Kleintje Muurkrant 375 - Stelling

Is politiekzionistische 

droom 

een vergissing? 

catastrofe 

pagina 2 

Riooloverstortproblemen 

nu zou ik zo’n besluit als mis- 

dadig beschouwen 

pagina 3 

God zij met ons 

Huidige arbeidsmarkt waar- 

den en normen promoten een 

morele dubbelstandaard 

pagina 3 

Orthomoleculaire 

geneeskunde 

Joseph Goldberger toonde na 

diverse voedingexperimenten, 

met gevangenen, aan 

pagina 4 

Schijnveiligheid en 

Big Brother 

De bureaucratie heeft haar 

eigen logica en de automatise- 

ring eveneens 

pagina 4 

Hoezo jezelf laten 

inpakken? 

de wereld reageert opgelucht 

pagina 5 

Wat wil Kleintje Muurkrant? 

Kleintje Muurkrant wil via het 

openbaar maken van gegevens en 

feiten, het geven van 

achtergrondinformatie en het 

plaatsen van diskussiestukken, het 

verzet tegen misstanden in de 

maatschappij aanwakkeren. Wij 

willen onszelf en anderen aanzetten 

tot zelfstandig kritisch denken en 

handelen, en tevens een platformfunktie 

vervullen voor aktiegroepen 

in Den Bosch en verre omgeving. 

Het Kleintje staat open voor een 

ieder die hieraan een bijdrage wil 

leveren. Eens in de maand stellen 

wij –het muurkrantkollektief– een 

Kleintje samen uit jullie en onze 

bijdragen. 

Deadline nr 376 is 10 februari. 

Je kunt ons schrijven via 

onderstaand adres of bellen met 

073-6136927. Een abonnement 

kost 17,50 euro per jaar. 

Overmaken op giro 5349231 tnv 

Muurkrantkollektief Den Bosch 

Postbus 703, 5201 AS Den Bosch 

Nederland. 

E-mail: kleintje@stelling.nl 

Kleintje op internet: 

http://www.stelling.nl/kleintje/ 

ISSN nr: 094-7912 

Het 

L Afgelopen jaar werd via 

diverse bronnen duidelijk dat er geruime 

tijd sprake is van een zorgwekkend 

privacyprobleem bij het afluisteren van 

alle telefoongesprekken. Niet alleen 

hebben Nederlandse burgers te maken 

met steeds verdergaande bevoegdheden 

die de politie- en justitiële diensten 

verkrijgen, het is ook zeer verontrustend 

dat de apparatuur waarmee afgeluisterd 

wordt lek blijkt te zijn. 

door Ewald Conspira 

In een serie artikelen op de internetsite van Kleintje Muurkrant (zie onderaan), 

die eind 2001 begon wordt uitgebreid ingegaan op de betrokkenheid 

van de Israëlische firma Comverse Infosys bij de aftap-apparatuur die op vrijwel 

alle tapkamers bij de Nederlandse recherche voorhanden is. Maar ook 

de telefoontapkamers van de Algemene Inlichtingen en Veiligheids Dienst 

(AIVD) en de Militaire Inlichtingen Dienst (MID) zijn uitgerust met deze 

Comverse-spulletjes. Nog sterker, in alle landen van de NAVO -behalve in 

Frankrijk en Denemarken- staat apparatuur van dit merk. Dus ook in de 

Verenigde Staten, en daarvandaan kwamen vlak na de terroristische aanslagen 

van 11 september verontrustende berichten over een groot aantal afluisterschandalen. 

Enkele medewerkers van de Israëlische firma Amdocs werden 

uit de VS gezet omdat ze betrokken zouden zijn geweest bij Mossadoperaties 

om “terroristen” op te sporen zonder daarvan de Amerikaanse 

overheid op de hoogte te stellen. Tot op de dag van vandaag wordt hierover 

M Jan Willem Nienhuys 

en Cees Renckens hebben groot gelijk 

met hun bewering in Kleintje Muurkrant 

van december 2002 dat mijn bijdrage van 

een maand eerder niet over alternatieve 

geneeskunde ging. Als ik mij aanhanger 

betoon van de orthomoleculaire 

benadering van ziekte en gezondheid, 

wil ik namelijk niet lastig gevallen 

worden met verwijzingen naar 

boerenbedrog van de eerste de beste die 

zich ‘alternatief’ noemt. 

door Ton Geurtsen 

onafhankelijke maandblad dat aanzet tot zelfstandig kritisch denken en handelen • jaargang 27 • 24 januari 2003 • nr 375 

uistert Israël mee? 

Toch helpt dat niet erg, want in hun bijdrage w ordt de door mij positi ef besproken 

theorie van arts en wetenschapper M att hias Rath op etymologi sche en op 

de persoon gerichte gronden onder kwakzalverij geschaard. Bewering 1: 

‘K wak’ heeft iets te maken met kwakkel en, kw aken en herrie maken. Bewering 

2: Rat h m aakt herrie via onder m eer een email-bom bardement en het ‘met 

ophef middelen t egen alle kwalen te koop aanbieden’. Bewering 3: Rath is een 

kwakzal ver. Hij probeert vol gens de schrijvers ‘zogenaamd’ een di scussi e op 

gang t e brengen en richt zich ‘zogenaamd’ tot cardiologen. En dan gaat het 

nog een tijdje verder met opmerkingen over ‘alternatieve geneeskunde ’ in het 

algemeen: over onzin di e honderd maal onzin wordt, zel fverrijki ng, ontdekt e 

samenzweringen en w at al niet meer. 

Het woordgebrui k van de schrijvers is m anipulatief. Linus Pauling is door zijn 

opvatting over vitam ine C ‘nog niet competent in de geneeskunde’. Dat wist de 

man zelf nat uurlijk ook, want hij was geen arts m aar wel een vermaard scheikundige 

die een fundament legde waarmee latere orthomoleculaire onderzoekers 

en artsen hun voordeel konden doen. Vervolgens lezen we dat hij de vi tamine 

C opvatting niet van zichzelf had, maar van de arts Cam eron. Deze had 

een fout gemaakt en het positieve verband tussen vitamine C en bestri jding 

van kanker was daarmee weerlegd, ste l en zij. De vele andere onderzoekers 

die er waren en zijn, zijn aldus keurig weggeredeneerd. En Pauli ng, aldus de 

schrij vers, ‘vermoedde ’ iets. Hij bewees ni ks, onderzocht niks, nee hij ‘vermoedde’ 

all een maar. Daarna kwamen mensen die zi ch niet mede op Pauli ngs 

denkbeelden baseerden, maar diens ‘vol geli ngen’ waren. En deze volgeli ngen 

‘hebben diens verm oedens uit gebreid’ - ook zij deden niet aan theorievormi ng 

of onderzoek. En ze riepen al lemaal ‘dat m en heel veel moet i nnemen van iets 

dat van nature al ruim voldoende aanwezi g is in een gevarieerd dieet’ (waarbij 

het laatste overigens ook volgens een groei end aantal reguliere artsen acht erhaald 

is). 

En zo denderen de heren nog een t ijdj e verder al s olifanten door een heel wat 

complexere orthomoleculaire porsel einkast. Het is een klassieke strategie: j e 

in de Amerikaanse media heen en weer geschreven, helaas vind je hierover 

weinig in Holland terug. 

Comverse/Verint 

Even later valt in de Amerikaanse media de naam van het Israëlische bedrijf 

Comverse Infosys als leverancier van afluisterapparatuur aan Amerikaanse 

politie- en veiligheidsdiensten. Het bedrijf wordt ervan verdacht in die apparatuur 

een ‘achterdeurtje’ te hebben gebouwd waardoor ‘derden’ (en daarbij 

wordt er door een aantal Amerikaanse bronnen verwezen naar de Mossad) 

toegang zouden hebben tot afgeluisterde telefoongesprekken. Dit alles uiteraard 

zonder dat de Amerikaanse opsporingsdiensten hiervan op de hoogte 

zouden zijn. Eind december 2001 wordt bekend dat Comverse ook in 

Nederland grote delen van het rechercheapparaat heeft voorzien van afluisterapparatuur. 

In een juridische procedure bleek dat door justitie afgeluisterde 

gesprekken tussen een verdachte en zijn advocaat niet altijd worden vernietigd. 

Volgens een officier van Justitie in Almelo “komt dat omdat in veertien 

van de dertig tapkamers in het land Israëlische apparatuur wordt 

gebruikt die het wissen van opgenomen gesprekken niet mogelijk maakt. De 

apparatuur is sinds 1994 in gebruik.” Even later wordt ook nog duidelijk dat 

precies dezelfde apparatuur gebruikt wordt door de (toenmalige) BVD en 

CID om controle uit te oefenen op alle in Nederland actieve internetproviders 

teneinde al het surf- en emailgedrag van Nederlandse internetgebruikers te 

scannen. Halverwege vorig jaar werd steeds duidelijker dat Comverse in 

staat was/is vanaf een afstandje de door hen geïnstalleerde spullen te kunnen 

afluisteren en (dus) manipuleren. Dit nieuws haalde eindelijk het ANP en 

‘t zal geen toeval zijn dat in deze periode het bedrijf Comverse haar bedrijfsnaam 

verandert in Verint. Eind afgelopen jaar kwam dit verontrustende 

nieuws nog ietsje meer aan de oppervlakte doordat de Evangelische 

Omroep (!) op Radio 1 een onthullende reportage uitzond over hoe 

Comverse de black box beheert van een groot deel van de Nederlandse tapkamers. 

stelt de persoon of de stroming in een kwaad dagli cht en voegt er wat niet ter 

zake doende anecdotische leut igheid aan t oe. Gehoopt gevol g - mogelijke 

medestanders zullen denken: met de (m edische) opvattingen van die lui zal het 

ook wel niet veel wezen. Beschimping is het eeuwige l ot van pi oniers. 

Overigens zijn mijn opvattingen niet alleen op die van Rath gebaseerd. Omdat 

hij echter het vermogen heeft om in heldere taal de kern van de zaak te verwoorden 

en daar ook de belangen in de gevest igde geneeskunde bi j bet rekt , 

ben ik geneigd vaker hem dan anderen te citeren. Men kan zi ch wat Nederl and 

betreft echter ook beroepen op publicaties van onder andere de Sti chting 

Orthomoleculaire Educati e (SOE) en het Ortho Instituut. Buiten de grenzen is 

er een groot aantal m edische en voedingsti jdschriften dat verslag doet van 

posi tieve verbanden tussen aandoeni ngen en suppl etie met voedingsstoffen. 

Met nadruk di ent daarbij t e worden gezegd dat deze verbanden lang niet altij d 

het onderzoeksresultaat van ‘alt ernatief genezers’ zi jn. De bevi ndingen st ammen 

vaak uit gerespecteerde en de ‘normal e geneeskunde’ toegedane tijdschriften, 

zoals de ‘Journal of t he American Medical Associat ion’ (JAMA) of 

‘The Lancet’. 

