kleintje muurkrant 378 - Stelling

Vragen naar de
bekende weg
weet je wel dat je na een kilo
te hebben genomen, mis-
schien sterft?
pagina 2
Eurotop Göteborg
2001
Een jongen uit Amsterdam is
aangeklaagd nadat hij een
klacht had ingediend tegen
zijn arrestatie
pagina 4
VROM criminele
organisatie
hebben de metaalindustrie en
ertssmelterijen (Billiton/Shell)
jarenlang hun hoogproblema-
tisch gevaarlijk afval, met
daarin zeer hoge concentraties
aan arseen en chroom VI, kun-
nen verkopen
pagina 4
Ontwikkeling van
de kleptocratie
Het aantal gevallen van zelfdo-
ding verdubbelde en ook het
aantal moorden nam
dramatisch toe
pagina 5
Sjakoo heeft weer
toekomst
dan zijn we volgens hen
gewoon een slechte
boekwinkel
pagina 6
Wat wil Kleintje Muurkrant?
Kleintje Muurkrant wil via het
openbaar maken van gegevens en
feiten, het geven van
achtergrondinformatie en het
plaatsen van diskussiestukken, het
verzet tegen misstanden in de
maatschappij aanwakkeren. Wij
willen onszelf en anderen aanzetten
tot zelfstandig kritisch denken en
handelen, en tevens een platformfunktie
vervullen voor aktiegroepen
in Den Bosch en verre omgeving.
Het Kleintje staat open voor een
ieder die hieraan een bijdrage wil
leveren. Eens in de maand stellen
wij –het muurkrantkollektief– een
Kleintje samen uit jullie en onze
bijdragen.
Deadline nr 379 is 5 mei.
Je kunt ons schrijven via
onderstaand adres of bellen met
073-6136927. Een abonnement
kost 17,50 euro per jaar.
Overmaken op giro 5349231 tnv
Muurkrantkollektief Den Bosch
Postbus 703, 5201 AS Den Bosch
Nederland.
E-mail: kleintje@stelling.nl
Kleintje op internet:
http://www.stelling.nl/kleintje/
ISSN nr: 094-7912
Het
Slecht weer boven DenBosch
onafhankelijke maandblad dat aanzet tot zelfstandig kritisch denken en handelen • jaargang 27 • 18 april 2003 • nr 378
Niet alleen in Den Haag zijn
dagelijks politieke ruzies aan de gang
over wie er hoeveel dient te bezuinigen
in deze economisch barre tijden. In
eerdere artikeltjes in 't Kleintje hebben
we overigens al wel eens betoogd dat je
de zogenoemde economische crisis,
oftewel economische krimp ook als een
geweldige zegen zou kunnen opvatten.
Eindelijk een stop op die cultuur van
"meer, meer en nog eens meer". Hoog
tijd voor een einde aan de graai- en
vreetcultuur waar we met ons allen
middenin zitten. Natuurlijk, het zijn
altijd dezelfde - en altijd de verkeerde
mensen die het slachtoffer zijn van een
economische crisis, maar het kan
belangrijk zijn om ook te kijken naar de
positieve effecten van economische
neergang.
De gemeente Den Bosch staat voor de grootste bezuiniging die ooit heeft
plaatsgevonden. Voor 2004 wordt er een tekort van bijna 7 miljoen euro verwacht.
De stadsbestuurders zijn bezig een forse lijst samen te stellen met
Oorlog
en vrede
Het door de VS met geweld
omverwerpen van het huidige regime in
Irak heeft vergaande gevolgen. Het zorgt
voor een toenemende destabilisering van
de wereld, waarvan nu onduidelijk is
waar deze uiteindelijk toe zal leiden. Op
korte termijn is in ieder geval duidelijk
dat er veel negatieve gevolgen zijn, met
name voor burgers en milieu. De oorlog
is ook een uiting van een proces dat al
enige jaren geleden is ingezet en nog
lang niet op zijn eind is. Een beweging
die zich keert tegen deze oorlog zal dan
ook vooral over het moment van de
oorlog heen moeten kijken.
door Ed Hollants
De oorlog tegen het bewind in Irak staat niet op zichzelf, maar kun je zien als
een gebeurtenis die deel uitmaakt van een periode die niet veel goeds voorspelt.
Het maakt het project duidelijk van rechts republikeins Amerika om
desnoods via gewapende interventies een onafhankelijke economische en
militaire grootmacht te bestendigen die de gehele wereld overheerst en wil
blijven beheersen. Het resulteert in een verstoring in de bestaande verhoudingen.
Maar er zijn ook andere zaken die beginnen op te spelen met verstrekkende
gevolgen: de wereldwijd stagnerende economie, de Palestijnse
opstand, de dreiging van terrorisme en de legitimiteits crisis van internationale
instanties als IMF, Wereldbank, en nu ook de VN. Het ziet er naar uit dat
we een in nieuw hoofdstuk van de wereldgeschiedenis zijn beland. Een tijd
die zich vooral kenmerkt door polarisatie, ongegeneerde machtspolitiek,
gewapende conflicten, een falende internationale gemeenschap, toenemend
fundamentalisme, maar ook toenemend verzet van uit lokale gemeenschappen
overal in de wereld tegen deze negatieve ontwikkelingen.
Voor mijzelf was niet 11 september maar het uitbreken van de tweede
Intifadah in de Bezette Palestijnse Gebieden een gebeurtenis die me deed
beseffen dat we een nieuw tijdperk ingingen. De onvoorwaardelijke steun
aan Israël door de VS en in iets mindere mate door Europa, zorgt voor
steeds meer ongeloof en verzet tegen de politiek die door de VS en Europa
daarop allerlei potentiële bezuinigingsoperaties. Meer dan 2,5 miljoen euro
moet worden bezuinigd middels efficiency-maatregelen binnen de eigen
organisatie. Kun je nagaan wat voor vet daar nog zit. Wel erg cynisch natuurlijk
om hier nu pas mee te komen: er is de afgelopen paar jaar tientallen miljoenen
euro's gestopt in een nieuw stadskantoor en stadhuis. Vele skeptici
hebben hier al jaren voor gewaarschuwd.
Het college laat de uiteindelijke snoeiplannen uitvoeren door de gemeenteraad.
Dat past mooi in het zogenoemde nieuwe "duale stelsel". In september
aanstaande zijn hierover raadsvergaderingen gepland, de stadsbestuurders
leggen - slim als ze zijn - slechts mogelijke bezuinigingen voor, de gemeenteraad
heeft de taak om pijnlijke keuzes te maken. Het ziet er uiteraard zeer
slecht uit voor kunst en cultuur in deze stad. Je ziet deze trend ook landelijk.
Waar bezuinigd moet worden vallen veelal daar de hardste klappen. En
uiteraard gaan de gemeentelijke belastingen omhoog teneinde de tekorten te
dekken. Maar ook de Bossche bevolking zal mede-verantwoordelijk worden
gemaakt. Middels enquêtes en bijeenkomsten zullen de snoeiplannen aan
de burgers worden voorgelegd en daar zal de raad dan uiteindelijk definitieve
keuzes uit maken. Het worden weer spannende maanden deze zomer.
Diverse organisaties zullen het slachtoffer worden van keiharde bezuinigingsoperaties.
Om enigszins de schade te beperken zijn al deze organisaties
verplicht zich aan de Bossche burgers en politici - eventueel hernieuwd -
te presenteren, anders zijn ze de klos. De grootste bekken hebben dan dus
de meeste kans wat euro's over te houden. Nu al zijn een aantal snoeiplan -
nen zichtbaar: sluiting zwembad Kwekkelstijn in Rosmalen. Intrekken subsidie
vaarroute Floating Time op de Binnendieze. Geen toeristisch bezoekerscentrum.
Afschaffi ng kwijtschelding hondenbelasting. Geen complete herinrichting
van de Bossche Markt en directe omgeving. Geen subsidie meer aan
't Koningstheater. Veel geld wordt er weggehaald bij Welzijnsproject Divers.
Er worden geen gemeentelijke advertenties meer in de Bossche Omroep
gezet en de subsidie aan de lokale zender Boschtion gaat fors omlaag. Ook
stopzetting van een aantal programma's in het Theater aan de Parade (het
voormalige Casino) lijkt voor de hand te liggen.
Waar volgens de Bossche stadsbestuurders niet aan getornd mag worden
zijn grote projecten zoals de parkeergarage aan het Vonk- en Vlamterrein,
wordt gevoerd en die gebaseerd zou zijn op democratie en mensenrechten.
Het Israëlisch Palestijnse conflict is exemplarisch voor de koloniale en impe -
rialistische houding tegenover de onderdrukte 'mindere'. Op kleine schaal en
daardoor grijpbaar maakt het honderden jaren van bestaande tegenstellingen
duidelijk. Niet voor niets wordt het door de bevolkingen in Arabische landen
maar ook in vele andere landen, voornamelijk voormalige koloniën,
gezien als het symbool van onderdrukking. Het oplossen van dit conflict op
een voor de Palestijnen bevredigende manier is dan ook veel belangrijker
voor de wereldvrede en het tegengaan van polarisatie dan het omverwerpen
van het regime van Saddam Hoessein. Het gebrek aan perspectief heeft er
aan Palestijnse zijde voor gezorgd dat er een toenemende bereidheid is tot
zelfmoordaanslagen. Aan Israëlische zijde wordt geen middel geschuwd om
het verzet te breken en een zo groot mogelijk deel van de Bezette Gebieden
definitief in te lijven en te zuiveren van Palestijnen. Iedereen is het er eigenlijk
wel over eens dat zonder druk van buiten op Israël het confl ict alleen
maar erger wordt. Maar die druk komt er niet. Gevolg is een jarenlange zich
voortslepende bloedige strijd zonder perspectief op een oplossing en die
dagelijks vooral de hypocrisie van de VS aantoont.
einde der ideologieën?
De laatste jaren hebben zich tal van zaken voorgedaan die de zekerheid en
het vertrouwen in de wijze waarop de wereld is en wordt vormgegeven, op
de proef hebben gesteld. De afwijzing door de VS van de Kyoto-protocollen,
de sabotage door de VS van het Internationaal Gerechtshof, 11 september
en haar nasleep, het boekhoudschandaal bij Enron en dichter bij huis de
Gekke Koeien ziekte BSE, vuurwerkramp in Enschede, Mond- en Klauw
Zeer, de Betuwelijn, de vogelpest, de bouwfraude, enzovoorts. Dit alles is
een ongekende opeenstapeling van gebeurtenissen in korte tijd die enkele
zaken aan het licht brengen. De gebeurtenissen tonen het einde aan van het
tijdperk dat heeft geleid tot het 'einde van de ideologieën', zoals jubelend nog
pas enkele jaren geleden werd vastgesteld. De overwinning van het kapitalisme
en de vrije markt die daarmee het gelijk aan hun kant dachten te hebben
wordt nu in brede kringen ter discussie gesteld. Het kan vreemd verkeren.
Tot voor kort was het bijna onmogelijk om radicale kritiek op het neoliberalisme
en de vrije markt te uiten. Je plaatste jezelf daarmee buiten elke discussie.
Nu wordt er alom gesproken van een te ver doorschoten kapitalisme.
Een ander duidelijk waarneembaar gegeven is het toenemen van onzekerheid
en een onveiligheidsgevoel. Het leven van de in de Westerse wereld in
vrede consumerende burger is wreed verstoord geraakt. Als laatste wil ik
hier nog noemen de afkeer van het bestaande politieke bedrijf met name
waar dit bestuurders betreft. Dit werd voor het eerst in Nederland massaal
duidelijk met de opkomst van het fenomeen rond Pim Fortuyn en nu met het
verzet tegen de oorlog in Irak. Grote aantallen burgers hebben weinig ver-
de Randweg door de Gement, nieuwbouw van Museum voor Hedendaagse
Kunst (Kruithuis) en de nieuwbouwprojecten De Groote Wielen nabij
Rosmalen. Maar ook op de Muzerije en op "het aspect Veiligheid in buurten"
mag niet bezuinigd worden. Wel gaan de 'wijkcontactpersonen' er hoogstwaarschijnlijk
aan en wordt de speciale 'Jeroen Bosch internetsite' opgeheven
(scheelt 60.000 euro!).
Heel fijn zoals de stadsregenten de bezuinigingsoperaties op het bordje van
de Bossche burgers en gemeenteraadsleden leggen. Zo lopen zij geen vieze
vingers op bijvoorbeeld om de voetbalclub FC DenBosch te beschouwen als
een doodordinaire ondernemening en (dus) de gemeentesubsidie schrappen.
En je hoort nu natuurlijk niemand meer over de vele tientallen miljoenen
gemeenschapsgeld die gestopt zijn in de "nieuwe vloerbedekking" van de
stad, al dat megalomane natuursteen.
Dat deze gemeentelijke snoei- en sloopplannen grote gevolgen zullen hebben
voor de zwakste economische schouders in deze stad ligt voor de hand.
Maar er is ook veel landelijk onheil te verwachten. Vooral de uitgelekte plannen
van CDA en PvdA om de huren structureel te verhogen met vijf procent
per jaar over een minimum periode van vijf jaar zal grote gevolgen hebben
voor zeer vele economisch zwakkeren. Indien dit doorgaat zullen de woonlasten
wederom explosief stijgen. Nu definitief duidelijk is geworden dat de
koopwoning-prijzen aan het dalen zijn en dus de druk op de huurmarkt zal
toenemen (er komen nogal wat mensen op straat te staan die niet - meer -
aan hun hypotheeklasten-verplichtingen kunnen voldoen) zal de druk op
betaalbare huisvesting enorm toenemen. We hebben er in het Kleintje al
heel vaak op gewezen: de dramatische gevolgen zullen snel zichtbaar worden
van de mega-blunders van de afgelopen jaren om woningbouwcorporaties
vanuit de overheid te verplichten relatief betaalbare huurwoningen te
verkopen en/of te slopen. Het is voor de hand liggend dat de stijgende huurlasten
zullen samengaan met een drastische verhoging van allerlei plaatselijke
belastingen zoals OZB, gemeenteheffingen als rioolbelasting en zuiveringskosten.
Kortom: de woonlasten zullen de komende jaren fors omhooggaan,
organiseer je buurtcomité maar vast om de strijd met de corporaties
aan te gaan!
trouwen meer in de besluitvorming en motivatie daartoe, die politici en ambtenaren
bezigen. In plaats van de apathie die kenmerkend was in de jaren
negentig is er nu sprake van politisering van burgers en toenemend verzet.
Ondanks de massamedia en de propaganda die via deze media gevoerd
wordt, blijkt een overgroot deel van de wereld en dit keer inclusief Westerse
landen, gekant tegen de oorlog. Het heeft er zelfs voor gezorgd dat er in de
media weer sprake is van enig debat. In vele landen wordt de politiek van de
VS zelf als minstens zo gevaarlijk gezien als het bewind van Saddam
Hoessein.
gevolgen van de oorlog
Eén van de belangrijkste gevolgen van de oorlog wat betreft het gebied waar
deze zich afspeelt, het Midden Oosten, is dat er op de bestaande machtsverhoudingen
ingebroken wordt. Dit zou positief kunnen zijn als het vanuit
bevolkingen zelf kwam die streven naar meer democratie, maar dat is niet
het geval. Wat vooral te vrezen valt is dat door het wegvallen van Saddam
Hoessein verschillende krachten loskomen om hun voordeel te slaan. Turkije
probeert Noord Irak (deels) in te lijven of in ieder geval haar invloed te vergroten,
terwijl Iran dit ook probeert. Nu al zijn er berichten over de aanwezigheid
van Iraanse speciale eenheden in Noord Irak. Een conflict tussen deze
twee is niet uitgesloten. De Koerden zullen voor de zoveelste keer verraden
en opgeofferd worden. In Zuid Irak zal Iran ook proberen haar invloed te vergroten,
terwijl juist de VS dit land zien als deel van de as van het kwaad en
als eventueel volgend doelwit. Israël wil al lange tijd defi nitief afrekenen met
de Palestijnen, hetgeen weer enorme gevolgen heeft voor de rest van de
Arabische wereld, zeker als blijkt dat de VS in grote lijnen Israël blijven steunen.
De VS hebben, als ze eenmaal de oliestroom uit Irak onder controle
hebben, hun afhankelijkheid van Saoedi-Arabië verminderd, waardoor de
druk vanuit de VS op dat land groter gaat worden. Tenslotte kwamen de
meest daders van de aanslag op 11092001 uit dat land en stroomt er nog
steeds veel geld van daar naar fundamentalistische groeperingen. De
beheersing van de olie wat ook één van de redenen was voor de omverwer -
ping van het Taliban-bewind in Afghanistan heeft ook met een andere reden
te maken. China is een van de weinige landen die een grote economische
groei doormaakt. Economen voorspellen al dat deze eeuw de eeuw van
China gaat worden zoals de twintigste eeuw de eeuw van Amerika was.
