10 April 2011 Melaan

verantw. uitg. Fr. De Wachter
Melaan
10 april 2011
MECHELSE ASPERGES.
APRIL 2011.
Het is weer zover: de eerste ‘echte’ (mechelse) asperges zijn er!
Een nieuw seizoen breekt aan, er komt weer kleur in de stad. De terassen lopen vol
(zolang het weer mee wil)
Mechelen hoort er (((stemmen))) van...De eerste noten van ‘Mechelen hoort stemmen’
klinken op 30 april. In en rond het Stadhuis van Mechelen kan u die dag genieten
van een toegankelijk programma: koormuziek, maar evengoed wervelende tarantella’s
en swingende jazz. Meer hierover op blz. 22.
Bij een zomerse stad hoort fanfaremuziek:de de “Koninklijke Harmonie Mechelen”
is al jaren geen onbekende meer in het wereldje van de Mechelse amateurkunsten.
De vereniging groeit en bloeit, en is de laatste jaren tevens sterk verjongd en vervrouwelijkt.
Bijna de helft van de muzikanten is vrouw, en bijna de helft is jonger dan
dertig. Wie hen nog nooit aan het werk heeft gezien krijgt op vrijdag 17 juni 2011
(net voor het einde van het aspergeseizoen) Kijk op blz. 14.
Nog iets wat terug in het licht is gekomen: St. Joris en zijn draak. In de St. Janskerk is
een middeleeuwse muurschildering van achter vele lagen witkalk terug naar boven
gehaald.
Ondertussen is het paasvakantie geworden, het is wel nog even wachten op de paashaas,
maar als paasei van de cultuurraad vind je op de volgende bladzijde een
‘Advies over een Huis van de Verenigingen in Mechelen’.
De Cultuurraad tekent hier een plan uit van een huis waar de verschillende culturele
verenigingen terecht kunnen (toneelverenigingen, koren, muzikanten, beeldende
kunsrenaars...) Als dit ooit zou lukken ontstaat er in de stad een ‘culturele’ werkgemeenschap
waaruit merkwaardige creatieve dingen bovengronds komen. Met misschien
het kwaliteitslabel van de mechelse asperges.
Luk De Caluwé
1

Advies
Advies over een Huis van de Verenigingen in
Mechelen.
________________________________________________
De Stedelijke Cultuurraad brengt het volgende advies uit over de inrichting van
een Huis van de Verenigingen in Mechelen:
Een ‘Huis van de Verenigingen en Amateurkunsten’ komt tegemoet aan een
concrete vraag van de Mechelse culturele verenigingen naar gemeenschappelijke
ruimtes in polyvalent gebruik en met vlotte en betaalbare toegankelijkheid.
Het Huis van de Verenigingen en Amateurkunsten moet vele en diverse
mogelijkheden voor het Mechelse verenigingsleven bieden. Verenigingen blijken
een voortdurend tekort te hebben aan lokalen voor activiteiten en vergaderingen.
Het moet een cultuurstimulerend gegeven zijn in het Mechelse verenigingsleven
en stadsgebeuren en moet een aansprekende roepnaam dragen.
Als concrete noodwendigheden worden naar voren geschoven:
1. de inrichting van ruimtes op verschillende verdiepingen als repetitie-, activiteiten-
en vergaderruimte, in gemeenschappelijk gebruik voor de Mechelse verenigingen.
2. de inrichting van een beperkte theaterzaal, waar verenigingen vooral kunnen
repeteren, maar eventueel ook voorstellingen in kleine kring kunnen verzorgen.
3. de inrichting van kleinere ruimtes als ateliers voor postconservatorium- en
academiestudenten en voor amateurkunstenaars.
4. voorzien in beperkte archiefruimte op geïndividualiseerde basis van de vereniging,
zodat bij bestuursvergaderingen de nodige informatie beschikbaar is.
5. de inrichting van een exclusief cultuurcafetaria, met mogelijkheid tot inrichting
van allerlei kunstgerichte activiteiten zoals beperkte tentoonstellingen en optredens
met muziek, poëzie, literatuur, toneel, poppenspel, enz.
6. alle ruimtes moeten logistiek en multimediaal optimaal aangepast zijn aan de
bestemming die eraan gegeven wordt.
2

Advies
7. een deel van de ruimtes kan in permanent of exclusief gebruik gegeven worden
van bepaalde verenigingen, maar het merendeel moet flexibel en vlot door diverse
verenigingen kunnen gebruikt worden.
8. de inrichting van een beperkt beheerscomité van gebruikers, eventueel aangevuld
met deskundige technici, dat gezamenlijk het algemeen beheer van het Huis van de
Verenigingen en Amateurkunsten op zich neemt. De Stad dient daarnaast te voorzien
in het dagelijks beheer via een proactieve en dynamische verantwoordelijke, met
voldoende voeling met het cultuurleven in Mechelen.
Het gebruik en de toegankelijkheid van het Huis van de Verenigingen en
Amateurkunsten moet voldoende laagdrempelig zijn voor alle verenigingen en
organisaties. Het gebruik wordt evenwel voorbehouden aan de ledenorganisaties van
een Mechelse adviesraad.
Gevraagde retributies of andere vergoedingen, evenals administratieve formaliteiten
voor het gebruik van de lokalen dienen tot een minimum herleid te worden om
zo veel mogelijk verenigingen te stimuleren gebruik te maken van het Huis van de
Verenigingen en Amateurkunsten.
Uiteindelijk doel van het Huis van de Verenigingen moet een bruisend centrum
van cultuurgebeuren in de Stad zijn, van, door en met de Mechelse culturele
organisaties.
Opgemaakt te Mechelen op 2 april 2011.
Voor de Stedelijke Cultuurraad:
Frans De Wachter,
voorzitter.
3

Davidsfonds
Koken op zijn Japans
met Koen Meel
Op donderdag 28 april 2011 zijn we te gast in de Sint Jozefzaal
van de basisschool Sint Jozef Coloma, Colomalaan 3 te
Mechelen. We worden er om 19.30 verwacht om onder leiding
van kok Koen Meel te proeven en te genieten van een
aantal Japanse gerechten. We leren van hem hoe we sushi’s
bereiden – met vis en groenten – met aangepast garnituur
– wasabi en soyasaus, gekonfijte gember en Japanse algen…
Hij maakt voor ons ook gegrilde en gelakte eend met Teriyakisaus,
met knapperige groenten, zoals Pack choy
Prosecco, witte en rode wijn begeleiden de gerechten!!
We brengen een schort mee, een scherp mes en een snijplankje
om mee te werken aan de gerechten.
Deelnameprijs € 13 met cultuurkaart van het
Davidsfonds , andere deelnemers betalen
€ 15
Reserveer je plaats bij Cecile Cammaer-
Glorie 015-20.18.12 of op davidsfondsmechelen@gmail.com
4

OKRA ACADEMIE
OKRA ACADEMIE MECHELEN
Zaterdag 2 april 2011: Ballet Het Zwanenmeer, uitgevoerd door het Sint-Petersburg
Ballet en live begeleid door het Nationaal Filharmonisch Orkest van Oekraïne o.l.v. Vladimir
Artjemjev. Met stersolisten uit Rusland, ballet op muziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski.
20 u Stadsschouwburg Antwerpen, Okra-leden: € 47 (vervoer inbegrepen), de bus vertrekt om
19 u. op het Rode Krisplein
Maandag 4 april 2011: voordracht: “België en zijn koningen, van macht naar invloed.”
Door Mark Van den Wijngaert, prof.em. KU.Brussel
De Belgische grondwetgever koos in 1830 weliswaar voor de erfelijke monarchie, maar legde
door de ministeriële verantwoordelijkheid de koninklijke macht aan banden. In welke mate
hebben de koningen van België, van Leopold I tot en met Albert II, hun stempel gedrukt op
de Belgische politiek? Kan men nog spreken van de macht van de koning of gaat het veeleer
om zijn invloed? Welke impact zullen kroonprins Filip en prinses Mathilde nog hebben op
het federale België van de eenentwintigste eeuw?
14.30u. Auditorium Pastoraal Centrum, Varkensstraat 6, Mechelen
€ 6 OKRA-leden: € 4,5, inschrijven niet nodig, ter plaatse te betalen
Dinsdag 5 april 2011: audiovisuele voorstelling: Amerika, go West! Door P. De
Schutter
In deze exploratiefilm toont de cineast naast het meer bekende San Francisco, Grand Canyon,
Bryce Canyon en Las Vegas, enkele minder gekende fenomenen in de States. Hij tovert de
nog jonge geschiedenis van Amerika op het scherm.
Tenslotte wordt er nog aandacht besteed aan de Goldrush en waar je nu nog goud kan
vinden.
14.30 u. Cultuurcentrum Mechelen, Minderbroedersgang 5 Mechelen
€ 7 OKRA-leden: € 5, inschrijven niet nodig, ter plaatse te betalen
Vrijdag 8 april 2011: oratorium “ e Messiah” door Flanders Baroque Academy
Händels ‘sacred’ oratorium ‘e Messiah’ is een absoluut meesterwerk dat hij in 1741 in
nauwelijks 24 dagen schreef. Het ‘Allelujah’ is wereldwijd overbekend. De tekst is verdeeld
over het oud en nieuw testament en vertelt het dramatische en ontroerende verhaal van het
leven van Jezus.
De Flanders Baroque Academy (koor, orkest, solisten) brengt dit werk weer tot leven op
historische instrumenten onder de algemene leiding van Paul Van Loey.
20.30 u., Abdijkerk Bornem, Okra-leden: € 28 (vervoer inbegrepen)
De bus vertrekt om 19 u. op het Rode Kruisplein, vooraf inschrijven bij het Okra-secretariaat
015 40 57 45
Maandag 2 mei 2011: Berlusconi, een gevaarlijk man door Freddy De Pauw, journalist
Op 14 april 2008 werd Silvio Berlusconi, de mediamagnaat met facelift en haarinplant, voor
de derde keer premier van Italië, een land waar de politiek reeds jaren cliëntelistisch is en
naar corruptie en georganiseerde misdaad ruikt. Freddy De Pauw analyseert het gevaar dat
Berlusconi en zijn “postfascistische alliantie” voor de Italiaanse samenleving, maar ook voor
de Europese democratie inhouden.
14.30u. Auditorium Pastoraal Centrum, Varkensstraat 6, Mechelen
€ 6 OKRA-leden: € 4,5, inschrijven niet nodig, ter plaatse te betalen
5

