Publiek bezit tegen wil en dank? - Slachtofferhulp Nederland

weer te geven.’ 98
De Raad oordeelde in dit geval dat de grenzen van maatschappelijke zorgvuldigheid niet
waren overschreden.
Een tweede zaak toont aan dat de Raad onderschrijft dat slachtoffers en nabestaanden in
shocktoestand en onder invloed van hevige emoties geen rationele afwegingen maken en dat
de journalist de verantwoordelijkheid heeft om daarvan een goede inschatting te maken.
De aanleiding is een artikel in het Brabants Dagblad op 5 januari 2006 over de zelfmoord van
een man. De kop luidt: ‘Zelfmoordenaar zet afscheidsbrief op internet’. In het bericht staat de
volledige naam van de overledene. Dat is volgens de klager, de vader van de overledene,
niet conform de nadrukkelijke afspraken die hij in zijn beleving met de auteur van het stuk
heeft gemaakt. Daarnaast is in het bericht opgenomen de mededeling dat de familie
vooralsnog geen pogingen heeft ondernomen om de brief van internet af te halen, volgens de
klager bezijden de waarheid. De nabestaanden zijn hiervoor afhankelijk van de provider van
de betreffende site en hebben deze reeds benaderd. Verder is de klager van mening dat de
kop onnodig grievend is.
De verslaggever in kwestie stelt dat hij zich precies aan de telefonische afspraken met de
klager heeft gehouden, al kan hij zich voorstellen dat de vader in al zijn emoties ‘een andere
herinnering’ aan het gebeurde heeft. Verder geeft hij aan, zeer terughoudend te zijn geweest
met het vermelden van details. Hoewel de kop als confronterend kon worden beschouwd,
was deze inhoudelijk wel correct.
De Raad oordeelde dat de verslaggever uit eigen beweging tot anonimisering had moeten
overgaan omdat ‘het begrijpelijk was – zoals verweerder ook heeft opgemerkt – dat klager
tijdens de telefoongesprekken met de verslaggever, die plaatsvonden op de dag na het
overlijden van klagers zoon, zeer geëmotioneerd was. Gelet op deze omstandigheden had
verweerder bijzondere zorgvuldigheid moeten betrachten en niet zonder meer mogen afgaan
op eventuele afspraken met de klager.’
Wat de overige klachten betreft stelde de Raad dat de berichtgeving op deze punten
weliswaar geen schoonheidsprijs verdiende, maar dat ‘deze omissies niet van zodanige
betekenis waren dat verweerder daarmee de grenzen heeft overschreden van hetgeen –
gelet op de eisen van journalistieke zorgvuldigheid – maatschappelijk aanvaardbaar is.’ 99
Secretaris Daphne Koene geeft aan dat de Raad in haar bestaan enkele tientallen klachten
van nabestaanden en slachtoffers heeft behandeld. Het gaat dan voornamelijk om klachten
over schending van de privacy en grievende en/of onjuiste berichtgeving. In een behoorlijk
aantal gevallen verklaarde de Raad de klachten gegrond, aldus Koene. Op de website van de
Raad staat een digitale database waarin alle uitspraken van de Raad integraal zijn
openomen. Wie zoekt op de trefwoorden ‘slachtoffer’ en ‘slachtoffer en nabestaanden’ vindt
38 zaken, de eerste reeds in 1964. Het gros van de zaken, namelijk 31, heeft zich in de
afgelopen vijftien jaar afgespeeld. Dat weerspiegelt de toenemende aandacht voor
slachtoffers in de media. De volgende tabel geeft een kort overzicht van de uitspraken.
Tabel 1 Overzicht van uitspraken
Uitspraak Aantal zaken
Gegrond 15
Deels gegrond 4
Ongegrond 14
Onbevoegd/niet ontvankelijk/onthouding oordeel 2
Gegrond in combinatie met onbevoegd/niet
ontvankelijk/onthouding oordeel
2
Deels gegrond in combinatie met onbevoegd/niet
ontvankelijk/onthouding oordeel
1
Totaal 38
98 Burgdorffer tegen Algemeen Dagblad, Nieuwsblad van het Noorden, de Volkskrant, Veronica's Nieuwslijn, EO Tijdsein, RvdJ
1988/28
99 RVDJ 2006/25
63