stapaf - Kliek Publishing

GRATIS FIETSMAGAZINE VAN TOERISME OOST-VLAANDEREN
stapaf
Overnachtingen
in het Waasland
Voorbij de grens
Fietsen in het Waasland en Zeeuws-Vlaanderen
Voorjaar 2009
www.tov.be
Zo werkt de
online routeplanner
p.4
Dirk Draulans
ontdekt 4
natuurpareltjes
1

Eddy Couckuyt
Gedeputeerde Provincie
Oost-Vlaanderen
bevoegd voor
onder meer Toerisme
stapaf
Vooraf
Beste lezer,
Oost-Vlaanderen draagt de fietsers een
warm hart toe. Niet alleen is het in onze provincie
heel leuk fietsen, we zorgen ervoor dat u de kans
krijgt om al dat moois op een comfortabele manier te ontdekken.
Dat bewijzen we graag met twee recente initiatieven.
Het eerste is de realisatie van een online fietsrouteplanner. Via de
website www.tov.be kan u makkelijk en eenvoudig een route op
het fietsnetwerk uitstippelen. U kan niet alleen tochten uitstippelen
maar alles downloaden naar GPS, een lijst met knooppunten
afdrukken en bekijken welke bezienswaardigheden u onderweg tegenkomt.
U leest er verder alles over maar test het vooral zelf eens
uit op www.tov.be. En laat ons gerust weten wat u ervan vindt, op
die manier kunnen we de planner alleen maar verbeteren.
Ten tweede stelden we onlangs drie fietsboxen voor. In elke box zitten
de brochures van 10 lusvormige fietsroutes, met een gedetailleerde
wegbeschrijving en boordevol leuke informatie voor onderweg.
Er is voor elk wat wils. De ‘Trap Door’ box zal vooral de meer
ervaren fietser aanspreken, de ‘Trap Mee’ box is ideaal voor wie er
tussenuit wil met familie en vrienden en wil je gewoon simpelweg
genieten en op tijd eens afstappen voor een drankje dan is de ‘Trap
Uit’ box u op het lijf geschreven.
Verder steken we in deze StapAf de grens met Nederland over met
een, heel toepasselijk, grenzeloos fietskoppel; we gaan op zoek
naar de mooiste natuurparels met Dirk Draulans en natuurlijk kan
u zelf weer de fiets op met de 5 uitneembare routes in het midden
van deze StapAf.
Veel leesplezier en alvast een prachtige fietslente toegewenst!
Coverfoto
Herman en Danielle, een
Belgisch-Nederlands koppel,
gingen voor StapAf grensoverschrijdend
fietsen in het Waasland
en Zeeuws-Vlaanderen.
Lees over hun tweedaagse trip
vanaf p. 8.
stapaf
04 Fietsnet 08
In dit nummer
stapaf FIETSNET
04 Routeplanner op www.tov.be:
zo werkt het!
Francky en Christine creëerden hun fietstocht op maat met
behulp van de online routeplanner op www.tov.be.
stapaf REPORTAGE
08 Grensoverschrijdend fietsen
Een Vlaams-Nederlands koppel gaat een weekendje knooppuntfietsen
in het Waasland en Zeeuws-Vlaanderen. Fietsen
voorbij de grens... Lees erover en win zelf een arrangement in het
Waasland!
stapaf EROPUIT
14 Vijf fietsroutes in de kijker
De 5 Oost-Vlaamse regio’s en Gent presenteren een leuke fietstocht
met veel stapaf-mogelijkheden. Kies jouw route... en fiets!
De uitneembare kaart in deze StapAf helpt je op weg.
COLOFON
StapAf is een magazine van vzw Toerisme Oost-Vlaanderen en verschijnt twee
keer per jaar. De provinciale vereniging Toerisme Oost-Vlaanderen vzw staat in
voor de ontwikkeling en uitwerking van het toeristisch beleid van en voor de provincie
en staat onder voorzitterschap van de Gedeputeerde, bevoegd voor toerisme.
• Verantwoordelijke uitgever: Pierre Goffaux, Sint-Niklaasstraat 2, 9000
Gent • Redactie en realisatie: Grinta! Publicaties, Tielt • Foto’s: Toerisme Gent,
Gianni Barbieux, Marco Mertens, David Stockman, Toerisme Oost-Vlaanderen,
Philip Vanoutrive, Daniël De Kievith • Cartoon: Francis Bekaert • Cartografie:
Toerisme Oost-Vlaanderen • Redactie: Frederik Backelandt, Bieke Deceuninck •
Lay-out: Kim de La Marche
22 stapaf
stapaf
Reportage Gezelschap 24 stapaf
Eerste keer
stapaf FIETSTIPS
21 Zien en... gezien worden!
Opvallen in het verkeer: StapAf geeft jou tips.
stapaf GEZELSCHAP
22 In het wiel van handbiker Steven
Handbiker Steven Verheyen leerde na zijn ongeval Oost-Vlaanderen
van een andere kant kennen.
stapaf EERSTE KEER
24 Dirk Draulans ontdekt 4
natuurpareltjes
Bioloog/journalist Dirk Draulans spotte vier natuurpareltjes in
Oost-Vlaanderen en was onder de indruk van het verborgen
natuurschoon.
Abonneer je
gratis op stapaf!
Wil je op de hoogte blijven van al het fietsnieuws in
Oost-Vlaanderen? Neem dan een gratis abonnement
op StapAf. Stuur een e-mail met je adresgegevens naar
toerisme@oost-vlaanderen.be met als onderwerp
‘abonnement StapAf’ en je krijgt de toekomstige edities
van ons magazine gratis in je brievenbus.
stapaf
Column
DE KNOOP IN HET
SYSTEEM
Nic Balthazar (44)
is Gentenaar,
reportagemaker,
regisseur, columnist
én fietser.
Meteen na de uitvinding van het
wiel, moet die van het knooppuntensysteem
gezien worden als de
belangrijkste bijdrage tot de hedendaagse
beschaving. Ik richt mij hier tot
fietsfanaten, dus iedereen weet waar
ik het over heb. Dat briljante systeem,
waardoor je het klooien met kaarten en het
oeverloos discussiëren over de te volgen weg
achterwege kan laten. Het was uitgerekend de trage
provincie Limburg, waar ze toch maar weer veel sneller waren om
het systeem te implementeren.
Als fietser hoefde je voortaan nog maar een cijfer of zes te onthouden
om je van Hasselt naar Neerpelt te verplaatsen. En dit over de
meest lieflijke wegen en doorheen de meest pittoreske gehuchten.
Meteen hadden alle tweewielers een ijzersterk kompas en
alle wielertoeristen een perfect uitgetekend parcours, waarbij ook
over de plaats van de meet niet meer te redetwisten viel. Er hoeft
nog nauwelijks naar de weg gekeken te worden. Iedereen kan zich
volop concentreren op zijn kilometriek en, met de stem van Michel
Wuyts in het achterhoofd, dromen van een snoeiharde demarrage
in Parijs-Roubaix.
Verrukt, extatisch, uitzinnig was ik dan ook, toen het knooppuntensysteem
eindelijk in mijn favoriete achtertuin werd geïnstalleerd:
de Vlaamse Ardennen! Het Toscane van de lage landen, het
favoriete strijdtoneel van de Flandrien, het hooggebergte van de
krabbers… Voortaan niet meer als een totale kakkewiet de weg
staan vragen naar de Muur van Geraardsbergen, of vruchteloos
zoeken naar de Patersberg. “De kaart kan je zelfs achterlaten!”,
riep ik triomfantelijk.
“Zeven nummers voor zeven knooppunten had
ik genoteerd op mijn hand.”
Zeven nummers voor zeven knooppunten had ik genoteerd op
mijn hand. Meteen genoeg voor een mooi criterium in de brede
omtrek van de botte kerktoren van Oudenaarde. Maar was het nu
omwille van de duizelingwekkende snelheden die ik op de fiets
pleeg te ontwikkelen, of was het vooral de overmatige zweetproductie
die daarmee gepaard gaat? Halverwege de fietsrit, waarbij
ik mijn luttele restjes adem verspilde aan het loven van het
knooppuntensysteem, waren de cijfers op mijn handpalm zodanig
vervaagd, dat we uiteindelijk niet één Ronde van Vlaanderen
reden, maar zeker wel drie.
De drinkbussen die ik daarbij door mijn gabbers naar het hoofd
gelanceerd kreeg waren gelukkig leeg. “Belangrijk is niet het doel,
vrienden. Belangrijk is de weg erheen”, probeerde ik nog. Maar dat
kostte me enkel nog een tournée générale extra. ‘Het leven is een
opeenvolging van knooppunten’, weet de filosoof die elke fietser
per definitie is. Het kan daarbij al eens belangrijk zijn om goed te
onthouden waar je eigenlijk naartoe wou.
02 stapaf 03

stapaf Fietsnet
Nieuwe online fietsrouteplanner op www.tov.be
Maak je fietsroute
met een muisklik
Oost-Vlaanderen beschikt over meer dan 3.000 kilometer fietsnetwerk.
Via de website www.tov.be kan je voortaan een beroep
doen op de online fietsrouteplanner waarmee je het Oost-Vlaamse
fietsnet in enkele muisklikken ontsluit. Met de routeplanner
stippel je eenvoudig en snel een tocht uit van knooppunt naar
knooppunt.
Christine Debaes (48) en Francky Deceuninck (53) uit het West-
Vlaamse Roeselare houden van de buitenlucht. Elk weekend
maken ze een stevige wandeling met hun trouwe viervoeters
Ticha en Freya of trekken ze er een dagje op uit met de fiets. Wij
vroegen hen de online fietsrouteplanner uit te testen. Dat moest
je hen geen twee keer vragen: een dagje fietsen in buurprovincie
Oost-Vlaanderen zag het tweetal zeker zitten. Bovendien konden
ze de hulp van de online routeplanner inroepen. Francky en
Christine bouwden een eigen, kortere versie van de Kastelenroute.
Een fietstocht van 37,1 km in de omgeving van Destelbergen
in Scheldeland. Als start- en eindplaats kozen ze het Kasteel van
Laarne.
qFrancky en Christine erkennen de voordelen
van de online routeplanner.
Online een fietsroute maken
Hoe? Zo!
1. Ga naar de website van Toerisme Oost-Vlaanderen: www.tov.be.
Kies ‘Fietsen’ en daarna ‘Routeplanner’ in de linker navigatiebalk
en je kan aan de slag!
2. Zoom in of uit op de kaart.
3. Klik op de locatie in het fietsknooppuntennetwerk waar je wil
starten.
4. Duidt vervolgens, één voor één, de plaatsen aan die je wil
aandoen. Punten van je fietsroute kan je eenvoudig verleggen
door ze met je muis te verslepen. Om een lusvormige route te
maken, zet je het eindpunt dicht tegen het startpunt.
5. Klik op ‘Opslaan’ of ‘Afdrukken’ om te downloaden of te printen.
Fietsen in Oost-Vlaanderen was nog nooit zo eenvoudig!
Waarom de routeplanner? Daarom!
Routeafstand zichtbaar
“Dankzij de routeplanner kan je niet alleen
starten waar je zelf wil. Je kan je route ook
zo lang maken als je wil”, zegt Christine.
“Tijdens het uitstippelen zie je op het scherm
meteen het aantal kilometer tussen de verschillende
knooppunten én hou je de afstand
van je ganse route in de gaten.” Francky:
“Je hoeft zelfs niet meer te kunnen hoofdrekenen!”
Dat de routeafstand automatisch
berekend wordt en meteen zichtbaar is, is
bijvoorbeeld praktisch voor het uitstippelen
van een familiefietstrip met kinderen of wanneer
je wat krap bij tijd bent.
Onverharde wegen
“Wie de volle natuur in wil, kan via de routeplanner
ook kiezen voor onverharde of autovrije
weggetjes”, weet Francky. “Een handig
hulpmiddel en ideaal voor wie ten volle wil
genieten van de Oost-Vlaamse groene landelijke
pracht. Wielerliefhebbers die met hun
racefiets een tocht plannen, kunnen kiezen
om onverharde wegen te vermijden.”
Hotspots in beeld
“Nadat we de nodige punten op het fietsknooppuntennetwerk
hadden aangebracht,
sloegen we onze route op. Meteen daarna
verscheen onze tocht bovenaan de lijst met
routes en werden er verscheidene bezienswaardigheden
onderweg en een reliëfkaartje
toegevoegd.” Door te klikken op dat reliëfkaartje
of op de bolletjes op de plattegrond,
krijg je meer informatie over de hotspots op
de route. Francky, die wel houdt van lekker
eten en drinken, merkt meteen op dat wie
rustpauzes wil voorzien, ook aan zijn trekken
komt. Want bij het overzicht van de rit
worden ondermeer mooie fietsvriendelijke
tavernes vermeld.
Reliëf van de tocht
qHet Kasteel van Laarne was het vertrekpunt van de route van Francky en Christine.
“Aan de hand van het profiel van de rit zie
je ook meteen hoe heuvelachtig of vlak je
uitgestippelde route is.” Sportievelingen
kunnen met behulp van de routeplanner dus
ook zoeken naar een meer geaccidenteerd
parcours met de nodige kuitenbijters zoals in
de Vlaamse Ardennen. “Ikzelf hou het liever
vlak”, bekent Christine.
Voor elk wat wils
“Dankzij de routeplanner kan een grote variatie
aan fietstochten eenvoudig en in slechts
enkele muisklikken aangemaakt worden. Een
familie met kinderen stippelt zonder problemen
een fietstocht met een beperkt aantal
kilometers uit, maar heeft wellicht meer oog
voor de leuke stapaflocaties voor de kids. De
kilometervreters kunnen de ritten onuitputtelijk
langer maken om hun eigen fysieke
grenzen te verleggen. Kortom, er is voor elk
wat wils.”
Inspiratie opdoen
Nu Christine en Francky hun route hebben
gepland en opgeslagen op de website,
hoeven ze die enkel nog uit te printen of te
downloaden naar GPS vooraleer ze aan hun
fietstocht kunnen beginnen. “Naast het zelf
plannen van routes kan je via de fietsrouteplanner
ook een lijst raadplegen met routes
van andere bezoekers. Zo kan je ideeën opdoen
voor een volgende route of kan je eens
een fietstrip van iemand anders uitproberen.
Praktisch toch?”
04 stapaf 05

