Date and place of Twenty-Third General Assembly (2014) have been
confirmed: Montreal.
• Date and place of Twenty-Fourth General Assembly (2017) have been
determined after voting. Two bids were received: Prague (Europe) and
Hyderabad (India, Asia). After voting Hyderabad was selected.
• Budget for the coming triennium has been presented and accepted. The
Executive Committee recommended to the General Assembly that the Unit
Contribution should remain at its present level of CHF 1,000 (set at the Beijing
Congress in 1993) for the years 2012–2014. This was accepted.
• Initial appointments and re-appointments of the Editors of the publications of
the Union were made by the Executive Committee and confirmed by the
General Assembly. L. Van Meervelt was elected Co-editors of Acta E.
• Chairs and members of commissions were elected (list in appendix 33.1 on
annex). In particular, J. Hadermann (Antwerp) was elected member of the
Commission on Aperiodic Crystals and the Commission on Electron
Crystallography. F. Hatert (Liege) was elected member of the Commission on
Inorganic and Mineral Structures.
• New officers of the Union were elected leading to the following membership of
the Executive committee:
President: G.R. Desiraju (India)
Vice-President: C. Lecomte (France)
General Secretary and Treasurer: L. Van Meervelt (Belgium)
Immediate Past President: S. Larsen (Denmark)
Ordinary members: E. Boldyreva (Russia), J.M. Perez-Mato (Spain),
W. Depmeier (Germany), M.L. Hackert (USA), H.A. Dabkovska (Canada),
M.J. Guss (Australia)
122

Other activities
Nationale Samenwerking
[a] The National Committee of Crystallography has organised in 2011 with support of
both academies and sponsor Chem-Lab a successful eleventh edition of the Crystal
Growing Competition for pupils of the secondary schools (see web site
http://www.chem.kuleuven.be/bcc/). For this edition Mohrs salt ((NH4)2Fe(SO4)2.6H2O)
has been chosen as crystallising compound. The judging of the submitted crystals took
place on 14 May 2011 in Namur. During the proclamation on 25 May 2011 in the
Academy Palace the film Giant Crystals (Granada) has been projected (introduced by
Dominique Maes).
[b] Joke Hadermann has represented the Committee at the Council Meetings of the
European Crystallographic Association ECA. Luc Van Meervelt has also participated
as member of the Executive Committee of the European Crystallographic Association
to these meetings. Frederique Hatert (ULiège) has been elected member of the IUCr
Commission Inorganic and Mineral Structures. Joke Hadermann is active member of
IUCr commissions Aperiodic crystals and Electron Crystallography. Luc Van Meervelt
has been elected General Secretary and Treasurer of the IUCr.
Future perspectives
• Organisation of the seventh Belgian Crystallography Symposium (contact
forum October 2012).
• Participation in the International Year of Crystallography IYCr.
13. Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de
Wetenschappen
Introduction, mission, goals
According to the mission of the National Committees, as stipulated in the Royal Decree
of 2 April 1979, the National Committee aims to promote and coordinate research
activities on Logic, History and Philosophy of Science in Belgium, primarily with regard
to the international representation of Belgian scholarship in the International Council of
Scientific Unions.
The National Committee is the Belgian member of the International Union of History
and Philosophy of Science (IUHPS), both of its Division for History of Science and
Technology (DHST) and its Division of Logic, Methodology and Philosophy of Science
(DLMPS).
In practice the National Committee acts along three axes:
• to represent Belgian scholarship on the international level by being present as
a member or spokesperson with international organizations (IUHPS, European
Society of History of Science).
• to coordinate Belgian scholarship by setting up collaborations and joint projects
with other institutions (National Centre for the History of Science [KBR],
123

Nationale Samenwerking
Gewina [Belgian- Dutch Society for the History of Universities and Science],
BSLPS [Belgian Society for Logic and Philosophy of Science]).
• to promote the integration of historical and philosophical studies of science.
Meetings of the Committee
During 2011, the Committee held two general meetings, on April 27 and on November
25. Apart from deliberations on administrative matters and correspondence, several
scientific papers were presented.
On April 27, presentations were held by:
M.C. Claes (KIK/IRPA), “Marcellin Jobard (1792-1861), vulgarisateur méconnu des
progrès scientifiques en Belgique sous la période hollandaise et le règne de Léopold
Ier” . The text of this presentation was afterwards distributed to the members.
Kristel Wautier (UGent), “Een greep uit het onderzoek in het Museum voor de
Geschiedenis van de Wetenschappen: over de geschiedenis van de biologie te Gent”.
The slides of this presentation are available on request.
On November 25, one scientific paper was read:
Dr. Sophie Glansdorff (NCGW), “Du coq à l’âne. Pour une première approche de
l’usage des animaux dans la médecine médiévale”.
At its meeting of 25 November, the National Committee adopted a logo, for use on its
website and publications.
General Assembly of the Scientific Union
After some confused correspondence, the National Committee was finally able to
confirm its right as the Belgian representative to the General Assembly of the
IUHPS/DLMPS.
The National Committee appointed Prof.dr. Joke Meheus as its representative at the
14th General Assembly of the IUHPS/DLMPS, during its International Conference at
Nancy (France), on 19-26 July 2011. Due to illness, however, Prof. Meheus was not
able to attend the conference.
The next General Assembly will take place in 2015 at Helsinki (Finland). The minutes
of the General Assembly are available at http://www.dlmps.org/agenda11.html. The
main points in the minutes concern the inclusion of technology in its subject domain,
and the collaboration between DLMPS and its sister organization DHST. Both
developments reflect similar efforts by the National Committee.
Other activities
[a] Bestor:
BESTOR stands for Belgian Science and Technology Online Resources. It is the aim
of the project to establish a wiki-website on Belgian scientists, in order to enhance the
public image of the Belgian science with different target audiences (schools,
journalists, citizens,…). Also the project aims to offer to researchers a much needed
124

Nationale Samenwerking
online tool to investigate the wider scientific community in Belgium, in particular for
twentieth century science. The first stage of the project focuses on biographical pages
of members of the Science Class of the Royal Academies of Science, Letters and Arts.
In many cases, related online resources (biographical notices, publications, images,...)
are provided. Funding for the project is provided by BELSPO, which grants an annual
subsidy.
During 2011, the project was carried out by Alix Badot (until 31 August) and Wendy Van
de Camp, working in an office of the KVAB. The National Committee collaborates with
the National Centre for History of Science (KBR), which provides entries on scientific
societies. The project is counseled by a steering group, with delegates from the
National Committee (Geert Vanpaemel, Carmélia Opsomer), RASAB (repr. by Sofie
Vanthournout), BELSPO (repr. by Bertha Depoorter), universities (Isabelle Rothier
[UGent] and Didier Devriese [ULB]) and other scientific institutions (Brigitte Van
Tiggelen [National Centre for the History of Science, KBR]). Supervision of the project
is assured by Geert Vanpaemel.
The website of BESTOR can be accessed from http://www.bestor.be. Technical
management and maintenance is carried out by the ICT Desk of the Faculty of Arts of
the KU Leuven, where the physical storage of BESTOR is also located.
By 1st February 2012, BESTOR contained 484 French entries and 486 Dutch. More
than half of these pages are biographical notices on scientists, with others relating to
scientific institutions, journals, societies, universities, prizes, etc. The project on the
members of the Academy will be completed by the end of February.
As a result of the large number of entries, it has become necessary that a larger group
of historians should be involved in reading, supplementing and correcting their content.
Also BESTOR should be extended with thematic entries, which guide the reader
through relevant historical themes (e.g. the history of chemistry, the reception of
Darwinism, etc.) Members of the National Committee are invited to contribute, although
the pages will not be made accessible to contributors outside the National Committee.
[b] International Workshop:
The National Committee organised, in collaboration with Memosciences and the
Division d’histoire de la chimie de la Société Royale de Chimie an international
workshop on “Atomes, molécules et éléments: l’impact de l’hypothèse d’Avogadro”.
The venue of the workshop was the Academy building. The workshop was attended by
65 participants. The programme was:
10h15 – Registration
10h40 – Dr Brigitte Van Tiggelen (UCL, Mémosciences, B) “Introduction à la journée”
10h45 – Dr Catherine Kounélis (ESPCI, F) “D’Avogadro à Cannizzaro: une hypothèse
ignorée ?”
11h30 – Prof. Marika Blondel-Mégrelis (CNRS, Université Paul Sabatier –Toulouse, F)
“L’hypothèse en chimie”
125

12h15 – Lunch
Nationale Samenwerking
14h00 – Prof. Alain Dumon (IUFM d’Aquitaine, Pau, F) “Des lois des combinaisons aux
formules représentatives des substances chimiques”
14h45 – Pieter Thyssen (Katholieke Universiteit te Leuven, B) “Mendeleev’s Periodic
Law and the 19th Century Debates on Atomism”
15h30 – Coffee break
15h45 – Thérèse Mayer (Professeur retraité, Mémosciences, B) “Jean Perrin et son
plaidoyer décisif: Les Atomes (1913)”
16h30 – Discussion
Future perspectives
BESTOR will remain the top priority of the National Committee. The pilot project will be
extended towards other federal institutions (observatory, botanical garden,…) and
contacts will be established with similar databases at universities. Furthermore, the
National Committee will make efforts to present BESTOR to the wider public.
The National Committee will organize in 2012 two general meetings with scientific
presentations.
In September 2012, the Young Researchers Days III will be organized in collaboration
with the BSLPS.
Nationaal Comité voor Mechanica
Introduction, mission, goals
The Committee aims to promote the Mechanical Engineering through inter-university
Students and Staff exchanges, organisation of a bi-annual National Congress of
Theoretical and Applied Mechanics , organisation of a Doctoral School (GrasMech),
development of relationships with European and International Mechanical Engineering
Institutions or Initiatives (ECCOMAS, EURASEM, IUTAM, a.o.)
Meetings of the Committee
Dates: 31 st March 2011 and 27 th October 2011
Main conclusions: Preparation of Congress 2012, DEGROOTE Joris (UGent) for his
thesis ‘Development of Algorithms for the Partitioned Simulation of Strongly coupled
fluid Structure Interaction Problems’ has been proposed as PhD candidate for
ECCOMAS, continuous evolution of PhD GrasMech School.
General Assembly of the Scientific Union
[a] EURASEM:
• ICEM’15 (International Conference on Experimental Mechanics), foreseen in
Porto, 22-27 Jul 2012.
126

• Prof D.Van Hemelrijck (VUB): permanent Secretary and delegate of Belgian
Committee.
• Prof J.Degrieck (UGent): Delegate of Belgian Committee, chairman of
Technical committee ‘High strain rate and impact testing’.
• The EURASEM evolves towards a EuropeanNon-Profit Organisation with
possible seat in Belgium
[b] ECCOMAS Conferences: Thematic Conference on Multi-body Dynamics at UCL (4-
7 July 2011). The next VI European Congress on Computational Methods in Applied
Sciences and Engineering will take place in Vienna, Austria on September 10-12,
2012.
[c] IUTAM: IUTAM General Assembly August 2012, Beijing): the committee will
delegate a participant (decision in March 2012).
Other activities
GrasMech Courses
Goals: education PhD in: www.grasmech.org
Attendance: about 10 students/course
Future perspectives
GrasMech courses 2011-2012 , currently adapted
[a] Advanced continuum mechanics:
teachers: F. Dupret (UCLouvain), J.P. Ponthot (ULg)
dates: Wednesdays 19 and 26 October, and 9, 16, 23 and 30 November 2011
place: Université catholique de Louvain (UCL), Bâtiment Euler (building 3a in box D9
on the map), 4 avenue G. Lemaître, 1348 Louvain-la-Neuve (room a.207)
[b] Nonlinear finite elements:
teachers: A.M. Habraken (ULg)
dates: Thursdays 2, 9, 16 and 23 February 2012, and 1, 8 and 15 March 2012
place: Université de Liège (ULg), Sart Tilman, 4000 Liège, building B52-3 (room 0/413)
[c] Computational Fluid Dynamics 1: basic discretisation and time stepping methods:
dates: spring 2012
[d] Advanced turbulence modelling
dates: spring 2012
Nationale Samenwerking
[e] GrasMech POSTER session 2012, combined with the NCTAM May 9-11, 2012 at
the Royal Military Academy, Brussels.
127

Nationale Samenwerking
15. Nationaal Comité voor Microbiologie
Introduction, mission goals
The Committee for Microbiology represents Belgian scientists conducting research in
the field of biological sciences in the work of the International Union of Microbiological
Societies (IUMS).
Meetings of the Committee
The meetings of the NCM were joint meetings with the board of the Belgian Society for
Microbiology (BSM), of which some members are also member of NCM and all
members of NCM are involved in the advisory board of BSM.
[a] First administrative meeting of 2011 (see also report of 2010):
Joint meeting of the BSM and NCM took place on the 13th of January 2011in the
building of the SCK headquarters (H. Debroux avenue 40 Brussels) (see also report of
2010 for this first administrative meeting).
Agenda:
• Excused (already excused Isabelle George)
• Evaluation Symposium Molecular Dialogue
• Membership BSM
• BSM website
• Topic and date next symposium
• FEMS related business
• AOB
Report of the meeting:
Evaluation of Symposium on Molecular Dialogue: The symposium was organised by
the BSM, NCM and the Belgian Society for Biochemistry. About 180 persons attended
the symposium on 18 and 19th November 2010 at the Academy house in Brussels. This
initiative to organise a joint meeting was a great success. Interesting discussions
occurred because of the high level international lectures.
Membership of BSM: will be organised via the renewed website.
BSM Website: proposal for the content of the new website has been approved and the
website is supposed to go life in May 2011.
Topic and, date & program of the next symposium (2011).
Title: Life and survival of microorganisms
Date & venue: 16th November Academy Palace- Brussels
Program: although not completely formalised the program is as follows
[b] Second administrative meeting:
Joint meeting of the BSM and NCM took place in the building of the SCK headquarters
(H. Debroux avenue 40 Brussels) on the 12th of April 2011.
128

Agenda and invitation:
• Symposium 2011
• The start of the new provisional website prepared by Fred Opperdoes - see
http://www.icp.ucl.ac.be/bsm/BSM/Home.html. Please give your comments
and input. Further input to be discussed during board meeting.
• Symposium 2010: financial overview.
• BSM newsletter – issue 2.
• BSM membership
• Sponsoring: how to attract more sponsors?
• Final program of the symposium and date was adapted to the availability of
speakers and venue and can be found in addendum.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
Symposium.
Future perspectives
Symposium.
16. Nationaal Comité voor Natuurkunde
Introduction, mission, goals
The Belgian National Committee on Pure and Applied Physics has been created by the
Royal Academies for Science and the Arts of Belgium (RASAB). It contributes to the
promotion and coordination of Belgian activities concerning Pure and Applied Physics.
At the international level it ensures Belgium’s representation in IUPAP, the International
Union for Pure and Applied Physics. Its activities can be followed on the website
http://www.bncphys.be.
Meetings of the Committee
Nationale Samenwerking
• Meetings were held on the 7th of February, the 26th of May and the 13th of
October. The main interest points of these meetings were:
• Updating of the composition of the NCPAP. One new member was nominated
to and approved by RASAB: Dr. Tom Krekels of Umicore, representative of
Industry (N).
• The committee accepted the resignation of Prof. Ch. Leclercq-Willain (ULB)
and nominated her honorary member.
• The committee started the search for the replacement as ordinary members of
Prof. HP Garnir (ULiège, deceased) and Prof. Ch. Willain (retired).
129

