11.09.2013 Views

Nederland met hoenders - Nederlandse Hoender Club

Nederland met hoenders - Nederlandse Hoender Club

Nederland met hoenders - Nederlandse Hoender Club

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ne<br />

<strong>Nederland</strong> <strong>met</strong> <strong>hoenders</strong><br />

15<br />

10<br />

9<br />

16<br />

4<br />

11<br />

19<br />

8<br />

1 Groninger Meeuw 7 Twentse Hoen 14 Ned. Sabelpoot kriel<br />

2 Friese Hoen 8 Assendelfter Hoen 15 Hollandse kriel<br />

3 Drentse Hoen 9 Lakenvelder 16 Schijndelaar<br />

3a Drentse Hoen (Bolstaart) 10 Hollands Hoen 17 Kraaikop<br />

4 Noord-Hollandse Hoen 11 Hollandse Kuifhoen 18 Eikenburger kriel<br />

5 <strong>Nederland</strong>se Uilebaard 12 Ned. Baardkuifhoen 19 Chaamse Hoen<br />

6 Welsumer 13 Barnevelder 20 Brabanter<br />

5<br />

2<br />

12 13<br />

17<br />

20<br />

18<br />

6<br />

14<br />

3<br />

1<br />

7<br />

3a


Ons <strong>Hoender</strong>blad<br />

Misschien . . . wel het leukste blad van <strong>Nederland</strong>!<br />

Per jaar4 informatie boekjes voor maar € 13.—.<br />

41 ste jaargang nummer 3<br />

September 2011<br />

<strong>Nederland</strong>sche <strong>Hoender</strong>club<br />

111 jaar<br />

Dit is het 159 ste verenigingsblad van de N.H.C.<br />

Ons <strong>Hoender</strong>blad verschijnt 4 x per jaar<br />

Opgericht: Den Haag 11 februari 1900<br />

Ons <strong>Hoender</strong>blad geeft informatie aan fokkers en<br />

liefhebbers, over alles wat te maken heeft <strong>met</strong> de<br />

<strong>Nederland</strong>se hoenderrassen.<br />

Speciaalclubs en Kleindierenverenigingen mogen<br />

artikelen uit “Ons <strong>Hoender</strong>blad” overnemen, mits als<br />

bron Ons <strong>Hoender</strong>blad, de auteur en de<br />

<strong>Nederland</strong>sche <strong>Hoender</strong>club wordt genoemd.<br />

1


BESTUUR EN REDACTIE<br />

Ereleden: J.Th. Beumer Otterlo<br />

Dr. Ir. A. Boks Lieren<br />

B.G. Schurink Almelo<br />

Voorzitter: P.A. Kroon Maanderweg 25 Ede<br />

0318 - 615 312 6711 NC<br />

Secretaris: W. Bleijenberg Vossestaart 5 Wilnis<br />

0297 - 281 896 3648 HP<br />

Penningm.ster:H. de Boer De Wezeboom 4 Brummen<br />

0575 - 563 927 6971 HP<br />

Bestuursleden:Mw. J. v.d. berg Walstein 77 Harderwijk<br />

den Besten 0341 – 267 647 3848 AP<br />

L. Hans Edeseweg 40 Bennekom<br />

0318 - 419 032 6721 JX<br />

A.C.J.M. Taks Rucphenseweg 33 Zundert<br />

076 – 597 17 87 4882 KB<br />

C. van der Wel Breeuwerstraat 15 Dronten<br />

0321 - 318 093 8251 HB<br />

****************************************************<br />

Redaktieleden: P.A. Kroon - W. Bleijenberg - L. Hans<br />

Redaktieadres:Maanderweg 25, 6711 NC Ede. Tel.:0318 615 312<br />

Secretariaat: E-mail adres: ned.hoenderclub@kpnmail.nl<br />

Webmaster: A.C.J.M. Taks www.nederlandsehoenderclub.eu<br />

*****************************************************<br />

Contributie:t.n.v. Penningmeester <strong>Nederland</strong>sche <strong>Hoender</strong>club.<br />

De Wezeboom 4 6971 HP Brummen. Giro nr. 532 934.<br />

Contributie slechts € 15.-- voor het jaar 2011.<br />

Automatische afschrijving € 13.—<br />

Betaling contributie vóór 1 april van het jaar.<br />

Nieuwe leden betalen binnen één maand na aanmelding van het<br />

lidmaatschap. Leden die de contributie niet hebben voldaan komen<br />

niet in aanmerking voor ereprijzen.<br />

2


VOORWOORD<br />

Beste lezer….<br />

Ode aan het kippenhok<br />

Fijne vakantie gehad? De wereld over getrokken naar verre oorden<br />

om figuurlijk in de schaduw, in het Engels gezegd the shadow, van<br />

de dagelijkse beslommeringen te belanden en daarna ontspannen en<br />

gesterkt terug te keren, zodat u het leven weer tegemoet kunt<br />

treden of u twintig bent? Of bleef u thuis? Weet u, daar kan je<br />

hetzelfde gebeuren. Tijdens uw bezigheden rond uw hobby<br />

bijvoorbeeld.<br />

Sheddism is een Engelse uitdrukking. Het woord is verwant aan:<br />

shadow, in het <strong>Nederland</strong>s gezegd schaduw. Sheddism, een<br />

<strong>Nederland</strong>s woord bestaat er niet voor, staat voor de behoefte om<br />

zich terug te trekken uit de alledaagse beslommeringen in de<br />

schaduw van het bestaan in een eigen ruimte als een schuurtje. Of<br />

bijvoorbeeld een kippenhok. Uw kippenhok. Een eigen plek om alles<br />

even de rug toe te keren en te vergeten. Een persoonlijk territorium.<br />

Met eigen bezigheden en eigen dieren en spulletjes. Een<br />

rustgevende en overzichtelijke omgeving. Om ongestoord rond te<br />

rommelen in een zelf ontwikkelde overzichtelijke eigen veilige<br />

wereld. Een wereld waarin wijzelf scheppen. De plek waaruit je<br />

gesterkt terug komt.<br />

Herkent u zich in het bovenstaande?<br />

Veel plezier aan uw ‘schaduwplekje’.<br />

Piet Kroon<br />

SPECIAALCLUBS<br />

Friese <strong>Hoender</strong> <strong>Club</strong><br />

Ids Willemsma moet een kleurrijke Fries zijn. Dat blijkt uit zijn erg<br />

leuke artikel, in het Fries en <strong>Nederland</strong>s, over blauwe Friese<br />

<strong>Hoender</strong>s. Ongeveer 1969 kocht hij voor tien gulden van een boer bij<br />

Vrouwenparochie een blauwachtige en een vuilwitte kip. Rond de<br />

boerderij liepen ook goud- en roodpellen. Hij kocht er een zwarte<br />

haan bij. Hij leende broedse Wyandottes om te broeden en binnen<br />

een paar jaar had hij een mooi toompje blauwe en zwarte kippen op<br />

het erf lopen.<br />

3


Van fiets- en schaatsmaat Jan kreeg hij een broedmachine. Dat<br />

werkte nog beter. Eens kwam er een schoolmeester uit Franeker <strong>met</strong><br />

ene Walsma langs om kippen te kopen. Later zorgde deze Walsma<br />

ervoor dat de kleurslag blauw bij de Friese <strong>Hoender</strong>s erkend werd.<br />

Ids Willemsma gaat zelf nauwelijks naar tentoonstellingen: “Al dat<br />

gezeur over een zwart vlekje of een zoompje” ligt hem niet zo.<br />

Blijkens zijn tekst is Ids niet enthousiast over schoolmeesterdominee-keurmeester:<br />

