TEGEN DE KWAKZALVEKIJ. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

"buiten staat gesteld zich aan de belangen van haar
talrijke clientèle te wjj den."
Zoo gaat het in Griekenland.
En in Nederland? Men leze de rubriek »Rechtszaken"
in dit no. en onderstaande mededeeling, door
ons aan Het Vaderland van 22 Juli ontleend :
»De tijd, dat de waarzegsters stil thuis haar
goedgeloovige klanten afwachtten, is lang voorbg.
,Gunst en recommandatie" zijn niet meer voldoende,
naar het schijnt, want de veelwetende dames roepen
de reclame in. Adverteeren doen ze al lang, maar
volgens »De Tijd" is er hier ter stede ('s Gravenhage)
ook een, die zich op straat posteert, om zich
aan de voorbijgangsters bekend te maken. Op den
hoek van een slop in het Westeinde is het ten
minste voorgekomen , dat een „ werkster met ei en
koffiedik" de wandelaarsters stond op te wachten,
Om haar op geheimzinnigen toon toe te fluisteren :
»Ik ben de waarzegster." En als de aangesprokene
verrast even stilstond, niet wetend wat zij hoorde,
volgde er op: »Ik zie,'dat u noodig heeft de toekomst
te kennen."
Of het mensch op die wijze veel klanten zal
krijgen valt te betwijfelen, maar helpen zal het
toch zeker wel. Iemand, die de toekomst kan
doorvorschen, zal toch niet zoo iets doen i zonder
eerst haar koffiekommetje te raadplegen."
Is 't wonder dat, bij zulke toestanden op 't einde
van onze ontwikkelde 19e eeuw de strijd tegen
kwakzalvers en hunne middelen zoo moeilijk maar
tevens zoo hoog noodig is ?
Rechtszaken.
In een buitengewone zitting van het kantongerecht
te Haarlem had zich in de vorige maand te
verantwoorden Wilhelmina Klein, huisvrouw van
J. van Gelder te Amsterdam, wegens het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunde te Haarlem en te Heemstede.
Zekere P. S. Adriaanse, in laatstgenoemde plaats,
had reeds lang aan knagende pijnen geleden en vond
geen baat bij de geneesheeren, waarom hij, op raad
van bekenden, beklaagde raadpleegde, eene bekende
a slaapster."
Deze kwam eerst te Haarlem met haar dienstbode
Jannetje Vermeulen, die daarbij de functie van dokter
vervulde. Zij ging op een stoel zitten, hief de
armen omhoog, wierp het hoofd achterover, wreef
zich over de haren, zeide : pst, pst; en was dan in
slaap. Vervolgens vatte zij de hand van Adriaanse
en zei, dat deze leed doordat zijn bloed was gegaan
door zijn zenuwen en pezen, en noemde de medicijnen
op die hij noodig had.
Dezelfde geschiedenis herhaalde zich nog driemaal
te Heemstede, doch toen kwam de veldwachter er
bij en maakte procesverbaal op.
Verschillende getuigen werden gehoord, die verklaarden
wat hierboven is medegedeeld.
De deskundigen, drs. Van Linden Van den Heuvel
en Van Walsum, verklaarden dat het mogelijk
is zichzelf in hypnotischen slaap te brengen ; dat
het echter twijfelachtig is of men in dien toestand
in iemands lichaam kan zien, daar de helft der geleerden
zeggen ja en de andere helft neen, doch
dat zij (getuigen) er niet aan gelooven ; dat de
diagnose : »bloed door de zenuwen en pezen" uit
wetenschappelijk oogpunt onzin was ; dat het voorschrijven
van medicijnen was onbevoegd uitoefenen
der geneeskunde en dat het zeer goed mogelijk was
dat de heer Adriaanse door het gebruik was hersteld,
doch dat dit dan had plaats gehad door suggestie.
De ambtenaar van het O. M., Mr. Willekes Mac
Donald, reqnireerde f 25 boete, subs. 8 dagen.