• Preparation of the General Assembly of IUPAP (see 3)
• Preparation and debriefing of the Colloquium 2011 (see 4).
• Updating of the publication “Research in Physics in Belgium” (see 4).
General Assembly of the Scientific Union
A general Assembly of IUPAP took place from October 31 till November 4 2011 at the
Institute of Physics in London (UK). The chairman, Prof. Weynants, attended the
meeting with financial help from RASAB. The NCPAP actively prepared the submission
of Belgian representatives in the various IUPAP commissions, resulting in the election
of the following persons:
• C4: Cosmic Rays: D. Bertrand (ULB)
• C8: Semiconductors: G. Borghs (IMEC)
• C10: Condensed Matter: Ph. Lambin (FUNDP)
• C12: Nuclear Physics: P. Van Duppen (KUleuven)
• C16: Plasma Physics: D. Carati (ULB)
• C17: Quantum Electronics: N. Cerf (ULB)
• C19: Astrophysics: C. Waelkens (KULeuven)
Other activities
[a]The 2011 colloquium of the NCPAP
Nationale Samenwerking
The NCPAP organised, with the help of RASAB, its bi-annual 2011 colloquium in the
Palace of the Academies on March 19, 2011. The title was “Cosmology: The Science
of the Universe” and featured the following speakers:
• Prof. Carlos Frenk (Durham University, UK): Recreating the cosmos in a
supercomputer: the evolution of galaxies and larger scale structures.
• Prof. Ariel Goobar (Univ. Stockholm): Observational Cosmology and
Supernovae.
• Prof. Paolo De Bernardis (Univ. Roma Sapienza): Cosmic Microwave
Background Radiation and the Big Bang.
• Prof. Joseph Silk (Univ. Oxford): Particle cosmology, dark matter and dark
energy.
The event was very successful. The excellent presentations were beautifully
complemented by the continuous projection of a 3-D movie “Cosmic Origins”, produced
by Durham University. There was also a Poster Session with 13 contributions from the
Belgian research groups working in Cosmology and Particle Astrophysics at UGent,
VUB, ULB, UMons, UCL, FUNDP, UA and Durham. The colloquium attendance
numbered 101.
130

[b]Update of Research in Physics in Belgium:
The NCPAP initiated for the first time in 2005 the compilation of short reports on the
main physical research topics in Belgium, both theoretical and experimental. Fifteen of
these were written by prominent Belgian researchers, actively involved in the IUPAP
Commissions, and were published in 2006 in Physicalia Magazine and posted on the
websites of the NCPAP (http://www.bncphys.be/) and of the Belgian Physical Society
(http://sites.google.com/site/belgianphysicalsociety/).
The NCPAP considered that the time was ripe for an update as in the meantime new
research topics have emerged, people have retired and new talents have joined the
various fields. The first five updated reports were published on-line in issue
BPhy_2011_4, of BPhy-Magazine, the successor of Physicalia Magazine, and will be
incorporated with the remaining reports at the stated websites.
Future perspectives
An important preoccupation in 2012 will be the replacements as ordinary members of
Prof. H-P Garnir and Prof. Ch. Willain. Another significant item will be the preparation
of the 2013 Colloquium.
17. Nationaal Comité voor Oceanologie
Introduction, mission, goals
The Committee deals with all topics related to research and education in the field of
Oceanography. It is an interdisciplinary community involving hydrodynamicists,
chemists, geologists, biologists working in estuarine and coastal systems as well as in
open oceans in cold, temperate and tropical environments.
Meetings of the Committee
Unspecified.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
Nationale Samenwerking
[a] 2011 was a hinge year in the activities of the Committee of Oceanology, with the
further exploitation of the “Ocean School 010” initiative and the preparation of a 2012
action focused on the expected impact of the Integrated maritime policy for the EU and
of the JPI Oceans on Belgian research and education in oceanology, framed in a
European perspective. The international workshop Ocean School 010 “Education at
sea - Education for the sea” jointly organized by the Committee of Oceanology of the
Royal Belgian Academy and VLIZ in Ostend had a lasting impact. Its outcome had
been presented at the IOC50 - International Conference 50 Years of Education and
Awareness Raising for Shaping the Future of the Oceans and Coasts, IOC-UNESCO,
St. Petersburg 27-30 April 2010 and in an invited keynote at the EurOcean 2010
“Grand Challenges for Marine Research in the Next Decade”, Ostend, Belgium, 12-13
October 2010. In 2011, Prof. J.P. Henriet, Secretary, was invited to prepare a
131

contribution on Ocean education for the “Navigating the Future 4” document of the
Marine Board: “Forging marine and maritime careers”. Next, he was invited to prepare
a talk on the future of marine education in Europe at the First Conference on European
Ocean Literacy (Bruges, October 2012).
[b] The ocean science community in Belgium is strongly involved in the networks
created by Belspo (Marine Science Research Programme). In 2011 the ongoing
projects came to their end and a new call for projects starting in 2012 was launched.
Hence, final reports had to be written as well as new proposals that were submitted.
Future perspectives
For strengthening its involvement in ocean research and education, the Belgian
community of researchers in oceanology needs to keep abreast of major developments
in European Ocean Governance and Science Policy. Two major and not unrelated
developments may heavily impact on research and education in the forthcoming
decade: (1) at the level of ocean governance, the implementation of the Integrated
maritime policy for the EU and of the Marine Strategy Framework Directive, which
should lead to the achievement of good environmental status, and (2) the
implementation of the Joint Programming Initiative “Healthy and Productive Seas and
Oceans” (JPI Oceans). A study day in 2012 implying stakeholders should allow the
Committee of Oceanology to contribute to communication and information about these
initiatives in the Belgian research community, involved in ocean science and education.
18. Nationaal Comité voor Psychologische Wetenschappen
Introduction, mission, goals
The statutes of the National Committee for Psychological Science state the following:
Article 2: The goal of the Committee being:
To undertake, promote and coordinate psychological scientific research, focusing in
particular on long term, intercollegiate or interdisciplinary projects and to serve
psychological scientific interests in Belgium from a national as well as an international
point of view
Meetings of the Committee
The Committee held two meetings in 2011: The first took place on April 30th; the second
on November 14th.
[a] Meeting April 30th
Nationale Samenwerking
Philippe Peigneux is a new member of the committee.
Eric Soetens (president of the exam jury) reports on the procedure and winner of the
best thesis award.
Next Assembly meeting of the UPsyS will be held on July 2012 at Cape Town. Belgium
can send two delegates. One delegate from BAPS and one from the National
Committee. The fees are financially supported by the Academy.
132

The new symposium on the Social Brain will be held on Monday the 14th of November
and is organized by F. Van Overwalle, M. Brass, D. Samson and A. D’Argembeau.
Two initiatives to establish closer links between Psychology Faculties in Belgium.
Organizing some sort of course/training for PhD students at all universities in Belgium.
Start a Young Academy consisting mainly of post docs and membership would only last
4 years at the most.
[b] Meeting of November 14th, 2011:
Marc Brysbaert and Steven Majerus have been invited as associate members of the
committee in their functions of President and Past-President of the Belgian Association
for Psychological Science. Both have accepted in the invitation.
“Social Brain” symposium (follow-up) and new symposia. The meeting is a great
success, with about 80 participants and many excellent international speakers. The
committee congratulates F. Van Overwalle. Concerning the next symposium, to be
organised in 2013, proposals are solicited from committee members and should be
sent to the secretary by February 29th, 2012 so that they can be discussed during our
next meeting. In general, the symposia should be co-organized by a representative
from the French-speaking community and from Flanders, so that funding can be
solicited from as many institutions as possible. The committee discusses the possibility
of organizing a symposium next year to celebrate the retirement of G. d’Ydewalle.
Initiative to establish closer links between Psychology Faculties in Belgium. The
proposals discussed during the last meeting have not been forwarded to the committee
so far. G d’Ydewalle will forward the proposal. The proposal by A. Vandierendonck will
also be forwarded as soon as possible. One possibility is to organise a training session
on writing scientific articles and on submission procedures. Another possibility is to
organize something on statistics. In both cases, the idea is to get the program
approved by all psychology departments.
General Assembly of the Scientific Union
The Scientific Union will meet in 2012 in Cape Town, South Africa. Pr. Bernard Rimé
will act as representative of the National Committee on this occasion.
Other activities in 2011
The committee organizes bi-annual symposia. The last symposium was organized by
Committee member Pr. Van Overwalle and was titled “The Social Brain”. The event
took place on November 14th, 2011, at the Academy. It attracted about 80 participants
and was generally considered to be a success. Additionally, the committee also assists,
every year, the Belgian Association for Psychological Science in selecting the recipient
of its “Best Thesis Award”.
Future Perspectives
Nationale Samenwerking
The next symposium will be organized in 2013. Possible themes will be considered
during 2012. The Committee is additionally considering launching further initiatives to
establish closer links between Faculties of Psychology and Educational Sciences in
Belgium. Finally, it continues to collaborate with the International Union for
Psychological Science.
133

Nationale Samenwerking
19. Nationaal Comité voor Radio Elektriciteit (URSI)
Introduction, mission, goals
The activities of the Belgian URSI Committee are related to the domain of radioelectricity.
The main goal of the committee is to promote and in some extend to
coordinate for Belgium the scientific activities of its members in this field of interest.
The committee meets regularly at the Academy and organizes yearly, in collaboration
with the URSI committee of Netherlands a ‘URSI Forum’ where young doctorandi have
the opportunity to present their researches and to exchange their scientific and
technical experience. Effective members of the committee are representing Belgium in
the different scientific commissions of URSI.
Meetings of the Committee
The Belgian URSI Committee has met four times in the facility of the Academy: on
01/02/2011, 09/06/2011, 28/09/2011 and 08/12/2012.
[a] 1 February 2011:
Dr LAMY (Belgian Space Institute for Space Aeronomy) gave a lecture entitled
“BRAMS: a new facility to detect and characterize meteors”. After his presentation the
administrative part of the meeting went on with as main issue the GASS 2011 Election
of URSI officers & vice-chairmen of URSI commissions.
[b] 9 June 2011:
Dr DRUYTS (RMA) gave a lecture entitled “Analysing the Effect of the Environment on
Electromagnetic Induction Sensors”. After his presentation, some communications
were done by the board about GASS 2011 in Istanbul, the country is a candidate for
the organization of the next edition of the GASS and at last the nomination of Prof
Daubechies, proposed by the committee, for the Booker Gold medal.
Then the vice-president gave a short debriefing about the 2011 edition of the Benelux
URSI forum that took place on 27 April in Noordwijk, The Netherlands. Finally, some
ideas were exchanged in view of the election of a new board for the Belgian URSI
committee at the coming fall meeting.
[c] 28 September 2011:
Exceptionally, there was no scientific part during this meeting, by lack of time to handle
the points at the agenda for the administrative part. An extended reporting on GASS
2011 in Instanbul was made by the president, E. SCHWEICHER and P. VAN DAELE,
assistant secretary of URSI, made also some communications about a few resolutions
taken by URSI during this international event. Then the election of new effective,
associate and the president and vice-president took place.
[d] 8 December 2011
The scientific part was given by prof. Yves Rolain. He explained how to simplify rather
intensive computation on nonlinear devices in his talk: “Using the Best Linear
Approximation to characterize nonlinear RF and microwave systems”. A final series of
elections, including the new secretary and vice secretary, a new effective and a new
134

associate member took place, as well as 2 honorary members, Prof. Erik Stijns (VUB)
and Antoine Van de Capelle (KU Leuven).
General Assembly of the Scientific Union
Belgium is supporting the candidature of China for the organization of the GASS 2014.
Other activities
The fifth edition of the Benelux URSI forum was organized by the Dutch committee on
27 April at Noordwijk. There were about fifty participants among which M. LEFEUVRE,
president of URSI and M.. LAGASSE, secretary general of URSI. It is worthwhile to
note that the laureate of the best paper contest was J.W. DEBLESER (KUL). The
presentation by Dr LAMY about BRAMS was received very positively by Dutch
colleagues who made a proposal for collaboration on that topic.
Future perspectives
This year, the BENELUX URSI forum will be organized by the team of the University of
Gent, more in particular the URSI members Hendrik Rogier, Peter Van Daele and Ann
Franchois and their respective teams.
20. Nationaal Comité voor Ruimte-Onderzoek
Introduction, mission, goals
The National Committee of Space Research represents the Belgian scientists who
work in the domain of space research in the Committee on Space Research
(COSPAR).
Meetings of the Committee
The committee met on September 13, 2011, with as main agenda item to organise its
restructuration. The plan is to ask the directors and research responsibles for the
various Belgian universities and research institutes to designate candidates for
membership, taking into account the various fields covered by COSPAR and the
necessity to involve younger scientists. In addition to the tasks related with the
COSPAR meetings, the committee sees it as its task to reflect on and give advice
about the different scientific disciplines of the space sector and to foster coordination
of the diverse activities.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011
Other activities
Nationale Samenwerking
The main task of the committee is to organize the Belgian participation in COSPAR,
which will hold its 39th Scientific Assembly in Mysore, India, from 14 to 22 July 2012.
The COSPAR Council meetings will take place on 14 and 22 July. Dr. Valentina
Shetsova (ULB) is a member of the Scientific Committee of the Scientific Assembly and
is mains scientific organiser of a session, Prof. C. Waelkens and dr. B. Vandenbussche
(KU Leuven) are main scientific organisators of two other sessions.
135

Future perspectives
No future perspectives.
21. Nationaal Comité voor Scheikunde
Introduction, mission, goals
Federate the messages of chemistry (Universities, Technical Colleges, Essenscia,
CEFIC,SRC, KVCV, JSC…).
Stimulate the public and improve the image of chemistry in Belgium in all the aspects.
Make the bridgehead on IUPAC in Belgium ( input and output).
Make the promotion of chemistry and sciences to the young generations at the early
age, high schools.
Meetings of the committee
In 2011 the meetings of the National Committee and sub committees were essentially
focused on the preparation of the National and International activities dedicated to the
International Year of Chemistry and more particularly to the Organization and
budgeting of IUPAC Day and to the Closing Event in Brussels. ( 7 Regular Meetings
and “extraordinary” meetings at the RASAB ( Jan, 20th , Feb 24th , March, 30th , May 13th ,
June 10th , June 28th ,Sept 14th) .
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
Nationale Samenwerking
• Debriefing of the Opening event in Paris at the request of the IUPAC
Presidency: May 10.
• 7 Meetings with sponsors and “Event company”: preparation for IYC closing
organisation, budgets, planning ( Jan 31rst, Feb 7th , March 23rd , June 21rst,
Sept, 5th , Oct, 27th , and 31rst as Chairman of the Organizing Committee
P.Baekelmans)
• As Project Manager and as Committee President in charge of the preparation
of the debate of the “Young Leaders “ at the Closing Event . Introduction and
background of IYCYL project “How chemistry will contribute to the resolve the
world issues in 2050
• 2 days in Feb in Brussels,( Project Basis ) , options /structures/ external UN
adviser in Geneva 3 days in May. In September, 3 days in Brussels to finalize
the project organization. Rehearsals and fine tuning 5 days in November.
• Opening Event of the International Year of Chemistry in Belgium in
collaboration with Essenscia: Presentation of the National Committee
Chemistry and Introduction of the IUPAC (with Press Interviews) 200 guests.
136