stapaf ontdek
3 nieuwe
fietsboxen
Na de lancering van de wandelboxen brengt
Toerisme Oost-Vlaanderen nu ook drie fietsboxen
uit: ‘Trap Door’, ‘Trap Mee’ en ‘Trap
Uit’. In elke box vind je tien brochures van
fietsroutes en gedetailleerde route-informatie:
samen goed voor honderden kilometers
fietsplezier. En er is voor elk wat wils. ‘Trap
Door’ is voer voor de meer geoefende fietser
onder ons. Logischerwijze zijn de parcours
iets selectiever dan bij de andere boxen.
In de ‘Trap Mee’ box vind je dan weer tien
ontspannende fietstochten voor wie graag
geniet van een ontspannend uitstapje met
het gezin, de familie of vrienden. Tot slot is
er de ‘Trap Uit’ box die de brochures bevat
van tien klassiekers onder de Oost-Vlaamse
fietsroutes. De trajecten zijn ideaal voor een
zalige zondagse fietstocht met op tijd een
aangename rustpauze op een terrasje of in
een cafeetje. Je geniet van kunst, cultuur en
natuur die je onderweg tegenkomt. Klaar om
Oost-Vlaanderen te
ontdekken op twee
wielen? Schaf dan nu
deze fietsboxen aan
via www.tov.be.
Bekijk ook onze
StapAf Shop op
p.13. Eén box
kost 12 euro.
Bestel de fietsboxen via www.tov.be
of de StapAf Shop (p.13)
Gent met internationale allure
Gent was onlangs wereldnieuws! In het november-decembernummer van het reismagazine
National Geographic Traveler Magazine werd het historisch centrum van Gent immers uitgeroepen
tot de derde meest authentieke historische bestemming wereldwijd. Een panel van
gerenommeerde reisexperten oordeelde dat Gent alleen de Abdij van Melk in het Oostenrijkse
Wachau en het Rideau-kanaal in de Canadese provincie Ontario moest laten voorgaan. Is dat
geen reden om apetrots te zijn op de hoofdstad van Oost-Vlaanderen?
www.visitgent.be
Clausroute
Emile Claus (1849-1924) geldt als de belangrijkste Belgische vertegenwoordiger van het
impressionisme. Er lopen twee boeiende tentoonstellingen rond de man en zijn oeuvre van 21
maart tot 21 juni: enerzijds in het Museum van Deinze en de Leiestreek (Deinze) en anderzijds
in het Museum voor Schone Kunsten (Gent). Via het fietsnetwerk zijn beide locaties
gemakkelijk te bereiken doorheen de idyllische en landelijke Leiestreek. Bovendien worden
vijftien locaties die een rol spelen in het oeuvre van Emile Claus, in een aparte folder toegelicht.
www.vvvleiestreek.be, info@vvvleiestreek.be, T 09 380 46 01
Vlaamse Ardennendag
Zin om het verrassende bochtenwerk van de Vlaamse Ardennen te ontdekken? Dat kan op de
Vlaamse Ardennendag, op zondag 19 april. Je kan vanaf 14 uur proeven van een ruime waaier
aan activiteiten die de natuur en het landschap in deze boeiende regio in de kijker plaatsen. De
wandelaars kunnen genieten van landschapswandelingen tot 6 kilometer naar het Muziekbos
of het Patersbos. Met de fiets kan je langs het
knooppuntennetwerk de steile hellingen van
het heuvelende landschap op de taalgrens
verkennen. In jeugdherberg de Fiertel in Ronse
(Ruddersveld 7) kan je kennismaken met de
verenigingen en de werkgroepen van Natuurpunt.
Een hoogtepunt wordt het loslaten van
vogels uit het opvangcentrum. Je kan er ook
proeven van een streekbier of een mattentaart
uit de Vlaamse Ardennen en een keuze maken
uit de activiteitenlijst.
Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen,
www.rlva.be, T 055 20 72 65
Natuurpunt, www.vlaamseardennenplus.be,
T 0488 36 22 79
Ensor en Raveel
Nog tot en met 22 februari loopt in het Roger Raveelmuseum
in Machelen de tentoonstelling ‘Ensor en Raveel’. Blijkt dat er
tussen de kunstenaars Roger Raveel en James Ensor sprake
is van een bijzonder sterk artistiek verwantschap. Twee van
de belangrijkste kunstenaars in ons land hebben elk op
hun manier het artistieke klimaat van de 19de en
de 20ste eeuw ingrijpend veranderd en daardoor
ook de hedendaagse beeldende kunst van
de 21ste eeuw mogelijk gemaakt.
In de tentoonstelling wordt op
zoek gegaan naar thematische
en plastische verwantschappen
tussen beide kunstenaars.
www.rogerraveelmuseum.be
Gewonnen!
Twee StapAf- Lezers vielen in de prijzen. Zowel Mathieu
Boelen uit Zutendaal als Christiane Vlieghe uit Estaimpuis
wisten dat het natuurgebied Den Bunt aan de samenvloeiing
van de Schelde en de Durme lag. Mathieu Boelen wint
één overnachting voor twee personen in Hotel ‘t Laurierblad
in Berlare. Christiane Vlieghe wint één overnachting voor
twee personen in het Best Western Hotel Serwir in Sint-
Niklaas.
SteM Zwijgershoek
heropende de deuren
Het cultuurhistorisch museum SteM
Zwijgershoek in Sint-Niklaas heropende
op 22 november de deuren na
een sluiting van meer dan drie jaar en
een grondige verbouwing. Het stedelijk
museum brengt met een bonte stoet
van allerlei voorwerpen en documenten,
in beeld en geluid de rijke
geschiedenis van Sint-Niklaas en het
Waasland tot leven.
www.sint-niklaas.be
Alles kids in het
Meetjesland!
De nieuwe M3-box ‘Meetjesland Mee Maken’ bevat vijf korte gezinsvakanties
in het Meetjesland. Je logeert op een boerderij of gastenkamer,
waar de kinderen als eregasten worden ontvangen. Overdag
staat er een leuke activiteit op het programma: een survivalrun,
een ritje met een tank, bowlen of schaatsen, op bezoek bij een
biologische boerderij, paarden verzorgen, … Het arrangement
kost 120 euro en is geldig voor 2 volwassenen en 1 kind. Je
gastheer of –vrouw maakt graag een reservatie
voor meer kinderen. Alles is kids in het Meetjesland,
dé regio voor een gezinsvakantie! Hou
daarom de website van Toerisme Meetjesland
in het oog: het gezins- en kindvriendelijk
aanbod zal er in de loop van 2009 danig
worden uitgebreid. In 2009 pakken Toerisme
Meetjesland en Toerisme Oost-Vlaanderen
overigens uit met de campagne ‘Meetjesland,
niet voor mietjes’. Speciaal voor kinderen
van 8 tot 11 jaar. Surf samen met de kids
naar www.nietvoormietjes.be en maak snel
kennis met Olof de Herbakker, Slodder het
Waterspook, Rufus de Struikrover, Roderik
de Ridder en Jelmer de Smokkelaar.
www.nietvoormietjes.be
De Ronde van
Wetteren
Wetteren mag zich in 2009 ‘Dorp van de Ronde’ noemen. Lang voor
Meerbeke was Wetteren de aankomstplaats van de Ronde van Vlaanderen.
Bovendien won Achiel Buysse, afkomstig uit Wetteren, drie
keer Vlaanderens Mooiste. Wetteren draagt de eretitel dus met recht
en reden. De activiteitenkalender van het Dorp van de Ronde puilt
alvast uit van toffe evenementen in de aanloop naar de Ronde. Een
greep uit het aanbod: van een verkiezing van de ambassadrice ‘Dorp
van de Ronde’ (7 februari) over gastronomische Rondegerechten geserveerd
door de Wetterse restauranthouders (februari-maart), een
gedichtenwedstrijd, een Rondequiz (7 maart), een bal (3 april) tot de
climax in het weekend van 4-5 april.
Dienst Toerisme en Evenementen in Wetteren
Markt 27, 9230 Wetteren
T 09 366 31 04
www.wetteren.be
stijn.vandeplas@wetteren.be
06 stapaf 07

