De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
E.W. GROENENDAAL Zie: firma Heij & Blijenberg. w. VAN HAAREN De firma is opgericht in september 1920. Op 7 januari 1922 stond het volgende bericht in de Culemborgsche Courant: 'Nieuwjaarsdag was er op den zolder van den Heer W. van Haaren, Kattenstraat alhier, een begin van brand. Er bevond zich aldaar binnengoed voor sigaren. Gelukkig wist men door de eerste brandbluschmiddelen erger te voorkomen. Oorzaak onbekend; de tabak was niet verzekerd. Van H. liep nog eenige lichte brandwonden op.' In september 1924 werd de zaak opgeheven. DE HAAS Deze sigarenmakerij wordt in 1901 vermeld in het bondsblad De Sigarenmaker, dat over deze firma en de sigarenmakerij St. Jozef (zie aldaar) verder schrijft: 'waar men Katholiek moet zijn om te mogen werken. Daar zitten een stuk of 10 jongens'. 17 SIGARENFABRIEK DE HAVANA FIRMA VORST & VAN EMDEN Op het eind van de 19de eeuw telde Culemborg een aantal sigarenmakerijen die gedreven werden door joodse ondernemers. Zowel L. van Emden als J.R. Vorst kwamen uit de joodse gemeenschap van Culemborg voort. In 1882 kregen zij vergunning om een droogtoestel op te richten in hun sigarenmakerij De Havana aan de Ridderstraat. 18 Per mei 1888 werd de firma ontbonden; Louis van Emden zette de zaak alleen voort aan de Havendijk. Rond 1890 adverteerde hij regelmatig voor zijn 2-cents-sigaartjes uit zijn sigarenfabriek De Havana. Op het eind van de jaren 1880 gaf hij aan een zestiental werknemers emplooi en in 1891 aan eenentwintig sigarenmakers, drie jongens en drie meisjes. 19 Van Emden en Vorst verlieten kort na elkaar in 1894 Culemborg. 20 FIRMA VAN HEUSDEN In 1887 werd aan Johannes en Willem van Heusden vergunning verleend tot het oprichten van een droogtoestel in hun sigarenmakerij. 21 Via een advertentie in de Culemborgsche Courant van 1889 wensten zij hun vrienden en begunstigers een gelukkig nieuwjaar, vanuit hun fabriek en winkel op het Marktveld. 22 In 1901 werkten er volgens De Sigarenmaker 'anderhalve man en een paardekop'. 23 Bij aktevanjanuari 1949 is de zaak in handen van
Op 6 december ïgys legde een brand drie bedrijven aan de Korte Meent in de as, waaronder dat van Heij & Blijenberg. Reinhard Ferdinand van Heusden. Hij woont zelf aan de Oude Vismarkt, terwijl de fabriek is gevestigd in de Zandstraat 39. Op 1 september 1956 is de zaak opgeheven. 24 Merken: Don Pedro; in 1934 werd geadverteerd met de Delly-serie als eigen fabrikaat. FIRMA HEIJ & BLIJENBERG ('DE JANTJES') Heij en Blijenberg zijn in het sigarenmakersvak begonnen als zovele andere Culemborgse jongens. Als bosjesmaker leerde Jan Heij het vak bij Jo van Kuik, en Jan Blijenberg bij de gebroeders Van der Winkel. 25 Na de Tweede Wereldoorlog werkte Heij bij Graaf Egbert, terwijl Blijenberg werkloos was. In 1946 begonnen ze voor zich zelf sigaren te maken in de Everwijnstraat, in de inmiddels gesloopte kolenpakhuizen van Kees Koedam, achter het eveneens gesloopte hotel Vulto. Het beginkapitaal bedroeg ca. ƒ2000,--. Uiteindelijk werd er gewerkt met zo'n twintig arbeiders. In 1960 werd het pand aan de Everwijnstraat te bouwvallig. Een verhuizing volgde naar de Korte Meent, waar ze de oude kindermeelfabriek van Van Beekum betrokken. Op 5 december 1975 kwam hier het einde, toen brand in de belendende meubelfabrieken van Hak en Husse uitbrak, die ook de sigarenfabriek in de as legde. In de jaren 60 werkten 'De Jantjes' al incidenteel voor de firma Justus van Maurik, een van origine zeer oude Amsterdamse tabaksfabriek, opgericht in 1794, maar die zich toen nog louter met
- Page 84 and 85: een loon hebben kunnen halen vanƒ7
- Page 86 and 87: De fabriek van Sjoer met het person
- Page 88 and 89: den doorgepraat; men vond snel een
- Page 90 and 91: Ook nam men wel vrijaf om een eigen
- Page 92 and 93: gokker. Dan werd er potverdomme 's
- Page 94 and 95: doken werd, maar dit zal zich voorn
- Page 97 and 98: troon deed zich waarschijnlijk het
- Page 99 and 100: naar toe te gaan en ze vroegen: "Wa
- Page 101 and 102: quentie in het wisselen van werk en
