Tv-kijken voor blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden - Koc
Tv-kijken voor blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden - Koc Tv-kijken voor blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden - Koc
Tv-kijken voor blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden Infosessie dinsdag 5 juni 2012 Brussel KOC KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
- Page 2 and 3: • Visuele en auditieve beperking
- Page 4 and 5: KOC BLIND Tv-kijken gebeurt zuiver
- Page 6 and 7: Cataract: vertroebeling van de oogl
- Page 8 and 9: KOC SLECHTZIEND Glaucoma en Retinit
- Page 10 and 11: KOC DOOF Tv-kijken gebeurt zuiver o
- Page 12 and 13: • Geluiden klinken stiller • ge
- Page 14 and 15: • Visuele en auditieve beperking
- Page 16 and 17: Digitaal • combinatie van vast om
- Page 18 and 19: Analoge ontvangst via klassieke kab
- Page 20 and 21: • Periode 2009 - 2012: digitale d
- Page 22 and 23: • Visuele en auditieve beperking
- Page 24 and 25: • Beeld zien: blinden en slechtzi
- Page 26 and 27: Slechtziend: contrast en helderheid
- Page 28 and 29: Geluidsversterking (analoog en digi
- Page 30 and 31: Geluidsversterking (digitaal) BEELD
- Page 32 and 33: BEELD ZIEN - KLANK HOREN KOC KENNIS
- Page 34 and 35: BEELD ZIEN - KLANK HOREN KOC KENNIS
- Page 36 and 37: FM: Smartlink + BEELD ZIEN - KLANK
- Page 38 and 39: BEELD ZIEN - KLANK HOREN KOC KENNIS
- Page 40 and 41: Bluetooth: Tek BEELD ZIEN - KLANK H
- Page 42 and 43: Bluetooth: ICom BEELD ZIEN - KLANK
- Page 44 and 45: Bluetooth: Epoq Streamer BEELD ZIEN
- Page 46 and 47: Nieuwe tv of overstap naar digitale
- Page 48 and 49: BEELD ZIEN - KLANK HOREN Tv heeft e
- Page 50 and 51: BEELD ZIEN - KLANK HOREN • Anders
<strong>Tv</strong>-<strong>kijk<strong>en</strong></strong> <strong>voor</strong> <strong>blind<strong>en</strong></strong>, <strong>slechtzi<strong>en</strong>d<strong>en</strong></strong>, <strong>dov<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
slechthor<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Infosessie<br />
dinsdag 5 juni 2012<br />
Brussel<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
BLIND<br />
<strong>Tv</strong>-<strong>kijk<strong>en</strong></strong> gebeurt zuiver op het geluid, er wordt naar tv geluisterd.<br />
Al of niet sam<strong>en</strong> met zi<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Onscherp zicht<br />
KOC<br />
SLECHTZIEND<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Cataract: vertroebeling van de oogl<strong>en</strong>s<br />
KOC<br />
SLECHTZIEND<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
SLECHTZIEND<br />
Macula Deg<strong>en</strong>eratie (MD): verlies in het c<strong>en</strong>trale gezichtsveld,<br />
typische ouderdomsslechtzi<strong>en</strong>dheid<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
SLECHTZIEND<br />
Glaucoma <strong>en</strong> Retinitis Pigm<strong>en</strong>tosa (RP): gezichtsverlies in de<br />
hoek<strong>en</strong> & rand<strong>en</strong> (perifeer) met tunnelzicht als gevolg<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
SLECHTZIEND<br />
Gedeeltelijke gezichtsuitval (hemianopsie) vanwege o.a. tumor,<br />
infectie, hers<strong>en</strong>beschadiging door ongeval …<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
DOOF<br />
<strong>Tv</strong>-<strong>kijk<strong>en</strong></strong> gebeurt zuiver op het zicht, er wordt naar tv gekek<strong>en</strong>. Al<br />
of niet sam<strong>en</strong> met hor<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
SLECHTHOREND<br />
http://www.youtube.com/watch?v=1EJ4g3J6cJM&feature=related<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Geluid<strong>en</strong> klink<strong>en</strong> stiller<br />
• geluid<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> harder zijn om waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> te word<strong>en</strong><br />
• de eig<strong>en</strong> stem klinkt stiller of is zelfs onhoorbaar<br />
• zachte omgevingsgeluid<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> onhoorbaar, zelfs met gebruik van<br />
