Vijf jaar Wisenten in het Kraansvlak - ARK Natuurontwikkeling

Voorwoord
Op 24 april 2007 hield een klein aantal betrokken natuurbeheerders de adem in.
Want zonder er ruchtbaarheid aan te geven, was in alle vroegte de wagen gearriveerd met
daarin drie wisenten uit Polen. In de duinen bij Overveen keek een handjevol mensen toe hoe
de drie kratten werden uitgeladen. Na een laatste controle door meereizend dierenarts
Mark Hoyer gingen de schuiven open en werd de pilot ‘Wisenten in het Kraansvlak’ werkelijkheid.
Voorzichtig kwamen de wisenten hun vervoerkrat uit. Ze keken alert om zich heen en snoven de
zilte zeelucht op. Aansluitend volgde een aandachtig partijtje zand snuiven èn – vreemd genoeg
– ook proeven. Daarna verdween het trio over een duintop uit het zicht en konden de aanwezigen
doorgaan met ademhalen. De eerste stappen in een uniek onderzoek waren letterlijk en
met succes gezet.
Aan deze bijzondere dag ging een jarenlang traject vooraf. In 2003 vroeg de Stichting Kritisch
Bosbeheer aan PWN om medewerking voor een praktijkproef met wisentenbegrazing.
PWN beheert namelijk het Kraansvlak, een deel van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Dit gebied is van oudsher gesloten voor het publiek en daardoor ideaal om in alle rust een
dergelijke proef uit te voeren.
PWN voelde er wel voor. Immers de Nederlandse duinen groeien in een schrikbarend hard tempo
dicht. Daarmee dreigt een uniek ecosysteem verloren te gaan. Andere grote grazers waren
al ingezet om natuurlijke grazers als konijn en ree te helpen.
De filosofie was dat wisenten met hun specifieke graasgedrag een aanvulling konden zijn op
Hooglanders, paarden en schapen. Bovendien stimuleert PWN, vanuit haar maatschappelijke
oriëntatie, onderzoek en daar sloot dit verzoek goed op aan.
Vervolgens werd samenwerking gezocht met Stichting ARK Natuurontwikkeling, die hun
expertise op het gebied van begrazing inbrachten, en Stichting Duinbehoud die zich inzette
voor fondsenwerving. Diverse partijen waren bereid om financieel bij te dragen: Stichting Doen,
Provincie Noord-Holland en Ano Fundatie. Dankzij hun medewerking is de pilot een succes geworden.
PWN is niet alleen hen maar ook de betrokken PWN’ers en de boswachters van regio
Zuid van PWN veel dank verschuldigd voor hun onvoorwaardelijke geloof in en enthousiasme
voor deze unieke pilot.
Op 24 april 2007 startte de Wisentenpilot, in eerste instantie voor een periode van vijf jaar.
Deze periode is nu afgelopen en in dit rapport wordt er verslag van gedaan.
Piet Veel,
Regiomanager Natuur & Recreatie
PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland
Vijf jaar Wisenten in het Kraansvlak | 3