Collectiecatalogus VBVD 2011-LR - Museum van Bommel van Dam

Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo
Een selectie uit veertig jaar verzamelen
Eine Auswahl aus vierzig Jahren/
A selection of fourty years of collecting/
Une sélection des œuvres réunies au cours de quarante ans d’existence
Selectie kunstenaars/
Auswahl der Künstler/Selection artists/Sélection des artistes
Gabi Stoffels
Rick Vercauteren
Saskia van de Wiel
Eindredactie/
Schlussredaktion/Editing/Rédacteurs en chef
Rick Vercauteren
Gabi Stoffels
Paul Hermans
Mark van den Eijnden

Inhoudsopgave/
Inhaltsangabe/Table of contents/Table des matières
Rick Vercauteren Woord vooraf 5
Vorwort 8
Preface 12
Avant-propos 15
Rick Vercauteren Collectie Museum van Bommel van Dam 19
Eén intrigerend en vibrerend weefsel
Die Sammlung Museum van Bommel van Dam 2011 26
Ein fesselndes und vibrierendes Gewebe
Collection Museum van Bommel van Dam 2011 34
An Intriguing and Vibrant Fabric
Collection du Musée van Bommel van Dam 2011 41
Une trame intrigante et vibrante
Gabi Stoffels Catalogus A-Z/ 51
Katalog A-Z/Catalogue A-Z/Catalogue A-Z
Mark van den Eijnden Personenregister/ 504
Personenregister/Index of persons/Index des personnes
Sponsors/ 508
Sponsoren/Sponsors/Sponsors
Colofon/ 510
Impressum/Colophon/Achevé d’imprimer

Woord vooraf
De opzienbarende schenking van meer dan duizend kunstwerken in 1969
van Maarten en Reina van Bommel-van Dam leidt er op 16 oktober 1971 toe
dat in Venlo het eerste museum voor moderne kunst in de provincie Limburg
wordt geopend: Museum van Bommel van Dam.
Op 16 oktober 2011 bestaat Museum van Bommel van Dam exact veertig
jaar, de Stichting Vrienden van het Museum van Bommel-van Dam bestaat op
12 december 2011 precies twintig jaar. Deze jubilea worden gevierd met een
breed opgezette presentatie over de verzameling, een volledig vernieuwde,
meertalige website en een spiksplinternieuwe collectiecatalogus. Op de
jubileumexpositie Met andere ogen worden de persoonlijke keuzes, die
museummedewerkers, gastcuratoren en beeldend kunstenaars uit de collectie
hebben gemaakt, publiekelijk getoond. Medio 2011 wordt de kunstcollectie van
Museum van Bommel van Dam tevens virtueel ontsloten op de nieuwe,
buitengewoon informatieve website.
Een actuele meertalige publicatie
In het kader van het jubileum wordt daarenboven een actuele, 512 pagina’s
tellende, fullcolor collectiecatalogus gepresenteerd. In deze meertalige publicatie
(nl, d, uk en f) zijn naast publiekslievelingen uit de door Maarten en Reina van
Bommel-van Dam in 1969 overgedragen particuliere collectie, langdurige
bruiklenen van de Stichting van Bommel van Dam alsook belangrijke aankopen
van directeuren en conservatoren in de afgelopen veertig jaar te vinden.
5
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

6
De publicatie Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo 2011 – Een
selectie uit veertig jaar verzamelen wordt medio 2011 ook bewust bij andere
kunst musea in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland en Denemarken
gedistribueerd. Dit nieuwe analoge collectieoverzicht draagt er – in weloverwogen
combinatie met een brede digitale ontsluiting van de verzameling
– hopelijk toe bij dat zowel de algemene appreciatie alsook de collegiale
vakkennis ten aanzien van de rijkgeschakeerde kunstverzameling van de
gemeente Venlo toe zal nemen. Tegelijkertijd opent deze publicatie idealiter
het perspectief van toekomstige (inter)nationale bruiklenen. Alle kunstwerken
uit de stedelijke collectie, waarin zich vele Zuid-Oost Nederlandse toptalenten
bevinden, zijn zonder uitzondering als bruikleen voor wisselexposities beschikbaar.
Voor vele generaties Nederlandse kunstenaars, waaronder ook talloze
jonge schilders, tekenaars en fotografen, een vurig gewenst parcours.
In de loop van 2012 verschijnt bij Uitgever Museum van Bommel van Dam
Venlo een tweede publicatie, in exact hetzelfde format, waarin de generale
geschiedenis vanaf 1971 inzake opslag, presentatieruimten, exposities en
publicaties, de winnaars van de Van Bommel Van Dam Prijs alsook de met
ingang van 2005 geschonken collecties van Pieter Defesche, Jef Diederen,
Marianne van der Heijden en de dubbele schenking van Tijmen en Helen
Knecht-Drenth in ruime mate aan bod komen.
Dankwoord
Na vele jaren van intensieve samenwerking komen anno 2011 diverse
ambities en doelen van museumdirectie en -staf voor het eerst samen. Graag
maak ik van de gelegenheid gebruik om mijn stafcollega’s Paul Hermans
(public relations), Gonnie Hoeijmakers (educatie), Gabi Stoffels (conservator
collectie) en Saskia van de Wiel (conservator algemeen) alsmede alle overige
museummedewerkers te danken voor hun oprechte betrokkenheid en grote
inzet bij het laten welslagen van het ambitieuze, wijdvertakte jubileumproject.
Onder de bezielende leiding van conservator Gabi Stoffels zijn er in 2010
en 2011 cruciale, professionele inhaalslagen op het gebied van behoud en
beheer gemaakt. Met hulp van de supergemotiveerde medewerkers Wim
Aerdts, Ria Hendrikx-Houben, Louis van de Heuvel, Pierre Lucker, Alan Roberts,

Louke Timmermans en de Eindhovense topfotograaf Peter Cox zijn vitale
delen van de brede museumcollectie fasegewijs geregistreerd, gefotografeerd
en gedigitaliseerd. Tevens dank ik het sral te Maastricht, met name
directeur René Hoppenbrouwers en de restauratoren Harry Lagro en Bianca
van Velzen, voor hun deskundigheid en adviezen inzake het duurzaam
restaureren van diverse topstukken uit de gemeentelijke kunstverzameling.
Oprechte dank ook aan de gemeente Venlo, in het bijzonder burgemeester
Hubert Bruls en wethouder van cultuur Jos Teeuwen alsmede alle leden van
het college en de raad, voor de essentiële, financiële injectie à € 153.400,- die
medio 2010 ter beschikking is gesteld om de stedelijke kunstcollectie professioneler
te beheren en transparanter te communiceren.
Voorts wil ik gaarne de provincie Limburg, in het bijzonder oud-gedeputeerde
Odile Wolfs; het Huis voor de Kunsten, met name directeur-bestuurder
Leo Benders en de consulent beeldende kunst Fransz Rombouts; de Stichting
Vrienden van het Museum van Bommel-van Dam, in het bijzonder bestuursvoorzitter
Hans van Berkum en vicevoorzitter Lydia van Agteren; de Stichting
van Bommel van Dam, met name bestuursvoorzitter Martin de Jong; mevrouw
Helen Knecht-Drenth alsook vele andere (anonieme) particulieren uit de
grond van mijn hart bedanken voor het mede financieel mogelijk maken van
de door Mark van den Eijnden bijzonder fraai vormgegeven publicatie. In dit
dank woord betrek ik ook graag Drukkerij Lecturis, met name directeur Paul
van Mameren en zijn medewerkers Maarten ’t Hoen en Peter Bongers, voor
de kwalitatief hoogwaardige productie van de internationale publicatie.
Met veel genoegen dragen alle medewerkers van Museum van Bommel
van Dam de publicatie Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo 2011
– Een keuze uit veertig jaar verzamelen (met respectvolle dank aan Maarten
en Reina van Bommel-van Dam) aan alle aan het museum verbonden
kunstenaars op. Mogen zij mede op basis van deze kloeke uitgave nog lang
blijven voortleven in de canon van de West-Europese kunstgeschiedenis.
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Directeur Museum van Bommel van Dam
7
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

8
> Vorwort
Die spektakuläre Schenkung von über 1000 Kunstwerken des Ehepaars
Maarten und Reina van Bommel-van Dam im Jahre 1969 führt dazu, dass am
16. Oktober 1971 in Venlo das erste Museum für moderne Kunst im niederländischen
Bundesland Limburg eröffnet wird, das Museum van Bommel
van Dam.
Am 16. Oktober 2011 begeht das Museum somit den 40. Jahrestag seiner
Gründung; die Stiftung Freunde des Museums van Bommel van Dam feiert
am 12. December 2011 ihr 20jähriges Jubiläum. Diese Erinnerungsfeiern
werden mit einer umfassenden Präsentation der Sammlungsbestände, einer
völlig überarbeiteten, mehrsprachigen Website und einem nagelneuen
Sammlungskatalog begangen. Im Rahmen der Jubiläumsschau Met andere
ogen [Mit anderen Augen] werden die von Mitarbeitern des Museums,
Gastkuratoren und bildenden Künstlern persönlich aus den Beständen
ausgewählten Lieblingswerke der Öffentlichkeit dargeboten. Mitte 2011
wird die Kunstsammlung des Museums van Bommel van Dam darüber
hinaus auf der neuen, außergewöhnlich informativen Website virtuell
erschlossen.
Ein aktueller mehrsprachiger Katalog
Zudem wird im Rahmen des Jubiläums ein aktueller, 512 Seiten umfassender
Buntdruck-Sammlungskatalog vorgelegt. In diesem mehrsprachigen
Werk (nl, d, uk und f) sind neben den Publikumslieblingen aus der 1969

übergebenen Privatsammlung des Ehepaars van Bommel-van Dam auch
Dauerleihgaben der Stiftung van Bommel van Dam sowie wichtige, von
Direktoren und Konservatoren in den vergangenen 40 Jahren getätigte
Erwerbungen enthalten.
Der Katalog mit dem Titel Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo
2011 – Een selectie uit veertig jaar verzamelen [Die Sammlung Museum van
Bommel van Dam Venlo 2011 – Eine Auswahl aus 40 Jahren] ist ab Mitte
2011 gezielt auch in anderen Kunstmuseen in den Niederlanden, Belgien,
Frankreich, Deutschland, der Schweiz und Dänemark käuflich zu erwerben.
Dieser neue analoge Sammlungsüberblick wird – wohl überlegt in Kombination
mit einer umfassenden digitalen Erschließung der Sammlung –
hoffentlich dazu beitragen, dass sowohl die allgemeine Wertschätzung als
auch das kollegiale Fachwissen über die breit gefächerte Kunstsammlung
der Stadt Venlo zunehmen. Zugleich zeigt der Katalog dem Museum im
Idealfall die Perspektive künftiger (inter)nationaler Leihgaben auf. Alle
Kunstwerke aus der städtischen Sammlung, unter denen sich viele südostniederländische
Spitzentalente befinden, stehen ausnahmslos als Leihgabe
für Wechselausstellungen zur Verfügung. Für viele Generationen niederländischer
Künstler – darunter auch zahlreiche Nachwuchsmaler, -zeichner
und -fotografen – stellt das einen Herzenswunsch dar.
Im Laufe des Jahres 2012 erscheint im Verlag Museum van Bommel van
Dam Venlo ein weiterer Katalog im selben Format, in dem die allgemeine
Geschichte seit 1971 bezüglich der Lagerung, der Ausstellungsräume,
Expositionen und Veröffentlichungen, der Träger des Van Bommel Van
Dam Preises , der Anfang 2005 erfolgten Schenkung der Sammlungen von
Pieter Defesche, Jef Diederen und Marianne van der Heijden sowie der
doppelten Schenkung des Sammlerehepaares Tijmen und Helen Knecht-
Drenth ausführlich dargestellt wird.
Dankesworte
Nach vielen Jahren intensivster Zusammenarbeit fallen 2011 diverse
Ambitionen und Ziele der Leitung und der Mitarbeiter des Museums zum
ersten Mal zusammen. Gerne möchte ich die Gelegenheit nutzen und
9
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

10
meinen Kollegen Paul Hermans (Öffentlichkeitsarbeit), Gonnie Hoeijmakers
(Museumspädagogik), Gabi Stoffels (Konservatorin der Sammlung) und
Saskia van de Wiel (Konservatorin allgemein) sowie allen übrigen Mitarbeitern
für ihr aufrichtiges Engagement und ihren nie ablassenden Einsatz
zum Gelingen dieses ehrgeizigen, weit verzweigten Jubiläumsprojektes
danken.
Unter der mitreißenden Führung der Konservatorin Gabi Stoffels wurden
in den Jahren 2010 und 2011 noch bestehende Rückstände in den Bereichen
Instandhaltung und Bestandsführung professionell und effektiv abgearbeitet.
Dank der Hilfe der hochmotivierten Mitarbeiter Wim Aerdts, Ria Hendrikx-
Houben, Louis van de Heuvel, Pierre Lucker, Alan Roberts, Louke Timmermans
und des aus Eindhoven stammenden Spitzenfotografen Peter Cox
wurden vitale Teilbereiche der breit angelegten Sammlungsbestände nach
und nach erfasst, fotografiert und digitalisiert. Außerdem möchte ich mich
bei der sral in Maastricht, insbesondere bei ihrem Direktor René Hoppenbrouwers
und den Restauratoren Harry Lagro und Bianca van Velzen, für
ihren Sachverstand und ihre Ratschläge hinsichtlich der nachhaltigen
Restauration unterschiedlicher Topwerke der städtischen Kunstsammlung
bedanken. Mein aufrichtiger Dank gilt auch der Stadt Venlo, insbesondere
dem Bürgermeister Hubert Bruls und dem Kulturdezernenten Jos Teeuwen
sowie allen Mitgliedern des Magistrats und des Stadtrats, für die beachtliche
Finanzspritze in Höhe von € 153.400,- die Mitte 2010 bereitgestellt wurde,
um die städtische Kunstsammlung professioneller zu verwalten und
transparenter nach außen zu kommunizieren.
Darüber hinaus danke ich von Herzen der Landesregierung Limburg,
insbesondere dem ehemaligen Mitglied des Provinzialausschusses, Frau
Odile Wolfs, dem Haus für die Künste, insbesondere dessen geschäftsführendem
Direktor Leo Benders und dem Konsulenten für bildende Kunst
Fransz Rombouts, der Stiftung Freunde des Museums van Bommel van
Dam, insbesondere deren Vorstandvorsitzendem Hans van Berkum und
seiner Stellvertreterin Lydia van Agteren, der Stiftung van Bommel van Dam,
insbesondere deren Vorstandsvorsitzendem Martin de Jong, Frau Helen
Knecht-Drenth sowie vielen anderen (anonymen) Privatpersonen für ihre

finanzielle Unterstützung des von Mark van den Eijnden besonders ansprechend
gestalteten Katalogs. In meine Dankbezeigung beziehe ich
gerne noch die Druckerei Lecturis, insbesondere ihren Direktor Paul van
Mameren sowie dessen Mitarbeiter Maarten ’t Hoen und Peter Bongers, für
ihre qualitativ hochwertige Produktion des internationalen Katalogs mit ein.
Mit großem Vergnügen widmen alle Mitarbeiter des Museums van
Bommel van Dam den Katalog mit dem Titel Collectie Museum van Bommel
van Dam Venlo 2011 – Een selectie uit veertig jaar verzamelen [Die Sammlungs
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011 – Eine Auswahl aus 40
Jahren] mit respektvollem Dank an Maarten und Reina van Bommel van
Dam allen dem Museum verbundenen Künstlern. Auf dass sie unter
anderem dank dieser stattlichen Neuerscheinung im Kanon der westeuropäischen
Kunstgeschichte noch lange fortleben!
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Direktor des Museums van Bommel van Dam Venlo
11
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

12
> Preface
The spectacular donation of over a thousand works of art in 1969 by
Maarten and Reina van Bommel van Dam led to the opening of the first
museum of modern art in Venlo: Museum van Bommel van Dam.
On 16 October 2011 Museum van Bommel van Dam celebrates its fortieth
anniversary while the Foundation of Friends of the Museum van Bommel
van Dam celebrates its twentieth anniversary. These anniversaries are
being celebrated with a large presentation of the collection, a completely
renewed multi-lingual website and a brand new catalogue of the collection.
At the anniversary exhibition Met andere ogen [With other eyes] the personal
choices from the collection by museum staff, guest curators and artists will
be shown. Mid 2011 the collection of Museum van Bommel van Dam will be
opened virtually as well, on an extremely informative website.
A current multi-lingual publication.
In the context of the anniversary, we will also present a current, full
colour, 512 page catalogue of the collection. In this multi-lingual publication
(nl, d, uk and f) we find, alongside popular works from the collection of
Maarten and Reina van Bommel Van Dam, given to us in 1969, long term
loans from the Foundation van Bommel van Dam as well as important
acquisitions from directors and curators over the last 40 years.
The publication Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo 2011
– Een selectie uit veertig jaar verzamelen [Collection Museum van Bommel

van Dam Venlo 2011 – A Selection of Forty Years of Collecting] will be
distributed mid 2011 amongst other museums in the Netherlands, Belgium,
France, Germany, Switzerland and Denmark. This new analog survey of the
collection will hopefully – together with a balanced combination of a good
digital accessibility of the collection – contribute to the general appreciation
as well as an increased professional knowledge of the multifaceted art
collection of the municipality of Venlo. At the same time this publication
ideally opens the perspective of future (inter)national loans. All works in the
city collection, amongst which there are many South-East Dutch top
talents, are without exception available for loans for exhibitions. This has
been a highly desirable route for many generations of Dutch artists,
amongst whom many young painters, draughtsmen and photographers.
In the course of 2012 Museum van Bommel van Dam will publish a second
publication in exactly the same format, in which the general history from 1971
will be covered, including storage, exhibition spaces, exhibitions and publications,
the winners of the Van Bommel Van Dam Prize as well as the collections
donated since 2005 by Pieter Defesche, Jef Diederen, Marianne van der
Heijden and the double donation of Tijmen and Helen Knecht-Drenth.
Acknowledgements
After many years of intensive collaboration several goals and ambitions
of the directors and staff of the museum come together for the first time in
2011. I would like to take this opportunity to thank my colleagues Paul Hermans
(Public Relations), Gonnie Hoeijmakers (Education), Gabi Stoffels (Curator
Collection) and Saskia van de Wiel (General Curator) as well as all other
museum staff for their involvement and dedication to the success of this
ambitious and widespread anniversary project.
Under the inspiring leadership of curator Gabi Stoffels a crucial and
professional catch up with regards to conservation and management was
achieved in 2010 and 2011. With the help of the extremely motivated
colleagues Wim Aerdts, Ria Hendrikx-Houben, Louis van de Heuvel, Pierre
Lucker, Alan Roberts, Louke Timmermans and top photographer from
Eindhoven Peter Cox, vital parts of the large museum collection were
13
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

14
registered, photographed and digitised. I would also like to thank sral
Maastricht, in particular director René Hoppenbrouwers and the restorers
Harry Lagro and Bianca van Velzen for their knowledge and advice
concerning the restoration of several masterpieces from the council’s art
collection.
My sincere thanks go to the municipality of Venlo, especially mayor Hubert
Bruls and councillor for culture Jos Teeuwen as well as all other councillors,
for the essential financial support of € 153.400,- made available mid 2010 to
facilitate a more professional management of the city’s art collection, as
well as more transparant communication.
I would also like to thank profusely the Province of Limburg, in particular
former member of the provincial executive Odile Wolfs; the Huis voor de
Kunsten [House of the Arts], in particular director Leo Benders and the fine
art consultant Fransz Rombouts; The Foundation Friends of the Museum
van Bommel van Dam, in particular chairman Hans van Berkum and
vice-chairman Lydia van Agteren; The Foundation van Bommel van Dam, in
particular chairman Martin de Jong; Mrs Helen Knecht-Drenth as well as
many (anonymous) individuals for financially enabling the publication,
beautifully designed by Mark van den Eijnden. In this word of thanks I
would also like to include the printers, Drukkerij Lecturis, especially director
Paul van Mameren and his colleagues Maarten ’t Hoen and Peter Bongers
for the high quality of this international publication.
All employees of Museum van Bommel van Dam have pleasure in
dedicating the publication Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo
2011 – Een selectie uit veertig jaar verzamelen [Collection Museum van
Bommel van Dam Venlo 2011 – A Selection of Forty Years of Collecting] to
all artists connected to the museum. Long may they live on in the canon of
Western European art history, through this substantial publication.
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Director Museum van Bommel van Dam