China zal ook steeds afhankelijker worden van olie. De controle over de olie
is dus voor Amerika een manier om ook enige controle over China te krijgen.
Door de oorlog tegen Irak en de gevolgen ervan zal het verzet tegen
Amerika alleen maar toenemen. Met name in de Arabische landen maar ook
Aziatische landen waar verzet moeilijk openlijk te plegen is, doordat het
vervolg op pagina 2

kleintje MUURKRANT/ 18 april 2003, pag 2
➔➔➔➔ Bosch'
demonstratie
verslagje Op het
Kerkpleintje in Den Bosch ver-
zamelden zich op woensdag
26 maart jongstleden onge-
veer vierhonderd mensen.
Klokslag zeven uur 's avonds
riep Arno Schotmans van de
SP de aanwezigen op tot een
demonstratieve tocht. "Bush
en Blair zijn hun heilloze oor-
log gestart. De oorlog die niet
steunt op een besluit van de
Verenigde Naties. De oorlog
die een meerderheid van de
bevolking in de oorlogvoeren-
de democratische landen niet
wil. De oorlog die te vermijden
was. De oorlog die onnodige
slachtoffers zal eisen. De oor-
log die niet de oplossing
brengt voor het terrorisme. De
oorlog die moet stoppen. In 's-
Hertogenbosch zijn veel men-
sen die zeker weten dat de
oorlog niet in hun naam wordt
gevoerd. Het Platform Den
Bosch tegen oorlog roept op
tot demonstratie."
Onder de demonstranten
opvallend veel jongeren.
Daarnaast waren duidelijk her-
kenbaar groepen allochtonen -
met name de jongeren waren
luidruchtig aanwezig, mensen
uit de oude actiebeweging en
gelukkig veel anderen die ik
niet meteen kon thuisbrengen.
In een (te) hoog tempo werd
de route Sint Jan -
Hinthamerpromenade - Markt
- Hoge Steenweg - Visstraat -
Stationsweg - Tunnel (voor
velen het akoestische hoogte-
punt) - Onderwijsboulevard
afgelegd. De tocht verliep vre-
dig met af en toe roepen van
leuzen met name tegen Bush
en de amerikanen, voor een
deel in het arabisch. Vooral
veel eigengemaakte spandoe-
ken. Op het vierkante plein
vooraan op de onderwijsbou-
levard werd met 400 theelicht-
jes een vierkant voor vrede
gemarkeerd. Daarna werd
enkele minuten stilte gehou-
den voor de slachtoffers van
de huidige oorlog en bezin-
ning. Het lege vierkant werd
even ingenomen door jonge-
ren met twee vlaggen waaron-
der een Palestijnse. Daarna
werd door Peter van
Doremalen van GroenLinks
heel kort gesproken over de
verwarring waarin veel men-
sen zijn. Maar dat de aanwezi-
gen duidelijk hadden gemaakt
dat het hen aanging wat er in
de wereld gebeurt. Tenslotte
nodigde hij uit tot napraten in
de Boulevard, waar enkele
tientallen mensen op ingin-
gen, en bedankte hij de aan-
wezigen. Enkele uren later
was het grote brandende vier-
kant nog steeds een stille ont-
roerende getuige van de
geslaagde demonstratie,
waarover we de volgende dag
helaas niets teruglazen in het
Brabants Dagblad. Vandaar dit
verslag. (Peter van Doremalen
- GroenLinks)
Voor meer informatie kun je
kijken op internetpagina
www.denboschtegenoorlog.tk
➔➔➔➔
Kanonnevlees?
Ongeveer 15.000 Latijns
Amerikanen vechten in Irak
voor Staatsburgerschap. In
plaats van 3 tot 5 jaar te moe-
ten wachten, kunnen ze vanaf
de eerste dag van indiensttre-
ding het staatsburgerschap
aanvragen. Gelezen in Spits,
maar helaas op internet nog
niets van gevonden. Om extra
militair personeel te ronselen
➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔
vervolg van voorpagina: Oorlog en vrede
vooral gaat om (door het Westen gesteunde) dictaturen, zoekt dit verzet een
uitweg. Uitlaatklep hiervoor wordt meer en meer de fundamentalistische
Islam die als enige kracht zowel ideologisch als militair zich daadwerkelijk te
weer stelt. Pakistan krijgt hier bijvoorbeeld mee te maken. Het verzet zal
steeds bloediger de kop in worden gedrukt door de bestaande machthebbers,
of door een nieuwe dictator, gesteund door de VS die tot elke prijs de
oliepijpleiding door Pakistan willen veiligstellen. Ongetwijfeld zal elk land,
zoals Iran en Noord Korea, dat te vrezen heeft van de confrontatie die Bush
en zijn rechtse regering willen, zich in snel tempo bewapenen met nucleaire
raketten omdat dit waarschijnlijk één van de weinige middelen is om Bush
een pas op de plaats te laten maken. Met andere woorden: de huidige poli -
tiek van de VS werkt juist de productie van massa-vernietigingswapens in de
hand. De oorlog kan ook wel eens het begin van het einde zijn van Amerika
als supermacht. Deze macht is sinds de Tweede Wereld Oorlog alleen maar
toegenomen en is nu op haar hoogtepunt beland. Een supermacht kan
alleen dan aan de macht blijven als deze rekening houdt met andere landen
en buiten de economische en militaire overheersing ook een moreel gelijk
weet uit te dragen. Dit is nu net wat er niet gebeurt. De VS weet in de oorlog
tegen Irak niet te verkopen waarom deze oorlog op dit moment nodig is. Het
grotere verhaal dat dit het begin zou zijn van een democratisering van het
Midden Oosten is volstrekt ongeloofwaardig. Juist meer democratie zou
betekenen meer anti-amerikaanse politiek en ook meer druk op Israël. Nu
blijft het vooral beperkt door grote woorden van dictators en elites die in
wezen innige banden hebben met de VS. In plaats van overleg rond de
kwestie Irak is gekozen voor confrontatie, ook naar de andere leden van de
Veiligheidsraad. De economische en militaire middelen worden op een botte,
niets verhullende wijze ingezet om de zin door te drijven. De redenatie is:
"we hebben de wereld niet nodig, we kunnen het allemaal zelf wel". Dit zal
zeker gevolgen hebben. De stemming zal in veel landen anti-Amerikaans
worden, ook in landen die altijd als 'vriend' van de VS te boek stonden. Het
kan het begin zijn van het verval van de VS als supermacht.
Maar ook hier in Nederland zullen de gevolgen groot zijn. Er is een verdere
verwijdering zichtbaar tussen met name Nederlanders van Arabische
afkomst en autochtonen. De wijze waarop vooral steeds uitsluitend op het
gevaar van de Islam wordt gewezen, het nog steeds niet volledig op gelijke
voet accepteren van migranten en de eenzijdige blik op het Israëlisch
Palestijnse confl ict zorgen hiervoor. Dit zal alleen maar toenemen. De kloof
dreigt groter te worden en van samenleven is nauwelijks sprake. Autochtone
Nederlanders integreren niet in een multiculturele samenleving.
toenemend fundamentalisme
Veel migrantenjongeren bevinden zich in een ideologisch vacuüm en een
identiteitscrisis. Ze voelen zich aan de ene kant westers en Nederlander,
maar niet geaccepteerd en anderzijds Marokkaan, Turk, Islamiet. Het is
geen wonder dat ze vatbaar zijn voor bewegingen zoals Islamitische bewegingen
die dit vacuüm opvullen. Bewegingen die zich ook verzetten tegen
de verfoeilijke en verderfelijk westerse consumptiewereld en een vorm van
eigen waarde geven. Vanuit links is er geen wervend verhaal dat migrantenjongeren
kan binden, er zijn ook nauwelijks of slechts broze contacten over
en weer. De Palestijnse strijd is voor veel migranten(jongeren) een strijd
waarmee zij zich identifi ceren, als strijd van het goede tegen kwade krachten.
Het gevolg is wel dat jongeren vatbaarder worden voor fundamentalistische
stromingen. Dit geldt ook in andere Europese landen en zorgt zo voor
een voedingsbodem voor terreur groepen. Het lijkt me ook niet de vraag of
er een aanslag komt in Europa, maar wannéér. Nadat dit gebeurt valt te vrezen
dat de overheid overgaat tot nog sterkere repressiemaatregelen tegen
migranten en vluchtelingen. Op zich zijn er signalen dat Islamitisch fundamentalisme
afneemt mede doordat de wereld kleiner is geworden en overal
mensen zich 'bevrijden' van knellende banden. Maar als er geen progressieve
krachten zijn die aansluiten op onvrede die er is zullen mensen zich toch
wenden tot fundamentalistische Islamitisch perspectief. Wat Islamitische
krachten vòòr hebben is dat er financiële stromen zijn om hen te ondersteunen
en om sociale verbanden via voorzieningen op te bouwen. Vooral oliestaten
in het Midden Oosten spelen daar een rol in. Het is trouwens niet
alleen de fundamentalistische Islam die op onvrede inspeelt; ook fundamentalistische
christelijke en joodse groepen evenals nationalistische groepen
doen dat en zij zijn ook niet vies van aanslagen op burgers. Als we niet uitkij -
ken ontstaan er meer en meer confrontaties uit fundamentalistische geloofsovertuigingen.
Het lijkt er op alsof hier bijna bewust op aangestuurd wordt
niet alleen door de fundamentalistische Islam in de persoon van Bin Laden,
maar ook door de regering Bush. De een roept ter ondersteuning van zijn
daden 'Alah is groot' de andere 'God bless america'.
vrije markt product
Het model van de parlementaire democratie verliest aan geloofwaardigheid,
evenals internationale instituties zoals de VN. In bijna alle Europese landen
is een grote meerderheid van bevolkingen tegen een oorlog tegen Irak. Toch
zijn er landen als Spanje en Italië waar geen enkel draagvlak voor een oor -
log is maar waarvan de regering zich voor oorlog uitspreekt. Steeds meer
mensen worden zich bewust van de verstrengeling van de politiek, de bedrijven
en de media en beginnen zich te roeren. De VN zijn zo langzamerhand
een aanfluiting en lijken meer op een markt met loven en bieden of maffi astructuur
met afpersing. De VS verdedigen haar koehandel zelfs door erop
te wijzen dat dit nu gangbare diplomatie is die eigen is aan een vrije wereld.
Na de materiële rijkdommen en collectieve voorzieningen lijkt nu ook de politiek
te moeten voldoen aan de vrije markt. Als je macht en geld hebt koop je
stemmen ter ondersteuning van je zienswijze. Hiermee heeft democratie al
haar waarde verloren. Het gaat niet meer om meningen, debat, of elkaar
overtuigen. Elk perspectief, dat met redelijkheid en het vinden van een compromis
confl icten op te lossen zijn, is weg. Geen Palestijn die er meer in
gelooft, maar ook talloze anderen niet. De enige uitweg die door velen nog
gezien wordt is de gewapende strijd in de vorm van terreur, de enige vorm
van gewapend verzet die kans van slagen heeft.
Vanuit de algehele malaise wat betreft geloofwaardigheid van instituties als
de staat, het IMF, de VN, Wereldbank, etcetera, zijn er twee belangrijke ten -
densen te zien. Aan de ene kant die van nationalisme en fundamentalisme
en aan de andere kant de bewegingen voor directe democratie, onder andere
te zien in de globaliseringsbeweging van onderop. De staat en haar
bureaucratie voelen dat de stabiliteit kan worden aangetast en dat haar controle
over wat er gebeurt afneemt. Het gevolg is een grijpen naar de bekende
wapens: toenemende repressie en controles.
wat moeten wij er nu mee
Een gewapend conflict op zich hoeft nog niet altijd negat ie f of onwensel ij k te
zijn. Als je ni et princi pi eel paci fist bent, val t er soms wat te zeggen voor
gew apend i ngrijpen. Dictators zijn vaak alleen met militaire m iddel en te verdrijven
ofwel van bui tenaf ofwel intern door gewapende strijd. Bekend voorbeeld
is Vietnam dat Cambodj a binnentrok en een eind maakte aan het
schri kbewi nd van Pol Pot. In het geval van Irak is de terechte vraag of er op
dit moment ook niet zonder gewapend ingrij pen kans i s op verandering. Het
is vaak een netelige kwestie. Een ni et makkel ij k te beantwoorden vraag is
bij voorbeeld of Afghanen beter af zi jn op dit moment dan onder een
Talibanbewind en of het Talibanbewind op andere wijze w as te st oppen
geweest. Of dat Kosovaren nu beter af zijn dan dat ze nog j aren onder
Servi sche onderdrukking hadden m oeten l even. Maar een oorlog heeft niet
a l een gevolgen voor de direct betrokken en is niet te beoordelen als
momentopnam e. Met andere woorden: de oorl og is een uitkom st van een
proces en heeft l ange t ermi jn gevolgen die meegewogen moeten worden in
de krit iek. Sterker, te veel fixeren op de oorlog zelf heeft als nadeel dat veel
bel angrij ke zaken niet op de voorgrond treden en dat de fundament el e kritiek
op de oorlog ontkracht wordt, i ndi en de oorlog kort zou duren en straks
bijvoorbeeld duizenden Irakezen juichend op de straat staan. Het is precies
w at voorstanders van een oorlog vaak doen: het moment op zich l osmaken
van wat ervoor en daarna gebeurt en het versi mpelen tot het feit dat militair
ingrij pen toch goed is op dat moment. H et is toch prim a dat de Irakezen verlost
worden van Saddam Hoessein. Er zi jn ook veel Irakezen die zo redeneren,
w at van hen ui t gezien wel t e begrij pen is. Ze hopen op een oorlog om
Saddam kwijt te raken terwi jl ze t egelijkerti jd geen enkel vertrouwen hebben
in motieven van de VS. Een strijd tegen de oorl og zal vooral ingepast moeten
worden in een beweging die streeft naar veel verdere hervormingen dan
het st oppen van een oorlog op zich.
Verzet tegen oorlog bet ekent dus je niet op de oorl og zelf blindstaren maar
vooral ook op de peri ode daarna zowel al s ervoor. N iet al leen op Irak maar
vooral ook op de effecten op de wereld en ook op Nederl and. Jui st de oorlog
tegen Irak heeft ver strekkende gevolgen. Er i s een toenam e aan verwijderi
ng en spanning tussen met name Nederl anders van M arokkaanse
afkom st en witte N ederlanders, wel ke laatste overal de bel angrij ke positi es
innemen in de maatschappi j. Ook de meest e acti egroepen en vredesbewegingen
zij n w it, er is weinig direct contact en sam enw erking met bi jvoorbeeld
de tweede en derde generatie migrantenjongeren. Jui st di e j ongeren zouden
ook perspectief m oeten krij gen om een progressieve kri tiek te ont wikkelen
in plaats van af t e glijden naar fundamentali st ische groeperingen of
nati onali sme. Het conflict Israël-Palestina raakt hen veel directer dan dat het
de meeste witte Nederlanders raakt. Bi j hen is een totaal onbegrip over de
houding van ook Nederl and richting di t confli ct. Al helemaal in vergelijking
met de houding van onder andere de Nederlandse regering ri chting Irak.