OKRA ACADEMIE
Romantische, witte nachten?
De stad Sint-Petersburg staat bekend om haar witte nachten, nachten waarin het niet
volledig donker wordt in de periode van 11 juni tot 2 juli. In deze topperiode citytript
Okra naar St.Peterburg! Deze prachtige stad werd in 1703 gesticht door Peter de Grote
als ‘venster op het Westen’ en werd hoofdstad van Rusland. De Parel der Russische
steden is een stad van wereldformaat vooral op gebied van cultuur, literatuur en
muziek. We maken er een onvergetelijke uitstap doorheen de barok, art-nouveau en
de renaissance : prachtige paleizen, de romantische kanalen, de Hermitage, de Petrus
en Paulusvesting, de idyllische kerken,.....
We logeren in het oude centrum van St.Petersburg vlakbij de Vladmir-kathedraal en op
loopafstand van de Nevski Prospekt (4 km lange winkelstraat). De kamers beschikken
over tv, telefoon, minibar, airco, internetaansluiting en badkamer met bad of douche
en toilet. Bovendien is bijna alles in de prijs inbegrepen, krijg je als CM-lid € 15 korting
en zorgt OKra voor een eigen Nederlandstalige begeleiding.
Citytrip St.Petersburg, 21-25 juni 2011, € 1460 p.p. in 2-pers.kamer, € 1620 single
Info: Okra-secretariaat, Begijnenstraat 18/02, 2800 Mechelen tel.015 40 57 45,
mechelen@okra.be
6

GALERIE TRANSIT
MAA -
Museum for the Administration of Aesthetics
plaats: galerie Transit, Mechelen
presenteert
MAA - Museum for the Administration of Aesthetics presenteert
Digger
Digger
ephemera samengebracht door Paul de Guzman
opening: zondag 20 maart 2011 van 15:00 tot 18:00
Paul de Guzman zal aanwezig zijn tijdens de opening
ephemera samengebracht door
plaats: galerie Transit, Mechelen
opening: zondag 20 maart 2011 van 15:00 tot 18:00
Paul de Guzman
en eveneens van vrijdag 8 april tot en met zondag 10 april. De tentoonstelling loopt tot 24 april
2011
Paul de Guzman zal aanwezig zijn tijdens de opening
en Het eveneens Museum van for the vrijdag Administration 8 april tot of en Aesthetics, met zondag of MAA, 10 onder april. de De verwoede tentoonstelling auspiciën loopt van haar tot
24
directeur,
april 2011
Paul de Guzman, en in samenwerking met galerie Transit, lanceert Digger in de Vlaamse
Het Museum for the Administration of Aesthetics, of MAA, onder de verwoede auspiciën
stad Mechelen, België. De installatie Digger omhelst een voorstel tot het evalueren van de
van haar directeur, Paul de Guzman, en in samenwerking met galerie Transit, lanceert
pedagogische mogelijkheden van de handeling van verwijdering of uitsnijding doorheen een
Digger in de Vlaamse stad Mechelen, België. De installatie Digger omhelst een voorstel
historische en archeologische context. Geïnspireerd door de architectonische opgravingen van ruïnes
tot het evalueren van de pedagogische mogelijkheden van de handeling van verwijdering
en verlaten bouwplaatsen, werd het onderzoek gestart in 2010 tijdens een recente artistieke
of uitsnijding doorheen een historische en archeologische context. Geïnspireerd door de
residentie van drie maanden bij de Stichting Duende in Rotterdam, Nederland. Deze tentoonstelling
architectonische opgravingen van ruïnes en verlaten bouwplaatsen, werd het onderzoek
van efemere kunstwerken gebruikt noties van het conceptuele ambacht, de situationele esthetiek en
gestart in 2010 tijdens een recente artistieke residentie van drie maanden bij de Sticht-
het archief. Met behulp van verschillende artistieke strategieën waaronder projectie, door mixed
ing Duende in Rotterdam, Nederland. Deze tentoonstelling van efemere kunstwerken gebruikt
media noties gemodificeerde van het conceptuele boekwerken, interactieve ambacht, de mobiele situationele structuren esthetiek en een en in eigen het archief. beheer op Met
behulp beperkte van oplage verschillende gepubliceerd artistieke kunstenaarsboek, strategieën werken waaronder de efemera projectie, cumulatief door naar mixed de media
betrokkenheid gemodificeerde van de boekwerken, taal en de in-
architectuur teractieve als mobiele ervaringsgerichte structuren modellen en
binnen een in de eigen sociale beheer dynamiek op toe. beperkte
Digger oplage erkent gepubliceerd de rol van onderwijs kunstenaars- en
pedagogie boek, werken als strategieën de efemera in een cumula- poging om
architectuur tief naar de te betrokkenheid verbinden met de van alledaagse de
ervaring taal en van de de architectuur fysieke en virtuele als ervar- ruimte.
ingsgerichte modellen binnen de
links: sociale detail van dynamiek “The Pedagogical toe. Model Digger for the Return erkof
History” tentoongesteld in Stichting Duende, Rotterdam, 2010
ent de rol van onderwijs en pedago-
voor-WWII architectuur postkaarten hangend aan een mobiel
gie als strategieën in een poging om
architectuur te verbinden met de
Paul de Guzman, geboren op de Filippijnen
alledaagse ervaring van de fysieke
in Manilla, waar hij
en virtuele ruimte.
ingenieurswetenschappen studeerde,
emigreerde in 1986 naar Canada en woont
detail van “e Pedagogical Model for the Return of
en werkt momenteel in Vancouver. Hij stichtte het MAA - Museum for the!Administration of
History” tentoongesteld in Stichting Duende, Rotterdam, 2010
Aesthetics in 2009 en fungeert momenteel als directeur. MAA is een servicegeoriënteerde virtuele
voor-WWII architectuur postkaarten hangend aan een mobiel
entiteit, een architectonische avatar die met andere artistieke organisaties samenwerkt bij het
Paul verzamelen de Guzman, en verspreiden geboren van op de informatie Filippijnen over hedendaagse kwesties met betrekking tot kunst en
in aanverwante Manilla, waar media. hij De ingenieurswetenschappen Guzman’s zelfstudie in de kunst studeerde, ontwikkelde emigreerde zich doorheen in 1986 het naar lezen Can- van
teksten over kunst en architectuur. Zijn werk werd herhaaldelijk tentoongesteld in Canada,
internationaal in New York bij apexart and Kinz + Tillou Fine Art, in San Francisco bij Hosfelt Gallery,
in Parijs bij Dominique Fiat, en in Tate Modern London in de tentoonstelling ‘No Soul for Sale’. Dit is
7

GALERIE TRANSIT
ada en woont en werkt momenteel in Vancouver. Hij stichtte het MAA - Museum
for the Administration of Aesthetics in 2009 en fungeert momenteel als directeur.
MAA is een servicegeoriënteerde virtuele entiteit, een architectonische avatar die
met andere artistieke organisaties samenwerkt bij het verzamelen en verspreiden
van informatie over hedendaagse kwesties met betrekking tot kunst en aanverwante
media. De Guzman’s zelfstudie in de kunst ontwikkelde zich doorheen het lezen van
teksten over kunst en architectuur. Zijn werk werd herhaaldelijk tentoongesteld in
Canada, internationaal in New York bij apexart and Kinz + Tillou Fine Art, in San
Francisco bij Hosfelt Gallery, in Parijs bij Dominique Fiat, en in Tate Modern London
in de tentoonstelling ‘No Soul for Sale’. Dit is de Guzman’s tweede samenwerking
met galerie Transit.
8

BOBOTO
t
Het solidariteitskoor Boboto
heeft het druk de laatste weken…
Ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan v/d Lage Drempel in de O.L.Vr. straat geven we op
za 26 maart 2011 om 14u 30
een kort optreden. We brengen in samenzang met het koor van de Lage Drempel het lied:
“Wij zijn geen onderdanen”.
Hierbij overhandigen we een “grote” checque om de plaatselijke werking van deze 4de wereldorganisatie
te ondersteunen.
Op 30 april 2011 nemen we deel aan de opening van het Festival van Vlaanderen en zingen
in open lucht aan de Vijfhoek
te Mechelen. We brengen 4 x een blokje van 15 min. zang.
Inderdaad “Mechelen hoort stemmen” want verschillende koren nemen er aan deel. Kom,
maak kennis en geniet ervan.
En ten slotte op zaterdag 28 mei 2011 in de H.Hart kerk van de Adegemstraat geven we dan
ons 4de concert op rij.
De opbrengst van dit concert gaat integraal naar het ziekenhuis in het bergdorp Iara te
Roemenië.
30 koorleden, 7 muzikanten en vele anderen geven het beste van zichzelf.
Onze dirigent Stijn Latré en de Roemeense gastdirigente Luciana Oprea laten ons: repeteren,
repeteren, wie zijn best doet
zal het leren ! Repeteren, repeteren, steeds opnieuw proberen… We oefenden uren op het
koorweekend en nu trouw elke
woensdagavond in de oude kapel van het Pastoraal Centrum.
Binnenkort verschijnen onze affiches in het straatbeeld en worden de inkomkaarten aan
de vrouw/man gebracht.
We hopen dat jullie de datum noteren en weer massaal zullen aanwezig zijn.
Tot dan,
9

OKRA DIJLE
PAASFEEST
Graag nodigen wij u uit op onze feestelijke paasontmoeting die doorgaat op dinsdag
19 april in het Olivetenhof (Olivetenvest 32)Parkeren kan op de binnenplaats.
Om 12.00h starten we het feest met een Paasbezinning gebracht door onze
proost E.H. Elie Saye.
Daarna volgt de lunch die bestaat uit :
aperitief,
Europees verrassingsbordje,
lams stoofpotje met bijhorende groenten,
profiterolles met chocoladesaus,
koffie of thee.
Er is ook gedacht aan de diabetici
voor hen is er als dessert verse
fruitsla.
Tijdens de maaltijd komt de
Heer Jean De Boeck, winnaar
van de Prijs voor de Vrijwilliger
van de stad Mechelen voor 2011,
ons een kort overzicht brengen
van de betekenis, het doel en de
activiteiten van Wereldsolidariteit.
Prijs :
29 euro
10

