De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden

Voortgaande mechanisering in de sigarennijverheid: droog- (links) en stripmachine van sigarenfabriek Kerebo. Links: J. Kerkhof;
rechts: K. Th. L. Blijenberg.
ment, waardoor de vraag toenam, leidden tot
verbetering van de bedrijfsresultaten.
Toch waren de kaarten al geschud en zou deze
nijverheid qua omvang en werkgelegenheid
veel van haar vroegere betekenis moeten prijsgeven.
We zullen de belangrijkste ontwikkelingen
schetsen en daar waar mogelijk de Culemborgse
situatie uitlichten. Allereerst was er de gedaalde
consumptie van sigaren per hoofd van de Nederlandse
bevolking. Rookte de gemiddelde Nederlander
in 1939 nog 191 sigaren per jaar, in
1954 was dit getal afgenomen tot 94. Ten tweede
valt te constateren dat de produktie-aantallen
van de grotere sigaren niet waren toegenomen:
785 miljoen stuks in 1949 en 783 miljoen in 1959.
Daarentegen steeg de produktie van de kleinere
sigaren, de senoritas, waarop net als voor de oorlog
de winstmarges klein waren: van 193 miljoen
stuks in 1949 naar 592 miljoen in 1959. 94 Wat de
produktie betreft, zag de fabrikant zich in de jaren
'50 geconfronteerd met minder gunstige
ontwikkelingen. De tabaksprijzen bleven op
hoogniveau. Rond 1960 maakte tabaksfinanciering
52% van de vermogensbehoefte uit. 95 Dan
was er de factor arbeidsloon, die in deze branche,
waarin sommige delen van de sigaar nog steeds
met de hand werden afgewerkt, flink doorwerkte
. Toen de VHS in 1957 een sterk ongunstig
resultaat behaalde, schreef de directie in het jaarverslag
de volgende passage: 'De sigarenfabricage
is een loonintensief bedrijf en derhalve zijn
de resultaten ongunstig beïnvloed door de in het
verslagjaar vallende loonsverhoging en compensatie
voor huurverhoging. Deze extra lasten,
welke niet in de prijzen van het eindprodukt
doorberekend worden, bedroegen in dit jaar
ruim ƒ100000,-.' Zoals zo vele andere fabrieken
zocht de VHS de oplossing in verdere doorvoering
van de mechanisering. Landelijk bezien zou
de machine een steeds prominentere plaats binnen
het produktieproces innemen. Het aantal
paardekrachten steeg van 7209 in 1949 tot 11200