Nationale Samenwerking
• Official Release of the BePost Stamp dedicated to IYC 2011 and 100yr
celebration of The Solvay Councils
• Attendance of 5 members of the Committee at the Opening Ceremony of the
International Year of Chemistry in Paris at the UNESCO Headquarters.
(27th and 28th of January 2011).An International Event ( 750 attendants)
launching the global activities in Chemistry in 2011)
• Kekulé Jeugde Namiddag organized by KVCV and Committee support
(Feb, 8th )
• Creativiteit Marathon/Marathon de la Créativité: organized simultaneously in
Brussels and Vilvoorde addressing the Students of high schools ( March 2nd /3rd )
organized by Essenscia
• Participation at the “Youth Week” in Flanders and in Brussels organized by
Essenscia (Feb 28- March 4) Het grootste labo van Vlaanderen and
spectacular show of Prof. Shahkashiri (also in Gent, Brussels, Frameries)
• Printemps des Sciences organized by University of Brussels, Liège , UCL,
Mons and Namur and contribution of Memoscience (March 28th to April 3rd )
• Participation of Committee members (3) as representatives of Belgium at the
General Assembly of the IUPAC at San Juan /Puerto Rico (July 30th –August
7th ). Election of new officers of the IUPAC (secretary, and vice President) .
• IUPAC Day on September 14 organized by the National Committee Chemistry
in Brussels (RASAB) with the financial support of Contact Fora. Successful and
exciting programme (120 attendants)
• Lecture open to Public: in Brussels May 22nd “De Marie Curie à l’Avion Solaire,
la chimie, une science et une industrie au service des problèmes de notre
temps » (Paul Baekelmans/PB)
• Same lecture to open Public in Virton : on November 18 th , 2011 (PB)
• Lecture to the Belgian Chamber of Commerce: in Warshaw Poland “From
Marie Curie to Solar Impulse: chemistry, a science and an industry serving and
contributing to the resolution of global problems” on November 17th , 2011. (PB)
• Participation at the exhibition organized by “Les Jeunessses Scientifiques de
Belgique” with dedication for IYC 2011 April 29/30th . Committee as jury
members.
• Haute Ecole Lucia de Brouckère: November 9 th Journée des jeunes.
• Haute Ecole Lucia de Brouckère and in collaboration with SRC Journée
Scientifique de la Société Royale de Chimie October, 13th • KVCV Antwerp November 15 Kekule XIV “Chemistry is a part of your life”
• Inauguration of the Experimentarium in ULB (Nov 17 ) (Michel Herman)
• Closing Event of the International Year of Chemistry. Nov 29 and Dec 1rst. The
Square . International Event in presence of Prince Phillipe with the sponsorship
137

and participation of major Chemical, Lifesciences Industries and CEFIC. 1020
attendants from the academia, political, officials and industry. A very successful
event for Chemistry for Belgium.
Many other events were organized locally in the schools, institutes and industries
which are not mentioned here. They contributed to the success of IYC and the
promotion of chemistry and also articles, interviews etc. with the participation of our
committee members or organization.
Main Conclusions of the Actions of the Committee:
[a] The opportunity to have the support of the UNESCO and the UN with the IUPAC to
organize an International Year dedicated to chemistry is a once in a lifetime worldwide
event. IYC 2011 is a success with participation of 170 countries and 1400 activities
recorded on the IUPAC website.
[b] As the “ Ambassadors” of the IUPAC the “Committee Members have contributed to
the success in Belgium which was even beyond the expectations. All the
“stakeholders” in chemistry have dedicated time, efforts, enthusiasm and money to
make it happen and to create a momentum in the public, schools, industries.
Regarding specific networks, each member of the Committee and the organization
they belong to contributed to give a positive message of chemistry. This report is an
opportunity to thank everyone for their efforts, time and dedication
More particularly the organization of the IUPAC Day would not have been possible
without the support of RASAB, ( Mr. Hasquin, L Hansen, Sofie Vantourhnout, Christian
Vandercammen JSC) and the financial support of Contactfora (KVAB).
[c] In this report we wish also to thank the Sponsor Companies of the Closing Event
and to the CEFIC to have made it possible. (BASF,DOW, DuPont, GSK, UCB,
McKinsey, Total and SOLVAY.
Future Perspectives
The IYC 2011 success is not an end but a leverage to continue the action of promotion
of chemistry.
The committee will start a reflection to keep the momentum and keep the focus of the
committee on the motivation of young generation for science.
22. Nationaal Comité SCOPE-IGBP
Introduction, mission, goals
Nationale Samenwerking
The committee represents Belgium in SCOPE (Scientific Committee on Problems of
the Environment) and IGBP (International Geosphere/Biosphere Program of ICSU).
General information on these international programs are annexed. The national
committee stimulates the participation of Belgian scientists in SCOPE and IGBP
projects. It also organizes activities (workshops, conferences, preparation of research
plans,..) in Belgium in the domains covered by these programs.
138

Meetings of the Committee
Unspecified.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
[a] Participation to meetings of BEES (Belgian Ecosystem Services), a BELSPO
research program which originated from workshops organized by the committee in
previous years?
[b] Organization of a scientific meeting on the future of the Soignes/Zonien Forest, in
cooperation with the forest service’s of the three Regions; the meeting took place on
29 November 2011, with over 200 persons in attendance; Belgian, Danish, French and
German scientists presented the latest research on the state and management of
beech forests and discussed recommendations for the future management of the
Soignes/Zonien Forest , taking account of environmental and societal changes; the
proceedings of the meeting will be published in 2012.
[c] On a request from the RDC (Congo/ Kinshasa) national committee for IGBP, it was
agreed that the committee would pay the membership fee of the RDC to IGBP for year
2012
Future perspectives
• A final conference for the BEES program is planned for 27 April 2012 with the
aim of bringing together the results of the seven work packages, drawing
conclusions and identifying future research priorities for the evaluation of
services rendered to society by nature, biodiversity and ecosystems, as an
input to policy making in the context of sustainable development.
• Participation in the “Planet under Pressure” scientific conference organized by
ICSU/IGBP on 26-29 March 2012 in London, in preparation of the RIO+20 UN
Conference on Sustainable Development.
23. Nationaal Comité voor Sterrenkunde
Introduction, mission, goals
Nationale Samenwerking
The formal basic goal of the committee is to coordinate the participation of Belgian
astronomers in the activities of the International Astronomical Union (IAU), and in the
triannual IAU General Assembly in particular. The committee also serves a role in the
dissemination within the Belgian community of developments within other international
organisations to which our country participates, such as ESA, ESO, and the journal
Astronomy and Astrophysics. Finally, the meetings also offer opportunities to reflect
together on matters affecting astronomical activities in Belgium.
139

Meetings of the Committee
The Committee gathered three times in 2011: on January 19, February 28 and October
18. The first meeting took place at AMOS in Liège, the other meetings at the Palace of
the Royal Academies for Science and the Arts of Belgium in Brussels.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
Other activities
[a] Astronomy and Astrophysics (A & A)
C. Sterken is the Belgian delegate in the A&A editorial board and represents the BNCA.
He reported that the Belgian annual contribution stays rather stable at 7500 euro. The
editor-in-chief, C. Bertout, will retire in January 2012 and will become managing editor
for one year.
[b] Belgian National ESO Committee (BNEC) matters
J. Surdej, the president of BNEC, presented summaries of two BNEC meetings
preceding the BNCA meetings. Details and comments are regularly added by C.
Waelkens, Belgian representative at the ESO Council, and S. Pireaux, BELSPO
representative in charge of ESO matters. A particular cause of concern is the critical
financial situation of the E-ELT. Since only one third of the estimated cost of 1.08 billion
euro is available, the annual contributions of the ESO member states would need to
increase, although this consequence could be mitigated by contributions from
additional countries like Brazil, Australia, Canada, and Poland.
[c] ESA matters
W. Verschueren, in charge of ESA matters at BELSPO, reported about ESA matters
(such as budget, missions and their evolution, delays or problems, the Belgian
participations, the main political issues...) at each BNCA meeting.
[d] ARIES telescopes
The 3.6 meter diameter telescope DOT (Devasthal Optical Telescope) designed and
built by AMOS is an Indian project of about 20 million Euro. The telescope is located
at the Uttar Pradesh State Observatory (UPSO) in Devasthal (50 kilometres east of
Nainital) and has been financed mainly by the Aryabhatta Research Institute of
Observational Sciences (ARIES), an autonomous research institute under the
Department of Science and Technology (DST) of the Indian Government. Belgium
contributes financial and scientific support and has 7% of guaranteed telescope time,
for which a Belgian time allocation committee will be set up.
The International 4 meter Liquid Mirror Telescope (ILMT) will also be installed at
Devasthal. It is presently on its way to India. First light is scheduled for the end of 2012.
Future perspectives
Nationale Samenwerking
The BNCA decided to support thirteen candidates for individual IAU membership: O.
Absil, M. De Becker, G. Gentile, M. Gillon, C. Jacobs, A. Libert, A. Lobel, J. Montalbán,
140

T. Morel, Y. Nazé, B. Noyelles, S. Parenti, and T. Van Doorsselaere. The decision for
final admission to the IAU will be taken by the IAU Executive Committee at the IAU
XXVII General Assembly in August 2012.
24. Nationaal Comité voor Wiskunde
Introduction, mission, goals
The National Committee aims at stimulating and coordinating in Belgium research in
mathematics, both in pure mathematics and applied mathematics, including education
in mathematics. In fact the distinction in pure and applied mathematics is not always
easy to make. In pure mathematics we think of algebra, geometry and analysis, but
also these areas overlap and do not cover the whole domain. One can think of logic,
combinatorics, topology, set theory, etc. Applied mathematics, consisting among others
of numerical analysis, statistics, mathematics related to physics, is currently expanding
and covers areas such as econometry and finance, informatics, bio-mathematics, etc.
One of the main goals of the committee is to form a bridge between the International
Mathematical Union (IMU) and the Belgian scientists who work in the area of
Mathematics. As such we choose the delegates that could represent Belgium at the
General Assemblies of the IMU and propose their names to both Academies. Together
with the Belgian Mathematical Society we take care of informing the Belgian
mathematical community by means of the “Newsletter of the Belgian Mathematical
Society and the National Committee for Mathematics”.
We aim at having 16 members, respecting linguistic parity, taking care of a good
gender representation and having a well balanced participation of the different
universities and important mathematical domains.
Meetings of the Committee
During 2011 the National Committee for Mathematics only had electronic meetings.
Informal discussions took place during the special meeting on November 19, organized
at the Academy (see below). The members of the Committee have regularly been
informed, by e-mail, about initiatives of the IMU or about the proposals of the IMU for
which the opinion of the NCM was requested. All members and honorary members of
the NCM received the Electronic IMU-Newsletter and the IMU-Bulletin. They received
all final documents concerning the IMU- General Assembly of 2010.
Main decisions:
Nationale Samenwerking
Approval of the new IMU-budget structure, developed in accordance with Resolution
14 of the 16th GA.
Approval of the application of Algeria for a full membership of the IMU.
General Assembly of the Scientific Union
No Assembly of the Scientific Union in 2011.
141

Other activities
[a] On November 19, the meeting “Mathematics in secondary schools: now… and
afterwards” has been organized at the Palace of the Academies. It was a joint initiative
of NCM, BMS (Belgian Mathematical Society), VVWL (Vlaamse Vereniging voor
WiskundeLeraren) and SBPMef (Société Belge des Professeurs de Mathématique
d´expression française). There were about 90 participants. The programme started
with talks by Gilles Godefroy (Paris) and Frans Keune (Nijmegen) on respectively the
French and the Dutch school system and mathematics curriculum. It was followed by
a panel discussion, chaired by Alain Verschoren, rector of the UAntwerpen, and
member of the NCM. Also the audience participated in an active way at the discussion.
[b] The Newsletter appeared five times in 2011 and was distributed both electronically
and in a paper version. F.Bastin (vice-secretary of the NCM) is in charge of the
Newsletter.
Future perspectives
Nationale Samenwerking
A meeting of the NCM is planned for May 23, 2012, on which, among other items, we
will discuss the organization of a PhD day at the Academy on September 9, 2013, as
well as the possibility of organizing in 2013 activities related to the ambitious program
“Mathematics of Planet Earth”.
142

Bilaterale samenwerking
Antarctisch Onderzoek
Nationale Samenwerking
Pattyn F. (N) President Hecq J.-H. (F)
Van Autenboer T. (N) Vice-President Herman R. (N)
Wilmotte A. (F) Secretary Huybrechts P. (N)
Van Reusel A. (N) Vice-secretary Lancelot C. (F)
Berger A. (F)
Beyens L. (N)
Souchez R. (F)
De Broyer C. (F) Ereleden:
Decleir H. (N) Doyen P. (F)
Dehairs F. (N) Gerday C. (F)
Feller G. (F) Paulissen E. (N)
Fichefet T. (F) Simon P. (F)
BELQUA
Loutre M.-F. (F) President Haesaerts P. (F)
Baeteman C. (N) Vice-President Heyvaert V. (N)
Fagel N. (F) Secretary Matielli N. (F)
De Batist M. (N) Vice-secretary Verleyen E. (N)
André L. (F)
Camelbeeck T. (F)
Verstraeten G. (N)
Claeys P. (N) Erelid:
Degryse P. (N)
Groenen M. (N)
Vermeersch P (N)
Biochemie en Moleculaire Biologie
Engelborghs Y. (N) President Robben J. (N)
Opperdoes F. (F) Secretary Perret J. (F)
Arnould T. (F) Piette J. (F)
Ampe C. (N) Somers V. (N)
Lambeir A.-M. (N)
Michiels C. (N)
Wattiez R. (F)
Biofysica
Matagne A. (F) President Dumoulin M. (F)
Devreese B (N) Vice-president Goldbeter A. (F)
Engelborghs Y.(N) Secretary Goormagtigh E. (F)
Raussens V. (F) Vice-secretary Lambeir A. (N)
Ameloot M (N) Martins J. (N)
Charlier P. (F) Soumillion P. (F)
De Maeyer M. (N) Voets P (N)
143

Biologische Wetenschappen
Nationale Samenwerking
Rammeloo J. (N) President Van Cotthem W. (N)
Van De Vijver B. (N) Secretary Van Goethem J. (N)
Baguet F. (F) Vanderborght O. (N)
Bouharmont J. (F)
Goddeeris B. (N)
Wouters K. (N)
Haubruge E. (F) Ereleden:
Lambinon J. (F) Leclercq J. (F)
Meerts P. (F) Maton J. (N)
Micha J.-C. (F) Symoens J.-J. (N)
Thys van den Audenaerde D. (N) Verraes W. (N)
Biomedical Engineering
Verdonck P. (N) President Van Huffel S. (N)
Delbeke J. (F) Vice-President Vander Sloten J. (N)
Nyssen M. (N) Secretary
Brimouille S. (F)
Wuyts F. (N)
Cornelis J. (N) Ereleden:
Francis L. (F) Bourgain R. (N)
Kolh Ph. (F) Paiva M. (F)
Lefevre P. (F) Van der Perre G. (N)
Lemahieu I. (N) Veraart C.(N)
Bodemkunde
Van Wesemael B. (F) President Ereleden:
Swerts M. (N) Vice-president Bock L. (F)
Deckers J. (N) Secretary Dudal R. (N)
Chapelle J. (F) Vice-secretary Dufey J. (F)
Baert G. (N) Geypens M. (N)
Boeckx P. (N) Herbillon A. (F)
Colinet G. (F) Hofman G. (N)
De Neve S. (N) Lozet J.
Delvaux B. (F) Penninckx M. (F)
Engels P. (F) Van Cleemput O. (N)
Goidts E. (F) Van Meirvenne M. (N)
Halen H. (F) Van Ranst E. (N)
Langohr R. (N)
Merckx R. (N)
Poesen J. (N)
Vanacker V. (F)
Verheye W.
Fysiologie en Farmacologie
Godfraind T. (F) President Eggermont J. (N)
Lefebvre R. (N) Vice-president Feron O. (F)
Lacroix E. (N) Secretary Hercheulz A. (F)
Dresse A. (F) Vice-secretary Herman A. (N)
144

Nationale Samenwerking
Seutin V. (F) Erelid:
Van de Voorde J. (N) Bogaert M. (N)
Geodesie en Geofysica
De Keyser J. (N) President Ereleden:
Camelbeeck T. (F) Vice-president Ackermann M. (F)
Pierrard V. (F) Secretary Berger A. (F)
Bruyninx C. (N) Vice-secretary De Muer D. (N)
Beckers J.-M. (F) De Troch F (N)
Crucifix M. (F) Ducarme B. (F)
Dehant V. (F) Kockaerts G. (F)
De Mazière M. (N) Lemaire J. (F)
De Smedt F.-H. (N) Malcorps H. (N)
Dewitte S. (N) Nihoul J.-J. (F)
Ernst G. (N) Pâquet P. (F)
Fichefet T. (F) Peters J.-J. (N)
Huybrechts F. (N) Rinday F. (F)
Vandaele A. C. (F) Scherer M. (N)
Vanneste K. (N) Simon P. (F)
Verhoest N. (N) Sneyers R. (F)
Sterling A. (F)
Van Der Beken A. (N)
Van Twembeke U. (N)
Verbeiren R. (N)
Geografie
De Maeyer P.(N) President Ereleden:
Vandermotten C. (F) Vice-president Alexandre J. (F)
Kesteloot C. (N) Secretary Annaert J. (F)
Ozer A. (F) Vice-secretary Antrop M. (N)
Charlier J. (F) De Moor G. (N)
Decroly J.-M. (F) Denis J. (F)
Donnay J.-P. (F) Depuydt F. (N)
Lambin E. (F) Goossens M. (N)
Mérenne B.(F) Gullentops F. (N)
Thomas I. (F) Keeris H. (N)
Van Hecke E. (N) Nicolaï H. (F)
Verhasselt Y. (N) Pissart A. (F)
Verhetsel A. (N) Van Der Haegen H. (N)
Vlassenbroeck W. (N)
De Dapper M. (N)
Decleir H. (N)
145

