10.09.2013 Views

full screen - Umicore

full screen - Umicore

full screen - Umicore

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Jaarverslag 2003<br />

Germaniumsubstraten van <strong>Umicore</strong><br />

werden gebruikt in de zonnecellen<br />

van beide robotwagentjes van de<br />

NASA op Mars


Jaarverslag 2003<br />

Inhoud<br />

Boodschap aan de aandeelhouders 02<br />

Kerncijfers 04<br />

De creatie van de nieuwe <strong>Umicore</strong> 06<br />

Nieuwe Materialen 12<br />

Edelmetaaldiensten 18<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren 22<br />

Zink 26<br />

Koper 30<br />

Corporate en Deelnemingen 34<br />

Leefmilieu, Gezondheid en Veiligheid 39<br />

Enkele termen en definities uit de industriewereld 41<br />

Relaties met de investeerders 42<br />

Financieel overzicht 46<br />

Glossarium - Financiële definities 48<br />

Jaarrekening boekjaar 2003 - Inhoud 49<br />

Verslag van de commissaris 109<br />

Corporate governance 110<br />

Raad van bestuur en directie 114<br />

Belangrijkste producten en hun toepassingen 118<br />

Dividenden & financieel kalender Achterflap


<strong>Umicore</strong> is wereldleider op het vlak<br />

van kobalt- en germaniumproducten en<br />

levert een ruim gamma speciale<br />

materialen voor geavanceerde<br />

industrieën<br />

<strong>Umicore</strong> is het grootste en meest<br />

flexibele recyclagebedrijf van<br />

edelmetaalhoudende materialen<br />

ter wereld<br />

<strong>Umicore</strong> is één van de drie grootste<br />

producenten van autokatalysatoren<br />

ter wereld en bekleedt een leiderspositie<br />

als leverancier van edelmetaalhoudende<br />

producten<br />

<strong>Umicore</strong> is ’s werelds grootste producent<br />

van speciale zinkproducten en<br />

zinkrecyclagebedrijf<br />

<strong>Umicore</strong> is een belangrijke Europese<br />

producent van koperproducten,<br />

zoals walsdraad, knuppels en walsplaten<br />

Nieuwe Materialen<br />

Edelmetaaldiensten<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren<br />

Zink<br />

Koper<br />

Germaniumsubstraten van <strong>Umicore</strong> werden<br />

gebruikt in beide robotwagentjes van de NASA<br />

op Mars, Spirit en Opportunity, als onderdeel van<br />

de zonnecellen en –panelen die door Spectrolab<br />

(een Boeing-onderneming) geleverd werden<br />

In 2003 heeft <strong>Umicore</strong> materialen op het<br />

einde van hun levensduur gerecycleerd,<br />

zoals elektronisch schroot afkomstig van<br />

de vijf werelddelen<br />

Van elke vijf nieuwe wagens die van de<br />

band rollen is er ééntje uitgerust met een<br />

<strong>Umicore</strong>-autokatalysator die het leefmilieu<br />

helpt beschermen<br />

In 2003 heeft <strong>Umicore</strong> 165.000 ton<br />

secundair zink verwerkt, d.i. 23% van<br />

haar totale bevoorrading<br />

De zuurstofvrije walsdraad Foxrod ® van<br />

<strong>Umicore</strong> wordt gebruikt in toepassingen<br />

waar de prestaties van alle onderdelen<br />

aan de hoogste vereisten moeten voldoen


Boodschap aan de aandeelhouders<br />

2003, een mijlpaal voor <strong>Umicore</strong><br />

De overname van PMG<br />

Het is niet overdreven te beweren dat 2003 voor iedereen bij De belangrijkste ontwikkeling van de voorbije twaalf maanden<br />

<strong>Umicore</strong> een bijzonder intens jaar was. Onze activiteit Nieuwe was ongetwijfeld de overname van PMG, die begin juni<br />

Materialen groeide aanzienlijk, de activiteiten edele metalen bekendgemaakt en tegen eind juli afgerond werd. Dit was een<br />

zetten sterke resultaten neer op een zeer concurrentiële markt, belangrijke stap in de versterking van de activiteit edele metalen.<br />

de zinkactiviteiten zijn doorgegaan met de ontwikkeling van producten Door deze overname werd <strong>Umicore</strong> zowel een toonaangevende<br />

met toegevoegde waarde, en er werden nieuwe kostenbesparende producent van edelmetaalhoudende producten, als één van de<br />

maatregelen getroffen voor de koper- en zinkraffinageactiviteiten wereldleiders in de sector van de autokatalysatoren.<br />

en diverse ondersteunende diensten van de Groep.<br />

De overname bracht niet alleen een serie waardevolle activiteiten<br />

Tegelijkertijd hebben we een aantal grote projecten aangepakt: mee, maar ook sterke managementteams en een uitbreiding van<br />

de afronding van de overname van PMG, de grootste die de onze geografische spreiding, met name in Noord- en Zuid-Amerika.<br />

onderneming ooit heeft ondernomen gevolgd door een doelgerichte De R&D-inspanningen van de onderneming zijn aanzienlijk versterkt<br />

integratie-inspanning; een internationale aandelenemissie; door de integratie van de brede wetenschappelijke en technologische<br />

vier nieuwe investeringen in China; de reorganisatie van de knowhow van PMG.<br />

koperactiviteiten in een zelfstandige business group en de overgang<br />

naar de IFRS-boekhoudnormen. Dit alles werd voltooid binnen een<br />

strak tijdschema en door een combinatie van professionalisme,<br />

uitstekend teamwerk en grote inzet.<br />

Bedrijfsresultaat gestegen met 50%<br />

<strong>Umicore</strong> heeft meerdere organisatorische veranderingen ondergaan<br />

als gevolg van de integratie van de vroegere PMG-activiteiten.<br />

De meeste hiervan werden op papier gezet zodra de overeenkomst<br />

was aangekondigd. Het integratieproces en de nieuwe <strong>Umicore</strong><br />

worden verder in dit verslag toegelicht.<br />

De recurrente EBIT, berekend volgens de IFRS-normen, bedroeg Investeren voor groei<br />

¤ 145,9 miljoen, of 50% meer dan in 2002. Dit cijfer bevat vijf<br />

maanden activiteit van de overgenomen PMG.<br />

Naast de overname van PMG werd veel aandacht besteed aan<br />

een aantal interne groei-initiatieven, aangevuld door diverse<br />

De verbeterde prestatie van de Groep komt na twee jaar van kleinere overnames. Sommige projecten, zoals de logings- en<br />

moeilijke economische voorwaarden waarin de onderneming electrowinninginstallatie in Hoboken en de capaciteitsuitbreiding<br />

bewezen heeft in staat te zijn haar inkomsten te beschermen en voor lithiumkobaltiet in Zuid-Korea, kwamen op kruissnelheid en<br />

haar marktaandelen te verhogen. De erkenning van deze prestatie hebben onmiddellijk bijgedragen tot de resultaten van de onderneming.<br />

en van de gunstige vooruitzichten van de Groep kwam tot uiting We versterkten onze leiderspositie voor germanium door de<br />

in de koers van het aandeel die in de loop van het jaar met overname van bepaalde activiteiten van EaglePicher Technologies.<br />

ongeveer 35% steeg en voor het vijfde achtereenvolgend jaar Hierdoor hebben we met name onze productiecapaciteiten kunnen<br />

de Belgische beursindex overtrof.<br />

verstevigen in de Verenigde Staten, de grootste markt voor<br />

elektro-optische materialen.<br />

In de loop van het jaar heeft <strong>Umicore</strong> ook verschillende<br />

nieuwe initiatieven aangekondigd in China. Deze overnames,<br />

partnerschappen en interne groeiprojecten lopen vooruit op een<br />

verdere groei van de Chinese vraag naar <strong>Umicore</strong>-producten en<br />

zijn ook tekenend voor het voornemen van de onderneming om<br />

haar productiecapaciteit in de nabijheid van haar voornaamste<br />

klanten in Azië te ontwikkelen.


Aanpassing van de structuur van de Groep Het hoofd bieden aan een zwakke dollar<br />

Parallel met de integratie van PMG heeft de onderneming ook de Een van de realiteiten waarmee vele Europese ondernemingen in 2003<br />

organisatie herzien van al haar ondersteunende functies op corporate- af te rekenen hadden, was de geleidelijke waardevermindering<br />

niveau. In dat verband zijn de verkoop- en marketingdiensten van de US-dollar tegenover de euro. Voor <strong>Umicore</strong> had dit vooral<br />

gestroomlijnd, waarbij de trading en marketing met derden werd een invloed op activiteiten waar de marges grotendeels in dollar<br />

ondergebracht in een joint venture met Arcelor, onder de naam Traxys. worden uitgedrukt en waar het een sterke Europese kostenbasis<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services zag haar taken opnieuw toegespitst heeft, zoals voor koper en zinkraffinage. <strong>Umicore</strong> is voor deze<br />

op het verstrekken van verkoop- en marketingondersteuning ontwikkeling gevrijwaard door haar indekkingsprogramma tegen<br />

aan de business units van de Groep. We hebben ook de interne muntschommelingen dat bescherming verzekerde voor 2003<br />

engineeringactiviteiten van de Groep gedecentraliseerd en afgeslankt. en ook nog doorloopt in 2004 en tot in 2005. Intussen bereidt<br />

De koperactiviteit werd zodanig georganiseerd dat ze kon functioneren <strong>Umicore</strong> zich verder voor op de eventualiteit van een aanhoudend<br />

als een zelfstandige onderneming.<br />

zwakke dollar, zowel door verdere kostenverlagingen als door<br />

aanpassing van haar prijsbeleid waar mogelijk en de verdere<br />

Nieuwe boekhoudnormen<br />

internationalisering van haar activiteiten.<br />

In de loop van het jaar heeft het financiële en boekhouddepartement<br />

van de Groep veel tijd en energie besteed om de overgang naar<br />

De historische vervuiling aanpakken<br />

de nieuwe internationale boekhoudnormen (IFRS) vlot te laten In de loop van 2003 heeft <strong>Umicore</strong> grote vooruitgang geboekt in<br />

verlopen. Hoewel de invoering van deze normen pas in 2005 de remediëring van de overblijvende problemen inzake historische<br />

verplicht wordt voor in de EU geregistreerde ondernemingen, vervuiling rond haar fabrieken. In Bulgarije voltooiden wij de<br />

waren we overtuigd van de voordelen om deze stap zo snel sanering van de aanzienlijke vervuiling overgeërfd uit vroegere<br />

mogelijk te zetten. De omschakeling heeft natuurlijk veranderingen tijden. Dit gebeurde in samenwerking met de Wereldbank en de<br />

meegebracht voor bepaalde definities, cijfers en ratio’s. Meer details Bulgaarse overheid en het heeft ons bijzonder verheugd dat wij<br />

hierover vindt u verder in dit verslag.<br />

voor onze inspanningen beloond werden met de prestigieuze prijs<br />

voor duurzame ontwikkeling. In België werkten wij nauw samen<br />

Een bredere aandeelhoudersbasis<br />

met de overheid en staan we op het punt een globaal akkoord<br />

over een actieplan te bereiken. In Frankrijk hebben wij een grondige<br />

Naast de opmerkelijke veranderingen in de activiteitenportefeuille risico-evaluatie gestart.<br />

van <strong>Umicore</strong>, werd het voorbije jaar ook gekenmerkt door een<br />

opvallende wijziging van het aandeelhoudersprofiel. In augustus<br />

verkocht <strong>Umicore</strong> één miljoen eigen aandelen voor de gedeeltelijke<br />

herfinanciering van de PMG-transactie en in oktober volgde de<br />

plaatsing door Suez van twee miljoen <strong>Umicore</strong>-aandelen. De grote<br />

en gevarieerde belangstelling van de investeerders voor deze<br />

beleggingen was zeer bemoedigend. De echte test echter kwam<br />

Voor zover het op het huidig ogenblik ingeschat kan worden, zouden<br />

de voorzieningen geboekt in de balans per 31 december 2003<br />

voldoende moeten zijn om de remediëring van de belangrijkste<br />

risico’s veroorzaakt door de historische vervuiling op een gepaste<br />

manier aan te pakken.<br />

in november met de lancering van een aandelenemissie voor Gunstige vooruitzichten<br />

2,8 miljoen nieuwe aandelen. Hoewel we ervan overtuigd waren<br />

dat er grote interesse zou zijn, waren we toch verrast door de<br />

positieve respons, wat bleek uit het feit dat de aandelen meer<br />

Dit verslag kijkt terug op een jaar dat zeer uitdagend en intens<br />

was, maar uiteindelijk ook zeer lonend voor <strong>Umicore</strong>.<br />

dan viermaal werden overschreven. Tenslotte hebben de<br />

We zijn nu een andere en sterkere onderneming, met een aantal<br />

overblijvende bezitters van de inwisselbare Suez-obligaties in de toonaangevende materiaalactiviteiten op wereldschaal. We kijken<br />

eerste maanden van 2004 hun inwisseloptie uitgeoefend. Door al ernaar uit om in 2004 op deze basis verder te bouwen en onze<br />

deze transacties heeft <strong>Umicore</strong> nu een aandeelhoudersbasis die onderneming naar een nog hoger prestatieniveau te tillen, in het<br />

veel gedifferentieerder en internationaler is. Investeerders in het<br />

VK, Frankrijk en de VS toonden een bijzonder grote belangstelling<br />

tijdens het jaar. De toename in free float leidde eveneens tot een<br />

zeer welgekomen groei in de liquiditeit van de aandelen op Euronext.<br />

voordeel van alle belanghebbende partijen.<br />

Thomas LEYSEN Karel VINCK<br />

Gedelegeerd bestuurder Voorzitter<br />

02 | 03


Kerncijfers<br />

Belgische GAAP IFRS<br />

(miljoen €) 1999 2000 2001 2002 2003<br />

Omzet 3.180,2 3.834,7 3.511,2 3.160,6 4.677,1<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 865,3 1.035,7 1.058,3 1.036,0 1.358,0<br />

Recurrente EBIT 88,4 163,4 134,1 97,5 145,9<br />

Niet-recurrente EBIT - - - -24,8 -39,4<br />

EBIT-Totaal 88,4 163,4 134,1 72,7 106,5<br />

EBITDA 207,5 307,8 276,3 223,1 277,1<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de Groep69,3 136,1 116,0 32,9 60,1<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, vóór niet-recurrente 60,2 140,0 105,2 63,4 89,6<br />

elementen, aandeel van de Groep<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, vóór niet-recurrente 69,7 152,8 117,3 69,3 97,7<br />

elementen en afschrijving van de goodwill,<br />

aandeel van de Groep<br />

Investeringen 80,4 111,0 178,1 152,7 148,3<br />

Toename/afname van de kasstromen 183,5 226,2 59,7 180,6 -527,8<br />

vóór financieringsoperaties<br />

Geconsolideerde netto financiële schulden 334,7 184,3 261,5 131,3 619,1<br />

Aangewend kapitaal (einde van de periode) 1.508,3 1.464,8 1.514,7 1.347,6 2.071,2<br />

Totaal aantal uitstaande aandelen 25.617.515 25.617.515 22.600.000 22.600.000 25.420.175<br />

(einde van de periode)<br />

Gemiddeld aantal aandelen n/a n/a n/a 22.600.000 22.865.537<br />

– winst per aandeel – basisberekening<br />

Personeelsbestand per 31/12 8.065 7.892 8.237 8.338 11.470<br />

Afgekondigde winst per aandeel 2,70 5,31 5,13 1,45 2,63<br />

(¤ per aandeel) - basisberekening<br />

Afgekondigde winst per aandeel - - - 1,45 2,62<br />

(¤ per aandeel) - na verwateringseffect<br />

Aangepaste winst per aandeel 2,72 5,96 5,19 3,07 4,27<br />

(¤ per aandeel) - basisberekening (1)<br />

Aangepaste winst per aandeel - - - 3,07 4,25<br />

(¤ per aandeel) - na verwateringseffect<br />

Nettoschuld/Nettoschuld + Eigen vermogen 24% 14% 19% 11% 34%<br />

(einde van de periode)<br />

Rendement op aangewend kapitaal (ROCE) 6,0% 11,7% 9,5% 6,5% 8,3%<br />

(1) In de periode 1999-2001 werd de “Aangepaste winst per aandeel” gerapporteerd als<br />

“Aangepaste winst per aandeel vóór waardeverminderingen van voorraden en afschrijving van de goodwill”.<br />

Bijdrage tot recurrente EBIT<br />

Nieuwe Materialen 22%<br />

Synthetisch Diamant 7%<br />

Koper 1%<br />

Edelmetaaldiensten 27%<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren 26%<br />

Zink 17%<br />

(1)<br />

Corporate en Deelnemingen niet inbegrepen;<br />

de voormalige activiteiten van PMG enkel<br />

voor de laatste vijf maanden<br />

(1)


Bijdrage tot recurrente EBIT (1)<br />

Belgische GAAP IFRS<br />

(miljoen €) 1999 2000 2001 2002 2002 2003<br />

Nieuwe Materialen 11,0 25,4 31,5 20,9 17,6 37,3<br />

Synthetisch diamant 11,6 8,0 5,4 10,1 13,8 12,8<br />

Koper 1,7 25,0 13,0 9,7 8,7 0,9<br />

Edelmetaaldiensten -1,5 30,6 50,3 52,5 53,2 45,7<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren (2)<br />

- - - - - 42,9<br />

Zink 84,0 85,8 50,7 16,5 17,8 28,4<br />

Corporate en Deelnemingen -18,4 -11,4 -16,8 -16,9 -13,6 -22,0<br />

EBIT-totaal 88,4 163,4 134,1 92,8 97,5 145,9<br />

Met inbegrip van aandeel van de Groep<br />

in het bedrijfsresultaat van geassocieerde<br />

ondernemingen 15,8 13,5 13,0 15,1 13,0 18,0<br />

(1)<br />

Nieuwe EBIT-definitie toepasselijk sinds 1999 - Zie Glossarium - financiële definities<br />

(2)<br />

Enkel voor de laatste vijf maanden van 2003 (behalve Thin Film Products voor het hele boekjaar)<br />

Koers van het <strong>Umicore</strong>-aandeel<br />

EUR Bel 20<br />

55<br />

45<br />

35<br />

25<br />

J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J F<br />

2002 2003 2004<br />

Koers op de Beurs van Brussel (weekgemiddelden)<br />

Bel 20-index (weekgemiddelden)<br />

3000<br />

2500<br />

2000<br />

1500<br />

04 | 05


De creatie van de nieuwe <strong>Umicore</strong><br />

Een jaar van grote veranderingen<br />

2003 bracht een aanzienlijke verandering mee in de omvang en de<br />

structuur van de <strong>Umicore</strong> Groep. Eerst en vooral was er de overname<br />

van PMG die de Groep een volledig nieuwe dimensie gaf. Tegelijkertijd<br />

bereidde <strong>Umicore</strong> de afsplitsing voor van de koperactiviteit zodat deze<br />

kon functioneren als een zelfstandige onderneming die eventueel<br />

een nieuw partnerschap kon aangaan. In de verkoop- en marketingdiensten<br />

werd de trading met derden en de agentschapsactiviteit<br />

overgebracht naar een nieuwe joint venture, Traxys genaamd. Ten<br />

slotte heeft <strong>Umicore</strong> al haar corporate- en ondersteuningsfuncties<br />

herzien met het oog op een maximale rentabiliteit en aanpassing<br />

aan de nieuwe algemene structuur van de Groep. Dit leidde onder<br />

meer tot de volledige decentralisering van de engineeringfunctie.<br />

Het nieuw organisatieschema toont de manier waarop de vroegere<br />

PMG-activiteiten en <strong>Umicore</strong> harmonisch zijn samengevoegd binnen<br />

de rapporteerstructuren van de nieuwe <strong>Umicore</strong>.<br />

Samenwerken voor een vlotte integratie<br />

Begin juli werd een integratiecomité opgericht om het integratieproces<br />

te begeleiden. Speciale projectgroepen werden in het leven geroepen<br />

om te werken aan alle belangrijke integratieaspecten, gaande van<br />

de harmonisatie van de boekhouding en de rapporteersystemen<br />

tot het op elkaar afstemmen van de informatica-infrastructuur.<br />

Hoewel er operationele en culturele verschillen bestonden tussen<br />

de oude <strong>Umicore</strong> en PMG, werd het snel duidelijk dat die verschillen<br />

niet opwogen tegen de vele punten van overeenstemming in<br />

aanpak en werkmethodes. Tegen het einde van het jaar waren<br />

Het samenbrengen van twee succesvolle organisaties<br />

de meeste projecten voltooid zoals verwacht.<br />

De relatieve groottes en respectieve sterktes van <strong>Umicore</strong> en PMG<br />

deden <strong>Umicore</strong> de integratie aanpakken als het samenbrengen van<br />

De eerste vruchten<br />

twee succesvolle organisaties, eerder dan als een loutere overname.<br />

Er werd een vastberaden inspanning geleverd om de beste praktijken Het hoofddoel in deze fase was ervoor te zorgen dat de operationele<br />

in een aantal domeinen te behouden en waar mogelijk de voordelen van de fusie zo snel mogelijk zichtbaar zouden worden.<br />

gedecentraliseerde besluitvorming te versterken. Tijdens de periode De vereiste om de behoefte aan bedrijfskapitaal met ongeveer<br />

waarin de overname werd afgerond, werd ruime aandacht besteed ¤ 80 miljoen te verminderen werd gerealiseerd tegen het einde van<br />

aan de voorbereiding van het integratieproces. Hierdoor was <strong>Umicore</strong> het jaar, wat overeenstemt met meer dan 10% van de aankoopprijs<br />

in staat om leden van de hogere directie hun rol binnen de nieuwe voor de PMG-activa. Een andere prioriteit was de integratie van de<br />

organisatie mee te delen op de dag dat de transactie werd voltooid. metaalbeheerdiensten en de vorm te bepalen van het gecombineerde<br />

De twee hoogste directieleden in rang bij PMG – Martin Hess en verkoop- en marketingnetwerk. Dit werd reeds in de eerste<br />

Pascal Reymondet – namen functies op in het Directieomité van maanden na het sluiten van de transactie tot stand gebracht.<br />

<strong>Umicore</strong>.<br />

><br />

><br />

><br />

Nieuwe<br />

Materialen<br />

Engineered<br />

Metal Powders<br />

Specialty<br />

Oxides &<br />

Chemicals<br />

Electro-Optic<br />

Materials<br />

*Een zelfstandige business group<br />

Edelmetaaldiensten<br />

><br />

><br />

Precious Metals<br />

Refining<br />

Precious Metals<br />

Management<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren<br />

><br />

><br />

><br />

><br />

><br />

Automotive<br />

Catalysts<br />

Technical<br />

Materials<br />

Jewellery<br />

and Electroplating<br />

Precious Metals<br />

Chemistry<br />

Thin Film<br />

Products<br />

<strong>Umicore</strong><br />

><br />

><br />

><br />

><br />

Zink Koper*<br />

Building<br />

Products<br />

Zinc Alloys &<br />

Chemicals<br />

Zinc<br />

Smelting<br />

Padaeng 47%<br />

><br />

><br />

><br />

><br />

Corporate &<br />

Investeringen<br />

Vroegere <strong>Umicore</strong>-activiteiten<br />

Voorheen onderdeel van PMG<br />

Fusie van PMG en <strong>Umicore</strong><br />

Corporate & ondersteunende<br />

diensten<br />

Onderzoek<br />

Ontwikkeling<br />

& Innovatie<br />

(Brandstofcellen<br />

inbegrepen)<br />

Traxys<br />

Overige<br />

deelnemingen


De meest uitdagende taak echter was de herconfiguratie van de<br />

raffinageactiviteit voor edele metalen die grote overlappingen vertoonde<br />

tussen de bedrijfssites van Hoboken en Hanau. De nieuwe structuur<br />

van de gecombineerde raffinageactiviteit werd tegen het einde van<br />

het jaar vastgelegd. Hoewel hierdoor in Hanau 30 banen verloren<br />

gingen, biedt de nieuwe configuratie betere ontwikkelingsperspectieven<br />

voor de toekomst en zal <strong>Umicore</strong> kunnen bouwen op de respectieve<br />

sterke punten van beide vestigingen.<br />

Geografische spreiding van het<br />

personeel per business group<br />

Nieuwe Materialen 12%<br />

Edelmetaaldiensten 10%<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren 28%<br />

Zink 25%<br />

Koper 15%<br />

Corporate en Deelnemingen 10%<br />

Geografische spreiding<br />

van het <strong>Umicore</strong>-personeel<br />

(Geassocieerde ondernemingen<br />

inbegrepen)<br />

België 28%<br />

Frankrijk 10%<br />

Duitsland 12%<br />

Overige landen Europa 17%<br />

Noord-Amerika 4%<br />

Latijns-Amerika 7%<br />

Azië (overige) 9%<br />

China 7%<br />

Zuid-Afrika 6%<br />

van de raffinage-installaties in Auby (Frankrijk) en Balen (België).<br />

Omdat de onderneming evenwichtige oplossingen wil vinden voor<br />

alle kwesties die samenhangen met de herstructurering en de<br />

personeelsafslanking, zijn al deze veranderingen bekendgemaakt<br />

na een proces van dialoog en onderhandeling met de respectieve<br />

afgevaardigden van de werknemers.<br />

Een bredere R&D-portefeuille<br />

Een nieuwe configuratie voor human resources<br />

De nieuwe <strong>Umicore</strong> heeft nu 11.470 werknemers in integraal<br />

geconsolideerde en ongeveer 3.618 in geassocieerde ondernemingen<br />

De integratie van PMG betekende ook een aanzienlijke versterking en joint ventures. De onderneming heeft een nog internationaler<br />

voor de onderzoeks- en ontwikkelingsorganisatie van de Groep. profiel gekregen. <strong>Umicore</strong> heeft haar aanwezigheid op het gebied<br />

<strong>Umicore</strong> beschikt nu over een R&D-team van meer dan 500 personen. van productie-installaties en personeel aanzienlijk versterkt in Duitsland,<br />

Een gecentraliseerde afdeling Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie, Latijns-Amerika en Noord-Amerika.<br />

gevestigd in Olen (België), beheert een uitgebreide portefeuille<br />

van onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten op groepsniveau en<br />

in ondersteuning van talrijke business units. Deze gecentraliseerde<br />

afdeling bevat ook een Venture Unit, die als kweekkamer fungeert<br />

voor beloftevolle nieuwe initiatieven, en een innovatieprogramma,<br />

Umagine, dat tot doel heeft innoverende producten of processen<br />

en bedrijfsoplossingen binnen de onderneming te ontwikkelen.<br />

In september 2003 werd een nieuwe Human Resources<br />

Management (HRM) organisatie opgericht in overeenstemming<br />

met de operationele en culturele behoeften van de nieuwe Groep.<br />

De algemene HR-structuur omspant 35 landen en 105 verschillende<br />

locaties. Dit wettigde een meer gedecentraliseerde organisatie<br />

dan in het verleden. De verantwoordelijkheden berusten nu<br />

grotendeels bij de HR-afdelingen op nationaal en regionaal niveau,<br />

Hoewel de centrale R&D-afdeling actief is op het niveau van de terwijl de corporate HR instaat voor de formulering van het algemene<br />

business groups waar dit gevraagd wordt, leveren de business units<br />

zelf ook aanzienlijke onderzoeks- en ontwikkelingsdiensten. Dit is<br />

beleid, managementontwikkeling en HR-netwerking.<br />

met name het geval voor de autokatalysatoren waar samen met<br />

klanten verregaande ontwikkelingen en tests worden uitgevoerd<br />

om een optimale productspecificatie te garanderen in een sector<br />

die gedreven wordt door alsmaar nieuwe en strengere normen<br />

voor uitlaatgassen van auto’s.<br />

De totale R&D-uitgaven van de <strong>Umicore</strong>-Groep op jaarbasis zijn<br />

gepland om te stijgen van ¤ 30 miljoen vóór de overname tot<br />

ongeveer ¤ 75 miljoen erna.<br />

Een sterke inzet<br />

Verandering kan vaak een moeilijk proces blijken, vooral voor<br />

diegenen die rechtstreeks betrokken zijn bij verlies van banen en<br />

herstructureringsmaatregelen. De veranderingen die echter in de<br />

loop van 2003 bij <strong>Umicore</strong> zijn doorgevoerd, hebben in hoge mate<br />

kunnen rekenen op de steun van de mensen binnen de Groep.<br />

Het herconfiguratieproces tijdens de laatste zes maanden van het<br />

jaar ging gepaard met krappe termijnen en een hoge werklast voor<br />

velen binnen de nieuwe Groep. Dat de onderneming er reeds in<br />

Nadruk op concurrentievermogen<br />

slaagde de meeste van haar integratiedoelen te verwezenlijken<br />

Om de kostenstructuur van haar smelt- en raffinageactiviteiten<br />

concurrentieel te houden, werd in de loop van 2003 een aantal<br />

herstructureringsmaatregelen aangekondigd. Het personeelsbestand<br />

in Olen wordt afgeslankt met 127 voltijdequivalenten. Tegelijk worden<br />

de koperactiviteiten afgesplitst in een aparte onderneming. Dit is<br />

hoofdzakelijk het gevolg van de stroomlijning van de centrale<br />

tegen het jaareinde, was het resultaat van uitstekend teamwerk<br />

en ongebreidelde inzet van een groot aantal teams. Vele van deze<br />

teams bestonden uit mensen die aanvankelijk vreemden voor<br />

elkaar waren. Hieruit blijkt dat duidelijke doelstellingen, gekoppeld<br />

aan eerlijke communicatie, geholpen heeft om alle culturele barrières<br />

te slopen en de twee organisaties nader tot elkaar te brengen.<br />

ondersteuningsfuncties. De centrale engineeringafdeling van <strong>Umicore</strong> <strong>Umicore</strong> is over de voorbije twaalf maanden sterk veranderd met<br />

werd eveneens opgeheven, wat leidde tot de sluiting van het kantoor een veel groter productaanbod, een bredere geografische spreiding<br />

in Louvain-la-Neuve.<br />

en een personeelsbestand dat niet alleen in aantal is toegenomen<br />

Begin 2004 werd ook een plan ontvouwd om de kostenstructuur van<br />

de zinkraffinageactiviteiten te verbeteren. Het programma moet<br />

kostenbesparingen mogelijk maken van ongeveer ¤ 14 miljoen<br />

tegen 2006 en zal een personeelsvermindering meebrengen van<br />

zo’n 136 personen – in de eerste plaats in de ondersteuningsfuncties<br />

maar ook in de diversiteit van kennis, achtergronden en nationaliteiten.<br />

Op grond hiervan kijkt de nieuwe <strong>Umicore</strong> het jaar 2004 met<br />

vertrouwen tegemoet, gedragen door een sterke inzet en een<br />

gevoel van gemeenschappelijke identiteit en doelstellingen.<br />

06 | 07


Het integratieproces is onderweg sinds halfweg 2003. Het is een proces dat<br />

<strong>Umicore</strong> grondig veranderd heeft en waarbij tal van teams waren betrokken<br />

die uiteenlopende problemen hebben aangepakt in vestigingen gespreid van<br />

Burlington in Canada tot Peking in China. Verschillende mensen die hebben<br />

meegewerkt aan de integratie geven hieronder hun indrukken over het<br />

verloop van het proces en wat het betekend heeft voor hen, hun activiteit<br />

en hun werkomgeving.<br />

William STARON,<br />

Senior Vice President Automotive Catalysts North America<br />

Wat waren vanuit uw perceptie de voordelen om<br />

toe te treden tot <strong>Umicore</strong>?<br />

Het is duidelijk dat <strong>Umicore</strong> door haar financiële sterkte<br />

onmiddellijke waarde gecreëerd heeft door onze groei-initiatieven<br />

te ondersteunen en ook dat het een organisatie is die grondig<br />

vertrouwd is met edele metalen. Onze uitdaging zal erin bestaan<br />

om van onze leiderspositie in de recyclage van edele metalen<br />

een opportuniteit te maken voor de verdere ontwikkeling van<br />

het “gesloten kringloop”-model voor versleten autokatalysatoren<br />

in Noord-Amerika.<br />

Heeft het integratieproces grote veranderingen<br />

meegebracht voor de activiteit van Automotive<br />

Catalysts, specifiek in Noord-Amerika?<br />

Een goede teamgeest en een sterke business unit-identiteit<br />

hebben Automotive Catalysts geholpen om zich tijdens de recente<br />

veranderingen te blijven concentreren op zijn klanten en markten.<br />

De <strong>Umicore</strong>-filosofie van autonome business units die werken<br />

binnen een gedecentraliseerde structuur heeft het integratieproces<br />

transparant gemaakt.<br />

Hoe vindt u dat de verschillende managementteams<br />

in het nieuwe <strong>Umicore</strong> samenwerken?<br />

Twee vroegere directieleden van PMG vertegenwoordigen hun<br />

activiteiten in het directiecomité. Ze hebben dezelfde mogelijkheden<br />

om deel te nemen aan alle ondernemingszaken en zijn actief<br />

betrokken geworden bij het integratieproces en de ontwikkeling<br />

van de beleidslijnen en procedures op groepsniveau. Daarenboven<br />

is het management in Noord-Amerika actief geweest via bezoeken<br />

aan vestigingen en klanten. Persoonlijk geloof ik dat de teams<br />

een uitstekende start hebben genomen en daardoor nog grotere<br />

verwachtingen hebben gewekt voor de toekomst.<br />

Wat zijn de specifieke kansen voor de<br />

autokatalysatormarkt in de komende jaren en hoe<br />

is <strong>Umicore</strong> geplaatst om daarvan te profiteren?<br />

We zullen natuurlijk waarde blijven creëren voor onze klanten door<br />

de toepassing van onze katalysatortechnologie bij het ontwikkelen<br />

van de efficiëntste oplossing voor motoruitlaatgassen tegen de<br />

laagste kostprijs. We zijn ook actief geworden op de markt van<br />

zware dieselmotoren en zullen onze positie hier verder versterken.<br />

Tegelijkertijd zijn we onze middelen op een strategische manier aan<br />

het ontplooien om onze producten over de hele wereld te leveren,<br />

vanuit onze doelstelling om de wereldmarktleider in deze sector te<br />

worden. De steun van <strong>Umicore</strong> om deze doelstelling te realiseren<br />

blijkt onder meer uit de capaciteitsuitbreiding van de fabriek in Burlington,<br />

de investering in een nieuw technisch centrum in Duitsland en de<br />

recent aangekondigde uitbreiding van Automotive Catalysts in China.


Sigurd ADLER,<br />

Vice President & General Manager Refining Services (Hanau)*.<br />

Francis VANBELLEN,<br />

Site Manager Precious Metals Services, Hoboken.<br />

Wat zijn/waren de voornaamste uitdagingen<br />

voor de integratie van de raffinageactiviteiten<br />

in Hoboken & Hanau?<br />

Francis Vanbellen: De raffinage in Hoboken is volledig<br />

geautomatiseerd en gebruikt innoverende en geavanceerde processen<br />

en recyclagetechnologieën. De raffinage in Hanau is afgestemd op<br />

de bevoorrading van de “stroomafwaartse” productactiviteiten en<br />

op ontwikkelingsinitiatieven. Het resultaat van ons integratieproject<br />

moet in deze context worden geëvalueerd. Hoboken zal de meeste<br />

raffinageactiviteiten van Hanau overnemen, terwijl Hanau zich verder<br />

zal toeleggen op edelmetaalverbindingen.<br />

Vanuit menselijk oogpunt was de voornaamste uitdaging om een<br />

evenwicht te vinden tussen de bedrijfsaspecten en de menselijke<br />

en culturele factoren en te proberen het beste van deze twee werelden<br />

met elkaar te verzoenen. Dit in aanmerking genomen denk ik dat<br />

het integratieteam deze kwesties goed heeft aangepakt en zich<br />

volledig toegespitst heeft op de toekomst van de nieuwe <strong>Umicore</strong>.<br />

Waren er ook onmiddellijke voordelen?<br />

Francis Vanbellen: Jazeker. Ik denk daarbij vooral aan de verwerking<br />

van nevenproducten van Hanau in Hoboken. De smeltinstallatie in<br />

Hoboken werkt volgens een unieke technologie en kan daardoor<br />

bijna alle soorten materialen verwerken. Andere directe voordelen<br />

betroffen het leerproces dat tijdens de integratie op gang werd<br />

gebracht. Beide raffinaderijen hebben unieke raffinageprocessen van<br />

wereldniveau ontwikkeld. Hoboken en Hanau hebben al sommige<br />

van deze wederzijdse ervaringen toegepast in hun eigen omgeving.<br />

De integratie van de metaalbeheerdiensten is waarschijnlijk sneller<br />

gegaan dan de andere aspecten en de voordelen van dit proces<br />

zijn het eerst gerealiseerd.<br />

Wat was de rol van de ondernemingsraad van<br />

Hanau in het herstructureringsproces?<br />

Sigurd Adler: De ondernemingsraad heeft een cruciale rol gespeeld<br />

in de herstructurering van de fabriek van Hanau. De ondernemingsraad<br />

vertegenwoordigt de belangen van de werknemers, maar moest<br />

bij zijn overwegingen en beslissingen ook rekening houden met<br />

de belangen van de onderneming.<br />

Het project is met succes voltooid door het open, eerlijke en collectieve<br />

werk, vooral tijdens de moeilijkere fases van het proces. Het personeel<br />

dat door de herstructurering getroffen werd stond onmiskenbaar<br />

op de voorgrond in de discussies, samen met de huidige en<br />

toekomstige perspectieven voor de vestiging van Hanau in het<br />

algemeen en de raffinageactiviteiten in het bijzonder.<br />

* Thans belast met Production & Technology, Automotive Catalysts.<br />

Een essentieel onderdeel van het sociale compensatieplan was de<br />

oprichting van een tewerkstellingscel. Deze cel biedt de mensen<br />

die door het plan getroffen zijn, de best mogelijke kansen om een<br />

nieuwe job te vinden in de streek van Hanau, een arbeidsmarkt<br />

die momenteel uiterst moeilijk is. Ik denk dat we hier een voorbeeld<br />

gezien hebben waarbij de ondernemingsraad en de directie van<br />

<strong>Umicore</strong> op een zeer professionele manier hebben samengewerkt<br />

om een oplossing te vinden voor een moeilijk maar noodzakelijk<br />

onderdeel van het integratieproces.<br />

Op welke manier heeft de integratie de markt<br />

van <strong>Umicore</strong> voor de raffinage en recyclage van<br />

edele metalen beïnvloed?<br />

Francis Vanbellen: Onze markten waren redelijk complementair en<br />

<strong>Umicore</strong> kan nu een bredere dienstverlening aanbieden aan een<br />

bredere klantenbasis. We bieden nu een complete service aan een<br />

uitgebreide markt en zijn in staat om vrijwel elk verzoek te behandelen<br />

op het gebied van recyclage en raffinage van edele metalen en<br />

productontwikkeling. Een goed voorbeeld is de sector van de<br />

autokatalysatoren. De nieuwe <strong>Umicore</strong> heeft meer inzamelingsen<br />

voorverwerkingspunten, meer raffinagecapaciteit en beheert<br />

een geconsolideerd ontwikkelingsproces voor autokatalysatoren.<br />

Sigurd Adler: In geografische termen is een van de grote verschillen<br />

dat <strong>Umicore</strong> nu veel beter vertegenwoordigd is in regio’s zoals<br />

Azië en Zuid-Amerika. Dit is een aanvulling bij onze bestaande<br />

sterke positie op de Europese markt.<br />

Wat is de volgende stap voor Edelmetaaldiensten?<br />

Francis Vanbellen: We zullen onze strategische klemtoon op de<br />

complexe recyclage van edele metalen voortzetten ondersteund<br />

door een uitgebreid dienstenpakket voor metaalbeheer. Het<br />

integratieproces heeft een uniek platform voortgebracht voor<br />

productontwikkeling, geruggensteund door een van de best<br />

uitgeruste en meest flexibele raffinaderijen voor edele metalen in<br />

de wereld. Dit zou ons nieuwe mogelijkheden moeten opleveren.<br />

08 | 09


Teresa CHIN,<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services on Hong Kong<br />

Hoe verliep de integratie van UMS in China?<br />

De verhuis van het verkoopteam van PMG in Beijing en Shanghai<br />

naar de kantoren van UMS is voltooid in februari 2004. In Hong Kong<br />

is het integratieproces van ons kantoor nog aan de gang, maar we<br />

zijn tevreden over de vooruitgang en zeer gelukkig om de nieuwe<br />

UMS-collega’s er als teamgenoten bij te hebben.<br />

Op welke manier is het productgamma voor China<br />

toegenomen?<br />

Nu de teams samengesmolten zijn, kunnen we een veel breder<br />

productgamma aanbieden. Het PMG-team verkocht technische<br />

edelmetaalproducten zoals juweellegeringen, chemicaliën voor<br />

electroplating, soldeerlegeringen, elektrische contactlegeringen,<br />

Ralf DRIESELMANN,<br />

Senior Vice-President Precious Metals Management<br />

Wat heeft PMG op het gebied van<br />

metaalbeheerexpertise bijgebracht voor <strong>Umicore</strong>?<br />

PMG was actief in de productie en de raffinage van edele metalen.<br />

Dat vereiste een metaalbeheerexpertise om zeer uiteenlopende<br />

uitdagingen aan te kunnen. Zowel de interne als externe klanten<br />

voor edelmetaalproducten hadden andere indekkingsbehoeften dan<br />

raffinageklanten. Wij waren in staat om onze klanten informatie te<br />

bezorgen over de evolutie van de markt op korte en middellange<br />

termijn en hen te adviseren over andere kwesties betreffende<br />

edelmetaalbeheer. De metaalbeheerfunctie van PMG heeft deze<br />

service gedurende vele tientallen jaren vervuld en deze sterkte<br />

toegevoegd aan de eigen ervaring van <strong>Umicore</strong> op dit terrein.<br />

Violetta KASABONEVA,<br />

Group Accounting Integration Manager<br />

Wat is Project Sunrise?<br />

Project Sunrise was de naam voor de integratie van de boekhoudregels<br />

van <strong>Umicore</strong> om de hele Groep in overeenstemming te brengen met<br />

de IFRS (International Financial Reporting Standards). De eindtermijn<br />

was ambitieus maar het enthousiasme en de toewijding van het<br />

centrale team en van al onze collega’s in het boekhoud- en<br />

controlenetwerk over de hele wereld hebben van dit project<br />

een succes gemaakt.<br />

Wat waren de moeilijkheden om de twee boekhouden<br />

rapporteersystemen op één lijn te brengen?<br />

De tijd was het grootste probleem. Elke dag telde en elke week<br />

was cruciaal. Er was letterlijk geen ruimte voor mislukkingen.<br />

Voeg daarbij de uitdagingen van een echt wereldomspannend<br />

initiatief – verschillende landen, culturen, business units


elektronische verpakkingsmaterialen, edelmetaalverbindingen en<br />

autokatalysatoren. Deze producten worden nu verkocht samen met<br />

het gamma geavanceerde basismetaalmaterialen dat voorheen door<br />

UMS op de markt werd gebracht zoals kobaltverbindingen en fijne<br />

zinkpoeders. Onze collectieve aanwezigheid is nu nog groter geworden.<br />

Wat zijn de vooruitzichten voor het nieuwe <strong>Umicore</strong><br />

in China?<br />

China is onmiskenbaar een van de topprioriteiten voor <strong>Umicore</strong>. Er zijn<br />

niet alleen reusachtige mogelijkheden voor autokatalysatoren en<br />

andere producten op basis van edele metalen, maar ook op andere<br />

terreinen waar <strong>Umicore</strong> de voorbije jaren actief is geworden. De<br />

verankering die we op deze reusachtige markt verworven hebben<br />

dankzij de goed ingeburgerde <strong>Umicore</strong>-vestigingen op verschillende<br />

plaatsen zal ons helpen ons sneller en verder te ontwikkelen door<br />

deze ervaring en de bestaande structuur te delen. Het is een<br />

opwindende uitdaging voor ons bij UMS om de groei van verschillende<br />

Welke zijn de voornaamste risico’s die <strong>Umicore</strong> loopt<br />

als gevolg van de tradingactiviteiten in edele metalen?<br />

<strong>Umicore</strong> loopt geen grote risico’s door haar tradingactiviteiten in<br />

edele metalen. Een van onze belangrijkste taken is het risico van<br />

prijsschommelingen weg te nemen en te beheersen voor de andere<br />

business units. Fundamenteel vrijwaren we <strong>Umicore</strong> voor het<br />

nemen van ongewenste risico’s. In onze eigen tradingactiviteiten<br />

wordt een aantal strikte tradinglimieten toegepast en bewaakt<br />

door een onafhankelijke controledienst. Deze limieten beschermen<br />

ons door onze open posities te beperken tot bepaalde verlieslimieten.<br />

Deze limieten dwingen ons een positie te sluiten als een<br />

waardering tegen marktwaarde een bepaalde dollarwaarde<br />

bereikt of overschrijdt.<br />

en tijdzones – en je krijgt een indruk van de omvang van<br />

het project.<br />

De interessantste maar ook meest uitdagende taak was echter<br />

om de verschillende ondernemingsculturen gekenmerkt door een<br />

ongelooflijke variatie van talen en mentaliteiten op één noemer<br />

te brengen. We waren aangenaam verrast dat we vaak dezelfde<br />

boekhoudtaal spraken. We ontdekten dat we dezelfde concepten<br />

hadden om boekhoudproblemen aan te pakken die specifiek waren<br />

voor onze sector. Je kunt de verschillen beklemtonen, maar ik denk<br />

dat het beter is naar de punten van overeenstemming te kijken.<br />

Dat was in het voordeel van iedereen.<br />

Wat betekende de invoering van IFRS voor het<br />

financiële departement van <strong>Umicore</strong>?<br />

Meer werk: gewoon raken aan een ander boekhoudkundig referentiekader,<br />

onze kennis doorgeven aan het boekhoudnetwerk, mensen laten<br />

participeren en hen overtuigen dat de invoering van IFRS niet alleen<br />

een technische boekhoudkwestie was maar ook een vooral een<br />

culturele verandering. Het was in alle opzichten een zware opdracht<br />

business units op de snelst groeiende markt ter wereld te ondersteunen.<br />

Met deze operatie anticipeert het UMS-marketingteam in de regio<br />

Greater China op de toegenomen verantwoordelijkheden voor de<br />

komende jaren.<br />

Beijing bereidt zich voor op de Olympische Spelen<br />

van 2008 – zal dit enige invloed hebben op de vraag<br />

naar <strong>Umicore</strong>-producten?<br />

Ongetwijfeld. De diverse bouw-, communicatie- en infrastructuurprojecten<br />

zullen het potentieel voor de <strong>Umicore</strong>-materialen alleen maar vergroten.<br />

