10.09.2013 Views

Veilingklokje - Veiling Haspengouw

Veilingklokje - Veiling Haspengouw

Veilingklokje - Veiling Haspengouw

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

EFC pakt uit<br />

met nieuwe peer<br />

<strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong><br />

Magazine van <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong><br />

3.<br />

September<br />

2012<br />

Verschijnt driemaandelijks (maart, juni, september en december) • V.U. Renaat Kuipers, Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden • Afgiftekantoor Gent X • Erkenningsnummer P109254


Column<br />

2 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

Het belang van ideeën<br />

vanuit de basis<br />

Basisdemocratie is een vorm van democratie waarin zo veel<br />

mogelijk beslissingen op een zo laag mogelijk niveau worden<br />

genomen, en parti cipatie verwacht wordt van iedereen die door<br />

een bestuurlijke beslissing wordt getroffen. Zonder dat we de<br />

manier van besluitvorming in onze sector overhoop moeten<br />

halen, zou het misschien goed zijn enkele ideeën van de echte<br />

basisdemocratie toe te passen. Een eerste basisidee is het respect<br />

voor ideeën die van onderuit groeien. Tal van werk­, vak­, studie­<br />

of belangengroepen trekken Europa rond om te zien en te leren.<br />

Of ze komen samen in denktanks en debatteren, discussiëren<br />

en produceren ideeën. In de fruitsector kennen we zo talrijke<br />

groepen, en hun studiewerk komt quasi steeds tot hetzelfde<br />

resultaat: het gaat niet goed met de concurrentiepositie van ons<br />

fruit. Terwijl we vroeger toonaangevend waren, hinken we nu<br />

achterop. Competitiviteit is echter geen monopolie van de veilingen,<br />

het behoort evenzeer tot het ideeëngoed van die diverse<br />

beroeps organisaties en vakgroepen. Daarom is het noodzakelijk<br />

dat we oog en oor hebben voor de ideeën die van onderuit<br />

groeien, ook al zijn het misschien niet de onze!<br />

De pluk staat voor de deur. De officiële cijfers mogen dan kwantitatief<br />

wijzen op een kleinere oogst, uiteindelijk gaat het om<br />

het fruit dat we onder de boom neerzetten. Dat moet van goede<br />

kwaliteit zijn, ordentelijk geplukt en volgens de regels van de<br />

kunst bewaard, gesorteerd en verpakt. We vragen daarom met<br />

aandrang voor de pluk, de inzet en de bewaring, de adviezen<br />

van <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong> strikt na te volgen.<br />

We willen langs deze weg ook die fruittelers waarschuwen die hun<br />

fruit op stam wensen te verkopen. Financieel lijkt zo’n aanbod<br />

vaak interessant, zeker in tijden van crisis. Maar daartegenover<br />

staat bijvoorbeeld onze Conférencepool, die het de producenten<br />

mogelijk maakt financieel moeilijke periodes te overbruggen.<br />

We waarschuwen ook voor de hoge prijzen die bij deze verkoop<br />

op stam circuleren: die hoge prijzen zijn soms gekoppeld aan<br />

wurgcontracten en betalingszekerheid is geen garantie. De veiling<br />

is er hier om voor zijn leden te bemiddelen. Fruit op stam kopen<br />

moet winst genereren, net die winst die in feite toekomt aan<br />

de fruitteler.<br />

Aan iedereen wensen we een goede oogst toe en een<br />

beloftevol seizoen dat wel aan onze verwachtingen<br />

beantwoordt.<br />

Chris Timmermans<br />

Voorzitter <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong><br />

Inhoud<br />

03 Blikvanger<br />

Op zoek naar kersen<br />

in Zwitserland<br />

04 Vanuit het beleid<br />

EFC pakt uit met nieuwe peer<br />

06 Commercieel nieuws<br />

Minder appelen en peren,<br />

toch betere vooruitzichten<br />

12 Productienieuws<br />

QS vraagt weer administratieve<br />

aanpassingen<br />

14 Productienieuws<br />

Rusland en Duitsland stellen<br />

extralegale eisen<br />

16 Productienieuws<br />

Alle waarnemingen wijzen<br />

op een normaal tot later seizoen<br />

19 Nieuws van bij ons<br />

Colofon<br />

Redactie Renaat Kuipers, Etienne Leclere,<br />

Filip Vanaken, Jos Meesters, Chris Timmermans,<br />

Bart Wijgaerts, Jos Lacroix<br />

cv <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong><br />

Tongersesteenweg 152, 3800 Sint­Truiden<br />

T 011 67 06 11<br />

F 011 67 27 76<br />

E info@veilinghaspengouw.be<br />

I www.veilinghaspengouw.be<br />

Niets uit deze uitgave mag worden ver veelvoudigd<br />

en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook<br />

zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van<br />

<strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong>.


Op zoek naar kersen in Zwitserland<br />

Is een gezamenlijke kersensorteer<br />

machine haalbaar?<br />

De leden van de Stuurgroep Steenfruit trokken begin juli enkele dagen<br />

naar Zwitserland. We kondigden dit initiatief reeds aan in het vorige<br />

<strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong>. In Zwitserland gingen ze, samen met directie en fieldwerking,<br />

kijken of de samenwerking van de kersentelers in verband<br />

met sorteren, verpakken, bewaren en commercialiseren van hun oogst<br />

ook geen soelaas biedt voor de <strong>Haspengouw</strong>se kersenteelt.<br />

De aankoop van een eigen sorteermachine<br />

is in de kersenteelt enkel weggelegd<br />

voor de echt groten van de sector.<br />

Er zijn echter nog tal van producenten<br />

voor wie zo’n investering te zwaar is,<br />

en de Raad van Bestuur stelde enkele<br />

maanden geleden dan ook voor om te<br />

onderzoeken of de samenwerking tussen<br />

kersentelers, zoals die in Zwitserland<br />

gebeurt, ook geen opportuniteit is voor<br />

de <strong>Haspengouw</strong>se fruittelers.<br />

In het Alpenland bezocht de delegatie<br />

van <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong> een sorteermachine<br />