“die weer jankt over het feit dat blauw een<br />

‘toestand’ is”.<br />

Drentse Hoen <strong>Club</strong><br />

De Groninger Meeuwen <strong>Club</strong> en de Drentse Hoen <strong>Club</strong> deelden een<br />

kraam in de Kleindierenboulevard tijdens de Noordshow. Daar<br />

ontdekten secretaris Wim Diemer ,van de eerstgenoemde club, en<br />

Jan Willem Diemer, penningmeester van de daarna genoemde club,<br />

dat ze familie zijn. Het werd er erg gezellig. Zie:<br />

www.drentsehoenclub.nl.<br />

Barnevelderclub<br />

Als u dit leest is Dick de Boer geen voorzitter meer van de<br />

Barnevelderclub. Gijs Donkersteeg volgde hem op. Theo van Aken<br />

zette tegelijkertijd een punt achter zijn penningmeesterschap. Hans<br />

Stil volgde hem op. Op 23 april hield de club een foktechnische dag.<br />

De foktechnische commissie vroeg daarbij middels een<br />

fotopresentatie aandacht voor een aantal aspecten van het ras.<br />

Daarna werd het <strong>met</strong> gebruikmaking van levende dieren het een en<br />

ander nog eens nader toegelicht. De keurmeesters Aad Rijs en<br />

Hendrik Timmer hadden hiervoor gezorgd.<br />

De foktechnische commissie van de Barnevelderclub draait op volle<br />

toeren. De commissie heeft als doel:<br />

De ontwikkelingen van het ras en de kleurslagen te volgen en<br />

bewaken.<br />

Het signaleren van aandachts- en verbeterpunten.<br />

Het bevorderen van het verwerven en vastleggen van foktechnische<br />

kennis.<br />

Het ondersteunen van fokkers door middel van bijvoorbeeld<br />

adviezen.<br />

Het adviseren van het bestuur in geval val mogelijke wijzigingen in<br />

de standaard.<br />

4


In april werd er een technische dag gehouden waarbij er een tiental<br />

aandachtspunten aan de orde kwamen. Er bloeit iets moois om het<br />

ras.<br />

De foktechnische commissie organiseerde in augustus een<br />

hokbezoek. Het doel is meer inzicht te krijgen in de vererving aan de<br />

hand van de praktijk van een fokker. De dieren werden er besproken<br />

in volgorde van hun afstamming. Een bijzonder en leerzaam<br />

initiatief. Ter navolging. Deze keer was men bij Cor Tensen.<br />

BKU-club<br />

De BKUclub hield een fokkersdag in Brabant. De<br />

foktechnischecommis-sies verzorgden er een dierbespreking <strong>met</strong><br />

dieren. Eind oktober in de eerste clubshow bij de Kernhemshow in<br />

Ede.<br />

Zie ook : www.bku-club.nl.<br />

<strong>Nederland</strong>se Kuif- en Baardkuifhoender <strong>Club</strong><br />

De clubshow zal de komende jaren rouleren tussen Gallinova, Oneto<br />

en Noordshow. Dit jaar is Oneto aan de beurt. Er zal iedere vijf jaar<br />

een eigen clubshow gehouden worden. Luuk Hans nam afscheid als<br />

penningmeester van de club. Hij werd bij die gelegenheid tot erelid<br />

benoemd. Felicitaties ook van ons Luuk. Jammer dat de<br />

georganiseerde ‘zomerdag’ wegens gebrek aan belangstelling<br />

geannuleerd moest worden. De website, www.kuifhoenderclub.nl,<br />

heeft een nieuwe webmaster in de persoon van Johan Albada. De<br />

club is er terecht blij mee.<br />

Hollandse Krielenfokkers <strong>Club</strong><br />

In april verscheen het honderdste nummer van het clubblad van<br />

deze speciaalclub. Er werd goed uitgepakt: 86 pagina’s! Zie ook :<br />

www.hollandsekriel.nl. Er werd in dit nummer uitvoerig stilgestaan<br />

bij personen die veel voor het ras betekenden. Er passeerden namen<br />

als de heren: Van Gink, Donk, Korte, Deelder, Van der Sande, Otten,<br />

Schendstok, Borst, Vingerhoets en anderen. Een goed idee.<br />

<strong>Nederland</strong>se Sabelpootclub<br />

De Sabelpootclub heeft besloten weer mee te doen aan de Dag van<br />

het Levend Erfgoed van de stichting Zeldzame Huisdierrassen in<br />

Liempde op 28 augustus aanstaande. Omdat de Winschoter Pluimvee<br />

en Konijnenclub dit jaar honderd jaar bestaat heeft de club er een<br />

extra districtsshow ondergebracht. Datum: 24-26 november. Ronnie<br />

Siemes schreef een verslag over de clubshow bij Gallinova in 2010.<br />

5


Hij schreef dat er daarbij extra aandacht was voor kopversierselen,<br />

stelling, grondkleur en tekening. Naar aanleiding hiervan vraagt hij<br />

aandacht voor onder andere: de kinlellen, voldoende hoogte van de<br />

stelling en de juiste grondkleur bij de kleur porselein(niet te donker).<br />

Kijkt u ook eens naar: www.sabelpootclub.nl. De invloed van Duits<br />

bloed heeft invloed op de <strong>Nederland</strong>se Sabelpoot. Voorzitter Joop<br />

Hageman vraagt daarom aandacht voor het gewicht. Hij stelt voor<br />

om de dieren te wegen om zo een zuiverder beeld te krijgen.<br />

Assendelfter en Noord-Hollandse Blauwen<br />

<strong>Club</strong><br />

Het dertig jarig bestaan van de club wordt gevierd <strong>met</strong> een<br />

eendaagse Jubileumshow op zaterdag 15 oktober bij AKV in<br />

Amersfoort. Na de keuring volgt een feestrede waarvoor een<br />

bekende persoonlijkheid uit onze liefhebberij wordt uitgenodigd. We<br />

zijn benieuwd.<br />

CLUBSHOWS<br />

<strong>Nederland</strong>sche <strong>Hoender</strong><br />

<strong>Club</strong>;www.nederlandsehoenderclub.eu.<br />

<strong>Club</strong>show; Oneto 9-12/11-12 Twentehallen Enschede<br />

Winter clubshow; Noordshow 5-1/7-1, Prins Bernardhoeve Zuid laren<br />

Districtshows; Peelhorstshow, Championsshow, Bollenstreekshow<br />

Kernhemshow en Martinishow.<br />

<strong>Nederland</strong>se Kuif-en<br />

Baardkuifhoenderclub;www.kuifhoenderclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Oneto 9-12/11-12<br />

Districtshows; Noordshow en Gallinova<br />

Brabanter, Kraaikop en Ned. Uilebaard<br />

<strong>Club</strong>;www.bkuclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Kernhemshow 20-10/22-10 Peppelhal Ede<br />

Winter clubshow; Noordshow<br />

Districtshows; Oneto, Gelderlandshow, Championshow.<br />

Groninger Meeuwen club;www.groningermeeuwenclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Noordshow<br />

Friese <strong>Hoender</strong> <strong>Club</strong>;www.friesehoenderclub.nl<br />

6


<strong>Club</strong>show; Waterpoortshow 24-11/26-11 Sneek<br />

Alternatieve clubshow; Noordshow<br />

Districtshows; Peelhorstshow, Kernhemshow, Gallinova, Martinishow,<br />

Zuiderzeeshow, Spilbroekshow, Championsshow.<br />

Drentse Hoen <strong>Club</strong>;www.drentsehoenclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Poort van Drenthe Show 14-10/15-10 Meppel<br />

Twentse <strong>Hoender</strong>club;www.twentse<strong>hoenders</strong>.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Oneto<br />

