De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden

pectus, die in februari 1916 bij de emissie vanƒ1
miljoen aan aandelen werd opgesteld, somt de
voordelen van dit organisatiemodel op: '.. .aangezien
eenerzijds door meerdere eenheid in de
leiding der verschillende fabrieken eene intensieve
exploitatie en de meest mogelijke samenwerking
tusschen de verschillende fabrieken
kunnen worden bereikt, anderzijds tevens verschillende
besparingen en bezuinigingen in de
bedrijven mogelijk zullen zijn'. 21
Wat de financiering betreft, zien we dat rond de
eeuwwisseling naast vennoten en aandeelhouders
banken een rol gingen spelen. De firma Hijmans
verrichtte rond 1900 betalingen via het
bankiershuis Schaap & Van Veen, te Amsterdam.
Dresselhuijs deed zaken met de Rotterdamsche
Bankvereeniging en had een der directeuren
als commissaris aan zijn NV verbonden. Accountants
voerden delen van de boekhouding of
stelden dejaarstukken samen in de vorm van balansen
en winst- en verliesrekeningen. Het kantoor
of'de ruimte voor bedienden' zou zich in de
administratieve en verkoopsector van het sigarenbedrijf
vanaf de late 19de eeuw een plaats verwerven.
22
DE AANKOOP VAN TABAK
Vooral in de 19de eeuw, toen de grondstoffen de
grootste kostenfactor vormden, hing de mate
van succes van een onderneming in sigaren nauw
samen met een gelukkige hand van inkopen. Op
welke manier kon tabak ingekocht worden? Invoerhavens
van ruwe tabak waren Bremen,
Hamburg, Rotterdam en Amsterdam. De tabak
werd via de volgende methoden verder verhandeld:
— bij inschrijving of via veiling;
— bij tweedehands veilingen;
— via reizigers.
Makelaars speelden een rol bij de inschrijving.
Zij taxeerden de diverse partijen. Geïnteresseerden
dienden hun bod schriftelijk bij hen in. In
eerste instantie werden zeer grote partijen verkocht,
meestal aan handelaren. Deze splitsten de
hoeveelheden op in kleinere, die ze uit de tweede
hand, op de tweedehands veilingen, bij mondeling
bod verkochten aan de sigarenfabrikanten. 23
Kapitaalkrachtige fabrikanten, zoals Dresselhuijs
en Laan, en in de 20ste eeuw De Jager, kochten
doorgaans zelf hun tabak bij inschrijving in. Ze
waren hierdoor in staat op een zo gunstig mogelijk
moment de beste kwaliteit aan te schaffen en
voorraden aan te leggen. Kleinere sigarenmakers
waren aangewezen op de zogenaamde uitponders,
handelaren die tabak gekocht hadden op de
tweedehands veilingen. Bij hen kopen had als
voordelen de mogelijkheid om kleine partijen af
te nemen en een gerede kans op krediet.
De tabakskerverij van M.Hijmans Izn., uit Culemborg,
betrok de tabak rond 1900 bij handelaren
in Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen;
verder in Hamburg en rechtstreeks in Amerika.
Zoals de gewoonte was in andere bedrijven ontstonden
de kerftabakken door vermenging van
soorten uit diverse landen: Amerika (maryland en
paraguay), Indië (java, sumatra), de Balkan en het
Middellandse-Zeegebied met Hongarije, Griekenland
(missolonghi) en Turkije (smyrna en trebizonde).
Een enkele keer voegde men inlandsch
toe, verzonden uit Rhenen, centrum van de tabaksteelt
op de Utrechtse Heuvelrug. 24
In de sigarenindustrie maakte men gewoonlijk
gebruik van tabak uit Amerika, Havana, Brazilië
en Nederlands-Indië. In de 19de eeuw kon ook
het Betuws bestgoed als dekblad gebruikt worden.