Avant-propos
En 1969, Maarten et Reina van Bommel-van Dam font un don spectaculaire de
plus de mille œuvres à la ville de Venlo. Cette donation débouche le 16 octobre 1971
sur l’ouverture à Venlo du premier musée d’art moderne de la province du Limbourg:
le Musée van Bommel van Dam.
Le 16 octobre 2011, il y aura quarante ans exactement que le Musée van Bommel
van Dam existe et le 12 décembre 2011 précisément vingt ans que la Fondation des
Amis du Musée van Bommel-van Dam (Stichting Vrienden van het Museum van
Bommel-van Dam) existe. Ces anniversaires seront marqués par une vaste présentation
de la collection, un tout nouveau site multilingue et un catalogue de la collection
flambant neuf. L’exposition anniversaire Avec d’autres yeux présentera au public les
choix personnels qui ont été faits par les employés du musée, les commissaires
invités et les artistes de la collection. À partir du milieu de l’année 2011, un nouveau
site très informatif offrira également un accès virtuel à la collection d’art du Musée
van Bommel van Dam.
Une publication actuelle multilingue
Dans le cadre de l’anniversaire du musée paraîtra aussi un catalogue actuel en
couleur de la collection de 512 pages. Cette publication multilingue (nl, d, uk, et f)
présentera, outre les œuvres favorites du public de la collection privée cédée en
1969 par Maarten et Reina van Bommel-van Dam, les prêts de longue durée de la
Fondation van Bommel van Dam ainsi que plusieurs acquisitions importantes faites
par les directeurs et les conservateurs au cours des quarante dernières années.
15
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

16
La publication Collection du Musée van Bommel van Dam de Venlo de 2011 –
Une sélection des œuvres réunies au cours de quarante ans d’existence sera
distribuée au milieu de l’année 2011 à d’autres musées d’art des Pays-Bas, de
Belgique, de France, d’Allemagne, de Suisse et du Danemark. Ce nouvel aperçu
analogique de la collection, réalisé en association judicieuse avec une large présentation
numérique de la collection, contribuera, je l’espère, à accroître tant
l’appréciation générale que les connaissances collégiales de la collection d’art très
variée de la ville de Venlo. Simultanément, cette publication ouvrira de manière
idéale la perspective de prêts futurs (inter)nationaux. Toutes les œuvres de la
collection municipale, dont bon nombre proviennent de grands talents du sud-est
des Pays-Bas, peuvent sans exception aucune faire l’objet de prêts pour des
expositions temporaires. Un parcours que souhaitent ardemment de nombreuses
générations d’artistes néerlandais, notamment d’innombrables jeunes peintres,
dessinateurs et photographes.
Une deuxième publication paraîtra aux éditions du Musée van Bommel van Dam
de Venlo au cours de l’année 2012. Cet ouvrage présentera, en long et en large et
sous une forme identique, l’histoire générale, à partir de 1971, du stockage, des salles
d’exposition, des expositions et des publications, les lauréats du Prix Van Bommel
Van Dam ainsi que les collections offertes, à partir de 2005, par Pieter Defesche,
Jef Diederen, et la double donation de Tijmen et Helen Knecht-Drenth.
Remerciements
Au terme de nombreuses années de collaboration intensive, plusieurs ambitions
et objectifs de la direction et du personnel du musée convergent pour la première
fois en 2011. Je tiens à remercier ici mes collègues Paul Hermans (relations publiques),
Gonnie Hoeijmakers (éducation), Gabi Stoffels (conservateur de la collection) et
Saskia van de Wiel (conservateur général) ainsi que tous les autres employés du
musée pour leur engagement sincère et leur enthousiasme qui ont permis de mener
à bien ce projet ambitieux de grande envergure.
Des progrès cruciaux et professionnels ont été réalisés en 2010 et 2011 dans le
domaine de la gestion et de la conservation sous la direction énergique du conservateur
Gabi Stoffels. Des volets essentiels de la vaste collection du musée ont été
enregistrés, photographiés et numérisés progressivement avec l’aide des employés
très motivés Wim Aerdts, Ria Hendrikx-Houben, Louis van de Heuvel, Pierre Lucker,

Alan Roberts, Louke Timmermans et du grand photographe Peter Cox, originaire
d’Eindhoven. Je tiens également à remercier la sral de Maastricht et, en particulier, le
directeur René Hoppenbrouwers et les restaurateurs Harry Lagro et Bianca van
Velzen pour leur savoir-faire et les conseils prodigués dans le cadre de la restauration
durable de plusieurs œuvres maîtresses de la collection d’art municipale.
J’adresse également mes sincères remerciements à la ville de Venlo et, tout
particulièrement, au bourgmestre Hubert Bruls et à l’échevin de la culture Jos
Teeuwen ainsi qu’à tous les membres du collège et du conseil pour la subvention
essentielle de € 153.400,- qui a été allouée au milieu de l’année 2010 pour promouvoir
le professionnalisme de la gestion de la collection d’art municipale et la transparence
de la communication.
Je remercie également du fond du cœur la province du Limbourg et, en particulier,
l’ex- députée Odile Wolfs; la Maison des Arts (Huis voor de Kunsten) et, notamment,
le directeur général Leo Benders et le conseiller en arts plastiques Fransz Rombouts;
la Fondation des Amis du Musée van Bommel-van Dam (Stichting Vrienden van het
Museum van Bommel-van Dam), en particulier, le président du comité Hans van
Berkum et le vice-président Lydia van Agteren; la Fondation van Bommel van Dam,
notamment, le président du comité Martin de Jong; madame Helen Knecht-Drenth
ainsi que de nombreux autres particuliers (anonymes) pour leur participation
financière à la très belle publication de Mark van den Eijnden. Mes remerciements
vont également à l’imprimerie Lecturis, notamment au directeur Paul van Mameren
et à ses collaborateurs Maarten ’t Hoen et Peter Bongers, pour la production de
haute qualité de la publication internationale.
C’est avec un immense plaisir que tous les employés du Musée van Bommel van
Dam dédient la publication Collection du Musée van Bommel van Dam de Venlo 2011
– Une sélection des œuvres réunies au cours de quarante ans d’existence à tous les
artistes liés au musée, en adressant leurs remerciements respectueux à Maarten et
Reina van Bommel-van Dam. Puissent ces artistes encore perdurer longtemps à
travers cette édition imposante dans le canon de l’histoire de l’art de l’Europe
occidentale.
Rick Vercauteren
__________________________________________________________________
Directeur du Musée van Bommel van Dam de Venlo
17
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

Collectie Museum van Bommel van Dam 2011
Eén intrigerend en vibrerend weefsel
‘‘Art breeds art.’’
______________________________________________________________
Howard Hodgkin
Onmiddellijk na mijn aantreden als directeur van Museum van Bommel van
Dam in 2005 wordt me gevraagd om in het kader van het grensoverschrijdende
project Cross Art, waaraan tien Duitse en Nederlandse kunstmusea waaronder
het stedelijk museum uit Venlo deelnemen, een inhoudelijke tekst over de
kunstcollectie van de gemeente Venlo te schrijven. Een uitstekende aanleiding
om meteen vanaf de start de museumverzameling grondig te evalueren
alsook de identiteit van het kunstbezit in dialoog met collega’s nader te
be palen.
In het voorjaar van 2005 besluit ik in overleg met de conservatoren om
naast de prestigieuze Cross Art publicatie Van Gogh tot Beuys – Meesterwerken
uit de collectie moderne kunst van tien Duitse en Nederlandse musea, die 400
pagina’s telt, een actuele catalogus over de gemeentelijke collectie te maken
onder de titel Collectiecatalogus 2005 Museum van Bommel van Dam Venlo.
Deze meertalige uitgave van 148 pagina’s, die in relatief korte tijd tot stand
komt, wordt begin augustus 2005 in de Kunst- und Austellungshalle der
Bundesrepublik Deutschland bij de officiële opening van de expositie Van
Gogh tot Beuys in Bonn aan publiek en pers gepresenteerd.
Om tegemoet te komen aan aanhoudende verzoeken van museumbezoekers
uit het hele land, die graag topwerken uit de gemeentelijke kunstcollectie van
Venlo op zaal willen zien, wordt er in 2005 tevens besloten om een nieuwe
reeks collectietentoonstellingen op te starten. Onder de titel Aan de Hand van
worden kwalitatief hoogwaardige kunstwerken, die in 1969 aan Venlo zijn
19
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

20
geschonken, doelbewust gekoppeld aan in het oog springende aanwinsten,
die na de officiële opening van het museum in 1971 zijn gekocht.
Het nationale museumpubliek, vakcollega’s, kunstenaars, galeriehouders
en verzamelaars reageren in de jaren die volgen ronduit positief, temeer daar
er interessante wisselwerkingen te zien zijn tussen kunst uit de collectie en
werken die op wisselexposities worden getoond.
Collectie semipermanent op zaal
Naar aanleiding van de lovende publieksreacties op de tentoonstellingsreeks
Aan de Hand van voeren directie en conservatoren in 2009 ten aanzien
van de verzameling een fundamentele, museale koerswijziging door. Sindsdien
zijn grote delen van de kunstcollectie, inclusief de topwerken uit de schenking
van 1969, langdurige bruiklenen van de Stichting van Bommel van Dam alsook
aankopen van recenter datum, semipermanent op zaal te zien onder de titel
Uit de Verzameling. De nieuwe aanpak wordt door museumbezoekers als een
absolute meerwaarde ervaren.
Onder de titel Zichtlijnen worden in het provinciehuis te Maastricht in 2009
recente aanwinsten, die vooral als uitvloeisel van het tentoonstellingsprogramma
zijn gekocht, uit de collectie van Museum van Bommel van Dam getoond. De
geëxposeerde schilderijen, tekeningen en werken op papier vormen een solide
basis voor toekomstig beleid bij het zoeken naar representanten van jongere
generaties die in het verlengde van reeds uitgezette lijnen werken.
Na de speelse collectiepresentatie Maarten & Reina van Bommel-van Dam
– Van particuliere verzameling in Amsterdam naar openbare collectie in Venlo,
waarin het volledig spectrum van de in 1969 geschonken collectie en de curieuze
wordingsgeschiedenis van het museum tussen 1967 en 1971 op originele wijze
centraal staat, focust het museumteam in 2010 vooral op het verder ontsluiten,
zowel analoog als virtueel, van de stedelijke kunstverzameling na 1971. Met het
oog op het jubileum in 2011 wordt er gewerkt aan een brede presentatie over
de totale kunstcollectie, een meertalige website en een spiksplinternieuwe
collectiecatalogus.
Tijdens restauratiesessies met het sral uit Maastricht en foto-opnamen met
Peter Cox leren we in 2010 onze eigen aankoopgeschiedenis na 1971 veel beter

kennen. Met enige regelmaat ontdekken we goeddeels onbekende kunstwerken.
Door allerlei handgeschreven fiches, lijsten en overzichten aan elkaar te
toetsen, komt er in de loop van 2010 een nieuw digitaal overzicht tot stand dat
de volledige periode 1971-2011 omvat. Tevens wordt er in 2010 met de Stichting
van Bommel van Dam een diepgaande nulmeting met betrekking tot het in 1969
overgedragen particuliere bezit van de stichters gedaan. Tezamen leveren
deze inspanningen anno 2011 een beter en completer collectiebeeld op.
In het voorjaar van 2011 presenteert Museum van Bommel van Dam op
Artantique in Utrecht, in het kader van het komend jubileum, een representatieve
selectie uit de kunstcollectie onder de titel Highlights Collectie Museum van
Bommel van Dam. Beursbezoekers zijn erg enthousiast over de getoonde
kwaliteit. Voor 2012 staat een internationale presentatie van de collectie van
Museum van Bommel van Dam bij het ikob te Eupen (België) op het programma.
De oorspronkelijke collectie
In 1969 schenken Maarten en Reina van Bommel-van Dam 1044 kunstwerken
aan de stad Venlo op voorwaarde dat de gemeente hun brede, particuliere
verzameling in een nieuw te bouwen museum onderbrengt. De formele aanvaarding
van de schenking, met onder andere kunstwerken van Armando, Gerrit
Benner, Bram Bogart, Eugène Brands, Edgar Fernhout, Leo Gestel, Aad de
Haas, Anton Heyboer, Ger Lataster, Melle, Lei Molin, Jan Schoonhoven en
Jaap Wagemaker leidt er in 1971 toe dat in Venlo daadwerkelijk het eerste
museum voor moderne kunst in de provincie Limburg wordt geopend. De
genoemde kunstenaars vormen in nationaal opzicht samen het kwalitatieve
hart van de moderne kunst bij de start van het museum in 1971. Een deel van
deze groep is ook opgenomen in de allereerste uitgave over de collectie
getiteld Een beeld van de collectie.
Na de officiële overdracht van hun privécollectie in 1969 gaan Maarten en
Reina van Bommel-van Dam geestdriftig door met verzamelen. In de loop van
de jaren zeventig en tachtig kopen zij opnieuw vele kunstwerken, waaronder
werken op papier en doeken van Bram Bogart, Kees van Bohemen, Eugène
Brands, Edgar Fernhout, Ger Lataster, Melle, Willem Oepts, Toon Teeken en Piet
Teraa. Het nieuwe persoonlijke bezit wordt door de Stichting van Bommel van
21
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

22
Dam in twee tranches, respectievelijk in 1984 en 1988, officieel in langdurige
bruikleen overgedragen aan de stad Venlo.
Op initiatief van Maarten van Bommel wordt in de tweede helft van de jaren
zeventig ook de Van Bommel Van Dam Prijs ingesteld. Een aantrekkelijke prijs
voor jonge kunstenaars onder de 35 jaar. Bij de prijs, die tot nu toe veertien maal
is toegekend, hoort een aanzienlijk geldbedrag. Recentelijk is de Van Bommel
Van Dam Prijs tevens opengesteld voor talenten op gebied van schilderen,
tekenen en fotograferen uit Duitsland.
Uitbreiding collectie na 1971
In samenspraak met hun conservatoren breiden de museumdirecteuren Lei
Alberigs, Thei Voragen en Ulco Mes, die anderhalf jaar directeur ad interim is,
de oorspronkelijke collectie bewust organisch uit door kunstwerken te kopen
van Armando, Gerrit Benner, Hermanus Berserik, Jan de Bie, Bram Bogart,
Eugène Brands, Mark Brusse, Constant, Corneille, Pieter Defesche, Jef Diederen,
Alfons Freijmuth, Loek Grootjans, Aad de Haas, Hans van Hoek, Raoul
Hynckes, Theo Kuijpers, Ger Lataster, Bert Loerakker, Lucebert, Jan Martens,
Nico Molenkamp, Lei Molin, Roger Raveel, G.V.A. Röling, Anton Rooskens, Harr
Scheffer, Joseph Semah, Rob Scholte, Jan Schoonhoven, Pierre van Soest,
Shinkichi Tajiri, Toon Teeken, Peter Wehrens, Co Westerik, JCJ Vanderheyden,
Jaap Wagemaker en Theo Wolvecamp. De oorspronkelijke collectie wordt enorm
versterkt: kunsthistorisch interessante aspecten van Cobra, Zero, de zogenoemde
materiekunst, abstract-expressionistische kunst en Nieuwe Figuratie
maken op den duur deel uit van de stedelijke kunstverzameling. In een aantal
gevallen, zoals bijvoorbeeld bij Edgar Fernhout en Jan Schoonhoven, ontstaan
gaandeweg ensembles, die door de aanwezigheid van relatief veel vroeg werk
en door hun compleetheid in nationaal opzicht als bijzonder zijn te bestempelen.
Daarnaast zijn er, als nieuw verzamelgebied, kunstfoto’s van Marinus
Boezem, Ger Dekkers, Rineke Dijkstra, Inez van Lamsweerde/Vinoodh Matadin,
Ingeborg Meulendijks, Erwin Olaf en Kim Zwarts aangekocht. Voorts is, als
tijdelijke beleidslijn, een deelcollectie met sculpturen en ruimtelijke werken van
Armando, Arie Berkulin, Gène Eggen, Piet Killaars, Shinkichi Tajiri en Han van
Wetering aangelegd.

Tegelijkertijd is er in de voorbije decennia door genoemde directeuren
sterker ingezet op een verzamelbeleid dat gericht zoekt naar een betere
representatieve vertegenwoordiging van de hedendaagse kunst uit Zuid-Oost
Nederland. Rond 2005 bevat de inmiddels fors uitgebreide museumverzameling
ook veel werk van (veelal in Limburg en Noord-Brabant geboren of werkzame)
kunstenaars zoals Antoine Berghs, Arie Berkulin, Jan de Bie, Jacqueline Böse,
Ad van Campenhout, Monique Camps, Sander van Deurzen, André Dieteren,
Suzan Drummen, Noud van Dun, Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van
Hoek, Berend Hoekstra, Rik van Iersel, Sidi El Karchi, Mathieu Knippenbergh,
Judith Krebbekx, Hans Kuijs, Theo Kuijpers, Bert Loerakker, Rob Moonen,
Stijn Peeters, Karin van Pinxteren, Bep Scheeren, Ton Slits, Aline Thomassen,
Roy Villevoye en André Wiehager.
Uitbreiding collectie vanaf 2005
Na mijn komst in 2005 maak ik in samenspraak met de conservatoren een
nieuwe balans op met betrekking tot het verzamelbeleid tot dan toe. Schilderen,
tekenen en fotografie worden, om de samenhang met de Van Bommel Van
Dam Prijs scherper te maken, echt speerpunten in de uitbreiding van de
collectie.
We besluiten tevens om met de vertegenwoordigers van de eerste generatie
kunstenaars na de Tweede Wereldoorlog gemiddeld om de twee jaar een
solo-expositie en begeleidende uitgave te maken. Pieter Defesche, Pierre van
Soest en Ger Lataster zijn reeds aan bod gekomen. Voor de komende jaren
staan Marianne van der Heijden, Jef Diederen en Lei Molin op de rol.
Voorts zetten we een nieuwe koers uit ten aanzien van de representanten
van de zogenaamde middengeneratie waaronder André Dieteren, Frank van
Hemert, Hans van Hoek, Michael Kiernan, Hans Klein Hofmeijer, Mathieu
Knippenbergh, Bert Loerakker, Margriet Luyten, Toon Michiels, Bep Scheeren,
Joseph Semah, Ton Slits en Marjan Teeuwen. Hun nieuwste werken, waaruit
ook met enige regelmaat wordt aangekocht om deels bestaande clusters uit
te diepen, komen vanaf 2005 in een separate tentoonstellingsreeks aan bod.
Bij alle exposities worden bovendien publicaties vervaardigd.
23
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