Er zi jn gelukkig onderzoekers die, zonder tot de ‘alternati even’ te behoren, 

onafhankelijk en waarheidsgericht onderzoek wensen te doen. Erg gemakkel ijk 

is dat voor hen niet, omdat de farmaceutische industrie zich als opdrachtgever 

opwerpt, keer op keer onderzoeken blijkt te manipul eren en onwel gevallige 

conclusies buit en de publ iciteit houdt. De voorm al ig arts en publi cist Ivan 

Wolffers - bepaald géén aanhanger van ‘alternati eve geneeswi jzen’! - w aarschuwt 

jaarlijks i n zijn ‘Medi cijnengids’ voor onbetrouwbaar onderzoek en voorschri 

jfgedrag van artsen zonder enige deugdelijke wetenschappel ijke basis. 

Men kan ook gewoon het nieuw s volgen: de schandalen i n di t w ereldje zij n 

legio. Wie zijn onafhankelijkhei d als onderzoeker koestert, komt in bot si ng met 

deze belangen. 

Een goed voorbeel d daarvan zij n ook de opvattingen van de zogeheten Ai dsdissi 

denten, di e de opvatti ng verwerpen dat besmetting m et het HIV-vi rus tot 

Ai ds leidt en waar de schrijvers ook zijdel ings naar verwi jzen. Wel iswaar wordt 

er vanuit de orthomol eculaire hoek veelal impli ciet ingestemd met hun opvattingen, 

m aar zij m aken vri jw el zonder ui tzondering deel ui t van het medi sch establishm 

ent. Of l iever gezegd: zij maakten er deel van uit totdat zij zich waagden 

aan een afwijkend standpunt . De behandel ing van Peter Duesberg, de meest 

uitgesprokene van het stel en t ot aan zi jn opstandige visie al om gerespecteerd 

als vi rol oog, heeft veel weg van het lot van M atthias Rath. De laatste heeft er 

nog een flinke schep bovenop gedaan omdat hij er een radi caal-l inkse maatschappijanalyse 

op na houdt en de mensen van di ens gezondheidsnetwerk 

daar ook actie bij voeren. Dan heb je het natuurlijk helemaal verbruid i n de 

w ereld der geneesheren. 

De schrijvers geven van hun vooringenomenhei d duidelij k bl ijk wanneer zij 

regulier en al ternatief tegenover elkaar plaatsen. In hun nadruk op bewijsvoeri 

ng meten zij met twee m aten. Er kan gemakkelij k worden vastgest eld of we 

met een al ternatieve geneesw ij ze te maken hebben, lezen we: dat i s wanneer 

er middelen of behandelingen worden toegepast zonder deugdelij k bew ijs. 

Wanneer echter hetzelfde aan de hand is met een reguliere geneeswi jze, dan 

heet ontbrekende bewi jsvoering ineens ‘nog bezi g orde op zaken te st ellen’. Dit 

laat zien hoezeer zi j geloven in het m edisch monopolie: je hebt het bij het rech- 

Eindeli jk w orden er dan door Nederlandse parl ementsleden vragen gesteld 

aan minister R em kes van Binnenlandse Zaken en die beantw oordde ze opvallend 

snel en zwak. De vragen kwamen zo’n beetje op het volgende neer: de 

Ho landse tapkam ers zijn lek, de di gi tale geheugens worden dor Israëli sche 

monteurs leeggehaald en (wel licht) doorgespeeld naar de Israëli sche veiligheidsdienst, 

de M ossad. Wat zegt Remkes? “Naar aanleiding van de vraag 

hoe het zit met de betrouw baarhei d van de tapgegevens die met de betreffende 

apparatuur worden opgenomen, kan ik zeggen dat ik geen indi cati e heb, 

dat de tapkamerapparat uur in het algemeen of die van C om verse in het bi jzonder 

een negatieve invloed hee ft op de bet rouwbaarheid van de t apgegevens. 

Het wegslui zen van informati e uit tapkamers zou in theorie op twee 

m anieren kunnen plaatsvinden: via inbelverbindi ngen op de apparatuur zelf en 

via spionage door onderhoudsmedew erkers in de tapkamers.” Dan houd ie 

een heel verhaal dat de Comverse-service-m onteurs uitgebrei d gescreend zi jn 

door de BV D en er dus geen enkele reden voor bezorgdheid i s. 

Ongelooflijk dat Nederlandse politici dit antwoord van de minister pikken 

want onder andere uit de eerder genoemde EO-radiodocumentaire blijkt dat 

er ex-BVD-medewerkers bij Comverse werken: de huidige directeur van de 

Nederlandse vestiging van Comverse is M. Manche en hij had een eerdere 

job als systeemmanager van de BVD. Dus met die screening zal het wel 

loslopen (“Hé maatje, hoe is het met jou?”). Vervolgens kan Remkes onmogelijk 

weten of er informatie weglekt vanuit de Comverse-apparatuur. Kern 

van deze hele spionage-kwestie is namelijk dat er helemaal niemand toegang 

heeft tot het binnenste van deze afluisterapparatuur, uitsluitend 

Comverse/Verint-personeel is hiertoe bevoegd. Wordt ongetwijfeld vervolgd... 

b r o n n e n : 

* b erich te n o p ww w.stelling .n l/klein tje/a ctu e el.h tml en 

w w w . s t e l l i n g . n l / d i v e r s / c o m v e r s e . h t m l 

* Tro u w 2 5 n o v emb e r 2 00 2 

* Co mp u ter-m agazin e c ’t van jun i 2 00 2 en jan uari 2 00 3 

* de Gr oe n e Amste rdam mer 22 ju n i 2 0 02 

* EO-ra d io p ro g r amma ‘Het On d e rzo e k’ va n 25 , 26 en 2 8 n o vem b e r 2 00 2 

et een grote boog om de feiten 

te eind als je bij de macht hoort. 

Er schijnt nog altij d gedacht te worden dat reguliere behandelingen wèl de 

kracht van het evidente bewi js bezit ten. Maar dat is een leugen. Zo is voor de 

noodzaak tot het slikken van cholesterolverlagers ter voorkomi ng van hartaandoeni 

ngen nooi t een overtui gend bewi js gel everd. Het merendeel van de m ensen 

die een hartaanval krijgt, hee ft een normaal cholesterolgehal te. Het is één 

van de voorbeelden van medi camenten zonder aangetoonde werkzaamheid 

die de i ndus tri e permanent de m arkt in pompt op zoek naar gewi lige sli kkers. 

H et eerst e wat bewezen wordt, zijn de bij werki ngen. Een aantal slachto fers - of 

schandal en - verder, wordt het op zijn best van de markt gehaald - om vervolgens 

vervangen t e worden door een nieuw m iddel dat geacht w ordt die bi jw erki 

ngen niet te kennen. Totdat al snel blijkt dat ook dat niet waar is. En zo gaat 

dat verder. Ik herhaal het nog maar eens: “de gevolgen van m edicijngebruik 

vormen de vi erde doodsoorzaak”. Geen kwakzalver die daar aan kan ti ppen. 

Dat orthom ol eculaire bevindi ngen doordringen in medische kringen die daar in 

principe afwijzend tegenover staan, is grote winst voor de gezondhei d. De in 

m ijn art ikel aangehaalde studie ui t JAM A (“Vi tamins for chroni c disease prevention 

in adult s”) naar 35 jaar van wetenschappelijke publicat ies op dit gebied is 

er een goed voorbeeld van. H et bevestigt datgene waar orthomoleculaire 

onderzoekers, behandel aars en publ icisten al zo l ang de aandacht voor vragen. 

Dat de gezaghebbendheid van het betreffende tijdschrift voorwaarde bli jkt 

om de concl usi es schoorvoetend serieus te nem en, nemen we dan maar op de 

koop toe. De conclusies vielen echter ook al te lezen in het onderzoeksrapport 

(1995) van SOE-directeur Ruud Ni euwenhuis, een prominent ‘kwakzalver’. Zo 

w erkt macht. 

Het is terecht de nadruk te l eggen op bew ij svoering m iddels onderzoek. Toch is 

dat ni et het hel e verhaal. H et is ook w etenschappelij k relevant om de subjectieve 

ervari ngen van mensen in het oordeel te betrekken in plaats van deze als 

i nbeelding t e beschouwen. De m edische w etenschap i s imm ers geen exacte 

wet enschap à l a de natuurkunde omdat we het niet over dood m ateriaal maar 

over levende wezens hebben. Het grote aantal verhalen dat intussen opgetekend 

kan worden uit de mond van ni et-regulier behandelde patiënt en kan men 

zo niet afdoen. 

Onvo ledi g is het objectieve onderzoek ook omdat feiten in een logi sch kader 

thuishoren, dat wil zeggen: men dient de j uiste vragen t e stel len. In mij n art ikel 

legde ik uit w aarom natuurli jk genezen op basi s van de t ekort-theorie de logische 

benadering van zi ektes is en niet de toedieni ng van lichaam svijandi ge 

stofen. 

Doorslaggevend bli jft echter het onderzoek, ook voor di egenen di e niet regulier 

te werk gaan. Het is onmogel ijk om een enigszins representatieve samenvatting 

te geven van al dit onderzoek: vol gens internet-bi bl iot heek ‘M edline’ 

bestaan er rond de 10.000 onderzoeken waarin de positieve werking van vit aminen, 

mineralen en andere m icro-voedingsstoffen op ziektes wordt aangetoond. 

Een goed alternatief is best uderi ng van het ‘Ortho Jaarboek’ (van het 

Ort ho Instituut ), waari n elk jaar opnieuw de onderzoeken w orden samengevat 

naar de invloed van voeding en voedingssupplementen op ziekten. Jan Wi llem 

Nienhuys en Cees Renckens concluderen desondanks: ‘Waar zijn de bewijzen? 

Di e zijn er ni et. Daar is alles mee gezegd.’ 

Hoe zeg je dat netjes, wanneer mensen de andere kant opkijken als onwelgevallige 

fei ten zich aandienen?

kleintje MUURKRANT/ 23 januari 2003, pag 2 

➔➔➔➔LPF en 

Van der G. Vo lke rt va n 

d e r G. z it mome nte e l te r 

o bse rvati e in h et P ie t e r Ba an 

Centru m. H e t is (dus) te ve r- 

w a chten da t e r b inne n kort 

m e e r informa t ie n a a r bu ite n 

z a l kom e n ove r z ijn 'ge este s- 

ge ste ld he id' te n tijde van de 

m oord o p Pim Fo rtu yn. Nu h ij 

d e moord be ke nd he e ft en e r 

ong etw ijfe ld tijd e ns het 

kome n de p ro ces in a pril a an- 

sta a nde e e n motie f bij z a l 

ge ven z it j ustitie m et e e n niet 

ge ring proble em. Ee n mo ord- 

be ke n ne n de ve rda c hte met 

e en m ot ie f le ve rt ma xim a a l 

12 ja a r ge va n ge n isstra f op . 

En da t vindt Justit ie h oo gst- 

w a a rs ch ijnlijk ve e l te w e inig . 

