De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
De grote zaal van de Trio-sigarenfabriek. Geheel links, met bolhoed, A. M.J. Dresselhuijs; links, in het donkere pak, tussen de sigarenmakers: A.J. Beltjes, (foto omstreeks de eeuwwisseling) collega, wat verboden werd door de meesterknecht. 'Het is treurig als men Zaterdags over de fabriek kijkt; dan ziet men hen lopen, de sigarenmakers, hier en daar als een bedelaar om een dekkertje of omblaadje en een feit is 't dat men de snijdsels van elkaar zit op te werken om toch nog maar te trachten uit te komen', aldus verwoordde een vakman zijn nood. 36 In feite zijn dergelijke berichten even zovele getuigenissen van een minder florissante gang van zaken in de Culemborgse sigarenbranche. In andere perioden van slapte duiken namelijk soortgelijke verhalen op. Bijvoorbeeld het tot uitschot verklaren van grote hoeveelheden sigaren op de fabriek van Laan rond 1890. 's Avonds werden deze afgekeurde sigaren dan weer ge- woon tussen de partijen voor de verkoop gedaan. Dit betekende voor de fabrikant dat hij de sigarenmakers, die op stukloon stonden, minder uitbetaalde; eigenlijk was dit dus diefstal. Onder andere deze grief gaf aanleiding tot de grote staking van 1891. ROND DE EERSTE WERELDOORLOG De periode rond de Eerste Wereldoorlog bracht voor de ondernemer in sigaren veranderingen in de bedrijfsvoering, het kostenpatroon en de winstopbouw. In de I9de-eeuwse sigarenmakerij vormde de tabak de grootste kostenfactor. Aan de vooravond van de oorlog bestond er een
Foto uit de hiervoor genoemde exportcatalogus. We kijken op de binnenplaats van de fabriek, waar men - vooral voor de fotograaf- bezig is met het gereed maken van de dagelijkse (?) verzending van Trio's Pride. (ca. 1905) evenwicht tussen de kosten voor loon en tabak. In 1910 lagen de kosten per 1 000 van een 2-½-cents-sigaar als hiernaast is weergegeven. De opbrengst bedroeg ƒ19,— per 1 000 stuks; bij contante betaling binnen een maand werd 2% korting verleend. De netto verkoopprijs voor de fabrikant kwam zo op ƒ18,62. Kijken we naar de totale kostprijs, dan resteert slechts een winst van 62 cent. 37 De lonen zouden verder stijgen. Het verslag van de Kamer van Koophandel voor Culemborg maakt melding van een toeneming van 70% in sigarenmakersloon sorteerdersloon striploon tabak tabak verpakking etiketten en randen pakloon overig (fabricagekosten, verkoopkosten, algemene onkosten) Totaal kostprijs ƒ 6,50 ƒ 0,70 ƒ 0,30 ƒ 6,75 ƒ 0,75 ƒ 0,70 ƒ 0,30 f 2,- ƒ18,-
- Page 3 and 4: De sigarennijverheid in Culemborg M
- Page 5 and 6: Verantwoording Wie door Culemborg w
- Page 7 and 8: De fabrikanten 68 4 DE SIGARENMAKER
- Page 9 and 10: jes. Het wordt in beschaduwde kiemb
- Page 11 and 12: toback off tobackblaederen, achter
- Page 13 and 14: velijk voorƒ 105,— aan tabak. Er
- Page 15 and 16: INLEIDING De nijverheid in Culembor
- Page 17 and 18: tiaire sector samen. In dat jaar we
- Page 19 and 20: tale worden geïmporteerd.' 11 Omst
- Page 21 and 22: teitjenever, die vrijwel geheel in
- Page 23 and 24: Het maken van een sigaar Voordat ee
- Page 25 and 26: laadjes uit één zij. Afhankelijk
- Page 27 and 28: de omblaadjes en maakte je een bosj