De verwachte consumentenvraag van de lokale bevolking en toeristen<br />

zal ook extra mogelijkheden creëren, vooral in productsegmenten<br />

zoals juwelenfabricage en telecommunicatie. De Chinese regering<br />

is ook bezig met de invoering van nieuwe milieunormen. Dat is<br />

goed nieuws voor de verkoop van autokatalysatoren van <strong>Umicore</strong><br />

die de schadelijke uitstoot van uitlaatgassen beperken en bijdragen<br />

tot een schonere lucht voor iedereen.<br />

Waar is het gecombineerde metaalbeheer<br />

gevestigd?<br />

Wij zijn gevestigd in Hanau in Duitsland en in South Plainfield,<br />

in New Jersey, VS. Op deze twee plaatsen hebben we traders die<br />

instaan voor heel ons dienstenpakket. In alle andere vestigingen<br />

die edele metalen verwerken, beheerst een metaaldesk die gewoonlijk<br />

rapporteert aan het financieel departement, de prijsrisico’s van<br />

de business units in die vestiging. Vanuit Hanau en South Plainfield<br />

stellen we onze diensten ter beschikking van andere units en verkopen<br />

we ook aan derden. Op het vlak van integratie is er een project<br />

opgezet om de metaalbeheeractiviteiten van Hoboken te integreren<br />

in die van Hanau. Dit project is zeer vlot verlopen aangezien we<br />

velen van onze nieuwe collega’s kenden omdat we vroeger al zaken<br />

met hen hebben gedaan!<br />

die boven op het dagelijkse financiële werk en de verschillende<br />

verbeteringsprojecten kwam. Maar het was de moeite waard om het<br />

te doen en we zijn veel vroeger klaar dan de EU-eindtermijn van 2005.<br />

Wat zijn de voordelen van IFRS?<br />

We voelden reeds de voordelen tijdens het integratieproces. Het was<br />

gemakkelijker om de financiële staten te verzamelen volgens<br />

gemeenschappelijk gekende normen. Het blijvende voordeel op<br />

lange termijn is dat de financiële staten van de onderneming<br />

gepresenteerd worden volgens een aantal internationaal aanvaarde<br />

boekhoudnormen die de ondernemingsinformatie transparant,<br />

duidelijk, geloofwaardig en internationaal vergelijkbaar maken.<br />

Wat hebt u geleerd van uw nieuwe collega’s van PMG?<br />

Ze waren van bij het begin geëngageerd en gaven goede opbouwende<br />

kritiek waar nodig. Ik vond dat ze een goede mix van kwaliteiten<br />

bezaten die je nodig hebt in deze job – analytisch en systematisch<br />

denken maar ook een open geest en een flinke dosis enthousiasme.<br />

10 | 11


1| Germanium is doorzichtig<br />

voor infrarood-stralingen.<br />

Voortbouwend op deze<br />

eigenschap biedt <strong>Umicore</strong><br />

germaniumlenzen aan voor<br />

infrarood-visiesystemen in<br />

toepassingen als nachtvisie,<br />

brandbestrijding en beveiliging.<br />

Nieuwe Materialen<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

EBIT – Recurrent 11,1 25,4 31,5 17,6 37,3<br />

EBIT – Niet-recurrent n/a n/a n/a -3,8 -2,7<br />

EBIT - Totaal 11,1 25,4 31,5 13,7 34,7<br />

EBITDA 28,1 46,7 56,8 39,4 53,6<br />

Omzet 358,3 434,5 364,8 354,1 354,9<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 158,4 202,0 216,0 213,2 221,2<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 212,2 226,9 232,6 239,5 203,0<br />

Recurrente ROCE 4,4% 10,0% 13,8% 7,1% 18,1%<br />

Investeringen 11,4 27,0 33,9 18,8 17,9<br />

Personeelsbestand 965 1.034 1.100 1.383 1.337<br />

De recurrente EBIT is meer dan verdubbeld in 2003 tot ¤ 37,3 miljoen. Deze verbetering is<br />

voornamelijk toe te wijzen aan de kobaltactiviteiten. Het rendement op aangewend kapitaal<br />

bedroeg 18%. De niet-recurrente EBIT was negatief ten belope van ¤ 2,7 miljoen, een<br />

bedrag dat zowel de waardeverminderingen met betrekking tot de sluiting van de fabriek<br />

voor nikkelhydroxide in Canada, een afschrijving van goodwill en een terugneming van<br />

waardeverminderingen op kobaltvoorraden omvat.<br />

Synthetisch Diamant<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Bijdrage tot <strong>Umicore</strong> EBIT<br />

Recurrent 11,6 8,0 5,4 13,8 12,8<br />

Niet-recurrent n/a n/a n/a - -11,1<br />

Total 11,6 8,0 5,4 13,8 1,7<br />

De bijdrage van de Megapode-activiteiten op het vlak van synthetisch diamant aan de recurrente<br />

EBIT daalde met 7% tot ¤ 12,8 miljoen. De nettobijdrage van deze activiteiten werd negatief<br />

beïnvloed door niet-recurrente kosten van ¤ 11,1 miljoen voor pensioenaanpassingen en<br />

herstructureringskosten.<br />

12 | 13


Omzet per Business Line<br />

Speciale poeders 33%<br />

Herlaadbare batterijen 34%<br />

Primaire batterijen 16%<br />

Keramiek en scheikundige<br />

producten 17%<br />

Profiel<br />

De business group Nieuwe Materialen produceert hoogzuivere metalen, legeringen,<br />

verbindingen en speciale producten voor een breed gamma toepassingen en is wereldleider<br />

op het gebied van fijne kobaltpoeders en kobaltverbindingen en germaniumproducten.<br />

Nieuwe materialen levert aan een brede waaier van marktsectoren, van meer traditionele<br />

sectoren – zoals hardmetaalwerktuigen – tot de meest geavanceerde hightechsectoren zoals<br />

herlaadbare batterijen, micro-elektronica en satellieten.<br />

De activiteiten van deze business group zijn gericht op de ontwikkeling van innoverende,<br />

toepassingsgerichte producten in nauwe samenwerking met zijn klanten. Doel daarbij is te<br />

anticiperen op ontwikkelingen in de technologie-intensieve sectoren die ze bedienen en hun<br />

kennis van speciale materialen te gebruiken om baanbekende nieuwe producten te ontwikkelen.<br />

R&D-programma’s ondernomen in overleg met klanten en partners staan eveneens centraal<br />

in de strategie van Nieuwe Materialen samen met de ontwikkeling van kringloopdiensten<br />

aan de klanten.<br />

De business group Nieuwe Materialen omvat drie business units: Engineered Metal Powders,<br />

Specialty Oxides & Chemicals en Electro-Optic Materials, evenals de belangen van <strong>Umicore</strong><br />

in de productie van synthetisch diamant (een joint venture met Element Six).<br />

Engineered Metal Powders<br />

Verbeterde vraag naar poeders voor hardmetalen<br />

De verkoop van materialen aan de hardmetalensector overtrof de volumes van het vorige<br />

recordjaar 2000 dankzij de toegenomen vraag vanwege de grote klanten. Deze toename<br />

werd aangewakkerd door de verbeterde voorwaarden in de elektronica-, olieboring- en<br />

houtvesterijsectoren. <strong>Umicore</strong> bouwde voort op haar sterke reputatie als betrouwbare<br />

leverancier van hoogstaande producten en dienstverlening aan de klanten met een groot<br />

aantal vestigingen. Deze sterkte, gekoppeld aan het vermogen om kobalthoudende residuen<br />

te recycleren voor een voorname klant, resulteerde in de winst van marktaandelen in de<br />

loop van het jaar, vooral in Azië en de VS.<br />

De verkoop van producten voor diamantwerktuigen was minder opvallend maar toch<br />

bevredigend. De bouwsector in Zuid-Korea was zeer actief terwijl de Europese markten<br />

stabiel bleven.<br />

Overname in China<br />

De verwerving van 40% van de activa van Guangzhou Hongsheng Metallurgical and Chemical<br />

Company, een kobaltverwerkend bedrijf gevestigd in Guangzhou (China), stelde <strong>Umicore</strong> in staat<br />

om haar wereldwijde positie op de markt van kobaltproducten te versterken en meer specifiek<br />

haar aanwezigheid op de Chinese markt te vergroten. Hongsheng heeft een capaciteit van<br />

1.000 ton kobalt per jaar en stelt ongeveer 600 mensen tewerk. De overname werd afgerond<br />

in oktober 2003.<br />

Prijzen van materialen voor primaire batterijen onder druk<br />

De verkoop van zinkpoeder voor primaire batterijen werd beïnvloed door een verhoogde<br />

concurrentiedruk op de Amerikaanse markt. Op de Chinese markt konden de lokale producenten<br />

op korte termijn profiteren van de beschikbaarheid van goedkoper zinkmateriaal in hun<br />

aanvoerlijnen waardoor een neerwaartse druk op de prijzen ontstond. <strong>Umicore</strong> blijft vertrouwen<br />

behouden in de groeivooruitzichten voor de Chinese markt en kondigde een verdubbeling<br />

aan van de capaciteit van haar fabriek in Shanghai tijdens de eerste helft van het jaar.


200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Geografische spreiding van de omzet<br />

(Engineered Metal Powders +<br />

Specialty Oxides and Chemicals)<br />

Afrika 1%<br />

Amerika 17%<br />

Europa 24%<br />

Japan 18%<br />

Overige landen Azië 40%<br />

Evolutie van de verkoop<br />

van zinkpoeder<br />

(Totale hoeveelheid verkocht in 1999 = 100)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Evolutie van de verkoop<br />

van kobaltproducten<br />

(Totale hoeveelheid verkocht in 1999 = 100)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Raffinage – lagere productie<br />

De kobaltraffinageactiviteiten werden beïnvloed door de lage activiteitsniveaus in de fabriek<br />

van Olen die in hoofdzaak te wijten waren aan de lage kobaltprijs. Als gevolg evenwel van<br />

de scherpe stijging van de kobaltprijs tegen eind 2003 besloot <strong>Umicore</strong> gebruik te maken<br />

van de flexibiliteit van haar installaties door de productie in de raffinage-eenheid in 2004<br />

op te trekken. <strong>Umicore</strong> sloot in 2003 contracten die moeten zorgen voor voldoende<br />

grondstoffenaanvoer om een aanzienlijk hogere productie te realiseren van ongeveer 3.000 ton.<br />

Specialty Oxides and Chemicals<br />

Materialen voor herlaadbare batterijen beleven hoogdagen<br />

<strong>Umicore</strong> beleefde met haar materialen voor herlaadbare batterijen een uitstekend jaar<br />

met volumes die 50% hoger waren dan vorig jaar. De verkoop werd aangedreven door de<br />

grote vraag naar lithiumkobaltiet – het kernmateriaal in lithium-ionbatterijen, die het meest<br />

gevraagd worden door de producenten van mobiele telefoons en laptopcomputers. De verkoop<br />

van deze producten bleef in 2003 expansief stijgen. De verkoop van mobiele telefoons werd<br />

opgedreven door de introductie van nieuwe technologieën (zoals kleurenschermen en<br />

camera’s), terwijl de verkoop van batterijen op zijn beurt geprofiteerd heeft van de grotere<br />

afzet van batterijen aan telefoongebruikers (meer en meer worden per gsm twee batterijen<br />

gekocht). In de pc-branche is er een toenemende trend om desktop-computers te vervangen<br />

door notebook-computers die batterijen bevatten. De aanwezigheid op de Chinese markt<br />

werd versterkt.<br />

<strong>Umicore</strong> besloot de capaciteit van haar fabriek voor lithiumkobaltiet in Cheonan (Zuid-Korea)<br />

te verdubbelen tot 2.000 ton. Deze uitbreiding werd eind 2003 operationeel. Gelet op de<br />

toenemende vraag van de klanten heeft <strong>Umicore</strong> besloten een verdere uitbreiding door te<br />

voeren die de capaciteit van de fabriek van Cheonan zal opdrijven tot meer dan 3.000 ton.<br />

Deze uitbreiding zal ook de noodzakelijke flexibiliteit verschaffen om te voldoen aan de<br />

potentiële vraag van de klanten naar nieuwe generaties batterijmaterialen die minder kobalt<br />

bevatten.<br />

Met het oog op de groei op de Chinese markt besloot <strong>Umicore</strong> Shanghai (waarin <strong>Umicore</strong> een<br />

aandeel heeft van 94%) een nieuwe fabriek te bouwen voor de productie van kobaltoxide.<br />

De fabriek zal een jaarlijkse capaciteit hebben van 1.500 ton kobaltoxide en Chinese<br />

batterijproducenten bevoorraden die in toenemende mate hun materialen betrekken bij<br />

binnenlandse leveranciers.<br />

<strong>Umicore</strong> heeft ook een joint venture opgezet met Jiangmen Chancsun Chemical Company<br />

(waarin <strong>Umicore</strong> een aandeel heeft van 40%) voor de productie van sferisch nikkelhydroxide<br />

dat gebruikt wordt voor de fabricage van herlaadbare nikkelcadmium- (Ni-Cd) en<br />

nikkelmetaalhydride- (Ni-MH) batterijen. Deze batterijen worden hoofdzakelijk gebruikt in<br />

huishoudelijke apparaten zoals elektrische werktuigen, draadloze telefoons en speelgoed<br />

maar ook in nieuwe toepassingen zoals elektrische fietsen. Deze operatie heeft <strong>Umicore</strong><br />

dichter bij haar voornaamste klanten gebracht op de snelst groeiende markt ter wereld.<br />

In deze context besloot <strong>Umicore</strong> om haar nikkelhydroxide-activiteiten in Canada stop te zetten.<br />

Keramiek en Scheikundige Producten – groeiend marktaandeel<br />

In de sector keramiek en scheikundige producten leverde <strong>Umicore</strong> ongeveer 25% meer<br />

kobalthoudende materialen dan in 2002. Dit is in hoofdzaak het resultaat van toegenomen<br />

marktaandelen, een betere geografische positionering en een grotere productdiversiteit die<br />

grotendeels te danken zijn aan de omzet van de recent overgenomen installaties in de VS<br />

en de Filippijnen. De verkoop van nikkelsulfaat was bevredigend hoewel de premies onder<br />

druk bleven staan.<br />

14 | 15


200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Evolutie van de verkoop<br />

van germaniumproducten<br />

(Totale hoeveelheid verkocht in 1999 = 100)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Omzet per business line<br />

(Electro-Optic Materials)<br />

Hoogzuivere chemicaliën 22%<br />

Optiek 44%<br />

Substraten 34%<br />

Geografische spreiding van de omzet<br />

(Electro-Optic Materials)<br />

Afrika/Midden-Oosten 2%<br />

Azië/Australië 14%<br />

Europa 40%<br />

Noord-Amerika 44%<br />

Electro-Optic Materials<br />

Substraten – toespitsing op ontwikkelingsprojecten<br />

De verkoopvolumes van germaniumsubstraten voor ruimtezonnecellen waren 30% lager<br />

dan in 2002 als gevolg van een zwakkere activiteit in de satellietprogramma’s wereldwijd.<br />

De vraag van de klanten verbeterde echter aanzienlijk tijdens de tweede helft van het jaar.<br />

Er werden <strong>Umicore</strong>-substraten gebruikt voor de beide Mars Explorer Rovers – Spirit en<br />

Opportunity – van de NASA, als onderdeel van de zonnecellen en -panelen gebouwd door<br />

Spectrolab (een onderneming van Boeing).<br />

Het ritme waarmee nieuwe producten werden ontwikkeld voor germaniumsubstraten<br />

bleef in 2003 toenemen. De eerste commerciële leveringen vonden plaats voor gebruik<br />

in getransistoriseerde verlichting (LED’s). Het ontwikkelingswerk in speciale substraten voor<br />

micro-elektronica schakelde ook naar een hogere versnelling met de ontwikkeling van<br />

substraten van 300 mm (12”) en de aankondiging van een belangrijk partnerschap met<br />

het onderzoeksinstituut IMEC en een van de toonaangevende producenten van silicium-opisolatoren<br />

(SOITEC) in de wereld. Een andere belangrijke stap in deze ontwikkeling is de<br />

opname van germanium in het IMEC-programma “45 nanometer CMOS” waaraan vijf van ’s<br />

werelds toptien ondernemingen uit de micro-elektronica deelnemen. In de <strong>Umicore</strong>-vestiging<br />

in Boston is ook voortgewerkt aan de ontwikkeling van speciale substraten zoals dik siliciumop-isolator<br />

en germanium-op-isolator.<br />

Lichte verbeteringen van optische-vezelproducten<br />

De leveringen van germaniumtetrachloride aan de sector van de optische vezels lagen 50%<br />

hoger dan de zeer lage niveaus van 2002. Dit is het resultaat van een beperkte fundamentele<br />

verbetering in de sector van de optische vezels waar nieuwe zogenaamde “last mile”aansluitingen<br />

naar woningen en bedrijven frequenter worden. Voor dergelijke aansluitingen<br />

worden gewoonlijk multimode-vezels gebruikt, die veel germanium bevatten. <strong>Umicore</strong> is<br />

begonnen met haar productie- en verkoopactiviteiten in de VS te integreren in haar fabriek<br />

in Quapaw, die in 2003 is overgenomen van EaglePicher Technologies. De volledige integratie<br />

van de fabriek van Quapaw, die voor de sectoren optiek en hoogzuivere chemicaliën produceert,<br />

boekte goede vooruitgang. Er zijn synergieën geïdentificeerd voor implementatie in 2004.<br />

Optiek – een breder productaanbod<br />

De verkoopvolumes van optische materialen voor thermische beeldvorming verbeterden<br />

hoewel de prijzen als gevolg van verscherpte concurrentie het hele jaar onder druk stonden.<br />

De vraag naar <strong>Umicore</strong>-infraroodglas, en met name naar nachtzichtsystemen voor auto’s,<br />

bleef toenemen. Eind 2003 sloot <strong>Umicore</strong> een vierjarige overeenkomst met Autoliv voor de<br />

levering van optische assemblages – een kerncomponent van nachtzichtsystemen voor auto’s<br />

– aan de autosector. Een specifieke fabriek voor de bouw van deze optische assemblages zal<br />

worden gebouwd in Quapaw. De productie moet tegen half 2005 op kruissnelheid komen.<br />

Dit project is een wereldprimeur wat betreft grootschalige productie van infraroodoptiekcomponenten<br />

voor een commerciële toepassing en zal nieuwe afzetmogelijkheden voor<br />

dit materiaal ondersteunen op verschillende massamarkten voor infraroodapparatuur.<br />

Verder heeft <strong>Umicore</strong> meerdere nieuwe producten ontwikkeld waarvoor de kwalificatie<br />

verkregen werd. Deze producten worden gebruikt in een aantal materialen bestemd voor<br />

fabrikanten van laseroptiekinstrumenten. Het toegenomen productgamma in optiek werd<br />

verder aangevuld door de introductie van silicium- en koperspiegels.


200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Evolutie van de verkoop<br />

van synthetisch diamant<br />

(Totale hoeveelheid verkocht in 1999 = 100)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Synthetisch Diamant<br />

Verbeterde verkoop en bedrijfsresultaten<br />

De verkoopvolumes van synthetisch diamant namen in 2003 toe met 18%. Dit is te danken<br />

aan de bestendige combinatie van verhoogde marktaandelen op traditionele markten, de<br />

succesvolle intrede op nieuwe markten en de toegenomen vervanging van conventionele<br />

abrasiva. Ondanks een prijserosie van zo’n 20% voor abrasiva slaagde Megapode erin haar<br />

inkomsten met 6% te verhogen. De polykristallijne producten gaven een zeer gunstige<br />

inkomensstijging te zien van 28% met als voornaamste motoren de sectoren machinebouw<br />

en olie- en gasboring.<br />

<strong>Umicore</strong> heeft niet-recurrente kosten van ¤ 11 miljoen geboekt als gevolg van pensioenaanpassingen<br />

en herstructureringskosten bij Megapode.<br />

16 |17


1| Edelmetaaldiensten is ’s werelds<br />

belangrijkste en meest flexibel<br />

bedrijf op het vlak van recyclage<br />

van complexe edelmetaalhoudende<br />

materialen. Het biedt ook een ruime<br />

waaier metaalbeheerdiensten,<br />

met inbegrip van indekking,<br />

leasing en fysieke levering van<br />

metalen, zowel voor interne als<br />

externe klanten.<br />

Edelmetaaldiensten<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

EBIT - Recurrent -1,5 30,6 50,3 53,2 45,7<br />

EBIT - Niet-recurrent n/a n/a n/a 0,0 0,0<br />

EBIT - Totaal -1,5 30,6 50,3 53,2 45,7<br />

EBITDA 20,8 50,9 71,4 78,2 71,3<br />

Omzet 777,8 739,7 764,3 768,8 1.717,0<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 147,7 189,2 199,3 201,0 214,7<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 1<br />

221,0 176,5 176,0 166,6 240,6<br />

Recurrente ROCE -0,7% 17,4% 28,6% 32,0% 19,0%<br />

Investeringen 10,4 14,6 17,9 36,3 23,2<br />

Personeelsbestand 1.215 1.226 1.179 1.160 1.180<br />

1 Gemiddelde van de PMG-activiteiten berekend over 5 maanden<br />

Profiel<br />

Edelmetaaldiensten is wereldleider in de recyclage van complexe materialen die edele<br />

metalen bevatten. Zijn kernactiviteit is het verlenen van allesomvattende raffinageen<br />

recyclagediensten aan een internationale klantenbasis. Edelmetaaldiensten recycleert<br />

en raffineert edele metalen en andere non-ferrometalen uit een brede waaier complexe<br />

industriële tussenproducten (nevenproducten van het smelten en raffineren van andere<br />

non-ferrometalen) en edelmetaalhoudend schroot van elektronische, fotografische en<br />

katalytische toepassingen. Edelmetaaldiensten is uniek door het brede spectrum van<br />

materialen die het in staat is te recycleren en door de flexibiliteit van zijn activiteiten.<br />

De recyclage van edele metalen gebeurt in de <strong>Umicore</strong>-fabrieken gelegen in Hoboken (België),<br />

Hanau (Duitsland) en Guarulhos (Brazilië). <strong>Umicore</strong> heeft ook een netwerk van bedrijven voor<br />

het verzamelen en voorbehandelen van oude autokatalysatoren, onder meer in Alzenau (Duitsland),<br />

Covington (USA), Guarulhos (Brazilië), een joint venture met Rhodia onder de naam Cycleon<br />

in Frankrijk en een edelmetaalbeheereenheid, gevestigd in Duitsland en de Verenigde Staten.<br />

18 | 19


Geografische oorsprong<br />

van de grondstoffen in 2003<br />

(in functie van de raffinagelonen)<br />

Europa 60%<br />

Noord-Amerika 16%<br />

Afrika/Midden-Oosten 15%<br />

Australië/Oceanië 4%<br />

Centraal- and Zuid-Amerika 3%<br />

Azië 2%<br />

Resultaten<br />

De recurrente EBIT bedroeg in 2003 ¤ 45,7 miljoen, wat een rendement op aangewend<br />

kapitaal van 19% vertegenwoordigt. Dit weerspiegelt de integratie van de verlieslatende<br />

raffinageactiviteiten in Hanau evenals de toegenomen schaarste van de aanvoer van<br />

industriële bijproducten en materialen op het einde van hun levensduur. De resultaten<br />

van 2003 bevatten ook een positieve bijdrage, voor de laatste vijf maanden, van de<br />

metaalbeheeractiviteit van PMG.<br />

Beperkte beschikbaarheid van grondstoffen<br />

De activiteiten in Hoboken werden beïnvloed door de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen.<br />

Vooral industriële residuen zoals elektrolyseslib uit de koperindustrie en residuen van looden<br />

zinksmelterijen waren schaarser, hetgeen leidde tot een verscherpte concurrentie voor<br />

deze grondstoffen. <strong>Umicore</strong> slaagde er echter in haar bevoorrading met zinkmaterialen op<br />

te voeren, voornamelijk door haar capaciteit om zinkflotatieresiduen van de zinkraffinage<br />

te verwerken. De beperkte beschikbaarheid van materialen op het einde van hun levensduur<br />

was gedeeltelijk het gevolg van de lagere prijs voor sommige essentiële metalen zoals<br />

palladium en rhodium. Ook de algemene economische toestand van de laatste jaren wereldwijd<br />

heeft ervoor gezorgd dat de vraag naar nieuwe elektronische apparatuur – en dus de<br />

beschikbaarheid van oude elektronische apparatuur – geleidelijk gedaald is. De aanvoer<br />

van oude katalysatoren zowel uit de autosector als uit de andere industriële toepassingen<br />

was stabiel ten opzichte van 2002.<br />

In het algemeen was <strong>Umicore</strong> dankzij haar flexibele flowsheet in staat proactief de<br />

veranderende bevoorradingssituatie te beheersen. Het vermogen om een brede waaier<br />

van verschillende materialen te verwerken betekent een uniek concurrentievoordeel op<br />

een markt met schaarser wordende materialen waar het erop aankomt een voldoende<br />

bevoorrading te garanderen.<br />

Uitbreiding van de recyclage van autokatalysatoren<br />

In het kader van de verdere groei van haar activiteit Edelmetaaldiensten heeft <strong>Umicore</strong><br />

de activa voor de recyclage van autokatalysatoren overgenomen van de Demet-groep.<br />

Deze activa omvatten de efficiëntste geïntegreerde lijn voor het ontmantelen en bemonsteren<br />

van keramische katalysatoren van Europa evenals een unieke, gebrevetteerde shredder voor<br />

metallische katalysatoren.<br />

Aanhoudende verbeteringen in productiviteit en procesefficiëntie (dit laatste leidt tot lagere<br />

behoeftes aan bedrijfskapitaal) vormden opnieuw een positief tegenwicht voor de heersende<br />

marktvoorwaarden. De nieuwe koperlogings- en electrowinninginstallatie werd eerder dan<br />

gepland opgestart en presteerde volgens de verwachtingen.


Aard van de grondstoffen in 2003<br />

(in functie van de raffinagelonen)<br />

Bijproducten van de zink-<br />

en loodindustrie 45%<br />

Elektronisch schroot 14%<br />

Bijproducten van de<br />

edelmetaalindustrie 12%<br />

Bijproducten van de<br />

koperindustrie 10%<br />

Katalysatoren 7%<br />

Voorverwerkingsindustrie 6%<br />

Overige 6%<br />

Integratie van raffinageactiviteiten verloopt vlot<br />

De integratie van de raffinageactiviteiten in Hanau, die enige jaren verlieslatend waren,<br />

heeft het mogelijk gemaakt om binnen de business unit een aantal synergieën te<br />

identificeren en door te voeren. Het integratieproces heeft goede vorderingen gemaakt<br />

en een herstructureringsplan werd meegedeeld aan het personeel in de fabriek van Hanau.<br />

Sommige activiteiten zullen worden gesloten, andere zullen ondersteuning bieden aan<br />

de ontwikkeling van producten met toegevoegde waarde in Hanau, zoals organische<br />

edelmetaalverbindingen en katalysatoren. De integratie van de activiteiten in Hanau<br />

zou toegang moeten geven tot nieuwe materialen op de recyclagemarkt.<br />

Metaalbeheer<br />

De nieuw geconfigureerde activiteiten inzake metaalbeheer geven nu effectieve ondersteuning<br />

aan alle activiteiten van <strong>Umicore</strong> die te maken hebben met edele metalen. Hun bijdrage aan<br />

de resultaten van de activiteit Edelmetaaldiensten verliep in 2003 volledig volgens plan.<br />

20 | 21


1| De technologie van <strong>Umicore</strong> op het<br />

vlak van autokatalysatoren draagt bij<br />

tot een beter leefmilieu. Onlangs<br />

kondigde het bedrijf de ontwikkeling<br />

en serieproductie van ‘s werelds eerste<br />

dieselpartikelfilter met katalysator<br />

aan waarmee in een eerste stap<br />

sommige Mercedes-modellen uit<br />

de C – en E – klasse worden uitgerust.<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren<br />

Kerncijfers (miljoen €) IFRS<br />

2003 1<br />

EBIT - Recurrent 42,9<br />

EBIT - Niet-recurrent 0,0<br />

EBIT - Totaal 42,9<br />

EBITDA 62,7<br />

Omzet 646,0<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 286,9<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 538,3<br />

Recurrente ROCE 17,5%<br />

Investeringen 13,7<br />

Personeelsbestand 3.156<br />

1<br />

enkel de laatste vijf maanden voor de activiteiten van de voormalige PMG en twaalf maanden voor Thin Film Products<br />

(voorheen opgenomen in Nieuwe Materialen)<br />

Profiel<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren produceert een gamma complexe functionele materialen<br />

die een grote deskundigheid op het gebied van scheikunde, metallurgie en materialenkennis<br />

vereisen en waarbij vooral edele metalen worden gebruikt. Deze materialen worden geleverd<br />

aan diverse industriële sectoren, zoals autofabricage, juwelenfabricage, elektronica, farmaceutica<br />

en optiek.<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren richt zich op klanten van wie de activiteiten worden<br />

gegangmaakt door technologische en wetswijzigingen en die op maat gemaakte innoverende<br />

materialen nodig hebben om hun producten aan de beoogde functies te laten voldoen. Deze<br />

business group streeft naar marktleiderschap op basis van zijn knowhow in complementaire<br />

technologische gebieden zoals katalyse, “solid state” scheikunde en oppervlaktetechnologie.<br />

Recyclage en een kringloop-bedrijfsmodel zijn kernelementen in de strategie van<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren.<br />

Het hoofdkantoor van Edelmetaalproducten en Katalysatoren is gevestigd in Hanau (Duitsland).<br />

De activiteiten zijn gestructureerd in vijf business units: Automotive Catalysts; Jewellery and<br />

Electroplating; Precious Metals Chemistry; Technical Materials en Thin Film Products. Er zijn<br />

in totaal meer dan 20 productievestigingen verspreid over 15 landen in de wereld.<br />

Resultaten<br />

De recurrente EBIT van deze activiteiten (die hoofdzakelijk bestonden uit de voormalige PMG)<br />

bedroeg ¤ 42,9 miljoen, wat overeenstemt met een rendement op aangewend kapitaal van 17,5%.<br />

22 | 23


Geografische spreiding van de<br />

totale omzet (Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren)<br />

Europa 56%<br />

Afrika 15%<br />

Amerika 19%<br />

Azië 10%<br />

Verkoop van<br />

Technical Materials-producten<br />

Speciale<br />

platinamaterialen 28%<br />

Elektronische<br />

verpakkingsmaterialen 10%<br />

Contactmaterialen 32%<br />

BrazeTec 30%<br />

Automotive Catalysts<br />

Aanhoudende groei<br />

De afzet voor personenauto’s in Europa en Noord-Amerika was iets lager dan in 2002, maar toch<br />

hoger dan verwacht als gevolg van agressieve verkooppromotiecampagnes gevoerd door<br />

autofabrikanten en dealers. De autofabrikanten bleven druk uitoefenen op de toeleveringssector<br />

om hun kosten te drukken. <strong>Umicore</strong> was in staat aan deze behoefte te voldoen door haar<br />

technologische knowhow te gebruiken om de hoeveelheid platinagroep-metalen in haar producten<br />

te verlagen en haar aanbod van producten met toegevoegde waarde te verbeteren. De algemene<br />

evolutie naar een strengere wetgeving op het gebied van uitlaatnormen voor auto’s zal ook<br />

in de toekomst de belangrijkste beïnvloedende factor blijven voor deze activiteit.<br />

De autokatalysatoractiviteit van <strong>Umicore</strong> bleef het afgelopen jaar groeien en overtrof de<br />

geplande volumes en prestatieniveaus op jaarbasis. Een belangrijke factor in deze groei was<br />

het succes van de ontwikkelingsplannen op de Amerikaanse markt. In dit verband heeft de<br />

fabriek in Burlington (Canada) geleidelijk haar productie en leveringen verhoogd. De snel<br />

groeiende Chinese markt kende een sterke verkoop waarbij de Zuid-Koreaanse joint venture<br />

van <strong>Umicore</strong> in staat was aan de vraag te voldoen.<br />

In de loop van het jaar heeft de onderneming ook haar eerste stappen gezet op de beloftevolle<br />

markt van katalysatoren voor zware dieselmotoren. <strong>Umicore</strong> benut haar leiderschap in<br />

katalysatortechnologie voor dieselmotoren om een plaats te veroveren in het marktsegment<br />

voor de aanpassing van bestaande vrachtwagens en andere zware voertuigen, terwijl het bedrijf<br />

zichzelf ook positioneert in het opkomende segment van originele uitrustingsgoederen voor zware<br />

dieselmotoren. In vele landen moeten deze voertuigen worden uitgerust met een katalysator<br />

om in regel te zijn met de bestaande of geplande wetgeving op de uitstoot van uitlaatgassen.<br />

Na de overname van PMG te hebben afgerond, besloot <strong>Umicore</strong> om verder te gaan met drie<br />

projecten die essentieel zijn voor blijvende groei en succes in de autokatalysatorbranche.<br />

De introductie van nieuwe katalysatortechnologie voor dieselpartikelfilters (DPF’s) werd aangekondigd<br />

in augustus. Dit product, dat werd geïntroduceerd in de viercilinderdieselmotoren van de<br />

DaimlerChrysler-modellen uit de C- en E-klasse, maakt verdere verlagingen van schadelijke<br />

uitstoot door dieselmotoren mogelijk, in vergelijking met conventionele filters zonder katalysator.<br />

Het resultaat is dat voor de eerste maal een dieselmodel van DaimlerChrysler in staat was<br />

te voldoen aan de strikte EU-wetgeving (EU IV) die in 2005 van kracht wordt. De bouw van<br />

een nieuwe fabriek in Rheinfelden (Duitsland) voor de massaproductie van deze DPF’s zal<br />

halverwege 2004 voltooid zijn.<br />

In december heeft <strong>Umicore</strong> ook plannen bekendgemaakt voor een nieuw testcentrum voor<br />

autokatalysatoren in Hanau (Duitsland) en een nieuwe productiefabriek in Suzhou (China).<br />

De investering in het testcentrum betekent dat de huidige geavanceerde testapparatuur in Hanau<br />

zal worden overgebracht van de huidige locatie naar een speciaal aangepast gebouw op hetzelfde<br />

fabrieksterrein. Het nieuwe centrum zal ruimer zijn, efficiëntere testmethodes mogelijk maken<br />

en meer testcapaciteit bieden. De inbedrijfneming is gepland voor januari 2005.<br />

De Chinese productiefabriek zal operationeel zijn in de tweede helft van 2005 en de leveringscapaciteit<br />

van <strong>Umicore</strong> op de Chinese markt sterk vergroten. China heeft een strengere regelgeving<br />

op uitlaatgassen ingevoerd en produceert ook steeds meer personenauto’s voor zijn groeiende<br />

thuismarkt.<br />

Technical Materials<br />

Toename van de verkoop door opleving in de elektronische sector<br />

Ondanks zwakke economische voorwaarden heeft de technische sterkte van de activiteit<br />

geholpen om de totale verkoopvolumes te doen toenemen tegenover vorig jaar. De totale<br />

prestatie was beter en de concurrentiepositie werd versterkt dankzij een verbeterde kostenbasis.<br />

De verkoop van speciale platinamaterialen werd aangewakkerd door de toegenomen vraag<br />

van LCD-glasproducenten aan wie <strong>Umicore</strong> essentiële uitrusting levert. De verkoop van katalysatoren<br />

uit platinahoudend gaas verbeterde, vooral in Azië, ook al waren de eindgebruikermarkten


Omzet per toepassing<br />

(Thin Film Products)<br />

Elektronica 35%<br />

Optische gegevensopslag 28%<br />

Optiek 19%<br />

Schermen 13%<br />

Overige 5%<br />

eerder bedrukt. De vraag naar elektronische verpakkingsmaterialen verbeterde in Azië tijdens<br />

het vierde kwartaal dankzij de opleving van de elektronicamarkt. De verkoop van elektrische<br />

contactmaterialen profiteerde indirect van de positieve evolutie op de Chinese markt terwijl<br />

een constante prestatie van braseerlegeringen op een moeilijke markt dankzij de invoering<br />

van efficiëntieverhogende maatregelen een positief effect had.<br />

Jewellery and Electroplating<br />

Sterk klantenprofiel op een moeilijke markt<br />

De verkoopvolumes voor juwelenfabricage en industriële metalen stegen met zo’n 7%<br />

tegenover 2002. De algemene vraag naar juwelen daalde in Europa maar de sector van de<br />

juwelenfabricage (die beheerd wordt door de Allgemeine-groep met thuisbasis in Pforzheim<br />

in Duitsland) profiteerde van een verhoogde vraag van zijn klanten – voornamelijk grote<br />

fabrikanten van merkjuwelen – naar materialen van hogere kwaliteit. <strong>Umicore</strong> verbeterde<br />

haar concurrentiepositie voor ongeslagen zilveren medailles en ook de verkoop van andere<br />

zilverhoudende producten steeg in Europa. De verkoop- en prestatieniveaus voor electroplating<br />

vertoonden een lichte verbetering tegenover 2002 en de sterke positie in Azië werd nog uitgebreid.<br />

Precious Metals Chemistry<br />

Verkoopdaling – klemtoon op producten en kringloopdiensten<br />

De totale verkoopvolumes in het segment Precious Metals Chemistry daalden in vergelijking<br />

met 2002. De verkoop van organische edelmetaalverbindingen en katalysatoren steeg echter.<br />

Een aanzienlijke capaciteitsuitbreiding voor deze producten werd voltooid in Hanau en werd<br />

in het vierde kwartaal operationeel. Deze uitbreiding zal <strong>Umicore</strong> de nodige armslag geven<br />

om beter te voldoen aan de vraag van de chemische en farmaceutische marktsegmenten.<br />

De dienstverlening door Precious Metals Chemistry omvat de mogelijkheid om producten in<br />

een kringloopproces te recycleren. De verkoop van precursors voor heterogene katalysatoren,<br />

in hoofdzaak voor milieutoepassingen, daalde in 2003 doordat de klanten de inhoud aan<br />

edele metalen in hun producten blijven verlagen.<br />

Thin Film Products<br />

Krachtenbundeling met Allgemeine<br />

2003 werd gekenmerkt door de sterke verkoop aan de optische en elektronische sectoren.<br />

Dit compenseerde de lagere verkoop aan de sector optische gegevensopslag. In optiek verhoogde<br />

<strong>Umicore</strong> haar marktaandeel in Europa en Zuidoost-Azië en sloot ze een overeenkomst met<br />

een fabrikant in Duitsland voor de marketing en verkoop van <strong>Umicore</strong>-producten. De verkoop<br />

in elektronica werd bevorderd door de opmerkelijke herleving van de elektronicasector, met<br />

name in het laatste kwartaal. De activiteit optische gegevensopslag werd beïnvloed door<br />

aanhoudende prijsuitholling, productvervanging en agressieve concurrentie.<br />

De verkoop van materiaal voor beeldschermen werd aangedreven door de sterke verkoop van<br />

chroomtargets in Taiwan terwijl er in het vierde kwartaal een opmerkelijke toename was voor<br />

indiumtinoxide en er in Azië en Europa nieuwe zakenstroom tot stand gebracht werd.<br />

In het kader van het integratieproces met de vroegere PMG-activiteiten werd een partnerschap<br />

opgezet met de <strong>Umicore</strong>-dochteronderneming in Pforzheim – Allgemeine Gold- und<br />

Silberscheideanstalt AG. De zilvertargetactiviteiten van Allgemeine zullen worden geïntegreerd<br />

in Thin Film Products en er zullen nieuwe, gezamenlijke verkoop- en marketinginitiatieven<br />

worden genomen.<br />

24 | 25


1| De eigenschappen van zink maken<br />

hiervan het ideale materiaal om<br />

duurzaamheid en esthetisch uitzicht<br />

in bouwtoepassingen te combineren.<br />

De business unit Building Products<br />

benut jarenlange traditie en ervaring<br />

om een reeks producten te ontwikkelen<br />

die bestemd zijn om alle soorten<br />

gebouwen te beschermen en<br />

aantrekkelijk te maken.<br />

Zink<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

EBIT - Recurrent 84,0 85,8 50,7 17,8 28,4<br />

EBIT - Niet-recurrent n/a n/a n/a -16,7 -9,0<br />

EBIT - Totaal 84,0 85,8 50,7 1,1 19,3<br />

EBITDA 121,1 128,2 86,6 52,7 64,2<br />

Omzet 841,5 971,8 817,9 754,0 803,6<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 399,4 439,1 443,5 425,0 440,6<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 347,1 333,2 290,5 236,2 264,5<br />

Recurrente ROCE 24,2% 26,7% 17,0% 6,5% 10,0%<br />

Investeringen 17,9 25,3 41,6 43,4 45,0<br />

Personeelsbestand 2.440 2.448 2.691 2.860 2.863<br />

Profiel<br />

<strong>Umicore</strong> heeft een uniek profiel binnen de zinksector. Het is stroomafwaarts geïntegreerd en<br />

bestrijkt de volledige waardeketen vanaf de raffinage tot de productie van halffabrikaten en<br />

afgewerkte producten zoals zinklegeringen, zinkchemicaliën en bouwmaterialen – dat alles<br />

voor zeer uiteenlopende toepassingen. De totale productiecapaciteit bedraagt meer dan<br />

600.000 ton zink.<br />

De business group Zink gebruikt zijn smelt- en recyclageactiviteiten om grondstoffen te leveren<br />

voor producten met toegevoegde waarde. Bij het smelten wordt gestreefd naar operationele<br />

uitmuntendheid wat betreft kosten en efficiëntie, maximalisatie van de productie en het<br />

optimaliseren van het aandeel van recyclagemateriaal in de bevoorrading. Op het gebied<br />

van producten met toegevoegde waarde ambieert <strong>Umicore</strong> de leiderspositie op elke markt<br />

en probeert het bedrijf zijn klanten waar mogelijk een kringloopdienst aan te bieden.<br />

Groei-initiatieven zijn gericht op de verdere ontwikkeling van de activiteiten rond producten<br />

met toegevoegde waarde. De business group Zink is gestructureerd in vier business units :<br />

Zinc Smelting, Zinc Alloys & Chemicals, Building Products en een participatie van 47% in<br />

Padaeng Industry (PDI), de enige zinkproducent van betekenis in Zuidoost-Azië, gevestigd<br />

in Thailand.<br />

Resultaten<br />

De recurrente EBIT nam toe met 60% in 2003 tot ¤ 28,4 miljoen. Deze stijging is vooral<br />

toe te schrijven aan een hogere zinkprijs in 2003, vergeleken met 2002. Het rendement<br />

op aangewend kapitaal steeg tot 10%. De niet-recurrente EBIT was negatief ten belope van<br />

¤ 9 miljoen, voornamelijk ten gevolge van het herstructuringsprogramma in de zinkraffinage.<br />

26 |27


800<br />

700<br />

600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

% toegevoegde<br />

waarde<br />

700<br />

600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

Afzet van geraffineerd zink<br />

(1)<br />

en speciale producten<br />

('000 ton)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

73% 78% 75% 73% 73%<br />

Zinkoxide, poeder en halffabrikaten<br />

Bouwproducten<br />

Speciale legeringen (spuitgieten)<br />

Speciale legeringen (verzinken)<br />

Primair zink<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen inbegrepen<br />

Totale zinkproductie<br />

(´000 ton)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

% Recyclage 23% 23% 23% 26% 24%<br />

Productie vanaf secundaire materialen<br />

Thermisch zink Overpelt<br />

Zinkingots Auby + Balen + Padaeng<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen inbegrepen<br />

(1)<br />

Marktstructuur (legeringen)<br />

Spuitgieten 46%<br />

Continu-verzinken 26%<br />

Loonverzinken 26%<br />

Overige 2%<br />

(1)<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen<br />

niet inbegrepen<br />

Zinc Smelting<br />

Marktvoorwaarden beginnen te verbeteren<br />

De zinksector profiteerde in 2003 van de sluiting van drie raffinaderijen. Deze rationalisering<br />

hielp om een deel van het onevenwicht in vraag en aanbod op de markt weg te werken.<br />

De gemiddelde zinkprijs verbeterde in 2003 tot USD 828 per ton, tegenover USD 778 per ton in 2002.<br />

De verbetering was het opvallendst in het vierde kwartaal met een prijs van USD 1.008 per ton<br />

op het einde van het jaar, wat ongeveer 35% hoger was dan eind vorig jaar. Er dient echter<br />

opgemerkt dat, in euro uitgedrukt, deze verbetering slechts 12% bedroeg.<br />

De productie van zinkingots bij <strong>Umicore</strong> bereikte een recordniveau in 2003, met meer dan<br />

500.000 ton op jaarbasis, een resultaat dat voor de eerste maal werd bereikt. De markt<br />

voor concentraten bleef krap en hoewel de markt in Europa een zeker evenwicht hervond,<br />

bleven de verwerkingslonen aan de lage kant. <strong>Umicore</strong> kon echter voordeel halen uit haar<br />

langetermijncontracten. Dankzij de stijging van de prijzen voor zwavelzuur in 2003 verhoogde<br />

de winst uit de verkoop van dit nevenproduct.<br />

De energiekosten in de fabriek van Balen stegen door de hogere elektriciteitsprijzen en de<br />

hogere heffingen op energieverbruik. In de loop van het jaar ondernam <strong>Umicore</strong>, samen met<br />

andere industriële ondernemingen in België, een dynamische informatiecampagne om haar<br />

bezorgdheid over het beleid inzake energieheffingen en de mogelijke gevolgen daarvan op<br />

de concurrentiepositie van de Belgische industrie kenbaar te maken. De lagere elektriciteitsheffingen<br />

in Frankrijk hadden een positief effect op de fabriek van Auby en compenseerde enigszins<br />

de situatie in Balen.<br />

In de loop van het jaar werd een opmerkelijke doorbraak aangekondigd in de behandeling van<br />

zinkflotatieresiduen afkomstig van de fabriek in Balen. Het proces werd op het einde van het<br />

jaar uitgebreid tot de installaties van Auby. <strong>Umicore</strong> heeft hierdoor haar totale residuenafvalstroom<br />

kunnen terugdringen met 25.000 ton per jaar. De zilverbevattende residuen worden verwerkt<br />

in de installaties van Edelmetaaldiensten in Hoboken (België). Een andere doorbraak werd<br />

gerealiseerd in de technologie voor de opslag van goethietresiduen. Deze ontwikkeling biedt<br />

perspectieven om de levensduur van de opslagbekkens aanzienlijk te verlengen.<br />

De stijging van de zinkprijs (uitgedrukt in USD) tijdens het jaar was minder groot in euro als gevolg<br />

van de verzwakkende dollar. <strong>Umicore</strong> kon echter profiteren van haar indekkingsprogramma<br />

tegen koersschommelingen van de dollar, waardoor het de volle waarde van de stijgende<br />

zinkprijs kon realiseren, iets waar veel van haar concurrenten niet in slaagden.<br />

Om haar concurrentievermogen te handhaven kondigde <strong>Umicore</strong> in januari 2004 een<br />

herstructurering aan van haar Europese zinkraffinageactiviteiten. Deze herstructurering behelst de<br />

afslanking van het gezamenlijk personeelsbestand in Auby en Balen met 136 personen. De geplande<br />

kostenbesparingen van EUR 14 miljoen per jaar zullen volledig effect sorteren vanaf 2006.<br />

Padaeng<br />

Prestaties beïnvloed door lage verwerkingslonen<br />

De productie van Padaeng Industry bedroeg 113.700 ton per jaar, of 8% meer dan in 2002.<br />

De resultaten ondervonden de negatieve weerslag van de lage verwerkingslonen, een lagere<br />

US dollar en hogere elektriciteitskosten. Desondanks kon de onderneming een lichte winst<br />

boeken in 2003, terwijl ze in 2002 nog een verlies leed. Er werden gezamenlijke inspanningen<br />

ondernomen om het aandeel van goedkoper silicaaterts in de grondstoffenmix te verhogen<br />

en zo de kostenstructuur te verbeteren. In dat verband werd eind 2003 een nieuwe flotatieinstallatie<br />

in gebruik genomen.<br />

De geleidelijke verlaging van de invoertarieven voor zink in Thailand beïnvloedden de marges<br />

op de thuismarkt van Padaeng Industry. Het bedrijf probeert dit echter tegen te gaan door<br />

zich sterker te concentreren op de verdere ontwikkeling van zijn markten voor speciale<br />

zinkproducten in andere Aziatische landen.