Winterclubshow Noordshow<br />

Districtshows; BKPV Borne, Spilbroekshow<br />

Welsumerclub;www.welsumerclub<br />

<strong>Club</strong>show; Noordshow<br />

Districtshows; BKPV Borne, Midden-Veluwe Show, Peelhorstshow,<br />

Gelderlandshow, Nut en Sport Haaksbergen, Fivelshow, Oneto<br />

Barnevelderclub;www.barnevelderclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Gallinova 11-11/12-11 Mercuriushal Barneveld<br />

2 e <strong>Club</strong>show; Noordshow<br />

Districtshows; Peelhorstshow, Martinishow, Oneto, Bollenstreekshow<br />

Hollandse Hoenfokkersclub;www.hollandsehoenclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Kernhemshow<br />

Winterclubshow; Noordshow<br />

Districtshows; Waterpoortshow, Oneto, Prov Bondstent.<br />

Assendelfter en Noord-Hollandse Blauwen<br />

<strong>Club</strong>;www.anhbc.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Noordshow<br />

Lakenvelder Speciaalclub; www.lakenvelder-vorwerkclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Oneto<br />

Districtshows; Peelhorstshow, Waterpoortshow, AKPV Aalsmeer,<br />

Noordshow, Van Pallandtshow, Championshow<br />

Chaamse <strong>Hoender</strong> <strong>Club</strong>;www.chaamsehoen.nl<br />

<strong>Club</strong>show Oud Gastel<br />

Hollandse Krielenfokkers <strong>Club</strong>;www.hollandsekriel.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Oneto.<br />

7


Districtshows; Championshow, Gallinova, Noordshow, Peelhorstshow,<br />

Bollenstreekshow, Boskoop, Martini, Midden Veluweshow, Hof van<br />

Twente, Muntendam, Valleishow, Deltashow Gieten e.o., Heerde e.o.<br />

<strong>Nederland</strong>se Sabelpootclub;www.sabelpootclub.nl<br />

<strong>Club</strong>show; Kernhenshow Ede<br />

Districtshows; Peelhorstshow, Jeugdshow Laren, Liemersshow,<br />

Midden-Drenteshow, Midden-Veluweshow, Van Pallandtshow, Oneto,<br />

Noordshow, Gallinova, Championshow, Winschoten.<br />

WET DIERENWELZIJN AANGE-<br />

NOMEN IN DE TWEEDE KAMER<br />

Op 17 mei jongstleden is in de tweede kamer de Wet Dieren<br />

aangenomen. De Wet Dieren is een Kaderwet, dit betekent dat alleen<br />

de globale lijnen zijn aangegeven en verder uitgewerkt zal moeten<br />

worden. Naar aanleiding van de aanname van de wet is zijn<br />

berichten in de media verschenen die niet helemaal kloppen.<br />

De kaderwet richt zich vooral op personen en bedrijven die dieren<br />

onder zich houden of in eigendom hebben voor:<br />

• Het bedrijfsmatig verkopen, voor verkoop in voorraad hebben, of<br />

dieren afleveren.<br />

• Het bedrijfsmatig in bewaring nemen van gezelschapsdieren<br />

(bijvoorbeeld kennels en pensions)<br />

• Het fokken van gezelschapdieren <strong>met</strong> het oogpunt de<br />

nakomelingen bedrijfsmatig te verkopen of af te leveren.<br />

Onder dit besluit vallen o.a. dierenwinkels, handelsondernemingen,<br />

fokkerijen , asiels, kennels en opvangcentra.<br />

Volgens sommige media (o.a. dagbladen) betekent dit de doodsteek<br />

voor de kleindiertentoonstellingen. Dit is niet waar. De kleindiertentoonstellingen<br />

worden georganiseerd volgens de regels van KLN<br />

en staan onder toezicht van de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit<br />

(nVWA). Immers elke tentoonstelling die georganiseerd wordt moet<br />

aangegeven worden bij de nVWA. Tentoonstellingen zijn ook geen<br />

markt of verkoopcentra’s. De keurmeesters die de dieren beoordelen<br />

op de tentoonstellingen letten naast de uiterlijke kenmerken ook op<br />

gezondheid en welzijnsaspecten. Keurmeesters kunnen dieren<br />

uitsluiten die niet gezond zijn of niet welzijnsvriendelijk aangeboden<br />

worden. Ook letten zij erop dat de dieren in de juiste maat kooien<br />

zijn gehuisvest. Natuurlijk blijft elke liefhebber voldoen aan een goed<br />

8


dierwelzijn, dat was al zo en daar hebben we geen nieuwe<br />

dierwelzijnswet voor nodig.<br />

Henk de Boer.<br />

EEN BESCHEIDEN EN EENVOUDIGE<br />

AUGUSTIJNER PATER MET EEN<br />

ENORME INVLOED OP ONZE<br />

LIEFHEBBERIJ……<br />

Johann Mendel is op 22 juli 1822 geboren. Moeder Mendel is een<br />

bescheiden maar erg intelligente vrouw. Zijn vader is een pachtboer. Het<br />

gezin telt drie kinderen. Vader Mendel kweekt <strong>met</strong> veel<br />

uithoudingsvermogen en plezier fruitbomen. Hij wordt om zijn prestaties<br />

op dat terrein zelfs erg geprezen. De dorpspastoor is door veel studie een<br />

expert in fruitkweken. Vader Mendel en de pastoor hebben veel contact<br />

<strong>met</strong> elkaar over hun gezamenlijke belangstelling. Uren praten zij over hun<br />

kweek<strong>met</strong>hoden. De jonge Johann zit er vaak aandachtig bij. Zijn<br />

belangstelling voor erfelijkheidsvraagstukken wordt hier gewekt.<br />

Als Johann 11 jaar oud is volgt hij een voorbereidende cursus om naar het<br />

gymnasium in Troppau te kunnen. Zijn vader krijgt een ongeluk en kan<br />

daardoor de studie niet meer betalen. Johann verdient zelf geld door bijles<br />

te geven. Zo kan hij verder leren. Op advies van een leraar gaat hij in<br />

1843 in het Augustijnerklooster in Brunn. Hij krijgt er de naam Gregorius.<br />

Hij krijgt er veel gelegenheid te studeren. In 1847 wordt hij tot zielzorger<br />

aangesteld. Hij trekt zich de zorgen van de mensen te erg aan. De abt<br />

benoemt hem daarom tot leraar aan het gymnasium te Znaim. Hij geeft in<br />

de lagere klassen o.a. Grieks en Latijn. Hij studeerde ook nog drie jaar in<br />