24
Gedurende de laatste vijf jaar hebben we, vooral met het oog op nieuw aan
te leggen kernen, soms rechtstreeks vanuit exposities nieuwe werken verworven
van nog jongere kunstenaars als Marijn Akkermans, Arjan van Arendonk, Gies
Backes, Aafke Bennema, Antoine Berghs, Marcel Berlanger, Jacqueline Böse,
Ad van Campenhout, Monique Camps, Jos Deenen, Sander van Deurzen,
Noud van Dun, Wolfgang Ellenrieder, Sidi El Karchi, Frank Koolen, Judith
Krebbekx, Toon Laurense, Lilith (Henriëtte van Gasteren), Tanja Nabben,
Seamus Nicolson, Toos Nijssen, Karin van Pinxteren, James Renier, Jack
Reubsaet, Anke Roder, Ingrid Simons, Aline Thomassen, Maurice Thomassen,
Esther Tielemans, André Wiehager, Julia Winter en Hans de Wit.
Op basis van excellente relaties, persoonlijke inzet en opgebouwd vertrouwen
krijgt Museum van Bommel van Dam vanaf 2004-2005 ook meerdere waardevolle
schenkingen zoals van de erven van Pieter Defesche, Jef Diederen en
Marianne van der Heijden. Voorts schenken de erven van Pierre van Soest
alsook Wim de Haan en levende kunstenaars als Arjan van Arendonk, Ton
Boelhouwer, Ad van Campenhout, André Dieteren, Noud van Dun, Wolfgang
Ellenrieder, Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van Hoek, Hans Klein
Hofmeijer, Horst Keining, Theo Kuijpers, Hans Kuijs, Bert Loerakker, Margriet
Luyten, Toon Michiels, Toos Nijssen, Stijn Peeters, Aline Thomassen en Julia
Winter kwalitatief uitstekende kunstwerken aan het museum. Al deze schenkingen,
die de collectie hedendaagse kunst echt versterken, komen aan bod in
de publicatie van 2012.
Dubbele schenking van Tijmen en Helen Knecht-Drenth
In 2009 ontvangt Museum van Bommel van Dam van het verzamelaarsechtpaar
Tijmen en Helen Knecht-Drenth, dat qua passie in veel opzichten op
Maarten en Reina van Bommel-van Dam lijkt, naast een boeiende particuliere
collectie doeken en werken op papier een grote geldelijke gift à € 726.000,om
internationale kunst te kopen. Met eerbied en respect is dit formidabele
bedrag vanaf 2009 aangewend om moderne kunst van over de landsgrenzen
te kopen. Dankzij Tijmen en Helen Knecht-Drenth heeft het museum kwalitatief
uitstekende kunst van Horst Keining, Michael Kiernan, Raquel Maulwurf,

Cornelia Schleime en Tom Liekens verworven. Deze kunstenaars komen respectievelijk
uit Duitsland, Amerika, Spanje, Duitsland en België. De deelcollectie
Knecht-Drenth Venlo, die de brede stedelijke kunstcollectie een internationaal
perspectief heeft gegeven, zal gedurende de komende jaren gericht worden
vergroot.
Kunst komt uit kunst voort
Boven deze inleiding staat een superkort citaat van de Engelse kunstenaar
Howard Hodgkin. Kunst komt, als natuurlijk proces, uit kunst voort. Het inspirerende
boek Heritage of Images van Fritz Saxl is inhoudelijk niet veraf. In kunst
komen aanleidingen, motieven, overwegingen en thema’s telkens weer als
‘vanzelfsprekend’ terug. Door deze atypische bril heb ik samen met collega’s
Paul Hermans, Gonnie Hoeijmakers, Gabi Stoffels en Saskia van de Wiel naar
de huidige museumverzameling gekeken. Na vele sessies en exercities bezien
we onze collectie anno 2011 letterlijk en figuurlijk met andere ogen. Juist om
die specifieke reden hebben we de grote jubileumexpositie Met andere ogen
- Een feestelijke terugblik op veertig jaar verzamelen genoemd.
Veertig jaar zit er inmiddels tussen de publicaties Een beeld van de collectie
(1971) en Collectie Museum van Bommel van Dam 2011 – Een selectie uit
veertig jaar verzamelen (2011). De nu verder ontsloten collectie hedendaagse
kunst, die op basis van keuzes van vele voorgangers gigantisch is gegroeid, is
één groot intrigerend en vibrerend weefsel dat ruim een halve eeuw aanstekelijke
Nederlandse kunstgeschiedenis omvat. Moge om op Howard Hodgkin terug te
komen het vermenigvuldigingsproces van kunst, bij voorkeur zo naturel en
sereen mogelijk, nog lang voortduren.
Rick Vercauteren
______________________________________________________________
Directeur Museum van Bommel van Dam
25
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

26
> Die Sammlung Museum van Bommel van Dam
2011
Ein faszinierendes und vibrierendes Gewebe
‘‘Art breeds art.’’
___________________________________________________________
Howard Hodgkin
Gleich nach meinem Amtsantritt als Direktor des Museums van Bommel
van Dam im Jahre 2005 werde ich gebeten, im Rahmen des grenzüberschreitenden
Projekts Crossart, an dem sich zehn deutsche und niederländische
Kunstmuseen – darunter auch das städtische Museum in Venlo – be teiligen,
einen Textbeitrag über die Kunstsammlung der Stadt Venlo zu
verfassen. Ein ausgezeichneter Anlass, um die Museumsbestände von der
ersten Sekunde an gründlich auszuwerten und die Identität des Kunstbesitzes
im Gespräch mit Kollegen genauer zu bestimmen.
Im Frühjahr 2005 beschließe ich im Einvernehmen mit den Konservatoren,
neben dem prestigeträchtigen Crossart-Katalog Van Gogh bis Beuys –
Meisterwerke der Moderne aus zehn deutschen und niederländischen
Museen, der 400 Seiten umfasst, einen aktuellen Katalog über die städtische
Sammlung mit dem Titel Bestandskatalog 2005 Museum van Bommel van
Dam Venlo herauszugeben. Die 148 Seiten umfassende mehrsprachige
Monografie, die in relativ kurzer Zeit entsteht, wird bei der offiziellen
Eröffnung der Ausstellung Van Gogh bis Beuys Anfang August 2005 in der
Bonner Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland der
Öffentlichkeit und der Presse vorgestellt.
Um der nicht ablassenden Nachfrage der Museumsbesucher aus dem
ganzen Land nach den bedeutendsten Werken aus der städtischen
Kunstsammlung Venlos entgegenzukommen, fällt im Jahre 2005 außerdem
der Beschluss, eine neue Reihe von Sammlungsausstellungen zu starten.

Unter dem Titel Aan de Hand van [Anhand von] werden qualitativ hochwertige
Kunstwerke, die der Stadt 1969 geschenkt wurden, gezielt an auffällige
Neuerwerbungen gekoppelt, die nach der offiziellen Eröffnung 1971 in den
Besitz des Museums gelangt waren.
Sowohl das nationale Museumspublikum als auch Kollegen vom Fach,
Künstler, Galeristen und Sammler reagieren in den darauf folgenden Jahren
durchweg positiv, umso mehr, als sich interessante Wechselwirkungen
zwischen Kunstwerken aus der Sammlung und Arbeiten, die im Rahmen
von Wechselausstellungen gezeigt werden, herauskristallisieren.
Sammlung provisorisch zu besichtigen
Aufgrund der lobenden Reaktionen der Besucher auf die Ausstellungsreihe
Anhand von vollziehen Leitung und Konservatoren des Museums
2009 einen musealen Kurswechsel in Bezug auf die Sammlung. Von
diesem Zeitpunkt an sind große Teile der Kunstsammlung –Spitzenwerke
aus der Schenkung 1969, Dauerleihgaben der Stiftung van Bommel van
Dam und Neuerwerbungen jüngeren Datums einbegriffen – unter dem
Titel Uit de Verzameling [Aus der Sammlung] provisorisch zu besichtigen.
Die neue Herangehensweise wird von den Museumsbesuchern als
absolute Bereicherung empfunden.
Unter dem Titel Zichtlijnen [Sichtachsen] werden im Jahre 2009
Neuerwerbungen jüngeren Datums, die in erster Linie infolge des Ausstellungsprogramms
hinzugekauft wurden, aus der Sammlung Museum van
Bommel van Dam im Maastrichter Landtag präsentiert. Die hier ausgestellten
Bilder, Zeichnungen und Arbeiten auf Papier stellen eine solide Grundlage
für die künftige Ankaufpolitik bei der Suche nach Repräsentanten jüngerer
Generationen dar, deren Stil an bereits entwickelte Linien anknüpft.
Nach der verspielten Sammlungspräsentation Maarten & Reina van
Bommel-van Dam – Van particuliere verzameling in Amsterdam naar
openbare collectie in Venlo [Maarten & Reina van Bommel-van Dam – Von
der Privatsammlung zur öffentlichen Sammlung in Venlo], in deren originellem
Mittelpunkt das ganze Spektrum der 1969 erfolgten Schenkung und die
kuriose Entstehungsgeschichte des Museums zwischen 1967 und 1971
27
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

28
steht, konzentriert sich das Museumsteam im Jahre 2010 insbesondere auf die
weitere Erschließung – analog wie virtuell – der städtischen Kunstsammlung
seit 1971. Im Hinblick auf das Jubiläumsjahr 2011 werden eine umfassende
Präsentation der gesamten Sammlungsbestände, eine mehrsprachige
Website und ein nagelneuer Sammlungskatalog erarbeitet.
Bei Restaurierungsarbeiten mit der sral aus Maastricht und Fotoaufnahmen
mit Peter Cox lernen wir 2010 unsere eigene Geschichte der
Ankäufe seit 1971 viel besser kennen. Mit gewisser Regelmäßigkeit
entdecken wir größtenteils unbekannte Kunstwerke. Durch den Vergleich
unterschiedlicher handschriftlicher Karteikarten, Verzeichnisse und
Aufstellungen entsteht im Laufe des Jahres 2010 ein neuer digitaler
Gesamtüberblick über die vier Jahrzehnte von 1971 bis 2011. Außerdem wird
2010 gemeinsam mit der Stiftung van Bommel van Dam eine gründliche
Nullmessung in Bezug auf den 1969 überlassenen Privatbesitz der Stifter
vorgenommen. Insgesamt ist dank dieser Bemühungen anno 2011 ein
besseres und vollständigeres Bild der Sammlung zustande gekommen.
Im Frühjahr 2011 präsentiert das Museum van Bommel van Dam auf der
Utrechter Artantique im Rahmen des bevorstehenden Jubiläums eine
repräsentative Auswahl aus der Kunstsammlung unter dem Titel Highlights
Collectie Museum van Bommel van Dam [Höhepunkte der Sammlung
Museum van Bommel van Dam]. Die Messebesucher sind angesichts der
präsentierten Qualität vollauf begeistert. Für 2012 steht eine internationale
Präsentation der Sammlung des Museums van Bommel van Dam beim
IKOB im belgischen Eupen auf dem Programm.
Die ursprüngliche Sammlung
Maarten und Reina van Bommel-van Dam schenken im Jahre 1969 der
Stadt Venlo 1044 Kunstwerke unter der Voraussetzung, dass die Stadt ihre
breit angelegte Privatsammlung in einem Museumsneubau unterbringt. Die
formelle Annahme der Schenkung, die unter anderem Kunstwerke von
Armando, Gerrit Benner, Bram Bogart, Eugène Brands, Edgar Fernhout,
Leo Gestel, Aad de Haas, Anton Heyboer, Ger Lataster, Melle, Lei Molin,
Jan Schoonhoven und Jaap Wagemaker umfasst, führt im Jahre 1971 dazu,

dass in Venlo tatsächlich das erste Museum für moderne Kunst in der
niederländischen Provinz Limburg eröffnet wird. Die genannten Künstler
stellen beim Start des Museums 1971 gemeinsam in nationaler Hinsicht das
qualitative Zentrum der Moderne dar. Ein Teil dieser Gruppe ist außerdem
in der allerersten Veröffentlichung über die Sammlung – Een beeld van de
collectie [Ein Bild der Sammlung] – enthalten.
Nach der offiziellen Übertragung ihrer Privatsammlung 1969 gehen
Maarten und Reina van Bommel-van Dam weiter ihrer Sammelleidenschaft
nach. In den 1970er und 1980er Jahren erwerben sie erneut zahlreiche
Kunstwerke, unter denen sich auch Arbeiten auf Papier und Bilder von
Bram Bogart, Kees van Bohemen, Eugène Brands, Edgar Fernhout, Ger
Lataster, Melle, Willem Oepts, Toon Teeken und Piet Teraa befinden. Der
neue persönliche Besitz wird über die Stiftung van Bommel van Dam in
zwei Tranchen – 1984 und 1988 – der Stadt Venlo offiziell als Dauerleihgabe
überlassen.
Auf Anregung von Maarten van Bommel wird in der zweiten Hälfte der
1970er Jahre zudem der „Van-Bommel-van-Dam-Preis“ gestiftet – ein
attraktiver Preis für junge Künstler unter 35 Jahren. Mit der Auszeichnung,
die bisher vierzehn Mal verliehen wurde, ist ein beachtliches Preisgeld
verbunden. Seit kurzer Zeit können sich auch talentierte deutsche Nachwuchskünstler
aus den Bereichen Malen, Zeichnen und Fotografieren um
diesen Preis bewerben.
Sammlungserweiterung nach 1971
In enger Abstimmung mit ihren Konservatoren erweitern die Museumsdirektoren
Lei Alberigs, Thei Voragen und Ulco Mes, der anderthalb Jahre
lang Interimsdirektor ist, die ursprüngliche Sammlung bewusst organisch,
indem sie Werke folgender Künstler ankaufen: Armando, Gerrit Benner,
Hermanus Berserik, Jan de Bie, Bram Bogart, Eugène Brands, Mark Brusse,
Constant, Corneille, Pieter Defesche, Jef Diederen, Alfons Freijmuth, Loek
Grootjans, Aad de Haas, Hans van Hoek, Raoul Hynckes, Theo Kuijpers,
Ger Lataster, Bert Loerakker, Lucebert, Jan Martens, Nico Molenkamp, Lei
Molin, Roger Raveel, G.V.A. Röling, Anton Rooskens, Harr Scheffer, Joseph
29
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

30
Semah, Rob Scholte, Jan Schoonhoven, Pierre van Soest, Shinkichi Tajiri,
Toon Teeken, Peter Wehrens, Co Westerik, JCJ Vanderheyden, Jaap
Wagemaker und Theo Wolvecamp. Die ursprüngliche Sammlung wird dabei
enorm verstärkt: Kunsthistorisch interessante Aspekte von Cobra, der
Gruppe Zero, der so genannten Materialkunst, der abstrakt expressionistischen
Kunst und der Neuen Figuration gehören nach einiger Zeit ebenfalls
zur städtischen Kunstsammlung. Bei ein paar Künstlern, beispielsweise bei
Edgar Fernhout und Jan Schoonhoven, entstehen auf diese Weise Ensembles,
die man aufgrund der Tatsache, dass darunter relativ viele Frühwerke
sind, und infolge ihrer Vollständigkeit in nationaler Hinsicht als außergewöhnlich
bezeichnen kann.
Daneben werden – als neuer Sammlungsbereich – Kunstfotos von
Marinus Boezem, Ger Dekkers, Rineke Dijkstra, Inez van Lamsweerde/
Vinoodh Matadin, Ingeborg Meulendijks, Erwin Olaf und Kim Zwarts
angekauft. Darüber hinaus wird als vorübergehender Teilbereich der Ankaufpolitik
eine Teilsammlung mit Skulpturen und Installationen von Armando,
Arie Berkulin, Gène Eggen, Piet Killaars, Shinkichi Tajiri und Han van
Wetering aufgebaut.
Gleichzeitig haben die oben genannten Direktoren in den vergangenen
Jahrzehnten mehr Nachdruck auf eine Ankaufpolitik gelegt, die bewusst
auf eine bessere Repräsentanz der zeitgenössischen Kunst aus dem
Südosten der Niederlande abzielt. Gegen 2005 umfassen die mittlerweile
stark erweiterten Museumsbestände auch viele Arbeiten von (überwiegend
in den niederländischen Provinzen Limburg und Nordbrabant geborenen
oder tätigen) Künstlern wie Antoine Berghs, Arie Berkulin, Jan de Bie,
Jacqueline Böse, Ad van Campenhout, Monique Camps, Sander van
Deurzen, André Dieteren, Suzan Drummen, Noud van Dun, Loek Grootjans,
Frank van Hemert, Hans van Hoek, Berend Hoekstra, Rik van Iersel, Sidi El
Karchi, Mathieu Knippenbergh, Judith Krebbekx, Hans Kuijs, Theo Kuijpers,
Bert Loerakker, Rob Moonen, Stijn Peeters, Karin van Pinxteren, Bep
Scheeren, Ton Slits, Aline Thomassen, Roy Villevoye und André Wiehager.

Sammlungserweiterung seit 2005
Nach meinem Amtsantritt im Jahre 2005 ziehe ich in enger Zusammenarbeit
mit den Konservatoren erneut Bilanz aus der bisher geführten
Sammlungspolitik. Malen, Zeichnen und Fotografieren werden – um den
Zusammenhang mit dem Van-Bommel-Van-Dam-Preis zu betonen – zu
Schwerpunkten bei der Erweiterung der Sammlung.
Außerdem beschließen wir, mit den Repräsentanten der ersten Künstlergeneration
nach dem Ende des Zweiten Weltkriegs im Schnitt alle zwei
Jahre eine Einzelausstellung samt Begleitkatalog zu machen. Mit Pieter
Defesche, Pierre van Soest und Ger Lataster haben wir das bereits
realisiert. Für die kommenden Jahre stehen Marianne van der Heijden, Jef
Diederen und Lei Molin auf dem Programm.
Ferner stecken wir einen neuen Kurs ab, was die Repräsentanten der
so genannten mittleren Generation betrifft, zu der unter anderem folgende
Künstler gehören: André Dieteren, Frank van Hemert, Hans van Hoek,
Michael Kiernan, Hans Klein Hofmeijer, Mathieu Knippenbergh, Bert
Loerakker, Margriet Luyten, Toon Michiels, Bep Scheeren, Joseph Semah,
Ton Slits und Marjan Teeuwen. Ihre neuesten Arbeiten, von denen mit
gewisser Regelmäßigkeit auch einige angekauft werden, um teilweise
vorhandene Werkgruppen zu vertiefen, werden von 2005 an in einer
separaten Ausstellungsreihe dargeboten. Zu allen Ausstellungen werden
darüber hinaus Kataloge zusammengestellt.
In den vergangenen fünf Jahren haben wir, vor allem im Hinblick auf
neu anzulegende Kerne, manchmal direkt aus Ausstellungen heraus neue
Arbeiten noch jüngerer Künstler erworben, als da wären: Marijn Akkermans,
Arjan van Arendonk, Gies Backes, Aafke Bennema, Antoine Berghs,
Marcel Berlanger, Jacqueline Böse, Ad van Campenhout, Monique Camps,
Jos Deenen, Sander van Deurzen, Noud van Dun, Wolfgang Ellenrieder,
Sidi El Karchi, Frank Koolen, Judith Krebbekx, Toon Laurense, Lilith
(Henriëtte van Gasteren), Tanja Nabben, Seamus Nicolson, Toos Nijssen,
Karin van Pinxteren, James Renier, Jack Reubsaet, Anke Roder, Ingrid
Simons, Aline Thomassen, Maurice Thomassen, Esther Tielemans, André
Wiehager, Julia Winter und Hans de Wit.
31
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

32
Aufgrund von hervorragenden Beziehungen, persönlichem Einsatz und
aufgebautem Vertrauen werden dem Museum van Bommel van Dam seit
2004/2005 auch mehrere wertvolle Schenkungen anvertraut, beispielsweise
die der Erben von Pieter Defesche, Jef Diederen und Marianne van der
Heijden. Außerdem schenken die Erben von Pierre van Soest und Wim de
Haan sowie lebende Künstler wie Arjan van Arendonk, Ton Boelhouwer,
Ad van Campenhout, André Dieteren, Noud van Dun, Wolfgang Ellenrieder,
Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van Hoek, Hans Klein Hofmeijer,
Horst Keining, Theo Kuijpers, Hans Kuijs, Bert Loerakker, Margriet Luyten,
Toon Michiels, Toos Nijssen, Stijn Peeters, Aline Thomassen und Julia
Winter dem Museum qualitativ herausragende Kunstwerke. All diese
Schenkungen, die die Sammlung zeitgenössischer Kunst definitiv verstärken,
werden in dem 2012 erscheinenden Katalog thematisiert.
Doppelte Schenkung von Tijmen und Helen Knecht-Drenth
Im Jahre 2009 stellt das Sammlerehepaar Tijmen und Helen Knecht-
Drenth, das mit seiner Leidenschaft stark an Maarten und Reina van
Bommel-van Dam erinnert, dem Museum van Bommel van Dam neben
einer fesselnden Privatsammlung, die Bilder und Arbeiten auf Papier
umfasst, eine große Summe in Höhe von € 726.000 für den Ankauf
internationaler Kunst zur Verfügung. Von 2009 an wird dieser Betrag
ehrfürchtig und respektvoll genutzt, um moderne Kunst von außerhalb der
Landesgrenzen zu kaufen. Tijmen und Helen Knecht-Drenth ist es zu
verdanken, dass das Museum qualitativ herausragende Kunst von Horst
Keining, Michael Kiernan, Raquel Maulwurf, Cornelia Schleime und Tom
Liekens in seinen Besitz bringen kann, von Künstlern also, die aus Deutschland,
Amerika, Spanien und wieder Deutschland bzw. aus Belgien stammen. Die
Teilsammlung Knecht-Drenth Venlo, die der breit angelegten städtischen
Kunstsammlung eine internationale Perspektive eröffnet hat, soll in den
kommenden Jahren gezielt erweitert werden.

