Download PDF - De Zandloper

gemeenschapskrant van wemmel
de
zandloper
jaargang 3, nr 8 • oktober 2002 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus)
30
15
5
de zandloper
afgiftekantoor wemmel 1

Drie feesten voor de prijs van één
We vieren feest! Niet zomaar een feestje. Nee,
drie feesten. De Nederlandse Kulturele Raad
van Wemmel (NKR) bestaat 30 jaar, De
Zandloper aan de Kaasmarkt wordt 15 jaar, en vzw ‘de
Rand’ rondt zijn eerste lustrum.
Vanaf de plechtige opening op 29 september
tot 13 oktober staat alles in het
teken van ‘Het Feest’. De Zandloper pre-
senteert enkele sprankelende voorstellingen
(o.a. Flip Kowlier) en de verenigingen
zetten hun beste beentje voor
met allerlei extra activiteiten. Er is de
feestelijke opening met een overzichtstentoonstelling,
een jubileumbuffet
en een geweldig Russisch circustheater.
Een origineel totaalspektakel met
oud en jong plaatselijk talent brengt verhalen van
toen, en muziek en dans van nu. Het slotweekeinde
staat in het teken van de jongeren met veel activiteiten
aan Villa3’s.
Daarmee is de cirkel ook rond. Ooit begon De
Zandloper in de huidige Villa3’s aan de Zijp. Later verhuisde
De Zandloper naar de gebouwen aan de
Kaasmarkt. Wemmel heeft nu dus eigenlijk twee
Zandlopers: een ‘oude’ en een ‘nieuwe’. Twee plaatsen
waar het bruist van activiteiten. Niet slecht voor een
gemeente als de onze.
2 de zandloper | jaargang 3, nr 8
30 jaar NKR, 15 jaar De Zandloper, 5 jaar vzw ‘de Rand’
“De cirkel
is rond”
Op 25 oktober viert vzw ‘de Rand’, de overkoepelende
organisatie van de gemeenschapscentra van de rand,
zijn vijfde verjaardag met een optreden van de ondertussen
befaamde zigeunerviolist Roby Lakatos en het
Ensemble Piacévole. Op 26 oktober is
het de beurt aan de serieuze mensen
met een studiedag over het randbeleid.
Over al deze activiteiten vind je meer
informatie in deze speciale editie van de
zandloper. We voelen enkele ‘anciens’
aan de tand over het begin en de hoogtepunten
van de NKR. We halen herinneringen
op met mensen van toen en
nu. We vertellen het verhaal van de
allereerste vereniging. We noteren
opvallende opmerkingen van bekende en minder
bekende Wemmelaars en van artiesten die reeds
meerdere keren in De Zandloper op de planken stonden.
We polsen naar de toekomstplannen van de
‘nieuwe bazen’ en de jongeren uit de ‘oude’ Zandloper,
oeps pardon, Villa3’s.
Kom alvast een kijkje nemen tijdens een van de vele
activiteiten in De Zandloper en Villa3’s. We kunnen nu
al zeggen dat het de moeite waard is.
Veel feestgenot!
2-5 & 27 6-7 12-13 21
2-5 Feestprogramma 30 jaar NKR, 15 jaar De Zandloper, 5 jaar vzw ‘de Rand’
6-7 De pionierstijd
8-9 3 Vlaamse musketiers: Marcel, Willy & Hugo
10-11 Lode Campo: van de NKR naar De Warande
11 Wat doet de NKR
12-13 De oudste vereniging
16-19 Oude en nieuwe bazen spreken
20 3 werknemers vertellen
21 Villa3’s pakt ‘oude’ Zandloper over
22-23 Uit de biecht geklapt. Reacties op De Zandloper
26-29 Programmatie De Zandloper
30-31 Verenigingsnieuws
32-33 Activiteitenkalender

parel 30 kristal 15 hout 5
Wij vieren feest!
Feest 14-daagse n.a.v. 30 jaar Nederlandse Kulturele Raad (NKR) Wemmel,
15 jaar GC De Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’
Van 29 september tot en met 13 oktober loopt er een feestveertiendaagse ter gelegenheid van 30 jaar NKR Wemmel,
15 jaar De Zandloper en 5 jaar ‘de Rand’. Gedurende 14 dagen zal het in en om De Zandloper bruisen van activiteit.
Verschillende verenigingen organiseren wat extra’s en slaan de handen in elkaar om een overzichtstentoonstelling en
een totaalspektakel te realiseren. Ook de jeugdraad doet tijdens het afsluitingsweekend zijn duit in het zakje.
Op zondag 29 september wordt het
startschot van de festiviteiten gegeven
met de opening van een tentoonstelling
en een plechtige viering in De
Zandloper. Deze uitzonderlijke verjaardag
zette ons aan om een wel zeer aparte tentoonstelling
samen te stellen. Je kan er
zien hoe De Zandloper, de NKR en vzw ‘de
Rand’ het Wemmelse culturele leven hebben
beïnvloed. Dit niet enkel door organisatorische
en infrastructurele ondersteuning,
maar ook door overleg, samenwerking
en initiatieven mogelijk te maken
tussen de verenigingen die deel uitmaken
van de NKR. De tentoonstelling is in verschillende
delen opgesplitst waarin foto’s
tekst- en ander materiaal getuigen van
een rijk gevuld verenigingsleven. Centraal
staat het overzicht van de belangrijkste
activiteiten en ontwikkelingen van de
NKR en van De Zandloper doorheen de
jaren. Daarnaast ontdek je de verschillende
verenigingen. De tentoonstelling wordt
om 15u30 plechtig geopend.
Om 19u vindt er een feestelijke zitting
plaats in de polyvalente zaal van De
Feestelijke opening > zondag 29 september
> 15u30
Opening tentoonstelling
> 17u
Met Johan en Marleen aan tafel.
Vanaf 17u kan je de jubileumschotel
proeven in de cafetaria van De
Zandloper. Reserveren kan op tel.
02/460.19.78 van cafetaria De
Zandloper.
> 19u
Met Ronny op de sofa
50 jaar geschiedenis in één salon.
Een tiental gasten vertellen over 30
jaar NKR, 15 jaar Zandloper en 5
jaar ‘de Rand’. Ronny Waterschoot
zal als een volleerde presentator via
spitse vragen leuke anekdotes oprakelen.
Met een terugblik in het verleden,
een analyse van de huidige
toestand en een blik in de toekomst
Zandloper. Het wordt geen bestofte bedoening
bij ‘Ronny op de sofa’, nee, bekende
gezichten van vroeger en nu maken in het
salon van Ronny Waterschoot een leuke
babbel. Farces, een Russisch gezelschap,
zorgt voor de artistieke omkadering tijdens
de viering. Zes Russische clowns uit
Sint-Petersburg brengen circustheater van
het hoogste niveau. Zonder woorden creëren
ze een uniek universum, excentriek,
feeëriek en acrobatisch. ‘Fantasia’ is een
voorstelling voor jong en oud. De aloude
tradities uit het Russische circus worden
in een hedendaagse en onweerstaanbare
vorm op scène gezet. Farces toert al verschillende
jaren in Europa en won diverse
internationale prijzen.
Tussen de opening van de tentoonstelling
en start van de feestelijke zitting kunnen
de bezoekers de inwendige mens versterken
met een speciaal samengesteld jubileumbuffet.
Indien je zeker wil zijn van je
plaatsje in de cafetaria, kan je reserveren
bij Johan en Marleen op 02/460.19.78.
Op zondag 29 september is er de feestelijke opening van de feestveertiendaagse naar aanleiding van
30 jaar NKR Wemmel, 15 jaar Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’.
krijgen de aanwezigen een overzicht
van het Wemmelse gemeenschapsleven
toen en nu.
> 21u
Farces met Fantasia
Een fantastisch Russisch circustheater
brengt een spraakmakend en
origineel programma. Aansluitend is
er een receptie, aangeboden door de
NKR Wemmel.
de zandloper | jaargang 3, nr 8 3

‘Swa vertelt…’
De verteller treedt naar buiten en vervult zijn sociale
functie. Eenvoudig en daarom groots. Een rustige
afwisseling in een drukke samenleving vol van suizende
berichtjes, korte termijn denken en economische
belangen…
‘Swa vertelt…’
30 jaar NKR – Totaalspektakel – 5 oktober
Swa Verhasselt, een kranige jonge tachtiger, een Wemmelaar met fris geheugen, vertelt over het Wemmel van vóór
en na de Tweede Wereldoorlog. Zijn volkse verhalen en fotoalbum vullen het podium, en worden door een resem
Wemmelse artiesten omgezet in toneel, zang en dans, audiovisueel ondersteund met de middelen van nu. Een ludiek
podiumgebeuren met de medewerking van artiesten uit ons verenigingsleven!
>Zaterdag 5 oktober – ‘Swa vertelt…’
matineevoorstelling om 18u
avondvoorstelling om 20u15
tickets: 1 2,50 verkrijgbaar op het onthaal van
De Zandloper
4 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Acteurs en artiesten
Een selectie uit de volgende gezelschappen verzorgt
het actieve podiumspektakel:
Pokus Pats, Brabant Country Club, Muziekband van de
Fanfare Sint-Servaas, Wamblientjes, D’Ann’S Atelier
S.T.E.P.S., The Reel Thing, Bernard Van Zeebroek, Hugo
De Bruyn, Benny Van Campenhout, Muzikanten rond
Jeroen Blancke, Stef Nimmegeers, Johan Waegeman.
‘Jeugd op de boerderij’
Jongerenweekend 11-12-13 oktober
Ook de jeugd komt aan bod in de ‘Feest 14-daagse’. We starten het weekend met een optreden van Flip Kowlier. Flip
Kowlier is de Izegemnaar die we kennen van megahits zoals ‘Welgemeende’ en ‘Kwestie van Organisatie’. Deze
zomer stond hij op de grote festivals (Beach Rock, Dour, Marktrock, Lowlands), en vrijdag 11 oktober staat hij op ons
eigen podium in De Zandloper. Na het optreden trekken we met fakkels naar Villa3’s. Terug naar de bron....
Zaterdagavond is er een praatavond in JH Kwamma/Villa3’s.
Zondag volgt het koninginnestuk: de jaarlijkse Jeugd Actie Dag. Met als nieuwigheid dit jaar, een centraal thema. ‘De
Boerderij’ staat bol van verrassingen. En na afloop weten we wie de ‘Sterkste Man van Wemmel’ is, en ook wie verantwoordelijk
is voor de moord op de boerderij...

Hieronder vind je een overzicht van alle activiteiten die plaatsvinden in het kader van 30 jaar NKR Wemmel,
15 jaar De Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’. Schrijf je favoriete activiteiten in je agenda.
29/09 NKR 15u30 opening tentoonstelling
29/09 NKR 19u feestelijke opening
30/09 Gezinsbond 20u EHBO introductiecursus
2/10 Markant 9u Gym 50+ open initiatieles
3/10 VTB-VAB 10u Yoga / open les
3/10 KBG 14u-17u dans en koor
4/10 Natuurpunt 20u Roofvogels i/d streek
5/10 NKR 18u & 20u15 totaalspektakel ‘Swa vertelt’
6/10 Davidsfonds 10u-18u voorstelling jaarprogramma
7/10 Pokus Pats 19u30 open repetitie
7/10 SCVLV 19u30 lezing van senator Jean-Marie De Decker
8/10 HIT i.s.m. De Penning en DIC 19u30 open beleggersavond
9/10 KAV 19u bloemschikken
10/10 vzw ’de Rand’ 20u Festival van Vlaanderen
11/10 NKR-jeugdraad 20u Flip Kowlier
12/10 Fanfare St.-Servaas 20u jubileumconcert 130-jarig bestaan
13/10 NKR-jeugdraad 14u Jeugd Actie Dag
Jeugdweekend
> Vrijdag 11 oktober om 20u
Flip Kowlier, de Vlaamse Everlast.
De frontman van ‘t Hof van
Commerce neemt een andere weg.
Hij neemt de gitaar ter hand en
brengt songs over vrienden, moe
zijn, organisatie en zijn moeder. De
rauwe hiphopbeats laat hij achterwege.
Die maken plaats voor een
mengeling tussen pop, country en
rock. Zingen gebeurt in het
Izegems, het dorp waar Flip is
opgegroeid.
Inkom: 1 5 (abo en leden jeugdverenigingen
van jeugdraad Wemmel), 1 7
(vvk, plus-3-pas),1 8 (kassa)
Plaats: GC De Zandloper
parel 30 kristal 15 hout 5
> Zaterdag 12 oktober om 20u
Praatavond ‘Maakt het internet ons
asociaal?’
Steeds rijzen meer stemmen dat
het internet onze jongeren asociaal
maakt. Maar klopt dit wel?
Sluiten mensen zich op om te
gamen, te chatten,… of worden er
net meer sociale banden gelegd?
Inkom: gratis
Plaats: Villa3’s
> Zondag 13 oktober om 14u
Jeugd Actie Dag ‘De Boerderij’
Villa3’s wordt een boerderij. De JAD
werkt dit jaar voor het eerst rond
een centraal thema. Binnen dit
thema worden allerhande spelen
uitgedacht.
Wie wordt de sterkste persoon van
Wemmel? Wie kan de hoogste
toren bouwen met strobalen? Wie
heeft die moord op zijn geweten?
Spelen voor klein tot groot. En ook
culinair gaan we de boerderijtoer
op. Hoeveroomijs, boerensoep,…
Inkom: gratis
Plaats: Villa3’s
de zandloper | jaargang 3, nr 8 5

Het pionierswerk van de NKR
Hij lijkt te stammen uit de tijd dat de dieren nog spraken, maar niets is minder waar. De Nederlandse Kulturele Raad
(NKR) bestaat 30 jaar. Een respectabele leeftijd. Maar oud, nee oud kan je dat niet noemen. Sinds enkele jaren is er
een zachte verjonging opgetreden en wordt er gestaag verder aan de weg getimmerd. De NKR blijft het ijkpunt van
het Wemmelse verenigingsleven. Een broedplaats van ideeën en activiteiten; een forum waar verenigingen elkaar ontmoeten.
Maar hoe was dat ook weer allemaal begonnen?
In het voetspoor van het Vlaams Comité, ijverden Karel
De Witte, Lode Campo, Rik Vloeberghs, Roger De Langhe,
Manu Cadron, e.a., over de partijgrenzen heen, voor betere
vergaderruimten en een vaste ontmoetingsplaats voor
de Vlaamse verenigingen van Wemmel. In 1970 beloofde
toenmalig minister van cultuur, Frans Van Mechelen,
“een cultureel centrum”. Er was nog wel ergens een prefabgebouw
voorradig, maar eerst moest er een officieel
aanspreekpunt bestaan en een grond om dat gebouw
neer te poten. In 1972 werd de NKR opgericht. Een 30-tal
verenigingen werd lid; een aantal dat - met het vooruitzicht
op een eigen ‘centrum’ - vlug zou aangroeien. Na
lang zoeken werd ook een geschikte plaats gevonden in
de buurt van de hotelschool aan de Zijp. Vermits de eigenaar
van dit domein, het ministerie van onderwijs, zijn
toelating gaf om te bouwen, was meteen de vrees dat het
gemeentebestuur er alsnog een stokje voor zou steken,
weggenomen. Op 2 maart 1974 ging De Zandloper officieel
open. Niet zonder slag of stoot, want de ochtend van
6 de zandloper | jaargang 3, nr 8
de opening ontplofte de boiler onder de toog waardoor er
nog duchtig gedweild moest worden. Maar de jaren daarop
werd het zeker geen dweilen met de kraan open, want
de Nederlandstalige gemeenschap van Wemmel had
voortaan een eigen stek die ze gestaag verder zou uitbouwen.
Landloper, Strandloper, Zandloper
Jos Chabert beklemtoonde in zijn slotwoord het grote
belang van dit nieuwe centrum. “Een klein en fijn centrum
dat de Vlaamse gemeenschap van Wemmel ten
volle kan benutten”. Andere sprekers hadden niet zo
goed hun lesje ingestudeerd, want zij spraken tijdens de
opening tot algemene hilariteit over de ‘Landloper’ en de
‘Strandloper’. Op de vooravond van de opening was de
musical ‘Een nieuwe dageraad’ voor een nokvolle SCKzaal
opgevoerd door de Joy Singers, versterkt met een
honderdtal jeugdige zangers en dansers.

