10.09.2013 Views

TEGEN DE KWAKZALVEKIJ. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

TEGEN DE KWAKZALVEKIJ. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

TEGEN DE KWAKZALVEKIJ. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

getal bewoners van Berlijn se<strong>de</strong>rt 1879 met 61 procent,<br />

dat <strong>de</strong>r geneesheeren met 172 procent toenam, steeg<br />

het getal van <strong>de</strong> leeken, die sich, als bedrijf, op <strong>de</strong><br />

geneeskun<strong>de</strong> toeleg<strong>de</strong>n in hetzelf<strong>de</strong> tijdsverloop met<br />

1600 procent. Hieron<strong>de</strong>r rijn niet gerekend <strong>de</strong> talrijke<br />

beoefenaars van <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> en daarmee in verband<br />

staan<strong>de</strong> vakken, zooals geneesheeren, apothekers,<br />

drogisten en vroedvrouwen, waarvan b.ewe,zen is dat<br />

zij zich in niet onbelangrijke mate aan kwakzalverij<br />

schuldig maken. Van <strong>de</strong> gewone, niet tot <strong>de</strong> laatstgenoem<strong>de</strong><br />

personen behooren<strong>de</strong> kwakzalvers waren,<br />

vóór dat zij hun nieuw beroep aanvaard<strong>de</strong>n, 20 proc.<br />

arbei<strong>de</strong>rs, 40 proc. handwerkslie<strong>de</strong>n als bakkers,<br />

barbiers, sigarenmakers, koks, schoenmakers, letterzetters<br />

enz. geweest; 16 procent had<strong>de</strong>n zich vroeger<br />

op <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l toegelegd en slechts 24 proc. had<strong>de</strong>n<br />

een eenigszins . wetenschappelijke opleiding<br />

genoten.<br />

Gerechtelijk gestraft wer<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> mannen 29<br />

proc. van <strong>de</strong> vrouwen 14,4 proc. en wel wegens<br />

af drijving, be<strong>de</strong>len, diefstal, heling, het toebrengen<br />

van lichamelijk letsel, koppelarij, meineed en an<strong>de</strong>re<br />

misdrijven. Hoe onnoemelijk groot het getal patiënten<br />

is, dat aan personen van zulk een gehalte en<br />

met zulk een verle<strong>de</strong>n, gezondheid en leven toevertrouwt,<br />

blijkt wel uit het feit, dat een enkele door<br />

een „krui<strong>de</strong>nkuur" naam gemaakt hebben<strong>de</strong>, gewezen<br />

advocaat in het jaar 1890 niet min<strong>de</strong>r dan<br />

2559 personen per brief heeft behan<strong>de</strong>ld en dat<br />

<strong>de</strong>genen, die bij hem hulp zochten, niet alleen uit<br />

<strong>de</strong> lagere, min<strong>de</strong>r ontwikkel<strong>de</strong> klassen voortkwamen<br />

maar zelfs voor een <strong>de</strong>el tot <strong>de</strong> hooge kringen behoor<strong>de</strong>n.<br />

Van groot belang zijn <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van Dr.<br />

SPRINGFELD over <strong>de</strong> verrassen<strong>de</strong> organisatie van <strong>de</strong>n<br />

stand <strong>de</strong>r Berlijnsche kwakzalvers. Deze beschikt<br />

over zes zeer veel gelezene bla<strong>de</strong>n, een reeks van<br />

badinrichtingen en zieken haizen en heeft zich geconstitueerd<br />

tot verschillen<strong>de</strong> vakvereenigingen met<br />

duizen<strong>de</strong>n le<strong>de</strong>n, in <strong>de</strong>n geest van <strong>de</strong> geneeskundige<br />

vakvereenigingen. Regelmatig gehou<strong>de</strong>n voordrachtenavon<strong>de</strong>n<br />

en verga<strong>de</strong>ringen, waarin <strong>de</strong> scha<strong>de</strong>lijkheid<br />

