Profielwerkstuk “ Poollicht”

2.2 Aardmagnetisch veld
Rondom de aarde loopt een magnetisch
veld. Dit is vermoedelijk ontstaan door de
stroming van magnetische mineralen en
elementen in de aardkern. De aarde is niet
de enige planeet met een magnetisch
veld, dus ook niet de enige planeet met
een vloeibare kern.
Het aardmagnetisch veld beschermt de
aarde tegen onder andere straling van de
zon.
De magnetosfeer 9 is de ruimte om de
aarde heen, waarin het magnetisch veld
invloed heeft.
Profielwerkstuk Poollicht
Afb. 2.2 Magnetische veldlijnen
Een grote fout die vaak gemaakt wordt is
de gedachte dat dit magnetisch veld zijn
oorsprong vindt in de geografische noord
en zuid –pool. Het aardmagnetisch veld
ligt momenteel 11,5° verschoven ten
opzichte van de aardas (afbeelding 2.2).
Een kompas werkt op dit magnetische
veld. Het ‘kompasnoorden’ is dus hierbij
het ‘magnetische noorden’ en niet het
geografische noorden. Exact op de
evenaar, bij het snijpunt van de aardas en
de as van het aardmagnetisch veld, is de
hoek 11,5°. Maar zodra de aardas wordt
17
gevolgd zal het magnetische noorden
steeds verder afwijken. Dit is een
belangrijk gegeven voor de navigatie. Van
nature wijkt de ‘koers’ dus af van de
‘track’. Waarbij koers de richting is naar
het magnetische noorden en track de
richting is ten opzichte van het
aardoppervlak. Afb 2.3
De oorsprong van dit magnetisch veld
staat ook niet stil, iedere dag “loopt” het
ongeveer 90 meter naar het westen. Het
gevolg is dat het per jaar verder afwijkt
van het geografische noorden en de
sterkte ten opzichte van een absoluut
punt op aarde ook varieert (afbeelding
2.3).
In de afgelopen paar miljoen jaar zijn de
polen regelmatig gedraaid. Een opvallend
feit is dat deze draaiingen steeds sneller
achter elkaar gebeuren. De omkeringen
worden veroorzaakt door veranderingen
in kernstromingen. Hierbij neemt het
magneetveld eerst in sterkte af om voorbij
de evenaar vervolgens weer in kracht toe
te nemen.