De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
ichtte de Culemborgsche Courant: 'Naar wij vernemen, wordt nog geregeld door een aantal personen gepost nabij de sigarenfabriek SUJABO alhier, terwijl het eenige malen is voorgekomen, dat men op slinksche wijze werkwilligen uitschold, natuurlijk als er geen politie bij was! Door de politie zijn verschillende personen bekeurd wegens het zich bevinden in een volksoploop, het staan op straathoeken en het zich niet onmiddellijk verwijderen op vordering der politie. Het is de politie ook gebleken, dat meerdere personen ter plaatse posten, die geheel niet in het sigarenmakersbedrij f zitten! Dit schijnt een soort solidariteit te zijn.' 82 De Sigarenmaker, vakblad van de Nederlandsche Sigarenmakers- en Tabakbewerkersbond, bleef met regelmaat stukken over de staking schrijven. Op 16 juni werd gemeld dat het de firma Smit 'lang niet voor de wind' ging en dat er zelfs sprake zou zijn van 'faillissement, althans financieele moeilijkheden'. Onderkruipers werden veroordeeld en men maakte duidelijk dat ze persoonlijk met hun daad niets opschoten. Zo kreeg de jongen J. de Vos voor zijn onderkrui- perswerk ƒ8,- per week, terwijl hem rechtens ƒ15,- à ƒ16,—toekwam. Toch zouden deze onderkruipers het verloop van de staking beslechten. Begin juli moest de staking worden opgeheven. Stakers en vertegenwoordigers van de sigarenmakersbonden overlegden met elkaar wat de beste vervolgtactiek zou kunnen zijn. Besloten werd over te gaan tot een boycot van de produkten van Sujabo. De winkeliersverenigingen zegden hun steun toe. Uiteindelijk verloor de fabriek haar numerieke betekenis. 83 De oorlog en daarna. 'Zo rond 1942 kwamen we stil te liggen. De fabriek werd gevorderd door de Organisation TODT, die de ruimte tot magazijn voor de Duitse troepen inrichtte. Na Dolle Dinsdag kwam de Wehrmacht erin, die de zaak nog verder volstopte met wapens en munitie. Het was een hele opruimerij, maar na de oorlog zijn we opnieuw gestart. Het Rijk distribueerde de tabak, die van niet al te beste kwaliteit was. Daarom kookten we het eerst in grote teilen. Het nicotinewater ging naar de boeren, die het als
spuitmiddel gebruikten. De sigaren leverde je aan het Rijksbureau, dat ze verder verstrekte aan de winkels. Je begrijpt dat het een enorme klap voor ons was toen er in 1946 of '47 negen balen tabak gestolen werden. In het midden van de jaren '50 ging het een stuk minder met de sigarenmakerij in Nederland. Ik ben toen naar een kleiner pand gegaan aan de Zuiderwal, samen met mijn broer Jo.' Merken. Het eerste merk was Vasco, genoemd naar de ontdekkingsreiziger Vasco da Gama. Spoedig daarop volgde Kortenaer, geheten naar een 17de-eeuwse admiraal. Verder werden sigaren op de markt gebracht onder het merk Sujabo, wat eigenlijk een afkorting was van de belangrijke tabakleverende gebieden Sumatra, Java en Borneo. SIGARENFABRIEK THORBECKE Zie: Nipezo. De voormalige sigarenfabriek Tl A v, op de hoek van de Prijssestraat en de Westerwal. (situatie 1986) SIGARENFABRIEK TIAV Een der kleinere ondernemers was Arnold Pieter van den Hurk (Culemborg, '2-7-1894). Hij begon als bosjesmaker op de Cadena en maakte daar de grote uitsluiting van 1913 mee. Na de oorlog van '14—18 kwam hij bij Laan te 'werken. In 1919 werd daar zowat iedereen ontslagen, omdat er geen werk meer was. Hij vertelt zelfverder: 'Na een korte periode te Vianen kon ik in 1921 bij Dejaco terecht. Ondertussen begon ik in een voor ƒ2500,- gekocht huisje in de Prijssestraat een eigen sigarenwinkeltje. De sigaren betrok ik van Dejaco; vooral het merk Cuba Overal liep goed. De eerste maand zette ik al 10000 stuks sigaren
- Page 97 and 98: troon deed zich waarschijnlijk het
- Page 99 and 100: naar toe te gaan en ze vroegen: "Wa
- Page 101 and 102: quentie in het wisselen van werk en
- Page 104 and 105: Hilversum 111 bestond nog niet Het
- Page 106 and 107: van a tot z vertelde. Dan zat-ie da
- Page 108 and 109: Men denkt bijvoorbeeld aan beter on
- Page 110 and 111: ging ruw te keer. Des winteravonds,
- Page 112 and 113: aden en gereedschappen over. Natuur
- Page 114 and 115: REPERCUSSIES VAN DE STAKING De werk
- Page 117 and 118: Liederen gezongen bij het driejarig
- Page 119 and 120: Na 3 maanden strijd. Een deel van d
- Page 121 and 122: Tabel 5.1 Aantal leden van de Culem