De NKR kreeg het beheer van het centrum in handen, ttz.
voorzitter Frans Lombaert kreeg de sleutels en kon het
verder uitzoeken. Zijn opvolger, Marcel De Doncker, hield
het maar liefst 23 jaar vol als NKR-voorzitter. Een record
dat nog ettelijke jaren zal standhouden. Ook Jackie Van
Damme, José Bosman, Rik De Wulf, Nicole en Willy
Spittaels, Els Vanderhaegen, Raoul Vander Elst, Christiane
Vander Elst, Nora Roesems en Lucien Vandendriessche
vervulden meerdere jaren bestuursfuncties in de NKR.
Pas in 1977 werd het een rijkscultureel centrum
en werd er een bestuurscommissie
opgericht. De eerste voorzitter daarvan
was Karel De Witte. Al snel bouwde de NKR
samen met de verenigingen een ongemeen
grote waaier aan activiteiten uit: toneelvoorstellingen,
poppentheater, toeristische
avonden, exploratiefilms, voordrachten,
debatavonden, kookdemonstraties, dansavonden,
concerten, creatieve namiddagen,
tentoonstellingen, verenigingsfeesten,
sportactiviteiten, enzovoort. Er zat leven in
het centrum, de zandloper werd elke keer
weer omgedraaid…
De werkingsmiddelen van de NKR kwamen aanvankelijk
van de brouwerij Martinas uit Merchtem. Later werden
de rekeningen betaald met sponsoring van bedrijven en
particulieren, nog later met overheidssubsidies. In de
beginjaren hielden enkel vrijwilligers deze ‘buitendienst
van het ministerie’ draaiende. Ook voor de uitbating van
het café was de NKR verantwoordelijk. De voorzitter
“Er zat
leven in het
centrum”
moest zelf de tapvergunning aanvragen en de openingstaks
op drankslijterijen betalen; een situatie die tot
1987 heeft geduurd! De brouwerij schonk een half miljoen
frank op voorwaarde dat er jaarlijks 300 hectoliter
drank geleverd kon worden; een hoeveelheid die nooit
bereikt werd. Homerische discussies over drankdebiet en
kostprijs van de drank waren het gevolg. In de eerste
jaren moest de NKR ook instaan voor het beheer en
onderhoud van het gebouw. Menig bestuurslid kon bij
nacht en ontij opdraven, wanneer buren
gewekt waren door het alarmsignaal.
Nadien moest je hierover nog tekst en
uitleg gaan geven bij de politie. Ook op
vlak van de inhoudelijk werking moesten
we wachten op professionele steun tot in
1983 toen de eerste cultuuranimator naar
Wemmel afgezakt kwam.
In 1987 verhuisde De Zandloper naar de
nieuwe gebouwen aan de Kaasmarkt.
Toenmalig voorzitter van de bestuurscommissie,
Paul Berckx, droeg als administrateur-generaal
van de Vlaamse
Gemeenschap veel bij om het bouwdossier van de ‘nieuwe’
Zandloper te laten opschieten. Daar konden in grotere,
polyvalentere en centraler gelegen zalen de vele
goede activiteiten van de verenigingen verder uitgebouwd
worden.
Geert Selleslach (met dank aan Marcel De Doncker en Hugo
Goossens)
de zandloper | jaargang 3, nr 8 7

Nog altijd even strijdvaardig
“Sinds de start van de NKR hebben
we een lange weg afgelegd,”
vangt Willy Spittaels aan. De eerste
Zandloper aan de Zijp was een
verademing voor het Wemmelse
verenigingsleven. Toen de huidige
Zandloper was afgewerkt, wisten
we niet eens of we zo’n grote zaal
wel zouden kunnen vullen.
Tegenwoordig is de zaal regelmatig
uitverkocht.”
“Dat heeft ook wat te maken met
de verandering van de manier
waarop De Zandloper wordt
bestuurd,” vult Marcel aan. “Vijf
jaar geleden werd vzw ‘de Rand’
opgericht en werd het beheer van
De Zandloper meer managementen
klantgericht. De staatsstructuur
van vroeger belette soms een
vlotte werking.”
“Ik kan beamen dat het niet altijd
eenvoudig was,” vertelt Hugo
Goossens vanuit zijn ervaring in
de vroegere structuren van De
8 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Drie Vlaamse musketiers van het eerste uur
Marcel De Doncker, Willy Spittaels en Hugo Goossens. Deze drie Vlaamse musketiers strijden al jaren voor het behoud
en de versterking van het Nederlandstalige karakter van Wemmel. Door hun activiteiten in een aantal verenigingen leerden
ze elkaar kennen en waarderen, en werden goede vrienden. Elk hebben ze hun eigen verhaal, maar één ding hebben
ze gemeen: ze zijn alle drie Vlaming in hart en nieren, los van alle partijpolitiek.
Zandloper. “Maar dat is nu verleden
tijd. Het belangrijkste is dat er
een vlotte samenwerking is tussen
De Zandloper en de verenigingen
die aangesloten zijn bij de
Nederlandse Kulturele Raad
(NKR).” Willy Spittaels: “In feite is
er altijd al een huwelijk geweest
tussen De Zandloper en de NKR.
Ik heb eigenlijk nooit geweten wie
de vrouw en wie de man is. En
zeker niet wie de baas is. Zolang
de partners maar overeenkomen,
is het een gezond huwelijk.”
Jullie hebben alle drie de talentelling
en de invoering van de taalfaciliteiten
meegemaakt. Was dit ook
voor jullie een woelige periode?
Marcel De Doncker: “Ik ben met
ondermeer Karel De Witte nog
affiches gaan plakken tegen de
talentelling. Karel overleed spijtig
genoeg al in 1983, maar hij heeft
veel voor het Nederlandstalige
karakter van Wemmel betekend.
Karel De Witte was politiek directeur
bij de Gazet van Antwerpen,
en daarna ook chef van de redactie
in Brussel. Hij heeft zeer veel
lobbywerk verricht voor de bouw
van De Zandloper.”
“Ik ben in 1964 in Wemmel komen
wonen,” getuigt Hugo Goossens.
“Dat was net na de invoering van
de taalfaciliteiten die nadien een
voortdurende bron van moeilijkheden
zouden vormen. We voelden
dat er een noodzaak was om
samen te werken om het
Nederlandstalige karakter van
Wemmel te versterken. Dat
gebeurde steeds over de partijgrenzen
heen. Het toenmalige
gemeentebestuur erkende ons
niet, en het was soms uitputtend
om strijdvaardig te blijven, maar
het Vlaamse element verbindt ons
nog altijd en zorgt voor hechte
vriendschapsbanden.”

“Het is evident dat wij alledrie de
faciliteiten in Wemmel blijven
verwerpen. Maar de faciliteiten
die we in De Zandloper krijgen,
die verwerpen wij nooit. Had De
Zandloper niet bestaan, dan was
het zeer snel achteruit gegaan
met het Nederlandstalige verenigingsleven.
Gelukkig is hier met
het nodige lobbywerk een en
ander beginnen bewegen en
bracht De Zandloper de oplossing
voor heel wat problemen.”
Hadden jullie nooit meningsverschillen?
Marcel: “Zoals in elk huishouden
zijn er soms meningsverschillen.
Echte spanningen zijn er nooit
geweest. Wij rekenen gewoon op
mekaar, en we vangen mekaars
zwaktes op.”
Hoe is het idee tot stand gekomen
om de eerste Zandloper te bouwen?
Marcel De Doncker: “Ten tijde van de ‘oude’ Zandloper
moest de voorzitter persoonlijk garant staan.”
Willy: “Onze eerste betrachting
was om een plaats te maken voor
alle verenigingen; waar ze kunnen
samenwerken, mekaar ontmoeten
en praten. Aanvankelijk gebeurde
dat bij de mensen thuis, of in de
zaaltjes van het Glazen Huis, het
Hooghuis, de kelder van de Sint-
Jozefsschool of zaal Familia aan
de scoutslokalen. De Nederlandstalige
verenigingen kwamen in
het begin gewoon samen om
afspraken te maken rond de planning
van activiteiten. Zo zorgden
we ervoor dat er bijvoorbeeld geen
twee pensenkermissen op dezelfde
dag plaatsvonden. Al vlug
groeide het besef dat een vast
lokaal een noodzaak werd. In 1972
werd dan de NKR opgericht. Frans
Lombaert was de eerste voorzitter.
Nadien hield Marcel De Doncker
het meer dan twintig jaar vol als
voorzitter en recent nam Geert
Pittomvils de fakkel over.”
En toen die eerste Zandloper er eindelijk
stond, liep het niet altijd van
een leien dakje…
Marcel: “Dat mag je wel zeggen.
Destijds moest de voorzitter
100.000 fr. voorschieten. Ik moest
persoonlijk garant staan, want de
staat betaalde altijd te laat.
Daardoor hadden we bijvoorbeeld
soms problemen om de barman te
vergoeden.” “Ook met het alarmsysteem
hebben we hier een en
ander meegemaakt,” vult Willy aan.
“In de ‘oude’ Zandloper was geen
conciërge, en op een nacht ging het
inbraakalarm af. Wie werd er dan
gebeld? Marcel en ik natuurlijk,
want wij zaten in de NKR. Samen
slopen we dan ’s nachts met de
bibber op ons lijf naar de deur van
het gebouw. Gelukkig zijn we geen
inbrekers tegengekomen.”
Willy Spittaels: “Wij, de drie musketiers? Goed, maar wie is
dan D’Artagnan?”
In hoeverre speelde de politiek een
invloed op de werking van de NKR?
Willy: “Marcel, Hugo en ikzelf hebben
nooit op een politieke lijst
gestaan. Wij werken gewoon
bestendig aan het Nederlandstalige
karakter van onze gemeente,
en ik blijf erin geloven. Politiek
verdeelt mensen, cultuur brengt
ze weer samen. In de NKR zitten
een aantal verenigingen die een
bepaalde ideologische strekking
vertegenwoordigen, maar er wordt
over de partijgrenzen heen
gewerkt. De NKR groepeert vrienden.
Vandaar ook ons logo. Twee
handen in de cirkel die naar buiten
gericht zijn om nieuwe vrienden
te verwelkomen, en twee
handen die naar binnen gericht
zijn om onze eigen vriendschapsband
te benadrukken.”
Van waar komt de naam
‘Zandloper’?
Willy: “De Zandloper staat symbool
voor de Vlamingen in de faciliteitengemeenten.
Je pakt een
Vlaming vast, je draait hem om,
maar er verandert niets. Hij is
onverwoestbaar.”
Hugo: “Tijdens de openingsreceptie
van de ‘oude’ Zandloper aan de
Zijp waren enkele sprekers verkeerd
ingelicht. De ene had het
over de ‘strandloper’, de andere
spreker meldde dat de ‘landloper’
plechtig zou worden ingehuldigd.
Dat zorgde toen voor de nodige
hilariteit.”
Mag ik jullie de ‘Drie Vlaamse
Musketiers’ noemen?
Hugo: “Voor mij geen enkel probleem.
Wij geloven alledrie dat
veel mogelijk is, en we strijden
voor het Nederlandstalige karak-
Hugo Goossens: “Het Vlaamse aspect zorgt voor hechte
vriendschapsbanden.”
ter van onze gemeente. Los van
alle zwartkijkers heeft het immers
geen zin om te zeggen dat
Wemmel ‘verloren’ is. We mogen
de strijd niet opgeven, maar ik
besef dat ook wij niet eeuwig zullen
leven. Daarom vind ik het zeer
belangrijk dat de aflossing van de
wacht klaarstaat.”
Marcel: “Hugo heeft gelijk. We
mogen de strijd niet opgeven.
Maar na 25 jaar voorzitterschap
van de NKR vond ik het welletjes.
Ik blijf uiteraard Vlaming. Ik heb
destijds ook nog samen met Willy
en Hugo de brochures van de NKR
in alle brievenbussen verdeeld.”
Willy: “De drie musketiers? Mij
goed, maar wie is dan
D’Artagnan?” (algemeen gelach)
Joris Herpol
de zandloper | jaargang 3, nr 8 9

“Om een cultureel centrum te krijgen,
moest er eerst een culturele
raad zijn. Een groep Wemmelse
vrienden, uit verschillende politieke
stromingen, richtte de NKR op.
De bestaande Vlaamse verenigingen
sloten zich vlot aan. De eerste
voorzitter was wijlen Frans
Lombaert die met zijn VAB-VTB
werking en zijn fameuze jaarlijkse
bals al veel animo in het
Wemmelse gemeenschapsleven
had gebracht. Om hulp van de
Vlaamse overheid te krijgen, kon
hij rekenen op een groep
Wemmelaars die via hun relaties
de betrokken ministers bereikten.”
“Het was een mooie vorm van
samenwerking tussen politiek
andersdenkenden. Het waren personen
die wisten hoe belangrijk
een cultureel centrum voor de
toekomst van de Vlaamse
Wemmelaars zou zijn. Karel De
Witte heeft het meest gedaan.
Karel was de politieke directeur
van de Gazet van Antwerpen. Zijn
scherpe pen werd door vele politici
gevreesd, net zoals die van
Manu Ruys in De Standaard. In die
10 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Van de NKR en De Zandloper
naar De Warande
Een gesprek met baron Lode Campo
De Nederlandse Kulturele Raad Wemmel (NKR) viert dit jaar zijn dertigste verjaardag. Nieuwsgierig naar wat de initiatiefnemers
bezielden, stellen we enkele vragen aan een van de medewerkers van het eerste uur: Lode Campo.
tijd waren de editorialisten nog
echte opiniemakers en waren de
politici gevoelig voor hun suggesties
zoals bijvoorbeeld een cultureel
centrum in Wemmel.”
Talrijke activiteiten
Karel De Witte vroeg aan Lode
Campo om zijn bekendheid in de
Vlaamse beweging te gebruiken
om het opzet te helpen verwezenlijken.
Om dat te begrijpen, graven
we even in de persoonlijke achtergrond
van Lode Campo. Als student
in handels- en consulaire
wetenschappen besefte de jonge
Campo dat de Vlaamse kwestie
niet zozeer een taalkwestie was,
maar eerder ging over het feit dat
Vlaanderen op sociaal-economisch
gebied benadeeld werd.
Daar ligt de kern van zijn Vlaams
engagement. In het beroepsleven
is hij de pionier geweest die van
een klein inkoopkantoor van C&A
een organisatie maakte van 35 filialen,
een groot hoofdkantoor en
een tiental winkels onder een
andere naam. Als succesrijk directeur-generaal
die zich al bewezen
had, werd hij zowat overal gevraagd
en dan moest hij kiezen.
Zo werd hij ondermeer voorzitter
van het VEV-Comité Brussel,
beheerder van de VUM, van de
KUL, de KUB. Als ondernemer, en
zonder ooit een partijkaart gehad
te hebben, zat hij als lid van het
Anti-Egmont Komitee mee aan de
besprekingstafel op het Stuyvenbergkasteel
met Wilfried Martens,
Hugo Schiltz en Karel Van Miert.
Bij zijn pensionering werd hij de
oprichter en eerste voorzitter van
De Warande, de prestigieuze
Vlaamse sociëteit met zetel in
Brussel.
Het is opmerkelijk dat personen
die reeds zo druk bezet zijn blijkbaar
nog uit een verborgen schuif
bijkomende uren en energie vinden.
Zo heeft Lode Campo ervoor
gezorgd dat het Jan van Ruusbroeccollege
er kwam, zodat de
Vlaamse jeugd aan de noordkant
van Brussel een zeer goede opleiding
kon genieten. Hij is ook voorzitter
van de kerkfabriek van zijn
parochie Sint-Servaas in Wemmel.
Onderscheidingen
Hij kreeg de Orde van de Vlaamse
Leeuw, de Prijs van de Vlaamse
Gemeenschap en de André
Demedtsprijs van de Marnixkring
uit Kortrijk. Voor al zijn verwezenlijkingen
en voor zijn inzet voor
de Vlaamse gemeenschap werd
hem door de koning de titel van
baron toegekend. Lode Campo
heeft deze titel aangenomen, niet
voor hemzelf, maar wel als erkenning
voor al waar hij voor staat en
voor wat hij gepresteerd heeft in
de Vlaamse ontvoogding.
Wat hem sinds zijn pensionering
het meest aan het hart ligt, is De
Warande. Vroeger heeft hij mee
geijverd voor de oprichting van de
NKR en van De Zandloper. Hij wist