Geologische Wetenschappen
Nationale Samenwerking
Vander Auwera J. (F) President Verniers J. (N)
Muchez P. (N) Vice-president
Van Den Haute P. (N) Secretary
Yans J. (N)
Lavreau J. (N) Vice-secretary Ereleden :
Boulvain F. (F) Bultynck P. (N)
Claeys P. (N) De Breuck N. (N)
Dejonghe L. (N) De Paepe P. (N)
Dreesen R. (N) Delmer A (N)
Herbosch A. (F) Groessens E. (F)
Lebbe L. (N) Gullentops F.(N)
Steurbaut E. (N) Robazynski F. (N)
Tourneur F. (N) Sartenaer P (F)
Vandenberghe N. (N) Streel M. (F)
Vandycke S. (F) Thorez J. (F)
Kristallografie
Poelman D. (N) President Dupont L. (F)
Charlier P. (F) Vice-president Durant F. (F)
Van Meervelt L. (N) Secretary Fiermans L. (N)
Wouters J. (F) Vice-secretary Gilles J.-M. (F)
Blockhuys F. (N) Jacobs G. (N)
Declercq J.-P. (F) Lambot H. (F)
Elsen J. (N) Lefebvre S. (F)
Hadermann J. (N) Legrand E. (N)
Lamoen D. (N) Michel K. (N)
Maes D. (N) Moreau J. (F)
Sferraza M. (F) Poortmans F. (N)
Sporken R. (F) Reynaers M. (N)
Tinant B. (F) Thiry P. (F)
Van Den Bossche G. (F) Van Beeumen J. (N)
Vincze L. (N) Van Landuyt J. (N)
Van Tassel R. (N)
Ereleden:
Danguy L. (F)
Dideberg O. (F)
Vennik J. (N)
Logica, Geschiedenis en Filosofie van de wetenschappen
Roegiers J (N) President Meskens A. (N)
Opsomer C. (F) Vice-president Missa J.-N. (F)
Vanpaemel G. (N) Secretary Radelet-de Grave P. (F)
Bertrams K. (F) Vice-secretary Segers D. (N)
Bracke W. (N) Tihon A. (F)
Deelstra H. (N) Van den Abeele B. (F)
Dupré S. Van den Broecke S (N)
Marage P. (F) Van Tiggelen B. (F)
146

Nationale Samenwerking
Ereleden: Jansen-Sieben R. (N)
Allard A. (F) Koeckelenbergh A. (F)
Batens D. (N) Radoux C. (F)
De Mey M. (N) Stengers I. (F)
Dorikens M. (N Van Bendegem J.-P. (N)
Elkhadem H. (F) Vandamme F (F)
Mechanica
Degrieck J. (N) President Dechaene R.
Dupret F. (F) Vice-president Decuypere R. (N)
Baudoin Y. (N) Secretary Dick E. (N)
Van Hemelrijck D. (N) Vice-secretary Géradin M. (F)
Cescotto S. (F) Gorez R. (F)
De Mol C. (F) Hirsch C. (N)
Degrande G. (N) Hogge M. (F)
Degrez G. (F) Jaumotte A. (F)
De Schutter J. (N) Keunings R. (F)
Desmet W. (N) Lacor C. (N)
Fisette P. (F) Lebon G (F)
Lauriks W. (N) Péters J. (N)
Lefeber D. (N) Preumont A. (F)
Legat V. (F) Rouche N. (F)
Van Keer R. (N) Samin J.-C. (F)
Verlinden O. (F) Sas P. (N)
Save M. (F)
Ereleden: Van Brussel H. (N)
Boulanger P. (F) Van Der Perre G. (N)
Campion G. (F) Van Der Waeteren (N)
Cantrijn F. (N) Van Moerbeke P. (F)
Conti C. (F) Van Overmeire M. (N)
De Roeck G. (N) Vandepitte D. (N)
De Wilde W.-P. (N) Warzée G. (F)
Microbiologie
De Vos P. (N) Secretary Vanderleyden J. (N)
Mergeay M. (F) Vice-secretary
Agathos S. (F)
Wilmotte A. (F)
Anné J. (N) Ereleden:
Carlier Y. (F) Billiau A. (N)
Cornelis P. (N) Couturier M. (F)
Favoreel H. (N) Hennebert G. (F)
Iven G. (N) Leunen J. (F)
Mahillon J. (F) Pastoret P.-P. (F)
Mainil J. (F) Pohl P. (F)
Thiry E. (F)
Verstraete W. (N)
Van Montagu M.(N)
147

Natuurkunde
Nationale Samenwerking
Weynants R. (N) President Ereleden:
Herquet P. (N) Vice-president Biémont E. (F)
Noels-Grötsch A. (F) Secretary Bouten M (N)
Ameloot M. (N) Demortier G. (F)
Bruynseraede Y. (N) Grard F. (F)
Defrance P. (F) Lemonne J. (F)
Durvaux M. (F) Serneels R. (N)
Krekels T. (N) Vandenplas P. (F)
Ryckbosch D. (N) Waroquier M. (N)
Sporken R. (F)
Sevrin A. (N)
Tytgat M. (F)
Van Dyck D. (N)
Wuyts F. (N)
Leclercq-Willain C.(F)
Oceanologie
Baeyens W. (N) President Dubois P. (F)
Henriet J.-P. (N) Secretary Hecq J.-H. (F)
Berlamont J. (N) Heip C. (N)
Bouquegneau J.-M. (F) Lancelot C. (F)
Chou L. (F) Mees J. (N)
Dehairs F. (N) Pichot G. (F)
Deleersnijder E. (F) Van Grieken R. (N)
Djenidi S. (F) Vincx M. (N)
Psychologische Wetenschappen
Verhofstadt-Denève L. (N) President De Soete G. (N)
Rimé B. (F) Vice-president Hermans D. (N)
Cleeremans A. (F) Secretary Kolinsky R. (F)
Van Overwalle F. (N) Vice-secretary Peigneux P. (F)
Brédart S. (F) Richelle M. (F)
Bruyer R. (F) Seron X. (F)
Cluydts R. (N) Soetens E. (N)
De Boeck P. (N) Vandierendonck A. (N)
De Keyser V. (N) Van Outryve d’Ydewalle G.(N)
Radio Elektriciteit (URSI)
Schweicher E. (F) President Lagasse P. (N)
Van Lil E. (N) Vice-president Nauwelaers B. (N)
Piette M. (F) Secretary Pierrard V. (F)
Stijns E. (N) Vice-secretary Rogier H. (N)
Blondel M. (F) Van Biesen L. (N)
De Mol C. (F) Van de Capelle A. (N)
Franchois A. (F) Verly J. (F)
Huynen I. (F) Warnant R. (F)
148

Ereleden: Lemaire J. (F)
Barel A. (N) Van Badel J. (N)
Charles J. (F) Van Eck J.-L. (F)
Delogne P. (F) Vander Vorst A. (F)
Gewillig M. (N)
Gonze R. (F)
Vloeberghs C. (F)
Ruimte-onderzoek
Legros J.-C. (F) President Ereleden :
Smeyers P. (N), Vice-President Ackerman M. (F)
Waelkens Ch. (N), Secretary De Loore C. (N)
Hinsenkamp M. (F) Vice-secretary Deruyttere A. (N)
Clette F. (F) Houziaux L. (F)
Dehant V. (F) Jaumotte A. (F)
Dekeyser J. (N) Kockarts G. (N)
Froyen L. (N) Monfils A. (F)
Gérard J.-C. (F) Quadens O. (N)
Jamar C. (F)
Lemaire J. (F)
Malcorps H. (N)
Simon P. (F)
Zander R. (F)
Scheikunde
Compositie staat gepland voor 2012
Nationale Samenwerking
SCOPE-IGBP
Bourdeau P. (F) President Van Cleemput O. (N)
Vanderborght O. (N) Vice-president Veroustraete F. (N)
Defourny P. (F) Verschuren D. (N)
Fussen D. (F) Visser F. (N)
Lambin E. (F)
Lemeur R. (N)
Zaccai E. (F)
Poesen J. (N) Ereleden :
Sérusiaux E. (F) Berger A. (F)
Souchez R. (F)
Symoens J.-J. (N)
Vinckier C. (N)
Sterrenkunde
Waelkens C. (N) President Dejonghe H. (N)
Surdej J. (F) Vice-President Goossens M. (N)
Van Hoolst T. (N) Secretary Gosset E. (F)
Frémat Y. (F) Vice-Secretary Jorissen A. (F)
Aerts C. (N) Lemaître A. (F)
Alvarez R. (F) Sterken C. (N)
Baes M. (N) Van Der Linden R. (N)
Dehant V. (F) Van Eck S. (F)
149

Nationale Samenwerking
Ereleden: Pâquet P. (F)
Arnould M. (F) Sauval J. (F)
De Greve J.-P. (N) Smeyers P. (N)
Dommanget J. (F) Swings J.-P. (F)
Houziaux L. (F) Van Dessel E. (N)
Noels-Grötsch A. (F) Verheest F. (N)
Wiskunde
Dumortier F. (N) President Verschoren A. (N)
Finet C. (F) Vice-President
Van Maldeghem H. (N) Secretary
Willem M. (F)
Bastin F. (F) Vice-secretary Ereleden:
Bultheel A. (N) Buekenhout F. (F)
Caenepeel S. (N) Cahen M. (F)
Colebunders E. (N) De Wilde M. (F)
De Schepper H. (N) Delanghe R. (N)
Félix Y. (F) Hoogewijs A. (N)
Gijbels I. (N) Kuijk W. (N)
Gossez J.-P. (F) Mawhin J. (F)
Gutt S. (F) Teugels J. (N)
Lemaire L. (F) Thas J. (N)
Schmets J. (F) Vanhecke L. (N)
150

Bilaterale samenwerking
Internationale Samenwerking
De Academie heeft bilaterale akkoorden lopen met andere internationale Academies.
Deze vormen de basis voor uitwisseling van wetenschappers volgens het principe van
bezoek-tegenbezoek. Met volgende Academiën werden reeds akkoorden gesloten:
Hongaarse Academie voor Wetenschappen (1990)
Oostenrijkse Academie voor Wetenschappen (1993)
Poolse Academie voor Wetenschappen, Warschau (1993)
Roemeense Academie voor Wetenschappen (1996)
Académie des Sciences, Institut de France (1996)
Poolse Academie voor Wetenschappen, Krakow (2000)
Academia Nazionale dei Lincei (2000)
Tsjechische Academie voor Wetenschappen (2000)
Sloveense Academie voor Wetenschappen (2002)
Kosovaarse Academie voor Wetenschappen (2003)
Macedonische Academie voor Wetenschappen (2003)
Servische Academie voor Wetenschappen (2003)
Akademie voor Wetenschappen van Estland (2004)
Slovaakse Academie voor Wetenschappen (2004)
Kroatische Academie voor Wetenschappen (2007)
Royal Institute of Thailand (2008)
151

VZW ‘The Royal Academies for Science and the
Arts of Belgium’ (RASAB)
Internationale Samenwerking
RASAB is de koepelorganisatie van de KVAB en de Académie royale des Sciences,
des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique; zij werd opgericht in 2001 om de
internationale contacten en de relaties tussen de Nationale Comités en de
Internationale Unies op te volgen.
Haar statuten werden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 19 april 2001,
waaruit hieronder de opdrachtverklaring te vinden is.
Art.4. De vereniging heeft tot doel de nationale en internationale activiteiten te
coördineren waarvoor de ‘Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten’ (KVAB) en de ‘Académie royale des Sciences, des
Lettres et des Beaux-Arts de Belgique’ (ARB), hierna genoemd de ‘Academiën’, een
gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben.
Deze activiteiten bestaan in:
• Het coördineren of zonodig organiseren van nationale overlegorganen zoals de
Nationale Comités.
• Het betalen van de lidgelden voor internationale instellingen waarvan beide
Academiën lid zijn.
• Het verstrekken van middelen voor de aanwezigheid van Belgische vertegenwoordigers
op de algemene vergaderingen van deze internationale instellingen
en op de andere vergaderingen, waar hun aanwezigheid vereist is wegens
het lidmaatschap van België bij deze organisaties.
• De vertegenwoordiging van België in die internationale wetenschappelijke,
artistieke en culturele instellingen waar de KVAB en de ARB lid van zijn en die
slechts één vertegenwoordiger per land aanvaarden.
• Het betoelagen van de instellingen onder het toezicht van beide Academiën.
• Het uitvoeren van opdrachten waarvoor beide Academiën instaan.
Algemene Vergadering
KVAB ARB
Jacobs P., voorzitter Bartholomée P., président
van Outryve d’Ydewalle, Ridder G., vast Hasquin H., secrétaire perpétuel
secretaris Mawhin J., (Classe des Sciences)
Dumortier F., (Klasse van de Debusscher G., (Classe des Lettres et
Natuurwetenschappen) des Sciences Morales et Politiques)
Witte E., barones, (Klasse van de Samyn P., (Classe des Beaux-Arts)
Menswetenschappen) Contzen, J.-P. (Classe Technologie et
Laporte A., (Klasse van de Kunsten)
Frimout D. ( Klasse van de Technische
Wetenschappen)
Société)
152

Raad van beheer
KVAB ARB
Jacobs P., voorzitter Bartholomée P., président
van Outryve d’Ydewalle, Ridder G., Hasquin H., secrétaire perpétuel
vast secretaris
ALLEA
Internationale Samenwerking
All European Academies; het netwerk van Europese Academies voor Wetenschappen
werd opgericht in 1994 en verenigt 53 Academies uit 40 landen.
www.allea.org
Op 31 maart kwam ALLEA’s Interest Group “Social Sciences and Humanities (SSH)”,
onder leiding van de British Academy, samen in het Paleis der Academiën om de
toekomstige rol van SSH in Europa en in Europees Onderzoek en Innovatie te
bespreken met vertegenwoordigers van de Europese Commissie. RASAB werd
vertegenwoordigd door Prof. Pierre De Maret en Prof. Dominique Willems.
Op 12 en 13 april vond in Amsterdam de jaarlijkse Algemene Vergadering plaats.
RASAB werd vertegenwoordigd door Prof. Benoît Macq, ondersteund door Sofie
Vanthournout van het secretariaat van RASAB. De Algemene Vergadering werd vooraf
gegaan door een vergadering van de Science Policy Task Force die ook werd
bijgewoond door RASAB, in haar hoedanigheid van academie van een land met
voorzitterschap van de Europese Unie.
Voortvloeiend uit deze vergaderingen heeft ALLEA een standpunt ingediend bij
Horizon 2020, het Europese kader voor de financiering van onderzoeken.
De Belgische Academies zijn vertegenwoordigd in de 3 Standing Committees van
ALLEA:
De Belgische Academiën werden vertegenwoordigd in 3 werkgroepen van ALLEA:
• Intellectual Property Rights: Prof. Carine Doutrelepont (ARB) is de Belgische
vertegenwoordiger van deze commissie die werd opgericht in 2010. Ze heeft
de vergaderingen van de commissie bijgewoond op 6 juni 2011. De IPR
commissie heeft in 2011 3 statements gepubliceerd: Patenting of Inventions
Involving Human Embryonic Pluripotent Stem Cells in Europe’, ‘ALLEA
Statement on the Future Patent System of the European Union’ en ‘ALLEA
Statement on Opportunities and Risks in the Digitisation of Books and the
Google Book Settlement.
• Science and Ethics: Prof. Marcel Storme (KVAB) is reeds enkele jaren de
Belgische vertegenwoordiger van deze groep. Prof. Storme kon niet aanwezig
zijn op de vergaderingen van de commissie in 2011. In 2011 publiceerde de
commissie The European Code of Conduct on Research Integrity.
• Science Education: Prof. Leo Houziaux (ARB) werd genomineerd als
Belgische vertegenwoordiger. Hij werd in contact gebracht met Prof. Joos
Vandewalle om een goed overzicht te krijgen van de Belgische situatie. Er was
een bijeenkomst van de commissie op 22 juni in het Paleis der Academiën.
153