stapaf reportage
Hij: een Vlaming, zij: een Nederlandse.
Ze zijn man en vrouw en voor StapAf gaan
ze knooppuntfietsen door het Waasland
en Zeeuws-Vlaanderen. In een oase van
rust, door het groen en Reynaert achterna:
grensoverschrijdend fietsen op zijn best!
DAG 1
(Moerbeke-Wachtebeke-Moerbeke,
afstand: 46,5 km)
Knooppunten:
65-66-82-69-89-97-
96-84-82-83-67-78-
64-65
Voorbij de grens
“Mooiweerfietsers”
“De Wase weergoden willen vandaag niet mee. Het
miezert in Moerbeke-Waas. Vlaming Herman Thielens
(62) en zijn Nederlandse echtgenote Danielle D’Hondt
(61) zijn echter niet onder de indruk. “Alles komt goed.
Vandaag gaan we fietsen en we houden ons aan dat plan”,
knipoogt Herman. “We zijn nochtans mooiweerfietsers.
’s Zomers fietsen we van terras naar terras”, corrigeert
Danielle. Het gepensioneerde Vlaams-Nederlandse koppel
woont nu al 40 jaar in Hulst, een charmante gemeente
in Zeeuws-Vlaanderen. Vandaag en morgen gaan ze met
z’n tweetjes ‘grensoverschrijdend’ fietsen in het Waasland
en Zeeuws-Vlaanderen. Een passage langs Hulst
“Fietsen midden de polders. Alleen voor
de rust zou je hier terugkomen.”
staat ondermeer op het programma. Uitvalsbasis van
de tweedaagse is Het Mennershof in Moerbeke-Waas,
bij fietsknooppunt 65. Het Mennershof, een gezellige,
gerenoveerde hoeve midden de Wase polders, wordt
uitgebaat door Marc De Witte en Monique De Smet. “Bij
ons beleef je een vakantie die anders is dan alle andere”,
q De passage door het Heidebos: één van de bossen in het Waasland.
verzekert Monique. “Alleen al voor de rust zou je hierheen
komen”, weet Danielle. De route van vandaag blijft op het
grondgebied van het Waasland en maakt vanuit Moerbeke-Waas
een lus naar Wachtebeke. “Dit is een regio waar
we al vaker zijn komen fietsen. Waarom ook niet? We zijn
op een boogscheut van Hulst. Dan is het fijn om eens de
wagen te nemen, de fietsen op de fietsdrager te zetten en
eropuit te trekken. Dan maken we er een gezellige daguitstap
van. We zien nu dingen waar we vroeger, toen we
nog onze eigen zaak runden, geen oog voor hadden.”
Langs kreken en water
In het eerste deel van de tocht wordt voortdurend geflirt
met de Nederlandse grens. Herman en Danielle fietsen
door het krekengebied. Een kreek is een kleine watergeul,
die ontstaat als gevolg van een dijkdoorbraak of
is een restant van een ingedijkte vroegere getijdegeul.
In nauwelijks tien kilometer passeren ze de Grote Kreek
(65-66) en de Sint-Elooiskreek (82). Ter hoogte van de
Grote Kreek kan je ook de fietsen even aan de kant laten
en te voet door het krekengebied trekken via de Pereboomsgatroute:
hier wordt je op rust en een verrassende
fauna en flora getrakteerd. Het tweede deel van die
wandelroute brengt je overigens naar het Nederlandse
dorpje Koewacht, waarlangs Danielle en Herman morgen
zullen fietsen. Nu fietsen ze verder langs het water, langs
de Langelede. Tot de spoorweg Lokeren-Zelzate wordt
gedwarst (69-89), een spoorlijn die in 1867 in gebruik
werd genomen. De verbindingen tussen Moerbeke-Waas
en Lokeren en Moerbeke-Waas en Sint-Gillis-Waas zijn
intussen omgevormd tot een traject waarlangs het aangenaam
fietsen is. Fietsen langs de Moervaart is iets wat
het koppel al vaker deed. “Doorgaans fietsen we dan naar
Sinaai. Temse en Rupelmonde, Stekene en Koewacht: het
zijn fietsbestemmingen die ons geenszins onbekend zijn.”
Het treintje in Puyenbroeck
Wie Wachtebeke zegt, zegt al gauw het provinciaal recreatiedomein
Puyenbroeck. “Hier zijn we al vaker geweest
met de kleinkinderen Raphaël en Edgar. Dan amuseren
ze zich kostelijk in de speeltuin”, zegt Herman. “Of op
het treintje”, voegt Danielle toe. “Dat laat bezoekers het
hele domein zien.” De kids zijn er vandaag niet bij, maar
als dat wel zo is dan kunnen ze zich in Puyenbroeck
100% uitleven: in het dierenpark, op de klimmuren, in
het doolhof, ... Via knooppunt 82 is het nog even verder
fietsen langs de Moervaart. Een kano of kajak huren om
de Moervaart af te peddelen zit er vandaag niet in. Misschien
in de zomer? Al houden Herman en Danielle liever
de... boot af. “We houden dan wel van actieve vakanties
maar laat het ons houden op wandelen of fietsen. In
Oost-Vlaanderen of daarbuiten.” Natuur en landschappen
spreken Herman het meest aan. “Ze zijn een inspiratiebron.
Ik schilder, moet je weten.” Vanaf Wachtebeke gaat
het terug naar Moerbeke via het Heidebos (83-67). Er zit
een stuk onverharde weg bij en door de regen is het een
ietwat zompige passage. Maar zowel Herman als Danielle
tonen hun stuurmanskunsten en trappen gezwind verder
Het Heidebos is een prachtig natuur- en wandelgebied
van ca. 260 ha waarbij bos en heide zich op een unieke
manier vermengen. Het Heidebos fungeert ook als broedgebied
voor zeldzame vogelsoorten. Hier bevindt zich
ook het Fort Francipany, dat een rol speelde tijdens de
Tachtigjarige Oorlog, het conflict dat in de 16de en 17de
eeuw de Lage Landen in de ban hield. Het Waasland was
in die woelige tijd een frontgebied: de Spaanse forten zijn
de blijvende getuigenissen. De oude wallen en grachten
van Francipany zijn nu nog altijd zichtbaar.
Wie in het Waasland werd geboren...
De buiken beginnen te rammelen en dus wordt in hartje
Moerbeke-Waas even afgestapt bij café/taverne Aquarella
om ‘de innerlijke mens te versterken’. “We zijn hier
ooit al eens langsgeweest en werden toen teruggeflitst in
de tijd”, herinnert Danielle zich. “Een oud vrouwtje maakte
toen voor ons pannenkoeken klaar. Heerlijk! De beste die
ik totnogtoe heb gegeten.” Blijkt nu dat er nieuwe eigenaars
zijn maar het eten is nog net zo lekker. En de porties
groot! De ‘jumbo’ wafels laten zich alvast smaken...
De dag zit er al bijna op. Lekker gefietst, lekker gegeten.
Danielle denkt al aan de ontspannende buitensauna die
haar vanavond te wachten staat. Maar voor het zover
is: poëzie! Moerbeke-Waas is immers het geboortedorp
van dichter Anton Van Wilderode (1918-1998). Het 8
km lange literaire wandelpad loopt ondermeer langs
het Schrijvershuis, waar een stèle voor Van Wilderode is
opgericht. Die schreef ooit…
Wie in het Waasland werd geboren
hoort van de duizend kanada’s
het ruisen altijd in zijn oren
en ziet, zover zijn ogen boren,
de groene overvloed van gras.
t Danielle en Herman fietsten langs de
Moervaart, verkenden met een treintje
het provinciaal domein Puyenbroeck en
hielden halt bij het schrijvershuis van
Anton Van Wilderode.
08 stapaf 09

stapaf reportage
DAG 2
(Moerbeke-Hulst-
Moerbeke, afstand:
56,9 km)
Knooppunten:
65-95-89-78-45-46-
47-49-50-80-73-75-
74-81-84-86-91-94-
96-98-64-65
Een verse kop koffie, zelfgebakken brood en zelfgemaakte
confituur, een eitje van de eigen scharrelkippen, vers
fruit, ... Daar beginnen Herman en Danielle de dag mee.
Dat moet wel want er wacht het Vlaams-Nederlandse
koppel nog een dagje grensoverschrijdend fietsen.
Monique, gastvrouw van Het Mennershof, serveert
met de glimlach dit uitgebreide en smaakvolle ontbijt.
Vandaag wordt het meer dan flirten met de Nederlandse
grens. De bijna 57 km lange fietstocht brengt hen tot
in Hulst, hun woonplaats. Nog even gedag zeggen aan
uibaters Monique en Marc, aan de paarden - de benaming
‘mennershof’ is geen toeval – Gaaike, Fanny en
Leentje, aan hond Sloeber en poes Zorro, en dag
twee kan beginnen. Herman en Danielle hebben
hun eigen fietsen meegebracht maar eigenlijk
hoefde dit niet want Het Mennershof stelt ook
huurfietsen ter beschikking waarmee je zo op
weg kan. “De ferventste fietsers nemen altijd
hun eigen fietsen mee. Alleen: we houden
eraan deze extra service aan te bieden.
Nee, de fietser laten we in het Waasland
niet in de kou staan.”
Vestingstad Hulst
De weg loopt nu parallel met de drukke
E34 en trekt naar het Nederlandse
grensdorpje Koewacht (65-95), dat op het
grondgebied van drie gemeenten (Stekene,
Moerbeke en Axel) ligt. “Hier moet je de ogen
de kost geven”, taxeert Herman het landschap
van het bosrijke gebied Groene Putte. Eens
voorbij de grens, veranderen de knooppuntenbordjes
van Oost-Zeeuws-Vlaanderen een beetje
qua looks maar daar merk je nauwelijks iets van. Het
duo fietst Hulst binnen. Voor Danielle en Herman is dit
gekend terrein. ‘De meest Vlaamse stad van Nederland’,
is de slogan van deze historische en gezellige gemeente.
Herman: “Daar is iets van aan: het verschil tussen Vlaanderen
en Zeeuws-Vlaanderen is quasi nihil. De sfeer, de
“Hulst is een gezellig stadje
met een historische sfeer.
Dat spreekt aan.”
mensen. Er is misschien één groot verschil: in Zeeuws-
Vlaanderen moet je kilometers fietsen vooraleer je een
leuke stopplaats tegenkomt. In Vlaanderen fiets je van
café naar café!”
In Hulst zelf heerst een gezellige drukte. De smalle
steegjes van het historisch centrum zorgen voor een
sfeervol decor. Aan de Gentsepoort staat het Reynaertmonument.
De aarden wallen van vestingstad Hulst bieden
een mooie wandeling van ca. één uur, waarna je nog
even gezellig in de vesting kan vertoeven. Op het einde
van hun wandeling houden Herman en Danielle halt aan
de stadsmolen en het kanon. Het maakt de herinnering
weer levendig aan de militair-strategische rol die Hulst
speelde tijdens de Spaanse en Oostenrijkse Successieoor-
logen in de zeventiende en achttiende eeuw “Kijk, ginds
staat nog een katapult die ze hebben nagebouwd. Die
wordt nog altijd gebruikt tijdens de Vestingfeesten op het
einde van de zomer.” Een Hulsters biertje gaat er nu wel
in, al is de tocht nog lang niet ten einde.
9 Fietsen over de wallen van vestingstad Hulst.
9 Het Reynaertmonument in Hulst.
t Onderweg even de innerlijke mens versterken.
Reynaert, stropers en ‘wulle’
Danielle en Herman laten Hulst achter zich liggen en
trekken via knooppunt 80 het Stropersbos in. De schaduw
van Reynaert de Vos achtervolgt hen blijkbaar.
Aan de ingang van het Stropersbos, op de Tromp in
Stekene, merkt Herman een Reynaertbank op, één van
de negen die in het Waasland staan opgesteld. Danielle
leest verzen 2582 en 2583 van het Reynaert-epos, die
op de banken gekalkt staan, hardop voor. “Dats een de
meeste in de wildernisse, die men hevet in trompe eenich
rike.” Tot zo ver de legende.
Het Stropersbos heeft ook een historische basis. Er is
immers een natuurinrichtingsproject in uitvoering waar-
9 De Reynaertbank aan de ingang van het Stropersbos.
bij een deel van de Linie, een belangrijke verdedigingswal
in het begin van de achttiende eeuw, wordt gereconstrueerd.
Voor ze het goed en wel beseffen trappen Herman
en Danielle weer door Vlaanderen.
Via De Klinge belanden ze in het krekengebied van
Saleghem (75), een natuurpareltje waar ook Dirk Draulans
wild van is. Dat lees je verderop in deze StapAf.
Vanaf Sint-Gillis-Waas volgt de fietsroute het traject van
de oude spoorweg Sint-Gillis-Waas-Moerbeke (81). In
Stekene worden Herman en Danielle bij het zien van het
Reynaertbeeld nog eens geconfronteerd met dé figuur
van het Waasland. Het Mennershof komt snel dichter-
“We zien nu méér dingen waar we
vroeger nooit oog voor hadden.”
bij. “Jammer want ik begin net op dreef te komen”, lacht
Danielle en ze steekt de duim omhoog. “Deze tweedaagse
was echt een aanrader. De regio tussen Moerbeke en
Hulst, gedeeltelijk op Vlaamse en Nederlandse bodem,
is verrassend mooi met zijn riviertjes, zijn bossen en
mooie dorpskernen, met het Reynaertepos als rode draad
door de tocht en natuurlijk met de passage door Hulst
en zijn authentieke karakter.” Het tweetal rijdt door het
Wullebos (98), genoemd naar de ransuil ‘wulle’ die je in
dit naaldbos terugvindt. Het is het laatste loodje. Maar...
de doortocht door dit streepje groen weegt helemaal niet
zwaar. Na bijna 60 km zit de tweede dag grensoverschrijdend
fietsen er helemaal op. Maar dit wordt vervolgd,
als we Danielle en Herman mogen geloven. “We zijn ook
fervente wandelaars. En aangezien de wandelroutes hier
ook voor het grijpen liggen... Of misschien rijden we wel
eens mee met de huifkar!”
10 stapaf 11