van het merk Unitec (kostprijs<br />

1.050.000 euro, kwaliteitssorteerder<br />

inbegrepen). Deze machine vereist een<br />

personeelsbezetting van maximaal 18<br />

mensen en heeft een sorteercapaciteit<br />

van 700.000 kilo per jaar. De kersen<br />

worden er aangevoerd in Ifco’s vanuit de<br />

aanplantingen en zijn al van zeer goede<br />

kwaliteit (in Zwitserland staat 80% van<br />

Blikvanger<br />

de kersen onder regenkappen en worden<br />

ze in 3 tot 4 beurten geplukt op maat<br />

en kleur).<br />

Onmiddellijke koeling<br />

Deze kersen worden vrijwel onmiddellijk<br />

na de pluk gekoeld, dankzij de werking<br />

van de sorteermachine. De kersen worden<br />

manueel geledigd in de waterbak<br />

en via een transportband gaan ze naar<br />

de ontdubbelaar, waar de kersen in een<br />

trommel gaan via watercirculatie en<br />

ontdubbeld worden via de middelpuntvliedende<br />

kracht van de trommel: elke<br />

kers behoudt zijn steeltje. De kersen<br />

komen nu op het droge gedeelte: via<br />

een brede transportband, waar tot maximum<br />

10 personen kunnen staan en<br />

waar de slechte (rotte en gekloven)<br />

kersen manueel worden uitgesorteerd,<br />

worden de kersen naar de infrarood­ t<br />

3


t<br />

Blikvanger<br />

Met een volume van 700.000 kg kersen zou de<br />

sorteerkost rond de 0,35 tot 0,45 euro/kg zijn.<br />

camera geleid. Hier worden door middel<br />

van foto’s de kleur en maat van elke kers<br />

bepaald. Langs een driebanenband worden<br />

de kersen door middel van perslucht<br />

op de desbetreffende afraapband ‘weggeschoten’.<br />

Er zijn 15 uitgangen en er<br />

wordt gesorteerd in 24­26 en 28+.<br />

Sorteerkost<br />

Bij de premium kwaliteit 28+ staan<br />

nog enkele mensen per afraapband om<br />

manueel nog te controleren (speciale<br />

service omdat deze klant goed betaalt).<br />

Na sortering blijkt er slechts 1% uitval<br />

te zijn: de telers plukken namelijk zeer<br />

streng op kleur en kwaliteit.<br />

De kostprijs per kilo sorteerkost bedraagt<br />

in 2012 0,55 tot 0,60 euro/kg (dit jaar<br />

300.000 kilo gesorteerd). Met een<br />

volume van 700.000 kg zou die sorteerkost<br />

rond de 0,35 tot 0,45 euro/kg zijn.<br />

70% van de kersen wordt er na sortering<br />

ingepakt in potjes van 0,5 kg (als gevolg<br />

4 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

van de EHEC­bacterie). Er worden<br />

30.000 potjes per dag verpakt en dit<br />

volledig automatisch.<br />

Naar de kersenplantage<br />

De Stuurgroep bracht ook een bezoek<br />

aan de kersenaanplantingen. Ook Zwitserland<br />

zweert blijkbaar bij de variëteiten<br />

Regina en Kordia, doch de Zwitsers<br />

plaatsen reeds van in het plantjaar al<br />

een hagelnet. Vanaf het derde vierde<br />

jaar plaatsen ze ook een regenkap voor<br />

een nog grotere oogstzekerheid.<br />

Kersen worden op de hoger gelegen<br />

percelen en op flanken van heuvels<br />

geplant omwille van de vorst en omdat<br />

men daar een betere afwatering heeft.<br />

De kersenbomen worden ook op een<br />

rug geplant (met compost) om pseudomonas<br />

tegen te gaan. Omdat de telers<br />

een goede belichting willen, worden<br />

bomen er ook schuin geplant, van het<br />

dal weg. •<br />

De Stuurgroep bracht ook een bezoek aan de Zwitserse kersenaanplantingen.<br />

Wie op een moderne manier het<br />

hoofd wil bieden aan de crisis,<br />

moet resoluut durven kiezen<br />

voor vernieuwing. Bezoeken aan<br />

het zuiden van Europa bewijzen<br />

dat keer op keer: dankzij de<br />

nieuwe variëteiten blijft de fruitteelt<br />

er winstgevend. EFC heeft<br />

dit pad al bewandeld op het<br />

vlak van de appelteelt. Nu stelt<br />

deze Europese telersorganisatie,<br />

waarvan <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong><br />

samen met zijn Duitse en<br />

Nederlandse partner deel uitmaakt,<br />

een nieuwe perenvariëteit<br />

voor. Maar met de P6R31A18<br />

stopt het voor <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong><br />

en EFC niet.<br />

Deze eerste EFC­peer heeft nog geen<br />

naam, daarom gebruiken we voorlopig<br />

nog haar nummer, P6R31A18. Deze<br />

peer komt uit een Frans kruisingsprogramma<br />

tussen Conférence en<br />

Doyenne d’Hiver. Uit dit programma<br />

komt ook de Franse peer Angélys.<br />

De peer ziet eruit als een dikke Conférence.<br />

Zoals de Conférence is ze zowel<br />

hard als zacht te eten, bewaart ze goed,<br />

zowel in ULO als in gewone frigo. Ze<br />

geeft een groene, relatief gladde schil<br />

die, in tegenstelling tot Conférence,<br />

weinig gevoelig is voor schuurschade<br />

(zwarte vegen) tijdens het sorteren en<br />

verpakken. Dat maakt haar ook zeer<br />

geschikt voor export.


EFC pakt uit met nieuwe peer<br />

Nieuwe appel en andere<br />

fruit soorten in de pipeline<br />

Wat weten we van deze peer?<br />

P6R31A18 zit al sinds 2000 in de<br />

proeven op het PCF en er is dus al heel<br />

wat geweten van deze peer:<br />

• niet beurtjaargevoelig;<br />

• steeds goede dracht (op vierjarige<br />

bomen reeds 30 ton/ha);<br />

• hoofdmaat: 65-75;<br />

• groene, gladde schil;<br />

• goede bewaarbaarheid;<br />

• weinig gevoelig voor manipulatieschade;<br />

• reageert goed op Promalin en GA3,<br />

oogstzeker ook in vorstjaren;<br />

• is chemisch te dunnen, maar dit is<br />

meestal niet nodig, omdat ze vrij vlot<br />

in de maat komt;<br />

• pluktijdstip aansluitend op Conférence;<br />

• onderstam Kwee Adams.<br />

Kortom, een perenvariëteit die goed­<br />

koper te kweken is dan Conférence:<br />

ze brengt meer kilo’s op, de vruchten<br />

zijn van een betere maat, met minder<br />

dunwerk als gevolg, een beter plukrendement<br />

is daarvan het resultaat en<br />

de nieuwe peer weerstaat de sortering<br />

veel beter dan Conférence. De P6R31A18<br />

is evenwel geen uitspringer in kleur,<br />

smaak en vorm, zo leert het verslag van<br />

het PCF ons.<br />

Bij de testen van het PCF kwam deze<br />

peer er steeds als de beste uit en bij<br />

EFC is men tevreden dat men de wereldwijde<br />

rechten op deze peer heeft kunnen<br />

verwerven.<br />

Clubpeer<br />

De P6R31A18 zal in een conceptmodel<br />

neergezet worden met een centrale<br />

sortering en verpakking en in eerste<br />

instantie gaan de drie EFC­partners<br />

ermee aan de slag. Dat bewijst dat ook<br />

de Duitse teler, die tot op heden weinig<br />

peren produceerde, ook zoekt om peren<br />

aan zijn productassortiment toe te<br />

voegen. Bovendien rekent men erop<br />

om bijkomende partners te vinden in<br />

Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië.<br />

Tegen het volgende plantseizoen zullen<br />

een beperkt aantal bomen beschikbaar<br />

zijn en de kweek zal steeds gebeuren<br />

a rato van de vraag naar bomen. Ze zijn<br />

enkel via EFC verkrijgbaar (zoals het<br />

Kanzi ® ­systeem).<br />

Zoektocht gaat verder<br />

De zoektocht naar diversificatie gaat<br />

echter verder. “We hopen in het najaar<br />

met een tweede nieuwe peer naar buiten<br />

te kunnen komen. Dan gaat het<br />

om een tweekleurige peer (rood­groen)<br />

die we aan ons assortiment toevoegen<br />

indien het ras voldoende productief is<br />

en goed kleurt”, weet directeur Renaat<br />

Kuipers.<br />

Verder is EFC nog bezig met appelen en<br />

een aantal andere fruitsoorten waarvan<br />

nieuwe variëteiten de oogstzekerheid<br />

van onze producenten moet verbeteren.<br />

Want <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong> blijft op<br />

dezelfde nagel van de rassenvernieuwing<br />

hameren als enig probaat middel om<br />

de huidige crisis het hoofd te bieden.<br />

En in het najaar?<br />

Dan gaat het werk van de Raad van<br />

Bestuur verder. Er dienen zich, naast<br />

deze vernieuwing van het areaal, nog<br />

enkele zeer ingrijpende beslissingen aan<br />

zoals er zijn: de hagelnetten, de overkapping<br />

van kersen en de centrale sortering<br />

van kersen. Beslissingen waarvan<br />

uiteindelijk de producent van <strong>Veiling</strong><br />

<strong>Haspengouw</strong> beter moet worden. •<br />

Vanuit het beleid<br />

5


Commercieel nieuws<br />

De oogst: een blik vooruit en een achteruit<br />

Minder appelen en peren,<br />

toch betere vooruitzichten<br />

Meer dan 250 vertegenwoordigers van de internationale appel­ en<br />

perensector ontmoetten mekaar ter gelegenheid van de 36e Prognosfruit­conferentie<br />

op 3 augustus 2012 in Toulouse (Frankrijk). <strong>Veiling</strong><br />

<strong>Haspengouw</strong> was erbij toen er de Europese oogstvooruitzichten<br />

bekend gemaakt werden.<br />

6 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

De oogst 2012 van appels en peren<br />

in de EU zal aanzienlijk lager zijn dan<br />

de gemiddelde cijfers van de voorbije<br />

jaren. De redenen hiervoor zijn ook<br />

overal dezelfde: ongunstige weersomstandigheden<br />

in de winter en een<br />

barslecht voorjaar in heel Europa.


