vonnIS

•
vonnIS
RECHTBANK MAASTRICHT
Sector civiel recht
zaaknummer I rolnummer: 150347 I HA ZA 10·457
Vonnis van 31 augustus 2011
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CBS OUTDOOR B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
eiseres in conventie,
venveerster in reconventie,
advocaat mr. FJ.S.A.L. van Velsen te Rotterdam,
tegen
I. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelij kheid
RECLAMEBUREAU LIMBURG B.V.,
gevestigd te Klimmen, gemeente Voerendaal
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mL M.M.C.M. Hussem te Voerendaal,
2. de publiekrechtelijke rechtspersoon
GEMEENTE SITTARD-GELEEN,
zetelend te Sittard, gemeente Sittard-Geleen,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. RJ. Kramer te Maastricht.
Partijen zullen hierna CBS, RBL en de Gemeente genoemd worden.
1. De verdere procedure
1.1 Het verloop van de procedure tot 13 april 20101 blijkt ui! het tussenvonnis van die
datum. RBL heeft bij brief van 5 mei 2011 producties overgelegd. De comparitie van
partijen na antwoord, waarvan proces-verbaal is opgemaakt, heeft plaatsgevonden ter
terechtzitting van 20 mei 2011.
1.2 Partijen hebben vonnis gevraagd, waarvan de uitspraak nader is bepaald op heden.

150347/ HA ZA J 0-457
31 augustus 2011
2. Het geschil
hl conventie
2.1.1 CBS stelt in essentie dat RBL inbreuk maakt op de rechten van CBS krachtens de
Auteurswet 1912 (verder: "Aw"), op een bushokje (door partijen genoemd en verder te
noemen: een abn) ontworpen door de architect Th.1.J. Groothuizen (verder te noemen:
Gmo/huizen) en door CBS op de markt gebracht onder de naam (en hierna verder te
noemen) Aqui, zulks door het op de markt brengen en exploiteren van sterk op de Aqui
gelijkende abri's onder de (ook hierna verder te gebruiken) naam EvoShel. Deze grondslag
van haar eis dient er volgens CBS in te resulteren dat bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad
CBS wordt bevolen:
A. iedere inbreuk - in het bijzonder ieder verveelvoudigen en/of openbaar maken van de
EvoShel en/of enige abri die te beschouwen is als nabootsing van de Aqui, waaronder
begrepen ieder (doen) vervaardigen, aanbieden, in de handel brengen, verkopen, leveren,
verhuren en/of anderszins exploiteren en/of in voorraad hebben daarvan - op de
auteursrechten op de Aqui te staken en gestaakt te houden;
B. met onmiddellijke ingang te staleen en gestaakt te houden het (doen) produceren, in
voorraad houden, verkopen en/of anderszins verhandelen van de EvoShel en/of enige andere
abri die een slaafse en/ofverwarringwekkende nabootsing is van de Aqui dan wel die
anderszins onrechtmatig is;
C. binnen 30 dagen een schriftelijke verklaring van een onafhankelijke registeraccountant
van een gerenommeerd accountantskantoor af te geven, in welke verklaring zijn opgenomen
(i) het exacte aantal geproduceerde EvaShels, (H) het aantal geplaatste EvoShels, (iii) het
aantal op voorraad gehouden EvoShels, (iv) specificatie van eventuele onderdelen van de
EvoShel (niet gereed product), (v) de productiekosten van de desbetreffende EvoShels,
(vi) de met de Evoshels gegenereerde omzetten met de advertentie-exploitatie, (vii) de
omvang van de afdrachtverplichting (aan de Gemeente) en (viii) nverige posten van belang
om de met de EvoShels gegenereerde en te genereren winst (over de periode van de
concessie) te kunnen vaststellen;
D. binnen 40 dagen de EvoShels waarvan het bestaan blijkt uit de accountantsverklaring te
vernietigen, welke vernietiging dient plaats te vinden op kosten van gedaagden en in het
bijzijn van een deurwaarder die daarvan proces-verbaal opmaakt dat binnen vijf dagen aan
CBS dient te worden gezonden;
E. aan CBS afte dragen de met de inbreukmakende handelingen behaalde winst, dan wel de
ten gevolge van het inbreukmakend handelen door CBS geleden schade, zulks ter keuze van
CBS (mede) naar aanleiding van de door RBL afte geven accountantsverklaring, op te
maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met de wettelijke rente
vanaf 5 februari 20 I 0;
F. op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000 voor iedere dag of gedeelte
daarvan dat RBL in gebreke blijft om aan (een van) de onder A tlm D gevorderde bevelen te
voldoen dan wel van € 25.000 voor iedere abri of onderdeel daarvan waarmee een van deze
bevelen wordt overtreden, en met veroordeling (ex art. 1019h Rv) van RBL in de volledige
proceskosten van CBS inclusief de kosten van instructie van de zaak, beslaglegging,
deskundige, opsporing en vaststelling van de inbreuk, en nakosten, te vermeerderen met
wettelijke rente.