van <strong>de</strong> verplichte inenting, <strong>de</strong> ernstige gevolgen<br />

van <strong>de</strong> kwik-kuur; <strong>de</strong> moorddadige han<strong>de</strong>lingen<br />

van <strong>de</strong> allopathen wor<strong>de</strong>n besproken, afgewisseld<br />

met min<strong>de</strong>r scha<strong>de</strong>lijke voordrachten meestal op<br />

hygiënisch gebied, dienen als machtige mid<strong>de</strong>len tot<br />

agitatie en brengen het hoofd van <strong>de</strong> toehoor<strong>de</strong>rs<br />

op gewenschte wijze in <strong>de</strong> war.<br />

Niet ten onrechte trekt <strong>de</strong> schrijver uit <strong>de</strong> door<br />

hem me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong> feiten <strong>de</strong> slotsom, dat een dul<strong>de</strong>n<br />

van een <strong>de</strong>rgelijken toestand, gebouwd op *een systeem<br />

van leugen en bedrog, door <strong>de</strong> Overheid, een<br />

groot na<strong>de</strong>el voor <strong>de</strong> volksgezondheid met zich brengt<br />

en dat <strong>de</strong> kwakzalvers-quaestie een spoedige, an<strong>de</strong>re<br />

regeling op <strong>de</strong>n weg <strong>de</strong>r wetgeving noodzakelijk<br />

eischt.<br />

Dat <strong>de</strong> toestand in Berlijn nog zóó kan zijn als<br />

hij door DR. SPRINGFELD is beschreven, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong><br />

er in ÎPruisen reeds tal van maatregelen<br />

<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> kwakzalvers wor<strong>de</strong>n genomen (zooals wij<br />

telkens gelegenheid hebben te vermel<strong>de</strong>n) vindt<br />

zijn oorzaak in <strong>de</strong> omstandigheid, dal; <strong>de</strong> uitoefening<br />

<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> aldaar aan een ie<strong>de</strong>r — mits op<br />

zijn eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid — is vrijgelaten.<br />

Daardoor wordt het zoo moeilijk het begaan van een<br />

strafbaar feit te bewijzen.<br />

Veeziekten.<br />

*Om twee re<strong>de</strong>nen is se<strong>de</strong>rt enkele jaren in Duitschland<br />

het adverteeren van geheimmid<strong>de</strong>len verbo<strong>de</strong>n ;<br />

vooreerst om het na<strong>de</strong>el dat <strong>de</strong> volksgezondheid<br />

lijdt door het gebruik van allerlei kwakzalverijen en<br />

geneesmid<strong>de</strong>len, zon<strong>de</strong>r eenige controle en vooral ook<br />

omdat het se<strong>de</strong>rt lang is gebleken, dat die verkoop<br />

van zoogenaam<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len ten slotte niets<br />

an<strong>de</strong>rs is dan een afzetter ij.<br />

Ook waar het eerste niet in aanmerking komt,<br />

blijft het wenschelijk en een taak <strong>de</strong>r overheid het<br />

publiek zooveel mogelijk te beschermen <strong>tegen</strong> aanslagen<br />

op zijn beurs. Om die re<strong>de</strong>n heeft <strong>de</strong> regeering<br />

in Saksen bij ministerieel besluit het verbod<br />

van aankondiging van geheimmid<strong>de</strong>len thans ook<br />

uitgestrekt tot zoogenaam<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len bij allerlei<br />

ziekten van het vee.<br />

Wie in onze landbouwbla<strong>de</strong>n <strong>de</strong> talrijke adververtenties<br />

ziet tot aanbeveling van mid<strong>de</strong>len bij veeziekten<br />

of voorbehoeding <strong>tegen</strong> besmetting — en<br />

weet hoeveel eenvoudige landlie<strong>de</strong>n daarvan <strong>de</strong> dupe<br />

