You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
de bekende weg<br />
trie op afstand te houden en uitsluitend voor de patiënt t e kiezen. En dan is er<br />
m aar één vraag die er w erkeli jk toe doet, namelijk: bij welke behandelingen van<br />
zi ekte, ongeacht uit welke hoek ze komen, hebben mensen het meeste baat?<br />
De cri teria daarvoor liggen èn in de logica èn in de subjectieve ervaringen èn in<br />
het wetenschappelijk onderzoek.<br />
De eerste twee punten (zie mij n uitl eg in Kleintj e Muurkrant 373 en 375) blijken<br />
de schrijvers ni et bezig te houden. Duizenden jaren geneeskundige ervari ng met<br />
lichaamseigen medi catie als meest logi sche behandeli ngsmethode kunnen dus<br />
de prullenbak in en de m edische geschiedenis is gereduceerd tot de voorgeschiedeni<br />
s van de huidige farmaceutische praktijk. Gedocument eerde verhal en<br />
van zeer velen over hun succesvolle behandel ing l angs 'alternatieve' weg moeten<br />
wi jken voor methodologische vast stellingen: u zegt baat te hebben bi j vitam inepi<br />
l en, maar eerst moet de wetenschap uitwi jzen of u gelij k heeft. De schrijvers<br />
ham eren dus op het laat ste criteri um , het onderzoek. Maar daarover straks<br />
m e e r .<br />
orthomoleculair onderricht<br />
De auteurs menen mij ook "heel veel ui t te moeten leggen" . Zo komen ze met de<br />
fantast ische onthu l ing dat hoge doses vi taminen en sporenelementen bij werkingen<br />
hebben en dat de orthomolecul ai ren daar geen i nteresse voor hebben. Dat<br />
ze er werkelij k zo weinig van w eten, verbaast mij zelfs. Iedereen di e een cursus<br />
i n deze richting vol gt, wordt over deze m ogelijke overdoseri ng onderricht . Elk<br />
potje pillen vermeldt de maximale dosis en geeft waar nodig een waarschuwing<br />
af als het voor mensen m et een bepaalde kwaal risi co's heeft. Er is een groot<br />
aantal therapeuten werkzaam en er zijn vele publi katies verschenen die gebruikers<br />
er uitvoerig over voorl ichten. Zowel op de website van het Ort ho Instit uut<br />
(ww w.orthoeurope.com) als van de St ichting Orthom oleculai re Educati e<br />
(ww w.soe.nl) wordt er aandacht aan besteed. Op laatstgenoemde staat een hele<br />
serie op onderzoek gebaseerde arti kelen, geschreven door John Marks, hoogleraar<br />
medicijnen aan het Girton Coll ege, Cambri dge, over 'Vei ligheid van vitaminen'.<br />
D e waarschuwingen voor overdosering komen niet uit boven een kleuterschool-logica.<br />
Het is alsof je de aanbeveling t wee li ter water per dag te drinken<br />
pareert met de opmerking: pas maar op, als je vijf liter acht er elkaar binnenkrijgt ,<br />
loop je kans op een hartinfarct - wat nog waar is ook. Of je vermaant i emand die<br />
een snufj e zout op het eten doet door te roepen: w eet je wel dat je na een kilo t e<br />
hebben genomen, misschien sterft ? Trouwens, dit zogenaamde argument doorvoerend,<br />
zouden onmiddelli jk vrij wel alle reguliere medi cijnen uit de handel moeten.<br />
M en leze de bijsluiters en m en weet genoeg.<br />
D an de volgende passage: "Geurtsen en Jonkhart halen al een het m eest spectaculaire<br />
en t evens het meest ongeloofw aardige cijfer uit de hele discussi e aan.<br />
Selectief citeren heet dat, een wijdverspreid fenomeen in alternatieve kringen en<br />
kennel ijk ook bij orthomoleculaire pl eit bezorgers." H et gaat hi er om die 106.000<br />