hoorapparat<strong>en</strong><br />
• Geluid<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vervormd waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
• klank<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> op elkaar<br />
KOC<br />
SLECHTHOREND<br />
• hoe groter het gehoorverlies, hoe minder aspect<strong>en</strong> van de spraak<br />
word<strong>en</strong> waarg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>:<br />
• medeklinkers herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> neemt het vlugst af, gevolgd door de klinkers<br />
• ritme in de taal <strong>en</strong> ‘lettergreepstructuur’ blijv<strong>en</strong> het best waarneembaar<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Omgevingsgeluid<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> negatieve invloed<br />
• Het binaurale <strong>voor</strong>deel valt weg<br />
• minder geluid<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong><br />
• richtinghor<strong>en</strong> is soms onmogelijk<br />
• omgevingsgeluid<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rol<br />
• Het m<strong>en</strong>tale invulwerk is belangrijk<br />
KOC<br />
SLECHTHOREND<br />
• woord<strong>en</strong> of klank<strong>en</strong> word<strong>en</strong> soms niet goed gehoord waardoor m<strong>en</strong><br />
moet rad<strong>en</strong> wat er gezegd wordt<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Analoog<br />
• traploos <strong>en</strong> continu variabel signaal<br />
vb. klok met wijzers<br />
• gevoelig aan storing<strong>en</strong><br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Digitaal<br />
• combinatie van vast omlijnd aantal signaalniveaus<br />
vb. digitale klok<br />
• veel minder gevoelig <strong>voor</strong> storing<strong>en</strong><br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Analoge tv ontvangst via ant<strong>en</strong>ne<br />
• in België: gestopt op 3 nov 2008<br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
• in Nederland: reeds gestopt op 11 december 2006<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Analoge ontvangst via klassieke kabel-tv<br />
• inkrimp<strong>en</strong>d aanbod<br />
• t<strong>en</strong> koste van meer digitale z<strong>en</strong>ders<br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Periode 2009 – 2012: digitale doorbraak<br />
• Via DSL (Digital Subscriber Line)<br />
• maakt gebruik van gewone koper<strong>en</strong> telefoondraad (twisted pair)<br />
• televisiesignaal komt via modem in de huiskamer<br />
• aanbieders: Belgacom <strong>en</strong> Billi<br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Periode 2009 – 2012: digitale doorbraak<br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
• Via DVB (Digital Video Broadcasting) in verschill<strong>en</strong>de variant<strong>en</strong><br />
• DVB-C via kabel (Cable): Tel<strong>en</strong>et, VOO <strong>en</strong> Numéricable<br />
• DVB-S (Satellite) <strong>en</strong> DVB-S2 (verbeterd) via satelliet met e<strong>en</strong><br />
schotelant<strong>en</strong>ne: TV-Vlaander<strong>en</strong>, Mobistar-TV <strong>en</strong> TéléSAT<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Periode 2009 – 2012: digitale doorbraak<br />
KOC<br />
ANALOOG -> DIGITAAL<br />
• Via DVB (Digital Video Broadcasting) in verschill<strong>en</strong>de variant<strong>en</strong><br />
• DVB-T (Terrestrial ) via de ether: alle VRT-z<strong>en</strong>ders zijn ongecodeerd<br />
te ontvang<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> compacte, digitale ant<strong>en</strong>ne of oude UHFant<strong>en</strong>ne.<br />
<strong>Tv</strong> moet over decoder beschikk<strong>en</strong>, anders apart aankop<strong>en</strong><br />
• Teletekst opnem<strong>en</strong> is zonder meer mogelijk, analoge ontvangst<br />
vereiste e<strong>en</strong> speciale videorecorder<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Beeld zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> klank hor<strong>en</strong><br />
