You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
architectuur restauratie<br />
monumenten<br />
40<br />
Het ontmantelde paviljoen. Het wordt met nieuwe materialen weer<br />
opgebouwd op dezelfde plaats.<br />
werd gespaard, net zo als de<br />
staalconstructie en de houten<br />
dakbalken. Maar van de door<br />
Rietveld zo geliefde B2-blokken zal<br />
er geen een terugkeren in het<br />
herbouwde paviljoen. De kwaliteit<br />
van het beton was slecht, dat toonde<br />
zich onder meer door scheuren in de<br />
muren. Voorraad was er ook niet<br />
meer, en de originele mal bleek<br />
verdwenen. Het zo goedkope<br />
bouwmateriaal wordt daardoor een<br />
flinke kostenpost. Voor de 2200<br />
stenen die nodig zijn wordt een<br />
kostbare nieuwe stalen mal<br />
gemaakt. De blokkenwanden<br />
moeten er straks precies zo uitzien<br />
als die van het oude paviljoen.<br />
Daarom neemt Mulder tijdens een<br />
bezoek aan de bouwplaats voor de<br />
zekerheid twee flinke B2-blokken<br />
mee naar huis. ‘Deze zijn ruw<br />
afgewerkt. De nieuwe blokken<br />
worden van beter beton gemaakt,<br />
maar moeten straks wel dezelfde<br />
textuur hebben.’<br />
slecHte KwAliteit<br />
Bij alle gebouwen van Gerrit Rietveld<br />
die nu nog overeind staan, stuit hij<br />
steeds op dezelfde problemen, zegt<br />
Mulder. De gebruikte materialen zijn<br />
vaak van slechte kwaliteit en de<br />
gekozen technische oplossingen<br />
voldoen niet meer. ‘Met regulier<br />
onderhoud was dit paviljoen niet<br />
meer in stand te houden. De<br />
afwatering was beroerd, houten<br />
kolommen die het dak moesten<br />
dragen waren verrot, het dak zelf,<br />
van rietplaten, was op. Het paviljoen<br />
verloederde zichtbaar.’<br />
Uitgangspunt bij de reconstructie is<br />
dat het paviljoen er straks exact zo<br />
uitziet als bij de oplevering in 1965.<br />
Bertus Mulder: ‘Rietveld was een<br />
ruimtekunstenaar. Om die ruimte te<br />
kunnen ervaren heb je begrenzingen<br />
nodig. Die hebben een bepaalde<br />
textuur, en die ga ik er net zo uit<br />
laten zien als bij hem. Maar wat daar<br />
áchter zit, maak ik soms heel anders.<br />
En omdat ik dat doe, staat het<br />
gebouw er over 200 jaar nog. Dat is<br />
de sport, dat is de lol: wat kan ik<br />
onzichtbaar achter die textuur<br />
aanbrengen, zodat de constructie nu<br />
wél stabiel wordt.’ Hij is er inmiddels<br />
helemaal uit, en de restauratiecommissie<br />
is akkoord. Verrotte houten<br />
kolommen worden vervangen door<br />
een stalen kern: door die vervolgens<br />
te bekleden met een koker van hout<br />
verandert er op het oog niets, maar<br />
de levensduur wordt aanzienlijk<br />
verlengd. ‘En als die koker over 50<br />
jaar rot is, plaats je er een nieuwe<br />
omheen.’<br />
Rietveld verwerkte de B2-blokken<br />
hier liggend in plaats van staand, wat<br />
de stevigheid van de muren niet ten<br />
goede kwam. Mulder gaat dat<br />
verbeteren door om de twee lagen<br />
stenen onzichtbaar rvs-bewapening
Change language