OKRA DIJLE
UITSTAP
Beste vrienden,
Op maandag 30 mei
brengen we een bezoek
aan de Mechelse Groenteveiling
in St Katelijne
Waver.
Een ervaren bedrijfsgids
vertelt ons over de
geschiedenis van het
veiling wezen en van de
Mechelse veiling in het
bijzonder, hij leert ons
hoe het veilingsysteem
werkt, loodst ons door
het traject dat de groenten
afleggen van bij de tuinder tot in de plaatselijke supermarkt en laat ons de
verkoopsactiviteiten voor de veilingklok persoonlijk meemaken. Het bezoek
duurt + 2.00h.
Rond 11h worden we verwacht in het cafetaria voor een kop koffie of thee met
een broodje (kaas, hesp of americain naar keuze).
Opgelet : er zijn heel wat trappen te doen en er is geen lift.
Vertrek: samenkomst in inkomhal van het station ten laatste om 8.10h. Dan
gaan we samen naar perron 20 we nemen bus 560 vertrek 8.20h.
De bus stopt vlak voor de veiling waar we om 9 uur verwacht worden.
Vergeet uw 65 + buskaart niet voor de gratis rit.
Terug met Bus 565 om 13.11h aankomst in Mechelen 13.29h
Deelnameprijs : 7 euro (9€ niet leden)
Inschrijven + betalen voor 25 april op het secretariaat of bij uw wijkmeester is
noodzakelijk met bijgevoegde strook of per e-mail atys@telenet.be want onze
bezoekers lijst wordt verwacht op de veiling ten laatste op 1 mei. Indien u de
betaling per overschrijving doet vergeet dan niet duidelijk te vermelden : 30 mei
+ naam (namen ) van de persoon (personen ) voor wie u betaalt.
Rekeningnummer OKRA Dijle BE 55 778 598 760 544
11

Mechels kamerorkest
Mechels Kamerorkest vzw presenteert op
Programma
Handel The Arrival of the Queen of Sheba
Handel Tornami a vagheggiar (Alcina)
Mascagni Intermezzo Sinfonico Cavaleria Rusticana
Puccini Il sogno di Doretta (La Rondine)
Puccini O mio Babbino caro (Gianni Schicchi)
Bizet Carmensuite nr 1
Delibes Les Filles de Cadix
Gounod Je veux vivre (Romeo et Juliette)
Charpentier Depuis le jour (Louise)
Verdi Prelude tot eerste akte uit La Traviata
Verdi E strano...ah, fors’è lui...Sempre libera
(La Traviata)
Mozart Ouverture De Toverfluit
Mozart Der hölle Rache (Koningin van de nacht)
28 mei 2011
OPERA GALA CONCERT
Aria’s voor sopraan en orkest
Zaterdag 28 mei 2011 om 20 uur
Cultuurcentrum Mechelen (kerk)
Minderbroedersgang 5, 2800 Mechelen
Reservaties
- info@mechelskamerorkest.be
- 015 71 15 84
- www.mechelskamerorkest.be
Tickets
VVK 12 euro / ADK 15 euro / 8 euro (-26 jaar)
Met dank aan
Stad Mechelen
Arco
Eglantier
Erik Baeyens (grafische vormgeving)
begeleid door het Mechels Kamerorkest olv Tom Van den Eynde
12
Verantwoordelijke uitgever: Baeyens Erik, Lindenstraat 84, 9300 Aalst
Niet op de openbare weg gooien aub!

MECHELS SENIORENORKEST
HET MECHELS SENIORENORKEST.
AL 10 JAAR GOED BEZIG.
Op 15 maart 2011 vierde het Mechels Seniorenorkest haar tien jaar seniorenmuziek.
Dit resulteerde in een reportage op RTV Mechelen welke U kan bekijken op ‘’You Tube’’.
Sinds mei 2010 beschikken wij over een totaal nieuw repertoire Ook mochten we ons
verheugen in de komst van 8 nieuwe muzikanten. Dit brengt het aantal op 31 leden.Samen
met dirigent Willy Wouters en zangeres/presentatrice Josette zijn we een zeer hechte groep.
Dansmuziek,operette,levenslied,bij ons komt het allemaal aan bod.
INFO:Secretariaat Ludo Van der Aa 0477/788101
info@mechelsseniorenorkest.be
13

Koninklijke Harmonie
Koninklijke Harmonie Mechelen:
“Concert in ’t Stad”
De “Koninklijke Harmonie Mechelen” is al jaren geen onbekende meer in het wereldje van de
Mechelse amateurkunsten. De vereniging groeit en bloeit, en is de laatste jaren tevens sterk
verjongd en vervrouwelijkt. Bijna de helft van de muzikanten is vrouw, en bijna de helft is
jonger dan dertig.
Wie hen nog nooit aan het werk heeft gezien krijgt op vrijdag 17 juni 2011 opnieuw de kans
om deze achterstand in te halen, en de honderden anderen te vervoegen die ieder jaar weer
terugkomen naar hun jaarlijks“Concert in ’t Stad”.
Er wordt een gevarieerd programma van harmoniemuziek
gebracht, van licht klassiek tot hedendaags,
door vijfenveertig geschoolde en enthousiaste muzikanten,
en hun zo mogelijk nog enthousiastere
dirigent Marc Vandingenen. Vergelijk het met e
Night of the Proms, maar dan met goede amateurmuzikanten.
Waarbij amateur niet staat voor onbekwaam,
maar letterlijk voor liefhebber.
Het register van een harmonieorkest is enorm; er
zijn immers hobo’s, fluiten, klarinetten, saxofoons,
trompetten, trombones, hoorns, tuba’s, contrabas,
en slagwerk. Men kan dus vele kanten uit. En naast
instrumentale muziek wordt deze keer het programma
ook nog eens verrijkt met een paar vocale nummers
door zangers uit eigen rang: trombonist Paul
Stok, en presentatrice Marina Stockx.
Kortom, een avondje uit waar de afwezigen niet enkel
ongelijk, maar nadien ook spijt zullen van hebben
!
Stadsschouwburg Mechelen
Vrijdag 17 juni 2011, 20:30 uur
Inkom: 10 Euro (inclusief 1 consumptie)
Kaarten: 0475 275004
Of vanaf 14 mei in boekhandel Salvator, Befferstraat
/ café Bridge, IJzerenleen /
Café Rotterdam, Tervuursesteenweg.
Of via www.koninklijke-harmonie-mechelen.be
14

Markant
Afdeling St. Jan Berchmans
Vrijdag 6 mei 2011
DAGUITSTAP
Kasteel van Beloeil en Strepy
We bezoeken het kasteel en de tuinen.
Middagmaal in het kasteel.
Namiddag bezoek aan scheepslift van Strepy-ieu.
Reis per luxe touringcar.
Vrijdag 17 juni 2011
VIERING 50 JAAR MARKANT ST JAN BERCHMANS
Aperitief vanaf 11.30 u.
13.30 u. feestdiner
Locatie: restaurant “Kraanbrug”
Informatie: Betty Putters-Ceuleers
tel: 015/550738 GSM: 0495/385160
15

Probus Club Mechelen
Probus Club Mechelen
Amicitia et Tolerantia
Probus Club Mechelen is één van de meer dan 5000 clubs
in de wereld, één van de meer dan 100 clubs in België en
een unieke club in Mechelen.
Al deze clubs hebben dezelfde doelstellingen, ongeveer gelijke
reglementen en gelijksoortige leden.
Hoewel een lid van Rotary aan de basis heeft gestaan van Probus, is een Probus Club geen
service club.
De benaming Probus is afkomstig van het Engelse “Association of retired PROfes-sional
and BUSiness people”.
Probus is een multidisciplinaire verenig-ing van personen die dragers zijn van een academische
graad en/of leidinggevende functie in het actieve beroepsleven hebben uitgeoefend
en die de leeftijd hebben bereikt waarop zij hun maatschappelijke functies grotendeels
achter zich hebben gelaten.
Probus biedt de mogelijkheid om nieuwe hechte vriendschapsbanden te smeden in de
categorie van gelijkaardige beroepsgenoten.
De leden met verschillende politieke, filosofische of religieuze inzichten ver-binden zich
ertoe elkaar regelmatig te ontmoeten met het doel een hechte vriendenkring te vormen,
waarbij de postprofessionele levensjaren wijs en zinvol kunnen worden beleefd in een
ontspannen sfeer van vriendschap en wederzijds begrip.
Elke Probus Club is een zelfstandige vereniging van 35 leden die 55 jaar en ouder zijn, die
geen andere objectieven heeft, dan vriendschapsbanden te ont-wikkelen.
Probus Club Mechelen komt bijeen op de eerste donderdag van de maand voor een ledenvergadering
met meestal een spreker en de derde donderdag voor een uitstap met de
partners en de partners van de overleden leden naar museum, cultureel evenement of
bedrijf.
Info: www.probus-belgium.be
Voorzitter: Fr. De Greve Tel 015 202 263 E-mail: fransdegreve@skynet.be
Penningmeester: Maurice Van Hoof Tel. 015 410 866 E-mail: mauricevanhoof@skynet.
be
Namiddag met volksspelen
16

