Download PDF - Inbo

Unie importheffingen van maximaal 20% instellen
voor leren schoenen uit China en Vietnam.
In 2005 is voor textiel een vergelijkbare maatregel
genomen. De kades van Rotterdam stonden
vol met Chinees textiel toen de EU quota
instelde om de Europese textielfabrikanten te
beschermen.
Uit cijfers van het CBS blijkt dat in 2005 bijna
de helft van alle schoenen uit China kwam, in
2000 was dat nog maar een kwart. Protectionisme
is geen oplossing voor de lange termijn.
Nederland richt zich al op de productie van
kwalitatief hoogwaardige schoenen. Europese
landen moeten zich focussen op kleinere, specifieke
markten waarbij hoogwaardigheid en/of
design een belangrijke rol speelt.
Veel concurrentie binnen China
Ook binnen China is de concurrentie groot.
Dit wordt geïllustreerd door Nanjing Auto en
Shanghai Automobile International Company
(SAIC), beide hebben rechten op modellen van
MG Rover gekocht. Daarnaast geldt dat de
Chinese auto-industrie op een enorme overcapaciteit
afstevent. Eén van de oorzaken is dat
veel autofabrikanten draaien dankzij forse steun
van de plaatselijke overheden, die een eigen
autofabriek als prestigezaak beschouwen.
Schaduwkanten van de economische groei
In de afgelopen kwart eeuw is China een economisch
groeiwonder geworden, maar tegelij-
kertijd is China vervuild, verloederd en verdeeld
geraakt. Voor het merendeel van de bevolking
zijn medische zorg en onderwijs onbetaalbaar
geworden. De milieueffecten raakt een
groot deel van de Chinezen direct. Zo heeft de
helft van de bevolking op het platteland geen
betrouwbaar drinkwater. De afgelopen jaren is
de sociale onrust dan ook toegenomen. In 2005
meldden openbare ordediensten zo’n 200 relletjes
per dag. Grofweg is er een tweedeling in de
welvaart; aan de oostkust leven veel Chinezen
in relatieve rijkdom, terwijl de rest van het land
vooral met de negatieve effecten van de groei
te maken heeft gekregen.
Kenmerken Chinese maatschappij
De Chinese maatschappij laat zich moeilijk
typeren. Van grote invloed is in ieder geval
nog steeds de communistische partij, die via
vijfjarenplannen het land probeert te besturen.
Onderstaand worden de hoofdlijnen geschetst
van het vijfjarenplan voor de periode 2006-
2011. Daarna volgt aan de hand van krantenberichten
een blik op een aantal ‘eigenaardigheden’
en kenmerken van de Chinese
maatschappij.
Het elfde vijfjarenplan: de ontwikkeling van een
socialistisch platteland
Elk jaar reizen 5.000 afgevaardigden van de
politieke partijen NPC en CPPCC naar Beijing
om daar te vergaderen over het landsbeleid.
De NPC maakt de wetten, de CPPCC adviseert.
In maart 2006 is het vijfjarenplan voor de
periode 2006-2011 behandeld. Premier Wen
Jiaboa heeft hierbij sterk de nadruk gelegd op
de noodzaak de scherpe sociale tegenstellingen
en de milieuproblemen aan te pakken. Sociale
onrust is ongewenst omdat het de macht van de
communistische partij kan aantasten. Tientallen
miljarden euro’s zullen worden ingezet om
het platteland te versterken. Daarnaast wordt
gratis onderwijs opnieuw ingevoerd en komt er
goedkope medische zorg in de dorpen. Andere
maatregelen zijn meer van repressieve aard; ook
het leger en de politie worden versterkt. Bij deze
laatste blijft de internetpolitie zeer belangrijk.
Controle is nog steeds één van de belangrijkste
instrumenten van de regering.
Speciale aandacht voor de boeren
De boeren hebben een hele zwakke positie.
Officieel is de grond die zij bewerken niet hun
eigendom. De grond in China is in handen van
de ‘gemeenschap’. In de praktijk komt dat neer
op de plaatselijke partijbazen. Zij ‘claimen’ het
land, geven de boeren een kleine financiële
compensatie en sluizen dit vervolgens tegen een
veel hogere prijs door aan projectontwikkelaars.
Ook de milieuproblematiek is van grote invloed
op het boerenbedrijf; ten noorden van Beijing is
28 architectuur & cultuur
Inbo in China 29