Een e is e n/of vo nnis va n 12 

ja a r z ou w e l e e ns voo r w at 

opst a ndje s e n ge ru zie kunne n 

z org e n in de strate n rond om 

het Ha ags e Ka m e rg e bouw e n 

op de Rotte rdams e 

Coo lsin ge l. D a a r ma a k je de 

LPF-a cht e rb a n e c ht nie t blij 

me e . D ie w ille n w ra a k e n dus 

e en he le fo rs e g e va ngenis- 

stra f. H e t he e ft e r d us a lle 

schijn va n dat justitie in d e 

kome nd e ma ande n a lle s a a n 

z a l do e n o m e e n hoge re stra f 

da n 12 ja a r te kun ne n e ise n . 

Ee n moge lij khe id die justit ie 

he e ft - ze ke r wa nne e r z e 

zoa ls g e woo nlijk g e brui k kun- 

ne n ma ke n va n o phitse nd e 

e n su ggestie ve 

Te legra a fa rtike len - is Volke rt 

van de r G . re ch tstre e ks in 

ve rb a nd te b re ngen m et e e n 

a a nta l die re n re cht en-a ctivis- 

t en en c lu bjes. Het ligt vo or 

de ha nd dat a l d e rge lijke lie - 

de n de kome n de pe rio de e rn- 

stig re kening zu lle n m oe ten 

ho ude n m et politie -inva lle n 

in hun won ing en en ka ntoo r- 

tje s . Just itie za l o ng etw ijfe ld 

probe re n Volke rt va n de r G . 

in ve rba nd te bre ng en m et 

b ra n dst ich ting e n a ans la ge n . 

Ie de re e n is dus ge w a a r- 

s c h u w d . . . 

➔➔➔➔Bahbah... 

Op het m om e nt d at je dit 

le est zi jn de ve rkie z in gen in 

Ne d e rl a nd we e r voorb ij. 

G e lukkig m a a r. In fe ite ve rke - 

re n w e me t ons a lle n a l w e e r 

b ijna e e n vol ja a r in 've rkie - 

z ingst(r)ijd'. Da g in da g uit 

d e ze lfde s moe le n, pra atjes e n 

be lo ften w a a r je ma a r kij kt en 

lui ste rt . On de rw ijl koe rse n 

we re ge lre c ht op e en o orlog 

a f, ha n d in ha nd me t d e 

Ve re nig de Staten e n G roo t- 

Britt a nnië . De N RC va n 15 

ja nu a ri jongstle d e n n am e en 

z e e r go e d a rtike l va n John le 

Ca rré ove r va n int e rnet 

( w w w . o p e n D e m o c r a c y . n e t ) 

w a a rin hij à la N oa m 

Ch om sky ana lyse e rt w a a rom 

de A me rika a n se e c on omie 

om oorlo g schre euw t . O ve r 

e e n ja a rt je kijke n w e w a a r- 

sch ijnlijk te ru g op de z e 

vre e m de tijd a ls "die vo oroo r- 

logse pe riode " e n sn a ppe n 

da n pa s wa a ro m h et va nda a g 

g a at zoa l s h et ga at. 

Wanne e r ve rkie z inge n w e rke - 

lijk wa t z ou den uitm a ke n dan 

w a ren z e natuu rlijk a llang 

ve rbod e n. O p d e het inte rne t- 

p le kje ww w .st emn ietde nk- 

z e lf.n l is nog a l w at in formatie 

te vind en ove r d e princip ië le 

disc ussie betre ffende o nd e r- 

we rpen a ls stemre ch t e n 

democ ratie . Het z ou w e rke lijk 

e e n he le go e de z a a k zijn 

ind ie n e r in dit la n d e e n p oli- 

tie ke bewe ging z ou ontsta a n 

die d a a dw e rke lijk e en a fs pie - 

ge lin g z ou zijn va n a l die ge - 

n en d ie hun ste m re cht zo 

s e rie us ne m en da t z e hun 

➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔ 

I Eens riep de joodse profeet 

Jesaja zijn volk op recht en gerechtigheid 

te doen aan de onderliggenden, met de 

koppeling dat de vrucht daarvan vrede 

zal zijn. Het is een ook nu nog relevante 

oproep en eveneens voor Israël, dat thans 

de meest ernstige crisis van haar bestaan 

doorleeft. Er vallen wekelijks doden en 

veel mensen verlaten het land. Ook 

economisch verkeert het land in een 

impasse. Zelfs het voortbestaan van Israël 

lijkt niet zonder gevaar. 

door Hans Feddema 

s politiek-zionistische droom een ver 

Vanuit deze reali teit stel i k de vraag of de poli tiek-zi oni st ische beweging, 

eind 19e eeuw i n Oost-Europa m ede door Theodor Herzl ontstaan, achteraf 

gezi en niet een grote vergissing w as; ook in het li cht van de 

V erlichtings ideal en, die in di e eeuw opkw am en. Herzl w as een kind van zijn 

ti jd. Het hebben van koloni ën w erd t oen gezien al s een doodnormale zaak. 

Dus w aarom ni et ook de joden? 

H erzl reageerde in deze mede op de Dreyfusaffai re, w aarin de j oods- 

Franse kapitein Dreyfus ui teindelijk wel grat ie, maar geen vrijspraak kreeg 

en hij concludeerde, dat het Franse volk m et dat proces in de figuur van 

Dreyfus a l e j oden wilde treffen. Zo werd Herzl polit iek-zionist. Hij zag het 

zionism e al s ethisch ideaal ; hi j wil de “der Judenstaat”, die model zou staan 

voor de m ensel ij kheid, naburige l anden nooit zou aanval len en “al leen door 

de geest zou heersen”. In de praktijk groei de de beweging echter uit tot een 

om streden verlate ‘settlers’-kol oni sati e en dat in een t ij d dat elders het 

dekolonisati eproces aan zi jn opmars begon. 

Pol it iek-zionism e ontstond tegeli jk m et het toen opkom ende nationalisme 

van “elk volk zijn eigen s taat”. Het kreeg daardoor ook meer kracht, ook al 

doorzag m en toen niet dat het een onbegonnen zaak was a l e volken een 

ei gen staat te geven, als we alleen al bedenken, dat Afri ka rui m 2000 volken 

telt. Bovendi en is er nergens m eer een echt etnisch homogeen gebied 

i n de wereld. Ook daarom was nati onalisme van “élk vol k zijn eigen staat” 

geen goede gedacht e, zeker nu w e weten tot wel k onheil nati onali sme al 

spoedig zou l ei den. Daarbij kwam nog dat met een joodse staat in Palestina 

20 eeuwen geschi edenis zou w orden teruggedraaid, waarin het volkenrecht 

niet voorziet en wat zonder precedent is. H erzl w ist bovendien dat Pal estina 

een bewoond deel van het Turks-Ottomaanse Rijk w as, reden dat hij dacht 

aan een j oodse staat elders, zoals i n Oeganda. Maar Russi sche zionisten 

drukten op een congres de keuze voor Palestina door, hoezeer ook bekend 

was, dat het Ottomaanse rijk een joodse staat ui teraard ni et zou dulden. 

Het gi ng dus (voorlopig) om het vesti gen van (joods-Europese) kol onisten, 

vooral boeren, net als toen i n K enia en zuidel ij k Afri ka het geval was. 

Hoe dan ook, Herzl m aakte bi j dit a l es tw ee grote fouten. Hij doorzag ni et 

dat het jodendom twee kant en heeft, niet slecht s die van t e willen di enen,i n 

de woorden van Lerner “als een licht voor de nati es, die zich bekommert 

om het lot van de wereld en niet alleen om dat van de eigen s t am”, maar 

ook een van eng-nationalisme. Een kant die in de harde reali teit van de 

koloni ale situati e al gauw de boventoon zou gaan voeren. De t weede fout 

w as de grot e blinde vl ek van Herzl inzake de niet-joodse aut ochtonen in 

Palestina. In zi jn dagboek schreef hij op 12 juni 1895: “Wanneer we het 

land bezett en m oeten we langzaam m aar zeker het privé-bezit op de landgoederen 

die voor ons bestemd zi jn, ontei genen en proberen de arm e 

bevolking stiekem over de grens te zetten”. Herzl ’s biograaf Beller wi jt di t 

aan diens “kol oniale mentalit eit ”, di e overi gens in di e t ij d vrij algemeen w as 

in het Westen. 

De Palesti jnse autochtonen (rond 1900 zo’n 96% van de i nwoners), met wie 

t ot de koms t van de zionist en de joodse autocht onen (circa 4%) in vooral 

Jeruzal em , Haifa en Tiberias vri j harmonieus samenleefden, reageerden 

ook niet al tij d even vriendelij k op de kom st van de w esters-joodse i mm igranten. 

Inmiddel s zi jn ze tot geweldsreacti es gekomen, die zich tegen henzelf 

li jken te keren. Inclusief denken bij confli cten vraagt de bereidheid om 

i n de hui d van bei de conflictgroepen te wi llen kruipen. Welnu, het was ni et 

onbegri jpelijk, dat de Pal estijnse autochtonen de zi onisti sche kol oni satie - 

even ter ori ëntatie: waar nu de stad Tel -Aviv li gt, bevonden zich voorheen 

A rabi sche dorpen - s t eeds onrecht vaardiger begonnen t e vinden. Het argument 

dat er in Palesti na eeuwen terug een j oods bewind w as, had voor hen 

geen betekenis. Zouden ook wij niet pi jn en boosheid voelen, als de Friezen 

Noord- en Zuid-Holland, dat eens tot hun Fri ese ri jk behoorde, weer zouden 

opei sen? H et w as de holocaust di e l ater het zionisme een grote politieke en 

m orel e kracht gaf. Het kreeg mede daardoor de wi nd in de zeilen, maar 

bracht het ook vrede en vei li gheid? Nee, het was en is helaas een weg vol 

van gew eld en bloedvergi eti ng, eigenlijk vanaf 1929 tot nu. Israël is bepaal d 

ni et een vredig en vei li g l and en in een goede verstandhouding met zij n 

buren. In dit l icht lij kt het pol it iek-zioni sme misl ukt. 

Zoals gezegd overwoog H erzl eerst een kolonie elders, bi jvoorbeeld in 

Oeganda, overi gens ook bewoond. Eenm aal voor Palestina gekozen, deed 

Zangwill ’s slogan “Een land zonder vol k, voor een volk zonder land”, 

opgeld, totdat joodse migranten bij hun aankomst merkten, dat het land wel 

bevolkt was. Daarna w as er de redeneri ng, dat joden aan niet-joodse 

gemeenschappen in ‘Palest ina’ vooruitgang en voorspoed kwamen brengen, 

kort om de in de koloniale tij d gebruikel ij ke ret oriek. Geen misverstand 

alstublieft , i k vi nd dat de staat Israël, nu die er eenmaal is krachtens 

Resolutie 181-III van de Algemene Vergadering van de VN in 1947, ook en 

zeker na ruim 50 jaar bestaansrecht heeft en w ellicht ook toekomst, m it s ze 

naas t zich de i n die resolutie tevens genoem de Arabi sche staat al s 

Pal estijnse staat accepteert. Maar een hi st orische schets als deze is ni et 

onzinnig, en kan leiden t ot beschei denhei d. 