De verdediger mr. Van Slooten vroeg vrijspraak.
De kantonrechter veroordeelde haar tot f 10 boete,
snbs. 5 dagen hechtenis, wegens het onbevoegd uitoefenen
der geneeskunde.
(N. Bott. Ct.)
De kantonrechter te Haarlem veroordeelde heden
den drogist Van Ingen, die kininepillen had verkocht
beneden de 1000 stuks en daardoor de wet
op de artsenijbereidkunde had overtreden, tot ƒ10
boete, sub. 3 dagen. De eisch was ƒ40, sub. 10
dagen. {N. R. Ct.)
In het Provinciaal Verslag van de Provincie Gelderland
over het jaar 1897 vonden wij de volgende
mededeelingen :
»Tegen de bekende Duifje Hollander werd wegens
het onbevoegd uitoefenen der geneeskunst eene vervolging
ingesteld. Zij werd door het Kantongerecht
te Zutphen veroordeeld tot eene geldboete van f 15,
subs. 10 dagen hechtenis.
Een koopman te Harderwijk werd door het Kantongerecht
te Harderwijk veroordeeld tot geldboete
van f25 subs. 30 dagen, wegens onbevoegde uitoefening
van geneeskunst.
Vier kooplieden te Arnhem werden wegens onbevoegden
verkoop van geneesmiddelen veroordeeld tot
geldboeten van f 10, subs. 3 tot 5 dagen hechtenis.
Een ingezetene van Epe werd voor ditzelfde feit
door het Kantongerecht te Apeldoorn veroordeeld
tot eene geldboete van f 10, subs. 5 dagen hechtenis."
In de Verslagen van de Provincies Noord-Holland
en Noord-Brabant (wij hadden nog geen gelegenheid
die der andere provincies na te zien) vonden wij
omtrent dit onderwerp niets. Het betreft dan ook
maar de toepassing van de geneeskundige wetten.
Correspondentie,
Als nieuwe leden zijn toegetreden de heeren:
J. Bourdrez, opzichter v. d. Waterstaat te Meppel.
L. Eifl, te Rotterdam.
I. Keyser, apotheker te Tilburg.
' A> A. B. O. te T. Wjj hebben u als abonné opgegeven.
In het vorig no., dat zeker nu reeds in uw bezit is, hebben
wo uw vraag onder de rubriek „Correspondentie" beantwoord.
Wjj hechten volstrekt geen waarde aan het Engelsch attest.
O. S. te K. en P. M. W. te G. Wjj zjjn u dankbaar voor
uw aanbod. Indien gjj meer exemplaren van het Maandblad
noodig hebt, behoeft gjj ze slechts aan te vragen.
Ph. te W. De Marienbader Beductions-Pillen zjjn reeds
herhaalde malen in ons blad besproken. Zjj bevatten: Extracten
van rhabarber, van kina, van aloë en van cascara
sagrada, bovendien nog veel podophylline en een beetje
Marienbadzout. Zjj bestaan dus in hooldzaak uit een mengsel
van zeer sterk in erkende purgeermiddélen, zóó sterk, dat een
geregeld en langdurig gebruik ongetwijfeld bjj talrjjke personen
nadeelige gevolgen moet na zich sleepen. Dat iemand
er mager van wordt kunnen wij begrijpen, maar eveneens,
dat eene magerheid, op deze wijze verkregen, alles behalve
goed is.
W. F. P. te A. Wjj moeten u, wat Liéber's zenuw-krachtélixer
betreit, naar de „herhaalde waarschuwingen" verwijzen;
er is geen ruimte voor een uitvoerig artikel.
Sanderis electrische gordel is in het Maandblad van Juni
j.1. en het Volta-kruis reeds etteljjke malen behandeld. Desbetreffende
Maandbladen zjjn, op franco aanvrage, bjj den
secretaris-penningmeester onzer Vereeniging gratis verkrijgbaar.