Wenen . In 1854 wordt hij overgeplaatst naar Brunn. Hij wordt er leraar<br />

aan de Realschule, ongeveer onze Mavo, in de stad.<br />

Niet allen denken maar ook doen<br />

Tussen 1856 en 1865 doet hij in de stilte van de binnentuin van het<br />

klooster de onderzoekingen die hem later wereldnaam bezorgden.<br />

Veel deskundigen zijn het er over eens dat Mendel al een duidelijk idee in<br />

zijn hoofd heeft hoe eigenschappen vererven. Men weet in die tijd al wel<br />

dat er sprake is van twee geslachtscellen. Hij gaat dan ook uit van de<br />

stelling dat bij ieder levend wezen een dubbele aanleg voor ieder kenmerk<br />

in de lichaamscellen aanwezig is. In de geslachtscellen/ga<strong>met</strong>en is de<br />

aanleg enkelvoudig. Een mannelijke geslachtscel en een vrouwelijke<br />

geslachtscel vormen gezamenlijk weer een geheel en de mogelijkheid uit<br />

te groeien tot een nieuw levend wezen.<br />

9


Mendel besteedt er twee jaar aan om een groot aantal soorten en<br />

variëteiten van erwten uit te zoeken voor zijn onderzoek. Daarna zaait hij<br />

een paar honderd erwten uit. Telkens een van zeven verschillende<br />

duidelijk te onderscheiden kenmerken aan de afzonderlijke planten wil<br />

nagaan in opeenvolgende generaties.<br />

Hij onderneemt er honderden kruisingen mee. Uit sommige nog niet<br />

helemaal ontloken bloempjes peutert hij <strong>met</strong> een pincet de niet rijpe<br />

meeldraden los.. en brengt daarna het stuifmeel van andere rijpe<br />

meeldraden van andere bloemen, van een vaderplant, op de stempel van<br />

de bloemen, van een moederplant, waarvan hij de niet rijpe meeldraden<br />

verwijderde. De eigenschappen van de vaderplant en de moederplant<br />

schrijft hij steeds precies op. De erwten die van iedere plant komen<br />

worden apart gehouden en van de nodige informatie voorzien. Het<br />

volgende jaar worden de erwten weer gezaaid. Enzovoort. Enzovoort.<br />

Zeven jaren monnikenwerk. Steeds weer moest hij van vijf duizend<br />

planten precies weten welke eigenschappen iedere ouderplant had en hoe<br />

die werden overgedragen. Hij deed om zijn resultaten te testen dezelfde<br />

proef <strong>met</strong> ongeveer twintig andere soorten planten.<br />

Mendel vindt door deze uitgebreide proeven en een scherpzinnige<br />

analyse het algemeen geldende principe van de overdracht van erfelijke<br />

kenmerken. Ook ziet hij de verhoudingen waarin de verschillende<br />

kenmerken zich bij de volgende generaties laten zien.<br />

In die tijd bestaat in Brunn een vereniging die zich bezig houdt <strong>met</strong><br />

natuurwetenschappen. Er worden lezingen gehouden. Op 8 februari 1865<br />

houdt Mendel er zijn lezing. De lezingen worden vervolgens naar<br />

honderdtwintig wetenschappelijke instellingen in Europa verstuurd. Een<br />

grote stilte volgt.<br />

Nergens valt iemand op dat er iets bijzonders is ontdekt. Mendel een<br />

bescheiden man, denkt dat het aan hem ligt.<br />

In 1868 wordt hij abt van het klooster. Deze taak valt hem zwaar. Vooral<br />

de verplichte aanwezigheid bij plechtigheden en feesten en de vele<br />

tijdrovende visites hebben niet zijn belangstelling. In 1884 overlijdt hij.<br />

Zijn ontdekkingen worden herontdekt door professor Hugo de Vries. Hij<br />

schrijft hierover in maart 1900. De Duitser Correns doet hetzelfde een<br />

maand later. In juni van hetzelfde jaar beschrijft de Oostenrijker Von<br />

Tjermack hetzelfde. In 1910 wordt in Brunn een standbeeld van Mendel<br />

onthuld.<br />

Piet Kroon<br />

BOERENKIPPEN<br />

Honderd jaren geleden was er een stevige spraakverwarring over<br />

‘boerenkippen’ en ‘inlandse kippen’. Inlandse kippen staat voor de<br />

10


kippen die al erg veel jaren in het land van oorsprong leefden. Het<br />

waren voornamelijk de kippen die men al eeuwen op het platteland<br />

hield.<br />

Het zijn de voorouders van een deel van onze oudste rassen. Denk<br />

bijvoorbeeld aan: het Friese Hoen, het Drentse Hoen, de<br />

Assendelfter.<br />

Honderd jaren geleden stonden er in tijdschriften als Avicultura veel<br />

advertenties waarin ‘boerenkippen’ werden aangeboden. De<br />

suggestie werd gewekt dat het daarmee om de van oorsprong in ons<br />

land levende inlandse kippen ging. Dat was echter niet het geval.<br />

Leest u maar wat een pluimveedeskundige uit die tijd de heer H.<br />

van den Berg hierover op 19 augustus 1904 schrijft in Avicultura: ‘De<br />

van buiten ingevoerde rassen waren natuurlijk in het eerst erg duur<br />

en als zoodanig slechts door rijke mensen te bekomen. Daar rijke<br />

menschen vroeger evengoed als thans door den boerenstand heeren<br />

genoemd worden, ligt het voor de hand, dat zij, prat op hun titel,<br />

alles wat beneden hen stond, kortweg tot den boerenstand<br />

rekenden. Zoo werd door hen ook alles, wat zij niet gebruikten naar<br />

den minderen stand, de boeren, verwezen en ontstonden de woorden<br />

boerenpaard, boerenkip en veel andere. Ze vroegen er niet naar, of<br />

die zaken wel door de boeren gebruikt werden; het was voldoende<br />

als zij ze niet gebruikten. Zoo wordt dan ook door velen onder<br />

boerenkippen verstaan: alle kippen, die niet raszuiver zijn.’<br />

Vervolgens legt H. v.d. Berg uit dat onze oude inlandse rassen<br />

letterlijk genomen inderdaad ook boerenkippen waren, maar daarom<br />

niet automatisch geen rassen zijn. Dat zijn ze terdege is de conclusie<br />

van zijn betoog. H. v.d. Berg legt ook uit dat de spraakverwarring<br />

mede komt doordat de heren <strong>met</strong> hun dure buitenlandse raskippen<br />

hun uitgeselecteerde dieren nogal eens als ‘boerenkippen’( begrijp:<br />

niet raszuivere kippen) te koop zetten in bladen als Avicultura. Hij<br />

vraagt in zijn artikel dan ook in het vervolg ‘niet raszuivere kippen<br />

aan te bieden i.p.v. boerenkippen.<br />

Wat was het belang van deze stellingname van de heer H. v.d. Berg,<br />

zoals we die ook van de hand van de heer Houwink rond 1900<br />

regelmatig tegenkomen?<br />

Het zet de oorspronkelijke <strong>Nederland</strong>se rassen op de kaart. Het zorgt<br />

uiteindelijk voor de acceptatie van ons nationaal levend erfgoed. Dat<br />

was zeker nodig. De liefhebberij werd in die jaren nog sterk<br />

overheerst door de bovenklasse van onze maatschappij. De<br />

stellingname van H. v.d. Berg en Houwink zorgden er mede voor dat<br />

11


zij in die tijd bij een deel van de liefhebberij aanvankelijk wat<br />

moeizaam geaccepteerd werden.<br />

Piet Kroon<br />

PLAATS EEN<br />

ADVERTENTIEIN ONS<br />

HOENDERBLAD<br />

Om onze inkomsten te verhogen gaan we advertentieruimte<br />

verkopen in Ons <strong>Hoender</strong>blad. Advertenties kunnen worden geplaatst<br />