doden in de Vereni gde St aten. Het laat ste deel van hun woorden is een verdachtmaking<br />
dat ik doelbewust cijfers i n mij n voordeel interpreteer. Ik heb eenvoudigweg<br />
een van de meest gerespecteerde tijdschriften - J AMA - aangehaald<br />
zonder de behoefte t e voelen het onderzoek over te doen. Trek er de hel ft of<br />
zoiets van af: verandert dat iets aan de conclusies? En pakken ze weer de<br />
rekenmachi ne als ik een Duitse schatti ng noem van de Arbeit sgemeinschaft für<br />
Angew andte H umanpharmakol ogie uit 1999 van 25.000 doden per jaar en een<br />
melding door de Duitse nationale artsenorganisati e, Ärztekammer, van 18 april<br />
1998 van 8.000 doden? Het gaat er natuurlijk ni et om w at de j uist e getallen zijn,<br />
maar dat het medi sch establishment verantwoordelijk i s voor de dood van zeer<br />
velen. Elk jaar opnieuw st erven er mensen door de chemische vergi ftigingsm achine<br />
die voor medisch behandel en doorgaat: het anti-depressi vum D utonin is<br />
na 17 doden van de m arkt gehaald (3), Viagra - a leen al in Nederland 17 doden<br />
per septem ber 2001 (4), de cholesterolverlager Lipobay zorgt voor mini maal 52<br />
st erfgeval en per august us 2001 (5), het rookontwennings middel Zyban (januari<br />
2002: 57 waarschijnli jk aan het m iddel gerelateerde doden; in totaal 6.975 meldingen<br />
van bijwerkingen (6), het ant i-kankerm iddel A straZeneca (eind oktober<br />
2002: 39 doden in Japan (7), de bijwerkingen van middelen tegen gewrichtsaandoeningen<br />
(schatting 500 doden per jaar (8) en zo verder. Bedrijfsongevallen?<br />
K lopt een cijfer niet? Er is zo weer een nieuwe lijst aan te m aken, want er is<br />
gemiddeld wel eens i n de paar maanden een schandaal te melden. Ook verbazen<br />
zij zich over de opmerking dat 98% van de geneesmiddelen geen aangetoonde<br />
werkzaamheid heeft. Maar een grot e Duitse zi ektekostenverzekeraar, de<br />
Allgemeine Ortskrankenkasse, schreef in 1998 (9): "V olgens gegevens van het<br />
m inisterie van Gezondheid bevinden zi ch op de Dui tse geneesmiddelenmarkt<br />
zo'n 24.000 medi camenten waarvan geen therapeutische werkzaamheid, dus<br />
genezende w erki ng, is aangetoond. 24.000 medicamenten, dat is rui m 98% van<br />
alle medici jnen die momenteel op de m arkt zij n." Het is opvallend hoezeer de<br />
auteurs telkens een streep door de algem ene strekki ng van m ijn oorspronkelijke<br />
verhaal trekken. Hun laatste bijdrage bestaat voor het groot ste deel uit een uitweiding<br />
over verkoudheid, een vol gens hen verkeerde berekeni ngsmethode<br />
voor dodencijfers en een lange uitweiding over pellagra waarvan mi j niet duidelijk<br />
i s wat daarm ee gezegd wil zijn. H et kunnen in elk geval geen steekhoudende<br />
argumenten tegen de orthomoleculaire l eer zelf worden genoemd. Misschien<br />
komt dat wel door die 'kennis van zaken' waarop ze zi ch laten voorstaan en die<br />
volgens hen bi j de tegenpartij ontbreekt.<br />
bewijsvoering<br />
M en kan op verschillende mani eren proberen iets te bewi jzen.<br />
A ls eerst e kan men één (belangrijk) voorbeeld nemen en dat verder ui twerken.<br />
Dat deed i k in mi jn eerste bijdrage met betrekking tot vi tami ne C en hart- en<br />
vaatzi ekten. D aarmee w ordt een opinie al dan niet aannem eli jk gemaakt, maar<br />
nog niet bewezen. Datzel fde geldt dus voor het verkoudhei dsvoorbeeld. Bi j elk<br />