2.1.2 Ter onderbouwing van haar vorderingen op de Gemeente stelt CBS in essentie dat
de Gemeente de inbreuk door RBL op het auteursrecht van CBS op de Aqui heeft uitgelokt,
2

1503471 HA ZA 10·457
3 I augustus 20 I 1
door - nadat RBL de aanbesteding van abri's en infopanelen in de gemeente had gewonnen -
er bij RBL op aan te dringen dat de door haar in Sittard-Geleen te plaatsen abri's moesten
lijken op de Aqui. Deze grondslag van haar eis dient er volgens CBS in te resulteren dat bij
vonnis uitvoerbaar bij voorraad de Gemeente wordt veroordeeld:
a. de EvoShels te vernietigen, als hierboven onder 2.1.1 bij vordering D. verwoord ten
aanzien van RBL;
b. te gehengen en gedogen dat EvoShels worden verwijderd en andere abri's worden
geplaatst die qua totaalindrukken niet overeenstemmen met de Aqui;
één en ander op straffe van verbeurte van een dwangsom als hiervoor onder 2.1.1 bij
vordering F. verwoord ten aanzien van RBL;
c. tot vergoeding van de schade van CBS die verband houdt met de onrechtmatige
handelwijze van de Gemeente, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet,
te vermeerderen met wettelijke rente vanaf de dag van de dagvaarding;
en voorts dat voor recht wordt verklaard:
d. dat de Gemeente, door (al dan niet bij monde van haar betrokken wethouder) er bij RBL
op aan te sturen om een abri te (laten) vervaardigen die sterke gelijkenis vertoont met de
Aqui, onrechtmatig heeft gehandeld jegens Groothuizen enlof CBS;
e. dat CBS gerechtigd is op te schorten haar verplichting tot verwijdering Van de CBS-abri's
in de gemeente Sittard-Geleen, alsmede haar verplichting om deze nader te exploiteren en
onderhouden, zolang deze niet vervangen worden door een abri (van RBL of een andere
partij) die qua totaalindrukken niet overeenstemt met de Aqui;
zulks met veroordeling van de Gemeente in de proceskosten waaronder begrepen de
nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.
2.2.1 REL betwist allereerst dat - zoals CBS stelt - Groothuizen Beheer B.V. de
auteursrechthebbende op de Aqui is, zodat die vennootschap niet aan CBS een licentie heeft
kunnen verlenen om de Aqui te (doen) vervaardigen en exploiteren en evenmin CBS heeft
kunnen machtigen om mede namens haar de auteursrechten te handhaven. Ook indien wel
een licentie en volmacht zijn verleend, komen de vorderingen niet (alle) toe aan CBS maar
slechts aan de auteursrechthebbende. Voor het geval dat de rechtbank toekomt aan
inhoudelijke beoordeling van de vorderingen stelt RBL zich op het standpunt dat geen
inbreuk wordt gemaakt op enig (auteurs)recht van CBS, primair omdat het ontwerp van de
Aqui geen eigen, oorspronkelijk karakter heeft en daaraan dus geen auteursrechtelijke
bescherming toekomt, subsidiair omdat de EvoShel geen ongeoorloofde verveelvoudiging
of slaafse nabootsing van de Aqui vormt. De beide ontwerpen vertonen niet de voor die
kwalificatie vereiste overeenstemming.
2.2.2 De Gemeente voert betzelfde verweer als CBS (zie 2.2.1, eerste zin) met
betrekking tot de overdracht van het auteursrecht, de licentie en de procesvolmacht. Ook de
Gemeente meent dat, als de rechtbank aan een vergelijking van de beide abri's toekoml,
geoordeeld dient te worden dat de beeldbepalende elementen van beide ontwerpen door
functionele en commerciële eisen zijn bepaald en daarom geen auteursrechtelijk beschermde
schepping van de ontwerper vormen. De Gemeente betwist voorts de door CBS gekozen
grondslag van de vorderingjegens haar: zij heeft niet van RBL geëist dat de te plaatsen
abri's moeten lijken op de Aqui. Voor zover de Gemeen!e voorwaarden aan het uiterlijk van
de door RBL te plaatsen abri's heeft gesteld, hoefde zij zich er daarbij niet van bewust te
zijn dat voldoening aan die voorwaarden door RBL zou leiden tot inbreuk op enig
(auteurs)recht van CBS.
3

150347 I HA ZA 10-457
31 augustus 2011
In reconventie
2.3.1 CBS heeft onder de Gemeente conservatoir beslag doen leggen op de, volgens
CBS, inbreuk op haar auteursrecht makende abri's. RBL vordert:
I. de veroordeling van CBS tot opheffing van dit beslag binnen twee dagen na de
betekening van het vonnis, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 5.000,- voor
elke dag of gedeelte daarvan dat CBS nalaat aan de veroordeling te voldoen.