door leden van de NHC en door commerciële bedrijven gelieerd aan<br />

onze sport.<br />

Inkomsten uit lidmaatschappen lopen langzaam terug. Om te zorgen<br />

dat we Ons <strong>Hoender</strong>blad kunnen blijven uitgeven zonder de<br />

contributie behoorlijk te moeten verhogen willen we enkele pagina’s<br />

advertentieruimte verkopen.<br />

Voor commerciële bedrijven zoals voerleveranciers, hokkenbouwers<br />

etc. gelden de volgende tarieven voor een jaargang:<br />

• een hele pagina € 100,-<br />

• een halve pagina € 60,-<br />

• een kwart pagina € 40,-<br />

Advertenties worden uitgevoerd in zwart wit. In kleur kan ook maar<br />

dan komt er per tarief € 10,- per jaargang bij.<br />

Ook leden van de NHC die willen laten weten welk ras ze fokken<br />

kunnen een advertentie plaatsten. Dit kunnen alleen advertenties<br />

zijn ter grote van een kwart pagina. De kosten hiervoor bedragen<br />

€ 15,- per jaargang. Ledenadvertenties kunnen alleen in zwart wit<br />

worden geplaatst.<br />

Wilt u een advertentie plaatsen of weet u een commercieel bedrijf<br />

welke advertentieruimte wil kopen geef dit dan door aan de<br />

penningmeester of secretaris van de NHC. Nog mooier is het<br />

natuurlijk wanneer u een advertentie aan een commercieel bedrijf<br />

kunt verkopen waar u op een of andere manier een relatie mee<br />

heeft.<br />

12


Henk de Boer.<br />

VREEMDE KIPPEN<br />

13


Wie verre reizen doet kan veel verhalen.<br />

Als oud zeeman heb ik vele verre reizen gemaakt. Maar het lijkt me<br />

niet verstandig om die belevenissen op papier te zetten. Ons<br />

<strong>Hoender</strong>blad is tenslotte een keurig tijdschrift.<br />

Ik zal mij dus maar beperken tot mijn favoriete vakantie land.<br />

Spanje.Niet zover van huis, slechts twee uur vliegen. Een heerlijk<br />

land. Vriendelijke mensen, een rijke cultuur, afwisselende landschappen.<br />

Moeders en ik mijden het toeristengebeuren. Boeken busreizen naar<br />

het binnenland. Overnachten in witte dorpjes <strong>met</strong> kleine hotelletjes<br />

waar de eigenaar doet alsof hij je al jaren kent. Reizen <strong>met</strong> veel tijd<br />

om zelf in te vullen. Dwalen door nauwe straatjes. En dan ja, je bent<br />

kippenfokker of niet : “hee, hoor ik daar een haan”? Even stiekem<br />

kijken. Soms word ik daarbij wel eens betrapt door de bewoner.<br />

Maar dan is een praatje gauw gemaakt. Dezelfde interesses.<br />

Padrezza, Een dorpje boven op een berg. Daar waar de tijd lijkt te<br />

hebben stilgestaan. Ze hebben er gelukkig het stierengevecht<br />

afgeschaft. Maar de oorspronkelijke arena omgetoverd tot een knus<br />

marktplein. En zie, als de stier van huis is dansen de kuif<strong>hoenders</strong> op<br />

de markt.<br />

14


Barcelona heeft een permanente markt. De Ramblas. Een lange<br />

straat <strong>met</strong> vele kraampjes waar van alles te koop is. Ook dieren. En<br />

daar zaten ze. Hollandse witkuiven. Ze zouden bij ons nooit geen F<br />

halen, hooguit een M. Maar toch. Het gaf iets vertrouwds. Want hoe<br />

graag ik ook <strong>met</strong> vakantie ga, na een paar dagen mis ik toch wel<br />

mijn dieren.<br />

15


Kippen zijn er over de hele wereld. En als je er oog voor hebt kun je<br />

ze wel vinden. Soms op de vreemdste plaatsen.<br />

Onderweg naar Santiago stopten we in Santo Domingo. Voor een<br />

hapje en een drankje. We maakten van de gelegenheid gebruik om<br />

de prachtige kathedraal te bezichtigen. Mijn mond viel open. Binnen<br />

was er het meest luxueuze kippenhok dat je je kunt voorstellen. Met<br />

in het midden echt levende kippen. Het bleek om een legende te<br />

gaan van een pelgrim die van diefstal beschuldigd was maar door<br />

een haan gered werd.<br />

Maar het aller vreemdste heb ik meegemaakt tijdens een<br />

overnachting ergens op de hoogvlakte.<br />

Spanjaarden zijn van nature levensgenieters. Lekker eten, een goed<br />

glas wijn en een feestje op zijn tijd.<br />

We troffen het. ’s Avonds fiesta. Op het dorpspleintje een podium .<br />

Een paar fraai uitgedoste danseressen en een gitarist <strong>met</strong> een<br />

sombrero.<br />

Maar wat er na de pauze gebeurde tartte alle beschrijvingen. Ik<br />

geloofde mijn ogen niet. Het is dat ik er een afbeelding van heb<br />

anders zou U denken dat ik zit te fantaseren. Flamenco dansende<br />

kuif<strong>hoenders</strong>. In de veertig jaar dat ik mijn geliefde ras fok ben ik<br />

zoiets op onze tentoonstellingen nog nooit tegengekomen.<br />

Fantasie en werkelijkheid vloeien wel vaker samen uit mijn pen. Het<br />

is aan de lezer om beiden van elkaar te onderscheiden.<br />

We zijn de reisgidsen alweer aan het nasnuffelen. Wie weet wat we<br />

dit jaar weer ontdekken.<br />

Chris Veneman<br />

P.s. Met dank aan Mandy Nellestein die de bijpassende illustraties<br />

verzorgde. U kent Mandy vast van de Kernhemshow waar ze kunst<br />

exposeert en verkoopt ten bate van de Manege zonder Drempels in<br />

Bennekom.<br />

SCHARRELEN<br />

Kleindier Magazines<br />

Alle Kleindier Magazines, de meest actuele uitgezonderd, staan sinds<br />

kort op: www.KleindierPlaza.nl. Leuk voor als u wat uurtjes te<br />

besteden heeft.<br />

17


Warm weer?<br />

Zorg voor minimaal dagelijks voor vers en koel water.<br />

Voorkom bederf van voer.<br />

Het is goed te weten dat de dieren bij warm weer minder eten.<br />

Zorg voor schaduw voor uw dieren.<br />

Veeg het strooisel weg zodat de dieren op de koelere bodem kunnen<br />

liggen.<br />

Voorkom ziekten en handel <strong>met</strong>een als u iets vaststelt. Hoe?<br />

Observeer uw dieren minimaal een keer per dag op ander gedrag,<br />

een veranderde houding enz.<br />

Ent bij voorkeur niet bij warm weer.<br />

Raap de eieren vaker.<br />

Vitamine C<br />

Wist u dat vitamine c effect heeft op de grootte van het ei? Het<br />

verschil kan oplopen tot 5%. Het geven van wat extra sla, andijvie of<br />

ander vitamine-C-rijk voer kan dus een groter ei tot gevolg hebben.<br />

Diarree? Zuurkool<br />

Tip. Uw kippen hebben diarree? Er zijn liefhebbers die hun dieren<br />

<strong>met</strong> succes rauwe zuurkool te eten geven. Als u er snel bij bent kan<br />

het probleem zelfs binnen enkele dagen opgelost zijn.<br />

Reclame<br />

In Landleven van april stond een artikel over Friese <strong>Hoender</strong>s.<br />

Mooie reclame.<br />

Noordshow<br />

De grootste kleindiershow van <strong>Nederland</strong>. Van 5 tot en <strong>met</strong> 7 januari<br />

in de Pr. Bernhardhallen in Zuidlaren. Diverse speciaalclubs van<br />

<strong>Nederland</strong>se hoenderrassen houden er een clubshow. Een goede<br />

reden voor een bezoek.<br />

Oproep<br />

Een van onze lezers vroeg naar een gedicht je dat al eerste regel<br />

ongeveer zo is:<br />

‘Een haan op ’t hek..’ . Ik heb gezocht maar niet gevonden. Kunt u<br />

hem verder helpen?<br />

18


Tentoonstellinshal<br />

De voormalige koepel van het luchtvaartmuseum Aviodome verhuist<br />

naar Barneveld. Het was een expositieruimte <strong>met</strong> een straal van 34<br />