De vredesbeweging m oet zich veel m eer inbedden in een bredere maatschappijvi
sie met diepgang. Aan de ene kant heb je de logica van geo-poli -
tieke en strategische overwegingen die vooral via de m edia als onontkoom -
baar overkomen. Het is goed om di e te analyseren maar tegenover di t
realis me moeten we ook eigen l ogi ca vormgeven di e geheel niet gebaseerd
is op de macht spol iti ek van staten en multi nationals en ook realisme uit straalt
. De bovenstaande 'w ij ' waar in het kopje sprake van is en waartoe ik
mi jzel f toe vindt behoren zijn de meer buiten parlementaire act ivisti sche
mensen. Deze hebben tot nu toe in verband m et de oorlog w einig van zich
laten horen. Een probleem is dat i n Nederl and het al ti jd al ont broken heeft
aan langere termij n strategi e, discussi e en een (w ervende) vi sie. Act ies krijgen
hi erdoor al gauw een vluchtig karakter. Veelal i s bui tenparl em ent air
links te veel opgesl oten i n een zichzelf bedruipende subcult uur. Net als i n
de globaliseringbeweging van onderop moet getracht worden een praktijk te
ontw ikkelen die perspect ief biedt in opbouw van lokale net werken die (radi -
caal) verzet kunnen plegen. Wat inhoudt, dat er al ternatieve structuren en
soci al e verbanden nodig zijn die mensen kunnen opvangen en al ternati even
ontw ikkelen. M et nam e m oeten we ons daarmee veel meer richten op
allochtonen. Het tegengaan van fundamentali sm e van welke aard dan ook
en nationalisme, verdient priori tei t. Een les van de afgelopen jaren is w el dat
mensen niet meer één i deologie of één weg zi en naar veranderingen en dat
is maar goed ook. V anuit lokale sociale verbanden kan op eigen w ij ze vorm
gegeven w orden aan kriti ek. D e thema's 'uitholling van de democrat ie' en
'macht van de multi nat ional s' zi jn bel angrij ke thema's van de global iseri ngsbew
egi ng van onderop en hebben ook a l es met de oorlog te maken. H et i s
tij d om een kw alitatieve stap vooruit te zetten, w at betekent niet sl echt s een
volgende landelijke demonst ratie. De fout in 1981 en 1982 toen het lukt e
honderddui zenden mensen op straat te kri jgen zonder dat er een act ieperspectief
was ont wikkeld moet niet herhaal d worden. Voorbeel den van directe
actie zijn hard nodig. Acti es, die voor veel mensen inspirat ievol zijn en
navol gbaar. Het zij n vooral de olie en de wapenindustrie die belangen hebben
bi j een oorlog tegen Irak. Di t zijn ook juist de i ndustrieën w aar voor een
bel angrij k deel de Amerikaanse economie op draait. Maar ook de Franse
economie heeft een bel angrij ke wapen- en oli e-industri e die actief is in het
Mi dden Oosten, w at i ets verklaart over de tegenstellingen tussen de V S en
Frankrij k. Esso (Exxon/Mobil) is een goed bijvoorbeeld van een bedrijf w aar
actie tegen gevoerd kan worden. Het is de grootste mul tinat ional in de
werel d en ook de grootste oliemaatschappij . V olgens een recent rapport
van de Duitse Bank is die maatschappij het meest gebaat bi j een regimew isseli
ng in Irak. Esso (Exxon/ Mobil) is ook één van de groot ste donat eurs van
de presidentscampagne van Bush. D e multinational is ook fel tegen het
Kyoto-verdrag. H et i s een maatschappij die door consumenten-act ies onder
druk gezet kan worden. In meerdere landen zijn er al initi ati even voor acti es
wat st imulerend kan werken. Er kan een uitwisseli ng ont st aan tussen vredesbew
eging, de gl obali seringsbew egi ng van onderop en de milieubeweging
die al langer actie voert tegen Esso. Maar er kan ook naar andere
actiedoelen gezocht worden als m aar aan de voorwaarden voldaan wordt
dat ze navolgbaar zijn, binnen een breder verhaal passen, mensen radi cali -
seren en l okale verbanden verstevigen. Door het op l angere termi jn opbouw
en van netwerken van mensen die grip willen krijgen op hun leven en het
wereldgebeuren, die zelf democrati sche structuren opbouwen en handel end
willen optreden, ontstaat perspectief op verandering. Perspect ief op het
st oppen van de oorl ogen die nog dreigen t e kom en, ook i n het kl ei n bi nnen
de eigen sam enlevi ng.
Vragen
naar
In hun reactie in Kleintje
Muurkrant nummer 376 komen Jan
Willem Nienhuys en Cees Renckens
terug op de vraag naar bewijzen voor
de werkzaamheid van orthomoleculaire
middelen. Die vraag menen zij in hun
eerdere bijdrage in Kleintje 374 al te
hebben beantwoord: "Waar zijn de
bewijzen? Die zijn er niet. Daar is alles
mee gezegd." Hiermee gaven zij aan
dat verdere discussie eigenlijk geen zin
heeft en dat lezen we ook nu weer.
door Ton Geurtsen
Deels is dat gebaseerd op de suggestie dat ik (en ook Theo Jonkhart in
Kl ei ntje 375) " geen kennis van zaken hebben" - iets waarvan ik overigens zel f
wens te bepalen of dat zo is. Ook vinden ze "het last ig [mi j] serieus te nemen"
omdat i k in het voetspoor van de zogeheten "Aids-dissidenten" enkele kriti sche
opmerki ngen m aakte bij de H iv-Ai ds hypothese. B lijkbaar zij n zij er niet van op
de hoogte dat zi ch intussen een groot aantal vooraanst aande deskundigen uit
a le relevante takken van wetenschap als de virol ogie en de mol eculaire biol ogie
zi ch achter de kritiek hebben geschaard. Inhoudelijk zal ik er verder niet op
ingaan, omdat het ons teveel van het onderw erp zou doen afdwalen: het gaat
hier niet om "alternati eve genezers". Voorzover mi j bekend is alleen C ees
Renckens arts, maar dat is nog geen garantie dat men op de hoogte is van de
m ateri e. Artsen kri jgen noch in hun opleiding noch in hun bi jscholingen er iets
over te horen en zijn ook vri jwel ongeschoold i n de voedings leer. Juist dat
noopt tot enige bescheidenheid, want er zijn helaas nog teveel mensen die i ets
niet aannem en omdat het overtui gend i s, maar omdat het de gezagsstempel
van een medicus hee ft.
"badinerend"
Ik kan me iets voorste len bij de irritatie dat er van wordt uitgegaan dat all een
Renckens deze stukken schrijft (ik veronderstel overigens dat de stat istische
wetenswaardigheden misschien wel juist niet van hem zij n). Maar hoewel het
arti kelen van twee mensen zijn, passen ze geheel in de lijn van de slechte
staat van dienst die Cees R enckens de l aatste jaren heeft verworven door -
nota bene al s arts - alles dat niet regulier is bij voorbaat terzi jde te schuiven.
Men nem e daarvoor een ki jkj e op de website van de V ereniging tegen
Kwakzalveri j (ww w.antikwak.nl), waar hij de voorzi tter van is. Men vindt er histori
sche wetens waardigheden, citaten van geestverwanten en voorbeelden
van vermeende w anprakt ijken. Maar nergens l eest men wat de orthomolecul
aire leer inhoudt. Een fatsoenlijke website zou òfwel goede en neutrale informat
ie moeten verschaffen over deze leer, waarna de krit iek volgt òfwel want
oestanden aan de kaak moeten s te len op medisch gebied, uit w el ke richting
die ook afkomst ig zijn. Dat niet het geval i s, laat zien dat het hem vooral te
doen is om een ideologisch gevecht en dat bedreigt het gezondheidsbelang.
Dat laat ste is precies wat de aanl eiding was voor mij n eerste bijdrage.
De auteurs spreken over " een licht badinerende toon", maar dat getui gt van
weinig zelfkennis. Om me w eer tot Renckens te beperken: is het wantrouwen
naar hem vreemd als je w eet dat hij door de recht er is t eruggefloten vanwege
het ten onrechte gebruiken van de term kwakzalverij ten aanzi en van "alternat
ieve genezers" en i n zijn kritiek op het Helen Dowling Instituut (voor 'psychosoci
al e oncol ogie') m eent het woord 'kankerfascisme' t e moeten gebruiken? En
dat zijn vereniging op een congres een spreker van de Ameri kaanse zustervereni
ging (Dr. Baratz) ui tnodigt die kw akzalvers (naar ik aanneem dus ook de
richt ing di e ik verdedig) om schri jft als "mensen di e over het algemeen in het
reguliere vak niet goed functioneren en wi er ego doorgaans groter i s dan hun
IQ." Hij schijnt hen ook, onder bijval van de zaal, in verband te hebben
gebracht m et de medische experi menten i n de nazi-concent rati ekampen (1).
Dit l aatste ontleen ik aan de website www.kanker-actueel.nl waar men het discussieforum
kan raadplegen om te zien met wel ke methoden anti-kwakacti visten
tekeer gaan tegen kankerpati ënten die het wagen vertrouwen t e stel len in
andere behandelingsmethoden. De site is van Kees Braam , een via ni et-reguliere
methoden genezen kankerpatiënt die van één van Renckens' geestverw
ant en, de voormalig directeur van de Nederlandse Kankerbestrijding Piet
Borst, t e horen kreeg dat de diagnose fout moet zijn gew eest. En die voort s
vi ndt dat er "een barrière moet worden opgeworpen tegen dit soort lieden. Er
zi t veel tuig tussen."
H et is maar dat de lezers weten met wat voor bedenkelijke kringen ze van
doen hebben.
niet alléén onderzoek
D e beide auteurs bevestigen met hun artikelen dat de orthomoleculai re bijdrage
aan ziektebes tri jding hen niet wezenl ijk interesseert: het s taat al bij voorbaat
vast dat ze niet kan werken. Dat verkl aart ook waarom ze m ij om bewij zen vragen
i n plaats van ze zelf te bestuderen en tot een gefundeerd oordeel te
komen. Dat die bew ijzen er zi jn, is een onw eerlegbaar feit, maar ze zi jn om
een voor de hand liggende reden nog veel te beperkt: de farmaceutische
i ndustrie is de belangrijkste opdrachtgever en die is niet geïnteresseerd i n dure
onderzoeken naar m iddelen die niet patent eerbaar en dus veel minder winstgevend
zijn. Zij stuurt systemat isch het onderzoek in de haar wel geval lige richting
(2). Het i s dus een vicieuze cirkel: er is zogenaamd niets bew ezen en door
niet te willen financieren w ordt er voor gezorgd dat de bewijzen er ook onvoldoende
komen.
Er is niets samenzw eerderigs aan de vaststel ing dat het deze farmaceutische
bedrijven om een maximale afzetmarkt te doen is, ook al worden tegenst anders
van "alternatieve geneeswij zen" ni et moe dat te roepen. Zoal s de wapenindustri
e leeft van oorlog, zo leeft de farm aceut ische i ndustrie van zi ekten.
Die heeft dus geen belang bij genezing. Aan de artsen de taak om deze indus

de bekende weg
trie op afstand te houden en uitsluitend voor de patiënt t e kiezen. En dan is er
m aar één vraag die er w erkeli jk toe doet, namelijk: bij welke behandelingen van
zi ekte, ongeacht uit welke hoek ze komen, hebben mensen het meeste baat?
De cri teria daarvoor liggen èn in de logica èn in de subjectieve ervaringen èn in
het wetenschappelijk onderzoek.
De eerste twee punten (zie mij n uitl eg in Kleintj e Muurkrant 373 en 375) blijken
de schrijvers ni et bezig te houden. Duizenden jaren geneeskundige ervari ng met
lichaamseigen medi catie als meest logi sche behandeli ngsmethode kunnen dus
de prullenbak in en de m edische geschiedenis is gereduceerd tot de voorgeschiedeni
s van de huidige farmaceutische praktijk. Gedocument eerde verhal en
van zeer velen over hun succesvolle behandel ing l angs 'alternatieve' weg moeten
wi jken voor methodologische vast stellingen: u zegt baat te hebben bi j vitam inepi
l en, maar eerst moet de wetenschap uitwi jzen of u gelij k heeft. De schrijvers
ham eren dus op het laat ste criteri um , het onderzoek. Maar daarover straks
m e e r .
orthomoleculair onderricht
De auteurs menen mij ook "heel veel ui t te moeten leggen" . Zo komen ze met de
fantast ische onthu l ing dat hoge doses vi taminen en sporenelementen bij werkingen
hebben en dat de orthomolecul ai ren daar geen i nteresse voor hebben. Dat
ze er werkelij k zo weinig van w eten, verbaast mij zelfs. Iedereen di e een cursus
i n deze richting vol gt, wordt over deze m ogelijke overdoseri ng onderricht . Elk
potje pillen vermeldt de maximale dosis en geeft waar nodig een waarschuwing
af als het voor mensen m et een bepaalde kwaal risi co's heeft. Er is een groot
aantal therapeuten werkzaam en er zijn vele publi katies verschenen die gebruikers
er uitvoerig over voorl ichten. Zowel op de website van het Ort ho Instit uut
(ww w.orthoeurope.com) als van de St ichting Orthom oleculai re Educati e
(ww w.soe.nl) wordt er aandacht aan besteed. Op laatstgenoemde staat een hele
serie op onderzoek gebaseerde arti kelen, geschreven door John Marks, hoogleraar
medicijnen aan het Girton Coll ege, Cambri dge, over 'Vei ligheid van vitaminen'.
D e waarschuwingen voor overdosering komen niet uit boven een kleuterschool-logica.
Het is alsof je de aanbeveling t wee li ter water per dag te drinken
pareert met de opmerking: pas maar op, als je vijf liter acht er elkaar binnenkrijgt ,
loop je kans op een hartinfarct - wat nog waar is ook. Of je vermaant i emand die
een snufj e zout op het eten doet door te roepen: w eet je wel dat je na een kilo t e
hebben genomen, misschien sterft ? Trouwens, dit zogenaamde argument doorvoerend,
zouden onmiddelli jk vrij wel alle reguliere medi cijnen uit de handel moeten.
M en leze de bijsluiters en m en weet genoeg.
D an de volgende passage: "Geurtsen en Jonkhart halen al een het m eest spectaculaire
en t evens het meest ongeloofw aardige cijfer uit de hele discussi e aan.
Selectief citeren heet dat, een wijdverspreid fenomeen in alternatieve kringen en
kennel ijk ook bij orthomoleculaire pl eit bezorgers." H et gaat hi er om die 106.000
doden in de Vereni gde St aten. Het laat ste deel van hun woorden is een verdachtmaking
dat ik doelbewust cijfers i n mij n voordeel interpreteer. Ik heb eenvoudigweg
een van de meest gerespecteerde tijdschriften - J AMA - aangehaald
zonder de behoefte t e voelen het onderzoek over te doen. Trek er de hel ft of
zoiets van af: verandert dat iets aan de conclusies? En pakken ze weer de
rekenmachi ne als ik een Duitse schatti ng noem van de Arbeit sgemeinschaft für
Angew andte H umanpharmakol ogie uit 1999 van 25.000 doden per jaar en een
melding door de Duitse nationale artsenorganisati e, Ärztekammer, van 18 april
1998 van 8.000 doden? Het gaat er natuurlijk ni et om w at de j uist e getallen zijn,
maar dat het medi sch establishment verantwoordelijk i s voor de dood van zeer
velen. Elk jaar opnieuw st erven er mensen door de chemische vergi ftigingsm achine
die voor medisch behandel en doorgaat: het anti-depressi vum D utonin is
na 17 doden van de m arkt gehaald (3), Viagra - a leen al in Nederland 17 doden
per septem ber 2001 (4), de cholesterolverlager Lipobay zorgt voor mini maal 52
st erfgeval en per august us 2001 (5), het rookontwennings middel Zyban (januari
2002: 57 waarschijnli jk aan het m iddel gerelateerde doden; in totaal 6.975 meldingen
van bijwerkingen (6), het ant i-kankerm iddel A straZeneca (eind oktober
2002: 39 doden in Japan (7), de bijwerkingen van middelen tegen gewrichtsaandoeningen
(schatting 500 doden per jaar (8) en zo verder. Bedrijfsongevallen?
K lopt een cijfer niet? Er is zo weer een nieuwe lijst aan te m aken, want er is
gemiddeld wel eens i n de paar maanden een schandaal te melden. Ook verbazen
zij zich over de opmerking dat 98% van de geneesmiddelen geen aangetoonde
werkzaamheid heeft. Maar een grot e Duitse zi ektekostenverzekeraar, de
Allgemeine Ortskrankenkasse, schreef in 1998 (9): "V olgens gegevens van het
m inisterie van Gezondheid bevinden zi ch op de Dui tse geneesmiddelenmarkt
zo'n 24.000 medi camenten waarvan geen therapeutische werkzaamheid, dus
genezende w erki ng, is aangetoond. 24.000 medicamenten, dat is rui m 98% van
alle medici jnen die momenteel op de m arkt zij n." Het is opvallend hoezeer de
auteurs telkens een streep door de algem ene strekki ng van m ijn oorspronkelijke
verhaal trekken. Hun laatste bijdrage bestaat voor het groot ste deel uit een uitweiding
over verkoudheid, een vol gens hen verkeerde berekeni ngsmethode
voor dodencijfers en een lange uitweiding over pellagra waarvan mi j niet duidelijk
i s wat daarm ee gezegd wil zijn. H et kunnen in elk geval geen steekhoudende
argumenten tegen de orthomoleculaire l eer zelf worden genoemd. Misschien
komt dat wel door die 'kennis van zaken' waarop ze zi ch laten voorstaan en die
volgens hen bi j de tegenpartij ontbreekt.
bewijsvoering
M en kan op verschillende mani eren proberen iets te bewi jzen.
A ls eerst e kan men één (belangrijk) voorbeeld nemen en dat verder ui twerken.
