Scheut-Brussel_Pil gekopieerd door Timmermans 44-128 - Cartusiana

p. 92.
kunnen oprichten te Scheut 167 . De Cistercienser, Jan Smettenbier, Brusselse burger en monnik
te Molinier 168 , werd gepraamd door zijn vrienden ook een poging te wagen de kapel te
verwerven met de bedoeling er een obsevantenklooster te stichten. Maar zowel het ene als het
andere voor-stel werd afgeslagen 169 .
Nu de gedachte aan een kloosterstichting doorgedrongen was, keken de Amman van
Brussel, Jan van Edingen, en de stadssecretaris Adriaan Dullaert, uit naar de kartuizerorde,
die hun voorkeur wegdroeg.
De eerste kende het klooster te Herne, waar hij meermaals vertoefde en bevriend was
met de prior, Hendrik van Loen. De heren van Edingen, waarvan hij afstamde, waren
trouwens de stichters van deze kartuis. Daarbij kende hij als hoveling en begunsteling van de
hertog van Boergondië, diens genegenheid voor deze monniken 170 .
p. 93.
Ook Dullaert was geen onbekende voor prior Hendrik van Loen. Samen hadden zij te
Leuven in de Universiteitsraad gezeteld. Hij had er de prior gekend als regens van ‘t Varken ,
als rector in 1437, en professor aan de theologische faculteit 171 . Een kartuizerconvent had volgens
hem veel voor op de andere orden. Minderbroedersobservanten zouden beroering
brengen in de stad door hun twisten met de fratres minores de communivita die er reeds
gevestigd waren. Nieuwe bedelmonniken waren overigens niet gewenst: de milddadigheid
was ver zoek en het deel der bestaande bedelkloosters mocht niet verkleind worden door een
nieuwe stichting. Voor monialen was het landelijk oord ongeschikt 172 .
Al deze redenen schenen bijval te vinden bij de personen die over de zaak
aangesproken werden, namelijk Petrus de Thimo, de stadspensionnaris 173 , Jan de Mol 174 , en
de wethouder, Amelric Was 175 , hierover ingelicht, vielen deze redenering bij.
167
De Kruisheren beleefden toen beslist jaren van hoogbloei. De hervorming van de orde, begonnen in 1410, en
de talrijke kloosterstichtingen werden grotendeels verwezenlijkt door Ministergeneraal Georgius van Brüggen
[1452-1458]. Cfr. CHR. HERMANS, Annales Canonicorum regularium S. Augustini ordinis s. Crucis , I, 117.
168
E. REUSSENS, Matricule… , 165[122], n. 32: Anno quadragesimo mono: D. Johannes Smettebier, ordinis
cisterciensis, Cam. dioc.
169 v v
A. DULLAERT, f.15 [ASHB. , IV, 102]; VOET-TOURNEUR, f.15 : « Similem etiam instantiam dicitur
fecisse apud senatum eundem quidam ordinis Cisterciensis professus domus de Molinis civis Bruxellensis dns
Johannes Smettenbier confisus in amicis suis quos habuit Bruxellis ut sibi eadem Capella cum suis pertinentiis
donaretur ad construrendum ibidem domum ordinis de observantia sed ut præcedens nil impetravit ».
170 v
VOET-TOURNEUR, f.15 : « Videntes autem Ammanus et Senatus quod diversi religiosi instarent pro dicta
Capella et loco ad construendum ibidem domum alicuius religionis ceperunt cogitare que domus seu religio
magis conveniret tam loco illi quam etiam oppido et in eo habitantibus et cui amplius faverent et afficerentur. Et
quia dictus Ammanus Bruxellensis dns Johannes de Angia alias de Kestergate mahnaum amorem et favorem
gessit ad ordinem Cartusiensium tum es eo quod predecessores sui aut de parentela sua fundatores fuerunt
domus Cartusiensis in Herniis iuxta Angiam tum quia in eadem domo que a dominio suo non multum distabat
sepius coversatus fuerat et illorum relogiosorum conversationem noverat, que sibi valde placebat. Ideo priorem
dicte domus de Capella in Herniis ad se vocavit… ».
171
E. REUSSENS, Doc. relatifs à l’univ. de Louvain , I, 253; II, 68, 69.
172 r
A. DULLAERT, f.17 [ASHB. , IV, 104].
173
F.KIEKENS, Pierre de Thimo… , in, Ann. Ac. roy. Arch. Belg. , 49, 431-4.., L, 57-213.
174
Jan de Mol was een Brussels patriciër, aanverwant met Jan van Edingen. Cfr. A. WAUTERS, Biogr. Nat. ,
VI, 602.
175 A. DULLAERT, f.17 r [ASHB. , IV, 104].