W. J. C. v. d. P. te A. en J. G. te W. Ofschoon wjj de zaak
reeds herhaalde malen in ons blad hebben besproken, vonden
wij, nu de Miraculo preparaten weer gedurig in de
couranten worden geadverteerd, in uwe vragen aanleiding om
er nogmaals een artikeltje aan te wjjden.
V. L. B. te A. Wfl gelooven niet dat de Pink-pillen bjj
personen, die de jjzerv er binding goed kunnen verdragen,
schadelijk zullen werken — maar 'dat is de quaestie niet. Er
wordt van beweerd, dat ze goed zijnen veel meer dan dat, dat
ze het onfeilbaar geneesmiddel zjjn bfl tal van kwalen, waar
andere middelen niet zouden helpen, en dat is niet waar.
Toch kunnen ze indirect schadelijk voor de gezondheid
zfln, bflaldien men, geloof slaande aan de leugenachtige beweringen
van den fabrikant, bfl ernstige ongesteldheden naar
de pillen grjjpt en doelmatige geneeskundige hulp verwaarloost.
Schadelflk voor de beurs zijn ze zeker; de leugens,
waarmee de pillen aan den man worden gebracht, moeten
duur worden betaald.
D. v. B. te B. Glanduïën is behandeld in de Maandbladen
van November 1897 en van Juni 1898.
J. O. te A. P. Dank voor uwe medewerking in zake
Pink-pillen. Een „berbaalde waarschuwing" tegen de Fistelpot
van Klaas Ursem is in dit blad opgenomen. Een uitvoeriger
recept voor dezen pot is vermeld in het Maandblad
van Maart 1897 en luidt aldus
10 cent waggelbessen,
10
10
10
10
10
10
Een hoorn
zevenboom,
kruidnagelen,
witte peper,
nootmuskaat,
m e gekracht,
witte wierook.
(hiervoor werd cornu cervi raspat. ge-
nomen). %^
Een pond grasboter van Mei of Augustus en 3 dooiers
van eieren, dan in een nieuw pannetje \% uur koken op
geglommen kolen en dan zoolang laten staan tot 't verglommen
is.
's Morgens 1 uur na 't eten.
's Middags 1 uur na 't eten.
's Avonds 1 uur na 't eten.
De grootte van een nootmuskaat gebruiken van dezen
slikpot.
Wat een groot gedeelte van het geheim schijnt uit te
maken is de kleur-, deze wordt verkregen door aftreksel
van jonge loten van de perzik.
W. E. B. te W. Wfl danken u voor uw bewijs van belangstelling
in ons streven, blgkende uit uw schrgven. Wjj
hebben de zaak overwogen met den ernst, dien zjj verdient
maar er zjjn te veel practische bezwaren (die wjj in deze*
korte correspondentie niet kannen opnoemen) aan verbonden.
Beide zaken zouden er onder ljjden.
Mej. C. V. te H. en F. B. v. N. te H. In het no. van
heden zult gg uwe vragen omtrent Somatose beantwoord
vinden.
S. te 's H. Dank voor de toezending ; gjj ziet dat wn er
gebruik van hebben gemaakt.
K. S. te B. . Het gezondene in dank ontvangen ; voor ons
blad is het echter niet geschikt.
W. E. en Zn. te L. Opnieuw onzen dank en verdere
aanbeveling. Wfl krjjgen op die wjjze een aardige verzameling
en zfln daardoor tevens gewaarschuwd om er op te
letten of deze middelen ook in ons land worden ingevoerd.
M. te A. De abonnementsprijs van dit blad is per jaar
f 1.25, franco per post.
Dr. G, P. te 's H. Tot ons leed wezen kannen wjj u thans
nog geen inlichtingen geven omtrent het kruidenbitter ; het
middel is ons onbekend, doch wjj zullen terstond een onderzoek
daarnaar instellen. Dit kunnen wij nu reeds zeggen,
dat bet gebruik van een halve kan jenever, waarmee de kruiden
moeten worden afgetrokken, voor een ljjder als door u
bedoeld, zeker als hoogst schadelijk is te beschouwen.