De Europese appeloogst wordt geschat op een vermindering met 9%<br />

ten opzichte van het vorige jaar, terwijl de peren naar schatting een lagere<br />

oogst met 22% ten opzichte van 2011 zullen afleveren.<br />

De Europese appeloogst wordt geschat<br />

op een vermindering met 9% ten op ­<br />

zichte van het vorige jaar, terwijl de<br />

peren naar schatting een lagere oogst<br />

met 22% ten opzichte van 2011 zullen<br />

afleveren.<br />

Appelen: ­7%<br />

Meer in het bijzonder voor appels, wordt<br />

in 2012 de Europese oogst geschat op<br />

9.739.000 ton. Deze productie is 7%<br />

lager dan het gemiddelde van de laatste<br />

drie jaar. Wat betreft de rassen, zal Golden<br />

Delicious de productie naar beneden<br />

zien gaan met 15% tot 2.212.000 ton.<br />

Gala zal afnemen met 6% tot 1.070.000<br />

Tabel 1 Appelproductie per land (x 1000 ton)<br />

ton. Red Delicious zal afnemen met<br />

18% tot 555.000 ton, terwijl Idared zal<br />

stijgen met 34% dankzij een grotere<br />

oogst in Hongarije en Polen. Met uitzondering<br />

van Polen, waar men een<br />

grotere opbrengst verwacht (2,8 miljoen<br />

ton) als gevolg van nieuwe aanplantingen,<br />

zullen de meeste van de lidstaten<br />

duidelijke verliezen registreren. Elders<br />

in het noordelijk halfrond zullen de<br />

appelopbrengsten naar verwachting ook<br />

afnemen ten opzichte van vorig jaar,<br />

namelijk in Turkije (­3%) of in de<br />

andere Balkanlanden. Ondertussen zal<br />

de opbrengst in Rusland en Oekraïne<br />

respectievelijk vergroten met 8% en<br />

Commercieel nieuws<br />

4% als gevolg van nieuwe aanplantingen.<br />

De officiële gegevens voor de Verenigde<br />

Staten zullen medio augustus worden<br />

gepubliceerd, maar de eerste aan wijzingen<br />

leiden ook tot een mindere opbrengst<br />

met 15% als gevolg van zware vorst in<br />

de Midwest en in mindere mate in het<br />

noordoosten.<br />

Peren: ­22%<br />

Wat de peren betreft, voorspellen de<br />

Europese telers een significant lagere<br />

oogst: die daalt met 22% ten opzichte<br />

van 2011. Uit de cijfers blijkt dat het<br />

nieuwe seizoen goed is voor 2.060.000<br />

ton (in 2011 waren de peren nog goed t<br />

Land 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)<br />

België 320 356 317 358 358 336 344 288 305 212 -30 -32<br />

Denemarken 25 26 26 27 32 26 24 21 20 18 -10 -17<br />

Duitsland 818 946 925 948 1.070 1.047 1.071 835 953 933 -2 -2<br />

Frankrijk 1.728 1.709 1.770 1.585 1.676 1.528 1.651 1.579 1.701 1.151 -32 -30<br />

Griekenland 166 282 265 267 236 231 224 254 305 297 -3 14<br />

Groot-Brittannië 157 164 193 174 196 201 212 214 226 191 -15 -12<br />

Hongarije 500 679 467 480 203 583 514 488 301 418 39 - 4<br />

Italië 2.144 2.032 2.085 1.991 2.196 2.164 2.237 2.179 2.293 1.993 -13 -11<br />

Letland 36 7 38 32 31 34 13 12 8 7 -13 -36<br />

Litouwen 97 34 130 100 40 74 74 46 49 39 -20 -31<br />

Nederland 405 435 380 348 396 376 402 334 418 320 -23 -17<br />

Oostenrijk 153 164 177 163 193 159 185 169 199 153 -23 -17<br />

Polen 2.428 2.522 2.200 2.250 1.100 3.200 2.600 1.850 2.500 2.800 12 21<br />

Portugal 287 277 252 257 258 245 274 251 265 225 -15 -15<br />

Roemenië 811 1.098 439 417 287 459 379 423 412 402 -2 -1<br />

Slovakije 34 31 36 31 10 42 48 32 33 39 18 4<br />

Slovenië 62 62 58 71 80 68 64 66 73 51 -30 -25<br />

Spanje 704 553 701 547 599 528 470 486 507 384 -24 -21<br />

Tsjechië 154 164 138 160 113 157 145 103 79 92 16 -16<br />

Zweden 19 20 21 20 16 18 18 20 17 14 -18 -24<br />

Totaal 11.048 11.560 10.617 10.226 9.091 11.476 10.948 9.651 10.663 9.739 -9 -7<br />

(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.<br />

7


Commercieel nieuws<br />

t<br />

voor 2.629.000 ton). De voor 2012<br />

voorspelde oogst is ook 17% lager dan<br />

de gemiddelde oogst van de afgelopen<br />

drie jaar. In 2012 zien de Conférencetelers<br />

hun productie dalen met 21% tot<br />

743.000 ton, William BC zal afnemen<br />

met 19% tot 255.000 ton en Abate Fetel<br />

zal ook een kleinere oogst opleveren:<br />

­26% tot 284.000 ton. Elders in het<br />

noordelijk halfrond is de oogst ook<br />

beduidend minder ten opzichte van<br />

vorig jaar, namelijk in de Verenigde<br />

Staten (­7%) en Oekraïne (­8%).<br />

Geen stocks meer<br />

Globaal genomen waren de klimatologische<br />

omstandigheden niet gunstig en<br />

Tabel 2 Perenproductie per land (x 1000 ton)<br />

8 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

dit in vele oogstgebieden in heel Europa<br />

tijdens de bloei en bij het begin van de<br />

groeiperiode van het fruit. Gezien deze<br />

bijzondere weersomstandigheden een<br />

overduidelijke impact op de productie<br />

hadden, is het belangrijk dat de cijfers<br />

in alle transparantie bekend gemaakt<br />

worden. Fruittelers kunnen aan het<br />

nieuwe seizoen beginnen op basis van<br />

het normaal oogstschema: er zijn geen<br />

stocks meer van het voorbije seizoen.<br />

Ook worden er geen conflicten verwacht<br />

met de import uit het zuidelijk halfrond<br />

fruit. Bovendien zijn de stocks voor<br />

appelconcentraat zo goed als opgebruikt<br />

zodat de markt hierdoor versterkt kan<br />

worden en kan leiden tot een beter<br />

r endement voor de producenten na een<br />

aantal moeilijke seizoenen.<br />

Toestand bij Belgische appelen<br />

De appeloogst in ons land oogt dus niet<br />

zo leuk: de Prognoscijfers geven een<br />

verlies van 30% aan in vergelijking met<br />

vorig jaar. We zullen de kleinste oogst<br />

van het laatste decennium oogsten.<br />

Volgens de cijfers zijn het vooral de<br />

Jonagold, de Jonagored en de Golden<br />

die het verlies aandikken. Nochtans<br />

moeten we deze cijfers even relativeren,<br />

omdat we op dit ogenblik meer weten<br />

dan toen de schattingen gebeurden. Op<br />

de eerste plaats stellen we vast dat onze<br />

aanplantingen water genoeg kregen in<br />

Land 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)<br />

België 172 231 229 268 287 170 307 285 295 255 -14 -14<br />

Denemarken 4 5 5 6 6 5 7 6 5 5 0 -23<br />

Duitsland 49 61 53 57 56 38 52 39 47 38 -19 -18<br />

Frankrijk 190 248 230 246 221 157 202 164 176 124 -30 -31<br />

Griekenland 30 54 56 45 51 51 43 54 36 44 21 -2<br />

Groot-Brittannië 35 34 27 27 29 23 31 33 32 34 7 7<br />

Hongarije 33 31 40 39 12 40 40 36 21 26 23 -20<br />

Italië 819 838 882 966 922 759 858 680 915 717 -22 -12<br />

Letland 1 1 2 2 1 1 0 0 0 0 -33 -64<br />

Nederland 170 225 200 234 255 172 301 274 336 208 -38 -32<br />

Polen 77 87 65 55 31 40 90 40 55 45 -18 -27<br />

Portugal 81 181 121 173 136 168 198 172 210 179 -15 -7<br />

Roemenië 104 46 30 24 21 53 24 20 28 26 -8 7<br />

Slovakije 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 -50 -49<br />

Slovenië 11 14 8 12 12 9 10 11 7 3 -48 -63<br />

Spanje 641 522 610 537 496 476 429 456 461 349 -24 -22<br />

Tsjechië 2 2 2 3 3 6 3 3 6 103 52<br />

Zweden 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1 -53 -52<br />

Totaal 2.419 2.582 2.562 2.696 2.542 2.165 2.602 2.275 2.629 2.060 -22 -18<br />

(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.