wor<strong>de</strong>n — zal beseffen, dat zulk een verbod ook<br />

in Ne<strong>de</strong>rland heilzaam zou wezen.<br />

Ter overneming. (*)<br />

Genezing per brief. Deze metho<strong>de</strong>, reeds sinds<br />

jaren door enkele kwakzalvers aangewend, komt<br />

<strong>tegen</strong>woordig meer en meer in zwang. Zij veroor<strong>de</strong>elt<br />

zich echter, bij eenig na<strong>de</strong>nken, zelve.<br />

Bij <strong>de</strong>ze han<strong>de</strong>lwijze heeft <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>r, die gewoonlijk<br />

niet op <strong>de</strong> hoogte is van <strong>de</strong>n wezenlijken aard van<br />

zijn lij<strong>de</strong>n, slechts een zekere hoeveelheid vragen<br />

omtrent zijn persoon en zijn ziekte te beantwoor<strong>de</strong>n<br />

en ontvangt daarvoor, mits hij bij zijne antwoor<strong>de</strong>n<br />

<strong>de</strong> noodige contanten voegt, altijd het bericht terug<br />

dat hij genezen kan wor<strong>de</strong>n, indien hij maar <strong>de</strong><br />

mid<strong>de</strong>len van <strong>de</strong>zen of genen kwakzalver getrouw<br />

gebruikt.<br />

Deze verzekering wordt gegeven, zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n patiënt<br />

gezien en on<strong>de</strong>rzocht te hebben en, dat het <strong>de</strong>n<br />

kwakzalvers totaal onverschillig is wat <strong>de</strong> patiënt<br />

antwoordt of wat hem scheelt, blijkt hieruit, dat<br />

aan ie<strong>de</strong>r le<strong>de</strong>r bijna altijd hetzelf<strong>de</strong> bericht, meestal<br />

gedrukt, en <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len wor<strong>de</strong>n toegezon<strong>de</strong>n.<br />

Daarbij laten zij niets onbeproefd om <strong>de</strong>n patiënt<br />

zoo lang mogelijk aan het lijntje te hou<strong>de</strong>n, om<br />

zooveel mogelijk geld te verdienen.<br />

Genezen per brief is eene onmogelijkheid ; wie het<br />

belooft is een bedrieger en wie daarvan hulp verwacht,<br />

een dwaas.<br />

Wij laten hier <strong>de</strong> namen van eenige dier brievendokters<br />

volgen : F. Ad. Richter en Co., F. C.<br />

Bauer, Retau, Nicholson} Drouet, <strong>de</strong> directie van het<br />

Sanjana-Instituut, Volbeding en Martin Glüaicke.<br />

Het Volta-Kruis. Onophou<strong>de</strong>lijk en steeds met<br />

meer ophef wordt <strong>de</strong>ze uitvinding van een zich<br />

noemen<strong>de</strong>n PROF. HESKIER te Koppenhagen door groote<br />

annonces aanbevolen als hulp voor lij<strong>de</strong>rs aan Jicht,<br />

Neuralgie en Rheumatische pijnen in alle lichaams<strong>de</strong>elen,<br />

Zenuwachtigheid, Verlamming, Kramp, Hartkloppingen,<br />

Duizeligheid, Zwartgalligheid, Aamborstigheid,<br />

Hardhoorigheid en Oorsuizingen, Huidziekte,<br />

Hoofd- en Tandpijnen, en nog verschillen<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />

kwalen ; zelfs wordt het dragen van het kruis als<br />

voorbehoedmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> cholera aangera<strong>de</strong>n.<br />