‘t ARSENAAL
Het uitwisselingsproject
TRANSFERtS
Het uitwisselingsproject TRANSFERtS met het jonge geweld van het Lemmensinstituut
en IAD is nog maar net achter de rug en er staan al twee
nieuwe projecten ons op te wachten. Allereerst is er TOMBE, naar de tekst
van Gerda Dendooven, met Rick de Leeuw, Anna Vercammen en Joost
Maaskant, over de onhoudbare relatie tussen een jonge vrouw en een ietwat
oudere man. Vanaf mei staat IN ONGENADE in ‘t ARSENAAL, een
bewerking van het gelijknamige boek van J.M. Coetzee. Bie Boeykens maakt
een mooie theatertekst samen met Rik Van Uffelen en Marianne Loots als
hoofdrolspelers.
Op 1 april zetten de studenten
van TRANSFERtS hun kindje
op de wereld. Na maanden van
voorbereiding stonden ze eindelijk
op de planken.
Het uitwisselingsproject
TRANSFERtS dat gestart was
in januari is in een mum van
tijd voorbij
gevlogen. Drie weken lang logeerden
de Lemmensstudenten
bij gastgezinnen in Charleroi
en omgekeerd logeerden IAD
studenten uit Charleroi drie
weken te Mechelen. De avonturen
die ze beleefden, moesten
ze omzetten in een mooi
verhaal, een theatertekst. Geen
gemakkelijke klus om te klaren,
toch zijn ze in hun opdracht
geslaagd! Onder begeleiding
van Michael De Cock, directeur
van ‘t ARSENAAL en
Freek Vielen, Nederlandse theater-
en documentairemaker,
hebben de Lemmenstudenten
Transferts © IsabelleMarien.
hun weg gevonden tussen het
afnemen van interviews, het observeren
van winkelende wandelaars en het verkennen van een totaal nieuwe stad. Ook de
IAD studenten, die afkomstig zijn uit Louvain-la-Neuve, kregen dezelfde opdracht maar dit
onder begeleiding van Paul Pourveur en Xavier Lukomski.
Begin april stonden de acteurs in spe in ‘t ARSENAAL te Mechelen, daarna zetten ze hun
avontuur verder aan de andere kant van de taalgrens, met als eerste halte zal Louvain-la-
Neuve, en Charleroi als afsluiter.
17

‘t ARSENAAL
IN ONGENADE: spannend en aangrijpend
Bie Boeykens bewerkt voor ‘t ARSENAAL de bloedstollende roman van J.M. Coetzee waarvoor
hij in 1999 de Booker Price ontving. Het boek en theaterstuk spelen zich af in Zuid-
Afrika, net na de Apartheid. Rik Van Uffelen kruipt in de huid van David Lurie, een docent
van middelbare leeftijd die op de universiteit ontslagen wordt vanwege de relatie die hij onderhield
met een studente. Hij trekt na zijn ontslag weg uit de stad naar zijn dochter Lucie.
Deze rol wordt vertolkt door Marianne Loots. De relatie tussen deze twee is nogal koud en
afstandelijk maar na enige tijd lijkt dit beter te gaan. Wanneer enkele zwarte mannen de
boerderij van Lucie binnenvallen komt hun relatie echter onder zware druk te staan.
Cineaste Bie Boeykens concentreert
zich vooral op de
moeilijke relatie tussen vader
en dochter. Hun verschillende
visies op ‘hoe een leven te leven’
komen duidelijk naar boven.
IN ONGENADE staat vanaf 4
mei in ’t ARSENAAL en gaat
van 18 mei tot en met 26 mei
op reis in verschillende culturele
centra.
TOMBE, een gloednieuwe theatertekst van Gerda Dendooven
Gerda Dendooven werkt opnieuw samen met ‘t ARSENAAL. In het verleden ontwierp zij
al enkele affichebeelden voor ‘t ARSENAAL en illustreerde ze live op scene voor VLIEGEN
TOT DE HEMEL. Nu schrijft ze een gloednieuwe theatertekst voor ’t ARSENAAL en Union
Suspecte. Onder de regie van Ruud Gielens brengen Anna Vercammen, Rick de Leeuw en
Joost Maaskant een muzikale roadtrip doorheen de meest uiteenlopende genres en invloeden.
wij, b-mensen reden over een b-weg richting
b-bestemming en toch voelde alles a
is het de stetson op mijn kroes, is het jouw
cruise control voet ver van ‘t pedaal
InOngenade © StefDepover
18

‘t ARSENAAL
19

‘Hotel Amigo’
‘Hotel Amigo’
Stad in bloei,
stad in volle vaart,
om te zoenen,
zo schoon is deze stad,
stad die ons lief heeft.
En als het verleden knaagt,
als de nacht in het portiek ijzig koud is,
de etalages mistroostig stemmen,
een kop koffie onbetaalbaar is,
het glas champagne lachwekkend ver?
Schone stad.
Mijn stad?
‘Hotel Amigo’ is een project van Zwemmen in Brak Water vzw/ Pier De Kock en
Dirk Tuypens.
Van 19 tot en met 27 mei op locatie in het centrum van Mechelen.
20

‘De Dijlezonen’
‘De Dijlezonen’
De Mechelse Koninklijke Toneelvereniging ‘De Dijlezonen’ staan op 9, 10
en 11 juni 2011 weer op de planken van de Stadsschouwburg. Na één toneelseizoen
hun ouwe getrouwe podium niet te hebben kunnen bespelen
(door logistieke omstandigheden -waren de Dijlezonen genoodzaakt elders
hun opvoering te realiseren) staan zij er als vanouds weer terug.
De Dijlezonen (anno 1872) hebben de Stadsschouwburg immers al sinds
mensenheugenis (met herneming na de restauratie) als vaste stek voor
hun toneelopvoeringen uitgeroepen. Logisch ook, als men weet dat destijds
de Stadsschouwburg in-en opgericht is, precies om de Mechelse
“amateur”toneel-gezelschappen een onderkomen te geven en hun kunnen
aan het publiek te tonen. Spijtig dat deze culturele realiteit en aloude traditie
soms vergeten worden en het niet altijd even evident is voor culturele
“liefhebbers” om deze wondermooie locatie te boeken.
Ondanks de financiële inspanningen die dit soms vergt, houden de Dijlezonen
toch aan deze traditie en blijven zij hun publiek twee maal per jaar verwelkomen in
deze culturele tempel.
‘In de war’ – originele titel Haywire, letterlijk vertaald “van streek” – werd geschreven door
Eric Chappell, een Britse schrijver die in de jaren 70, 80 en 90 de grootste en bekendste
Britse Sitcoms schreef meer dan 200 televisie comedy scripts en meer dan 20 theaterstukken
die wereldwijd werden opgevoerd. Hij is ontegensprekelijk een van de grootste Britse
hedendaagse schrijvers in het komische genre.
Andy Veusters is een man van middelbare leeftijd die samen met zijn vrouw Rita een boekenhandel
runt. Tijdens de Paasperiode maakt Rita een Citytrip naar Londen. Andy wil
van deze gelegenheid gebruik maken om er met zijn assistente, met wie hij een affaire heeft,
een paar dagen tussen uit te trekken naar Spanje. Hoe dichter het vertrek nadert, hoe meer
onverwachte gebeurtenissen zich voordoen en uiteindelijk dreigt alles dan ook mis te lopen.
Hilarische toestanden spelen zich af ten huize Veusters met alle ingrediënten om de toeschouwer
een leuke ontspannende avond te bezorgen met dit dolkomisch stuk.
De regie is in (de kundige) handen van Gie Beulens, geassisteerd door Bernadette Brassine
en de rollen worden vertolkt door Rita Van den Bossche, Linde ibaut, Marie-Jeanne Seymons,
Hilde Joris, Stefaan Van Parys en Gaston Kuyckx.
IN DE WAR
Van Eric Chappell
Mechelse Stadsschouwburg
9, 10 en 11 Juni 2011, aanvang 20.15 h
Kaarten te verkrijgen op Gaston.Kuyckx@skynet.be,
tel 015/42.40.11 - 0477/337284
In voorverkoop: 8€ - aan de kassa: 9€
21

Festival van Vlaanderen
Openingsfeest Mechelen hoort Stemmen
Zaterdag 30 april – stadhuis en centrum
De eerste noten van Mechelen hoort stemmen klinken op 30 april. In en
rond het Stadhuis van Mechelen kan u die dag genieten van een toegankelijk
programma: koormuziek, maar evengoed wervelende tarantella’s en
swingende jazz.
Vanaf 11u wordt u in Mechelen muzikaal verrast door de vele koren die de
Stad rijk is. Van strijdliederen tot hemelse polyfonie: u krijgt het allemaal te
zomaar te horen.
Vanaf 13u30 kan u dan voor een handvol euro’s in de prachtige historische zalen van
het Stadhuis terecht voor drie wervelende concerten: het vermaarde Italiaanse Neapolis
Ensemble komt ons opbeuren met Italiaanse volksmuziek en tarantella’s. Sprankelende
harpklanken, warme cellotonen en de menselijke stem, zijn dan weer de ideale instrumenten
om ons de geschiedenis van de liefde muzikaal te vertellen. Absolute top is ook
het Britse London Quartet: zij combineren virtuositeit op het hoogste niveau met Britse
humor. Wie beweerde daar nu weer dat klassieke muziek saai is?
Ook aan de jongste muziekliefhebbers is die dag gedacht: voor hen is er een doe-voorstelling
(4+) én de familievoorstelling: Hoe het varken aan zijn krulstaart kwam … (6+).
Zowel (groot)ouders als kinderen betalen slechts 3,00 euro per voorstelling.
Honger en dorst gekregen van al die heerlijke muziek? Geen nood: de Keldermanszaal
wordt tot café chantant omgetoverd, en restaurant Frida en de Henri’s serveert u er een
aantal hapjes om de kleine honger te stillen.
Tot slot is er net zoals vorig jaar een gratis slotconcert om 17u op de binnenplaats van
het Stadhuis. Smeer de kelen maar, want ook dit jaar willen we weer de gezelligheid
van de samenzang bewijzen! (de organisatoren zullen – de grote opkomst van vorig jaar
indachtig - voor voldoende tekstblaadjes zorgen). omas Vanderveken treedt opnieuw
22