Tabel 3 Belgische appelproductie per variëteit (x 1000 ton)<br />

Commercieel nieuws<br />

Het is mathematisch een feit: met een geschatte perenproductie van 255 ton<br />

laten de peren met meer dan 40 ton de appelen in ons land achter zich.<br />

Variëteit 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)<br />

Boskoop 20 21 19 23 25 22 18 12 11 7 -33 -46<br />

Braeburn 3 4 5 6 5 -12 4<br />

Cox Orange 4 4 3 3 3 3 3 3 3 2 -41 -43<br />

Elstar<br />

Gloster<br />

11 14 13 14 13 8 9 8 9 6 -35 -33<br />

Golden Delicious 27 30 27 30 35 32 32 29 32 22 -33 -30<br />

Jonagold 167 182 154 175 170 166 167 123 131 86 -35 -39<br />

Jonagored 66 77 67 77 74 72 77 72 76 49 -35 -35<br />

Pinova 2 2 2 2 2 6 22<br />

Andere nieuwe variëteiten 10 17 15 14 15 8 -3<br />

Andere 25 28 35 36 37 18 17 21 22 20 -13 -2<br />

Totaal België 320 356 317 358 358 336 344 288 305 212 -30 -32<br />

(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011. (3) Andere nieuwe variëteiten: Ariane,<br />

Belgica, Cameo, Diwa, Greenstar ® , Honey Crunch, Jazz, Junami, Kanzi ® , Mariac, Rubens, Tentation, Wellant...<br />

juni en juli. Begin augustus mochten<br />

we een zeer warme periode beleven. We<br />

verwachten dus een dikkere maat dan<br />

gemiddeld de voorbije jaren, en dikkere<br />

appels geven meer kilo’s. Bijkomende<br />

vaststelling is het feit dat een heterogeen<br />

behang aan de basis ligt van een<br />

vroegere rijping en dat bomen met een<br />

minder behang hun vruchten vlugger<br />

zien kleuren. We moeten dus dringend<br />

in ons plukrooster inplannen dat we de<br />

voorlopers eerder moeten plukken. De<br />

appel gaat ook vlugger aansluiten op de<br />

perenoogst. Vorig jaar lagen daar nog<br />

twee weken tussen, dat zouden dit jaar<br />

wel eens geen twee dagen kunnen zijn.<br />

Hiermee moeten we ook wel degelijk<br />

rekening houden in onze planning.<br />

Wat onze clubvariëteiten betreft, de<br />

Kanzi ® en de Greenstar ® , blijkt dat de<br />

producenten minder last hebben van<br />

de mindere oogst in het appelsegment.<br />

Men schat het verlies ten opzichte van<br />

vorig jaar van 0 tot 10%.<br />

t<br />

9


Commercieel nieuws<br />

t<br />

Voor de kersen die uiteindelijk verkocht werden, kregen de kersentelers wel<br />

een goede prijs. Dat dit een kleine compensatie is voor het verlies van de<br />

vroege oogst is maar een schamele troost voor de betrokken fruittelers.<br />

De Belgische peren<br />

De cijfers van Prognosfruit tonen een<br />

verlies voor de Belgische peren van<br />

14%. Het verlies op Conférence (10%)<br />

is kleiner, dat van de Doyenné (56%)<br />

zoveel te groter. Het wordt, gerekend<br />

over de laatste 10 jaar, een gemiddelde<br />

oogst en dat is, gezien de areaaluitbreiding<br />

van de voorbije jaren, dus toch een<br />

tegenvaller. Maar ook hier zijn de weergoden<br />

de teelt niet ongunstig gezind:<br />

water kregen onze peren genoeg, en<br />

de zon van augustus zal zeker een positieve<br />

invloed hebben op de maat. En,<br />

ondanks alle prognoses, het is wat na<br />

de oogst in de paloxen steekt en in de<br />

frigo’s gestockeerd werd, dat van belang<br />

is. En meteen is het mathematisch een<br />

feit: met een geschatte perenproductie<br />

van 255 ton laten de peren met meer<br />

dan 40 ton de appelen in ons land<br />

achter zich.<br />

Aardbeien waren een ramp<br />

De Belgische aardbeientelers hebben<br />

een annus horribilis meegemaakt, een<br />

rampjaar, een jaar om zo vlug mogelijk<br />

te vergeten. Dat mogen we gerust stellen<br />

voor de producenten die grotendeels<br />

afhankelijk waren van de teelt in volle<br />

grond. 2012 werd zowat het slechtste<br />

Tabel 4 Belgische perenproductie per variëteit (x 1000 ton)<br />

10 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

seizoen uit de aardbeiengeschiedenis<br />

in volle grond. Eerst was er de strenge<br />

winter die zorgde voor vorstschade aan<br />

de jonge planten. De lente die er in feite<br />

geen was, leverde ons een slechte bloei<br />

op wegens het koude en natte weer.<br />

En dan was er nog de vorst die bij tijd<br />

en wijlen nog meer roet in het eten<br />

kwam gooien. En de zomer dan, toen<br />

er moest geplukt worden, leverde bij de<br />

eerste pluk veel kromme aardbeien op<br />

en daarna kwam er zoveel regen dat de<br />

aardbeien van slechte kwaliteit waren<br />

en de houdbaarheid beneden alle peil<br />

was. Als gevolg hiervan stuikten de<br />

prijzen in elkaar en belandden er meer<br />

aardbeien op de industriemarkt dan<br />

de producenten lief was. De financiële<br />

schade voor de telers in volle grond was<br />

niet te schatten.<br />

Zoete kersen: vroege oogst<br />

de mist in<br />

Bij de kersen noteerden we in de lente<br />

eveneens een slechte bloei. Desondanks<br />

was er toch productie. Maar die geraakte<br />

niet onder de boom. Althans toch de<br />

vroege variëteiten niet, want die verregenden<br />

met de aardbeien mee: 90%<br />

van deze vroege zoete kersen werd<br />

zelfs niet geplukt!<br />

Nadien werd het wat beter. We kregen<br />

wat convenabel weer en konden starten<br />

met de pluk van de Kordia en de Regina.<br />

Tot het half juli opnieuw begon te regenen<br />

en de rest van de Kordia vernield<br />

werd. De kersentelers moesten toen<br />

verder met de Regina alleen.<br />

Het logische gevolg van zo’n kwakkelend<br />

kersenseizoen is dat er beduidend<br />

minder kilo’s op de sorteertafels terecht<br />

kwamen. Voor de kersen die uiteindelijk<br />

verkocht werden, kregen de kersentelers<br />

wel een goede prijs. Dat dit een kleine<br />

compensatie is voor het verlies van de<br />

vroege oogst is maar een schamele<br />

troost voor de betrokken fruittelers.<br />

Variëteit 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 F2012 (1) (2)<br />

Conférence 154 197 200 235 255 152 273 253 263 237 -10 -10<br />

Doyenné 12 19 17 20 20 9 20 19 21 9 -56 -55<br />

Durondeau 6 10 7 9 7 6 8 6 7 6 -15 -19<br />

Andere 5 4 6 4 4 6 6 5 3 -44 -49<br />

Totaal België 172 231 229 268 287 170 307 285 295 255 -14 -14<br />

(1) Percentageverschil tussen F2012 en 2011. (2) Percentageverschil tussen F2012 en het gemiddelde van 2009-2010-2011.


Krieken: kwaliteitsproblemen<br />

De zure kersen trokken de lijn van een<br />

slecht zacht­ en steenfruitseizoen door.<br />

De oogst van de krieken haalde nauwelijks<br />

de helft van de productie van vorig<br />

jaar. De middenprijs was echter niet<br />

onaardig. Heel belangrijk was de vaststelling<br />

dat er zich bij onze krieken<br />

kwaliteitsproblemen manifesteerden.<br />

Deze kwaliteit zou in een normaal jaar<br />

met een normale oogst nooit door de<br />

industrie aanvaard zijn geweest.<br />

Bessen: goed nieuws<br />

Goed nieuws van het front van de rode<br />

bessen. 2012 was één van de betere<br />

seizoenen qua prijsvorming. Bovendien<br />

konden de producenten van rode bessen<br />

rekenen op een constante en regelmatige<br />

afzet. Dat de prijzen ook al niet zo fout<br />

waren, is een opsteker voor dit segment<br />

in de fruitteelt.<br />

Een later seizoen<br />

De pluk van 2012 voor de hardfruittelers<br />

zal in elk geval later zijn dan vorig jaar,<br />

toen we het vroegste plukseizoen ooit<br />

meemaakten. Dat heeft gevolgen voor<br />

onze arbeidsorganisatie. Bij de appelprognoses<br />

gaven we al enkele richtlijnen<br />

mee voor de pluk. Voor de pluk van<br />

Conférence moeten we toch wel enkele<br />

bedenkingen koppelen aan de huidige<br />

toestand:<br />

• Als een seizoen later is en de oogst<br />

kleiner, dan bestaat de verleiding om<br />

maar steeds later de peren te plukken<br />

om op die manier toch nog wat te recupereren<br />

door een betere diktemaat.<br />

• We moeten er echter met klem voor<br />

waarschuwen dat plukdata niet met<br />

de natte vinger worden vastgesteld<br />

en dat we de einddatum van de pluk<br />

ten allen prijze moeten respecteren.<br />

• We waarschuwen onze fruittelers<br />

er ook voor dat men rekening moet<br />

houden met een ongeschreven wet in<br />

de fruitteelt en die leert ons dat hoe<br />

later een plukseizoen start, hoe korter<br />

het ook wordt. •<br />

Commercieel nieuws<br />

We waarschuwen onze fruittelers<br />

er ook voor dat men<br />

rekening moet houden met<br />

een ongeschreven wet in de<br />

fruitteelt en die leert ons dat<br />

hoe later een plukseizoen<br />

start, hoe korter het ook<br />

wordt.<br />

11


Productienieuws<br />

QS vraagt weer administratieve aanpassingen<br />

Noodzakelijk voor handel<br />

met Duitsland<br />

‘Qualität und Sicherheit.’ Met dit woord verzekert de Duitse retail<br />

zich van een aanvoer waarvan de kwaliteit en de milieubewuste teelt<br />

van de producten verzekerd moeten zijn. In 2001 werd met het<br />

systeem gestart voor vlees en vleeswaren en sedert 2004 is het systeem<br />

ook van toepassing voor fruit, groenten en aardappelen. Het is<br />

in feite een zeer eenvoudig systeem: als je er niet aan beantwoordt<br />

kom je Duitsland met je producten niet binnen. De toepassing<br />

ervan, dat is echter andere koek.<br />

<strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong> kreeg de voorbije<br />