EASAC
Internationale Samenwerking
European Academies Science Advisory Council is de koepel van de nationale
Academies van Wetenschappen van de lidstaten van de Europese Unie, die de
bedoeling heeft wetenschappelijke rapporten te verzorgen voor de Europese
Commissie en het Europees Parlement. De KVAB was stichter en eerste
ondervoorzitter van EASAC.
www.easac.eu
De Council van EASAC komt tweemaal per jaar samen in het land dat 6 maand later
het Europees voorzitterschap krijgt. RASAB wordt in de Council vertegenwoordigd
door Prof. Géry van Outryve d’Ydewalle, die deelnam aan de vergaderingen op 16 en
17 juni in Denemarken en aan de vergaderingen op 8 en 9 december in Athene
(aangezien er geen Nationale Academie voor Wetenschappen in Cyprus is).
Marc Van Montagu (KVAB) is het Belgische lid van het EASAC’s nieuwe Biosciences
steering panel, dat beslissingen neemt over de onderwerpen die aan bod zullen komen
in het programma voor Biowetenschappen, rekening houdend met de huidige
uitdagingen in dit gebied en de relevantie voor de beleidsmakers. Deze stuurgroep
kwam samen op 15 februari 2011.
EASAC publiceerde 6 rapporten en verklaringen in 2011:
• Synthetic Biology: an introduction
• European public health and innovation policy for infectious disease: the view •
Impact of Engineered Nanomaterials on Health: Considerations for Benefit-
Risk Assessment (joint EASAC-JRC report)
• Infectious diseases and the future: policies for Europe
• Concentrating solar power: its potential contribution to a sustainable energy
future
• Addressing the Challenges of Climate Change
Om hun leden te ondersteunen bij het verbeteren van hun wetenschapscommunicatie
met het beleid, heeft EASAC in 2010 een project gestart met als resultaat een ‘Good
Practice Guidance’ voor de Academies. Deze kan geconsulteerd worden op :
http://www.easac.eu/home/dialogue-project.html.
In 2011 werd dit project voortgezet met een verdieping van het begrip van de
processen die betrokken zijn in de dialoog tussen wetenschap en beleid en een
verbreding van het aantal Academies die betrokken zijn bij het werk. Het project stelt
zich open naar andere netwerken van Academies toe, met een focus op het netwerk
van de Afrikaanse Academies voor Wetenschappen NASAC. Sofie Vanthournout, de
wetenschappelijke medewerker van RASAB en de verantwoordelijke voor RASAB’s
verbindingskantoor, nam actief deel aan de workshops die op 21 en 22 oktober
georganiseerd werden in het kader van dit project.
Het verslag van EASAC over de Impact of Engineered Nanomaterials on Health werd
gelanceerd op 18 oktober in het Belgische Paleis der Academiën. Op deze
154

gelegenheid hebben EASAC en het Joint Research Centre van de Europese
Commissie een akkoord ondertekend, gericht op een nauwere samenwerking in het
gemeenschappelijk doel om beleidsvorming te ondersteunen door middel van
onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek.
RASAB was gastheer en mede-organisator van het evenement op 7 november om het
tienjarig bestaan van EASAC te vieren. Op deze dag werd ook het recentste rapport
van EASAC: ‘Concentrating solar power: its potential contribution to a sustainable
energy future’ aan het publiek voorgesteld. Dit evenement vond plaats in het Paleis der
Academiën in Brussel. Er waren toespraken van de Duitse Minister van Onderwijs en
Onderzoek Annette Schavan en Lord May of Oxford, de voormalige Chief Scientific
Adviser van de Britse regering. 181 mensen woonden het evenement bij, waaronder 8
leden van het Europees Parlement en minstens 15 medewerkers van de Europese
commissie.
H.R. NETWORK
Internationale Samenwerking
The International Human Rights Network of Academies and Scholarly Societies” is een
netwerk van academies wereldwijd (ongeveer 60 academies zijn momenteel lid) dat
opkomt voor collega’s wetenschappers die in hun onderzoekswerkzaamheden ernstig
worden verhinderd, hetzij door bepaalde politieke regimes die niet akkoord kunnen
gaan met het gevoerde onderzoek, hetzij door drukkingsgroepen die zich storen aan
bepaalde onderzoeksmethodes en/of –resultaten, of nog door bepaalde industriële
consortia die zich door het wetenschappelijke onderzoek in hun belangen bedreigd
voelen.
http://sites.nationalacademies.org/PGA/humanrights/PGA_044113
Om te beantwoorden aan de eisen die door het netwerk worden gesteld, hebben de
Koninklijke Academiën van België een gemeenschappelijke commissie opgericht: de
Commissie voor vrije beoefening van Wetenschappen en Kunsten. De commissie had
een eerste bijeenkomst op 7 april.
Samenstelling
KVAB ARB
Veretennicoff I. (Klasse van de Frère J.-M. (Classe des Sciences)
Natuurwetenschappen) Smets P. (Classe des Lettres et des
Foblets M.-C. (Klasse van de Sciences morales et politiques)
Mensenwetenschappen) Bartholomée P. (Classe des Arts)
Elias W. (Klasse van de Kunsten) Doutrelepont C. (Classe Technologie
&Gosselin D. (Klasse van de Technische
Wetenschappen)
Société)
155

IAP
Interacademy Panel on International Sciences is opgericht in 1993 als een netwerk van
Academies over de hele wereld (momenteel 94 Academies), met als doel overheden
en de publieke opinie te informeren over wetenschappelijke aspecten van zaken van
internationaal belang. IAP is vooral geïnteresseerd in het bijstaan van jonge en kleine
academies in het bereiken van deze doelen en, door communicatieverbindingen en
netwerken gecreëerd door de activiteiten van IAP, zullen alle academies in staat zijn
om zowel hun publieke profiel te versterken te maken bij de burgers, net zoals hun
invloed bij de beleidsmakers.
www.nationalacademies.org/iap
ICSU
Internationale Samenwerking
De International Council for Science is een niet-gouvernementele organisatie met een
met 121 nationale wetenschappelijke instellingen en 30 internationale
wetenschappelijke verenigingen van over heel de wereld. Alle nationale comités zijn lid
van één van deze internationale wetenschappelijke verenigingen.
www.icsu.org
Om de invloed van EU-ICSU, de Europese subgroep van ICSU, te verhogen werd in
2012 een Europees secretariaat opgericht, onder beheer van de Finse Academies.
Bovendien werd er ook een managementgroep opgericht bestaande uit Hongarije,
Zwitserland, Duitsland, Italië en België. België wordt vertegenwoordigd door Prof.
Dumortier (KVAB, Voorzitter van de Nationale Raad van Scientific Union1 ). De
managementgroep kwam samen op 24 en 25 Februari in Parijs. EU-ICSU had zijn
jaarlijkse vergadering op 7 en 8 april in Boedapest.
EU-ICSU organiseerde een regionale workshop voor Europa ter voorbereiding van Rio
+20, in samenwerking met ICSU en UNESCO, van 12 tot 14 oktober in Helsinki. Het
doel van deze workshop was het samenbrengen van gerenommeerde
natuurwetenschappers, sociale wetenschappers en ingenieurs uit heel Europa om de
belangrijkste thema’s van de Rio +20 top te bespreken vanuit het oogpunt van de
Europese wetenschappelijke en technologische gemeenschap. Het uiteindelijke doel
van de workshop was de voorbereiding van gezamenlijke standpunten en een
gezamenlijke inbreng voor de European intergovernmental Regional Preparatory
Meeting, die doorging op 1 en 2 december in Genève, Zwitserland. De aanbevelingen
zijn terug te vinden op: http://www.icsu.org/rio20/regional-workshops/europe/europeworkshop-recommendations.
1 Deze raad bestaat uit permanente secretarissen van de twee academies, en de voorzitters en vicevoorzitters
van de nationale wetenschappelijke comites.
156

De Algemene Vergadering van ICSU, met bijbehorende vergaderingen en
evenementen, vond plaats van 26 tot 30 september in Rome. De vergaderingen
werden bijgewoond door Prof. Freddy Dumortier.
UAI
De Union Académique Internationale is een organisatie samengesteld uit de nationale
academiën van meer dan 60 landen en diverse internationale academiën. De UAI wil
de vooruitgang van de kennis bevorderen, wetenschappelijke uitwisselingen
ontwikkelen en initiatieven van haar leden ondersteunen. Vooral de geestes- en
sociale wetenschappen komen hier aan bod. De vertegenwoordigers van de KVAB in
de UAI zijn prof. Carlos Steel en prof. Carl Van de Velde.
www.uai-iua.org
Sinds de oprichting is de Union Academique Internationale gevestigd in het Paleis der
Academiën in Brussel. De Academie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-
Arts de Belgique (ARB) is verantwoordelijk voor het secretariaat van de Unie.
Op de 85e Algemene Vergadering van de Unie in Boedapest van 24 tot en met 29 mei
2011 werden de Koninklijke Academies van België vertegenwoordigd door Prof Pierre
Jodogne (ARB), Prof. Dr. Jean-Charles Balty (ARB) en Prof Carl Van de Velde (KVAB).
Het activiteitenverslag van 2011 is terug te vinden op de website van de UAI.
Verbindingskantoor
Internationale Samenwerking
In 2010 richtte RASAB een verbindingskantoor op tussen de Europese Academiën en
de Europese overheidsinstellingen. Haar missie is het verhogen van de uitstraling van
de Academiën en het gebruik maken van hun unieke potentieel tot het leveren van
onafhankelijk wetenschappelijk beleidsadvies. Het kantoor heeft ook een
kennisvergarende functie, waarbij -gebruik makend van primaire bronnen (websites,
literatuur,…) en van persoonlijke contacten- relevante ontwikkelingen en opkomende
thema’s worden geïdentificeerd en die momenten in de beleidsvorming worden
gezocht waar een interventie van de Academiën nuttig en/of vereist is.
Initieel wordt er vooral samengewerkt met de beleidsadviserende federatie van
Academiën EASAC, waarvoor RASAB de officiële vertegenwoordiging in Brussel
vormt.
In 2011 maakte het kantoor gebruik van zijn ervaringen uit het eerste jaar om een
strategie en een communicatieplan te ontwikkelen om de zichtbaarheid van EASAC te
verhogen. Dit werd gebruikt op een strategische vergadering van EASAC in juli, waar
de rol van RASAB's verbindingsbureau als officieel Brussels kantoor van EASAC
verder werd gedefinieerd. Vanwege de beperkte middelen, werd besloten dat het
kantoor in Brussel zich moet richten op de netwerken en follow-up van EASAC’s werk
in de Europese gemeenschap in Brussel.
157

Internationale Samenwerking
Dit heeft als resultaat:
• een nauwe samenwerking met STOA (Science and Technology Options
Assessment), een officieel orgaan van het Europees Parlement,
verantwoordelijk voor de inbreng van deskundig advies over de verschillende
wetenschappelijke of technologische opties voor het Europees Parlement.
EASAC heeft nu een vertegenwoordiger op elke vergadering van het STOA-
Panel en is een belangrijke kandidaat om een framework contractor van STOA
te worden.
• het ondertekenen van een officiële Letter of Intent met het Joint Research
Centre, het wetenschappelijk en technisch onderzoekslaboratorium van de
Europese Unie. Er werd overeengekomen dat elk jaar een of twee
gezamenlijke rapporten zullen worden gepubliceerd, rond thema’s van
gemeenschappelijk belang.
• vergaderingen met verschillende medewerkers van de Europese Commissie,
om de lopende projecten van EASAC of de mogelijkheden van de
wetenschappelijke inbreng van EASAC in het algemeen te bespreken.
• een succesvolle distributie van nieuwe rapporten tussen alle betrokken
beleidsmakers en andere belanghebbenden, op Europees en nationaal niveau.
• een aantal succesvolle evenementen georganiseerd in het Belgische Paleis
der Academiën.
• goede relaties/connecties met andere organisaties die actief zijn in het
Europese beleid, zoals LERU, The Lisbon Council, EWP, Vleva,…
• algemene vertegenwoordiging van EASAC op consultaties van stakeholders
georganiseerd door de Europese Commissie en op relevante conferenties.
Op Belgisch niveau werden contacten gelegd met de permanente vertegenwoordiging
van België bij de EU, die EASAC heeft uitgenodigd om zijn werk voor te stellen aan
haar medewerkers. RASAB heeft deze ervaring gebruikt om andere Europese
Academies te adviseren over hun contacten met hun respectievelijke permanente
vertegenwoordigingen.
Vanuit haar ervaring op Europees niveau, heeft RASAB de Belgische nationale
academies geadviseerd over hun nationale contacten en de distributie van hun
wetenschappelijke beleidsverklaringen.
158

Publicaties 2011
1. Langlopende reeksen
Jaarboek
Corpus Catalogorum Belgii
Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten, “Jaarboek 2010”, KVAB,
Brussel, 2011, 210 p. (€ 32,50)
W. BRACKE, “The reading-list of het priory of Zevenborren”,
Corpus Catalogorum Belgii, deel VI, KVAB, Brussel, 2011. (€
15,90) (978 90 6569 078 4)
Iuris Scripta Historica
SACHSENSPIEGEL IN BRÜSSEL
EDITORS
Dirk Heirbaut, Alain Wijffels & J. Monballyu
Iuris Scripta Historica XXIV
Publicaties
A. WIJFFELS, D. HEIRBAUT, J. MONBALLYU,
“Sachsenspiegel in Brüsse”, Iuris Scripta Historica, deel 24,
KVAB, Brussel, 2011. (€ 14,50) (978 90 6569 086 9)
159

B. DEBAENST, “Een proces van bloed, zweet en tranen!
Juridisering van arbeidsongevallen in de negentiende eeuw
in België”, Iuris Scripta Historica, deel 25, KVAB, Brussel,
2011. (€ 35,85) (978 90 6569 083 8)
INTER AMICOS
LIBER AMICORUM
MONIQUE VAN MELKEBEEK
EDITORS
Michiel Decaluwé, Véronique Lambert
& Dirk Heirbaut
Iuris Scripta Historica XXVI
Publicaties
D. HEIRBAUT, M. DECALUWÉ, V. LAMBERT, “Inter Amicos.
Liber Amicorum Monique van Melkebeek”, Iuris Scripta
Historica, deel 26, KVAB, Brussel, 2011. (€ 26,43) (978 90
6569 081 4)
B. COPPEIN, F. STEVENS, L. WAELKENS, “Modernisme,
Tradition et Acculturation Juridique”, Iuris Scripta Historica,
deel 27, KVAB, Brussel, 2011. (€ 25,32) (978 90 6569 082 1)
160
EEN PROCES VAN BLOED, ZWEET
EN TRANEN! JURIDISERING VAN
ARBEIDSONGEVALLEN IN DE
NEGENTIENDE EEUW IN BELGIË
Iuris Scripta Historica XXV
Bruno Debaenst
MODERNISME, TRADITION ET
ACCULTURATION JURIDIQUE
EDITORS
Bart Coppein, Fred Stevens & Laurent Waelkens
Iuris Scripta Historica XXVII

Nationaal Biografisch Woordenboek
2. Verhandelingen Nieuwe Reeks
Publicaties
H. ROMBAUT, W. WATERSCHOOT, “Nationaal Biografisch
Woordenboek, deel 20”, KVAB, Brussel, 2011. (€ 65,00) (978
90 6569 085 2)
G. DE VLEESCHOUWER, “Getekend door het lichaam. De
rol van het lichaam bij de totstandkoming van persoons -
identiteit”, Verhandelingen Nieuwe Reeks, nummer 22,
KVAB, Brussel, 2011. (€ 23,43) (978 90 6569 088 3)
R. VOSTERS, J. WEIJERMANS, “Taal, cultuurbeleid en
natievorming onder Willem I”, Verhandelingen Nieuwe
Reeks, nummer 23, KVAB, Brussel, 2011, 225 p. (€ 28,50)
(978 90 6569 094 4)
161

3. Standpunten
E. VANDAMME, T. ANTHONIS, S. DOBBELAERE,
“Industrial Biomass, Source of Chemicals, Materials and
Energy! Implications and Limitations of the Use of Biomass
as a Source for food, chemicals, materials and energy”,
Academy Viewpoints, BACAS, KVAB, Brussel, 2011, 44 p.
(978 90 6569 077 7)
Royal Belgian Academy Council
of Applied Science
Standpunten van de Klasse Technische
Wetenschappen van de KVAB
Enthousiast en effectief communiceren
over wetenschap en techniek
in de hedendaagse maatschappij
November 2011
Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten
Paleis der Academiën
Hertogsstraat 1, 1000 Brussel
Publicaties
J. VANDEWALLE, “Enthousiast en effectief communiceren
over wetenschappen en techniek in de hedendaagse
maatschappij”, Standpunten van de Academie, KVAB,
Brussel, 2011, 14 p. (978 90 6569 091 3)
W. DEWACHTER, “De informatierijkdom van de
verkiezingen maximaliseren”, Standpunten van de
Academie, KVAB, Brussel, 2011, 18 p. (978 90 6569 092 0)
162
Royal Belgian Academy Council
of Applied Science
Industrial Biomass: Source of Chemicals,
Materials, and Energy!
Implications and limitations of the use of biomass as a source
for food, chemicals, materials and energy
Koninklijke Vlaamse Academie van België
voor Wetenschappen en Kunsten
Paleis der Academiën
Hertogsstraat 1, 1000 Brussel
February 2011
Académie royale des Sciences, des Lettres et des
Beaux-Arts de Belgique
Palais des Académies
Rue Ducale 1, 1000 Bruxelles