Festival van Vlaanderen
op als gastheer en leidt alles in goede banen. Op het podium niemand minder dan de Nederlandse
stersopraan Johannette Zomer, vergezeld van het mannenkoor e Gents en het
Haags Saxofoonkwartet. Swingen zal het !
Avondconcerten tweede editie ‘Mechelen hoort Stemmen’ brengen
muziek uit alle windstreken
Mechelen hoort Stemmen brengt ook dit jaar de mooiste vocale muziek uit de vier windstreken
samen in het hart van de stad. Van een Arabische blik op de Mattheüspassie tot
onweerstaanbare close harmony uit Groot-Brittannië, van een godvruchtige Vivaldi tot de
atmosferische koormuziek van Arvo Pärt.
Het Mechelse Stadhuis, het Cultuurcentrum, het Martin’s Patershof en de Sint-Romboutskathedraal
vormen van 30 april tot en met 28 mei het decor voor creatieve combinaties en muzikale
confrontaties. Mechelen hoort Stemmen is dan ook de ideale gelegenheid om de stad
te herontdekken met uw zintuigen.
e King’s Singers, Le Concert
Spirituel, e King’s
Consort, Capella Amsterdam,
Amsterdam Sinfonietta,
Sarband …. het zijn
allemaal ensembles die zich
al op de grote Westerse
concertpodia hebben bewezen.
Het Festival van Vlaanderen
haalde ze voor u naar
Mechelen.
Bent u meer het avontuurlijke
type? Dan kan u wellicht
in de creatie van twee
muziektheatrale projecten
uw gading vinden. Jeroen
D’hoe en Brody Neuenschwander
vormen een artistieke tandem die Zefiro Torna naar nieuwe oorden voert. De
visionaire William Blake is dan weer de inspiratiebron in ‘Heaven and Hell’. U houdt van
stevig? Laat u dan maar imponeren door de heavy metalband Mylament.
Opgelet, sommige concerten zijn al uitverkocht! De ticketprijs ligt dan ook bijzonder laag
voor dit niveau: u betaalt maximum 18,00 euro voor een ticket (10,00 euro als u jonger bent
dan 30!) maar kan de prijs zelf omlaag halen door een uiterst gunstig abonnement te nemen
(kan al vanaf 3 concerten). Wie weet wint u dan wel één van de gratis massages die u door
De Bron worden aangeboden.
Voor het volledige programma en meer info:
www.mechelenhoortstemmen.be - 015 26 23 41
Tickets te verkrijgen via UiT in Mechelen – 070 22 28 00
23

De Blauwe Engel
Kunstkring
De Blauwe Engel
Afspraak in
Het Laatste Huis,
Poreistraat 4
2811 Mechelen (Hombeek)
Op 15 mei om 15 uur
lezen 15 dichters voor
uit eigen werk:
Diya Aljanabi, Geert Jan Beeckman, Magda Bryssinck, Paul Cardon, Karin Dée,
Ann De Troyer,
Julius Dreyfsandt zu Schlamm, Kerima Ellouise, Sylvie Marie, Gust Moens,
eo H. A. Slachmuylders,
Erwin Steyaert, David Troch, Guy van Hoof, Pom Wolff.
Gratis toegang.
Iedereen welkom.
24

VOC
Humanistisch Plein
Op 21/05/11 organiseert Vrijzinnig Mechelen, het huisvandeMens
Mechelen (voorheeb CMD Mechelen) en Scholengroep 5 van het
GO! voor het eerst ‘Feest van het Mechels Humanisme’. Bedoeling
is de Mechelaar kennis te laten maken met de vrijzinnige en humanistische
waarden en met de diverse vrijzinnige en humanistische
verenigingen in Mechelen.
Vanaf 10u00: Gedurende de hele dag is het Lamotplein een ‘humanistisch plein’ met animatie,
info-, eet- en drankgelegenheden. Allerhande organisaties die de humanistische waarden
hoog in het vaandel dragen zullen hun werking op een originele manier voorstellen.
Op het feestpodium zorgen diverse optredens van muziekanten en van leerlingen van het GO!
voor de ambiance, met tussendoor een lezing en een heuse ‘speakers corner’ voor de ‘inhoudelijke
dimensie’.
Vanaf 15u00: Na de verwelkoming en de feestrede wordt rond 15u30 de Mechelse Geuzenpenning
uitgereikt aan een verdienstelijke vrijzinnige.
Aansluitend is er een optreden van ‘2 Barten, twee harten’: Bart Van den Bossche en Bart Herman
verzorgen samen één uniek muzikaal programma.
Lamotsite, Haverwerf
2800 Mechelen
Het huisvandemens opent zijn deuren.
Op zaterdag 21 mei kan je in het nieuwe Huis Van de Mens (voorheen CMD) terecht voor een
reis door het leven van de mens. Over de verschillende facetten ervan en over hoe je het leven
zelf kan vormgeven. De morele dienstverlening van binnenuit!
H. Consciencestraat 9
2800 Mechelen
Tentoonstelling Kunst Kaapt Mens
De tentoonstelling van de kunstenwedstrijd Kunst Kaapt Mens kun je op het feest van het
humanisme niet missen!
Deze kunstenwedstrijd daagde jong en oud uit te reflecteren over humanistische waarden, over
de levensbeschouwingen heen. Het eindresultaat is te bewonderen in
Voormalige Werkhuizen E. Devis
Onze-Lieve-Vrouwestraat 110
2800 Mechelen
Ontdek de activiteiten van Vrijzinnig Mechelen op
www.vrijzinnigmechelen.be
25

SPEELGOEDMUSEUM
SPEELGOEDMUSEUM MECHELEN
Er valt weer heel wat te beleven!
Dit jaar staan er weer vele leuke activiteiten en tentoonstellingen op het programma
van het Speelgoedmuseum:
Tentoonstellingen
Kom dat zien! Kom dat zien!
‘Het circus kan beginnen!’
Vanaf 8 april loopt er een nieuwe tentoonstelling
in het Speelgoedmuseum. ‘Het circus
kan beginnen!’ laat het mysterieuze circuswereldje
eens van een andere kant zien.
In deze tentoonstelling weerspiegelen het circusspeelgoed
en de prachtige maquettes van vele
circusliefhebbers het immense plezier dat in het circus
te beleven valt.
Je kan tijdens deze tentoonstelling ook zelf je circusvaardigheden
komen testen. Kondig als een echte circusdirecteur al je artiesten
aan of stap letterlijk in de reuzengrote schoenen van de clown!
Tart je liever de zwaartekracht? Balanceer op het flinterdunne
koord van de koorddanser!
Trein trein trein. Spelen met treintjes. Tentoonstelling in het kader
van 175 jaar spoorwegen in België. Deze loopt nog tot 1 mei
2011, dus haast jullie!
SPEELDAG 15 mei 2011
Dit jaar is de SPEELDAG aan haar 6de editie toe. In het kader van Mechelen Kinderstad
tovert het Speelgoedmuseum de binnenstad van Mechelen voor één dag om tot een wonderlijke
speelwereld. De Ketnetwrappers zorgen opnieuw voor heel wat plezier op en rond
het podium.
Elk jaar ondersteunt de SPEELDAG een goed doel en dit jaar is het de beurt aan de Kinder-
en Jongerentelefoon Vlaanderen vzw (KJT). Zorg ervoor dat al hun opdrachten slagen en
geniet nadien van een spetterend optreden van de Ketnetband. Voor de allerkleinsten is er
dit jaar ook een optreden van Kaatje, het guitige vriendinnetje van Kamiel en Victor!
Vakantiezoektocht
Elke schoolvakantie kunnen kinderen van 3 tot 12 jaar meedoen aan een spannende zoektocht
doorheen het museum. Zo verkennen ze het museum op een speelse manier en bovendien
maken ze kans op een mooie prijs.
26

SPEELGOEDMUSEUM
Paasvakantie, van 9 t.e.m. 24 april 2011:
•3tot 6 jaar: Een ei voor mij
•7 tot 12 jaar: Fijne konijnen
Zomervakantie, van 1 juli t.e.m. 31 augustus 2011
(in samenwerking met Vlieg!)
• 3tot 6 jaar: Zomerdromer
• 7 tot 12 jaar: Zinderende zomerzon
Aanbod
Verjaardagsfeestjes
Zin in een onvergetelijke namiddag,
maar niet in al die drukte
in huis? Dan is een verjaardagsfeestje
in het Speelgoedmuseum
dé oplossing. Er zijn verschillende
thema’s en formules. Vanaf
9 april zal er ook een circus-verjaardagsfeestje
geboekt kunnen
worden! Kijk ook zeker op onze
site www.speelgoedmuseum.be
voor meer informatie!
Info
Voor meer informatie, tarieven en reservaties: 015/55 70 75, info@speelgoedmuseum.be
www.speelgoedmuseum.be
Praktisch
• Speelgoedmuseum Mechelen vzw
Nekkerspoelstraat 21 - 2800 MECHELEN
•Het Speelgoedmuseum is open van dinsdag tot zondag, van 10 uur tot 17 uur. Gesloten op
maandag, op 24, 25, 31 december, 1 januari en op de SPEELDAG, 15 mei 2011.
27

Vormingplus
Op cruise met Vormingplus?
11 september
Thorntonbank
Vormingplus gaat op 11 september op cruise naar
de orntonbank, het eerste Belgische windmolenpark
op zee. De orntonbank ligt op een dertigtal
kilometer van de Belgische kust en zorgt voor heel
wat groene energie.
Tijdens de boottocht vertelt een professionele gids
niet enkel het verhaal van de windmolens, ook de
wereld van kustvaart en havensignalisatie komt
uitvoerig aan bod. Je leert meer over boeien en
bakens op zee en internationale scheepvaartroutes.
Bovendien krijg je ook een stuk natuurexploratie,
van mariene vogels tot zeezoogdieren. Met als
eindpunt natuurlijk het windmolenpark op de
orntonbank!
Een hele andere kijk op de Noordzee... een unieke ervaring!
Meer info en inschrijven via
www.vormingplusregiomechelen.be of
015 43 21 20.
28