- Page 104 and 105: Hilversum 111 bestond nog niet Het
- Page 106 and 107: van a tot z vertelde. Dan zat-ie da
- Page 108 and 109: Men denkt bijvoorbeeld aan beter on
- Page 110 and 111: ging ruw te keer. Des winteravonds,
- Page 112 and 113: aden en gereedschappen over. Natuur
- Page 114 and 115: REPERCUSSIES VAN DE STAKING De werk
- Page 117 and 118: Liederen gezongen bij het driejarig
- Page 119 and 120: Na 3 maanden strijd. Een deel van d
- Page 121 and 122: Tabel 5.1 Aantal leden van de Culem
- Page 123 and 124: af. Nieuwenhuijsen zou zich bezigho
- Page 125 and 126: Gekleurd houten reclamebord van de
- Page 127 and 128: Als bronnen voor dit overzicht hebb
- Page 129 and 130: de oprichting van een sigarenmakeri
- Page 131 and 132: Muurschildering op de zijgevel van
- Page 133: Tabaksfabriek Gelria, aan de Tweede
- Page 137 and 138: geval was. De Provincie stuurde een
- Page 139 and 140: Jacobus Schuyt (Beverwijk, *17-6-18
- Page 141 and 142: J. KUYPERS J. Kuypers wordt vermeld
- Page 143 and 144: Nog in 1883 vroeg Middelbeek vergun
- Page 145 and 146: vaardigd); Meeuwtje (Panatela, lekk
- Page 147 and 148: Enkele jongens aan het werk in siga
- Page 149 and 150: spuitmiddel gebruikten. De sigaren
- Page 151 and 152: van Uden. De zaak wordt dan voortge
- Page 153 and 154: ontvingen zij jarenlang geen divide
- Page 155 and 156: Merken: het hoofdmerk was Cadena, e
- Page 157 and 158: drik Coenraad Dresselhuijs, Karel P
- Page 159 and 160: De drie directeuren van de Trio-sig
- Page 161 and 162: Gerrit Vermeulen trad op als gevolm
- Page 163 and 164: Bronnenoverzicht LITERATUUR Bedrijf
- Page 165 and 166: •Bevolkingsregister • Stukken b
- Page 167 and 168: 13 Klep e.a.. De kohieren. 14 Sluyt
- Page 169 and 170: de ontwikkeling van de kosten van l
- Page 171 and 172: VERKOOP EN RECLAME 1 Vergelijk ook
- Page 173 and 174: Illustratieverantwoording Tenzij an
Op 6 december ïgys legde een brand drie bedrijven aan de Korte<br />
Meent <strong>in</strong> de as, waaronder dat <strong>van</strong> Heij & Blijenberg.<br />
Re<strong>in</strong>hard Ferd<strong>in</strong>and <strong>van</strong> Heusden. Hij woont<br />
zelf aan de Oude Vismarkt, terwijl de fabriek is<br />
gevestigd <strong>in</strong> de Zandstraat 39. Op 1 september<br />
1956 is de zaak opgeheven. 24<br />
Merken: Don Pedro; <strong>in</strong> 1934 werd geadverteerd<br />
met de <strong>De</strong>lly-serie als eigen fabrikaat.<br />
FIRMA HEIJ & BLIJENBERG ('DE JANTJES')<br />
Heij en Blijenberg zijn <strong>in</strong> het sigarenmakersvak<br />
begonnen als zovele andere <strong>Culemborg</strong>se jongens.<br />
Als bosjesmaker leerde Jan Heij het vak bij<br />
Jo <strong>van</strong> Kuik, en Jan Blijenberg bij de gebroeders<br />
Van der W<strong>in</strong>kel. 25<br />
Na de Tweede Wereldoorlog werkte Heij bij<br />
Graaf Egbert, terwijl Blijenberg werkloos was. In<br />
1946 begonnen ze voor zich zelf sigaren te maken<br />
<strong>in</strong> de Everwijnstraat, <strong>in</strong> de <strong>in</strong>middels gesloopte<br />
kolenpakhuizen <strong>van</strong> Kees Koedam, achter het<br />
eveneens gesloopte hotel Vulto. Het beg<strong>in</strong>kapitaal<br />
bedroeg ca. ƒ2000,--. Uite<strong>in</strong>delijk werd er<br />
gewerkt met zo'n tw<strong>in</strong>tig arbeiders.<br />
In 1960 werd het pand aan de Everwijnstraat te<br />
bouwvallig. Een verhuiz<strong>in</strong>g volgde naar de<br />
Korte Meent, waar ze de oude k<strong>in</strong>dermeelfabriek<br />
<strong>van</strong> Van Beekum betrokken. Op 5 december<br />
1975 kwam hier het e<strong>in</strong>de, toen brand <strong>in</strong> de<br />
belendende meubelfabrieken <strong>van</strong> Hak en Husse<br />
uitbrak, die ook de sigarenfabriek <strong>in</strong> de as legde.<br />
In de jaren 60 werkten '<strong>De</strong> Jantjes' al <strong>in</strong>cidenteel<br />
voor de firma Justus <strong>van</strong> Maurik, een <strong>van</strong> orig<strong>in</strong>e<br />
zeer oude Amsterdamse tabaksfabriek, opgericht<br />
<strong>in</strong> 1794, maar die zich toen nog louter met