Kunst geht aus Kunst hervor
Dieser Einleitung geht ein superkurzes Zitat des englischen Künstlers
Howard Hodgkin voran. Kunst geht als natürlicher Prozess aus Kunst
hervor. Das inspirierende Buch Heritage of Images [Das Erbe der Bilder]
von Fritz Saxl ist dem inhaltlich anverwandt. In der Kunst tauchen Anlässe,
Motive, Betrachtungen und Themen immer wieder wie selbstverständlich
auf. Durch diese atypische Brille haben ich und meine Kollegen Paul
Hermans, Gonnie Hoeijmakers, Gabi Stoffels und Saskia van de Wiel
gemeinsam die aktuelle Museumssammlung betrachtet. Nach vielen
Sitzungen und Exerzitien sehen wir unsere Sammlung anno 2011 in wörtlicher
und übertragener Bedeutung mit anderen Augen. Aus genau diesem
Grund haben wir die große Jubiläumsausstellung Met andere ogen - Een
feestelijke terugblik op veertig jaar verzamelen [Mit anderen Augen – Ein
festlicher Rückblick auf vierzig Sammlerjahre] genannt.
Vierzig Jahre liegen mittlerweile zwischen der Veröffentlichung von Een
beeld van de collectie [Ein Bild der Sammlung, 1971] und dem Katalog
Collectie Museum van Bommel van Dam 2011 – Een selectie uit veertig jaar
verzamelen [Die Sammlung Museum van Bommel van Dam 2011 – Eine
Auswahl aus vierzig Jahren, 2011]. Die nun weiter erschlossene Sammlung
zeitgenössischer Kunst, die aufgrund der von vielen meiner Vorgänger
getroffenen Entscheidungen gigantisch an Umfang zugenommen hat, ist
ein großes faszinierendes und vibrierendes Gewebe, das gut ein halbes
Jahrhundert ansprechender niederländischer Kunstgeschichte umfasst.
Auf dass – um auf Howard Hodgkin zurückzukommen – der Vervielfachungsprozess
der Kunst, am liebsten möglichst natürlich und erhaben,
noch lange fortwähren möge!
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Direktor des Museums van Bommel van Dam
33
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

34
> Collection Museum van Bommel van Dam 2011
One intriguing and vibrant fabric
“Art breeds art.”
___________________________________________________________
Howard Hodgkin
Immediately after my appointment as director of Museum van Bommel
van Dam in 2005 I was asked to write an essay about the art collection of
the community of Venlo, for the cross boundaries project Cross Art in which
ten German and Dutch museums of art participated, amongst which the
Venlo municipal museum. This was an excellent opportunity to evaluate the
collection from the start, as well as to determine the identity of the collection
in dialogue with my new colleagues.
In the Spring of 2005 I decided, after consulting the curators, to produce
an up to date catalogue of the municipal collection with the title: Catalogue
of the Collection 2005 Museum van Bommel van Dam Venlo, to be published
alongside the prestigious 400 page Cross Art publication Van Gogh to Beuys
– Masterpieces from the Collections of Modern Art of Ten German and Dutch
Museums. This multi lingual publication of 148 pages, which was produced
in a relatively short time, was presented to the press and public at the beginning
of August 2005 at the Kunst und Ausstellungshalle der Bundesrepubliek
Deutschland during the official opening of the exhibition Van Gogh to Beuys
in Bonn. In order to fulfil the continuous requests from museum visitors
from all over the country, it was also decided in 2005 to start a new series
of exhibitions generated from the collection. With the title Aan de Hand van
[On the basis of] works of art of high quality, donated to the community of
Venlo in 1969, are purposefully connected to eye catching acquisitions that
have been bought after the official opening of the museum in 1971.

The national audience of general visitors, colleagues, artists, gallerists and
collectors reacts very positively, especially because of the interesting juxtapositions
of art from the collection and works shown at changing exhibitions.
Semi-permanent collection on view
After the praise from the public, received for the series of exhibitions Aan
de Hand van [On the basis of], the director and curators decide on a fundamental
change in direction for the museum in 2009. Since then, large parts of the
collection, including top works from the donation of 1969, long term loans from
the Foundation van Bommel van Dam as well as acquisitions of a more recent
date, are on public view under the title: Uit de Verzameling [From the collection].
This new direction has been considered of great value by the visitors.
Under the title Zichtlijnen [Sightlines] recent acquisitions from the collection
of Museum van Bommel van Dam were exhibited in 2009 in the province
house in Maastricht. These acquisitions have been made as a result of the
exhibition programme. The exhibited paintings, drawings and works on paper
form a solid base for the future policy of searching for representatives of
younger generations who work along the same lines as those represented
in the existing collection.
After the playful presentation of the collection Maarten & Reina van
Bommel van Dam – van Particuliere collectie in Amsterdam naar openbare
collectie in Venlo [Maarten & Reina van Bommel van Dam – from private
collection in Amsterdam to public collection in Venlo], in which the full
spectrum of the collection donated in 1969 and the curious birth of the
museum between 1967 and 1971 has been made central in an original way,
the museum largely concentrates, from 2010 onwards, on the disclosure,
both in analogue as well as digital ways, of the council’s collection after
1971. With the anniversary in sight in 2011, we are working on a broad
presentation of the complete art collection, a multi lingual website and a
brand new catalogue of the collection.
During restoration sessions with the sral from Maastricht and photo
sessions with Peter Cox, we got to know our own acquisition policies after
1971 a lot better. We regularly discovered largely unknown works of art.
35
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

36
Through comparing lists, hand written index cards and overviews, we
managed to create a new digital overview that encompasses the whole
period from 1971 to 2011. In 2010 we also have a baseline assessment with
the Foundation van Bommel van Dam concerning the collection of the
founders, handed over in 1969. Together these efforts give us, in the year
2011, a better and more complete overview of the collection.
In the Spring of 2011 Museum van Bommel van Dam shows a
representative selection from the collection at Artantique in Utrecht, titled
Highlights Collection Museum van Bommel van Dam. Visitors to the fair are
enthusiastic about the quality of the works shown. We have planned an
international presentation of the collection of Museum van Bommel van Dam
for 2012 at the ikob in Eupen (Belgium).
The Original Collection
In 1969 Maarten and Reina van Bommel-van Dam donated 1044 works
of art to the City of Venlo under conditions that the Community houses this
collection in a newly built museum. The formal acceptance of the donation,
with amongst others works of art by Armando, Gerrit Benner, Bram Bogart,
Eugène Brands, Edgar Fernhout, Leo Gestel, Aad de Haas, Anton Heyboer,
Ger Lataster, Melle, Lei Molin, Jan Schoonhoven and Jaap Wagemaker, leads
to the fact that in 1971 Venlo opens the first museum of modern art in the
province of Limburg. The artists mentioned form the national qualitative
core of modern art at the start of the museum in 1971. Part of this group is
also included in the first publication about the collection titled Een beeld van
de collectie [An image of the collection].
After officially handing over their private collection in 1969, Maarten and
Reina van Bommel-van Dam enthusiastically continue collecting. In the
course of the seventies and eighties they buy many more works of art,
amongst which works on paper and paintings by Bram Bogart, Kees van
Bohemen, Eugène Brands, Edgar Fernhout, Ger Latatster, Melle, Willem
Oepts, Toon Teken and Piet Teraa. The new personal collection is handed
over on long term loan to the city of Venlo by the Foundation van Bommel
van Dam in two parts, respectively in 1984 and 1988.

On initiative of Maarten van Bommel the Van Bommel Van Dam Prize is
instated in the second half of the seventies. This is an attractive prize for
young artists under 35 years of age. The prize, which has been awarded
fourteen times so far, includes a substantial sum of money. Recently the
competition has also been opened to talents in the field of painting, drawing
and photography from Germany.
Expansion of the collection after 1971
Together with their curators, museum directors Lei Alberigs, Thei Voragen
and Ulco Mes, who was ad interim director for one and a half years, expand
the original collection purposefully and organically, by buying works by:
Armando, Gerrit Benner, Hermanus Berserik, Jan de Bie, Bram Bogart,
Eugène Brands, Mark Brusse, Constant, Corneille, Pieter Defesche, Jef
Diederen, Alfons Freijmuth, Loek Grootjans, Aad de Haas, Hans van Hoek,
Raoul Hynckes, Theo Kuijpers, Ger Lataster, Bert Loerakker, Lucebert, Jan
Martens, Nico Molenkamp, Lei Molin, Roger Raveel, G.V.A. Röling, Anton
Rooskens, Harr Scheffer, Joseph Semah, Rob Scholte, Jan Schoonhoven,
Pierre van Soest, Shinkichi Tajiri, Toon Teeken, Peter Wehrens, Co Westerik,
JCJ Vanderheyden, Jaap Wagemaker and Theo Wolvecamp. The original
collection is strengthened by adding art historically interesting aspects of
Cobra, Zero, the so-called Matter Art, abstract-expressionist art and New
Figuration to the municipal art collection. In some cases, like for example
Edgar Fernhout and Jan Schoonhoven, collections are created that can be
considered of national importance due to their completenes and inclusion
of relatively early works.
Also, as a new area of collecting, photographs by Marinus Boezem, Ger
Dekkers, Rineke Dijkstra, Inez van Lamsweerde/Vinoodh Matadin, Ingeborg
Meulendijks, Erwin Olaf and Kim Zwarts. We have also establised, as
temporary policy, a sub collection with sculpture and spacial works by
Armando, Arie Berkulin, Gène Eggen, Piet Killaars, Shinkichi Tajiri and Han
van Wetering.
At the same time, the aforementioned directors have, in the past decades,
made a strong effort in an area of collecting dat looks for a more representative
37
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

38
representation of contemporary art from the South-East of the Netherlands.
Around 2005 the expanded museum collection includes many works by
artists (largely born or working in Limburg and North Brabant) like Antoine
Berghs, Arie Berkulin, Jan de Bie, Jacqueline Böse, Ad van Campenhout,
Monique Camps, Sander van Deurzen, André Dieteren, Suzan Drummen,
Noud van Dun, Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van Hoek, Berend
Hoekstra, Rik van Iersel, Sidi El Karchi, Mathieu Knippenbergh, Judith
Krebbekx, Hans Kuijs, Theo Kuijpers, Bert Loerakker, Rob Moonen, Stijn
Peeters, Karin van Pinxteren, Bep Scheeren, Ton Slits, Aline Thomassen,
Roy Villevoye and André Wiehager.
Expansion of the collection from 2005
After my arival in 2005 I took stock of the collection policy up to then, in
collaboration with the curators. Painting, drawing and photography become
points of focus in the expansion of the collection, to make the connection
with the Van Bommel Van Dam Prize closer.
We also decided to curate a solo exhibition every two years, with
representatives of the first generation of artists after the Second World War,
with accompanying publication. Pieter Defesche, Pierre van Soest and Ger
Lataster have been shown already and for the coming years exhibitions of
work by Marianne van der Heijden, Jef Diederen and Lei Molin are planned.
We have also created a new direction concerning representatives of the
so-called middle generation amongst whom André Dieteren, Frank van
Hemert, Hans van Hoek, Michael Kiernan, Hans Klein Hofmeijer, Mathieu
Knippenbergh, Bert Loerakker, Margriet Luyten, Toon Michiels, Bep Scheeren,
Joseph Semah, Ton Slits and Marjan Teeuwen. Their latest works, of which
regular aquisitions will be made to broaden existing nuclei, are being shown
in a separate series of exhibitions starting in 2005. Every exhibition will be
accompanied by a publication.
During the last five years we have, especially in view of newly created
nuclei, aquired works directly from exhibitions by younger artists like Marijn
Akkermans, Arjan van Arendonk, Gies Backes, Aafke Bennema, Antoine
Berghs, Marcel Berlanger, Jacqueline Böse, Ad van Campenhout, Monique

Camps, Jos Deenen, Sander van Deurzen, Noud van Dun, Wolfgang
Ellenrieder, Sidi El Karchi, Frank Koolen, Judith Krebbekx, Toon Laurense,
Lilith (Henriëtte van Gasteren), Tanja Nabben, Seamus Nicolson, Toos
Nijssen, Karin van Pinxteren, James Renier, Jack Reubsaet, Anke Roder,
Ingrid Simons, Aline Thomassen, Maurice Thomassen, Esther Tielemans,
André Wiehager, Julia Winter and Hans de Wit.
Because of excellent relationships, personal effort and trust Museum
van Bommel van Dam recieved, from 2004-2005, several valuable donations
like those from the estate of Pieter Defesche, Jef Diederen and Marianne
van der Heijden. Also, the estates of Pierre van Soest and Wim de Haan as
well as living artists Arjan van Arendonk, Ton Boelhouwer, Ad van
Campenhout, André Dieteren, Noud van Dun, Wolfgang Ellenrieder, Loek
Grootjans, Frank van Hemert, Hans van Hoek, Hans Klein Hofmeijer, Horst
Keining, Theo Kuijpers, Hans Kuijs, Bert Loerakker, Margriet Luyten, Toon
Michiels, Toos Nijssen, Stijn Peeters, Aline Thomassen and Julia Winter
donate qualitatively excellent works to the museum. All these donations,
that truely strengthen the collection of contemporary art, are represented in
the 2012 publication.
Double donations by Tijmen and Helen Knecht-Drenth
In 2009 Museum van Bommel van Dam received, apart from a fascinating
private collection of paintings and works on paper a monetary gift of
€726.000,- for the aquisition of international art. This donation came from
the collectors couple Tijmen and Helen Knecht-Drenth, who, when it
comes to passion for collecting, are in many respects similar to Maarten
and Reina van Bommel-van Dam. From 2009 onwards this formidable sum
has been used with honour and respect for the acquisition of modern art
from accross the borders. Thanks to Tijmen and Helen Knecht-Drenth the
museum now possesses works of high quality by Horst Keining, Michael
Kiernan, Raquel Maulwurf, Cornelia Schleime and Tom Liekens. These
artists come, respectively from Germany, America, Spain, Germany and
Belgium. The subcollection Knecht-Drenth Venlo, which has given the
39
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

40
municipal art collection an international perspective, will be enlarged in the
coming years.
Art breeds art
Above this introduction we find a short quotation from the English artist
Howard Hodgkin. Art breeds, as a natural process, art. The inspiring book
Heritage of Images from Fritz Saxl is not far removed from this. In art, causes,
motives, considerations and theme’s keep coming back as if taken for
granted. I have, together with colleagues Paul Hermans, Gonnie Hoeijmakers,
Gabi Stoffels and Saskia van de Wiel, looked at the current museum
collection through this pair of atypically tinted glasses. After many sessions
and exercises we literally and figuratively see our collection in the year 2011
with different eyes. This is exactly why we have named the exhibition Met
andere ogen – Een feestelijke terugblik op veertig jaar verzamelen. [With
different eyes – a festive review of fourty years of collecting]
Fourty years have passed between the publications An Image of the
Collection (1971) and Collection Museum van Bommel van Dam 2011 – A
selection of fourty years of collecting (2011). The collection of contemporary
art that has been further unlocked, has grown enormously based on choices
of many predecessors, is one intruiging and vibrant fabric that encompasses
more than half a century of Dutch art history. Getting back to Howard
Hodgkin: long may the process of multiplication of art, prefereably as
naturally and serenely as possible, continue.
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Director Museum van Bommel van Dam

Collection du Musée van Bommel van Dam 2011
Une trame intrigante et vibrante
“Art breeds art”
________________________________________________________________
Howard Hodgkin
Dès mon entrée en fonction comme directeur du Musée van Bommel van Dam
en 2005, il m’a été demandé d’écrire un texte de fond sur la collection d’art de la
ville de Venlo dans le cadre du projet transfrontalier Cross Art, auxquels
participaient dix musées d’art allemands et néerlandais dont le musée municipal
de Venlo. L’occasion idéale de réaliser une évaluation approfondie de la collection
du musée dès le début et de définir plus précisément l’identité des œuvres
appartenant au musée en concertation avec des confrères.
Au printemps 2005, j’ai décidé, en accord avec les conservateurs, de réaliser
un catalogue actuel de la collection municipale sous le titre Catalogue 2005 de
la collection du Musée van Bommel van Dam de Venlo, parallèlement à la
publication prestigieuse de 400 pages éditée dans le cadre du projet Cross Art
Van Gogh tot Beuys – Meesterwerken uit de collectie moderne kunst van tien
Duitse en Nederlandse musea [De Van Gogh à Beuys – Chefs d’œuvre de la
collection d’art moderne de dix musées allemands et néerlandais]. Cette
publication de 148 pages en plusieurs langues, réalisée dans un délai relativement
court, a été présentée au public et à la presse début août 2005 au Kunst- und
Austellungshalle der Bundesrepublik Deutschland lors de l’inauguration officielle
de l’exposition De Van Gogh à Beuys qui s’est tenue à Bonn.
Pour répondre aux demandes constantes des visiteurs du musée venant des
quatre coins du pays qui souhaitaient voir les œuvres maîtresses de la collection
d’art de la ville de Venlo, la décision a été prise, en 2005 également, d’organiser
une nouvelle série d’expositions de la collection. Dans le cadre de l’exposition
41
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

42
À la base, des œuvres d’art d’une grande qualité, offertes en 1969 à la ville de
Venlo, ont été présentées conjointement aux acquisitions remarquables faites
par le musée après son inauguration en 1971.
Les années suivantes, le public du musée, les confrères, les artistes, les
propriétaires de galerie et les collectionneurs ont réagi de manière très positive
à travers le pays à cette initiative qui a révélé des corrélations intéressantes entre
l’art de la collection et les œuvres présentées aux expositions temporaires.
Exposition semi-permanente de la collection en salle
Suite aux réactions élogieuses du public à la série d’expositions À la base, la
direction et les conservateurs ont adopté en 2009 une nouvelle ligne de conduite
décisive pour la collection du musée. Depuis lors, de grandes parties de la
collection d’art, y compris les œuvres maîtresses de la donation de 1969, les prêts
de longue durée de la Fondation van Bommel van Dam ainsi que les acquisitions
plus récentes sont exposés en salle dans le cadre d’une exposition semipermanente
dénommée Œuvres de la collection. La nouvelle approche est
perçue comme une véritable valeur ajoutée par les visiteurs du musée.
Les acquisitions récentes de la collection du Musée van Bommel van Dam,
réalisées pour la plupart suite à la série d’expositions, ont été présentées lors de
l’exposition Perspectives à la Maison provinciale de Maastricht en 2009. Les
peintures, dessins et œuvres sur papier exposés ont formé une base solide de la
politique future pour trouver des représentants de générations plus jeunes
s’inscrivant dans la lignée tracée.
Après la présentation ludique de la collection Maarten & Reina van Bommelvan
Dam – De la collection privée d’Amsterdam à la collection publique de Venlo,
qui donne, de manière originale, une place centrale au spectre complet de la
collection offerte en 1969 et à l’histoire curieuse du musée entre 1967 et 1971,
l’équipe du musée s’est employée surtout, en 2010, à poursuivre la mise en
œuvre de la présentation analogique et virtuelle de la collection d’art municipale
après 1971. L’anniversaire célébré en 2011 a donné lieu à la réalisation d’une
présentation étendue de l’ensemble de la collection d’art, d’un site multilingue et
d’un catalogue de la collection flambant neuf.