dat hierdoor mogelijkheden zouden
ontstaan die de Vlaamse
Wemmelaars zouden versterken.
Zo heeft hij zich ook ingespannen
om De Warande te stichten en te
leiden. Dit om kansen te scheppen
voor de Vlaamse topverantwoordelijken
en om aan onze gemeenschap
een prestigieuze tribune te
geven. “Wij zijn altijd de klagers
geweest en waren niet aanwezig
op hoog niveau. Wij werkten hard
en waren afwezig in de salons
waar veel bedisseld wordt. Wij
namen onze plaats in het
Brusselse en Belgische establishment
niet in, wij lieten dit terrein
over aan de Franstaligen. Wij
moeten ons dringend actualiseren
op niveau en de prestigieuze ontmoetingsmogelijkheden
niet overlaten
aan een Cercle Gaulois waar
destijds 40% Vlamingen lid waren
en die er wel Engels maar geen
Nederlands mogen spreken,”
aldus Lode Campo. De Warande
geeft aan de Vlamingen een uitstraling
die opgemerkt wordt in de
diplomatieke wereld en in het
internationaal zakenleven.
Van De Zandloper naar De
Warande. Het is eenzelfde lijn,
eenzelfde doel maar wel op een
verschillend niveau. Behalve de
vermelde eretitels werd hem ook
de - weliswaar meer bescheiden -
‘Eremedaille van de NKR Wemmel’
toegekend voor wat hij voor de
Vlaamse Wemmelaars heeft
gedaan.
Willy Spittaels
Wat doet de NKR?
De vzw Nederlandse Kulturele
Raad Wemmel (NKR) werd door
Wemmelse verenigingen opgericht
in september 1972. De statutaire
benaming verwijst nog steeds naar
de toen gangbare spelling! Dit jaar
bestaat deze raad 30 jaar. Maar wat
doet dat beestje juist?
De doelstellingen van de culturele
raad zijn:
> De vertegenwoordiger zijn van
de aangesloten Vlaamse culturele
verenigingen.
> Een platform zijn waar deze verenigingen
elkaar ontmoeten,
beraadslagen en samenwerken.
Vanaf dit jaar worden de Nederlandstalige
culturele actoren (bibliotheek,
muziekacademie, Nederlandstalige
Wemmelse scholen,
enzovoort) van onze gemeente
eveneens uitgenodigd om samen
te werken.
> Activiteiten inrichten en/of
ondersteunen die niet specifiek in
het domein liggen van een bepaalde
vereniging, maar die duidelijk
gemeenschappelijk zijn voor alle
of vele leden.
Om elk misverstand uit te sluiten:
de NKR Wemmel is géén orgaan
van het gemeenschapscentrum De
Zandloper. Hij werkt er nauw mee
samen en een groot deel van de
activiteiten van onze aangesloten
verenigingen hebben plaats
binnen de muren van het gemeenschapscentrum.
Wij onderhouden
ook nauwe banden met de culturele
actoren van onze omliggende
gemeenten via het Regionaal
Cultuur Overleg Noorderrand en
met de Nederlandstalige culturele
raden van de vijf andere faciliteitengemeenten.
Doet de NKR aan politiek?
Neen. In de politiek verdeelt een
bevolking zich in politieke partijen.
In een culturele raad kan de bevolking
zich weer verenigen. In de
NKR Wemmel werken verenigingen
van verschillende ideologische
strekkingen eendrachtig samen, in
een vriendschappelijke sfeer,
boven de partijgrenzen heen. Op
communautair vlak vertrekken wij
vanuit onze Vlaamse eigenheid,
maar staan wij open voor alle
mensen die deze eigenheid eerbiedigen.
Deze open houding naar
anderen wordt ook gesymboliseerd
door ons logo.
Wie maakt deel uit van de NKR?
De ongeveer 60 Nederlandstalige
verenigingen van de NKR Wemmel
zijn onder te verdelen in vier grote
groepen: 4/10 doen aan vorming
en ontwikkeling, 4/10 doen aan
sport en vrijetijdsbesteding, 1/10
doet aan actieve kunstbeoefening
en 1/10 is actief in de jeugdwerking.
Twee derde van deze verenigingen
zijn ideologisch neutraal en
één derde beroept zich op een ideologische
inspiratie. Een aantal
verenigingen van de NKR hebben
zich verenigd in de Jeugdraad.
Meer info over de NKR:
Geert Pittomvils (voorzitter),
Dr. H. Folletlaan 220, 1780 Wemmel,
tel. 02/461.00.87,
e-mail: bvba.goossens@online.be
Liliane Reynaerts (ondervoorzitter),
H. De Keersmaekerlaan 28,
1780 Wemmel, tel. 02/460.50.06,
e-mail: lreynaerts@pi.be
de zandloper | jaargang 3, nr 8 11

“De twee uitgestoken handen die naar
binnen wijzen, duiden aan dat men in
de kring van een vereniging andere
mensen ontmoet, die vrienden zijn of
het kunnen worden. De twee handen
die naar buiten reiken, duiden aan dat
zij buitenstaanders uitnodigen om tot
een vereniging toe te treden,” verklaart
Willy Spittaels, die het idee van het
logo aanbracht. An Vercruysse werkte
het uit.
Het logo
van de
NKR
De NKR is geen gesloten club die
beperkt blijft tot de aangesloten leden.
Nieuwkomers vormen een verrijking
voor de groep, brengen ideeën aan en
zijn vaak een aanleiding om met nieu-
we initiatieven naar buiten te treden.
Verenigingen helpen de mensen ook
om zich los te maken uit vereenza-
ming en door de uitbouw van deze
sociale contacten kan de verzuring in
onze lokale gemeenschap teruggedron-
gen worden.
12 de zandloper | jaargang 3, nr 8
130 jaar
en nog altijd fit
Fanfare is eerste lid
van de Nederlandse Kulturele Raad
1872: de annalen van de gemeenteraad vermelden dat er geld ter beschikking
wordt gesteld voor een nog op te richten muziekvereniging. 1972: de
Nederlandse Kulturele Raad van Wemmel wordt opgericht. De Koninklijke
Fanfare Sint-Servaas Wemmel is de eerste vereniging die zich bij de cultuurraad
aansluit. 2002: de fanfare viert zijn 130-jarig bestaan; de NKR wordt 30.
Ondanks het grote leeftijdsverschil schieten ze goed met elkaar op.
De lange geschiedenis
van de fanfare
De oprichting van de Koninklijke
Fanfare Sint-Servaas gebeurde in
de ‘Banmolen’, het huidige restaurant
‘De Kam’. Het geld van de
gemeente ging in de eerste plaats
naar de aankoop van instrumenten.
Graaf de Beaufort was de eerste
voorzitter en sindsdien passeerden
er zo’n vijftien de revue.
Toen enkele jaren geleden de
toenmalige voorzitter ontslag
nam, nam Jof Thyssen het roer
over. “Ik was al meer dan 30 jaar
secretaris,” vertelt Jof. “En toen we
geen valabele opvolger vonden,
hebben ze mij tot dienstdoende
voorzitter gebombardeerd. Ik combineer
nu het secretariaat met het
voorzitterschap, vooral omdat niemand
het secretariaat wil doen.
Gelukkig helpen de muzikanten
veel mee bij het maken van publicaties
en affiches, en het rondsturen
van mailings.”
Zijn honderdjarig bestaan heeft de
fanfare natuurlijk met de nodige
luister gevierd, maar ook de 110
jaar, samen met Oostenrijkers uit
Sankt-Wolfgang. Het 125-jarig
bestaan werd gevierd met een
concert met Johan Verminnen. “En
in het 111de jaar zijn wij als
tegenprestatie naar Sankt-
Wolfgang gegaan,” vult de voorzitter
aan. “Nu, voor onze 130 jaar,
brengen we samen met de maatschappijen
van Zemst en
Buggenhout-Opstal, waar onze
dirigent ook werkt, een galaconcert
met Koen Crucke. En elk jaar
hebben wij in De Zandloper de traditionele
Lenteconcerten, het
Cecilia-festijn en de kersthappe-

ning. Op 1 november verzorgen
we de begeleiding naar het kerkhof
en ook op 11 november zijn
we present. Tijdens de kermis spelen
we ons traditioneel ‘airke’ in
het Glazen Huis, ons clubhuis,
waar we soms nog vergaderingen
hebben en altijd samenkomen na
een uitstap. Vaak doen we mee
aan spektakels zoals die van
Johan Waegeman. Verder luisteren
we ook ceremonies, jubilea en
verjaardagen op. Tenslotte doen
we ook mee aan de Gordel. Heel
de groep legt het parcours af met
de fiets, gevolgd door een wagen
met de instrumenten. Zo gaan we
van controlepost naar controle-
post, waar we telkens een deuntje
spelen. Na de middag komen we
terug naar Wemmel en bekomen we
met een sandwich en een pintje.”
Elk jaar doen we ook een familieuitstap.
Dit jaar ging het met een
overvolle autobus naar Nieuwpoort.
In de voormiddag wordt er
dan een concert gebracht en in de
namiddag zijn de mensen vrij.
“Optochten in de straat doen we
minder,” zegt Jof Thyssen, “want er
zijn veel oudere mensen bij voor
wie muziek spelen en tegelijkertijd
stappen een beetje moeilijk is.
Al gebeurt het nog wel eens af en
toe, voor een jubileum of zo.”
Zoals elke vereniging heeft ook de
fanfare geld nodig. Daarvan komt
het meeste van de muzikanten
zelf. Soms laten die zich sponso-
ren of lenen zij bij de vereniging,
want een instrument aanschaffen
is niet goedkoop. Dat kan gaan
van 1 1.200 tot 1 4.500. En de dirigent
moet natuurlijk vergoed worden.
“Want die komt niet voor de
mooie ogen van de vrouwelijke
muzikanten,” grapt de voorzitter.
“Daarvoor houden we in september
het mosselfestijn. Vroeger was
er ook een Breughelfestijn, maar
dat is onder impuls van de jongeren
vervangen door een fuif in De
Zandloper. Daarnaast is er de laatste
zaterdag van juni het
Hoeveconcert met barbecue en
tap, waar altijd wel een driehonderd
man op afkomt. En als we
ergens gevraagd worden voor een
concert, wordt dat natuurlijk vergoed,
maar vaak is dat maar net
genoeg om uit de kosten te
komen.”
De eerste vereniging van de
Nederlandse Kulturele Raad
“Wij zijn van het prille begin bij
de Nederlandse Kulturele Raad.
Als eerste aangesloten vereniging
hebben we het nummer A1,” vertelt
Jof Thyssen. “We zijn in 1972
direct op de kar gesprongen,
omdat we via de NKR over verschillende
lokalen konden
beschikken om rustig te vergaderen
en te repeteren aan een
behoorlijke prijs. Vroeger moest
dat altijd in herbergen of bij per-
sonen thuis. In de cafetaria van
De Zandloper staat altijd iets klaar
na de repetitie. We kunnen hier
ook met onze technische problemen
terecht.” Voor de repetities
betalen we een vergoeding; de
vergaderingen zijn gratis. In ruil
doet de fanfare af en toe iets voor
de Cultuurraad, zoals de 11 juliviering
opluisteren. “Wij voelen
ons hier thuis, net zoals vele
andere verenigingen. Je hebt hier
de enige deftige zaal van heel
Wemmel ter beschikking en alle
mogelijke faciliteiten. Regelmatig
ga ik als afgevaardigde van de fanfare
naar de Nederlandse
Kulturele Raad. Dat is interessant,
Jof Thyssen: “De fanfare was erbij vanaf het prille begin van
de NKR. We hebben het nummer A1.”
omdat je dan meer te weten komt
over de werking van De Zandloper
en de moeilijke taak die centrumverantwoordelijke
Stefaan Gunst
heeft. En je komt veel gemakkelijker
in contact met andere verenigingen.”
Frodo Daems
Het galaconcert met Koen Crucke
vindt plaats op 12 oktober om 20u,
in de grote zaal van De Zandloper.
Kaarten zijn te koop in de cafetaria
van De Zandloper of bij de muzikanten
en het bestuur.
de zandloper | jaargang 3, nr 8 13