Het kruis, dat al die won<strong>de</strong>ren zal verrichten,<br />

bestaat uit een kruisje van koper en zink, geschei<strong>de</strong>n<br />

door een lapje flanel ; alles verbon<strong>de</strong>n door een<br />

geel draadje. Nu, dit toestelletje, dat z. g. galvanisch<br />

moet genezen, is niet in staat eenige werking<br />

uit te oefenen, het ding is volkomen waar<strong>de</strong>loos.<br />

Deze onze meening zal ongetwijfeld wor<strong>de</strong>n bevestig!<br />

door ie<strong>de</strong>r, die het kruisje gezien heeft en die<br />

iets afweet van <strong>de</strong> werking van <strong>de</strong>n galvanischen<br />

stroom.<br />

Het kruisje, dat nog geen cent waard is , wordt<br />

verkocht voor een gul<strong>de</strong>n en een gul<strong>de</strong>n 50 ct., maar<br />

daarbij ontvangt men dan ook alle bovenstaan<strong>de</strong><br />

leugens en nog meer op <strong>de</strong>n koop toe.<br />

CORRESPON<strong>DE</strong>NTIE.<br />

Dr. v. H. B. te A. Van uwe me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling ia dankbaar<br />

gebruik gemaakt.<br />

v. L. te M. Allen die bevor<strong>de</strong>ren kunnen dat artikeltjes<br />

uit ons blad in an<strong>de</strong>re bla<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n overgenomen, bewijzen<br />

onze zaak een goe<strong>de</strong>n dienst; gij zult ons dos verplichten<br />

door in <strong>de</strong> door u bedoel<strong>de</strong> courant ons artikel over <strong>de</strong><br />

link-pillen te doen overnemen.<br />

Redactie van het Weekbl. Vooruitgang en Adj.-Aam. Ziekenzorg<br />

te A. Behoort niet in ons blad t'huis.<br />

J. L. G. G. te D. Wij danken u yoor <strong>de</strong> genomen moeite.<br />

K. S. te B. Wij kunnen in ons vroeger genomen besluit,<br />

om <strong>de</strong> door u genoem<strong>de</strong> artikelen niet in ons blad op te nemen,<br />

geen veran<strong>de</strong>ring brengen, hoezeer wfl ook uw ijveren voor<br />

onze zaak op prijs stellen. Ons blad is daarvoor <strong>de</strong> plaats<br />

niet.<br />

E. G. v. W. te N. In het u gezon<strong>de</strong>n blad zult gij uw<br />

vraag, betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> Pink-pillen, beantwoord vin<strong>de</strong>n.<br />

De abonnementsprijs is f 1,25 per jaar.<br />

J. B. B. te B. W\j zijn u dankbaar voor uw van belangstelling<br />

getuigend schrijven, dat wjj aan het Bestuur <strong>de</strong>r<br />

(*) Nogmaals verzoeken wij <strong>de</strong> Redacties van dag- en<br />

weekbla<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong>ze rubriek eens een stukje over te nemen<br />

wanneer zij onze groptere artikelen te uitgebreid voor dit doel<br />

vin<strong>de</strong>n.<br />

Vereeniging? ter overweging hebben opgezon<strong>de</strong>n. Wjj zien<br />

in <strong>de</strong> door u aangegeven maatregel veel goed*. Zie over<br />

Dr. Hommel's Haematogcen het Maandbl. van Februari 1897*<br />

IJ. K. te W. en B. v. d. M. te B. Hartelijk dank voor<br />

't gezon<strong>de</strong>ne , waarvan wij, zooals gij ziet, een , naar wg<br />

hopen, nuttig gebruik hebben gemaakt.<br />

Dr. G. W. B. te S. Wü mogen in die „Nicotiana-Seifé'''<br />

nog geen direct kwakzalveremid<strong>de</strong>l zien ; het is misschien<br />

weer een van die nieuwe mid<strong>de</strong>len, die <strong>tegen</strong>woordig, dag in<br />

dag uit, als iets bijzon<strong>de</strong>rs woi<strong>de</strong>n uitgevon<strong>de</strong>n en onbegrjjpeljjkerwijze<br />

terstond door een of an<strong>de</strong>ren (vooral Duitschen)<br />

geneesheer warm wor<strong>de</strong>n aanbevolen ... en toch na korten<br />

tïjd weer van het; tooneel verdwijnen.<br />

Zoolang het mid<strong>de</strong>l echter niet in het publiek wordt aanbevolen,<br />

met opsomming van <strong>de</strong> kwalen waar<strong>tegen</strong> het moet<br />

helpen, kunnen wjj, al hebben wjj niet veel vertrouwen in<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijkheid, het niet als kwakaalver|j behan<strong>de</strong>len._<br />

