Definitief Rapport Cluster - Landinrichting Saasveld-Gammelke

3 Natuurgebied de Handijksmeden
Het cluster Intensieve Veehouderijen te Saasveld-Gammelke
Figuur 3.1 Handijksmeden
3.1 Kenschets
De Handijksmeden is een natuurgebied dat in
ontwikkeling is. Het te creëren natuurgebied de
Handijksmeden is aangewezen als Ecologische Hoofd
Structuur (EHS). Dit betekent dat het gebied van
belang is voor de migratie van flora en fauna van het
ene natuurgebied naar het andere. Op het moment
wordt er via het ruilplan grond vrijgemaakt voor de
ontwikkeling en de inrichting van de nieuwe natuur.
Een van de grootste veehouderijen die hier lag is al
verplaatst, wat een zeer grote bijdrage levert aan de
mogelijkheid de gewenste vegetatietypen te
realiseren. Op dit moment bestaat de Handijksmeden
uit een aantal kleine gebiedjes met bos en heide
waartussen een aantal weilanden en akkers liggen
(Ringenaldus, 2010). Op figuur 3.1 staat aangegeven wat
de huidige natuur is en welke stukken grond gebruikt
gaan worden voor de ontwikkeling van het
natuurgebied. Verder staan de bedrijven en de
rekenpunten Handijk 1 t/m 3 op het kaartje. Hiermee
kan de depositiebijdrage van het cluster worden
berekend, hierop wordt later ingegaan. Het is de
bedoeling om van het gehele gebied de Handijksmeden weer natuur te maken en de oorspronkelijke begroeiing,
namelijk vochtige en droge heide, terug te laten keren. Het totale oppervlak van het gebied is 140 ha en zal na
inrichting worden beheerd door Staatsbosbeheer. Een deel van het gebied is als zeer kwetsbaar gebied
aangewezen conform de WAV, zie eerdere passages. Dit levert beperkingen voor de intensieve veehouderij met
bedrijfsgebouwen in de 250 m zone eromheen. Bedrijven die buiten de 250 meter vallen zijn niet verplicht om hun
emissie te beperken ten aanzien van de Handijksmeden. De bedrijven vallen wel onder het beleidskader stikstof
van de provincie, dat gericht is op beperking van de emissie van ammoniak, en onder het Europese en nationale
beleid ten aanzien van ammoniak. Het Inrichtingsplan Saasveld-Gammelke heeft niet de autoriteit om te
verplichten tot emissiebeperking, maar kan wel stimuleren en faciliteren als dat qua vrijkomende grond in het
belang van de realisatie van de natuurdoelen is.
3.2 Natuurwaarden
De habitattypen die nu in het gebied aanwezig zijn, zijn:
- Bloemrijk grasland
- Natte en droge heide
- Nat schraalland
- Moeras
- Bos van laagveen en klei
- Bos van arme gronden
- Bos van bron en beek
- Bos van rijke gronden (Ringenaldus, 2010)
Op de boshabitattypen na komen de overige habitattypen in (zeer) beperkte mate voor. Dit heeft er onder andere
mee te maken dat een groot gedeelte van het terrein op het moment wordt gebruikt voor de landbouw. Hierdoor
hebben de vegetatietypen die nu aanwezig zijn binnen de Handijksmeden een kleine kans zich te ontwikkelen.
Ook de stikstofdepositie die op het moment plaatsvindt op het gebied is te hoog voor de meeste vegetatietypen.
Zo hebben de vegetatietypen droge heiden en nat schraalland ieder een kritische depositiewaarde van 1.100 mol
per ha per jaar.
Pagina 12 Invloed op de Handijksmeden DLG Regio Oost