14 de zandloper | jaargang 3, nr 8

Het kind moest een naam hebben.
Dat was makkelijker gezegd dan
gedaan. Avond na avond braken verschillende
mensen hun hoofd over
een geschikte naam, voorstel na
voorstel werd verworpen, tot Leni
Balcaen-Pleysier eindelijk met de
oplossing kwam.
“Welke naam moesten we het centrum
geven?” vertelt Leni Balcaen-
Pleysier peinzend. “Ik had er al veel
over nagedacht, toen ik op een keer,
tijdens het koken van eieren, plots
Op 21 december 1978 werd het terrein
en het huis op de hoek van de
Guido Gezellestraat en de
Kaasmarkt door de Vlaamse
Op 25 september 1982 stak toenmalig
minister van cultuur Karel Poma
de eerste spade in de grond voor
wat het ‘prestigieuze culturele
gebouw’ aan de Kaasmarkt moest
worden. Vijf jaar later, op 26 september
1987, volgde de officiële opening
van de ‘nieuwe’ Zandloper.
Alsof er een nieuwe koninklijke telg
was geboren, werd De Zandloper
met enkele kanonschoten voor open
verklaard. Het traditionele lintje
werd doorgeknipt door Patrick
Dewael, gemeenschapsminister van
cultuur. Er was een plechtige
optocht met alle verenigingen door
de gemeente, een academische zitting,
animatie en informatie en een
‘Wemmelse avond’ met ondermeer
Oef! Een naam
dacht dat ‘zandloper’ een goede
naam zou zijn. Ik zag hoe elk korreltje
zand langzaam naar beneden sijpelde
en één grote massa vormde. Is
dat ook niet symbolisch voor de
Vlamingen in Wemmel?”, dacht ik.
“Samenwerken en daardoor een
machtig blok vormen? Ja, dat was
het! Bovendien zakt het zand van
een zandloper traag maar zeker
naar beneden. Altijd weer vormt het
één grote massa zand, één geheel.
Al zet men hem op zijn kop, zoals
Het gebouw
Gemeenschap aangekocht voor de
aanleg van een nieuw cultureel
centrum. In 1982 werd met de werken
begonnen en in 1987 opende De
Zandloper zijn deuren.
Van het voormalige ‘Huis Vaessen’
werden een aantal historisch
waardevolle onderdelen verwerkt in
het nieuwe gebouw. Zo kregen de
hekkens, de smeedijzeren poort en
de authentieke stenen boven de
deur van wat nu het instuiflokaal is,
een definitieve plaats. De structuur
en het uitzicht van het gebouw
vindt zijn oorsprong in een aantal
ideeën uit de jaren ’70-’80. De trend
om terug te keren naar de natuur,
aandacht te hebben voor de omgeving
en het kleinschalige had zich
De ‘nieuwe’ Zandloper
Johan Verminnen en enkele andere
plaatselijke bekenden. Sindsdien
hebben honderden groepen, zangers
en theatermakers hun lijf en ziel
bloot gegeven op het podium van
De Zandloper. De verenigingen en
het publiek hebben de laatste jaren
de weg naar het gemeenschapscentrum
gevonden. Verschillende
weken van het jaar is er geen zaal
onbezet.
Sinds 1997 is De Zandloper één van
de zes gemeenschapscentra van
vzw ‘de Rand’, een gezamenlijk
beheer dat op vele vlakken vruchten
afwerpt. Sinds 1997 is Stefaan Gunst
de centrumverantwoordelijke. Mede
onder zijn impuls kwamen er
samenwerkingsverbanden met
men toen met de Vlamingen deed,
altijd weer vormt het zand een
groot geheel… Op de eerstvolgende
bestuursvergadering van de
Kulturele Raad stelde ik aarzelend
mijn idee voor. Na enkele minuten
stilte, om na te denken over de symbolische
betekenis van een zandloper
voor de Vlaamse ontvoogdingsstrijd,
werd de benaming ‘De
Zandloper’ onder algemene goedkeuring
aanvaard. Het centrum had
een naam.”
ingezet. Het nieuwe gebouw moest
ook voldoen aan een aantal behoeften:
opvang bieden aan het plaatselijke
verenigingsleven en een cultureel
aanbod. De vorm, een oude
hoeve met halfgesloten structuur,
een binnenplein, de ijzeren afsluitingen,
de zadeldaken, dakpannen
en dakgebinten maakt dat het
gebouw perfect geïntegreerd is in de
omgeving. “Het is niet koel zoals
zovele officiële gebouwen, werkt
niet vervreemdend, maar is juist
warm, herkenbaar en uitnodigend”,
zoals het toenmalige architectenverslag
beschrijft.
enkele culturele centra uit de
Noorderrand en ook met het grotere
Strombeek. Want samenwerken is
één van de kernwoorden: met de
verenigingen, de gemeente, met de
collega’s uit andere centra… zodat
het publiek beter bediend wordt,
zodat de verenigingen goed ondersteund
worden.
de zandloper | jaargang 3, nr 8 15

16 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Stefaan Brusseel:
“De Zandloper is met de tijd echt een huis
op mensenmaat geworden.”
Filip Strobbe:
“De Zandloper was geen gemakkelijke
maar wel een goede leerschool voor mij.”

Een huis op mensenmaat
Stefaan Brusseel (directeur - zoals
dat toen nog heette - van 1987 tot
1993): “De nieuwe Zandloper aan
de Kaasmarkt vonden velen nogal
groots opgevat. Maar al snel kregen
we de zaak vol en actief, want
Wemmel kende een bijzonder
waardevol verenigingsleven met
‘kleine’ mensen die groot waren
in het organiseren van allerlei
activiteiten. De Zandloper is een
huis geworden met vele kamers,
zowel naar vormen als naar
inhouden. Een huis op mensenmaat,
geen kleurloze klomp
beton.”
“Wemmel betekende voor mij ook
het werken met de mooiste personeelsformatie
die ik heb gekend.
Af en toe gebeurde er wel een
akkefietje zoals met de mysterieuze
verdwijning van een belangrijk
administratief papier tijdens een
overleg met mijn gewaardeerde
medewerkers Wilfried Vanden
Broeck en Pito De Vlam. Papier dat
nog altijd niet is opgedoken… Of
zoals met de filmapparatuur, altijd
een zorgenkind. Op een keer, met
390 mensen in de zaal voor
Amadeus, alleen beeld geen klank.
De leverancier werd na enig zoeken
in zijn stamcafé ten velde
gevonden en telefonisch werd de
apparatuur stap voor stap nagekeken.
En oef, een halfuur later en
enkele kilo’s lichter kon Amadeus
in beeld én klank van start… Of
zoals met de alarminstallatie. Die
door de warmte en de stofontwikkeling
tijdens de bouwwerkzaamheden
ooit een heel weekend
heeft geloeid tot grote ergernis
van de directe buren… Of zoals
met de vliegende dakpannen.
Begin jaren ’90 zat ik met koorts
aan mijn bed gekluisterd toen ik
werd opgebeld met de melding
dat een stormwind honderden
dakpannen van de grote zaal had
weggeblazen. Na wat heen en
weer gepraat met aannemer en
De ‘oude’ bazen spreken
Stefaan Brusseel en Filip Strobbe over hun ‘zandloper-gevoel’
Eerste en tweede ‘baas’ van De Zandloper, Stefaan Brusseel en Filip Strobbe diepen ‘zandloper-herinneringen’ op.
Het bleek een heerlijke tijd, al beseft een mens dat dikwijls pas achteraf…
technische dienst van de administratie
wordt het gat gedicht.
Maar de nieuwe pannen zijn nog
maar net geïnstalleerd of… een
nieuwe storm blaast de pannen
opnieuw van het dak. Nadien
heeft het gelukkig nooit meer zo
zwaar gestormd… Of zoals met
mijn potje dat ik in de leskeuken
geregeld zelf kookte, omdat ik als
West-Vlaming dikwijls in De
Zandloper bleef overnachten.
’s Anderendaags constateerde ik
meermaals dat het volume van
mijn bereidingen enige wijziging
had ondergaan…”
“De Zandloper was een huis vol
leven met lekker chaotische
momenten en boeiende persoonlijkheden
op de planken, met
jonge musici die hun kans konden
gaan. Onder impuls van Yves De
Backer startten we ook met een
schoolprogrammatie. Plots kregen
we duizenden kinderen en jongeren
over de vloer, die nu misschien
als volwassenen het centrum
bezoeken.”
Eerste lief
Filip Strobbe (directeur van 1993
tot 1995): “In juni 1991 kwam ik in
De Zandloper aan als adjunct van
de directeur. Ik was net terug van
een studieverblijf in de Verenigde
Staten en werkte op het Departement
Economie van het Ministerie
van de Vlaamse Gemeenschap
in Brussel. De Zandloper
was toen nog onderdeel van het
ministerie en ik wilde van ‘cultuur’
mijn beroep maken. Ik was
jong en onervaren en had eenvoudige
ideeën over hoe een cultureel
centrum werkte.
Wemmel kende ik niet, maar ik
was direct gecharmeerd door de
mooie gemeente en het relatief
grote centrum. Ik had echter vlug
door dat werken in een cultureel
centrum meer was dan een
orkestje programmeren. De
Zandloper was ook een moeilijk
centrum om in te werken door
zijn beheersstructuur als onderdeel
van een ministerie, door zijn
plaats in een faciliteitengemeente
en vlakbij een grootstad, door zijn
schaal en zijn ambities die niet
aangepast waren aan een kleine
gemeenschap Nederlandstaligen.
De Zandloper was voor mij geen
gemakkelijke maar een goede
leerschool.
Na het vertrek van Stefaan
Brusseel in 1993 was ik een tijdje
de centrumverantwoordelijke. De
flarden van mijn geheugen spreken
vooral van leuke en inspirerende
momenten. Van een beetje
fierheid ook, ondermeer omdat we
toen de cursussen Nederlands
voor anderstaligen hebben gelanceerd.
Mooie herinneringen
bewaar ik ook aan een tentoonstelling
met Wemmelse kunstenaressen,
het optreden van een door
geelzucht geplaagde Johannes
Kerkorrel en het eerste optreden
in het Westen van de percussiegroep
uit Ivoorkust Kian-zo. Eén
van de hoogtepunten was de jaarlijkse
Gordel: heel veel volk in De
Zandloper. In mijn herinnering
altijd mooi weer en een hele dag
feest. Begin 1995 verliet ik De
Zandloper om directeur van het
cultureel centrum De Spil in
Roeselare te worden. Mijn job in
Wemmel was mijn eerste belangrijke
werkervaring. De Zandloper
is voor mij als een eerste lief: ik
wil er niet naar terug, maar toch
is de vlam nog niet helemaal
gedoofd.”
de zandloper | jaargang 3, nr 8 17

“De link tussen de cultuurraad en
De Zandloper is er altijd geweest”,
vertelt Geert Pittomvils, voorzitter
van de cultuurraad. “De Zandloper
is van in het begin een huis
geweest waar de verenigingen
terechtkunnen.” Al snel werd de
‘oude’ Zandloper aan de Zijp te
klein en begon de zoektocht naar
een nieuwe locatie. Precies vijftien
jaar geleden werd die gevonden in
de huidige Zandloper aan de
Kaasmarkt. Meteen een veel groter
centrum en dus met meer mogelijkheden
voor de verenigingen.
Ondertussen groeide ook dit
gemeenschapscentrum uit tot een
belangrijke ontmoetingsplaats met
zeer diverse activiteiten en een
meer dan behoorlijke bezetting van
de zalen.
18 de zandloper | jaargang 3, nr 8
De ‘nieuwe’ bazen spreken
Geert Pittomvils, Stefaan Gunst en Eddy Frans over het verenigingsleven, het
gemeenschapscentrum en de faciliteitentoestand
Niet toevallig gaan de jubilerende Nederlandse Kulturele Raad Wemmel (NKR), De Zandloper en vzw ‘de Rand’ geregeld
als de ‘Heilige Drievuldigheid’ over de lippen. Het trio vult elkaar perfect aan. Geen overbodige luxe in een faciliteitengemeente
waar het soms moeilijk werken is op cultureel vlak, al merken we in Wemmel daarin wel een langzame
kentering.
“Met de komst van vzw ‘de Rand’ is
de impact op cultureel vlak nóg
groter geworden”, zegt Eddy Frans,
algemeen directeur van de vzw die
de zes gemeenschapscentra in de
rand beheert. “We konden professionaliseren
en ons profileren op het
vlak van jeugd, sport en onthaal.
Komt daarbij het informeren over
de taalwetgeving via het taalloket
en acties inzake taalsensibilisering,
zoals de sticker- en afficheactie
met de handelaars.” In een faciliteitengemeente
is zoiets onontbeerlijk.
Geert Pittomvils: “Eén van de
grote verschilpunten is dat de verenigingen
in Wemmel geen financiële
steun krijgen van het gemeentebestuur.
Daardoor hebben ze soms
moeite om de eindjes aan elkaar te
knopen. Nadeel is ook dat een
gedeelte van de bevolking er een
andere ‘verenigingservaring’ op
nahoudt. In de Franstalige gemeenschap
wordt lokale cultuur anders
beleefd dan in de Nederlandstalige.”
De grote mobiliteit van de
Wemmelse inwoners brengt een
voortdurend wisselende bevolking
met zich mee en dat maakt de culturele
werking er niet makkelijker
op. “In vergelijking met andere
gemeenten in Vlaanderen hebben
we aanzienlijk minder binding met
de plaatselijke politici. Dat heeft
ook een voordeel: de cultuurraad
zal niet snel in politiek vaarwater
terecht komen. Daardoor kunnen
de zuiver culturele belangen maximaal
aan bod komen zonder politieke
bemoeienis,” aldus Geert
Pittomvils.

Stap voor stap
Het tekortschieten van de gemeentebesturen
in de faciliteitengemeenten
wil vzw ‘de Rand’
gedeeltelijk ondervangen. “Drie
jaar geleden hebben we een stafmedewerker
voor jeugd aangeworven.
De jongeren werden door
deze gemeenten aan hun lot overgelaten,
onder andere voor het
opstellen van het jeugdwerkbeleidsplan”,
aldus Eddy Frans. “Op
het vlak van sport staan we iets
minder ver, hoewel we een sportoverlegorgaan
tot stand brachten
en middelen uittrokken.”
“De uitbouw van vzw ‘de Rand’
verliep stap voor stap. De aanvankelijke
ambitie was de zes
gemeenschapscentra een nieuwe
stimulans te geven en de lokalen
optimaal te benutten. Vanaf 1999
kreeg de vzw een uitgebreidere
opdracht en in 2000 kwamen er de
maandelijkse gemeenschapskranten
bij. De meeste centra hadden
Geert Pittomvils: “In de cultuurraad komen de verenigingen
maximaal aan bod.”
al een publicatie, maar die is nu
uitgebreid met gemeentelijk
nieuws, en er werd een maandelijkse
frequentie ingevoerd. Want
ook op het informatievlak moeten
we vaststellen dat de gemeenten
hun plicht niet altijd vervullen.”
Kentering
Zowel NKR-voorzitter Geert
Pittomvils als Zandloper-centrumverantwoordelijke
Stefaan Gunst
stellen dat de relatie met het
gemeentebestuur in Wemmel de
jongste tijd is verbeterd. “De kentering
is langzaam voelbaar sinds
het aantreden van het nieuwe
bestuur, zonder dat daarmee alles
ineens koek en ei is”, aldus
Stefaan Gunst. “Zeker de communicatie
maakt een positieve evolutie
door. Maar los daarvan blijft
het moeilijk werken in een faciliteitengemeente.
Je zit met het
objectieve gegeven dat zowat de
helft van de bevolking Franstalig
is. Ons potentieel publiek is dus
automatisch kleiner. Het is wel de
bedoeling voor onze programmatie
interesse te wekken bij anderstaligen,
maar makkelijk is dat niet. De
Zandloper wordt nog te veel aanzien
als een Vlaams bastion waar
anderen scheef worden bekeken.
Dat klopt niet met de werkelijkheid.
Iedereen - Franstalig of
anderstalig - die niet te beroerd is
om bij ons een kijkje te komen
nemen, is welkom. De voertaal in
het centrum is natuurlijk wel het
Nederlands.”
“Onze verenigingen staan open
voor anderstaligen, maar de werking
blijft Nederlandstalig”, vult
Geert Pittomvils aan. De voorzitter
is best tevreden met de grote participatiegraad
van de Nederlanders,
maar zij zijn dan weer
Stefaan Gunst: “Hoewel de relatie met de gemeente sterk is verbeterd,
blijft het moeilijk werken in een faciliteitengemeente.”
geen dominante groep binnen de
EU-burgers in Wemmel.
“Franstaligen zien Wemmel doorgaans
als een slaapgemeente en
trekken voor culturele activiteiten
naar Brussel. Vanuit de programmeringscommissie
trachten we
daar wat aan te doen, zetten al
eens een Jo Lemaire op de affiche.
Maar het blijft een langzaam en
moeizaam proces.” Meteen iets
wat de cultuurraad op het lijstje
zet om in de toekomst aan te pakken,
naast betere contacten met
het gemeentebestuur, cultureel
overleg met buurgemeenten en
het aanpassen van de raad aan
het nieuwe decreet (het betrekken
van vrijwilligers, professionelen en
burgers bij cultuur). “Ook de problemen
die de jeugd ondervindt
om fuiven te organiseren willen
we opgelost zien,” gaat Pittomvils
verder. “Jongeren aantrekken is
essentieel. Hoewel we momenteel
eigenlijk niet kunnen klagen.
Ondermeer dankzij de jeugdraad is
de leeftijd van onze bestuursleden
vrij jong, terwijl Wemmel toch eerder
een oudere bevolking heeft.”
Roze bril
En hoe ziet de toekomst van De
Zandloper er uit? “Zondermeer
rooskleurig”, repliceert Stefaan
Gunst. “We hebben zeer zelfbewust
een duidelijk programmatorische
richting gekozen en willen
een (t)huis zijn voor de verenigingen.
We zijn niet van plan deze
uitgangspunten te wijzigen, maar
lichte accentverschuivingen moeten
kunnen. Zo hoop ik op versterking,
niet alleen op technisch
vlak of bij de onthaalmedewerkers,
maar ook inhoudelijk. Er dienen
zich zoveel interessante initiatieven
aan in Wemmel, maar de
Eddy Frans: “Vzw ‘de Rand’ zal ook in de toekomst verder
stap voor stap uitgebouwd worden.”
tijd ontbreekt mij om ze allemaal
uit te werken.”
“We hebben de uitdrukkelijke
wens de ploegen te versterken op
menselijk vlak”, stelt Eddy Frans
meteen gerust. Vanuit vzw ‘de
Rand’ wil de directeur vooral
bestendigen en verbeteren van
wat de afgelopen vijf jaar werd
opgebouwd. “Momenteel is er
maar één inhoudelijke medewerker
per gemeenschapscentrum.
Door de toenemende activiteiten
wordt die ene medewerker overbevraagd.
Een extra kracht zou dus
zeker geen overbodige luxe zijn.”
“Ik ben er van overtuigd dat het
menselijk kapitaal het verschil
maakt. Dáár zit onze toekomst,”
besluit Stefaan Gunst.
An Van hamme
de zandloper | jaargang 3, nr 8 19

