Bulletin 2 - Stichting PIV

8
het verhaal van onderzoekkosten gaan over het verhaal
van onderzoekkosten op een verzekerde, dus op een contractpartij.
Wél hebben beiden rechtbanken een (positief) oordeel
gegeven over de vraag of opzettelijke misleiding ook tot
buitencontractuele aansprakelijkheid voor onderzoekkosten
leidt.
Zo oordeelde de Rechtbank Haarlem op 6 februari 2008
dat het opzettelijk misleiden van de verzekeraar een
onrechtmatige daad oplevert aangezien “het in strijd is met
wat in het maatschappelijk verkeer betamelijk is]om zodanig
onjuiste of onvolledige of niet kloppende verklaringen af te
leggen of acties te ondernemen dat een verzekeringsmaatschappij
redelijkerwijze genoodzaakt wordt onderzoek te
verrichten en daarvoor kosten te maken 6 .”
Ook de Rechtbank Assen heeft in dit geval geoordeeld dat
de opzettelijke misleiding van X zodanig in strijd was met
wat in het maatschappelijke verkeer betamelijk is, dat het
haar als onrechtmatig handelen jegens de verzekeraar kon
worden aangerekend. Opvallend is dat de rechtbank bij
zijn onrechtmatigheidsoordeel uitdrukkelijk heeft opgemerkt
dat X en haar advocaten nog na het fraudeonderzoek
hebben gesteld dat X in het geheel niet meer in staat
was haar linkerhand te gebruiken. Bovendien is opvallend
dat de rechtbank uitdrukkelijk heeft genoemd dat X op
1 Zie art. 1.7 e.v. van de Gedragscode Persoonlijk Onderzoek van
het Verbond van Verzekeraars.
2 Zie voor een mooi voorbeeld hiervan Rb. Haarlem 3 november
2005, LJN AU5731.
3 Overigens is het sinds de invoering van titel 7.17 dwingend
recht dat voor wat betreft het verval van uitkering enige proportionaliteit
in acht wordt genomen; zie ook art. 7:941 lid 5
meerdere dagen dat zij is geobserveerd veelvuldig en
intensief bewegingen maakte met haar linkerhand.
Niet in elke fraudezaak zal een zo evidente discrepantie
bestaan tussen de verklaringen van de benadeelde en de
beelden. Een verzekeraar die aan de vooravond van een
fraudeonderzoek staat zal de kans op verhaal van de daarmee
gemoeide kosten vergroten als hij de gezette stappen
zo specifiek en uitvoerig mogelijk documenteert.
Deze uitspraak leert ons dat het nuttig is het liefst vlak
vóór en in ieder geval vlak na het verrichten van het
onderzoek een duidelijke verklaring op te tekenen van de
benadeelde over de ernst van zijn of haar klachten en
beperkingen. Bovendien is het van belang de opzet en de
inrichting van het persoonlijk onderzoek zo duidelijk
mogelijk in te kleden en het liefst verschillende handelingen
op verschillende tijden te observeren. Daarmee wordt
het risico vermeden dat de benadeelde zich simpelweg op
het standpunt stelt dat de gestelde klachten en beperkingen
net die ene geobserveerde handeling niet uitsluiten en
zodoende de opzettelijkheid van de misleiding niet kan
worden aangetoond.
Kortom: bezint eer gij begint; de stap naar civielrechtelijke
aansprakelijkheid en verhaalbaarheid van de onderzoekkosten
wordt een stuk makkelijker door goede documentatie
door de verzekeraar.
BW en de daar opgenomen zinsnede [“behoudens voor zover
deze misleiding het verval van recht op uitkering niet rechtvaardigt”].
Zie ook HR 3 december 2004, NJ 2005, 160.
4 Herken de dubbele redelijkheidstoets van art. 6:96 lid 2 BW.
5 Rb. Haarlem 6 februari 2008, LJN BC4104 en Rb. Arnhem
17 mei 2006, LJN AY0882.
6 Rb. Haarlem 6 februari 2008, LJN BC4104.
PIV-Bulletin / februari 2009