nummer - Lbc Nvk - ACV

Na het boek en de legendarische film
wordt in oktober de musical Daens opgevoerd.
Maar schrijnende arbeidsomstandigheden
en uitbuiting bestaan ook
vandaag nog. Wereldsolidariteit grijpt de
musical aan om de werkomstandigheden
in de kledingindustrie in het Zuiden onder
de aandacht te brengen.
In de film ‘Daens’ is er sprake van een loon
van 1,60 frank per dag voor 14 uur werken.
Vandaag verdienen kledingarbeidsters in Indonesië,
China of Honduras evenmin meer
dan een hongerloon voor lange uren werken,
zeven dagen op zeven. Het grootste deel van de
kledingstukken wordt gefabriceerd en geëxporteerd
op bestelling van grote merken. In Indonesië
bijvoorbeeld moeten kledingarbeidsters
het stellen met slechts 85 euro per maand. Dat
betekent dat je na een maand keihard werken,
amper een jeans kan kopen die je zelf op een
kwartier in elkaar hebt gestikt. In landen als
Bangladesh is de toestand nog schrijnender.
Het minimumloon in de kledingindustrie is er
de jongste 12 jaar niet veranderd: 10,75 euro
per maand. Dat is niet eens voldoende voor de
voeding van één persoon per maand. Om de
productiviteit op te voeren, hanteren sommige
kledingfabrieken een drastisch boetesysteem.
Zo zijn er boetes voor praten onder het werk,
voor het niet overhandigen van de dienstkaart
bij toiletbezoek. Boetes voor fouten tijdens het
productieproces, zoals fouten bij het stikken
van een knoopsgat, zijn draconisch. Ze zijn
namelijk gebaseerd op de kostprijs van het afgewerkte
kledingstuk. Het gebeurt dan ook dat
arbeidsters een negatief loon verdienen en dus
geld verschuldigd zijn
aan de fabriek.
De meeste meisjes en
vrouwen in de kledingindustrie
komen van
het platteland. Ze zoeken
werk in de stad om
te ontsnappen aan de
armoede. Als ze thuisblijven
is hun enige vooruitzicht,
werken in het
huishouden. Veel meisjes
hebben een diploma van lager en hoger secundair
onderwijs. De vereisten qua opleidingsniveau
zijn nl. strenger geworden. Want bedrijven
willen hun productieproces verbeteren en de
opleidingsperiode kort houden. Maar een hogere
opleiding staat in de kledingindustrie niet
gelijk met een hoger loon.
De meeste arbeidsters zijn ongehuwd en tussen
de 16 en 25 jaar en allen zijn jonger dan
veertig. Veel bedrijven opteren voor ongehuwde
vrouwen, omdat ze denken dat die minder
vrije dagen zullen nemen dan arbeidsters met
kinderen. Arbeidsters die toch kinderen hebben,
vragen ouders of schoonouders om voor
de kinderen te zorgen. Geregeld sturen ze geld
voor de zorg van hun kinderen en gaan twee-
tot viermaal per jaar naar huis.
Specifieke vrouwenrechten
worden dikwijls geschonden.
Menstruatieverlof wordt
vaak geweigerd. Als het dan
toch wordt toegestaan, moeten
vrouwen daarvan soms
het fysieke bewijs leveren.
Bij aanwervingsprocedures
moeten vrouwen zich soms
uitkleden of een geneeskundig
onderzoek ondergaan
om het bewijs te leveren dat
ze niet gehuwd zijn.
Ongewenste seksuele intimiteiten vormen niet
zelden een probleem. In de film Daens roept
de opzichter ‘hoerenjong’ naar één van de arbeidsters
en hij verkracht Nette. Gelijkaardige
toestanden spelen zich vandaag af in het Verre
Oosten. Elly Rosita Sillaban van de Indonesi-