De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden De sigarennijverheid in Culemborg - Voet van Oudheusden
den, administratie en dergelijke emplooi. Het ruimteprobleem werd opnieuw nijpend en de een na de andere oplossing moest voor een poosje soelaas bieden. Men brak het pand aan de Meent uit, huurde een schuur aan de Helling en tenslotte de oude, houten keet van de Abdullah-sigarettenfabriek van Dresselhuijs aan de Prijssestraat. De crisis trof rond 1931 ook Dejaco. Vele sigarenmakers moesten toen ontslagen worden. Toch wist de fabriek zich na een halfjaar weer te herstellen en zelfs het assortiment te vergroten met het befaamde merk Graaf Egbert. Het werken op twee uit elkaar liggende locaties — de sigaren werden gemaakt in de Prijssestraat en afgewerkt aan de Meent — was omslachtig; telkens moest er een commies der accijnzen toezicht houden op het vervoer van de ene werkplaats naar de andere. Januari 1932 kwam aan deze inefficiënte toestand een einde. De directie had namelijk beslag weten te leggen op een gebouw plus terrein Een deel van de werknemers van sigarenjabriek Dejaco, in 1946. Voorste rij, van links naar rechts: L. van Zanten, Weerdenburg, Cees van Logchem, Cees Dubbeldam, Nico de Jager, Goof de Jager, Jan Koedam, Brien Dubbeldam, Antoon Sanders, Peter van den Hurk. Tweede rij, van links naar rechts: G. Terneuzen, G. van Baaijen, N. de Jong, Thomas Wijnands, Stef van der Straten, Antoon van Dungen, W. de Beus, G. Wammes, Cor van 't Loo, Piet van Kessel, Cor Werkhoven. Achterste rij, van links naar rechts: Joop Vermeulen, Jan van de Wiel, Huib van Dillen, Cees Middelkoop, Giel Wammes, Gerard Brouwer, Teunis van der Straten, Gerrit Wammes, Johannes van Veen. van de voormalige glashut van Van Hoytema aan het veer. Na verbouwing en nieuwbouw achter de Veerweg ontstond hier een modern, groot fabriekscomplex. Tegelijkertijd moderniseerde en mechaniseerde men het bedrijf. Opstaan en opnieuw beginnen. De oorlogsjaren brachten Dejaco soortgelijke problemen als andere fabrieken in den lande: de aanvoer van tabak
Muurschildering op de zijgevel van een blokje huizen aan de Veerweg, waar de toegang tot sigarenfabriek Dejaco zich bevond. Deze reclameschildering werd in 1933 door Klaas van Os gemaakt en in 1984 door Emile Spithoven en Elly Talen gerestaureerd. Aan de overkant van de Veerweg de voormalige Wachtkamer der Stoombooten. stokte en veel arbeiders werden weggevoerd naar Duitsland. Bij Dejager slaagde men erin een gedeelte van de voorraad tabak uit handen van de Duitsers te houden door een kelder dicht te metselen. Na de oorlog moest er met distributietabak in feite een nieuw begin gemaakt worden. In 1950 werkten er al weer 205 personeelsleden en was de fabriek de grootste in Culemborg. Dit aantal daalde tot 170 op 1 juli 1954. 9 De eerste tekenen van het naderende einde, tien jaar later, kondigden zich aan. Goof dejager overleed op 21 juli 1951 en beherend vennoot Cees Dubbeldam in maart 1959. Nico dejager zette de zaak alleen voort onder de naam Nederlandsche Sigarenfabriek Dejaco; spoedig daarna, in maart 1961, omgezet in de NV Graaf Egbert Sigarenfabrieken. Vennoten blijken te zijn: Nico dejager, Petrus dejager Godertszoon (Culemborg, *8—7—1927) en Gerrit Antonie van Druten. Het doel van de firma staat omschreven als het 'exploiteren van sigaren- en cigarettenfabrieken, de handel in sigaren, cigaretten en tabak, het exploiteren van patenten en bedrijfsmiddelen op het gebied van sigaren- en sigarettenfabrieken en het deelnemen in ondernemingen, die een soortgelijk of aanverwant doel beogen, een en ander in de ruimste zin genomen'. Het maatschappelijk kapitaal was ƒ100000,— groot, verdeeld in