onderzoek m oet worden bedacht dat resultaten per definitie voorlopig zijn. Zo<br />
kunnen de schrijvers een onderzoek naar verkoudheid uit 1991 aanvoeren om t e<br />
concluderen dat ext ra vitamine C daar niet tegen helpt. Beter gezegd: het helpt<br />
een heel klein beet je, dus echt een i lustrat ie van hun opvatti ng is het nu ook<br />
weer niet. Maar een later onderzoek van Hemil ia uit Finland toont juist dat het<br />
positieve effect er wel is (10) en i n een ander bl ad (11) van nog een jaar l ater valt<br />
te l ezen dat in sterkere mate het geval is voor sporters. A ls voorbeel d van onjuiste<br />
orthom ol eculaire beweringen zegt het dus niets. B ovendien gaat de w ereld<br />
niet ten onder aan verkoudheid en zijn andere aandoeni ngen belangri jker om te<br />
bezi en. Maar een uitweiding over verkoudheid m oet blij kbaar suggereren dat er<br />
algemene anti-ortho conclusies uit te trekken zijn. De tweede bew ijsm ethode is<br />
te streven naar het 'ult iem e bewi js' door een samenhangend en representatief<br />
verhaal te schrij ven aan de hand van al het beschi kbare medisch onderzoek uit<br />
de betreffende richting. Dat is echter voor ni emand mogel ijk.<br />
Bl ijft over te verwijzen naar de bronnen w aarin te vinden is wat anderen hebben<br />
onderzocht over een aantal van de belangrijkste ziekten en beschikbare behandeli<br />
ngsmethoden. Daartoe noemde ik de 10.000 onderzoeken en ook - maar dat<br />
vermelden de auteurs niet - het Ortho Jaarboek. Vel e jaargangen achtereen<br />
staan er onderzoeken i n verm eld waarvan ze eens kennis zouden kunnen<br />
nemen. Een selectie van belangrijke onderzoeken kri jgt men uit orthomolecul ai re<br />
publikaties, maar ook in reguliere tijdschriften is veel t e vinden. In bi jgaand overzicht<br />
(zie kader) worden een aantal van deze tijdschriften genoem d. Het maken<br />
van zo'n overzicht is me eigenl ijk te veel moeite omdat de schri jvers zelf hun<br />
huiswerk zouden moeten doen. Het gevaar is echter dat ook de lezers van dit<br />
blad gaan denken dat ik een fantast ben - net zoals al die mensen di e succesvol<br />
niet -regulier behandeld zijn, maar dat natuurl ijk alleen maar gedroomd hebben.<br />
Al s de auteurs oordelen zonder te weten, dan zijn hun di scussiebijdragen een<br />
slag i n de l ucht. Mocht ik me i n dit laatste vergissen en zi jn zij wel op de hoogte,<br />
dan l iegen ze de lezers voor. Want vragen naar de bewij zen is ofw el erkennen<br />
dat m en nooit de literatuur bestudeerd heeft ofwel dat m en ze wel kent, maar<br />
doet of ze er niet zij n.<br />
de ommekeer<br />
H et is mijn stellige overtuiging dat de medische wereld, voorzover die krampacht<br />
ig vast houdt aan de vaak zo gevaarlijke behandelmethoden, bi nnen een x aant<br />
al jaren ineen zal storten. A l e tekenen wijzen erop dat w e temidden van een<br />
grot e revolutie beland zijn, die nog slechts mondj esm aat tot de m edia doordringt.<br />
Er is een m assale toeloop naar natuurgetrouwe behandelingsm ethoden die het<br />
genezen van een groot deel van onze 'volksziekten' mogelijk zu len maken. H et<br />
gaat daarbij , zoals i k uit eigen ervaring weet, bepaald niet om misl eide sukkels,<br />
maar om mensen di e zich goed i nform eren en bewuste keuzes maken.<br />
Paral lel hieraan rukken, heel langzaam, natuurgeneeskundige i nzicht en op i n de<br />
reguliere medische wereld. Ik noemde al de Amerikaanse cardiologen en de<br />