Antoine is assistent-technieker.
Hij onderhoudt de apparatuur,
doet de filmvoorstellingen, richt
de tentoonstellingsruimten in en
maakt de zalen gebruiksklaar.
“Sinds ik in 1987 voor De
Zandloper begon te werken, is de
techniek enorm geëvolueerd. In de
beginfase gebeurde de belichting,
het geluid, alles eigenlijk, manueel.
Vrijwilligers
moesten technische
bijstand verlenen of
een vertoning kon
niet doorgaan. De
man van Nadine is in
die tijd verschillende
keren de belichting
komen doen. Hij kreeg
de opdracht om met
de spots vooral de
acteurs of de zangers
op het podium goed
te volgen. We hadden
misschien 20 of 30
spots; nu zijn er dat
100. In de regiekamer
was er zelfs geen telefoonverbinding.
Je kan
je dat nu niet meer
voorstellen,” vertelt
hij met een beetje weemoed.
Nadine is onthaalmedewerster. Zij
begeleidt samen met haar collega
Inge het publiek, verkoopt tickets
en verhuurt de zalen, neemt de
telefoon aan en doet de administratie.
Nadine pakte ook nog
drie jaar van de ‘oude’ Zandloper
mee. “Bij mijn start in 1984
beschikten we over welgeteld één
bediende, één werkman en één
poetsvrouw. Dat was het. Ik deed
de avondprogrammatie via dat
fameuze ‘reserveringsboek van
het ministerie’ en zorgde dat de
verenigingen aan de bak kwamen.
’s Avonds en in het weekend hield
ik soms het café open, wanneer er
geen barman was. Dat was een
leuke afwisseling. In de ‘oude’
Zandloper kwamen voornamelijk
20 de zandloper | jaargang 3, nr 8
“Er is veel veranderd”
Vroeger en nu vergeleken door drie oudgedienden
Nadine Poty, Antoine De Kinder en Maria Vandenbroeck zijn de oudgedienden onder het Zandloperpersoneel. Ze
hebben De Zandloper zien evolueren van een ‘buitendienst van het ministerie’ tot het gemeenschapscentrum van vandaag.
Het verschil is groot.
mensen uit Wemmel. Dat is nu
wel even anders. Het centrum is
veel groter en heeft een betere
accommodatie. Er komen veel
meer mensen naar veel meer activiteiten.
De laatste jaren hebben
de verenigingen volop de weg
naar De Zandloper gevonden. De
oorspronkelijke zolders moesten
dan ook omgebouwd worden tot
extra vergaderruimten. Overdag
houden veel bedrijven of organisaties
studiedagen of seminaries
bij ons. De Zandloper is nu eenmaal
centraal gelegen en heeft
verschillende polyvalente zalen.
De verhuur van de zalen is systematisch
gegroeid en ook de podiumactiviteiten
trekken veel volk. Al
bij al moet ik misschien harder
werken dan vroeger, en sinds de
komst van vzw ‘de Rand’ is ons
takenpakket nog uitgebreid, maar
ik vind het veel aangenamer zo,”
vertelt Nadine.
Maria is poetsvrouw en in dienst
sinds 1977. “De ‘oude’ Zandloper
was kleiner en overzichtelijker. Nu
vind ik het werk zwaarder met de
vele zalen en verdiepingen. Maar
weten dat je werkt voor zoveel
klanten is toch plezant.”
Blijkbaar moet de verhuis van de
Zijp naar de Kaasmarkt een bewogen
periode geweest zijn, want
alledrie herinneren het zich nog
goed. “Het was complete chaos.
Niet te overzien! We probeerden
alles zo goed mogelijk te organiseren,
werkten 24u op 24u, maar
kwamen in een veel groter centrum
terecht, waar
er tot op de dag
van de opening
geboord en getimmerd
werd.”
Opvallendste
gebeurtenis is dat
De Zandloper
onderdak biedt aan
de grote Aziëbeurs,
vindt Nadine. “Deze
beurs is stilaan uitgegroeid
tot een
mega-evenement
met internationale
uitstraling. De laatste
editie kwamen
er meer dan 3.000
mensen opdagen.”
Goede herinneringen
bewaren ze ook
aan de rechtstreekse uitzendingen
van een aantal radioprogramma’s.
Bekende programma’s als
‘Kattekwaad’ of ‘De Pre Historie’
werden een tijdlang vanuit De
Zandloper uitgezonden.
Tot slot nog een anekdote: “Enkele
weken na de opening stonden er
plots twee zware kartonnen dozen
voor de deur. Niemand wist waar
ze vandaan kwamen. Inhoud: een
servies ter waarde van 250.000 fr.
Na wat getelefoneer bleek
‘Brussel’ ze opgestuurd te hebben
om de Zandloper van het nodige
huisgerief te voorzien…”, vertelt
Antoine.
Geert Selleslach

Villa3’s draait op volle toeren
“De jeugdraad wilde een degelijk
lokaal voor het jeugdhuis”, legt Raf
De Visscher, voorzitter van de jeugdraad,
uit hoe alles begon. “Jeugdhuis
Kwamma bestaat al een jaar of vijf,
maar had tot voor kort geen vaste
ontmoetingsplaats. Het was een
zwalpende vereniging. Het duurde
enige tijd voor we een degelijke
locatie vonden tot we op de lege
‘oude’ Zandloper stootten en het
gebouw ons meteen geschikt leek.”
Toen kwam alles in een stroomversnelling.
De eigenaar, de Erasmushogeschool,
herstelde de verwar-
De ‘oude’ Zandloper krijgt nieuwe bestemming
De jeugd blaast tegenwoordig de ‘oude’ Zandloper nieuw leven in. Na jaren van leegstand kreeg de ‘oude’ Zandloper
aan de Zijp een nieuwe bestemming met het jeugdcentrum Villa3’s. Tot groot genoegen van de ‘oudstrijders’ van de
NKR, die met veel plezier zien dat er terug activiteiten worden georganiseerd op de plaats waar alles ooit begon. Ruim
anderhalf jaar na de opening blijkt Villa3’s trouwens een schot in de roos. Tal van verenigingen vonden de weg naar
het gebouw van de ‘oude’ Zandloper. Jeugdhuis Kwamma heeft er zelfs vaste voet aan huis.
ming en het dak, het kabinet
Anciaux zorgde voor een ‘opstartpremie’
in het kader van de ondersteuning
van het Nederlandstalige
karakter van de rand en met vzw
‘de Rand’ werd een contract opgesteld
voor de huur. “Hierdoor hebben
wij minder administratieve
rompslomp”, zegt Raf De Visscher.
“Gas, elektriciteit en huur worden
door de vzw betaald. Op jaarbasis
maken wij dan het verschuldigde
bedrag over aan ‘de Rand’. Dat betekent
dat onze vrijwilligers de handen
vrij hebben om andere activiteiten
te organiseren.”
“Jeugdverenigingen komen als eerste
in aanmerking voor de huur van
Villa3’s. Maar we verhuren ook aan
andere verenigingen. Kwestie van
uit de kosten te komen”, zegt Raf De
Visscher. Zo hield de volleybalclub
er zijn ledenbarbecue, organiseerde
de SPA-afdeling een gespreksavond
en startte de speelpleinwerking er
op. “We hadden nooit verwacht dat
het jeugdhuis op zo’n korte tijd
zoveel succes zou kennen”, aldus De
Visscher nog. Jeugdhuis Kwamma
huurt sowieso van vrijdag- tot zaterdagmiddag
en vaak ook nog tot zondagmiddag
als de zaal vrij is. “Op
een doorsnee-avond komt er pakweg
negentig man over de vloer. Een
‘betere’ avond lokt tot 140 jongeren.
Gek genoeg zijn er relatief veel
Frans- en tweetalige jongeren klant
van het jeugdhuis, want ook voor
hen bestaat er in Wemmel weinig of
niets. Maar de prijslijst en bediening
blijven vanzelfsprekend in het
Nederlands. Je kan nu al stellen dat
er duidelijk een noodzaak aan activiteiten
voor de leeftijdscategorie
van 16 jaar en ouder was.” Om de
12- tot 14-jarigen niet in de kou te
laten staan, broedt de jeugdraad nu
op nieuwe initiatieven voor deze
groep, zoals workshops, extra speelpleinen
en animatie in de trant van
de Roefeldag.
An Van hamme
de zandloper | jaargang 3, nr 8 21

Jo Lemaire
“Ik vind het fantastisch
om hier een zaal te hebben
waar mensen kunnen
samenkomen en dingen
organiseren. Het is ideaal
voor een faciliteitengemeente.
Al wil ik wel
opmerken dat het belangrijk is om onze
eigenheid een beetje te bewaren, onze
Belgische cultuur, met die typische Frans-
Nederlandse tegenstellingen. We moeten zorgen
dat die niet weggedrukt wordt door
andere culturen. Ik heb me altijd heel goed
thuis gevoeld in De Zandloper. Ik heb er al
verschillende programma’s gespeeld en ik
hoop er nog vaak te kunnen optreden.”
Luk Wyns
“De Zandloper is een van
de eerste culturele centra
waar ik een vast publiek
trok. Daaraan zie je ook
dat er in de streek duidelijk
behoefte was aan een
degelijk centrum. Dat
merk je aan het gretige én trouwe publiek.
En dan kan ik het niet laten mij de vraag te
stellen of de Franstaligen ook niet zoiets zouden
kunnen gebruiken. Het publiek is heel
uitbundig en ik ben altijd lang blijven plakken
in de cafetaria... wat een goed teken is!”
Erik Goossens
Acteur Erik Goossens
heeft in De Zandloper
niets dan toffe ervaringen
gehad. Hij stond al meermaals
in De Zandloper,
onder andere live met
Radio 2. Maar ook met de
productie ‘Man Zoekt Vrouw’ en ‘Je veux
l’amour’. “Ik ben altijd zeer goed ontvangen
in De Zandloper. Op een keer had ik iemand
naar de Zandloper uitgenodigd om een voorstelling
bij te wonen. Na de voorstelling kom
ik die man aan de bar tegen. Het viel mij op
dat hij weinig over de voorstelling vertelde.
Toen puntje bij paaltje kwam, bleek dat hij te
laat was gekomen en in de cafetaria was
blijven hangen. Hij heeft zijn ‘misstap’ goedgemaakt
en is naar een volgende voorstelling
komen kijken.”
Charles Cornette (Toneelgroep
Internationale Nieuwe Scène)
“Het is altijd goed cultuurhuizen
zoals De
Zandloper te hebben. Daar
kunnen er nooit genoeg
van zijn. Het is mooi dat
mensen elkaar kunnen
ontmoeten rond cultuur,
dat ze samen kunnen reflecteren over verschillende
levensthema’s. Er is ook elke keer
22 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Uit de biecht geklapt
Bekende en minder bekende mensen over De Zandloper
veel volk. Het is heel leuk om hier te spelen:
je hebt een heel goede zaal en het publiek is
altijd zeer fijn. De Zandloper heeft trouwens
uitstraling tot in Vilvoorde en trekt dus ook
veel publiek van buiten Wemmel. Bij deze
gelegenheid wil ik ook de groeten en felicitaties
doen aan ‘big boss’ Stefaan.”
Burgemeester Van Langenhove
“Het is voor mij een beetje
delicaat om veel te zeggen
over De Zandloper. Dat is
normaal in een faciliteitengemeente,
denk ik.
Maar ik wil een pacificatiepolitiek
voeren en dus
mag De Zandloper er van mij zeker zijn. Ik
kan het mij niet veroorloven om er veel specifieks
over te vertellen, behalve dan dat ik er
altijd heel goed ben ontvangen.”
Schepen van Cultuur
Chris Andries
“De Zandloper vult een
leemte op door de
Wemmelaars culturele
activiteiten aan te bieden.
Cultuur overstijgt de
communautaire kwesties.
Ik ben er met mijn vereniging,
‘Cultuur en Toerisme Wemmel’, altijd
goed ontvangen. Maar ook als gewone burger
heb ik al kunnen genieten van het centrum.
Zo heeft mijn Engelse vrouw er lessen
Nederlands kunnen volgen in een heel goede
sfeer. Wat me speciaal is bijgebleven, is een
optreden van het Burma Star Male Choir uit
Wales, een groep veteranen van de River
Kwai. Er was een mooie toenadering met de
Wemmelaars en nog lang na het optreden
hebben ze samen in de cafetaria gezongen.”
Schepen Herman Vander Voorde
De Zandloper is een vaste
waarde geworden.
Eigenlijk kan je Wemmel
niet meer indenken zonder
Zandloper. Het is een
echte ontmoetingsplaats.
Ik herinner mij nog goed
de eerste dag dat Stefaan Gunst als centrumverantwoordelijke
werd voorgesteld. Wij hadden
toen bij de beginnende jeugdraad te weinig
mensen en nog geen direct contact met
vzw ‘de Rand’, dus vroegen we Stefaan aan
het einde van de vergadering maar meteen
met ons mee te werken. Eerst bekeek hij ons
alsof hij het ergste kon verwachten, maar het
is uitgegroeid tot een heuse band. Met veel
plezier constateer ik dat de jeugd een vaste
stek heeft gevonden in de ‘oude’ Zandloper.
Ook zij hebben een plaats verworven en met
een goed werkende jeugdraad belooft dat
voor de toekomst.
Monique Van der Straeten
“Ik kan alleen maar positief
zijn over De
Zandloper. Het versterkt
het gemeenschapsleven in
de Vlaamse rand. Er is
een heel goede service
voor de verenigingen en
een dito eigen programma. De mensen zijn
heel vriendelijk, de infrastructuur is goed
onderhouden. Een grotere parking is misschien
het enige dat mag veranderen. Ik weet
dat enkele mensen enorm veel moeite hebben
gedaan om dit allemaal uit de grond te stampen.
Zo bleef de eerste directeur - toen het
centrum nog niet afgewerkt was - soms op
een veldbedje slapen wanneer het te laat
was geworden na een voorstelling of zo.”
André Balcaen
“Ik heb de bouw van De
Zandloper als eerste schepen
meegemaakt. Op politiek
vlak werd De
Zandloper aanvankelijk
niet door iedereen in dank
afgenomen. Het was
immers een Vlaams Cultuurcentrum in een
faciliteitengemeente. Ik heb steeds aangedrongen
tot een toenadering tussen de
gemeente en De Zandloper en heb de indruk
dat er de laatste jaar meer en meer contacten
en samenwerkingsverbanden mogelijk zijn.
Ikzelf kom er zeer graag. Het is een tof trefcentrum,
waar je veel Wemmelaars ontmoet.”
Gaston Lambrechts
“De Zandloper? Daar ben
ik thuis om te kaarten.”
Gaston Lambrechts woont
sinds 1969 in Relegem en
is, naar eigen zeggen, “al
eeuwig” aangesloten bij
de Wielertoeristen van ’t
Kapelleke. “Elke week komen we in De
Zandloper bijeen om te kaarten. We kunnen
in feite niet zonder De Zandloper. Ook de
‘oude’ Zandloper is geen onbekende voor mij,
want daar kwam ik eveneens veel over de
vloer. Nu de jongeren daar hun stek hebben
gevonden, hou ik het bij de ‘nieuwe’
Zandloper.”
Jan Fieremans
Jan is commissaris van de
politiezone Asse-
Merchtem-Opwijk-
Wemmel en heeft vroeger
nog een tijdje de decors
voor Pokus Pats gebouwd.
Tot 1994 woonde hij in
Wemmel. Hij kent de gemeente door en door.
“Ik ben geen regelmatige bezoeker van De
Zandloper, maar het centrum mag er wel