<strong>met</strong>er zonder kolommen om het dak te dragen. In 2003 werd de<br />

koepel zorgvuldig gedemonteerd en opgeslagen in 29 grote<br />

zeecontainers. Het wordt binnen afzienbare tijd een evenementenhal<br />

bij Barneveld waar beurzen, congressen e.d. gehouden zullen gaan<br />

worden. Het komt bij de kruising A1 en A 30. Zie ook:<br />

www.middennederlandhallen.nl. De toekomstige tentoonstellingshal<br />

van Gallinova?<br />

Web<br />

Belangstellend naar boerenbeelden van vroeger? Zie:<br />

www.boerderij.nl. U kunt foto’s insturen voor de rubriek ‘foto’s van<br />

boeren’. Het adres: www.boerderij.nl/Foto-opsturen.htm.<br />

Mooi systeem<br />

Zeventig procent van de tijd om een ei te maken zit in de vorming<br />

van de verpakking. De schaal bestaat voornamelijk uit calcium. Dat<br />

zit in de voeding van de kip. De vorming van de schaal is vijftien<br />

uren lang honderd milliliter calcium per uur nodig. Het lukt de kip<br />

niet om dat zo snel uit het voedsel te halen. Hoe lost de kip dit op?<br />

De kip heeft bot waarin voortdurend calcium opgeslagen kan worden.<br />

Dat gebeurt dus ook als er geen eischaal gevormd hoeft te worden.<br />

Zo vormt zich steeds een reservevoorraadje calcium. Dit<br />

reservevoorraadje wordt gebruikt als er een eischaal vormt. Mooi<br />

systeem vindt u ook niet?<br />

Onze Sabelpoot aan de wieg van…<br />

De heer Entwisle was ruim honderd jaren geleden een beroemde<br />

Engelse fokker. Hij wist bijvoorbeeld van meerdere hoenderrassen<br />

dwergvormen te maken. Daarvoor gebruikte hij vaak al bestaande<br />

dwergrassen. Zo werd de <strong>Nederland</strong>se Sabelpootkriel ingezet om<br />

Brahmakrielen op de kaart te zetten.<br />

Websites<br />

Een paar adressen die leuk zijn om eens een bezoek te brengen:<br />

www.blij<strong>met</strong>eenei, www.eilovejou.nl, www.kiplekker.nl, www.noviei.nl,<br />

www.stigas.nl, www.pluimveemuseum.nl.<br />

19


Vakantie<br />

Wij waren in Tsjechië. In de 14 e eeuw werd er in Praag een nieuwe<br />

brug over de Moldau gemaakt. Een sterke stenen brug. Om de brug<br />

super sterk te kunnen maken besloot men om eieren, meel en<br />

honinglikeur aan de mortel toe te voegen. De brug staat er nog<br />

steeds..<br />

Explosie 1<br />

Een jonge vrouw stopte een ei in de magnetron. Na korte tijd haalde<br />

ze het ei uit het apparaat. Het ei ontplofte. Stukjes hete schaal<br />

kwamen in haar oog. Haar netvlies verbrandde. Conclusie: Stop nooit<br />

een ei in de magnetron. Het vocht in het ei wordt vlug omgezet in<br />

damp. Er ontstaat daardoor erg snel overdruk in het ei. Bron:<br />

BritischMedical Journal.<br />

Explosie 2<br />

‘Als er in een hok twee bloedluizen over zijn, zijn dit er theoretisch<br />

na 61 dagen 225 duizend. Als er twee duizend luizen in het voorjaar<br />

zijn hebt u er na 61 dagen 22,5 miljoen’. Bron: De Barnevelder,<br />

clubblad van De Barnevelder <strong>Club</strong>.<br />

Onvruchtbare hen<br />

Dit voorjaar werd ik te hulp geroepen. Een hen legde keurig en veel<br />

eieren, maar ha het broeden bleek er nooit een kuiken te<br />

bewonderen. De eigenaar verzamelde op mijn verzoek een aantal<br />

eieren waarvan we vervolgens de inhoud samen bekeken. Wat<br />

bleek? Op geen enkele dooier zat een kiemschijf. Dat is het kleine<br />

witte plekje op de dooier. Conclusie: deze hen is onvruchtbaar. Ik<br />

heb er bij gezegd dat dit soms tijdelijk is en in andere gevallen<br />

blijvend.<br />

Gedicht<br />

Joost van den Vondel schreef in onze Gouden Eeuw Hekeldichten.<br />

Hieronder leest enkele regels uit zo’n gedicht.<br />

De vrye Amstelboeren<br />

Die hadden ienne hen,<br />

Daersysoo wel by voeren,<br />

Als ik geen ander ken,<br />

Met ien kakelbonte pen.<br />

20


Eiereters<br />

<strong>Nederland</strong>ers eten gemiddeld 182 eieren per jaar. Meestal<br />

ongemerkt verwerkt in allerlei producten. In eidooier zit de stof<br />

lecithine. Deze stof maakt het mogelijk dat vet in hele kleine<br />

bolletjes kan worden verdeeld en vermengd <strong>met</strong> water. Daarom zit<br />

er ei in bijvoorbeeld mayonaise. Vooral de dooier is ook nog eens een<br />

prima bindmiddel van vocht. Reden te meer om eieren in veel<br />

voedsel te verwerken.<br />

Groninger Uilebaarden<br />

Het <strong>Nederland</strong>s Pluimveemuseum heeft een mooie folder voor het<br />