Am erican M edical Associati on (nr. 373). Maar op al le fronten is een verschui ving<br />
gaande. Een voorbeeld is de stof coënzym Q10, die i n ort homolecul aire publikaties<br />
wordt aanbevolen en waarvan sommige huis-aan-huis-bladen via interviews<br />
met gebruikers melden hoeveel baat zij er bij hebben. Het gem iddelde maatschappi<br />
jkritische wezen zal er mi sschien de schouders over ophalen, maar de<br />
verhalen zijn tegen de schijn in ui tstekend gedocumenteerd. De meeste medici<br />
zu len er niet eens kennis van nemen, maar misschien wel als ze het volgende<br />
w e t e n .<br />
Prof. dr. Svend A age Mortensen, als cardiol oog werkzaam i n het hartcent rum<br />
van het Rikshospit alet in Kopenhagen en geprom oveerd op een onderzoek naar<br />
deze stof, behandel t er pat iënten met chronisch hartfalen. Q10 gebruikt hij als<br />
aanvullende therapie naast de gangbare medicijnen. H oewel hij voorzichtig wi l<br />
zi jn met al te snelle conclusies, vat het Reformatorisch D agblad (12) zi jn behandelresultaten<br />
als volgt samen: "Pat iënten voelen zich m inder m oe als zij coënzym<br />
Q10 sli kken. M aar er is meer. Uit een studie waarbij de resultaten van veertien<br />
onderzoeken met Q10 werden gecombineerd, een zogeheten meta-analyse,<br />
blijkt dat bijvoorbeeld ook de hartactie verbetert. Zo leidde coënzym Q10 bij<br />
patiënt en met hartfalen tot een betere pompfunctie en een groter zogeheten<br />
slagvolume (de hoeveelheid bloed die per hartslag het hart verlaat).<br />
Opzienbarend i s de gang van zaken rond enkele patiënt en die de afgelopen<br />
jaren in het Rikshospitalet ontkwamen aan een hart transpl antati e vanwege zeer<br />
ernstig hart fal en. Zij kregen naast de gebruikelijke medicijnen coënzym Q10 als<br />
hartversterker t erwijl ze op de wacht lijst stonden voor transpl antatie. Vervolgens<br />
knapten ze zo op, dat ze van de wachtlijst konden worden afgevoerd. Een zeer<br />
ongebruikeli jke gang van zaken." En over voedingssuppletie in het algemeen:<br />
"Mortensen meldt een toenemende belangstelli ng onder cardiologen voor de rol<br />
van voedingssupplem enten, tevens antioxidanten, zoals coënzym Q10, selenium<br />
en vitami nen (onder andere A, C, E en bètacaroteen) waarvan in diverse studies<br />
is aangetoond dat ze een gunstige i nvloed hebben op (het voorkomen van)<br />
hart- en vaatziekten. 'Je merkt dat op congressen' [zegt Mort ensen] (...). Er wordt<br />
veel over dit soort stoffen gesproken." En dan beklaagt de cardioloog zi ch er<br />
over dat de ont wikkel ingen zo langzaam gaan doordat hij er niet in slaagt uit gebreidere<br />
onderzoeken gefinanci erd te krijgen: "Ongelukkigerw ijze is coënzym<br />
Q10 (...) een lichaamseigen s tof waarvan de grondst ofen voorkom en in tal van<br />
voedingsmiddel en. Farm aceut ische bedrijven kunnen Q10 dus niet patenteren<br />
en in de periode dat het patent l oopt het onderzoeksgeld terugverdienen en<br />
winst maken." Zi e hier de onverenigbaarheid van gezondheidsbelangen en farmaceutische<br />
belangen i n een not edop.<br />
Toen ik mij aanmel dde bij het consulentennetw erk van onze " paranoï de pseudowetenschapper"<br />
Matthias Rath, vertel de een medeconsulent mij een soortgelijke<br />
ervari ng van zi jn vrouw: angina pectoris die na het gebruik van supplementen<br />