maanden een aantal controles te verwerken<br />

in het kader van QS­Wholesale,<br />

QS­coördinator, IFS en BRC. Voor onze<br />

veiling verliepen deze controles vrijwel<br />

rimpelloos, enkele kleine opmerkingen<br />

12 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

in verband met minors niet te na gesproken.<br />

Uit deze controles bleek echter ook<br />

de noodzaak voor een nieuwe inschrijving<br />

voor het ‘Milieubewuste Teeltlastenboek’<br />

door de producenten.<br />

<strong>Veiling</strong> coördineert<br />

In het kader van de implementatie van<br />

het QS­systeem moet de veiling als<br />

coördinator optreden. Hierbij is het de<br />

bedoeling dat alle Globalgap-gecertificeerde<br />

hardfruittelers geregistreerd<br />

worden in de QS­database. Die registratie<br />

is van levensbelang voor de handel<br />

met Duitsland.<br />

Wat vraagt QS aan ons? Geen staatsgeheimen,<br />

doch wel op de eerste plaats<br />

de gegevens van de producent, de teelten<br />

waarvoor hij of zij gecertificeerd<br />

is, het GGN (Globalgap-nummer), de<br />

auditdata en de status van de residuanalyse.<br />

Door de ondertekening van dit nieuwe<br />

inschrijvingsformulier verklaart de teler<br />

zich akkoord voor het nemen van stalen


Productienieuws<br />

Wat vraagt QS aan ons? Geen staats geheimen, doch wel op de eerste plaats de<br />

gegevens van de producent, de teelten waarvoor hij of zij gecertificeerd is, het<br />

GGN (Globalgap-nummer), de auditdata en de status van de residu analyse.<br />

op gelijk welk tijdstip en onaangekondigde<br />

staalnamen van veld en/of oogststalen<br />

als productcontroles (QS­residustaalname,<br />

GBM-residu’s en nitraat)<br />

door erkende staalnemers en controleurs.<br />

De staalnemer krijgt tijdens de gewone<br />

werkuren de toegang tot de plantages,<br />

opslagruimtes, verkoops inrichtingen en<br />

transportmiddelen.<br />

Rechten en plichten<br />

Verder verbindt de producent zich<br />

ertoe om:<br />

• Conform de Globalgap-verplichtingen<br />

te produceren.<br />

• Enkel producten als QS-geschikt te<br />

verkopen, die tot de Globalgap gecertificeerde<br />

culturen behoren.<br />

• Er voor te zorgen dat bij de verkoop<br />

van QS­goederen alsook bij de productie<br />

de maximaal toegestane hoeveelheid<br />

residu (MRL) worden nageleefd<br />

(onder QS­goederen worden goederen<br />

bedoeld die volgens de vereisten van<br />

het QS­systeem in een QS­gecertificeerd<br />

bedrijf geproduceerd en/of<br />

verkocht worden).<br />

• Sancties, die in het kader van de QSresidumonitoring<br />

worden vastgesteld,<br />

op te volgen en eventueel uitgevaardigde<br />

geldboetes onmiddellijk aan<br />

QS te betalen.<br />

• De aanwezigheid van ongewenste<br />

stoffen in producten onmiddellijk<br />

aan de coördinator (<strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong>)<br />

te melden.<br />

De gegevens die ter beschikking van QS<br />

gesteld worden, mogen niet zonder toestemming<br />

van de fruitteler aan derden<br />

worden doorgegeven. QS vermeldt enkel<br />

op zijn website dat het betrokken fruitbedrijf<br />

het recht heeft om QS­goederen<br />

te leveren. Ook uitsluitingen of schorsingen<br />

worden op die website vermeld.<br />

Om de handel met Duitsland niet te<br />

hinderen is het dringend noodzakelijk<br />

dat alle hardfruittelers deze nieuwe<br />

overeenkomst ondertekenen voor<br />

10 september 2012 gezien <strong>Veiling</strong><br />

<strong>Haspengouw</strong> niet kan fungeren als<br />

coördinator indien deze handtekening<br />

ontbreekt.<br />

Globalgap­controles<br />

Ondertussen krijgen ook de Globalgapcontroles<br />

bij de fruittelers hun beloop.<br />

De audits gebeuren volgens de nieuwe<br />

versie 4, en die is een stuk strenger<br />

geworden zoals we in een vorig <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong><br />

al vermeld hebben. De documenten<br />

die van toepassing zijn voor deze<br />

nieuwe controles kunnen de betrokkenen<br />

downloaden van het extranet,<br />

onder de rubriek ‘documenten’.<br />

Indien je nog met vragen zou zitten,<br />

aarzel dan zeker niet om contact op te<br />

nemen met de fieldwerking. Ook wij<br />

vinden dat het nogal veel documenten<br />

zijn en soms zien fruittelers tussen de<br />

papieren hun bomen niet meer staan.<br />

Vraag daarom ook hulp zodat je zelf<br />

ook beter kan anticiperen.<br />

We drukken nog maar eens op het<br />

belang van een goed ingevulde ‘zelfinspectie-checklist<br />

Globalgap’. Je moet<br />

die ingevuld hebben alvorens SGS<br />

komt controleren. Dat is een major, en<br />

bijgevolg zeer belangrijk voor het al dan<br />

niet certificeren. In dit verband verwijzen<br />

we u nog graag naar ons <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong><br />