Les séances de restauration avec la sral de Maastricht et les séances
photos avec Peter Cox nous ont appris en 2010 beaucoup de choses sur
l’histoire des acquisitions du musée après 1971. Nous avons découvert
régulièrement des œuvres d’art en grande partie inconnues. La confrontation de
toute une série de fiches, listes et aperçus manuscrits a permis d’établir au cours
de l’année 2010 une toute nouvelle vue d’ensemble numérique couvrant la période
entre 1971 et 2011. Par ailleurs, un inventaire détaillé de la collection privée des
fondateurs cédée en 1969 a été dressé en 2010 avec la Fondation van Bommel
van Dam. Tous ces efforts ont fourni une meilleure image, plus complète, de la
collection en 2011.
Dans le cadre de son prochain anniversaire, le Musée van Bommel van Dam a
présenté au printemps 2011 au salon Artantique d’Utrecht (Pays-Bas) une sélection
représentative de la collection d’art sous le nom Œuvres marquantes de la
collection du Musée van Bommel van Dam. La qualité des œuvres exposées a
suscité un grand enthousiasme chez les visiteurs du salon. Une présentation
internationale de la collection du Musée van Bommel van Dam au Musée d’art
contemporain d’Eupen (ikob) en Belgique est inscrite au programme en 2012.
La collection d’origine
En 1969, Maarten et Reina van Bommel-van Dam ont fait don à la ville de Venlo
de 1044 œuvres d’art à la condition que la ville construise un nouveau musée
pour abriter l’ensemble de leur vaste collection privée. L’acceptation formelle de
la donation, composée entre autres d’œuvres d’Armando, Gerrit Benner, Bram
Bogart, Eugène Brands, Edgar Fernhout, Leo Gestel, Aad de Haas, Anton
Heyboer, Ger Lataster, Melle, Lei Molin, Jan Schoonhoven et Jaap Wagemaker,
a débouché en 1971 sur l’ouverture à Venlo du premier musée d’art moderne de
la province du Limbourg. Les artistes cités formaient le noyau de qualité de l’art
moderne au niveau national en 1971. Plusieurs d’entre eux sont repris dans la
première publication consacrée à la collection intitulée Une image de la collection.
Après la cession officielle de leur collection privée en 1969, l’engouement de
Maarten et Reina van Bommel-van Dam pour la collection d’œuvres continue. Au
cours des années soixante-dix et quatre-vingt, ils achètent à nouveau de nombreuses
œuvres d’art, dont des œuvres sur papier et des toiles de Bram Bogart, Kees
43
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

44
van Bohemen, Eugène Brands, Edgar Fernhout, Ger Lataster, Melle, Willem
Oepts, Toon Teeken et Piet Teraa. La Fondation van Bommel van Dam cède la
nouvelle propriété personnelle à la ville de Venlo sous forme de prêt de longue
durée en deux phases, en 1984 et en 1988.
Au cours de la seconde moitié des année soixante-dix, le Prix Van Bommel
Van Dam est créé, également sur l’initiative de Maarten van Bommel. Un prix
attrayant pour les jeunes artistes de moins de 35 ans. Les lauréats du prix, qui a
déjà été décerné quatorze fois, reçoivent une coquette somme d’argent.
Dernièrement, le prix Van Bommel Van Dam Prijs a été ouvert aux talents allemands
dans le domaine de la peinture, du dessin et de la photographie.
Élargissement de la collection après 1971
En concertation avec leurs conservateurs, les directeurs du musée Lei Alberigs,
Thei Voragen et Ulco Mes, qui occupe le poste de directeur ad intérim depuis un
an et demi, ont choisi d’étendre la collection initiale de manière organique en
achetant des œuvres d’art d’Armando, Gerrit Benner, Hermanus Berserik, Jan de
Bie, Bram Bogart, Eugène Brands, Mark Brusse, Constant, Corneille, Pieter
Defesche, Jef Diederen, Alfons Freijmuth, Loek Grootjans, Aad de Haas, Hans
van Hoek, Raoul Hynckes, Theo Kuijpers, Ger Lataster, Bert Loerakker,
Lucebert, Jan Martens, Nico Molenkamp, Lei Molin, Roger Raveel, G.V.A. Röling,
Anton Rooskens, Harr Scheffer, Joseph Semah, Rob Scholte, Jan Schoonhoven,
Pierre van Soest, Shinkichi Tajiri, Toon Teeken, Peter Wehrens, Co Westerik,
JCJ Vanderheyden, Jaap Wagemaker et Theo Wolvecamp. La collection
d’origine s’est considérablement étendue : des œuvres intéressantes des
mouvements Cobra et Zero, de la peinture matière, de l’expressionnisme abstrait
et de la Nouvelle Figuration ont été progressivement intégrées à la collection
d’art municipale. Dans un certain nombre de cas, comme pour Edgar Fernhout et
Jan Schoonhoven par exemple, se sont formés graduellement des ensembles,
qui par la représentation relativement importante des premières œuvres et par
leur caractère complet, présentent un caractère particulier à l’échelle nationale.
Par ailleurs ont été achetées, dans un nouveau domaine de collection, des
photos artistiques de Marinus Boezem, Ger Dekkers, Rineke Dijkstra, Inez van
Lamsweerde/Vinoodh Matadin, Ingeborg Meulendijks, Erwin Olaf et Kim Zwarts.

Dans le cadre d’une ligne politique temporaire, une collection partielle de
sculptures et d’œuvres spatiales d’Armando, Arie Berkulin, Gène Eggen, Piet
Killaars, Shinkichi Tajiri et Han van Wetering a été constituée également.
Simultanément, les directeurs susmentionnés se sont orientés, au cours de la
décennie précédente, vers une politique axée sur une meilleure représentation
de l’art contemporain du sud-est des Pays-Bas. Vers 2005, la collection du musée,
qui s’est entre-temps fortement étendue, renfermait également un grand nombre
d’œuvres d’artistes (nés ou actifs pour la plupart dans le Limbourg ou le Brabant
septentrional) tels qu’Antoine Berghs, Arie Berkulin, Jan de Bie, Jacqueline Böse,
Ad van Campenhout, Monique Camps, Sander van Deurzen, André Dieteren,
Suzan Drummen, Noud van Dun, Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van
Hoek, Berend Hoekstra, Rik van Iersel, Sidi El Karchi, Mathieu Knippenbergh,
Judith Krebbekx, Hans Kuijs, Theo Kuijpers, Bert Loerakker, Rob Moonen, Stijn
Peeters, Karin van Pinxteren, Bep Scheeren, Ton Slits, Aline Thomassen, Roy
Villevoye et André Wiehager.
Élargissement de la collection à partir de 2005
Après mon arrivée en 2005, j’ai dressé, en concertation avec les conservateurs,
un nouveau bilan de la politique d’acquisition appliquée jusqu’alors. La peinture,
le dessin et la photographie sont devenus de véritables fers de lance de
l’élargissement de la collection, de manière à consolider le lien avec le Prix Van
Bommel Van Dam.
Nous avons décidé également d’organiser, en moyenne tous les deux ans,
une exposition solo accompagnée d’une publication avec les représentants de la
première génération d’artistes de la période après la Deuxième Guerre Mondiale.
Pieter Defesche, Pierre van Soest et Ger Lataster ont déjà été présentés.
Marianne van der Heijden, Jef Diederen et Lei Molin figurent sur la liste pour les
prochaines années.
Nous avons aussi défini une nouvelle orientation pour les représentants de la
génération intermédiaire tels qu’André Dieteren, Frank van Hemert, Hans van Hoek,
Michael Kiernan, Hans Klein Hofmeijer, Mathieu Knippenbergh, Bert Loerakker,
Margriet Luyten, Toon Michiels, Bep Scheeren, Joseph Semah, Ton Slits et
45
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

46
Marjan Teeuwen. Leurs dernières œuvres, acquises régulièrement pour étoffer
les ensembles existants, ont fait l’objet d’une série d’expositions spéciale à partir
de 2005. Toutes ces expositions ont été accompagnées de publications.
Au cours des cinq dernières années, nous avons acquis, essentiellement
dans le but de créer de nouveaux noyaux, de nouvelles œuvres, venant
directement d’expositions parfois, d’artistes encore plus jeunes tels que Marijn
Akkermans, Arjan van Arendonk, Gies Backes, Aafke Bennema, Antoine Berghs,
Marcel Berlanger, Jacqueline Böse, Ad van Campenhout, Monique Camps, Jos
Deenen, Sander van Deurzen, Noud van Dun, Wolfgang Ellenrieder, Sidi El Karchi,
Frank Koolen, Judith Krebbekx, Toon Laurense, Lilith (Henriëtte van Gasteren),
Tanja Nabben, Seamus Nicolson, Toos Nijssen, Karin van Pinxteren, James
Renier, Jack Reubsaet, Anke Roder, Ingrid Simons, Aline Thomassen, Maurice
Thomassen, Esther Tielemans, André Wiehager, Julia Winter et Hans de Wit.
Les excellentes relations du Musée van Bommel van Dam, son enthousiasme
et la confiance dont il jouit lui ont valu également, à partir de 2004-2005, plusieurs
donations de valeur telles que les patrimoines de Pieter Defesche, Jef Diederen
et Marianne van der Heijden. Par ailleurs, les héritiers de Pierre van Soest et de
Wim de Haan et plusieurs artistes encore en vie comme Arjan van Arendonk,
Ton Boelhouwer, Ad van Campenhout, André Dieteren, Noud van Dun, Wolfgang
Ellenrieder, Loek Grootjans, Frank van Hemert, Hans van Hoek, Hans Klein
Hofmeijer, Horst Keining, Theo Kuijpers, Hans Kuijs, Bert Loerakker, Margriet
Luyten, Toon Michiels, Toos Nijssen, Stijn Peeters, Aline Thomassen et Julia
Winter ont offert au musée des œuvres d’excellente qualité. Tous ces dons, qui
renforcent la collection d’art contemporain, feront l’objet de la publication de 2012.
Double donation de Tijmen et Helen Knecht-Drenth
En 2009, le Musée van Bommel van Dam reçoit du couple de collectionneurs
Tijmen et Helen Knecht-Drenth, dont la passion rappelle beaucoup celle de
Maarten et Reina van Bommel-van Dam, en plus d’une collection privée
passionnante de toiles et d’œuvres sur papier, un don en nature important d’un
montant de € 726.000,- pour acheter des œuvres artistiques internationales. Ce
montant formidable a été consacré, avec tout le respect qu’il se doit, à l’achat

d’œuvres d’art moderne au-delà des frontières nationales à partir de 2009. Grâce
à Tijmen et Helen Knecht-Drenth, le musée a acquis des œuvres d’une qualité
remarquable de Horst Keining, Michael Kiernan, Raquel Maulwurf, Cornelia
Schleime et Tom Liekens. Ces artistes viennent respectivement d’Allemagne,
d’Amérique, d’Espagne d’Allemagne et de Belgique. La collection partielle
Knecht-Drenth Venlo, qui a donné une perspective internationale à la vaste
collection d’art municipale, sera élargie au cours des années à venir.
L’art vient de l’art
Une brève citation de l’artiste anglais Howard Hodgkin précède cet avantpropos.
L’art, en tant que processus naturel, vient de l’art. Le livre inspirant Heritage
of Images de Fritz Saxl rejoint cette idée. Dans l’art, les occasions, les motifs, les
considérations et les thèmes reviennent toujours naturellement. J’ai étudié la
collection actuelle du musée à travers ces lunettes atypiques avec mes confrères
Paul Hermans, Gonnie Hoeijmakers, Gabi Stoffels et Saskia van de Wiel. Au
terme d’un grand nombre de séances et d’exercices, nous voyons notre collection
en 2011 avec d’autres yeux, au sens propre comme au sens figuré. C’est précisément
pour cette raison que nous avons appelé la grande exposition anniversaire Avec
d’autres yeux – Rétrospective festive de quarante années de collection.
Entre-temps, quarante ans se sont écoulés entre les publications Une image
de la collection (1971) et Collection du Musée van Bommel van Dam 2011 – Une
sélection des œuvres réunies au cours de quarante ans d’existence (2011). La
collection d’art contemporain, qui a été rendue plus accessible au public et qui
s’est agrandie de manière considérable en fonction des choix de nombreux
prédécesseurs, constitue une grande trame intrigante et vibrante couvrant un
peu plus d’un demi-siècle de l’histoire de l’art contagieuse des Pays-Bas. Pour
revenir à Howard Hodgkin, puisse ce processus de multiplication de l’art perdurer
encore longtemps, de préférence de la manière la plus naturelle et la plus
sereine possible.
Rick Vercauteren
__________________________________________________________
Directeur du Musée van Bommel van Dam
47
Collectie/Sammlung/Collection/Collection
Museum van Bommel van Dam Venlo 2011

A
Marijn Akkermans
Woody van Amen
Emmy Andriesse
Karel Appel
Arjan van Arendonk
Armando

52
Marijn Akkermans
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2010
Zonder titel 2009
inkt met gouache op papier 92 x 64 cm
Aankoop 2010

53
Marijn Akkermans
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2010
The Middle place 2009-2010
inkt met gouache op papier 170 x 114,5 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

55
Woody van Amen
De kleine passie 1991
collage, verf op papier en hout (1x) 154 x 32 x 32 (4x) 97,5 x 79,5 cm
Aankoop 1996

57
Emmy Andriesse
Italy reprint 1989
zilver gelatine druk 39,5 x 30 cm
Aankoop 1989

59
Karel Appel
Jules au repos 1968
litho 75 x 54 cm
Schenking Collectie Knecht-Drenth Venlo 2009

60
Arjan van Arendonk
Sunrise 2008
acryl en siliconen op bedrukte stof 155 x 120 cm
Aankoop 2010

61
Arjan van Arendonk
The power of your imagination 2010
acryl, borduurwerk en siliconen op bedrukte stof 155 x 125 cm
Aankoop 2010

62
Armando
Paysage criminelle 1956
gemengde techniek op board 95,7 x 126,1 cm
Schenking 1969

63
Armando
Kosmos - Espace criminel 1957
olieverf op board 96 x 120,5 cm
Schenking 1969

64
Armando
Körperlich 1982
olieverf op doek 225 x 155 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1985

65
Armando
Gefechtsfeld 28-5-86 1986
gemengde techniek op doek 165 x 225,5 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1987

B
Gies Backes
Aafke Bennema
Gerrit Benner
Antoine Berghs
Arie Berkulin
Marcel Berlanger
Hermanus Berserik
Jan de Bie
Ton Boelhouwer
Melle de Boer
Frans de Boer Lichtveld
Marinus Boezem
Bram Bogart
Kees van Bohemen
Jacqueline Böse
Eugène Brands
Mark Brusse

68
Gies Backes
Zonder titel 2004
acrylverf op doek 135 x 160 cm
Aankoop 2011

69
Gies Backes
Into the wild 2 2009
acrylverf op doek 150 x 130 cm
Aankoop 2011

70
Aafke Bennema
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1995
Zonder titel 1995
olieverf op doek 110 x 70 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1995

71
Aafke Bennema
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1995
Zonder titel 2002
olieverf op doek 210 x 150 cm
Aankoop 2010

72
Gerrit Benner
Duinen 1953
gouache, papier 55,4 x 74,5 cm
Schenking 1969

73
Gerrit Benner
Zee ongedateerd
olieverf op board 49 x 64,2 cm
Aankoop 1990

74
Gerrit Benner
Laan met koetsje ongedateerd
gouache op papier 48,5 x 64 cm
Schenking 1969

75
Gerrit Benner
Landschap 1972
olieverf op doek 101 x 81 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1988

77
Antoine Berghs
Fluid Piece 2001
gemengde techniek op doek 200 x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2002

78
Antoine Berghs
Gravity 2005
gemengde techniek op doek 200 x 290 cm
Aankoop 2008

79
Antoine Berghs
Reflectors # 1 2007
gemengde techniek, aluminiumfolie op doek 135 x 180 cm
Aankoop 2008

81
Arie Berkulin
Station 1994
messing, (4 delen) 26 x 210 x 63 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1999

83
Marcel Berlanger
Agave 2006
acrylverf op glasvezeldoek ca. 278 x 238 cm
Aankoop 2008

84
Hermanus Berserik
Zelfportret boven de polder 1973
olieverf op doek 113 x 103,5 cm
Aankoop 1977

85
Hermanus Berserik
Droom van Mien (trams) 1973
olieverf en tempera op doek 142 x 82 cm
Aankoop 1975

86
Jan de Bie
Bossche Broek na regenbui 1985/1993
olieverf op doek 18 x 24 cm
Aankoop 2004

87
Jan de Bie
zonder titel 2002
olieverf op paneel 33 x 37 cm
Aankoop 2004

89
Ton Boelhouwer
Wand 2 2004
olieverf op aluminium 351 x 442 cm
Schenking kunstenaar 2007

90
Melle de Boer
Schep moed Pavese, schep moed 2001
gouache op papier 39 x 49,5 cm
Aankoop 2003

91
Melle de Boer
Orozco Plants 2002
tekening 100 x 140 cm
Aankoop 2003

92
Frans de Boer Lichtveld
De verborgen tuin 1964
ijzerplastiek 120 x 58 x 30 cm
Schenking 1969

93
Frans de Boer Lichtveld
Zonder titel ongedateerd
ijzerplastiek 78 x 51 x 34 cm
Schenking 1969

94
Marinus Boezem
Etude Gothique 1980
fotomontage 39,5 x 29,5 cm
Aankoop 1990

95
Marinus Boezem
Zonder titel 1990
gelatine zilverdruk 39 x 28,8 cm
Aankoop 1990

96
Bram Bogart
Silence du Sud 1957
olieverf en vulmiddel op doek 151,5 x 115,5 cm
Schenking 1969

97
Bram Bogart
Dolfijn 1963
gemengde techniek op jute op paneel 160 x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1995

98
Bram Bogart
Zonder titel 1989
gemengde techniek op papier 108,5 x 80 cm
Schenking Collectie Knecht-Drenth Venlo 2009

99
Bram Bogart
Roodrougered 1993
gemengde techniek op paneel 195 x 140 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1995

100
Kees van Bohemen
Zonder titel (1602) 1961
olieverf op doek 86 x 121 cm
Schenking 1969

101
Kees van Bohemen
Sea shore 1963
olieverf op doek 110,7 x 283,5 cm
Schenking 1969

102

103
Jacqueline Böse
Heartbeat 1996
olieverf op aluminium (6x) 125 x 250 x 3 cm
Aankoop 1997

105
Jacqueline Böse
Sweet Paradise 1992
olieverf op aluminium (2x) 72 x 150 x 3 cm
Aankoop 2009

106
Eugène Brands
Meisje in het veld 1954
olieverf op papier 26 x 32 cm
Schenking 1969

107
Eugène Brands
Meisje met vogel 1954
olieverf op papier 36 x 41 cm
Schenking 1969

108
Eugène Brands
Vis 1957
olieverf op papier 21,5 x 30 cm
Schenking 1969

109
Eugène Brands
Verontruste werelden 1956
olieverf op karton 25 x 30 cm
Schenking 1969

110
Eugène Brands
Vallende maan 1951
olieverf op papier 56 x 63,2 cm
Aankoop 1978

111
Eugène Brands
Razende vis 1951
olieverf op doek 87 x 77 cm
Aankoop 1985

113
Eugène Brands
Summer Breeze 1986
olieverf op doek 110 x 130 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1987