120<br />

116<br />

112<br />

108<br />

104<br />

100<br />

96<br />

Aandeel van de<br />

geprepatineerde<br />

producten %<br />

Marktstructuur<br />

(zinkoxide + fijn zinkpoeder) (1)<br />

Banden 11%<br />

Keramiek 17%<br />

Chemische producten 24%<br />

Landbouw 22%<br />

Rubber 10%<br />

Verf 14%<br />

Overige 2%<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen<br />

niet inbegrepen<br />

Geografische spreiding van de<br />

omzet (Zinc Alloys & Chemicals)<br />

Afrika/Midden-Oosten 6%<br />

Azië/Oceanië 12%<br />

Europese Unie 73%<br />

Overige landen Europa 5%<br />

Amerika 4%<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen<br />

niet inbegrepen<br />

Totale omzet van bouwproducten<br />

(1)<br />

in zink<br />

(1999=100)<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

13% 15% 17% 20% 17%<br />

(1)<br />

Geassocieerde ondernemingen inbegrepen<br />

(1)<br />

Zinc Alloys & Chemicals<br />

Legeringen – verkoop voor speciale producten stijgt<br />

De verzinkingsactiviteit profiteerde van de verbeterde verkoopvolumes, een gevolg van de sluiting<br />

van twee Europese concurrenten. De gecombineerde verkoop steeg met ongeveer 15% op<br />

jaarbasis voor alle producten samen. De verkoop van speciale producten steeg daarentegen<br />

minder opvallend. Ook de premies veerden op, vooral in de basisproducten voor de staalindustrie.<br />

De <strong>Umicore</strong>-dochteronderneming Galva 45, gevestigd in Frankrijk, heeft met succes een<br />

nieuwe lijn opgestart voor de verzinking van onderdelen voor de Franse autosector.<br />

De verkoop van spuitgietlegeringen op de Europese markt bleef stabiel in 2003, een bemoedigend<br />

teken gelet op de sombere economische toestand die tijdens een groot deel van het jaar<br />

overheerste. De verkoop aan Oost-Europa nam toe terwijl de Aziatische markt gekenmerkt<br />

werd door een felle concurrentie en verlaagde premies.<br />

Chemikaliën – betere structuur, verbeterde prestaties<br />

In fijne zinkpoeders kon <strong>Umicore</strong> profiteren van haar wereldwijd netwerk van productie-installaties.<br />

De vraag op de Aziatische markt, en vooral in China, bleef gedurende het hele jaar op hoog<br />

niveau. Als gevolg hiervan is in de Chinese vestigingen een eerste capaciteitsuitbreiding<br />

doorgevoerd die operationeel zal worden in het eerste kwartaal van 2004. De Europese markt<br />

bleef ongeveer op hetzelfde peil als in 2002.<br />

De zinkoxideactiviteiten presteerden goed. Ondanks het lage niveau van de gemiddelde<br />

zinkprijs in 2003, voldeden de recyclageactiviteiten bij Rezinal aan de verwachtingen en<br />

stegen de volumes zinkas die geleverd werden aan de <strong>Umicore</strong>-fabrieken in Zolder en Eijsden.<br />

Building Products<br />

Nieuwe markten en nieuwe producten<br />

De activiteiten in deze sector bleven op hoog niveau presteren. De totale verkoopvolumes<br />

daalden lichtjes tegenover 2002 hoewel de business unit haar concurrentiepositie behield<br />

en profiteerde van verbeterde marges.<br />

De verkoop op de Franse markt was bevredigend, maar lag onder het niveau van 2002. Elders<br />

in Europa bleef de toestand even moeilijk als het jaar voordien hoewel er naar het einde van<br />

2003 toe bemoedigende tekenen waren die erop wijzen dat de terugval op de Duitse markt<br />

tot staan is gebracht.<br />

De overnames die in het begin van het jaar werden afgerond - Strub (Zwitserland en Slowakije)<br />

en het aandeel van 40% in IEQSA (Peru) - werden geïntegreerd en leverden een positieve<br />

bijdrage aan de prestaties. De ontwikkeling van nieuwe geografische markten in 2003 gaf<br />

gemengde resultaten. Het totaalbeeld beantwoordt evenwel aan de verwachtingen.<br />

Wat nieuwe marktsegmenten betreft, betekende de groeiende aanwezigheid van <strong>Umicore</strong><br />

in multimetaalverwerking een aanwinst voor de activiteiten.<br />

In 2003 werd ook ANTHRA-ZINC NG gelanceerd op de grootste bouwbeurs ter wereld, Batimat<br />

in Parijs. ANTHRA-ZINC NG voegt een dunne organische coating toe aan het bestaande leisteengrijze,<br />

geprepatineerd product, wat de duurzaamheid en het esthetisch uitzicht verbetert. Dit nieuwe<br />

product werd positief ontvangen.<br />

28 | 29


1| Sommige toepassingen vereisen het<br />

gebruik van koper waarvan de fysische<br />

eigenschappen ruim de grenzen van<br />

de standaardproducten overschrijden.<br />

Foxrod, de zuurstofvrije draad van<br />

<strong>Umicore</strong>, werd speciaal ontwikkeld<br />

om langdurig gebruik en constante<br />

bewegingen mogelijk te maken,<br />

zoals bijvoorbeeld in de robotica.<br />

Koper<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

EBIT - Recurrent 1,7 25,0 13,0 8,7 0,9<br />

EBIT - Niet-recurrent n/a n/a n/a -1,4 -5,9<br />

EBIT - Totaal 1,7 25,0 13,0 7,3 -5,0<br />

EBITDA 25,2 54,4 43,5 39,5 28,1<br />

Omzet 791,7 1.154,5 1.036,2 926,5 928,1<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen) 159,8 205,3 199,4 196,8 194,5<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 366,9 399,7 417,3 422,8 427,7<br />

Recurrente ROCE 0,5% 6,2% 2,9% 1,8% 0,0%<br />

Investeringen 24,0 38,1 77,3 43,3 34,5<br />

Personeelsbestand 2.282 2.087 2.120 1.809 1.734<br />

Profiel<br />

<strong>Umicore</strong> Copper is een geïntegreerde Europese koperproducent met activiteiten die het smelten,<br />

raffineren, recycleren en verwerken tot halffabrikaten omvatten. De activiteiten hebben een<br />

gecombineerde capaciteit van meer dan 500.000 ton per jaar aan koperproducten gaande<br />

van walsdraad (waarin <strong>Umicore</strong> de grootste niet-geïntegreerde producent van Europa is)<br />

tot knuppels, walsplaten en meer gespecialiseerde producten zoals zuurstofvrije draad.<br />

<strong>Umicore</strong> Copper heeft vier industriële vestigingen: Pirdop in Bulgarije (smelten en raffinage),<br />

Olen in België (raffinage en koperproducten), Avellino in Italië (koperproducten) en Blodelsheim<br />

in Frankrijk (koperproducten).<br />

In 2003 werden de koperactiviteiten van <strong>Umicore</strong> afgesplitst in een zelfstandige business group.<br />

30 | 31


400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

(‘000 ton)<br />

Geografische spreiding van de omzet<br />

Benelux 15%<br />

Duitsland 15%<br />

Frankrijk 7%<br />

Italië 41%<br />

Spanje 4%<br />

Overige landen Europa 11%<br />

Overige landen 7%<br />

Productie van koperanodes<br />

en geraffineerd koper<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Geraffineerd koper<br />

Koperanodes<br />

Resultaten<br />

De recurrente EBIT daalde tot ¤ 0,9 miljoen. De oorzaak hiervan was de verdere verslechtering<br />

van de verwerkings- en raffinagelonen in 2003. De niet-recurrente EBIT was negatief ten belope<br />

van ¤ 5,9 miljoen, wat te wijten was aan de herstructurering van de Olense vestiging in België.<br />

Smelting en raffinage – verhoogde productie<br />

De gemiddelde koperprijs in 2003 bedroeg USD 1.775 per ton, met een sterke stijging in<br />

de tweede helft van het jaar. Van meer direct belang voor de koperactiviteiten van <strong>Umicore</strong><br />

was echter de aanhoudende schaarste van concentraten op de wereldmarkt. Dit resulteerde<br />

in verwerkings- en raffinagelonen die een nieuw historisch laagterecord bereikten in 2003.<br />

Deze lonen blijven ontwricht door diverse mechanismen van overheidssteun in een aantal<br />

Aziatische landen. Ook schrootmateriaal was onvoldoende beschikbaar, hoewel de situatie<br />

naar het einde van het jaar toe verbeterde.<br />

De <strong>Umicore</strong>-kopersmelterij in Pirdop (Bulgarije) produceerde 213.000 ton anodes en overtrof<br />

daarmee het geplande jaartotaal met 3.000 ton. Het was het eerste jaar dat de productie<br />

volop kon profiteren van de capaciteitsverhoging die eind 2002 werd voltooid. Dankzij deze<br />

prestatieverbetering kon de fabriek voor een groot deel de daling van de verwerkings- en<br />

raffinagelonen voor concentraten compenseren in vergelijking met 2002.<br />

Het milieuproject voor de sanering van de historische vervuiling van het fabrieksterrein in Pirdop,<br />

dat eind 2002 werd beëindigd, kreeg in december 2003 de Belgische Milieuprijs in de<br />

categorie “internationaal partnerschap voor duurzame ontwikkeling”. <strong>Umicore</strong> realiseerde dit<br />

project in nauwe samenwerking met de Wereldbank en de Bulgaarse overheid. Het wordt<br />

gebruikt als case study voor Oost-Europese landen die gelijkaardige saneringsprojecten willen<br />

uitvoeren.<br />

De productie van geraffineerd koper in de fabriek van Olen (België) bedroeg 325.000 ton,<br />

wat 2% meer is dan in 2002. Dit was het resultaat van een verbeterde efficiëntie in de<br />

elektrolyse van Olen, niettegenstaande de moeilijkheden met de grondstoffenbevoorrading,<br />

vooral van schroot.


600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

(‘000 ton)<br />

Verkoop van halffabrikaten<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Knuppels en walsplaten<br />

Contirod walsdraad<br />

(1)<br />

Nuggets inbegrepen in walsdraad vanaf 2003<br />

(1)<br />

Zwakke vraag beïnvloedt productverkoop<br />

De marktsituatie voor de <strong>Umicore</strong>-koperproducten bleef somber in 2003. De verkoop van<br />

walsdraad was stabiel ten opzichte van 2002 hoewel de marges te lijden hadden onder een<br />

combinatie van overcapaciteit in Europa en zwakke vraag vanwege de belangrijke sectoren<br />

autofabricage en bouwnijverheid. Dit was vooral het geval op de Duitse markt. De marktaandelen<br />

van <strong>Umicore</strong> bleven stabiel. Een lichtpunt was de toenemende afzet van speciale producten<br />

zoals zuurstofvrije walsdraad (Foxrod ® ). Dankzij recente investeringen is Foxrod ® nu beschikbaar<br />

voor een reeks nieuwe toepassingen en ook in dikkere diameters. Daarnaast heeft de overname<br />

van Climeta door <strong>Umicore</strong> in Frankrijk gezorgd voor een verbeterde toegang tot de<br />

electroplatingmarkt.<br />

Voor verticaal gegoten producten (knuppels en walsplaten) kende <strong>Umicore</strong> een lichte toename<br />

van haar afzet in moeilijke marktvoorwaarden; de marges en het marktaandeel werden met<br />

succes verdedigd tijdens het jaar.<br />

32 | 33


1| Door de overname van PMG is<br />

<strong>Umicore</strong> nu één van ‘s werelds<br />

toonaangevende ontwikkelaars<br />

van de milieuvriendelijke<br />

brandstofcellentechnologie.<br />

Corporate en<br />

Deelnemingen<br />

Kerncijfers (miljoen €) Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

EBIT - Recurrent -18,4 -11,4 -16,8 -13,6 -22,0<br />

EBIT - Niet-recurrent n/a n/a n/a -2,9 -10,7<br />

EBIT - Totaal -18,4 -11,4 -16,8 -16,5 -32,7<br />

EBITDA -0,9 -1,7 -4,5 -0,5 -4,5<br />

Gemiddeld aangewend kapitaal 184,0 153,0 207,2 250,9 214,6<br />

Investeringen 16,6 6,0 7,4 10,8 14,1<br />

Personeelsbestand 1.163 1.097 1.147 1.126 1.200<br />

Profiel<br />

Dit segment omvat <strong>Umicore</strong> Marketing Services (UMS) en de andere gedeelde operationele<br />

functies en corporate-activiteiten, evenals de functie Onderzoek Ontwikkeling & Innovatie<br />

en de venture unit brandstofcellen. In dit segment zijn ook de financiële deelnemingen van<br />

de onderneming opgenomen die niet rechtstreeks tot een van de business groups behoren.<br />

34 | 35


Resultaten<br />

De reikwijdte van Corporate & Deelnemingen verruimde in 2003 met de opname van de<br />

activiteit brandstofcellen, de corporatefunctie van PMG en de venture unit. Bovendien werd de<br />

marketingstructuur van <strong>Umicore</strong> gereorganiseerd. De recurrente EBIT die in 2002 negatief was<br />

ten belope van ¤ 13,6 miljoen, is in 2003 negatief ten belope van ¤ 22 miljoen hoofdzakelijk<br />

ten gevolge van deze verruimde reikwijdte. De niet-recurrente EBIT was negatief ten belope<br />

van ¤ 10,7 miljoen voornamelijk wegens de herstructureringskosten bij <strong>Umicore</strong> Engineering,<br />

de corporatefunctie, de waardeverminderingen bij de venture unit en leefmilieuvoorzieningen.<br />

Reorganisatie van UMS<br />

De verkoopnetwerken van UMS en het vroegere PMG werden samengevoegd. In sommige<br />

steden en landen leidde dit tot de fysieke relocatie van twee of meer kantoren die werden<br />

gefuseerd tot een gecombineerd team. Het verkoopnetwerk van <strong>Umicore</strong> breidde als gevolg<br />

van dit integratieproces aanzienlijk uit en bestrijkt nu 19 landen waar 24 kantoren actief zijn.<br />

In China werd het personeelsbestand verdubbeld tot meer dan 80 marketingspecialisten.<br />

De algemene reorganisatie van UMS, die buiten het bestek valt van het PMG-integratieproces,<br />

legde onder meer de nadruk op het verlenen van verkoop- en marketingondersteuning voor<br />

de <strong>Umicore</strong>-business units.<br />

Traxys – een goede start<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services en Arcelor International zijn overeengekomen om hun commerciële<br />

activiteiten voor derden op het vlak van non-ferroactiviteiten en ferrolegeringen te bundelen<br />

in een joint venture voor trading en distributie onder de naam Traxys. Voor <strong>Umicore</strong> betrof dit<br />

alle activiteiten die voorheen in hoofdzaak door Sogem werden uitgeoefend. De controle en<br />

de eigendom van Traxys is gelijk verdeeld tussen <strong>Umicore</strong> en Arcelor International. De resultaten<br />

van Traxys werden geconsolideerd volgens de vermogensmutatiemethode vanaf het begin<br />

van mei.<br />

Traxys profiteerde in haar startjaar van verbeterende voorwaarden op de markten van ferrolegeringen<br />

en nevenmetalen. De Amerikaanse markt bleek de voornaamste groeias. De kruisbestuiving van<br />

de commerciële teams heeft reeds enkele interessante synergie-ideeën opgeleverd. Ook de<br />

aanwezigheid in China werd versterkt. De joint venture kwam in zijn tweede ontwikkelingsfase met<br />

de overname van het overblijvende aandeel van Hochschild Partners in New York en de oprichting<br />

van zijn eigen financieringsbron.<br />

De nieuwe onderneming kon een goed rendement opbrengen tijdens haar eerste bestaansjaar.


50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

miljoen €<br />

R&D-uitgaven<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

R&D-uitgaven<br />

Een nieuwe dimensie voor Onderzoek Ontwikkeling & Innovatie<br />

In de loop van 2003 is de omvang en reikwijdte van de R&D-activiteiten aanzienlijk toegenomen.<br />

De overname van Precious Metals Group heeft het bereik vergroot van zowel de inherente<br />

bekwaamheden van <strong>Umicore</strong> als van haar technologische ontwikkelingsplatforms. Het aantal<br />

medewerkers is gestegen tot meer dan 500 en de jaarlijkse investeringen in R&D zullen<br />

stijgen tot ongeveer ¤ 75 miljoen. In geografisch opzicht heeft <strong>Umicore</strong> een centrale R&Dafdeling<br />

in België en regionale onderzoekscentra in Duitsland, Japan, Canada, Frankrijk en<br />

Liechtenstein die elk werken voor specifieke business units.<br />

De centrale R&D-afdeling ondersteunt een aantal business units om ervoor te zorgen dat hun<br />

kernactiviteiten aan de spits van de technologische vooruitgang blijven. Naast onmiddellijke<br />

research is een groot deel van de inspanningen gewijd aan processen en producten van de<br />

volgende generatie. Verder is er een technologische portefeuille op corporateniveau samengesteld<br />

om materialen te ontwikkelen die verder reiken dan de horizon van de dagelijkse activiteiten.<br />

Een aantal veelbelovende ideeën wordt momenteel onderzocht, onder meer op het gebied<br />

van nanomaterialen, functionele materialen en hoogzuivere metalen.<br />

De belangrijkste projecten die in 2003 werden ondernomen, omvatten de ontwikkeling van<br />

producten en oplossingen van de volgende generatie in domeinen zoals poedermetallurgie,<br />

scheikunde van edele metalen, batterijmaterialen, autokatalysatoren en diverse legeringen,<br />

en verbeteringsprocessen op het gebied van verzinking, spuitgieten, contactmaterialen en<br />

targetmaterialen. Ook werden er studies ondernomen voor de verdere vermindering van residuen<br />

van het zinkraffinageproces, en verdere verbeteringen in de recyclage van edele metalen.<br />

Umagine – innovatie bevorderen<br />

Het Umagine-programma loopt nu al meer dan twee jaar. Het is een praktijkgericht<br />

innovatieproces bedoeld om creativiteit te stimuleren en nieuwe mogelijkheden voor<br />

activiteitsontwikkeling door <strong>Umicore</strong> te bevorderen die buiten de opdrachten van de<br />

respectieve business units liggen. Daarnaast biedt Umagine ook aan de R&D-portefeuille<br />

op corporateniveau een infrastructuur voor activiteitsontwikkeling.<br />

Potentieel interessante ideeën worden opgespoord, hetzij binnen de onderneming of daarbuiten.<br />

Een ervaren multidisciplinair team begeleidt, onderzoekt en broedt de projecten uit tot het<br />

mogelijk is zowel hun technische als in het bijzonder hun economische haalbaarheid aan te<br />

tonen. Umagine is altijd geïnteresseerd om voorstellen uit externe bronnen te onderzoeken<br />

die zich kunnen inpassen in de eigen technologische basisknowhow van <strong>Umicore</strong>.<br />

Succesvolle Umagine-projecten “promoveren” en worden geïntegreerd in een bestaande business<br />

unit waar dit kan, of verder ontwikkeld binnen een start-up omgeving van het venture-type.<br />

36 |37


Venture unit – een kweekkamer voor nieuwe bedrijfsconcepten<br />

Interne “venturing” is een instrument voor de creatie en het bevorderen van nieuwe<br />

activiteiten binnen <strong>Umicore</strong>. Het is het ultieme testterrein voor projecten die met succes<br />

door de selectieprocedures van R&D of Umagine zijn geraakt. In 2003 zijn twee venture<br />

unit-projecten voortgezet : elektronische poeders (een platform voor de ontwikkeling<br />

van basismetaalpoeders voor de elektronische sector) en samengestelde halfgeleiders<br />

(indiumfosfide- en siliciumcarbidesubstraten). Het project van de elektronische poeders<br />

was rijp genoeg om in 2003 te worden overgeheveld naar de business unit Engineered<br />

Metal Powders. Hoewel er veel technologische vooruitgang werd geboekt in samengestelde<br />

halfgeleiders, is de markt voor deze materialen in 2003 verzwakt. Daarom werd begin 2004<br />

besloten dat <strong>Umicore</strong> andere ontwikkelingswegen zal inslaan zoals speciale substraten<br />

en dat voor dit project een uitdoofscenario zal worden uitgewerkt.<br />

Brandstofcellen<br />

Een belangrijk ontwikkelingsplatform op lange termijn voor <strong>Umicore</strong> is de unit brandstofcellen,<br />

gevestigd in Hanau. Deze unit ontwikkelt en commercialiseert materialen voor “proton exchange<br />

membrane fuel cell”-systemen (PEMFC). <strong>Umicore</strong> is een van de belangrijkste ontwikkelaars van<br />

de materialen die de kern vormen van brandstofcellen. Het levert elektrokatalysatoren (elyst)<br />

die geassembleerd worden met een membraan tot een membraan en elektrodensamenstel<br />

(MEA, pMembrain), de “reactor” waar waterstof reageert met zuurstof om elektriciteit te<br />

produceren. Er is ook een reeks brandstofomzettingskatalysatoren (protonics) ontwikkeld<br />

om waterstof te onttrekken aan koolwaterstoffen. De activiteit brandstofcellen steunt op<br />

kerncompetenties van <strong>Umicore</strong> zoals scheikunde van edele metalen en katalyse. Het feit dat<br />

<strong>Umicore</strong> in staat is om edelmetaalbeheer en recyclagediensten aan te bieden, vergroot nog<br />

de waarde van haar aanbod op dit gebied.<br />

Brandstofcellen zullen naar verwachting in belang toenemen als een duurzamere energiebron<br />

voor draagbare toepassingen (zoals laptopcomputers en draagbare elektronische apparaten)<br />

en stationaire toepassingen (o.a. kleine units die elektriciteit en warmte opwekken voor gebruik<br />

op de gedistribueerde energiemarkt). De invoering van brandstofceltechnologie in de autosector,<br />

als vervanging voor inwendige verbrandingsmotoren, is mogelijk de markt met het grootste<br />

potentieel op langere termijn. Hoewel brandstofcellen veelbelovend zijn, moeten nog heel<br />

wat obstakels op technologisch en infrastructureel gebied worden overwonnen alvorens de<br />

ruime verspreiding van brandstofcellen als energiebron van start kan gaan.<br />

In 2003 heeft <strong>Umicore</strong> samen met haar ontwikkelingspartners voortgewerkt aan het verfijnen<br />

van haar technologie en het verkennen van commerciële mogelijkheden. In 2004 zal<br />

verder werk worden gemaakt van het analyseren van het marktpotentieel en toekomstige<br />

ontwikkelingswegen.


Leefmilieu, Gezondheid en Veiligheid<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

0,8<br />

0,7<br />

0,6<br />

0,5<br />

0,4<br />

0,3<br />

0,2<br />

0,1<br />

0,0<br />

Frequentiegraad<br />

Aantal ongevallen (met minstens één dag verlet)<br />

per miljoen werkuren<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Ernstgraad<br />

Aantal verloren dagen<br />

per duizend werkuren<br />

1999 2000 2001 2002<br />

2003<br />

<strong>Umicore</strong> streeft naar uitmuntendheid in haar prestaties op het gebied van leefmilieu,<br />

gezondheid en veiligheid (EHS). Dit maakt deel uit van het algemene engagement van de<br />

Groep ten opzichte van de principes van duurzame ontwikkeling. Dit betekent dat er geen<br />

enkel compromis wordt gesloten over gezondheid en veiligheid op het werk en dat de Groep<br />

ernaar streeft het leefmilieu zo weinig mogelijk te belasten en zijn gebruik van natuurlijke<br />

rijkdommen, zoals water en energie, tot een minimum te beperken. Even belangrijk is dat<br />

voortdurende inspanningen worden geleverd om de weerslag van de producten, diensten en<br />

historische vervuiling van de onderneming op het milieu te verminderen. <strong>Umicore</strong> engageert<br />

zich om deze problemen op een transparante, verantwoordelijke, toerekenbare en proactieve<br />

manier aan te pakken.<br />

De overname van PMG<br />

Het overnameproces van PMG omvatte een grootschalige milieu-effectenstudie en de<br />

koopovereenkomst die met OMG werd gesloten voorziet in een passende schadeloosstelling<br />

voor milieu-aansprakelijkheden met betrekking tot de voorwaarden zoals die bestonden op<br />

de datum van de aankoop.<br />

Als gevolg van de gerichtheid op edelmetaalproducten en -diensten, leveren vele van<br />

de activiteiten van PMG andere milieu-, gezondheids- en veiligheidsproblemen op dan voor<br />

de meeste andere activiteiten van <strong>Umicore</strong>. Het was van meet af aan de bedoeling om de<br />

activiteiten van PMG zo snel en efficiënt als mogelijk op te nemen in de EHS-rapporteerstructuur<br />

van <strong>Umicore</strong>. Dit proces verloopt naar wens. De EHS-organisatie van <strong>Umicore</strong> is versterkt door<br />

de bijkomende EHS-middelen en -capaciteiten die samen met de overname van PMG zijn<br />

verworven.<br />

Gezondheid en Veiligheid<br />

<strong>Umicore</strong> heeft opnieuw goede vorderingen gemaakt in het verbeteren van de gezondheidsen<br />

veiligheidsprestaties binnen de Groep. In 2003 lag de frequentiegraad van 7,6 een flink<br />

stuk lager dan het cijfer 11,7 van het jaar voordien. Dit is al het zevende jaar op rij dat dit<br />

cijfer gedaald is. Ook de ernstgraad daalde van 0,41 naar 0,24, wat een verbetering is met<br />

74% sinds 1997. Deze verbeteringen zijn het resultaat van aanzienlijke en gestructureerde<br />

inspanningen in alle vestigingen. De volgende uitdaging bestaat erin om deze waarden in<br />

de komende jaren nog te verlagen.<br />

Milieuprestaties<br />

<strong>Umicore</strong> gebruikt milieuprestatie-indicatoren om alle relevante milieugegevens te toetsen en<br />

de vorderingen af te meten aan de 8 milieudoelstellingen van de Groep. De vijf voornaamste<br />

groepen milieuprestatie-indicatoren (bevoorrading, productie, milieubeheer, maatschappelijke<br />

en financiële prestaties) die de basis vormen van het rapporteersysteem, worden voor alle sites<br />

verzameld in een gestandaardiseerd en kwantificeerbaar formaat. Specifieke gegevens over<br />

de milieuprestaties van de onderneming worden gepubliceerd in het Milieu- en Veiligheidsverslag<br />

van <strong>Umicore</strong> voor 2003. Het verzamelen, verwerken en analyseren van de gegevens en<br />

informatie in dit verslag wordt geauditeerd en gecontroleerd door een externe consultant.<br />

<strong>Umicore</strong> heeft in 2003 een algemeen beheersysteem ingevoerd om wereldwijd dezelfde<br />

risicocommunicatie te voeren voor al haar producten. Deze geïntegreerde productgegevensdienst<br />

vervangt het vroegere lokale beheer van steekkaarten met veiligheidsgegevens over de materialen<br />

en labelinhoud. Dit zal resulteren in een consistente conformiteit voor de hele Groep, ook voor<br />

nieuw overgenomen ondernemingen en vestigingen.<br />

38 |39


<strong>Umicore</strong> heeft deelgenomen aan de Belgische klimaatveranderingsinitiatieven door zich<br />

aan te sluiten bij de vrijwillige overeenkomsten met de gewestregeringen van Vlaanderen<br />

en Wallonië. Projecten voor de verbetering van de energie-efficiëntie zijn ontwikkeld in de<br />

vestigingen waar dit aangewezen was.<br />

Verslag over de vorderingen in de sanering van bedrijfssites<br />

<strong>Umicore</strong> produceert al meer dan honderd jaar non-ferrometalen in haar fabrieken in België,<br />

Frankrijk en Nederland. Vele van de productietechnieken die toen werden gebruikt en niet<br />

meer aan de huidige normen zouden voldoen, hebben geleid tot vervuiling van de bodem<br />

en het grondwater. <strong>Umicore</strong> heeft reeds aanzienlijke inspanningen ondernomen om de historische<br />

vervuiling op een aantal van haar bedrijfssites op te ruimen. Zo is het onlangs voltooide<br />

saneringsproject in de koperfabriek van <strong>Umicore</strong> in Pirdop (Bulgarije) onderscheiden met de<br />

Belgische Milieuprijs 2003-2004 in de categorie “internationaal partnerschap voor duurzame<br />

ontwikkeling”.<br />

In Vlaanderen zet <strong>Umicore</strong> haar besprekingen met de bevoegde overheden voort. Er is<br />

momenteel een consensus over de risico’s in verband met de vervuiling op de bedrijfssites<br />

en <strong>Umicore</strong> en de overheid staan dicht bij een gezamenlijk standpunt over het soort<br />

saneringsacties dat moet worden ondernomen. De onderneming staat in de laatste<br />

onderhandelingsronde met het Vlaamse ministerie van Leefmilieu en de Openbare Vlaamse<br />

Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), in aanvulling op het bestaande convenant van 1997.<br />

In Frankrijk is <strong>Umicore</strong> begonnen met een grondige risicoanalyse onder leiding van de<br />

bevoegde overheden. In Viviez voert <strong>Umicore</strong> echter een vrijwillige risicoanalyse uit,<br />

die in nauwe samenwerking met de overheid verloopt.<br />

Met het oog op al deze ontwikkelingen en rekening houdend met de vermindering van<br />

de voorzieningen voor de overkapping van de goethietresidubekkens, heeft <strong>Umicore</strong> een<br />

nettobedrag van ¤ 3,7 miljoen toegevoegd aan haar leefmilieuvoorzieningen. Voor zover het<br />

op het huidig ogenblik kan ingeschat worden, zouden de voorzieningen geboekt in de balans<br />

per 31 december 2003, met inbegrip van de voorzieningen met betrekking tot de feitelijke<br />

verplichtingen, opgenomen in de openingsbalans van IFRS, voldoende moeten zijn om de<br />

remediëring van de belangrijkste risico’s veroorzaakt door de historische vervuiling op een<br />

gepaste manier aan te pakken.<br />

Duurzame ontwikkeling en overheidscommunicatie<br />

<strong>Umicore</strong> neemt actief deel aan de regelgevende werkzaamheden binnen de Europese<br />

vereniging van non-ferrometalen (Eurometaux).<br />

<strong>Umicore</strong> heeft het voorstel van de Europese Commissie geanalyseerd voor een nieuwe<br />

wetgeving op scheikundige stoffen, de zogenaamde REACH-regulering. Op basis van deze<br />

analyse werden eind 2003 de eerste beoordelingen uitgewerkt over de potentiële weerslag<br />

van deze regulering op de individuele business units.<br />

<strong>Umicore</strong> is een van de ondertekenaars van het handvest voor duurzame ontwikkeling van<br />

het International Council on Mining and Metals.


Enkele termen en definities uit de industriewereld<br />

Concentraat Product van de aanrijking van waardevolle metalen<br />

aanwezig in ertsen, dat als grondstof dient voor de<br />

smelterijen of logerijen<br />

Halfafgewerkte producten Omschrijving voor koperproducten, zoals walsdraad,<br />

walsplaat en knuppels<br />

Kathode Metaal neergezet als gevolg van een elektrolytisch<br />

raffinageproces. Kathodes zijn het eindproduct van het<br />

zink- en koperraffinageproces; hun zuiverheidsgraad<br />

bedraagt meer dan 99,99%<br />

Koperanode Koperanodes hebben een typische zuiverheidsgraad<br />

van 99% en worden gebruikt als positief element<br />

in het elektrolytisch raffinageproces<br />

LCD Schermen met vloeibare kristallen (gebruikt in de<br />

technologie van vlakke schermen)<br />

LED Elektroluminescerende diodes<br />

Legering Vermenging door smelting van een metaal met een of<br />

meer andere, of met een ander materiaal tot een geheel<br />

LME London Metal Exchange<br />

Loging en electrowinning Elektrolytisch raffinageproces dat gebruik maakt van<br />

chemische oplossingen en elektrische stroom om koper<br />

en zink te raffineren tot de hoogste zuiverheidsgraad<br />

Ontmanteling Operatie die erin bestaat de katalysator uit zijn metalen<br />

omhulsel te verwijderen<br />

PGM Platinagroep-metalen: platina, palladium, rhodium,<br />

iridium, ruthenium (osmium is eveneens een<br />

platinagroep-metaal, maar maakt geen deel uit<br />

van de flowsheet van <strong>Umicore</strong>)<br />

Slib en drossen Bijproducten die ontstaan bij het raffinageproces<br />

van koper en andere metalen<br />

Spuitgieten Het gieten of spuiten van een vloeibaar metaal<br />

of materiaal in een gietvorm<br />

Substraat Laag waarop organisch materiaal wordt aangebracht.<br />

Vaak ook schijven genoemd. De germaniumsubstraten<br />

van <strong>Umicore</strong> worden voornamelijk gebruikt als<br />

kernmateriaal bij de productie van zonnecellen<br />

Verwerkings- en raffinagelonen Lonen betaald door de mijnuitbater aan de<br />

smelter/raffinagebedrijven om concentraat om<br />

te zetten tot geraffineerd metaal<br />

Verzinken Het bekleden van staal met een laagje zink om<br />

de corrosiebestendigheid te vergroten<br />

40 |41


Relaties met de investeerders<br />

In 2003 steeg de prijs van het <strong>Umicore</strong>-aandeel met 35%, van<br />

¤ 41,13 naar ¤ 55,65. Dit betekent dat de onderneming voor het<br />

vijfde jaar op rij beter presteerde dan de Belgische aandelenindex,<br />

de Bel 20. De onderneming deed ook beter dan de HSBC Smaller<br />

European Companies Index. In vergelijking met de Dow Jones<br />

Non-Ferrous Index (DJNF) was de prestatie minder gunstig.<br />

De meeste componenten van de DJNF zijn echter ondernemingen<br />

die meer direct zijn blootgesteld aan schommelingen in de<br />

grondstoffencycli.<br />

Aandeelhouderschap<br />

In 2003 vond een belangrijke verandering plaats in het<br />

aandeelhouderschap. Als gevolg van een aantal operaties<br />

tijdens het jaar werd een reeks nieuwe beleggers eigenaars<br />

van <strong>Umicore</strong>-aandelen. In juli verkocht <strong>Umicore</strong> één miljoen eigen<br />

aandelen om een deel van de lening te herfinancieren die werd<br />

afgesloten voor de overname van PMG. In oktober verkocht Suez<br />

twee miljoen aandelen waarvan een groot aantal geplaatst werd<br />

bij investeerders in de Verenigde Staten. In november lanceerde<br />

<strong>Umicore</strong> een aandelenuitgifte voor 2.800.000 aandelen om een<br />

verder deel van de PMG-overname te herfinancieren. De operatie<br />

werd een succes, aangezien de vraag van de investeerders meer<br />

dan viermaal het aantal beschikbare aandelen overtrof. Zeer<br />

opmerkelijk was dat met name investeerders uit het VK, Frankrijk<br />

en Canada grote belangstelling toonden. Als resultaat van de<br />

aandelenuitgifte voerde <strong>Umicore</strong> een kapitaalverhoging door die<br />

het aantal <strong>Umicore</strong>-aandelen in omloop op 25.420.175 bracht.<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Duizend<br />

aandelen<br />

Suez-Tractebel – een gestructureerde terugtrekking<br />

Suez-Tractebel, een dochteronderneming van Suez, maakte verder<br />

werk in 2003 haar geplande uitstap als <strong>Umicore</strong>-aandeelhouder.<br />

Na de verkoop van <strong>Umicore</strong>-aandelen in oktober culmineerde dit<br />

proces in januari 2004 met de aankondiging van de vroegtijdige<br />

uitbetaling van de Suez-obligaties die inwisselbaar waren tegen<br />

<strong>Umicore</strong>-aandelen. Deze inwisselbare obligaties waren door Suez<br />

in december 2000 uitgegeven in voorbereiding op het beëindigen<br />

van haar aandeelhouderschap in <strong>Umicore</strong> tegen januari 2005. De optie<br />

van vroegtijdige uitbetaling was bedoeld om de desinvestering<br />

van Suez te versnellen, op voorwaarde dat het <strong>Umicore</strong>-aandeel<br />

tegen gemiddeld meer dan 120% van de inwisselprijs van de<br />

obligaties zou worden verhandeld gedurende een periode van<br />

ongeveer een maand. De aanhoudend sterke prestatie van het<br />

<strong>Umicore</strong>-aandeel, vooral tijdens de laatste maanden van 2003,<br />

maakte het mogelijk om deze optie in werking te stellen.<br />

Suez bezat eind 2003 ongeveer 4 miljoen <strong>Umicore</strong>-aandelen, goed<br />

voor net geen 16% van de uitstaande aandelen. Op 20 februari 2004<br />

bevestigde Suez-Tractebel de voltooiing van het uitstapproces,<br />

met behoud evenwel van 668.603 aandelen die konden dienen<br />

als dekking voor de opties die waren toegestaan aan de<br />

directieleden van <strong>Umicore</strong> op het ogenblik dat de obligaties<br />

in 2000 werden uitgegeven.<br />

Toegenomen free float<br />

Het netto-effect van de uitstap van Suez was een verdere toename<br />

van de free float tot 97% - het hoogste cijfer van alle ondernemingen<br />

die deel uitmaken van de Bel 20. Dit gegeven, gekoppeld aan het<br />

toegenomen aantal aandelen ten gevolge van de verkoop van eigen<br />

aandelen door <strong>Umicore</strong> en de uitgifte van nieuwe aandelen, heeft<br />

bijgedragen tot een verruiming van het aandeelhouderschap van<br />

<strong>Umicore</strong> en een aanzienlijke verbetering van de aandelenliquiditeit.<br />

Dagelijkse aandelenomzet (maandgemiddelde)<br />

Houdt geen rekening met de verkoop van 1 miljoen eigen aandelen<br />

in juli 2003 noch de verkoop van 2 miljoen aandelen door Suez in oktober 2003.<br />

34<br />

39<br />

45<br />

59<br />

J F M A M<br />

41<br />

52<br />

56<br />

31<br />

37<br />

32<br />

23<br />

37<br />

29<br />

25<br />

43<br />

31<br />

J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J F<br />

2002 2003 2004<br />

22<br />

67<br />

61<br />

73<br />

90<br />

99<br />

125<br />

70<br />

240<br />

115


Eigen aandelen en aandelenoptieplannen<br />

Na haar beslissing om de activiteiten van PMG over te nemen,<br />

schorste <strong>Umicore</strong> haar programma voor de wederinkoop van aandelen.<br />

De onderneming behoudt de toestemming van de aandeelhouders<br />

om maximaal 10% van haar aandelenkapitaal terug te kopen.<br />

Op 31 december 2003 bezat <strong>Umicore</strong> 710.339 aandelen, die 2,8%<br />

van de uitstaande aandelen vertegenwoordigden. Deze aandelen<br />

werden aangehouden om elke potentiële kapitaalverwatering<br />

te beperken ten gevolge van de uitoefening van opties toegestaan<br />

aan de directie en de werknemers van <strong>Umicore</strong> in het kader van<br />

de aandelenoptieplannen van de onderneming. Op 31 december 2003<br />

waren en 1.641.160 opties in omloop, die elk overeenstemmen<br />

met één <strong>Umicore</strong>-aandeel.<br />

Dividend<br />

<strong>Umicore</strong> streeft naar de uitbetaling van een stabiel of geleidelijk<br />

toenemend jaarlijks dividend.<br />

De raad van bestuur stelde voor om het dividend voor 2003 te<br />

verhogen met 14% tot ¤ 1,60 (bruto) per aandeel.<br />

Financiële communicatie – een breder publiek<br />

bereiken<br />

Het jaar was bijzonder druk voor de financiële communicatie.<br />

Met de overname van PMG zette <strong>Umicore</strong> een verdere stap in haar<br />

ontwikkeling als onderneming actief in de sector van de speciale<br />

materialen. Veel tijd gedurende het middelste gedeelte van het<br />

jaar ging naar het uitleggen van de transactie en de gevolgen<br />

ervan voor de hefbomen van de activiteiten, het productgamma<br />

en de organisatie van <strong>Umicore</strong>. Deze informatie richtte zich niet<br />

alleen tot de traditionele investeerders en financiële analisten.<br />

Er werd ook gemikt op nieuwe beleggers en analisten met<br />

specifieke deskundigheid in de technologie-intensieve business groups<br />

van de onderneming die, na de overname van PMG, een groot<br />

deel uitmaken van de totale activiteitenportefeuille van <strong>Umicore</strong>.<br />

De aandelenuitgifte in november 2003 bood het senior management<br />

ook de gelegenheid om nieuwe investeerders te bereiken in<br />

uiteenlopende sectoren. Gedurende twee weken in november<br />

bezochten drie teams tien landen en hielden ze bijeenkomsten<br />

met meer dan 135 institutionele investeerders tijdens dit proces.<br />

Met een free float van 97% en een veel gevarieerder<br />

aandeelhouderschap is de behoefte aan duidelijke en consistente<br />

communicatie nog nooit zo belangrijk geweest. Een uitgebreid<br />

programma van roadshows en meetings loopt het hele jaar door<br />

om investeerders en financiële analisten zowel te informeren<br />

als terugkoppeling van hen te ontvangen. De onderneming<br />

organiseert ook bedrijfsbezoeken om het globaal inzicht in haar<br />

activiteiten te verbeteren. De rubriek “investor relations” op de<br />

website van <strong>Umicore</strong> verschaft bovendien heel wat gegevens<br />

en informatie aan aandeelhouders en potentiële beleggers.<br />

In de loop van 2003 voerden de volgende instellingen een analyse<br />

uit naar <strong>Umicore</strong> (in alfabetische volgorde) :<br />

Internationaal België<br />

BNP Paribas Bank Degroof<br />

HSBC Delta Lloyd Securities<br />

ING Barings Fortis<br />

Merrill Lynch KBC Securities<br />

Royal Bank of Canada Petercam<br />

UBS Warburg Puilaetco<br />

SG Bank De Maertelaere<br />

Duurzame investering<br />

<strong>Umicore</strong> maakt deel uit van de FTSE4Good Index. In 2003 werd<br />

de onderneming onderscheiden met een “best in class”-rating door<br />

Storebrand Socially Responsible Investments en ook geselecteerd<br />

voor lidmaatschap van de nieuwe Kempen/SNS Smaller Europe<br />

SRI Index.<br />

42 |43


Gegevens per aandeel<br />

Belgische GAAP IFRS<br />

(in €) 1999 2000 2001 2002 2003<br />

Eigen vermogen van de Groep38,63 42,95 47,50 45,32 49,39<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de Groep<br />