Aan deze vordering legt RBL onder verwijzing naar haar verweer in conventie ten
grondslag dat aan het beslag geen recht van CBS ten grondslag ligt, en voorts dat het beslag
in strijd met het verbod van art. 703 Rv is gelegd op goederen die zijn bestemd voor de
openbare dienst en in strijd met art. 28 Aw op onroerende zaken.
RBL vordert voorts:
2. te verklaren voor recht dat CBS jegens RBL onrechtmatig heeft gehandeld en
aansprakelijk is voor de schade die RBL daardoor lijdt, met veroordeling van CBS tot
betaling van € 64.280 te vermeerderen meI wettelijke rente.
Aan deze vordering legt RBL ten grondslag dat CBS tekortkomt in de nakoming van haar
verplichtingen jegens de Gemeente en jegens RBL onrechtmatig handelt door de 12 abri's
(type Germano) die zij heeft geplaatst in Geleen niet te verwijderen en de 20 Aqui's die zij
heeft geplaatst niet aan RBL over te dragen, maar deze te blijven exploiteren, Daardoor
wordt aan RBL de exploitatie van 32 abri's, waarop zij krachtens de aanbesteding en de
daaruit voortgevloeide exclusieve concessie-overeenkomst met de Gemeente recht heeft,
ontnomen. RBL vordert tot slot dat CBS wordt veroordeeld in de volledige proceskosten
bedoeld in art. IOl9h RI', te vermeerderen met nakosten en wettelijke rente.
2.3.2 Onder verwijzing naar haar verweer tegen de vordering in conventie hierboven in
overweging 2.1.2 onder e. genoemd, stelt de Gemeente dat CBS niet het recht heeft haar
contractuele verplichting om de binnen de gemeentegrenzen nog aanwezige 12 abri's te
verwijderen, op te schorten. Zij vordert:
L de veroordeling van CBS om alle abri's (type Germano) die zij in de deelgemeente Geleen
heeft geplaatst binnen 5 dagen na de betekening van het vonnis te verwijderen en verwijderd
te houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000 per dag of dagdeel dat
CBS in gebreke blijft aan deze veroordeling te voldoen.
De Gemeente, stellende dat zij zolang CBS de oude abris' s niet verwijdert schade lijdt door
o.a. derving van exploitatie-inkomsten van de nieuwe exploitant (RBL), vordert voorts:
IT. de veroordeling van CBS tot betaling van € 12.300 te vermeerderen met € 400 per maand
vanaf november 20 I 0 tot en met de maand waarin CBS aan de zojuist onder I bedoelde
veroordeling voldoet, te vermeerderen met wettelijke rente.
3. De beoordeling
lil conventie
3.1 De rechtbank gaat ervan uit dat, gelet op diens op dat onderdeel onweersproken
uiteenzetting ter comparitie, gedaagden in conventie het auteurschap van Groothuizen van
de Aqui niet langer betwisten. Zij hebben wel gehandhaafd hun betwisting van de stelling
van CBS dat Groothuizen zijn auteursrecht heeft overgedragen aan Groothuizen Beheer
B.V. Een dergelijke levering geschiedt, naar zij terecht stellen, krachtens art. 2 lid 2 Aw bij
die. CBS heeft er bewijs van aangeboden dat de levering van het auteursrecht aan
4

J 50347 / HA ZA 10-457
3 I augustus 2011
Groothuizen Beheer B.v. (en de voorafgaande leveringen door Groothuizen aan andere
rechtspersonen) rechtsgeldig heeft plaatsgevonden. Zij wordt tot bewijslevering toegelaten.
AI hetgeen hierna in conventie, en in reconventie onder 3.7.1, zal worden overwogen en
beslist, is onder voorbehoud van de uitkomst van de bewijslevering. Aan CBS' niet
beargumenteerde stelling dat RBL en de Gemeente geen beroep toekomt op ongeldigbeid
van de overdracht wordt voorbijgegaan, Slaagt CBS in het bewijs dan zal worden
voorbijgegaan aan de verdere argumenten van RBL en de Gemeente dat CBS in haar
vorderingen niet kan worden ontvangen. De onvoldoende gemotiveerd weersproken
licentieverlening door Groothuizen Beheer B.V. aan CBS kent niet het vormvereiste van de
levering bij akte, en de proeesvolmacht (productie 8 van CBS) volstaat voor het bedingen
van de in art. 27a lid 2, laatste zin, Aw bedoelde bevoegdheid om de vorderingen in te
stellen,
111 conventie en in reconventie
3.2 Partijen zijn het erover eens (zie proces-verbaal comparitie van partijen bovenaan
pag. 3), en de rechthank deelt deze mening, dat een abri een werk kán zijn als bedoeld in
art. 10 Aw, dat wil zeggen een werk dat een eigen, oorspronkelijk karakter bezit en het
persoonlijk stempel van de auteur (maker) draagt, en uit dien hoofde voorwerp kan zijn van
de bescherming en acties die art. 25 e,v. Aw de maker en diens rechtsopvolgers bieden tegen
inbreuken op hun (aan art. I Aw ontleende) exclusieve recht van openbaarmaking en
verveelvoudiging van het werk. Partijen verschillen erover van mening of de Aqui zodanig
werk is.
