nummer - Lbc Nvk - ACV

Komt er in de wereld een Global
Governance of niet? Als
de EU zich erachter zet, zegt
professor Rik Coolsaet in zijn
jongste boek, De geschiedenis
van de Wereld van morgen,
zou het kunnen. Laten
we hopen dat hij het met zijn
positieve, hoopvolle benadering
van de toekomst bij het
rechte eind heeft.
Coolsaet vat de evolutie van de
wereld in de jongste dertig
jaar uitstekend samen. In de jaren
‘70 maakte een economische crisis
een einde aan de Golden Sixties.
De groeiende welvaart van na de
Tweede Wereldoorlog stokte, de
verzekerde werkgelegenheid werd
(in het Westen) onderuit gehaald.
Tegelijk verscheen de computer
in ons leven, waardoor na de industriële
revolutie uit de 18de
en 19de eeuw nu ook een technologische
revolutie ontstond.
De werkdruk nam toe, de kloof
tussen hoog- en laaggeschoolden
werd wijder.
Dan, in 1990, eindigde de Koude
Oorlog. Het communistische wereldrijk
was voor het Westen geen
bedreiging meer, maar de Nieuwe
Wereldorde die ons euforisch
werd voorgespiegeld, ontaarde al
gauw in een nieuwe wereldwanorde,
waardoor ons gevoel van orde
en voorspelbaarheid verdween.
Ten slotte groeide de mondialisering
(Coolsaet verkiest het woord
boven globalisering) en kregen veel
mensen het gevoel dat ze de controle
kwijtwaren over het dagelijks
leven.
Tegelijk wisten onze regeringen
zich geen raad meer. Immobilisme,
machteloosheid, stuurloosheid
kenmerkten het politieke
en sociaal-economische systeem.
Thatcher en Reagan ijverden
opnieuw voor liberalisering en
privatisering van overheidsbedrijven.
De staat verbrak zijn belofte
om zijn burgers bij te staan in tijden
van onzekerheid en de burger
nam wraak. Hij keerde zich af van
de klassieke partijen en en gaf zijn
steun aan protestbewegingen, aan
Van Rossem, aan Pim Fortuyn,
aan het Vlaams Blok. Waarnemers
spraken van de kloof tussen
burger en politiek. De burger was
bang.
Als professor Coolsaet al een
boodschap meegeeft in zijn boek,
is het deze: angst is een slechte
raadgever. In verhelderende uitstapjes
in de geschiedenis citeert
hij o.a. de legendarische Amerikaanse
president F. Roosevelt,
toen die in de jaren ‘30 met zijn
New Deal maatregelen nam om de
gevolgen van de Depressie op te
vangen : “The only thing we have
to fear is fear itself.” Als jarenlange
observator van de buitenlandse
politiek ziet Coolsaet natuurlijk
maar al te goed de knelpunten
waar het definitief zou kunnen
mislopen met de wereld, maar
tegelijk wijst hij op de heldere
randjes aan de onweerswolken en
rekent hij op het gezond verstand
en de solidariteit die eerder al de
cfk’s en het groeiende gat in de
ozonlaag hebben afgeremd.
Enkele voorbeelden. Een wereldwijde
stijging van de temperatuur
met één graad Celsius kan de hele
wereldeconomie nekken en in
Afrika 300.000 doden per jaar veroorzaken,
maar als we tijdig één
procent uitgeven van het wereldbnp,
kan de opwarming worden
gestabiliseerd.
Eén procent van de wereldbevolking
bezit vandaag 40 procent
van alle rijkdom in de wereld.
Jacques Delors waarschuwde voor
een Europese samenleving met 20
procent uitgestotenen, 70 procent
middenklasse
en 10 procent
geprivilegieerden.
“Indien
de wereld een
land was,”
zegt professorCoolsaet,
“zou
de revolutie
al lang zijn
uitgebroken.”
Maar
er zijn ook
signalen
dat zelfs
het rijke
Westen zich over zulk een
groeiende ongelijkheid ongerust
begint te maken. In de USA
vecht de overheid stilaan serieuzer
tegen de armoede. Af en toe
nodigen de G7/G8 hun collega’s
uit China, India, Brazilië, Zuid-
Afrika en Mexico uit. In het Internationaal
Muntfonds groeit het
stemgewicht van China, Turkije,
Zuid-Korea en Mexico... zij het
met 1,62 procent. De topprioriteit
in China is het verkleinen van
de inkomenskloof.
Nog een voorbeeld. De Europese
Unie zal steeds meer migranten
toelaten binnen haar grenzen,
misschien wel 20 miljoen in de
komende 20 jaar. Maar professor
Coolsaet wijst erop dat Europa
zonder migratie geen toekomst
heeft.
Om de pensioenen van de Europese
senioren te kunnen blijven
betalen, moeten migranten extra
inkomsten binnenbrengen.
En, om de alarmisten terecht te
wijzen: cijfers wijzen uit dat het
kinderaantal van vreemde gezinnen
daalt en stilaan dat van de
autochtonen benadert: in 2050
wordt dat nog amper 2 tegen 1,8.
Ook het “gevaar van de oprukkende
Islam” is volgens professor
Coolsaet overdreven. Het is
waar dat Islamieten in de hele wereld
zich uitgesloten, vernederd
en zwak voelen tegenover een dominerend
Westen. Extremisten
hebben gebruik gemaakt van de
situatie, verschraalden de islam
tot in het extreme en maakten er
een wapen van tegen de ongelijkheid.
Net als bij het scheldwoord
“Geuzen” in de zestiende eeuw,
gingen gestigmatiseerde Islamieten
zich als moslims gedragen,
ook al zetten ze vaak geen voet
meer in een moskee. En ook hier
plaatst Coolsaet een hoopvolle
kanttekening bij: het terrorisme
neemt af, er komen in verhouding
bijna geen Westerlingen om het
leven en de populariteit van de
Jihadi-terroristen daalt met elke
nieuwe aanslag die ze plegen.
De geschiedenis van de Wereld van
morgen doet niet aan doemdenken
en is een heldere samenvatting
van de toestand van de wereld,
voor wie zijn abonnement op de
krant niet heeft vernieuwd of een
paar duidingsmagazines heeft
durven overslaan.
DE GESCHIEDENIS
VAN DE WERELD VAN MORGEN
Rik Coolsaet
Uitgeverij Van Halewyck
320 blz.