4. Handelingen van de Contactfora
Publicaties
M. HOOGHE, “Social Cohesion. Contemporary theoretical
perspectives on the study of social cohesion and social
capital, 15 May 2008”, Handelingen van de Contactfora,
KVAB, Brussel, 2011, 211 p. (€ 25) (978 90 6569 076 0)
M. NYSSEN, “8th Day on Biomedical Engineering.
December 4th, 2009”, Handelingen van de Contactfora,
KVAB, Brussel, 2011, 52 p. (€ 25) (978 90 6569 062 3)
M. HUYSSEUNE, “Contemporary Centrifugal Regionalism:
Comparing Flanders and Northern Italy. 19-20 June 2009”,
Handelingen van de Contactfora, KVAB, Brussel, 2011, 290
p. (€ 25) (978 90 6569 084 5)
163

M. VANMAELE, G. DEELSTRA, A DE SCHEPPER, J.
DHAENE, S. VANDUFFEL, D. VYNCKE, “Actuarial and
Financial Mathematics Conferense. Interplay between
Finance and Insurance. February 10-11, 2011”, Handelingen
van de Contactfora, KVAB, Brussel, 2011, 133 p. (€ 25) (978
90 6569 087 6)
Publicaties
Nationaal Comité voor Scheikunde, “IUPAC-day: Chemistry
for Life, Chemistry for the Future, 14 September 2011”,
Handelingen van de Contactfora, KVAB, ARB, Brussel, 2011,
20 p. (€ 25) (978 90 6569 089 0)
H. HIRAI, J. PAPY, “Justus Lipsius and Natural Philosophy,
30 November 2007”, Handelingen van de Contactfora,
KVAB, Brussel, 2011. (€ 25) (978 90 6569 090 6)
164

Publicatiecommissie
Roegiers J., voorzitter De Ridder-Symoens H.
Dejaegher S., secretaris Thas J.
van Outryve d’Ydewalle, ridder Géry, Van Cauwenberghe A.
vast secretaris Van der Stighelen K.
Clarysse W. Vermeersch P.
De Dijn H. Verstraeten P.
Devliegher L. Witte, Barones E.
De Poorter N.
Publicaties
165

Herman LIEBAERS (1919 – 9 november 2010)
In Memoriam
Erelid van de Klasse van de Menswetenschappen
Waarde heren vast secretaris en Bestuurder, confratres en consorores, beste familie,
collega’s en vrienden van Herman Liebaers,
Op 21 november 2009 heeft deze Klasse, in aanwezigheid van zijn familie een laudatio
ter gelegenheid van Herman Liebaers’ negentigste verjaardag georganiseerd. Hij zelf
was toen al te ziek om nog persoonlijk aanwezig te zijn en onze felicitaties in ontvangst
te nemen. Een jaar later, op 9 november 2010 overleed hij.
Zijn overlijden is in de media niet onopgemerkt voorbij gegaan. Ik heb de meeste van
deze In memoriams doorgenomen en kunnen constateren wat u wellicht ook allemaal
opgemerkt heeft: dat het verhaal over dat ene zinnetje over Prins Philippe uit het
interview met Yves Desmet van De Morgen en het ontslag als Hofmaarschalk dat
daarop volgde, deze berichtgeving tot en met kleurde en zelfs overheerste. In het
beeld dat de media ophingen, blijft hij ermee geassocieerd en overschaduwt het zowat
al zijn andere verdiensten.
De krantenartikels hechten ook aandacht aan de redenen waarom hem in 1974
gevraagd werd om de functie van Hofmaarschalk waar te nemen: in hofkringen vond
men het toen nuttig Boudewijn meer aansluiting te doen vinden bij de Vlaamse opinie.
Binnen de francofone, katholieke aristocratische paleisentourage wilde men het geluid
van de vrijzinnige, de intellectuele en de culturele wereld binnenbrengen. Herman
Liebaers werd op die manier de eerste Nederlandssprekende Vlaming aan het hof. Dat
hij een goede werkrelatie ontwikkelde met de koning, verzweeg men ook niet in de
artikels, noch enkele positieve aspecten van zijn activiteiten om het imago van de vorst
te verzorgen. Maar de hoofdaandacht ging toch naar de ergernis waaraan Herman
Liebaers in het openbaar uiting gaf, ergernis aan de strenge religiositeit van de
koningin en vooral aan de manipulaties van kardinaal Suenens, die hij als het brein zag
achter de weigering van Boudewijn om zijn eed die hij als koning had afgelegd in de
abortuskwestie te breken. Vooral deze onderdelen in de autobiografische werken die
hij later over deze periode schrijft, krijgen media-aandacht en die media-aandacht
klonk nu opnieuw door in de In memoriams. Geen enkele journalist zette Liebaers’
analyses in de bredere context van de maatschappijkritische houding die hem zo eigen
was. Dat hij een vernieuwende wind liet waaien in het Paleis werd evenmin in de verf
gezet. Zijn goede vriend en Nobelprijswinnaar de Duve doet dat wel in zijn
condoleantiebrief aan de familie, die deze de Academie toestuurde. Hij heeft het over
167

In Memoriam
“ses services éminents à la Cour, où il inaugura une forme rafraichissante de la
fonction de Grand Maréchal. On lui doit d’avoir introduit de nombreuses personnalités
culturelles, dont moi-même, dans l’ambiance feutrée du Palais.” En hij gaat voort: “Je
songe à un voyage inoubliable dans quatre pays de l’Afrique avec le Roi Baudouin et
la Reine Fabiola en 1975, aux visites de nos souverains à l’Institut que je venais de
créer, et à l’accueil généreux qu’ils accordèrent à plusieurs reprises aux membres de
notre Conseil Scientifique Internationale, toutes initiatives auxquelles votre père n’était
pas étranger”.
Kortom, in het mediabeeld dat van Herman Liebaers bij zijn overlijden gemaakt werd,
vernemen we heel weinig over Herman Liebaers als intellectueel – de Duve heeft het
over “ses immenses qualités intellectuelles et morales” – over zijn betekenis als
bibliothecaris, over zijn rijke carrière, noch over zijn boeiende persoonlijkheid. Het is
hier de plaats om aan die aspecten wel aandacht te besteden. Ik doe dat vanuit mijn
eigen ervaring, op basis van zijn geschriften en op die van onze confrater Ludo
Simons, die hem als collega-bibliothecaris goed gekend heeft.
Kwam Herman Liebaers uit een arbeidersgezin dat een carrière als intellectueel
moeilijk maakte? Ja en neen. Hij groeide wel op in een arbeidersmilieu maar wel met
een bijzondere vader. Die was namelijk een militant die in de geschiedenis van de
links-socialistische arbeidersbeweging een prominente plaats inneemt. Hij was een
fervent vakbondsman in de textielsector en een Trotskist. Van Trotskisten is gekend dat
ze veel belang hechten aan de lectuur van de Marxistische geschriften. Toen hij nog
heel jong was, verhuisde het gezin van Tienen naar Schaarbeek en daar volgde
Herman eerst technisch onderwijs en daarna aan het Franstalige atheneum de
moderne afdeling. In Gent, toen nog maar een decennium lang Nederlandstalig, ging
hij vervolgens Germaanse filologie studeren. In 1943 studeerde hij af op een
verhandeling over de Nederlandse dichteres Hélène Swarth, een verhandeling die tot
een boek leidde dat nog steeds gelezen wordt.
De oorlog verliep ook voor Herman Liebaers niet zonder problemen. De forten van
Breendonk en Hoei heeft hij ook binnenin leren kennen. Maar in 1944 kan hij als
bibliothecaris beginnen in de Koninklijke Bibliotheek. Hij legt zich onmiddellijk toe op
het behalen van een getuigschrift Bibliotheekwetenschap. Na de oorlog krijgt hij eerst
een opdracht in de CERN, in de Universitaire Stichting en als fellow van de BAEF
specialiseert hij zich verder in de Verenigde Staten. In 1956, onder de “paarse”
regering Van Acker, wordt hij tot hoofdconservator van de Koninklijke Bibliotheek
benoemd en tot 1974, het jaar waarin hij Hofmaarschalk wordt, vangt een periode aan
waarin hij een zeer sterke stempel drukt op de ontwikkeling van deze instelling, zowel
wat haar collecties betreft, als haar personeel en haar infrastructuur. Hij draagt niet
alleen zorg voor de modernisering van de boekencollectie maar ook de collecties van
het Handschriften en Prentenkabinet worden sterk aangevuld, zodat ze uitgroeien tot
de toptien van de wereld. Hij moedigt ook het mecenaat aan een overheidsinstelling
aan en brengt verschillende legaten van bibliofiele uitgaven aan, waaronder die van
Solvay. Hij start ook de tentoonstellingen op die de Albertina bekendheid verlenen. De
168

In Memoriam
catalogi die onder zijn beheer gepubliceerd werden, blijven doorgaans
gezaghebbende referentiewerken. Het wetenschappelijk personeel van de bibliotheek
moedigde hij dan weer aan om onderzoek te verrichten. Wie een doctoraat wilde
afwerken, kon op faciliteiten rekenen. Een intellectuele, wetenschappelijk geschoolde
groep mensen kreeg op die manier toegang tot deze federale instelling. Zonder te
forceren, zorgde hij met Vlaamse benoemingen, na examens uiteraard, voor een
taalevenwicht. Onder zijn leiding zag de nieuwe Albertina het licht. Met grote
slagkracht leidde hij de nieuwbouw. In 1969 werd het nieuwe gebouw op de Kunstberg
geopend, met 150 kilometer boekenrekken. Hij maakte er een moderne bibliotheek
van, het geliefkoosde oord van talrijke onderzoekers uit binnen- en buitenland.
Als hoofdconservator van de KBB verzorgde hij ook zijn internationale reputatie. In het
belang van de bibliotheek reisde hij de wereld rond en bouwde een zeer ruime
internationale kennissenkring op. Hoe hij dat netwerk oprichtte, lezen we in “Beyond
Belgium, the adventures of a librarian worldwide” dat in 2003 verscheen. Het netwerk
leidde tot talrijke internationale functies. Ik noem er slechts enkele: voorzitter en
daarna erevoorzitter van de International Federation of Library Associations (1970-
1974), adviseur van de Library of Congress in Washington, jurylid van de wedstrijd
voor het Pompidou-centrum in Parijs, adviseur bij de oprichting van de keizerlijke
bibliotheek van Teheran, etc. Dank zij hem verwierf de KBB ontegensprekelijk een
internationale faam. Maar Liebaers’ reputatie werd ook in België erkend: er werd naar
zijn expertise geluisterd en hij kreeg meestal ook de middelen die hij vroeg.
In het onmiddellijke verlengde van deze activiteiten was hij tevens actief als uitgever
van kunsthistorische- en historische werken, in het Mercatorfonds, maar ook in het
Comité Pro Civitate van het Gemeentekrediet. Het is vooral tijdens die vergaderingen
dat ik Herman beter heb leren kennen als jurylid van de talrijke ingezonden
licentieverhandelingen en doctorale proefschriften die we te lezen kregen. Dat de prijs
Pro Civitate ondertussen overgedragen werd aan de ARB en de KVAB en dus niet
verdwenen is, heeft hem zeker plezier gedaan. En dat de rijke collectie boeken van het
Gemeentekrediet naar de ARB gegaan is – en laat ons hopen ook in samenwerking
met de KVAB – zou hij eveneens gewaardeerd hebben.
In de jury van Pro Civitate zetelde hij niet enkel als gerenommeerde
hoofdbibliothecaris, maar ook als docent bibliotheekwezen, want als de VUB in 1970-
1971 een autonome universiteit wordt, dan vraagt men hem met deze colleges te
starten in de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte en meer bepaald in de afdeling
Communicatiewetenschappen. Hij had er heel wat enthousiaste studenten.
Samenwerken met andere universiteiten in het kader van deze colleges, staat al vlug
op het programma van professor Liebaers. Zo vertelt Ludo Simons ons dat hij door
Liebaers uitgenodigd werd om over de Vlaamse uitgeverswereld te komen doceren, en
dat Liebaers ook in zijn Leuvense lessen gastcolleges gaf.
De reputatie die hij in de wereld van het bibliotheekwezen heeft opgebouwd en als
academicus, leiden er toe dat hij in 1980 – hij is dan nog Hofmaarschalk – lid wordt van
169

In Memoriam
de Koninklijke Academie in onze klasse, waar de aanwezigheid van
topbibliothecarissen een lange traditie kent. In de laudatio van 2009 heb ik het gehad
over zijn grote betrokkenheid bij het leven van de Academie en van onze Klasse.
In de verschenen In memoriams werd ook weinig stil gestaan bij Liebaers’
persoonlijkheidskenmerken. Zijn gedrevenheid, die we ook hier in de Academie
meegemaakt hebben, was er een van. Liebaers was ook bekend om zijn grote eruditie
die hij als meester in de conversatiekunst regelmatig opvoerde tijdens de
vergaderingen, maar vooral tijdens lunches en diners en die op de gasten steevast een
sterke indruk maakte. Ik heb daar staaltjes mogen van meemaken tijdens de Pro
Civitate-lunches die aan de juryvergaderingen vooraf gingen. Hij schiep zonder meer
een intellectuele sfeer rondom zich, die de typische gesprekken onder historici
meermaals overstegen.
Dat hij affiniteiten had met de Rode Leeuwen in Brussel was gekend, maar hij is nooit
actief geweest in de politiek. Daarvoor was hij te onafhankelijk. Hij was niet de man van
de confrontaties met de politiek, noch van de niet altijd even prettige
evenwichtsoefeningen die ermee samengaan. Hij bleef liever de vrijdenker die niet in
één hokje paste. Vrij, vrijmoedig en vrank kwam hij steeds voor zijn mening uit. Het is
ook in die context dat we zijn interviews en geschriften moeten zien. Ik citeer hier graag
weer Ludo Simons: “What he said and wrote did not allways please everyone, but that
did not bother him. Take it or leave it, there was no other choice”, schrijft hij in een
gelegenheidstekst. Maar Ludo Simons vertelt in dit artikel ook een ander verhaal dat
zich in november 1964 afspeelde tijdens het eerste congres van de Vlaamse
Vereniging van Bibliotheek-, Archief- en Documentatiepersoneel in Mechelen, in
aanwezigheid van de minister-burgemeester. Liebaers hield de toespraak en had het
over de idiote manier waarop in België een gebouw zoals de nieuwe KB tot stand komt:
bij de verdeling van de opdrachten aan aannemers en onderaannemers wordt
rigoureus een politieke verdeelsleutel in acht genomen. En vervolgens spaarde hij
geenszins zijn concrete kritiek op de nefaste gevolgen ervan, met als gevolg dat de
minister boos was en zonder afscheid te nemen vertrok. Voor een dergelijke mate van
geestelijke vrijheid had ik diepe bewondering, zo luidde Ludo Simons’ commentaar.
Die zelfde geestelijke vrijheid merkt men ook in zijn boeken, waarin hij onder meer een
kritische inkijk geeft in de werking van het toenmalige hof en zijn ongenoegen
onverbloemd uit over de weinig pluralistische sfeer die er heerste en over de grote rol
die de politieke kabinetschef er speelde. In de jaren die op zijn geschriften volgden,
traden er in de verhouding hof-politiek-media heel wat veranderingen op. Openheid
inzake de verhouding met de vorst zijn zowat schering en inslag geworden. Achteraf
gezien is de bijdrage van Liebaers dan ook slechts een voorbode geweest van een
stroming die de constitutionele monarchie van de haar nog resterende mythische
kanten ontdoet, een stroming die zich vandaag de dag overal volop doorzet en de
monarchieën tot aanpassingen noopt.
Ik wil tot slot even de eindzin van Rik Van Cauwelaerts In memoriam citeren.
“Uiteindelijk zijn alleen zijn boekenvrienden Liebaers oprecht blijven waarderen”,
170