Wil je net als Herman en Danielle voor twee dagen grensoverschrijdend
gaan fietsen in het Waasland en Zeeuws-Vlaanderen?
Een goed idee! We hebben overigens goed nieuws: wie deelneemt
aan onze wedstrijd en de vraag correct beantwoordt, kan een
verblijf winnen in één van de logies langs beide Wase routes die
we voorstelden, inclusief Het Mennershof.
Wat zit er in de prijzenpot?
Het Mennershof (bij knooppunt 65)
Kruisstraat 70, 9180 Moerbeke-Waas
T 09 346 54 26
E info@mennershof.be
W www.mennershof.be
Schenkt 2 overnachtingen op basis van kamer en ontbijt.
De Klampe (bij knooppunt 91)
Ketelaarsgras 11, 9190 Stekene
T 03 779 98 20
E de.klampe@telenet.be
W www.de.klampe.be
Schenkt 1 overnachting voor 2 personen op basis van kamer en
ontbijt.
Camping en trekkershutten Fort Bedmar (bij knooppunt 73)
Fort Bedmarstraat 42, 9170 Sint-Gillis-Waas (De Klinge)
T 03 770 56 47
E fort.bedmar@skynet.be
W www.fortbedmar.be
Schenkt 1 overnachting in een trekkershut.
Camping en trekkershutten Provinciaal Domein Puyenbroeck (bij
knooppunt 84)
Puyenbrug 1 A , 9185 Wachtebeke
T 09 342 42 31
E puyenbroeck@oost-vlaanderen.be
W www.puyenbroeck.be
Schenkt 1 overnachting in een trekkershut.
De wedstrijdvraag
Tijdens welk conflict ontstonden de Staat-Spaanse linies?
a. de Dertigjarige Oorlog
b. de Tachtigjarige Oorlog
c. de Honderdjarige Oorlog
Hoe neem je deel?
Stuur je antwoord voor 31 mei 2009 naar: Toerisme Oost-Vlaanderen,
Wedstrijd StapAf, Sint-Niklaasstraat 2, 9000 Gent (België).
Mailen kan ook, met als onderwerp “Wedstrijd StapAf”, naar
wedstrijd@oost-vlaanderen.be, ten laatste op 31 mei 2009. Vergeet
je naam en je adresgegevens niet te vermelden. De winnaars
krijgen persoonlijk bericht en worden vermeld in het najaarsnummer
van 2009. Veel succes!
12 stapaf
Beleef wervelend Waasland!
WIN een verblijf in het
Waasland
Het Mennershof in Moerbeke - Waas
De Klampe - Stekene
Fort Bedmar - Sint-Gillis-Waas
Puyenbroeck - Wachtebeke
Fietsen of wandelen in Oost-Vlaanderen
doe je met StapAf! In onze StapAf Shop
vind je alles wat je op weg kan helpen.
Het aanbod is groot: fietsnetwerkkaarten,
fiets- en wandelboxen, brochures, …
En je kan daarenboven helemaal gratis
vorige afleveringen van StapAf nabestellen.
Fiets door onze Shop en pik eruit wat
je bevalt…
De fietsnetwerkkaarten (uit stevig waterafstotend
papier) zijn te koop via de website van Toerisme
Oost-Vlaanderen (www.tov.be), bij de Oost-Vlaamse
toeristische diensten of bij de boekhandel. Je kan
de fietsnetwerkkaarten en alle andere brochures en
boxen ook bestellen door dit formulier in te vullen
en te sturen naar: Toerisme Oost-Vlaanderen, Sint-
Niklaasstraat 2, 9000 Gent.
Het totale bedrag van je bestelling kan je storten
op rekeningnummer 737-0176819-31 (voor Nederland:
14.59.05.152) ter attentie van Toerisme Oost-
Vlaanderen, met vermelding ‘Bestelling brochures’
en de naam die je op het formulier hebt ingevuld.
Zodra wij je betaling hebben ontvangen, sturen we
jouw bestelling op.
TIP BESTEl
VIA
Aantal Prijs Totaal
FIETSEN
Fietsnetwerken
… x Fietsnetwerkkaart Meetjesland € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Scheldeland, langs Schelde en Dender € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Scheldeland, langs Schelde en Rupel € 5,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Waasland € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Leiestreek Oost € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Leiestreek West € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Vlaamse Ardennen € 6,00 € …
… x Fietsnetwerkkaart Gent (NIEUW!) € 6,00 € …
Thematochten
… x Brochure Bakens van kunst aan de Leie € 3,00 € …
… x Brochure Fietsen langs meersen en meanders € 3,00 € …
… x Brochure Lekker fietsen in het spoor van Adriaen Brouwer € 3,00 € …
… x Brochure Scheldeverentocht (NIEUW!) € 3,00 € …
… x Brochure De Kreken Spreken (NIEUW!) € 3,00 € …
Fietsboxen
… x Fietsbox ‘Trap Door!’ (NIEUW!) € 12,00 € …
… x Fietsbox ‘Trap Mee!’ (NIEUW!) € 12,00 € …
… x Fietsbox ‘Trap Uit!’ (NIEUW!) € 12,00 € …
WANDElEN
Wandelboxen
… x Wandelbox ‘Stap Door!’ € 9,00 € …
… x Wandelbox ‘Stap Mee!’ € 9,00 € …
… x Wandelbox ‘Stap Uit!’ € 9,00 € …
STAPAF MAGAZINE
… x StapAf 1 (voorjaar 2007) gratis
… x StapAf 2 (zomer 2007) (UITGEPUT)
… x StapAf 3 (voorjaar 2008) gratis
… x StapAf 4 (zomer 2008) gratis
PORT- EN VERZENDINGSKOSTEN
Voor 1 kaart of brochure: € 1,00
Voor 2 kaarten of brochures: € 1,75
Voor 3 of kaarten of brochures: € 2,50
Bij bestelling 1 box en maximum 1 brochure: € 2,00
Bij bestelling 1 box en 2 of meer brochures: € 2,50
Bij bestelling van 2 of meer boxen: € 3,00
Totaal port- en verzendingskosten € …
TOTAAl TE BETAlEN BEDRAG € …
naam en voornaam:...............................................................................................................
straat en nr:.............................................................................................................................
postcode en gemeente:..........................................................................................................
land:..........................................................................................................................................
telefoon:...................................................................................................................................
email:........................................................................................................................................
datum:......................................................................................................................................
❏ JA ik wens op de hoogte te blijven van de activiteiten en de publicaties van Toerisme Oost-Vlaanderen.
❏ Je gegevens worden opgenomen in ons bestand , kruis het vakje aan indien je dit niet wenst.

Eropuit
Het fietsnetwerk van de provincie Oost-
Vlaanderen staat op punt... Of beter gezegd:
op knooppunt! Goed voor 3.173 km
fietsplezier!
Kies... en fiets!
De fietsmogelijkheden in Oost-Vlaanderen
zijn quasi onbeperkt. Met meer dan 3.173 km
aan fietswegen is Oost-VLaanderen trouwens
primus van alle Vlaamse provincies!
In ‘Eropuit’ stellen we telkens 5 fietsroutes
voor die elk een Oost-Vlaamse regio aandoen.
5 kant-en-klare fietsroutes
Het fietsnetwerk Oost-Vlaanderen kan je
voortaan heel eenvoudig ontsluiten dankzij
de online fietsrouteplanner op www.tov.be.
Op bladzijde 4 en 5 van deze StapAf las je er
reeds alles over. Voor wie niet wil puzzelen
tot hij zijn ideale route op maat te pakken
heeft, kan gewoon één van de vijf door ons
voorgeprogrammeerde routes kiezen. Die
hebben we voor jou al helemaal op punt
gezet. Voor elke Oost-Vlaamse regio creëerde
StapAf immers een leuke knooppuntenroute.
Uitneembaar
Met de online routeplanner speur je zelf naar
StapAf-locaties langs een fietsroute. Met de
vijf kant-en-klare routes die op de volgende
bladzijden aan bod komen, kan je zo aan de
slag.
Komt deze keer aan bod: de groene route
door de Leiestreek laat je kennismaken met
de kunstenaarsdorpen langs de Leie; Scheldeland
dompelt je onder in het mysterie
van de Rechtvaardige Rechters (en nog veel
meer); de Wase fietsroute heeft als uitvalsbasis
Bazel, één van de mooiste dorpjes
van Vlaanderen; de route in de Vlaamse
Ardennen leert de meest diverse kantjes van
Ronse en omgeving kennen; het Meetjesland
tenslotte serveert voor jou een molenroute.
Kortom: genoeg inspiratie om op de fiets te
kruipen, geregeld eens af te stappen en te
genieten van wat Oost-Vlaanderen te bieden
heeft.
p.15
Stad Gent
p.16
De Leiestreek
p.17
De Vlaamse Ardennen
p.18
Scheldeland
p.19
Het Waasland
p.20
Het Meetjesland
De brochure Wegwijs in Oost-
Vlaanderen van Toerisme
Oost-Vlaanderen biedt een
overzicht van alle lusvormige
routes.
5 x op weg
vanuit Gent
Fietsen in en rond één van
‘s werelds meest authentieke
bestemmingen: het kan... in
Gent! Met de nieuwe fietskaart
Gent op zak blijkt dat de Arteveldestad
de ideale uitvalsbasis
is om de andere Oost-Vlaamse
regio’s te ontdekken.
Gent is het centrum van de wereld! Volgens
de Gentenaars zelf toch. Wie een tijdje in
de stad doorbrengt zal ze echter moeilijk
ongelijk kunnen geven. Gent is een unieke
cultuurstad die bruist van het leven. Dit alles,
overgoten met een goeie dosis eigenzinnigheid,
maakt van Gent een bestemming die je
niet gauw zal vergeten. Gent is tegelijk een
stad op mensenmaat. Dat maakt de fiets
een perfect vervoermiddel om Gent op een
comfortabele manier te leren kennen. Het
centrum van de stad is autoluw, wat het fietsen
extra aangenaam maakt. De fiets brengt
je bovendien op plekken die met eender welk
ander vervoermiddel onbereikbaar zijn. Wat
je misschien niet weet: Gent wordt doorkruist
door de Oost-Vlaamse fietsnetwerken.
De nieuwe fietskaart Gent biedt je alvast een
overzicht van het knooppuntennetwerk rondom
de stad. Op die manier fiets je makkelijk
van het centrum de groene regio’s in. En zo
kun je eindeloos veel tochten samenstellen
met Gent als uitvalsbasis. Gent het centrum
van de wereld? Vast en zeker het centrum
van Oost-Vlaanderen! Wij selecteerden vijf
hotspots in Oost-Vlaanderen die je makkelijk
kan bereiken vanuit Gent...
1. Kasteel Ooidonk
Verscholen in een groene oksel van de rivier
ligt deze ‘parel van de Leiestreek’. Dit kasteel
in Spaans-Vlaamse renaissancestijl zou
niet misstaan aan de Loire. Net buiten de
kasteelpoort ligt het rustieke dorpje Bachte-
Maria-Leerne.
www.ooidonk.be
2. Latemdorp en Deurledorp
Sint-Martens-Latem en deelgemeente Deurle
zijn twee bekende kunstenaarsdorpen.
Latemdorp ligt aan een beschermde Leiemeander,
die talloze keren op doek vereeuwigd is.
In de dorpsstraat van Deurle zijn de huisjes
uit de bloeiperiode van het kunstenaarsdorp
perfect bewaard gebleven.
www.toerisme-leiestreek.be
3. Provinciaal domein
Puyenbroeck
In de reportage grensoverschrijdend fietsen,
gaan Danielle en Herman ook langs in het
provinciaal recreatiedomein Puyenbroeck in
Wachtebeke. Welnu, dat is ook goed bereikbaar
vanuit Gent. Puyenbroeck is het hele
jaar door gratis toegankelijk. Het riviertje
de Zuidlede splitst Puyenbroeck in twee
delen. Ten noorden ervan ligt een park met
een grote speeltuin, roeivijvers, een openluchtzwembad,
een golfterrein, sportaccommodatie,…
Ten zuiden ervan krijgt de natuur
vrij spel en kan je wandelen en fietsen door
bossen en meersen.
www.puyenbroeck.be
4. Provinciaal domein Het
Leen
Vlak ten zuiden van Eeklo, op de grens met
Zomergem en Waarschoot, ligt provinciaal
domein Het Leen: een bos van 225 hectare in
een moerassige omgeving. Tot in 1972 was
dit een militair domein, nu kan je er naar
hartelust fietsen en wandelen of een bezoek
brengen aan het bosinfocentrum of het
arboretum.
www.hetleen.be
5. Kasteel van Laarne
Het Kasteel van Laarne is één van de best
bewaarde waterburchten in België. De
oudste delen dateren uit de twaalfde eeuw.
De burcht heeft een vijfhoekige vorm, met
vijf torens. Het kasteel herbergt een rijke
verzameling kunstvoorwerpen en waardevol
meubilair.
www.scheldeland.be
Praktisch
Eropuit
Fietskaart Gent
Prijs: € 6
Verkrijgbaar via www.tov.be of in Fnac en
Standaard Boekhandel of Toerisme Gent
Toerisme Gent
Infokantoor Belfort
Botermarkt 17A
9000 Gent
T 09 266 56 60
www.visitgent.be
qKasteel van Laarne
14 stapaf 15