honderd aandelen vanƒ1000,- Hiervan kreeg N. dejager vijftig aandelen, P. dejager en boekhouder G.A. van Druten ieder vijfentwintig stuks. Peter dejager, door zijn leeftijd minder ervaren dan de oude rotten in het vak, werd assistent-bedrijfsleider, terwijl Nico dejager als directeur aan de touwtjes bleef trekken. Zijn positie moet ook toen nog ijzersterk geweest zijn, want ondanks de statutaire mogelijkheid om een raad van ten hoogste drie commissarissen toezicht te laten uitoefenen, wordt als beperkende bepaling genoemd: 'Zolang echter N. dejager als directeur in functie is, zullen er geen commissarissen worden benoemd.' Op 1 mei 1963 besloot de aandeelhoudersvergadering de firma te liquideren. De directie bereikte overeenstemming met de Ritmeester-siga.renfabrieken te Veenendaal om de produktie naar die plaats over te brengen. Voor Culemborgse sigarenmakers bestond de mogelijkheid in Veenendaal te gaan werken of in het filiaal te Kesteren. De Culemborgse gemeenteraad kwam in sep-
- Page 80 and 81: Overzicht van een deel van de Dejac
- Page 82 and 83: kosten van levensonderhoud zeer ong
- Page 84 and 85: een loon hebben kunnen halen vanƒ7
- Page 86 and 87: De fabriek van Sjoer met het person
- Page 88 and 89: den doorgepraat; men vond snel een
- Page 90 and 91: Ook nam men wel vrijaf om een eigen
- Page 92 and 93: gokker. Dan werd er potverdomme 's
- Page 94 and 95: doken werd, maar dit zal zich voorn
- Page 97 and 98: troon deed zich waarschijnlijk het
- Page 99 and 100: naar toe te gaan en ze vroegen: "Wa
- Page 101 and 102: quentie in het wisselen van werk en
- Page 104 and 105: Hilversum 111 bestond nog niet Het
- Page 106 and 107: van a tot z vertelde. Dan zat-ie da
- Page 108 and 109: Men denkt bijvoorbeeld aan beter on
- Page 110 and 111: ging ruw te keer. Des winteravonds,
- Page 112 and 113: aden en gereedschappen over. Natuur
- Page 114 and 115: REPERCUSSIES VAN DE STAKING De werk
- Page 117 and 118: Liederen gezongen bij het driejarig
- Page 119 and 120: Na 3 maanden strijd. Een deel van d
- Page 121 and 122: Tabel 5.1 Aantal leden van de Culem
- Page 123 and 124: af. Nieuwenhuijsen zou zich bezigho
- Page 125 and 126: Gekleurd houten reclamebord van de
- Page 127 and 128: Als bronnen voor dit overzicht hebb
- Page 129: de oprichting van een sigarenmakeri
- Page 133 and 134: Tabaksfabriek Gelria, aan de Tweede
- Page 135 and 136: Op 6 december ïgys legde een brand
- Page 137 and 138: geval was. De Provincie stuurde een
- Page 139 and 140: Jacobus Schuyt (Beverwijk, *17-6-18
- Page 141 and 142: J. KUYPERS J. Kuypers wordt vermeld
- Page 143 and 144: Nog in 1883 vroeg Middelbeek vergun
- Page 145 and 146: vaardigd); Meeuwtje (Panatela, lekk
- Page 147 and 148: Enkele jongens aan het werk in siga
- Page 149 and 150: spuitmiddel gebruikten. De sigaren
- Page 151 and 152: van Uden. De zaak wordt dan voortge
- Page 153 and 154: ontvingen zij jarenlang geen divide
- Page 155 and 156: Merken: het hoofdmerk was Cadena, e
- Page 157 and 158: drik Coenraad Dresselhuijs, Karel P
- Page 159 and 160: De drie directeuren van de Trio-sig
- Page 161 and 162: Gerrit Vermeulen trad op als gevolm
- Page 163 and 164: Bronnenoverzicht LITERATUUR Bedrijf
- Page 165 and 166: •Bevolkingsregister • Stukken b
- Page 167 and 168: 13 Klep e.a.. De kohieren. 14 Sluyt
- Page 169 and 170: de ontwikkeling van de kosten van l
- Page 171 and 172: VERKOOP EN RECLAME 1 Vergelijk ook
- Page 173 and 174: Illustratieverantwoording Tenzij an
Muurschilder<strong>in</strong>g op de zijgevel <strong>van</strong> een blokje huizen aan de<br />
Veerweg, waar de toegang tot sigarenfabriek <strong>De</strong>jaco zich<br />