vrijwilligers
Win 10 000 euro
om nieuwe vrijwilligers te werven
28/02 tot 6/03 week van de vrijwilliger
Provincie lanceert
‘Prijs voor wervingscampagnes naar vrijwilligers’
Met de ‘Prijs voor wervingscampagnes naar vrijwilligers’ steunt het provinciebestuur verenigingen
die op een originele manier vrijwilligers willen werven. Organisaties moeten voor 1
mei hun campagnevoorstel indienen. Op 24 mei wordt bekendgemaakt welke 18 organisaties
kunnen rekenen op financiële steun om hun idee ook in de praktijk om te zetten. “Veel organisaties
steunen op vrijwilligers maar hebben het steeds moeilijker om nieuwe krachten aan te
trekken”, vertelt initiatiefnemer Marc Wellens, “We hopen dat we met deze 10.000 euro organisaties
kunnen aanmoedigen om origineel uit de hoek te komen.”
Naar aanleiding van het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk lanceert de provincie de “Prijs
voor wervingscampagnes naar vrijwilligers”. Hiermee wil de provincie vrijwilligersorganisaties
belonen voor het voeren van een op maat van de organisatie geschreven wervingscampagne
naar vrijwilligers. Zowel vzw’s, feitelijke verenigingen als lokale besturen uit de provincie
Antwerpen kunnen meedingen. Het moet gaan om een originele en nieuwe actie die de organisatie
nog wil gaan uitvoeren. Zowel grote als bescheiden acties komen in aanmerking. Er
zijn verschillende geldprijzen te winnen van 250 tot 2500 euro. In totaal zal de provincie een
bedrag van 10.000 euro verdelen over 18 organisaties. Voorstellen kunnen ingediend worden
tot en met 1 mei viawww.provant.be/vrijwilligerswerk.
Feiten en cijfers Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk
De provincie Antwerpen steunt op diverse manieren het vrijwilligerswerk in de regio. Via het
Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk maakten al 1249 verenigingen gebruik van de gratis
vrijwilligersverzekering. Daarnaast kunnen verenigingen hun oproepen voor vrijwilligers bekendmaken
via de site www.vrijwilligerswerk.be. Op dit moment staan er 356 vacatures open
voor de provincie Antwerpen. Ook op het vlak van vorming en publicaties krijgen de organisaties
steun. Dit kan gaan van het voeren van een vrijwilligersbeleid (visie op, taakomschrijvingen
voor, werven, selecteren, behouden van vrijwilligers, …) tot het beheer van een vrijwilligersorganisatie
(wetgeving vrijwilligerswerk, aanpassen vzw-statuten, fundraising, …). Via
verschillende acties maakt de provincie ook specifieke doelgroepen zoals scholieren en gepensioneerden
warm voor een uitdaging in het vrijwilligerswerk. En de uitleendiensten van
audiovisueel, didactisch materiaal en sportmaterialen zijn gekende adressen voor organisaties
om zeer goedkoop materiaal te ontlenen.
Meer informatie:
Provinciaal Steunpunt vrijwilligerwerk, Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem, tel. 03 240 61
65, vrijwilligerswerk@provant.be, www.provant.be/vrijwilligerswerk.
29

GULDENSPORENHERDENKING
30

Vlaamse Academici
Vlaamse Academici Mechelen
Koningin Astridlaan 16 - 2800 Mechelen - tel 0498 / 53 79 66 website:
www.vamechelen.be e-mail: vam@vamechelen.
Dinsdag 3 mei 2011 om 20 u
Lessius Mechelen - Campus Kruidtuin ++ Lange Ridderstraat 44
- 2800 Mechelen
Voordracht door
Prof. Dr. Hendrik VOS
Hoe €uropa ons leven beïnvloedt
Hoogleraar U-Gent - Directeur Centrum EU-studies
De Europese Unie is een raadselachtige organisatie. Europese politiek lijkt vreselijk
ingewikkeld in elkaar te zitten,enkel te doorgronden door geleerde juristen of zonderlinge
Europakenners. Slechts dappere specialisten zouden hun weg vinden in de doolhoven rond
het Brusselse Schumanplein. Dé plaats waar de Europese instellingen vergaderen, wetten
maken en subsidies verdelen.
Maar tegelijk is Europa ons ook heel dichtbij gekomen. Steeds vaker zitten er berichten in
het nieuws die het hebben over Europese beslissingen. Vlaamse of Belgische regels dienen
aangepast aan de Europese wetten. Maatregelen worden ingevoerd omdat “het van Europa
moet”. Andere wetten en regels worden afgeschaft omdat het “van Europa niet mag”. Hoe
vaak wordt Europa niet als alibi gebruikt als men weinig-sympathieke maatregelen moet
doorvoeren?
In minder dan twintig jaar is de invloed van Europa spectaculair toegenomen.
Alle Europese wetten beslaan vandaag al meer dan 100.000 bladzijden en ieder jaar komen er
een paar duizend nieuwe pagina’s bij.
Europa heeft intussen ook een heuse president: Herman Van Rompuy, een Belg.
In deze voordracht legt Hendrik Vos uit hoe buitengewoon groot de impact van de Europese
Unie geworden is, hoe Europa fuctioneert en welke grote en actuele uitdagingen er op tafel
liggen in de nabije toekomst.
Hendrik VOS (Mechelen 30 juni 1972) studeerde politieke wetenschappen aan de Universiteit
Gent. Hij is sinds 1999 als professor verbonden aan de vakgroep Politieke Wetenschappen
van dezelfde universiteit.. Hij is er inmiddels hoogleraar en is directeur van het Centrum
voor EU-studies.
Het onderzoek spitst zich toe op besluitvormingsprocessen en actuele ontwikkelingen in de
Europese Unie. Hij publiceert daarover in boeken en toonaangevende vaktijd-schriften en
neemt geregeld deel aan internationale conferenties.
Bij dit alles tracht hij ook de Europese politiek begrijpelijk te maken voor een breder publiek.
Hij schreef samen met VRT-journalist Rob Heirbaut het boek “Hoe Europa ons leven
beïnvloedt”. De auteurs werden in 2008 omwille van dit boek bekroond met de ‘Wablieftprijs
voor Klare Taal’. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan mensen die erin slagen om ingewikkelde
onderwerpen uit te leggen op een bevattelijke manier.
Hendrik VOS won in 2008 het Groot Dictee der Nederlandse Taal, in de categorie
Prominenten. Hij schrijft vaak stukjes in de krant over de Europese Unie (en af en toe
ook over de wielersport) en geeft op radio en televisie geregeld commentaar over actuele
gebeurtenissen in de Europesepolitiek.
Herman NIJS

MVSA
MECHELSE
VERENIGING VOOR
STADSARCHEOLOGIE
Paardenstraatje 3
2800 Mechelen
0496/27 79 41
info@mvsa.be http://mvsa.be
32

MVSA
33

MVSA
34

MVSA

’MVSA
36

Marcel Kocken
DE BOERENKRIJG TE MECHELEN
1798
In 2008 was het precies 210 jaar geleden dat in onze streken
de Boerenkrijg woedde. Misschien een gelegenheid om
hierover even uit te wijden.
Het romantische beeld van onze boerenzonen die vochten ‘voor outer en heerd’ wordt thans
aangevochten. De naakte feiten waren absoluut niet romantisch. Integendeel.
De Boerenkrijg was een onderdeel van een algemene onvrede tegenover het nieuwe, het
Franse, regime. Vooral de wet op de conscriptie (1) viel niet in goede aarde. Alle mannen
moesten voor de Franse republiek ‘soldaatje spelen’. Ook het afschaffen van alle ambachten
en gilden (wet Le Chapelier 1797) zetten veel kwaad bloed. En dan was er nog de Kerk die
door de Fransen evenzeer bestreden werd (priesters die de eed op de republiek moesten afleggen
leidde tot de zgn. beloken tijd).
Het hoeft dan ook niet te verbazen dat onze voorouders hierdoor tot rebellie (want zo werd
de Boerenkrijg door de Fransen beschouwd) overgingen.
De Boerenkrijg, die op 12 oktober 1798 in Overmere (Oost-Vlaanderen) begon, was een
opstand van gedesoriënteerde mensen (die hun broodwinning zagen verloren gaan en hun
dagelijks leven aangetast door de vermaledijde conscriptie). Er waren ongetwijfeld ook opportunisten
en meelopers bij. Maar deze laatsten vormden een minderheid onder de honderden
jonge en oudere mannen die overtuigd waren van hun recht en streden voor ‘outer
en heerd’.
Over de rol van Mechelen in de Boerenkrijg kan men discussiëren. Uit veel blijkt dat de Mechelaars,
die toch stedelingen waren, niet zo erg bij het gebeuren betrokken waren en zich
eerder afzijdig hielden.
Over de Boerenkrijg in Mechelen werd o.m. reeds geschreven en gepubliceerd door August
De Rees, Hyacinthe Coninckx, P.F. Gebruers, G. Eeckhout en prof. dr. François. Vergeten
we hierbij de kroniekschrijver Frans Schellens niet, wiens uitstekend werk tot op heden niet
werd gepubliceerd (2).
We volgen thans op de voet wat er in Mechelen in oktober 1798 zoal gebeurde. Hiervoor
maakten we gebruik van o.m. de bijdrage van A. De Rees in Mechelen de Heerlijke (3).
De leiders van de ‘Brigands’, want zo werden de opstandelingen door de Fransen genoemd,
hadden het oog op Mechelen laten vallen wegens zijn belangrijke ligging tussen Antwerpen,
Brussel en Leuven, en ongetwijfeld ook wel omdat Mechelen een wel voorzien wapenarsenaal
bezat. Mechelen was immers een belangrijk militair centrum met o.m. de tijdens het
Oostenrijks bewind gebouwde kazernes en een kanongieterij. Volgens de kroniek zouden er
in 1798 in het Mechelse arsenaal niet minder dan 64 kanonnen aanwezig geweest zijn.
Het krijgsplan van de ‘Brigands’, laten we ze verder ‘de boeren’ heten, was vrij eenvoudig
: naar de brug van Walem oprukken en deze vernietigen zodat de verbinding Antwerpen
– Brussel zou worden verbroken.
Langs twee zijden – uit Vlaanderen langs de linkeroever van de Rupel en uit de Kempen via
de Nethe – zakten de boeren af richting Walem. De Franse generaal Béguinot – niet van de
domste zoals we nog zullen zien – besefte het gevaar.
Op 21 oktober 1798 ontvangt het Mechelse stadsbestuur ’s avonds de mededeling dat generaal
Béguinot met troepen en artillerie naar Mechelen onderweg is. Béguinot had begrepen
dat de situatie ernstig was en had zijn opmars vervroegd. Hij wou de boeren aan de brug van
37