3,2,1 De rechtbank oordeelt dat de Aqui een werk in vorenbedoelde zin is, De maker,
Groothuizen, heeft ter comparitie overtuigend uiteengezet dat het ontwerpen een abri meer
is, althans dat de Aqui veel meer is, dan "drie muren, een dak en een informatiebord",
Creatieve keuzes van de maker, die daartoe niet werd genoodzaakt door eisen van
functionaliteit of commercie (zoals die te vinden zijn in het Bestek aanbesteding Abri 's en
2m J -infopanelen van de Gemeente, productie 2 bij conclusie van antwoord, par, 6.3.5 en
6.3.6) komen o.a, in de volgende - ook in de verklaring van de deskundige prof. ing.
A.H. Marinissen, productie 3 bij dagvaarding, gesigaaleerde unieke oplossingen van de
Aqui tot uitdrukking:
- De ronde staanders met aan de bovenzijde een conische kop (met mogelijkheid daarin
verlichting aan te brengen) van waaruit de dragers voor de dakpanelen naar de voorzijde
uitsteken.
- De hoek van 90° tussen de verticale staanders en de horizontale dragers, waardoor bezien
vanaf de zijkant een geaccentueerde "omgekeerde L" ontstaat
- Het gebruik van glas (althans transparant en nagenoeg onbreekbaar materiaal) voor het
dakpaneeL
- De, niettegenstaande de van de staanders en dragers uitgaande suggestie van horizontaliteit
en verticaliteit, schuine (onder een hoek) ophanging van het dakpaneeL
- De (op het oog), mede door de gecreëerde ruimte tussen de zijpanelen en het dakpaneel,
"zwevende" aanwezigheid van het dakpaneel, met aan de achterzijde een ruim overstek.
- De opengewerk1e, stalen, scherpe driehoek waarmee het dakpaneel wordt ondersteund.
- De (op het oog) "zwevende" bevestiging van het informatiebord,
- De wijze waarop de zitbank is bemeten en geplaatst ten opzichte van het achterpaneel, en
is bevestigd aan de staanders,
5

150347 I HA ZA 10-457
31 augustus 20 II
nakoming van een met de eigen prestatie samenhangende tegenprestatie te bewegen, en dat
oogmerk ontbreekt bij het beroep van CBS op opschorting. De opschorting veroorzaakt een
patstelling bij continuering waarvan geen van beide partijen een in rechte te respecteren
belang beeft.
In reconventie, de vorderingen VGn RBL
3.6.1 De vordering tot opheffmg van het beslag (zie 2.3.1 onder I) zal niet worden
toegewezen op de grondslag dat aan het beslag geen vorderingsrecht van CBS ten grondslag
ligt. In conventie is immers het tegendeel overwogen en beslist.
3.6.2 Opheffing zal evenmin plaatsvinden op de grondslag dat de abri's onroerende
zaken zijn. Art. 28 Aw, waarop RBL zich in dit verband beroept, beperkt immers - in het
midden latend of die beperking, gelet op art. 9 lid I sub b Handhavingsrichtlijn
(2004l48IEG), nog geldt - de opvordering als eigendom en de vernietiging van
inbreukrnakende zaken tot roerende zaken, maar beperkt niet de conservatoire beslaglegging
op onroerende zaken. De rechtbank laat bij dit oordeel in het midden of de abri's onroerende
zaken zijn. Reeds uit hetgeen RBL en de Gemeente ten aanzien van de plaatsing en
verwijdering zijn overeengekomen (art. 8.4,8.7 en 9.6, productie 5 bij conclusie van
antwoord in conventie van RBL) lijkt overigens voort te vloeien dat deze partijen de abri's
zelf niet als onroerend en vatbaar voor natrekking hebben aangemerkt. De rechtbank zal
hierop zonodig in een later vonnis nader ingaan.
3.6.3 In het midden kan, op dit moment, tot slot blijven of de (geplaatste) abri's zijn te
beschouwen als goederen bestemd voor de openbare dienst, als bedoeld in art. 436 jo. 703
Rv. Achtergrond van het verbod om op zulke goederen beslag te leggen is immers dat de
wetgever het onwenselijk heeft geacht dat de uitvoering van publieke taken wordt
belemmerd door beslag op goederen die daarvoor worden aangewend. Dat thans van
handhaving van het beslag zodanige belemmering het gevolg zou zijn, is gesteld noch
gebleken.