• Ondertitels lez<strong>en</strong><br />
• <strong>Tv</strong>-gids raadpleg<strong>en</strong><br />
• Afstandsbedi<strong>en</strong>ing bedi<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
• Filmotheek & Net gemist, C-more …<br />
• Extra di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROBLEEMACTIVITEITEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Beeld zi<strong>en</strong>: <strong>blind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>slechtzi<strong>en</strong>d<strong>en</strong></strong><br />
• Klank hor<strong>en</strong>: <strong>dov<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> slechthor<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Slechtzi<strong>en</strong>d: beeldvergroting<br />
• <strong>voor</strong>zetscherm<br />
• tv-bril<br />
• groter scherm<br />
• beamer<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• al of niet in combinatie met dichterbij plaats te nem<strong>en</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Slechtzi<strong>en</strong>d: contrast <strong>en</strong> helderheid maximaliser<strong>en</strong><br />
• via tv-instelling<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
• gebruik van e<strong>en</strong> projectiescherm bij beamer<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Slechthor<strong>en</strong>d<br />
• geluidsversterking<br />
• ringleiding<br />
• infrarood (IR)<br />
• bluetooth<br />
• FM<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Geluidsversterking (analoog <strong>en</strong> digitaal)<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• Geluid microfoon omgezet in e<strong>en</strong> elektrisch of digitaal signaal<br />
• Elektrisch of digitaal signaal versterkt of digitaal bewerkt weer<br />
hoorbaar gemaakt via luidsprekers versterkt weergegev<strong>en</strong><br />
• Ieder geluid dat door de microfoon kan word<strong>en</strong> opgevang<strong>en</strong>, wordt<br />
versterkt.<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Geluidsversterking (analoog)<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Geluidsversterking (digitaal)<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Infrarood (IR)<br />
• De z<strong>en</strong>der zet het stemgeluid van de spreker,<br />
gesprok<strong>en</strong> in de microfoon, om in IR-signal<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> z<strong>en</strong>dt ze naar de ontvanger.<br />
• De ontvanger zet het IR-signaal om in geluid<br />
<strong>en</strong> br<strong>en</strong>gt het geluid onmiddellijk naar het<br />
oor waar de slechthor<strong>en</strong>de het stemgeluid<br />
van de spreker kan hor<strong>en</strong> via<br />
• e<strong>en</strong> kinbeugel indi<strong>en</strong> persoon ge<strong>en</strong><br />
hoorapparaat draagt<br />
• e<strong>en</strong> speciale ontvanger die makkelijk te<br />
koppel<strong>en</strong> is aan e<strong>en</strong> hoorapparaat via<br />
– halslus<br />
– inductiehaakje<br />
– audiosnoer<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Ringleiding<br />
• E<strong>en</strong> ringleiding bestaat uit e<strong>en</strong><br />
ringleidingversterker <strong>en</strong> e<strong>en</strong> draadlus.<br />
• De versterker zet het stemgeluid van de<br />
spreker, gesprok<strong>en</strong> in de microfoon, om in<br />
signal<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de ring. Binn<strong>en</strong> de ring<br />
ontstaat e<strong>en</strong> magnetisch veld, dat signal<strong>en</strong><br />
in de ruimte stuurt.<br />
• E<strong>en</strong> hoorapparaat met e<strong>en</strong> spoel vangt de<br />
signal<strong>en</strong> in het magnetisch veld op <strong>en</strong> zet<br />
het om in geluidssignal<strong>en</strong>.<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
FM-geluidsoverdracht<br />
• De z<strong>en</strong>der zet het stemgeluid van de<br />
spreker, gesprok<strong>en</strong> in de microfoon,<br />
om in FM-radiogolv<strong>en</strong> <strong>en</strong> z<strong>en</strong>dt ze<br />