niet meer behandeld hoefde te worden. Wat heeft het m ij gespeten dat ik voor<br />
dezelfde kwaal van mijn moeder niet op tijd geï nform eerd was. Een bypass-operati<br />
e was dus niet te voorkomen, maar op zi jn minst kon zij door tijdens de<br />
wachtlijstperiode alsnog te sli kken het hi erboven genoemde voordeel binnenhalen:<br />
minder moe plus een opva lend snel herstel. Patiënten als deze zijn kwetsbaar.<br />
Ik hoop dat er onder hen toch voldoende zijn di e hun vuist ballen tegen<br />
onwetendheid en betw eterigheid. Het kan levens redden.<br />
N o t e n<br />
1 . Het kan g e en kw aa d o ok in de eig e n a ch te r tu in t e kijken . Een d e rg e lijke<br />
b es ch u ld ig in g is in elk g e val een b ewe zen fe it ten aan zien v an d e f ascist<br />
ische ma ssam o o rd e n aa rs va n IG Far b en , waa rv an d e me d icin ale<br />
ze ge n in g en n a d e h o loc au st een nieu we afzetm arkt w isten te v in den .<br />
Ho e in n ig d e ban d e n zijn tu ss en d e Ame rikaan s e fa rma ceu tisch e bedrijf -<br />
st ak e n de ma ssamo o r d en a ars v an n u d ie in het Pe n ta g on ze te le n - in<br />
het b ijzo n d e r sin d s d e aa n slag e n va n 11 se pt ember - kan men le zen in<br />
h e t ar tike l va n Ren é Zwaap in d e Gro e n e Amste rd a mmer van 1- 12 -2 00 1,<br />
"Slik! De wu rg gree p va n de farma ce u tische in d u st rie ".<br />
2 . Men zie b ijvo o r b eeld het rap p o rt van de So cia listisc he Par tij,<br />
"On ge mak ke lijke min n aars . Me d isch -w ete n schap p elijk o n d erzo ek e n de<br />
fa rma ceu tisch e ind u s trie" ( De n Ha ag , 2 00 1) . Of lees gewo o n d e k ran t.<br />
3 . Nie u wsbrief MBOG (Ma at sch a p pij te r B ev orderin g v an de<br />
Orth o mole cu la ir e Ge n ee sk un de), jrg . 6 , nr. 1, m aar t 20 0 3.<br />
4 . W ee kb er ich t Hu isarts Van d a ag , 7- 9- 20 01 .<br />
5 . w ww.apo t h ee k-h a sselt.n l<br />
6 . w ww.anan o va.co m<br />
7 . w ww.a po t h eekm anagem en t.n l<br />
8 . Dr og ist en We ekb lad , 11 -1 -2 00 2.<br />
9 . AOK-Magazin april 19 98 .<br />
1 0. Jou r n al o f th e Ame r ic an Co lle ge o f Nu tritio n - 19 95 ;14 (2 ):11 6 -12 3 .<br />
1 1. In t J S p or ts Me d - 19 9 6;1 7:3 79 -3 83 .<br />
1 2. W. van Hen g e l, "Co ë nzy m Q10 h elp t h e t har t. De e n se c ard io lo o g<br />
b e tre u rt beperkt he id o n d erzoe k", in R ef or mat o risc h Da gb la d 24 -6 -19 9 8.<br />
Enkele onderzoeksresultaten<br />
Het nu volgende overzicht maakt geenszins aanspraak op ook maar enige representati<br />
viteit. Bovendien worden een aantal toepassingen achterwege gelaten:<br />
- de absolut e tekorten aan micronut riënten, zoals die met nam e i n Derde<br />
Wereldlanden bestaan. Kinderen kunnen er bi j miljoenen het leven worden gered<br />
door hen de stoffen toe t e dienen waaraan zi j een levensbedreigend tekort hebben<br />
(in het bijzonder vitamine A, i jzer en zink) (1);<br />
- de tekorten die ontstaan door een overmatig beroep te doen op de l ichaamskrachten<br />
zoals dat het geval is bij intensi eve sportbeoefening. De w ebsi te van<br />
Am erican Sports/Vitamins Direct (www.vit amins.nl) levert een lange lijst van<br />
wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat sporters die niet aan suppletie<br />
doen een chronisch tekort ontwikkelen respectievelij k hun prestat ies niet of in<br />
mindere mate kunnen realiseren;<br />