3.7.1 Uit hetgeen zojuist is overwogen en beslist, volgt - onder bet in overweging 3.1
gemaakte voorbehoud - dat de vordering van RBL (zie 2.3.1 onder 2) voor zover gebaseerd
op de stelling dat CBS onrechtmatig heeft gehandeld door beslag te leggen, moet worden
afgewezen,
3.7.2 De vordering tot schadevergoeding is evenmin toewijsbaar voor zover gebaseerd
op de stelling dat CBS tekortkomt in haar verplichtingjegens de Gemeente om 12 abris's
type Gennano te verwijderen en 20 Aquis's over te dragen aan RBL, en aldus onrechtmatig
handelt jegens RBL omdat aan haar daardoor de mogelijkheid van exploitatie van de
betrokken abris's wordt ontnomen. CBS heeft bij conclusie van antwoord in reconventie,
nadien door RBL niet weersproken, gesteld dat RBL "gewoon" de exploitatie van de oude
abris's had kunnen overnemen, hetgeen CBS haar niet heeft belet en waartoe RBL zich
overigens tot de Gemeente had moeten wenden. Weliswaar komt CBS tekort in haar
verplichting jegens de Gemeente (zie hierna onder 3 .8) maar deze tekortkoming is slechts
onrechtmatig jegens RBL te achten als CBS zich, vanwege de haar bekende en
gerechtvaardigde belangen van RBL, van een beroep op haar opschortingsrecht jegens de
Gemeente - waarvan eerst thans is geoordeeld dat het CBS niet toekomt - had behoren te
onthouden. Dat kon van CBS in de gegeven omstandigheden niet worden verlangd.
7

150347/HA ZA 10-457
31 augustus 2011
hl reconventie, de vorderingen van de Gemeente
3.8 Uit hetgeen hiervoor in conventie onder 3.4 is overwogen, volgt dat de vordering
van de Gemeente genoemd bij 2.3.2 onder I (verwijdering van de Gennano's uit Geleen)
toewijsbaar is. Dit zou overigens de merkwaardige situatie scheppen dat de Gemeente de
gelegenheid krijgt bij de betrokken bushaltes EvoShels te doen plaatsen, ten aanzien
waarvan zojuist (zie 3.3) is geoordeeld dat ze inbreuk maken op de Aqui. De rechtbank gaat
ervan uit dat de Gemeente, mede uit een oogpunt van schadebeperking, daartoe vooralsnog
niet zal overgaan.
3.9 Op de gronden hiervoor onder 3.7.2 gegeven, zal ook de vordering van de
Gemeente tot vergoeding van de schade die zij stelt te lijden doordat zij de abri's die CBS in
strijd met haar contractuele verplichting niet heeft verwijderd, niet kan exploiteren, worden
afgewezen. Onvoldoende betwist is immers de stelling van CBS dat de Gemeente de
belroken abris's aan RBL had kunnen overdragen.
3.10 Toewijsbaar is in beginsel de vordering van de Gemeente tot vergoeding van de
kosten van verwijdering die zij reeds heeft moeten maken nadat CBS met haar verplichting
daartoe in gebreke was gebleven. Het enige verweer van CBS tegen die vordering is immers
haar beroep op een opschortingsrecht, dat hiervoor (3.5) is verworpen. De rechtbank heeft
echter in weerwil van de toezegging in de conclusie van eis in reconventie (onder 29) geen
onderbouwing van de vordering van € 9.500,- ontvangen. De Gemeente krijgt de
gelegenheid deze alsnog te leveren.
In conventie en in reconventie
3.11 In het voorgaande is ten aanzien van de vorderingen over en weer reeds (al dan niet
onder voorbehoud) geoordeeld of ze toewijsbaar zijn. De rechtbank zal thans geen van deze
oordelen in een dictum opnemen, omdat enerzijds een spoedeisend belang bij afzonderlijke
beslissing op één der vorderingen ontbreekt en anderzijds voorkomen dient te worden dat
door gedeeltelijke tenuitvoerlegging de samenhang tussen de verschillende onderdelen van
het geschil en de mogelijkheden van verrekening of minnelijke regeling verloren gaan.
3.12 Partijen twisten er tot slot over of het vonnis, indien daarin vorderingen van CBS
mochten worden toegewezen, uitvoerbaar bij voorraad dient te worden verklaard en zo ja, of
dit dient te gebeuren onder de voof\vaarde dat CBS zekerheid stelt. Hierover behoeft de
rechtbank thans niet te beslissen, nu dit vonnis - om de onder 3.11 gegeven reden - geen ten
uitvoer te leggen beslissing omtrent enig onderdeel van het geschil bevat. Het bevat wel een
antwoord op de vraag of de EvoShel inbreuk maakt op het auteursrecht op de Aqui, welke
vraag kennelijk voor beide partijen principieel is en welk (positief) antwoord, de Gemeente
stelt dit terecht, vérstrekkende financiële gevolgen kan hebben voor RBL en de Gemeente
wanneer het t.z.!. in een bij voorraad uitvoerbare veroordeling wordt vervat. Gevolgen die,
mocht het Hof in hoger beroep tot een ander oordeel komen, wellicht bezwaarlijk ongedaan
kunnen worden ongedaan gemaakt. De rechtbank vindt hierin aanleiding om van dit
tussenvonnis afzonderlijk hoger beroep toe te laten.