naar de ontvanger.<br />
• De ontvanger zet de FM-radiogolv<strong>en</strong><br />
om in geluid <strong>en</strong> br<strong>en</strong>gt het geluid<br />
onmiddellijk naar het oor, het<br />
hoorapparaat of het cochleair<br />
implantaat.<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
FM: Smartlink +<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
• Hoorhulpmiddel<br />
• telefoner<strong>en</strong><br />
• luister<strong>en</strong> naar tv, radio, mp3<br />
• pc-gebruik<br />
• vergadering, confer<strong>en</strong>ties<br />
• Afstandsbedi<strong>en</strong>ing HA<br />
• optioneel<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth: werking<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• e<strong>en</strong> radioverbinding <strong>voor</strong> spraak <strong>en</strong> data op korte afstand<br />
• e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> standaard <strong>voor</strong> draadloze digitale verbinding<strong>en</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth: Tek<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
• Hoorhulpmiddel<br />
• mobiel telefoner<strong>en</strong><br />
• luister<strong>en</strong> naar tv, radio, mp3<br />
• pc-gebruik<br />
• Afstandsbedi<strong>en</strong>ing HA<br />
• bedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van<br />
luisterprogramma’s<br />
• geluidsvolume aanpass<strong>en</strong><br />
• hoge ton<strong>en</strong> regel<strong>en</strong><br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth<br />
• Werking: draadloze koppeling aan HA<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
digitaal gecodeerde<br />
transmissietechnologie<br />
• bluetooth (ingebouwd)<br />
• usb-bluetooth-adapter<br />
• bluetooth-z<strong>en</strong>der (Tek)<br />
• (bekabeld)<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth: ICom<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
• Hoorhulpmiddel<br />
• mobiel telefoner<strong>en</strong><br />
• luister<strong>en</strong> naar tv, radio, mp3<br />
• pc-gebruik<br />
• FM kan gebruikt word<strong>en</strong><br />
• Afstandsbedi<strong>en</strong>ing HA<br />
• optioneel<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth: ICom<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bluetooth: Epoq Streamer<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
• Hoorhulpmiddel<br />
• mobiel telefoner<strong>en</strong><br />
• luister<strong>en</strong> naar tv, radio, mp3<br />
• pc-gebruik<br />
• Afstandsbedi<strong>en</strong>ing HA<br />
• bedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van<br />
luisterprogramma’s<br />
• geluidsvolume aanpass<strong>en</strong><br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Nieuwe tv of overstap naar digitale tv<br />
• Hoe ringleiding of IR/FM-apparatuur aansluit<strong>en</strong>?<br />
• ge<strong>en</strong> analoge aansluiting beschikbaar op de tv (ge<strong>en</strong> scart,<br />
hoofdtelefoonuitgang of line-out)<br />
• Ringleiding <strong>en</strong> (draadloze) hoofdtelefoon werkt niet meer<br />
• <strong>Tv</strong>: digitaal signaal<br />
• Ringleiding: analoog signaal<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
Digitaal signaal moet ‘omgevormd’ word<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> analoog signaal<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
<strong>Tv</strong> heeft <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> optische of coaxialuitgang: audioconverter<br />
• vormt digitale audiosignal<strong>en</strong> van tv’s weer om naar e<strong>en</strong> analoog<br />
audiosignaal<br />
• tv’s met optische uitgang<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> toch weer gekoppeld word<strong>en</strong><br />
met streamers <strong>en</strong> ringleiding, FM, infraroodsystem<strong>en</strong> e.d.<br />
• wordt standaard geleverd met e<strong>en</strong> optische kabel<br />
• coaxialkabel: bij vrijwel iedere electronicawinkel te koop<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