- de tekorten die mensen kunnen ervaren zonder dat ze ziek zijn. In het kader<br />
van deze di scussie gaat het hier om een luxeverschijnsel , maar het moet toch<br />
m aar even genoemd worden. Te denken valt aan libidoverhogende middelen (2)<br />
of het gebruik van afslankmiddel en zonder medische noodzaak, bijvoorbeeld in<br />
de vorm van chroom -suppl eti e (3).<br />
Waar het hi er wel om gaat, zij n de relatieve tekorten: de betrefende stof ontbreekt<br />
niet , maar men heeft er te weinig van zodat op den duur zi ektes ontstaan.<br />
Zoals i k al in een eerdere bijdrage mel dde, geldt dat i n feit e voor iedereen.<br />
Tal loze voedingsstoffen kunnen ter prevent ie en behandeling van aandoeningen<br />
worden ingezet, deels via het norm ale voedsel, m aar voor een groot deel alleen<br />
door ext ra m icronutriënten bovenóp de voeding. Omdat bijvoorbeeld kool een<br />
hoge concentratie bevat van het mineraal magnesium, beschermt het tegen<br />
hoge bloeddruk. Maar omdat er te veel van gegeten zou moeten worden en er<br />
ook andere sto fen zijn met een positieve i nvloed op de bloeddruk, kan men<br />
magnesium en de andere noodzakel ijke sto fen in poeder- of pi lvorm gebruiken.<br />
De onderzoeksverwijzingen hebben betrekking op de positieve invloed van<br />
lichaamseigen sto fen op hart- en vaatziekten. Het gaat daarbij nadrukkelijk om<br />
voorbeelden, die gemakkelijk met vele kunnen worden uitgebreid (H et Ortho<br />
Jaarboek m eldt a leen al over 2002 zo'n 40 vergelijkbare onderzoekingen). Ook<br />
zou een dergeli jke lijst kunnen worden opgesteld voor de invloed op andere ziekt<br />
e n .<br />
D e gekozen aandoening betekent een aanzienlijke, maar wel noodzakelijke en<br />
verantwoorde beperking. Het is i mmers verreweg de belangri jkste volkszi ekte.<br />
D aarbij laat i k ook nog eens de zéér belangrijke en al eerder behandelde vitamine<br />
C buit en beschouwing.<br />
Voor onderzoek naar de bijdrage die lichaam seigen stoffen leveren aan de<br />
bestrijding van kanker, de tweede doodsoorzaak, kan men onder meer terecht in<br />
het zojuist verschenen boek van Engelbert Valstar, Voedingsint erventi e bij kanker<br />
(Strengholt, Naarden 2002). Het logenstraft alle onzin omtrent afwezigheid<br />
van bew ijs.<br />
Vaak is het lagere sterft ecijfer aan hart- en vaat ziekten onder bijvoorbeeld<br />
Japanners verklaard door de hoge consumpt ie van (vette) vis. In de Journal of<br />
the American Medical Association (JAMA) bijvoorbeeld werd verslag gedaan van<br />
een onderzoek onder 85.000 vrouwen die gedurende zestien j aar werden<br />
gevolgd. D egenen onder hen die mini maal vijf maal per week vi s aten, bleken<br />
33% minder kans te hebben op afwij kingen aan de kransslagaderen in het hart.<br />
D e kans op een fatale hartaanval werd er door gehalveerd. (JAMA 2002;<br />
2 8 7 ( 1 4 ) : 1 8 1 5 - 1 8 2 1 )<br />
Hetzelfde tijdschrift meldde een onderzoek onder 43.000 mannen tussen 40 en<br />
75 jaar. Mede afhankelijk van de hoeveelheid bleek de kans op een beroerte<br />
onder het viset ende deel van de onderzoeksgroep met 43-46% af te nemen.<br />
(JAMA 2002; 288(24):3130-3136)<br />
Als een van de risicofactoren voor hart- en vaat ziekten wordt beschouwd het<br />
niveau aan homocysteïne, een stof die schadelij k is voor de bloedvatwanden.<br />
Een meta-analyse (British Medical Journal 2002; 325:1202-1206) uit Groot-<br />
