Ezechiël: een bewogen grensganger - Protestantse Gemeente ...

De profeet Ezechiël, circa 1120, Middenportaal
Cremona kathdraal, Duomo (Lombardië)
geven hoelang respectievelijk Israël en Juda gestraft zouden worden.
Terwijl hij op z’n zij lag, woog hij kleine rantsoenen voedsel
en water uit om de ontberingen voor het komende beleg aan te
duiden (4:9-11). Hij sneed zijn haar af met een zwaard en scheidde
het in drie gedeelten om het drievoudige lot uit te beelden dat de
inwoners van Jeruzalem zou treffen (5:1-12). Hij pakte zijn bagage
en klom bij nacht door een gat in de muur, als iemand die uit de
stad probeert weg te vluchten onder bescherming van de duisternis
(12:1-16). Hij at zijn brood al bevend en dronk zijn water al
sidderend, als symbool van de nerveuze angst die men tijdens het
beleg van Jeruzalem zou ondervinden (12:17-20). Toen zijn vrouw
stierf, moest hij zich onthouden van openlijk rouwbetoon (24:15-
18) om de ballingen duidelijk te maken dat de val van Jeruzalem
hen zou vervullen met een verdriet dat te diep was voor tranen.
Ezechiëls woorden en tekenen wekten wel nieuwsgierigheid op,
maar riepen geen berouw en omkeer op. De ballingen hadden
ogen om te kijken maar zagen niets en oren om te horen, maar
luisterden niet (12:2). Ze praatten allemaal over hem en zeiden
tegen elkaar: ‘Kom, we gaan luisteren naar wat de Eeuwige ons te
zeggen heeft’. Ze kwamen in grote groepen naar hem toe, hoorden
hem aan, maar handelden niet naar zijn woorden (33:30-33).
Roepingservaring van Ezechiël
Diverse profetenboeken beginnen met een bijzondere roepingsgeschiedenis
van de profeet. Zo’n roepingsgeschiedenis is doorgaans
vol veelzeggende beeldspraak, waarbij het beeld het gesproken woord onderstreept en omgekeerd. Een
roepingsvisioen diende de gedachte te versterken, dat de geroepene geen eigen belangen najoeg en dus
geen ‘broodprofeet’ was. Hij hoefde er niet van te leven. Het gehoor geven aan zijn roeping zou hem mogelijk
veel kosten, mogelijk zelfs zijn leven.
Ezechiël vertelde over wat hij schouwde en hoorde. Er stak een storm op uit het noorden. 16 Uit
een zwarte wolk, omgeven door een lichtgloed, schoten
felle bliksemschichten. 17 Te midden van deze
stormachtige duisternis waren vier sterke wezens. Ze
leken op de gevleugelde, sfinxachtige wezens die op
de toegangspoort van het paleis van Babylon waren
afgebeeld. Elk wezen had vier gezichten: dat van een
man, een leeuw, een stier, een adelaar. Elk had ook
vier vleugels. De vier wezens flitsten heen en weer als
bliksemstralen. Naast elk van de wezens stond een
enorm hoog lichtuitstralend wiel. De wielen hadden
brede velgen, die – gek genoeg – vol ogen zaten. Ze
beschikten dus over ontzaglijk veel gezichtspunten.
Als de wezens bewogen, bewogen de wielen naast
hen ook. Als de vier wezens klepperden met hun
vleugels, klonk dat als het gebulder van de zee, als het
dreunende stampen van een aanstormende infanterie.
Fries met een stier afkomstig van de Ishtarpoort in het
oude Babylon.
16 Evenals bij Elia (1 Koningen 19:11-13) werd Gods verschijning aangekondigd door een stormwind en door vuur. Evenals Elia
ervoer Ezechiël dat God niet in de elementen is, maar boven de elementen staat: de elementen vormen slechts zijn troon. Sommigen
veronderstellen dat wat Ezechiël zag aan storm, wolken en bliksemschichten samenhangt met het feit dat de erge stormen in
de richting van Babel uit het noorden plegen te komen. Anderen wijzen er op dat uit noordelijke streken vaak de vijanden kwamen
opzetten. Zelf de Egyptenaren konden Babel alleen bereiken via Noord-Syrië, omdat de woestijn ten westen van Babel voor
grote legers volstrekt onbegaanbaar was. Mogelijk duidt het Hebreeuwse woord tsafoon (vertaald met: noorden) op de hoogste
plaats in het hemelgewelf, de plek waar volgens de oosterlingen in de Oudheid de poolster zich bevindt, dus het noorden. Berend
Maarsingh (1916-1995) meende dat hier duidelijk gemaakt wordt dat de Eeuwige uit zijn eigenlijke woonplaats, de hemel, komt
[Maarsingh 1985, 22].
17 Vergelijk Psalm 29.
9