8

vonnis
RECHTBANK MAASTRICHT
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 150347 / HA ZA 10-457
Vonnis van 29 februari 2012
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CBS OUTDOOR B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. F.I.S.A.L. van Velsen te Rosmalen,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RECLAMEBUREAU LIMBURG B.V.,
gevestigd te Klimmen,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. M.M.C.M. Hussem te Voerendaal,
2. de publiekrechtelijke rechtspersoon
GEMEENTE SITTARD-GELEEN,
zetelend te Sittard, gemeente Sittard-Geleen,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. R.J. Kramer te Maastricht.
Partijen zullen hierna CBS, RBL en de Gemeente genoemd worden.
1. De verdere procedure
1.1 Het verloop van de procedure tot 31 augustus 2011 blijkt uit het tussenvonnis van
die datum (verder: “het tussenvonnis”). RBL heeft van het tussenvonnis, als daarin
toegelaten, op 29 november 2011 hoger beroep ingesteld. Bij rolbeschikking van
29 november 2011 heeft de rechtbank beslist dat, in afwachting van het oordeel van het hof
over de aansprakelijkheid van RBL en de Gemeente wegens schending van het (afgeleide)
auteursrecht van CBS, de enquête inzake het aan CBS opgedragen bewijs van onrechtmatig
handelen door de Gemeente (tussenvonnis rov. 3.4, verder: “bewijsopdracht 2”) wordt
aangehouden. Bij dezelfde rolbeschikking is beslist dat partijen zich over het eveneens aan
CBS opgedragen bewijs van de rechtsgeldige levering van het auteursrecht aan [betrokkene]
Beheer B.V. (tussenvonnis rov. 3.2, verder: “bewijsopdracht 1”) nader kunnen uitlaten.

150347 / HA ZA 10-457
29 februari 2012
1.2 Partijen hebben na het tussenvonnis, genummerd overeenkomstig het
rechtbankdossier, de volgende processtukken gewisseld:
14. de akte na tussenvonnis van CBS, van 28 september 2011;
15. de akte uitlating schade, tevens vermeerdering van eis in reconventie van de
Gemeente, van 28 september 2011;
16. de brief van de Gemeente waarin zij zich refereert aan het oordeel van de rechtbank
over bewijsopdracht 1, van 11 oktober 2011;
17. de antwoordakte (op de eisvermeerdering van de Gemeente) in reconventie, tevens
rectificatie, voorwaardelijke eisvermeerdering en eisvermeerdering in conventie
van CBS, van 12 oktober 2011;
18. de antwoordakte na tussenvonnis van RBL, van 26 oktober 2011;
19. de antwoordakte in reconventie (op de eisvermeerdering van RBL) van CBS, van 2
november 2011;
20. de nadere conclusie met betrekking tot bewijsopdracht 1 van RBL, van 11 januari
2011;
21. de akte na rolbeslissing van CBS, van 11 januari 2012;
22. de nadere conclusie van de Gemeente, van 11 januari 2012.
1.3 Vonnis is nader bepaald op heden.
2. De verdere beoordeling
2.1 De onder 1.1 genoemde rolbeschikking brengt mee dat de rechtbank thans slechts
zal oordelen over bewijsopdracht 1. Een oordeel over de specificatie door de gemeente van
haar schade en een (nader) oordeel over de (vermeerderde) vorderingen in conventie en in
reconventie, evenals een enquête over bewijsopdracht 2, zullen immers vergeefs zijn in het
geval dat het hof oordeelt dat de Aqui geen auteursrechtelijk beschermd werk is of dat RBL
en de Gemeente geen inbreuk op auteursrecht hebben gemaakt. Daarom zal iedere andere
beslissing dan die over bewijsopdracht 1 worden aangehouden en zullen hierna slechts de
standpunten in de overwegingen worden betrokken die op de te bewijzen opgedragen
overdracht van het auteursrecht betrekking hebben, dat wil zeggen de processtukken
hierboven genummerd 14 (p. 2 en 3), 16 (2 e alinea), 17 (nr. 11 op p. 4), 18 (p. 2 t/m 5), 20,
21 en 22.