zijn. De Zandloper is erg gegroeid; er hebben
veel meer activiteiten plaats dan vroeger. Ik
vind dat allemaal zeer goed, zolang iedereen
zich aan de regels houdt,” lacht Jan
Fieremans.
Johan Hellinckx
“Zonder De Zandloper?
Dat zou een ramp voor
Wemmel zijn!”, lacht
Johan, die samen met
Marleen al zes jaar de
cafetaria van De
Zandloper uitbaat. “Het
wordt hier altijd maar drukker. Dit seizoen is
er zoveel te beleven. Ik krijg er al schrik van
als ik bedenk dat al dat volk hier tegelijk iets
wil drinken. Hopelijk zullen we kunnen volgen…
Voor de rest vind ik De Zandloper een
waarborg voor het Nederlandstalige karakter
van onze gemeente.”
Jos Mertens
Jos gaf jarenlang les aan
de Wemmelse gemeentelijke
basisschool en is
actief in de volleybalsport.
“Voor mij is De Zandloper
een centrale ontmoetingsplaats.
Hier vinden de
verenigingen de accommodatie om te vergaderen
of om cursussen te organiseren. De
Zandloper is een onontbeerlijk instrument
geworden in de verspreiding van de Vlaamse
cultuur in Wemmel en de ruimere rand.
Vroeger stonden de Vlaamse Wemmelaars in
de kou en was het verenigingsleven op sterven
na dood. Met de komst van het centrum
kregen heel wat Wemmelse verenigingen een
thuishaven. De drukte bewijst trouwens de
noodzaak van een dergelijke ontmoetingsplaats.
En na de activiteit is er nog de gezellige
cafetaria. Hier ontmoet je altijd wel
iemand die je kent. Misschien blijven we te
weinig stilstaan bij de mensen die dit alles
mogelijk hebben gemaakt?”
Marcel Krauss
Marcel was 45 jaar zelfstandig
kruidenier. “Ik heb
het huis van Vaessen nog
gekend. Vroeger ging ik
vaak naar de ‘oude’
Zandloper aan de Zijp om
een pint te drinken. Daar
gingen zelfs de vergaderingen van de
middenstand door. De Zandloper was en is
een zeer goed initiatief voor het verenigingsleven.”
Michel Remeker
Michel groeide op in
Wemmel en woont er al
heel zijn leven. “De
gemeente zou niet meer
hetzelfde zijn zonder De
Zandloper. Ik kom regelmatig
in De Zandloper. Ik
vind het ook positief dat de ‘oude’ Zandloper
geëvolueerd is tot een pleisterplaats voor jongeren.”
Michel rijdt met taxilimousines. “Mijn
droom? Bekende Vlamingen van en naar De
Zandloper vervoeren.”
Rudy De Wae
“Wat we hier deden voordat
De Zandloper er was?
Ik zou het begot niet
weten. Ik denk dat we
gewoon op een ander
zaten. Met De Zandloper
is in Wemmel tenminste
iets te doen. De ‘oude’ Zandloper lag volgens
mij te veel uit het centrum, maar met de
‘nieuwe’ Zandloper aan de Kaasmarkt herpakte
het verenigingsleven zich.” Rudy is al
23 jaar actief in de fanfare. Hij speelt bariton-saxofoon.
Philippe De Man
“Ik zie De Zandloper in
de eerste plaats als een
ontmoetingsplaats voor
leden van verenigingen,
maar het werkt ook verenigingsoverschrijdend
zodat er een mix ontstaat.
Ook heel belangrijk is het feit dat er
een aanbod is van cultuur in de ruime zin.
Ten derde wordt het Nederlandstalige karakter
van Wemmel er benadrukt, terwijl het
tóch een open huis is voor al wie respect
heeft voor de Vlaamse cultuur. Verder had ik
graag even de nadruk willen leggen op de
enorme efficiëntie van de technici, Tom en
Ivan, en hen bij deze willen feliciteren voor
het uitstekende werk.”
Willem Goeman
“De Zandloper is een
goede zaak voor de
Nederlandstaligen. Het
zorgt voor een samenbundeling
van de krachten
tegen de verfransing.
Ik herinner mij dat de
‘oude’ Zandloper jaren geleden gestart is
vanuit de Nederlandse Kulturele Raad. Het
grote nadeel was toen dat het ver uit het
dorpscentrum lag. Ondertussen zijn alle kinderziektes
overwonnen en is er een echt
goede directeur, want niet al zijn voorgangers
hebben zich er even goed voor ingezet.
De Zandloper is een zegen voor het
Wemmelse verenigingsleven.”
Frans Draps
“Ik zou De Zandloper
bijna een godsgeschenk
noemen. Het is een
immens geluk voor de
verenigingen én voor het
Nederlandstalige karakter
van Wemmel. De
Zandloper is een begrip geworden dat niet
meer uit ons leven te schrappen valt. Ik zit er
heel vaak. Het is zo een beetje mijn tweede
thuis geworden. Ik ben er al vanaf het begin
bij… toen er nog genoeg plaats en tijd was.
Want nu is het wel te klein geworden, vind
ik. Het zit er altijd vol! Ze zouden moeten
uitbreiden en dan vooral de parking eigenlijk.
Ja, ik zie De Zandloper als een succes dat
maar blijft groeien en waarnaar Nederlandstalig
Wemmel zijn weg heeft gevonden.”
Johan Verminnen
“Ik heb De Zandloper nog
gekend voordat het ‘de
zandloper’ was. Toen
stond er op die plaats het
‘Huis Vaessen’ en op het
grasveld dat erachter lag,
gingen wij met de chirojeugd
spelen. Dan werd het cultureel centrum
gebouwd dat zijn weg naar de burgers moest
vinden. Het was tactisch ingeplant door de
Vlaamse Gemeenschap, tegen de zin van de
gemeente, en moest vervolgens aanvaard
worden. Dat lijkt me nu gebeurd.
De Zandloper heeft een mooie zaal met vele
mogelijkheden. Ook qua geluid zit het goed,
als je alles goed afstelt tenminste. Ik repeteer
trouwens ook veel in De Zandloper. Het is
een gemeenschapscentrum waar ik me echt
thuis voel, met een prachtige omkadering en
heel vriendelijke mensen in de cafetaria.
Toen mijn broer Bert tien jaar overleden was,
werd er een tentoonstelling en een opvoering
rond enkele van zijn stukken gedaan. Dat
heeft me erg ontroerd en daardoor ben ik erg
verbonden geraakt met De Zandloper. Het
plezierige is ook dat ik er altijd heel veel
mensen van vroeger terugzie. Dat maakt het
natuurlijk altijd weer zo moeilijk om op tijd
door te gaan.” (lacht)
Jan De Smet (De Nieuwe Snaar)
Hoewel het soms moeilijk
valt om sommige voorstellingen
duidelijk voor
de geest te halen (het zijn
er ook al zoveel geweest)
was er één concert in De
Zandloper waar we een
speciale herinnering aan hebben. Op 12 mei
1999 was De Nieuwe Snaar te gast met het
programma ‘Famineurzeven’ om een
gewestelijke Rerum Novarum-viering enige
luister bij te zetten. Het was, als ik goed kan
tellen, de 286ste (tweehonderdzesentachtigste)
én ALLERLAATSTE opvoering van
‘Famineurzeven’. Om één of andere duistere
reden heeft uitgerekend die voorstelling nooit
een TV-captatie gekregen, en is dus, logischerwijze,
ook nooit op TV te zien geweest.
Tenminste niet in zijn oorspronkelijke vorm .
Want toch is er, dankzij dit optreden in De
Zandloper in Wemmel, een stukje
‘Famineurzeven’ in prime time op het TV1journaal
te zien geweest! Wat wil het geval?
Het geval wil dat het voorprogramma verzorgd
werd door een toespraak van de toenmalige
premier Jean-Luc Dehaene, die ter
gelegenheid van die Rerum Novarum de hele
dag werd gevolgd door een TV-ploeg. Wat hij
die avond te vertellen had ben ik (gelukkig)
reeds lang vergeten, maar het zal wel
belangrijk en ophefmakend geweest zijn,
want hij kwam bijna 7 minuten lang in beeld
tijdens het 7-uur journaal, en wat, voor ons
tenminste, het allerbelangrijkste was: IN
ONS PRACHTIGE KLEURRIJKE FAMINEUR-
ZEVENDECOR. En dit allemaal dankzij De
Zandloper! Prettige verjaardag en tot zeer
spoedig... met of zonder premier!
de zandloper | jaargang 3, nr 8 23

1972-2002 Enkele markante gebeurtenissen
21 maart 1972
oprichting Nederlandse Kulturele Raad (NKR)
2 maart 1974
opening Zandloper aan de Zijp
1977
allereerste cultuurkrant
1981
eerste Wemmeliere-feesten
februari 1981
actiedag ‘Wij houden van alle mensen die het
Vlaams karakter van onze gemeente eerbiedigen’
27 september 1981
deelname eerste Gordel
26 september 1987
opening ‘nieuwe’ Zandloper aan de Kaasmarkt
24 de zandloper | jaargang 3, nr 8
1987
eerste seniorenfeesten

15 september 1990
eerste ‘Spel zonder grenzen’ in Wemmel
20 april 1991
eerste voorstelling amateurtoneelgezelschap
Pokus Pats
1995
eerste jeugdactiedag
1997
oprichting vzw ‘de Rand’
31 maart 2000
opvoering plaatselijke verenigingen
in ‘Revue 2000’
september 2000
eerste gemeenschapskrant ‘nieuwe stijl’
28 april 2001
opening jeugdcentrum Villa3’s
in de ‘oude’ Zandloper aan de Zijp
2 september 2001
eerste keer mountainbikeparcours
in Wemmel tijdens Gordel
29 september 2002
30 jaar NKR, 15 jaar Zandloper
en 5 jaar vzw ‘de Rand’
de zandloper | jaargang 3, nr 8 25

de zandloper
09-10 tot 04-11
expo
Lucille Feremans
Body Visions
Lucille Feremans is actief in verschillende
disciplines van het vak
maar maakt vooral portretten. Haar
stijl is dynamisch, spontaan, speels
en met een sterke creatieve inzet.
Lucille is geen nieuwkomer, haar
naam is in de fotografiewereld een
begrip geworden. Zij exposeerde
verscheidene malen in binnen- en
buitenland en is een veel gevraagd
spreker en seminarieleider. Haar
foto’s verschenen in verschillende
vaktijdschriften en diverse musea
namen haar foto’s op in hun collectie.
Buiten het commerciële werk gaat
haar interesse uit naar de schoon-
heid van het menselijk lichaam. Wij
zien een gevoelige benadering van
het menselijk naakt, soms licht erotisch,
met krachtige lichtcomposities
en intense clair-obscur, die onze
beste Vlaamse Meesters eer aandoen.
Lucille Feremans zoekt steeds naar
vernieuwing, hetzij in het beeldmateriaal,
hetzij in de techniek. Zij
beheerst alles wat noodzakelijk
blijkt voor een perfect eindresultaat,
te beginnen met de belichtingstechniek,
lay-out, make-up en modellen,
kortom het volledige concept.
In de reeks ‘Body Visions’ benadert
zij op een voor haar nieuwe manier,
26 de zandloper | jaargang 3, nr 8
de naaktfotografie. De foto’s zijn
afgedrukt op barriet papier met een
speciale dokatechniek. Eens te meer
zien we het experimentele in het
werk, het zoeken naar het meest
interessante detail van de foto. Door
gebruik te maken van de techniek
van scherp en onscherp, komt het
detail extra tot uiting, trekt het de
aandacht en schenkt zo een meerwaarde
aan het eindresultaat.
Fotografiecircuit Vlaanderen
Lucille Feremans
Van 9 oktober tot 4 november
GC De Zandloper
09-10
jeugdfilm
Lilo & Stitch
Zijn naam is Stitch. Op zijn eigen
planeet staat hij bekend als genetisch
experiment 626, een mislukt
experiment dan wel te verstaan!
Stitch kent geen mededogen en
daarom moet hij onmiddellijk vernietigd
worden. Stitch denkt daar
heel anders over. Dankzij zijn onverwoestbare
bouw en onmeetbare
kracht ontsnapt hij en komt hij
terecht op Aarde, op het eiland
Hawaï. Hij past zijn lichaam aan en
wordt als ‘hond’ geadopteerd door
een klein meisje. Dit vindt hij wel
best, want hij kan haar gebruiken
om zijn achtervolgers te ontlopen!
Haar naam is Lilo. Lilo woont samen
met haar oudere zus Nani op het
eiland Hawaï. Ze houdt van zwemmen,
surfen, fotograferen, dansen
en Elvis Presley. Lilo is een beetje
anders dan andere kinderen van
haar leeftijd en is daarom soms wat
eenzaam, maar als ze van Nani een
hond mag adopteren uit het asiel
wordt alles anders. De hond die ze
uitzoekt is misschien niet zo mooi,
maar Lilo ziet direct dat hij heel bijzonder
is. Hij is erg slim en erg
eigenwijs, hij vernielt veel en is
helemaal niet gehoorzaam, maar
Lilo denkt dat hij met de juiste ‘training’
het perfecte huisdier kan zijn!
Regie: Chris Sanders en Dean
Deblois – Walt Disney Pictures - 85
minuten
woensdag 9 oktober – 14u30 – De
Zandloper
tickets: 1 3 (kassa),
1 2,5 (vvk, cjp, plus-3-pas)
18-10
film
A Beautiful Mind
A Beautiful Mind is een ‘Hollywoodgeniedrama’
van Ron Howard, met
Russell Crowe en Ed Harris. Crowe
speelt een wiskundig genie dat weliswaar
een spectaculaire ontdekking
heeft gedaan, maar zich te superieur
voelt om een normale relatie
aan te gaan totdat hij een lieve
vrouw ontmoet. Maar het geluk is
van korte duur: bij hem wordt schizofrenie
vastgesteld. Met behulp
van zijn vrouw weet hij zich hieraan
te ontworstelen. Op een goede dag
komt er zelfs bericht uit Stockholm.
Gebaseerd op een ware gebeurtenis
van John Forbes Nash Jr. De film
kreeg acht Oscarnominaties.
Regie: Ron Howard – Acteurs: Russel
Corwe, Ed Harris, Jennifer Connelly –
Drama 2002.
vrijdag - 18 oktober - 20u - De
Zandloper
tickets: 1 3 (kassa),
1 2,5 (vvk, cjp, plus-3-pas)