115
Mark Brusse
Soft machine for Spoerri 1962
wandsculptuur, hout en textiel 110 x 140 x 30 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2004

C
Ad van Campenhout
Monique Camps
Constant (Nieuwenhuys)
Corneille

118
Ad van Campenhout
Zonder titel 1990
houtskool op papier 119 x 199 cm
Aankoop 1992

119
Ad van Campenhout
Muur/Wall (1) 2005
houtskool op papier 157 x 233 cm
Aankoop 2007

120
Ad van Campenhout
Zonder titel (1) 2009
houtskool op papier 152 x 237 cm
Aankoop 2011

121
Ad van Campenhout
Zonder titel (4) 2010
houtskool op papier 113 x 182 cm
Aankoop 2011

122
Monique Camps
autour de Géricault, broekpak Roi de Rome 1996
acrylverf op doek 115 x 160 cm
Aankoop 2011

123
Monique Camps
autour de Géricault, the sequel; Lone Ranger 1999
fluweel, hout, verchroomd naamschild op doek 110 x 196 x 5 cm
Aankoop 1999

124
Monique Camps
sexy Lexy 2006
foto verlijmd volgens diasec methode 120 x 180 x 5 cm
Aankoop 2011

125
Monique Camps
DEER B. 2011
foto verlijmd volgens diasec methode (2x) 180 x 120 x 5 cm
Aankoop 2011

126
Constant (Nieuwenhuys)
Le joueur de guitare 1985
aquarel 47,5 x 63,5 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1986

127
Constant (Nieuwenhuys)
Le Misanthrope 1981
aquarel 92,2 x 51,8 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1986

129
Corneille
Promenade dans la montagne 1950
olieverf op doek 55 x 39,7 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1994

D
Jos Deenen
Pieter Defesche
Ger Dekkers
Sander van Deurzen
Sebastian Diaz Morales
Jan Dibbets
Jef Diederen
Piet Dieleman
André Dieteren
Rineke Dijkstra
Suzan Drummen
Noud van Dun

132
Jos Deenen
Excoriation 2000
collage 66 x 69 cm
Aankoop 2011

133
Jos Deenen
It’s not Brittannia that rules the waves, it’s fat naked oil! 2009
collage 85 x 65 cm
Aankoop 2011

134
Jos Deenen
Met de mantel der liefde 2010
collage 70 x 74 cm
Aankoop 2011

135
Jos Deenen
Obscuur muzisch Elysium 2009
collage 91 x 92 cm
Aankoop 2011

136
Pieter Defesche
Portret van Marianne van der Heijden 1944
olieverf op paneel 98 x 74 cm
Schenking Stichting Marianne van der Heijden 2009

137
Pieter Defesche
Zelfportret 1952
olieverf op doek 111,5 x 81 cm
Aankoop 1978

138
Pieter Defesche
Kinderleven 1948/1949
olieverf op board 122 x 122 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

139
Pieter Defesche
Mijn ouders 1952
olieverf op doek 112 x 133 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

140
Pieter Defesche
De rode deken (liggende vrouw) 1959
olieverf op doek 80 x 101,5 cm
Aankoop 1978

141
Pieter Defesche
Sacro Monte 1963/1965
olieverf op doek 200 x 255 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

142
Pieter Defesche
Zonder titel ongedateerd
ingekleurde litho op papier 55,5 x 65,5 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

143
Pieter Defesche
Berlijn 1980/1981
olieverf op papier 150 x 350 cm
Aankoop 1982

144

145
Pieter Defesche
Drieluik: Don Quichotte en Sancho Panza, Misantroop, Misantroop en Don Quichotte en Sancho Panza 1987
olieverf op doek (3x) 150 x 150 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1990

146
Pieter Defesche
Sierra Bermeja (II) 1995
olieverf op doek 150 x 150 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

147
Pieter Defesche
Voortschrijdende figuur in landschap (Misantrope) 1997
olieverf op doek 150 x 150 cm
Schenking Collectie Pieter Defesche Venlo 2005

148

149
Ger Dekkers
Field of asparagus near Afferden, Limburg 1987
cibachrome op aluminium achter perspex (5x) 100 x 100 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1999

150
Sander van Deurzen
Zonder titel (19230) 2000
gemengde techniek op doek 200 x 170 cm
Aankoop 2004

151
Sander van Deurzen
Fast food toys (20426) 2003
acryl- en olieverf op doek 170 x 200 cm
Aankoop 2004

152
Sander van Deurzen
Hey ho, lets go! (20937) 2004
acryl- en olieverf op doek 250 x 200 cm
Aankoop 2004

153
Sander van Deurzen
Zonder titel (26456) 2009
acrylverf op doek 250 x 200 cm
Aankoop 2009

154
Sebastian Diaz Morales
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2001
The persecution of the White Car 2001
film still 25.00 min
Aankoop 2002

155
Sebastian Diaz Morales
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2001
15.000.000 Parachutes 2001
film still 25.00 min
Aankoop 2002

157
Jan Dibbets
Lutherse kerk 1989
fotocollage/litho 102 x 117 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2000

158
Jef Diederen
Zonder titel 1962
gemengde techniek op papier 45,5 x 115,2 cm
Aankoop 1997

159
Jef Diederen
Zonder titel 1963
gemengde techniek op papier 39,7 x 105,3 cm
Aankoop 1997

160
Jef Diederen
Zonder titel 1965
gemengde techniek op papier 63,1 x 49,8 cm
Aankoop 1997

161
Jef Diederen
Zonder titel 1967
gemengde techniek op papier 97,8 x 68,8 cm
Aankoop 1997

162
Jef Diederen
Zonder titel 1966
gewassen inkt op papier 65,2 x 95,4 cm
Aankoop 1997

163
Jef Diederen
Indiaan XXXXVI 1982
gemengde techniek op papier 74,3 x 53,9 cm
Aankoop 1997

164
Jef Diederen
Zonder titel 1971
gemengde techniek op papier 84,5 x 98,8 cm
Aankoop 1997

165
Jef Diederen
Albert Ayler 1985
acrylverf op doek 135 x 135 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2000

166
Piet Dieleman
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1983
Zonder titel 1982
olieverf op doek 248 x 178,5 cm
Aankoop 1983

167
Piet Dieleman
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1983
Zonder titel 1988/1989
olieverf en synthetische tempera op doek 170 x 195 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1990

168
André Dieteren
In de Alpen 1996/1997
acrylverf op doek 200 x 200 cm
Aankoop 2008

169
André Dieteren
In galop 2000
acrylverf op doek 150 x 200 cm
Aankoop 2008

170
André Dieteren
Ironische aandacht 1992
pastel op papier 143 x 194 cm
Schenking kunstenaar 2010

171
André Dieteren
Gevangen aandacht 1992
pastel op papier 194 x 144 cm
Schenking kunstenaar 2010

173
Rineke Dijkstra
Bart, 7 januari 1995
kleurenfoto 27 x 35 cm
Aankoop 1997

174
Suzan Drummen
Zonder titel 1992
acrylverf op doek 200 x 200 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1991

175
Suzan Drummen
Zonder titel 1992
acrylverf op doek 200x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1993

176
Noud van Dun
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1992
Zonder titel 1992
acrylverf op doek 170 x 280 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1992

177
Noud van Dun
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1992
First Contact 2001
houtskool, tape op linnen en collage op doek 170 x 270 cm
Aankoop 2001

178
Noud van Dun
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1992
Crime Scene 2003
houtskool, acrylverf en klittenband op doek 140 x 240 cm
Aankoop 2011

179
Noud van Dun
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1992
Mind the gap (reconstruction of a landscape) 2003
houtskool, acrylverf en klittenband op doek 140 x 240 cm
Aankoop 2011

E
Wolfgang Ellenrieder

182
Wolfgang Ellenrieder
Zonder titel ongedateerd
aquarel en viltstift op papier 16,2 x 24 cm
Aankoop 2006
Wolfgang Ellenrieder
Zonder titel ongedateerd
aquarel en viltstift op papier 24 x 31,3 cm
Aankoop 2006

183
Wolfgang Ellenrieder
Pool 2004
pigment, bindmiddel en olieverf op doek 80 x 100 cm
Aankoop 2006

F
Jean Fautrier
Edgar Fernhout
Alphons Freymuth

187
Jean Fautrier
Kop 1957
kleurenlitho 23,7 x 30,4 cm
Schenking 1969

188
Edgar Fernhout
Flesjes en paletdoppen 1945
olieverf op doek 32 x 29 cm
Aankoop 1990

189
Edgar Fernhout
Zonnepitten en berkenschors 1957
olieverf op doek 59 x 54 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

190
Edgar Fernhout
Schelpen 1957
olieverf op doek 30,5 x 42,5 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

191
Edgar Fernhout
Zee 1958
olieverf op doek 68,7 x 129 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

192
Edgar Fernhout
Mistig bos 1959
olieverf op doek 46,3 x 99 cm
Schenking 1969

193
Edgar Fernhout
Zomer 1962
olieverf op doek 80 x 115 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

194
Edgar Fernhout
Zee 1963
olieverf op doek 73 x 100 cm
Schenking 1969

195
Edgar Fernhout
Lichte nacht 1974
olieverf op doek 95 x 95 cm
Bruikleen Instituut Collectie Nederland 2000

196
Alphons Freymuth
Portret van een asperge in de vorm van mijn darm 1987
olieverf op doek 120 x 110 cm
Aankoop 1988

197
Alphons Freymuth
Oenpelly 1987/1989
olieverf op doek 200 x 170 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1990

G
Leo Gestel
Loek Grootjans
Loek Grootjans/Harry van Boxtel
Loek Grootjans/Rob Moonen

200
Leo Gestel
Positano ongedateerd
olieverf op doek 98 x 73 cm
Schenking 1969

201
Leo Gestel
Mallorca 1914
olieverf op doek 72 x 61 cm
Schenking 1969

202
Loek Grootjans
Zonder titel 1999
muurschraapsels (5x) 40,3 x 30,2 cm
Aankoop 2004

203
Loek Grootjans
Zonder titel 2006
computerplot lambda-print op papier op dibond onder perspex 127,5 x 150
Aankoop 2006

204

205
Loek Grootjans
Zonder titel (Sugarmountaintravel) 2002
computerplots op aluminium en perspex (5x) 100 x 87,5 cm
Aankoop 2003

206
Loek Grootjans/Harry van Boxtel
Van Gogh geeft gehoor aan de papegaaienkop 2003
film still (dvd-editie)
Aankoop 2004

207
Loek Grootjans/Rob Moonen
Anders/nichts 2004
film still (dvd-editie)
Aankoop 2011

208

209
Loek Grootjans/Rob Moonen
Uit het nucleair onderkomen 2008
fotografie, lambdaprint (6x) 110 x 73 cm
Aankoop 2008

H
Wim de Haan
Aad de Haas
Frank van Hemert
Anton Heyboer
Hans van Hoek
Berend Hoekstra
Raoul Hynckes

212
Wim de Haan
Vrijheid 1962
assemblage 106 x 52,2 x 22 cm
Schenking Stichting Wim de Haan 2011

213
Wim de Haan
Three men in the fire 1962
assemblage 125 x 191 x 27 cm
Schenking Stichting Wim de Haan 2011

215
Wim de Haan
Décomposition in wit en omber 1956
gemengde techniek op doek 89,5 x 89,5 cm
Schenking Stichting Wim de Haan 2011

216
Aad de Haas
De geweldloze en de geweldenaar 1960
olieverf op doek 73,9 x 46,6 cm
Schenking 1969

217
Aad de Haas
Brand in de Leuvehaven Rotterdam 1955
olieverf op doek 109 x 114 cm
Aankoop 1992

218
Aad de Haas
Zonder titel 1970/1971
olieverf op board 41,5 x 27,5 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1996

219
Aad de Haas
Zonder titel 1970/1971
olieverf op board 32,5 x 34 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1996

220
Frank van Hemert
Initiatie 1993
olieverf op doek 235 x 161 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1993

221
Frank van Hemert
You/Me 1998
waterverf en oilstick op papier (6x) 142 x 155 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1999

222
Frank van Hemert
Flower of Romance (23903) 2003
gemengde techniek op papier 145 x 155 cm
Aankoop 2007

223
Frank van Hemert
Und die Frauen warten 2003
olieverf op doek 140 x 150 cm
Aankoop 2003

224
Frank van Hemert
La Petite Mort 2006
collage, oilstick en houtskool op papier (2x) 60 x 50 cm
Schenking kunstenaar 2007

225
Frank van Hemert
Hölderlinturm 2007
collage, oilstick en houtskool op papier 142 x 155 cm
Schenking kunstenaar 2007

226
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
ets op papier 29,5 x 44,5 cm
Schenking 1969

227
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
kleurenets op papier 32 x 46 cm
Schenking 1969

228
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
kleurenets op papier 33 x 47 cm
Schenking 1969

229
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
kleurenets op papier 31,5 x 46 cm
Schenking 1969

230
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
kleurenets op papier 46,5 x 31,9 cm
Schenking 1969

231
Anton Heyboer
Zonder titel 1959
kleurenets op papier 42 x 31,2 cm
Schenking 1969

232
Hans van Hoek
Rode kimono 1982
olieverf op doek 248 x 188 cm
Aankoop 2009

233
Hans van Hoek
Ontmoeting bij volle maan 1995/1998
olieverf op doek 193 x 213 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1998

234
Hans van Hoek
Waterval (groot) 2002/2004
olieverf op doek 203 x 223 cm
Schenking kunstenaar 2011

235
Hans van Hoek
Bloesem 2003/2004
olieverf op doek 213 x 196 cm
Aankoop 2005

236
Hans van Hoek
Stilleven met studie van Michelangelo ongedateerd
gewassen inkt op papier 67 x 97 cm
Schenking kunstenaar 2006

237
Hans van Hoek
Waterfall-Tree-Rock Black ongedateerd
aquarel op archepapier 102 x 152,5 cm
Aankoop 2011

238
Berend Hoekstra
Rode Vis ongedateerd
gouache op papier 46 x 37 cm
Aankoop 2002

239
Berend Hoekstra
Moko op bil 1995/1999
olieverf op doek 225 x 175 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1999

241
Raoul Hynckes
Beaumont 1952
olieverf op doek 51 x 63,5 cm
Aankoop 1981

I
Rik van Iersel

244
Rik van Iersel
No words today 1999
gouache en houtskool op papier (18 x) 50 x 60 cm
Aankoop 2007

245
Rik van Iersel
27 points no. 9 1999
gemengde techniek op doek 180 x 190 cm
Aankoop 2005

K
Sidi El Karchi
Horst Keining
Michael Kiernan
Hans Klein Hofmeijer
Mathieu Knippenbergh
Frank Koolen
Judith Krebbekx
Theo Kuijpers
Hans Kuijs

248
Sidi El Karchi
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2004
De Acteur (zelfportret met gele strohoed) 2004
olieverf op doek 160 x 150 cm
Aankoop 2004

249
Sidi El Karchi
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2004
Small World Melancholy 2007
olie- en acrylverf op doek 195 x 150 cm
Aankoop 2009

250
Horst Keining
Aetate aurea 2009
spraypainting en acrylverf op doek 185 x 135 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

251
Horst Keining
Kunstgrenzen 2009
spraypainting en acrylverf op doek 185 x 135 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

252

253
Michael Kiernan
Home (triptiek) 2004
olie- en acrylverf op doek 200 x 540 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

254
Michael Kiernan
German Girl 2005
acrylverf en houtskool op doek 150 x 200 cm
Aankoop 2005

255
Michael Kiernan
On the Edge 2005
acrylverf en houtskool op doek 150 x 200 cm
Aankoop 2005

256
Michael Kiernan
See you later 2010
houtskool, acryl- en olieverf op doek 150 x 200 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

257
Michael Kiernan
Someone to watch over me 2010
houtskool, acryl- en olieverf op doek 150 x 200 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

258
Hans Klein Hofmeijer
Zonder titel nr. 391 2000
gemengde techniek 45 x 30 cm
Aankoop 2008

259
Hans Klein Hofmeijer
Zonder titel nr. 456 2001
gemengde techniek 30 x 24 cm
Aankoop 2008

260
Hans Klein Hofmeijer
Hoe veilig voel ik mij onder de lijnen nr. 571 2004
gemengde techniek 38x32 cm
Schenking kunstenaar 2008

261
Hans Klein Hofmeijer
Zonder titel nr. 694 2006
ballpoint en potlood op schriftpapier 40 x 33 cm
Aankoop 2008

262
Hans Klein Hofmeijer
Wijnachtige nr. 763 2007
gemengde techniek 53 x 33 cm
Schenking kunstenaar 2008

263
Hans Klein Hofmeijer
Het muzenverblijf nr. 787 2008
potlood op karton 85 x 117 cm
Schenking Rémy & Julie Feumont 2011

264
Mathieu Knippenbergh
Hanging uit de serie Terrestrial 2000
lambdaprint op aluminiumdrager 240 x 120 cm
Aankoop 2010

265
Mathieu Knippenbergh
Drawing uit de serie Terrestrial 2000
lambdaprint op aluminiumdrager 100 x 100 cm
Aankoop 2010

266
Mathieu Knippenbergh
Schijngestalte 2010
Durst Lambda fotoprint op aluminiumdrager 100 x 1o0 cm
Aankoop 2011

267
Mathieu Knippenbergh
Schijngestalte 2010
Durst Lambda fotoprint op aluminiumdrager 100 x 150 cm
Aankoop 2011

268

269
Frank Koolen
Zonder titel 2008/2009
foto op dibond (4x) 45 x 60 cm
Aankoop 2011

270
Judith Krebbekx
Als de rook om je hoofd is verdwenen 2001
acrylverf op doek 180 x 200 cm
Aankoop 2002

271
Judith Krebbekx
Beneden alle peil (Sinner boy) 2009/2010
acrylverf op doek 180 x 200 cm
Aankoop 2010

273
Judith Krebbekx
Crawling back to you 2003
acrylverf op doek 230 x 160 cm
Aankoop 2010

274
Theo Kuijpers
Havengedicht 1988
olie- en acrylverf op doek 200 x 180 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1988

275
Theo Kuijpers
Les approches de la ville 1995
olieverf op doek op papier 160 x 150 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1996

276
Theo Kuijpers
Blue on Blue 1998
olieverf op doek 125 x 100 cm
Aankoop 2005

277
Theo Kuijpers
Outback 2010
gemengde techniek op doek 200 x 170 cm
Aankoop 2011

278
Hans Kuijs
Je hoeft rode rozen niet rood te schilderen 3 2007
aquarel op papier 103 x 153 cm
Aankoop 2011

279
Hans Kuijs
Je hoeft rode rozen niet rood te schilderen 8 2008
aquarel op papier 103 x 153 cm
Aankoop 2011

Inez van Lamsweerde/Vinoodh Matadin
L
Ger Lataster
Toon Laurense
Tom Liekens
Lilith (Henriëtte van Gasteren)
Bert Loerakker
Lucebert
Margriet Luyten

283
Inez van Lamsweerde/Vinoodh Matadin
Markus 1996
c-print op perspex 100 x 75 cm
Aankoop 1997

284
Ger Lataster
Trapeze 1957
olieverf op doek 62,5 x 93 cm
Schenking 1969

285
Ger Lataster
Brandende lucht 1957
olieverf op doek 94 x 200 cm
Schenking 1969

286
Ger Lataster
Strijdtoneel 1967
olieverf op doek 200 x 320 cm
Aankoop 1992

287
Ger Lataster
Goud en kersen 1970
vinyl, goud- en olieverf op doek 100 x 180 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1989

288
Ger Lataster
De avond 1985
olieverf, spuitlak en houtskool op doek 200 x 300 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1989

289
Ger Lataster
Zelfportret 1988
olieverf en spuitlak op doek 90 x 80 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