Afgekondigde winst per aandeel<br />

(EPS) - basisberekening 2,70 5,31 5,13 1,45 2,63<br />

Geconsolideerd nettoresultaat vóór<br />

niet-recurrente elementen en afschrijving<br />

van de goodwill, aandeel van de Groep<br />

Afgekondigde winst per aandeel<br />

(EPS) - basisberekening 2,72 5,96 5,19 3,07 4,27<br />

Toename/Afname van de kasstromen<br />

vóór financieringsoperaties 7,16 8,83 2,64 7,99 -23,08<br />

Brutodividend 1,25 1,40 1,40 1,40 1,60<br />

Nettodividend 0,94 1,05 1,05 1,05 1,20<br />

Nettodividend per aandeel aangeboden met VVPR-strip 1,06 1,19 1,19 1,19 1,36<br />

Koers van het aandeel<br />

hoogste 46,50 42,00 50,40 51,65 56,95<br />

laagste 26,30 29,85 37,00 32,60 33,25<br />

slotkoers 38,60 40,00 44,25 41,13 55,65<br />

gemiddelde 35,97 37,94 43,97 43,44 45,61<br />

Ratio koers/winst op 31.12 (PER) 14,2 6,7 8,5 13,4 13,0<br />

Totaal aantal uitgegeven aandelen<br />

(einde van de periode) 25.617.515 25.617.515 22.600.000 22.600.000 25.420.175<br />

Gemiddeld aantal aandelen -<br />

gegevens per aandeel -basisberekening n.b. n.b. n.b. 22.600.000 22.865.537<br />

Beurskapitalisatie (EUR miljoen) 989 1.025 1.000 930 1.415<br />

Evolutie van de aandelennotering<br />

175<br />

150<br />

125<br />

100<br />

75<br />

(Basis 28/12/2001 = 100)<br />

J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J F<br />

2002 2003 2004<br />

<strong>Umicore</strong>-prestatie tegenover Bel 20<br />

<strong>Umicore</strong>-prestatie tegenover Dow Jones Non-Ferrous Metals Index (valuta aangepast)


Belgische GAAP IFRS<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Maatschappelijk kapitaal per 31.12 (1)<br />

(in duizendtallen)<br />

BEF BEF € € €<br />

Geplaatst kapitaal 15.529.240 15.529.240 500.000 500.000 561.947<br />

Aandelenoptieplannen - - - - 446<br />

Totaal 15.529.240 15.529.240 500.000 500.000 562.393<br />

Aantal aandelen per 31.12<br />

Soorten aandelen<br />

Gewone aandelen 25.617.515 25.617.515 22.600.000 22.600.000 25.420.175<br />

Types aandelen<br />

Aandelen op naam 4.995.310 4.810.969 3.887 4.158 4.834<br />

Aandelen aan toonder 20.622.205 20.806.546 22.596.113 22.595.842 25.415.341<br />

Totaal 25.617.515 25.617.515 22.600.000 (2) 22.600.000 25.420.175<br />

Aandeelhouderschap per 31.12 (%)<br />

Suez-Tractebel groep25,25% 25,25% 28,62% 28,56% 15,68%<br />

Eigen aandelen in het bezit van <strong>Umicore</strong> 0,94% 8,00% 4,07% 8,04% 2,79%<br />

Free float 73,81% 66,75% 67,31% 63,40% 81,53%<br />

Totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%<br />

(1) In de loop van boekjaar 2003 heeft de onderneming drie kapitaalverhogingen verricht<br />

Duizend EUR Aantal aandelen<br />

25 november 2003<br />

Omzetting van 20.175 opties (ESOP 1999-plan)<br />

in 20.175 aandelen met VVPR-strip446 20.175<br />

Kapitaalverhoging: 2.400.000 aandelen met VVPR-strip<br />

4 december 2003<br />

53.097 2.400.000<br />

Kapitaalverhoging: 400.000 aandelen met VVPR-strip 8.850 400<br />

(2) In de loop van boekjaar 2001 hebben de buitengewone algemene vergaderingen van 30.03.2001 en 21.12.2001<br />

besloten over te gaan tot de schrapping van respectievelijk 1.617.515 en 1.400.000 aandelen<br />

44 |45


Financieel overzicht<br />

Winst<br />

De winst vóór financiële kosten en belastingen (EBIT) van ¤ 145,9 miljoen<br />

(vóór niet-recurrente elementen) lag 50% boven die van 2002.<br />

Ook de winst per aandeel vóór niet-recurrente elementen lag<br />

ongeveer 40% hoger op jaarbasis voor een gemiddeld aantal aandelen<br />

van 22,9 miljoen tijdens het jaar. Dit weerspiegelt de bijdrage van<br />

de activiteiten van PMG die op 1 augustus 2003 werden overgenomen,<br />

evenals de verbeterde rentabiliteit in Nieuwe Materialen en Zink.<br />

De voornaamste verbetering in Nieuwe Materialen kwam tot uiting<br />

in de materialen voor herlaadbare batterijen, terwijl voor Zink de<br />

stijging van de zinkprijs, die zich vooral tijdens het vierde kwartaal<br />

van het jaar manifesteerde, de drijvende factor was achter de<br />

verbeterde resultaten.<br />

De resultaten van de overgenomen PMG-activiteiten lagen lichtjes<br />

boven de verwachtingen, waardoor hun bijdrage aan de EBIT van<br />

<strong>Umicore</strong> iets hoger uitviel dan de prognose van ¤ 30 miljoen die<br />

tijdens de tweede helft van 2003 was gegeven. De meeste PMGactiviteiten<br />

werden gegroepeerd in het segment Edelmetaalproducten<br />

en Katalysatoren. De overige (de venture Brandstofcellen, de dienst<br />

Metaalbeheer en de Raffinageactiviteiten) werden ondergebracht<br />

in andere business groups terwijl de business unit Thin Film Products,<br />

die voorheen deel uitmaakte van Nieuwe Materialen, bij<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren werd gevoegd.<br />

De niet-recurrente resultaten van de Groep bedroegen ¤ -29,3 miljoen.<br />

De belangrijkste factor hierin waren de herstructureringskosten<br />

van ¤ -24,7 miljoen die vooral te maken hadden met de afsplitsing<br />

van de koperactiviteit, het kostenverlagingsprogramma voor de<br />

zinksmeltactiviteit, de afbouw van de centrale engineeringfunctie<br />

en de overdracht van de nikkelhydroxideactiviteiten van <strong>Umicore</strong><br />

in China. Daarbij kwamen nog diverse waardeverminderingen van<br />

activa voor in totaal ¤ -5,7 miljoen die verband hielden met de<br />

laseroptiekactiviteiten in het VK en de ventureprojecten voor<br />

siliciumcarbide en indiumfosfide. Andere niet-recurrente elementen<br />

omvatten bijkomende milieuvoorzieningen van ¤ -3,7 miljoen en kosten<br />

voor pensioenaanpassingen en herstructureringen van ¤ -11,1 miljoen<br />

bij de <strong>Umicore</strong> dochteronderneming voor synthetisch diamant, Megapode.<br />

Deze niet-recurrente kosten werden gedeeltelijk gecompenseerd<br />

door een positief effect van latente belastingen voor ¤ 10,1 miljoen.<br />

De impact van de herstructurering van de raffinageactiviteiten in<br />

Hanau werd geboekt als goodwill in de openingsbalans van PMG.<br />

<strong>Umicore</strong> volgde ook de richtlijnen van IFRS 1 voor de eerste toepassing.<br />

De elementen waarvoor geen internationale normen waren<br />

goedgekeurd op de balansdatum, zoals financiële instrumenten,<br />

zijn verwerkt in overeenstemming met de Belgische boekhoudregels,<br />

zoals in vorige jaren.<br />

De toepassing van de IFRS-normen noopte ook tot de herwerking<br />

van de jaarrekeningen voor 2002 volgens de nieuwe boekhoudregels,<br />

om deze informatie volledig vergelijkbaar te maken met die<br />

van 2003. In het kader daarvan werd een IFRS-openingsbalans<br />

opgesteld op 1 januari 2002, die via overgedragen winst het effect<br />

laat zien van de waarderingsverschillen door de toepassing van de<br />

IFRS-normen op die datum. De voornaamste waarderingsverschillen<br />

hebben betrekking op de boeking van latente belastingen en<br />

immateriële vaste activa, voorzieningen voor onderhoud en<br />

herstellingen, personeelsbeloningen en bepaalde andere feitelijke<br />

verplichtingen. Deze verschillen worden in toelichting 2 bij de<br />

jaarrekening besproken. Als resultaat van deze herwerking<br />

nam het eigen vermogen van de Groep toe met ¤ 20 miljoen.<br />

IFRS heeft ook een aantal veranderingen meegebracht voor de<br />

resultatenrekening en de presentatie ervan. De meest opvallende<br />

verandering betreft die elementen die voorheen gerapporteerd<br />

werden als uitzonderlijk maar die voortaan worden behandeld<br />

als bedrijfselementen. Om evenwel de leesbaarheid van de<br />

resultatenrekening te verbeteren, worden bedrijfsresultaten die van<br />

niet-recurrente aard zijn afzonderlijk opgenomen. Zulke elementen<br />

zijn doorgaans van niet liquide aard en hebben voornamelijk<br />

betrekking op herstructureringskosten en waardeverminderingen<br />

van activa. De toepassing van IFRS 12 resulteert dus in een<br />

toename van niet liquide latente belastingen.<br />

Alle cijfers voorgesteld in dit jaarverslag voor de jaren 2002 en<br />

2003 werden opgesteld conform de IFRS-normen zoals hierboven<br />

beschreven, terwijl gegevens die betrekking hebben op vroegere<br />

periodes niet zijn herwerkt.<br />

Metaalprijzen en markten<br />

De metaalprijzen en de marktomstandigheden kenden een<br />

gecontrasteerd verloop in 2003. De prijzen voor de meeste metalen<br />

stegen in de tweede helft van 2003, maar op enkele uitzonderingen<br />

na was dit niet voldoende om het effect van de verzwakkende<br />

US dollar te compenseren. De verbeterde basisvoorwaarden voor<br />

kobalt, koper en platina bevorderden een prijsverhoging voor deze<br />

International Financial Reporting Standards (IFRS) metalen uitgedrukt in zowel US dollar als in euro.<br />

<strong>Umicore</strong> heeft de internationale IFRS-normen toegepast voor de De zinkprijs bedroeg gemiddeld USD 828 per ton, een bescheiden<br />

voorbereiding en rapportering van haar geconsolideerde jaarrekening. verbetering met 6% tegenover de gemiddelde prijs van 2002,<br />

Hiermee anticipeert de onderneming op de richtlijn die aan maar kende een herstel, uitgedrukt in US dollar, tijdens het vierde<br />

beursgenoteerde ondernemingen oplegt om de IFRS-normen toe kwartaal van 2003. De opleving van de koperprijs was spectaculairder.<br />

te passen tegen eind 2005, en in overeenstemming met het Belgische Dit metaal steeg met 14% op jaarbasis, maar de prijs was eind 2003<br />

koninklijk besluit van 4 december 2003, dat de voorwaarden voor meer dan 50% hoger dan twaalf maanden eerder. In tegenstelling<br />

vroegtijdige toepassing vastlegt. De bepalingen van dit koninklijk tot zink hebben schommelingen van de koperprijs echter weinig<br />

besluit zijn in lijn met de beslissing van de Europese Commissie invloed op de resultaten.<br />

om alle normen goed te keuren zoals voorgelegd door de IAS<br />

Board op 14 september 2002, met uitzondering van IAS 32 en 39.


De platinaprijs bleef het hele jaar door stijgen. De verhoging<br />

werd aangewakkerd door de grotere vraag naar dit metaal voor<br />

katalysatortoepassingen, terwijl de primaire productie achter bleef,<br />

wat voor een deel te wijten was aan de sterkte van de Zuid-Afrikaanse<br />

rand ten opzichte van de US dollar. De prijzen voor palladium<br />

en rhodium daarentegen bleven verder dalen tegenover de<br />

recordhoogtes van 2001. De prijsschommelingen voor de metalen<br />

van de platinagroep hadden slechts een beperkte weerslag op de<br />

marges van <strong>Umicore</strong> in 2003 omdat de onderneming zich tegen<br />

deze effecten had beschermd door in 2001 langetermijncontracten<br />

te sluiten voor bevoorrading tegen vaste prijzen.<br />

De scherpe prijsstijging van kobalt leidde tot de beslissing om de<br />

productie van geraffineerd metaal te verhogen. <strong>Umicore</strong> boekte<br />

ook een terugneming van waardeverminderingen op voorraden,<br />

verricht in eerdere jaren voor kobalt en zink, voor een totaal bedrag<br />

van ¤ 6 miljoen. Dit werd gerapporteerd als niet-recurrente<br />

bedrijfsopbrengsten.<br />

Financiële resultaten<br />

De financiële kosten namen toe van ¤ -22,9 miljoen in 2002 tot<br />

¤ -33,6 miljoen in 2003. Dit was voornamelijk te wijten aan de<br />

hogere schuldenlast als resultaat van de overname van PMG en<br />

een nettowaardevermindering van ¤ -2,4 miljoen op financiële<br />

activa. De weerslag van een hogere schuldenlast werd gedeeltelijk<br />

goedgemaakt door lagere rentevoeten.<br />

Kasstromen en schuldenlast<br />

<strong>Umicore</strong> genereerde in 2003 kasstromen uit bedrijfsactiviteiten<br />

van ¤ 190,6 miljoen, een stijging met bijna 10% tegenover 2002.<br />

Evolutie van de netto<br />

financiële schuld<br />

700<br />

40<br />

600<br />

500<br />

30<br />

400<br />

20<br />

300<br />

200<br />

10<br />

100<br />

0<br />

0<br />

miljoen € %<br />

1999 2000 2001 2002 2003<br />

Nettoschuld<br />

Nettoschuld/Nettoschuld +<br />

Eigen vermogen<br />

Een toename van de behoefte aan bedrijfskapitaal in de eerste<br />

helft van het jaar werd in de tweede helft van het jaar ruimschoots<br />

gecompenseerd, waardoor over het volledige jaar de behoefte aan<br />

bedrijfskapitaal met ¤ 50,6 miljoen daalde.<br />

De netto financiële schuld van <strong>Umicore</strong> steeg in 2003 als gevolg<br />

van de overname van PMG. Eind juli bedroeg de netto financiële<br />

schuld ¤ 907 miljoen. Door een combinatie evenwel van sterke<br />

kasstroomgeneratie, de opbrengst van de verkoop van eigen aandelen<br />

in juli en de uitgifte van aandelen in november (zie verder) en de<br />

vermindering van het bedrijfskapitaal door synergieën tussen de<br />

raffinagefabrieken van Hoboken en Hanau, werd dit cijfer tegen<br />

het einde van het jaar teruggebracht tot ¤ 619 miljoen. Dit cijfer<br />

stemde overeen met een verhouding schuld/schuld + eigen vermogen<br />

van 34%. De balans blijft sterk en verschaft <strong>Umicore</strong> de flexibiliteit<br />

om verdere groeiprojecten door te voeren en open te staan voor<br />

middelgrote overnames met behoud van een eersterangskredietstatuut<br />

bij de financiële instellingen en beleggers in obligaties. De rest<br />

van de schuld met betrekking tot de overname van PMG zal worden<br />

geherfinancierd via schulden op middellange en lange termijn,<br />

met inbegrip van de opbrengst van een obligatie van ¤ 150 miljoen<br />

met een looptijd van acht jaar die begin 2004 werd uitgegeven.<br />

Ondanks de inbreng van de PMG-activiteiten in de <strong>Umicore</strong> Groep,<br />

daalden de investeringen voor 2003 lichtjes, van ¤ 152,7 miljoen<br />

in 2002 naar ¤ 148,3 miljoen in 2003. Dit was grotendeels het gevolg<br />

van verminderde investeringen in Edelmetaaldiensten en ook in Koper,<br />

aangezien zowel de logings- en electrowinninginstallatie als de<br />

capaciteitsuitbreiding in Pirdop werden voltooid.<br />

Belastingen<br />

De belastingen op het geconsolideerd resultaat voor 2003 bedroegen Overnames<br />

¤ -2,5 miljoen tegenover ¤ -11,4 miljoen in 2002. Deze daling was<br />

De overname van PMG werd afgerond op 31 juli 2003 en de<br />

in hoofdzaak te wijten aan de opbrengsten van niet-recurrente latente<br />

verworven activiteiten werden geconsolideerd vanaf 1 augustus.<br />

belastingen van ¤ 10,1 miljoen die in 2003 werden geboekt,<br />

Het bedrijf droeg al bij tot de resultaten in 2003. De balans van<br />

terwijl de cijfers voor 2002 niet-recurrente latente belastingen<br />

<strong>Umicore</strong> op 31 december 2003 bevatte ongeveer ¤ 54 miljoen<br />

van ¤ 9,3 miljoen omvatten, wat overeenstemde met de weerslag<br />

goodwill met betrekking tot de overname van PMG. In de<br />

op actieve belastinglatenties van de verlaging van de Belgische<br />

loop van 2003 voltooide <strong>Umicore</strong> ook drie kleinere overnames<br />

aanslagvoeten op bedrijfsopbrengsten. De belastingen op het<br />

(Climeta, EaglePicher Technologies en Strub) en sloot vier<br />

resultaat stegen met ¤ 12,6 miljoen op jaarbasis als gevolg van<br />

joint-ventureakkoorden (Hongsheng, IEQSA, Rezinal en Traxys).<br />

de gestegen bedrijfsresultaten.<br />

Deze entiteiten droegen samen voor ongeveer ¤ 28 miljoen<br />

bij aan de bedrijfsresultaten van de Groep en ¤ 5,0 miljoen aan<br />

Indekking<br />

de opbrengsten van geassocieerde ondernemingen waarvan<br />

PMG het grootste deel van de bijdrage voor haar rekening nam.<br />

<strong>Umicore</strong> haalde in 2003 voordeel uit een gemiddelde wisselkoers<br />

van ongeveer USD 0,93 per euro, hoofdzakelijk als resultaat van<br />

het indekkingsbeleid van de onderneming tegen het dollarrisico. Uitgifte van aandelen<br />

Deze wisselverhouding was gunstiger dan de gemiddelde wisselkoers<br />

Met het oog op de gedeeltelijke herfinanciering van de overname<br />

van USD 1,13 per euro tijdens het jaar.<br />

van PMG, gaf <strong>Umicore</strong> in november 2003 nieuwe aandelen uit.<br />

Voor 2004 is ongeveer 85% van het dollarrisico ingedekt tegen een De operatie was een succes, want het aantal beschikbare<br />

gemiddelde koers van USD 0,91 per euro en voor 2005 is ongeveer aandelen werd meer dan vier maal overingetekend door een<br />

25% van het dollarrisico ingedekt tegen een gemiddelde koers brede waaier van beleggers. Als resultaat van deze uitgifte<br />

van USD 0,98 per euro.<br />

verhoogde <strong>Umicore</strong> haar kapitaal met ¤ 147 miljoen. Dit bedrag<br />

vertegenwoordigt 2.800.000 aandelen tegen een uitgifteprijs van<br />

¤ 52,6 per aandeel, plus 20.175 aandelen uit de omzetting van<br />

inschrijvingsrechten. In total waren 25.420.175 <strong>Umicore</strong>-aandelen<br />

in omloop eind 2003.<br />

46 |47


Glossarium -<br />

Financiële definities<br />

EBIT: (nieuwe definitie geldig voor de hele periode 1999-2003)<br />

Bedrijfsresultaat van integraal geconsolideerde ondernemingen + aandeel van de Groep in het nettoresultaat van de<br />

ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode<br />

Vanaf 2002 worden de niet-recurrente elementen apart vermeld.<br />

Niet-recurrente EBIT:<br />

Bevat niet-recurrente elementen met betrekking tot herstructureringsmaatregelen, waardeverminderingen van activa<br />

en andere opbrengsten of kosten resulterend uit feiten of transacties die duidelijk verschillen van de courante activiteiten<br />

van de onderneming. Waardeverminderingen op metaalvoorraden maken deel uit van de niet-recurrente EBIT van de<br />

business groups<br />

EBITDA (definitie enkel geldig voor 2002 en 2003):<br />

EBIT + (afschrijvingen + toevoegingen aan de voorzieningen – terugneming van voorzieningen + waardeverminderingen<br />

op voorraden – terugneming van waardeverminderingen op voorraden) van integraal geconsolideerde ondernemingen<br />

Opbrengsten (metaal niet inbegrepen):<br />

Alle opbrengsten min de waarde van de aangekochte metalen<br />

ROCE (Rendement op aangewend kapitaal):<br />

Recurrente EBIT/gemiddeld aangewend kapitaal van de periode, waarbij EBIT aangepast is in functie van sommige<br />

financiële elementen zoals effectiseringskosten<br />

Aangewend kapitaal:<br />

Totaal vermogen + netto financiële schuld<br />

Investeringen:<br />

Investeringen in immateriële en materiële vaste activa<br />

Kasstromen vóór financieringsoperaties:<br />

Toename/afname van de bedrijfsthesaurie + toename/afname van de investeringsthesaurie<br />

Netto financiële schuld:<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar + financiële schulden op ten hoogste één jaar – kas en kasequivalenten<br />

– beleggingen<br />

Winst per aandeel (EPS):<br />

Voor de periode 1999-2001, wordt de winst per aandeel berekend op het totaal aantal uitstaande aandelen op het<br />

einde van de periode. De gegevens over de winst per aandeel voor 2002 en 2003 worden hierna beschreven.<br />

De eigen aandelen zijn begrepen in het totaal aantal uitstaande aandelen<br />

Afgekondigde winst per aandeel (EPS) – basisberekening:<br />

Nettoresultaat, aandeel van de Groep/gemiddeld aantal uitstaande aandelen<br />

Afgekondigde winst per aandeel (EPS) – na verwateringseffect:<br />

Nettoresultaat, aandeel van de Groep/(gemiddeld aantal uitstaande aandelen + aantal mogelijke nieuwe aandelen<br />

die uitgegeven moeten worden in het kader van de bestaande aandelenoptieplannen)<br />

Aangepaste winst per aandeel (EPS) – basisberekening:<br />

Nettoresultaat vóór niet-recurrente elementen en afschrijving van de goodwill, aandeel van de Groep/totaal aantal<br />

uitstaande aandelen<br />

Aangepaste winst per aandeel (EPS) – na verwateringseffect:<br />

Nettoresultaat vóór niet-recurrente elementen en afschrijving van de goodwill, aandeel van de Groep/(gemiddeld<br />

aantal uitstaande aandelen + aantal mogelijke aandelen die uitgegeven moeten worden in het kader van de bestaande<br />

aandelenoptieplannen)<br />

Ratio koers/winst (PER):<br />

Slotkoers/aangepaste winst per aandeel (EPS) – basisberekening<br />

Beurskapitalisatie:<br />

Slotkoers x totaal aantal uitstaande aandelen<br />

VVPR-strips:<br />

Er werd een stripping uitgevoerd op de VVPR-aandelen op 26 maart 1999. Hierbij gaf coupon nr. 5 van de VVPRaandelen<br />

recht op een stripblad en werd coupon nr. 5, aangehecht aan de gewone aandelen, geschrapt. In België<br />

geeft elke VVPR-strip, die aangeboden wordt samen met het coupon van het gewoon aandeel dat hetzelfde nummer<br />

draagt (vóór 30 november van het jaar van de dividenduitkering), de toonder recht op een verminderde roerende<br />

voorheffing die thans 15% bedraagt in plaats van 25%.


<strong>Umicore</strong> Groep<br />

Jaarrekening 2003<br />

Inhoud<br />

Geconsolideerde resultatenrekening 50<br />

Geconsolideerde balans 51<br />

Geconsolideerde kasstromentabel 52<br />

Geconsolideerde staat van de mutaties in het eigen vermogen van de Groep 53<br />

Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening 54<br />

1. Waarderingsregels en voorstellingsbasis 54<br />

2. Impact van de overgang naar de nieuwe waarderingsregels op de jaarrekening 62<br />

3. Groepsondernemingen 67<br />

4. Waardering vreemde deviezen 69<br />

5. Segmentinformatie 70<br />

6. Bedrijfsacquisities 73<br />

7. Bedrijfsresultaat 76<br />

8. Bezoldigingen en aanverwante voordelen 77<br />

9. Netto financiële kost 78<br />

10. Opbrengsten van andere financiële participaties 78<br />

11. Belastingen 79<br />

12. Immateriële vaste activa (uitgezonderd goodwill) en kapitaaltransactiekosten 80<br />

13. Goodwill 81<br />

14. Materiële vaste activa 82<br />

15. Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 83<br />

16. Financiële vaste activa 85<br />

17. Eigen aandelen 86<br />

18. Voorraden 87<br />

19. Handels- en overige vorderingen 88<br />

20. Latente belastingactiva en -passiva 89<br />

21. Kas en kasequivalenten 90<br />

22. Minderheidsbelangen 91<br />

23. Financiële schulden 92<br />

24. Handels- en overige schulden 93<br />

25. Voorzieningen voor personeelsvoordelen 94<br />

26. Aandelenoptieplannen toegestaan door de onderneming 96<br />

27. Voorzieningen voor leefmilieu 97<br />

28. Voorzieningen voor overige risico's en kosten 98<br />

29. Toelichting bij de kasstromentabel 99<br />

30. Financiële instrumenten 100<br />

31. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 102<br />

32. Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen 102<br />

33. Verbonden partijen 104<br />

34. Gebeurtenissen na balansdatum 104<br />

35. Winst per aandeel 105<br />

Beknopte jaarrekening van de moederonderneming 106<br />

Verslag van de commissaris over de geconsolideerde<br />

jaarrekening afgesloten per 31 december 2003 109<br />

48 | 49


Geconsolideerde resultatenrekening<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 2003 2002<br />

Omzet 7 4.677.082 3.160.591<br />

Andere bedrijfsopbrengsten 7 64.115 48.353<br />

Bedrijfsopbrengsten 4.741.197 3.208.944<br />

Verbruikte handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 3.652.385 2.303.588<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen 8 484.120 400.154<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 138.148 127.708<br />

Toevoegingen aan voorzieningen 56.398 25.502<br />

Andere bedrijfskosten 7 310.474 292.295<br />

Bedrijfskosten 4.641.525 3.149.247<br />

BEDRIJFSRESULTAAT 99.67259.697<br />

Netto financiële kosten 9 -33.599 -22.883<br />

Opbrengsten van andere financiële activa 10 -2.426 -308<br />

Aandeel in het resultaat van de ondernemingen<br />

opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 6.856 13.039<br />

RESULTAAT UIT DE GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTING 70.503 49.545<br />

Belastingen op het resultaat 11 -2.530 -11.365<br />

RESULTAAT NA BELASTING 67.973 38.180<br />

Minderheidsbelangen 22 -7.851 -5.297<br />

AANDEEL VAN DE GROEP IN HET RESULTAAT 60.122 32.883<br />

Winst per aandeel - basisberekening 2,63 1,45<br />

Winst per aandeel - na verwatering 2,62 1,45<br />

Voorgesteld dividend per aandeel 1,60 1,40


Geconsolideerde balans<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 31/12/03 31/12/02<br />

VASTE ACTIVA 1.412.478 1.107.078<br />

Immateriële vaste activa en kapitaaltransactiekosten 12 28.687 15.754<br />

Goodwill 13 91.320 36.757<br />

Materiële vaste activa 14 950.770 774.515<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 194.466 162.268<br />

Financiële vaste activa 16 56.234 53.192<br />

Handels- en overige vorderingen 19 8.555 5.035<br />

Latente belastingactiva 20 81.974 59.557<br />

Personeelsvoordelen 472<br />

VLOTTENDE ACTIVA 1.696.184 1.152.924<br />

Toegekende leningen 131 15.284<br />

Voorraden 18 905.558 650.329<br />

Handels- en overige vorderingen 19 631.446 307.084<br />

Terug te vorderen belastingen 5.990 1.714<br />

Eigen aandelen 17 23.405 70.884<br />

Beleggingen 16 561 1.598<br />

Kas en kasequivalenten 21 129.093 106.031<br />

TOTAAL DER ACTIVA 3.108.662 2.260.002<br />

EIGEN VERMOGEN VAN DE GROEP 1.129.365 1.024.305<br />

Kapitaal 562.393 500.000<br />

Uitgiftepremies 96.764 11.139<br />

Overgedragen resultaten en reserves 582.902 551.986<br />

Omrekeningsverschillen -112.694 -38.820<br />

MINDERHEIDSBELANGEN 22 62.594 64.797<br />

SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR 462.925 380.058<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen 25 201.561 135.262<br />

Financiële schulden 23 35.501 87.782<br />

Handels- en overige schulden 24 4.983 5.506<br />

Latente belastingpassiva 20 39.882 12.680<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 112.102 116.088<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 68.896 22.740<br />

SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 1.453.778 790.842<br />

Financiële schulden 23 736.706 222.005<br />

Handels- en overige schulden 24 657.418 543.121<br />

Te betalen belastingen 30.991 13.262<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 18.583 10.871<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 10.080 1.583<br />

TOTAAL DER PASSIVA 3.108.662 2.260.002<br />

Op 3 maart 2004 werd deze jaarrekening door de raad van bestuur van <strong>Umicore</strong> goedgekeurd voor publicatie.<br />

50 | 51


Geconsolideerde kasstromentabel<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 2003 2002<br />

Geconsolideerd resultaat (Aandeel van de Groep) 60.122 32.883<br />

Minderheidsbelangen in het geconsolideerd resultaat 22 7.851 5.297<br />

Resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -6.856 -13.039<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties 29 133.881 118.980<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld of geklasseerd<br />

moeten worden onder de investerings- of financieringskasstromen 29 18.731 27.672<br />

Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal 50.555 179.301<br />

Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 264.284 351.093<br />

Ontvangen dividenden 147 6.545<br />

Belastingen betaald in de loop van het boekjaar -23.324 -4.926<br />

Toename/ Afname van de bedrijfsthesaurie 29 241.107 352.713<br />

Verwerving van materiële vaste activa -136.256 -145.007<br />

Verwerving van immateriële vaste activa -5.747 -6.317<br />

Verwerving van nieuwe dochterondernemingen<br />

(na aftrek van hun liquide middelen) 6 -641.330 -33.872<br />

Verwerving van bijkomende deelnemingen in ondernemingen van de Groep -389 -357<br />

Verwerving van financiële vaste activa -2.527 -9.234<br />

Nieuwe toegekende leningen -10.498 -16.191<br />

Subtotaal van de verwervingen -796.747 -210.978<br />

Afstand van materiële vaste activa 342 5.947<br />

Afstand van dochterondernemingen (na aftrek van liquide middelen) 3.006 383<br />

Afstand van financiële vaste activa 3.689 1.411<br />

Aflossing van leningen 20.796 35.925<br />

Subtotaal van de overdrachten 27.833 43.666<br />

Toename/ Afname van de investeringsthesaurie 29 -768.914 -167.312<br />

Kapitaalverhoging (na aftrek van de kapitaaltransactiekosten) 143.235 0<br />

Ontvangen subsidies 1.523 605<br />

Verkoop (Aankoop) van eigen aandelen 44.720 -40.148<br />

Ontvangen (betaalde) interesten -18.647 -17.392<br />

Nieuwe leningen 558.768 7.059<br />

Aflossing van leningen -97.460 -80.278<br />

Dividenden uitgekeerd aan <strong>Umicore</strong>-aandeelhouders -28.569 -30.198<br />

Dividenden uitgekeerd aan de minderheidsaandeelhouders -39.683 -1.572<br />

Toename/ Afname van de financieringsthesaurie 29 563.887 -161.924<br />

Invloed van de wisselkoers op de aangehouden liquide middelen -8.805 -10.816<br />

Toename/ Afname van de kas en kasequivalenten 27.275 12.661<br />

Nettokas en -kasequivalenten bij het begin van het boekjaar 97.002 84.341<br />

Nettokas en -kasequivalenten op het einde van het boekjaar 21 124.277 97.002


Geconsolideerde staat van de mutaties<br />

in het eigen vermogen van de Groep<br />

(duizend ¤)<br />

Overgedragen Omrekenings-<br />

Kapitaal Uitgiftepremies resultaten verschillen Totaal<br />

Stand op 1 januari 2002 500.000 11.139 549.304 33.333 1.093.776<br />

Dividenden -30.200 -30.200<br />

Resultaat van het boekjaar 32.882 32.882<br />

Omrekeningsverschillen -72.153 -72.153<br />

Stand op 31 december 2002 500.000 11.139 551.986 -38.820 1.024.305<br />

Stand op 1 januari 2003 500.000 11.139 551.986 -38.820 1.024.305<br />

Kapitaalverhoging 62.393 85.625 148.018<br />

Dividenden -29.206 -29.206<br />

Resultaat van het boekjaar 60.122 60.122<br />

Omrekeningsverschillen -73.874 -73.874<br />

Stand op 31 december 2003 562.393 96.764 582.902 -112.694 1.129.365<br />

52 | 53


TOELICHTING BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING<br />

1. Waarderingsregels en voorstellingsbasis<br />

De geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2003 waarvan de publicatie goedgekeurd werd door de raad van bestuur<br />

van 3 maart 2004 werd voorbereid overeenkomstig de wettelijke en reglementaire bepalingen voor het opmaken<br />

van geconsolideerde jaarrekeningen van Belgische bedrijven. Ze bevat de rekeningen van de onderneming, haar<br />

dochterondernemingen en de belangen die ze aanhoudt in ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast.<br />

1.1. VOORSTELLINGSBASIS<br />

De onderneming heeft ervoor gekozen de IFRS* (International Financial Reporting Standards) toe te passen, overeenkomstig<br />

het Belgisch Koninklijk Besluit van 4 december 2003, dat de voorwaarden bepaalt voor een vervroegde toepassing<br />

van deze normen. De betrokken normen en interpretaties zijn degene die van kracht waren op 14 september 2002,<br />

volgens de regelgeving van de Europese Commissie overeenkomstig de EU-richtlijn Nr. 1725/2003 inzake toepassing<br />

van IAS (International Accounting Standards) met uitzondering van IAS 32 en IAS 39 en de daarop betrekking hebbende<br />

interpretaties van het IAS Board Standing Interpretation Committee (SIC).<br />

De Belgische Commissie voor het Bank- en Financiewezen heeft bovendien de onderneming de toestemming gegeven<br />

om IFRS 1 “Eerste toepassing van IFRS” toe te passen voor haar geconsolideerde jaarrekening over 2003, en dit vooraleer<br />

deze norm door de Europese Commissie is aangenomen.<br />

Voor de posten waarvoor de internationale normen niet goedgekeurd waren op balansdatum, is de onderneming<br />

de Belgische boekhoudprincipes, zoals aangewend voor het opmaken van haar vorige geconsolideerde jaarrekeningen,<br />

verder blijven toepassen. Dit omvat de financiële instrumenten, de presentatie van de eigen aandelen op de balans<br />

en kapitaaltransactiekosten.<br />

De vergelijkende cijfers van 2002 zijn herberekend op basis van de nieuwe regels om alle aanpassingen correct weer te<br />

geven. Reconciliaties en toelichtingen over de gevolgen van de overstap naar de nieuwe regels op het eigen vermogen<br />

van de Groep en op haar nettoresultaat zijn opgenomen in de toelichtingen bij de financiële staten.<br />

De geconsolideerde jaarrekening wordt uitgedrukt in duizenden euro, afgerond op het dichtste duizendtal en werd opgemaakt<br />

op basis van het principe van de historische kost, met uitzondering van de transactionele indekkingsinstrumenten,<br />

zoals verderop beschreven.<br />

1.2. CONSOLIDATIEPRINCIPES<br />

<strong>Umicore</strong> past de integrale consolidatie toe voor haar dochterondernemingen, bedrijven die de onderneming controleert,<br />

en waarvoor ze in staat is om het financiële en operationele beleid te sturen en de voordelen ervan te verwerven.<br />

Men vermoedt dat er controle is wanneer <strong>Umicore</strong> rechtstreeks of onrechtstreeks via andere dochterondernemingen<br />

meer dan 50% van de stemrechten bezit.<br />

Dochterondernemingen worden geconsolideerd vanaf de datum waarop de controle overgedragen wordt aan de Groep<br />

en worden niet langer geconsolideerd vanaf de datum waarop deze controle ophoudt te bestaan.<br />

Toelichting 3 geeft een overzicht van de belangrijkste dochterondernemingen van de Groep op balansdatum.<br />

Een overname wordt geboekt volgens de overnamemethode. De activa en verplichtingen van het overgenomen bedrijf<br />

worden gewaardeerd tegen hun reële waarde op de overnamedatum. De kost van een overname wordt gewaardeerd<br />

tegen de reële waarde van de afgestane activa, de uitgegeven aandelen of de aangegane verplichtingen op de<br />

overnamedatum, vermeerderd met kosten die direct toerekenbaar zijn aan de overname. Het bedrag waarmee de kost van<br />

een overname het belang van de Groep in de reële waarde van de nettoactiva van de dochteronderneming overschrijdt,<br />

wordt geboekt als goodwill (zie verder punt 1.7. Immateriële activa en Kapitaaltransactiekosten).<br />

Alle intragroepsverrichtingen, intragroepssaldi en niet-gerealiseerde winsten op intra-groepsverrichtingen worden<br />

geëlimineerd. Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, behalve als een verlies een indicatie is tot<br />

een bijzondere waardevermindering. Indien noodzakelijk werden de waarderingsregels van de dochterondernemingen<br />

aangepast om de samenhang te garanderen met de principes aangenomen door de <strong>Umicore</strong> Groep.<br />

* Ingevolge de normen en interpretaties, gepubliceerd door respectievelijk het IASB (International Accounting Standards Board) en het Standing<br />

Interpretation Committee (SIC) van het IASB.


In een geassocieerde onderneming oefent de onderneming een betekenisvolle invloed op het financiële en operationele<br />

beleid, maar geen controle. Dit wordt in het algemeen aangetoond door het bezit van 20 tot 50% van de stemgerechtigde<br />

aandelen. Een joint venture is een contractuele overeenkomst waarbij de onderneming en andere partijen rechtstreeks<br />

of onrechtstreeks een economische activiteit opzetten die zij gezamenlijk controleren.<br />

Zowel geassocieerde ondernemingen als joint ventures worden in de consolidatie opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode.<br />

Volgens deze methode wordt het aandeel van de Groep in de winsten of verliezen na de overname opgenomen in<br />

de resultatenrekening en wordt het aandeel in de bewegingen van de reserves na de overname opgenomen in de reserves.<br />

Niet-gerealiseerde winsten uit transacties tussen de onderneming en haar geassocieerde deelnemingen of joint ventures<br />

worden geëlimineerd ten belope van het belang van de onderneming in de geassocieerde deelnemingen en joint ventures.<br />

Niet-gerealiseerde verliezen worden eveneens geëlimineerd, tenzij de transactie een indicatie levert voor een bijzondere<br />

waardevermindering.<br />

De participaties van de onderneming in geassocieerde ondernemingen en joint ventures omvatten ook de goodwill op hun<br />

overnames, verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen.<br />

Toelichting 15 bevat een lijst van alle belangrijke geassocieerde ondernemingen en joint ventures van de onderneming op<br />

de balansdatum.<br />

1.3. INFLATIEBOEKHOUDING<br />

Per 31 december 2003 is er binnen de <strong>Umicore</strong> Groep geen enkel bedrijf dat zijn financiële verslaggeving opstelt in de<br />

valuta van een economie met hyperinflatie.<br />

1.4. OMREKENING VAN VREEMDE VALUTA<br />

De Groep stelt haar financiële verslaggeving op in euro. Voor de consolidatie van de Groep en al haar dochterondernemingen<br />

worden de jaarrekeningen van de individuele ondernemingen als volgt omgerekend:<br />

• activa en passiva tegen de koers op het einde van het jaar, zoals die gepubliceerd wordt door de Europese Centrale Bank;<br />

• resultatenrekening aan de gemiddelde wisselkoers van het boekjaar;<br />

• het eigen vermogen tegen de historische wisselkoers.<br />

Wisselkoersverschillen die ontstaan bij de omrekening van de netto-investering in buitenlandse dochterondernemingen,<br />

joint ventures en geassocieerde deelnemingen tegen de wisselkoers op het einde van het jaar, worden geboekt als deel<br />

van het eigen vermogen onder “Omrekeningsverschillen”.<br />

1.5. TRANSACTIES IN VREEMDE VALUTA<br />

Transacties in vreemde valuta worden initieel geboekt tegen de wisselkoersen die van kracht zijn op de datum van de<br />

afsluiting van de transacties. Bij de jaarafsluiting, worden alle monetaire activa en passiva gebaseerd op deze transacties<br />

in vreemde valuta, omgerekend aan de wisselkoers gebruikt voor het opmaken van de balans. Winsten en verliezen die<br />

voortvloeien uit transacties in vreemde valuta en uit de omrekening van monetaire activa en passiva in vreemde valuta,<br />

worden in de resultatenrekening opgenomen als een financieel resultaat.<br />

Om zich tegen bepaalde valutarisico’s in te dekken, heeft de onderneming een aantal termijn-en/of optiecontracten<br />

afgesloten (zie verder punt 1.22. Indekkingsinstrumenten).<br />

1.6. MATERIELE VASTE ACTIVA<br />

Materiële vaste activa worden geboekt tegen historische kost, verminderd met gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen. De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig<br />

waren om de activa bedrijfsklaar te maken.<br />

Intercalaire interesten worden niet geactiveerd. Ze worden ten laste genomen van het resultaat in de periode waarin ze ontstaan.<br />

Herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd, indien ze niet bijdragen<br />

tot een verhoging van het toekomstige economische rendement van de activa. Zoniet worden ze beschouwd als een afzonderlijke<br />

component van de materiële vaste activa. Componenten van de materiële vaste activa zijn elementen die op regelmatige<br />

basis worden vervangen. Zij worden beschouwd als afzonderlijke activa, omdat hun economische levensduur verschilt van<br />

de andere categorieën van materiële vaste activa waartoe zij behoren, terwijl de vervangen activa afgeschreven worden.<br />

54 | 55


De lineaire afschrijvingsmethode wordt toegepast over de geschatte economische levensduur van de activa. De geschatte<br />

economische levensduur van de respectievelijke materiële activa is als volgt:<br />

Terreinen Niet afschrijfbaar<br />

Gebouwen :<br />

• Industriële gebouwen 20 jaar<br />

• Aanpassingen aan gebouwen 10 jaar<br />

• Andere gebouwen, zoals kantoren en laboratoria 40 jaar<br />

• Onroerend goed 40 jaar<br />

Installaties, machines en uitrustingen : 10 jaar<br />

• Ovens 7 jaar<br />

• Kleinere uitrustingen 5 jaar<br />

Meubilair en materieel :<br />

• Rollend materieel 5 jaar<br />

• Mobiel materieel voor intern transport 7 jaar<br />

• Informaticamaterieel 3 tot 5 jaar<br />

• Meubilair en kantoormaterieel 5 tot 10 jaar<br />

Activa worden op elke balansdatum nagekeken of er een indicatie bestaat van de noodzaak tot boeking van een bijzondere<br />

waardevermindering en dit aan de hand van een evaluatie naar het potentieel van voldoende toekomstige winsten. Als de<br />

geschatte recupereerbare waarde lager is dan de boekwaarde, wordt een bijzondere waardevermindering geboekt onder<br />

de bedrijfskosten. Om bijzondere waardeverminderingen te evalueren, worden activa gegroepeerd in kasstroomgenererende<br />

eenheden op het laagste niveau waarvoor er afzonderlijk identificeerbare kasstromen bestaan (zie punt 1.13. Bijzondere<br />

waardevermindering van activa).<br />

Een kasstroomgenererende eenheid is de kleinste identificeerbare groep activa die kasstromen genereren uit voortgezet<br />

gebruik onafhankelijk van die voortkomend uit andere activa of groepen van activa.<br />

1.7. IMMATERIELE ACTIVA EN KAPITAALTRANSACTIEKOSTEN<br />

1.7.1. Kapitaaltransactiekosten<br />

Uitgaven voor oprichting en kapitaalverhoging worden geactiveerd voor zover ze niet in het resultaat werden genomen<br />

tijdens de periode waarin ze werden gemaakt. Ze worden afgeschreven over een periode van 5 jaar wanneer deze kosten<br />

geactiveerd werden.<br />

1.7.2. Goodwill<br />

Goodwill is het positieve verschil tussen de overnameprijs van een dochteronderneming, geassocieerde onderneming of<br />

joint venture en het aandeel van de Groep in de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva van het overgenomen<br />

bedrijf op de datum van de overname. Deze goodwill wordt lineair afgeschreven over de geschatte economische levensduur<br />

met een maximum van 20 jaar.<br />

Goodwill van geassocieerde ondernemingen en joint ventures wordt in de balans opgenomen onder “Deelnemingen opgenomen<br />

volgens de vermogensmutatiemethode”, samen met de investering zelf.<br />

Om de noodzaak tot een bijzondere waardevermindering te kunnen beoordelen, wordt de goodwill toegewezen aan een<br />

kasstroomgenererende eenheid. Op elke balansdatum worden kasstroomgenererende eenheden geëvalueerd op indicaties<br />

voor een bijzondere waardevermindering. Als een dergelijke aanwijzing bestaat, wordt een analyse uitgevoerd om te bepalen<br />

of de boekwaarde van de goodwill volledig recupereerbaar is (zie punt 1.13. Bijzondere waardevermindering van activa).<br />

Negatieve goodwill is het excedent van de reële waarde van het aandeel van de Groep in de verworven identificeerbare<br />

nettoactiva op het ogenblik van de overname tegenover de betaalde overnameprijs.<br />

Voor zover negatieve goodwill betrekking heeft op verwachte toekomstige verliezen en kosten die geïdentificeerd zijn in<br />

het overnameplan van de onderneming en voor zover zij op een betrouwbare manier kunnen gewaardeerd worden, wordt<br />

dat deel van de negatieve goodwill opgenomen in de resultatenrekening naarmate de toekomstige verliezen en lasten zich<br />

voordoen. Overblijvende negatieve goodwill die de reële waarde van de verworven niet-monetaire activa niet overschrijdt,<br />

wordt mee afgeschreven in de resultatenrekening over de resterende levensduur van die activa. Negatieve goodwill die de<br />

reële waarde van de verworven niet-monetaire activa overschrijdt, wordt onmiddellijk in resultaat opgenomen.