de zandloper
10-10
klassieke muziek
Festival van
Vlaanderen Vlaams-
Brabant
Istvan Kovacs (bas-bariton) en
Levente Kende (piano)
Romantische muziek uit
Vlaanderen
Vele in Vlaanderen gecomponeerde
liederen klinken vandaag erg gedateerd.
Meer dan eens scheren de
gebruikte teksten geen hoge toppen.
Met uitzondering van de gedichten
van Gezelle munten de Vlaamse
teksten in deze periode eerder uit
door hun kneuterigheid en/of propagandistische
doelstellingen. Dit bleef niet zonder
gevolg voor de kwaliteit van de liederen.
Veel minder bekend is echter
het bijzonder waardevol, internationaal
georiënteerd liedrepertoire van
Frank Vanderstucken en Edward
Lassen. Met hun prachtige liederen
op Duitse en Franse tekst wonnen
deze Vlaamse componisten het respect
en de vriendschap van Franz
Liszt. Zo groot was Liszts bewondering
voor deze liederen, dat hij er
ettelijke pianotranscripties van
maakte. Liederen en pianomuziek
van Liszt in combinatie met werk
van zijn vrienden. Wat toen evident
was, kan het op dit concert opnieuw
worden.
Introductie door Jan Dewilde om
19u30. In samenwerking met de
provincie Vlaams-Brabant en het
Bruegelproject.
donderdag 10 oktober – 20u30 – De
Zandloper
tickets: 1 9 (abo), 1 12 (vvk, kassa)
Dit concert heeft ook plaats op vrijdag
11 oktober om 20u30 in het Museum
Felix De Boeck in Drogenbos.
11-10
popmuziek
Flip Kowlier
Na 2 rake hiphopalbums met de
West-Vlaamse rapsensatie ’t Hof
van Commerce, kreeg frontman Flip
Kowlier zin om alleen de studio in
te kruipen. Hiphop is op zijn nieuwste
album ver te zoeken en alleen
het gebruik van het West-Vlaams
legt de link naar zijn vroegere werk.
‘Ocharme Ik’ is een warme, intense
en sobere popplaat die van de eerste
tot de laatste noot weet te boeien.
In zijn teksten schetst hij op een
eenvoudige maar indringende wijze
het leven zoals het is: een lach, een
traan en op zijn tijd een welgemeende…
Zonder twijfel één van de
opmerkelijkste debuutalbums van
2001, hetgeen onlangs bevestigd
werd op de Zamu Awards waar
Kowlier twee prijzen in de wacht
sleepte. Eentje als beste nieuwkomer
en één voor beste album van
2001. Op 11 oktober duikt hij de theaterzaal
van De Zandloper in en zal
hij ongetwijfeld z’n publiek weten te
boeien.
Flip Kowlier (zang, gitaar) – Pieter Van Buyten
(bas) – Joost Van den Broeck (drums) – Peter Lesage
(keyboards) en Raf Timmermans (gitaar).
I.s.m. de N.K.R Wemmel en de jeugdraad
vrijdag 11 oktober - 20u - De Zandloper
tickets: 1 5 (abo, leden jeugdverenigingen
lid van de jeugdraad Wemmel),
1 7 (vvk, cjp, plus-3-pas), 1 8 (kassa)
In het kader van
30 jaar NKR Wemmel,
15 jaar GC De Zandloper en
5 jaar vzw ‘de Rand’
24-10
muziek
Wigbert, Bruno De
Neckere & Gregor
Kartaï
Yellow me, yellow you
Een programma rond de
muziek van Ferre Grignard
“Het is winter ’68 en ijsberekoud. Voor
café ‘De Muze’ op de Antwerpse
Melkmarkt waakt een portier met
blauwe oren, kerstmannetjes en een
neus als een glas kriekenbier. ‘Wa
komde gij doen, manneke?’ ‘Naar de
Ferre luisteren’. ‘Zijde daar niet wa’
jong voor? Maar, allé, ’t is ok. G’ hebt
ne goeie smaak, ga maar naar binnen.’
Op een kwakkelpodium zingt mijn
muzikale held zijn hits. De sfeer is
onwezenlijk, bluesy, bizar, bijzonder.
De gebrachte melodieën zullen mij de
rest van mijn dagen bijblijven.” (Bart
Plouvier)
Ferre Grignard, schilder, zanger en
rebel introduceert in de jaren zestig
de skiffle muziek in Antwerpen, naar
zijn grote voorbeeld Lonnie Donegan.
Ruige, stampende blues en traditionals.
Keukengerei en wastobben worden
instrumenten. Ring, ring... roem
belt aan de voordeur, de Rolls Royce is
er al. Alle gekheid op een washboard,
zingen Ferre, zingen! De Neckere en
Wigbert her(be)denken die tijd. Gregor
Kartaï, tijdsgenoot en violist van Ferre
fiedelt mee. Kunstenaar Steven Fillet
verzint een muzikaal decor met het
washboard als model.
Wigbert Van Lierde (zang, gitaren, banjo, mandoline,
washboard, mondharmonica, plungerphone) –
Bruno De Neckere, (zang, gitaren, mondharmonica)
– Gregor Kartaï (viool, gypsyzblok) – Frank Ghysels
(contrabas, bass, washtub bass, keyboards) en
Mark Bonne (drums, percussie en jugdrums).
donderdag 24 oktober - 20u - De
Zandloper
tickets: 1 9 (abo), 1 11 (vvk, cjp en
plus-3-pas), 1 12 (kassa)
de zandloper | jaargang 3, nr 8 27

de zandloper
30-10
jeugdtheater
Zeepbellencircus
Het circus is om zeep!
Pronto wordt uit het circus gezet,
omdat hij goed wil zorgen voor de
dieren. Wanneer hij zijn koffer
openmaakt, zit deze vol prettige
herinneringen. Hij ontdekt de magische
krachten van zijn vrienden. Hij
ontdekt de wondere wereld van de
zeepbellen. Het zeepbellencircus is
geboren!
Een circusverhaal met zachte lichteffecten
en muziek. De rode draad
zijn zeepbellen, in alle vormen.
Pronto blaast zowel piepkleine en
verrassend grote zeepbellen op een
clowneske en poëtische wijze. Een
zeepbellenspektakel gebracht met
heel veel kleurrijke fantasie. Een
interactief programma voor grote en
kleine toeschouwers.
Voor kleuters vanaf 3 jaar. Duur: 70
minuten.
woensdag 30 oktober - 14u30 – De
Zandloper
tickets: 1 3 (abo, leden Gezinsbond),
1 4 (vvk, cjp, plus-3-pas), 1 5 (kassa)
i.s.m. Gezinsbond Wemmel
28 de zandloper | jaargang 3, nr 8
06-11
theater
Tine Ruysschaert
Vaarwel, als altijd, je Mozart
“Ik maak theater met woorden. De
mensen worden overdonderd met
lawaai, effecten en show. Ik doe
daar niet aan mee. Woorden hebben
zoveel kracht dat je geen theatrale
effecten nodig hebt.” (Tine
Ruysschaert)
Brieven van Mozart, van zijn vader
en moeder, van Nannerl, dagboekfragmenten,
verhalen… Verrassend
weinig mensen weten dat Mozart
dát geschreven heeft. Hemelse
muziek, ontroerende en humoristische
brieven die gaan over muziek,
liefde, dood, en nog zoveel meer.
Tine Ruysschaert is soliste sinds ‘72.
Haar theaterprogramma’s zijn
monologen of programma’s samengesteld
uit het literaire werk van
Nederlandstalige of vertaalde
auteurs. Ze was lector aan verschillende
buitenlandse universiteiten,
docente dramatische kunst aan de
Hogeschool Gent en laureate van de
Visser-Neerlandiaprijs. Zij was ook
cultureel ambassadeur voor
Vlaanderen in ‘95, ‘96 en ‘97.
Tine Ruysschaert (spel) - Veerle
Secember (dwarsfluit) en Gudrun
Verbanck (viool).
woensdag 6 november - 20u – De
Zandloper
tickets: 1 5 (abo), 1 7 (vvk, cjp en plus-
3-pas), 1 8 (kassa)
I.s.m. Markant Wemmel
M.m.v. Ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap
21-11
humor – muziek
Jummoo
Cockamamy
Vorig seizoen waren ze reeds in De
Zandloper te gast met hun eerste
show Jummoooh! Dit seizoen
komen ze terug de lachspieren
genadeloos folteren met hun nieuwste
show ‘Cockamamy’. Weerom een
hilarisch samenspel dat onmogelijk
rimpelloos kan verlopen. Muzikale
spielerei, liefde versus haat, ontroering,
grenzen verkennen, elkaar en
het publiek de loef afsteken.
Kortom, de heren boksen tegen
elkaar op. Met graagte of tegen wil
en dank. Jummoo ontroert het
publiek met simpele middelen. Het
raken van de juiste sfeer en het
juiste gevoel, zowel muzikaal als
humoristisch, is precies de kracht
van deze voorstelling. Mooi, mooi, ’t
leven is mooi (met Jummoo toch).
De persreacties liegen er niet om:
“de visuele humor van Ron De Rauw
en Rik Debonne laat zich niet in
woorden vatten. Jummoo, dat moet
je gewoon zién” (Het Nieuwsblad).
Of nog “de eerste show was verrassing;
de tweede show bewondering.
Ik zat er bij en ik keek ernaar” (Het
Volk).
donderdag 21 november - 20u - De
Zandloper
tickets: 1 7 (abo), 1 9 (vvk, cjp en plus-
3-pas), 1 10 (kassa)

de zandloper
Wordt verwacht
> 29/09/2002 Farces Fantasia
> 10/10/2002 Festival van Vlaanderen Istvan Kovacs en Levente Kende
> 11/10/2002 Flip Kowlier Ocharme ik
> 24/10/2002 Wigbert, Bruno De Neckere & Gregor Kartaï Yellow me, yellow you
> 06/11/2002 Tine Ruysschaert Vaarwel, als altijd, je Mozart
> 21/11/2002 Jummoo Cockamamy
> 05/12/2002 Voice Male Approved
> 19/12/2002 Frivole Framboos Pomposo
> 16/01/2003 Kommil Foo Lof der waanzin
> 30/01/2003 Bonjour Micro Bonjour Micro 5 jaar!
> 06/02/2003 Bob De Moor Iguanodons
> 13/02/2003 An Pierlé Helium Sunset
> 20/02/2003 Luk Wyns De Maniak en andere verhalen
Voorstellingen in Strombeek
Lof der waanzin
Kommil Foo
Broers Raf & Mich Walschaerts
staan terug alleen op het podium
met een spraakmakend, nieuw theaterprogramma
boordevol absurde
humor en fijnzinnige muziekjes.
donderdag 3 en vrijdag 4 oktober om
20u15
tickets: 1 15, 1 13,50, 112 (basisprijs,
reductieprijs, abo-prijs)
Kommil Foo is op donderdag 16 januari
met hetzelfde programma ook te gast in
De Zandloper.
Uitrit
… voor het ideale avondje uit!
Gemeenschapscentrum De Zandloper (Wemmel) en Cultuurcentrum Strombeek (Grimbergen) hebben hun avondaanbod
‘lichte muziek & humor’ op elkaar afgestemd. Het resultaat is een nog ruimer en gevarieerder aanbod aan
concerten en theatervoorstellingen van zowel gevestigd als aanstormend talent. Sprankelende concerten, prestigieuze
theatershows, gezellige cabaretvoorstellingen of intieme clubconcerten, je kiest het maar uit…
In de rubriek ‘Uitrit’ vind je maandelijks een overzicht van de voorstellingen die in het CC Strombeek doorgaan.
Tickets voor deze voorstellingen reserveer je rechtstreeks bij het CC Strombeek op het telefoonnummer 02/263.03.43,
via fax op 02/263.03.44 of mail: tickets@ccstrombeek.be
Danza (première)
Aram Van Ballaert
Deze jonge en beloftevolle klassieke
gitarist introduceert de interessante
en veelzijdige mogelijkheden van
zijn instrument aan een breed
publiek.
vrijdag 11 oktober om 20u15
tickets: 1 11, 1 9,50, 1 8,80
Crème Fraîche - concertreeks
Sam Vloemans Quartet
Dit nieuwe jazz-kwartet rond trompettist
Sam Vloemans passeert in
het kader van de JazzLab Special,
een reizend festival voor jong, aankomend
talent. Sam studeerde in
Antwerpen en Rotterdam bij Jarmo
Hoogendijk en bij Eric Vloeimans.
Hij speelde o.a. bij Jambangle, bij
Jurassic Jazz en bij La Banda (Cuba)
maar was en is ook in het theater
actief (Pieter Embrechts,
Duveltjeskermis,…).
woensdag 23 oktober om 20u30 in het
foyer van CC Strombeek
tickets: 1 5 per voorstelling, 1 25 voor
6 voorstellingen
de zandloper | jaargang 3, nr 8 29

