Scheut-Brussel_Pil gekopieerd door Timmermans 44-128 - Cartusiana

De zin voor studie wekte Jan de Broeyere in hem op. Deze senior van het convent,
die de jonge monnik zag strijden tegen de eenzaamheid bezorgde hem toen lektuur, o.m. de
Exempla Cæsarii , wat hem toen troostte 89 .
p. 64.
Het is toch niet bekend wanneer de Wal zijn geschiedkundig werk begon. De nauwe vriendschapsband
met Gerard Eligii, die jonger was dan hijzelf, wijzen wellicht op een gelijkaardige
belangstelling. In 1624, toen het leven van Joost van Schoonhoven uitgegeven werd, is het De
Wal die de bronnenstudie aanving 90 . Hierdoor kwam hij in briefwisseling met Pater
Garnefelt 91 , bibliothecaris-geschiedschrijver in de Keulse kartuis en Erycius Puteanus, die
deze uitgave loofde 92 .
Een jaar daarop neemt zijn compilatie der Brusselse kartuizergeschiedenis een
aanvang. Hiervoor heeft hij gecorrespondeerd met zijn confrater Eligii, die in de nieuwe
stichting te Ant-werpen huisde 93 . Het is niet onmogelijk dat hij tot dit werk gestimuleerd werd
door de arbeid van zijn medebroeder, die toen de laatste hand had gelegd aan zijn
geschiedenis van de kartuis te ’s Hertogenbos. Zeker is, dat de Wal de kroniek van Herne had
ingezien en tot model voor zijn arbeid heeft genomen 94 . Het wordt het levenswerk van de
Wal. De kleine verzameling, die daarnaast bewaard wordt zijn slechts bouwstoffen. Het kan
merkwaardig heten dat Petrus de Wal niets heeft uitgegeven. Ook dit moet aan zijn geringe
talenkennis te wijten zijn 95 . Hij heet zijn boek: Collectaneum Rerum gestarum et Eventuum
Cartusiæ Bruxellensis cum aliis externis tum patriæ tum ordinis . Het beslaat vier delen in
folio .
p. 65.
Het eerste deel is begonnen in 1625 en beslaat 159 folia .
f.2-3 : Algemene inleiding.
f.3 V -6 : Lijst van visitatoren en medevisitatoren van de Nederlandse kartuizerprovincie
vanaf 1410 tot op het einde der XVIIIde eeuw 96 . Deze lijsten werden
na de dood van de Wal bijgehouden evenals
f.8-24 V : Reeksen van officialen, prioren, vicarissen, procuratoren, kosters en ten slotte
de volledige monnikenlijst, waarin priesters , conversen en donaten
vermeld worden.
f.29 : Chronologisch geordende annalen, die beginnen in 1400.
Hij beëindigt dit eerste deel in 1628 en besluit met het jaar 1519 97 .
89
DE WAL, IV, 136.
90
Cfr. supra , blz.
91
Dit blijkt uit de inkleiding van de levensbeschrijving waarin de bronnen opgesomd worden: de auteur haalde
ook gegevens « ex epistola D. Georgii Garnefelt Cartusiæ Coloniensis alumni… ». In de Brusselse kartuis waren
er reeds lang geïnteresseerden aan het geval Joost van Schoonhoven. DE WAL, II, 129 r-v , geeft copie van twee
brie-ven van Wenceslas de Plenevaulx, 1618 vanuit Zeelhem met nadere bijzonderheden voor Jan van
Blitterswijk, toen sacrista en ijverig vertaler.
92
Cfr. een brief van Erycius Puteanus vooraan de uitagve [6 April 1623].
93 V
DE WAL, I, 1 : uit een brief van G.E.: « Laudo studium vestrum quod in evolvendis annalibus et antiquitatibus
ordinis tam diligentem operam ponatis… »
94
DE WAL, I, 108: « Moritur D. Arnoldus Beeltsen diligens et exactus compilator chronico domus Capellæ ex
quo plurima desumpsi et quasi ducem et preceptorem sequutus sum. »
95 V
DE WAL, III, 2 : Ook het Latijn beheerste hij niet volkomen beweert hij.
96
De catalogus van visitatoren en medevisitatoren werd als bijlage gedrukt in