unieke museum. U vindt er bijvoorbeeld het jaarprogramma in. De<br />

uitgestrekte hoendertuin wordt er natuurlijk ook in genoemd.<br />

Volgens de folder zijn er onder andere Groninger Uilebaarden in te<br />

bewonderen. Toch eens gaan kijken! We vergeven het museum de<br />

fout, maar hebben er wel op gewezen.<br />

Biologisch ei<br />

Rikilt, onderdeel van Wageningen UR, bedacht een manier om<br />

biologische eieren te kunnen onderscheiden van de overige. Aan de<br />

buitenkant is het verschil niet te zien. Aan de binnenkant dus wel. Er<br />

wordt daarbij vooral gekeken naar de geelpigmenten. De manier<br />

werkt. Fraude kan er goed mee opgespoord worden. Biologische<br />

eieren zijn dus echt anders dan andere eieren. Zie ook: www.wur.nl<br />

Paasei<br />

De Stichting Buurtlink deed een onderzoek. Wat blijkt? Huisvrouwen zijn<br />

verantwoordelijk voor het verstoppen van de paaseieren. Huisvaders<br />

blijken ‘niet te beroerd te zijn’ ze te willen opeten. Mooi onderzoek.<br />

Verrassend resultaat.<br />

Vierkante Ei<br />

De prijs voor amateur kunstenaars het Vierkante Ei 2011, de Volkskrant<br />

Beeldende Kunst Prijs voor Amateurs, is gewonnen door Mattijn Franssen.<br />

Er waren honderden deelnemers.<br />

Ruif<br />

Weet u dat in de bedrijfsmatige pluimveehouderij de legkippen wel extra<br />

ruwe celstof wordt aangeboden? Het heeft een positief effect op de<br />

darmgezondheid. Bovendien houdt het de hennen bezig. Men verstrekt<br />

gras of luzerne. Een idee om een net in de ren te hangen?<br />

21


Een proef <strong>met</strong> een klok<br />

Meestal komen alle eieren in een nest ongeveer gelijktijdig uit. Hoe<br />

kan dat vroeg een Engelse onderzoeker zich af. Het blijkt niet alleen<br />

te komen doordat het broedproces nu eenmaal voltooid is. Het komt<br />

ook door het volgende feit. Als een kuiken in een ei 24 uren voor het<br />

uitkomt tegen de schaal begint te tikken horen de overige kuikens in<br />

de dop dat. Er gaat zelfs een stimulans vanuit waardoor de andere<br />

kuikens in de dop ook tegen de schaal gaan tikken. Het stimulerende<br />

effect ontstaat ook door een tikkende klok bij de eieren te zetten.<br />

Het onderzoek wees ook uit dat onbevruchte eieren, die dus niet<br />

tikken, een negatieve invloed hebben op het uitkomstpercentage.<br />

Een goede reden om de eieren op of voor de 18 e dag van het<br />

broedproces te schouwen en de onbevruchte te verwijderen.<br />

Makandra<br />

Ik ben er eens gaan kijken. Bij de zorgboerderij/biologische tuinderij<br />

Ma-kandra bij Huize Kernhem vlakbij Ede lopen ongeveer vijftig<br />

Barnevelders. De eieren die ze leggen worden in de eigen winkel<br />

verkocht. Kijk, dat is een mooi initiatief. En een prachtig gezicht!<br />

Piet Kroon<br />

EEN BIJZONDER TRANSPORT<br />

Het is 1968. In Vinkeveen woont Piet van Zijl. Hij fokt Hollandse<br />

Kuif<strong>hoenders</strong> witkuif van topkwaliteit. In Oost-Duitsland is er<br />

belangstelling voor. Maar ja…het IJZEREN GORDIJN. De oplossing?<br />

Alleen het vervoer van gesneuvelde soldaten wordt nooit<br />

gecontroleerd. Tijdens een van die transporten van gesneuvelde<br />

Duitse militairen die in ons land begaven liggen naar Oost-Duitsland<br />

wordt ervoor gezorgd dat Hollandse Kuif<strong>hoenders</strong> witkuif van Piet<br />

van Zijl meereizen. Als tegen prestatie worden op de reis naar<br />

<strong>Nederland</strong> een aantal uit oorspronkelijk ons land afkomstige<br />

Sachsengolds, de voorlopers van de huidige Thriantakonijnen,<br />

meegenomen. De heer Coen Gelein haalde ze vervolgens in<br />

IJsselstein in de Peel op. De dieren gingen naar de nu nog topfokker<br />

van Thrianta’s Wil Plasmeijer.<br />

Piet Kroon<br />

22


Ik houdt, zodat men zegt: “da’s kras”’,<br />

een prachtig Hollands hoenderras,<br />

want daarin is veel onderscheid<br />

in vorm en kleur en kwaliteit.<br />

Piet Kroon<br />

WIJZE RAAD<br />

Als ’t haantje, pas den dop ontkropen,<br />

Wil kraaien evenals zijn pa,<br />

Dan doet het wel zijn bekje open,<br />

Maar ’t kraaien doet ’t hem niet na.<br />

’t Is piepen, sissen, hijgen, blazen<br />

Of schreeuwen <strong>met</strong> eens kuikens kracht,<br />

Dat zelf kippenkoppen kan verbazen,<br />

Maar waar elke wijze haan om lacht.<br />

Och, meisjes-allerbeste knapen:<br />

Ik bid je, hou toch je fatsoen,<br />

Wilt ge u aan ’t kraaien niet vergapen,<br />

Wacht tot ge ‘t zelf <strong>met</strong> glans kunt doen!<br />

Anoniem rijm uit het weekblad Buiten; 1909.<br />

HAANTJE OP DE TOREN<br />

Moet je horen op de toren,<br />

Op de toren staat een haan<br />

Staat een haan <strong>met</strong> gouden veren<br />

Dag en nacht te koketteren.<br />

En de dorpse kippenschaar<br />

Wel zo’n duizend bij elkaar,<br />

Keek vol eerbied naar den top,<br />

Van den hanentoren op.<br />

“Kukuleku”, zei een patrijsje,<br />

En een Barnevelder zei:<br />

“Wat een stoere slag zijn wij.”<br />

Maar die haan staat bovenaan,<br />

Zo heel hoog en zo heel vrijdag Aan hem hoort de heerschappij.<br />

23


Alles is niet wat het lijkt,<br />

Schijn bedriegt de werkelijkheid.<br />

Zodat je ’t verschil haast niet meer ziet,<br />

Tussen wat echt is en wat niet.<br />

Jan de wind die hoorde dit,<br />

Jan die stijf vol grappen zit.<br />

En hij sprak tot storm en Hein:<br />

“Hoor het zou zo aardig zijn,<br />

Blaas jij die gouden haan,<br />

Tegen het Kerkpleintje aan.”<br />

“Dat is goed”, zei Hein<br />

En Hein woei de wereld in<br />

Alles is niet wat het lijkt,<br />

Schijn bedriegt de werkelijkheid.<br />

Zodat je ’t verschil haast niet meer ziet,<br />

Tussen wat echt is en wat niet.<br />

Anoniem, oud opzegversje<br />

OVERTOLLIGE DIEREN IN<br />

ONZELIEFHEBBERIJ<br />

Een menselijke beperking<br />

Het beeld dat wij hebben over dieren wordt in meerdere of mindere<br />

mate bepaald door onze menselijke beperking om anders dan vanuit<br />

onszelf onze omgeving te beschouwen. Met een deftig woord heet<br />

dat antropocentrisch. Wij gaan er daarbij vanuit dat dieren dezelfde<br />

gevoelens voor vriendschap, liefde en bijvoorbeeld pijn hebben als<br />

wij. Waslijsten vol zijn hierover op te hangen. Het is op zich geen<br />

nieuw verschijnsel. Het ligt zelfs mede aan de bron van onze<br />

‘kleindierenliefhebberij’.<br />

Verschillen in houding<br />

Onder andere vanwege het genoemde ‘meerdere of mindere mate’<br />

zijn er verschillende groepen mensen te onderscheiden wat betreft<br />

hun houding en opzichte van dieren.<br />

24


Enkele voorbeelden:.<br />

Een deel van de huidige <strong>Nederland</strong>se samenleving kenmerkt zich<br />

door een buitengewone gevoelsmatige en liefdevolle benadering van<br />

vooral de ‘eigen’ dieren, maar aan de andere kant een totale<br />

onverschilligheid naar het welzijn van andere dieren buiten het eigen<br />

gezichtsveld. De historicus Mirjam Janssen schreef hierover op 14 juli<br />

2011 in Trouw: “Ze worden bedolven onder liefde. Ze hebben eigen<br />

speelgoed, eigen dieetvoeding, eigen crèches, en eigen kleding. Als<br />

toppunt van decadentie hebben ze ook een eigen partij en als het<br />

even meezit zelfs eigen politieagenten. Ze gelden steeds vaker als<br />

volwaardige gezinsleden…..”.<br />

Een ander deel van onze samenleving laat zich minder horen en<br />

heeft een andere beleving van het huisdier. Zij behandelen hun<br />

dieren <strong>met</strong> respect voor hun aard en zijn, maar laten hun huisdier bij<br />