- Page 123 and 124: af. Nieuwenhuijsen zou zich bezigho
- Page 125 and 126: Gekleurd houten reclamebord van de
- Page 127 and 128: Als bronnen voor dit overzicht hebb
- Page 129 and 130: de oprichting van een sigarenmakeri
- Page 131 and 132: Muurschildering op de zijgevel van
- Page 133 and 134: Tabaksfabriek Gelria, aan de Tweede
- Page 135 and 136: Op 6 december ïgys legde een brand
- Page 137 and 138: geval was. De Provincie stuurde een
- Page 139 and 140: Jacobus Schuyt (Beverwijk, *17-6-18
- Page 141 and 142: J. KUYPERS J. Kuypers wordt vermeld
- Page 143 and 144: Nog in 1883 vroeg Middelbeek vergun
- Page 145 and 146: vaardigd); Meeuwtje (Panatela, lekk
- Page 147: Enkele jongens aan het werk in siga
- Page 151 and 152: van Uden. De zaak wordt dan voortge
- Page 153 and 154: ontvingen zij jarenlang geen divide
- Page 155 and 156: Merken: het hoofdmerk was Cadena, e
- Page 157 and 158: drik Coenraad Dresselhuijs, Karel P
- Page 159 and 160: De drie directeuren van de Trio-sig
- Page 161 and 162: Gerrit Vermeulen trad op als gevolm
- Page 163 and 164: Bronnenoverzicht LITERATUUR Bedrijf
- Page 165 and 166: •Bevolkingsregister • Stukken b
- Page 167 and 168: 13 Klep e.a.. De kohieren. 14 Sluyt
- Page 169 and 170: de ontwikkeling van de kosten van l
- Page 171 and 172: VERKOOP EN RECLAME 1 Vergelijk ook
- Page 173 and 174: Illustratieverantwoording Tenzij an
ichtte de <strong>Culemborg</strong>sche Courant: 'Naar wij<br />
vernemen, wordt nog geregeld door een aantal<br />
personen gepost nabij de sigarenfabriek SUJABO<br />
alhier, terwijl het eenige malen is voorgekomen,<br />
dat men op sl<strong>in</strong>ksche wijze werkwilligen uitschold,<br />
natuurlijk als er geen politie bij was!<br />
Door de politie zijn verschillende personen bekeurd<br />
wegens het zich bev<strong>in</strong>den <strong>in</strong> een volksoploop,<br />
het staan op straathoeken en het zich niet<br />
onmiddellijk verwijderen op vorder<strong>in</strong>g der politie.<br />
Het is de politie ook gebleken, dat meerdere<br />
personen ter plaatse posten, die geheel niet <strong>in</strong> het<br />
sigarenmakersbedrij f zitten! Dit schijnt een soort<br />
solidariteit te zijn.' 82<br />
<strong>De</strong> Sigarenmaker, vakblad <strong>van</strong> de Nederlandsche<br />
Sigarenmakers- en Tabakbewerkersbond,<br />
bleef met regelmaat stukken over de stak<strong>in</strong>g<br />
schrijven. Op 16 juni werd gemeld dat het de<br />
firma Smit 'lang niet voor de w<strong>in</strong>d' g<strong>in</strong>g en dat er<br />
zelfs sprake zou zijn <strong>van</strong> 'faillissement, althans<br />
f<strong>in</strong>ancieele moeilijkheden'. Onderkruipers werden<br />
veroordeeld en men maakte duidelijk dat ze<br />
persoonlijk met hun daad niets opschoten. Zo<br />
kreeg de jongen J. de Vos voor zijn onderkrui-<br />
perswerk ƒ8,- per week, terwijl hem rechtens<br />
ƒ15,- à ƒ16,—toekwam.<br />
Toch zouden deze onderkruipers het verloop<br />
<strong>van</strong> de stak<strong>in</strong>g beslechten. Beg<strong>in</strong> juli moest de<br />
stak<strong>in</strong>g worden opgeheven. Stakers en vertegenwoordigers<br />
<strong>van</strong> de sigarenmakersbonden<br />
overlegden met elkaar wat de beste vervolgtactiek<br />
zou kunnen zijn. Besloten werd over te gaan<br />
tot een boycot <strong>van</strong> de produkten <strong>van</strong> Sujabo. <strong>De</strong><br />
w<strong>in</strong>keliersverenig<strong>in</strong>gen zegden hun steun toe.<br />
Uite<strong>in</strong>delijk verloor de fabriek haar numerieke<br />
betekenis. 83<br />
<strong>De</strong> oorlog en daarna. 'Zo rond 1942 kwamen we<br />
stil te liggen. <strong>De</strong> fabriek werd gevorderd door de<br />
Organisation TODT, die de ruimte tot magazijn<br />
voor de Duitse troepen <strong>in</strong>richtte. Na Dolle D<strong>in</strong>sdag<br />
kwam de Wehrmacht er<strong>in</strong>, die de zaak nog<br />
verder volstopte met wapens en munitie. Het<br />
was een hele opruimerij, maar na de oorlog zijn<br />
we opnieuw gestart. Het Rijk distribueerde de<br />
tabak, die <strong>van</strong> niet al te beste kwaliteit was.<br />
Daarom kookten we het eerst <strong>in</strong> grote teilen. Het<br />
nicot<strong>in</strong>ewater g<strong>in</strong>g naar de boeren, die het als