1.7.3. Andere immateriële activa<br />

Er moet een onderscheid worden gemaakt volgens het type van immateriële activa :<br />

• octrooien, licenties: worden afgeschreven over de periode van hun juridische bescherming;<br />

• software en aanverwante interne ontwikkelingskosten: worden afgeschreven over een periode van 5 jaar;<br />

• gebruiksrecht van terreinen: wordt lineair afgeschreven over de contractuele periode.<br />

Marktaandelen en handelsmerken worden niet geactiveerd.<br />

1.7.4. Onderzoek en ontwikkeling<br />

Onderzoekskosten met betrekking tot het verwerven van nieuwe wetenschappelijke of technologische kennis en inzichten,<br />

worden ten laste van het resultaat genomen van de periode waarin ze werden gemaakt.<br />

Ontwikkelingskosten worden gedefinieerd als kosten voor het ontwerpen van nieuwe of aanzienlijk verbeterde producten<br />

en procédés voorafgaand aan de commerciële productie of het gebruik. Ze worden geactiveerd als, onder andere,<br />

aan de volgende voorwaarden voldaan is:<br />

• de immateriële activa zullen aanleiding geven tot toekomstige economische voordelen, of met andere woorden,<br />

het marktpotentieel is duidelijk aangetoond;<br />

• de kosten met betrekking tot het procédé of product kunnen duidelijk geïdentificeerd en betrouwbaar gewaardeerd<br />

worden.<br />

Indien het moeilijk is om een duidelijk onderscheid te maken tussen onderzoeks- of ontwikkelingskosten, worden de kosten<br />

beschouwd als onderzoekskosten. Als ontwikkelingskosten geactiveerd worden, worden ze lineair afgeschreven over de<br />

periode van het verwachte voordeel maar zeker niet meer dan 5 jaar.<br />

1.8. LEASING<br />

Leasingovereenkomsten kunnen opgesplitst worden in twee soorten:<br />

1.8.1. Financiële leasing<br />

Leasing waarbij de onderneming vrijwel alle voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de betrokken activa<br />

overneemt, wordt beschouwd als financiële leasing. Financiële leasingcontracten worden in de balans opgenomen aan de<br />

reële waarde op het moment van het aangaan van de leasingovereenkomst of, indien deze lager is, tegen de geschatte<br />

geactualiseerde waarde van de minimale leasingbetalingen, min gecumuleerde afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.<br />

Elke aflossing wordt deels beschouwd als terugbetaling van de leasingschuld, deels als interestbetaling in een verhouding<br />

die maakt dat er over de volledige looptijd een constante interestlast ontstaat in vergelijking met het openstaand kapitaal.<br />

De overeenkomstige huurschulden, exclusief de financiële lasten, worden geboekt in de rubriek “Overige langetermijnschulden”.<br />

Het interestgedeelte wordt over de termijn van de leasingperiode in de resultatenrekening opgenomen. Activa die het<br />

voorwerp uitmaken van financiële leasing worden afgeschreven over een termijn die overeenstemt met de verwachte<br />

economische levensduur van deze activa volgens de regels opgesteld door de onderneming.<br />

1.8.2. Operationele leasing<br />

Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico's verbonden aan de eigendom van de activa bij<br />

de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen worden als een kost<br />

geboekt in de resultatenrekening.<br />

1.9. FINANCIELE VASTE ACTIVA<br />

Financiële vaste activa omvatten beleggingen in aandelen, beleggingen in obligaties en leningen. Ze worden in de balans<br />

opgesplitst in vaste en vlottende financiële activa, op basis van de intentie of de mogelijkheid om ze binnen twaalf maanden<br />

na de balansdatum te realiseren.<br />

Beleggingen in obligaties en leningen worden opgenomen tegen nettowaarde na afschrijving, beleggingen in aandelen<br />

tegen kostprijs. Bijzondere waardeverminderingen worden geboekt als de nettoboekwaarde het realiseerbaar bedrag<br />

van de activa overschrijdt. Een terugneming van een bijzondere waardevermindering zal enkel worden verricht op structurele<br />

gronden, maar zal de historische kostprijs niet overschrijden.<br />

Eigen aandelen, opgenomen als vlottende activa, worden tegen kostprijs geboekt.<br />

56 | 57


1.10. VOORRADEN<br />

Voorraden worden geboekt tegen kostprijs of, indien die lager is, de netto realiseerbare waarde. De kostprijs omvat directe<br />

aankoop- of productiekosten en een toewijsbaar deel van de algemene kosten.<br />

Voorraden worden opgesplitst in :<br />

1. Basisproducten met metaaldekking<br />

2. Basisproducten zonder metaaldekking<br />

3. Verbruiksgoederen<br />

4. Betaalde voorschotten<br />

5. Bestellingen in uitvoering<br />

Basisproducten met metaaldekking zijn metaalhoudende producten waarbij <strong>Umicore</strong> blootgesteld is aan metaalprijsschommelingen<br />

en waarvoor <strong>Umicore</strong> een actief en structureel risicobeheer toepast teneinde de mogelijke negatieve<br />

effecten op de financiële performantie van de Groep tot een minimum te beperken. De metaalinhoud wordt gegroepeerd<br />

in categorieën die hun specifieke aard en operationele toepassing weerspiegelen. De voorraden worden gewaardeerd aan<br />

de methode van het gewogen gemiddelde, toegepast per voorraadcategorie. Naar gelang van de voorraadcategorie,<br />

worden gepaste indekkingsmechanismen toegepast (zie punt 1.22. over Indekkingstechnieken).<br />

Basisproducten zonder metaaldekking en verbruiksgoederen worden gewaardeerd volgens de methode van het gewogen<br />

gemiddelde.<br />

Bijzondere waardeverminderingen op voorraden worden geboekt in geval van lage voorraadrotatie en wanneer<br />

de nettoboekwaarde de marktwaarde overschrijdt. Waardeverminderingen worden afzonderlijk voorgesteld<br />

Betaalde voorschotten zijn voorafbetalingen op contracten met leveranciers, waarbij de fysieke levering van het onderliggende<br />

goed nog niet heeft plaatsgevonden. Zij worden geboekt tegen nominale waarde.<br />

Bestellingen in uitvoering worden gewaardeerd volgens de methode van de “winstname volgens de vordering van de werken”.<br />

1.11. HANDELSVORDERINGEN<br />

Handelsvorderingen worden opgenomen tegen hun nominale waarde, min de nodige voorziening voor oninvorderbaarheid.<br />

1.12. KAS EN KASEQUIVALENTEN<br />

Kasmiddelen omvatten de beschikbare geldmiddelen in contanten en uitstaande bedragen bij banken. Kasequivalenten zijn<br />

uiterst liquide kortetermijnbeleggingen die op elk ogenblik kunnen worden omgezet in een voorafbepaald bedrag, een looptijd<br />

hebben van maximum drie maanden en niet onderhevig zijn aan een materieel risico op waardeschommelingen.<br />

Deze elementen worden in de balans opgenomen tegen nominale waarde of kostprijs. Bankleningen worden in de balans<br />

opgenomen als schulden op korte termijn.<br />

1.13. BIJZONDERE WAARDEVERMINDERING VAN ACTIVA<br />

Materiële vaste activa en andere vaste activa, met inbegrip van goodwill en immateriële activa, worden geëvalueerd op<br />

de noodzaak tot boeking van bijzondere waardeverminderingen indien bepaalde gebeurtenissen of veranderde omstandigheden<br />

erop wijzen dat de boekwaarde mogelijkerwijs niet kan gerealiseerd worden. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn,<br />

moet de realiseerbare waarde van de activa geschat worden.<br />

De realiseerbare waarde is de nettoverkoopprijs van de activa of, wanneer ze hoger is, de gebruikswaarde van de activa.<br />

Om de realiseerbare waarde van individuele activa te kunnen schatten, bepaalt de onderneming vaak de realiseerbare<br />

waarde van de kasstroomgenererende eenheid waartoe de activa behoren.<br />

Als de boekwaarde van de activa de realiseerbare waarde overschrijdt, dan wordt onmiddellijk een bijzondere<br />

waardevermindering als kost geboekt.<br />

Bijzondere waardeverminderingen worden teruggenomen als er een aanwijzing is dat de reden voor de bijzondere<br />

waardeverminderingen die geboekt zijn voor de activa of voor de kasstroomgenererende eenheid, niet langer bestaan<br />

of verminderd zijn. Een bijzondere waardevermindering wordt echter alleen teruggenomen in zoverre de boekwaarde<br />

van de activa niet groter is dan de nettoboekwaarde na afschrijving alsof er in de voorgaande jaren geen bijzondere<br />

waardevermindering zou zijn opgenomen.


1.14. KAPITAAL EN OVERGEDRAGEN RESULTATEN EN RESERVES<br />

Overgedragen resultaten en reserves zijn niet beschikbaar voor uitkering ten belope van het bedrag, geïnvesteerd<br />

in eigen aandelen.<br />

Dividenden van de moederonderneming uitkeerbaar aan de gewone uitstaande aandelen worden pas opgenomen<br />

op de passiva van zodra ze goedgekeurd zijn door de aandeelhouders.<br />

1.15. MINDERHEIDSBELANGEN<br />

Minderheidsbelangen omvatten het deel, toebehorend aan de minderheidsaandeelhouders, van de reële waarde<br />

van identificeerbare activa en passiva die geboekt worden bij de overname van een dochteronderneming,<br />

samen met het overeenkomstige deel van de gerealiseerde winsten en verliezen voor de daaropvolgende periodes.<br />

In de resultatenrekening wordt het minderheidsaandeel in het verlies of de winst van de onderneming apart getoond<br />

van het geconsolideerd resultaat van de onderneming.<br />

1.16. VOORZIENINGEN<br />

Voorzieningen worden aangelegd in de balans als:<br />

• er een huidige (wettelijke of feitelijke) verplichting bestaat ten gevolge van een gebeurtenis uit het verleden;<br />

• het waarschijnlijk is dat er kasuitgaven vereist zijn om de verplichting af te wikkelen;<br />

• er een betrouwbare schatting van het bedrag van deze uitgave kan gemaakt worden.<br />

Een feitelijke verplichting is een verplichting die ontstaat uit de handelingen van een onderneming, waarbij deze, door<br />

een consistent gedrag of door bepaalde gepubliceerde beleidsregels te kennen geeft dat zij bepaalde verantwoordelijkheden<br />

aanvaardt, en de onderneming als gevolg daarvan een terecht verwachtingspatroon gecreëerd heeft dat zij die<br />

verantwoordelijkheden daadwerkelijk zal opnemen.<br />

Het bedrag opgenomen als voorziening is de best mogelijke schatting op de balansdatum van de uitgaven die vereist zijn<br />

om aan de bestaande verplichting te voldoen, rekening houdend met de waarschijnlijkheid van het mogelijke resultaat<br />

van de gebeurtenis. Indien de tijdswaarde van het geld belangrijk is, wordt als voorziening de huidige waarde genomen van<br />

de verwachte toekomstige vereiste uitgaven om aan de verplichting te voldoen. Het resultaat van de jaarlijkse heractualisatie<br />

van de voorzieningen, als ze verricht wordt, wordt opgenomen in de financiële resultaten.<br />

De belangrijkste types van voorzieningen zijn de volgende:<br />

1. Voorzieningen voor personeelsvoordelen (zie punt 1.17. Personeelsvoordelen).<br />

2. Voorzieningen voor milieuverplichtingen<br />

Milieuvoorzieningen zijn gebaseerd op wettelijke en feitelijke verplichtingen ten gevolge van gebeurtenissen uit het verleden,<br />

in overeenstemming met het gepubliceerde milieubeleid van de onderneming en de geldende wettelijke verplichtingen.<br />

Het volledige bedrag van de geschatte verplichting wordt onmiddellijk opgenomen, met uitzondering van de voorziening<br />

voor de overdekking van opslagbekkens en het daaraan gekoppeld landschapsherstel. Voor die specifieke voorzieningen<br />

wordt de verplichting stapsgewijs opgenomen naarmate de opslagbekkens werkelijk gebruikt worden.<br />

3. Overige voorzieningen<br />

Omvat voorzieningen voor geschillen, verlieslatende contracten, garanties, risico's op financiële deelnemingen en<br />

herstructureringen. Een voorziening voor herstructurering wordt opgenomen als de onderneming een gedetailleerd<br />

en formeel herstructureringsplan heeft goedgekeurd, en als de herstructurering al gestart of publiek aangekondigd<br />

is vóór de balansdatum. Elke herstructureringsvoorziening omvat enkel de directe uitgaven die voortvloeien<br />

uit de herstructurering, die duidelijk afgebakend zijn en die geen verband houden met de lopende activiteiten<br />

van de onderneming.<br />

1.17. PERSONEELSVOORDELEN<br />

1.17.1. Personeelsvoordelen op korte termijn<br />

Ze omvatten lonen, salarissen en sociale-zekerheidsbijdragen, vakantiegeld, doorbetaling van loon bij ziekte, bonussen<br />

en beloningen in natura. Deze worden als kost geboekt in de betreffende periode. Alle kaderleden van de onderneming<br />

ontvangen bonussen, op basis van te bereiken financiële doelstellingen. Het bedrag van de bonus wordt ten laste genomen,<br />

op basis van een raming op de balansdatum.<br />

58 | 59


1.17.2. Vergoedingen na uitdiensttreding (pensioenen, medische zorgverlening)<br />

De onderneming heeft verschillende pensioenprogramma’s en programma’s voor medische zorgverlening in overeenstemming<br />

met de voorwaarden en de praktijken in de landen waar ze actief is. De programma’s worden in principe gefinancierd<br />

via betalingen aan verzekeringsmaatschappijen of apart beheerde fondsen.<br />

1.17.2.1. “Te bereiken doel”-plannen<br />

De onderneming neemt alle wettelijke en feitelijke verplichtingen in de boeken op, zowel op basis van de formele<br />

bepalingen van de “te bereiken doel”-plannen als van de eerder informele gewoonten van de onderneming.<br />

Het bedrag dat opgenomen wordt in de balans, is gebaseerd op actuariële berekeningen (op basis van de “projected unit<br />

credit method”) en vertegenwoordigt de actuele waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen. De voorzieningen<br />

worden aangepast voor de nog niet afgeschreven actuariële winsten en verliezen en de pensioenkosten van verleden<br />

diensttijd en verminderd met de reële waarde van de eventuele activa van het pensioenplan.<br />

Niet-opgenomen actuariële winsten en verliezen resulteren uit verschillen tussen werkelijke en geschatte actuariële<br />

parameters zoals weerspiegeld in de jaarlijkse bijwerking van de actuariële berekeningen. Dat deel van de actuariële<br />

winsten en verliezen, dat meer bedraagt dan 10% van de actuele waarde van de verplichtingen (de “te bereiken doel”verplichting)<br />

of - als dit hoger is - van de waarde van de eventuele activa van het plan, wordt volledig opgenomen in<br />

de resultatenrekening van de eerste daarop volgende periode.<br />

Niet-opgenomen pensioenkosten van verleden diensttijd resulteren uit de invoering van nieuwe toekomstige<br />

uitkeringsverplichtingen of wijzigingen aan de voordelen die betaalbaar zijn volgens het bestaande plan.<br />

De pensioenkosten van verleden diensttijd waarvoor de uitkeringen nog niet verworven zijn (de werknemers moeten<br />

eerst nog de arbeidsprestaties verlenen vooraleer de uitkeringen toegekend worden), worden lineair afgeschreven<br />

over de gemiddelde periode tot de nieuwe of gewijzigde uitkeringen verworven zijn.<br />

1.17.2.2. Plannen met “vaste bijdrage”<br />

De onderneming betaalt vaste bijdragen aan openbare of privé-verzekeringsplannen. De betalingen worden ten laste<br />

genomen op het moment dat ze verschuldigd zijn, en zijn als dusdanig opgenomen in de personeelskosten.<br />

1.17.3. Andere personeelsvoordelen op lange termijn (anciënniteitspremies)<br />

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis<br />

van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de “te bereiken doel”-plannen. Deze verplichtingen worden over<br />

het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle actuariële verliezen of winsten worden<br />

onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.17.4. Loopbaanbeëindigingsvoordelen (brugpensioenplannen, andere gelijkaardige verplichtingen)<br />

Deze vergoedingen zijn verschuldigd als gevolg van de beslissing van de onderneming om het dienstverband van<br />

een werknemer te beëindigen vóór de normale pensioendatum of van een beslissing van een werknemer om in ruil voor<br />

deze vergoeding vrijwillig ontslag te nemen. Als ze redelijkerwijs voorspelbaar zijn, overeenkomstig de voorwaarden<br />

en praktijken in de landen waar de onderneming actief is, worden ook potentieel toekomstige verplichtingen opgenomen.<br />

Deze vergoedingen worden geboekt ten belope van hun verwachte kostprijs over de tewerkstellingsperiode, op basis<br />

van een boekhoudmethode, vergelijkbaar met die van de “te bereiken doel”-plannen. Deze verplichtingen worden over<br />

het algemeen jaarlijks gewaardeerd door onafhankelijke erkende actuarissen. Alle actuariële verliezen of winsten worden<br />

onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.17.5. Vergoedingen in aandelen en aanverwante voordelen<br />

Dankzij verschillende aandelenoptieprogramma’s kunnen zowel de werknemers als het senior management van de onderneming<br />

aandelen van <strong>Umicore</strong> verwerven. De uitoefeningsprijs van de optie is gelijk aan de marktprijs van de onderliggende aandelen<br />

op de datum van de toekenning, en er worden geen vergoedingskosten of verplichtingen geboekt. Als de opties uitgeoefend<br />

worden, worden ofwel de eigen aandelen aangewend of wordt het kapitaal verhoogd met het bedrag van de ontvangen sommen.<br />

De personeelsvoordelen worden geboekt als bedrijfsresultaat in de resultatenrekening, met uitzondering van interestkosten<br />

en het rendement op de activa van de “te bereiken doel”-plannen, die opgenomen worden in de financiële resultaten.<br />

1.18. FINANCIELE SCHULDEN<br />

Voor leningen worden de initieel ontvangen bedragen geboekt, verminderd met transactiekosten. Daarna worden<br />

ze gewaardeerd tegen nettowaarde na afschrijving, op basis van de effectieve interestmethode. De nettowaarde<br />

na afschrijving wordt berekend rekening houdend met alle uitgiftekosten en elke korting of premie bij de vereffening.<br />

Alle verschillen tussen het geleende bedrag en de terugbetalingswaarde worden opgenomen in de resultatenrekening.<br />

1.19. HANDELSSCHULDEN<br />

Handelsschulden worden geboekt tegen nominale waarde.


1.20. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT<br />

De belastingen op het resultaat van het boekjaar betreffen de effectieve belastingen alsook de latente belastingen.<br />

Deze belastingen worden berekend in overeenstemming met de belastingwetgeving die van toepassing is in elk land<br />

waar de onderneming actief is.<br />

De effectieve belastingen omvatten deze die verschuldigd zijn op het belastbaar inkomen van het jaar, op basis van<br />

de belastingpercentages die gelden op de balansdatum, evenals elke herziening van de belastingen die verschuldigd<br />

(of terugbetaalbaar) zijn voor voorgaande jaren.<br />

Latente belastingen worden berekend volgens de “liability method”, op tijdelijke verschillen die voortkomen tussen<br />

enerzijds de fiscale waarde van de activa en passiva en anderzijds hun boekwaarde in de jaarrekening. Deze belastingen<br />

worden gewaardeerd op basis van de belastingpercentages van het volgende jaar.<br />

Latente belastingactiva worden enkel geboekt wanneer het waarschijnlijk is dat er voldoende toekomstige belastbare<br />

winst zal zijn waarmee de tijdelijke verschillen kunnen worden verrekend.<br />

Latente belastingactiva en -passiva worden gecompenseerd en netto voorgesteld enkel en alleen als ze betrekking<br />

hebben op belastingen geheven door dezelfde belastinginstantie op dezelfde belastbare entiteit.<br />

1.21. BOEKING VAN OPBRENGSTEN<br />

1.21.1. Verkoop van goederen en verlening van diensten<br />

De opbrengsten uit de verkoop van goederen uit de verwerkingsactiviteiten worden opgenomen wanneer de belangrijkste<br />

voordelen en risico's inzake eigendom ten laste vallen van de koper en er niet langer onzekerheid bestaat over de ontvangst<br />

van de overeengekomen vergoeding, en de daaraan verbonden transactiekosten of de mogelijke teruggave van de goederen.<br />

Opbrengsten uit raffinageactiviteiten worden opgenomen van zodra de metaalreferentie bereikt is. De metaalreferentie is<br />

een algemeen erkende standaardvorm van metaal met gedefinieerde metaalinhoud, verhandeld op gevestigde actieve<br />

markten voor basismaterialen (“commodities”).<br />

Opbrengsten uit de levering van diensten worden opgenomen in verhouding tot het niveau van afwerking van de transactie<br />

als dit op een betrouwbare manier gewaardeerd kan worden.<br />

1.21.2. Overheidssubsidies<br />

Overheidssubsidies worden aanvankelijk geboekt in de balans als over te dragen opbrengsten indien er een redelijke<br />

garantie is dat de subsidies ontvangen zullen worden en dat de onderneming zal voldoen aan de voorwaarden die<br />

eraan verbonden zijn. Subsidies worden vervolgens in de resultatenrekening opgenomen over de periode die nodig<br />

is om in verband gebracht te worden met de kosten die ze moeten compenseren.<br />

1.22. INDEKKINGSINSTRUMENTEN<br />

De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen voornamelijk<br />

om de blootstelling aan negatieve schommelingen van wisselkoersen, metaalprijzen, rentevoeten en andere marktrisico’s<br />

te beperken. De onderneming gebruikt voornamelijk contant- en termijncontracten om het metaal- en valutarisico in te dekken,<br />

en swapcontracten om het renterisico in te dekken. De transacties die verricht worden op de termijnmarkt zijn niet<br />

speculatief van aard.<br />

1.22.1. Transactionele risico’s<br />

De afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen die tot doel hebben de reële<br />

waarde van de onderliggende ingedekte elementen te beschermen, worden initieel opgenomen tegen transactiekoers.<br />

Zowel de instrumenten als de ingedekte elementen worden nadien gewaardeerd aan de reële waarde op de balansdatum,<br />

volgens het marktwaarde-vergelijkingsmechanisme (“mark-to-market”). Alle winsten en verliezen op de ingedekte posities<br />

worden onmiddellijk opgenomen in de resultatenrekening, als bedrijfsresultaat als ze betrekking hebben op basismaterialen<br />

en als financiële resultaten als ze betrekking hebben op valuta’s en rente (zie ook punt 1.10. Voorraden). Op de nietingedekte<br />

posities worden enkel de verliezen opgenomen. Het principe van de marktwaardevergelijking is het berekenen<br />

van het verschil tussen de transactiekoers en de slotkoers, contant ten opzichte van contant of termijn ten opzichte van<br />

termijn, afhankelijk van de gebruikte transactiekoers.<br />

1.22.2. Structurele risico’s<br />

Afgeleide financiële instrumenten en instrumenten met betrekking tot basismaterialen die tot doel hebben toekomstige<br />

kasstromen te beschermen, worden niet opgenomen in het bedrijfsresultaat zolang de onderliggende kasstroom niet<br />

erkend is. Er worden geen marktwaarde-vergelijkingsmechanismen toegepast.<br />

60 | 61


2. Impact van de overgang naar de nieuwe waarderingsregels<br />

op de jaarrekening<br />

Geconsolideerde staat van de mutaties in het eigen vermogen van de Groep<br />

(duizend ¤)<br />

Uitgifte- Overgedragen Consolidatie- Omrekenings-<br />

Kapitaal premies resultaten verschillen verschillen TOTAAL<br />

Balans per 1 januari 2002<br />

onder vroegere boekhoudregels 500.000 11.139 537.374 963 24.170 1.073.646<br />

Wijzigingen in boekhoudregels<br />

(a) Latente belastingen IAS 12 69.522 69.522<br />

(b) Personeelsvoordelen IAS 19 -28.261 -28.261<br />

(c) Voorzieningen IAS 37 -1.103 -1.103<br />

(d) Intercalaire interesten IAS 23 -4.921 -4.921<br />

(e) Bedrijfsacquisities IAS 22 -29.557 -963 -30.520<br />

(f) Voorraden IAS 2 -8.352 -8.352<br />

(g) IFRS-impact op geassocieerde ondernemingen -6.762 -6.762<br />

(h) Immateriële vaste activa IAS 38 2.165 2.165<br />

(i) Omrekeningsverschillen IAS 21 -9.540 9.163 -377<br />

Overige aanpassingen -1.462 -1.462<br />

(j) Te betalen dividenden 30.200 30.200<br />

Herwerkte balans per 1 januari 2002 500.000 11.139 549.303 33.333 1.093.775<br />

2.1. Toelichting bij de reconciliatie van het eigen vermogen op 1 januari 2002<br />

Deze toelichting beschrijft de gevolgen van de overgang van de vroegere waarderingsregels van de Groep naar IFRS,<br />

zoals goedgekeurd door de Europese Commissie en overeenkomstig het koninklijk besluit van 4 december 2003<br />

op de openingsbalans, meer in het bijzonder het eigen vermogen per 1 januari 2002 en per 31 december 2002.<br />

Voor meer details verwijzen we eveneens naar toelichting 1 tot de belangrijkste waarderingsregels.<br />

Herberekening van het eigen vermogen<br />

a) Latente belastingen IAS 12 (¤ +69.522 duizend)<br />

Onder de vroegere waarderingsregels werden actieve belastinglatenties uitsluitend geboekt voor zover ze werden<br />

gecompenseerd door passieve belastinglatenties. Als gevolg van de nieuwe regels waardeert en boekt de onderneming<br />

op elke balansdatum de actieve belastinglatenties waarvoor waarschijnlijk voldoende belastbare winst zal ontstaan om<br />

de actieve belastinglatenties te kunnen realiseren. Het bedrag van de actieve belastinglatenties dat volgens IAS12 als<br />

realiseerbaar wordt beschouwd en als een stijging van het eigen vermogen op de openingsbalans wordt geboekt,<br />

bedraagt ¤ 56.189 duizend. Het resterende bedrag van ¤ 13.333 duizend betreft latente belastingen die werden berekend<br />

op de aanpassingen als gevolg van de overgang naar nieuwe waarderingsregels.


) Personeelsvoordelen IAS 19 (¤ -28.261 duizend)<br />

Alle niet-geboekte actuariële winsten en verliezen en pensioenkosten van verleden diensttijd werden geboekt voor een<br />

totaal bedrag van ¤ -4.711 duizend. De uitgebreidere verplichtingen van IFRS hebben geleid tot de inboeking van nieuwe<br />

voorzieningen voor een bedrag van ¤ -23.554 duizend, voornamelijk met betrekking tot gezondheidszorgprogramma's<br />

en anciënniteitspremies in België en Frankrijk.<br />

c) Voorzieningen IAS 37 (¤ -1.103 duizend)<br />

Voorzieningen voor grote herstellingswerken worden niet langer geboekt, maar de belangrijkste herstellingskosten worden<br />

geactiveerd en afgeschreven over een periode tussen twee grote herstellingen in, op basis van de componentenbenadering.<br />

De terugneming van bestaande voorzieningen had een positieve impact op het eigen vermogen ten bedrage van ¤ 32.953 duizend.<br />

De criteria voor het boeken van voorzieningen zijn in het algemeen strikter geworden en bovendien erkent IAS 37<br />

het principe van de feitelijke verplichting naast het principe van de wettelijke verplichting. Langetermijnvoorzieningen<br />

worden daarenboven geactualiseerd indien deze belangrijk zijn. Al deze wijzigingen hebben geresulteerd in de inboeking<br />

van bijkomende voorzieningen ten bedrage van ¤ -34.055 duizend, voornamelijk met betrekking tot het leefmilieu<br />

en in mindere mate voor financiële participaties.<br />

d) Intercalaire interesten IAS 23 (¤ -4.921 duizend)<br />

Intercalaire interesten worden niet langer geactiveerd en bijgevolg werden deze, opgenomen in de balans per 1 januari 2002,<br />

afgeboekt.<br />

e) Bedrijfsacquisities IAS 22 (¤ -29.557 duizend)<br />

Onder IAS 22 geldt de verplichting goodwill toe te wijzen aan kasstroomgenererende eenheden en deze op de datum<br />

van eerste implementatie te onderwerpen aan een test op bijzondere waardevermindering. <strong>Umicore</strong> heeft dan ook de<br />

goodwill die een gevolg was van de fusie in 1989 van Vieille Montagne, Metallurgie Hoboken - Overpelt, Mechim en<br />

ACEC Union Minière, alsook een deel van de goodwill op de synthetische diamantactiviteiten afgeboekt.<br />

f) Voorraden IAS 2 (¤ -8.352 duizend)<br />

Voorraden werden ondergebracht in verschillende categorieën volgens hun aard en operationeel gebruik. De LIFO-methode<br />

werd voor elke voorraadcategorie vervangen door de methode van het gewogen gemiddelde. Voorraden worden gewaardeerd<br />

tegen kostprijs of tegen nettorealisatiewaarde, indien deze lager is. Kosten omvatten identificeerbare directe aankoop- of<br />

productiekosten en een gepaste toewijzing van indirecte kosten, aankoop- en productiekosten, inclusief algemene kosten.<br />

De toepassing van deze principes had een negatieve impact op het eigen vermogen van ¤ -8.352 duizend.<br />

g) IFRS-impact op geassocieerde ondernemingen (¤ -6.762 duizend)<br />

De jaarrekeningen van de geassocieerde ondernemingen werden herwerkt in functie van de nieuwe waarderingsregels<br />

van <strong>Umicore</strong>. Het grootste verschil komt voort uit voorzieningen voor personeelsvoordelen met een overeenkomstig<br />

effect op belastinglatenties.<br />

h) Immateriële vaste activa IAS 38 (¤ +2.165 duizend)<br />

De nuttige levensduur van software werd herzien naar 5 jaar in plaats van 3 jaar. Deze aanpassing had een positieve<br />

impact van ¤ 2.165 duizend.<br />

i) Omrekeningsverschillen IAS 21 (¤ -9.540 duizend)<br />

Twee entiteiten in Megapode, een subgroep die werd opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode, werden<br />

geïdentificeerd als buitenlandse activiteiten en hebben als gevolg hiervan hun respectievelijke functionele valuta<br />

aangepast, overeenkomstig SIC19. Dit heeft geleid tot een aanpassing van de overgedragen resultaten voor een bedrag<br />

van ¤ -8.870 duizend.<br />

j) Te betalen dividenden<br />

Te betalen dividenden met betrekking tot de afgesloten periode worden op het einde van het boekjaar in het eigen<br />

vermogen opgenomen in plaats van als een kortetermijnschuld in de balans. De invloed van deze herklassering<br />

op de overgedragen resultaten bedraagt ¤ 30.200 duizend.<br />

62 | 63


Geconsolideerde staten van de mutaties in het eigen vermogen van de Groep en het resultaat 2002<br />

2.2. Toelichting bij de reconciliatie van de resultatenrekening 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Uitgifte- Overgedragen Resultaat van Consolidatie- Omrekenings-<br />

Kapitaal premies resultaten het boekjaar verschillen verschillen TOTAAL<br />

Balans per 31 december 2002<br />

onder vroegere boekhoudregels 500.000 11.139 508.168 48.3921.036 -45.709 1.023.026<br />

Wijzigingen in boekhoudregels<br />

(a) Latente belastingen IAS 12 69.522 -8.187 64 61.399<br />

Personeelsvoordelen IAS 19 -28.261 -623 283 -28.601<br />

Voorzieningen IAS 37 -1.103 -1.877 -438 -3.418<br />

Intercalaire interesten IAS 23 -4.921 36 -4.885<br />

(b) Bedrijfsacquisities IAS 22 -29.557 3.568 -1.036 1.928 -25.097<br />

(c) Voorraden IAS 2 -8.352 -8.373 -23 -16.748<br />

IFRS-impact op verbonden<br />

ondernemingen -6.762 799 984 -4.979<br />

Immateriële vaste activa IAS 38 2.165 -519 1.646<br />

Omrekeningsverschillen IAS 21 -9.540 45 3.964 -5.531<br />

Overige aanpassingen -1.462 -379 127 -1.714<br />

Te betalen dividenden 29.207 29.207<br />

Herwerkte balans<br />

per 31 december 2002 500.000 11.139 519.104 32.882 -38.820 1.024.305<br />

De belangrijkste invloed op de herwerkte resultatenrekening voor het boekjaar komt voort uit de wijzigingen<br />

in de waarderingsregels voor voorraden, latente belastingen en immateriële vaste activa.<br />

a) De latente belastingkosten stegen met ¤ 8.187 duizend, inclusief het verlies van ¤ 9.913 duizend van actieve belastinglatenties<br />

door de wijziging van het belastingpercentage van 40,17% naar 33,99% voor bedrijfswinsten in België einde 2002.<br />

b) De afschrijving van afgeboekte goodwill, op de openingsbalans op 1 januari 2002, werd teruggenomen en resulteerde<br />

in een lagere kost ten bedrage van ¤ 3.568 duizend.<br />

c) Het onderbrengen van voorraden in verschillende categorieën volgens hun aard en operationeel gebruik, de mogelijkheid<br />

om identificeerbare directe fabricagekosten af te zonderen, de impact van een nieuw waarderingssysteem voor de<br />

zinkactiviteiten en de omschakeling van LIFO naar het principe van het gewogen gemiddelde hebben een negatieve<br />

impact gehad op de resultatenrekening van ¤ 8.373 duizend, waarvan het grootste deel niet-recurrent is.<br />

2.3. Toelichting bij de reconciliatie van het eigen vermogen per 31 december 2002<br />

De impact op het herwerkt eigen vermogen per 31 december 2002 wordt volledig uitgelegd door de aanpassingen<br />

op het eigen vermogen per 1 januari 2002, en de aanpassingen aan de resultatenrekening 2002 (zie hoger), en hun<br />

impact op de omrekeningsverschillen.<br />

Net als bij de herwerking van het eigen vermogen bij de opening stijgen de overgedragen resultaten met het voorgestelde<br />

dividend ten bedrage van ¤ 29.207 duizend, dat onder de vroegere boekhoudregels vervat zat in schulden op korte termijn.


Herwerkte geconsolideerde kasstromentabel 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting<br />

Vorige<br />

waarderingsregels<br />

Herwerkt<br />

Geconsolideerd resultaat (aandeel van de Groep) 48.392 32.883<br />

Minderheidsbelangen in het geconsolideerd resultaat 4.887 5.297<br />

Resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -8.793 -13.039<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties 115.382 118.980<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld of geklasseerd moeten<br />

worden onder de investerings- of financieringskasstromen -815 27.672<br />

Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal 169.141 179.301<br />

Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten 328.194 351.093<br />

Ontvangen dividenden 6.545<br />

Belastingen betaald in de loop van het boekjaar -4.926<br />

Toename/ Afname van de bedrijfsthesaurie (b) 328.194 352.713<br />

Verwerving van materiële vaste activa -144.334 -145.007<br />

Verwerving van immateriële vaste activa -6.327 -6.317<br />

Verwerving van nieuwe dochterondernemingen<br />

(na aftrek van hun liquide middelen) -37.019 -33.872<br />

Verwerving van bijkomende deelnemingen in ondernemingen van de Groep -357 -357<br />

Verwerving van financiële vaste activa (a)(c) -7.693 -9.234<br />

Nieuwe toegekende leningen -16.199 -16.191<br />

Subtotaal van de verwervingen -211.929 -210.978<br />

Afstand van materiële vaste activa 5.983 5.947<br />

Afstand van dochterondernemingen (na aftrek van hun liquide middelen) 383 383<br />

Afstand van financiële vaste activa 1.411 1.411<br />

Aflossing van leningen (c) 35.920 35.925<br />

Subtotaal van de overdrachten 43.697 43.666<br />

Toename/ Afname van de investeringsthesaurie -168.232 -167.312<br />

Ontvangen subsidies 294 605<br />

Eigen aandelen -40.148 -40.148<br />

Ontvangen (betaalde) interesten (b) 0 -17.392<br />

Nieuwe leningen (a)(b)(c) 43.435 7.059<br />

Aflossing van leningen -72.633 -80.278<br />

Dividenden uitgekeerd aan <strong>Umicore</strong>-aandeelhouders -30.198 -30.198<br />

Dividenden uitgekeerd aan de minderheidsaandeelhouders -1.572 -1.572<br />

Toename/ Afname van de financieringsthesaurie -100.822 -161.924<br />

Invloed van de wisselkoers op de aangehouden liquide middelen (b) -10.816<br />

Toename/ Afname van de kas en kasequivalenten 59.140 12.661<br />

Nettokas en -kasequivalenten bij het begin van het boekjaar -89.807 84.341<br />

Nettokas en -kasequivalenten op het einde van het boekjaar -30.667 97.002<br />

64 | 65


Componenten van nettokas en kasequivalenten<br />

2.4. Toelichting bij de reconciliatie van de herwerkte kasstromentabel 2002<br />

(duizend ¤)<br />

Vorige<br />

waarderingsregels<br />

Herwerkt<br />

Wijziging Wijziging<br />

Toelichting Nettokas Nettokas<br />

Beleggingen of korte termijn bij banken 18.790 18.936<br />

Beleggingen of korte termijn (andere) -5.596 -5.469<br />

Financiële instellingen -4.165 -3.802<br />

Liquide middelen en andere kasequivalenten -4.783 -5.090<br />

Kortlopende financiële investeringen (a) -2.468<br />

1.778 4.574<br />

Kaskrediet 8.087 8.087<br />

Kortetermijnschulden (a) 49.275<br />

Nettokas zoals in de kasstromentabel 59.140 12.661<br />

a) De belangrijkste wijziging in de presentatie komt voort uit de definitie van nettokas en kasequivalenten die onder<br />

de vroegere waarderingsregels en presentatie de kortlopende financiële schulden en lopende financiële investeringen<br />

omvatten.<br />

De wijziging in de kortlopende financiële schulden (¤ -49.275 duizend) wordt nu gerapporteerd als kasstromen uit<br />

financieringsactiviteiten.<br />

De wijziging in kortlopende financiële investeringen (¤ -2.468 duizend) maakt nu deel uit van de kasstroom uit<br />

investeringsactiviteiten.<br />

Aangezien overnames en afstanden van dochterondernemingen worden gerapporteerd na aftrek van de verworven<br />

of verkochte nettokas en kasequivalenten, werden deze kasstromen eveneens herwerkt met als gevolg een impact<br />

op de kasstroom uit financieringsactiviteiten van ¤ 3.147 duizend.<br />

b) Het verschil in nettokas uit bedrijfsactiviteiten bedraagt ¤ 24.519 duizend en is voornamelijk het gevolg van :<br />

• de overboeking van liquide middelen die verband houden met interesten toegewezen aan de kasstromen uit financieringsactiviteiten<br />

(¤ 17.392 duizend);<br />

• de wijziging in het toewijzen van de omrekeningsverschillen aan de drie hoofdcategorieën van kasstromen.<br />

In de vroegere presentatie werden omrekeningsverschillen op vlottende activa en schulden op korte termijn volledig<br />

toegewezen aan de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten.<br />

c) De gewijzigde presentatie wordt ook beïnvloed door de wijzigingen in de consolidatiekring en de consolidatiemethode<br />

voor joint ventures.