bevond. <strong>De</strong>ze reclameschilder<strong>in</strong>g werd <strong>in</strong> 1933 door Klaas <strong>van</strong><br />
Os gemaakt en <strong>in</strong> 1984 door Emile Spithoven en Elly Talen<br />
gerestaureerd. Aan de overkant <strong>van</strong> de Veerweg de voormalige<br />
Wachtkamer der Stoombooten.<br />
stokte en veel arbeiders werden weggevoerd<br />
naar Duitsland. Bij <strong>De</strong>jager slaagde men er<strong>in</strong> een<br />
gedeelte <strong>van</strong> de voorraad tabak uit handen <strong>van</strong><br />
de Duitsers te houden door een kelder dicht te<br />
metselen.<br />
Na de oorlog moest er met distributietabak <strong>in</strong><br />
feite een nieuw beg<strong>in</strong> gemaakt worden. In 1950<br />
werkten er al weer 205 personeelsleden en was de<br />
fabriek de grootste <strong>in</strong> <strong>Culemborg</strong>. Dit aantal<br />
daalde tot 170 op 1 juli 1954. 9 <strong>De</strong> eerste tekenen<br />
<strong>van</strong> het naderende e<strong>in</strong>de, tien jaar later, kondigden<br />
zich aan.<br />
Goof dejager overleed op 21 juli 1951 en beherend<br />
vennoot Cees Dubbeldam <strong>in</strong> maart 1959.<br />
Nico dejager zette de zaak alleen voort onder de<br />
naam Nederlandsche Sigarenfabriek <strong>De</strong>jaco; spoedig<br />
daarna, <strong>in</strong> maart 1961, omgezet <strong>in</strong> de NV<br />
Graaf Egbert Sigarenfabrieken. Vennoten blijken<br />
te zijn: Nico dejager, Petrus dejager Godertszoon<br />
(<strong>Culemborg</strong>, *8—7—1927) en Gerrit Antonie<br />
<strong>van</strong> Druten. Het doel <strong>van</strong> de firma staat omschreven<br />
als het 'exploiteren <strong>van</strong> sigaren- en cigarettenfabrieken,<br />
de handel <strong>in</strong> sigaren, cigaretten<br />
en tabak, het exploiteren <strong>van</strong> patenten en<br />
bedrijfsmiddelen op het gebied <strong>van</strong> sigaren- en<br />
sigarettenfabrieken en het deelnemen <strong>in</strong> ondernem<strong>in</strong>gen,<br />
die een soortgelijk of aanverwant<br />
doel beogen, een en ander <strong>in</strong> de ruimste z<strong>in</strong> genomen'.<br />
Het maatschappelijk kapitaal was<br />
ƒ100000,— groot, verdeeld <strong>in</strong> honderd aandelen<br />
<strong>van</strong>ƒ1000,- Hier<strong>van</strong> kreeg N. dejager vijftig<br />
aandelen, P. dejager en boekhouder G.A. <strong>van</strong><br />
Druten ieder vijfentw<strong>in</strong>tig stuks. Peter dejager,<br />
door zijn leeftijd m<strong>in</strong>der ervaren dan de oude<br />
rotten <strong>in</strong> het vak, werd assistent-bedrijfsleider,<br />
terwijl Nico dejager als directeur aan de touwtjes<br />
bleef trekken. Zijn positie moet ook toen nog<br />
ijzersterk geweest zijn, want ondanks de statutaire<br />
mogelijkheid om een raad <strong>van</strong> ten hoogste<br />
drie commissarissen toezicht te laten uitoefenen,<br />
wordt als beperkende bepal<strong>in</strong>g genoemd: 'Zolang<br />
echter N. dejager als directeur <strong>in</strong> functie is,<br />
zullen er geen commissarissen worden benoemd.'<br />
Op 1 mei 1963 besloot de aandeelhoudersvergader<strong>in</strong>g<br />
de firma te liquideren. <strong>De</strong> directie bereikte<br />
overeenstemm<strong>in</strong>g met de Ritmeester-siga.renfabrieken<br />
te Veenendaal om de produktie<br />
naar die plaats over te brengen. Voor <strong>Culemborg</strong>se<br />
sigarenmakers bestond de mogelijkheid<br />
<strong>in</strong> Veenendaal te gaan werken of <strong>in</strong> het filiaal te<br />
Kesteren.<br />
<strong>De</strong> <strong>Culemborg</strong>se gemeenteraad kwam <strong>in</strong> sep-