In Memoriam
schrijft hij. En de waardering van deze boekenvrienden, geachte familieleden, collega’s
en vrienden van Herman Liebaers, vindt men ook in deze Klasse van de KVAB, waar
men hem als een internationaal gereputeerd bibliothecaris, een uitmuntend kenner van
het bibliotheekwezen, een kritisch intellectueel, een zeer betrokken lid en een
bijzondere man zal blijven herinneren.
171
Els Witte

Klasse van de Natuurwetenschappen
Gewone leden:
1. Vanhecke L. (1973)
2. Thys van den Audenaerde D. (1978)
3. Coomans A. (1978)
4. Vanquickenborne L. (1986)
5. Van Montagu, Baron M. (1987)
6. Bruynseraede Y. (1988)
7. Thas J. (1988)
8. Gomes W. (1989)
9. De Schryver F. (1989)
10. Schamp N. (1990)
11. Vermeersch P. (1990)
12. Kühn E. (1990)
13. Vandekerckhove J. (1990)
14. Van Landuyt J. (1994)
15. Hirsch C. (1994)
16. Coussement R. (1995)
17. Heyde K. (1996)
18. Jacobs P. (1996)
19. Gijbels R. (1997)
20. Kersters K. (1998)
21. Veretennicoff I. (1998)
22. Dumortier F. (1998)
23. Van Houtte P. (1999)
24. Van Broeckhoven C. (1999)
25. Henriet J.-P. (2001)
Ereleden:
1. Buffel K. (1958)
2. Geukens F. (1958)
3. Maton J. (1970)
4. Vandendriessche L. (1970)
Samenstelling Academie
173
26. De Kimpe N. (2003)
27. Waelkens C. (2003)
28. Inzé D. (2005)
29. Van Dyck D. (2006)
30. Vincx M. (2006)
31. Ceulemans R. (2009)
32. Maex K. (2009)
33. Poesen J. (2009)
34. Steels L. (2009)
35. Van Damme E. (2009)
36. Van Maldeghem H. (2009)
37. Backeljau T. (2010)
38. Hofkens J. (2010)
39. Schoofs L. (2010)
40. Swennen R. (2010)
41. Tavernier J. (2010)
42. Van Tendeloo G. (2010)
43. Aerts C.(2011
44. Baets R. (2011)
45. Bogaerts A. (2011)
46. De Mazière M. (2011)
47. Gheysen G. (2011)
48. Martens J. (2011)
49. Peeters F. (2011)
50. Van de Peer Y. (2011)
5. Peters J. (1970)
6. Gullentops F. (1962)
7. Fiers, Baron W. (1973)
8. Smeyers P. (1983)

Buitenlandse leden :
1. Allen J. (1991)
2. Brandl H. (1992)
3. Claeson Tord (2003)
4. Daubechies I. (2011)
5. de Jager C. (1967)
6. De Vincentiis M. (1988)
7. Denucé J. (1983)
8. Dézsi I. (1978)
9. Ebbesen T. W. (2011)
10. Friedel J. (1993)
11. Fukuoka M. (1986)
12. Golay M. (1990)
13. Hewish A. (1989)
14. Hirsch P. (1995)
15. Kaczmarek J. (1978)
16. Korpel A. (1987)
17. Lehn J. (1990)
Samenstelling Academie – Heden
174
18. Liu S. (1990)
19. Martin J. (2011)
20. Masuhara H. (1998)
21. Mengel K. (1976)
22. Nasu S. (2002)
23. Nolte R. (2000)
24. Rahmat-Samii Y. (2001)
25. Sato H. (1991)
26. Schuller I. (1998)
27. Scriba C. (1991)
28. Spaepen F. (2000)
29. Srivastava H. (1991)
30. ‘t Hooft G. (1981)
31. Van Marcke E. (1999)
32. Weck M. (1994)
33. West R. (1981)
34. Zewail A. (2003)

Klasse van de Menswetenschappen
Gewone leden:
1. Van Gerven, Baron W. (1977)
2. Prevenier W. (1985)
3. Peeters T. (1985)
4. Dewachter W. (1986)
5. Witte, Barones E. (1988)
6. Steel C. (1989)
7. Willems D. (1989)
8. Derolez A. (1992)
9. van Outryve d’Ydewalle, Ridder G.
(1992)
10. De Mey M. (1994)
11. Van Rompuy, Baron P. (1994)
12. Bocken H. (1994)
13. Roegiers J. (1996)
14. Lesthaeghe R. (1996)
15. Simons L. (1997)
16. Verhofstadt-Denève L. (1997)
17. De Dijn H. (1997)
18. Tasmowski L. (1998)
19. Van der Cruysse D. (1998)
20. Clarysse W. (1998)
21. Van Uytfanghe M. (1998)
22. Waelkens, ridder M. (1998)
23. Weyembergh M. (1999)
24. Alen, Baron A. (1999)
25. Billiet J. (2001)
26. De Nauw A. (2001)
Ereleden:
1. Vervliet H. (1968)
2. van Caenegem, Baron R. (1974)
3. Van der Wee, Baron H. (1977)
4. Neirynck F. (1980)
5. Krings, Baron E. (1981)
6. Huyse L. (1994)
Samenstelling Academie – Heden
175
27. Versluys K. (2001)
28. Foblets, Barones M. (2001)
29. Cousy H. (2002)
30. Batens D. (2002)
31. De Ridder-Symoens H. (2003)
32. Cantillon, Barones B. (2003)
33. Standaert N. (2003)
34. De Grauwe P. (2004)
35. Maresceau M. (2004)
36. De Boeck P. (2005)
37. Laureys G. (2007)
38. Boone M. (2008)
39. Wouters J. (2008)
40. Van Damme M. (2009)
41. Vandenbergen A.-M. (2009)
42. Van Goethem H. (2009)
43. Verschaffel L. (2009)
44. Veugelers R. (2009)
45. De Clercq M. (2010)
46. Tollebeek J. (2010)
47. Van Den Berghe L. (2010)
48. Velle K. (2010)
49. Wagemans J. (2010)
50. Bourgeois J. (2011)
51. Buysse A. (2011)
52. Konings J. (2011)
53. Lamberigts M. (2011)
7. Van der Haegen H. (1988)
8. Storme M. (1982)
9. Blanpain R. (1992)
10. Eyskens M. (1988)
11. Dobbelaere K. (1992)

Buitenlandse leden :
1. Ahrweiler H. (1981)
2. Babcock R.G. (2005)
3. Barten A. (1990)
4. Blockmans W. (2004)
5. Blok D. (1990)
6. Bray B. (1990)
7. Burkhard H. (2010)
8. Cadiet L. (2010)
9. Carpi F. (1997)
10. Cox H. (1989)
11. De Smidt J. Th. (1994)
12. de Vries J. (2003)
13. Dupré L. (1985)
14. Favier J. (1985)
15. Feenstra R. (1966)
16. Fenik B. (1988)
17. Fontaine J. (1988)
18. Frijhoff W. (2005)
19. Glamann K. (1989)
20. Gottwald P. (2005)
21. Haegeman L. (1994)
22. Heinen H. (1991)
23. Hooghe L. (2011)
24. Jacobs F. (2005)
25. Janssen F. (2004)
Samenstelling Academie – Heden
176
26. Kaufmann F.-X. (1991)
27. Landes D. (1991)
28. Lairg, Lord Irvine of (2005)
29. Lerchner G. (1994)
30. Lesger C. (2008)
31. Levelt W. (1999)
32. Ma J. (2010)
33. Mackey W. (1979)
34. Maeijer J. (1983)
35. Markesinis, Sir B. (1990)
36. Mathias P. (1988)
37. McConica J. (1988)
38. McGing B. (2008)
39. Moureau F. (2005)
40. Munro J. (2000)
41. Nijkamp P. (2000)
42. Quirk, Sir R. (1975)
43. Schuyt C. (2001)
44. Schwab U. (1983)
45. Skafte-Jensen M. (1997)
46. Sorabji R. (2008)
47. Stein P. (1991)
48. Stronach D. (1988)
49. Tax P. (1999)
50. Vansina J. (1999)

Klasse van de Kunsten
Gewone leden:
1. Marijnissen R. (1970)
2. Dhanens E. (1973)
3. Van Gysegem P. (1981)
4. Van de Velde C. (1986)
5. Vlieghe H. (1990)
6. Van Reeth B. (1990)
7. Boenders F. (1991)
8. Hoozee R. (1991)
9. Coryn R. (1993)
10. Dr. Heyrman H. (1993)
11. D’Haene R. (1993)
12. Nees V. (1994)
13. De Poorter N. (1994)
14. Dierickx K. (1995)
15. De Keersmaeker A.-T. (1998)
16. Fabre J. (1998)
17. Sabbe H. (1999)
18. Strauven F. (2000)
19. Van Hove L. (2001)
20. De Jonge K. (2001)
21. Balis A. (2002)
22. De Bondt W. (2003)
23. Elias W. (2003)
24. Stroo C. (2003)
25. Van der Stighelen K. (2003)
Ereleden:
1. Mendelson M. (1965)
2. Devliegher L. (1986)
3. Goris A. (1994)
4. Nivelle A. (1988)
5. Servais R. (1973)
6. Laenen J.-P. (1988)
7. Laporte A. (1990)
Samenstelling Academie – Heden
177
26. Delaere M. (2005)
27. Panamarenko (1998)
28. Coninx, Baron S. (2004)
29. Robbrecht P. (2005)
30. Van der Stock J. (2005)
31. Buylen M. (2006)
32. Decraemer H. (2006)
33. Van Hee M.-J. (2007)
34. Bergmans A. (2007)
35. Brewaeys L. (2008)
36. Van Kerckhoven A.-M. (2008)
37. De Buck S. (2009)
38. Maes F. (2009)
39. Posman L. (2009)
40. Smets M. (2009)
41. Van Der Wee B. (2009)
42. Vermote P. (2009)
43. Delrue R. (2010)
44. Martens M. (2010)
45. Ruyters M. (2010)
46. Vandenbroeck P. (2010)
47. Verschaffel B. (2010)
48. Coomans de Brachène T. (2011)
49. De Keyzer C. (2011)
50. Rathé F. (2011)
8. Van Sumere H. (1995)
9. Bekaert G. (1990)
10. Bossuyt I. (1993)
11. Vandereycken R. (1996)
12. Delmarcel G. (1999)
13. Huys B. (1980)
14. Tinel K. (1986)

Buitenlandse leden:
1. Bruijn J. (1988)
2. Châtelet A. (1990)
3. Colomina B. (2009)
4. DaCosta Kaufmann Th. (1997)
5. de Bodt S. (2003)
6. De Jongh E. (1988)
7. Dutilleux H. (1973)
8. Erni H. (1973)
9. Fillitz H. (1988)
10. Foucart J. (1991)
11. Frampton K. (2010)
12. Gerszi T. (1992)
13. Goezu A. (1990)
14. Haverkamp-Begemann E. (1984)
15. Hennel-Bernasikowa M. (1995)
16. Hirsch K. (1995)
17. Husa K. (1974)
18. Kauffmann G. (1989)
19. Lachenmann H. (1997)
20. Lasala J. L. (1997)
21. Lebic L. (2004)
Samenstelling Academie – Heden
178
22. Linnik I. (1992)
23. Marrow J. (1997)
24. Mayer-Meintschel A. (1988)
25. McGrath E. (2003)
26. Neutelings W.-J. (2011)
27. Resende J. (1971)
28. Roussev S. (2004)
29. Sauerländer W. (1988)
30. Schuijer M. (2008)
31. Sluijter E.-J. (2004)
32. Spronk R. (2009)
33. Strazza G. (2000)
34. Thuillier J. (1988)
35. Trémois P.-Y. (1971)
36. Van de Wetering E. (1994)
37. Van Grevenstein-Kruse A. (2010)
38. Vlad R. (1991)
39. Von Moos S. (2009)
40. Winner M. (1990)
41. Zhong H. (1992)

Klasse van de Technische Wetenschappen
Gewone leden:
1. Gelders L. (1989)
2. Van Cauwenberghe A. (1989)
3. Kretzschmar J. (1996)
4. Lagasse P. (1996)
5. Vandewalle J. (1996)
6. Verstraete W. (1997)
7. Leuridan J. (1998)
8. Van Vaerenbergh I. (1998)
9. Vanderleyden J. (1998)
10. De Moor B. (2000)
11. Vandamme E. (2000)
12. Van Overschée W. (2000)
13. Berlamont J. (2001)
14. Willems, Baron J. (2001)
15. Verhoeven R. (2002)
16. Verstraeten P. (2002)
17. Bossyns L. (2004)
18. Gosselin D. (2004)
19. Michiels L. (2004)
20. Van Landeghem H. (2004)
21. Verdonck P. (2004)
22. Verpoest I. (2004)
23. Van Roost J. (2005)
Samenstelling Academie – Heden
179
24. Beazar G. (2006)
25. Belmans R. (2006)
26. D’haeseleer W. (2006)
27. Lox E. (2006)
28. Moldenaers P. (2006)
29. Oosterlinck, Baron A. (2006)
30. Tambuyzer E. (2006)
31. Heynen H. (2009)
32. Höfte M. (2009)
33. Malcorps C. (2009)
34. Schoukens J. (2009)
35. Wauters D. (2009)
36. Bernard A. (2010)
37. Fransaer D. (2010)
38. Taerwe L. (2010)
39. Van Walle E. (2010)
40. Wevers M. (2010)
41. Bonte L. (2011)
42. Thienpont H. (2011)
43. Van Campenhout J.
44. Velge H.-J. (2011)
45. Verbauwhede I. (2011)

Ereleden:
1. Aernoudt E. (1997)
2. Beeckman J.-P. (2001)
3. Beernaert S. (1995)
4. Deman J. (1988)
5. Depaemelaere J.-P. (1996)
6. Deroo H. (1998)
7. Froment G. (1984)
8. Gobin R. (1994)
9. Haemers G. (1992)
10. Jongbloet J. (1992)
11. Lenaers R. (2002)
12. Maes R. (1988)
13. Meers U. (1992)
14. Naze M. (1995)
Buitenlandse leden :
1. Bird Robert Byron (1994)
2. de Hoop Adrianus T. (1997)
3. Ferrero A. (2010)
4. Mareels I. (2010)
5. Monostori L. (2011)
6. Rabaey J. (2011)
Samenstelling Academie – Heden
180
15. Soens M. (1988)
16. Ulens S. (1998)
17. Van Belle N. (1992)
18. Van Bladel J. (1984)
19. Van Den Balck V. (1989)
20. Vandepitte D. (1962)
21. Van Der Perre G. (1998)
22. Van Keymeulen J. (1992)
23. Van Remortel J. (1992)
24. Wissaert R. (1992)
25. De Man H. (1990)
26. Frimout, Burggraaf D. (1994)
27. Van Brussel H. (1990)
28. Verbaeten P. (2000)
7. Sweldens W. (2011)
8. Vandebroek S. (2010)
9. Van Wassenhove L. (2010)
10. Waterman R. (2010)
11. Zwaenepoel W. (2010)

Commissies van de Academie
Kandidaturencommissie
Samenstelling Academie – januari 2012
Klasse van de Natuurwetenschappen:
Veretennicoff I., bestuurder Van Dyck D. (2012-2014)
Van Houtte P., onderbestuurder Gijbels R. (2012-2014)
Dumortier F., aftredend bestuurder Gomes W. (2011-2013)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Thys van den Audenaerde D. (2012-2014)
vast secretaris Vandekerckhove J. (2012-2014)
Klasse van de Menswetenschappen:
Van Rompuy P., bestuurder Derolez A. (2011-2013)
Bocken H., onderbestuurder Lesthaeghe R. (2011-2013)
De Mey M., aftredend bestuurder Peeters T. (2009-2011)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Van der Cruysse D. (2011-2013)
vast secretaris Verhofstadt-Denève L. (2012-2014)
Klasse van de Kunsten:
Maes F., bestuurder De Jonge K. (2012-2013)
Buylen M., onderbestuurder Delaere M. (2011-2013)
Van Hove L., aftredend bestuurder Van Kerckhoven A.M. (2012-2014)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
vast secretaris
Van Summere H. (2012-2014)
Klasse van de Technische Wetenschappen:
Kretzschmar J., bestuurder Gosselin D. (2012-2014)
Willems J., onderbestuurder Van Cauwenberghe A. (2012-2014)
Gelders L., aftredend bestuurder Vandamme E. (2012-2014)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Vandewalle J. (2012-2014)
vast secretaris Verstraeten P. (2012-2014)
181