290
Toon Laurense
Zonder titel 2010
olieverf op doek 70 x 60 cm
Aankoop 2010

291
Toon Laurense
Zonder titel 2009
olieverf op doek 140 x 120 cm
Aankoop 2010

293
Tom Liekens
Birds I 2009
olie- en acrylverf op doek 155 x 205 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

294
Lilith (Henriëtte van Gasteren)
Banquet 1/5 2008
lambdaprint 90 x 60,2 cm
Aankoop 2011

295
Lilith (Henriëtte van Gasteren)
Sidetable 1/5 2010
lambdaprint 60 x 90 cm
Aankoop 2011

296
Bert Loerakker
Zonder titel 2004
zeefdruk op papier 49,5 x 65 cm
Schenking kunstenaar 2011

297
Bert Loerakker
Zonder titel 2008
olie- en alkydverf op linnen op paneel (2x) 45 x 60 cm
Aankoop 2009

298
Bert Loerakker
Zonder titel 2002
zeefdruk op papier 65 x 50 cm
Schenking kunstenaar 2011

299
Bert Loerakker
Zonder titel 2002
zeefdruk op papier 65 x 50 cm
Schenking kunstenaar 2011

300
Bert Loerakker
Zonder titel 2008
monotype op papier 30 x 50 cm
Schenking kunstenaar 2009

301
Bert Loerakker
Zonder titel 2008
monotype op papier 30 x 50 cm
Schenking kunstenaar 2009

302
Lucebert
TV Mystery Man 1964
gemengde techniek op papier 91 x 65 cm
Bruikleen Instituut Collectie Nederland 2000

303
Lucebert
Don Quichote bij de herberg 1972
olieverf op doek 90 x 120 cm
Aankoop 1975

304
Lucebert
Zonder titel 1959
litho 34,4 x 50 cm
Schenking 1969

305
Lucebert
Kabaret Arkadia 1981
olieverf op doek 200 x 140 cm
Aankoop 1985

306
Margriet Luyten
(M) 16 07 03 2/5 (Ella serie) 2004
gomdruk 57,4 x 72,6 cm
Aankoop 2011

307
Margriet Luyten
(M) 04 03 03 2/5 (Ella serie) 2003
gomdruk 50 x 65 cm
Aankoop 2011

308
Margriet Luyten
(M) 02 07 03 2/5 (Ella serie) 2007
gomdruk 57,4 x 72,7 cm
Aankoop 2011

309
Margriet Luyten
(M) 15 06 03 2/5 (Ella serie) 2003
gomdruk 72,7 x 57,4 cm
Aankoop 2011

310
Margriet Luyten
(M) 26 02 04 2/5 (Ella serie) 2004
gomdruk 57,4 x 72,6 cm
Aankoop 2011

311
Margriet Luyten
(M) 23 02 04 2/5 (Ella serie) 2004
gomdruk 57,4 x 72,6 cm
Aankoop 2011

312
Margriet Luyten
(M) 28 02 04 2/5 (Ella serie) 2005
gomdruk 57,4 x 72,6 cm
Aankoop 2011

313
Margriet Luyten
(M) 28 02 04 4/5 (Ella serie) 2005
gomdruk 50 x 65 cm
Aankoop 2011

M
Jan Martens
Raquel Maulwurf
Melle
Ingeborg Meulendijks
Toon Michiels
Nico Molenkamp
Lei Molin

316
Jan Martens
Kimono / groen met bloemenrand 1984
acrylverf op doek 200 x 225 cm
Aankoop 1988

317
Jan Martens
Hemelse Pantomime I-Aeolisch Kapiteel 1987
acryl- en olieverf op vilt 273 x 185 cm
Aankoop 1990

318
Raquel Maulwurf
Louisiana 2009
houtskool en pastel op museumkarton 220 x 152 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2010

319
Raquel Maulwurf
Iceland 2011
houtskool en pastel op museumkarton 153 x 263 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2011

320
Melle
Drieluik landschap 1953
olieverf op paneel 38,9 x 92,9 cm
Schenking 1969

321
Melle
Vis ongedateerd
olieverf op doek 47 x 55 cm
Schenking 1969

322
Melle
Opstanding Lazarus 1956
olieverf op paneel 43,5 x 58,5 cm
Schenking 1969

323
Melle
Veronica 1959
olieverf op doek 58,7 x 78,7 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

324
Melle
Landschap 1962
olieverf op doek 29 x 39,2 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

325
Melle
Zonder titel ongedateerd
gouache 64,5 x 42,5 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

326
Melle
Zonder titel ongedateerd
gouache op papier 55,3 x 41,7 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

327
Melle
Zonder titel ongedateerd
gouache op papier 63 x 47,1 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

328
Ingeborg Meulendijks
Inboedel II 2000
zwart/wit foto op paneel 120 x 190 cm
Aankoop 2000

329
Ingeborg Meulendijks
Interieur: Kweekkamer 1999
miniatuurbouw in gemengde techniek 54 x 45 x 64 cm
Aankoop 2000

330
Toon Michiels
IJsland 1985
cibrachrome print 78,5 x 118 cm
Aankoop 2007

331
Toon Michiels
Futuroscope 1997
cibachrome print 80 x 120 cm
Aankoop 2008

332
Toon Michiels
St. Jean de Pied de Port 1997
zilver gelatine print 80 x 120 cm
Aankoop 2008

333
Toon Michiels
Chartres 1997
zilver gelatine print 80 x 120 cm
Schenking kunstenaar 2008

334
Toon Michiels
Goindreville 2007
cibachrome print 80 x 120 cm
Schenking Rémy & Julie Feumont 2009

335
Toon Michiels
DAX 1997
cibachrome print 80 x 120 cm
Schenking kunstenaar 2008

337
Nico Molenkamp
Pijl ongedateerd
olieverf op doek 150 x 140 cm
Aankoop 1987

338
Lei Molin
Zonder titel 1965
inkt op papier 78 x 104 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1994

339
Lei Molin
Mykonos 1959
olieverf op doek 92,1 x 90,1 cm
Schenking 1969

340
Lei Molin
Staand want 1981
gemengde techniek en collage 300 x 115 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1994

341
Lei Molin
Uit de serie Villa Landolina - Sanctus Asparagus 1987
gouache 147 x 99 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1989

342
Lei Molin
Goyesca 1987
gemengde techniek 180 x 140 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1994

343
Lei Molin
Uit de serie Villa Landolina - Zonder titel 1987
gouache 99 x 147 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1989

N
Tanja Nabben
Seamus Nicolson
Toos Nijssen

346
Tanja Nabben
De Eetmonologen III - De oerman 2011
film still 3.09 min
Aankoop 2011

347
Tanja Nabben
De Eetmonologen I - Laila’s appel 2011
film still 2.27 min
Aankoop 2011

349
Seamus Nicolson
Laila, Paris 2003 1/5 2003
cibachrome print op aluminium 100 x 125 cm
Aankoop 2006

350
Toos Nijssen
Home or not 2009
inkt en conté op papier 27 x 35 cm
Schenking kunstenaar 2009

351
Toos Nijssen
Keep on going 2009
inkt op papier 27 x 35 cm
Schenking kunstenaar 2009

O
Willem Oepts
Erwin Olaf

354
Willem Oepts
Het blauwe huis 1958
olieverf op doek 45 x 60 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

355
Willem Oepts
Route National (Frejus) 1960
olieverf op doek 36,7 x 52,8 cm
Schenking 1969

356
Erwin Olaf
Viswijf 1997
kleurenfoto 100 x 80 cm
Aankoop 1997

357
Erwin Olaf
Chessmen V (Tineke & Marielle) 1988
zwart/wit foto 63 x 63 cm
Aankoop 1997

358
Erwin Olaf
Shocking Pink 1996
kleurenfoto 100 x 100 cm
Aankoop 1997

359
Erwin Olaf
Reina 2003
kleurenfoto 100 x 100 cm
Aankoop 2003

P
Stijn Peeters
Karin van Pinxteren

362
Stijn Peeters
Zonder titel (718 17259) 1990
olieverf op doek 200 x 130 cm
Aankoop 2003

363
Stijn Peeters
Zonder titel (1025 20172) 2003
olieverf op doek 220 x 310 cm
Aankoop 2003

364
Stijn Peeters
Naakt (23904) 2006
acrylverf op doek 265 x 400 cm
Aankoop 2007

365
Stijn Peeters
Saltimbanques 2011
acryl- en olieverf op doek 220 x 130 cm
Aankoop 2011

366
Karin van Pinxteren
Approach’ 2003
lichtprojectie (formaat variabel)
Aankoop 2003

367
Karin van Pinxteren
Waltz with me 1/5 2007
fotografie op diasec/dibond 49,2 x 71 cm
Aankoop 2008

R
Roger Raveel
James Renier
Jack Reubsaet
Hjalmar Riemersma
Anke Roder
G.V.A. Röling
Anton Rooskens

371
Roger Raveel
Even terugschouwen 1980
olieverf op doek 195 x 145 cm
Aankoop 1981

373
James Renier
DEFACE 2003
lambda duratrans op plexiglas 150 x 100 cm
Aankoop 2004

374
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

375
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

376
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

377
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

378
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

379
Jack Reubsaet
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 2007
Uit de serie Spice of Life - Zonder titel 2007
gemengde techniek op papier 50 x 65 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

381
Hjalmar Riemersma
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1998
Les danseuses sur la balançoire 1970
eitempera op doek 150 x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1998

382
Anke Roder
Het zandstrand 2004
bijenwas, pigment en olieverf op paneel 30 x 45 cm
Aankoop 2004

383
Anke Roder
Besneeuwde Dijk 2011
encaustiek en olieverf op paneel 81 x 131 cm
Aankoop 2011

385
G.V.A. Röling
Twee snipjes 1947
olieverf op paneel 49,5 x 30,5 cm
Aankoop 1977

386
Anton Rooskens
Compositie 1953
olieverf op doek 100 x 128 cm
Aankoop 1978

387
Anton Rooskens
Secrèt de la nuit 1958
olieverf op board 99,5 x 80 cm
Aankoop 1976

389
Anton Rooskens
Birds of Marathea 1973
olieverf op doek 100 x 130 cm
Schenking kunstenaar 1978

S
Bep Scheeren
Harr Scheffer
Cornelia Schleime
Rob Scholte
Jan Schoonhoven
Wim Schumacher
Joseph Semah
Ingrid Simons
Ton Slits
Gustave de Smet
Pierre van Soest

392
Bep Scheeren
Vreemde vogels 2001/2002
acrylverf op doek 200 x 200 cm
Aankoop 2009

393
Bep Scheeren
Het vrolijke landleven 2004/2005
acrylverf op doek 200 x 200 cm
Aankoop 2010

394
Bep Scheeren
Kruispunt 2008
acrylverf op doek 200 x 170 cm
Aankoop 2009

395
Bep Scheeren
Hallo 2010
acrylverf op doek 170 x 200 cm
Aankoop 2010

396
Harr Scheffer
Boorsem aan de Maas 1993
gouache op papier 49 x 68 cm
Aankoop 1993

397
Harr Scheffer
West-Terschelling 1993
gouache op papier 68 x 48 cm
Aankoop 1993

398
Cornelia Schleime
Aus der Reihe Camouflage 2008
inkt op geschept papier 56 x 76 cm
Aankoop 2009

399
Cornelia Schleime
Equilibriste 2008
acryl, asfaltlak en schellak op doek 220 x 180 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2009

400
Cornelia Schleime
Aus der Reihe Camouflage 2008
inkt op geschept papier 56 x 76 cm
Aankoop 2009

401
Cornelia Schleime
Aus der Reihe Camouflage (Falscher Hase) 2008
inkt op geschept papier 56 x 76 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2011

402
Rob Scholte
Golden Horizon (editie: 3) 1995
zeefdruk op doek 100 x 65 cm
Aankoop met steun van de Mondriaan Stichting 1995

403
Rob Scholte
Golden Horizon (editie: 3) 1995
zeefdruk op doek 100 x 65 cm
Aankoop met steun van de Mondriaan Stichting 1995

404
Rob Scholte
Golden Horizon (editie: 3) 1995
zeefdruk op doek 100 x 65 cm
Aankoop met steun van de Mondriaan Stichting 1995

405
Rob Scholte
Golden Horizon (editie: 3) 1995
zeefdruk op doek 100 x 65 cm
Aankoop met steun van de Mondriaan Stichting 1995

406
Jan Schoonhoven
Wirwar 1950
litho 64,8 x 50,1 cm
Schenking 1969

407
Jan Schoonhoven
Avondkerk 1955
olieverf op papier 62,5 x 47 cm
Schenking 1969

408
Jan Schoonhoven
Dikke Vis 1956
olieverf op papier 60 x 45 cm
Schenking 1969

409
Jan Schoonhoven
Oude torens 1956
olieverf op papier 67,5 x 47 cm
Schenking 1969

410
Jan Schoonhoven
Langzaam groen (Fuga) 1955
olieverf op paneel 50 x 59,5 cm
Schenking 1969

411
Jan Schoonhoven
Vegetation 1959
papiermaché en muurverf op karton 98 x 31,5 x 16 cm
Schenking 1969

412
Jan Schoonhoven
Reliëf R 62-13 1962
papiermaché en muurverf op karton 81,5 x 61,7 cm
Schenking 1969

413
Jan Schoonhoven
Reliëf R 85-3 1985
papiermaché en muurverf op karton 122 x 66 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1996

414
Jan Schoonhoven
T 82-77 1982
inkt op papier 44 x 24,5 cm
Schenking Erven Jan Schoonhoven 1997

415
Jan Schoonhoven
T 81-17 1981
inkt op papier 44 x 24,5 cm
Schenking Erven Jan Schoonhoven 1997

417
Wim Schumacher
Winter ongedateerd
olieverf op doek 75,3 x 90 cm
Schenking 1969

418

419
Joseph Semah
Between Spinoza and Paul Celan 1979
potlood, inkt en knopen op papier 29,5 x 41,8 cm
Aankoop 2004

421
Joseph Semah
Ezrat Nashim (The Woman’s Section) 1987
olieverf en garen op papier (4x) 50 x 40 cm
Aankoop 2006

423
Ingrid Simons
Silentio Noctis VI 2009
olieverf op doek 200 x 130 cm
Aankoop 2011

424
Ton Slits
Zonder titel 1999
acrylverf op doek 130 x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2000

425
Ton Slits
Zonder titel 2004
acrylverf op doek 110 x 250 cm
Aankoop 2010

426
Ton Slits
Zonder titel 2008
acrylverf op doek 160 x 200 cm
Aankoop 2009

427
Ton Slits
Zonder titel 2010
acrylverf op doek 200 x 160 cm
Aankoop 2011

429
Gustave de Smet
La ferme au cheval ongedateerd
olieverf op doek 44,5 x 62,8 cm
Schenking 1969

430
Pierre van Soest
Compositie 1962
olieverf op doek 150 x 200 cm
Aankoop 1973

431
Pierre van Soest
Dames M uit de serie Een portret van Helle 1971
acrylverf op doek 200 x 150 cm
Aankoop 1972

432
Pierre van Soest
Arrival of the hero uit de serie Weekendfilm 1972
acrylverf op doek 190 x 170 cm
Aankoop 1974

433
Pierre van Soest
Met Jan van Eyck op bezoek bij de familie Arnolfini IV 1974/1975
acrylverf op doek 170 x 190 cm
Aankoop 2011

434
Pierre van Soest
Uit de serie Pierre van Soest zoveel maal 1978
acrylverf op doek 150 x 190 cm
Schenking Gré van Soest-Batteljee & Onno van Soest 2009

435
Pierre van Soest
Uit de serie Dulle Griet 1983
acrylverf op doek 130 x 160 cm
Aankoop 1985

T
Shinkichi Tajiri
Toon Teeken
Marjan Teeuwen
Piet Teraa
Aline Thomassen
Maurice Thomassen
Esther Tielemans

438
Shinkichi Tajiri
Zonder titel 1966
inkt op papier 83 x 98,3 cm
Bruikleen Instituut Collectie Nederland 2000

439
Shinkichi Tajiri
Tower of Babel 1958
brons 54 x 15 x 15 cm
Schenking kunstenaar 1993

440
Shinkichi Tajiri
Ronin, model no. 5 1999
brons 92 x 32 x 42 cm
Aankoop 2000

441
Shinkichi Tajiri
Square Knot ongedateerd
brons 203 x 37,5 x 37,5 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1991

442
Toon Teeken
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1985
Luipaardschedel/Stilleven 1984
acrylverf op doek 168 x 200 cm
Aankoop 1985

443
Toon Teeken
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1985
Territorium 1999
olieverf op doek 140 x 200 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1999

444
Marjan Teeuwen
Huiskamer 2/3 2003
lambdaprint op aluminium 110 x 52 cm
Aankoop 2006

445
Marjan Teeuwen
Huiskamer 3/6 2005
lambdaprint op aluminium 125 x 185 cm
Aankoop 2006

446
Piet Teraa
Zonder titel 1982
acrylverf op doek 90 x 90 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

447
Piet Teraa
Zonder titel 1982
acrylverf op doek 90 x 90 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

448
Aline Thomassen
Slangevrouw I, II, en III 2002
aquarel op papier (3x) 49,5 x 68 cm
Aankoop 2002

449
Aline Thomassen
La voilée (De gesluierde) 2001
olieverf op doek 210 x 150 cm
Aankoop 2003

450
Aline Thomassen
Zonder titel 2010
aquarel op papier 41 x 30 cm
Aankoop 2011

451
Aline Thomassen
Zonder titel 2009
aquarel op papier 235 x 114,5 cm
Aankoop 2011

453
Maurice Thomassen
Bad 2006
gemengde techniek op doek 280 x 200 cm
Collectie Knecht-Drenth Venlo 2011

454
Maurice Thomassen
The promised Land IV 2008
gemengde techniek op doek 100 x 130 cm
Aankoop 2010

455
Maurice Thomassen
The promised land V 2008
gemengde techniek op doek 200 x 240 cm
Aankoop 2010

457
Esther Tielemans
Mouvement Perpetuel 2010
acrylverf en epoxy op paneel (2x) 250 x 225 cm
Aankoop 2011

V
JCJ Vanderheyden
Roy Villevoye
Piet Vos

460
JCJ Vanderheyden
North pole area 1997
lithografie 47 x 69 cm
Schenking Rémy & Julie Feumont 2011

461
JCJ Vanderheyden
Everest triptiek (Chomo Lungama - Cho Oyu - Skyline) 1989
gemengde techniek 40,8 x 28,2 x 2,1 cm / 11,7 x 15,6 x 1,2 cm / 12,6 x 18,7 x 1,2 cm
Aankoop 2005

462
JCJ Vanderheyden
Monitor 1997
acrylverf op doek 150 x 115 - 95 cm
Aankoop 2005

463
JCJ Vanderheyden
Karacoram 2005
zeefdruk 160 x 120 cm
Aankoop 2006

464
JCJ Vanderheyden
Propeller 2006
zeefdruk 160 x 120 cm
Aankoop 2006

465
JCJ Vanderheyden
North Atlantic 2006
zeefdruk 120 x 160 cm
Aankoop 2006

466

467
Roy Villevoye
Showing Primary Colors in Korowai 1995/1997
kleurenfoto op aluminium (5x) 61,7 x 42 cm
Aankoop 1997

468
Piet Vos
Zonder titel 1997
acrylverf op papier 49,2 x 69,3 cm
Schenking Rémy & Julie Feumont 2011

469
Piet Vos
Zonder titel 1997
acrylverf op papier 49,2 x 69,1 cm
Schenking Rémy & Julie Feumont 2011

W
Jaap Wagemaker
Peter Wehrens
Co Westerik
André Wiehager
Carel Willink
Julia Winter
Hans de Wit
Theo Wolvecamp