3. Groepsondernemingen<br />

Hierna volgt de lijst van de belangrijkste ondernemingen die in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen zijn:<br />

% deelneming 2003<br />

Argentinië <strong>Umicore</strong> Argentina 100,00<br />

Australië <strong>Umicore</strong> Australia Ltd. 100,00<br />

België Sibeka (BE 403.202.373) 80,44<br />

<strong>Umicore</strong> Financial Services (BE 428.179.081) 99,67<br />

<strong>Umicore</strong> Oxyde Belgium (BE 438.933.809) 100,00<br />

UMCI (BE 466.261.083) 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Belgium (BE 402.964.625) 100,00<br />

Brazilië Coimpa Industrial Ltda 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Brazil 100,00<br />

Bulgarije <strong>Umicore</strong> Med JSCO 99,77<br />

Canada <strong>Umicore</strong> Canada Inc. 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Canada 100,00<br />

China Hunan Fuhong Zinc Industrial 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Shanghai 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Far East 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Hong Kong 100,00<br />

Duitsland <strong>Umicore</strong> Bausysteme GmbH 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Deutschland 100,00<br />

Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG 90,80<br />

BrazeTec GmbH 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> AG & Co KG 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Galvanotechnik 90,80<br />

Filippijnen <strong>Umicore</strong> Specialty Materials Subic 78,20<br />

Frankrijk <strong>Umicore</strong> France 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Climeta 100,00<br />

Allgemeine France 90,80<br />

Italië <strong>Umicore</strong> Italia 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Italia 100,00<br />

Italbras 100,00<br />

Japan <strong>Umicore</strong> Marketing Services Japan 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Japan 100,00<br />

Liechtenstein <strong>Umicore</strong> Materials AG 100,00<br />

Maleisië <strong>Umicore</strong> Malaysia Sdn Bhd 100,00<br />

Nederland Schöne Edelmetaal 90,80<br />

<strong>Umicore</strong> Nederland 100,00<br />

66 | 67


Noorwegen <strong>Umicore</strong> Norway 100,00<br />

Oostenrijk Oegussa 90,89<br />

Portugal <strong>Umicore</strong> Portugal 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Lusitana 100,00<br />

Singapore <strong>Umicore</strong> Precious Metals Singapore 100,00<br />

Taiwan <strong>Umicore</strong> Materials Taiwan 100,00<br />

Thailand <strong>Umicore</strong> Marketing Services Thailand 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Thailand 68,10<br />

Verenigd Koninkrijk <strong>Umicore</strong> Coating Services 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Laser Optics 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services UK Ltd 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals UK 100,00<br />

VS <strong>Umicore</strong> USA Inc. 100,00<br />

Bowden 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Semiconductor Processing 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Building Products USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals NJ LLC 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> R&D 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Thin Film Products USA 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services USA Inc. 100,00<br />

Zuid-Afrika <strong>Umicore</strong> South Africa 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika 55,00<br />

Zuid-Korea <strong>Umicore</strong> Korea 100,00<br />

<strong>Umicore</strong> Marketing Services Korea 100,00<br />

Zweden <strong>Umicore</strong> Autocat Sweden 100,00<br />

Zwitserland <strong>Umicore</strong> Strub sa 100,00


4. Waardering vreemde deviezen<br />

Met betrekking tot de belangrijkste gangbare deviezen gebruikt door de geconsolideerde entiteiten en participaties van de Groep<br />

zijn de gebruikte koersen voor de omzetting naar de munt waarin de Groep haar financieel verslag opstelt (euro) de volgende:<br />

Slotkoers Gemiddelde koers<br />

2003 (¤) 2002 (¤) 2003 (¤) 2002 (¤)<br />

Amerikaanse dollar USD 1,26300 1,04870 1,13116 0,94520<br />

Brits pond GBP 0,70480 0,65050 0,69199 0,62873<br />

Canadese dollar CAD 1,62340 1,65500 1,58168 1,48339<br />

Zwitserse frank CHF 1,55790 1,45239 1,52120 1,46701<br />

Japanse yen JPY 135,05000 124,39000 130,97121 118,06900<br />

Braziliaanse real BRL 3,62797 3,70225 3,48361 2,79182<br />

Zuid-Afrikaanse rand ZAR 8,39495 9,00901 8,54364 9,90001<br />

Chinese Yuan CNY 10,37863 8,68583 9,37025 7,82840<br />

Thaise baht THB 49,68612 45,22840 47,02052 40,65041<br />

Zuid-Koreaanse won (100) KRW 15,06320 12,43781 13,46904 11,80638<br />

Alle dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen en joint ventures hebben als functionele waarderingsmunt,<br />

de munt van het land waarin zij actief zijn, uitgezonderd voor <strong>Umicore</strong> Med (Bulgarije), Megapode (Ierland) en Traxys (Luxemburg)<br />

die de Amerikaanse dollar gebruiken.<br />

68 | 69


5. Segmentinformatie<br />

PRIMAIRE SEGMENTINFORMATIE 2003 (per business group)<br />

(duizend ¤)<br />

Nieuwe<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Edelmetaal- Corporate & Niet<br />

Materialen Koper Katalysatoren diensten Zink Deelnemingen toegewezen Totaal<br />

Totale omzet per segment 354.874 1.009.861 656.822 1.838.039 810.522 227.520 -220.556 4.677.082<br />

waarvan externe omzet 354.874 928.126 645.981 1.717.015 803.566 227.520 4.677.082<br />

waarvan omzet tussen segmenten 81.735 10.841 121.024 6.957 -220.556<br />

Bedrijfsresultaat 33.933 -5.039 39.786 45.769 19.191 -33.966 99.674<br />

Recurrent 36.597 864 39.786 45.769 28.237 -23.275 127.977<br />

Niet-recurrent -2.664 -5.903 -9.046 -10.691 -28.304<br />

Ondernemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatiemethode 2.397 3.078 -60 142 1.300 6.856<br />

Recurrent 13.497 3.078 -60 142 1.300 17.956<br />

Niet-recurrent -11.100 -11.100<br />

Netto financiële kosten -33.598 -33.598<br />

Resultaten andere financiële participaties -2.428 -2.428<br />

Belasting op het resultaat -2.530 -2.530<br />

Minderheidsbelangen -7.852 -7.852<br />

Nettoresultaat van het jaar 60.122<br />

Geconsolideerd totaal der activa 381.075 576.125 696.575 474.222 560.912 128.013 291.740 3.108.661<br />

Segmentactiva 267.567 576.125 680.346 474.081 518.419 105.917 2.622.455<br />

Investeringen<br />

in geassocieerde ondernemingen 113.508 16.229 141 42.492 22.096 194.466<br />

Niet toegewezen activa 291.740 291.740<br />

Geconsolideerd totaal der passiva 62.652 195.134 152.316 160.738 284.311 56.825 1.004.816 1.916.703<br />

Segmentpassiva 62.562 195.134 152.316 160.738 284.311 56.825 911.887<br />

Niet toegewezen passiva 1.004.816 1.004.816<br />

Investeringen 17.896 34.469 13.678 23.201 44.951 14.125 148.320<br />

Afschrijvingen 14.865 20.733 12.739 23.833 18.501 28.836 119.507<br />

Niet-kasuitgaven<br />

(andere dan afschrijvingen) -1.4 26.677 6.4421.669 11.548 15.513 40.427<br />

Bijzondere waardeverminderingen<br />

(Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen) 5.499 4 18 0 2.765 642 8.928<br />

SECUNDAIRE SEGMENTINFORMATIE 2003 (per geografisch gebied)<br />

Europa Azië-Stille Oceaan Noord-Amerika Zuid-Amerika Afrika<br />

(duizend ¤)<br />

Totaal<br />

Totale omzet per segment 3.568.832 422.265 444.820 55.577 185.588 4.677.082<br />

Totaal der activa 2.707.523 145.299 123.065 61.684 71.091 3.108.661<br />

Investeringen 132.567 7.042 5.252 1.903 1.556 148.320


PRIMAIRE SEGMENTINFORMATIE 2002 (per business group)<br />

(duizend ¤)<br />

Nieuwe<br />

Edelmetaalproducten<br />

en Edelmetaal- Corporate & Niet<br />

Materialen Koper Katalysatoren diensten Zink Deelnemingen toegewezen Totaal<br />

Totale omzet per segment 354.055 945.548 784.278 763.712 357.237 -44.240 3.160.591<br />

waarvan externe omzet 354.055 926.494 768.773 754.031 357.237 3.160.591<br />

waarvan omzet tussen segmenten 19.054 15.505 9.681 -44.240<br />

Bedrijfsresultaat 13.788 7.329 53.245 2.231 -16.897 59.696<br />

Recurrent 17.597 8.694 53.245 18.958 -13.994 84.500<br />

Niet-recurrent -3.809 -1.365 -16.727 -2.903 -24.804<br />

Ondernemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatiemethode 13.780 -1.154 413 13.039<br />

Recurrent 13.780 -1.154 413 13.039<br />

Niet-recurrent<br />

Netto financiële kosten -22.883 -22.883<br />

Resultaten andere financiële participaties -309 -309<br />

Belasting op het resultaat -11.363 -11.363<br />

Minderheidsbelangen -5.297 -5.297<br />

Nettoresultaat van het jaar 32.883<br />

Geconsolideerd totaal der activa 408.106 528.527 304.415 471.016 256.676 291.262 2.260.002<br />

Segmentactiva 284.411 528.527 304.415 437.697 251.422 1.806.472<br />

Investeringen<br />

in geassocieerde ondernemingen 123.695 33.318 5.254 162.268<br />

Niet toegewezen activa 291.262 291.262<br />

Geconsolideerd totaal der passiva 69.538 136.424 139.229 258.179 109.801 457.730 1.170.901<br />

Segmentpassiva 69.538 136.424 139.229 258.179 109.801 713.171<br />

Niet toegewezen passiva 457.730 457.730<br />

Investeringen 18.836 43.308 36.340 43.389 10.845 152.718<br />

Afschrijvingen 23.420 33.705 18.202 39.996 9.036 124.359<br />

Niet-kasuitgaven<br />

(andere dan afschrijvingen) 2.989 -1.543 6.720 9.692 6.947 24.806<br />

Bijzondere waardeverminderingen<br />

(Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen) -766 1.955 1.189<br />

SECUNDAIRE SEGMENTINFORMATIE 2002 (per geografisch gebied)<br />

Europa Azië-Stille Oceaan Noord-Amerika Zuid-Amerika Afrika<br />

(duizend ¤)<br />

Totaal<br />

Totale omzet per segment 2.458.413 299.318 276.528 11.757 114.575 3.160.591<br />

Totaal der activa 2.060.094 95.112 102.651 2.145 2.260.002<br />

Investeringen 146.761 1.556 4.084 317 152.718<br />

70 | 71


De segmentinformatie wordt gepresenteerd volgens de industriële activiteiten en geografische gebieden waarin de Groep<br />

actief is.<br />

Het primaire segment is gekozen op basis van de activiteitscriteria en is gebaseerd op de managementstructuur van de Groep<br />

en op de interne managementrapportering. De geselecteerde segmenten stemmen overeen met de business groups, zoals<br />

hieronder gedefinieerd, en voldoen aan de segmentcriteria bepaald door IFRS. <strong>Umicore</strong> heeft echter, om concurrentieredenen,<br />

en in overeenstemming met de industriële praktijk, geopteerd om geen aparte financiële informatie bekend te maken over<br />

de activiteit Automotive Catalysts, zoals volgens IFRS zou zijn vereist. Deze business unit is daarom, segmentsgewijs,<br />

opgenomen in het segment Edelmetaalproducten en Katalysatoren.<br />

Het secundaire segment is de geografische benadering waarbij de omzet wordt gepresenteerd volgens de geografische<br />

locatie van de klanten. De activa en investeringen zijn daarentegen gebaseerd op de geografische locatie van de activa<br />

en investeringen.<br />

De resultaten, activa en passiva van de segmenten omvatten elementen die direct toewijsbaar zijn evenals elementen<br />

die redelijkerwijs aan een segment kunnen worden toegewezen.<br />

De prijszetting van verkopen tussen segmenten is gebaseerd op een transferprijs volgens het 'arm's length'-principe.<br />

Bij gebrek aan relevante marktprijsreferenties worden 'cost plus'-mechanismen gebruikt.<br />

Activiteitssegmenten<br />

Na de overname van PMG is de Groep georganiseerd in zes business groups :<br />

Nieuwe Materialen omvat de business units Electro-Optic Materials, Engineered Metal Powders en Specialty Oxides &<br />

Chemicals. Deze twee laatste zijn ontstaan uit de vroegere business unit Cobalt & Energy Products. De business group<br />

omvat ook het aandeel van <strong>Umicore</strong> in Megapode.<br />

Zink omvat de business units Zinc Smelting, Zinc Alloys & Chemicals en Building Products, evenals het aandeel van <strong>Umicore</strong><br />

in Padaeng Industries Ltd. (Thailand).<br />

Edelmetaalproducten en Katalysatoren omvat de business units Automotive Catalysts, Thin Film Products, Jewellery &<br />

Electroplating, Precious Metals Chemistry en Technical Materials. Met uitzondering van Thin Film Products dat tot 2002 deel<br />

uitmaakte van Nieuwe Materialen, bestaat deze business group uit stroomafwaartse edelmetaalactiviteiten die deel uitmaakten<br />

van PMG.<br />

Edelmetaaldiensten omvat de business unit Precious Metals Refining (inclusief de voormalige raffinageactiviteiten van PMG)<br />

en de unit Metals Management.<br />

Koper betreft de activiteit van <strong>Umicore</strong> Copper.<br />

Corporate & Deelnemingen omvat de corporateactiviteiten evenals sommige gedeelde diensten, zoals deze die verleend<br />

worden door <strong>Umicore</strong> Marketing Services of door Onderzoek Ontwikkeling & Innovatie. Deze laatste omvat de activiteit<br />

Brandstofcellen die deel uitmaakte van PMG. In 2002 werden de cijfers voor de activiteiten van de venture unit gerapporteerd<br />

in het segment Nieuwe Materialen.<br />

Het segment omvat ook het 50%-aandeel van <strong>Umicore</strong> in Traxys, evenals niet-geconsolideerde financiële participaties.<br />

Omzetcijfers die in 2002 en 2003 in dit segment werden bekendgemaakt, stemmen in hoofdzaak overeen met de<br />

tradingactiviteiten van Sogem alvorens deze activiteiten werden ingebracht in de Traxys joint venture, alsook de externe<br />

engineeringactiviteiten die momenteel geleidelijk worden stopgezet.


6. Bedrijfsacquisities<br />

De overname van PMG werd afgerond op 31 juli 2003 en de overgenomen entiteiten werden geconsolideerd vanaf<br />

1 augustus 2003. Door deze transactie verwierf <strong>Umicore</strong> de aandelen van de 100% aangehouden entiteiten en joint ventures<br />

die respectievelijk integraal geconsolideerd worden of opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode, in functie<br />

van de verworven controle. Bij de overname ontstond een goodwill ten belope van ¤ 54.417 duizend en dit na inboeking<br />

van voorzieningen en bijzondere waardeverminderingen in verband met de herstructurering van de raffinageactiviteiten.<br />

Het bedrag van de geboekte goodwill kan nog wijzigen in functie van de uiteindelijke aanpassingen aan de aankoopprijs<br />

voor de overname van PMG. Naar verwachting zullen deze aanpassingen echter niet van wezenlijk belang zijn. De overgenomen<br />

activiteiten werden geïntegreerd in de segmenten Edelmetaaldiensten, Edelmetaalproducten en Katalysatoren en Corporate<br />

& Deelnemingen.<br />

De overige overnames in 2003 betreffen:<br />

• De overname van een aantal germaniumactiva van EaglePicher Technologies, VS, met als begindatum 1 juli 2003.<br />

De overgenomen activiteit is opgenomen in de Electro-Optic Materials business unit.<br />

• Een 40%-deelname in Guangzhou Hongsheng Metallurgical and Chemical Industries, China, door de Engineered Metal<br />

Powders business unit. Deze deelname is opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 18 oktober 2003.<br />

• Een 40%-deelname in IEQSA, Peru, een onderneming actief in de zinkverwerking. Deze deelname is opgenomen<br />

volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 1 april 2003 en is een onderdeel van de Building Products business unit.<br />

• De overname van de activa van Climeta, een Frans bedrijf actief in de productie van kopernuggets and nikkelkorrels.<br />

Climeta wordt volledig geconsolideerd vanaf 1 april 2003 en is onderdeel van de business group Koper.<br />

Bedrijfsacquisities waarbij de afsluiting van de transactie plaatsvond in de laatste weken van 2002 zijn<br />

geïntegreerd per 1 januari 2003. Dit geldt voor:<br />

• de 50%-deelname in Rezinal, België, opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode en onderdeel van de Zinc<br />

Alloys & Chemicals business unit;<br />

• de activa gekocht van het Zwitserse bedrijf Strub werden ondergebracht in een nieuwe entiteit en integraal geconsolideerd<br />

binnen de Building Products business unit.<br />

72 | 73


Overnames<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 2003 2002<br />

Immateriële vaste activa en kapitaaltransactiekosten 12 5.450 277<br />

Materiële vaste activa 14 211.920 9.358<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 15 23.759<br />

Langetermijninvesteringen 16 4.782 388<br />

Langetermijnvorderingen 16.330<br />

Latente belastingactiva 10.909 27<br />

Personeelsvoordelen 298<br />

VASTE ACTIVA 273.448 10.050<br />

Toegekende leningen 23.839<br />

Voorraden 426.316 9.417<br />

Handels- en overige vorderingen 308.815 11.310<br />

Terug te vorderen belastingen 1.230<br />

Kas en kasequivalenten 87.794 4.465<br />

VLOTTENDE ACTIVA 847.994 25.192<br />

TOTAAL DER ACTIVA 1.121.442 35.242<br />

Minderheidsbelangen 22 34.047<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen 83.000<br />

Financiële schulden 23 19.392<br />

Latente belastingpassiva 35.973 2.097<br />

Voorzieningen voor leefmilieu 27 5.787<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 42.007 665<br />

SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR 186.159 2.762<br />

Financiële schulden 65.897 3.147<br />

Kaskrediet 6.050<br />

Te betalen belastingen 21.491<br />

Handels- en overige schulden 168.237 7.607<br />

Voorzieningen voor overige risico's en kosten 28 4.480<br />

SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 266.155 10.754<br />

TOTAAL DER PASSIVA EN MINDERHEIDSBELANGEN 486.361 13.516<br />

Aandeel van de Groep in de netto verworven activa 635.081 21.726<br />

Goodwill (*) 75.939 16.330<br />

Aankoopprijs 711.020 38.055<br />

Niet-kaselementen -11.306 0<br />

Aankoopprijs in cash 722.326 38.055<br />

Netto verworven kas en kasequivalenten 80.996 4.184<br />

Netto bestede kasmiddelen 641.330 33.872<br />

(*) waarvan : - Goodwill op dochterondernemingen 13 63.709 16.330<br />

- Goodwill op verbonden ondernemingen en joint ventures 15 12.230


De makelaarsactiviteiten van Sogem en Arcelor International werden gefusioneerd in de joint venture Traxys,<br />

via een niet-kasafstand van 50% van de Sogem-aandelen en een niet-kasaankoop van een 50%-deelneming in Traxys.<br />

De deelneming van <strong>Umicore</strong> in Traxys wordt opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode vanaf 1 mei 2003.<br />

Effect op de balans van de Traxys-bedrijfsacquisitie<br />

(duizend ¤)<br />

Afstand door inbreng Aankoop Traxys<br />

Investering in joint ventures 22.796<br />

Vaste activa 1.135<br />

Vlottende activa -37.032<br />

TOTAAL DER ACTIVA -35.897 22.796<br />

Overgedragen resultaten en reserves -23.099 22.612<br />

Omrekeningsverschillen 539 185<br />

Schulden op meer dan een jaar -665<br />

Schulden op ten hoogste een jaar -12.672<br />

TOTAAL DER PASSIVA -35.897 22.796<br />

Impact van de overnames van 2003 op de financiële staten<br />

De overgenomen activiteiten in 2003 droegen bij voor ¤ 28.070 duizend tot het bedrijfsresultaat van de Groep en voor<br />

¤ 5.028 duizend tot de opbrengst uit geassocieerde ondernemingen waarvan het grootste deel afkomstig is van PMG.<br />

De totale overgenomen activa en passiva bedragen per 31 december 2003 ¤ 1.086.125 duizend en ¤ 371.700 duizend<br />

respectievelijk, het merendeel afkomstig van de consolidatie van PMG. De minderheidsbelangen zijn gestegen met<br />

¤ 35.254 duizend ten gevolge van deze overnames.<br />

74 | 75


7. Bedrijfsresultaat<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Omzet (1)<br />

Omzet 4.608.083 3.082.266<br />

Diensten 68.999 78.325<br />

Andere bedrijfsopbrengsten (2)<br />

4.677.0823.160.591<br />

64.115 48.353<br />

Andere bedrijfskosten (3)<br />

Belastingen andere dan die op het resultaat 22.271 25.324<br />

Huur en aanverwante kosten 20.700 16.070<br />

Grote herstellings- en onderhoudskosten uitgegeven aan onderaannemers 55.513 53.054<br />

Honoraria, commissies en verzekeringen 36.629 34.243<br />

Transport in onderaanneming 67.938 62.204<br />

Andere diensten in onderaanneming en hulpstoffen 109.417 94.255<br />

Andere bedrijfskosten 21.029 29.203<br />

Uitgaven gekapitaliseerd als vaste activa -8.430 -6.799<br />

Besteding van voorzieningen -16.839 -18.486<br />

Minwaarden bij de realisatie van activa 2.247 3.227<br />

310.474 292.295<br />

1. Diensten betreft voornamelijk de opbrengsten van maaklooncontracten.<br />

2. Andere bedrijfsopbrengsten omvat de terugneming van ongebruikte voorzieningen met betrekking tot leefmilieu-aangelegenheden<br />

(zie toelichting 27) en voorzieningen voor overige risico's en kosten (zie toelichting 28). Andere bedrijfsopbrengsten<br />

omvatten eveneens royalties ten belope van ¤ 1.329 duizend in 2003 (tegenover ¤ 384 duizend in 2002).<br />

3. De R&D-uitgaven voor de Groep bedroegen in 2003 ¤ 42 miljoen vergeleken met ¤ 29 miljoen in 2002. De stijging is<br />

voor het grootste deel te wijten aan de overname van PMG.


Niet-recurrente resultaten opgenomen in het bedrijfsresultaat<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Totaal Niet-recurrent Recurrent Totaal Niet-recurrent Recurrent<br />

Omzet 4.677.082 4.677.082 3.160.591 3.160.591<br />

Andere bedrijfsopbrengsten 64.115 17.751 46.364 48.353 48.353<br />

Bedrijfsopbrengsten 4.741.197 17.751 4.723.446 3.208.944 3.208.944<br />

Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 3.652.385 3.652.385 2.303.588 5.484 2.298.104<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen 484.120 1.251 482.869 400.154 400.154<br />

Afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen 138.148 3.242 134.906 127.708 7.424 120.284<br />

Toevoeging aan de voorzieningen 56.398 41.322 15.076 25.502 8.883 16.619<br />

Andere bedrijfskosten 310.474 240 310.234 292.295 3.013 289.282<br />

Bedrijfskosten 4.641.525 46.055 4.595.470 3.149.247 24.804 3.124.443<br />

BEDRIJFSRESULTAAT 99.672 -28.304 127.976 59.697 -24.804 84.501<br />

8. Bezoldigingen en aanverwante voordelen<br />

Bezoldigingen en personeelsvoordelen<br />

(duizend ¤)<br />

Toelichting 2003 2002<br />

Bezoldigingen en directe personeelsvoordelen 335.034 274.468<br />

Werknemersbijdragen en bijdragen aan “te bereiken doel”-plannen 117.903 110.646<br />

Overige personeelskosten 15.653 13.110<br />

Tijdelijk personeel 10.791 12.953<br />

Bijdragen tot pensioenplannen met een vaste bijdrage 21.231 5.143<br />

Vrijwillige bijdragen van de werkgever - andere 2.609 2.310<br />

Pensioenen rechtstreeks uitgekeerd aan begunstigden 9.688 1.071<br />

Voorzieningen voor personeelsvoordelen<br />

(+ toevoegingen / - bestedingen en terugnemingen) 25 -28.789 -19.547<br />

Gemiddeld personeelsbestand in de integraal geconsolideerde dochterondernemingen<br />

484.120 400.154<br />

2003 2002<br />

Directie en kaderleden 1.126 1.000<br />

Bedienden 3.755 3.120<br />

Arbeiders 4.759 4.218<br />

TOTAAL 9.640 8.338<br />

76 | 77


9. Netto financiële kost<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Netto interestkosten -18.758 -14.397<br />

Actualisatie van voorzieningen -5.974 -5.808<br />

Wisselkoersverliezen en -winsten -4.023 -283<br />

Overige financiële opbrengsten en kosten -4.844 -2.395<br />

-33.599 -22.883<br />

De netto-interestlasten zijn gestegen in 2003 vergeleken met 2002 als gevolg van de hogere schulden, door de overname<br />

van PMG. Dit werd deels gecompenseerd door lagere interestvoeten.<br />

De actualisatie van de langetermijnvoorzieningen heeft voornamelijk betrekking op personeelsbeloningen.<br />

Wisselkoersresultaten omvatten de gerealiseerde wisselkoersresultaten en de ongerealiseerde omrekeningsverschillen<br />

op monetaire activa en passiva ten opzichte van de slotkoers van het boekjaar.<br />

10. Opbrengsten van andere financiële activa<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Meerwaarden en minwaarden op de verkoop van financiële participaties 2.881 278<br />

Ontvangen dividenden 147 198<br />

Interesten van financiële activa 923 1.840<br />

Bijzondere waardeverminderingen op financiële participaties -6.377 -2.624<br />

-2.426 -308<br />

De meerwaarde op de verkoop van financiële participaties in 2003 is het resultaat van de verkoop van eigen aandelen<br />

in juli 2003.<br />

Bijzondere waardeverminderingen werden geboekt op financiële participaties waarvan de boekwaarde lager was dan<br />

de realisatiewaarde of de marktwaarde. Een deel van de bijzondere waardeverminderingen zijn het gevolg van de lage<br />

Amerikaanse dollar op afsluitdatum.


11. Belastingen<br />

(duizend ¤)<br />

I. Inkomstenbelasting 2003 2002<br />

Opgenomen in de resultatenrekening<br />

Belastingen op het resultaat 16.944 4.369<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) -14.414 6.996<br />

Totale belastingen 2.530 11.365<br />

a)Belangrijkste onderdeel van de belastingkost (opbrengst)<br />

Effectieve belastingen<br />

Huidig boekjaar 16.807 4.470<br />

Belastingkost (opbrengst) met betrekking tot vorige boekjaren 137 -101<br />

Effectieve belastingen 16.944 4.369<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst)<br />

Verbonden aan de terugneming van tijdelijke verschillen -23.991 2.480<br />

Verbonden aan de inboeking (ontstaan) van tijdelijke verschillen (actieve uitgestelde belastingen) -14.693 -8.584<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) verbonden aan de wijziging<br />

in belastingtarieven of het gebruik van buitenlandse belastingtarieven 19.871 13.066<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) resulterend uit de waardevermindering<br />

of de terugneming van waardeverminderingen van een actieve uitgestelde belasting 4.399 34<br />

Uitgestelde belastingkost (opbrengst) -14.414 6.996<br />

Belasting op de gewone bedrijfsuitoefening 2.530 11.365<br />

b)Verband tussen de belastingkost (opbrengst) en het boekhoudkundig resultaat<br />

De belastingkost (opbrengst) van het jaar wordt als volgt in overeenstemming<br />

gebracht met de winst zoals vermeld in de resultatenrekening :<br />

Winst vóór belastingen 70.504 49.545<br />

Aftrek van het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode -6.856 -13.039<br />

Winst vóór belastingen van de integraal geconsolideerde ondernemingen 63.648 36.506<br />

Belasting op het resultaat aan het belastingtarief van de moedervennootschap 33,99% 21.634 40,17% 14.664<br />

Aanpassingen aan de belastingkost<br />

- Andere inkomsten belast aan afzonderlijke tarieven -3.049 -1.179<br />

- Andere vrijgestelde inkomsten -2.262<br />

- Niet belastbare dividenden van investeringen in niet-Groep ondernemingen -165 -1.524<br />

- Diverse fiscale aftrekken -13.288<br />

- Diverse verworpen uitgaven 2.923<br />

- Invloed van tariefwijzigingen met betrekking tot latente belastingen 9.913<br />

- Invloed van buitenlandse belastingtarieven 18.644 -6.166<br />

- Forfaitaire belastingen 36<br />

- Belastingen berekend op andere heffingsgrondslagen -19.921 -16.699<br />

- Invloed van fiscale verliezen van het boekjaar 3.381 7.592<br />

- Invloed van fiscale eenheden -1.005 -509<br />

- Correcties met betrekking tot het voorgaand boekjaar 949 4.618<br />

- Aanwending van overgedragen belastingverliezen -2.401 -2.241<br />

- Investeringsaftrek -23<br />

- Belastingkredieten -27<br />

Belastingkost voor het jaar aan het werkelijke belastingtarief 2.530 11.365<br />

Het werkelijke belastingtarief in 2003 is lager dan in 2002 als gevolg van niet-recurrente actieve belastinglatenties opgenomen<br />

in resultaat bij <strong>Umicore</strong> Med (Bulgarije). Daarnaast werden de bedragen van het vorig jaar ook beïnvloed door de wijzigingen in<br />

het tarief van de vennootschapsbelasting in België.<br />

78 | 79


12. Immateriële vaste activa (uitgezonderd goodwill)<br />

en kapitaaltransactiekosten<br />

(duizend ¤)<br />

Concessies, Overige<br />

patenten, immateriële<br />

licenties, enz. Software vaste activa Totaal<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar 4.184 6.716 4.854 15.754<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 2.002 3.351 97 5.450<br />

• Eigen productie 627 627<br />

• Toevoegingen<br />

• Afschrijvingen (opgenomen in “Afschrijvingen<br />

340 667 9.072 10.079<br />

en bijzondere waardeverminderingen”) -841 -3.658 -196 -4.695<br />

• Omrekeningsverschillen -35 -109 -5 -149<br />

• Andere wijzigingen 204 6.289 -4.872 1.621<br />

Per einde van het boekjaar 5.854 13.256 9.577 28.687<br />

Brutowaarde 11.624 45.676 19.232 76.531<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -5.770 -32.420 -9.655 -47.844<br />

NETTOBOEKWAARDE 5.854 13.256 9.577 28.687<br />

De overige immateriële vaste activa omvatten eind 2003 enerzijds een bedrag van ¤ 4.784 duizend voor geactiveerde kosten<br />

met betrekking tot de kapitaalverhoging en anderzijds omvatten tevens ontwikkelingskosten van software in aanbouw die<br />

zullen geklasseerd worden onder software van zodra zij opgeleverd worden.


13. Goodwill<br />

(duizend ¤)<br />

Goodwill<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar 36.951<br />

• Wijziging in consolidatiekring -514<br />

• Toevoegingen 63.709<br />

• Afschrijvingen (opgenomen in “Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen”) -3.395<br />

• Bijzondere waardeverminderingen (opgenomen in “Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen”) -2.367<br />

• Verkopen -515<br />

• Omrekeningsverschillen -2.424<br />

Per einde van het boekjaar 91.445<br />

Brutowaarde 103.841<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -12.396<br />

NETTOBOEKWAARDE 91.445<br />

De stijging van de goodwill is hoofdzakelijk het gevolg van de overname van PMG (¤ 54.417 duizend), inclusief inboeking<br />

van voorzieningen en bijzondere waardeverminderingen met betrekking tot de herstructurering van de raffinageactiviteiten.<br />

De overige toevoegingen betreffen hoofdzakelijk de overgenomen germaniumactiva van EaglePicher Technologies, VS, en<br />

in mindere mate de activa van Climeta (Frankrijk) en Strub (Zwitserland).<br />

De inbreng van de makelaarsactiviteiten van Sogem in Traxys, de joint venture met Arcelor International actief in trading<br />

en distributie, is opgenomen als een niet-kasverkoop van 50% van Sogem. Bijgevolg is de helft van de bestaande goodwill<br />

van Sogem opgenomen als een minwaarde in “Overige bedrijfskosten”. De resterende helft is toegewezen aan de deelneming<br />

in Traxys en overgeboekt op de balans naar “Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode”.<br />

De bijzondere waardevermindering heeft betrekking op de activiteiten van de Finished Optics business line binnen<br />

de business group Nieuwe Materialen.<br />

(duizend ¤)<br />

Negatieve goodwill<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar -194<br />

• Negatieve goodwill opgenomen in resultaat (onder “Overige bedrijfsopbrengsten”) 41<br />

• Omrekeningsverschillen 28<br />

Per einde van het boekjaar -125<br />

Brutowaarde -717<br />

Gecumuleerde negatieve goodwill opgenomen in het resultaat 592<br />

NETTOBOEKWAARDE -125<br />

De resterende negatieve goodwill heeft betrekking op de overname van Fuhong (China) in 2002 en zal opgenomen worden<br />

in het resultaat gespreid over de gemiddelde nuttige levensduur van de onderliggende afschrijfbare activa.<br />

80 | 81


14. Materiële vaste activa<br />

(duizend ¤)<br />

Terreinen Installaties, Meubilair Overige Activa in<br />

en machines en en rollend materiële aanbouw en<br />

gebouwen uitrusting materieel vaste activa vooruitbetalingen Totaal<br />

NETTOBOEKWAARDE<br />

Per einde van het vorig boekjaar<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities<br />

213.940 461.697 23.808 1.951 73.119 774.515<br />

(toelichting 6) 75.087 80.225 21.490 35.118 211.920<br />

• Toevoegingen 5.356 43.754 7.028 423 81.040 137.601<br />

• Verkopen<br />

• Afschrijvingen (begrepen in “Afschrijvingen<br />

-297 -227 -528 -4 -1.056<br />

en bijzondere waardeverminderingen”)<br />

• Geboekte bijzondere waardeverminderingen<br />

(begrepen in “Afschrijvingen<br />

-21.317 -84.681 -11.189 -2.026 -119.213<br />

en bijzondere waardeverminderingen”)<br />

• Terugneming van bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

-2.880 -3.571 -22 -88 -6.561<br />

(begrepen in “Andere bedrijfsopbrengsten”) 71 297 368<br />

• Omrekeningsverschillen -8.379 -29.163 -688 -27 -3.813 -42.069<br />

• Overige bewegingen 18.433 81.782 4.098 1.690 -110.737 -4.737<br />

Per einde van het boekjaar 280.014 550.113 43.997 1.923 74.723 950.770<br />

waarvan leasing : 151 95 124 370<br />

Brutowaarde 613.334 1.720.330 180.137 93.295 74.723 2.681.820<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -333.320 -1.170.217 -136.140 -91.373 -1.731.050<br />

NETTOBOEKWAARDE 280.014 550.113 43.997 1.923 74.723 950.770<br />

Leasing<br />

Brutowaarde 831 1.764 144 2.739<br />

Gecumuleerde afschrijvingen -680 -1.669 -20 -2.369<br />

NETTOBOEKWAARDE 151 95 124 370<br />

De brutoboekwaarde van de materiële vaste activa is gestegen van ¤ 2.206.831 duizend naar ¤ 2.681.820 duizend.<br />

De PMG-overname is verantwoordelijk voor het grootste deel van de stijging (zie “Aankoop door bedrijfsacquisities”).<br />

Andere belangrijke investeringen betreffen de voltooiing van de logings- en electrowinninginstallatie in Hoboken<br />

(Precious Metals Refining), de bouw van een nieuw waterzuiveringsstation en de uitbreiding van de zwavelzuurproductieeenheid<br />

in Pirdop, Bulgarije (Koper), en de eerste fase van de capaciteitsuitbreiding van de lithiumkobaltietproductie in<br />

Zuid-Korea (Specialty Oxides and Chemicals)<br />

Er rusten geen noemenswaardige hypotheken of beperkingen op de eigendom van materiële vaste activa, uitgezonderd<br />

diegene vermeld in toelichting 31.


15. Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode<br />

Geassocieerde ondernemingen<br />

Functionele waarderingsmunt Deelnemingspercentage<br />

2003 2002<br />

Battery Materials Corporation JPY 35,00% 35,00%<br />

Guangzhou Hongsheng Metallurgical & Chemical Industries CNY 40,00% -<br />

IEQSA PEN 40,00% -<br />

Megapode USD 40,22% 40,22%<br />

Natexis Metals Ltd GBP - 20,00%<br />

Padaeng Industry Public Cy Ltd THB 47,27% 46,55%<br />

Joint ventures<br />

Cycleon SA EUR 50,00% -<br />

ICT Japan JPY 50,00% -<br />

ICT USA USD 50,00% -<br />

Norgem EUR - 49,00%<br />

Ordeg KRW 50,00% -<br />

Rezinal EUR 50,00% -<br />

Traxys USD 50,00% -<br />

(duizend ¤)<br />

Nettoboekwaarde Goodwill Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 113.681 48.587 162.268<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities (toelichting 6) 23.759 12.230 35.989<br />

• Overige bewegingen (a) 20.147 515 20.662<br />

• Resultaat van het boekjaar (b) (d) 11.638 11.638<br />

• Verkopen -3.771 -3.771<br />

• Kost in resultaat genomen tijdens het boekjaar (d) -4.782 -4.782<br />

• Omrekeningsverschillen (c) -25.789 -1.749 -27.538<br />

Per einde van het boekjaar 139.665 54.801 194.466<br />

(a) Betreft voornamelijk de opstart van de Traxys joint venture (zie toelichting 6).<br />

(b) Het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode omvat ¤ 11,1 miljoen niet-recurrente kosten voor aanpassing<br />

van de pensioenlasten en de herstructureringskosten van Megapode.<br />

(c) Impact van de lagere Amerikaanse dollar op afsluitdatum.<br />

(d) Opgenomen in “Aandeel in het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode”.<br />

82 | 83


Het aandeel van <strong>Umicore</strong> in de samengestelde balans van de joint ventures zou als volgt zijn :<br />

31/12/03<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/02<br />

Vlottende activa 184.323 12.379<br />

Activa op meer dan één jaar 17.740<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 152.418 11.761<br />

Schulden op meer dan één jaar 8.966<br />

Het aandeel van <strong>Umicore</strong> in de samengestelde resultatenrekening van de joint ventures zou als volgt zijn :<br />

2003<br />

(duizend ¤)<br />

2002<br />

Bedrijfsopbrengsten 366.036 26.313<br />

Bedrijfskosten -357.233 -25.716<br />

Bedrijfsresultaat 8.803 597<br />

Financiële resultaten -2.543 -405<br />

Belastingen -2.394 -77<br />

Nettoresultaat van de Groep 3.866 115


16. Financiële vaste activa<br />

(duizend ¤)<br />

FINANCIELE VASTE ACTIVA 31/12/03<br />

Per einde van het vorig boekjaar 53.192<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 4.782<br />

• Toename (a) 8.322<br />

• Verkopen (b) -3.327<br />

• Bijzondere waardeverminderingen (c) -4.239<br />

• Terugneming van bijzondere waardeverminderingen (c) 2.276<br />

• Overboekingen (d) -3.488<br />

• Omrekeningsverschillen -1.284<br />

Per einde van het boekjaar 56.234<br />

BELEGGINGEN<br />

Per einde van het vorig boekjaar 1.598<br />

• Toename/Afname aan historische kost -279<br />

• Waardeverminderingen -758<br />

Per einde van het boekjaar 561<br />

(a) Heeft betrekking op verschillende kleinere investeringen, onder meer een kapitaalverhoging in het Canadese durfkapitaalfonds Pangaea.<br />

Nieuwe leningen omvatten een lening aan I.C.T. USA, een joint venture verworven in het kader van de PMG-overname, en een lening aan <strong>Umicore</strong> Polska.<br />

(b) Betreft in hoofdzaak Sofia Med AD.<br />

(c) Zie toelichting 10.<br />

(d) Vanaf 1 januari 2003 werden Strub en Rezinal (beide overgenomen eind 2002) effectief geconsolideerd en bijgevolg niet langer opgenomen onder<br />

de financiële vaste activa.<br />

84 | 85


17. Eigen aandelen<br />

In 1999 begon <strong>Umicore</strong> haar eigen aandelen in te kopen binnen de limieten en voorwaarden, zoals opgenomen in de statuten.<br />

De machtiging om de inkoop van eigen aandelen verder te zetten werd hernieuwd tijdens de Buitengewone Algemene<br />

Vergadering van 9 april 2003. Hierna een overzicht van de beslissingen van <strong>Umicore</strong> inzake haar eigen aandelen :<br />

Aantal aandelen Duizend ¤<br />

Situatie op 31/12/2002 1.816.695 70.884<br />

Aankopen 132.774 4.979<br />

Verkopen eigen aandelen/Uitoefening van opties -1.239.070 -52.458<br />

Situatie op 31/12/2003 710.399 23.405<br />

De eigen aandelen geven geen recht tot dividenduitkering en de bijbehorende coupon is dan ook geannuleerd.<br />

Een onbeschikbare reserve voor de boekwaarde van de eigen aandelen is onder het eigen vermogen van de Groep<br />

opgenomen.<br />

Een lening van 65.000 eigen aandelen aan Dexia Bank, zijnde een onderdeel van de beheersovereenkomsten met<br />

betrekking tot de aandelenoptieplannen, staat ook geboekt onder “Eigen aandelen”.<br />

Einde juli 2003 heeft <strong>Umicore</strong> één miljoen eigen aandelen verkocht als deel van de financiering van de PMG-overname.<br />

Daarnaast werden er ook eigen aandelen gebruikt als gedeeltelijke betaling voor de 40% deelname in IEQSA, Peru.<br />

Het saldo van de eigen aandelen op het einde van december 2003 wordt in principe behouden als indekking voor<br />

de bestaande aandelenoptieplannen.


18. Voorraden<br />

(duizend ¤)<br />

Analyse van de voorraden 31/12/03 31/12/02<br />

Basisproducten met metaaldekking - aan kost 748.997 490.404<br />

Basisproducten zonder metaaldekking - aan kost 94.103 89.300<br />

Verbruiksgoederen - aan kost 86.743 71.226<br />

Waardeverminderingen -39.721 -45.674<br />

Betaalde voorschotten 11.857 2.707<br />

Bestellingen in uitvoering 3.578 42.366<br />

Totaal voorraden 905.558 650.329<br />

De voorraden zijn toegenomen met ¤ 255.229 duizend. De consolidatie van PMG bracht een verhoging met zich mee op<br />

jaareinde van ¤ 347.138 duizend, na voorraadafbouw ter waarde van ¤ 76.979 duizend sinds de datum van de overname.<br />

De inbreng van de makelaarsactiviteiten van Sogem in Traxys resulteerde in een voorraadafname van ¤ 29.270 duizend.<br />

Andere voorraadafnames komen voort uit procesoptimalisaties in de afdelingen Precious Metals Refining, Copper en Zinc<br />

Smelting.<br />

Op basis van de metaalprijzen en wisselkoersen per balansdatum, zou de waarde van de metaalvoorraden ongeveer<br />

¤ 265 miljoen hoger zijn dan de huidige boekwaarde. De meeste van deze voorraden kunnen echter niet gerealiseerd<br />

worden, omdat ze vastzitten in productie- en commerciële cycli.<br />

Waardeverminderingen op voorraden die in vorige periodes werden geboekt, werden teruggenomen ten belope van<br />

¤ 8.821 duizend en dit voornamelijk ten gevolge van een herstel van de zink- en kobaltmetaalprijzen. Dit werd echter<br />

gedeeltelijk gecompenseerd door bijkomende waardeverminderingen ten bedrage van ¤ 2.868 duizend voor traag<br />

roterende of niet meer bruikbare basisproducten en verbruiksgoederen.<br />

De bestellingen in uitvoering zijn gedaald ingevolge de geleidelijke afbouw van de externe engineeringactiviteiten.<br />

86 | 87


19. Handels- en overige vorderingen<br />

Op meer dan één jaar<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Garanties en deposito's 8.244 3.070<br />

Handelsvorderingen op meer dan 1 jaar 1.371<br />

Overige vorderingen op meer dan 1 jaar 311 594<br />

Totaal 8.555 5.035<br />

Op ten hoogste één jaar<br />

Handelsvorderingen 454.393 223.531<br />

Overige vorderingen 133.319 64.432<br />

Te ontvangen interesten 1.264 312<br />

Overlopende rekeningen 42.469 18.810<br />

Totaal 631.446 307.084


20. Latente belastingactiva en -passiva<br />

(duizend ¤)<br />

Belastingactiva en -passiva 31/12/03 31/12/02<br />

Belastingvorderingen van het jaar 5.990 1.714<br />

Latente belastingactiva 81.974 59.557<br />

Belastingschulden van het jaar -30.991 -13.261<br />

Latente belastingpassiva -39.882 -12.680<br />

(duizend ¤)<br />

Latente belastingen voor elk type<br />

van tijdelijke verschillen Activa Passiva Netto<br />

2003 2002 2003 2002 2003 2002<br />

Materiële vaste activa 134 407 -16.109 -4.745 -15.975 -4.338<br />

Immateriële vaste activa en goodwill 528 522 -1.231 -78 -703 444<br />

Voorraden 849 27 -27.874 -1.846 -27.025 -1.819<br />

Voorzieningen voor pensioenen 8.923 -22 8.901<br />

Overige aanpassingen 15.302 20.423 -17.461 -28.859 -2.159 -8.436<br />

Invloed van het verlies van het boekjaar 11.721 7.236 11.721 7.236<br />

Investeringsaftrek<br />

Overdraagbare verliezen<br />

2.621 3.458 -12 2.609 3.458<br />

en andere belastingkredieten 9.938 1.311 9.938 1.311<br />

Fiscaal niet-aftrekbare voorzieningen<br />

Fiscaal niet-aftrekbare afschrijvingen<br />

48.937 41.579 -549 48.388 41.579<br />

en waardeverminderingen 6.930 6.988 -533 6.397 6.988<br />

Aandeel gespreide belasting van meerwaarden 454 454<br />

Totaal belastingactiva/-passiva 105.883 82.405 -63.791 -35.528 42.092 46.877<br />

Compensatie van activa en passiva<br />

binnen dezelfde juridische entiteit -23.909 -22.848 23.909 22.848<br />

Nettobedrag 81.974 59.557 -39.882-12.680<br />

Nettobelastingactiva/-passiva 42.092 46.877<br />

Bedrag van aftrekbare tijdelijke verschillen,<br />

fiscale verliezen en belastingkredieten waarvoor<br />

geen belastingactiva werden geboekt 61.308 67.692<br />

88 | 89


21. Kas en kasequivalenten<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Beleggingen op korte termijn bij banken 15.706 43.331<br />

Beleggingen op korte termijn (andere) 5.561 3.430<br />

Financiële instellingen 63.681 58.550<br />

Liquide middelen en andere kasequivalenten 44.145 720<br />

129.093 106.031<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen<br />

(inbegrepen in financiële schulden op ten hoogste één jaar op de balans) -4.816 -9.029<br />

Netto kas en -kasequivalenten zoals in de kasstromentabel 124.277 97.002


22. Minderheidsbelangen<br />

Deze omvatten voornamelijk belangen van derden in het vermogen en het nettoresultaat van :<br />

31/12/03 31/12/02<br />

Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG 9,20% -<br />

Allgemeine France 9,20% -<br />

Galva 45 45,00% 45,00%<br />

Oegussa 9,11% -<br />

Schöne Edelmetaal 9,20% -<br />

Sibeka 19,56% 19,56%<br />

<strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika 45,00% -<br />

<strong>Umicore</strong> Financial Services 0,33% 3,21%<br />

<strong>Umicore</strong> Galvanotechnik 9,20% -<br />

<strong>Umicore</strong> Med JSCO 0,23% 0,23%<br />

<strong>Umicore</strong> Precious Metals Thailand 31,90% -<br />

<strong>Umicore</strong> Shanghai 25,00% 25,00%<br />

<strong>Umicore</strong> Specialty Materials Subic 21,80% 33,00%<br />

UMCI - 40,00%<br />

Bewegingen in de minderheidsbelangen<br />

Per einde van het vorig boekjaar 64.797<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 34.047<br />

• Minderheidsaandeel in het geconsolideerd resultaat 7.851<br />

• Uitbetaalde dividenden -39.683<br />

• Omrekeningsverschillen -4.228<br />

• Overige -190<br />

Per einde van het boekjaar 62.594<br />

De uitbetaalde dividenden betreffen hoofdzakelijk het uitzonderlijk dividend betaald door Sibeka. De daling van<br />

de minderheidsbelangen wordt echter in grote mate gecompenseerd door het effect van nieuwe minderheidsbelangen<br />

in een aantal dochterondernemingen van de overgenomen PMG groep. Het gaat hier voornamelijk om de belangen<br />

in <strong>Umicore</strong> Autocat Pty, Zuid-Afrika en in Allgemeine Gold- und Silberscheideanstalt AG, Duitsland.<br />

De omrekeningsverschillen hebben voornamelijk betrekking op de impact van de slotkoers van de Amerikaanse dollar<br />

op de deelneming in Megapode.<br />

90 | 91


23.a. Financiële schulden<br />

(duizend ¤)<br />

Leasingschulden Overige<br />

en gelijkaardige Bankleningen op langetermijn-<br />

OP MEER DAN EEN JAAR verplichtingen lange termijn leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 21 87.483 279 87.782<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities (toelichting 6) 5.572 1.075 12.745 19.392<br />

• Toename 14 1.534 34 1.582<br />

• Terugbetaling -11 -305 -12.816 -13.132<br />

• Omrekeningsverschillen -1 -2.832 -2.833<br />

• Overboekingen -12 -57.278 -57.290<br />

Per einde van het boekjaar 5.582 29.677 242 35.501<br />

Leasingschulden Overige<br />

OP MEER DAN EEN JAAR en gelijkaardige Bankleningen op langetermijn-<br />

DIE BINNEN HET JAAR VERVALLEN verplichtingen lange termijn leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 5 84.364 1.151 85.520<br />

• Toename/Afname 72 -26.825 -1.096 -27.849<br />

Per einde van het boekjaar 77 57.539 55 57.671<br />

Bankleningen Overige<br />

OP TEN HOOGSTE EEN JAAR op korte termijn Kaskrediet leningen Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 125.348 9.029 2.108 136.485<br />

• Toename/Afname 546.350 -4.213 413 542.550<br />

Per einde van het boekjaar 671.698 4.816 2.521 679.035<br />

23.b. Financiële schulden op lange termijn<br />

(duizend ¤)<br />

A. Uitsplitsing per vervaljaar 2005 2006 2007 Na 2007 Totaal<br />

Bankleningen op lange termijn 16.647 734 12.155 141 29.677<br />

Leasingschulden en gelijkaardige verplichtingen 429 375 387 4.391 5.582<br />

Overige langetermijnleningen 242 242<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 17.318 1.109 12.542 4.532 35.501<br />

B. Uitsplitsing van de langetermijnschulden per munt<br />

(inclusief de schulden die binnen het jaar vervallen) Euro US Dollar Overige munten Totaal<br />

Bankleningen op lange termijn 70.304 16.799 113 87.216<br />

Leasingschulden en gelijkaardige verplichtingen 5.643 16 5.659<br />

Overige langetermijnleningen 252 45 297<br />

Financiële schulden op lange termijn 76.199 16.799 174 93.172


24. Handels- en overige schulden<br />

(duizend ¤)<br />

Overgedragen Handels- en overige<br />

OP MEER DAN EEN JAAR kapitaalsubsidies langetermijnschulden Totaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 5.329 177 5.506<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 264 264<br />

• Toename 1.513 1.513<br />

• Geboekt in resultaat -1.618 -1.618<br />

• Omrekeningsverschillen -675 -675<br />

• Overboekingen -6 -6<br />

Per einde van het boekjaar 4.812171 4.983<br />

OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 31/12/03 31/12/02<br />

Handelsschulden 347.767 234.679<br />

Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen in uitvoering 3.362 49.675<br />

Belastingen andere dan belastingen op het resultaat 8.781 3.798<br />

Schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten 99.361 75.737<br />

Overige schulden 129.664 102.898<br />

Verschuldigde dividenden 1.309 1.226<br />

Te betalen interesten 1.471 966<br />

Overlopende rekeningen 65.704 74.143<br />

657.418 543.121<br />

92 | 93


25. Voorzieningen voor personeelsvoordelen<br />

De Groep heeft diverse wettelijke en feitelijke verplichtingen aangaande plannen met een “te bereiken doel”, voornamelijk<br />

met betrekking tot de Belgische, Franse en Duitse activiteiten. Het merendeel van deze plannen berekent de verplichtingen<br />

op basis van het verwachte eindsalaris.<br />

(duizend ¤)<br />

31/12/02 Beweging 2003 31/12/03<br />

België 98.449 -18.519 79.930<br />

Frankrijk 24.047 -595 23.453<br />

Duitsland 80.689 80.689<br />

Subtotaal 122.497 61.575 184.072<br />

Overige entiteiten 12.765 4.724 17.489<br />

Totaal 135.262 66.299 201.561<br />

De bewegingen van 2003 omvatten naast de reguliere bestedingen en toevoegingen ook bijkomende brugpensioenverplichtingen<br />

resulterend uit herstructureringsprogramma's in Duitsland en België, de afhandeling van de omschakeling van bepaalde<br />

“te bereiken doel”-plannen in “vaste bijdrage”-plannen en de integratie van verplichtingen overgenomen bij bedrijfsacquisities.<br />

De hierna volgende toelichtingen onder IAS 19 werden overgenomen uit de verslagen van externe actuarissen, opgemaakt<br />

voor de belangrijkste plannen in de Belgische, Franse en Duitse vestigingen.<br />

(duizend ¤)<br />

België - Frankrijk - Duitsland<br />

Belangrijkste “te bereiken doel”-plannen 31/12/02 Bewegingen 2003 31/12/03<br />

Vergoedingen na uitdiensttreding - pensioenen en aanverwante 30.443 38.972 69.415<br />

Vergoedingen na uitdiensttreding - overige 13.011 1.199 14.210<br />

Vergoedingen loopbaanbeëindiging - brugpensioenen en aanverwante 60.939 18.337 79.275<br />

Andere langetermijnpersoneelsvergoedingen 13.978 4.590 18.568<br />

Totaal belangrijkste plannen 118.370 63.098 181.468<br />

% van het totaal België-Frankrijk-Duitsland 96,6% 98,6%<br />

% van het Groepstotaal 87,5% 90,0%<br />

De pensioenplannen in België en Frankrijk zijn in grote mate geëxternaliseerd, met aparte planactiva die een groot deel<br />

van de verplichtingen dekken. Alle andere plannen worden beheerd met directe financiering.