Dat deed i k in mi jn eerste bijdrage met betrekking tot vi tami ne C en hart- en
vaatzi ekten. D aarmee w ordt een opinie al dan niet aannem eli jk gemaakt, maar
nog niet bewezen. Datzel fde geldt dus voor het verkoudhei dsvoorbeeld. Bi j elk
onderzoek m oet worden bedacht dat resultaten per definitie voorlopig zijn. Zo
kunnen de schrijvers een onderzoek naar verkoudheid uit 1991 aanvoeren om t e
concluderen dat ext ra vitamine C daar niet tegen helpt. Beter gezegd: het helpt
een heel klein beet je, dus echt een i lustrat ie van hun opvatti ng is het nu ook
weer niet. Maar een later onderzoek van Hemil ia uit Finland toont juist dat het
positieve effect er wel is (10) en i n een ander bl ad (11) van nog een jaar l ater valt
te l ezen dat in sterkere mate het geval is voor sporters. A ls voorbeel d van onjuiste
orthom ol eculaire beweringen zegt het dus niets. B ovendien gaat de w ereld
niet ten onder aan verkoudheid en zijn andere aandoeni ngen belangri jker om te
bezi en. Maar een uitweiding over verkoudheid m oet blij kbaar suggereren dat er
algemene anti-ortho conclusies uit te trekken zijn. De tweede bew ijsm ethode is
te streven naar het 'ult iem e bewi js' door een samenhangend en representatief
verhaal te schrij ven aan de hand van al het beschi kbare medisch onderzoek uit
de betreffende richting. Dat is echter voor ni emand mogel ijk.
Bl ijft over te verwijzen naar de bronnen w aarin te vinden is wat anderen hebben
onderzocht over een aantal van de belangrijkste ziekten en beschikbare behandeli
ngsmethoden. Daartoe noemde ik de 10.000 onderzoeken en ook - maar dat
vermelden de auteurs niet - het Ortho Jaarboek. Vel e jaargangen achtereen
staan er onderzoeken i n verm eld waarvan ze eens kennis zouden kunnen
nemen. Een selectie van belangrijke onderzoeken kri jgt men uit orthomolecul ai re
publikaties, maar ook in reguliere tijdschriften is veel t e vinden. In bi jgaand overzicht
(zie kader) worden een aantal van deze tijdschriften genoem d. Het maken
van zo'n overzicht is me eigenl ijk te veel moeite omdat de schri jvers zelf hun
huiswerk zouden moeten doen. Het gevaar is echter dat ook de lezers van dit
blad gaan denken dat ik een fantast ben - net zoals al die mensen di e succesvol
niet -regulier behandeld zijn, maar dat natuurl ijk alleen maar gedroomd hebben.
Al s de auteurs oordelen zonder te weten, dan zijn hun di scussiebijdragen een
slag i n de l ucht. Mocht ik me i n dit laatste vergissen en zi jn zij wel op de hoogte,
dan l iegen ze de lezers voor. Want vragen naar de bewij zen is ofw el erkennen
dat m en nooit de literatuur bestudeerd heeft ofwel dat m en ze wel kent, maar
doet of ze er niet zij n.
de ommekeer
H et is mijn stellige overtuiging dat de medische wereld, voorzover die krampacht
ig vast houdt aan de vaak zo gevaarlijke behandelmethoden, bi nnen een x aant
al jaren ineen zal storten. A l e tekenen wijzen erop dat w e temidden van een
grot e revolutie beland zijn, die nog slechts mondj esm aat tot de m edia doordringt.
Er is een m assale toeloop naar natuurgetrouwe behandelingsm ethoden die het
genezen van een groot deel van onze 'volksziekten' mogelijk zu len maken. H et
gaat daarbij , zoals i k uit eigen ervaring weet, bepaald niet om misl eide sukkels,
maar om mensen di e zich goed i nform eren en bewuste keuzes maken.
Paral lel hieraan rukken, heel langzaam, natuurgeneeskundige i nzicht en op i n de
reguliere medische wereld. Ik noemde al de Amerikaanse cardiologen en de
Am erican M edical Associati on (nr. 373). Maar op al le fronten is een verschui ving
gaande. Een voorbeeld is de stof coënzym Q10, die i n ort homolecul aire publikaties
wordt aanbevolen en waarvan sommige huis-aan-huis-bladen via interviews
met gebruikers melden hoeveel baat zij er bij hebben. Het gem iddelde maatschappi
jkritische wezen zal er mi sschien de schouders over ophalen, maar de
verhalen zijn tegen de schijn in ui tstekend gedocumenteerd. De meeste medici
zu len er niet eens kennis van nemen, maar misschien wel als ze het volgende
w e t e n .
Prof. dr. Svend A age Mortensen, als cardiol oog werkzaam i n het hartcent rum
van het Rikshospit alet in Kopenhagen en geprom oveerd op een onderzoek naar
deze stof, behandel t er pat iënten met chronisch hartfalen. Q10 gebruikt hij als
aanvullende therapie naast de gangbare medicijnen. H oewel hij voorzichtig wi l
zi jn met al te snelle conclusies, vat het Reformatorisch D agblad (12) zi jn behandelresultaten
als volgt samen: "Pat iënten voelen zich m inder m oe als zij coënzym
Q10 sli kken. M aar er is meer. Uit een studie waarbij de resultaten van veertien
onderzoeken met Q10 werden gecombineerd, een zogeheten meta-analyse,
blijkt dat bijvoorbeeld ook de hartactie verbetert. Zo leidde coënzym Q10 bij
patiënt en met hartfalen tot een betere pompfunctie en een groter zogeheten
slagvolume (de hoeveelheid bloed die per hartslag het hart verlaat).
Opzienbarend i s de gang van zaken rond enkele patiënt en die de afgelopen
jaren in het Rikshospitalet ontkwamen aan een hart transpl antati e vanwege zeer
ernstig hart fal en. Zij kregen naast de gebruikelijke medicijnen coënzym Q10 als
hartversterker t erwijl ze op de wacht lijst stonden voor transpl antatie. Vervolgens
knapten ze zo op, dat ze van de wachtlijst konden worden afgevoerd. Een zeer
ongebruikeli jke gang van zaken." En over voedingssuppletie in het algemeen:
"Mortensen meldt een toenemende belangstelli ng onder cardiologen voor de rol
van voedingssupplem enten, tevens antioxidanten, zoals coënzym Q10, selenium
en vitami nen (onder andere A, C, E en bètacaroteen) waarvan in diverse studies
is aangetoond dat ze een gunstige i nvloed hebben op (het voorkomen van)
hart- en vaatziekten. 'Je merkt dat op congressen' [zegt Mort ensen] (...). Er wordt
veel over dit soort stoffen gesproken." En dan beklaagt de cardioloog zi ch er
over dat de ont wikkel ingen zo langzaam gaan doordat hij er niet in slaagt uit gebreidere
onderzoeken gefinanci erd te krijgen: "Ongelukkigerw ijze is coënzym
Q10 (...) een lichaamseigen s tof waarvan de grondst ofen voorkom en in tal van
voedingsmiddel en. Farm aceut ische bedrijven kunnen Q10 dus niet patenteren
en in de periode dat het patent l oopt het onderzoeksgeld terugverdienen en
winst maken." Zi e hier de onverenigbaarheid van gezondheidsbelangen en farmaceutische
belangen i n een not edop.
Toen ik mij aanmel dde bij het consulentennetw erk van onze " paranoï de pseudowetenschapper"
Matthias Rath, vertel de een medeconsulent mij een soortgelijke
ervari ng van zi jn vrouw: angina pectoris die na het gebruik van supplementen
niet meer behandeld hoefde te worden. Wat heeft het m ij gespeten dat ik voor
dezelfde kwaal van mijn moeder niet op tijd geï nform eerd was. Een bypass-operati
e was dus niet te voorkomen, maar op zi jn minst kon zij door tijdens de
wachtlijstperiode alsnog te sli kken het hi erboven genoemde voordeel binnenhalen:
minder moe plus een opva lend snel herstel. Patiënten als deze zijn kwetsbaar.
Ik hoop dat er onder hen toch voldoende zijn di e hun vuist ballen tegen
onwetendheid en betw eterigheid. Het kan levens redden.
N o t e n
1 . Het kan g e en kw aa d o ok in de eig e n a ch te r tu in t e kijken . Een d e rg e lijke
b es ch u ld ig in g is in elk g e val een b ewe zen fe it ten aan zien v an d e f ascist
ische ma ssam o o rd e n aa rs va n IG Far b en , waa rv an d e me d icin ale
ze ge n in g en n a d e h o loc au st een nieu we afzetm arkt w isten te v in den .
Ho e in n ig d e ban d e n zijn tu ss en d e Ame rikaan s e fa rma ceu tisch e bedrijf -
st ak e n de ma ssamo o r d en a ars v an n u d ie in het Pe n ta g on ze te le n - in
het b ijzo n d e r sin d s d e aa n slag e n va n 11 se pt ember - kan men le zen in
h e t ar tike l va n Ren é Zwaap in d e Gro e n e Amste rd a mmer van 1- 12 -2 00 1,
"Slik! De wu rg gree p va n de farma ce u tische in d u st rie ".
2 . Men zie b ijvo o r b eeld het rap p o rt van de So cia listisc he Par tij,
"On ge mak ke lijke min n aars . Me d isch -w ete n schap p elijk o n d erzo ek e n de
fa rma ceu tisch e ind u s trie" ( De n Ha ag , 2 00 1) . Of lees gewo o n d e k ran t.
3 . Nie u wsbrief MBOG (Ma at sch a p pij te r B ev orderin g v an de
Orth o mole cu la ir e Ge n ee sk un de), jrg . 6 , nr. 1, m aar t 20 0 3.
4 . W ee kb er ich t Hu isarts Van d a ag , 7- 9- 20 01 .
5 . w ww.apo t h ee k-h a sselt.n l
6 . w ww.anan o va.co m
7 . w ww.a po t h eekm anagem en t.n l
8 . Dr og ist en We ekb lad , 11 -1 -2 00 2.
9 . AOK-Magazin april 19 98 .
1 0. Jou r n al o f th e Ame r ic an Co lle ge o f Nu tritio n - 19 95 ;14 (2 ):11 6 -12 3 .
1 1. In t J S p or ts Me d - 19 9 6;1 7:3 79 -3 83 .
1 2. W. van Hen g e l, "Co ë nzy m Q10 h elp t h e t har t. De e n se c ard io lo o g
b e tre u rt beperkt he id o n d erzoe k", in R ef or mat o risc h Da gb la d 24 -6 -19 9 8.
Enkele onderzoeksresultaten
Het nu volgende overzicht maakt geenszins aanspraak op ook maar enige representati
viteit. Bovendien worden een aantal toepassingen achterwege gelaten:
- de absolut e tekorten aan micronut riënten, zoals die met nam e i n Derde
Wereldlanden bestaan. Kinderen kunnen er bi j miljoenen het leven worden gered
door hen de stoffen toe t e dienen waaraan zi j een levensbedreigend tekort hebben
(in het bijzonder vitamine A, i jzer en zink) (1);
- de tekorten die ontstaan door een overmatig beroep te doen op de l ichaamskrachten
zoals dat het geval is bij intensi eve sportbeoefening. De w ebsi te van
Am erican Sports/Vitamins Direct (www.vit amins.nl) levert een lange lijst van
wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat sporters die niet aan suppletie
doen een chronisch tekort ontwikkelen respectievelij k hun prestat ies niet of in
mindere mate kunnen realiseren;
- de tekorten die mensen kunnen ervaren zonder dat ze ziek zijn. In het kader
van deze di scussie gaat het hier om een luxeverschijnsel , maar het moet toch
m aar even genoemd worden. Te denken valt aan libidoverhogende middelen (2)
of het gebruik van afslankmiddel en zonder medische noodzaak, bijvoorbeeld in
de vorm van chroom -suppl eti e (3).
Waar het hi er wel om gaat, zij n de relatieve tekorten: de betrefende stof ontbreekt
niet , maar men heeft er te weinig van zodat op den duur zi ektes ontstaan.
Zoals i k al in een eerdere bijdrage mel dde, geldt dat i n feit e voor iedereen.
Tal loze voedingsstoffen kunnen ter prevent ie en behandeling van aandoeningen
worden ingezet, deels via het norm ale voedsel, m aar voor een groot deel alleen
door ext ra m icronutriënten bovenóp de voeding. Omdat bijvoorbeeld kool een
hoge concentratie bevat van het mineraal magnesium, beschermt het tegen
hoge bloeddruk. Maar omdat er te veel van gegeten zou moeten worden en er
ook andere sto fen zijn met een positieve i nvloed op de bloeddruk, kan men
magnesium en de andere noodzakel ijke sto fen in poeder- of pi lvorm gebruiken.
De onderzoeksverwijzingen hebben betrekking op de positieve invloed van
lichaamseigen sto fen op hart- en vaatziekten. Het gaat daarbij nadrukkelijk om
voorbeelden, die gemakkelijk met vele kunnen worden uitgebreid (H et Ortho
Jaarboek m eldt a leen al over 2002 zo'n 40 vergelijkbare onderzoekingen). Ook
zou een dergeli jke lijst kunnen worden opgesteld voor de invloed op andere ziekt
e n .
D e gekozen aandoening betekent een aanzienlijke, maar wel noodzakelijke en
verantwoorde beperking. Het is i mmers verreweg de belangri jkste volkszi ekte.
D aarbij laat i k ook nog eens de zéér belangrijke en al eerder behandelde vitamine
C buit en beschouwing.
Voor onderzoek naar de bijdrage die lichaam seigen stoffen leveren aan de
bestrijding van kanker, de tweede doodsoorzaak, kan men onder meer terecht in
het zojuist verschenen boek van Engelbert Valstar, Voedingsint erventi e bij kanker
(Strengholt, Naarden 2002). Het logenstraft alle onzin omtrent afwezigheid
van bew ijs.
Vaak is het lagere sterft ecijfer aan hart- en vaat ziekten onder bijvoorbeeld
Japanners verklaard door de hoge consumpt ie van (vette) vis. In de Journal of
the American Medical Association (JAMA) bijvoorbeeld werd verslag gedaan van
een onderzoek onder 85.000 vrouwen die gedurende zestien j aar werden
gevolgd. D egenen onder hen die mini maal vijf maal per week vi s aten, bleken
33% minder kans te hebben op afwij kingen aan de kransslagaderen in het hart.
D e kans op een fatale hartaanval werd er door gehalveerd. (JAMA 2002;
2 8 7 ( 1 4 ) : 1 8 1 5 - 1 8 2 1 )
Hetzelfde tijdschrift meldde een onderzoek onder 43.000 mannen tussen 40 en
75 jaar. Mede afhankelijk van de hoeveelheid bleek de kans op een beroerte
onder het viset ende deel van de onderzoeksgroep met 43-46% af te nemen.
(JAMA 2002; 288(24):3130-3136)
Als een van de risicofactoren voor hart- en vaat ziekten wordt beschouwd het
niveau aan homocysteïne, een stof die schadelij k is voor de bloedvatwanden.
Een meta-analyse (British Medical Journal 2002; 325:1202-1206) uit Groot-
Britt annië naar het verband tussen de concentrati e homocysteïne enerzijds en
het vóórkomen van bloedvat vernauwing/verstoppi ng, trombose en beroerten
anderzijds liet zien dat bij een verlaging van de homocysteïne-concentratie de
kans op deze aandoeningen met tussen de 16 en 24% afnam. Die verlaging correspondeerde
met de dagelijkse inname van 0,8 mg foliumzuur (vitamine B11).
Deze vitamine is nameli jk, samen met vitamine B6 en B12, vaak de oorzaak van
een te hoog homocysteï negehalte. Een ander onderzoek onder 80.000
Am erikaanse vrouwen (JAMA 1998; 279:359-364) liet zien dat vi tam ine B6 preventief
werkt bij hart- en vaat ziekten. Een zelfde verband voor alle drie de
genoemde B-vitamines wordt gemeld door het Nederlandse tijdschrift
Suppl ement (nr. 17, september 2002) dat zich baseert op een onderzoek in
JAM A van augustus 2002.
In 1993 publiceerde The New England Journal of Medicine de resultaten van
onderzoek onder 87.000 Amerikaanse verpleegkundigen tussen 34 en 59 jaar.
De kans op een hartinfarct bleek m et 34% af te nemen door inname van minimaal
200 eenheden vitamine E. (The New England Journal of Medicine 328:
1 4 4 4 - 1 4 5 6 ) .