Eropuit
Praktisch
Afstand: 49,6 km
landschap: vrij vlak met enkele
korte, onverharde stukken
Uitvalsbasis:
Zevergem
Route:
knooppunten 34 – 40 – 32 – 29 – 38 – 36 –
26 – 21 – 19 – 10 – 8 – 7 – 5 – 6 – 9 – 11 –
12 – 90 – 86 – 20 – 23 – 22 –
79 – 88 – 30 – 34
Bewegwijzering:
knooppunten + fietsnetwerkkaart
Leiestreek
Oost (€ 6)
VVV Leiestreek,
Markt 46 bus 2
9800 Deinze,
T 09 380 46 01
info@vvvleiestreek.be
www.vvvleiestreek.be
Meer info Leiestreek:
www.toerisme-leiestreek.be
langs meersen en
meanders
De thematocht ‘Fietsen langs meersen
en meanders’ heeft vooral aandacht voor
de natuur in de Leievallei tussen Gent
en Deinze. De meanderende Leie vormt
het fundament van de natuurgebieden
waarlangs het heerlijk fietsen is. De tocht
is 41,5 km lang, er worden twee inkortingen
voorgesteld. We starten in Drongen en
rijden langs de Assels, de Latemse Meersen
in Sint-Martens-Latem, de Ooidonkmeersen
in Deinze en de Keuzemeersen in
Drongen. Onderweg komen we ook in de
pittoreske dorpen Afsnee, Sint-Martens-
Latem en Deurle, langs het vakantiecentrum
De Ceder, Astene Sas en het kasteel
Ooidonk.
Start: Drongenplein
(bij de kerk van Drongen)
Afstand: 41,5 km
Prijs: € 3,00
Te bestellen via www.tov.be
route1
49,6 km
Zevergem is een deelgemeente van De Pinte.
Je vindt er, langs de oevers van de Schelde,
nog volop mooie groene plekjes. Het Doornhammeke
bijvoorbeeld is zo’n enig plekje dat
er best mag zijn. Ook Dirk Draulans hield er
halt bij zijn ‘natuurtoer’ door Oost-Vlaanderen.
Lees erover verderop in deze StapAf. Op
het traject van de wandelroute Doornhammeke
ligt overigens het kasteel van Welden.
Maar dé bezienswaardigheid in Zevergem is
zondermeer De Pastorie. Het is vandaag een
brasserie die zich enkel op groepen richt. Er
zijn nog enkele mooie fresco’s te bewonderen
die terecht geklasseerd werden als beschermd
erfgoed. Je fietst nu verder langs de
Schelde. Ter hoogte van Gavere kruis je even
de grens met de Vlaamse Ardennen. Vanaf
Deinze wissel je de Schelde in voor de Leie.
Deinze,
centrum van de Leiestreek
Deinze is het centrum van de Oost-Vlaamse
Leiestreek. Veel historische gebouwen zijn er
niet in de stad. De Onze-Lieve-Vrouwekerk
is een uitzondering op de regel met enkele
kunstschatten zoals een werk van Gaspar
De Craeyer (1584-1669). In het Museum
van Deinze en de Leiestreek tref je nog meer
cultureel erfgoed van de Leiestreek. Ondermeer
met een zeer waardevolle en omvangrijke
collectie schilderijen van kunstenaars die ooit
in Deinze, Latem en de omringende Leiestreek
woonden. Ruil je cultuur liever in voor een
moment van rust en ontspanning? Tussen
de Leie en het Schipdonkkanaal ligt het 40
ha grote natuur- en recreatiedomein De
Brielmeersen.
Loire of Leie?
Hoogvliegers langs
Schelde en Leie
Deze fietsroute toont je diverse kantjes van de Leiestreek.
Je fietst langs waardevolle landschappen, gaat
op een historische ontdekkingstocht en je maakt een
kunstzinnige kennismaking met de streek.
Verderop langs de Leie zal de omgeving
van Astene Sas je zeker bekoren. Het is een
beschermd sas dat in 1861 werd aangelegd
en waar de vzw Historische vaartuigen het
maritiem erfgoed beheert. In Bachte-Maria-
Leerne tref je het Kasteel Ooidonk, mogelijk
een van de mooiste kastelen van het land.
De 16de-eeuwse waterburcht staat groots,
streng en weelderig in een oude Leiebocht en
is omgeven door een prachtig park. Ook de
tuinen van het kasteel zijn een bezoek meer
dan waard. Je waant je even in de Loirestreek
maar nee hoor, dit is de Leiestreek op z’n
mooist.
Kunstenaarsdorpen
Bachte-Maria-Leerne zelf is een romantisch
kunstenaarsdorp waarmee je kan kennismaken
via de Ooidonkwandelroute. Na Bachte-
Maria-Leerne ligt nog een kunstenaarsdorp
op de route. Deurle, deelgemeente van het al
even schilderachtige Sint-Martens-Latem, is
een beschermd dorpsgezicht. Vele kunstenaars
die ooit inspiratie vonden voor een van
hun meesterwerken, liggen nu begraven op
het stemmige kerkhof. Deurle werd vorig jaar
verkozen tot één van de mooiste dorpen van
Vlaanderen. Je vindt er enkele musea zoals
het Gemeentelijk Museum Gust De Smet,
Gevaert-Minne en het Museum Dhondt-
Dhaenens. Terug in startplaats Zevergem
besef je pas goed dat je in nauwelijks 49,6
km ondergedompeld werd in het culturele
bad van de Leiestreek.
qAstene Sas
Architectuur,
textiel en koers
Ronse is een moderne taalgrensstad die een hele voet
heeft in de Vlaamse Ardennen en een halve in het Pays des
Collines. Dat moet gewoon een boeiende tocht opleveren!
Architectuur, textiel, koers: Ronse biedt het allemaal.
Sint-Hermes is de patroonheilige van Ronse.
Zijn relieken worden bewaard in de gelijknamige
laatgotische Sint-Hermeskerk,
die overigens Romaanse sporen heeft. De
Romaanse onderkerk met 32 zuilen is zowel
op esthetisch als op archeologisch vlak een
unieke parel. Recenter in de geschiedenis
profileerde Ronse zich als een textielstad.
Een bezoek aan het MUST (Museum voor
Textiel) is in die zin een... must. De textielindustrie
zorgde ervoor dat Ronse in de
periode tussen de twee wereldoorlogen
economisch opveerde. Tot op vandaag zijn
de tekenen daarvan zichtbaar wanneer je
door Ronse fietst. Stille getuigen zijn immers
de prachtige art deco huizen en villa’s die
de textielbaronnen in de eerste helft van de
twintigste eeuw lieten bouwen.
Praktisch
Eropuit
Afstand: 48,1 km (2 lussen: hoofdlus van 32
km rond Ronse + extra lus van 16,1 km rond
Kluisbergen)
landschap: heuvelachtig,
met enkele steile hellingen
Uitvalsbasis: Ronse
Route: knooppunten 34 – 42 – 36 – 26 – 28 – 23 –
19 – 16 – 17 – 14 – 3 – 5 – 7 – 14 – 17 – 24 –29 – 34
Fietsenverhuur:
• Toerisme Ronse
De Biesestraat 2
9600 Ronse
T 055 23 28 16
toerisme@ronse.be
www.ronse.be
Bewegwijzering: knooppunten
+ fietsnetwerkkaart
Vlaamse Ardennen (€ 6)
Toerisme
Vlaamse Ardennen
T 055 20 76 81
toerisme.vlaamseardennen
@oost-vlaanderen.be
www.toerismevlaamseardennen.be
16 stapaf 17
Klimmen
Eens je Ronse hebt verlaten begint de weg
al aardig op te lopen. Af en toe word je ook
getrakteerd op een heuse knik. De Kanarieberg
bijvoorbeeld is niet van de poes. Maar
de beloning wacht op de top: je vertoeft nu
in het Muziekbos. Hier kan je ook relaxed
wandelen. Je fietst verder en de route brengt
je naar de top van de Hotondberg (met 150m
het hoogste punt van Oost-Vlaanderen),
aan de Molen Ten Hotond, van waar je via de
oriëntatietafel van het Vlaamse en Waalse
landschap kan genieten. Daarna gaat het
richting Kluisbergen waar je met het Kluisbos
nog op een waardevol landschap wordt
getrakteerd. Het 300 ha grote Kluisbos is
een groot wandelbos (het wordt klimmen
geblazen!) met recreatiezones, restaurants
en gezellige tavernes.
In het wiel van Flandriens
Op de flanken van de Kluisberg vind je ook
Peetje en Meetje, twee megalieten van meer
dan drieduizend jaar oud die de voetstukken
vormen van een dolmen, een offertafel van
de druïden. Van de tijd van de Kelten word je
dan gepiloteerd naar die van de Flandriens.
Na de steile afdaling van de Kluisberg is het
nog een klein stukje fietsen en dan beland je
in Berchem, aan de voet van de Oude Kwaremont.
De kasseihelling is elk jaar opnieuw
de poort naar de finale van de Ronde van
Vlaanderen. In één ruk naar de top dokkeren
is niet nodig: hou even halt in het pittoreske
kunstenaarsdorp Kwaremont. Er zijn nogal
wat kunstgalerijen en je kan er ook een lekker
hapje eten. De Panorama wandelroute
die hier vertrekt, stuurt je langs bossen, holle
wegen en schitterende panorama’s.
De hand van Horta
q Sint-Hermeskerk qMuziekbos
Nog even op de tanden bijten en daar is dan
de top van de Oude Kwaremont. Je steekt
de steenweg over en je bent in de Ronde
van Vlaanderenstraat, waar een monument
staat ter ere van de stichter van Vlaanderens
Mooiste, Karel Van Wijnendaele. Genoeg
koers nu, terug naar vertrekpunt Ronse. Als
je even afwijkt van het traject, ter hoogte
van knooppunt 24, kan je de Villa Carpentier
bezoeken. Deze art nouveau villa, voltooid
in 1902, is van de hand van Victor Horta,
boegbeeld van de art nouveau of Jugendstil
in België. Dit is een stukje van Ronse en
omgeving dat weinig mensen kennen. Fietsen
rondom Ronse doet heden en verleden
samenkomen.
route2
48,1 km
Kluisbos wandelroute
De fietsroute door de Vlaamse Ardennen
doet ook Kluisbergen en het mooie Kluisbos
aan. Een bewegwijzerde wandelroute (12 km
lang) start aan het Sport- en Recreatieoord
Kluisbos in Ruien. Langs talrijke paadjes word
je door het statige beukenbos geleid. Je komt
voorbij de Vierschaar, waar de route kan ingekort
worden tot 3,5 km of vertrekkend van
Kwaremont tot 8 km. Je passeert het gehucht
Pensemont, het kasteel Calmont, de vroegere
herberg ‘In de IJzermijn’ en wandelt via de
kamlijn van de Kluisberg, langs de witte toren
terug naar het eindpunt.
Start: Ruien, Sport- en
Recreatieoord Kluisbos
Afstand: 12 km
Prijs: € 1,25
Te bestellen via www.tov.be