<strong>Tv</strong> heeft <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> HDMI-aansluiting: CYP AU 11 D kastje<br />
• e<strong>en</strong> converter die aan te sluit<strong>en</strong> is op e<strong>en</strong> digitale optische of coaxaansluiting<br />
• vormt digitale audiosignal<strong>en</strong> van tv’s weer om naar e<strong>en</strong> analoog<br />
audiosignaal<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Dov<strong>en</strong>: ondertiteling<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• Anderstalige fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> steeds via op<strong>en</strong> ondertiteling<br />
vertaald<br />
• Nederlands gesprok<strong>en</strong> programma’s op VRT word<strong>en</strong> sinds 30<br />
augustus 2010 ondertiteld met teletekstondertiteling<br />
• Kijkers kunn<strong>en</strong> zelf kiez<strong>en</strong> of ze e<strong>en</strong> programma met<br />
ondertiteling be<strong>kijk<strong>en</strong></strong> of niet<br />
• Nederlandstalige <strong>en</strong> Vlaamse uitz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong> op VRT word<strong>en</strong> via<br />
teletekst ondertiteld: T888<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
Om ondertiteling te ontvang<strong>en</strong>: teletekst oproep<strong>en</strong> via de toets ≡<br />
<strong>en</strong> dan de cijfercombinatie 888 mak<strong>en</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Voorbereidbare ondertiteling<br />
• De beeld<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingelad<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> videoserver <strong>en</strong> de ondertiteling<br />
gebeurt in beeld op de monitor van ondertitel-pc’s<br />
• Richtlijn<strong>en</strong> in het stijlboek bepal<strong>en</strong> hoe ondertiteling zal zijn:<br />
• leessnelheid<br />
• insleutel<strong>en</strong><br />
• gebruik van kleur<strong>en</strong><br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Semi-live-ondertiteling<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Live-ondertiteling<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
Voorbereidbare ondertiteling<br />
Live-ondertiteling<br />
Voorbereidbare ondertiteling<br />
Semi-live-ondertiteling<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
VRT-beheersovere<strong>en</strong>komst 2012 -2016<br />
• Dov<strong>en</strong> <strong>en</strong> slechthor<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
• ondertiteling (TT888)<br />
– teg<strong>en</strong> eind 2014 wordt 100 % van alle nieuwsuitz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong> ondertiteld<br />
– 95 % van alle andere programma’s<br />
• Blind<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>slechtzi<strong>en</strong>d<strong>en</strong></strong><br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• gesprok<strong>en</strong> ondertiteling <strong>en</strong> audiodescriptie van fictiereeks<strong>en</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
ONDERTITELS LEZEN<br />
Slechtzi<strong>en</strong>d & blind: gesprok<strong>en</strong> ondertitels via specifieke<br />
<strong>voor</strong>leesapparat<strong>en</strong>: Webbox <strong>en</strong> Komfox<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> Webbox <strong>en</strong> Komfox in e<strong>en</strong> not<strong>en</strong>dop:<br />
• Nederland: 3 nationale omroep<strong>en</strong> (sinds 2000)<br />
• Vlaander<strong>en</strong>: VRT, Ketnet/Canvas, VTM <strong>en</strong> 2BE (sinds 2010)<br />
• Analoge kabel-tv & digitale tv<br />
• DVB-T <strong>en</strong>kel bij Webbox<br />
• Internet & abonnem<strong>en</strong>tsgeld vereist (Webbox)<br />
• Niet alle programma’s hebb<strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong> ondertiteling<br />
• Meer info: (online info’s op onze website)<br />
• Demofilmpjes Komfox <strong>en</strong> Webbox<br />
• Zeer nabije toekomst: Komfox innovision<br />
• Ruim 24 z<strong>en</strong>ders, dvd <strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> video’s<br />