Dan zijn er publicaties van onder anderen Langsjoen en Folkers (Kort:
Proceedings of t he National Academy of Sciences; Kl inische Wochenschrift;
International Journal of Tissue R eactions, 1985 en 1990) naar hartzwakte, een
levensbedreigende aandoeni ng. Van degenen van de onderzochte patiënt en die
naast de gew one medicijnen ook co-enzym Q10 innamen, was na drie jaar nog
75% in leven; van degenen die dat niet deden nog maar 25%.
In een Italiaans onderzoek onder ruim 11.000 mensen werd gekeken in hoeverre
omega 3-vetzuren (te vinden in een visoliesupplement) beschermend waren
voor het hart. Na afloop van de onderzoeksperiode van 3,5 jaar was de kans op
overlijden aan een hartaandoening - vooral een plotselinge dood - 45% minder bij
degenen die visolie namen in vergelij ki ng met de controlegroep. (Circulation -
Am erican H eart Association, 2002;105:1897-1903)
D e kans op diabetes, een andere risicofactor voor hart- en vaataandoeningen,
kan door dagelijkse inname van een voedi ngssupplement met bijna een kwart
verminderd worden. D at lieten gegevens van 10.000 Amerikanen zien, di e werden
geanalyseerd door het N ati onal C ent er for Health Statistics. Het werd gepubliceerd
i n American Journal of Epidemiology 2001; 153:892-897.
Noten
1. 'A million children saved through vitamin A supplementation'; Internetpersbericht
Unicef 12-2-2001.
2. Terzijde zij opgemerkt dat wie beweert (onder wie ook de schrijvers)
dat homeopathische middelen niet werken - ik heb daar zelf overigens
geen defi nitief oordeel over -, daar bij gebruik van het homeopathische
kruidenextract libido-forte (www.libidopil.nl) snel van terug zullen komen.
Ik merk dat op vanwege de wereldwijde gekte rond viagra dat uit de reguliere
medische hoek komt, maar bepaald niet zonder risico's is.
3. Ook hier is nogal wat rotzooi op de markt, maar het gebruik van
chroom is zonder risico en effectief. Het wordt ook ingezet waar wel een
medische noodzaak is, namelijk in geval van structureel overgewicht.
kleintje MUURKRANT/ 18 april 2003, pag 3
heeft Bush dus een speciaal
decreet uitgebracht.
"Toevallig" waren de eerste
doden van de oorlog mariniers
uit Guatamala en Mexico. Niet
genoeg getraind?
Kanonnevlees?
Weet iemand of je inderdaad
illegalen een oorlog in mag
sturen en is er meer over
gepubliceerd? (berichtje op
www.indymedia.nl)
➔➔➔➔ Actie
Etherflits Paniek onder
Nederlandse radiopiraten en
makers van "Vrije
Radio". Het Agentschap
Telecom haalt sinds half maart
bijna dagelijks illegale zenders
uit de lucht. Volgens de radio-
makers wordt met "Actie
Etherflits" de ether opge-
schoond voor de commerciële
radiostations die proberen een
frequentie te bemachtigen.
Tot nu toe zijn volgens het
agentschap tien stations uit de
lucht gehaald. Marthijn de
Rooy van de door radiopiraten
opgerichte actiegroep
"Tegenflits" spreekt van
"enige tientallen". Op de sites
van de radiopiraten volgen de
berichten over uit de lucht
gehaalde zenders elkaar snel
op.
De piraten en radiomakers van
"Vrije radiostations", zoals
Tonka in DenHaag en
Radio100 in Amsterdam, zijn
eensgezind in hun verklaring
voor de plotselinge activiteit
van het agentschap: het komt
door de nieuwe verdeling van
de radiofrequenties, die per 1
juni ingaat. Met de frequentie-
verdeling wordt de ether effi-
ciënter ingedeeld, om plaats te
maken voor nieuwe commer-
ciële zenders. "Partijen die
voor hun frequentie betalen
willen hem schoon opgeleverd
krijgen," zegt een programma-
maker van Radio100. "Voor de
nieuwe verdeling ingaat wordt
iedereen eruit geknikkerd."
Volgens een woordvoerster
van het agentschap hebben de
frequentieverdeling en Actie
Etherflits niets met elkaar te
maken. "We hebben gewoon
geconstateerd dat de aanpak
die we hadden niet voldoende
was en besloten een jaar lang
actief het illegaal gebruik van
de FM-ruimte tegen te gaan.
We creëren zo een beter kli-
maat voor de betalende partij-
en." Martin Banga, directeur
van Sky Radio en voorzitter
van de Vereniging
Commerciële Radio, vermoedt
dat de relatie tussen Actie
Etherflits en de frequentiever-
deling wèl bestaat. "De fre -
quenties worden straks duur
betaald. Het zou een beetje
zuur zijn als die worden
gestoord door piraten."
➔➔➔➔ De
OctopUS de brochure
"De OctopUS: de buitenland -
politiek van de VS voor en na
11 september 2001" gaat uit-
gebreid in op de achtergron -
den van de buitenlandpolitiek
van de VS sinds de Tweede
Wereldoorlog tot heden, de
gebeurtenissen rond 11 sep-
tember en de invallen in
Afghanistan en Irak. De achter-
gronden en voorbeelden ont-
maskeren de valse voorwend -
selen die de VS aanwenden
voor de oorlogen in
Afghanistan en Irak. Het is dan
ook niet alleen een analyse
van de buitenlandpolitiek
maar tegelijkertijd een kritisch
pamflet. De uitgave van 64
pagina's is te bestellen door
➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔

kleintje MUURKRANT/ 18 april 2003, pag 4
overmaking van 6,50 euro
(inclusief portokosten) op giro
7741718 tnv Stichting NIPAM
te Utrecht ovv "OctopUS" en
uw adres.
➔➔➔➔ Fringe
Sinds enige tijd bestaan er
twee emailbladen volledig
gericht op nieuwssignalering,
onderzoeksjournalistiek, poli-
tiek en intelligence.
Aankomend, ongeslepen en
ruw nieuws onder de pet.
"Fringe Intelligence" richt zich
op inhoud; "Fringe Spitting"
op methode. Twee bladen
over transparantie; eentje
over de methoden om dat te
bereiken en eentje over het
toppunt van non-transparan-
tie: inlichtingen- en veilig-
heidsdiensten. Beide bladen
worden iedere maand gevuld
met vele tientallen, groten-
deels van internet geplukte,
artikelen. De meeste artikelen
eindigen in een url, of stapels
urls, zodat meteen online
doorgezocht kan worden. De
medewerkers van Fringe gra-
zen continue systematisch
enkele honderden sites af.
Kort samengevat: Fringe her-
publiceert in handzaam for-
maat wat versnipperd op
internet te vinden is, met als
doel ondersteuning van poli-
tieke research en onderzoeks-
journalistiek.
De formule achter de bladen is
"demasque de pouvoir" / "niet
of nog niet mainstream" /
"nieuwssignalering" (aange-
sneden onderwerpen worden
dus niet dekkend gecoverd) /
"aanzet voor brainstormen" /
"verbeteren informatiepositie"
/ "streven naar 25% Nederland
of Nederlands-gerelateerd.
Omdat nagenoeg alles dat in
Fringe verschijnt onder copy-
right en fair use bepalingen
valt zijn beide bladen gratis.
Een vrijwillige bijdrage van 24
euro per jaar wordt echter wel
op prijs gesteld (dit komt neer
op één euro per uitgave) Je
kunt contact met Fringe opne-
men door een email te sturen
naar roger.vleugels@planet.nl
➔➔➔➔Juanravonnis
uitgesteld
In het vorig Kleintje schreven
we een uitgebreide update
van het proces tegen Juanra
(zie het artikel "medeplichtig
aan onderdrukking"). Toen
leek het erop dat begin april
het vonnis met betrekking zijn
uitlevering aan Spanje zou
komen. Dit is echter opnieuw
uitgesteld. Voor de derde keer
stelde de Hoge Raad de
behandeling van zijn zaak uit,
dit maal tot 20 mei. Wat de
reden voor dit uitstel is valt
niet te achterhalen. Dit is een
zware slag voor Juanra.
Juanra zit sinds 26 oktober
2002 in de cel te wachten op
enige voortgang in zijn zaak.
Sinds 21 februari zit hij feite-
lijk in isolatie. Hoewel het offi-
cieel niet zo mag heten, de
directeur van de bajes in
Vught blijft beweren dat
"Juanra in een normaal HVB
regime zit", zit hij sinds zijn
overplaatsing naar een extra
zwaar beveiligde afdeling 23
uur per dag in een cel met een
melkglazen raam en een
kapotte stoel. Post wordt
tegengehouden, ook bijvoor-
beeld kranten waar hij offi-
cieel wel toestemming voor
heeft. Daarnaast worden er
veel willekeurige pesterijen
uitgevoerd. Veel mensen
drongen er bij de directeur
van de gevangenis in Vught
➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔
ENog steeds is de nasleep van de GBG2001-top niet voorbij.
In Zweden zitten tientallen mensen op dit moment hun belachelijk hoge straffen
uit, en voor de niet-Zweden zijn de processen pas net op gang gekomen.
Noren, Duitsers, Denen, Finnen en 1 Nederlander wachten op dit moment
hun proces af. Enkele weken geleden verscheen in Zweden het langverwachte
rapport van het politieoptreden, dat erkende dat de politie zwaar in
de fout zat, maar daar als enige consequentie een voorstel voor een maskeringsverbod
aan wil verbinden.
De Eurotop in Göteborg werd begonnen met de omsingeling van een door
de gemeente beschikbaar gestelde school door de politie. Nog voor de eerste
demonstratie begon werden meer dan 240 mensen preventief omsingeld
op hun slaapplek en aan het eind van de dag opgepakt. Na de nacht in
stadsbussen te hebben doorgebracht werden bijna alle arrestanten de volgende
ochtend vrijgelaten zonder aanklacht. Rondom de school vonden de
eerste confrontaties tussen politie en demonstranten plaats. Ook de dag
daarop kwam het tot confrontaties, onder meer nadat een streetrave die door
een groepje nazi's werd aangevallen uit elkaar werd geslagen door de politie.
Bij de gevechten die daarop volgden werd met scherp geschoten op de
demonstranten, drie mensen raakten gewond. De daarop volgende dag werd
opnieuw gekenmerkt door twee grote 'preventieve' arrestaties. De demonstratie
tegen politiegeweld werd op de verzamelplaats omsingeld, in de loop
van de avond werden de meeste arrestanten druppelsgewijs weer vrijgelaten
na registratie en fouillering. Een ander schoolgebouw dat door de gemeente
was aangewezen werd ingevallen door een speciale eenheid met automatische
wapens. Nadat de arrestanten een paar uur gedwongen languit op het
natte asfalt van het schoolplein hadden moeten liggen en alle spullen in het
gebouw overhoop waren gehaald verdween de speciale eenheid weer. De
Eurotop was ten einde.
Er kwam veel kritiek op de Zweedse politie, niet alleen omdat er ongeveer
500 mensen waren opgepakt en vastgehouden zonder aanklacht omdat ze
op het verkeerde moment op de verkeerde plaats aanwezig waren. Er waren
mensen tijdens hun arrestatie bedreigd en mishandeld, omstanders waren
geslagen, er was geschoten op een menigte. Ook journalisten, en de koks
van Rampenplan (op uitnodiging van de gemeente) waren in de scholen
aanwezig en kregen een dergelijke behandeling. Kortom, er was het een en
ander misgegaan. Op geen enkele van de ongeveer honderd klachten die
zijn ingediend is echter serieus ingegaan. Aan het rapport dat het politieoptreden
hekelt worden geen consequenties verbonden (behalve het invoeren
van een maskeringsverbod) en de rechtszaken die sommige arrestanten
achtervolgen zijn ronduit schandalig verlopen.
rechtszaken
In de rechtbank van Göteborg hebben inmiddels meer dan 50 mensen voor
moeten komen naar aanleiding van de gebeurtenissen tijdens de Eurotop.
Recht is er echter niet gesproken. De straffen zijn gemiddeld ongeveer 20
keer hoger dan in vergelijkbare gevallen vòòr juni 2001. Mensen die politiek
actief zijn krijgen relatief zwaardere straffen dan mensen die dat niet zijn; de
gemiddelde straf voor deelnemen aan een "gewelddadige rel" voor niet-politieke
mensen is 9 maanden. Voor mensen waarvan in de uitspraak wordt
vermeld dat ze politiek actief zijn is dat 21 maanden. In veel zaken is er geen
V Na vijftien jaar knokken heb ik
eindelijk alle bewijzen boven tafel
waaruit de conclusie moet worden
getrokken dat ons ministerie van VROM
aan het hoofd staat van een enorme
criminele organisatie. Hoe heeft het zo
ver kunnen komen? Het antwoord
daarop vindt u hieronder.
door Ad van Rooij
urotop Göteborg 2001
1. De minister van VROM heeft de Bestrijdingsmiddelenwet goedgekeurd die
geen rekening houdt met de afvalfase van het bestrijdingsmiddel.
2. De minister van VROM (J.G.M. Alders) heeft in mei 1992 voor zo'n 35
Nederlandse houtimpregneerbedrijven de "Circulaire betreffende werkprogramma
milieumaatregelen bij houtimpregneerbedrijven" vastgesteld.
Overeenkomstig deze circulaire is aan alle Nederlandse houtimpregneerbedrijven
milieuvergunning verleend. Deze circulaire houdt geen rekening met
de gebruiks- en afvalfase van het geïmpregneerde hout dat door de
Nederlandse houtimpregneerbedrijven op de markt wordt gebracht.
3. De door de Minister van VROM onder de punten 1 en 2 genoemde ingebouwde
tekortkomingen in wetgeving heeft tot gevolg gehad dat de metaalindustrie
en ertssmelterijen (Billiton/Shell) tot op de dag van vandaag hun
hoogproblematisch gevaarlijk afval met daarin zeer hoge concentraties arseen
en chroom VI hebben kunnen omzetten tot het product 'bestrijdingsmiddel'
om het vervolgens te verkopen aan de Nederlandse houtimpregneerbedrijven.
Deze houtimpregneerbedrijven hebben vervolgens al vele jaren lang
jaarlijks zo'n 900.000 kubieke meters schoon hout tot aan de kern toe vol
kunnen persen met arseen en chroom VI en in de huizen en tuinen van zo'n
16 miljoen Nederlanders kunnen dumpen. Dit ondanks het feit dat arseen en
chroom VI zwarte lijststoffen zijn en in het milieu brengen ervan, vanwege de
stoffeneigenschappen, zoals giftigheid - waaronder carcinogeniteit, mutage-
hard bewijs, en is de veroordeling alleen gebaseerd op getuigenissen van
elkaar tegensprekende en twijfelende politieagenten. Bovendien is in tenminste
één zaak bewezen dat politie en justitie bewijsmateriaal hebben gemanipuleerd.
In de zaak waarin een jongen is aangeklaagd die zwaargewond is
geraakt door schoten van de politie hebben ze stukken met politiegeweld
weggeknipt, rel-beelden van andere locaties (zelfs uit Duitsland) ingevoegd
en geluid van een woedende menigte ingevoegd op het moment dat hij werd
neergeschoten, terwijl hij toen helemaal alleen stond. Hij is niet vrijgesproken
aan de hand van deze ontdekking van de manipulatie van het bewijs. Er zijn
groepen mensen veroordeeld waarvan het volkomen onduidelijk is wie er
wat gedaan heeft. Eén groep van 8 jongeren is zelfs veroordeeld tot straffen
tussen 1 jaar en 4 maanden en 2 jaar en 4 maanden voor het sturen van
smsjes.
In hoger beroep worden de veroordelingen zelden gecorrigeerd omdat deze
plaatsvinden in dezelfde bevooroordeelde rechtbank. De vier zaken die tot
het hooggerechtshof zijn doorgedrongen zijn allemaal tot normale straffen
gereduceerd. De lagere rechtbank ziet hierin echter absoluut geen reden om
haar nieuwe veroordelingen ook terug te brengen tot normale proporties.
Ook het hooggerechtshof erkent dat er op dit moment mensen veel te hoge
straffen uitzitten, maar zij is niet in staat om hier iets aan te veranderen.
De meeste Zweedse zaken zijn inmiddels geweest, maar de zaken voor niet-
Zweden komen pas net op gang. Op dit moment wordt er nog naar een
onbekend aantal verdachten gezocht in Noorwegen, Denemarken, Finland,
Duitsland en één Nederlander. Goed nieuws (voor de meesten) is echter dat
deze zaken volgens de Zweedse openbare aanklager zullen worden overgedragen
aan rechtbanken in het land van herkomst van de verdachten. De
Duitse verdachten zullen hier echter weinig aan hebben, omdat de strafmaat
in Duitsland überhaupt waanzinnig hoog is. Ook de Nederlandse verdachte
loopt nog het gevaar om op niets tot een belachelijk hoge straf te worden
veroordeeld. Deze zaak is namelijk als enige niet overgedragen. Het is nog
onduidelijk waarom dat is.