verenigingsactiviteiten
parel 30 kristal 15 hout 5
Een ongeval is gauw gebeurd
Vormingsavond Gezinsbond
30 september - 20u
Verpleegkundigen van de spoedgevallendienst van
het AZ-VUB frissen onze kennis van de eerste hulp
bij ongevallen op. Zij vertellen ons wat te doen bij
verwondingen, brandwonden, verstikking, verslikking,
enzovoort. Ook praktische vaardigheden worden
(opnieuw) ingeoefend.
Wanneer? maandag 30 september van 20u tot 22u.
Waar? Instuiflokaal GC De Zandloper
Deelnameprijs: 1 1,50
Gym 50+
Vrije initiatieles Markant - 2 oktober - 9u
In het kader van 30 jaar NKR, 15 jaar De Zandloper
en 5 jaar vzw ‘de Rand’ organiseert Markant een vrije
initiatieles op woensdag 2 oktober om 9u in de
expressieruimte van GC De Zandloper. Alle dames
zijn welkom om een kijkje te nemen, eventueel mee
te turnen of andere inlichtingen in te winnen. Het is
niet de bedoeling om topatleten te vormen, wel
trachten we een normale conditie te bereiken en te
behouden in een ontspannen en gezellige sfeer
onder vriendinnen.
Info: Raffy Van den Heuvel, tel: 02/460.69.31
Yoga
VTB/VAB - 3 oktober - 10u
De yogalessen in De Zandloper hervatten op 19 september
telkens van 10u tot 11u elke donderdag
behalve tijdens de schoolvakanties. In de speelzaal
van de kleuters van de Sint-Jozefschool herbeginnen
de lessen op 17 september, elke dinsdagavond van
19u30 tot 20u30 behalve tijdens de schoolvakanties.
Op 3 oktober is er een kennismakingsles voorzien in
het kader van 30 jaar NKR, 15 jaar GC De Zandloper
en 5 jaar vzw ‘de Rand’ in GC De Zandloper waarop
alle geïnteresseerden welkom zijn!
Yoga: tegen stress en onrust, voor harmonie van
lichaam en geest, lichaamshoudingen, ademhalingsoefeningen,
relaxatie, toegankelijk voor jong en oud.
Info: Carina Puis, tel. 02/479.39.39 of 0476/74.61.79
30 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Koor- en dansgroep
KBG - 3 oktober - 14u
Wie op 3 oktober zin heeft om mee te zingen of weg
te dromen bij liederen van toen, of om mee te dansen
en te kijken naar geoefende dansers, die is van
harte welkom op donderdag 3 oktober. Het KBG koor
en de dansers van KBG zorgen voor een mooi en verzorgd
programma waarin voor elk wat wils zit. Er is
ook gelegenheid om iets te drinken en een praatje te
slaan met vrienden en kennissen uit Wemmel.
KBG-dans- en zangnamiddag
3 oktober - 14u - De Zandloper
Roofvogels in onze streken
Natuurpunt - 4 oktober - 20u
In het kader van 30 jaar NKR, 15 jaar GC De
Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’ organiseert de
Wemmelse afdeling van Natuurpunt op 4 oktober
een uiteenzetting aan de hand van dia’s over
‘Roofvogels in onze streek’. Iedereen is welkom; de
activiteit start om 20u. Er wordt een kleine bijdrage
gevraagd als deelname in de kosten.
Info: Leo Hulpiau, tel. 02/460.37.82
Infodag
Davidsfonds - 6 oktober 10u-18u
Het Davidsfonds Wemmel-Hamme-Relegem organiseert
op 6 oktober een infodag waarop het programma
voor het seizoen 2002-2003 bekend wordt
gemaakt, de nieuw uitgegeven boeken en cd’s worden
voorgesteld en de mogelijkheid bestaat om lid te
worden of je lidmaatschap te hernieuwen. Dit alles
vindt plaats in tentoonstellingsruimte 2 van het
gemeenschapscentrum De Zandloper en werd in een
speciaal kleedje gestoken ter gelegenheid van 30 jaar
NKR, 15 jaar GC De Zandloper en 5 jaar vzw ‘de
Rand’.
Open repetitie
Pokus Pats - 7 oktober - 20u
In het kader van 30 jaar NKR, 15 jaar GC De
Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’ organiseert de
toneelvereniging Pokus Pats een ‘open repetitie’. Dit
is je kans om van dichtbij kennis te maken met
toneelvereniging Pokus Pats.
Maandag 7 oktober staan vanaf 20u de deuren van de
polyvalente zaal voor jou open en kan je er plaatsnemen
op de tribune. Je zal er onze acteurs aan het
werk zien die vol overgave repeteren voor de productie
van november. Laat deze unieke ervaring niet aan
jou voorbijgaan!

verenigingsactiviteiten
Lezing Jean-Marie De Decker
SCVLV - maandag 7 oktober - 20u
Maandag 7 oktober houdt senator en gewezen judocoach
Jean-Marie De Decker in De Zandloper een
lezing over ‘De maatschappelijke betekenis van sport
en de problematiek van doping en mensenhandel’.
Sportparticipatie heeft een een niet te onderschatten
sociale betekenis en bevordert in onze gezondheid
en welzijn. Sport werkt democratiserend en integrerend
en het stimuleert de persoonlijkheidsontwikkeling.
Sport bevordert de kwaliteit van de samenleving
in zijn geheel. Er zijn niettemin problematische ontwikkelingen
in de sport aan de gang zoals doping,
mensenhandel en extreme commercialisering. Deze
praktijken zijn een bedreiging voor de ethische
grondslagen van de sport. Laakbaar supportersgedrag
en hooliganisme tonen aan dat brede maatschappelijke
problemen via de sport scherper zichtbaar worden
gemaakt.
Deelname in de kosten: 1 2 voor leden en hun partner,
1 3 voor niet leden Tijdens de pauze wordt een
drankje aangeboden.
Info: Monique Van der Straeten, voorzitster SCVLV,
tel. 02/461.19.38
Open beleggersavond
HIT / De Penning / DIC - 8 oktober - 19u30
Ter gelegenheid van 30 jaar NKR, 15 jaar De
Zandloper en 5 jaar vzw ‘de Rand’, organiseren verschillende
Wemmelse investeringsclubs (HIT-
Wemmel, De Penning en DIC of Dames Invest Club)
op dinsdag 8 oktober een ‘Open Beleggersavond’.
De deelnemende clubs stellen hun werking, strategie
en besluitvorming voor. Misschien bezit de ene of de
andere groep een minderbekende evaluatiemethode?
Er wordt een algemeen overzicht van de economie
gegeven en bepaalde sectoren worden nader besproken.
Wat gebeurt er verder nog? Heeft het voor de
leden van een beleggingsclub zin te vergaderen? Is
een virtuele club zinvol? Er wordt een portefeuilleanalyse
gedaan. Wat was de beste en de slechtste
belegging van de 12 jongste maanden? Hoe de sfeer
te wijten aan slechte (beurs)resultaten compenseren
in de club? Tot slot presenteert elke club zijn voorstellen
van de maand.
Deelnamevoorwaarden aan de ‘Open Beleggersavond’
De deelname is gratis, maar wegens een beperkt aantal
zitplaatsen is reservering vóór 1 oktober noodzakelijk
(schriftelijk, telefonisch, fax of per e-mail bij
J. De Vleminck, Zwaluwenlaan 13, 1780 Wemmel,
tel./fax: 02/460.21.81, e-mail: jdvl@euronet.be
De vergadering start om 19u30 en eindigt om 22u.
parel 30 kristal 15 hout 5
Sfeervol bloemschikken
KAV - 9 oktober - 19u
Op 9 oktober nodigt KAV Wemmel iedereen uit op
een demonstratie ‘bloemschikken’ in het doe-atelier
van de Zandloper. Mevrouw Mia Caulummier leert
ons stap voor stap de fijne kneepjes van het bloemschikken.
De bedoeling is om met eenvoudige materialen
bloemencreaties te maken die een aparte sfeer
geven in huis. Kom zeker af en doe ideetjes op om
zelf aan de slag te gaan.
Tot dan!
Jubileumconcert met Koen Crucke
Koninklijke Fanfare Sint-Servaas
Wemmel wordt 130 jaar
zaterdag 12 oktober - 20u
Op een herfstavond in september 1872 werd de
Fanfare Sint-Servaas Wemmel gesticht. In 1922 heeft
Zijne Majesteit de Koning er de titel ‘Koninklijk’ aan
toegevoegd. De Wemmelse gemeenschap is fier dat
deze vereniging thans haar 130ste jaar ingaat. Om
deze verjaardag feestelijk op te luisteren wordt een
jubileumconcert gehouden op zaterdag 12 oktober in
de Zandloper om 20 uur. Gastvedette is de gekende
Koen Crucke die concerteert met een groot harmonieorkest
dat bestaat uit de muzikanten van de
Koninklijke Muziekvereniging ‘De Morgenster’ uit
Buggenhout-Opstal, de Koninklijke Harmonie Sint-
Petrus uit Zemst en de jubilerende Koninklijke
Fanfare Sint-Servaas uit Wemmel. De leiding ligt in
handen van Paul Lauwers.
Kaarten (1 12) zijn te verkrijgen bij het bestuur en de
muzikanten en in de Cafetaria van De Zandloper.
Ook telefonisch op 02/4602574.
de zandloper | jaargang 3, nr 8 31

verenigingsactiviteiten
Wanneer Wie Wat Waar Tel.info
> 30/09 20u00 Gezinsbond Wemmel Vormingsavond De Zandloper 02/460.80.20
‘Eerste hulp bij ongevallen’
door verpleegkundigen van
de spoedgevallendienst AZ-VUB
instuif
> 02/10 09u00 Markant Wemmel Vrije initiatieles Gym +50 De Zandloper 02/460.69.31
expressieruimte
> 03/10 voormiddag Markant Wemmel Bezoek gebouwen 02/460.16.69
Muntschouwburg
> 03/10 20u00 Universiteit Vrije Tijd ism Luistercursus Muziek : De Zandloper 016/310.670
Davidsfonds
gegeven door Koen Uvin
Antonio Vivaldi conferentiezaal 2 02/460.77.17
> 03/10 10u00 VTB Wemmel Kennismakingsles Yoga De Zandloper 02/479.39.39 of
> 03/10 14u-17u KBG Dans en koor De Zandloper
expressieruimte 0476/74.61.79
polyvalente zaal
> 04/10 20u00 Natuurpunt Wemmel Spreekbeurt + diavoorstelling De Zandloper 02/460.37.82
‘Roofvolgels in onze streken’ conferentiezaal 2
> 05/10 18u00 Wemmelse Verenigingen Totaalspektakel ‘Swa vertelt’ De Zandloper Tickets:
20u15 ism de Zandloper polyvalente zaal vereniging of via
secretariaat
de Zandloper
02/460.73.24
> 05/10 Landelijke Gilde Wemmel Ledenfeest
> 06/10 13u15 Natuurpunt Wemmel Paddestoelenwandeling in Parking 02/460.37.82
domein Drie Fonteinen Vilvoorde gemeentehuis
> 06/10 10u-18u Davidsfonds Wemmel Infodag De Zandloper
tentoonstellingsruimte 2
> 07/10 20u00 Pokus Pats Wemmel Open repetitie De Zandloper 0476/799648
polyvalente zaal
> 07/10 20u00 SCVLV Wemmel Lezing ‘De maatschappelijke De Zandloper 02/461.19.38
betekenis van sport en de
problematiek van doping en
mensenhandel’ door senator
Jean-Marie Dedecker
instuif
> 8,9,10/10 Markant Wemmel Driedaagse trip naar Nancy Parking gemeentehuis 02/460.16.69
32 de zandloper | jaargang 3, nr 8
Activiteitenkalender
oktober 2002

verenigingsactiviteiten
Wanneer Wie Wat Waar Tel.info
> 08/10 13u00 KAV Wemmel Wandelen De Zandloper
> 08/10 19u30 HIT i.s.m. De Penning & DIC Open beleggersavond De Zandloper 02/460.21.81
Vergaderruimte 5 reservering
noodzakelijk
> 09/10 19u KAV Wemmel Demonstratie bloemschikken De Zandloper 02/460.36.10
doe-atelier
> 10/10 13u30 KAV Wemmel Scrabble Auxilium
> 12/10 20u Fanfare Sint-Servaas Optreden met Koen Crucke De Zandloper
Wemmel polyvalente zaal
> 13/10 14u NKR - Jeugdraad Jeugd Actie Dag Villa3’s
> 15/10 14u30 KWB Sint-Servaas Wemmel Informatienamiddag over Diabetes Auxilium 02/460.33.48
> 16/10 20u00 Davidsfonds Wemmel Lezing: ‘Zuid-Afrika in historisch De Zandloper 02/460.77.17
perspectief’ door professor Kapp conferentiezaal 2
> 17/10 20u00 Universiteit Vrije Tijd ism Luistercursus Muziek over De Zandloper 016/310.670
Davidsfonds Antonio Vivaldi conferentiezaal 2 02/460.77.17
> 19/10 15u-16u Gezinsbond Wemmel Tweedehandsbeurs De Zandloper 02/460.00.55
> 21/10 Landelijke Gilde Wemmel Kookles
polyvalente zaal
> 22/10 14u00 DIC Investclub Wemmel Beleggingsclub De Zandloper 02/460.16.69
vergaderruimte 3
> 22/10 13u30 KAV Wemmel Demonstratie pompoenen De Zandloper 02/460.36.10
leskeuken
> 24/10 20u00 Universiteit Vrije Tijd ism Luistercursus Muziek over De Zandloper 016/310.670
Davidsfonds Antonio Vivaldi conferentiezaal 2 02/460.77.17
> 24/10 13u30 Markant Wemmel Leesclub De Zandloper 02/460.16.69
vergaderruimte 3
> 27/10 14u-19u KBG Sint-Servaas Wemmel Pannenkoekennamiddag SKC 02/460.33.48
> 28/10 Landelijke Gilde Wemmel Kookles
> 30/10 14u30 Gezinsbond ism Kinderactiviteit: zeepbellencircus De Zandloper 02/460.73.24
De Zandloper polyvalente zaal
Wemmelse verenigingen, groepen en organisaties die hun eenmalige activiteiten voor de periode november 2002
langs deze weg bekend willen maken, kunnen dit doen door ten laatste op 14 oktober een lijstje met een zo beknopt
mogelijke omschrijving (wanneer-wie-wat-waar-tel.info) van die activiteiten aan De Zandloper te bezorgen.
de zandloper | jaargang 3, nr 8 33

34 de zandloper | jaargang 3, nr 8
parel 30 kristal 15 hout 5

Info, tickets en reservaties
Voor info, tickets en reservaties voor de eigen programmatie van De Zandloper
kunt u terecht op het secretariaat
maandag tot en met vrijdag*:
9u-12u en 13u-17u
zaterdag*:
9u-11u
Tel. 02/460.73.24
Fax. 02/460.55.37
e-mail: info@dezandloper.be
website: www.dezandloper.be
Rek. nr. 091-0113148-75
Gelieve in geval van overschrijving te vermelden over welke voorstelling het gaat.
(*) tijdens schoolvakanties enkel tot 16u en op zaterdag gesloten.
http://www.dezandloper.be
http://www.applaus.be De WIS-paal, snel en
efficiënt solliciteren
de zandloper | jaargang 3, nr 8 35

de zandloper
is een uitgave van het
Gemeenschapscentrum
De Zandloper en
vzw ‘de Rand’.
de zandloper komt tot stand
met de steun van het Ministerie van
de Vlaamse Gemeenschap en
de provincie Vlaams-Brabant
Redactie
Guido Deschuymere,
Raf De Visscher,
Monique Froment,
Stefaan Gunst, Joris Herpol,
Joris Roesems, Willy Spittaels,
Tony Stevaert,
Herman Vander Voorde,
Jan Verhasselt
Eindredactie
Geert Selleslach,
Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,
02/456.97.98,
geert.selleslach@derand.be
Redactieadres
GC De Zandloper
Kaasmarkt 75
1780 Wemmel
02/460.73.24
info@dezandloper.be
Verantwoordelijke uitgever
Stefaan Gunst
Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel