De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden

De grote zaal van de Trio-sigarenfabriek. Geheel links, met bolhoed, A. M.J. Dresselhuijs; links, in het donkere pak, tussen de
sigarenmakers: A.J. Beltjes, (foto omstreeks de eeuwwisseling)
collega, wat verboden werd door de meesterknecht.
'Het is treurig als men Zaterdags over de
fabriek kijkt; dan ziet men hen lopen, de sigarenmakers,
hier en daar als een bedelaar om een dekkertje
of omblaadje en een feit is 't dat men de
snijdsels van elkaar zit op te werken om toch nog
maar te trachten uit te komen', aldus verwoordde
een vakman zijn nood. 36 In feite zijn
dergelijke berichten even zovele getuigenissen
van een minder florissante gang van zaken in de
Culemborgse sigarenbranche.
In andere perioden van slapte duiken namelijk
soortgelijke verhalen op. Bijvoorbeeld het tot
uitschot verklaren van grote hoeveelheden sigaren
op de fabriek van Laan rond 1890. 's Avonds
werden deze afgekeurde sigaren dan weer ge-
woon tussen de partijen voor de verkoop gedaan.
Dit betekende voor de fabrikant dat hij de
sigarenmakers, die op stukloon stonden, minder
uitbetaalde; eigenlijk was dit dus diefstal. Onder
andere deze grief gaf aanleiding tot de grote staking
van 1891.
ROND DE EERSTE WERELDOORLOG
De periode rond de Eerste Wereldoorlog bracht
voor de ondernemer in sigaren veranderingen in
de bedrijfsvoering, het kostenpatroon en de
winstopbouw. In de I9de-eeuwse sigarenmakerij
vormde de tabak de grootste kostenfactor.
Aan de vooravond van de oorlog bestond er een