Dit te meer, omdat ook vandaag in Israël nog veel te herleiden is tot oude 

zionistische reflexen, zoals het subtiele alsmaar voortgaande ‘landjepik’ op 

de Westoever en in de Gaza-strook via joodse nederzettingen aldaar. En 

omdat arrogantie, de tegenpool van bescheidenheid, het laatste is wat men 

kan gebruiken in een conflictsituatie. Wat ook tot bescheidenheid kan of zou 

moeten stemmen, is het feit dat zowel het Ottomaanse Rijk, dat vanaf 1900 

jaarlijks kleine aantallen zionistische immigranten toestond zich in Palestina 

te vestigen en voorts ook Engeland, de nieuwe machthebber aldaar na 1918, 

nooit een moment hebben overwogen daar een joodse staat toe te staan. 

Jaarlijks een beperkt aantal joodse immigranten binnenlaten, die daar landerijen 

opkochten van in Arabische steden woonachtige grootgrondbezitters 

(‘effendis’), waarmee tevens de Palestijnse pachters (‘fellahin’) op die landerijen 

erg werden gedupeerd, was genoeg in hun optiek. Een joodse staat in 

Arabisch gebied zou a) explosieve gevolgen hebben en b) niet-joden in die 

staat tot tweederangsburgers kunnen maken in eigen land, meenden ze, hetgeen 

later ook het geval bleek. De Engelse minister Balfour sprak in zijn 

Verklaring van 1917 (en dat is in de propaganda-oorlog vaak anders uitgelegd 

helaas) dan ook over een “home”, dus een “tehuis” voor joodse immigranten, 

en niet over een staat. Joodse critici van het zionistische project 

trokken eveneens op dit punt de grens. Ze vonden het prima, dat zionisten 

vanwege het door hen ervaren antisemitisme zich probeerden te vestigen in 

‘Palestina’, al of niet in kibboetsverband, maar het opeisen van een eigen 

onafhankelijke joodse staat wezen ook zij af. 

Dit deed ook de bekende en gezaghebbende joodse politiek-filosoof Hannah 

Arendt. Al in 1944 waarschuwde ze veelvuldig voor een joodse staat, die volgens 

haar tot een “onoverkomelijk joods-Palestijns confl ict zou leiden”. Dan 

beter een binationale of federale staat, waar beide volken in een regering 

zouden zitten, zodat het ene volk niet het andere kon onderdrukken of inferieur 

behandelen, zo betoogde ze. Ze ving bot en in 1948, dus nog lang voor 

de Israëlische bezetting van de Westoever van 1967, waarmee Israël als 

bezetter eerst met recht haar ziel verloor, schreef zij de volgende profetische 

woorden: Israël is “door eigen toedoen aan het verzeild raken in een oorlog 

die steeds grilliger wordt en die nooit kan worden gewonnen. En zelfs als de 

joden die zouden winnen, zal het land iets anders worden dan waarvan wij 

hebben gedroomd. De joodse staat zal van alle kanten omringd worden door 

een louter vijandige Arabische bevolking, steeds verder teruggedrongen worden 

achter z’n grenzen en voortdurend bedreigd worden; de noodzaak van 

zelfverdediging zal zo’n obsessie worden dat het geen ruimte zal overlaten 

voor andere zaken: de politiek zal alleen over militaire strategieën gaan, de 

sociale experimenten als kibboetsen zullen als onpraktische zaken worden 

afgedaan, en de economische ontwikkeling zal uitsluitend ten bate van oor - 

log komen. Dat zal het lot van het joodse volk worden, ongeacht hoeveel 

immigranten er de komende jaren nog zullen toestromen, ongeacht hoeveel 

land het nog van de Palestijnen zal innemen, het zal toch een heel klein land 

blijven, omringd door vijandige buren, het zal degeneren tot een van die kleine 

oorlogsstammen, waar we sinds de dagen van Sparta niet meer van 

gehoord hebben, het zal de band met de joden in de overige delen van de 

wereld verliezen... Het zal een catastrofe worden, misschien wel de laatste 

catastrofe voor het joodse volk” (De Groene Amsterdammer, 3 augustus 

2002) 

Die catastrofe lijkt thans met de abjecte zelfmoordacties van Palestijnse 

extremisten en het excessieve geweld van het Israëlische leger onder 

Sharon te worden ingeluid. Maar ook Ben Goerion, de stichter en eerste president 

van de staat Israël, had kunnen zien wat Hannah Arend voorzag. Al in 

1929 was het tussen de Arabische boeren en joodse immigranten in Hebron 

en Safad tot een explosie gekomen, waarbij zes nederzettingen werden vernield 

en 133 joden (naast een nooit vermeld aantal Arabieren) omkwamen. 

Ook de door de moefti van Jeruzalem in 1936 afgekondigde Palestijnse staking, 

als protest tegen de binnenkomst van tienduizenden joodse immigranten 

in de jaren dertig, leidde tot grote onlusten, als het ware een ‘intifada 

avant la lettre’. Zou het stichten van een joodse staat alles nog niet veel 

erger maken? Om aan dit dilemma te ontkomen, koos Ben Goerion anders 

dan Arend niet voor het opgeven van dat idee, maar juist integendeel voor 

het vasthouden daaraan en dan gepaard gaande met een al of niet subtiele 

deportatie van niet-joodse autochtonen. In 1938 zei hij: “Via gedwongen verplaatsing 

van de Arabieren zullen we een uitgestrekt gebied verkrijgen. Ik 

steun gedwongen verplaatsing... Ik zie dat niet als iets immoreels” (J.M. 

Snoek in Trouw van 9 augustus 1988; zie ook Simha Flapan “The Birth of 

Israël, Myths and Realities”). En uit 1948 dateert zijn uitspraak: “De 

Arabieren in het land Israël hebben nog maar één functie: te maken dat ze 

weg komen” (idem Snoek). Operatie-Dalet van maart 1948 van de joodse 

strijdkrachten toont aan, dat Ben Goerion de joodse staat, die volgens het 

VN-verdelingsplan van 1947 bijna evenveel joden als Arabieren zou tellen, 

zo snel mogelijk wilde de-arabiseren. Nog voordat in een oorlog (1948) de 

Arabische legers zouden arriveren, moesten volgens die operatie de meeste 

Arabische dorpen worden vernietigd, terwijl andere daaraan konden ontkomen, 

als ze een witte vlag hesen. 

De Israëlische historicus Benny Morris prikte in 1987 met zijn boek “The birth 

of the Palestinian refugee problem” al heel wat in Israël voor waar aangenomen 

mythen door, waaronder die welke de grootscheepse vlucht van 

Palestijnen in 1948 ziet veroorzaakt door “aansporingen van de radio in 

Arabische buurlanden”. Volgens Morris kwam die vlucht of beter verjaging 

door aanvallen en bewuste acties van de IDF, de Israëlische strijdkrachten, 

en zou die zodoende niet overal hebben plaats gevonden. Er werd bijvoorbeeld 

een uitzondering gemaakt voor plaatsen als Nazareth waar veel christenen 

wonen, met als gevolg dat daar nu nog zo veel Israëlische Arabieren 

wonen. Het boekje “Tachtig stellingen voor een nieuwe Israëlische vredesbeweging” 

van 2001, dat overigens het doel van het zionisme omschrijft als 

“het verwezenlijken van een homogene joodse staat op een zo groot mogelijk 

gebied”, spreekt op dit punt zelfs expliciet over “etnische zuivering” met 

een zekere systematiek, zoals de massamoord in het dorp Deir Yassin en 

het vernietigen van “zo’n 450 verlaten Arabische dorpen”, die vervolgens 

plaats maakten “voor nieuwe joodse dorpen met Hebreeuwse namen”. De 

Israëlische historicus Ilan Pappe onderschrijft dit (en ook dat in de zomer van 

1948 inzake de achtergelaten oogst op de velden meteen maatregelen werden 

genomen om de terugkeer van de vluchtelingen tegen te gaan), maar hij 

meent dat het niet louter aan het leger lag. Het zou “een vooropgezet plan” 

van de politiek zijn geweest, waarbij hij onder meer verwijst naar operatie- 

Dalet (De Brug, september 2001). 

Vanuit de zionistische ideologie lijkt dit alles heel verklaarbaar. Het was niettemin 

een zeer riskant gedrag, omdat een (kleine) joodse minderheid in een 

grote Arabische regio geen belang kan hebben bij het kweken van vijandschap 

met de Arabische buren, maar juist bij goede relaties met hen. Zo was 

ook, na 1967, het stichten van nederzettingen in de bezette gebieden spelen 

met vuur. Met die nederzettingen stuiten we echter, zoals Salomon Bouman 

het uitdrukt, op “de ziel van het zionisme”. Toen de Britten nog de baas 

waren, werden er volgens hem in Palestina vaak stiekem “in een nacht illegale 

nederzettingen opgezet. Hek en uitkijktoren heette dat toen” 

(NRC/Handelsblad, 13 december 2001). 

Die koloniale expansie, door ergens een geit en een hek te zetten, werd op 

een gegeven moment een tweede natuur van de immigranten, waarbij het 

amorele daarvan nauwelijks meer wordt beseft. Toen Begin in 1977 de verkiezingen 

won, was zijn eerste uitspraak, dat er “honderden nederzettingen 

bij zouden komen” (idem Bouman). Hij bedoelde op de Westoever en de 

Gazastrook, het Palestijnse gebied, waar na de oorlog van 1967 een onwettige 

joodse neo-kolonisatie begon, eerst gedoogd en later politiek en financieel 

gesteund door de diverse Israëlische regeringen. Een door de VN 

krachtig veroordeelde bezetting moeten verduren, is al heel erg voor de 

Palestijnen, maar ook nog aan te zien, dat het land tussen hun dorpen in 

beslag wordt genomen ten behoeve van joodse kolonisten, is wel heel moeilijk 

te verteren. Een van de ergste fouten van de Oslo-accoorden was, dat 

daarin niet een clausule was opgenomen voor een bouwstop van Israëlische 

nederzettingen. Die bouw ging tijdens het Osloproces dus gewoon door. 

Premier Rabin, en zeker ook Arafat, hadden moeten beseffen, dat dat bij de 

Palestijnse achterban tot een verzetsexplosie moest leiden. Arafat had zonder 

die bouwstop het Oslo-akkoord beter niet kunnen tekenen. Te meer 

omdat men zich achteraf gezien kan afvragen of het op zich te waarderen 

vredesproces van Oslo niet meer was dan, in de woorden van Norman G. 

Finkelstein, “de schepping van een Palestijnse Bantoestan door de PLO te 

verleiden met een beetje macht en bevoorrechting’ (De Groene 

Amsterdammer 4 mei 2002) 

Kortom, het zionistische experiment, “dat model zou staan voor de menselijkheid 

en door de geest zou heersen”, lijkt mislukt en ontaard in kolonialisme. 