Het gezon<strong>de</strong>ne in dank ontvangen, in 't volgend no.<br />

Mevrouio H. L. K. W. te B. In het u gezon<strong>de</strong>n no. van<br />

September j.1. zult gjj on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> „Herhaal<strong>de</strong> waarschuwingen'*"<br />

ons gevoelen omtrent het Beroertewater van Roman Weiss*<br />

mann vermeld vin<strong>de</strong>n. Een an<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>l kunnen wjj u niet<br />

aanra<strong>de</strong>n ; dat kan alléén <strong>de</strong> geneesheer doen , die in staat<br />

is <strong>de</strong> patiënte te on<strong>de</strong>rzoeken.<br />

A. v. H. te H Uw ingezon<strong>de</strong>n stuk over het Waarborgfonds<br />

<strong>tegen</strong> tuberculose kon<strong>de</strong>n wij in ons blad geen plaats<br />

verleenen, ofschoon wij met <strong>de</strong> strekking geheel instemmen.<br />

Wij -kunnen ons alleen tot kwakzalverij, en wat daarmee in<br />

direct verband staat, bepalen.<br />

Dr. M. N. te M. Hartelijk dank ; met genoegen zien wn<br />

uwe na<strong>de</strong>re me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen tegemoet.<br />

J. A. F. te W. Wij betuigen u onze erkentelijkheid<br />

voor uw optre<strong>de</strong>n in „ Ue Reclame" Uwe interessante me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />

over <strong>de</strong> zalf <strong>tegen</strong> hersenziekte nemen wij in het<br />

volgend no. over. Het was nu te laat.<br />

X- te JR. Op ongeteeken<strong>de</strong> stukken slaan wij, in <strong>de</strong><br />

meeste gevallen, geen acht. Men kan op onze stilzwijgendheid<br />

staat maken.<br />

— Nogmaals verzoeken wij <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n onzer Vereeniging, die<br />

zich nog bezig hou<strong>de</strong>n met het on<strong>de</strong>rzoek van kwakzalversmid<strong>de</strong>len,<br />

aan <strong>de</strong>n Secretaris-penningmeester me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling te<br />

doen of- en hoever zu met dat on<strong>de</strong>rzoek zijn gevor<strong>de</strong>rd.<br />

Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwingen.<br />

Haarlemmerolie. Dit is een van <strong>de</strong> weinige oorspronkelijke<br />

Ne<strong>de</strong>rlandsche geheimmid<strong>de</strong>len en dagteekent<br />

reeds van het jaar 1698. Het heet voor allerlei, zoo wei<br />

uit- als inwendige kwalen genezing aan te brengen.<br />

„Dit medicament" — zoo leest men o.a. in <strong>de</strong> gebruiksaanwijzing,<br />

— „is een won<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> goed willigen en<br />