Laureatencommissie
Samenstelling Academie – januari 2012
Klasse van de Natuurwetenschappen:
Dumortier F., bestuurder Hirsch C. (2011-2013)
Jacobs P., voorzitter Kersters K. (2010-2012)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Veretennicoff I. (2010-2012)
vast secretaris Waelkens C. (2012-2014)
Klasse van de Menswetenschappen:
Van Rompuy P., bestuurder Boone M. (2012-2014)
Jacobs P., voorzitter Clarysse W. (2010-2012)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Laureys G. (2012-2014)
vast secretaris Weyembergh M. (2010-2012)
Klasse van de Kunsten:
Maes F., bestuurder Buylen M. (2012-2014)
Jacobs P., voorzitter Delaere M. (2010-2012)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Dierickx K. (2010-2012)
vast secretaris Vandereycken R. (2010-2012)
Klasse van de Technische Wetenschappen:
Kretzschmar J., bestuurder Beernaert S. (2012-2014)
Jacobs P., voorzitter Van Vaerenbergh I. (2012-2014)
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Verhoeven R. (2012-2014)
vast secretaris Verstraeten P. (2012-2014)
182

Langlopende Projecten
Samenstelling Academie – januari 2012
Wetenschappelijke commissie van het Nationaal Biografisch Woordenboek
Waterschoot W., voorzitter Porteman K. (KANTL)
Van Outryve d’Ydewalle, ridder Géry, Prevenier W.
vast secretaris Roegiers J.
Rombaut H., redactiesecretaris Simons L.
Boenders F. Strauven F.
De Schryver A. (KAGB) Van der Wee, baron H.
Dewachter W.
Geboes K. (KAGB)
Witte, barones E.
Commissie Belgische Diplomatieke Stukken (1941-1960)
Eyskens M., voorzitter Peemans F.
Kurgan-Van Hentenryk R., co-voorzitter Witte, barones E.
de Schoutheete de Tervurent Ph. Hasquin H., secrétaire perpetual
Godding P. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
De Paepe J.-L., secrétaire
Krings, baron E.
vast secretaris
Bestendige Commissie voor de Geschiedenis der Wetenschappen
N., voorzitter Roegiers J.
Calcoen R. Smeyers P.
De Backer C Van Caenegem, Baron R.
De Mey M. Van Der Wee, Baron H.
Jansen-Sieben R. Vanpaemel G.
Marijnissen R. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Mertens J. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Algemene Taalkunde
Willems D., voorzitter Thibau R.
Goossens L. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Simon-Vandenbergen A.
Tasmowski L.
vast secretaris
183

Samenstelling Academie – januari 2012
Wetenschappelijk Comité Godsdienstgeschiedenis
Neirynck F., voorzitter Van Belle G.
Delobel J. Van Oyen G.
Denaux A. Van Segbroeck M.
Duthoy R. Van Uytfanghe M.
Evenepoel W. Verheyden J.
Laga C. Vervenne M.
Lambrecht J. Welkenhuysen A.
Lust J. Wouters A.
Milis L. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Pikhaus D. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Humanisme in de Nederlanden
Roegiers J., voorzitter Papy J.
De Schepper M., secretaris Peeters H.
Bracke W. Sacré D.
de Landtsheer J. Sué S.
de Nave F. Tournoy G.
De Ridder-Symoens H. Vanden Broecke S.
Derolez A. Van Houdt T.
De Smet R. Vervliet H.
Forrez R. Verweij M.
Golvers N. Waterschoot W.
Heesakkers C. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laureys M. vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Klassieke Studies
Clarysse W., voorzitter Melaerts H.
Bingen J. Mooren L.
Boit Tom Saerens C.
De Coninck L. Schepens G.
De Groote M. Uytterhoeven I.
Delattere A. Van Beek B.
De Meulenaere H. Vandorpe K.
Depauw M. Van Rengen W.
Engels D. Van Uytfanghe M.
Erdkamp P. Verdin H.
Haubens H. Verreth H.
Huys M. Waelkens M.
Laes C. Wouters A.
McGing B. Poblome J.
184

Samenstelling Academie – januari 2012
Schorn S. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Van Nuffelen P.
Zuiderhoek A.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Maritieme Geschiedenis
N., voorzitter De Vos G.
Koninckx C., ondervoorzitter Everaert J.
Parmentier J., secretaris Segers Y.
Asaert G. Smet R.
Baetens R. Van Cleempoel K.
Coppejans-Desmedt H. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
De Moor G.
De Vos A.
vast secretaris
Wetenschappelijk Comité Rechtsgeschiedenis
Heirbaut D., voorzitter Macours G.
Van Caenegem, baron R., ere-voorzitter Magits M.
Monballyu J., ere-voorzitter Martyn G.
Angelini P. Oosterbosch M.
Avonds P. Opsommer R.
Baelde M. Put E.
Bauer D. Stevens F.
Bouckaert B. Van Den Auweele D.
Christiaens J. Van Den Broeck J.
Christiaensen S. Van Ermen E.
Coppein B. Van Goethem H.
Coppens C. Vanhemelrijck F.
Dauchy S. Van Hoofstraeten B.
Decaluwe M. Van Petegem P.
Debaenst B. Velle K.
De Koster M. Verboven K.
Delbecke B. Verhas C.
De Ridder-Symoens H. Vermeir R.
De Ruysscher D. Vleeschouwers-Van Melkebeek M.
De Win P. Waelkens L.
Forrez R. Wauters B
Janssens G. Wijffels A.
Lambrecht D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Lesaffer R. vast secretaris
185

Samenstelling Academie – januari 2012
Wetenschappelijk Comité Sociaal-Economische Geschiedenis
Van Der Wee, baron H., voorzitter Houtman-De Smedt H.
Abraham F. Janssens P.
Aerts E. Scholliers P.
Barten A. Segers Y.
Blondé B. Thijs A.
Buyst E. Vancoppenolle C.
Coppejans-Desmedt, H. Van de Perre S.
De Beelde I. Vanhaute E.
De Brabander G. Van Molle L.
De Cocker F. Vuchelen J.
Devolder C. Wijnen I.
De Vos G. Willems H.
Greefs H. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Hannes J.
Hardewijn A.
vast secretaris
186

Commissies voor de Academische Fondsen
O. Callebautfonds
Samenstelling Academie – januari 2012
De Octaaf Callebautprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op
het gebied van de kwaliteitsvoeding, en meer algemeen van de voedingsomstandigheden
ook in de derde wereld. Deze prijs omvat twee luiken: de gewone prijs kan om
de twee jaar toegekend worden voor een studie die betrekking heeft op het in artikel 1
vermelde domein. Daarnaast kan om de drie jaar een onderzoekskrediet worden toegekend
met het oog op navorsing op het hoger aangeduid terrein.
Kersters K. Schamp, baron N.,
Thys van den Audenaerde D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Van Damme E. vast secretaris
Mgr. J. Coppensfonds
De Jozef Coppensprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op
het gebied van: de geschiedenis van de Leuvense universiteit; de geschiedenis van de
Bijbelse exegese; oudtestamentische studies. De prijs wordt om de vijf jaar toegekend.
Roegiers J. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Steel C. vast secretaris
De Ridder-Symoens H.
Mgr. C. De Clercqfonds
De Mgr. Charles de Clercqprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen
op het gebied van de religieuze geschiedenis van Vlaanderen. Deze prijs wordt
om het jaar toegekend.
Roegiers J. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Steel C. vast secretaris
De Ridder-Symoens H.
O. Dupontfonds
Het navorsingskrediet van het Octaaf Dupontfonds is bestemd om fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek te bevorderen op het gebied van menselijke en dierlijke
fysiologie en fysiopathologie, met toepassing van biotechnologische methoden. De
toekenning gebeurt om de twee jaar met beurtrol tussen de “Académie royale de
187

Médecine de Belgique” (2007), de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor
Wetenschappen en Kunsten (2009), de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van
België (2011), de “Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de
Belgique” (2013), enz.
Ferrant A., secrétaire perpétuel de l’ Académie royale de Médecine de Belgique
De Kruif A., vast secretaris van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België
Hasquin H., secrétaire perpétuel de l’ Académie royale de Belgique
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, vast secretaris van de Koninklijke Vlaamse
Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
E. Duvergerfonds
De Erik Duvergerprijs is bestemd om een belangrijk oorspronkelijk kunsthistorisch of
historisch werk te bekronen dat handelt over de Nederlanden tot het jaar 1900 en dat
in grote mate steunt op archivalische bronnen. Deze prijs wordt om de twee jaar toegekend.
De Ridder-Symoens H. Vlieghe H.
Strauven, F. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Roegiers J.
Van de Velde C.
vast secretaris
J. Gillisfonds
De Jan Gillisprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen op het
gebied van de geschiedenis van het wetenschappelijk denken. De prijs wordt om de
twee jaar toegekend.
Coussement R. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Thys Van den Audenaerde D.
Steel C.
vast secretaris
Mgr. R. Lenaertsfonds
Samenstelling Academie – januari 2012
De Mgr. Renaat Lenaertsprijs is bestemd om een verdienstelijk en onuitgegeven werk
op het gebied van de muziekwetenschap te bekronen, gesteld in het Nederlands, of in
een internationaal erkende congrestaal. De prijs wordt om de twee jaar toegekend.
Huys B. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laporte A.
Sabbe H.
vast secretaris
188

Mac Leodfonds
De Julius Mac Leodprijs is bestemd voor een verdienstelijk en oorspronkelijk werk op
het gebied van de biologie in de breedste zin van het woord en in het Nederlands
opgesteld. Deze prijs is bestemd voor studenten aan een universiteit of een inrichting
voor hoger onderwijs.
Danckaert M. Thys van den Audenaerde D.
Coomans A. Vincx M.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
M.-C. Maselisfonds
De Marie-Christiane Maselisprijs is bestemd om een belangrijk oorspronkelijk werk te
bekronen op het gebied van de kinderpsychotherapie en -psychiatrie. De prijs wordt
om de twee jaar toegekend.
Danckaert M. Kristoffersen I.
De Boeck P. Verhofstadt-Denève L.
Deboutte D. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
De Mey M. vast secretaris
H. Schoutedenfonds
De Henri Schoutedenprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen
op het gebied van de zoölogie. Deze prijs zal om de twee jaar toegekend worden aan
een studie over faunistiek (bij voorkeur van Afrika), systematiek, ecologie, ethologie of
anatomie der dieren.
Coomans A. Thys van den Audenaerde D.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
H. Vanderlindenfonds
Samenstelling Academie – januari 2012
De Henri Vanderlindenprijs is bestemd om belangrijk oorspronkelijk werk te bekronen
op het gebied van de sterrenkunde. Deze prijs wordt om de twee jaar toegekend.
Bruynseraede Y. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Van Landuyt J.
Waelkens C.
vast secretaris
189

F. Van der Muerenfonds
De Floris Van der Muerenprijs is bestemd om oorspronkelijk en voortreffelijk wetenschappelijk
werk op het gebied van de musicologie in de breedste zin van het woord
te bekronen. Deze prijs wordt om de vier jaar door de Klasse der Kunsten toegekend
voor het werk van een navorser, beneden de 40 jaar, dat in het Nederlands geschreven
is.
Huys B. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Laporte A.
Sabbe H.
vast secretaris
P. van Oyefonds
De Paul van Oyeprijs is bestemd om oorspronkelijk onuitgegeven werk te bekronen in
voorkeurorde over: veldwerk op het gebied der hydrobiologie in de breedste zin van
het woord; systematiek der protisten of der evertebraten; biogeografie; algemene biologie.
Backeljau T. Thys van den Audenaerde D.
Coomans A. Vincx M.
Kersters K. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Kühn E. vast secretaris
F. Van Cauwelaertfonds
Samenstelling Academie – januari 2012
Het Frans Van Cauwelaert Fonds heeft tot doel Vlaams wetenschappelijk onderzoek
aan te moedigen. Dit zal geschieden door het toekennen van een prijs aan auteurs van
Belgische nationaliteit voor een oorspronkelijk, in de regel in het Nederlands gesteld
werk van onbetwistbaar wetenschappelijke waarde, hetzij in boekvorm gedrukt of als
manuscript aan het Frans Van Cauwelaert Fonds ingezonden.
Deze prijs wordt afwisselend toegekend aan: 1. natuur-, ingenieurs-, wiskundige
wetenschappen, 2. morele, rechtskundige, economische en politieke wetenschappen,
3. biomedische wetenschappen, 4. filosofische, taalkundige, geschiedkundige en
archeologische wetenschappen.
190

Samenstelling Academie – januari 2012
Storme M., voorzitter Simons L.
Tindemans L., ere-voorzitter Thas J.
Billiau A. Van Cauwelaert K.
Brutsaert D. Van Cauwelaert P.
De Meester P. Van Damme M.
De Ridder-Symoens H. Van Rompuy H.
Devoldere L. Vandekerckhove J.
Dumortier F. Veretennicoff I.
Elchardus M. Vandenberghe T., secretaris
Fiers, baron W. van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry,
Foblets M.-C.
Peeters T.
vast secretaris
191

Instellingen onder voogdij van de Academie
Samenstelling Academie – januari 2012
Koninklijke Commissie voor Geschiedenis
Janssens G., voorzitter Deploige J
Bruneel C., ondervoorzitter Duvosquel J.-M.
Vanthemsche G., secretaris-penningmeester Piette V.
Kupper J.-L., adjunct-secretaris- Tollebeek J.
penningmeester Van Goethem H.
Cauchies J.-M. Van Loon J.
de Hemptinne T. Velle K.
De Moreau de Gerbehaye C. Yante J.-M.
Demoulin B. De Paepe J.-L., secretaris
Ereleden:
De Schryver R. Joris A.
Goossens J. Prevenier W.
Goosse André Van Caenegem, baron Raoul
Milis L.
Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie
Debrabandere F., secretaris-generaal Mantou R.,
Boutier M.-G., voorzitter Waalse afdeling Marynissen A.
Cajot J., secretaris Vlaamse afdeling Mennen V.
Cauchies J.-M. Michel J.-H.
Counet-Bettonville M.-T. Pierret J.-M.
Devos M., voorzitter Vlaamse afdeling Ryckeboer H.
Fauconnier J.-L. Vandenberghe R.
Francard M. Van Keymeulen J.
Gaziaux J.-J. Van Langendonck W.
Germain J., secretaris Waalse afdeling Van Loon J.
Goossens J. Vannieuwenhuyze B.
Hanton C. Van Osta W.
Kempeneers P. Willems M.
Lechanteur J.
Loicq J.
Wintgens L.
192

Ereleden:
Baguette Albert Moors Joseph
Bal Willy Claes F.
Goosse André Taeldeman J.
Jongen René Van Durme Luc
De Schutter G. Willemyns Roland
Belgisch Historisch Instituut te Rome
Boone M., vertegenwoordiger KVAB (mandaat 5jr. Vanaf 01/09/2009)
Studiecentrum voor de vijftiende-eeuwse Schilderkunst in de Zuidelijke
Nederlanden en het Prinsbisdom Luik
Vertegenwoordigers KVAB Vertegenwoordigers ARB:
N., voorzitter Philippot P., ondervoorzitter
Delmarcel G. Colman P.
Dhanens E. Duvosquel J.-M.
Stroo C. Roberts-Jones Ph.
Vlieghe H.
Van der Stock J.
Stiennon J.
Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis
Duvosquel J.-M., directeur
Archief- en Bibliotheekwezen in België
Daelemans F., voorzitter
Interuniversitair Centrum voor Hedendaagse Geschiedenis
N., voorzitter
Samenstelling Academie – januari 2012
Vlaams Instituut voor Geschiedenis (VIGES)
Witte E., voorzitter VIGES Willaert F., voorzitter KANTL
Jacobs P., voorzitter KVAB Vanderweghe W., vast secretaris KANTL
van Outryve d’Ydewalle, Ridder Géry, Boenders F., KVAB
vast secretaris KVAB Prevenier W., KVAB
193

Samenstelling Academie – januari 2012
Roegiers J., KVAB Musschoot A. M., KANTL
Strauven F., KVAB Porteman K., KANTL
Velle K., KVAB Waterschoot W., KANTL
Deschutter G., KANTL Van Gorp H., KANTL
Brems H., KANTL Rombaut H., redactiesecretaris NBW
194