Bij de vredesonderhandelingen in Oslo ging het al niet meer om een 

regulering van de VN-fifty-fiftyverdeling volgens de bindende VN-resolutie uit 

1947, maar om slechts 22% van het oorspronkelijke Palestijnse grondgebied. 

Ook in Camp David (2001) is slechts over die 22% onderhandeld. 

Israël krijgt op die manier met 78 procent meer dan haar volkenrechtelijk toekomt. 

Als het gaat om billijkheid jegens beide partijen en Israël qua grondgebied 

alles al heeft, zelfs veel meer dan dat, is het nu zaak dat de wereld eindelijk 

ook de Palestijnen recht doet. De wereld zijn vooral die landen, waaronder 

de VS en bijna heel Europa, die in 1947 voor VN-resolutie 181-III 

stemden. Ze zijn daardoor direct verantwoordelijk voor de volledige realisering 

van die resolutie. Nederland en de EU moeten zich dan ook niet laten 

aanpraten, dat zij inzake het Midden-Oosten en het Israëlisch-Palestijnse 

conflict geen medezeggenschap zouden hebben. Door onze ja-stem voor 

VN-resolutie 181 hebben we de morele verplichting er voor te zorgen, dat 

ook aan de Palestijnen recht wordt gedaan temeer nu zij in vergelijking met 

Israël zeer karig lijken te worden bedeeld met de overgebleven 22%, waarover 

zij formeel ook nog niet eens mogen beschikken. 

VN-resolutie 181-III van 1947 blijft, ook al konden de Arabische staten dat 

toen niet aanvaarden, een referentie-richtlijn, omdat a) deze wettig is, de 

kleine omvang van de VN van toen ten spijt, en b) Israël daaraan de juridische 

basis ontleent, dat in 1948 de staat Israël kon worden uitgeroepen. 

Inzake de door Israël gepleegde bezetting van vreemd grondgebied zijn nu, 

naast de betreffende Conventies van Geneve, vooral VR-Resolutie 242 

(1967) en idem 338 (1973) relevant. Indien de politieke wil aanwezig is, kan 

met behulp van die resoluties worden bereikt, dat het Palestijnse volk staatsrechtelijk 

zeggenschap krijgt over de door de PLO geaccepteerde 22 procent. 

Het is de oplossing op basis van het VN-tweestatenmodel van 1947 

met a) het ongedaan maken van de Israëlische bezetting, inclusief b) de ontruiming 

door Israël van de joodse nederzettingen in de bezette gebieden, 

terwijl c) beide staten het recht hebben om Jeruzalem tot hun hoofdstad te 

kiezen en d) Israël haar directe verantwoordelijkheid voor het Palestijnse 

vluchtelingenprobleem en het terugkeerrecht van Palestijnen in principe 

erkent. 

Het lijkt simpel, maar in Camp David bleek, dat ook dit minimale pakket voor 

ex-premier Barak (nog) te veel was. Van het al zo kleine Palestijnse gebied 

trok hij in zijn voorstel aan Arafat nog een derde af, namelijk Groot 

Jeruzalem en een deel van elders door kolonisten bewoond gebied. De 

indruk is gewekt, dat Barak op het punt van Oost-Jeruzalem de Palestijnen 

redelijk tegemoet zou zijn gekomen. Maar Charles Enderlin betoogt recent in 

een deze zomer uitgekomen boek, onderbouwd met aantekeningen, verkregen 

van de deelnemers aan het Camp David overleg, dat Barak in zijn voorstel 

aan Arafat niettemin diens volledige zeggenschap over de Arabische wijken 

van Jeruzalem en de Tempelberg niet heeft erkend. Over de deels nog 

in kampen levende 3,7 miljoen Palestijnse vluchtelingen was met Barak niet 

te praten. Dit omdat terugkeer het joodse karakter van Israël zou bedreigen. 

Over het bereiken van een compromis, ja zelfs over het vluchtelingenprobleem 

überhaupt, zou in Camp David volgens Enderlin nauwelijks zijn 

gesproken (Le Monde juli 2002). Bij dit alles zullen er zeker ook fouten zijn 

gemaakt door Arafat, maar tekenend is dat Barak minder grootmoedig bleek 

dan wel is gesuggereerd. Als hij, Ehud Barak, al geen vrede kon bereiken, 

hoe zal dat ooit kunnen met Arik Sharon, van wie het zeer de vraag is of hij 

ten westen van de Jordaan wel een Palestijnse staat wil. Het is het politiekzionisme, 

dat hem en anderen maar parten blijft spelen, resulterend in de 

begeerte naar “een zo groot mogelijk, liefst vrij van Arabieren, bestaand 

gebied voor de joodse staat” (“Tachtig stellingen voor een nieuwe Israëlische 

vredesbeweging”). 

Dit alles verklaart nogmaals waarom - na juni 1967 - het Israëlische expansieproces 

een nieuwe fase inging en maar blijft doorgaan in de bezette 

gebieden, waardoor Palestijnen en Israëliërs zo moeilijk tot elkaar kunnen 

komen. Daarbij komt dat Israël, vergeleken bij de Palestijnen, militair en economisch 

een Goliath is en dus uit zichzelf moeilijk tot concessies zal komen. 

De wereld zal Israël daarom, eventueel door het uitoefenen van (krachtige)

g i s s i n g ? 

druk, moeten helpen over zijn eigen schaduw heen te spri ngen. Vooral omdat 

Israël i n wezen ook w el weet dat de Pales tijnen, hun vreselijke zel fmoordacties 

ten spi jt, aangaande hun pol itieke verl angens de gerechti ghei d en het volkenrecht 

aan hun kant hebben. Probl eem is dat Israël ui t zichzel f niet de 

kracht kan opbrengen die verl angens te honoreren. Dit komt wellicht m ede, 

doordat het denkt in termen van macht en handelt vanuit kortzicht ig ei genbelang, 

terw ij l de zionistische ideologie, hoe latent ook nog sl echt s aanwezig, 

zorgt voor het sussen van het geweten. D ie ideologie vormt, wel licht meer 

bewust dan onbew ust, mede daardoor nog steeds een blokkade voor vrede. 

Anderzi jds beseft Israël ook meer en meer geen t oekomst te hebben, tenzij 

het naast zich een volwaardige en leefbare Pal estijnse staat t oestaat, haar 

claims op Judea en Samari a opgeeft en aldus een vreedzame relati e met de 

Palestijnen opbouwt. Ziedaar het spagaat, waarin Israël zich bevindt en waaruit 

het zichzelf niet schijnt te kunnen losmaken. Daarvoor i s druk van bui ten 

nodig. Israël is economi sch vooral afhankeli jk van het Westen; als we a l een 

al denken aan het fei t dat 35% van Israël s export naar de EU gaat. Heeft de 

EU hierdoor, vi a opschorting van haar Associ ati everdrag met Israël, ni et een 

bel angri jk drukmi ddel in handen? 

Israël wi l doen voorkomen al sof a les draait om terreur en veil igheid. Natuurli jk 

moeten de Pal esti jnse zelfm oordacties stoppen, maar deze cont raproductieve 

wanhoopsacties zijn niet de kern van het probleem. Ze zij n veeleer sympt omen 

van de crisi s, waarin het conflict zi ch bevindt en van de enorme frust raties 

onder de Palestij nen: over hun hoofden heen werd het VN-besluit genomen 

tot verdel ing van het vroegere Pal esti na; en hoewel de PLO later de 

staat Israël erkende, werd hen op het punt van ei gen st aatsvorm ing maar 

steeds geen recht gedaan, en leven ze nu al 35 jaar onder bezett ing. 

Er is in de l oop der jaren zoveel gebeurd, dat de Palestijnen op een gegeven 

moment geen andere uitweg zagen dan het gooien van stenen, wat lat er 

hel aas uit groeide tot schiet en en erger. N ogmaals, dat Pal esti jnse gew eld i s, 

ook al wordt het gevoed door wanhoop, verre van goed, m aar de bottl eneck is 

de zi onisti sche begeert e naar steeds meer l and, zij het gestuwd door een kleine 

groep en vaak niet gedeeld, m aar wel gedoogd door het Israëli sche volk. 

Bi j het helpen van Israël over haar eigen schaduw heen te springen kan m en 

niet l anger volstaan met voorzicht ig-krit ische opmerkingen. De verki ezingen in 

januari 2003 zu l en ook geen soelaas brengen. Wachten daarop heeft weinig 

zi n. “Ik sluit vrede bi nnen twee weken”, zei de Israëli sche vredesactivist Uri 

Avnery vorig jaar in NOVA. Hi j hee ft gelijk. H et kan in principe snel, als er 

maar de berei dheid is tot eerli jk del en. Maar omdat Avnery niet aan de m acht 

is, is grote externe druk nodi g. En wel op korte termijn, want beide volken lijden 

nu wel heel erg aan el kaar. Druk op Israël moet overigens niet worden 

gezien al s partij kiezen. Het is een vorm van meedenken in de hui di ge im passe, 

nu er bijna elke dag aan beide kanten doden val en en het zionistische 

experi ment aan zi chzel f ten onder l ij kt te gaan. B ij druk gaat het er ook om, 

dat het Westen zijn ‘kind’ tot de orde roept eindelijk de relevant e VN-bes luiten 

na t e komen en m et de Palestijnen vrede te sluiten. H et is, zo zeg ik m et 

Gretta Duisenberg, tijd dat de wereld Israël ertoe brengt een eind te m aken 

aan de bezetting van de Pal esti jnse gebieden. Als de V ei ligheidsraad dat nog 

niet kan of de V S het nog niet w il len, zal de EU via haar Associatieverdrag 

met Israël daarin het voortouw m oeten nemen. 

(Dr. Hans Feddema i s publicist, histori cus, antropoloog en voorzitter van de 

werkgroep Midden-Oosten van GroenLinks. Bovenstaande tekst is een redactioneel 

iets aangepast e lezing op een recent Midden-Oost en-Symposi um aan 

de Technische Univers itei t te Eindhoven) 

Van regenten en nuffen 

Geef het klootjesvolk kleurentv’s en ze zijn stil. Zoals zo vaak 

met voorspellingen blijkt dat ze deels uitkomen, maar blijkt ook 

dat de werkelijkheid weerbarstig is. 

De Nederlandse klootjes zijn inmiddels zo verwend dat ze last 

hebben van koopstress en van gekkigheid niet meer weten hoe ze 

de derde badkamerverbouwing nog tussen de vakanties kunnen 

plannen. Ze zijn zo verwend dat ze vergeten op te voeden. Het 

begrip solidariteit lijkt definitief naar de geschiedenis verbannen. 

Je regelt alles zelf, kruipt voor en als dat niet werkt rammel 

je met de beurs of gaat meppen. 

Dwars door die mêlée deed iemand het licht aan; effe later deed 

iemand anders het weer uit. Vervolgens zaten we allemaal een 

beetje quasi beteuterd daas te zijn. Wat een volk, alles aan de 

oppervlakte. Maar met diepgang moest je sowieso al nooit aanko - 

men bij dit gidsland van christenburgertrutten. 