2.2 In het tussenvonnis heeft de rechtbank ten aanzien van het houderschap van het
auteursrecht op de Aqui overwogen (rov. 3.1):
“De rechtbank gaat ervan uit dat, gelet op diens op dat onderdeel onweersproken uiteenzetting ter
comparitie, gedaagden in conventie het auteurschap van [betrokkene] van de Aqui niet langer
betwisten. Zij hebben wel gehandhaafd hun betwisting van de stelling van CBS dat [betrokkene] zijn
auteursrecht heeft overgedragen aan [betrokkene] Beheer B.V. Een dergelijke levering geschiedt,
naar zij terecht stellen, krachtens art. 2 lid 2 Aw bij akte. CBS heeft er bewijs van aangeboden dat de
levering van het auteursrecht aan [betrokkene] Beheer B.V. (en de voorafgaande leveringen door
[betrokkene] aan andere rechtspersonen) rechtsgeldig heeft plaatsgevonden. Zij wordt tot
bewijslevering toegelaten. Al hetgeen hierna in conventie, en in reconventie onder 3.7.1, zal worden
overwogen en beslist, is onder voorbehoud van de uitkomst van de bewijslevering. Aan CBS’ niet
beargumenteerde stelling dat RBL en de Gemeente geen beroep toekomt op ongeldigheid van de
overdracht wordt voorbijgegaan. Slaagt CBS in het bewijs dan zal worden voorbijgegaan aan de
2

150347 / HA ZA 10-457
29 februari 2012
verdere argumenten van RBL en de Gemeente dat CBS in haar vorderingen niet kan worden
ontvangen. De onvoldoende gemotiveerd weersproken licentieverlening door [betrokkene] Beheer
B.V. aan CBS kent niet het vormvereiste van de levering bij akte, en de procesvolmacht (productie 8
van CBS) volstaat voor het bedingen van de in art. 27a lid 2, laatste zin, Aw bedoelde bevoegdheid
om de vorderingen in te stellen.”
2.2.1 Het gaat er dus om of het auteursrecht door de maker ([betrokkene] ), al dan niet
middellijk, door levering bij daartoe bestemde akte is overgedragen aan (uiteindelijk)
[betrokkene] Beheer BV. Bij bovengenoemd processtuk 14 heeft CBS als producties 16 en 17
twee akten overgelegd, waarvan RBL en de Gemeente de echtheid niet gemotiveerd hebben
betwist. Bij akte van 16 december 1996 heeft Landmark BV o.a. het auteursrecht op, ook
toekomstige, “ontwerpen welke zijn gecreëerd door werknemers en of de directieleden van
industrieel ontwerpbureau Landmark alsmede van aan het bureau verbonden merknamen”
(waaronder, onvoldoende betwist, het auteursrecht op de Aqui) overgedragen aan
Thinkmark BV. Bij akte van 23 december 2000 heeft laatstgenoemde datzelfde auteursrecht
overgedragen aan [betrokkene] Beheer BV. Beide zijn leveringsaktes als bedoeld in art. 2 lid
2 Aw, zodat het opgedragen bewijs lijkt te zijn geleverd. De door RBL gesignaleerde
tegenstrijdigheden tussen de tekst van die aktes en van eerdere verklaringen van [betrokkene]
of van aktes waarbij hij (indirect) partij was, doen aan dit oordeel niet af. Niettemin kan het
zijn dat, zoals RBL en de Gemeente betogen, de overdracht aan (uiteindelijk) [betrokkene]
Beheer BV niet tot stand is gekomen wegens een gebrek in een voorafgaande vestiging van
het auteursrecht, met name daarin gelegen dat Landmark BV zelf nooit
auteursrechthebbende is geworden (zodat Landmark BV het auteursrecht niet kón
overdragen aan Thinkmark BV, en zij op haar beurt niet aan [betrokkene] Beheer BV).
2.2.2 Het gaat er dus (nader) om of Landmark BV ten tijde van de overdracht aan
Thinkmark BV auteursrechthebbende was. CBS stelt (processtuk 14) dat dit het geval was,
nu [betrokkene] destijds zowel directeur/(middellijk) grootaandeelhouder was van Landmark
BV, als in dienst van die vennootschap. Het eerste betwisten RBL en de gemeente niet, het
laatste wel. Partijen zijn het er overigens over eens, en de rechtbank is van oordeel, dat dit
zogenoemde werkgeversauteursrecht van art. 7 Aw op een bepaald ontwerp slechts tot stand
komt indien de arbeid, in dienst van de “werkgever” verricht, bestaat uit het maken van
ontwerpen. Dat de werkzaamheden van [betrokkene] voor Landmark BV of [betrokkene]
Beheer BV (thans in het midden latend of dit in dienstverband was) naast het voeren van de
directie - wat, gelet op de omvang van de ondernemingen, niet veel om het lijf kan hebben
gehad - bestonden uit het maken van ontwerpen neemt de rechtbank als vaststaand aan. Dat
was immers zijn vak en voor het beheer van de rechten op ontwerpen van zijn hand had hij
Landmark BV en [betrokkene] Beheer BV opgericht.
2.2.3 Het gaat er dus (nog nader) om of [betrokkene] ten tijde van het ontwerp van de
Aqui geacht moet worden in dienst te zijn geweest van Landmark BV, waaronder begrepen
de situatie dat hij in dienst was van [betrokkene] Beheer BV en voor met name
ontwerpwerkzaamheden was uitgeleend (tegen betaling van een management fee ter
beschikking gesteld) aan Landmark BV. CBS meent, op goede gronden, dit te hebben
bewezen door overlegging van productie 20 bij haar hierboven als 21 genummerde
processtuk. De rechtbank kan echter vanwege het bepaald in art. 19 Rv haar beslissing niet
ten nadele van RBL en de Gemeente op deze bescheiden baseren zonder hen in de
gelegenheid te hebben gesteld zich erover uit te laten. Daartoe wordt de zaak verwezen naar
hieronder te noemen rolzitting.