472
Jaap Wagemaker
Ombuiging no: 25 1958
gemengde techniek 61 x 46,3 cm
Schenking 1969

473
Jaap Wagemaker
Schilderij no. 14 ’58 1958
gemengde techniek 43,2 x 71,5 cm
Schenking 1969

474
Jaap Wagemaker
Plastische elementen 1961
gemengde techniek 140,4 x 122,6 cm
Aankoop 1971

475
Jaap Wagemaker
Structure en gris et bleu 1963
assemblage 164 x 122 x 11,5 cm
Bruikleen Instituut Collectie Nederland 2000

476
Jaap Wagemaker
Zonder titel 1964
gouache 69,5 x 57 cm
Collectie Stichting van Bommel van Dam

477
Jaap Wagemaker
Zonder titel ongedateerd
handdruk op papier 67,5 x 53,8 cm
Schenking 1969

478
Peter Wehrens
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1977
Zonder titel ongedateerd
gemengde techniek 64 x 84 cm
Aankoop 1980

479
Peter Wehrens
Winnaar Van Bommel Van Dam Prijs 1977
Het Gewicht der Dingen - Liggend naakt 1988
olieverf op doek 170 x 285 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 1989

481
Co Westerik
Lente, vrouw bij boom 1992
olieverf op doek 100 x 73 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1992

482
André Wiehager
Garvey’s Ghost IV (help us) 2001
alkydlak, houtlijm en messing-oogjes op doek 80 x 110 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2002

483
André Wiehager
Garvey’s Ghost III (where is your goldmine?) 2001
acryllak, alkydlak en afgezaagd purschuim op doek 200 x 250 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2002

484
André Wiehager
Rise & Shine (rood, wit, blauw, ik houd van jou) 2001
alkydlak, aluminiumlak, polyuretaanlijm op papier en doek 200 x 250 cm
Aankoop met steun van de provincie Limburg 2002

485
André Wiehager
Youthfull Days 2009
alkydlak op doek 250 x 200 cm
Aankoop 2009

486
André Wiehager
Road to Zion 2009
alkydlak op doek 200 x 250 cm
Aankoop 2011

487
André Wiehager
Lonesome Lover 2009
alkydlak op doek 250 x 200 cm
Aankoop 2009

489
Carel Willink
Landschap met ruïne 1947
olieverf op doek 51 x 66 cm
Schenking mevr. H.J. Lagerwerff 1985

490
Julia Winter
Between Day and Night - Japan 2007
collage, gemengde techniek op krantenpagina 65 x 50 cm
Aankoop 2008

491
Julia Winter
Zonder titel - Rusland 2007
collage, gemengde techniek op krantenpagina 70 x 50 cm
Aankoop 2008

492
Julia Winter
Victory 2007
collage, gemengde techniek op krantenpagina 65 x 50 cm
Aankoop 2008

493
Julia Winter
An nahar - Libanon 2007
collage, gemengde techniek op krantenpagina 65 x 50 cm
Aankoop 2008

494
Julia Winter
Best of my love - Rusland 2007
collage, gemengde techniek op krantenpagina 70 x 50 cm
Aankoop 2008

495
Julia Winter
Sweet Dreams 2009/2010
gemengde techniek op paneel 104 x 78 x 5 cm
Schenking kunstenaar 2010

496
Hans de Wit
Uit de serie Distopische bladen 2005
gemengde techniek op papier 29 x 50 cm
Aankoop 2007

497
Hans de Wit
Brothers 2005
pastel en houtskool op papier 149 x 248 cm
Aankoop 2007

499
Theo Wolvecamp
Zonder titel 1988
olieverf op doek 100 x 80 cm
Aankoop met steun van tijdelijke regeling wvc 1991

Z
Kim Zwarts

502
Kim Zwarts
Rome 1989
zwart/wit foto 16,5 x 16,5 cm
Aankoop 1989

503
Kim Zwarts
Rome 1989
zwart/wit foto 16,5 x 16,5 cm
Aankoop 1989

504
> Personenregister/
Personenregister/Index of persons/
Index des personnes
A
Marijn Akkermans 24, 31, 38, 46,
52, 53
Woody van Amen 54, 55
Emmy Andriesse 57
Karel Appel 59
Arjan van Arendonk 24, 31, 32, 38,
39, 46, 60, 61
Armando 21, 22, 28, 29, 30, 36, 37,
43, 44, 45, 62, 63, 64, 65
B
Gies Backes 24, 31, 38, 46, 68, 69
Aafke Bennema 24, 31, 38, 46, 70, 71
Gerrit Benner 21, 22, 28, 29, 36, 37,
43, 44, 72, 73, 74, 75
Antoine Berghs 23, 24, 30, 31, 38,
45, 46, 77, 78, 79
Arie Berkulin 22, 23, 30, 37, 38, 45, 81
Marcel Berlanger 24, 31, 38, 46, 83
Hermanus Berserik 22, 29, 37, 44,
84, 85
Jan de Bie 22, 23, 29, 30, 37, 38, 45,
86, 87
Ton Boelhouwer 24, 32, 39, 46, 89
Melle de Boer 90, 91
Frans de Boer Lichtveld 92, 93
Marinus Boezem 22, 30, 37, 44, 94,
95
Bram Bogart 21, 22, 28, 29, 36, 37,
43, 44, 96, 97, 98, 99
Kees van Bohemen 21, 29, 36, 100, 101
Jacqueline Böse 23, 24, 30, 31, 38,
45, 46, 102, 103, 105
Harry van Boxtel 206
Eugène Brands 21, 22, 28, 29, 36, 37,
43, 44, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 113
Mark Brusse 22, 29, 37, 44, 115
C
Ad van Campenhout 23, 24, 30, 31,
32, 38, 39, 45, 46, 118, 119, 120, 121
Monique Camps 23, 24, 30, 31, 38,
45, 46, 122, 123, 124, 125
Constant (Nieuwenhuys) 126, 127
Corneille 22, 29, 37, 44, 129
D
Jos Deenen 24, 31, 39, 46, 132, 133,
134, 135

Pieter Defesche 6, 9, 13, 16, 22, 23,
24, 29, 31, 32, 37, 38, 39, 44, 45, 46,
136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143,
144, 145, 146, 147
Ger Dekkers 22, 30, 37, 44, 148, 149
Sander van Deurzen 23, 24, 30, 31,
38, 39, 45, 46, 150, 151, 152, 153
Sebastian Diaz Morales 154, 155
Jan Dibbets 157
Jef Diederen 6, 9, 13, 16, 22, 23, 24,
29, 31, 32, 37, 38, 39, 44, 45, 46,
158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165
Piet Dieleman 166, 167
André Dieteren 23, 24, 30, 31, 32,
38, 39, 45, 46, 169, 170, 171
Rineke Dijkstra 22, 30, 37, 44, 173
Suzan Drummen 23, 30, 38, 45, 174,
175
Noud van Dun 23, 24, 30, 31, 32, 38,
39, 45, 46, 176, 177, 178, 179
E
Wolfgang Ellenrieder 24, 31, 32, 39,
46, 182, 183
F
Jean Fautrier 187
Edgar Fernhout 21, 22, 28, 29, 30,
36, 37, 43, 44, 188, 189, 190, 191, 192,
193, 194, 195
Alphons Freymuth 196, 197
G
Leo Gestel 21, 28, 36, 43, 200, 201
Loek Grootjans 22, 23, 24, 29, 30,
32, 37, 38, 39, 44, 45, 46, 202, 203,
204, 205, 206, 207, 208, 209
H
Wim de Haan 24, 32, 39, 46, 212,
213, 215
Aad de Haas 21, 22, 28, 29, 36, 37,
43, 44, 216, 217, 218, 219
Frank van Hemert 23, 24, 30, 31,
32, 38, 39, 45, 220, 221, 222, 223,
224, 225
Anton Heyboer 21, 28, 36, 43, 226,
227, 228, 229, 230, 231
Hans van Hoek 22, 23, 24, 29, 30,
31, 32, 37, 38, 39, 44, 45, 46, 232,
233, 234, 235, 236, 237
Berend Hoekstra 23, 30, 38, 45,
238, 239
Raoul Hynckes 22, 29, 37, 44, 241
I
Rik van Iersel 23, 30, 38, 45, 244, 245
K
Sidi El Karchi 23, 24, 30, 31, 38, 39,
45, 46, 248, 249
Horst Keining 24, 32, 39, 46, 47,
250, 251
Michael Kiernan 23, 24, 31, 32, 38,
39, 45, 47, 252, 253, 254, 255, 256,
257
Hans Klein Hofmeijer 23, 24, 31, 32,
38, 39, 45, 46, 258, 259, 260, 261,
262, 263
505

506
Mathieu Knippenbergh 23, 30, 31,
38, 45, 264, 265, 266, 267
Frank Koolen 24, 31, 39, 46, 268, 269
Judith Krebbekx 23, 24, 30, 31, 38,
39, 45, 46, 270, 271, 273
Theo Kuijpers 22, 23, 24, 29, 30,
32, 37, 38, 39, 44, 45, 46, 274, 275,
276, 277
Hans Kuijs 23, 24, 30, 32, 38, 39,
45, 46, 278, 279
L
Inez van Lamsweerde 22, 30, 37,
44, 283
Ger Lataster 21, 22, 23, 28, 29, 31,
36, 37, 38, 43, 44, 45, 284, 285, 286,
287, 288, 289
Toon Laurense 24, 31, 39, 46, 290,
291
Tom Liekens 25, 32, 39, 47, 293
Lilith (Henriëtte van Gasteren) 24,
31, 39, 46, 294, 295
Bert Loerakker 22, 23, 24, 29, 30,
31, 32, 37, 38, 39, 44, 45, 46, 296,
297, 298, 299, 300, 301
Lucebert 22, 29, 37, 44, 302, 303,
304, 305
Margriet Luyten 23, 24, 31, 32, 38,
39, 45, 46, 306, 307, 308, 309, 310,
311, 312, 313
M
Jan Martens 22, 29, 37, 44, 316, 317
Vinoodh Matadin 22, 30, 37, 44, 283
Raquel Maulwurf 24, 32, 39, 47, 318,
319
Melle 21, 28, 29, 36, 43, 44, 320, 321,
322, 323, 324, 325, 326, 327
Ingeborg Meulendijks 22, 30, 37, 44,
328, 329
Toon Michiels 23, 24, 31, 32, 38, 39,
45, 46, 330, 331, 332, 333, 334, 335
Nico Molenkamp 22, 29, 37, 44, 337
Lei Molin 21, 22, 23, 28, 29, 31, 36,
37, 38, 43, 44, 45, 338, 339, 340,
341, 342, 343
Rob Moonen 23, 30, 38, 45, 207,
208, 209
N
Tanja Nabben 24, 31, 39, 46, 346, 347
Seamus Nicolson 24, 31, 39, 46, 349
Toos Nijssen 24, 31, 32, 39, 46, 350,
351
O
Willem Oepts 21, 29, 36, 44, 354, 355
Erwin Olaf 22, 30, 37, 44, 356, 357,
358, 359
P
Stijn Peeters 23, 24, 30, 32, 38, 39,
45, 46, 362, 363, 364, 365
Karin van Pinxteren 23, 24, 30, 31,
38, 39, 45, 46, 366, 367
R
Roger Raveel 22, 29, 37, 44, 371
James Renier 24, 31, 39, 46, 373
Jack Reubsaet 24, 31, 39, 46, 374,
375, 376, 377, 378, 379
Hjalmar Riemersma 381

Anke Roder 24, 31, 39, 46, 382, 383
G.V.A. Röling 22, 29, 37, 44, 385
Anton Rooskens 22, 39, 37, 44, 386,
387, 388
S
Bep Scheeren 23, 30, 31, 38, 45,
392, 393, 394, 395
Harr Scheffer 22, 29, 37, 44, 396, 397
Cornelia Schleime 25, 32, 39, 47,
398, 399, 400, 401
Rob Scholte 22, 30, 37, 44, 402, 403,
404, 405
Jan Schoonhoven 21, 22, 28, 30, 36,
37, 43, 44, 406, 407, 408, 409, 410,
411, 412, 413, 414, 415
Wim Schumacher 417
Joseph Semah 22, 23, 31, 37, 38, 44,
45, 418, 419, 421
Ingrid Simons 24, 31, 39, 46, 423
Ton Slits 23, 30, 31, 38, 45, 424, 425,
426, 427
Gustave de Smet 429
Pierre van Soest 22, 23, 24, 30, 31,
32, 37, 38, 39, 44, 45, 46, 430, 431,
432, 433, 434, 435
T
Shinkichi Tajiri 22, 30, 37, 44, 45,
438, 439, 440, 441
Toon Teeken 21, 22, 29, 30, 37, 44,
442, 443
Marjan Teeuwen 23, 31, 38, 46, 444,
445
Piet Teraa 21, 29, 36, 44, 446, 447
Aline Thomassen 23, 24, 30, 31, 32,
38, 39, 45, 46, 448, 449, 450, 451
Maurice Thomassen 24, 31, 39, 46,
453, 454, 455
Esther Tielemans 24, 31, 39, 46, 457
V
JCJ Vanderheyden 22, 30, 37, 44,
460, 461, 462, 463, 464, 465
Roy Villevoye 23, 30, 38, 45, 466, 467
Piet Vos 468, 469
W
Jaap Wagemaker 21, 22, 28, 30, 36,
37, 43, 44, 472, 473, 474, 475, 476,
477
Peter Wehrens 22, 30, 37, 44, 478,
479
Co Westerik 22, 30, 37, 44, 481
André Wiehager 23, 24, 30, 31, 38,
39, 45, 46, 482, 483, 484, 485, 486,
487
Carel Willink 489
Julia Winter 24, 31, 32, 39, 46, 490,
491, 492, 493, 494, 495
Hans de Wit 24, 31, 39, 46, 496, 497
Theo Wolvecamp 22, 30, 37, 44, 499
Z
Kim Zwarts 22, 30, 37, 44, 502, 503
507

508
> Sponsors/
Sponsoren/Sponsors/Sponsors
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door.../Diese Veröffent-
lichung kam zustande dank der freundlichen Unterstützung von…/This
publication has been made possible with the help of.../Cette publication a
pu être réalisée grâce à...
Stichting Vrienden van het Museum van Bommel-van Dam

Particulieren/Privatpersonen/Private sponsors/Sponsors privés:
De heer en mevrouw Beeker - Cup, Arcen
De heer en mevrouw Van Berkum - Malda, Venlo
Mevrouw Beurskens, Tegelen
Mevrouw Blasius - Kunst, Venlo
De heer en mevrouw Boelens - Deenen, Venlo
De heer en mevrouw Coenen - de Jong, Amsterdam Zuid-Oost
De heer Cornet, Venlo
De heer en mevrouw De Jong - van Elven, Voorburg
De heer en mevrouw De Jong - Lems, Sittard
De heer en mevrouw De Jong - Tennekes, Amersfoort
De heer en mevrouw De Jong - van der Neut, Voorschoten
De heer en mevrouw Ex - Donders, Lomm
De heer en mevrouw Feumont, Venlo
De heer en mevrouw Hendriks - Bakker, Lopik
Mevrouw Knecht - Drenth, Oisterwijk
De heer en mevrouw Van de Laar - van der Heijden, Tegelen
De heer Loerakker, Helmond
Mevrouw Rademaker - Teeuwen, Venlo
De heer en mevrouw Receveur - van der Grinten, Venlo
De heer en mevrouw Stoffels - Gingter, Tegelen
De heer Verbeek, Venlo
De heer en mevrouw Verhofstad - van de Pasch, Baarlo
Mevrouw Weekers - Van Pol, Venlo
509

510
> Colofon/
Impressum/Colophon/Achevé d’imprimer
De publicatie Collectie Museum van Bommel van Dam Venlo 2011 – Een
selectie uit veertig jaar verzamelen verschijnt ter gelegenheid van het veertig
jarig bestaan van Museum van Bommel van Dam te Venlo op 16 oktober 2011.
Projectconcept/Projektkonzept/Project concept/Concept du projet:
Gabi Stoffels en Rick Vercauteren
Selectie kunstenaars/Auswahl der Künstler/Selection artists/
Sélection des artistes:
Gabi Stoffels, Rick Vercauteren en Saskia van de Wiel
Eindredactie/Schlussredaktion/Editors/Rédacteurs en chef:
Rick Vercauteren, Gabi Stoffels, Paul Hermans en Mark van den Eijnden
Teksten/Textbeiträge/Text/Textes:
Rick Vercauteren
Vertalingen/Übersetzung/Translations/Traductions:
T.G. Hauth-Grubben [nl-d], Hanneke van der Werf [nl-uk] en Avoc
Vertaalbureau, Venlo [nl-f]
Personenregister/Personenregister/Index of persons/Index des
personnes citées:
Mark van den Eijnden

Beeldredactie/Bildredaktion/Photo editing/Images:
Gabi Stoffels
Fotobijschriften/Bildlegenden/Photo captions/Légende des photos:
Gabi Stoffels en Rick Vercauteren
Fotoresearch/Bildresearch/Photo research/Recherche des photos:
Paul Hermans, Alan Roberts en Gabi Stoffels
Fotografie/Fotografie/Photography/Photographie:
Peter Cox, Fotografie Peter Cox, Eindhoven (Ton Boelhouwer pag. 89 /
Monique Camps pag. 124, 125 / Frank Koolen pag. 268, 269 / Rob Moonen
pag. 207 / Tanja Nabben pag. 346, 347 / Jacques Peeters pag. 49 / Sjaak
Peters pag. 48 / Karin van Pinxteren pag. 366 / Ronald van Wieren pag. 319
/ Zebra Fotostudios pag. 122, 266, 267 / Jan Zweerts pag. 450, 451)
Met dank aan/Ein Wort des Dankes an/Acknowledgements/
Remerciements à:
Yvonne van Dijk, Paul Hermans, Ria Hendrikx-Houben, Louis van den Heuvel,
Gonnie Hoeijmakers, Marij Joosten, Gonny der Kinderen-Bouten, Pierre Lucker,
Alan Roberts, Gabi Stoffels, Saskia van de Wiel, Lilian Timmermans-Dokovic
en Louke Timmermans alsook Peter Bertens, Yvonne Clevers en Frank Hoens.
Daarenboven Imro Simmelink, Marit Meertens (Agentschap.nl), Marcel
Wouters, Anja Rheiter, Sander Bontje (Marcel Wouters ontwerpers), Gerard
van der Heul, Conny Martens en Martin Ariaans (Trias).
Grafische vormgeving Publicatie en Cassette/Grafische
Formgebung/Graphic Design/Grafisme:
Mark van den Eijnden en André Vervuurt, Grafisch Ontwerpbureau Storm,
Someren-Eind
Gijs Wortel, Gijs Wortel Binding, Someren-Eind
511

512
Druk/Druck/Printed by/Impression:
Drukkerij Lecturis b.v., Eindhoven
Bindwerk/Einband/Binding/Onglets:
Boekbinderij Van Waarden b.v., Zaandam
© 2011 Museum van Bommel van Dam, Venlo
Oplage/Auflage/Edition/Tirage:
700 exemplaren
Uitgever/Herausgeber/Publisher/Éditeur:
Museum van Bommel van Dam
Deken van Oppensingel 6
nl-5911 ad Venlo
T: + 31 (0)77 - 351 3457
F: + 31 (0)77 - 354 6860
E: info@vanbommelvandam.nl
www.vanbommelvandam.nl
isbn 978-90-78290-00-1
nur 640
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen
in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, in enige vorm of op
enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Alle Rechte vorbehalten. Nichts aus dieser Ausgabe darf ohne vorherige schriftliche
Genehmigung des Herausgebers vervielfältigt, in einer automatisierten Datenbank gespeichert
oder in irgendeiner anderen Art und Weise veröffentlicht werden.
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval
system, or published in any form or by any means, without the prior written permission of the
publisher.
Tous droits réservés. La reproduction, l’enregistrement dans un fichier de données automatisé
ou la publication de quelque passage que ce soit et sous quelque forme que ce soit sont
interdits sans l’autorisation de l’éditeur.