van juni 2012 waar we op pagina 10<br />

nog maar eens de meest voorkomende<br />

fouten opsomden. •<br />

Beknopt geven we enkele<br />

aandachtspunten van SGS<br />

mee waarop de teler moet<br />

letten bij een controle<br />

• Hygiëne-instructies: opleiding van<br />

plukkers en sorteerders moet door<br />

personeel afgetekend worden als<br />

bewijs dat ze de vereiste instructies<br />

hebben uitgelegd gekregen. Die van<br />

2011 hebben we opgevraagd en soms<br />

ontbrak dit wel eens. Fruittelers<br />

moeten nu zorgen dat dit voor de<br />

nieuwe oogst gebeurt.<br />

• Kwalificatie personeel dat bespuitingen<br />

uitvoert: veelal is dit door interne opleiding.<br />

Dit zou moeten omschreven<br />

worden en de opleiding moet door de<br />

werknemer afgetekend worden.<br />

• Als de werknemer niet alleen optreedt<br />

als chauffeur, maar ook de spraymix<br />

aanmaakt en zelfs de bereiding maakt,<br />

dan moet er, als er geen externe kwalificatie<br />

kan aangetoond worden, een<br />

degelijke instructie zijn van de producent<br />

voor elke behandeling.<br />

• EHBO-koffertje op het veld tijdens de<br />

pluk: men moet dit wel degelijk doen<br />

(men zegt het wel maar als tijdens<br />

controle blijkt dat het er niet is, dan<br />

geeft dit problemen).<br />

• Traceerbaarheidssyteem: duidelijke<br />

registratie plukdata, liefst gebruik<br />

maken van paloxkaarten of een degelijk<br />

frigoplan, registreren wat men sorteert<br />

of verpakt inclusief de bestemmingen<br />

en de leverbons bijhouden!<br />

• Irrigatie: opletten met opgevangen<br />

regenwater in open bassins.<br />

• Aanmaakwater spraymix: water uit<br />

geboorde put of opgevangen regenwater<br />

in gesloten tanks met regelmatig<br />

gebruik en cleaning mag, maar t<br />

13


t<br />

Productienieuws<br />

Kwalificatie personeel dat bespuitingen uitvoert:<br />

veelal is dit door interne opleiding. Dit zou moeten<br />

omschreven worden en de opleiding moet door<br />

de werknemer afgetekend worden.<br />

de laatste bespuitingen moeten met<br />

leidingwater gebeuren.<br />

• Risicoanalyse in verband met water:<br />

ontbreekt veelal en het is niet de<br />

bedoeling dat SGS die dan maakt.<br />

• Geïntegreerde bestrijding: het registreren<br />

van waarnemingen verdient<br />

terug meer aandacht, feromoonvallen<br />

ontbreken nogal eens en waarschuwingsberichten<br />

moeten bijgehouden<br />

worden als bewijs.<br />

• Facturen/leverbons van gewasbeschermingsmiddelen:<br />

liefst naast de facturen<br />

ook de leverbons bewaren want facturen<br />

liggen dikwijls bij de boekhouder.<br />

Een kopie nemen is dan handig.<br />

• Registratie veiligheidstermijnen: zeker<br />

de laatste maanden voor de pluk moet<br />

de veiligheidstermijn geregistreerd<br />

worden naast elk toegepast middel.<br />

• Voorraadbeheer gewasbeschermingsmiddelen:<br />

regel is om de 3 maand,<br />

maar voor SGS is het volgend systeem<br />

ook in orde en haalbaar: stockopname<br />

begin seizoen, updaten bij elke aankoop,<br />

stockopname vlak voor audit.<br />

14 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

De check stocks is niet altijd correct<br />

en indien personeel de bespuitingen<br />

doet, is dit erg belangrijk.<br />

• Hergebruik lege verpakking pesticiden:<br />

dit komt toch nog wel eens voor en is<br />

uiteraard absoluut niet gewenst.<br />

• Opslag lege verpakking pesticiden:<br />

zakken met bussen/bidons zijn in<br />

orde, de bewaarde doppen moeten<br />

wel dikwijls op een meer veilige plaats<br />

bewaard worden die ook ontoegankelijk<br />

is voor onbevoegden want ze zijn<br />

erg gevaarlijk.<br />

• Mobiele toiletten.<br />

• Pictogram ‘handen wassen’ voor<br />

productbehandeling, met name na<br />

toiletgebruik, eten... ontbreekt soms.<br />

Dit staat wel in instructie maar die<br />

moet duidelijk geafficheerd worden<br />

en dat is een major.<br />

• Indien producenten in onderaanneming<br />

hun fruit bij een andere<br />

producent laten verpakken, moeten<br />

ze het Globalgap­certificaat van die<br />

producent opvragen en ons bezorgen<br />

(of klaar leggen). •<br />

Om tot een optimale prijsvorming<br />

te komen is het belangrijk<br />

dat uw fruit voor alle marktsegmenten<br />

in aanmerking komt.<br />

Dat vertaalt zich enerzijds in<br />

kwaliteitsparameters: maattraject,<br />

kleur en schilkwaliteit.<br />

De laatste jaren zijn de speciale<br />

eisen aan het residu­niveau voor<br />

bepaalde afnemers ook een be ­<br />

langrijke kwaliteitsparameter<br />

geworden.<br />

Deze extralegale residu­eisen spelen<br />

voornamelijk naar twee bestemmingen<br />

toe: enerzijds Rusland en anderzijds de<br />

Duitse discountketens, die in heel West­<br />

Europa hun eisen doordrukken.<br />

Rusland<br />

De Russen handhaven nog steeds een<br />

beperking op het residu aan pirimicarb.<br />

Mits voldoende wachttijd kan hieraan<br />

meestal voldaan worden. De beperkingen<br />

op captan en andere fungiciden zijn<br />

door het aanpassen van de Russische<br />

normen naar de Europese toe, ondertussen<br />

weggevallen. De administratieve<br />

rompslomp: residuanalyse, safety­certificaat<br />

en Pus blijven evenwel behouden.<br />

Voor het volgende seizoen moeten we<br />

dus op dezelfde manier werken als het<br />

voorbije jaar: voorafgaand aan de verkoop<br />

het laten nemen van een peren­ en<br />

appelstaal, conforme residu­analyse<br />

afwachten, volledige spuitregistratie toepassen<br />

zodat we vanuit het computersysteem<br />

een Pus­document kunnen


Maximale afzetkansen voor uw fruit<br />

Rusland en Duitsland stellen<br />

extralegale eisen<br />

opmaken, met onder andere de vermelding<br />

van alle gebruikte actieve stoffen<br />

en vermelding van datum en dosis van<br />

de laatste bespuiting.<br />

Met al deze gegevens in onze databank,<br />

kan de administratieve rompslomp, die<br />

voor de teler er net te veel aan is, automatisch<br />

via de veiling verlopen.<br />

Duitse discounts<br />

Hier gelden in feite twee grote regels:<br />

• Voor bepaalde discounters mogen<br />

maximaal vier actieve stoffen gevonden<br />

worden (en maximaal 70% van<br />

de som van de MRL’s of ARfD’s).<br />

• Voor andere discounters mag er<br />

slechts 33% van de Europese MRL<br />

gevonden worden.<br />

Afspuitstrategie zomer 2012<br />

Om aan al deze eisen te voldoen zijn er<br />

twee basisregels: ten eerste een goed<br />

overwogen keuze van handelsmiddelen<br />

en ten tweede het verlengen van de<br />

wachttermijn.<br />

Zowel voor Bellis als voor Switch volstaan<br />

de aanbevolen wachttermijnen<br />

niet steeds om onder de 33%­norm te<br />

vallen. Bij een verdubbeling van de<br />

wachttermijn is er zowel naar Imazalil<br />

als naar pyraclostrobin (Bellis) toe geen<br />

probleem meer. De andere componenten<br />

van Switch of Bellis stellen meestal<br />

geen probleem.<br />

Naar de beperking van het aantal<br />

actieve stoffen toe moet de strategie<br />

Voor bepaalde discounters mogen maximaal vier actieve stoffen gevonden worden<br />

