Scheut-Brussel_Pil gekopieerd door Timmermans 44-128 - Cartusiana

te verzamelen te rade wil gaan bij betrouwbare personen 8 . Zijn getuigen worden meermaals
genoemd: Herman van Anderlecht, die koster was van het genadeoord vanaf 10 Augustus
1449 tot zijn dood in 1489 9 en prior Hendrik van Loen. Zijn voornaamste bron is nochtans de
geschiedenis van Adriaan Dullaert. Hij gebruikt haar meermaals letterlijk, zonder haar te vernoemen
10 . Integendeel, Voet wil de indruk geven dat hij er onafhankelijk van staat 11 . Niet dat
Voet een copie gaf van Dullaert’s werk. Tussen letterlijk afgeschreven delen geeft hij nieuwe
feiten van zijn ooggetuige Herman van Anderlecht als illustratie van Dullaert’s verhaal 12 . De
meest belangrijke illustratie is wel de reeks wonderachtige gebeurtenissen, die hij slechts ten
dele weergeeft, want Voet « las of hoorde nog menig ander wonderteken 13 ». Het is duidelijk
dat deze feiten geregistreerd waren samen met de offergaven, die ermee gepaard gingen. De
cantor van het Anderlechtse kapittel, De Vaddere schreef op het einde van de XVIIde
p. 45.
eeuw dat hij zulk een manuale waarin de offergaven aangetekend waren, nog gezien had te
Brussel in het archief van de nieuwe kartuis 14 .
Ook Hendrik van Loen wist nog enkele toevaligheden te vertellen 15 . Een andere bron,
naast Dullaert en de ooggetuigen is het archief van de kapel, waarin de brieven van de
gronden en de rente bewaard werden, evenals vergunningen, onder meer om de H. Mis op te
dragen in de voorlopige bidplaats. Wij vonden hier steeds verwijzing naar het Liber de
reddittibus of het Liber tertius de privilegiis 16 , die op hun beurt de documenten inleidt met
de tekst van de kro-niek. Dit mogen wij op naam schuiven van Jan de Groote 17 .
Waar echter de stichting van een kartuizerconvent ter sprake komt, is Voet een
waarde-volle aanvulling van het eenzijdige verhaal van A. Dullaert. De gegevens houdt hij
gedeeltelijk van Dullaert, maar evenzeer van prior Hendrik van Loen, die meerdere
bijzonderheden aan het licht bracht, vooral over de moeilijkheden vòòr de stichting 18 .
Merkwaardig is ook de weder-samenstelling van het betoog van Petrus vande Heyden, de
Thimo , waar deze de overdracht van de goederen der zakbroeders verdedigde: na de tekst uit
Dullaert wordt een relaas gegeven van de voornaamste oorkonden omtrent de Zakbroeders,
waaruit besloten wordt dat de kartui-zers met volste recht deze goederen voor hun dotatie
gebruiken 19 .
8
VOET-TOURNEUR, f.9. Cfr. Aanhangsel.
9 V
ID?, f.14 : De Amman van Brussel en de senaat « deputaverunt duos magistros fabrice capelle facien-de…
quibus circa festum Laurentii hoc anno lxix adiunctus est ut custos omnium Hermannus de Ander-lecht… » ;
f.71: « Item obiit hoc anno quarta die Decenbris: Hermannus Anderlecht alias Moyesone…».
10 V
De letterlijke afhankekijkheid is duidelijk van f.9 tot f.30, waar het bezoek van de Brusselse stadsmagistraat
aan Scheut het laatste feit is dat Dullaert verhaalde in zijn 85ste paragraaf.
11
Een feit, een ongeluk bij de bouw van de kapel wil Voet niet verhalen « quia qatris declaratur in libro de
origine huius domus, ideo hic si lendum puto » VOET-TOURNEUR, f.1 ofwel duidde hij aan wat Dullaert meer
zegde « Nota quod in libro magistri Adriani habetur. » ID. f.22.
12
Sommige visionnaire karaktertrekken van Pieter van Asse werden aan de prior bekend gemaakt door Egidius
Ots, die zich van het begin interesseerde voor het genadeoord en later zou meehelpen aan de opbouw van het
klooster, VOET-TOURNEUR, f.11: « Unde cum quadam vice ambularet cum Egidio Ots… » Getuigenissen van
Herman f.11 V : « si mile factum est ut Hermanus Anderlecht affirmavit… » « ut idem Hermannus retulit… »
13 V
VOET-TOURNEUR, f.13-14 : « …de quodammodo innumerabilibus paucissime refero… ».
14 V
BRUSSEL, Kon. bibl. , hs 11616, f.71 : J.B. DE VADDERE, Historia… : « Hodie adhuc videre est in manuali
computum sacelli quot ceræ libras obtulerunt… »
15
VOET-TOURNEUR, f.14: « Unum tamen quod audivi a predecessore nostro tacere nequeo… »
16
ID., passim , o.m. f.15: verwijzing in verband met de aankoop van grond.
17
ARA, Kerk. arch. , 11590.
18 V
VOET-TOURNEUR, f.16 : « Anno igitur MCCCCLIII dicto priore…conscripto et eo personaliter ibidem
coparente et primo secrete cum dicto dominoAmmano et Iudoco eius secretario habita collatione… »
19 V V
ID., f.19 -20 .