Britt annië naar het verband tussen de concentrati e homocysteïne enerzijds en<br />
het vóórkomen van bloedvat vernauwing/verstoppi ng, trombose en beroerten<br />
anderzijds liet zien dat bij een verlaging van de homocysteïne-concentratie de<br />
kans op deze aandoeningen met tussen de 16 en 24% afnam. Die verlaging correspondeerde<br />
met de dagelijkse inname van 0,8 mg foliumzuur (vitamine B11).<br />
Deze vitamine is nameli jk, samen met vitamine B6 en B12, vaak de oorzaak van<br />
een te hoog homocysteï negehalte. Een ander onderzoek onder 80.000<br />
Am erikaanse vrouwen (JAMA 1998; 279:359-364) liet zien dat vi tam ine B6 preventief<br />
werkt bij hart- en vaat ziekten. Een zelfde verband voor alle drie de<br />
genoemde B-vitamines wordt gemeld door het Nederlandse tijdschrift<br />
Suppl ement (nr. 17, september 2002) dat zich baseert op een onderzoek in<br />
JAM A van augustus 2002.<br />
In 1993 publiceerde The New England Journal of Medicine de resultaten van<br />
onderzoek onder 87.000 Amerikaanse verpleegkundigen tussen 34 en 59 jaar.<br />
De kans op een hartinfarct bleek m et 34% af te nemen door inname van minimaal<br />
200 eenheden vitamine E. (The New England Journal of Medicine 328:<br />
1 4 4 4 - 1 4 5 6 ) .<br />
Dan zijn er publicaties van onder anderen Langsjoen en Folkers (Kort:<br />
Proceedings of t he National Academy of Sciences; Kl inische Wochenschrift;<br />
International Journal of Tissue R eactions, 1985 en 1990) naar hartzwakte, een<br />
levensbedreigende aandoeni ng. Van degenen van de onderzochte patiënt en die<br />
naast de gew one medicijnen ook co-enzym Q10 innamen, was na drie jaar nog<br />
75% in leven; van degenen die dat niet deden nog maar 25%.<br />
In een Italiaans onderzoek onder ruim 11.000 mensen werd gekeken in hoeverre<br />
omega 3-vetzuren (te vinden in een visoliesupplement) beschermend waren<br />
voor het hart. Na afloop van de onderzoeksperiode van 3,5 jaar was de kans op<br />
overlijden aan een hartaandoening - vooral een plotselinge dood - 45% minder bij<br />
degenen die visolie namen in vergelij ki ng met de controlegroep. (Circulation -<br />
Am erican H eart Association, 2002;105:1897-1903)<br />
D e kans op diabetes, een andere risicofactor voor hart- en vaataandoeningen,<br />
kan door dagelijkse inname van een voedi ngssupplement met bijna een kwart<br />
verminderd worden. D at lieten gegevens van 10.000 Amerikanen zien, di e werden<br />
geanalyseerd door het N ati onal C ent er for Health Statistics. Het werd gepubliceerd<br />
i n American Journal of Epidemiology 2001; 153:892-897.<br />
Noten<br />
1. 'A million children saved through vitamin A supplementation'; Internetpersbericht<br />
Unicef 12-2-2001.<br />
2. Terzijde zij opgemerkt dat wie beweert (onder wie ook de schrijvers)<br />
dat homeopathische middelen niet werken - ik heb daar zelf overigens<br />
geen defi nitief oordeel over -, daar bij gebruik van het homeopathische<br />
kruidenextract libido-forte (www.libidopil.nl) snel van terug zullen komen.<br />
Ik merk dat op vanwege de wereldwijde gekte rond viagra dat uit de reguliere<br />
medische hoek komt, maar bepaald niet zonder risico's is.<br />
3. Ook hier is nogal wat rotzooi op de markt, maar het gebruik van<br />
chroom is zonder risico en effectief. Het wordt ook ingezet waar wel een<br />
medische noodzaak is, namelijk in geval van structureel overgewicht.<br />