• Onafhankelijk: spraak aan kijkerskant geg<strong>en</strong>ereerd<br />
KOC<br />
ONDERTITELS LEZEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Dov<strong>en</strong>: gebar<strong>en</strong>taal<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
www.vlaamsegebar<strong>en</strong>taal.be www.gebar<strong>en</strong>.ug<strong>en</strong>t.be<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Op sommige z<strong>en</strong>ders in andere land<strong>en</strong><br />
(NOS, BBC …) <strong>en</strong> in Wallonië (RTBF) wordt<br />
er al e<strong>en</strong> getolkt televisiejournaal <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong><br />
• VGT binn<strong>en</strong> het Vlaamse televisielandschap<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
VRT-beheersovere<strong>en</strong>komst 2012 -2016<br />
• Dov<strong>en</strong> <strong>en</strong> slechthor<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• gebar<strong>en</strong>taal: Het Journaal van 19 uur <strong>en</strong> het Ketnet-journaal via het<br />
op<strong>en</strong> internet met gebar<strong>en</strong>taal (<strong>voor</strong> einde 2012)<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Slechtzi<strong>en</strong>d & blind<br />
• geschrev<strong>en</strong> pers: krant, weekblad, tv-blaadjes …<br />
KOC<br />
TV-GIDS RAADPLEGEN<br />
• toegankelijkheid via vergroting, evt. tekstherk<strong>en</strong>ning & spraak<br />
• pc met internet: per tv-station via zijn website of gebundeld bij<br />
overzichtswebsites van verschill<strong>en</strong>de tv-stations<br />
• toegankelijk via aangepaste pc (vergroting, spraak, braille)<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Elektronische Programma Gids (EPG)<br />
• Toegankelijkheid afhankelijk van aanbieders (Belgacom, Tel<strong>en</strong>et …)<br />
• Toegankelijkheid is problematisch<br />
• Demofilmpje<br />
KOC<br />
TV-GIDS RAADPLEGEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Teletekst: vergroting van 2 maal (in de hoogte) is standaard<br />
mogelijk<br />
• Komfox: vergroting <strong>en</strong> <strong>voor</strong>lez<strong>en</strong> teletekstpagina’s<br />
KOC<br />
TV-GIDS RAADPLEGEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
AFSTANDSBEDIENING BEDIENEN<br />
• Toets<strong>en</strong>: goed voelbaar <strong>en</strong> beperkt in aantal<br />
• Lay-out: contrastrijk <strong>en</strong> doordachte plaatsing<br />
• Ook <strong>voor</strong> motorische <strong>en</strong> cognitieve beperking<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> doordacht<br />
ontwerp w<strong>en</strong>selijk<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
PROGRAMMA’S OPNEMEN EN TERUGVINDEN<br />
• Slechtzi<strong>en</strong>d & blind: e<strong>en</strong>voudige <strong>en</strong> toegankelijke bedi<strong>en</strong>ing, zie<br />
vorige dia<br />
• Slechthor<strong>en</strong>d <strong>en</strong> doof: Teletekstondertiteling wordt mee<br />
opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
FILM-O-THEEK & NET GEMIST, C-MORE …<br />
Slechtzi<strong>en</strong>d & blind:<br />
• toegankelijke bedi<strong>en</strong>ing?<br />
• via vergroting/spraak<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Slechtzi<strong>en</strong>d & blind: audiodescriptie<br />
BEELD ZIEN – KLANK HOREN<br />
• e<strong>en</strong> stem beschrijft de situatie tijd<strong>en</strong>s stille passages<br />
• politieserie Witse, seizo<strong>en</strong> 9 (fragm<strong>en</strong>t aflevering ‘Vrije slag’)<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
DIENSTEN VAN DIGITALE PROVIDERS<br />
Slechtzi<strong>en</strong>d & blind: ook problem<strong>en</strong> met:<br />
• e-mail: mailbox bij aanbieder raadpleegbaar<br />
• spelletjes: onlinegames<br />
• fotoalbum: eig<strong>en</strong> foto’s online<br />
• tv-sites: websites van tv-stations<br />
• rodeknopdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> (televoting, spelprogramma’s)<br />
• …<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
OVER DE GRENS EN IN DE TOEKOMST<br />