3

150347 / HA ZA 10-457
29 februari 2012
3. De beslissing
De rechtbank:
verwijst de zaak naar de rolzitting van 28 maart 2012 voor akte van RBL en de Gemeente
houdende uitlating over de door CBS bij haar akte van 11 januari 2012 overgelegde
producties;
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. E.P. van Unen en in het openbaar uitgesproken op
29 februari 2012.
type: EvU
coll:
4

•
vonnIS
RECHTBANK MAASTRICHT
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 150347/ HA ZA 10-457
Vonnis van 1 augustus 2012
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CBS OUTDOOR B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. F.I.S.A.L. van Velsen te Rosmalen,
tegen
I. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RECLAMEBUREAU LIMBURG B.V.,
gevestigd te Klimmen,
gedaagde in çonventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. M.M.e.M. Hussem te Voerendaal,
2. de publiekrechtelijke rechtspersoon
GEMEENTE SITTARD-GELEEN,
zetelend te Sittard, gemeente Sittard-Geleen,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. RJ. Kramer te Maastricht.
Partijen zullen hierna CBS, RBL en de Gemeente genoemd worden.
1. De verdere procedure
1.1 Het verloop van de procedure tot 29 februari 2012 blijkt uit het tussenvonnis van
die datum. Partijen hebben daarna, genummerd overeenkomstig het rechtbankdossier
(waarin het tussenvonnis nummer 23 heeft), de volgende processtukken gewisseld:
- de akte uitlating van 20 juni 2012 van RBL omtrent akte CBS d.d. II januari 2012.
1.2 Vonnis is bepaald op heden.

150347/ HA ZA 10-457
1 augustus 2012
2. De verdere beoordeling
2.1 Bij vonnis van 31 augustus 2011 (dictum onder 4.1.1, verwijzende naar
overweging 3.1) heeft de rechtbank aan CBS opgedragen te bewijzen dat de levering van het
auteursrecht aan Groothuizen Beheer BV (en de voorafgaande leveringen door Groothuizen
aan andere rechtspersonen) rechtsgeldig heeft plaatsgevonden. Bij vonnis van 29 februari
2012 heeft de rechtbank als vaststaand aangenomen en geoordeeld (overweging 2.2.1) dat
de leveringen door Landmark BV aan Thinkmark BV en door de laatste aan Groothuizen
Beheer BV rechtsgeldig hebben plaatsgevonden, en (overweging 2.2.2) dat Landmark BV
bij de overdracht aan Thinkmark BV auteursrechthebbende was. Voor zover RBL en de
Gemeente het met deze oordelen niet eens zijn, kan dit in hoger beroep aan de orde komen,
waartoe de rechtbank net als van het vonnis van 31 augustus 2011 ook van dit vonnis
afzonderlijk hoger beroep toelaat. De rechtbank heeft in het vonnis van 31 augustus 2011
voorts RBL en de gemeente in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over haar voorlopige
aanname (op grond van CBS' productie 20 en processtuk 21) dat Groothuizen ten tijde van
het ontwerp van de Aqui geacht moet worden in dienst te zijn geweest van Landmark BV.
Hetgeen RBL dienaangaande heeft aangevoerd, heeft bij de rechtbank niet tot een ander
inzicht geleid. De aanname dat de werkzaamheden van Groothuizen voor Landmark BV
- hoewel de beloning daarvoor management fee werd genoemd, maar dat is niet
ongebruikelijk voor werkzaamheden die de inhoud en niet de organisatie betreffen - met
name bestonden uit ontwerpen, hebben RBL en de gemeente niet weerlegd. De rechtbank
oordeelt dus dat RBL in deze bewijsopdracht is geslaagd, zodat verder kan worden
geprocedeerd.
2.2 Ervan uitgaande dat het de voorkeur van partijen heeft om in eerste aanleg pas
voort te procederen nadat het hof zich in hoger beroep heeft uitgesproken over de vraag of
de Aqui een auteursrechtelijk beschermd werk is (en, gelet op het voorgaande, wellicht ook
over de vraag of de levering van het auteursrecht aan Groothuizen Beheer BV rechtsgeldig
heeft plaatsgevonden), wordt de zaak verwezen naar de parkeerrol om - op verzoek van één
van partijen - te worden voortgezet zodra het hof over ten minste de eerste vraag arrest heeft
gewezen.
3. De beslissing
De rechtbank:
3.1 verwijst de zaak naar de eerstvolgende parkeerrol;
3.2 laat van dit tussenvonnis afzonderlijk hoger beroep toe;
3.3 houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. E.P. van Unen en in het openbaar uitgesproken op
1 augustus 2012.
2