Eropuit
Praktisch
Afstand: 47 km
landschap: vrij vlak met enkele
verkeersvrije en onverharde stukken
Uitvalsbasis:
Wetteren
Route:
knooppunten 35 – 40 – 61 – 67 – 73 – 72 –
65 – 64 – 60 – 59 – 55 – 17 – 19 – 16 –
13 – 54 – 56 – 57 – 47 – 43 – 40 – 35
Fietsenverhuur:
• Gastenkamers en
trekkershut Bloemenlust
Smetledestraat 61
9230 Wetteren
T 09 369 10 30
info@bloemenlust.be
www.bloemenlust.be
Bewegwijzering:
knooppunten + fietsnetwerkkaart
Scheldeland, langs
Schelde en Dender (€ 6)
Toerisme Oost-Vlaanderen
Sint-Niklaasstraat 2
9000 Gent
T 09 269 26 00,
toerisme@oost-vlaanderen.be
www.tov.be
Meer info Scheldeland:
www.scheldeland.be
Vier Uitersten
wandelroute
De gemeente Lede ligt centraal in de
driehoek Gent-Aalst-Dendermonde.
Van 1559 tot 1801 behoorden de parochies
Impe, Wanzele, Smetlede-Oordegem en
Serskamp tot het Aartsbisdom Mechelen.
Dit was ver verwijderd van de kerkelijke
macht, vandaar de naam ‘Vier Uitersten’.
Blikvangers zijn ongetwijfeld de Fauconniersmolen,
de vele kapelletjes en het uitgesproken
landelijke karakter van de streek.
De route bestaat uit twee wandellussen
van ongeveer 11 km.
Start: Smetlede
Afstand: 2 lussen van ca. 11 km
Prijs: € 1,25
Te bestellen via www.tov.be
18 stapaf
route3
47 km
Variatie troef in
Scheldeland
Wie meer wil weten van de rijke geschiedenis van Wetteren,
startplaats voor de tocht door Scheldeland, kan
terecht in het Heemkundig Museum. Maar neem daarna
meteen de fiets en ontdek zelf de rijke variatie in de
streek rond de sierteeltstad.
De monumentale Sint-Gertrudiskerk
op het marktplein van Wetteren
is het startpunt van een lus van
47 km. Bij deze eerste locatie is al
meteen wat mysterie mee gemoeid.
De Sint-Gertrudiskerk zou immers de
vermeende schuilplaats zijn van ‘De
Rechtvaardige Rechters’, het in 1934
gestolen paneel van Het Lam Gods.
We blijven overigens in de sfeer van het
meesterwerk van Jan Van Eyck wanneer
we in recreatiedromein De Warande een
donker biertje proeven dat de naam...
Lam Gods draagt. Maar verdrink je niet in het
mysterie, er is immers nog een behoorlijke
weg af te leggen. Langs de Wetterse rozenvelden
bijvoorbeeld. Wist je dat Wetteren meer
dan 200 sierteelbedrijven telt?
Massemen en Oordegem
Massemen is een deelgemeente van Wetteren.
Op het pittoreske dorpsplein staat een
indrukwekkende, eeuwenoude lindeboom.
Langs de Molenbeek tref je dan de Van Hauwermeirsmolen,
een maalvaardige watermolen.
Wie verder zou wandelen langs de
Molenbeek ontdekt het typische landschap
dat zich aan de oevers van de beek uitstrekt.
Wie verder fietst, belandt op grondgebied
Lede. Aan de voet van de stenen, witgekalkte
Fauconniersmolen in Oordegem strekt zich
een afwisselend landschap uit dat wordt gekenmerkt
door een opeenvolging van bomen,
weiden en boomkwekerijen. In Oordegem
kunnen sportieve zielen hun hart ophalen in
het Bloso Centrum Putbos met zijn uitstekende
atletiekvoorzieningen.
Mariaprocessie in Lede
Via Smetlede en Impe gaat het dan naar Lede
waar de resten van het Kasteel van Mesen in
het gelijknamige park herinneren aan de rijke
geschiedenis van de plaats waar ooit honderden
meisjes school liepen. Het park vormt
een grote groene long in het centrum van
Lede en herbergt een belangrijke reigerkolonie.
Blikvanger in Lede is ook de kerk die een
rijke traditie kent als Maria bedevaartsoord.
De tweejaarlijkse Mariale Processie – de
volgende is in 2010 - vormt het hoogtepunt
van de verering van het Mariabeeld dat in de
Sint-Martinuskerk staat. De processie gaat al
terug tot begin 15de eeuw en is het sluitstuk
van een negendaagse ommegang waarvan de
kaarskensprocessie en de paardenommegang
de andere hoogtepunten zijn.
Aardewerk in Schellebelle
In Serskamp, deelgemeente van Wichelen,
word je geconfronteerd met culinair erfgoed.
Je kan er de Likeurstokerij De Klok bezoeken
en advocaat ‘op grootmoeders wijze’ proeven.
Het veer van Schellebelle – trek aan de
bel om de veerman te roepen! – zet je af aan
de toegangspoort van de Kalkense Meersen.
Op het dorpsplein van Schellebelle wordt
naar aloude traditie jaarlijks de Potjesmarkt
georganiseerd. Met dit evenement wordt
verder gebouwd op de eeuwenoude verkoop
van aardewerk waarvoor Schellebelle bekend
was. Terug in Wetteren maak je de cirkel
rond: laat je in het Provinciaal Domein Den
Blakken verrassen door de promotietuin die
er is aangelegd. Die herinnert je nog eens
aan de sterke reputatie van Wetteren als
(inter)nationaal sierteeltcentrum.
q Kalkense meersen
Waasland, tussen
natuur en cultuur
Bazel behoorde in 2008 tot de finalisten van ‘Het Mooiste
Dorp van Vlaanderen’, het concours van Vlaanderen Vakantieland.
Geef toe, niet slecht als vertrekpunt voor een fietstocht!
Bazel is zondermeer één van de mooiste
dorpjes van Oost-Vlaanderen. In de Middeleeuwen
was Bazel één van de machtigste
heerlijkheden van Vlaanderen. De laatste
kasteeleigenaar van het kasteel van Wissekerke
was de familie Vilain XIV. En net dat
kasteel van Wissekerke is de eerste halte
op onze tocht. De historische oude waterburcht
bevindt zich in een romantisch park
q Wissekerke
in Engelse landschapsstijl. De laatste grote
verbouwingswerken dateren van 1906 en
gaven het kasteel zijn huidig uitzicht. Het interieur
van het kasteel werd met veel geduld
gerestaureerd en ook de ijzeren hangbrug in
het park is een bezienswaardigheid. In het
heemmuseum Wissekerke leer je alles over
het kasteel. In het museumgebouw is er ook
het volkscafé De Drij Klakken, een authentieke
herberg uit 1900. De beschermde Bazelse
dorpskom is een parel voor het oog. De Eenhoorn
is wellicht nog de oudste, bestaande
herberg in de regio. Er is ook de 14de-eeuwse
Sint-Pieterskerk.
Een dosis natuur
Genoeg cultuur nu, tijd voor een forse dosis
natuur. Vanuit Bazel, Kruibeke trekken
we van het ene natuurgebied richting het
andere. Eerst is er de passage langs recreatiedomein
De Ster in Sint-Niklaas waar
motorgeronk en uitlaatgassen taboe zijn.
Een steenworp daarvandaan, dan bevinden
we ons al op grondgebied Tielrode (Temse),
treffen we het Provinciaal Domein Roomacker
waarbij drie kleiputten de stille getuigen
zijn van de ontginningen die in het tweede
kwartaal van de 20ste eeuw plaatsvonden.
Waarom hier niet even van de fiets stappen
en een fikse wandeling door dit natuurgebied
maken? Of misschien reserveer je dat voor
een andere keer. Fiets dan gewoon door tot
Tielrode of verder langs de Schelde waar er
genoeg picknickmogelijkheden zijn.
Flirten met Scheldeland
In Temse moet je gewoon even afstappen!
Om één van de musea te bezoeken, om te
verpozen op een bankje, om zelf een boottocht
te maken of om, zoals één van de
Kaailopers, te turen over de Schelde. Genoeg
mogelijkheden dus. Wanneer je jouw tocht
verderzet, verlaat je in de overgang van
knooppunt 75 naar 3 het Waasland en fiets
je Scheldeland en de provincie Antwerpen
in. Het blijft fietsen langs de Schelde met
onderweg leuke ‘stapaflocaties’. Ter hoogte
van knooppunt 54 kan je vanaf mei het veer
nemen richting Mercatorstad Rupelmonde.
Maar gewoonweg verder de Schelde volgen,
tot in vertrekpunt Bazel, is net zo goed. In de
slotfase van de tocht, in Schelle-Hemiksem,
passeer je nog de Sint-Bernardusabdij, een
13de eeuwse cisterziënzerabdij.
q Kaailoper in Temse
route4
51,5 km
Praktisch
Afstand: 51,5 km
landschap: vlak met enkele autovrije
en onverharde stukken
Uitvalsbasis:
Bazel
Route:
Knooppunten: 71 – 49 - 48 –
67 – 9 – 95 – 4 – 96 - 48 –
45 – 44 – 76 – 75 – 3 – 2 – 1 –
54 – 31 – 34 – 30 – 70 – 71
Fietsenverhuur:
• Fietshandel Franky D’Eer
Vrijheidstraat 26
9140 Temse
T 03 771 30 63
frankydeer@hotmail.com
Bewegwijzering:
knooppunten +
fietsnetwerkkaart
Waasland (€ 6)
Toerisme Waasland
Grote Markt 45
9100 Sint-Niklaas
T 03 760 92 62,
info.waasland@oost-vlaanderen.be,
www.toerismewaasland.be
Rijk Rupelmonde
De bekendste inwoner van Rupelmonde was
cartograaf Gerard De Cremer, alias Mercator.
Nog altijd vind je in Rupelmonde referenties
aan Mercator en zijn tijd: er is niet alleen zijn
standbeeld maar ook de Graventoren, gebouwd
op de ruïnes van het middeleeuwse Gravenkasteel,
waar ‘ketter’ Mercator een aantal maanden
gevangen zat. Nog geen 100 meter verder staat
de getijdenmolen, een 16de-eeuwse molen die
Mercator danig inspireerde. Maar Rupelmonde
heeft nog meer te bieden: de vroegere vissers-
en schipperswijk ’t Schelleke bijvoorbeeld waar
nog jaarlijks in augustus de Schellekeskermis
plaatsvindt. Sinds 1963 mag Rupelmonde
zich ook ‘Reynaertgemeente’ noemen. In het
Reynaertmuseum (kelders Scaldinia) kan je een
bijzonder fraaie expo bezichtigen over dit Wase
icoon.
www.kruibeke.be
Eropuit
19