(duizend ¤)<br />

Bedragen geboekt op de balans op jaareinde 2003 2002<br />

Actuele waarde van de toekomstige verplichtingen tot uitkering via fondsen 79.453 91.177<br />

Reële waarde van de planactiva van de fondsen -62.366 -57.803<br />

Actuele waarde van de toekomstige verplichtingen tot uitkering via directe financiering 168.759 90.149<br />

Totale financieringsstatus 185.846 123.524<br />

Niet-opgenomen actuariële (verliezen)/winsten -2.601 -3.217<br />

Niet-opgenomen (kosten)/opbrengsten van verleden diensttijd -1.777 -1.937<br />

Schulden opgenomen in de balans 181.468 118.370<br />

Bedragen geboekt in de resultatenrekening van de periode<br />

Kosten van diensttijd van het jaar en nieuwe verplichtingen 9.355 5.109<br />

Interestkost en rendement op de planactiva 6.746 5.808<br />

Afschrijvingen van actuariële verliezen /(winsten) -1.019 -2.518<br />

Afschrijvingen van kosten /(opbrengsten) van verleden diensttijd 160 993<br />

Regelingen en afhandelingen -320 -6.381<br />

Totale kosten/opbrengsten van het boekjaar 14.921 3.010<br />

Bewegingen in voorzieningen geboekt in de balans<br />

Per einde van het vorig boekjaar 118.370 129.206<br />

Totale kosten/opbrengsten - zie hierboven 14.921 3.010<br />

Voorzieningen overgenomen bij bedrijfsacquisities 75.301<br />

Betaalde bijdragen -32.817 -17.440<br />

Overboekingen van andere voorzieningen 5.693 3.594<br />

Per einde van het boekjaar 181.468 118.370<br />

Gemiddelde actualisatievoet 4,81% 4,54%<br />

De interestkost en het rendement op de planactiva worden geboekt onder de financiële resultaten in de resultatenrekening<br />

(zie toelichting 9). Alle andere elementen van de jaarlijkse kost worden geboekt onder het bedrijfsresultaat. De bijdragen<br />

betaald in 2003 bevatten éénmalige effecten in het kader van de conversie van bepaalde “te bereiken doel”-plannen<br />

in geëxternaliseerde “vaste bijdrage”-plannen, wat ook de equivalente daling verklaart in de actuele waarde van<br />

de toekomstige uitkeringsverplichtingen. De overboekingen betreffen de finaal onderhandelde brugpensioenverplichtingen<br />

met de personeelsafgevaardigden na de aankondiging van de herstructurering van bepaalde Belgische activiteiten<br />

waarvoor de geschatte kost initieel werd geboekt onder de voorzieningen voor herstructurering (zie toelichting 28).<br />

94 | 95


26. Aandelenoptieplannen toegestaan door de onderneming<br />

Plan<br />

Warranten 1994 - 1998<br />

ESOP 1999 (10 jaar)<br />

ISOP 2000 (7 jaar)<br />

ISOP 2001 (7 jaar)<br />

ISOP 2002 (7 jaar)<br />

ISOP 2003 (7 jaar)<br />

Totaal<br />

Vervaldatum<br />

20.03.2005<br />

20.03.2006<br />

20.03.2007<br />

20.03.2008<br />

10.06.2009<br />

13.03.2007<br />

31.05.2007<br />

(in bepaalde<br />

andere landen<br />

dan België)<br />

14.03.2008<br />

14.03.2009<br />

13.03.2010<br />

Uitoefening<br />

op elk ogenblik met<br />

uitzondering van de 10 of 11<br />

laatste dagen van maart, juni,<br />

september en december<br />

eenmaal per jaar<br />

van 20 mei tot 10 juni<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van<br />

Euronext Brussels<br />

alle werkdagen van Euronext<br />

Brussels vanaf 1 maart 2004<br />

Uitoefeningsprijs<br />

(¤)<br />

(de uitoefeningsprijs<br />

kan hoger zijn in<br />

bepaalde landen)<br />

51,88<br />

54,94<br />

55,23<br />

62,96<br />

36,60<br />

37,29<br />

30,50<br />

34,78<br />

32,57<br />

39,50<br />

41,44<br />

41,80<br />

42,43<br />

38,02<br />

46,11<br />

48,15<br />

34,18<br />

35,10<br />

ESOP verwijst naar “Employee Stock Option Plan” (wereldwijd plan voor arbeiders, bedienden en kaderleden).<br />

ISOP verwijst naar “Incentive Stock Option Plan” (wereldwijd plan voor kaderleden).<br />

Aantal opties dat<br />

nog uitgeoefend<br />

moet worden<br />

1.000<br />

1.000<br />

1.000<br />

1.000<br />

4.000<br />

206.445<br />

51.000<br />

257.445<br />

166.590<br />

23.420<br />

23.000<br />

750<br />

213.760<br />

23.580<br />

2.825<br />

328.560<br />

354.965<br />

4.150<br />

26.510<br />

356.845<br />

387.505<br />

400.180<br />

24.530<br />

424.710<br />

1.642.385


27. Voorzieningen voor leefmilieu<br />

In het kader van de herwerking van de openingsbalans van 2002, heeft <strong>Umicore</strong> voor de berekening van de benodigde<br />

voorzieningen, het principe van de feitelijke verplichting toegepast samen met het principe van de wettelijke verplichting.<br />

Dit heeft geleid tot het aanleggen van bijkomende voorzieningen ten belope van ¤ 33,5 miljoen, voornamelijk met<br />

betrekking tot bodemsaneringsverplichtingen in België en Frankrijk. Het betreft hier een bedrag na actualisering en na<br />

het afboeken van een aantal voorzieningen die niet beantwoorden aan de nieuwe criteria van de waarderingsregels.<br />

Staat van de voorzieningen voor leefmilieu:<br />

(duizend ¤)<br />

Voorzieningen voor Overige<br />

bodemsanering en voorzieningen<br />

landschapsherstel voor leefmilieu TOTAAL<br />

Per einde van het vorig boekjaar 74.603 52.356 126.959<br />

Aankoop door bedrijfsacquisities (zie toelichting 6) 5.649 138 5.787<br />

Toename (zie “Toename van voorzieningen”) 21.683 5.903 27.587<br />

Bestedingen (zie “Andere bedrijfskosten”) -5.548 -2.844 -8.392<br />

Terugnemingen (zie “Andere bedrijfsopbrengsten”) -6.077 -13.958 -20.035<br />

Actualisering (zie “Netto financiële kosten”) -218 -338 -556<br />

Omrekeningsverschillen 56 -50 6<br />

Overboekingen 605 -1.276 -671<br />

Per einde van het boekjaar 90.753 39.933 130.685<br />

waarvan : - op meer dan één jaar 79.064 33.038 112.102<br />

- op ten hoogste één jaar 11.688 6.895 18.583<br />

In de loop van 2003 heeft <strong>Umicore</strong> haar besprekingen met de bevoegde Vlaamse instanties voortgezet, hetgeen uitgemond<br />

is in een consensus rond de risico's verbonden met de verontreiniging van de betrokken sites. Op dit moment zijn <strong>Umicore</strong><br />

en de overheid, meer in het bijzonder het Vlaamse ministerie voor Leefmilieu en OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij)<br />

in de eindfase van de onderhandelingen in aanvulling op het bestaande convenant van 1997.<br />

In Frankrijk is <strong>Umicore</strong> begonnen met een grondige risicoanalyse onder leiding van de bevoegde overheden. In Viviez voert<br />

de Groep een vrijwillige risicoanalyse uit, die in nauwe samenwerking met de lokale overheid verloopt.<br />

Als gevolg van de overname van PMG, heeft <strong>Umicore</strong> ook de bestaande voorzieningen ten bedrage van ¤ 5,8 miljoen opgenomen.<br />

Deze hebben voornamelijk betrekking op verontreinigingsaspecten van de bodem en het grondwater in de Duitse en<br />

Braziliaanse sites.<br />

In het kader van de hierboven beschreven ontwikkelingen en na het in rekening brengen van de actualisering en de<br />

terugneming van een aantal bestaande voorzieningen, heeft <strong>Umicore</strong> in 2003 een nettobedrag van ¤ 3.726 duizend<br />

toegevoegd aan haar voorzieningen voor leefmilieu.<br />

Voor zover het op dit ogenblik kan ingeschat worden, moeten de provisies zoals ze in de balans zijn opgenomen<br />

op 31 december 2003, inclusief deze opgenomen op basis van het principe van de feitelijke verplichtingen volgens<br />

de IFRS-normen in de openingsbalans, volstaan om de remediëring van alle belangrijke risico’s veroorzaakt door<br />

de historische vervuiling op gepaste wijze uit te voeren.<br />

96 | 97


28. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten<br />

(duizend ¤)<br />

Voorzieningen voor Voorzieningen<br />

Voorzieningen reorganisatie en voor overige<br />

voor geschillen herstructurering risico's en kosten TOTAAL<br />

Per einde van het vorig boekjaar 7.993 4.148 12.181 24.322<br />

• Aankoop door bedrijfsacquisities 0 18.927 27.560 46.487<br />

• Toename (zie “Toename van voorzieningen”) 4.427 17.116 7.269 28.812<br />

• Bestedingen (zie “Andere bedrijfskosten”) -830 -4.356 -3.733 -8.919<br />

• Terugnemingen (zie “Andere bedrijfsopbrengsten”) -888 -386 -4.053 -5.327<br />

• Omrekeningsverschillen -11 -64 -606 -680<br />

• Overboekingen -296 -6.945 1.539 -5.702<br />

• Overige bewegingen -3 -475 461 -17<br />

Per einde van het boekjaar 10.393 27.965 40.618 78.976<br />

waarvan : op meer dan één jaar 9.673 23.243 35.980 68.896<br />

op ten hoogste één jaar 721 4.722 4.637 10.080<br />

De voorzieningen voor overige risico's en kosten zijn gestegen van ¤ 24.322 duizend naar ¤ 78.976 duizend, voornamelijk<br />

ten gevolge van een stijging met ¤ 23.817 duizend van de voorzieningen voor reorganisatie en herstructurering enerzijds<br />

en met ¤ 28.437 duizend van de voorzieningen voor overige risico's en kosten.<br />

In het totaal heeft ¤ 46.487 duizend van de nieuwe voorzieningen betrekking op de consolidatie van voorzieningen<br />

bestaande in de PMG groep. Deze omvatten onder meer ¤ 18 miljoen voor de herstructurering van de raffinageactiviteiten<br />

in Hanau, Duitsland.<br />

Tenslotte is er ook een bedrag van ¤ 17.116 duizend opgenomen in de voorzieningen voor de herstructurering van<br />

de sites in Olen, België (Koper), Balen, België en Auby, Frankrijk (Zinc Smelting) en Louvain-la-Neuve, België (Engineering).<br />

De voorzieningen voor overige risico's en kosten omvatten ook het effect van de beslissing om een aantal activiteiten<br />

inzake de ontwikkeling van substraten af te bouwen.


29. Toelichting bij de kasstromentabel<br />

Definities<br />

De kasstromentabel bestaat uit de kasstromen afkomstig van respectievelijk de bedrijfs-, de investerings- en de financieringsthesaurie<br />

van de betreffende periode.<br />

Voor de opmaak van de bedrijfskasstromen werd de indirecte methode toegepast. Het nettoresultaat werd aangepast voor<br />

de volgende punten :<br />

• de impact van operaties die geen kasuitgaven inhouden zoals voorzieningen, waardeverminderingen enz., evenals de wijziging<br />

in de behoefte aan bedrijfskapitaal;<br />

• elementen van de opbrengsten en kosten verbonden aan de investerings- en de financieringsactiviteiten.<br />

Aanpassing voor niet-kastransacties<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Afschrijvingen 127.269 115.765<br />

Negatieve goodwill opgenomen in resultaat -41 -795<br />

(Terugneming van) Bijzondere waardeverminderingen 14.968 8.144<br />

Waardeverminderingen (terugneming van waardeverminderingen) op financiële vaste activa 747<br />

Voorraden en voorzieningen voor dubieuze debiteuren 1.644 8.753<br />

Afschrijving van kapitaalsubsidies -1.618 -854<br />

Wijziging in voorzieningen -9.088 -12.033<br />

Aanpassing voor elementen die afzonderlijk vermeld moeten worden<br />

of geklasseerd worden onder de investerings- of financieringskasstromen<br />

133.881 118.980<br />

Belastingen van de periode 2.530 11.365<br />

Interestkosten (-opbrengsten) 17.835 16.720<br />

(Meerwaarde) Minwaarde op afstand van vaste activa -1.487 -215<br />

Opbrengsten uit dividenden -147 -198<br />

18.731 27.672<br />

De “Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal” betreft het verschil in voorraden, handels- en overige vorderingen en<br />

handels- en overige schulden, indien nodig aangepast voor:<br />

• waardeverminderingen en voorzieningen voor dubieuze debiteuren<br />

• effect van de wijziging in consolidatiekring<br />

• effect van omrekeningsverschillen<br />

De investeringskasstromen met betrekking tot overnames (en afstanden) van dochterondernemingen worden<br />

gerapporteerd na aftrek van de aangekochte (of verkochte) liquide middelen (zie toelichting 6 Bedrijfsacquisities).<br />

98 | 99


Commentaren op de kasstromentabel<br />

A) Toename/Afname van de bedrijfsthesaurie<br />

De bedrijfskasstromen voor 2003 zijn gedaald met ¤ 111.606 duizend in vergelijking met 2002, voornamelijk als gevolg<br />

van de wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal.<br />

De behoeften aan bedrijfskapitaal waren zeer laag eind 2002 mede als gevolg van een aantal tijdelijke effecten. De totale<br />

vermindering in 2002 bedroeg ¤ 179.301 duizend, ten opzichte van een nettodaling van de behoeften aan bedrijfskapitaal<br />

in 2003 van ¤ 50.555 duizend. Dit laatste omvat ook de impact van de vermindering van de edelmetaalvoorraden<br />

met ¤ 80 miljoen, gerealiseerd tijdens de integratie van de PMG-activiteiten in de periode augustus-december 2003.<br />

De belastingen betaald in 2003 overstijgen deze betaald in 2002 met ¤ 18.398 duizend.<br />

B) Toename/Afname van de investeringsthesaurie<br />

Als gevolg van de belangrijke overnames verricht in 2003, zijn de nettokasbehoeften voor investeringen gestegen<br />

met ¤ 601.602 duizend, vergeleken met 2002.<br />

Investeringen in materiële en immateriële vaste activa waren ¤ 9.321 duizend lager dan in 2002 (een daling met 6%).<br />

De liquide middelen afkomstig van de verkoop van dochterondernemingen betreft de verkoop van het 20%-belang<br />

van <strong>Umicore</strong> in Natexis Metals Ltd, VK. De verkoop van verschillende kleinere financiële participaties, inclusief<br />

het minderheidsbelang in Sofia Med AD, heeft tot een bijkomende kasinstroom van ¤ 3.689 duizend geleid.<br />

C) Toename/Afname van de financieringsthesaurie<br />

De overname van PMG werd oorspronkelijk gefinancierd via een gesyndiceerde kredietlijn op korte termijn van ¤ 725 miljoen.<br />

Deze werd eind 2003 verminderd tot ¤ 450 miljoen via de emissie van nieuwe aandelen, de verkoop van 1 miljoen<br />

eigen aandelen en de kasstromen gegenereerd uit bedrijfsactiviteiten. In 2002 investeerde <strong>Umicore</strong> ¤ 40.148 duizend<br />

in de inkoop van eigen aandelen.<br />

De stijging van de dividenden uitgekeerd aan minderheidsaandeelhouders is hoofdzakelijk een gevolg van het uitzonderlijk<br />

dividend uitgekeerd door Sibeka in 2003.<br />

30. Financiële instrumenten<br />

Alle activiteiten van de Groep zijn blootgesteld aan verschillende risico’s, waaronder de schommelingen van metaalprijzen,<br />

de wisselkoersen en de rentevoeten. Het globale risicobeheer van de Groep poogt de negatieve invloed op de financiële<br />

resultaten van de Groep tot een minimum te beperken, door deze risico’s in te dekken met financiële instrumenten.<br />

30.1. Wisselkoersrisico<br />

Het wisselkoersrisico waaraan <strong>Umicore</strong> blootgesteld is kan opgesplitst worden in drie types: structurele risico’s, transactionele<br />

risico’s en omrekeningsrisico’s.<br />

30.1.1. Structurele risico’s<br />

Aangezien de inkomsten van <strong>Umicore</strong> voor een groot deel in USD zijn uitgedrukt, en de meeste activiteiten zich buiten<br />

de USD-zone bevinden (voornamelijk in Europa), heeft elke wijziging in de USD/EUR-wisselkoers een aanzienlijke invloed<br />

op de resultaten van de onderneming.<br />

In de jaren 2000 tot 2002 voerde <strong>Umicore</strong> belangrijke indekkingsoperaties uit voor de jaren 2000 tot 2005. Deze transacties<br />

hadden tot doel de rentabiliteit en de kasstromen van <strong>Umicore</strong> te beschermen.<br />

De reële wisselkoers van de Groep voor 2003 bedroeg USD 0,9295/EUR. Dit vloeide grotendeels voort uit het feit dat <strong>Umicore</strong><br />

95% van haar blootstelling aan de schommelingen van de Amerikaanse dollar ingedekt had tegen een koers van USD 0,93/EUR.<br />

Het beleid voor de indekking tegen het USD-koersrisico voor 2004 en 2005 (waarbij ook rekening wordt gehouden met de<br />

overname van PMG) kan als volgt samengevat worden :<br />

• 2004 : risico voor ongeveer 85% ingedekt tegen een gemiddelde koers van USD 0,91/EUR;<br />

• 2005 : risico voor ongeveer 25% ingedekt tegen een gemiddelde koers van USD 0,98/EUR.<br />

Een stijging van de USD met 1 cent zou aanleiding geven tot een stijging van het bedrijfsresultaat met ¤ 3 tot 3,5 miljoen<br />

op jaarbasis. Omgekeerd zou een daling van de USD met 1 cent aanleiding geven tot een daling van het bedrijfsresultaat


met ¤ 3 tot 3,5 miljoen op jaarbasis. Deze gevoeligheid houdt geen rekening met enige indekking van de USD/EUR wisselkoers<br />

en is berekend op basis van de geldende wisselkoers eind 2003.<br />

Deze gevoeligheid is een leidraad op korte termijn en is enigszins theoretisch aangezien het wisselkoersniveau vaak een<br />

invloed heeft op zowel de commerciële voorwaarden waarover onderhandeld wordt in USD als op elementen die <strong>Umicore</strong><br />

niet zelf in handen heeft, zoals de invloed van de USD/EUR wisselkoers op metaalprijzen in USD. Deze laatste hebben<br />

eveneens een impact op de resultaten van <strong>Umicore</strong> (zie hoofdstuk “Metaalprijsrisico” verderop).<br />

Tengevolge van de overname van PMG is er ook een gevoeligheid voor bepaalde andere valuta’s, zoals de Braziliaanse<br />

real en de Zuid-Afrikaanse rand.<br />

30.1.2. Transactionele risico’s<br />

Het bedrijf is ook onderhevig aan transactionele risico’s met betrekking tot valuta’s, namelijk het risico dat wisselkoersen<br />

schommelen tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met een klant of leverancier en het moment waarop<br />

de transactie afgewikkeld wordt. <strong>Umicore</strong> dekt zich systematisch in tegen dergelijke transactionele risico’s, voornamelijk<br />

via termijncontracten.<br />

30.1.3. Omrekeningsrisico<br />

<strong>Umicore</strong> is een internationaal bedrijf met vestigingen die niet in euro rapporteren. Als dergelijke resultaten geconsolideerd<br />

worden in de rekeningen van de Groep, staat het omgerekende bedrag bloot aan waardeschommelingen van de lokale<br />

valuta’s ten opzichte van de euro. <strong>Umicore</strong> dekt dit risico niet in (zie toelichting 1 Waarderingsregels en voorstellingsbasis).<br />

30.2. Metaalprijsrisico<br />

30.2.1. Structureel risico<br />

<strong>Umicore</strong> staat bloot aan structurele metaalprijsrisico’s. Die risico’s vloeien voornamelijk voort uit de invloed die de metaalprijzen<br />

hebben op de verwerkings- en raffinagelonen en op metaaloverschotten die gerecupereerd worden van materialen geleverd<br />

voor verdere verwerking.<br />

Het risico heeft voornamelijk betrekking op zink. In afwezigheid van enig indekkingsmechanisme, heeft een verandering<br />

van de zinkprijs met USD 100 per ton op korte termijn een impact van USD 20 miljoen per jaar op het bedrijfsresultaat.<br />

Op de edele metalen na is een prijsverandering voor de andere metalen niet van wezenlijk belang.<br />

Voor zink heeft de Groep beslist om ongeveer een vierde van haar blootstelling aan prijssschomelingen voor 2004 in te dekken<br />

aan de hand van termijnverkopen op niveaus van gemiddeld ongeveer USD 1.000 per ton. Een ander kwart is ingedekt aan<br />

de hand van bepaalde mechanismen die een bescherming bieden voor een daling tot ongeveer USD 925 per ton, en tegelijkertijd<br />

een stijgingspotentieel bieden tot USD 1.050 per ton. De resterende zinkprijsblootstelling voor 2004 is niet ingedekt.<br />

In de divisie Edelmetaaldiensten, waarin de Groep voornamelijk platina, palladium, rhodium, goud en zilver produceert,<br />

heeft <strong>Umicore</strong> occasioneel prijsrisico’s op lange termijn met betrekking tot bepaalde leveringsovereenkomsten ingedekt.<br />

Het is moeilijk om de gevoeligheid op korte termijn, bij afwezigheid van indekkingsmechanismen voor edelmetaalprijzen,<br />

te ramen, gezien de grote verscheidenheid in het type van aangevoerde materialen in de loop der jaren. Hogere prijzen<br />

resulteren echter over het algemeen in een stijging van de inkomsten.<br />

30.2.2. Transactioneel risico<br />

De Groep wordt geconfronteerd met transactionele risico’s op aangekochte en verkochte metalen.<br />

De grondstoffen die <strong>Umicore</strong> gebruikt en de metalen of producten die <strong>Umicore</strong> produceert, worden over het algemeen<br />

volgens hetzelfde principe aangekocht en verkocht, bijvoorbeeld op basis van de desbetreffende LME-noteringen<br />

(London Metal Exchange), waarbij het gebruik van bepaalde indekkingsinstrumenten toegestaan is. In dit opzicht voert<br />

de Groep het beleid om de transactionele risico’s maximaal in te dekken, met name het risico dat de prijs van het metaal<br />

schommelt tussen het moment waarop de prijs wordt bepaald met een klant of leverancier en het moment waarop<br />

de transactie afgewikkeld wordt. De Groep maakt voornamelijk gebruik van termijncontracten.<br />

30.3. Renterisico<br />

De blootstelling van de Groep aan rentevoetschommelingen houdt verband met de verplichtingen in het kader van de financiële<br />

schulden van de Groep. Eind december 2003 bedroeg de netto financiële schuld van de Groep ¤ 619 miljoen waarvan<br />

meer dan 95% onderworpen is aan variabele rentevoeten. Maar gezien de toegenomen proportie van de langetermijnschuld<br />

na de overname van PMG en in het kader van de beheersing van de globale financieringskosten heeft de Groep op het einde<br />

van het jaar beslist om een deel van haar blootstelling aan het rentevoetrisico in te dekken via renteswaps en dit voor een<br />

nominaal bedrag van ¤ 303 miljoen, met vervaldata tussen 5 en 8 jaar (zie toelichting 34 Gebeurtenissen na balansdatum).<br />

100 | 101


31. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen<br />

(duizend ¤)<br />

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 2003 2002<br />

- Door derden gestelde zekerheden voor rekening van de Groep 39.115 41.878<br />

- Door de Groep gestelde zekerheden voor rekening van derden 37.464 57.801<br />

- Door de Groep gestelde zekerheden op eigen bezittingen en voor eigen rekening 2.500 868<br />

- Ontvangen zekerheden 36.081 31.957<br />

- Door derden in hun naam gehouden goederen en waarden maar op risico van de Groep 110.425 47.643<br />

- Verplichtingen tot aankoop en verkoop van vaste activa 281<br />

- Termijnovereenkomsten :<br />

• Op termijn gekochte goederen (te ontvangen) 345.356 321.774<br />

• Op termijn verkochte goederen (te leveren) 555.726 474.284<br />

• Op termijn gekochte deviezen (te ontvangen) 1.509.690 1.498.222<br />

• Op termijn verkochte deviezen (te leveren) 1.509.582 1.498.843<br />

• Aangekochte opties voor indekking wisselkoersen : put USD/ call EUR 2.222<br />

• Aangekochte opties voor indekking wisselkoersen : call USD/ put EUR 2.222<br />

• Interest rate-swaps 303.000<br />

- Goederen en waarden van derden gehouden door de Groep 557.504 88.188<br />

- Diverse rechten en verbintenissen 7.210 26.972<br />

32. Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen<br />

De Groep heeft bepaalde hangende dossiers die volgens de IFRS-normen beschouwd kunnen worden als voorwaardelijke<br />

vorderingen en verplichtingen.<br />

• Milieuproblematiek<br />

We verwijzen hiervoor naar toelichting 27 over voorzieningen voor leefmilieu waar dit onderwerp in zijn geheel wordt<br />

behandeld met inbegrip van de voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen.<br />

• Barclays Physical Trading Ltd<br />

In aansluiting op de dagvaarding wegens insolvabiliteit van Enron heeft <strong>Umicore</strong> een einde gemaakt aan twee contracten<br />

voor de verkoop van koperkathodes wegens de onvolledige betaling van de verkochte partijen. Vóór de levering door <strong>Umicore</strong><br />

had Enron reeds 11.000 ton verkocht aan Barclays Physical Trading Ltd binnen het kader van een financieringsovereenkomst<br />

die beide ondernemingen waren aangegaan.<br />

In januari 2002 spande Barclays Physical Trading Ltd een rechtszaak aan tegen <strong>Umicore</strong> om de levering van deze kathodes<br />

of een betaling van USD 16,2 miljoen af te dwingen (te verhogen met de interesten). In juni 2003 verwierp de rechtbank<br />

van Brussel deze eis als ongegrond en veroordeelde Barclays Physical Trading tot de betaling van een schadevergoeding<br />

van ¤ 793 duizend aan <strong>Umicore</strong>, een beslissing tegen dewelke Barclays in beroep ging bij het Brusselse Hof van Beroep.<br />

De pleidooien zullen waarschijnlijk plaatsvinden in de loop van het gerechtelijk jaar 2005-2006. In afwachting heeft Barclays<br />

Physical Trading Ltd de som van ¤ 793 duizend geblokkeerd bij een gerechtsdeurwaarder.


Parallel met de voorgaande procedure beval het Hof van Beroep van Antwerpen, op eenzijdig verzoekschrift van Barclays<br />

Physical Trading Ltd, in maart 2002 de inbeslagname van 6.500 ton koperkathodes in de fabriek van <strong>Umicore</strong> te Olen.<br />

Na een vonnis van juni 2003 werd deze inbeslagname opgeheven maar de zaak blijft hangende voor het Hof van Beroep<br />

van Antwerpen totdat dit Hof uitspraak doet over de schadevergoeding die Barclays aan <strong>Umicore</strong> verschuldigd is voor de<br />

fysieke en financiële blokkering van de betrokken kathodes. De pleidooien zouden moeten plaatsvinden op 11 mei 2004.<br />

Ten aanzien van Enron heeft <strong>Umicore</strong> haar eisen voorgelegd aan de curatoren die nog een definitief standpunt moeten innemen.<br />

• Plastic Investment Company<br />

In juni 1999 verkocht <strong>Umicore</strong> aan Plastic Investment Company (PIC), een dochteronderneming van de Belgische beursgenoteerde<br />

onderneming TrustCapital, haar aandeel in Overpelt-Plascobel (OVP) voor de prijs van ¤ 15,49 miljoen (BEF 625 miljoen).<br />

In april 2000 spande PIC een rechtszaak aan om schadevergoeding te verkrijgen voor een bedrag gelijk aan de oorspronkelijke<br />

aankoopprijs, wegens het gebruik van bedrieglijke en misleidende acties door <strong>Umicore</strong> tijdens het onderhandelingsproces<br />

om de koper te misleiden over het vermogen en het rentabiliteitsniveau van OVP. <strong>Umicore</strong> maakte fel bezwaar en legde<br />

in september 2002 besluiten neer bij de rechtbank van Koophandel te Brussel. De zaak is nog altijd hangende en PIC heeft<br />

nog geen tegenbesluiten neergelegd. <strong>Umicore</strong> gelooft dat de ontwikkelde argumentatie van PIC van elke grond ontbloot is.<br />

• Ex-werknemers van Gécamines<br />

Meerdere vroegere werknemers van Gécamines, het Congolese staatsbedrijf dat in 1967 de activa van Union Minière overnam<br />

na de onteigening ervan, hebben na hun ontslag door dit bedrijf, vorderingen ingediend tegen <strong>Umicore</strong> voor de betaling<br />

van door Gécamines verschuldigde bedragen. Société Générale des Minerais, waarvan de rechten en verplichtingen,<br />

na diverse reorganisaties, door <strong>Umicore</strong> zijn overgenomen, had inderdaad van 1967 tot 1974 aanvaard om bepaalde<br />

werknemers van Gécamines bepaalde delen van hun salaris te betalen ingeval Gécamines in gebreke zou blijven. In 1974<br />

had Gécamines erin toegestemd om <strong>Umicore</strong> hiervoor te vrijwaren, maar vandaag betwist het de geldigheid van deze garantie.<br />

Ook al verwacht <strong>Umicore</strong> in sommige gevallen gedwongen te worden om bepaalde bedragen te betalen aan vroegere<br />

werknemers, toch gelooft ze dat, globaal genomen en op basis van de huidige heersende jurisprudentie, de uitslag van de<br />

vorderingen geen belangrijke financiële weerslag op de Groep zal hebben. Het is echter onmogelijk om enige voorspelling<br />

te doen over de definitieve regeling van deze rechtszaak.<br />

• BTW-dading met de Belgische bijzondere belastinginspectie onderzocht door de Europese autoriteiten<br />

Hoewel <strong>Umicore</strong> overtuigd was over stevige argumenten te beschikken om zichzelf met succes te verdedigen tegen de<br />

aanspraken van de Belgische bijzondere belastinginspectie (BBI) voor de rechtbank, heeft de Groep in december 2000<br />

een dading getroffen met de BBI voor de BTW die verschuldigd zou zijn geweest op de intra-communautaire levering van<br />

zilver aan Italiaanse en Zwitserse ondernemingen. De regeling van <strong>Umicore</strong> met de Belgische belastingdiensten over deze<br />

kwestie is rechtsgeldig, definitief en vertrouwelijk van aard. Een klacht tegen onbekenden ingediend door enkele individuen<br />

leidde echter tot een officieel onderzoek. In het kader hiervan werden documenten in verband met deze zaak en met<br />

de dading in beslag genomen, zowel in de lokalen van <strong>Umicore</strong> als in de lokalen van de bijzondere belastinginspectie.<br />

<strong>Umicore</strong> is er sterk van overtuigd dat wat haar betreft de klacht ongegrond is. De Europese Commissie heeft onlangs<br />

aangekondigd een formeel onderzoek in te stellen naar overheidssteun in verband met voornoemde dading en na te gaan<br />

of het hier gaat om een vrijstelling van buitengewone BTW en of dit aanvaardbaar is volgens de Belgische BTW-wetgeving.<br />

• Overige<br />

In aanvulling op het voorgaande zijn tegen de Groep een aantal dagvaardingen ingediend die samenhangen met<br />

het normale verloop van haar activiteiten. De directie gelooft niet dat dergelijke dagvaardingen globaal genomen van aard<br />

zijn om een wezenlijke ongunstige invloed te hebben op de financiële positie van <strong>Umicore</strong>.<br />

102 | 103


33. Verbonden partijen<br />

(duizend ¤)<br />

RESULTATENREKENING 2003 2002<br />

Aankopen 59.036 42.850<br />

Aangekochte diensten 1.730 244<br />

Betaalde commissies 409<br />

Financiële kosten 23 19<br />

Verkopen 27.878 22.404<br />

Geleverde diensten 1.300 1.682<br />

Financiële opbrengsten 142 491<br />

Ontvangen dividenden 6.348<br />

BALANS 31/12/03 31/12/02<br />

Handels- en overige vorderingen op meer dan één jaar 2.771 238<br />

Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 1.847 2.230<br />

Handels- en overige schulden op ten hoogste één jaar 5.601 5.093<br />

De relaties tussen <strong>Umicore</strong> en de leden van de raad van bestuur en de leden van het directiecomité zijn beschreven in de<br />

sectie “Corporate Governance”.<br />

De stijging van de bedragen ten opzichte van 2002 is voornamelijk een gevolg van de opname van de Traxys joint venture<br />

en I.C.T., VS onder de “Verbonden partijen”.<br />

34. Gebeurtenissen na balansdatum<br />

Na de vergadering van de raad van bestuur van 3 maart 2004 heeft <strong>Umicore</strong> aangekondigd de uitkering van een brutodividend<br />

van ¤ 1,60 per aandeel voor te stellen aan de jaarlijkse algemene vergadering. Dit komt overeen met een totaal uit te<br />

betalen dividend van ¤ 39.639.642 op basis van het totaal aantal uitstaande aandelen na aftrek van de eigen aandelen,<br />

aangehouden door <strong>Umicore</strong>.<br />

Anderzijds kondigde de Groep in januari 2004 de emissie aan van een obligatielening voor ¤ 150 miljoen met een looptijd<br />

van 8 jaar, die volledig onderschreven werd door een syndicaat van banken. De opbrengsten werden aangewend voor een<br />

gedeeltelijke herfinanciering van de kortetermijnkredietlijn die was aangegaan in de context van de overname van PMG.<br />

Binnen hetzelfde kader heeft <strong>Umicore</strong> interest rate-swaps afgewikkeld voor een bedrag van ¤ 45 miljoen.<br />

Er hebben geen significante overnames of verkopen van bedrijfsonderdelen plaatsgevonden sinds de balansdatum.<br />

Suez-Tractebel, een dochteronderneming van Suez heeft het merendeel van haar deelneming in <strong>Umicore</strong> op 20 februari 2004<br />

verkocht. In voorbereiding op deze uitstap had Suez in december 2000 een obligatielening, inwisselbaar in <strong>Umicore</strong>-aandelen,<br />

uitgebracht. Deze obligatie dekte het grootste deel van haar deelneming, namelijk 25,2% van het destijds uitstaande kapitaal.<br />

Het resterende deel van de aandelen (3,4%) werd toegekend aan de leden van de hogere directie van <strong>Umicore</strong> onder<br />

de vorm van opties.<br />

In oktober 2003 verkocht Suez twee miljoen <strong>Umicore</strong>-aandelen, waardoor haar deelneming in <strong>Umicore</strong> terugbracht werd<br />

tot 17,8%. Vervolgens verwaterde haar deelneming tot 15,7% door de aandelenemissie van <strong>Umicore</strong> waaraan Suez niet<br />

deelnam. Op 2 januari 2004 heeft Suez een mogelijkheid tot vervroegde terugbetaling geactiveerd, die deel uitmaakte<br />

van de voorwaarden van de obligatielening. Dit laatste werd mede mogelijk gemaakt door de goede prestaties<br />

van het <strong>Umicore</strong>-aandeel. De terugbetaling vond plaats op 20 februari 2004 met als resultaat dat alle obligatiehouders<br />

hun obligaties inwisselden tegen <strong>Umicore</strong>-aandelen. Op 20 februari was Suez nog in bezit van 668.603 aandelen.