(en maximaal 70% van de som van de MRL’s of ARfD’s).<br />

de volgende zijn:<br />

• Zo lang mogelijk doorgaan met het<br />

gebruiken van de contactfungiciden:<br />

captan en Tmtd. Deze middelen<br />

hebben een hogere MRL, zodat het<br />

teruggevonden residu procentueel<br />

steeds zeer klein is. Dit heeft ook zijn<br />

voordeel indien de som van MRL’s<br />

of ARfD’s beperkt wordt. (70% van<br />

5 ppm is 3,5 ppm, 70% van 0,5 ppm<br />

is slechts 0,35 ppm.)<br />

• Slechts één bespuiting met Bellis of<br />

Switch in vooroogst, steeds van het<br />

middel dat in de loop van de teelt<br />

reeds gebruikt is. Zeker nooit een<br />

combinatie van Bellis, Switch en of<br />

Philabuster. Bij het combineren,<br />

sluit je afzet naar bepaalde afnemers<br />

al bij voorbaat uit.<br />

• Bij toepassing van Philabuster is een<br />

vooroogstbehandeling niet nodig. Pas<br />

echter op bij deze toepassingen, de<br />

concentratie aan middel moet goed<br />

gemonitord worden, om nooit te veel<br />

actieve stof in het bad te hebben.<br />

Residu­overschrijdingen met imazalil<br />

zijn mogelijk, ook bij het werken<br />

volgens de aanwijzingen op de verpakking.<br />

Een MRL­overschrijding<br />

aan imazalil geeft dadelijk een overschrijding<br />

van de ARfD (de acute<br />

grenswaarde), wat normaal eindigt<br />

in het vernietigen van het product.<br />

Ook de evolutie van de concentratie<br />

aan pathogene in het dompelwater<br />

moet gecontroleerd worden. Eén<br />

palox met geïnfecteerde peren kan<br />

alles wat erna gedompeld wordt<br />

besmetten. Wordt deze infectie vastgesteld,<br />

dan moet het bad ontsmet<br />

worden vooraleer er weer gestart<br />

wordt met dompelen.<br />

• Laat tijdig stalen nemen en zorg voor<br />

een volledige spuitregistratie. •<br />

Productienieuws<br />

15


Productienieuws<br />

Plukdata en bewaaradviezen 2012<br />

Alle waarnemingen wijzen<br />

op een normaal tot later seizoen<br />

Zoals elk jaar heeft VCBT ook dit jaar weer kosten noch moeite<br />

gespaard om u tijdig een betrouwbare plukdatum voor te schotelen.<br />

Dit jaar was dit geen sinecure. Voor de verandering hebben we namelijk<br />

te maken met een normaal tot zelfs eerder laat jaar, wanneer we<br />

vergelijken met de recent verleden tijd. Destructieve metingen, modellen<br />

én zelfs de intuïtie van de telers wijzen in dezelfde richting…<br />

2012: trage zetmeelomzetting.<br />

Latere plukdata<br />

Wat opvalt in de metingen is de hogere<br />

hardheid, lagere opgelostestofgehalte<br />

(vooral bij peren) en de trage zetmeelomzetting<br />

(zie foto). De rijping verloopt<br />

met andere woorden traag. Voor Conférence<br />

betekent dit dat de plukdatum<br />

niet zozeer zal gedicteerd worden door<br />

hardheid, maar eerder door opgelostestofgehalte.<br />

Daarom richten we ons<br />

16 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

voor de plukdatum bij Conférence op<br />

een begin rond 10 september: de hardheid<br />

moet dan nog voldoende hoog zijn<br />

(>12 kg/cm²) en het opgelostestofgehalte<br />

zou dan toch al gestegen moeten zijn<br />

tot minimaal 12° Brix. Voor appel volgen<br />

de plukdata dezelfde trend als deze voor<br />

peer: zie tabel 1. De modellen op basis<br />

van nabij­infrarood (NIR)­metingen<br />

bevestigen de destructieve analysen.<br />

Aandachtspunten bij de oogst<br />

Bewaartemperatuur peer<br />

Voor peer bepaalt het opgelostestofgehalte<br />

in belangrijke mate de bewaartemperatuur.<br />

In een jaar zoals 2012<br />

waarin we geen al te hoge suikergehalten<br />

in peer verwachten, zullen we dus<br />

voorzichtig moeten omspringen met<br />

de bewaartemperatuur. Daarom is het<br />

belangrijk om het suikergehalte van de<br />

bewaarde partij peren te kennen. Is het<br />

gemiddelde suikergehalte voldoende<br />

hoog: geen probleem. Indien het suikergehalte<br />

te laag is (


ij appel. Het vraagt van de teler ook<br />

meer controle dan bij appel, vooral bij<br />

de inzet en inkoeling. Er moet bijvoorbeeld<br />

9 weken ingekoeld worden vooraleer<br />

ULO aan te brengen. Voor het<br />

volledige protocol verwijzen we graag<br />

naar de firma.<br />

Toepassing van Smartfresh bij appel<br />

Smartfresh kan voor bepaalde markten<br />

een duidelijke meerwaarde bieden.<br />

Het middel biedt duidelijk voordelen<br />

inzake hardheid en vermijden van vettigheid<br />

en scald voor Jonagold, Golden en<br />

Greenstar ® . Zorg dat de cellen goed<br />

gelucht zijn vóór de behandeling, zodat<br />

er geen ethyleen meer in hangt. Zo niet<br />

kan het effect, zeker op scald, minder<br />

goed zijn. Het is belangrijk om na de<br />

toepassing de wachttijd voor ULO goed<br />

te respecteren: ga niet afbranden binnen<br />

de week na toepassing van Smartfresh<br />

want dan verhoog je het risico op bruin.<br />

Door Smartfresh zijn je appels in rust<br />

gebracht, het is dan ook niet zo belangrijk<br />

om halsoverkop ULO aan te brengen:<br />

wacht 10 dagen, brand dan rustig af<br />

naar 4%. De rest laat je zakken tot 1%<br />

via natuurlijke ademhaling met minstens<br />

1% per week. Wanneer die 1% niet<br />

gehaald wordt, kan je wat helpen met<br />

de stikstofgenerator.<br />

Opletten met glazigheid en scald<br />

op appel<br />

Bij warm weer loeren twee risico’s bij<br />

appel: scald en glazigheid. Scald kan<br />

een probleem gaan vormen indien we<br />

vóór de oogst warme temperaturen<br />

krijgen, zonder al te veel zon en met<br />

weinig koude nachten. Jonagold, Golden,<br />

Boskoop en Greenstar ® zijn gevoelig<br />

voor scald. VCBT zal de predictiemodellen<br />

voor scald volgen en u tijdig verwit­<br />

tigen hiervoor. Indien we erg zonnig<br />

weer krijgen is het risico op scald dan<br />

weer lager. Je kan bij een hoog scaldrisico<br />

enkel goed op het bewaarregime<br />

letten: zorg dat de zuurstofconcentratie<br />

voldoende laag is namelijk 1%. Snelle<br />

inkoeling en verhoogde CO2 (3 à 3,5%)<br />

helpen ook. Ook Smartfresh helpt tegen<br />

scald. Vroeg geplukte vruchten (dus<br />

eerste pluk Jonagold) zijn gevoeliger.<br />

Een vrucht die in de vlakke zon hangt<br />

kan net onder de schil al snel 10 tot 15 °C<br />

warmer worden dan de luchttemperatuur.<br />

Hierdoor kan het onderliggend<br />

weefsel schade oplopen. Dat uit zich in<br />

het meest zichtbare: zonnebrand, maar<br />

ook in de minder uitwendig zichtbare<br />

glazigheid. Glazigheid is meestal een<br />

kleiner probleem omdat het wegtrekt<br />

tijdens de bewaring als het in beperkte<br />

vorm voorkomt. Wanneer bij de oogst<br />

een sterke vorm van glazigheid te vinden<br />

is in de vruchten, is dit al een aanwijzing<br />

dat dit geen erg goed bewaarbare partij<br />

is. Vaak ontaardt deze sterke vorm van<br />

glazigheid tijdens de bewaring in<br />

vruchtvleesbruin.<br />

t<br />

Tabel 1 Plukdata appel 2012<br />

Tabel 2 Plukdata peer 2012<br />

Productienieuws<br />

Wat opvalt in de metingen is de hogere hardheid, lagere opgelostestof gehalte<br />

(vooral bij peren) en de trage zetmeelomzetting. De rijping verloopt met<br />

andere woorden traag.<br />

Glazigheid bij appel. De pijl geeft aan<br />

welke zijde van de vrucht in de zon<br />

gehangen heeft.<br />

Cultivar Plukvenster voor lange bewaring<br />

Boskoop 24 – 28 september<br />

Braeburn 20 – 25 oktober<br />

Elstar 8 – 13 september<br />

Gala 12 – 15 september<br />

Golden 20 – 27 september<br />

Greenstar ® 4 – 8 oktober<br />

Jonagold<br />

en -mutanten<br />

23 september – 7 oktober<br />

Jonagored 23 september – 7 oktober<br />

Kanzi ® 26 – 30 september<br />

Pinova 1 – 10 oktober<br />

Cultivar Plukvenster voor lange bewaring<br />

Conférence 10 – 20 september<br />

Doyenné 15 – 20 september<br />

Durondeau 10 – 15 september<br />

17


Productienieuws<br />

t<br />

Controleer bij de inzet de vruchten op hardheid en rijpheid: te rijpe en<br />

te zachte vruchten horen niet thuis in ULO en lange bewaring.<br />

Bewaarcondities 2012<br />

De optimale bewaarcondities staan<br />

vermeld in tabel 3 en 4. De aangegeven<br />

temperaturen zijn de vruchttemperaturen.<br />

Tabel 3 Bewaarcondities appel 2012<br />

Cultivar Temperatuur O2 CO2 Wachttijd vóór ULO (dagen)<br />

(°C) (%) (%) vanaf bereiken van optimale<br />

bewaartemperatuur<br />

Golden<br />

Gloster<br />

Gala<br />

0,5 1,0 – 2,0 2,0 – 2,5 1*<br />

Elstar<br />

Idared<br />

1,0 2,0 – 2,5 < 1,0 1*<br />

Kanzi ® 4** 2 0,8 21<br />

Jonagold<br />

Jonagoldmutanten<br />

Pinova<br />

0,8 – 1,0 1,0 2,5 – 3,0 1*<br />

Greenstar ®<br />

Belgica<br />

Cox’s O.P.<br />

Boskoop<br />

3,0 – 3,5 2,0 – 2,5 < 0,8 7 – 10<br />

Braeburn 1,0 2,5 – 3,0 < 0,8 21<br />

Granny 0,5 – 1,0 1,0 1,0 1*<br />

* Indien Smartfresh werd toegepast: zeker 1 week wachten na de toepassing alvorens ULO aan te<br />

brengen.<br />

** Kanzi ® geleidelijk afkoelen van oogsttemperatuur in 1 week naar 4 °C.<br />

Tabel 4 Bewaarcondities peer 2012<br />

Cultivar Temperatuur O2 CO2 Bewaarduur<br />

(°C) (%) (%)<br />

Aandachtspunten<br />

• Gebruik schone, stevige kisten met<br />

een nieuw bodemvel.<br />

• Pluk vruchten voor lange bewaring<br />

rechtstreeks in de palox.<br />

Conférence -1,0 (-0,5*) 2,5 – 3,0 < 0,9 eerste 21 dagen<br />

-1 2,5 – 3,0 < 0,8 van dag 21 tot eind bewaring<br />

Doyenné -0,5 (0,0*) 2,0 – 2,5 < 0,9 eerste 21 dagen<br />

-0,5 2,5 – 3,0 < 0,8 van dag 21 tot eind bewaring<br />

Durondeau 1,0<br />

* Indien het gemiddelde opgelostestofgehalte bij de oogst lager is dan 12,5° Brix, dan wordt de<br />

eerste 3 weken een iets hogere bewaartemperatuur aangehouden om bevroren nekken te vermijden.<br />