Eropuit
Praktisch
Afstand: 45 km
landschap: vlak
Uitvalsbasis: Eeklo, Huysmanhoeve
Route: knooppunten 87 – 88 – 62 – 5 – 11–
17 – 27 – 31 – 38 – 40 – 41 – 46 – 43 – 42 –
39 – 1 – 99 – 58 – 56 – 65 – 66 – 69 – 77 –
84 – 87
Fietsenverhuur:
• F’iets Anders
Oostveldstraat 304
9900 Eeklo
T 09 377 87 29
fietsanders@pandora.be
Bewegwijzering: knooppunten
+ fietsnetwerkkaart
Meetjesland (€ 6)
Toerisme Meetjesland,
Stationsstraat 21
9900 Eeklo
T 09 377 86 00
toerisme.meetjesland
@oost-vlaanderen.be,
www.toerismemeetjesland.be
lembeekse Bossen
wandelroute
route5
45 km
De Lembeekse Bossen waren ooit het
trainingsterrein van veldritkampioenen Erik
en Roger De Vlaeminck. Nu zijn ze vooral
een hotspot voor wandelaars. De Lembeekse
Bossen wandelroute laat je kiezen
uit drie lussen die elk een ander aspect van
deze streek laten zien. Naast de eigenlijke
Lembeekse Bossen met de naaldbomen, zijn
dat de loofbomen van het Kwadenbos en de
landelijke rust van het gebied in de omgeving
van kasteel Aveschoot en het niet te missen,
eigenzinnige heemmuseum Bardelaere.
Start: Heihoek in Lembeke, kerk van
Bellebargie in Waarschoot en kerk Lembeke
Afstand: 7, 8 en 9 km
Prijs: € 1,25
Te bestellen via www.tov.be
Tussen oude en
nieuwe windmolens
Ooit verdienden in het Meetjesland handarbeiders van
allerlei pluimage in moeilijke omstandigheden de kost.
Molenaars bijvoorbeeld. Fietsen daarentegen kost in
dit biljartvlakke land heel wat minder moeite, tenzij de
wind te veel op kop zit.
De tocht begint in Eeklo, de hoofdstad van
het Meetjesland. Da’s handig. Vooral omdat
je hier ook heerlijk kan finishen op een
terrasje onder het belfort en in de schaduw
van de imposante Sint-Vincentiuskerk
en het 17de-eeuwse stadhuis. Vanuit het
Provinciaal Streekbezoekerscentrum De
Huysmanhoeve, waar de klok 300 jaar wordt
teruggedraaid, vertrekt deze ‘molentocht’
door het Meetjesland
Gerardsmolen in Wippelgem
Mooi en stil is het traject tussen Eeklo en
Sleidinge omdat je daar vaak gewoon tussen
percelen landbouwgrond mag slalommen.
Daarna zet je koers richting Ertvelde. Een
paar honderd meter voorbij het witte kasteel
van Wippelgem en het aan de overkant
gelegen kerkje staat de ranke Gerardsmolen
(41-46), die na een recente restauratie
(2003) weer helemaal maalvaardig is. Een
gedreven team van vrijwillige molenaars
brengt hem regelmatig aan het draaien, tot
groot genoegen van de buurtbewoners die er
alles aan doen om dit laatste plekje plezier
in hun dorp, dat al lang gekneld zit tussen
autowegen en industriezones, te bewaren.
Driesmolen in Doornzele
Het loont beslist de moeite om een ommetje
te maken naar de historische Dries in Doornzele
(hiervoor fiets je aan knooppunt 46 naar
knooppunt 47, daar aangekomen volg je de
bordjes naar knooppunt 4), een uit de kluiten
gewassen dorpsplein tussen kerk en molen.
Nou ja, molen… Eigenlijk een gerestaureerde
romp die werd gedegradeerd tot uitkijktoren.
Deze stenen beltmolen was net als de
Gerardsmolen ooit een kettingkruier. Wat
verderop kan je naar de grote vrachtschepen
kijken die ter hoogte van het Rodenhuizedok
door de Gentse haven varen.
Stenenmolen en rosmolen
in Ertvelde
Even buiten de dorpskom van Ertvelde kom
je aan een molenplek die ook al uniek is voor
Vlaanderen en ver daarbuiten (1-99). Als
er geen wind is, haalt molenaar Johan Van
Holle de (Noorse) paarden van stal om een
molensteen aan te drijven in een rosmolen.
De stenen grondzeiler werd gebouwd in
1798. De gelaste roeden zijn ongeveer 24
meter lang en zijn uitgerust met fokwieken,
een uitvinding die het rendement van de molen
aanzienlijk verbetert. Bekijk ze even van
nabij… als de wieken stilstaan! De jongste,
omvangrijke herstelling dateert uit 1985.
Westermolen in Lembeke
Je fietst verder naar Lembeke. Daar kan je
halthouden om je te wagen aan de Lembeekse
Bossen wandelroute. Om de laatste molen
op deze tocht aan te doen, de Westermolen,
moet je dan weer even voorbij knooppunt 77
het netwerk verlaten. Zeker doen, want het
is een staakmolen en dus de oudste op deze
route. Hij werd in 1785 opgetrokken en staat
op hoge teerlingen. Hopelijk heb je na 45
km boeiend fietsen geen slag van de molen
gekregen!
q Westermolen
stapaf fietstips
Zien en... gezien worden!
Veiligheid primeert van zodra je de weg opgaat. De fietser is een zwakke weggebruiker en moet daarom
extra op zijn hoede zijn. Zeker in het vroege voorjaar, wanneer de weersomstandigheden slecht en de
dagen nog akelig kort kunnen zijn.
Wat moet?
Iedereen die zich in het verkeer begeeft, moet
zichtbaar zijn voor de andere weggebruikers.
Zo ook fietsers, inclusief drie- en vierwielers.
Mist, regen, sneeuw en invallende duisternis:
hierin gezien worden is de opdracht. In zo’n
omstandigheden is fietsverlichting verplicht.
Wanneer spreken we over ‘slecht’ zicht? Van
zodra je niet verder kan zien dan tweehonderd
meter. Als je niet zo goed bent in het
schatten van afstanden, tel dan de verlichtingspalen.
Want tweehonderd meter
komt overeen met de afstand tussen vier
zo’n palen. Het voorlicht moet wit of geel
zijn. Het achterlicht rood.
In tegenstelling tot twee jaar terug, is het
niet langer verplicht om overdag een vast op
de fiets gemonteerd licht te hebben. De losse
knipperlichtjes, die te vinden zijn in allerlei
vormen en maten, zijn toegestaan. Bovendien
heeft de fietser zelf de keuze waar hij
het licht bevestigt: op de fiets, zijn lichaam,
kledij of rugzak. Zolang hij of zij maar opvalt!
Naast fietsverlichting moeten ook de nodige
reflectoren op je fiets aanwezig zijn. Een reflector
langs achter en op de trappers, en per
wiel twee oranje reflectoren of een reflecterende
strip in de banden.
Checkup: niet overbodig!
Het is niet voldoende om te wéten wat
verplicht is, je moet er ook naar handelen.
Vooraleer je op fietstrip vertrekt, check je
best even of jouw fietsverlichting nog werkt.
Wanneer je geen vaste verlichting hebt,
controleer je ook best of je jouw losse lichtjes
wel bij hebt. Stop die altijd op dezelfde
plaats, bijvoorbeeld in je jaszak, handtas of
fietszak, zo zal je ze zeker bij hebben wanneer
je ze nodig hebt.
Een extra grondige checkup van je stalen ros
- en in het bijzonder van de verlichting - in de
periode van het jaar waarin de dagen begin-
nen te korten, is zeker niet overbodig. Zijn
alle reflectoren nog aanwezig? Werken mijn
voor- en achterlicht nog? Heb ik mijn knipperlichtjes
bij? Zijn de batterijen nog opgeladen?
Maar zorg ook dat de banden goed zijn
opgepompt. Wat heeft dat nu te maken met
verlichting, denkt u? Stel dat je ’s avonds of
’s morgens lek rijdt en je de fiets aan de
kant van de weg dient te herstellen: ook dat
is een risicovolle onderneming wanneer je
‘onverlicht’ op pad gaat.
Val op!
Naast verlichting kan opvallende fietskledij
op zijn plaats zijn. Kies niet voor een donkere
outfit maar voor lichte kledij met felle kleurtjes:
rood, geel, oranje, ... Het kleurenspectrum
bestaat uit tal van mooie, markante
kleuren. Bedenk trouwens dat fluokleuren
stilaan weer ‘in’ zijn. Hip en veilig op pad: het
kan dus! Door opvallende kledij te dragen,
word je niet enkel gezien, het helpt ook de
winterblues te voorkomen.
Ook kleding met reflecterende strips of
reflecterende bandjes om rond je armen of
enkels te vouwen, zijn nuttig en meer dan alleen
maar gadgets. Bovendien zijn er in heel
wat Vlaamse steden, in samenwerking met
de plaatselijke politiekorpsen, acties om het
dragen van retro-reflecterende veiligheidsjasjes
te promoten.
20 stapaf 21

stapaf gezelschap
Handbiker Steven Verheyen
geeft ogen de kost bij het fietsen
“Van hier beneden zie je meer ”
Steven Verheyen (33) fietst door Oost-Vlaanderen
met zijn handbike. “Soms is dat een hele beproeving
want de infrastructuur in Vlaanderen is niet
gemaakt voor handbikers. Maar fietsen op charmante,
verkeersvrije wegels in Oost-Vlaanderen
maakt alles goed.”
Een motorongeval gooide in 1997 het leven van Steven Verheyen
helemaal overhoop. De ene dag was hij nog een beloftevol wielrenner,
klaar om van fietsen zijn beroep te maken. De andere werd hij
veroordeeld tot de rolstoel. Maar Steven herpakte zich keihard. Fietsen
kon je ook met de armen, besefte hij. “Sporten was mijn leven:
ik kon niet zonder, wat er ook was gebeurd. Na jaren van revalidatie
en powertraining, ging ik in 2003 dan te rade bij rolstoelatleet Marc
Herremans. Ik kon acht weken lang zijn handbike gebruiken. De
sport sprak me onmiddellijk aan”, aldus Steven.
Als handbiker kan hij nogal wat adelbrieven voorleggen. Zo fietste
hij in 2003 in elf dagen naar Lourdes. “Ik stoof cols af aan 97 km
per uur. Maar ik heb er ook beklommen aan 3 per uur!” Steven is
iemand die zijn grenzen steeds verlegt en is intussen een vaste
waarde geworden in het competitief handbiken in België. Zo kroonde
hij zich in 2008 voor de tweede keer tot Belgisch kampioen in zijn
categorie. Handbiken is een sport van een kleine groep enthousias-
telingen. Maar niet alleen de wedstrijden interesseren Steven. Ook,
en vooral, het eropuit trekken met zijn bike. Dan gaat hij vaak op
pad met de wielertoeristen van Café De Plezante Hof uit Zottegem.
Dan wordt hij vergezeld door zijn vriendin Joke Declercq (22) en
Guido De Geyter (70).
Tijd om te genieten
“Met hen mogen en kunnen meerijden is voor mij een enorme
opsteker ”, geeft Steven toe. “Soms gaat het echt hard: tot 37 km per
uur! Maar al even vaak, en zeker als ik er alleen op uit trek, is er ook
tijd om de ogen de kost te geven en te genieten van wat de streek
te bieden heeft. Ja, van hier beneden zie je nog méér dan op een
gewone fiets.”
“Fietsen langs de Schelde is machtig”
Fietstrips brengen Steven in de diverse regio’s van Oost-Vlaanderen.
Lang niet alleen de Vlaamse Ardennen, ook Scheldeland, het
Waasland en de Leiestreek staan op het menu. “Fietsen langs de
Schelde vind ik machtig: enig mooi, rustgevend en niet lastig. Da’s
niet onbelangrijk want als ik de heuvels in de Vaamse Ardennen
over moet, bedenk dan dat ik het allemaal met m’n armspieren
moet zien te doen. Niet altijd even evident, hoor. Maar afzien is niet
altijd de prioriteit. Onderweg eens wat zien, dat maakt het fietsen
zoveel boeiender.”
q Joke, Steven en Guido fietsen langs de Schelde.
Betere infrastructuur
Joke en Guido zijn keer op keer verbaasd hoe goed Steven zijn
streng trekt in hun fietsgezelschap. “Steven heeft karakter voor
twee”, weet Guido. “Sommige tochtjes die we maken zijn echt wel
pittig en zijn voor mij al lastig genoeg. Wat moet het dan voor Steven
zijn?” Joke knikt. “Soms vraag ik me af hoe hij het doet.” Steven
voelt zich goed in zijn vel als hij met z’n fietsmaats op pad kan.
“Ik rij nu verrassende routes die ik vroeger nooit
deed met de koersfiets”
“Het is gezelliger. Ik beleef zo meer plezier aan het handbiken.”
Steven zoekt de verkeersvrije wegen op en doet dat met succes.
“Ik heb de afgelopen jaren als handbiker méér verrassende routes
ontdekt dan toen ik nog dagelijks ging trainen met de koersfiets.
En telkens ziet de omgeving er anders uit.” Eén ding kan volgens
Steven in Vlaanderen beter: de veiligheid van de handbikers. “Het is
paradoxaal. Enerzijds vallen we op door het feit dat we ‘anders’ zijn.
Maar anderzijds vallen we ook niet op omdat we zo kort bij de grond
fietsen. Veilig is anders.” En dus, zegt Steven, moet er werk worden
gemaakt van het comfort en de veilgheid van de handbikerscommunity
in Vlaanderen. “Nederland staat daarin verder ”, zucht Steven.
“Neem nu de aanschaf van een handbike: dat is een investering van
10.000 euro. In Vlaanderen recupereer je een fractie van dat bedrag.
In Nederland doen ze daar een schep bovenop.”
22 stapaf 23
BIO
Steven
Verheyen
Geboren: 1 April 1975 in Zottegem
Woonplaats: Velzeke (Zottegem)
StapAf-tips: “Fietsen langs de Schelde vind
ik enig mooi, rustgevend en niet lastig. Ik
hoef het eigenlijk niet ver te zoeken want
achter mijn deur, in Dikkele, is het ook
prachtig om te vertoeven met de handbike.
Er is geen verkeer en een zeer mooie natuur.
Daarnaast is ook de Zwalmvallei een van
mijn favorieten. Ik speur naar mooie wegen
waarlangs ik jaarlijks de fietstocht laat
passeren die ik zelf organiseer. Die organisatie
heet ‘We go for it classic - Steven
Verheyen’.”
BIO
Joke
Declercq
Geboren: 18 september 1986 in Zottegem
Woonplaats: Velzeke (Zottegem)
StapAf-tips: “Tot rust komen doe ik bij een
fietstocht langs de Schelde of de Zwalmvallei.
Hoewel, soms is het er best wel op de
tanden bijten gezien het reliëf maar dat
neem ik er graag bij. En met Steven erbij, sla
ik me er makkelijk door.
BIO
Guido
De Geyter
Geboren: 23 februari 1938 in Leeuwergem
Woonplaats: Leeuwergem (Zottegem)
StapAf-tips: “Ik verkies fietsen langs de
Schelde als mijn ideale fietsdecor. Wekelijks
maak ik er een punt van om een ritje mee te
pikken. Veelal blijf ik in de Vlaamse Ardennen
maar het schrikt me niet af om andere
regio’s binnen de provincie te ontdekken.”