35. Winst per aandeel<br />

2003 2002<br />

Winst per aandeel - basisberekening 2,63 1,45<br />

Winst per aandeel - na verwatering 2,62 1,45<br />

De hiernavolgende bedragen werden gebruikt als teller, voor de berekening van de winst per aandeel (zowel basisberekening<br />

als na verwatering) :<br />

(duizend ¤)<br />

2003 2002<br />

Geconsolideerd nettoresultaat, aandeel van de Groep 60.122 32.883<br />

De hiernavolgende aandelenaantallen werden gebruikt als noemer voor de berekening van de winst per aandeel<br />

(zowel basisberekening als na verwatering):<br />

Winst per aandeel - basisberekening :<br />

2003 2002<br />

Aantal uitstaande aandelen per 1 januari 22.600.000 22.600.000<br />

Aantal uitstaande aandelen per 31 december 25.420.475 22.600.000<br />

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 22.865.537 22.600.000<br />

De stijging van het aantal aandelen op het einde van 2003 is een gevolg van de aandelenemissie, gelanceerd in november<br />

2003, die leidde tot de uitgifte van 2.420.475 nieuwe aandelen en de uitoefening van een overtoewijzingsoptie, toegekend<br />

door <strong>Umicore</strong>, die resulteerde in de uitgifte van 400.000 bijkomende aandelen.<br />

Eigen aandelen die aangehouden worden ter indekking van de aandelenoptieplannen, of beschikbaar zijn voor<br />

wederverkoop, zijn opgenomen in het aantal uitstaande aandelen.<br />

Winst per aandeel - na verwatering:<br />

2003 2002<br />

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen 22.865.537 22.600.000<br />

Potentiële verwatering door de aandelenoptieplannen 107.207<br />

Aangepast gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen 22.972.744 22.600.000<br />

De noemer gebruikt voor de berekening van de winst per aandeel na verwatering houdt rekening met een aanpassing<br />

voor de aandelenopties.<br />

Voor aandelenopties die “in the money” zijn, zullen er enkel nieuwe aandelen uitgegeven worden voor de uitoefening<br />

van die aandelenopties die niet gedekt zijn door eigen aandelen. Dit kan leiden tot een verwateringseffect.<br />

104 | 105


BEKNOPTE JAARREKENING VAN DE MOEDERONDERNEMING<br />

De jaarrekening van <strong>Umicore</strong> wordt hierna volgens een beknopt schema voorgesteld. Overeenkomstig het Wetboek van<br />

Vennootschappen zullen de jaarrekening van <strong>Umicore</strong> evenals het jaarverslag en het verslag van de commissaris, bij de<br />

Nationale Bank van België neergelegd worden.<br />

Deze verslagen kunnen op aanvraag verkregen worden bij: UMICORE<br />

Broekstraat 31<br />

B-1000 Brussel (België)<br />

In zijn verslag heeft de commissaris geen voorbehoud gemaakt betreffende de jaarrekening van <strong>Umicore</strong>.<br />

BEKNOPTE BALANS (duizend ¤)<br />

31/12/03 31/12/02 31/12/01<br />

ACTIVA<br />

VASTE ACTIVA 3.230.622 2.214.433 2.103.021<br />

I. Oprichtingskosten 4.704<br />

II. Immateriële vaste activa 17.691 15.188 12.317<br />

III. Materiële vaste activa 373.405 379.777 363.252<br />

IV. Financiële vaste activa 2.834.822 1.819.468 1.727.452<br />

VLOTTENDE ACTIVA 651.940 686.959 819.447<br />

V. Vorderingen op meer dan één jaar 13.561 1.653 649<br />

VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering 377.598 381.654 477.539<br />

VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar 187.881 195.199 207.475<br />

VIII. Geldbeleggingen 27.705 83.599 36.995<br />

IX. Liquide middelen 12.562 5.473 5.199<br />

X. Overlopende rekeningen 32.633 19.381 91.590<br />

TOTAAL DER ACTIVA 3.882.562 2.901.392 2.922.468<br />

PASSIVA<br />

EIGEN VERMOGEN 988.653 985.857 994.794<br />

I. Kapitaal 562.393 500.000 500.000<br />

II. Uitgiftepremies 96.764 11.139 11.139<br />

III. Herwaarderingsmeerwaarden 98 98 98<br />

IV. Reserves 208.988 256.467 215.305<br />

V. Overgedragen winst/verlies (-) 120.083 217.760 267.846<br />

VI. Kapitaalsubsidies 327 393 406<br />

VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN 175.562174.948 185.181<br />

VII. A. Voorzieningen voor risico's en kosten 175.562 174.948 185.181<br />

SCHULDEN 2.718.347 1.740.587 1.742.493<br />

VIII. Schulden op meer dan één jaar 1.176.918 859.921 471.711<br />

IX. Schulden op ten hoogste één jaar 1.499.469 789.628 1.143.336<br />

X. Overlopende rekeningen 41.960 91.038 127.446<br />

TOTAAL DER PASSIVA 3.882.562 2.901.392 2.922.468


BEKNOPTE RESULTATENREKENING (duizend ¤)<br />

2003 2002 2001<br />

I. Bedrijfsopbrengsten 2.521.582 2.512.552 2.822.369<br />

II. Bedrijfskosten 2.480.840 2.447.526 2.696.143<br />

III. Bedrijfsresultaat 40.742 65.026 126.226<br />

IV. Financiële opbrengsten 171.638 124.925 119.237<br />

V. Financiële kosten 183.600 146.295 131.513<br />

VI. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening 28.780 43.656 113.950<br />

VII. Uitzonderlijke opbrengsten 16.924 5.554 77.383<br />

VIII. Uitzonderlijke kosten 151.166 30.851 39.906<br />

IX. Resultaat van het boekjaar vóór belasting -105.46218.359 151.427<br />

X. Belastingen op het resultaat -54 1.923 -5.658<br />

XI. Resultaat van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

XII. Onttrekking aan de belastingvrije reserves - - -<br />

XIII. Te bestemmen resultaat van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

RESULTAATVERWERKING<br />

A. Resultaatverwerking 112.244 288.129 389.265<br />

1. Te bestemmen winst (te verwerken verlies) van het boekjaar -105.516 20.282 145.769<br />

2. Overgedragen winst/verlies (-) 217.760 267.847 243.496<br />

C. Toevoeging aan het eigen vermogen 47.479 -41.162-91.218<br />

2. Aan de wettelijke reserve - -1.014 -7.288<br />

3. Aan de reserve voor eigen aandelen 47.479 -40.148 -83.930<br />

D. Over te dragen resultaat (1)<br />

-120.083 -217.760 -267.847<br />

2. Over te dragen winst/verlies (-) -120.083 -217.760 -267.847<br />

F. Uit te keren winst (1)<br />

-39.640 -29.207 -30.200<br />

1. Vergoeding van het kapitaal<br />

- gewone aandelen ¤ 1,40 (in 2001 en 2002); -39.640 -29.207 -30.200<br />

¤ 1,60 (in 2003)<br />

(1) Het totaal bedrag van deze twee rubrieken zal worden aangepast om rekening te houden met het aantal eigen aandelen aangehouden door <strong>Umicore</strong><br />

op de datum van de algemene vergadering van aandeelhouders van 14 april 2004. Het brutodividend van ¤ 1,60 per aandeel blijft ongewijzigd.<br />

106 | 107


STAAT VAN HET KAPITAAL duizend ¤ Aantal aandelen<br />

A. Maatschappelijk kapitaal<br />

1. Geplaatst kapitaal<br />

Per einde van het vorig boekjaar 500.000 22.600.000<br />

Per einde van het boekjaar 562.393 25.420.175<br />

2. Samenstelling van het kapitaal<br />

2.1. Soorten aandelen<br />

Gewone aandelen 562.393 25.420.175<br />

2.2. Aandelen op naam of aan toonder<br />

Op naam 4.834<br />

Aan toonder 25.415.341<br />

E. Toegelaten maar niet geplaatst kapitaal (1)<br />

G. Aandeelhouderstructuur (2)<br />

438.053<br />

% kapitaal Aantal aandelen<br />

SUEZ-TRACTEBEL NV, Troonplein 1, 1000 Brussel 15,68 3.987.100<br />

Free float 81,53 20.722.676<br />

Eigen aandelen in het bezit van <strong>Umicore</strong> 2,79 710.399<br />

100,00 25.420.175<br />

(1) De buitengewone algemene vergadering van 30 maart 2001 heeft de raad van bestuur gemachtigd om het kapitaal te verhogen met een bedrag tot<br />

¤ 500.000.000. De raad van bestuur heeft gebruik gemaakt van het toegelaten kapitaal ten belope van ¤ 61.946.920 op 25 november en 4 december<br />

in het kader van de kapitaalverhogingen.<br />

(2) Zonder rekening te houden met de resterende 4.000 warrants verbonden aan de obligatieleningen uitgegeven in 1995, 1996, 1997 en 1998 en met<br />

maximum 1.638.385 aandelen verbonden aan de aandelenoptieplannen opgezet door <strong>Umicore</strong> in 1999, 2000, 2001, 2002 en 2003.<br />

STAAT VAN DE RESERVES<br />

Volgende bedragen die aan de reserves voor 2003 werden toegevoegd zijn niet beschikbaar voor uitkering:<br />

• wettelijke reserve : ¤ 40,737 duizend;<br />

• reserve voor eigen aandelen : ¤ 23,405 duizend.<br />

Brussel, 3 maart 2004<br />

De raad van bestuur


108 | 109


Corporate governance<br />

Samenstelling van de raad van bestuur<br />

De raad van bestuur, waarvan de leden benoemd worden door de vergadering van aandeelhouders, moet uit minstens<br />

zes leden bestaan. Hun mandaat loopt ten hoogste zes jaar, maar is hernieuwbaar.<br />

Op 31 december 2003 bestond de raad van bestuur uit 11 leden: 10 niet-uitvoerende bestuurders en één uitvoerend<br />

bestuurder.<br />

In 2003 vertegenwoordigden twee bestuurders de meerderheidsaandeelhouder Suez-Tractebel. Zeven bestuurders zetelen<br />

als onafhankelijk bestuurder, d.w.z. bestuurders die geen banden hebben met de voornaamste aandeelhouders en die<br />

geen lid zijn geweest van het Uitvoerend Comité of Directiecomité in loop van de laatste twee jaren.<br />

Comités<br />

Auditcomité<br />

Het Auditcomité bestaat uit drie leden, die allen onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder zijn.<br />

Het Auditcomité heeft als opdracht de raad van bestuur bij te staan in de uitvoering van zijn controleopdrachten op<br />

het financiële rapporteringproces van de <strong>Umicore</strong> Groep, met inbegrip van het toezicht op de integriteit van de financiële<br />

staten, de kwalificaties van de commissaris en de onafhankelijkheid en prestaties van zowel het interne auditdepartement<br />

als de commissaris.<br />

Ten dien einde heeft het Auditcomité :<br />

• het recht om alle noodzakelijke informatie te bekomen van alle organen of personeelsleden van de onderneming om zijn<br />

taken uit te voeren;<br />

• het recht om, op kosten van de onderneming, externe juridische hulp en professioneel advies in te roepen die noodzakelijk<br />

kunnen zijn voor de uitoefening van zijn taken;<br />

• de macht om elk personeelslid van de onderneming op te roepen voor een onderhoud tijdens een vergadering van<br />

het comité, als en wanneer het comité hierom verzoekt.<br />

De voorzitter van het Auditcomité brengt verslag uit aan de raad over de werkzaamheden van het Comité en deelt<br />

de aanbevelingen van het Comité mee.<br />

Aantal vergaderingen in 2003 : drie.<br />

Benoemings- en bezoldigingscomité<br />

Het Benoemings- en bezoldigingscomité bestaat uit drie leden die allen niet-uitvoerend bestuurder zijn. Het wordt voorgezeten<br />

door de voorzitter van de raad.<br />

Het Benoemings- en bezoldigingscomité heeft de volgende opdrachten :<br />

• nieuwe bestuurders aanbevelen voor benoeming aan de raad;<br />

• de kandidaat-leden voor het directiecomité van <strong>Umicore</strong> aan de raad aanbevelen en hun vergoeding goedkeuren, alsook aan<br />

de raad het ontslag aanbevelen van leden van het directiecomité;<br />

• een bezoldigingsbeleid voor het management aanbevelen aan de raad;<br />

• een opvolgingsplan uitwerken voor de gedelegeerd bestuurder en de opvolgingsplanning voor het directiecomité beoordelen;<br />

• de passende aandelenoptieplannen aan de raad aanbevelen.<br />

De voorzitter van het Benoemings- en bezoldigingscomité brengt verslag uit aan de raad over de werkzaamheden en analyses<br />

van het Comité en doet de overeenkomstige aanbevelingen.<br />

Aantal vergaderingen in 2003 : twee.


Strategiecomité<br />

Het Strategiecomité dat door de raad in het leven was geroepen, werd opgeheven in de loop van 2003. Het kwam geen<br />

enkele keer samen tijdens het jaar onder beschouwing.<br />

Vergoeding van de raad van bestuur<br />

• jaarlijks honorarium : ¤ 22.500;<br />

• honorarium voorzitter : ¤ 90.000;<br />

• zitpenning comitévergadering als lid : ¤ 2.500;<br />

• zitpenning comitévergadering als voorzitter : ¤ 3.750<br />

• zitpenning vergadering Auditcomité als voorzitter : ¤ 7.500<br />

• zitpenning vergadering Auditcomité als lid: ¤ 3.500<br />

Het totaal bedrag van de vergoedingen, uitgekeerd aan de bestuurders in 2003 voor hun activiteiten met betrekking tot<br />

de onderneming beliep ¤ 305.076.<br />

Aan de functie van bestuurder zijn geen variabele of andere vergoedingselementen verbonden. Er zijn door <strong>Umicore</strong> geen<br />

leningen of borgstellingen toegekend aan leden van de raad.<br />

Per 31 december 2003 zijn de leden van de raad van bestuur samen houder van in totaal 8.869 aandelen. Op diezelfde<br />

datum bezitten ze ook 109.000 aandelenopties. Deze opties zijn in het bezit van de bestuurders die voordien lid waren<br />

van het directiecomité.<br />

Deze cijfers houden geen rekening met de aandelen en opties van de gedelegeerd bestuurder, die opgenomen zijn in<br />

de totalen gerapporteerd voor de leden van het directiecomité.<br />

Aantal vergaderingen in 2003 : negen.<br />

Naam Bijgewoonde raadsvergaderingen Bijgewoonde comitévergaderingen<br />

Karel Vinck 9 op 9 2 op 2<br />

Thomas Leysen 9 op 9 -<br />

Etienne Denis (1)<br />

5 op 5 -<br />

Etienne Davignon 6 op 9 2 op 2<br />

Jean-Pierre Standaert (2)<br />

4 op 9 -<br />

Marc Blanpain (3)<br />

0 op 3 -<br />

Jean-Luc Dehaene 8 op 9 -<br />

Philippe Delaunois 9 op 9 1 op 2<br />

Arnoud de Pret 7 op 9 3 op 3<br />

Jonathan Oppenheimer 6 op 9 -<br />

Robert van Oordt 8 op 9 3 op 3<br />

Klaus Wendel 9 op 9 3 op 3<br />

(1) Bestuurder sinds 6 mei 2003<br />

(2) Nam ontslag per 31 december 2003<br />

(3) Nam ontslag per 9 april 2003<br />

110 | 111


Directie<br />

Algemene organisatiestructuur van <strong>Umicore</strong><br />

Overeenkomstig de statuten heeft de raad van bestuur de verantwoordelijkheid voor het dagelijks bestuur van de onderneming<br />

toevertrouwd aan de heer Thomas Leysen, in zijn hoedanigheid van gedelegeerd bestuurder. De raad van bestuur heeft<br />

bovendien op 19 augustus 2003 een directiecomité opgericht, voorgezeten door de heer Thomas Leysen.<br />

Directiecomité<br />

Op 19 augustus 2003 heeft de raad van bestuur beslist om het bestaand Uitvoerend Comité om te vormen in<br />

een directiecomité overeenkomstig artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen. In dit verslag beantwoordt<br />

de term “directiecomité” aan deze definitie.<br />

Het directiecomité is samengesteld uit ten minste vier leden, al dan niet bestuurders. Het directiecomité wordt voorgezeten<br />

door een voorzitter, benoemd door de raad van bestuur, die een bestuurder moet zijn. De leden van het directiecomité<br />

worden benoemd op aanbeveling van het Benoemings- en bezoldigingscomité. Het directiecomité in zijn geheel of ieder<br />

lid afzonderlijk kan te allen tijde door de raad van bestuur ontslagen worden.<br />

Zonder afbreuk te doen aan de krachtens artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen aan de raad van bestuur<br />

voorbehouden bevoegdheden, is het directiecomité bevoegd om beslissingen te nemen omtrent:<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op het dagelijks bestuur van de vennootschap;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op de uitvoering van de beslissingen goedgekeurd door de raad van bestuur;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op het operationele beheer en de organisatie van de Groep en haar structuur;<br />

• al de aangelegenheden die betrekking hebben op de financiering van de normale activiteiten van de Groep,<br />

met inbegrip van maar niet beperkt tot bankleningen, zekerheden toegestaan ten voordele van volledig gecontroleerde<br />

dochtervennootschappen, indekkingsprogramma’s (hedging) en swap-overeenkomsten (ISDA), ongeacht het bedrag;<br />

• al de fusie- en overnametransacties (M&A) in het kader van de activiteiten van <strong>Umicore</strong> voor een bedrag kleiner<br />

dan ¤ 12.500.000;<br />

• investeringen zoals de aankoop van uitrusting, technologieën, diensten en iedere gelijkaardige investering voor een<br />

bedrag dat kleiner is dan ¤ 12.500.000. Voor de vernieuwing of modernisatie van investeringen zal de limiet<br />

daarentegen ¤ 25.000.000 bedragen.<br />

De bevoegdheden van het directiecomité doen geen afbreuk aan de bevoegdheden van dagelijks bestuur toegekend<br />

aan de gedelegeerd bestuurder. Het dagelijks bestuur van de vennootschap behoort dus toe zowel aan de gedelegeerd<br />

bestuurder alleen optredend als aan het directiecomité gezamenlijk optredend.<br />

Het directiecomité is bevoegd om bijzondere bevoegdheden te verlenen aan eenieder van haar leden of aan een kaderlid<br />

of een bediende van de vennootschap, die dan als bijzondere lasthebber van het directiecomité zal handelen. Zonder<br />

afbreuk te doen aan de bijkomende vertegenwoordigingsbevoegdheden die krachtens artikel 14 van de statuten toegekend<br />

zijn, is de vennootschap geldig vertegenwoordigd in rechte en bij het stellen van alle rechtshandelingen, daaronder deze<br />

begrepen waarvoor een openbaar of ministerieel ambtenaar tussenkomt, door één bestuurder en één lid van het<br />

directiecomité gezamenlijk optredend, hetzij, binnen de perken van de bevoegdheden van het directiecomité, door twee<br />

leden van dit comité gezamenlijk optredend. De vennootschap is daarenboven binnen de perken van hun bevoegdheden<br />

geldig vertegenwoordigd door alle bijzondere lasthebbers aangeduid door het directiecomité.<br />

Het directiecomité komt regelmatig bijeen volgens een kalender die op regelmatige tijdstippen wordt opgesteld.<br />

Het directiecomité handelt als een college. Het beraadslaagt en beslist geldig als de meerderheid van zijn leden aanwezig<br />

of vertegenwoordigd zijn. Beslissingen worden met meerderheid van stemmen genomen. Elk lid van het directiecomité<br />

mag niet meer dan één ander vertegenwoordigen. Het directiecomité heeft een secretaris aangesteld die de notulen opstelt<br />

van elke vergadering van het directiecomité en al deze notulen zorgvuldig bijhoudt. De notulen van een vergadering worden<br />

tijdens de volgende vergadering ter goedkeuring aan het directiecomité voorgelegd.<br />

De gedelegeerd bestuurder brengt verslag uit bij de raad van bestuur over de beslissingen genomen door het directiecomité.


Vergoeding van het directiecomité<br />

Voor het jaar 2003 werd aan de negen leden van het directiecomité, die er op 31 december 2003 deel van uitmaakten,<br />

een gezamenlijk brutobedrag toegekend van ¤ 3.047.251; van dit bedrag betrof ¤ 611.683 variabele vergoedingen<br />

voor de prestaties van 2002. De voordelen voor de leden van het directiecomité omvatten een extralegaal pensioenplan,<br />

waarvan de kosten ¤ 766.917 bedroegen.<br />

In 2003 werden 39.000 aandelenopties toegekend aan de leden van het directiecomité als onderdeel van het variabel<br />

vergoedingspakket, tegen een uitoefeningsprijs van ¤ 34,18. Eind 2003 waren er in totaal 345.700 uitstaande<br />

aandelenopties in naam van de leden van het directiecomité, met uitoefeningsprijzen tussen ¤ 30,50 en ¤ 48,15.<br />

In 2003 werden 1.000 opties uitgeoefend door leden van het directiecomité. Per 31 december 2003 zijn de leden<br />

van het directiecomité gezamenlijk houder van in totaal 138.575 aandelen.<br />

Vergoeding van de commissaris<br />

In de loop van 2003 heeft de vennootschap haar commissaris belast met diverse assistentie-en adviesopdrachten,<br />

bijkomend bij de vergoeding voor de werkzaamheden binnen zijn mandaat. Ze bevatten assistentieopdrachten in<br />

verband met audit-werkzaamheden onder andere met betrekking tot de overname van PMG en de invoering van<br />

de IFRS-boekhoudnormen, evenals assistentieopdrachten die niet kaderen binnen de audit-werkzaamheden onder<br />

meer met betrekking tot de classificatie van de bediendenfuncties of tot fiscale zaken. De vergoeding, betaald aan<br />

de commissaris, voor deze prestaties buiten mandaat bedroeg ¤ 315.694 voor de audit-werkzaamheden en ¤ 497.185<br />

voor de andere assistentieopdrachten.<br />

Het mandaat van de commissaris verstrijkt op de Gewone Algemene Vergadering van 2005.<br />

Wetboek van Vennootschappen – artikel 523<br />

Thomas Leysen meldt, vóór elke beraadslaging en beslissing van de raad van bestuur, dat hij rechtstreeks een belang<br />

van vermogensrechtelijke aard heeft bij de uitvoering van het “incentive” aandelenoptieplan (ISOP 2004), in die mate<br />

dat hij een begunstigde van dat plan zou zijn. Overeenkomstig artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen heeft<br />

Thomas Leysen noch aan de beraadslagingen van de raad van bestuur omtrent deze beslissing, noch aan de stemming<br />

deelgenomen.<br />

112 | 113


Raad van bestuur en directie<br />

Raad van bestuur<br />

Karel Vinck, 65, Voorzitter<br />

Niet-uitvoerend bestuurder<br />

Vooraleer hij <strong>Umicore</strong> vervoegde, was Karel Vinck gedelegeerd<br />

bestuurder van Eternit en Bekaert. Thans is hij voorzitter van het<br />

Uitvoerend Comité van de Nationale Maatschappij der Belgische<br />

Spoorwegen. Hij is ook lid van de raad van bestuur van Suez-Tractebel,<br />

de Katholieke Universiteit Leuven en de Koninklijke Muntschouwburg.<br />

Hij is erevoorzitter van het VEV (Vlaams Economisch Verbond) en<br />

voorzitter van de Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid.<br />

Bestuurder sinds 17 oktober 1994. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2006. Voorzitter sinds 1 oktober 2002. Voorzitter van het Benoemingsen<br />

bezoldigingscomité sinds 1 januari 2003.<br />

Thomas Leysen, 43, Gedelegeerd bestuurder<br />

Uitvoerend bestuurder<br />

Hij werd gedelegeerd bestuurder van <strong>Umicore</strong> in 2000, na<br />

verschillende posten te hebben bekleed bij <strong>Umicore</strong> en haar<br />

dochterondernemingen. Hij is ook voorzitter van VUM Media,<br />

een uitgeversbedrijf van dagbladen, voorzitter van Agoria en<br />

van Eurometaux en lid van de raad van bestuur van Atlas Copco.<br />

Hij is lid van het Uitvoerend Comité van het Verbond van Belgische<br />

Ondernemingen (VBO).<br />

Bestuurder sinds 10 mei 2000. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene vergadering<br />

van 2006. Gedelegeerd bestuurder sinds 10 mei 2000. Voorzitter van het Directiecomité<br />

sinds 1 januari 2001.<br />

Etienne Davignon, 71, Ondervoorzitter<br />

Niet-uitvoerend bestuurder, vertegenwoordiger van de<br />

hoofdaandeelhouder Suez-Tractebel<br />

Van 1962 tot 1977 was Etienne Davignon kabinetschef van het<br />

Belgisch Ministerie van buitenlandse zaken.<br />

In 1977 werd hij benoemd tot ondervoorzitter van de Europese<br />

Commissie, belast met industrie, onderzoek en energie tot eind 1984.<br />

In 1985 vervoegde hij de Generale Maatschappij van België waarvan<br />

hij uitvoerend voorzitter was tot in 2001 en ondervoorzitter was tot<br />

31 oktober 2003. Sinds 31 oktober 2003 is hij ondervoorzitter van<br />

Suez-Tractebel. Etienne Davignon is lid van de raad van bestuur<br />

van Suez, Sofina en ondervoorzitter van de raad van bestuur<br />

van Fortis, Accor S.A en Recticel. Hij is voorzitter van CMB n.v.<br />

en SN Air Holding.<br />

Bestuurder sinds 4 december 1989. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2005. Ondervoorzitter sinds 10 mei 2000. Lid van het Benoemingsen<br />

bezoldigingscomité sinds 1 januari 2003.<br />

Jean-Pierre Standaert, 56<br />

Niet-uitvoerend bestuurder, vertegenwoordiger van de<br />

hoofdaandeelhouder Suez-Tractebel<br />

Hij begon zijn loopbaan bij het cementbedrijf CBR in 1975 en<br />

vervoegde de Generale Maatschappij van België in 1988 als<br />

Secretaris Generaal. Later werd hij er Algemeen Directeur. Van<br />

1998 tot eind 2002 was hij groepsdirecteur juridische en fiscale<br />

zaken van Suez. Hij is nu raadgever van de voorzitter van Suez.<br />

Bestuurder sinds 26 juli 1989, ontslagnemend op 31 december 2003.<br />

Etienne Denis, 60<br />

Niet-uitvoerend bestuurder<br />

Etienne Denis behaalde een diploma van doctor in de wetenschappen<br />

aan de Katholieke Universiteit Leuven (UCL). Eerst was hij verbonden<br />

aan UCL en daarna werkte hij voor Gécamines in Kongo. In 1974<br />

vervoegde hij <strong>Umicore</strong> waar hij in de loop der jaren diverse posten<br />

bekleedde. Van 1997 tot 2003 was hij gedelegeerd bestuurder bij<br />

Sibeka, waarvan hij nog steeds lid van de raad van bestuur is.<br />

Bestuurder sinds 6 mei 2003. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2006.


Jean-Luc Dehaene, 63<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Jean-Luc Dehaene heeft verschillende ministerambten uitgeoefend<br />

en was Eerste Minister van België van 1992 tot 1999. Hij is lid van<br />

de raad van bestuur van Interbrew, Telindus, Domo en Corona-Lotus.<br />

Hij is voorzitter van de raad van bestuur van het Brugs Europees<br />

College en burgemeester van Vilvoorde.<br />

Bestuurder sinds 1 oktober 1999. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2006.<br />

Philippe Delaunois, 62<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Philippe Delaunois was het grootste deel van zijn loopbaan actief<br />

in de Belgische staalnijverheid en tot 1999 was hij gedelegeerd<br />

bestuurder van de Cockerill-Sambre groep. Hij is thans voorzitter van<br />

de raad van bestuur van Mediabel, CFE en Alcopa. Hij is lid van de raad<br />

van bestuur van ING groep, Shanks group (VK), VUM Media en DEME.<br />

Bestuurder sinds 12 mei 1999. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene vergadering<br />

van 2005. Lid van het Benoemings- en bezoldigingscomité sinds 1 januari 2001.<br />

Arnoud de Pret, 59<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Arnoud de Pret werkte van 1972 tot 1978 bij Morgan Guaranty<br />

Trust Company in New York. Van 1978 tot 1981 was hij financieel<br />

directeur bij Cockerill-Sambre en tot en met 1990 financieel<br />

directeur van de groep en lid van het Uitvoerend Comité van UCB.<br />

Van 1991 tot mei 2000 was hij financieel directeur bij <strong>Umicore</strong> en<br />

lid van het Uitvoerend Comité. Hij is lid van de raad van bestuur<br />

van Interbrew, Delhaize groep en Sibelco.<br />

Bestuurder sinds 10 mei 2000. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2005. Lid van het Auditcomité sinds 1 januari 2001.<br />

Van links naar rechts: Thomas Leysen, Jonathan Oppenheimer, Arnoud de Pret,<br />

Robert F.W. van Oordt, Jean-Pierre Standaert, Jean-Luc Dehaene, Karel Vinck,<br />

Etienne Davignon, Klaus Wendel, Philippe Delaunois en Etienne Denis.<br />

Jonathan Oppenheimer, 34<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Jonathan Oppenheimer is bestuurder van De Beers Consolidated<br />

Mines Ltd en Head of Producer Relations, Africa. Hij is eveneens<br />

voorzitter van de vennootschappen van de groep Element Six.<br />

Bestuurder sinds 5 september 2001. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2005.<br />

Robert F.W. van Oordt, 67<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Robert van Oordt was vroeger consultant en partner bij McKinsey<br />

& Cie (1967-1979), chief operating officer en lid van de raad<br />

van bestuur van Hunter Douglas (1979-1989), voorzitter van het<br />

Uitvoerend Comité van Bührmann Tetterode (1990-1993) en van<br />

KNP BT (1993-1996), en gedelegeerd bestuurder van Rodamco<br />

Europe (2000-2001). Hij is voorzitter van de raad van commissarissen<br />

van Rodamco Europe, commissaris van Draka Holding en bestuurder<br />

van Fortis Bank, Nokia Corporation en Schering-Plough Corporation.<br />

Bestuurder sinds 14 mei 1997. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2005. Voorzitter van het Auditcomité sinds 1 januari 2001.<br />

Klaus Wendel, 60<br />

Onafhankelijk niet-uitvoerend bestuurder<br />

Tot 2000 was hij lid van het Uitvoerend Comité van de Generale<br />

Maatschappij van België, en verantwoordelijk voor de beheerscontrole<br />

op groepsniveau. Hij is thans zelfstandig consultant inzake financiën<br />

en controle. Na enkele jaren de financiële directie te hebben<br />

waargenomen bij General Electric (VS), Siemens, Cockerill-Sambre<br />

en CBR vervoegde hij de Generale Maatschappij van België in 1988.<br />

Bestuurder sinds 26 juli 1989. Einde ambtsperiode op de jaarlijkse algemene<br />

vergadering van 2006. Lid van het Auditcomité sinds 1 januari 2001.<br />

114 | 115


Directiecomité<br />

Thomas Leysen, 43<br />

Gedelegeerd bestuurder<br />

Thomas Leysen haalde een licentie in de rechten aan de Katholieke<br />

Universiteit Leuven. Hij startte zijn loopbaan in de maritieme sector<br />

en in de handel in basisgoederen. Hij vervoegde <strong>Umicore</strong> in 1990<br />

en bezette diverse directieposten. Hij werd gedelegeerd bestuurder<br />

van <strong>Umicore</strong> in 2000. Hij is ook voorzitter van VUM Media, Agoria<br />

en Eurometaux. Thomas Leysen is tevens bestuurder van Atlas Copco.<br />

Jean-Luc Deleersnyder, 42<br />

Executive Vice-President<br />

Business group Zink; Purchasing & Transportation<br />

Jean-Luc Deleersnyder haalde een diploma van burgerlijk<br />

elektrotechnisch ingenieur en doctor in bedrijfsbeheer aan<br />

de Universiteit Gent. Hij was ook doctoraalstudent aan de North<br />

Carolina State University. Hij vervoegde Mc Kinsey & C° in 1988<br />

als management consultant. Hij trad in 1995 in dienst bij <strong>Umicore</strong><br />

waar hij achtereenvolgens de post bekleedde van Directeur Strategie<br />

en Corporate Vice-President Human Resources. Hij neemt zijn huidige<br />

functie waar sinds 1999.<br />

Alain Godefroid, 55<br />

Corporate Vice-President<br />

Juridische zaken; Leefmilieu, veiligheid en gezondheid<br />

Alain Godefroid haalde een diploma van doctor in de rechten aan<br />

de Vrije Universiteit Brussel (ULB) en een diploma in vergelijkende<br />

rechtswetenschap aan de University of Texas, in Austin. Hij werkte<br />

eerst als jurist in de Verenigde Staten en in Europa vooraleer <strong>Umicore</strong><br />

in 1978 als juridisch adviseur te vervoegen. Hij neemt zijn huidige<br />

functie waar sinds 1995.<br />

Marc Grynberg, 38<br />

Chief Financial Officer<br />

Financiën; Informatica<br />

Marc Grynberg studeerde af als Handelsingenieur aan de Solvay<br />

Handelsschool van de Vrije Universiteit Brussel (ULB). Hij bekleedde<br />

verscheidene directieposten op het vlak van financiën bij DuPont<br />

de Nemours in Brussel en Genève, vooraleer hij in 1996 <strong>Umicore</strong><br />

vervoegde in de hoedanigheid van beheerscontroleur voor de Groep.<br />

Hij neemt zijn huidige functie waar sinds 2000.<br />

Martin Hess, 51<br />

Executive Vice-President<br />

Business unit Automotive Catalysts<br />

Martin Hess trad in dienst bij Degussa in 1972 als stagiair in<br />

de handelsdienst. Hij bekleedde diverse posten in verschillende<br />

business units en bouwde een ruime internationale ervaring op<br />

in Afrika en Azië tijdens zijn verblijf van 18 jaar in het buitenland.<br />

Sinds eind 1999 heeft hij de leiding over de business unit<br />

Automotive Catalysts. Hij vervoegde het directiecomité van<br />

<strong>Umicore</strong> na de overname van PMG.


Hugo Morel, 53<br />

Executive Vice-President<br />

Business group Edelmetaaldiensten<br />

Hugo Morel haalde een diploma van burgerlijk ingenieur metaalkunde<br />

aan de Katholieke Universiteit Leuven. In 1974 vervoegde bij <strong>Umicore</strong><br />

waar hij in de loop der jaren diverse posten bekleedde in de productie,<br />

de commerciële departementen, de strategie en de algemene directie<br />

van diverse eenheden.<br />

Hij neemt zijn huidige functie waar sinds 2002.<br />

Michel Moser, 45<br />

Corporate Vice-President<br />

Corporate Development; <strong>Umicore</strong> Marketing Services<br />

Michel Moser voltooide zijn studies aan de Solvay Handelsschool<br />

van de Vrije Universiteit Brussel (ULB) met een diploma van<br />

handelsingenieur en een postgraduaat in internationale handel.<br />

Hij trad in dienst bij Société Générale des Minerais (Sogem) in 1983<br />

en bezette verschillende functies in Brussel, New York en Hong Kong.<br />

Hij leidde de makelaarsactiviteit Sogemin Metals in Londen van<br />

1995 tot 2000. Hij werd lid van het directiecomité in mei 2003.<br />

Van links naar rechts: Michel Moser, Hugo Morel, Martin Hess, Jean-Luc Deleersnyder,<br />

Thomas Leysen, Alain Godefroid, Marc Van Sande, Pascal Reymondet en<br />

Marc Grynberg.<br />

Pascal Reymondet, 44<br />

Executive Vice-President<br />

Edelmetaalproducten<br />

Pascal Reymondet bezit een Master of Science diploma van de<br />

Stanford University en een ingenieursdiploma van de Ecole Centrale<br />

te Parijs. Hij oefende verschillende technische en management<br />

functies uit binnen de Degussa groep inclusief het management<br />

van de autokatalysatorenfabrieken in Port Elizabeth en Burlington.<br />

In juni 2002 werd hij benoemd tot Senior Vice-President van de<br />

Precious Metals Group (PMG) en vervoegde het directiecomité van<br />

<strong>Umicore</strong> na de overname van PMG.<br />

Marc Van Sande, 51<br />

Executive Vice-President<br />

Business group Nieuwe Materialen; Koperactiviteiten; Onderzoek<br />

Ontwikkeling en Innovatie; Corporate Human Resources<br />

Marc Van Sande haalde een diploma van doctor in de fysica aan<br />

de Universitaire Instelling Antwerpen, evenals een MBA. In 1980<br />

vervoegde hij MHO, één van de bedrijven waaruit de huidige <strong>Umicore</strong><br />

is ontstaan, en bekleedde er diverse posten in de research-, marketingen<br />

productiediensten. In 1993 werd hij Vice-President van de<br />

business unit Electro-Optic Materials en sinds 1999 neemt hij zijn<br />

huidige functie waar.<br />

116 | 117


Groepsdirectie<br />

Thomas Leysen Chief Executive Officer<br />

Jean-Luc Deleersnyder Executive Vice-President<br />

Martin Hess Executive Vice-President<br />

Hugo Morel Executive Vice-President<br />

Pascal Reymondet Executive Vice-President<br />

Marc Van Sande Executive Vice-President<br />

Marc Grynberg Chief Financial Officer<br />

Alain Godefroid Corporate Vice-President<br />

Michel Moser Corporate Vice-President<br />

Guy Beke Senior Vice-President Purchasing & Transportation<br />

Joerg Beuers Senior Vice-President BU Jewellery & Electroplating<br />

Thierry Caeymaex Senior Vice-President BU Copper<br />

Michel Cauwe Senior Vice-President BU Electro-Optic Materials<br />

Sidnei Cestari Senior Vice-President <strong>Umicore</strong> Brasil<br />

Stephan Csoma Senior Vice-President BU Zinc Alloys & Chemicals<br />

Edwin D’Hondt Senior Vice-President Information Systems<br />

Ralf Drieselmann Senior Vice-President BU Precious Metals Management<br />

Guy Ethier Senior Vice-President Corporate EHS<br />

Luc Gellens Senior Vice-President Onderzoek Ontwikkeling & Innovatie<br />

Leo Jacobs Senior Vice-President BU Zinc Smelting<br />

Tom Kreuzer Senior Vice-President R & D Automotive Catalysts<br />

Hans Kuehn Senior Vice-President Production & Technology Automotive Catalysts<br />

Michael Neisel Senior Vice-President BU Automotive Catalysts Europe & Africa<br />

Joerg Plessow Senior Vice-President BU Technical Materials<br />

Ernst Pleyer Senior Vice-President BU Building Products<br />

Bill Staron Senior Vice-President BU Automotive Catalysts North America<br />

Dirk Uytdewilligen Senior Vice-President BU Specialty Oxides & Chemicals<br />

Pierre Van de Bruaene Senior Vice-President <strong>Umicore</strong> Marketing Services<br />

André van der Heyden Senior Vice-President, Gedelegeerd bestuurder van Padaeng<br />

Jan Vliegen Senior Vice-President BU Engineered Metal Powders


Belangrijkste producten en hun<br />

toepassingen<br />

NIEUWE MATERIALEN<br />

Batterijen<br />

› Zinkpoeder Alkaline batterijen<br />

› Kobaltoxides en -poeders Herlaadbare batterijen voor mobiele telefonie,<br />

› Nikkelhydroxide draagbare computers, gereedschappen, enz.<br />

› Lithiumkobaltiet<br />

› Kobalthoudende chemicaliën<br />

Keramiek en scheikundige<br />

producten<br />

› Kobaltoxide Keramiektoepassingen, chemische<br />

en kobalthoudende chemicaliën katalysatoren, droogmiddelen voor verf,<br />

› Nikkeloxide banden, galvanostegie<br />

en nikkelhoudende chemicaliën<br />

› Mangaanhoudende chemicaliën<br />

Speciale poeders<br />

› Kobaltpoeders Hardmetaal- en snijgereedschappen<br />

Hoogzuivere chemicaliën<br />

› Germaniumtetrachloride Kernlaag voor optische vezels<br />

› Germaniumdioxide Katalysator voor PET-plastic<br />

Optiek<br />

› Germanium Infraroodlenzen, infraroodtoepassingen<br />

en lasers<br />

› Infraroodglas Goedkopere infraroodtoepassingen<br />

(nachtvisie in wagens)<br />

› Optische componenten Lenzen, straalverdelers, optiek in scanners<br />

Substraten<br />

› Germaniumschijven Zonnecellen voor satellieten, laserdiodes<br />

Synthetisch diamant<br />

› Synthetisch diamant en Gereedschappen, zoals zagen, boren, brekers<br />

polykristallijne producten<br />

KOPER<br />

› Walsdraad Koperdraad, hoogspanningskabels<br />

(vooral ondergronds), telefoonkabels, flexibele<br />

voedingssnoeren (elektrische apparaten),<br />

motorenwikkelingen, bovenleidingen voor<br />

hogesnelheidstreinen, robotica, magnetron, enz.<br />

› Walsplaten Dakbedekking, goten, afvoerpijpen,<br />

elektronische connectoren,<br />

vermogentransistoren, afscherming<br />

van kabels, koperfolie, enz.<br />

› Knuppels Sanitairbuizen, industriële buizen, airconditioners,<br />

speciale profielen, lagers, enz.<br />

› Nuggets Electroplating, legeringen, verzinking, poeders<br />

EDELMETAALDIENSTEN<br />

› Goud Goudsmeedkunst, elektronica, munten<br />

› Zilver Juwelen, fotografie, katalysatoren, spiegels,<br />

munten, tandheelkunde, elektronica<br />

› Platinagroep-metalen Autokatalysatoren, chemische toepassingen,<br />

glas, elektronica, tandheelkunde, juwelen<br />

› Metals Management Indekking, leasing, handel, verschaffen van<br />

liquiditeit<br />

EDELMETAALPRODUCTEN EN KATALYSATOREN<br />

Automotive catalysts<br />

› Benzinekatalysatoren en Controle van de uitstoot van auto’s en<br />

dieselkatalysatoren voertuigen<br />

› Deeltjesfilter voor diesel Controle van de deeltjesuitstoot van auto’s<br />

en andere voertuigen<br />

› NOx adsorptiekatalysatoren Controle van de uitstoot van benzinemotoren<br />

met arm mengsel<br />

Technical Materials<br />

› Metaal- en composietsoldeer- Elektronische verpakkingstoepassingen<br />

materialen, bevestings- (micro en vermogen)<br />

en afsluitmaterialen<br />

› Platina/rhodiumcomponenten, Productie van hoogwaardig glas (vlakke<br />

coatings en systemen schermen), chemische toepassingen<br />

› Contact- en zekeringsmaterialen Stroomonderbrekers en schakelaars<br />

› Zacht soldeersel, braseerlegeringen, Verbinding van metaal met metaal<br />

soldeerpasta’s 1<br />

1<br />

via de dochteronderneming BrazeTech<br />

Jewellery and Electroplating<br />

› Bladen, buizen, banden, draden, Juwelen, munten<br />

onbewerkte stukken<br />

› Raffinagediensten Kringloopaanbod aan diverse klanten<br />

› Edelmetaalhoudende elektrolyten, Elektrolytisch bekleden<br />

zouten, additieven<br />

Precious Metals Chemistry<br />

› Organische en anorganische Heterogene en homogene katalyse<br />

edelmetaalverbindingen<br />

Thin Film Products<br />

› Speciale legeringen Coating voor optische gegevensopslag,<br />

optiek, elektronica en schermen<br />

ZINK<br />

Zinc Smelting/Zinc Alloys and Chemicals<br />

› Speciale legeringen Speciale legeringen voor het continuverzinken<br />

van plaat en draad en voor<br />

het loonverzinken van onderdelen<br />

› Spuitgietlegeringen Legeringen voor het spuitgieten<br />

van onderdelen voor wagens, sloten,<br />

elektronische en elektrische componenten<br />

› Primaire producten SHG-zink (Special High Grade) voor<br />

diverse toepassingen en basislegeringen<br />

(voor verzinking)<br />

› Zinkoxide Rubber (algemene rubberwaren, banden),<br />

keramiek, glas, chemische en farmaceutische<br />

producten, cosmetica, elektronica, verf,<br />

smeermiddelen, veevoer<br />

› Fijn zinkpoeder Deklagen (anticorrosieverf, mechanisch<br />

bekleden), chemicaliën (reduceeragent,<br />

katalysator, organische synthese),<br />

metallurgie (zinkzuivering, terugwinning<br />

van edele metalen), batterijen<br />

Building Products Bladzink (en -lood), bewerkte producten<br />

en systemen voor dakbedekking en<br />

gevelbekleding, afvoersystemen voor<br />

regenwater, afdichting en ornamenten<br />

CORPORATE EN DEELNEMINGEN<br />

Fuel Cells<br />

› Membraan PEM-brandstofcellen (Proton Electrode<br />

en elektrodesamenstellen Membrane)<br />

(MEA’s), katalysatoren voor<br />

brandstofomzetting en<br />

elektrokatalysatoren<br />

Bovenstaande lijst geeft geen volledig overzicht maar slechts treffende<br />

voorbeelden van de meest voorkomende toepassingen van de belangrijkste<br />

<strong>Umicore</strong>-producten. Tijdens de productieprocessen wint <strong>Umicore</strong> eveneens<br />

een hele reeks bijproducten terug. Sommige hiervan, zoals lood en<br />

zwavelzuur, dragen in aanzienlijke mate bij tot de activiteiten van <strong>Umicore</strong>.<br />

Meer informatie over het volledig gamma <strong>Umicore</strong>-producten vindt U op de<br />

website www.umicore.com<br />

118 | 119


<strong>Umicore</strong> in Europa<br />

Luxemburg<br />

Angleur<br />

Overpelt<br />

Heusden-Zolder<br />

Balen<br />

Olen<br />

Diegem<br />

Brussel<br />

Hoboken<br />

Sint-Martens-Latem<br />

Auby<br />

Calais<br />

Porto<br />

Dundee<br />

Rotherham<br />

Clayton<br />

Hertford<br />

Neuilly-sur-Marne<br />

Blodelsheim<br />

Le Vigeant<br />

Viviez<br />

Parijs<br />

Stevenage<br />

Brentwood<br />

Bray-et-Lû<br />

Amsterdam<br />

Essen<br />

Eijsden<br />

Warschau<br />

Courbevoie<br />

Acigne Bagnolet<br />

Bratislava<br />

Rheinfelden Wenen<br />

Balzers<br />

Budakeszi<br />

Vicenza<br />

Milaan<br />

Madrid<br />

Rubi (Barcelona)<br />

Lyss-Wiler<br />

(Bern)<br />

Larvik<br />

Them<br />

Karlskoga<br />

Boesingen<br />

Avellino<br />

Maintal<br />

Pforzheim<br />

Hanau<br />

Schwäbisch-Gmünd<br />

Alzenau<br />

Sofia<br />

Pirdop<br />

Kiev<br />

Moskou<br />

Fenerbahce (Istanbul)


<strong>Umicore</strong>: wereldwijd aanwezig<br />

Vancouver<br />

Fort Saskatchewan<br />

Leduc<br />

Calvert City (KY)<br />

Covington (TN)<br />

Quapaw (OK)<br />

Arab (AL)<br />

Mexico D.F.<br />

Burlington<br />

Toronto<br />

White Pine (MI)<br />

Auburn Hills (MI)<br />

Lima<br />

La Paz<br />

Nashua (NH)<br />

Raleigh (NC)<br />

Manaus<br />

Buenos Aires<br />

Boston (MA)<br />

Providence (RI)<br />

New York (NY)<br />

Pittsburgh (PA)<br />

South Plainfield (NJ)<br />

Maxton (NC)<br />

Belo Horizonte<br />

Sao Paulo<br />

Guarulhos<br />

Americana


Roodepoort<br />

Johannesburg<br />

Port Elizabeth<br />

Midrand<br />

Dubai<br />

Delhi<br />

Mumbai<br />

Mae Sot<br />

Bangkok<br />

Beijing Himeji<br />

Cheonan<br />

Tsukuba<br />

Tokyo<br />

Onsan<br />

Shanghai<br />

Seoel<br />

Changsha<br />

Guangzhou<br />

Taipei<br />

Hsinchu Hsien<br />

Ansan<br />

Jiangmen Hong Kong<br />

Tak<br />

Rayong<br />

Kuala Lumpur<br />

Pasir Gudang<br />

Singapore<br />

Subic Zambales<br />

Crows Nest<br />

Melbourne<br />

Tottenham


Dividenden<br />

Vanaf 21 april 2004<br />

Indien u de resultaatverwerking goedkeurt zoals ze u voorgesteld wordt op pagina 107 van dit<br />

verslag, wordt voor boekjaar 2003 een brutodividend van EUR 1,60 per aandeel uitgekeerd.<br />

Dit betekent :<br />

› een nettodividend van EUR 1,20 bij inlevering van coupon nr. 12 na aftrek van 25%<br />

roerende voorheffing<br />

› een nettodividend van EUR 1,36 bij inlevering van coupon en VVPR-strip nr. 12 na<br />

aftrek van 15% roerende voorheffing<br />

Uitkering van het dividend na inlevering van coupon nr. 12 bij de zetels en agentschappen<br />

van de hierna vermelde instellingen :<br />

› Fortis Bank › ING › Bank Degroof<br />

› Dexia › KBC Bank › Petercam<br />

Financieel kalender<br />

5 maart 2004 Persmededeling en publicatie van de definitieve resultaten over boekjaar 2003<br />

14 april 2004 Algemene Vergadering van aandeelhouders (boekjaar 2003)<br />

28 augustus 2004 Persmededeling en publicatie van de halfjaarlijkse resultaten over boekjaar 2004<br />

medio februari 2005 Persmededeling en publicatie van de definitieve resultaten over boekjaar 2004<br />

13 april 2005 Algemene Vergadering van aandeelhouders (boekjaar 2004)<br />

Bijkomende informatie<br />

Beursnotering Euronext Brussels<br />

Financiële informatie Institutionele beleggers en financiële analysten die bijkomende inlichtingen wensen, kunnen<br />

zich richten tot de dienst Investor Relations op het adres van de maatschappelijke zetel<br />

Contact : Isabelle Michotte<br />

Telefoon : 32-2-227.71.47<br />

E-mail : isabelle.michotte@umicore.com<br />

Jaarverslag Dit jaarverslag is eveneens beschikbaar in het Frans en in het Engels<br />

Internet Dit jaarverslag kan afgetapt worden van de internet-site van <strong>Umicore</strong>: www.umicore.com<br />

Maatschappelijke zetel <strong>Umicore</strong> - Broekstraat 31 • B-1000 Brussel • België<br />

Telefoon : 32-2-227.71.11 Telefax : 32-2-227.79.00<br />

Internet : www.umicore.com E-mail : info@umicore.com<br />

Ondernemingsnummer : 0401574852 BTW-nummer : BE 401.574.852<br />

Verantwoordelijke uitgever <strong>Umicore</strong><br />

Corporate Development<br />

Contact : Michel Moser<br />

Telefoon : 32-2-227.71.55<br />

E-mail : michel.moser@umicore.com<br />

Realisatie Image Plus<br />

Fotografie Image Plus, NASA/JPL/Caltech, DaimlerChrysler, Paul Kozlowski<br />

Drukkerij Snoeck-Ducaju & Zoon


n.v. <strong>Umicore</strong> s.a.<br />

Broekstraat 31<br />

B-1000 Brussel, België<br />

www.umicore.com<br />

Tel +32 2 227 71 11<br />

Fax +32 2 227 79 00<br />

e-mail info@umicore.com<br />

BTW BE 401 574 852<br />

Bank 210-0052900-87 Handelsregister Brussel 85382<br />

Maatschappelijke zetel: Broekstraat 31 • B-1000 Brussel • België<br />

Design: Image Plus

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!