H. W. te G. Wij lazen uw artikel in de Nieuwe Bredasche ~
Coura/nt met veel genoegen.
J. G. C. V. te Z. Het abonnement loopt van 1 Januari
tot uit. December.
Wjj zien in een plaatsing van het door u gezonden gedicht
in een dag- of weekblad volstrek geen gevaar.
Herhaalde waarschuwing.
De fistelpot yan Klaas Ursem. Het volk noemt
alle chronische etterende gezwellen fistels en daaronder
zoowel die gemakkelijk als die zeer moeilijk genezen.
Klaas Ursem, een Noord-Hollandsche boer, die voor
eenige jaren is overleden, speculeerde daarop en verkocht
voor veel geld een zoogenaamden fistelpot. De erfgenamen
zetten nu de winstgevende zaak voort. Volgens
mededeeling van den heer P. KRUYSSE (zie no. 1, jaarg.
II) bestaat het middel uit 2 dooiers van eieren met
boter en eenige plantenpoeders, voornamelijk van karweizaad,
laurierbessen en se venboom. Eén enkele pot,
(die misschien geen 25 cent waarde heeft) kost ruim
f 4, doch men moet volgens Ursem minstens 6 stuks
gebruiken voor men een oordeel over de uitwerking
kan Vellen, zoodat ruim f 24 het minste is wat men
op 't altaar der lichtgeloovigheid offert. Gelukkig zoo
dit geld het eenige is wat men er door verliest, want
maar al te dikwijls doet het misplaatste vertrouwen
in den fistelpot, die niet kan baten, den lijder het
inroepen van noodzakelijke geneeskundige hulp uitstellen,
of de^ door den geneesheer aanbevolene behandeling '
veronachtzamen. Dr. J. ENSING deelde vroeger (no. 3,
jaarg. II) een geval mede waarin Klaas Ursem's kwak- -
zalverij op die wijze den dood van een jongmensch
had veroorzaakt, terwijl ons nommer van April 1895
weer een nieuw geval vermeldde van de schadelijke
werking van den fistelpot.
Lieber's middelen. Nog voortdurend verschjjntin
onze bladen een advertentie met aanbeveling van
Prof. Dr. Lieber's zenuwenkracht-elixer, waarbij tevens
vermeld staat, dat het boek „Ziekentroost" aan ieder
adres gratis en franco wordt toegezonden. Wie 't boekje
leest vindt daarin eenige zoogenaamde populaire wetenschappelijke
besprekingen van de zenuwen en van waterzucht
, eenige voorschriften van nul en geener waarde,.
tal van attesten van genezen lijders (die onze lezers nu
wel op hun rechte waarde zullen weten te schatten) en'
waar 't vooral op aankomt — een hemelhooge aanprijzing
van Dr. Lieber's middelen. Deze bepalen zich niet;
alleen tot het bovengenoemde elixer, maar hun getal
overschrijdt het dozijn ; de geleerde Lieber weet voor
alles wat. Van de twee voornaamste, het zenuwenkracht-elixer
eu de St. Jacobs maagdruppels, hebben
wjj de samenstelling reeds vroeger medegedeeld. Ons
lid, de heer WIJNNE te Assen, heeft aangetoond, dat de
St/ Jacobs maagdroppels niets anders waren dan een
met slappen alcohol gemaakte tinctuur van een of meer
onbelangrijke plantenstoffen, in hoofdzaak piment, en
dat de opgave van de samenstelling, vermeld op de
etiquette, geheel bezijden de waarheid was , terwijl uit
een mededeeling van Dr. KRATSCKMER blijkt, dat het
zenuw- en kracht-elixer is : een uit aloë, rhabarber en
andere bittere en aromatische plantenstoffen bereide,
als laxeermiddel werkende, bittere „Schnaps".
Van beide middelen is geen andere uitwerking te
wachten, dan dat zij, zonder nut te stichten, de beurs
van den armen lijder aanmerkelijk lichter zullen maken.