De stofwolken zijn wat opgetrokken. Iedereen spreekt over nieu - 

we politiek maar hunkert daar dwars doorheen naar de oude politiek. 

Waarom ook niet, de kleurentv doet het immers, nog? Toch 

spreken politici en pers voortdurend over nieuw, over openheid. 

Een openheid die verder reikt dan de Panorama, maar minstens 

even nuffig is. En dom, want de grachtengordel heeft zelfs met 

looks nog niet door dat er toch echt iets veranderd is; en dus hal - 

veert die partij; een terechte straf. Net als de straf voor die 

twee opperregenten die zich rijk rekenden en nu tegen de hel - 

derheid en looks aanlopen van iemand die de luiken wel enigszins 

openzette. 

In zekere zin winnen twee stropdaslozen het dankzij een jaartje 

stofwolken het van de nuffen en de regenten. En vervolgens 

blijft God in het midden toch aan de stuurknuppel. Toch niks ver - 

anderd? We moeten wachten tot de kleurentv’s echt stuk begin - 

nen te gaan. 

Zand 

PS: Schattig overigens dat niet alleen de kerken maar ook 

Balkenbrij, inclusief pelotons adviseurs, geen benul hebben over 

hoe te communiceren met te winnen achterbannen. De kerken en 

het CDA zitten voor 80% vol met 55-plussers naar de toekomst 

te kijken. Heerlijk. 

RHet 

is een alom erkend maar 

weinig in de openbaarheid besproken 

probleem: door de enorm hoge 

onderhoudskosten van van ‘t 

onderg rondse rioolstelsel in veel 

Hollandse dor pen en steden dreigen er 

in de (nabije) toekomst forse financiële 

problemen. In veel gemeenten is er 

sprake van gigantische achterstanden in 

onderhoud. 

door Lucas Schreijnst 

Een ding moet ik Duisenberg 

en zijn club valuta maniakken nageven. 

Sinds de invoering van het muntje dat 

mij zo’n met Europa verbonden gevoel 

geeft, is mijn leven er aanmerkelijk 

eenvoudiger op geworden. Van de 10 à 

15 winkels die ik voor de door m’n strot 

geduwde eenheids valuta frequenteerde, 

zijn er 4 à 5 overgebleven en in de 

horeca waar ik vroeger toch stevig 

mocht innemen, zien ze me al helemaal 

niet meer. 

door Jacob Roodenburg 

iooloverstort-problemen 

M aar er is nog iet s fundament eel ernsti gs aan de hand met de Hollandse rioleri ngen. 

D e capaciteit van het ri ool stelsel is veelal te kl ein. Aangezien er st eeds meer 

bodem bebouwd of verhard wordt neemt de druk op de capaci teit van de riolering 

steeds m eer t oe. Regen- en hemelwater stroomt in steeds grotere hoeveel heden 

rechtstreeks naar het riool - en vermengd zich daar m et vervui ld riool water - in 

plaats van dat het zich een weg zoekt in de bodem en (enigszins gezuiverd) 

terecht kom t in het overal aanwezige grondwater. 

Een direct gevol g van deze toename van de hoeveelheid bebouw de/ geasfalt eerde 

gebieden is dat er in verhoudi ng een te kleine capaciteit van het riool stelsel 

ontstaat en dat het zodoende op steeds grotere schaal noodzakelijk wordt om 

over te gaan t ot “overstort en” van het riool. Di t wil zeggen dat er bij overvloedige 

regenval, hoge waterstanden (zoals recent) veel ongezuiverd rioolwat er en -slib 

terecht kom t in het oppervlakt ewater. De afgelopen t wintig j aar wordt hierover 

veel vuldig ruzie gem aakt tussen een aantal landbouw ers, veehouders en mili euact 

ivisten. Probl eem is nam el ijk dat er (zeker in het verleden) nogal wat boeren 

hun vee li eten drinken uit slot en en vaarten langs de weil anden. Ondertussen is 

een ieder zo overtuigd van de grootschal ige vervuili ng van al ons oppervlaktewater 

(en zeker dat in de buurt van riooloverstorten) dat het l evensgevaarl ijk is om 

daarvan te drinken, zel fs vee wordt ziek en/of gaat eraan dood. 

Natuurlijk is dat overstort en van rioolwater niet de eni ge vervuiling van het oppervlaktewater. 

Zo zij n er nogal wat huishoudens en bedrijven in het buitengebied 

die niet aangesl oten zijn op het riool. V oor 2005 di ent dit al em aal geregeld te zijn 

m aar er i s eni ge vertragi ng omdat er momenteel flink gest eggeld wordt over wie 

God 

zij met ons 

D aarnaast heb ik voor de gemeentelijke belastingen en heffingen een afbetali ngsregeling 

moeten tre fen, zodat ik m’n vakanti egeld aan de j aarl ijks noodzakelijke 

kleding en een dagje op de hei kan spenderen. Met mij zijn er in Nederl and zo’n 3 

m iljoen mi nimum-loners en uitkerings-gerechtigden, die het afgelopen jaar werden 

geconfronteerd met een financiële sanerings noodzaak, terw ijl H olland H ei neken 

House Zakkenvul lers hun kansen schoon zagen om via een Euro-pri jsopdrijving 

hun i nkom ens te verhogen en de inflati e aan te wakkeren. Euro graai en snaai 

waarden en normen, waari n het Rijk en de Gemeenten uitblinken als trend-set ters, 

tre fen onevenredig de sociaal zwakkeren en drijven armoede en tweedeling naar 

ongekende hoogt en. In de rest van het DING-FLOP-BIPS Europa zi jn tenmi nste 

15% van de ongeveer 300 miljoen Euro consumenten, zo’n 45 miljoen Europese 

neo valuta gelukkigen, met een vergelijkbaar ingrijpende neo micro en m acro economische 

achteruitgang geconfronteerd. Deze monetaire market ing strategie, zal 

het ooi t solidai re sociaal-democratische gedachtengoed in Europa de nek om 

draaien en is het flagrante voorbeeld van de paradoxale prioriteit en-stelling van 

Europese regeringen en de financiële instituten om Europa maat schappelijk te vereni 

gen. Saneren en Privatiseren was het 90’er jaren credo, meer concurrentie en 

stroomli jning zou de BV Nederland een nog grotere welvaart brengen en ons “kennis”-land 

nog sneller voortstuwen in de vaart der volkeren, maar nu we zo’n tien 

jaar later zijn aangekom en in de werkelij khei d van die i lusie, kunnen we constateren 

dat er met de vrijere stroom van gel d en goederen, een giganti sche democrat 

ie-uitholling heeft plaatsgevonden ten bate van de grote bedrijven, de hogere inkom 

ens en het middenklasse stemvee. Zo is er een top-managers sub-cultuur met 

een, structureel zichzelf verrijkende top-managersmaffia ontstaan, die op en over 

de rand van het maatschappelij k verantw oordeli jke opereren met een A-sociaal 

survival of the fit test power-play, dat het explosief gestegen aantal daklozen tijdens 

de economische hausse van de 90’er jaren veroorzaakte. In de stroom van die 

l aatste ti en jaar is de sociaal democratische politi ek met de maatschappelijke veranderingen 

meegezogen in een draaikolk van t echnocratische en commerciël e 

belangen, die vanzelf zwaarder werden naarmate de (sociaal) democratische pri ncipes 

er in w egzonken. De huidige Gristelijk-Conservatieve en Li berale waarden 


dat allemaal betalen moet. Ook gewasbeschermi ngsmiddelen (gif en kunstmest), 

gew olm aniseerd hout en vliegtuigkerosine-lozingen hebben hun e fect op de 

kwaliteit van het oppervl aktew ater. 

In 1996 richtten een aantal gedupeerde veehouders de “st ichti ng voor 

Wetenschappelijk Natuur- en Mi lieubeleid” op om veehouders in staat te stellen 

juridische procedures t egen de overheid te kunnen voeren. De overheid nam eli jk 

stel t zich op het st andpunt dat het niet te bewij zen valt dat ziek en/of overleden 

vee verband houdt met de riooloverstorten. Om nog maar te zwijgen over de verminderde 

kwalit eit van de melk en de verminderde melkopbrengst ten gevolge 

van vervuild drinkwater. H ierover zi jn reeds een aantal juri dische procedures 

gevoerd maar tot vandaag hebben diverse rechtbanken en de Raad van State de 

bewijslast bij de boeren neergelegd en het is nu eenmaal zeer moeilijk om dit verband 

juri disch hard te m aken. Denk ook aan de vele decenni a durende procedures 

die slachtofers van ni cotine-verslavi ng, asbestst of of m edicij nbijw erkingen 

moeten voeren om uitei ndeli jk in het gelijk te w orden ges teld. 

Advocaat Mr. Ki ck Jurriëns, die voor een aantal gedupeerde veeboeren zaken 

voert en samen m et professor J.M. Dunné en zijn m edewerkers van het Instit uut 

voor Milieuschade van de Erasmus U niversitei t in Rotterdam al meer dan twint ig 

jaar onderzoek doet naar de aansprakelij kheid van milieuvervuilers stelt in verband 

met deze riooloverstortproblematiek: “Ik denk dat de mensen die in het verleden 

bepaalden dat er riooloverstorten moest en komen, niet wi sten w at ze 

deden, nu zou ik zo’n besluit als misdadig beschouwen”. Probeer je eens voor te 

stellen wat voor een hoop vuiligheid er in het baggersl ib zit dat regelmatig door de 

waterschappen aan de kant van de sloot wordt opgestapel d en daarna over de 

weil anden wordt verspreid. Na elke overstort (er bestaan meer dan 15000 riooloverstorten 

in Nederland) van a fvalwater in het oppervlaktewater, komen er 

schadelijke bacteriën, zware metalen, kanker en voortpl antingsschade veroorzakende 

polycycl ische aromatische koolwaterstofen (PAK’s), medicijnresten en 

nog veel meer t roep in het grond/drinkwater terecht. Sinds half 2001 is er door de 

overheid een commissie i ngest eld die binnenkort zal rapporteren, de “Com missi e 

D iergezondheid en Riooloverst orten”. 

Zoj uist is er door Gedeputeerde Staten van NoordB rabant nieuw belei d voor de 

lozingen van afvalwat er in het ‘buitengebied’ voorgesteld. “Gemeenten worden 

financieel gesti muleerd om te kiezen voor de verbrede zorgpl icht , waardoor zij 

ook in het buitengebied verant woordelij k worden voor de aanleg, het beheer en 

onderhoud van voorzieni ngen voor de opvang van afvalwat er”. Wordt helaas 

ongetwijfeld vervolgd... 