Marcel Kocken
Walem vóór zijn. Béguinot bleek dus goed geïnformeerd te zijn, hoogstwaarschijnlijk via
betaalde spionnen. Aan het garnizoen van Antwerpen had Béguinot bevel gegeven troepen
naar Walem te sturen, waar de twee Franse eenheden, d.w.z. deze van Béguinot en deze uit
Antwerpen, elkaar zouden ontmoeten. Béguinot, volgens de bewaarde archiefdocumenten
(zoals de tijdmalige kronijken), dacht tevens langs de dorpen Walem, Sint-Katelijne-Waver,
Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Duffel, Putte, Berlaar, Bornem en nog andere dorpen waar oproer
dreigde of reeds uitgebroken was, te trekken.
Béguinot kwam niet te vroeg, want het was erg rumoerig in het wijde Mechelse ommeland.
De gehele zondagnacht van 21 op 22 oktober 1798 werden in de omliggende dorpen en parochies
de stormklok geluid en ‘den hoorn’ geblazen. In Walem schreef een ambtenaar (we
vertalen in het Nederlands) : Nooit heb ik een rumoer gehoord zoals deze nacht. Men hoorde
drie of vier mijlen in het rond, niets dan het gelui van klokken, trommelgeroffel, het geschal
van horens en trompetten, gehuil van honden, geschreeuw van mensen en het knallen van
geweerschoten.
In Mechelen-stad hadden een aantal burgers vrijwillig ’s nachts de vesten en poorten bewaakt,
maar ’s morgens moesten ze hun geweren inleveren en hun aanbod om de poorten verder te
bewaken, werd door de Franse commissaris Auger afgewezen. Misschien vertrouwde hij de
gewapende burgers niet. Auger, die van de komst van Béguinot en zijn troepen op de hoogte
was, wou allicht ook elk misverstand vermijden en een (bloedige ?) botsing tussen de reguliere
troepen en de gewapende burgers vermijden.
Rond 6.30 uur ’s morgens op 22 oktober 1798, een maandag en tevens de eerste dag van een
nieuwe decade volgens de Republikeinse kalender, trok Béguinot met zijn troepen Mechelen
binnen. Over de omvang van zijn legereenheid bestaan geen exacte cijfers. Erg omvangrijk
moet deze eenheid niet zijn geweest, hooguit een paar honderd manschappen. Er was in elk
geval een detachement ruiters bij. Béguinot bleef echter niet lang in Mechelen. Hij vertrok
haast onmiddellijk richting Walem en liet slechts vijftien soldaten en een paar gendarmes
achter. Dus een bezetting van hooguit 20 Franse militairen plus allicht nog enige militairen
van het plaatselijke garnizoen (bewakers arsenaal en poedermagazijn ?)
Dan doet zich een merkwaardig feit voor : Béguinot geeft opdracht de stadspoorten open te
laten ! Hij die toch wist, dat de streek vol ‘Brigands’ zat …..
Amper was Béguinot met zijn soldaten langs de Katelijnepoort, richting Walem, de stad uit,
of een groot aantal boeren, volgens de kronijk van De Laet wel 300 à 400, kwam tussen 7.30
en 8 uur ’s morgens via de Leuvensepoort de stad binnengestormd met slaande trom en
trompetgeschetter. De meeste van deze boeren waren gewapend met stokken, rieken, gaffels
en geweren. Bepaalde bronnen beweren dat er eveneens boeren via de Brusselsepoort de
stad binnendrongen. Maar de hoofdmacht schijnt wel langs de Leuvensepoort gekomen te
zijn. Vervolgens trokken ze langs de Hanswijkstraat, de Onze-Lieve-Vrouwstraat, de Guldenstraat
en de IJzerenleen, richting Grote Markt. Onderweg deden ze de Franse vlaggen
intrekken of verwijderden ze zelf.
De boeren, op de Grote Markt aangekomen, hakten de vrijheidsboom om. Anderen liepen
naar het poedermagazijn (aan de Zandpoortvest), plunderden het, ontwapenden de weinig
talrijke Franse soldaten en maakten heel wat militair materieel buit. Toch werd er nog geschoten,
want volgens de kronijk van De Laet sneuvelden een Franse gendarme en een ‘groene
jager’. Vermoedelijk verloor het boerenleger niemand. Cipier Verhulst van de stadsgevangenis
moest de gevangenen vrij laten, waaronder priesters die geweigerd hadden de eed van
trouw aan de Franse republiek af te leggen.
De boeren namen ook het stadhuis (het huidige postgebouw) in, vernielden er een aantal
documenten en vonden er nog 80 geweren. Een paar boeren waren op Sint-Romboutstoren
38

Marcel Kocken
geraakt en luidden omstreeks 9 uur de stormklok, waarop de Grote Markt vol volk stroomde.
Een verdwaalde Franse ruiter (een verkenner ?), geraakte tot op de Grote Markt, werd er op
geweervuur onthaald, maar kon heelhuids ontkomen.
En wat moest gebeuren, gebeurde : men ving aan te plunderen o.m. in het bureel van de
stadsontvanger, en men achtervolgde Franse burgers en/of Fransgezinden. De 19de-eeuwse
romantische auteurs zullen vermoedelijk het woord ‘plunderen’ niet graag hebben gehoord.
Maar dat was het objectief gezien wel.
De pret duurde echter niet lang. Twee Mechelaars, volgens oude auteurs waren het verraders,
waren Béguinot achterna gelopen om het relaas van de gebeurtenissen in Mechelen te doen.
En Béguinot was nog niet ver : in Walem, amper een paar mijlen van Mechelen. Zijn troepen
maakten onmiddellijk rechtsomkeer en trokken opnieuw richting Mechelen, waar ze reeds
omstreeks 10 uur in de voormiddag arriveerden. M.a.w. Mechelen is hooguit drie uren in
handen geweest van de boeren.
Béguinot verdeelde zijn klein leger in twee groepen : één die langs de Antwerpsepoort en één
die langs de Leuvensepoort de stad binnenvielen. Of anders gezegd, hij nam de boeren in de
tang. En hier willen we een eigen interpretatie poneren. Was dit alles geen duivels plan van
Béguinot om de boeren in de val te lokken : Mechelen binnentrekken en direct verder marsjeren
met achterlaten van een zeer beperkt contingent militairen, de stadspoorten openlaten
en weten dat de streek krioelt van de ‘Brigands’ ? Is dit niet de inname van Mechelen door de
boeren in de hand werken ? Bovendien waren Béguinot en zijn troepen slechts vijf kilometer
van Mechelen verwijderd en konden ze op een uur terug in de stad zijn.
Het ontplooien van de Franse troepen vóór de stad getuigt dat Béguinot wist waarlangs de
boeren zouden vluchten. Béguinot had o.i. te weinig manschappen om langs elke stadspoort
Mechelen binnen te marsjeren. Was dit wel mogelijk geweest dan was er ongetwijfeld niemand
van de boeren ontsnapt. Ook het gevangen nemen en de terechtstelling van een aantal
boeren getuigen o.i. van voorbedachtheid. Maar hierna daarover meer. Volgen we eerst het
verloop van de schermutselingen in Mechelen.
De feestende en joelende boeren waren verrast door de plotse en snelle terugkeer van Béguinot.
Ernstige weerstand werd niet geboden. Er was een kort vuurgevecht aan de Nekkerspoelpoort
waarbij een Franse gendarme sneuvelde.
De meeste boeren waren op de Grote Markt verrast en vluchtten o.m. langs de Nekkerspoelpoort,
de Adegempoort en de Brusselepoort. Anderen verscholen zich in de huizen. Het was
een ‘sauve qui peut’, met achterlating van de buitgemaakte kanonnen, geweren en kruitwagens.
Niemand van de boerenleiders had dus eraan gedacht onmiddellijk de stad in staat van
verdediging te brengen en de stadspoorten te sluiten.
De Fransen trokken onmiddellijk op zoek naar de Brigands. Hierbij werd nog her en der geschoten.
Het Frans verslag van de gebeurtenissen vermeldt dat de opstandelingen meerdere
doden telden en dat de lijken zorgvuldig werden meegenomen. Ditzelfde verslag zegt nog,
dat de Brigands aangevoerd werden door Oostenrijkse deserteurs. Of zulks waar is, betwijfelen
we.
In elk geval hebben de Fransen op 22 oktober 1798 een 90-tal mannen gevangen genomen.
Het verhaal is helaas hiermede niet ten einde. Op 23 oktober, dus daags nadien, vielen de
boeren opnieuw Mechelen aan. Maar nu waren de stadspoorten wel gesloten en was de stad
in handen van de Franse troepen. Aan drie poorten tegelijk begonnen de boeren hun aanval
: Koepoort, Antwerpsepoort en Diestersepoort. Béguinot met zijn beperkte legertroep zou
het moeilijk gekregen hebben zo de boeren via alle stadspoorten tegelijkertijd waren opgerukt,
maar vermoedelijk hadden ze ofwel niet genoeg manschappen, ofwel geen strategen,
ofwel beide. En Béguinot werd bovendien geholpen door een hulpkolom uit Antwerpen die
39

Marcel Kocken
de boeren in de rug aanviel. Deze hulpkolom bestond uit circa 250 manschappen en Béguinot
beschikte eveneens over ongeveer 200 manschappen. Hiertegen konden de boeren
het niet halen. Het gevecht duurde niet langer dan anderhalf uur en eindigde in een bloedige
nederlaag voor de boeren.
Béguinot richtte vervolgens een krijgsraad op waarin zetelden : burger Mazigant, brigadechef;
burger Lefebure, legerkapitein; burger Carnaud, eveneens kapitein; burger Dalon, een
onderluitenant. Het was inmiddels de tweede Brumaire van het jaar 7, of 23 oktober 1798.
Van de circa 90 gevangenen werden er 41 in beschuldiging gesteld en ter dood veroordeeld.
Het vonnis, dat merkwaardig genoeg in het Frans en het Nederlands (!) werd opgesteld, begint
als volgt :
Den krijgs-raed bij-een geroepen ten opzigte van te vonnissen de aenleggers en opperhoofden
en medepligtigen van den oproer, dewelcke plaets heeft gehad te Mechelen en daer omtrent,
allen genomen [dit wil zeggen : gevangen genomen] met de waepens in de hand in de saemenrottinge
tegens dewelcke de krijgsmacht zich gesteld heeft.
De zittinge begonst en de lezinge van het proces-verbael der onderzoekinge gedaen zijnde,
heeft den president de beschuldigden ten getalle van 41 doen binnen brengen en heeft hun
bijzonderlijke ondervraeging te hebben [volgen de namen waarover dadelijk meer] …..
Erkent hebbende dat sij deel gemaekt hebben van de saemen-rottinge en allen genomen zijn
met de waepens in de hand, heeft met éénstemmigheyd verklaert, dat sij schuldig zijn aen den
oproer en saemen-zwering tegen de republiek, en heeft hun allen diesvolgens ter dood veroordeelt
….. Den president gebiedt, dat het tegenwoordig vonnis aenstonds zijn volle en geheele
uytvoeringe zal hebben …..
Kort en bondig zonder veel uitleg : gevangen genomen met een wapen in de hand, leidt tot
de doodstraf volgens artikels 1, 2 en 3 van de eerste titel, tweede sectie, van het wetboek van
misdaden en straffen.
Hierna volgen de namen van deze 41 gefusilleerde Brigands. We gebruiken hiervoor de door
A. Reydams en kan. Muyldermans gecontroleerde en verbeterde naamlijst, daar de oorspronkelijke,
in het vonnis vermelde lijst, te veel onnauwkeurigheden bevat.
1. Philippus Van Asch, ° 5/9/1731 in Leest
2. Jan Sloodts, ° 9/7/1739 in Elewijt
3. Jan – Baptist Torfs, ° 3/10/1782 in Muizen
4. Jan – Michiel Van Rompay, ° 20/11/1766 in Bonheiden
5. Hendrik Schallenbergh, ° 31/8/1770 in Bonheiden
6. Marcus Vandersijpen, ° 6/3/1760 in Hombeek
7. Henricus Grevaerts, oudt 42 jaeren, gebortig van Saventhem, woonagtig bij Mechelen
8. Hendrik – Jozef Hoghsteyn, ° 25/1/1776 in Bonheiden [hij is de held in de roman van
Georges Eeckhoud Les Fusillés de Malines.]
9. Pieter Gillaers, ° 30/3/1763 in Perk
10. Antoon Van Eylen, ° 16/8/1775 in Elewijt
11. Jan – Baptist Vervloet, ° 25/1/1778 in Elewijt
12. Cornelius Brits, woonachtig aan het ‘Zennegat’ in Battel, 28 jaar
13. Willem Bulens, °10/2/1765 in Keerbergen
14. Pieter Goossens, ° 18/9/1758 in Sint-Katelijne-Waver
15. Engels Geets, ° 12/7/1774 in Hever
16. Antonius Lambrechts, echtgenoot van Elisabeth Doms, 31 jaar
17. Jan – Andreas Spapen, ° 12/2/1775 in Westerlo
40