Een jongen uit Amsterdam is aangeklaagd nadat hij een klacht had ingediend
tegen zijn arrestatie en de mishandeling die daar mee gepaard ging in
de eerste school die werd omsingeld. Voordat er nog iets gebeurd was dus.
Hij wordt op dit moment verdacht van deelname aan een "gewelddadige rel",
een vergelijkbaar misdrijf bestaat in Nederland niet. Het gaat er namelijk om
dat je op een bepaalde plek op een bepaald moment aanwezig bent (waar
die "rel" aan de gang is) en niet dat je daar ook werkelijk aan bijdraagt.
Bovendien wordt hij verdacht van geweld tegen een politieagent. Hoewel er
bewijs is dat hij daaraan onschuldig is betekent dat niet dat hij in de
Zweedse rechtbank zal worden vrijgesproken. Daarom is het van groot
belang de zaak naar Nederland te krijgen. Meer informatie over het hoe en
wat van deze campagne volgt binnenkort, dus blijf alert. Het zal inmiddels
duidelijk zijn dat de Eurotop in Göteborg 2001 voor veel mensen nog steeds
niet voorbij is. Het is belangrijk om onze solidariteit te betuigen aan alle
slachtoffers en actief aandacht te blijven vragen voor deze zaak. We zullen
binnenkort naar voren komen met meer informatie en concrete acties.
Op Indymedia is nog wat aanvullende informatie te vinden, en je kunt kijken
op www.steunmaarten.org, meer informatie via Buro Jansen & Janssen:
Postbus 10591, 1001 EN Amsterdam 020.6123202 info@burojansen.nl &
www.burojansen.nl
ROM criminele organisatie
niteit en teratogeniteit - afbreekbaarheid en (bio)accumulatie, die een ernstig
risico inhouden in internationaal verband via een maximale brongerichte
aanpak vermeden moet worden. Door deze door de minister van VROM
ingebouwde tekortkomingen in wetgeving hebben de metaalindustrie en ertssmelterijen
(Billiton/Shell) jarenlang hun hoogproblematisch gevaarlijk afval,
met daarin zeer hoge concentraties aan arseen en chroom VI, kunnen verkopen
in plaats van duur eeuwig op te laten opslaan, waartoe betreffende
bedrijven wettelijk verplicht waren.
4. Overeenkomstig de onder punt 3 beschreven wijze hebben de metaalindustrie
en ertssmelterijen tot op heden zo'n 13 miljoen kilogram arseen en
zo'n 30 miljoen kilogram chroom VI in het hout kunnen dumpen hetgeen
daarna als sloophout vrijkomt. De minister van VROM is politiek volledig verantwoordelijk
en aansprakelijk voor deze totale dumping van zo'n 43 miljoen
kilogram arseen en chroom VI (zwarte lijststoffen) tot op heden in sloophout.
De totale milieu- en gezondheidsschade als gevolg daarvan loopt in de hon -
derden miljarden euro's en kan door de Staat der Nederlanden nooit meer
worden opgebracht.
5. Om onder de punt 4 genoemde honderden miljardenschade uit te komen
heeft de veroorzakende minister van VROM het volgende bedacht: wij laten
dit geïmpregneerde sloophout, zijnde gevaarlijk afval, onder de dekmantel
van "biomassa" meeverbranden of meevergassen in de kolengestookte elektriciteitscentrales
voor de opwekking van groene stroom. Dit met de gedachte
om betreffende miljoenen kilogrammen arseen en chroom VI via de lucht
en via het vrijkomende vliegas in cement, beton, asfalt en stenen verder te
kunnen doordumpen. Zware metalen kunnen namelijk niet worden verbrand.
Als gevolg van hierboven beschreven verspreiding van tientallen miljoenen
kilogrammen goed in water oplosbaar arseen en chroom VI zullen op termijn
miljoenen mensen ziek worden tot dat de (kanker)dood erop volgt.
Wanneer worden de verantwoordelijke ministers van VROM hiervoor ter verantwoording
geroepen?
(Ad van Rooij is hogere veiligheidskundige en betrokken bij het Ecologisch
Kennis Centrum te Sint Oedenrode. Een overstelpende hoeveelheid informatie
over dit soort zaken kunt u vinden bij de stichting Sociale Databank
Nederland www.sdnl.nl/ekc.htm en in eerdere afleveringen van Kleintje
Muurkrant, zie archief op www.stelling.nl/kleintje)
Lebensraum
V ice-pres ident D ick Cheney speel t een niet te onderschatten rol in
de hui di ge werel dpol it iek. H oe bepalend hij is voor het Amerikaanse
ram-scenario in het Mi dden-Oosten en well icht i n de rest van de
wereld moge bli jken ui t een recent in de Brit se pers opgedoken
gehei me blauwdruk van septem ber 2000, nog voor pres ident Bush
" gekozen" was. Fake? Echt? Wie zal het zeggen, m aar gezien de
ontwi kkel i ngen van de laatste j aren zij n onze t w ij fel s mini em . Het
pl an kreeg de naam "R ebuil di ng America's Defences " en sti ppelt de
weg uit voor een Pax A meri cana op de hel e aardkloot. Zo voorzi et
het i n een permanente aanwezi gheid van een sterke Am eri kaanse
kri jgsm acht i n de Golf-regio. Het ten val brengen van Saddam
Hussei n en zijn massaverni eti gi ngsw apens (???) zou een m ooi
opstapje zi jn om dat doel te rechtvaardi gen. In wezen vorm t deze
eerste mi li taire i ngreep volgens het pl an de prel ude tot het stroom li jnen
van de wereld naar Ameri kaans i nzicht voor de komende
decennia. Oorlogen m et bij voorbeeld Syri ë, L ybië, Iran en Noord-
Korea zouden een belangri jke hoeksteen vormen in dat belei d en
elk geïndustriali seerd l and eraan herinneren wi e de baas i s en
t erugjagen op de poe f. De bui ten de VS gedetacheerde
A m erikaanse troepen worden de cavalerie aan de nieuw e
A meri kaanse grenzen genoemd. Dus wie weet krij gt de
A merikaanse vlag er een ster bi j al s Irak is veroverd. V erder staat in
het plan de aanbeveli ng voor:
- een sterkere aanwezi gheid van A m erikaanse en geal lieerde
(Tony's) troepen in Zui doost-A zië om zo China tot democrat isering
aan t e zetten (democracy at gunpoint);
- de Ameri kaanse overheers i ng van de rui m te (pi gs i n space);
- de Ameri kaanse control e over het internet (pi g brother);
- het gebruik van nieuwe electronische en bi ologi sche wapens (m et
als pikant erie de ont wikkeling van Mengele-microben die zich beperken
tot de verni eti ging van bepaalde gele, zwarte en brui ne pi gs).
Deze vi s i onaire waanzin zou ontw ikkel d zij n door de neo-conservati
eve denkt ank PNAC (Project for the New A merican Century) en
bestaan ui t de heren: Dick Cheney (de hui dige vi ce-president ),
Lewi s Libby (Cheney's sta fchef), D onald Rumsfel d (de huidi ge
mi nis t er van D efensie), Paul Wolf owitz (Rum sfel d's onderknuppel )
en Jeb B ush (gouverneur van Flori da en broer van de presi dent).
Al s je ni et beter wi st waan je je terug i n 1933. Incl usi ef onze polit ieke
steun. Want w iens brood m en eet, diens taal men spreekt .
Kunstoorlog
N a de val van Baghdad of hoe j e dat ook noemen m oet bl ij kt el ke
dag duidel ij ker dat de alternatieve pers van meet af aan gelij k heeft
gehad. Het Ameri kaans/ Brit se rol len der spierbal len had all een m aar
de bedoeli ng de oli ebelangen vei l ig te stellen. Zeker nadat Saddam
w at het betali ngsverkeer betre ft naar de euro was overgestapt. Stel
j e voor dat andere OPEC -l anden dat voorbeel d zouden vol gen? Om
de donder niet . Even di e dictatoriale boterletter de grond ins t ampen
om ook aan die andere M usl im st aten duideli j k t e maken wie op deze
aardkl oot de dienst uitmaakt. Zoals wi j i n deel één van deze serie al
dui delijk m aakten bestond i n de V ereni gde Staten voor de strafexpediti
e uit ook grote bel angstelli ng voor de Iraakse kunstschatten.
Naast de ol ie een l euk bij product of zo. En w at gebeurde er gi steren?
De musea werden leeggehaal d. D e beschuldigende vinger
w ees direct naar anonieme Iraakse plunderaars, m aar w ij hebben
onze gerechtigde twi jfels. Zo werd na de val van Kabul en omstreken
Afghanistan totaal ontdaan van zij n histori sche erfgoed, w aarbi j
volgens i nsiders zelfs U NESCO-vli egt ui gen werden ingezet om all e
kunst schatten met een beet je tem po het land uit te krij gen. L euke
cover t rouwens. M aar nog leuker is m isschien nog de m anier waarop
bi j tij d en wi jle Ital iaanse FIFA- en U EFA -offi cial s worden ingezet
om anti eke kunstvoorwerpen il legaal de grens over t e krij gen.
Tip voor de Nederl andse douane:
als Ajax binnenkort weer op een Italiaanse tegenst ander stui t, l et
dan vooral op de bagage van de voetbalbonzen. Want kunst l evert
een cavecracker geld op. Gestol en of niet. D e heren van de
Am eri can C ounci l for Cultural Poli cy w eten er all es van.
Bevrijd
H et w ordt t ij d dat de A meri kaanse ondernemi ng Dyncorp voor het
voetl icht wordt ges leurd. De club is gespeci al iseerd in het leveren
van techni sche, logi stieke en personel e hulp op het gebied van herstel
van de orde en veil ighei d. En dat in de breedste zin. Zo is deze
gezagsget rouwe club i n Colombia ingeschakel d bij de “War on
drugs”. Zi j zorgt daar bi jvoorbeeld met vliegtui gjes voor de versprei -
ding van chem isch/biol ogische shit over de cocavel djes van straatarme
boeren die zonder het telen van hun eeuwenoude product al
lang de heer M. Hein op bezoek hadden gehad. M ede dankzi j
D yncorp hebben zi j daar nu weer ui tzicht op. Al was het al leen m aar
vanwege de sam enstelling van het versprei de goedje dat door Bush
zeker al s massavernietigingswapen zou zij n aangem erkt al s het in
een schuurtj e van Saddam was gevonden. Verder haal de Dyncorp
heel wat CIA -kool tjes uit het vuur bij de Balkanoorl og. Zo w as het
bet rokken bi j de t raining en bewapeni ng van de A lbanese rebellen in
Kosovo di e sam en met een kl ein keurkorps van Osama bi n L aden
di e comm uni st ische massamoordenaars van M il osevi c all e hoeken
van de ri ng l i eten zien. En l ater Macedonië gezell ig op s t elt en zetten.
Daarnaast ass i steerden deze moraalri dders van Dyncorp
samen met lui tjes van de V N die anders toch maar ui t hun neus
zaten te bi kken bi j het opzet ten en uitbaten van prosti tuti enetwerken
i n de op de Serven veroverde gebi eden. D at l iep zakel i jk zo goed
dat ook m inderj arigen werden ingezet om aan de grote vraag te kunnen
voldoen. En juist deze hartverwarmende A m erikaanse firma
werft momenteel personeel voor een pol iti em acht die in Irak orde
m oet scheppen i n de heersende chaos. Kandidaten voor die te vette
kl us hoeven geen Arabi sch te spreken. H et m oet toch heerli jk zij n
om zo bevrijd te zij n. D am ascus, here we come.

O
Na de ineenstorting van de
Sovjet-Unie verdeelde een tiental clans
rond oligarchen in Rusland de erfenis
van talloze miljarden. Een klasse van
kleptocraten ontstond, maar voor het
grootste deel van de bevolking resteerde
ellende, armoede en ver val. Een
uitzichtloze situatie in een land waar
Vladimir Poetin regeert in een positie
tussen oligarchen en proletariërs.
door Bas van der Plas
KAPITALISME OP Z'N RUSSISCH (DEEL 2)
ntwikkeling van de kleptocratie
De Russische mafia werd een belangrijke factor in de zich richting kapitalisme
ontwikkelende economie. Veel bedrijven waren in handen van de georganiseerde
misdaad, andere bedrijven betaalden 'beschermgeld' aan de
mafia. Een groot aantal bedrijven was niet geregistreerd of trok zich niets
aan van wetgeving, zij betaalden geen belasting, waardoor de staat geen
inkomsten kreeg en bezuinigde op alle basisvoorzieningen zodat de verarmde
bevolking het nog slechter kreeg. Volgens de Staatsbelastingdienst van
de Russische Federatie betaalde ook maar slechts 16% van de wel geregistreerde
ondernemingen hun belastingen volledig en op tijd, 50% deed dat
onregelmatig en 34% negeerde alle belastingaanslagen. Vanuit bedrijven die
in handen waren van criminele groeperingen ging men zelfs zover ervoor te
zorgen dat belastingkantoren afbrandden, waarbij ook alle gegevens verloren
gingen, andere ondernemers zetten huurmoordenaars in om al te lastige
belastinginspecteurs een toontje lager te laten zingen.
daling levenspeil
Vroegere topfunctionarissen van de Communistische Partij van de Sovjet-
Unie, leden van de nomenklatura, zijn prominent aanwezig onder de nieuwe
bourgeoisie van Rusland. De Moskouse sociologe Olga Chrystanovskaya
komt na bestudering van dit fenomeen tot de conclusie dat tweederde van de
huidige Russische kapitalistische elite haar wortels heeft in de Sovjetnomenklatura.
"De rijkste en meest succesvolle onder hen werden van het
begin gedekt door staatsbelangen. De oprichters van de machtige commerciële
banken in de jaren 90 waren vertegenwoordigers van machtige krachten
binnen de staat. Zij waren de agenten van een nieuwe financieel-politie -
ke oligarchie, die staats- en privébelangen samenbond."
Met uitzondering van een aantal olie- en gasbaronnen kregen de meeste
oligarchen van het nieuwe Rusland hun positie evenwel niet door hun plaats
in de vroegere partijhiërarchie. In de Sovjettijd was bijvoorbeeld Vladimir
Goesinsky van de Most-groep theaterdirecteur, Boris Berezovsky, de in
Engeland verblijvende oligarch om wiens uitlevering Moskou heeft verzocht,
was wiskundige en Michail Friedman van de Alfa-groep was natuurkundige.
Goede connecties met de partijtop waren evenwel noodzakelijk.
De ontwikkeling van de kleptocratie in het Rusland van na 1991 zorgde voor
een rampzalige daling van het levenspeil van de bevolking. Het Human
Development Report van 1999 (zie ook deel 1 in Kleintje Muurkrant 377)
meldt hierover: "Voor de jaren 90 stonden de landen van Midden- en Oost-
Europa en van het GOS bekend om de hoge graad van basiszekerheid die
zij hun bevolkingen boden. Het recht op volwaardige, levenslange werkgelegenheid
was gegarandeerd. Hoewel de inkomens laag waren waren ze stabiel
en verzekerd. Veel elementaire consumptiegoederen en diensten waren
D Het Autonoom Centrum verafschuwt de beslissing militaire
vliegtuigen in te zetten om vluchtelingen en mensen zonder verblijfspapieren
uit Nederland te verwijderen. Op 26 februari 2003 ondertekenden de tekenden
de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) en Defensie/de Luchtmacht
een convenant, waarin is vastgelegd dat militaire vliegtuigen groepsuitzettingen
uitvoeren vanaf militaire vliegvelden en Schiphol. Dit is nu de westerse
beschaving: inzet van militair materieel om mensen die bijvoorbeeld oorlogsgeweld
ontvluchtten en dachten in Nederland een veilig heenkomen te vinden,
te deporteren. Westerse BESCHAMING, dit massaal militair deporteren.
Met dit convenant verhardt het vreemdelingenbeleid opnieuw. Nawijn
laat momenteel twee zogenoemde uitzetcentra -lees deportatiegevangenissen-,
bouwen bij Schiphol en Zestienhoven. In die uitzetcentra zullen 300
vluchtelingen en mensen zonder verblijfspapieren worden voorverzameld en
opgesloten voor deportatie. De draaideur van Nederland. Het Autonoom
Centrum protesteert al jaren tegen groepsuitzettingen. Groepen trekken bij
aankomst in herkomstlanden de negatieve aandacht van de autoriteiten, de
individuen uit de groep zijn gemarkeerd als landverlaters, dissidenten, destabiliserende
politieke factoren. IND-delegaties reizen steeds vaker vooruit om
voorbereidend werk te doen voor de groepsverwijdering. De verwijderden
worden bij aankomst geregistreerd, vaak vastgehouden en gevolgd in hun
doen en laten zoals Congolezen is overkomen. Of hun paspoorten worden
ingenomen zoals onlangs bij de Bulgaren die na razzia's werden gedeporteerd.