stapaf Eerste keer
Dirk Draulans
Dirk Draulans (52) is afkomstig van het Kempense
Dessel, studeerde biologie aan de KU-Leuven,
woonde een poos in Gent en woont nu op een steenworp
van Antwerpen en de grens met Oost-Vlaanderen. “Heel
rustig, in het weiland. Met grazende koeien voor de deur en
van die dingen.” Na zijn studies wierp Draulans zich eerst op het
wetenschappelijk onderzoek, aan de universiteiten van Leuven en
Oxford. Daarna werd hij journalist bij het weekblad Knack en dat
is hij nu al 21 jaar. Tussen 2003 en 2006 werd hij een BV door zijn
‘beestenrubriek’ in het Eén-avondprogramma De Laatste Show.
Draulans’ meest recente publicatie is “Het succes van slechte seks”,
uitgegeven bij Meulenhoff-Manteau.
“ Hier kan ik
mijn hoofd
vrij maken
”
stapaf Eerste keer
Dirk Draulans
ontdekt 4 natuurpareltjes
Wie anders dan bioloog/journalist/natuurmens
Dirk Draulans konden we vragen om op
stap te gaan door Oost-Vlaanderen, op zoek
naar vier natuurpareltjes? “Gek genoeg ben ik
zelf nog in geen van de vier locaties geweest”,
verontschuldigde hij zich bij zijn bezoek aan de
Saleghemse Kreken, het natuurgebied Bourgoyen-Ossemeersen
in hartje Gent, de Scheldemeander
Doornhammeke en het natuureducatief
centrum De Kaaihoeve.
24 stapaf 25

stapaf Eerste keer stapaf Eerste keer
1 2 3 4
Krekengebied Saleghem
(Sint-Gillis-Waas, Waasland)
In Meerdonk, in het uiterste noorden van Oost-Vlaanderen, treffen
we Etienne Van Den Hende van het natuurhuis Panneweel. Deze opgeknapte
schuur ligt in het hart van het krekengebied van Saleghem
en wordt door Natuurpunt Waasland-Noord gebruikt als bergruimte
en plek voor natuureducatie. Het krekengebied vormt een kronkelige
snoer van kleine en grote plassen, rietkragen, wilgenbosjes en moerassen.
Etienne is vereerd met de komst van dé Dirk Draulans naar
het Wase natuurgebied. De begroeting is hartelijk. “Ik had van dit
gebied nog nooit gehoord terwijl ik hier toch niet zo gek ver vandaan
woon”, zegt Dirk terwijl halt wordt gehouden aan het Sint-Jacobsgat.
“Genoemd naar de heilige op wiens naamdag de dijken destijds
braken”, zegt Etienne. “Het is een vroegere maïsakker waar de natuur
zich nu herstelt. Wandelaars kunnen het vrij betreden.” Overigens
is er ook een bewegwijzerde wandelroute die je door het krekengebied
van Saleghem leidt, een ideale manier om de fauna en flora
“Een uniek stukje natuur, in de schaduw van de
Antwerpse haven.”
van het gebied te ontdekken. De wandeling leid je volledig rond de
grote Saleghemgeul. Het uitzicht is prachtig: mens en natuur gaan
hand in hand. Aan de ene kant van de geul staan de visserskoten
op een lange rij. Aan de andere kant de polders en de rietkragen en
moerassen waar blauwborst, rietgors en bruine kiekendief broeden.
Dirk haalt af en toe zijn verrekijker boven en is geïnteresseerd in het
vogelbestand. “Ik maakte ooit een doctoraat over de blauwe reiger,
vandaar ”, verklaart hij. Zijn ogen fonkelen dan ook wanneer Etienne
vertelt dat er nog steeds een kolonie reigers dit krekengebied aandoet.
Dirk is overtuigd: dit is een uniek stukje natuur, op een zucht
van de E34 en haast in de schaduw van de Antwerpse haven.
www.panneweel.be
Bourgoyen-Ossemeersen (Gent)
Onderweg naar Bourgoyen-Ossemeersen, een opmerkelijke groene
oase in de Gentse stadsrand, slaat Dirk Draulans mea culpa. “Het
is totaal absurd. (Zucht) Ik heb vijf jaar in Gent gewoond, ik wist af
van het bestaan van dit natuurgebied maar heb het nooit bezocht.
Als ik zou kunnen, dan kroop ik van schaamte in de grond.” Vandaag
brengt hij daar dus eindelijk verandering in. Het landschap van
de Bourgoyen-Ossemeersen is een riviervallei, uitgeschuurd door
de Leie, met vochtige graslandpercelen (meersen) en veel sloten.
Centraal ligt een zandige donk met daarop de historische Valkenhuishoeve
uit 1624. Bourgoyen-Ossemeersen is Draulans’ dada,
“De fauna hier went aan de bezoekersgolf.”
zoveel is duidelijk. Ondanks zijn unieke ligging (op nauwelijks 3 km
van het Gravensteen!) is het een van de meest vogelrijke reservaten
van Vlaanderen. In het Natuur- en Mileucentrum De Bourgoyen kan
je alle fauna en flora van het 212 hectare grote gebied in detail bekijken.
De permanente tentoonstelling waarbij bezoekers via digitale
aanraakschermen dit stedelijk natuurreservaat kunnen ontsluiten
is bijzonder ingenieus. Je leert zelfs hoe de Grutto, een vogelsoort
die hier de laatste jaren met ruim een tiental koppels broedt, klinkt.
Het leukste is echter nog altijd om zelf de wandelpaden langs het
natuurgebied te volgen. Die worden druk gefrequenteerd door het
grote publiek. Elke zondag is het hier op de koppen lopen. Heel Gent
wil dan dit unieke natuurplekje komen koesteren. Een mes dat langs
twee kanten snijdt, lijkt het wel. Want de weinige plekjes natuur die
Vlaanderen nog heeft, worden dan plots platgelopen door wandelaars/natuurliefhebbers.
Of niet? Dirk Draulans relativeert. “In het
geval van Bourgoyen-Ossemeersen valt het goed mee: de paden
doorkruisen de meersen niet, ze lopen langs de rand van het natuurgebied.
De fauna en flora blijft zo intact. Ook al komt hier wekelijks
een processie mensen langs, de dieren hier wennen daaraan en hebben
er geen last van.”
www.gent.be/bourgoyen-ossemeersen
Het Doornhammeke (Zevergem, leiestreek)
Onze volgende halte ligt niet zo ver weg van Bourgoyen-Ossemeersen.
In Zevergem, een deelgemeente van De Pinte, ligt het Doornhammeke.
Dat is een oude Scheldearm of meander die een waardevol
biotoop vormt voor planten en vogels. Het Doornhammeke ligt
in de straat Pont Zuid. Bij het erheen rijden heb je een ruim zicht
op het meersenlandschap met weiden, knotwilgenrijen en populierenbossen.
Uiteindelijk belandt ook Dirk aan de Oude Scheldearm.
Het bordje zegt ‘Doornhammeke’. Hier passeren veel wandelaars
en fietsers. Dat wordt duidelijk bij het zien van de bewegwijzering
voor het fietsknooppunt 34 van de Leiestreek en de Scheldevalleiroute.
Een gelijknamige wandelroute die start aan de pastorie
van Zevergem brengt je tot bij het Doornhammeke. Deze meander
“Dit natuurgebied is goed verstopt.”
is nog ouder dan de rechttrekking van de Schelde rond 1890. Ze is
waarschijnlijk samen met de nabij gelegen Bomput op een natuurlijke
manier ontstaan, doordat de rivier soms van loop veranderde
na grote overstromingen. Vandaag is het Doornhammeke een ideale
pleisterplaats. “Jammer dat zo’n mooie mini-natuurgebieden zo
goed verstopt zitten”, vindt Dirk Draulans. “De Vlaamse lintbebouwing
speelt hierin een rol. Vlaanderen en zijn ruimtelijke ordening
bemoeilijken de ontsluiting van de natuurgebieden. Probleem is
dat als een groen gebied niets opbrengt, het al snel van de kaart
wordt geveegd. Nog een geluk dat vanuit Europa de regelgeving
rond de natuurcompensatie werd doorgedrukt, anders hadden we
er vandaag nog slechter voor gestaan. Nederland staat veel verder
dan wij. Ik zeg altijd: je ziet veel meer en maakt veel meer mee als
je de autosnelweg neemt van Breda naar Groningen dan wanneer je
op secundaire wegen rondtuft in Vlaanderen. Zonde, want kijk wat
voor een mooie gebieden er gecamoufleerd worden. Stuk voor stuk
locaties waar een mens zijn hoofd kan vrijmaken.”
www.toerisme-leiestreek.be
De Kaaihoeve (Zwalm, Vlaamse Ardennen)
De Zwalmstreek in de Vlaamse Ardennen is op zich al een natuurparel.
De Kaaihoeve is daar een kleine schakel in. De Kaaihoeve is een
natuureducatief centrum van de provincie Oost-Vlaanderen, gelegen
aan de Oude Scheldearm in Zwalm. Het wordt dagelijks druk bezocht
door scholen en senioren. Je vindt er niet alleen een documentatiecentrum
waar je tijdschriften, naslagwerken en publicaties over
natuur en milieu kan raadplegen. Sinds 1997 is ook de natuurtuin
van De Kaaihoeve in volle ontwikkeling. “Er zijn in onze natuurtuin
verschillende plantencombinaties ontstaan doordat de begroeiing
zich in grote mate spontaan ontwikkelt”, legt Ugo Sansen, medewerker
bij De Kaaihoeve, uit. Het hoofdgebouw zelf dateert van
het laatste kwart van de achttiende eeuw en was oorspronkelijk
een overslaghoeve waarbij goederen netjes werden overgezet van
de schepen op de Schelde naar de hoeve en omgekeerd. Vandaag
produceert dit gebouw duurzame energie uit zonlicht dankzij de
zonnepanelen op het dak van het hoofdgebouw. “Maar dat is niet
alles”, zegt Ugo Sansen. “Het afvalwater van het centrum wordt gereinigd
door een waterinstallatie, waarvan de nazuivering nog eens
gebeurt door onze vijver.” Waar de Kaaihoeve in het bijzonder werk
van maakt is de educatie van groepen. “Ook groepen met kleuters
komen langs.
“Hier kom ik met mijn kinderen terug.”
Op een speelse maar onderzoekende manier wijden we hen dan in
met wat de biotoop van de Kaaihoeve heeft te bieden. Onze natuurtuin,
die het midden houdt tussen tuin en reservaat, is daarvoor
het ideale decor.” Dirk ziet het helemaal zitten en wil hier graag nog
eens terugkomen met de kids als er wat meer tijd is. “Zeker weten.
Dit is een plek waar ik nog eens terugkom met de kinderen. Ik ben
benieuwd hoe kleine kinderen spelenderwijs vertrouwd worden
gemaakt met de natuur.”
www.dekaaihoeve.be
26 stapaf 27

stapaf laatste blik
Roger Raveel
in zijn kunstzinnige kapel in Machelen
De religie van het leven vind je in Machelen-aan-de-Leie. Aan de overkant van de
gewestweg N43 Gent-Kortrijk ligt in de Posthoornstraat de kapel Maria-Hulp-der-
Christenen. Aan de buitenkant ziet de kapel eruit als een gewoon huis. Niets doet
vermoeden dat het interieur een totaalkunstwerk van de hand van Roger Raveel
(°1921) is. Raveel schilderde ‘de religie van het leven’ in het begin van de jaren
negentig van vorige eeuw op vraag van pastoor E.H. Desmaele. Onlangs, speciaal
voor StapAf, poseerde geestelijke vader Raveel in zijn kapel. Raveels oeuvre kan
bewonderd worden in het naar hem genoemde museum in Machelen-aan-de-Leie.
www.toerisme-leiestreek.be
28 stapaf