PDF-bestand - Rijksgebouwendienst

Shanghai Daily, de bijeenkomst
versloeg onder de kop ‘Dutch treat’,
wat Engels is voor ‘een sigaar uit
eigen doos’. Hadden ze stiekem toch
begrepen dat het ging om een
handige promotieactie in plaats van
een cadeau?
De tijd dringt voor veel landen op
het Expo-terrein. De Chinese
organisatie vreest inmiddels dat een
op de vijf paviljoens niet af is voor de
officiële opening op 1 mei, maar
bagatelliseert dat ook meteen door
te zeggen dat op de succesvolle
Expo’s in Hannover en Aichi ook tien
procent van de paviljoens te laat
klaar waren.
Nederland gaat de deadline wel
redden. De afwerking van Happy
Street leverde een maand vertraging
op, maar inmiddels verplaatsen de
kopzorgen zich van de bouw naar de
invulling van het paviljoen. En daar is
een hoop over te doen.
Wat begon als plaagstootjes over het
logo, is inmiddels uitgegroeid tot
wrevel tussen opdrachtgever (de
EVD) en de ontwerpers van het
Nederlandse paviljoen op de
Shanghai Expo 2010. Eind december
gaf John Körmeling een interview
aan GPD-correspondent Remko
Tanis in Shanghai. Hij vreesde, zo
vertelde hij, dat de Nederlandse
inbreng op de Wereldtentoonstelling
zou verwateren van innovatie op het
scherpst van de snede tot ‘Nijntje en
draaiorgels’.
Wat was er gebeurd? Als lid van de
groep die plannen bedenkt voor de
inrichting van Happy Street had
Körmeling talloze voorstellen
gedaan om in het paviljoen Nederlandse
projecten te laten zien die
wereldwijd voorop lopen op het
gebied van duurzaamheid. Elektrische
automotoren, een superzuinige
televisie-chip, een biovergister.
Het paste allemaal in de doelstelling
die Jan Peter Balkenende formuleerde
toen hij het paviljoen in
oktober 2008 in Shanghai onthulde.
De Nederlandse bijdrage, zo meende
de premier, moest ‘de Nederlandse
creativiteit en innovativiteit laten
zien in het gebruik van ruimte en
energie, technologie, kunst en
water.’
Maar helaas. De bovengenoemde
reeks technologische uitvindingen,
blijft in Nederland. Het ministerie
van Economische Zaken zou ze
hebben afgezegd, volgens Körmeling
‘omdat het te saai zou zijn voor
moeders met kinderen.’
Walter van Weelden, die namens de
Nederlandse overheid de bouw van
het Expo-paviljoen de afgelopen
twee jaar coördineerde vanuit
Shanghai, zit zichtbaar met de
kwestie in zijn maag als we op een
heldere woensdagochtend het Expoterrein
bezoeken. Het is voor hem
een beetje schipperen tussen twee
vuren: de EVD in Den Haag en de
architecten met wie hij regelmatig in
Shanghai op de bouwplaats staat.
‘Ach’, zegt hij vergoelijkend. ‘John is
een kunstenaar. Happy Street is voor
hem meer dan een gebouw, het is
een kunstwerk. Hij heeft een prachtig
Happy Street wordt geleidelijk aan zichtbaar
paviljoen ontworpen. Als de opdrachtgever
dan een andere opvatting
heeft, is zoiets moeilijk te verkroppen.
Ik snap zijn frustratie wel.’
Blijft de vraag: heeft Körmeling niet
gewoon gelijk? Als Nederland zich in
Shanghai wil presenteren als
vooruitstrevend en innovatief land,
kan dat dan met tulpen, klompen en
draaiorgels?
Uit eigen ervaring weet ik dat
Chinezen Europa over het algemeen
toch al beschouwen als het oude
continent, met oude gebouwen en
oude gebruiken. Leuk om als toerist
in rond te lopen, maar niet zo
modern en vooruitstrevend als de
Verenigde Staten.
Iedereen die hier langer dan een dag
rondloopt, weet het zeker: geen volk
is zo verslaafd aan nieuwe gadgets,
uitvindingen en vooruitgang als de
Chinezen.
Ik zou er nog maar eens goed over
nadenken, over die automotor, die
televisiechip en die biovergister.
63