Er is bij (groeps)uitzettingen geen toezicht. Noch bij de voorafgaande
gesubsidieerd en met regelmaat verstrekt. Mensen hadden de garantie van
eten en waren voldoende gekleed en gehuisvest. Zij hadden gegarandeerde
gratis toegang tot onderwijs en gezondheidszorg. Zij kregen een inkomen
wanneer zij met pensioen gingen en profiteerden regelmatig van andere vor -
men van sociale bescherming."
Onder het kapitalisme is het leven een stuk grimmiger en ook korter geworden.
Tussen 1991 en 1995 daalde de gemiddelde levensverwachting van de
Russische man van 63 naar 58 jaar. Groeide de Russische bevolking in
1990 nog met 2,4%, in 1996 was er een daling van 5,4%! De nationale
gezondheidszorg stortte vrijwel volledig in en leidde tot een explosie van
tuberculose en andere overdraagbare aandoeningen die daarvoor nog onder
controle waren. "Veel van de ziekten die terugkeren zouden in bedwang
gehouden kunnen worden door standaard immuniteitsprogramma's.
Gevallen van polio, die zeldzaam zijn in het westen, beginnen terug te keren
in Rusland...", schrijft het Human Development Report. Tussen 1989 en nu is
Rusland in de ban gekomen van een ware AIDS-epidemie, terwijl het aantal
gevallen van syfilis verveertigvoudigden. "Veel van deze problemen zouden
kunnen worden opgelost, of tenminste in bedwang gehouden, door een goed
functionerend openbaar gezondheidssysteem. De ernst van de problemen
geeft echter aan dat de basisgezondheidszorg aanzienlijk is verzwakt...",
aldus het Human Development Report.
De verwoesting van de planeconomie ontnam aan miljoenen Russen de
mogelijkheid om zichzelf en hun gezinnen te voeden, te kleden en te huisvesten.
Dit leidde niet alleen tot een enorme groei van allerlei vormen van
sociaal wangedrag als drank- en drugsmisbruik en huishoudelijk geweld,
maar ook tot een enorme groei van de dakloosheid en het aantal zelfmoorden.
Het aantal gevallen van zelfdoding verdubbelde en ook het aantal moorden
nam dramatisch toe. Vooral invaliden, gepensioneerden, kinderen en
vrouwen werden het slachtoffer van het "nieuwe Rusland". Vrouwen kwamen
steeds verder buiten de arbeidsmarkt te staan en zij die er nog aantrekkelijk
uitzagen kregen een minimumloontje aangeboden, met de mededeling dat zij
de rest konden bijverdienen door de directeur, chef of andere hogergeplaatste
"in natura" van dienst te zijn. Ook geweld tegen vrouwen in het gezin nam
toe, zij werden vaker slachtoffer van geweld door partners. Veel vrouwen die
wanhopig op zoek waren naar een baan kwamen gedwongen in de prostitutie
terecht.
"democratische rechten"
In het westen werden de veranderingen in Rusland begroet als "een overwinning
van de democratie" en een "zege van de vrijemarkteconomie". De
"democratische rechten" die de Russen nu gekregen hebben betekenen weinig
meer dan dat tientallen miljoenen Russen vermalen worden door armoede,
dakloosheid, honger en ziekten. Daar tegenover staat een kleine groep
parvenu's, de nieuwe superrijken, die geen enkel belang heeft bij verdergaande
maatschappelijke veranderingen in de richting van democratie,
invoering van collectieve voorzieningen, innovatie of modernisering. Hun rijkdom
is gebaseerd op het plunderen van de lucratieve delen van de instortende
Sovjetstaat, de olie- en gasvoorraden, nikkel- en goudmijnen, televisiezenders
en exportvergunningen en de banktegoeden van de Staat. Het
Russische volk mort, maar behalve veel gemopper draagt men het lot alsof
het om een collectieve ereschuld gaat. En wat kan je ook protesteren als je
democratische rechten bestaan uit het hebben van twee of drie baantjes die
nog onvoldoende opleveren om van te leven, als de energieprijzen stijgen en
veel produkten in de winkels onbereikbaar worden? Als elke dag een doodvermoeiende
strijd voor overleven is? Er bestaat Verelendung in Rusland,
vooral in de provincie, in de kleine steden, op het platteland. De nieuwe rijken
reizen naar westerse winkelparadijzen, de overige burgers moeten
zonen en dochters afstaan voor een uitzichtloze oorlog in Tsjetsjenië, waar
eportatie vluchtelingen
oppakakties, detentie en transport, noch in het vliegtuig zelf, noch na aankomst
in herkomstlanden. Belangrijke bijkomstigheid is dat vele fouten worden
gemaakt bij groepsuitzetting, zoals het onthouden van rechtshulp en het
uitzetten van legaal verblijvenden, en vooraf het onrechtmatig binnenvallen
in panden.
Sinds begin 2002 zet Justitie per maand twee commerciële charters in om
groepsuitzettingen van uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen uit te voeren.
Samen met de uitzettingen per lijnvluchten (meest KLM) waren er in
2002 14.589 uitzettingen (waarvan 1500 per charter). In 2003 wil Justitie
18.000 mensen uitzetten en plant daartoe in ieder geval 36 charters. En militaire
charters behoren nu dus tot de mogelijkheden. De IND beargumenteert
haar voorkeur voor uitzetting per charters boven die per lijndiensten als
volgt: charters zijn goedkoper en landingsrechten makkelijker te verkrijgen;
op lijnvluchten zouden medepassagiers 'overlast' hebben van een uitzetting
en charters voorkomen mogelijke bemoeienis van medereizigers of crew of
mogelijke weigering van de piloten en luchtvaartmaatschappijen om aan uitzetting
mee te werken; charters vinden plaats met behulp van twee marechaussee-escorts
op een uitzetbare, dus de uitzetbaren kunnen onder
bedwang gehouden worden. Charters betreffen geen vrijwillige uitzetting dus
te vrezen valt dat nog meer dwangmiddelen en repressie worden toegepast
dan tot nu toe, zoals handboeien, klittenband, transportkoppel, tie-ribs en
hygiene-masker. Een integraalhelm is voorgesteld.
Opzienbarend is nog de denktrant van IND-directeur Schoof in de Volkskrant
"dwaze moeders" proberen hun kinderen van het slagveld terug te halen.
Boris Jeltsin, de leider van de Russische contrarevolutie in 1991, vroeg bij
zijn aftreden garanties voor politieke bescherming van zichzelf en zijn gezin
voordat hij de leiding overgaf aan Vladimir Poetin. Poetin, afkomstig uit de
KGB, werd in zijn triomftocht naar het presidentschap gesteund door directeuren
van ondernemingen, de "nationale bourgeoisie" en natuurlijk zijn
eigen KGB, als iemand die het opkomend Russisch kapitalisme kon "normaliseren"
en het land terug kon zetten op de kaart als belangrijke factor in de
internationale verhoudingen.
Poetin heeft de macht van het Kremlin over de regio's versterkt, gewerkt aan
verbetering van de belastinginning en geprobeerd de oligarchen te muilkorven.
Om buitenlandse investeerders aan te trekken heeft hij gezworen dat
schulden op tijd zullen worden terugbetaald. Om dit waar te maken heeft hij
in eigen land de subsidies op huisvesting, openbaar vervoer en andere
maatschappelijke voorzieningen afgebroken en een nieuwe arbeidswetgeving
ingevoerd die werknemers reduceert tot onmondige loonslaven.
Na een tiental jaren van scherpe daling steeg het Bruto Nationaal Produkt
van Rusland weer in 1999 en 2000. Dit had deels te maken met stijging van
de olieprijzen, maar vooral doordat na een financiële crisis in augustus 1998
de roebel met 75% devalueerde. Door de goedkope roebel werd de
Russische export aantrekkelijker. Maar nog steeds stijgen de prijzen voor
huisvesting, energie, transport, gezondheidszorg, onderwijs in een niet te
stuiten en niet bij te houden tempo voor het overgrote deel van de bevolking.
Het oude cliché van de rijker wordende rijken en de armer wordende armen
zou een toepasselijke spreuk zijn voor het Russische staatswapen.
sleutelrol
Poetin probeert Rusland internationaal weer op de kaart te zetten. Hij verruilde
zijn "goede vriend George W." voor steun aan de Frans-Duitse antioorlogscoalitie.
Maar het zal de Russische bevolking worst zijn (als ze tenminste
nog worst kunnen betalen). Het sociaal gewicht van de Russische uitgebuite
bevolking is oneindig groter dan het was in 1917, en de bittere ervaringen
met kapitalistische privatisering hebben alle illusies in de magie van de vrije
markteconomie de kop ingedrukt. Maar uit de rangen van Lenin en de bolsjewieken,
die in 1917 aan de weg stonden van aan antikapitalistische staatsgreep,
is nu de leiding van de KPRF, de Communistische Partij van de
Russische Federatie, voortgekomen. Zjoeganov en de zijnen is een antisemitische,
prokapitalistische kliek van chauvinisten die Poetin's afbraakpolitiek
steunt. In een verdere poging om een positie op de internationale markt te
krijgen zullen de frontale aanvallen op de Russische bevolking in de komen -
de jaren alleen maar heviger worden. De bevolking heeft de afgelopen tien
jaar al de harde klappen opgevangen van het kapitalistisch herstel, maar
blijft in aantal toch een potentiële machtige politieke factor.
Ondanks een immense rijkdom aan grondstoffen en een groot potentieel aan
hooggekwalificeerde arbeiders, technici en wetenschappers heeft de reïntegratie
van Rusland in de kapitalistische wereldmarkt gezorgd voor massale
armoede en de verwoesting van sociale infrastructuren. De enige oplossing
ligt in de algehele onteigening van de parasieten aan de top en de vorming
van een planeconomie op basis van direct beheer door associaties van producenten.
Een sleutelrol in deze richting zal een politieke organisatie moeten
spelen die de kliek van de KPRF ontmaskert en die een werkelijk perspectief
kan bieden aan de uitgebuite bevolking. De lessen van 1917 en verdere
jaren hebben aangetoond hoe een machtsovername kan leiden tot ongebreidelde
repressie en machtswellust. Laten de lessen van oktober 1917 een
voorbeeld zijn voor nieuwe perspectieven in Rusland!
Over herstel van het kapitalisme in Rusland is meer te lezen in "Brat, een
gids door crimineel Rusland" door Bas van der Plas. Uitgave Papieren Tijger,
Breda.
van 21 februari jl., namelijk dat militaire uitzettingen beter passen in de
beeldvorming. Een militaire aanpak past in zijn ogen beter bij de gedwongenverwijderingen.
'Het zijn geen vakantiereisjes. Dat we uitzetten met een
van onze vakantiecharteraars, inclusief on board service, is eigenlijk merkwaardig.
Dat kan best kaler. Dat is beter voor de beeldvorming'. Hij ontmenselijkt
hiermee vluchtelingen en papierlozen nog verder en inderdaad militaire
charters zijn de volgende fase. Het Autonoom Centrum ziet deze praat als
binnenlandse stemmingmakerij, een signaal aan de Nederlandse bevolking,
spierballenpolitiek die we tevens zien bij de charteruitzettingen van Bulgaren,
Roemenen en Oekrainers, die volgden op de razzia's afgelopen half jaar in
Den Haag, Amsterdam en elders in Noord-Holland. Met 500 agenten werden
"roversholen" leeggehaald. Kinderen door politie van school gehaald.
Criminele illegalen, zo stelden de autoriteiten; de meesten misten enkel en
alleen dat ene verblijfsvergunninkje. En dezelfde spierballen zagen we
onlangs toen uitgeprocedeerde Kosovaren door politie in kogelvrije vesten
van hun bed gelicht werden om gedeporteerd te worden. Maar ook de Ama's
ondergaan drillmethodes in de Ama-kampen met zware regimes. Het wij-zijdenken
over en handelen rond vluchtelingen en migranten nemen steeds
grovere vormen aan, nu weer met de militaire charters. Dit moet radikaal
anders, op naar een wereld die van iedereen is!
(Autonoom Centrum, Bilderdijkstraat 165-F, 1053 KP Amsterdam
020.6126172 www.autonoomcentrum.nl & ac@autonoomcentrum.nl)
kleintje MUURKRANT/ 18 april 2003 pag 5
op aan Juanra over te plaatsen
naar een beter regime, maar
strandden in de burocratie.
Juanra liep van juni tot okto-
ber 2002 op borgtocht vrij
rond. Hij onttrok zich niet aan
justitie omdat hij met open
vizier zijn aanklacht wil aan-
vechten. Juanra is aantoon-
baar het slachtoffer van de
Spaanse politieke repressie en
wordt door dit uitstel en zijn
isolatie onnodig zwaar
gestraft. Wij hopen dat het
keer op keer uitstellen van de
beslissing van de Hoge Raad
in deze gevoelige zaak te
maken heeft met de zorgvul-
digheid waarmee zij de zaak
behandelen, maar vinden dat
er een eind moet komen aan
deze onmenselijke en vols-
trekt onnodige opsluiting. We
vinden dat Juanra op borg -
tocht vrij moet komen tot zijn
zaak in Nederland is uitge -
vochten. Ondertussen is dui -
delijk geworden dat ie naar
een andere cel is overge-
plaatst. Bezoek voor het laat -
ste nieuws de internet-pagi -
na's www.freejuanra.org
➔➔➔➔
Koffiecoalitie Begin
april is de publiekscampagne
van de Koffiecoalitie van start
gegaan. Tien organisaties
(Hivos, Novib, Oikos, Pax
Christi, Solidaridad, FNV
Bondgenoten, CNV
Bedrijvenbond, Fair Trade,
Landelijke Vereniging van
Wereldwinkels en Stichting
Max Havelaar) werken samen
om de arbeidsomstandighe -
den op koffieplantages te ver-
beteren. De Koffiecoalitie wil
dat Westerse koffiebranders
maatschappelijk verantwoord
gaan ondernemen. Onder het
motto 'Douwe Egberts is jarig,
toch is het geen feest' roept de
Koffi ecoalitie Douwe Egberts,
als grootste koffiebrander in
Nederland, op om verantwoor-
delijkheid te nemen voor de
omstandigheden waaronder
koffi eplukkers hun werk doen.
Zij vraagt DE om de menson -
waardige omstandigheden
aan het begin van de koffieke-
ten niet langer te negeren en
zich aan te sluiten bij een
goede gedragscode en de
koffi eproducenten een fat-
soenlijke prijs te betalen voor
hun product. Kijk voor meer
informatie op www.koffieco-
alitie.nl
➔➔➔➔
Kunstoorlog Ach gut.
Bij een stel westerse archeolo-
gen heerst bezorgdheid. Ze
zijn bang dat het vriendschap -
pelijk bezette Irak net als
Afghanistan kortgeleden op
grote schaal beroofd zal wor -
den van zijn kunstschatten.
Déjà vu? Hoezo? Geen insinu -
aties ja! Zij wijzen op een
recent initiatief van de
American Council for Cultural
Policy (ACCP). Een zootje
ongeregeld in maatpakken dat
is samengesteld uit schatbe-
waarders en afdek-juristen.
Voor de Iraakse bevrijdings-
oorlog uitbrak had deze ACCP
een ontmoeting met hoge jon-
gens van de ministeries van
Defensie en Buitenlandse
Zaken. De groep bood hulp
aan bij de bescherming van de
Iraakse kunstschatten. Klinkt
goed, want zo'n eenvoudige
tankboer weet bijvoorbeeld
niet of er ergens op een twin-
tigste verdieping onvervang-
bare kunstvoorwerpen liggen
opgeslagen of vervangbare
journalisten. Maar de ACCP
➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔

kleintje MUURKRANT/ 18 april 2003, pag 6
h a d vrijw e l ze ke r e en du bbe -
le a g e nda . Wa nt de invlo ed
van a ll e rl e i niet a l te frisse
kunstha n de la ren bin nen de
c lu b is gro ot . Tuurlijk, die
kwame n vòòr de zo goe d a ls
a fge lope n be vrij dingso orlog
ook a l ruim en b re ed a an hu n
tre kken. On da n ks d e st re n ge
I ra a ks e w etg e ving t e gen de
u itvoe r va n Ira a ks e rfgoe d.