- Page 29 and 30: oud, soms ouder dan het bedrijf dus
- Page 31 and 32: van de Culemborgers daarin? Uit het
- Page 33 and 34: Tabel 3.2 Belastingaanslagen Culemb
- Page 35 and 36: jaar. Beide compagnons brachten ied
- Page 37 and 38: pectus, die in februari 1916 bij de
- Page 39: kleine Culemborgse sigarenmakerij a
- Page 44 and 45: alleen voor binnenlands gebruik bes
- Page 46 and 47: Een van de kleinere bedrijven, siga
- Page 48 and 49: waarde met een bodem van ƒ15,—pe
- Page 50 and 51: Tabel 3.7 Werkgelegenheid in 1916,
- Page 52 and 53: Zoals uit de betonconstructie blijk
- Page 54 and 55: Bezien we het aantal arbeidsplaatse
- Page 56 and 57: MECHANISERING EN RATIONALISERING Ve
- Page 58 and 59: van de modernste installaties; kant
- Page 60 and 61: te houden, toen door betalingsachte
- Page 62 and 63: steeds moeilijker om de goede naam
- Page 64 and 65: in 1959. 96 Behalve de grootbedrijv
- Page 66 and 67: De laatst overgebleven sigarenmaker
- Page 68 and 69: vroegtijdig in de fabriek aanwezig
- Page 70 and 71: als 'van bosjesmaker tot sigarenmag
- Page 72 and 73: Goilberdingerstraat. 18 In een late
- Page 74 and 75: minimale hoogte van de werkruimten,
- Page 76 and 77: Plattegrond van de fabriek van Dres
- Page 78 and 79: wel gezegd: "We gaan niet aan de ga
- Page 80 and 81: Overzicht van een deel van de Dejac
- Page 82 and 83: kosten van levensonderhoud zeer ong
- Page 84 and 85: een loon hebben kunnen halen vanƒ7
- Page 86 and 87: De fabriek van Sjoer met het person
- Page 88 and 89: den doorgepraat; men vond snel een
Foto uit de hiervoor genoemde exportcatalogus. We kijken op de b<strong>in</strong>nenplaats <strong>van</strong> de fabriek, waar men - vooral voor de fotograaf-<br />
bezig is met het gereed maken <strong>van</strong> de dagelijkse (?) verzend<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Trio's Pride. (ca. 1905)<br />
evenwicht tussen de kosten voor loon en tabak.<br />
In 1910 lagen de kosten per 1 000 <strong>van</strong> een<br />
2-½-cents-sigaar als hiernaast is weergegeven.<br />
<strong>De</strong> opbrengst bedroeg ƒ19,— per 1 000 stuks; bij<br />
contante betal<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen een maand werd 2%<br />
kort<strong>in</strong>g verleend. <strong>De</strong> netto verkoopprijs voor de<br />
fabrikant kwam zo op ƒ18,62. Kijken we naar de<br />
totale kostprijs, dan resteert slechts een w<strong>in</strong>st <strong>van</strong><br />
62 cent. 37<br />
<strong>De</strong> lonen zouden verder stijgen. Het verslag <strong>van</strong><br />
de Kamer <strong>van</strong> Koophandel voor <strong>Culemborg</strong><br />
maakt meld<strong>in</strong>g <strong>van</strong> een toenem<strong>in</strong>g <strong>van</strong> 70% <strong>in</strong><br />
sigarenmakersloon<br />
sorteerdersloon<br />
striploon tabak<br />
tabak<br />
verpakk<strong>in</strong>g<br />
etiketten en randen<br />
pakloon<br />
overig (fabricagekosten, verkoopkosten,<br />
algemene onkosten)<br />
Totaal kostprijs<br />
ƒ 6,50<br />
ƒ 0,70<br />
ƒ 0,30<br />
ƒ 6,75<br />
ƒ 0,75<br />
ƒ 0,70<br />
ƒ 0,30<br />
f 2,-<br />
ƒ18,-
Change language