18 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

• Pluk met steel: vruchten zonder steel<br />

kwetsen andere vruchten, zorgen voor<br />

meer rot en verliezen meer vocht.<br />

• Koel de cellen goed voor (tot 0 °C) en<br />

de vruchten goed in.<br />

• Zorg voor een goede stapeling: zorg<br />

dat de lucht alle kisten kan bereiken.<br />

• Controleer bij de inzet de vruchten op<br />

hardheid en rijpheid: te rijpe en te<br />

zachte vruchten horen niet thuis in<br />

ULO en lange bewaring.<br />

• Zorg voor geijkte gasmeters en voelers.<br />

• Zorg voor registratie van uw gas- en<br />

temperatuurmetingen. Zorg voor<br />

voldoende back­up op de pc, printerpapier<br />

en inkt in de printers. Zo kan<br />

je, in geval van schade, nagaan wat<br />

er fout ging.<br />

Conférence<br />

• Juiste plukdatum: respecteer vooral<br />

de eindplukdatum voor de peren voor<br />

lange bewaring.<br />

• Voldoende verluchting bij de inkoeling:<br />

zorg voor drie weken inkoeling<br />

vooraleer de vruchten op ULOcondities<br />

gebracht worden. Overdrijf<br />

hierin ook niet: na maximaal vier<br />

weken inkoeling moeten de vruchten<br />

op ULO­condities gebracht worden.<br />

• Dek alle perenpaloxen af met plastic<br />

na de inkoeling.<br />

• Hou het zuurstofniveau in de perencellen<br />

het hele jaar tussen 2,5 en 3%<br />

• Hou het CO2­niveau zo laag mogelijk:<br />


Zorg voor geijkte meters.<br />

laat de rest door natuurlijke ademhaling<br />

dalen. Voor Braeburn en<br />

Kanzi ® eerst drie weken inkoelen,<br />

dan pas afbranden.<br />

• Vruchten die behandeld werden met<br />

SmartfreshSM kunnen best niet te snel<br />

op ULO­condities gebracht worden.<br />

• Indien Jonagold en Golden in één cel<br />

gezet worden, moeten de condities<br />

voor Jonagold gehanteerd worden.<br />

• Indien Jonagold en Granny in één cel<br />

gezet worden, moet het CO2­gehalte<br />

op 1% gezet worden: Jonagold zal in<br />

deze situatie sneller vergelen.<br />

• Hou het zuurstofniveau in de Jonagoldcellen<br />

het hele jaar op 1% en niet<br />

hoger.<br />

• Hou het CO2­niveau op 3% bij Jonagold.<br />

• Hou de vruchttemperatuur voor<br />

Jonagold op 0,8 tot 1 °C, niet hoger.<br />

• Rijpere vruchten moeten bij iets mildere<br />

condities bewaard worden: de<br />

temperatuur en O2­con centratie moet<br />

iets hoger en de CO2­concentratie<br />

moet iets lager zijn.<br />

Ann Schenk<br />

Vlaams Centrum voor<br />

Bewaring van<br />

Tuinbouwproducten<br />

Opendeur in de Cherry Farm<br />

Nieuws van bij ons<br />

Evenement<br />

De Cherry Farm doet niet alleen<br />

dienst als bed & breakfast. Of als<br />

geboortehuis van Christina de<br />

Wonderbare van Brustem. Het is<br />

tevens een actieve kersenboerderij.<br />

De familie Vanweddingen is<br />

als één van de eersten in de regio<br />

gestart met aanplantingen van<br />

laagstam voor zoete kersen. Op<br />

een oppervlakte van ongeveer<br />

20 hectare worden variëteiten geteeld als Kordia, Regina, Lapins, Sweetheart,<br />

Summit… Door de grote variëteit aan rassen zijn zij in staat kersen te<br />

leveren van half juni tot half augustus. Het bedrijf is nog in volle uitbreiding<br />

door de pas aangeplante plantages. Op 1 juli gooide de familie de deuren<br />

open en heel wat dagjesmensen kwamen kijken hoe een modern kersenbedrijf<br />

draait. En ook het <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> was erbij. •<br />

Evenement<br />

Internationale kersenhappening van de NBS<br />

Nog meer kersen konden we op zondag 8 juli proeven in Alden Biesen<br />

(Bilzen), tijdens de Internationale Kersenhappening van de Nationale Boomgaardenstichting.<br />

Van 10 tot 17 uur werd een tweehonderdtal oude kersenrassen<br />

tentoongesteld, er waren wandelingen door de kersenboomgaard en<br />

men kon kennis maken met alle aspecten van het artisanale kersenplukken:<br />

van de plukkers op de hoge ladders tot de sorteertafel. Ook het culinaire<br />

werd niet over het hoofd gezien, met kersenwijn, kersengebak, kersenijs en<br />

kersenthee. Ook hier mocht <strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong> niet ontbreken. •<br />

19


Nieuws van bij ons<br />

Personeel Evenement<br />

Karolien en Koen<br />

verwelkomen Julie<br />

Op 14 juni werd Julie geboren.<br />

Deze flinke meid van bijna een<br />

halve meter is het eerste kindje<br />

van Koen Casters en Karolien<br />

Moens. Karolien ‘bemant’ het<br />

directiesecretariaat. Het <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong><br />

wenst de kersverse papa<br />

en mama van harte proficiat en<br />

heet de kleine Julie van harte<br />

welkom in de grote familie van<br />

<strong>Veiling</strong> <strong>Haspengouw</strong>. •<br />

20 <strong><strong>Veiling</strong>klokje</strong> September 2012<br />

<strong>Haspengouw</strong>se Oogstfeesten<br />

Metsteren is dan weer het decor voor de jaarlijkse <strong>Haspengouw</strong>se Oogstfeesten,<br />

een organisatie van de ‘<strong>Haspengouw</strong>se Halfoogstfeesten vzw’. <strong>Veiling</strong><br />

<strong>Haspengouw</strong> verleent graag zijn medewerking aan deze hoogmis van de<br />

landbouw, waar uiteindelijk niet alleen de landbouw in de kijker staat, maar<br />

ook kunst en cultuur, terwijl lokale verenigingen hun graantje meepikken.<br />

Dit jaar vond het feest plaats in het zonovergoten Nonnemielen. Mielen was<br />

een klein plaatsje net buiten Sint­Truiden waar in de 13de eeuw nonnen neerstreken<br />

en toen werd het ‘Nonnemielen’. De nonnen kwamen uit het Sint-<br />

Katelijneklooster in Sint­Truiden. Een bekende kloosterling was Christina de<br />

Wonderbare. Er waren op 15 augustus evenwel nog maar weinig ‘nonnen’ te<br />

zien, wel Spaanse dames op sierlijke paarden, honden, roofvogels, pony’s,<br />

dorsen en oogsten en je kon verloren lopen in een groot maïslabyrint. •<br />

Dag van de Kers in Rijkel<br />

Evenement<br />

Elk jaar lokt de ‘Dag van de Kers’<br />

heel wat volk richting het kasteel<br />

van Rijkel. Nochtans kunnen we<br />

niet onder de vaststelling uit dat<br />

het aantal standhouders elk jaar<br />

wat afneemt: vroeger was de dreef<br />

aan het kasteel bijna te klein, nu<br />

is er plaats zat! De organisatoren,<br />

boordevol goede wil om onze<br />

<strong>Haspengouw</strong>se kersen te promoten, moeten misschien eens brainstormen<br />

om deze ‘Dag van de Kers’, die zeker zijn plaats heeft in het fruitgebeuren,<br />

een nieuw elan te geven of de vele toeschouwers die er jaarlijks komen op<br />

een aangename manier te verrassen met iets nieuws. Maar desondanks, en<br />

zelfs met een dreigende hemel, was er veel volk. Want kersen lokken nog<br />

steeds mensen: weinig aanwezigen trokken dus naar huis zonder een rijke<br />

portie van het zwarte goud van <strong>Haspengouw</strong>. •

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!