(in het prachtboek “De Dommel, waterl ong van Brabant”, geschreven en gefotografeerd 

door Rien van Heesewijk en uitgeven i n 2000 door Uitgeverij Papieren 

Tijger staat op de pagina ’s 77 en 87 ook wat informatie en mooie plaatjes over de 

mi lieu-e fecten van riooloverstorten op het oppervlaktewater) 

en normen getuigen van een politiek-maatschappel ijke tunnelvisie, waarin het 

geheven gristelij ke moraalvi ngertj e samen met een liberale graaimentaliteit, het 

“God zij m et ons” in de rand van de Nederlandse Euromunt vertegenw oordigd, dat 

een cynisme en een leugen is gebleken voor tenmi nste 3 miljoen Nederlanders, 

die met de invoeri ng van de Euro i n de armoede-val zijn gelopen van een godvergeten 

elitaire hebzucht die via globale marktmechanismen verdeelt en heerst. 

N ederland oh Nederland, dat lage landje met lage waarden en normen, laat op het 

hoogtepunt van haar rijkdom de armoede welig tieren. 

O f ficieel zijn er 110.000 daklozen en zw ervers binnen onze polderdijken geregistreerd, 

onofficieel zijn het er 200.000 of meer vanwege het gevoerde w anbeleid bij 

vreemdelingen-zaken. In de paragrafen van de politi eke parti j-program ma’s van 

het C DA en de VVD, die mogelijk na 22 januari weer de belangrijkste regering 

partners zijn, is feiteli jk niet s concreets te vinden over deze wantoestand, die een 

gevol g is van de uithol ling van sol idaire sociale wetgeving. Huidige arbei dsmarkt 

w aarden en normen promoten een morele dubbelstandaard via gedoogde leeftijds- 

en andere vormen van discri minatie en de gesubsi dieerde arbeid is direct dan 

w el indirect een gevolg van bel astingmaatregelen ten gunste van a-sociale elites 

die niet of te weinig willen betal en voor dienst en. Veil igheid, zorg, onderw ijs en 

openbaar vervoer zijn daar de treurige voorbeelden van. Een ander voorbeeld i s 

het ministerie van VROM, verantwoordelijk voor de administratieve puinhoop met 

de huur-subsidies, w aardoor mensen die op het financiële bestaans m inim um 

overleven nog verder in de verdrukking raken en i n uitzichtloze schuldposi ties zijn 

terechtgekomen. De Banken, Projectontwikkelaren en Frauduleuze Aannemers 

die, tijdens Paars 1 & 2, met vastgoed en grond speculaties en prijsopdrijvingen via 

lage hypotheek-rentes en pepernoten, hun zakken hebben gevuld en een schri jnende 

neo woningnood hebben veroorzaakt, bezit ten nu bijna 5.000.000 vi erkante 

meter l eegstaande onverhuurbare, onverkoopbare Hi-Tech kant oorruimt e, over Asociale 

economi e ondermi jnende scheefgroei gesproken! De politicus die dat durft 

aan te roeren wordt met de grond gel ijk gemaakt evenals diegene die de economie 

ondermi jnende, zakkenvulers spekkende hypotheek rente aftrek ter di scussie 

st elt. In het Holland-H eineken-H ouse van vandaag bepalen de Firma Glij middel 

met de BV Vetklep, oftewel, regering verantwoordelijken met een flink segment 

van het top-management uit het bedrijfsleven, alsook de Ni na Brinks en andere 

zakkenvullende voorkennis patsers, het maatschappelijk klim aat . Kortom, de neo 

ons kent ons en wij zijn blij El ites, hebben voor zichzelf een graai en snaai gedoogcultuur 

en financieel veiligheids netw erk geschapen, dat het oude overleefde en 

achterhaalde aristocratische net werk met een factor X in pure hebzucht, machtsmisbruik 

en hypocriete maatschappelij ke stellingnames overt reft. De neo fatsoens 

waarden en norm en die zij de afgelopen 10 jaar, met pervers wi sselende en beeldvormende 

argumenten over dit polderlandje hebben uitgekotst, hebben in verre 

mate bijgedragen aan de verpauperi ng en m aatschappeli jke onrust. En als het fout 

gaat, dan naaien ze er-uit naar een of andere bananen-republiek, waar wit-was 

prakt ijken de norm zi jn. De aangekondi gde belasting-tegenval ler van 10 miljard 

Euro zal hen niet tre fen, in ons achterbakse Calvini stische, sub-culturel e constituutsionele 

nep-monarchietje, met een al even sub-culturele Parlementaire nep- 

Democratie, gaan zij door tot aan het gaatje, waarin de zw aksten, de l aagstbetaalden, 

een zakkenvul ers zakkenvullende Euro, drie keer om moeten draaien om het 

hoofd boven w ater te houden. In de stedelij ke sloppenwi jken, eufemistisch achterstand-buurten 

genoemd, liggen de bewi jzen op straat, waar, met uitzondering van 

de verantwoordel ijke HEBZUCHT-ELITES, niem and meer om heen kan. Zij zingen 

het Holand Heineken House Hoerenlopers-strij dlied, Nederland oh Nederl and jij 

bent het ideaal van de Pim pelende Patsers, de Pooiers en de Poen. 

ste m (op dit moment ) a an 

n ie mand to e ve rtrou w en en 

(dus) bla nco ste m me n . En 

wa t zo u het fra a i zijn ind ie n 

d ie hoe ve e lhe id bla nco ste m - 

m e n -w a n ne e r de kie sd e le r 

g e ha a ld zo u worde n- e e n let- 

te rlijk le g e ka me rz ete l zou 

o ple ve re n ("d e le ge z ete l"). 

Voor politic i e e n d a ge lijkse 

he rinne ring a a n a l die g e ne n 

die ge n oe g hebb e n va n 't 

d e bilis e re nd e st emme nc ircus . 

Ee ns in d e vie r ja a r a ls stem- 

ve e moo ie pra a t jes m oete n 

a a n hore n e n vla k na de ve r- 

kie z ing su itsla g qu a si b e zo rg- 

de op me rkin ge n o ve r de a ltijd 

we e r te g e nva lle n de o pkom st. 

Vrijw e l a lle po litic i zijn dit 

tw e e da ge n na d e ve rkie - 

z ing suitsla g a lw e e r ve rgete n 

e n ga a n ove r tot de orde va n 

h un beta a lde ba a ntje . 

Wa n ne e r e r e e n p e rma n ent 

le g e stoe l in d e ka m e r zou 

sta a n (en lie fst m e e rde re ) da n 

z ou da t e e n pe rma n e nte 

s c hre euw om me e r d emo c ra - 

tie z ijn. Een d e mocratie wa a r- 

bij w e rke lijk ie d e re en de e l 

kan ne m e n in pla a ts va n h et 

stra k hië ra rchisc he pa rt ij-poli- 

tie ke s yste em wa a rb ij het 

vo lk uitsluit end invlo e d ka n 

uitoe fe n e n d oor t e re a g e ren 

o p ve rkie z ing sc amp a gne s 

w a a ri n a lle lijstt re kke rs z ich 

g e dra ge n a ls kne e db a re de e l- 

n eme rs a a n e e n ranz ige te le - 

vis iequ iz. bah! 

➔➔➔➔Valt er 

iets te vieren? W a t 

doe je a ls je a ls vluc hte lin- 

g e n o r g a n i s a t i e 

( A S K V / S t e u n p u n t 

Vl uc hte ling e n) in de z e tijd 

vijftie n ja a r b e sta a t ? Ee n 

fe estje ge ven? Da a r lijkt ge e n 

re d e n voo r. Het politie ke kli- 

m a at voo r vluc hte ling e n is e r 

in Ne d e rland a lles b e ha lve 

b ete r op g e worden. Da a r st a 

je d a n, a l 15 ja a r timm e r je 

a an de w e g, e n ma atsch app e - 

lijk ge z ien w o rd je a lle en 

m a a r m e e r buite n sp e l ge z et. 

Wa n t vre emd e ling e nbe le id 

N e de rla n d is a lle re de lijkh e id 

vo orbij. Wij ra de n ie de re e n 

a a n , e e n w e e k op ons ka n- 

toor t e zitte n e n de e l le nde te 

z ien d ie a an d e de u r komt . Te 

prate n me t de me nse n d ie 

n og ge e n tw e e w e ke n i n 

N ede rla n d z ijn: u itge pro ce - 

d e e rd. Zond e r w e rke lijk te 

b e se ffe n w a a r z e zijn e n w at 

z e ve rke e rd h ebbe n ge d a a n. 

O f ko m e e ns la ngs e n ma a k 

kennis me t de m oede r va n 

tw e e kinde re n , va de r z it nog 

in het AZC, ma a r z ij z ijn uit- 

g e proc ede e rd. Drink e e n s e e n 

ko p ko ffie met d e ma n uit 

Eritre a , a l a ch t j a a r in 

N e de rla n d. Ja ren d oo rg e - 

b ra ch t in e e n c e ntrum: n iet 

d e ta a l mo gen le re n, niet 

w e rke n , ge e n ople idin g vol - 

g e n. En nu op stra at, w a n t 

met de nieuw e vre e md e lin- 

ge nw et is het g rote uitz ette n 

b e g o n n e n . 

Kom e e n s la n gs e n p robe e r 

h et de z e me n sen uit e en t e 

z e tte n dat h et de w et is e n 

d at het log isch d a t e e n rijk 

la n d a ls N e de rla nd zo met 

h a a r ga ste n om ga at. W a nt 

w ij kun nen he t niet me e r uit- 

legge n . En in dit lic h t vie re n 

wij on s jubile u m. G e pa st e n 

met ve rsc hil le nde a c t ivite iten 

w ille n w e stil st a a n bij he t 

ve rle d e n, ma a r voo ra l het 

h e de n en de toe kom st . "Ne e 

h e b je , ja ka n je ni e t krijg e n" 

is de tite l va n het b oe k da t 

vo or de g e le ge n he id ond e r 

reda ctie van he t ASKV is uit- 

ge bra c ht. Jou rna list e n va n 

'O n File ' (orga n isatie vo or 

➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔


vluc hte lin g-jou rn a liste n ) he b- 

ben e r a a n me e ge w e rkt , a ls - 

m ede Siets e va n d e r Ze e e n 

Mr. Fra nk va n Ha ren. 15 ja a r 

vre emde li nge n be le id in h et 

pe rs pe c ti e f van e en on a fha n- 

ke lijke vluch te lingen org a ni- 

s a t i e . 

O p 30 ja n ua ri o rg a nise ren w e 

e e n pre s e ntatie va n he t boe k 

a an p e rs e n publie k. G e e rt 

Ma k ve rha a lt o ve r mig ratie 

doo r de e e uw e n he en e n 

s ch rijve rs van het bo e k zullen 

a an he t woo rd kome n. 2 

fe b ru a ri is e r e e n be n e fiet- 

co nc e rt i n de Me lkw e g in 

Amst e rdam. We hop e n e e n 

bre e d publie k te be re ike n d at 

s ame n me t on s e e n st ate - 

me n t w il m a ke n: vlu ch te lin- 

gen zijn w e lko m. 