een ziekte zonder uitzicht op herstel, bijvoorbeeld niet onnodig lang,<br />

en voor veel geld, kwakkelen en helpen hen aan een snel einde.<br />

Diergedragsonderzoek<br />

De laatste jaren zijn er veel nieuwe onderzoeksresultaten betreffende<br />

diergedrag. Toch blijft het brein van het dier vrijwel geheel<br />

ontoegankelijk.<br />

Er is bijvoorbeeld wel vastgesteld dat het dier pijn kan lijden. Maar<br />

het is nog steeds onduidelijk welke betekenis deze pijn voor het dier<br />

heeft. Het is een valkuil ervan uit te gaan dat het is als bij ons. Toch<br />

moeten wij ons inzetten pijn zoveel mogelijk te beperken.<br />

De natuurlijke voortplantingsbehoefte<br />

In de natuur en in onze liefhebberij verschijnt er tijdens het voorjaar<br />

een enorme voortplantingsbehoefte. In de natuur gaat dat een eigen<br />

weg. Er worden enorme aantallen dieren geboren. Maar een heel<br />

klein percentage van de jonge dieren wordt een jaar oud. Verreweg<br />

het grootste deel wordt opgegeten door andere dieren, die zichzelf<br />

ermee voeden en hun jongen moeten grootbrengen. Het is al<br />

toereikend voor het in stand houden van de soort als er het volgende<br />

voorjaar hetzelfde aantal dieren is. Vrijwel alle jonge dieren en een<br />

deel van de oude dieren overleefd de periode tot die tijd niet. De<br />

manier waarop deze dieren dood gaan onttrekt zich bijna helemaal<br />

25


aan ons gezichtsveld. Uitgaande van de idee dat dieren dezelfde of<br />

zelfs vergelijkbare gevoelens voor vriendschap, liefde en pijn hebben<br />

als wij betekent dit jaarlijks een niet te bevatten drama in de<br />

dierenwereld. Een uitdaging voor de Dierenpartij!<br />

In onze kleindierenliefhebberij ontstaat er jaarlijks bij de dieren een<br />

vergelijkbare drang tot voortplanten. Niets aan te doen. Dat is de<br />

natuur. Niet helemaal. Het belangrijkste verschil <strong>met</strong> de natuur is dat<br />

in dit geval mensen de voortplantingsdrang regelen. Dat houdt in de<br />

praktijk, vergeleken <strong>met</strong> de natuur, een enorme beperking in. De<br />

meeste eieren die onze dieren leggen worden niet uitgebroed. Wij<br />

maken hier doelgerichte keuzes in. Uitgaande van de situatie dat<br />

voor ons, net als in de natuur, ook geldt dat we het volgende<br />

voorjaar weer een zelfde aantal dieren willen hebben om mee te<br />

fokken, stellen we vast dat wij jaarlijks in een bepaalde periode<br />

dieren teveel hebben. Dat betekent dat wij in actie moeten komen<br />

om net als in de natuur overtollige dieren te verwijderen. Wat<br />

overblijf zijn de dieren die zich het vitaalst hebben getoond en het<br />

meest passen in onze fokdoelen.<br />

Wat doen wij <strong>met</strong> onze overtollige dieren?<br />

Voor een deel verkopen we onze overtollige dieren aan nieuwe<br />

liefhebbers of fokkers, maar ook wel aan mensen die hun lege<br />

hokken om andere redenen weer willen vullen. Zelfs als dat gunstig<br />

verloopt blijft er toch nog een deel over. Bijvoorbeeld de meeste<br />

hanen.<br />

Respectvol<br />

Dierenliefhebberij en dierenliefde betekent dat het dier <strong>met</strong> respect<br />

behandeld wordt. Dat betekent veel voor verzorging, huisvesting,<br />

voeding, voederwijze, ons gedrag ten opzichte van het dier en<br />

bijvoorbeeld de wijze van doden en slachten. Ook dat dient<br />

respectvol te gebeuren. Het moet duidelijk zijn dat wij hier een<br />

adviserende en voorlichtende rol hebben.<br />

26


Handreikingen<br />

Er zijn door ons handreikingen te geven aan liefhebbers en fokkers<br />

om de overtollige dieren op een verantwoorde manier te<br />

verwijderen?<br />

1. Publiceer een lijst <strong>met</strong> handelaren die graag dieren opkopen.<br />

2. Biedt ruimte aan in de bladen om dieren aan te bieden. Denk<br />

bijvoorbeeld aan advertenties in de clubbladen.<br />

3. Zorg per vereniging/club voor een persoon die kan bemiddelen.<br />

4. Per vereniging/ club is er een adres waar dieren (tegen<br />

vergoeding) verantwoord geslacht of op een verantwoorde<br />

manier gedood kunnen worden.<br />

5. Waar mogelijk worden er afspraken <strong>met</strong> een poelier gemaakt<br />

over het slachten van dieren.<br />

6. Gebruik een website om dieren aan te bieden. Bijvoorbeeld: de<br />

website van de speciaalclub of een commerciële website.<br />

7. Promoot <strong>hoenders</strong> als opruimers van insecten, tuinafval,<br />

onkruid, etensresten enzovoort. Een andere bestemming om ze<br />

te houden geeft mogelijk een impuls aan het houden van<br />

<strong>hoenders</strong>.<br />

Piet Kroon<br />

ARCHIEF<br />

Over de geschiedenis van het Noord-Hollands Hoen is al vaak<br />

geschreven. Het is een gegeven dat het ras het Mechels Hoen aan de<br />

wieg van onze ‘blauwe’ stond. In een Avicultura uit september 1904<br />

zag ik een pagina advertenties die erg duidelijk maakt dat het<br />

Mechels Hoen in die tijd voor lezers van Avicultura erg bereikbaar<br />

was. Het ras werd te koop aangeboden en gevraagd.<br />

AFBEELDING Deel advertentie pagina Avi.<br />

Piet Kroon<br />

27


DUITSE KASTANJES DON-<br />

KERDER DAN DE ONZE<br />

Geri Glastra, schrijver van het artikel, en Henk Bakker trokken begin<br />

oktober nieuwsgierig naar de landelijke clubshow van de Duitse<br />

Barnevelderclub bij Hamburg. Hierna volgen enkele bijzonderheden<br />

uit het interessante verslag.<br />

Hoe is het type van de Duitse Barnevelders? Hoe is de<br />

staartontwikkeling? Hoe staat het <strong>met</strong> de afwijkende tekening, <strong>met</strong><br />

het doel een betere tekening bij de hennen mogelijk te maken, bij de<br />

Duitse hanen?<br />

Geri stelt vast dat de beoordeling niet steeds overeenkomt <strong>met</strong> wat<br />

wij in ons land zien.<br />

In Duitsland kent men meerdere kleuren bij de Barnevelders die wij<br />

niet erkennen.<br />

Begin oktober waren al veel hanen bijna of helemaal klaar <strong>met</strong> de<br />

vorming van hun staarten. Bij ons laat dit nogal eens te wensen<br />

over. In Duitsland kende men dit probleem ook. Het werd<br />

voortvarend aangepakt. Met resultaat. Geri Glastra vindt dat het hier<br />

bovengenoemde invloed heeft op het type van de hennen. De<br />

staarten van de hennen worden langer. Een interessante<br />

constatering.<br />

Het viel hem ook op dat onze oosterburen veel belang hechten aan<br />

voldoende borstdiepte.<br />

Wat betreft de dubbelgezoomde tekening stelt de schrijver<br />

verschillen in inzicht tussen ons en onze oosterburen vast. Die<br />

verschillen vallen voor ons relatief gunstig uit. Onze dieren hebben<br />

een strakkere en verder uitstrekkende bevedering. De Duitsers<br />

vragen een volledig getekende borst bij de hanen. Dat achten wij<br />

niet gewenst. Geri suggereert: ’Alleen iets zoomtekening in de borst<br />

zou zinvol kunnen zijn, maar onze ervaring heeft geleerd dat je daar<br />

ook niet mee moet overdrijven’.<br />

Wat de kleur betreft richten onze oosterburen zich op de kleur van<br />

verse kastanjes Geri constateert dat de kastanjes bij onze<br />

oosterburen kennelijk wat donkerder zijn. Maar dat zien we bij meer<br />

rassen.<br />

Er zat een groepje zilver dubbelgezoomde krielen ter erkenning. Het<br />

zou leuk zijn als erkenning ook in Duitsland een feit werd.<br />

Piet Kroon<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!