• Sprek<strong>en</strong>de Panasonictelevisies<br />
• Groot-Brittannië, 27 april 2012<br />
• Viera 2012-reeks met Voice Guidance<br />
• 17 LCD- & 13 plasmatoestell<strong>en</strong>, 32 tot 65 inch<br />
• Uitspraak (Engels) <strong>voor</strong>: z<strong>en</strong>dernaam, programmainfo,<br />
programmagids, herinnering<strong>en</strong> <strong>en</strong> opnames, opzoek<strong>en</strong> opnames,<br />
waarschuwing<strong>en</strong> op het scherm<br />
• Zi<strong>en</strong>de hulp noodzakelijk<br />
bij 1 ste installatie<br />
• Nederlands?<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Sprek<strong>en</strong>de set-topbox<strong>en</strong> 1/3<br />
• BUSH Talking Television HD Set Top Box (Australia)<br />
• Ge<strong>en</strong> opnamemogelijkheid<br />
• Richtprijs: € 153<br />
OVER DE GRENS EN IN DE TOEKOMST<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Sprek<strong>en</strong>de set-topbox<strong>en</strong> 2/3<br />
• Goodmans Smart Talk Freeview Talking Box (UK)<br />
• Ge<strong>en</strong> opnamemogelijkheid<br />
• Richtprijs: € 127<br />
• Demofilmpje<br />
OVER DE GRENS EN IN DE TOEKOMST<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Sprek<strong>en</strong>de set-topbox<strong>en</strong> 3/3<br />
• <strong>Tv</strong>onics talking Freeview + HD-recorder DTR-HD500<br />
• Met opnamemogelijkheid<br />
• Richtprijs: € 224<br />
OVER DE GRENS EN IN DE TOEKOMST<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Apple TV<br />
• YouTube, Vimeo <strong>en</strong> iTunes, ge<strong>en</strong> klassieke tv-stations<br />
• Spraaktoegang dankzij meegeleverde VoiceOver<br />
• Prijs: € 109<br />
• Demofilmpje<br />
OVER DE GRENS EN IN DE TOEKOMST<br />
KOC<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• <strong>Tv</strong> <strong>kijk<strong>en</strong></strong> via pc, tablet, smartphone, draagbare DVB-T tv …<br />
• Demofilmpjes<br />
KOC<br />
DEMO - DEMOFILMPJES<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Demo tv via pc <strong>en</strong> smartphone (Belgacom)<br />
• Via pc<br />
• Hp probook<br />
• Windows 7<br />
• Via smartphone<br />
• htc Wildfire<br />
• Android-versie 2.2.1<br />
KOC<br />
DEMO - DEMOFILMPJES<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Teletekst via smartphone<br />
• Gratis<br />
• Android 2.2 of hoger<br />
KOC<br />
DEMO - DEMOFILMPJES<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
• Visuele <strong>en</strong> auditieve beperking<br />
• Evolutie analoog -> digitaal<br />
• Probleemactiviteit<strong>en</strong><br />
• Over de gr<strong>en</strong>s <strong>en</strong> in de toekomst<br />
• Geleg<strong>en</strong>heid <strong>voor</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> opmerking<strong>en</strong><br />
KOC<br />
PROGRAMMA<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Dank <strong>voor</strong> uw aandacht<br />
KOC<br />
TV-KIJKEN<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
KOC<br />
TV-KIJKEN: MEER INFO<br />
www.hulpmiddel<strong>en</strong>info.be www.vlibank.be<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
K<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>trum Hulpmiddel<strong>en</strong> (KOC)<br />
VAPH<br />
Sterr<strong>en</strong>kundelaan 30<br />
1210 Brussel<br />
02 225 86 61<br />
koc@vaph.be<br />
KOC<br />
TV-KIJKEN: MEER INFO<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Gerrit Van d<strong>en</strong> Breede<br />
Hulpmiddel<strong>en</strong>consul<strong>en</strong>t<br />
visus<br />
02 225 86 91<br />
gerrit.vand<strong>en</strong>breede@vaph.be<br />
KOC<br />
Ward De Bruecker<br />
Hulpmiddel<strong>en</strong>consul<strong>en</strong>t<br />
gehoor & cognitie<br />
02 225 86 60<br />
TV-KIJKEN<br />
ward.debruecker@vaph.be<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN
Bronn<strong>en</strong>:<br />
KOC<br />
TV-KIJKEN<br />
• Visuele simulaties: www.visionsimulations.com <strong>en</strong> www.afb.org<br />
• Test-Aankoop: www.test-aankoop.be<br />
KENNISCENTRUM HULPMIDDELEN