Ezechiël: een bewogen grensganger - Protestantse Gemeente ...

Peter Paul Rubens (1577-1640), Visioen van Ezechiël, tussen 1605
en 1608, 30 x 22,5 cm, Florence: Museo Horne
feiten neer’ of ‘blijf zitten waar je zit’. Altijd hoorde de
aangesprokene: ‘Ga. Rechtop. Je voeten stevig op de
grond.’ De stem van de Roepende horen, impliceerde
dat je tot bevrijding werd aangezet en dus in beweging
kwam. En dat je dan ook ging, een weg van dagen.
Dag na dag. En deed wat gedaan moest worden. Ezechiël,
de ‘zoon van adam’, Adamserfgenaam, moest
zich richten tot de ‘zonen/kinderen van Israël’. ‘Ik stel
jou aan tot wachter’, zo hoorde hij. Hij besefte wat dit
inhield: een wachter was gestationeerd op een heuvel
of hoge muur, speurde de horizon af op zoek naar
vijanden en maakte medeburgers attent op gevaar.
Ezechiël als wachter was er om de hem gegeven
woorden te bewaren, om te waarschuwen, om te waken,
te volharden totdat de morgen daagde, totdat in
de harten van degenen tot wie hij was gezonden inzicht
in de eigen situatie ontstond.
en wreedheid. Maar Ezechiël keek door het
ijskristal heen en zag een gedaante met het
uiterlijk van een mens, gezeten op een troon, in
een verbijsterende lichtglans (kabood). Tegelijk
hoorde hij een angstaanjagend geluid, als de
stem van de Ontzagwekkende (1:24). Die ervaring
van het mysterieuze, van de heilige God,
deed hem sidderen en trok hem aan. Ze was
fascinerend en angstaanjagend tegelijk. 25
‘Toen ik dit zag’, zo vertelde Ezechiël,
‘viel ik plat voorover op de grond. Ik hoorde
een stem zeggen: “Zoon van een mens sta op”’
(2:3). Ezechiël ervoer dat hij niet werd aangesproken
bij zijn eigen naam, maar bij zijn
soortnaam, als exemplaar van de mensensoort:
zoon van een mens (ben-adam). 26 Het bepaalde
hem bij zijn nietigheid en grootheid, bij het
oneindig kwalitatief onderscheid tussen God en
mens. Hij, de mens, Elckerlyc, Jan Modaal
mocht er zijn in dienst van de Eeuwige tot
heelheid van zijn volk. Als er in de verhalen
van de geloofstraditie van Israël sprake van was
dat de mens werd aangesproken, dan werd
nooit zoiets gezegd als: ‘Leg je maar bij de
Nicolas Larmessin (IV) (1684-1755), midden achttiende
eeuw. Naar Raphael (1483-1520)
25 Dijkstra 2004, 412-413.
26 In geen enkel boek in het Oude Testament kom deze term in de betekenis van zwak schepsel zo vaak voor als in het boek
Ezechiël (93 maal).
12