Vijf jaar Wisenten in het Kraansvlak - ARK Natuurontwikkeling

Van de recente, strenge winters hebben de Poolse wisenten
en hun nakomelingen geen last gehad. Weliswaar waren ze
gewend om in Polen te worden bijgevoerd in de winter maar in
het Kraansvlak scharrelden ze zelf hun kostje bij elkaar.
Het voedselaanbod is uiteraard schaarser dan in andere jaargetijden
en soms bedekt door een dikke sneeuwlaag, maar we
zijn er geen enkel dier door kwijtgeraakt. Onder de sneeuw en
onder struiken vinden ze genoeg te eten. Bovendien eten ze ‘s
winters meer bast, takken en twijgen. Zoals te verwachten is,
verliezen de wisenten ’s winters wat gewicht maar altijd hebben
ze een mooie, dikke vacht. Een teken dat het ze goed gaat.
Dagelijks beheer
De boswachters van team Zuid van de sector Natuur & Recreatie
van PWN zijn de centrale spil in het dagelijks beheer
van de kudde. Zij observeren de dieren in het veld en zorgen
ervoor dat bij twijfel over hun wel en wee de vaste dierenarts
direct wordt ingeschakeld. Bij vragen kunnen ze terugvallen
op de kennis van Leo Linnartz en Renée Meissner van ARK
Natuurontwikkeling. De boswachters zijn 24 uur per dag bereikbaar
en inzetbaar. Zij onderhouden ook de contacten met
Ekogrön, een gespecialiseerd bedrijf in natuurbegrazing, dat bij
het toezicht op de wisenten is betrokken.
De boswachters ervaren hun rol in dit voor Nederland unieke
project als zeer bijzonder. Hoewel niet iedereen bij de start
overliep van enthousiasme, is toch in de loop van de tijd bij
hen het unieke aspect van deze pilot als bijzonder leerzaam en
verrijkend ervaren. De opgedane kennis wordt actief gedeeld
met boswachters elders in Nederland en Europa. Dat gebeurt
onder andere door middel van adviezen, presentaties en werkbezoeken.
30 | Vijf jaar Wisenten in het Kraansvlak
Bij het dagelijks beheer hoort voor de boswachters ook het
begeleiden van de vele studenten uit binnen- en buitenland,
die wetenschappelijk onderzoek komen doen. Deze zijn zeer te
spreken over de band die ontstaat. Een band, die ook na hun
vertrek blijft bestaan. PWN zorgt desgewenst voor de behuizing
van de studenten en betrekt ze zo breed mogelijk bij de
wisentenpilot.
De boswachters zijn ook verantwoordelijk voor het wisentraster.
Dit hek is indertijd geplaatst op het bestaande raster (dat
deels bestond uit gaas en puntdraad) rond het Kraansvlak.
Het wisentraster staat onder stroom. Bij de start van de pilot
werd gekscherend wel eens gezegd dat dit raster niet zozeer
is bedoeld om de wisenten binnen te houden, als wel om
ongenode bezoekers buiten te houden. Wisenten hebben een
heilig ontzag voor stroom. Een hek van 1.20 meter hoog met
een enkele stroomdraad blijkt al genoeg te zijn om ze tegen
te houden. Maar vanwege het imago van ‘wild dier’ heeft PWN
indertijd besloten tot een stevig raster van bijna 2 meter hoog,
voorzien van vijf stroomdraden. Bij het onderhoud aan het
raster helpt een vaste vrijwilliger: hekketeur Teun Kok.
Zenders
Boswachters en studenten zouden nergens zijn als de wisentenkudde
niet opgespoord kan worden via de halsbandzender,
die een van de dieren draagt. De kudde blijkt een meester in
het zich verstoppen in het duinlandschap. Als de zender door
wat voor oorzaak ook uitvalt, komt het voor dat zelfs na een
dag zoeken de kudde niet wordt gevonden in het 230 hectare
metende Kraansvlak. De zenders geven een signaal af met
een in te stellen interval. Bijvoorbeeld 1x per uur. Korter of langer
is ook mogelijk, al naar gelang de wens. Wel is het zo dat
de batterij van de zender sneller uitgeput raakt bij een hoge
frequentie aan signalen. En voor het vervangen van de batterij
moet het betreffende dier wel worden verdoofd. Dat doen we
uiteraard liever zo weinig mogelijk.
Dankzij de signalen van de zenders en via de speciale website
www.wisenten.nl kan iedereen volgen waar de wisentkudde
zich in het Kraansvlak bevindt. Het is leuk om te zien hoe de
kudde schijnbaar kriskras door het Kraansvlak wandelt.
Soms blijven ze urenlang op dezelfde plek maar soms ook
wandelen ze binnen een paar uur het hele gebied door.