<strong>de</strong> gena<strong>de</strong> <strong>de</strong>s Allerhoogsten heeft zich daarin won<strong>de</strong>rbaarlijk<br />

geopenbaard 1 '.<br />

In werkelijkheid is <strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong> olie <strong>de</strong> stof die vroeger,<br />

in <strong>de</strong> apotheken on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n latijnschen naam Balsamum<br />

sulphuris ierebinthinatum voorkwam en die bestaat uit lijn*<br />

olie en terpentijnolie, waarin zwavel is opgelost. Een zeer<br />

klein flescbje met 4 gram kost 20 cent en zou met 5 cent<br />

ruim betaald zijn. De geneeskundigen zijn overtuigd<br />

van <strong>de</strong> weinige goe<strong>de</strong> uitwerking van het praeparaat en<br />

schrijven het niet meer voor. Men wachte zieh het in<br />

eenigszins groote hoeveelhe<strong>de</strong>n te nemen want reeds<br />

meermalen is er scha<strong>de</strong>lijke werking van on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n.<br />

Pink-pillen. Deze, thans onophou<strong>de</strong>lijk in onze<br />

Ne<strong>de</strong>rlandsche bla<strong>de</strong>n met veel ophef aangekondig<strong>de</strong><br />

pillen zijn door <strong>de</strong>n heer G. B. SCHMIDT te Amsterdam<br />

on<strong>de</strong>rzocht met het /volgen<strong>de</strong> resultaat :<br />

In een houten kokertje bevon<strong>de</strong>n zich 38 stuks versuiker<strong>de</strong><br />

pillen (ie<strong>de</strong>r kokertje moet 35 stuks bevatten,<br />

maar 't schijnt er op een paar niet aan te komen) van<br />

zeer uiteenloopend gewicht; <strong>de</strong>'grootste woog 390, <strong>de</strong><br />

kleinste 160 milligram; zeker geen bewijs van een zorgvuldige<br />

bereiding. Zij bleken als werkzaam bestand<strong>de</strong>el<br />

te bevatten gemid<strong>de</strong>ld 26 milligram koolzuur ijzer (ferrocarbonnaat)<br />

per pil, doch zoo hard te zijn, dat zij in<br />

<strong>de</strong> maag grooten<strong>de</strong>els onontleed zullen doorgaan en dus<br />

niet opgenomen zullen wor<strong>de</strong>n.<br />

Voor <strong>de</strong>n niet <strong>de</strong>skundigen lezer volge een toelichting<br />

op het bovenstaan<strong>de</strong> : In verschei<strong>de</strong>ne pharmacopeeën —<br />

en ook in <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche — is een voorschrift opgenomen<br />

voor <strong>de</strong> bereiding van pillen met koolzuur ijzer,<br />

bekend on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van BlaudscEe pillen (Pilulae<br />

Blaudi). Die van onze pharmacopée bevatten per pil<br />

50 milligram, koolzuur ijzer (ferro—carbonaat) en bebooren<br />

zoodanig te zijn bereid, dat zij gemakkelijk in<br />

<strong>de</strong> maag wor<strong>de</strong>n ontleed.<br />

Men ziet hieruit, dat men, om <strong>de</strong> werking van <strong>de</strong><br />

Engelsche Pink-pillen, slordig bereid door <strong>de</strong> Fransche<br />

apothekers Gablin & Cie, te krijgen, in elke Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />

apotheek een praeparaat kan koopen, dubbel<br />

zooveel werkzame bestand<strong>de</strong>elen bevatten<strong>de</strong> en met veel<br />

meer zorg bereid. Daarbij zal men voor 35 Blaudsche<br />

pillen hoogstens 35 cent betalen <strong>tegen</strong> f 1.75, die <strong>de</strong><br />

Pink-pillen kosten.<br />

Maar men ziet tevens hieruit, dat <strong>de</strong>ze „staalpillen",<br />

hoe gunstig werken<strong>de</strong> in sommige gevallen, nooit datgene<br />

zullen uitrichten wat er van wordt beloofd en<br />

dat het een schan<strong>de</strong>lijke leugen is, wanneer er, o. m.,<br />

van wordt gezegd: dat zij krachtdadig zijn bij ^verlamming,<br />

ruggemergstering, heupjicht, zenuwziekte, en<br />

tal van an<strong>de</strong>re kwalen in <strong>de</strong> blufferige advertenties genoemd.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!