Ma a r het is toc h lu llig o m in
de p e rs t e worde n a a ng e -
me rkt a ls he le r a ls je e e n
stukje smokke lwa a r eta le e rt
bi j de TEFAF o f zoiets.
Da a rom w ille n de z e keurige
gie re n da t hu n b estuu rlijke
ve rtege nw o ordi ge rs in
Ba g hdad s ubito e rvoor zo r-
g en d a t die vre s e lijke d ict ato -
ria le w etg e ving wordt ve r-
soe p e ld. Da n kunn e n z e hu n
gesto le n w a a r m et e e n
ge ru st ha rt e n voo r e e n vett e
p rijs d oo rslu ize n na a r p a rti -
culie re o f o fficië le sc hatb e -
w a a rde rs . En m oc ht e e n va n
d e la a tste m o hikane n va n de
krit isc h e jou rn a listie k toc h
nog zijn be k ope n tre kken d a n
h e bbe n d e a fd e k-ju riste n e e n
za c ht e it je . Wa a r zo 'n b e vrij -
dings oorlo g a l niet go e d vo or
i s .
➔ ➔ ➔E c o n o m i e
voor beginners
Dz je nghis W. Bush he e ft pas-
g e le de n w e e r e e n s e e n fe rm
besluit ge no me n . Het
Pa kista a ns e Kha n Re s e a rch
L abo rato ries (K RL) krijg t de
kome nd e tw e e ja a r g e e n
Ame rika ans e s pul le tj es m e e r.
Contra ct o f g e e n c on tra ct. En
Musha ra f uite ra a rd flink ove r
zijn zi jk. De KRL is he t nu cl e -
a ire on de rzo e ks ce n tru m va n
Pa kista n e n h e e ft in mid de ls
a l we e r ja ren g e le de n zi jn
e e rst e e i g e le gd in d e vorm
va n e e n atoomb om metj e . Om
Ind ia op a fstand te ho uden.
Da a rvo or wa re n oo k w at
dra agra ke tje s n odi g e n die
z ouden z e ge k re g e n h e bbe n
va n d e Noord-Kore a a ns e
fi rma Cha ng W a ng S in yon g
Corp . Die roe p e n n u w e l da t
he t niet w a a r is e n dat z e
a lle e n ma a r kro e poe k ma k e n,
m a a r de Ame rika n en we t e n
we l be t e r. In ruil zou Noord -
Kore a da n w e e r van K RL e e n
n uc le a ire me cc a no doos he b -
ben ontva n ge n . Die z egt ook
dat h et nie t w a a r is ma a r
da a r h e e ft Dz je n ghis g e e n
boo dschap a an. K RL is ve r-
noemd na a r d r. Abd ul
Kha de e r Kh a n. De me t a llu rg
die do or Re lus te r Be e k e n de
BVD o oit to t de statu s va n
spi on is ve rhe ven. Ee n tit e l
w a a ro ve r ze in te chnis c he
o ptre kje s in A lme l o,
Am ste rdam e n De l ft z ich nog
da g e lijks e en sche ur kunn e n
la ch e n. N ede rland h e e ft
P a kista n te ge n ru ime ve rgoe -
ding ge w oo n op de nuc le a ire
ka a rt ge zet. N et a ls w e Ira k
oo it ke urig va n g iftige ro m-
me l he bb e n vo orz ie n, w a a r-
voo r Dz je ngh is nu nog z e ve n
kle u re n produ ce e rt in het toi -
l et a ch te r d e Ov a l Offic e .
Bro od op d e pla n k is he t
de vies. En dat mo et in
Wa s hington toc h e e n be ke n d
ge luid z ijn . De VS e xp orte ren
ook ie de r uitroe iing smid de l
dat je be d enken kan. Om he t
da n la t e r w e e r g roots c he e ps
t e kunne n ve rnie t igen. Zo
hou je d e prod uctie van die
do de lijke shit op g a ng om je
e co nom ie o p pe il te houd e n
e n uit e ra a rd de z a kke n va n
d e produc ent en ge vu ld. En
da n noem je h et w e rkge l e -
g e nhe id. Te sim pe l? Ma a r
w e l w a a r.
SBoekwinkel
"Fort van Sjakoo" is
voorlopig gered. Een contract met het
Woningbedrijf Amsterdam biedt de
mogelijkheid om de winkelruimte aan
de Jodenbreestraat te kopen. Deze maand
start het Fort een campagne om het
benodigde geld bij elkaar te sprokkelen.
door Freek Kallenberg
Juli 2001 ontving boekwinkel het Fort van Sjakoo, specialist in linkse politieke
boeken en tijdschriften, een brief van het geprivatiseerde Woningbedrijf
Amsterdam (WBA) met de mededeling dat de huur per 1 september met
maar liefst 900 procent zou worden verhoogd. Deze verhoging tot rond de
2500 euro per maand kon en wilde het Fort uiteraard niet betalen.
Het WBA was echter lange tijd onvermurwbaar. Een verkennend gesprek om
over de enorme huurverhoging te praten werd binnen tien minuten afgekapt.
Bezwaarschriften werden terzijde gelegd, klachten niet in behandeling genomen
en de tientallen protestbrieven van sympathisanten met een flauwe
standaardbrief afgedaan.
Toen bleek dat het Fort niet op de eisen van het WBA in wilde gaan, stapte
deze naar de kantonrechter om een marktconforme huur van 2500 euro af te
dwingen. De rechter besloot echter om niet direct te vonnissen, maar riep
een Bedrijfshuur Adviescommissie (BHAC) in het leven die onderzoek moest
doen naar de werkelijke marktwaarde van de winkelruimte. Tot ongenoegen
van het WBA kwam deze commissie in de zomer van vorig jaar uit op een
marktconforme huur van slechts 1369 euro per maand. Nog steeds teveel
voor het Fort, maar bijna de helft van het bedrag dat het Woningbedrijf vroeg.
compromis
De uitspraak van de commissie en de wetenschap dat de woede van het Fort
over de huurverhoging en de golf van boze reacties ook politiek draagvlak
hadden, brachten het WBA ertoe toch maar eens serieus met het Fort om de
tafel te gaan zitten. En zowaar, de partijen kwamen tot overeenstemming.
Met ingang van 1 januari 2003 wordt de huur de komende vijf jaar elk jaar
met 100 procent verhoogd totdat de door de BHAC vastgestelde marktconforme
huur is bereikt. Bovendien heeft het Fort de mogelijkheid de winkelruimte
voor tweederde van de marktwaarde te kopen: met alle kosten erbij
komt dit op 234.000 euro.
Uiteraard heeft het Fort niet zoveel geld en zal ook een hypothecaire lening
over dit bedrag tot onbetaalbare maandlasten leiden. Volgens Fort-medewerker
Merijn kunnen ze zelf één ton lenen om op acceptabele maandlasten uit
te komen. De resterende 134.000 euro moet dus uit andere bronnen komen.
Merijn is hier optimistisch over: "Het afgelopen jaar hebben we heel veel
steunbetuigingen gehad. Het moet dus mogelijk zijn om dat bedrag bij elkaar
te krijgen." Oud-medewerkers en hun netwerk van al dan niet vermogende
vrienden en kennissen, bevriende uitgeverijen, boekwinkels en alle andere
mensen en instellingen die het Fort een warm hart toe dragen, kunnen de
komende weken een bedelbrief verwachten. "Elk tientje is meegenomen",
benadrukt Merijn. "We hebben het liefst giften, maar renteloze leningen zijn
eveneens welkom. Ook kunnen er obligaties gekocht worden. We zijn nu nog
met een hoop bureaucratische rompslomp bezig maar binnenkort gaat de
campagne van start."
Dat moet ook wel, want de tijd dringt. Het Fort moet voor 1 juli laten weten of
ze de ruimte wil kopen en heeft tot eind dit jaar de tijd om het benodigde geld
bij elkaar te sprokkelen. Mocht dit niet lukken, dan zal het Fort volgens Merijn
alsnog naar een andere ruimte moeten uitkijken. De huur zal per 1 januari
2004 immers nogmaals verdubbelen en onbetaalbaar worden.
politiek
jakoo heeft weer toekomst
De aankoop van het pand is dus grotendeels een noodsprong, geeft Merijn
toe. "De rechter zou in principe in januari uitspraak doen. Dan hadden we
ontruimd kunnen worden en liepen we het risico dat we alsnog met terugwerkende
kracht de huurverhoging 5100 gulden moeten betalen. Wat dat betreft
stonden we met onze rug tegen de muur."
Ook van de politiek viel niks meer te verwachten, meent Merijn. "Hansje Kalt
van Amsterdam Anders heeft vorig jaar nog wel een motie ingediend waarin
de gemeente gedwongen wordt iets te doen aan het verdwijnen van ideële
en sociale instellingen uit de binnenstad als gevolg van de stijgende huurprijzen.
Deze motie is ook aangenomen, maar de wethouder heeft deze vervolgens
naast zich neergelegd. Wel zegde hij een onderzoek toe naar de situatie
in de binnenstad. Deze is ook verricht, maar de resultaten zijn nog
steeds niet naar buiten gebracht." Bovendien is het de vraag of het Fort zelf
iets zou opschieten met een beleid waarin sociale en ideële instellingen
steun krijgen van de gemeente. Merijn: "Zowel de gemeente als het
Woningbedrijf hebben altijd gesteld dat wij een boekwinkel zijn en dus een
commerciële huur moeten kunnen betalen. Zo niet, dan zijn we volgens hen
gewoon een slechte boekwinkel."
Het Fort is echter geen 'gewone' boekwinkel. Het verkoopt geen boeken
omdat ze goed verkopen, maar omdat de medewerkers - allemaal vrijwilligers
- het belangrijk vinden om ze te verkopen. Deze intentie van het Fort mag
volgens Merijn niet veranderen: "Totnutoe was het niet nodig bedrijfsmatig te
denken. Als een van de medewerkers graag een bepaald boek wilde bestel -
len, werd dat bijna altijd gedaan, zonder erbij na te denken of er wel geld
voor was. Op het moment dat er teveel geld naar de huur of de hypotheek
moet, houdt dat op. Dan wordt het aanbod kleiner en wordt het misschien
minder leuk om bij het Fort te werken. Hierdoor krimpt het aantal vrijwilligers
en dus de diversiteit in het aanbod." Volgens Merijn is het uiteindelijk belangrijker
dat het Fort blijft bestaan met haar huidige karakter dan dat de winkel -
ruimte blijft bestaan. "Als het niet anders kan zetten we het Fort ergens
anders voort, maar het afgelopen jaar hebben we geen enkele betaalbare
alternatieve ruimte kunnen vinden. We willen niet ergens in een achteraf
straatje zitten omdat we ook een zichtbare etalagefunctie in de stad willen
hebben."
Daarnaast heeft de plek historische waarde. Het pand aan de
Jodenbreestraat 24 werd tijdens de Nieuwmarkt-buurtprotesten in 1975
gekraakt. In 1977 werd op de begane grond van dit woon/werkpand een
alternatief wijkcentrum annex boekwinkel het Fort van Sjakoo geopend.
Nadat de gemeente het pand onder druk van de wijkbewoners van vastgoedeigenaar
Gran Vista kocht, werd het in 1989 gelegaliseerd. Het Fort en de
bewoners kregen afzonderlijke huurcontracten en woonden en werkten er
voor betaalbare huren én naar alle tevredenheid. Deze idylle werd echter
wreed verstoord toen de gemeente in de loop van de jaren negentig in de
ban raakte van de vrije markt. De huizen en grondprijzen werden vrijgegeven
en het inmiddels geprivatiseerde Woningbedrijf zag evenals de woningcoöperaties
de kans schoon om de huren te verhogen. Met als gevolg dat de een
na de andere sociale of ideële instelling, kleine zelfstandige en beroepsgroep
(huisartsen) zich gedwongen zag maar de biezen te pakken omdat de
huur niet meer op te brengen was.
Het Fort en het Latijns Amerika Centrum (LAC), dat van de gemeente eveneens
een onbetaalbare huurverhoging kreeg opgelegd, namen samen met de
Vrije Ruimte het initiatief tot een campagne om deze kaalslag in het centrum
tegen te gaan. Dit leidde onder andere tot de genoemde motie van Hansje
Kalt, maar hierna lijkt de campagne doodgebloed, geeft ook Merijn toe. "In
het begin zijn we er hard mee aan de slag gegaan, maar na de bezetting van
het kantoor van het WBA zakte het een beetje in. Het was niet duidelijk hoe
het nu verder moest en de mensen die in het Fort werken, hebben ook nog
tienduizend andere dingen te doen."
onderzoek
Het probleem lijkt te zijn dat elke club die geconfronteerd wordt met een huurverhoging
vooral voor zichzelf vecht. Het Fort en het LAC hebben wel de
samenwerking gezocht en geprobeerd het probleem in een breder perspectief
te plaatsen, maar een stedelijke coalitie van ideële instellingen, huisartsen,
fysiotherapeuten, kunstenaars, ambachtslieden en kleine winkeliers is
niet van de grond gekomen. Iedereen vecht zijn eigen strijd en stopt ermee
als het voortbestaan is gered of er geen enkel perspectief blijkt te zijn.
Waarom worden de koppen niet meer bij elkaar gestoken? Merijn: "Daar hebben
we het wel over gehad. Maar de capaciteit ontbrak om een grootschalig
onderzoek te doen naar de situatie. Welke clubs worden er nu werkelijk
bedreigd of zijn al verdwenen? Bovendien is het de vraag hoe breed je zo'n
onderzoek en de campagne moet maken. Beperk je je tot sociale instellingen
of betrek je ook het verdwijnen van kleine kruideniertjes en andere winkels
erbij?"
Het Fort heeft ook gesprekken gevoerd met andere huurders van het
Woningbedrijf om gezamenlijk actie te ondernemen. "Daaruit bleek toch dat
wij een andere winkel hebben", zegt Merijn. "Wij werken met vrijwilligers en
kunnen het risico lopen failliet te gaan. Veel andere instellingen en bedrijven
niet. Daarom konden wij het veel harder spelen dan veel andere clubs. Zo'n
proces bij de BHAC is al een enorm risico omdat je met terugwerkende
kracht een hogere huur opgelegd kunt krijgen. Dat konden wij doen, maar de
andere kozen er vaak voor een deal te sluiten."
Steun het Fort. Stort je bijdrage op girorekening 9484062 ten name van
Stichting Stort voor het Fort, Amsterdam. Meer informatie via de internetpagina's
op www.xs4all.nl/~sjakoo
Pindakaas of semtex
De eenvoudigste handelingen worden in dit post-WTC-tijdperk
gevaarlijk. Over straat lopen, zeker als het de verkeerde straat,
of het verkeerde moment, of verkeerd gezelschap betreft; het
wordt vastgelegd met camera's.
Voldoet je snoet aan bepaalde kenmerken dan kom je via de lijn
van camera, databestand en oortje van de portier of bewaker een
disco of zelfs V&D niet meer in. De geneugten van facial recogni -
tion. Pluk ze.
In de VS lopen nu de eerste processen tegen bibliothecarissen
die het leengedrag van bibliotheekgebruikers weigeren door te
geven aan de nieuwe super inlichtingendienst Homeland Security.
Ook in de VS gaan kabel-tv-maatschappijen verplicht worden om
via een retoursignaal te registreren welke huiskamer naar wat
kijkt.
In Engeland worden de GSM-masten gebruikt als radar om op die
manier je positie exact te kunnen bepalen, en dus niet zo onnauwkeurig
als 'in het gebied van de mast'. Maar dit is slechts een
eerste stapje naar meer, veel meer. Binnen 10 jaar is iedereen
GPS-gelabeld, dat wil zeggen traceerbaar. Zo is het nu al moge -
lijk voor 'verontruste' ouders om een GPS-chip in hun kind te
laten implanteren; iets minder draagkrachtige ouders kunnen nu
al hun toevlucht zoeken tot horloges met GPS-chips.
In de jaren 80 van de vorige eeuw werd er schande van gesproken
dat ieder mens in tegen de honderd databestanden zat. Nu zitten
we in tegen de duizend en slaapt iedereen lekker, mat zijn airmiles
en chipknip als big brother devices onder het kussen.
Te wild allemaal? In het proces tegen Volkert vd G is op basis van
inhoudsanalyse vastgesteld in welke periode de pindakaas die in
een potje aangetroffen werd geproduceerd is. Hoe? Eenvoudig:
per productiepartij blijkt die kaas chemisch gelabeld te worden,
net als Semtex, maar dat is voor een beetje Kleintje lezer gesneden
koek, nietwaar?
Orwell: van waakhond tot watje.
Zand
Het
bedrijfsleven e.o.