<strong>kleintje</strong> MUURKRANT/ 18 april 2003, pag 3<br />
heeft Bush dus een speciaal<br />
decreet uitgebracht.<br />
"Toevallig" waren de eerste<br />
doden van de oorlog mariniers<br />
uit Guatamala en Mexico. Niet<br />
genoeg getraind?<br />
Kanonnevlees?<br />
Weet iemand of je inderdaad<br />
illegalen een oorlog in mag<br />
sturen en is er meer over<br />
gepubliceerd? (berichtje op<br />
www.indymedia.nl)<br />
➔➔➔➔ Actie<br />
Etherflits Paniek onder<br />
Nederlandse radiopiraten en<br />
makers van "Vrije<br />
Radio". Het Agentschap<br />
Telecom haalt sinds half maart<br />
bijna dagelijks illegale zenders<br />
uit de lucht. Volgens de radio-<br />
makers wordt met "Actie<br />
Etherflits" de ether opge-<br />
schoond voor de commerciële<br />
radiostations die proberen een<br />
frequentie te bemachtigen.<br />
Tot nu toe zijn volgens het<br />
agentschap tien stations uit de<br />
lucht gehaald. Marthijn de<br />
Rooy van de door radiopiraten<br />
opgerichte actiegroep<br />
"Tegenflits" spreekt van<br />
"enige tientallen". Op de sites<br />
van de radiopiraten volgen de<br />
berichten over uit de lucht<br />
gehaalde zenders elkaar snel<br />
op.<br />
De piraten en radiomakers van<br />
"Vrije radiostations", zoals<br />
Tonka in DenHaag en<br />
Radio100 in Amsterdam, zijn<br />
eensgezind in hun verklaring<br />
voor de plotselinge activiteit<br />
van het agentschap: het komt<br />
door de nieuwe verdeling van<br />
de radiofrequenties, die per 1<br />
juni ingaat. Met de frequentie-<br />
verdeling wordt de ether effi-<br />
ciënter ingedeeld, om plaats te<br />
maken voor nieuwe commer-<br />
ciële zenders. "Partijen die<br />
voor hun frequentie betalen<br />
willen hem schoon opgeleverd<br />
krijgen," zegt een programma-<br />
maker van Radio100. "Voor de<br />
nieuwe verdeling ingaat wordt<br />
iedereen eruit geknikkerd."<br />
Volgens een woordvoerster<br />
van het agentschap hebben de<br />
frequentieverdeling en Actie<br />
Etherflits niets met elkaar te<br />
maken. "We hebben gewoon<br />
geconstateerd dat de aanpak<br />
die we hadden niet voldoende<br />
was en besloten een jaar lang<br />
actief het illegaal gebruik van<br />
de FM-ruimte tegen te gaan.<br />
We creëren zo een beter kli-<br />
maat voor de betalende partij-<br />
en." Martin Banga, directeur<br />
van Sky Radio en voorzitter<br />
van de Vereniging<br />
Commerciële Radio, vermoedt<br />
dat de relatie tussen Actie<br />
Etherflits en de frequentiever-<br />
deling wèl bestaat. "De fre -<br />
quenties worden straks duur<br />
betaald. Het zou een beetje<br />
zuur zijn als die worden<br />
gestoord door piraten."<br />
➔➔➔➔ De<br />
OctopUS de brochure<br />
"De OctopUS: de buitenland -<br />
politiek van de VS voor en na<br />
11 september 2001" gaat uit-<br />
gebreid in op de achtergron -<br />
den van de buitenlandpolitiek<br />
van de VS sinds de Tweede<br />
Wereldoorlog tot heden, de<br />
gebeurtenissen rond 11 sep-<br />
tember en de invallen in<br />
Afghanistan en Irak. De achter-<br />
gronden en voorbeelden ont-<br />
maskeren de valse voorwend -<br />
selen die de VS aanwenden<br />
voor de oorlogen in<br />
Afghanistan en Irak. Het is dan<br />
ook niet alleen een analyse<br />
van de buitenlandpolitiek<br />
maar tegelijkertijd een kritisch<br />
pamflet. De uitgave van 64<br />
pagina's is te bestellen door<br />
➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