JMarcel Kocken
18. Joseph Boeten, oudt 26 jaeren, geboren tot Keerbergen, woonachtig tot Reymenand
19. Jacob Willems, ° 24/10/1773 in Keerbergen
20. Michiel Degolder, oudt 26 jaeren, geboren tot Bruggen, dep. van de Leye, woonagtig
tot Mechelen
21. Willem Meuldermans, ° 16/10/1760 in Hombeek
22. Pieter Jacobs, ° 26/10/1757 in Leest, woonachtig in Sint-Katelijne- Waver
23. Pieter Verlinden, ° 20/9/1776 in Hever
24. Willem Peeters, ° 19/7/1766 in Mechelen
25. Geeraard Meulendijk, ° 27/5/1751 in Stratum bij Eindhoven
26. Hendrik – Jozef Knops, ° 21/5/1777 in Mechelen
27. Jan – Baptist Van der Auwera, ° 25/1/1779 in Muizen
28. Jan – Baptist Peeters, ° 6/6/1777 in Muizen
29. Andries Lemmens, oudt 36 jaeren, geboren tot Desmert [sic], dep. der Twee Nethen,
woonagtig tot Reymenand
30. Pieter – Frans De Becker, ° 10/5/1771 in Werchter
31. Jan – Frans Bosmans, ° 26/6/1770 in Keerbergen
32. Jan Guiette, oudt 26 jaeren, geboren in Mechelen
33. Hendrik De Wit, ° 24/8/1753 in Eppegem
34. Jan – Baptist Knops, oudt 23 jaeren, gebortig van Vilvoorden
35. Willem Tuytghens, ° 13/2/1768 in Mechelen
36. Frans Tiles, 11/10/1742 in Mechelen
37. Jacob – Lodewijk Rombauts, ° 5/12/1772 in Hever
38. Adriaan Van de Camp, ° 17/7/1770 in Mechelen
39. Frans Casseur, ° 18/9/1771 in Mechelen
40. Pieter – Jozef Teugels, ° 27/3/1752 in Hombeek
41. Jan – Baptist Selleslaghs, ° 22/4/1776 in Hombeek
De oudste was 67 jaar, de jongste slechts 16 jaar !
Zeggen dat de Mechelaars zich volledige afzijdig hielden is uit den boze. Toch blijven we
erbij dat de Boerenkrijg als dusdanig in Mechelen weinig enthousiasme opwekte. Het is een
historisch feit dat deze opstand een typisch landelijke strijd was.
Misschien waren een aantal van de 41 veroordeelden op het verkeerde ogenblik wel op de
verkeerde plaats ?
Het doodvonnis werd nog dezelfde dag, d.w.z. op 23 oktober 1798 voltrokken. ’s Avonds,
om kwart na tien, het was reeds pikdonker, haalden de Fransen 15 gevangenen uit de Waterpoort
(of Winketpoort) en brachten ze in het vale schijnsel van brandende toortsen naar
Sint-Romboutskerkhof, waar ze aan de voet van de toren werden geplaatst en vervolgens
gefusilleerd. Na deze 15, volgde een tweede groep van 15, en vervolgens nog 11. Degenen
die niet onmiddellijk door de kogels stierven, werden, volgens de kronijken, met de bajonet
afgemaakt.
De officiële grafdelvers weigerden ’s nachts een kuil te graven en bijgevolg deden de Franse
soldaten dit zelf en wierpen er de 41 dode lichamen in. Alhoewel het Sint-Romboutskerkhof
als kerkhof sinds 1785 niet meer in gebruik was, werden de 41 Brigands er dus wel
begraven.
Maar volgen we nog even de militaire gebeurtenissen :
41

Marcel Kocken
Op 24 oktober keerde Béguinot terug naar Brussel.
We kunnen ons van de indruk niet ontdoen, dat het Mechelse vonnis als voorbeeld moest
dienen voor alle andere Brigands. Al hadden de boeren in Mechelen hun doel niet bereikt,
toch gaven ze de strijd niet op. Op 5 december 1798 werden ze door de Fransen definitief
verslagen in de buurt van Hasselt. De Boerenkrijg die op 12 oktober 1798 in Overmere begon
had dus nog geen twee maanden geduurd.
Mechelen was slechts een episode in een ongelijke strijd. En men vergat de 41 terechtgestelden
!
In 1893 schreef Hyacinthe Coninckx (in het Frans), dat sinds bijna een eeuw, in het hart van
onze stad, deze 41 boeren begraven liggen en dat hun rustplaats zo vaak werd ontheiligd en
ontwijd. Hij stelde dan ook terecht de vraag Wanneer krijgen deze helden hun gedenkmonument?
Uiteraard was dit niet gebeurd tijdens het Franse regime en evenmin tijdens het Hollands
bewind. Het zal nog duren tot 1898. Eerst dan wordt een monument door de Mechelse afdeling
van het Davidsfonds opgericht op de plek van de terechtstelling. De sokkel van het monument
werd in september 1898 door aannemer Hendrik Van Boxmeer gemetseld; het kruis
werd gesmeed door de Mechelaar P. F. Rooms en het Christusbeeld werd gegoten door Van
Aerschot in Herentals. Op 23 oktober 1898, dag op dag een eeuw na de triestige gebeurtenis,
werd het monument plechtig ingehuldigd. Het kruis is een kopie van het gene dat tot in
september 1798 de Hoogbrug in Mechelen sierde en door de Fransen werd neergehaald.
Victis honos - eer aan de slachtoffers - één-en-veertig van onze voorouders waar we met
eerbied dienen naar op te kijken.
In de Franse publicatie La vie quotidienne en Belgique sous le régime français lezen we
op blz. 114 : « ….. Il semble en in de compte que cette ‘guérilla’ se soit levée d’abord contre
l’impôt et la conscription. C’était une jacquerie, surtout manifeste comme telle dans les
maquis de la Bruyère campinoise ….. »
Wanneer er thans (2008) grote werken voorzien zijn op het Sint –Romboutskerkhof is het
een kleine moeite om de exacte begraafplaats van deze Brigands te vinden: 41 skeletten,
dicht bij elkaar met allicht nog een paar artefacten, zoals knopen, gespen, schapuliertjes,
kogels, resten van schoeisel, e.a.m. en kunnen deze vrijheidsstrijders een waardige laatste
rustplaats krijgen.
Marcel KOCKEN
Juli 2008
42

Marcel Kocken
Noten :
(1) Wet op de conscriptie, werd op 5 september 1798 ingevoerd.
(2) Stadsarchief Mechelen. Zie inventaris archief deel 8, blz. 254, XXII, “Mechelsche Chronijcke”
door Frans Schellens.
(3) Mechelen de Heerlijke, onder redactie van Dr. Robert Foncke. Mechelen, 1938 – 1947.
Over de Boerenkrijg en de Franse Tijd leze men o.m.
-H. CONINCKX, Malines sous la République Française. Mechelen, 1891- 1893
-J. MUYLDERMANS, Onze Boeren van 1798, Strijders voor God en Vaderland. Lofrede op het
eeuwfeest van den Boerenkrijg, te Mechelen op 23/10/1898 uitgesproken. Mechelen, 1898
-F . VAN DEN BERGH, Martelaars der vrijheid te Mechelen in 1798. Mechelen, 1898
-A. DE REES, De Boerenkrijg te Mechelen in 1798. Mechelen,1898
-A. DE BRUYNE, De Boerenkrijg 1798 – Voor Outer en Heerd. Leuven, Davidsfonds, [1948]
-K. VAN CAENEGHEM, La guerre desPaysans. 1897
-Idem, Onze Boeren verheerlijkt. 1903
-H. CONSCIENCE, De Boerenkrijg. Antwerpen, 1853. Talrijke herdrukken.
-E. MARTENS, De Boerenkrijg in Brabant (1798 – 1799).
-P. VERHAEGEN, La Belgique sous la domination Française (1792 – 1814), 5 dln., 1924
-J. E. JANSEN, De Volksopstand van het Jaar VII (1798) of de Boerenkrijg …, 1948
-J. CATHELIN, La vie quotidienne en Belgique sous le régime français, 1792 – 1815. Parijs,
Hachette, 1966
-In het recentere werk België onder het Frans Bewind 1792 – 1815 (Brussel, Gemeentekrediet,
1993) vindt men een uitgebreide bibliografie over deze periode.
43