Het ju bile um w ordt a fgeslo- 

te n me t e e n de b a t in de Ba lie 

op 13 februa ri. " Ku n je nog 

w e l asie l a a nvra g e n in 

N e de rla nd ?" Drs . Sp ijke rbo e r 

he e ft onla n gs e e n o nd e rz oe k 

a fge rond n a a r d e uits pra ke n 

va n d e Ra a d va n St ate in 

a sie lz a ken. Zijn conc lus ie is 

rond uit s ch okke nd: de 250 

uitspra ken die h ij he e ft 

ge a na lys e e rd z ijn doorsp e kt 

van w ill e keur e n tw i jfe la c hti- 

ge a rgu me n ta ti e . Sp ijke rbo e r 

ste lt da t e r po litie k w ord t 

be d re ve n, ge e n re chtsp ra a k 

ge d a a n. Hie rove r zu lle n w e 

d e batte ren m et vre emd e lin- 

ge n a dvoc a at Mr. va n Ha re n, 

Dh r. G roothuis (d ire cte u r 

P ha ros), D. va n Hu ijste e 

(me d e w e rke r ASKV) e n Mr. 

Th isse n (voo rma lig Ra a d va n 

St ate ). We h ope n t e ve ns op 

e e n bijd rage van de o mb uds- 

ma n e n d e IND. De Ra a d va n 

State ze lf he e ft la te n wete n 

niet te w ille n kome n. 

Wij ho pen je op e e n of me e r 

van de z e a ctivite ite n te ge n te 

kome n e n be l ove n dat w e de 

kome nde 15 ja a r ne t z o g oed 

do or ga an me t d e hu lpve rle - 

ning e n c amp agn e . Voo r 

me e r inform atie ove r de a ct i- 

vi te ite n e n h et ASK V ki jk da n 

op inte rne t-pa g ina 's 

ww w .a skv. nl (ASKV, 

H a a rlemme rple in 17-h s, 1013 

HP Amste rda m 020.6272408) 

➔➔➔➔ 

Bouwfraude N u de 

b o u w - e n q u ê t e - c o m m i s s i e 

ha a r ra pport he e ft g epu bli- 

c e e rd is het w a cht en op 

w e lke sta p pen he t Op e nba a r 

Ministe rie za l n emen t egen 

de i nmidd e ls a a n ge too nde 

c orrup tie e n fra ude . Er is 

druk op het Openb a a r 

Min ist e rie o m d e du bbe le 

b oe kh oud ingen o pe nba a r te 

m a ke n z od at e lke be n a de e lde 

pa rtij -in de p ra ktij k zu lle n d it 

voo ra l geme ent en en pro vin- 

cie s z ijn- ve rha a l kan ga a n 

h a le n o p d e grote b ouwco n- 

c e rns. Miljoene n g uldens 

g a an hope l ijk te rugg e ha a ld 

worde n. Ma a r w at t e d enken 

van de w o nin gbouw ? N u d at 

e r groo ts c ha lig e fra ude is 

a a ngeto ond in d e w eg- e n 

w ate rbo uw ligt het vo or de 

ha nd om e e nz e lfde on de r- 

z oe k in te ste lle n na a r de 

w on ingb ou w . Op dit mo me n t 

is e r e e n s c hre e uw e nde 

be h oe fte a a n kw a litatie f 

go e de e n toch no g be t a a lba - 

re volkshu isv esting . De z e is 

nie t b e sc hikb a a r on de ra nd e re 

omdat in de a fg e lop e n ja ren 

d e bo uw p rijze n gig a ntisc h 

z ijn ge ste ge n e n e r "n iet 

me e r goe dkoo p ge bou wd 

ka n w orden", zoa ls de bou w - 

on de rneme rs ste lle n. 

Ie d e re en die h ie rove r w e l 

e e n s n a ge d a ch t he e ft w e e t 

da t dit l e ugens e n bedrog z ijn 

➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔ 

OTon Geurtsen’s artikel over de 

orthomoleculaire geneeskunde in 

Kleintje Muurkrant nummer 373 laat aan 

duidelijkheid niets te wensen over. Het 

hierover bij Renckens en Nienhuys 

ontstane misnoegen (gepubliceerd op de 

achterpagina van het vorige Kleintje) lag 

in de lijn der verwachting. Daar ik in 

hun duo-commentaar uitsluitend de pen 

van Renckens herken, laat ik zijn medeondertekenaar 

maar buiten beschouwing 

en heb ik het verder alleen over de 

eerste. 

door Theo Jonkhart 

rthomoleculaire geneeskunde 

In zijn blinde woede tegen alles wat afwijkt van de dogma’s van ‘de reguliere 

leer’ kan Renckens in het geval van de orthomoleculaire/cellulaire medische 

wetenschap bitter weinig inbrengen. Dus haalt hij er zaken bij die niets met 

de inhoud te maken hebben. Met suggestieve en niet terzake doende zinnen 

als “deze Duitse arts, die zijn vitamineverzendbedrijf in Nederland vestigde, 

omdat zijn praktijken in Duitsland verboden zijn” en dat “de rechter er aan te 

pas moest komen”, toont hij zijn gebrek 

aan steekhoudende argumenten. 

Het eerste is, zoals ieder weten kan, 

uitsluitend een gevolg van het feit dat 

in Duitsland - dankzij haar farmaceuti- 

sche industrie - voedingssupplementen 

boven een zekere concentratie als 

geneesmiddel (!?) worden beschouwd 

en in Nederland niet. Het tweede had 

slechts te maken met Dr. Rath’s, soms 

ietwat te enthousiaste wijze van actie 

voeren. Renckens eigen veroordeling 

door het gerechtshof, om dr. 

Houtsmuller nog langer te bestempelen 

als kwakzalver en leugenaar, op straffe 

van een dwangsom van 4500 euro 

voor iedere overtreding noem ik daarom 

dus niet. 

Hiermee zijn we aangekomen bij waar 

Renckens en zijn antikwakers, als 

exponent van het inmiddels volledig 

door het farmaceutisch kartel ingelijfde 

reguliere medische circuit, staan. Deze 

medische tak heeft zich, sinds haar 

ontstaan uit de middeleeuwse aderlaters, 

altijd met hand en tand verzet 

tegen iedere nieuwe zienswijze. 

Tientallen in het verleden door hen 

eerst verketterde of vervolgde onderzoekers 

worden heden ten dage net zo 

makkelijk door hen geprezen. Met zijn 

altijd alles over een kam scherend - en badinerend commentaar, etaleert hij 

keer op keer, zonder enige schroom, geen snars van de werking van essentiële 

voedingsstoffen te weten. Zelfs tegen de uiteindelijke capitulatie door 

zijn orthodoxe confrères ten aanzien van het belang van extra toediening 

van foliumzuur blijft hij fulmineren (door de ‘kwakzalvers’ trouwens al in 1965 

aangetoond en niet pas 10 jaar geleden zoals hij vrolijk beweert). Maar wellicht 

kan ik hem dit gebrek aan kennis niet euvel duiden, want onderricht in 

de complexe werking en onderlinge werking van voedingsstoffen is in de 

medische opleidingen bewust ten grave gedragen door invloed van het farmaceutisch 

industrieel complex en haar slippedragers. Dit ten faveure van 

hun onbetaalbare gepatenteerde lichaamsvreemde middeltjes. Van deze 

waardeloze spullen is 98% bewezen onwerkbaar en het gebruik ervan vormt 

inmiddels, na hart- en vaatziekten, kanker en beroerten, de vierde doodsoorzaak 

(‘Journal of the American Medical Association’ 1998; 279:1200-1205). 

Renckens noemt extra vitaminen intake gevaarlijk, en dat terwijl nergens klinisch 

bewijs bestaat voor ook maar één sterfgeval. Renckens verlangt van 

anderen steeds maar bewijzen en geeft ze zelf niet. Renckens en zijn reguliere 

receptenschrijvers beschouwen al die honderdduizenden slachtoffers 

zelfs niet als een soort bedrijfsrisico. Zijn ‘Vereniging tegen Kwakzalverij’ 

vindt zelfs dat “ongewenste nevenwerkingen bij goedgekeurde medicijnen in 

een zodanige verhouding staan tot het gunstige effect, dat de toepassing 

verantwoord is te achten”. Je moet maar durven. 

Renckens en zijn antikwakers hebben het altijd weer over “dat behoorlijk 

onderzoek moet aantonen dat er genezende werking van uit gaat” en 

“wetenschappelijke bewijzen die in de daartoe bestemde media gepubliceerd 

dienen te worden.” Alsof het medisch kartel de publicist dán pas juichend op 

de schouders neemt en de zieke mensheid wederom van een ziekmakende 

gesel verlost is. Dat dit een drogreden is maken de twee volgende historische 

voorbeelden pijnlijk duidelijk. 

Hij heeft het nu wel zo quasi deskundig over scheurbuik, maar nog kort geleden 

kwaakten zijn reguliere soortgenoten van een paar generaties eerder er 

nog lustig op los dat scheurbuik te wijten was aan (lach niet) ‘zuurvergiftiging’. 

In 1916 legden zij nog verband met ‘duivelse bacillen’ en daarna kwam 

‘constipatie’ aan de beurt. Tenslotte kwamen twee Duitse dokters die in 

1942/1943 te maken hadden met het toezicht op Russische krijgsgevangenen 

met de theorie dat scheurbuik iets te maken had met luizen. En dát terwijl 

James Lind er toch al 200 jaar eerder - in 1750 - middels een simpel voedingsexperiment 

achter was gekomen dat gebrek aan ‘iets’ (wat we nu vitamine 

C of ascorbinezuur noemen) er mee te maken moest hebben. 

“Blinde, zelfzuchtige jaloerse, 

bevooroordeelde ezels”, noemde 

Goldberger ze. Hij probeerde 

sceptici te overtuigen door 

zichzelf maar eens te injecteren 

met bloed van pellagra 

patiënten, hij dronk zelfs 

afscheidingen uit hun 

ingewanden, hij slikte de 

poederachtige geschilferde huid 

van wie aan de gevreesde ziekte 

leed naar binnen. Hij ging er niet 

aan dood, maar de toegang tot 

de tempel van de geneeskundige 

roem bleef hem toch ontzegd. 

Overigens was dit zelfs al weer vóór zijn ontdekking door dokter Thomas 

Willis vastgesteld en in zijn schotschrift over “De werking van medicijnen in 

het menselijk lichaam” verwoord. Maar dat was ook maar onbewezen onzin 

waar maar beter niet naar geluisterd diende te worden. 

Jarenlang dacht de reguliere ziekenkaste dat pellagra een besmettelijke tro - 

pische bacil was, verwant aan de slaapziekte en de tsetse vlieg in plaats van 

een gebreksziekte. Nadat militaire experimenten met inentingen de gele 

koorts overwonnen hadden dacht ze dat alle tropische ziekten wel even door 

inentingen overwonnen konden worden. Arsenicum en andere gifstoffen 

waren zelfs het proberen waard, maar pellagra bleef een eeuw lang(!) de 

grote medische bollebozen van Europa verbazen. 

Al die tijd beweerden veel boeren uit Italië en Spanje - waar de ziekte een 

epidemie geworden was - dat, als je iemand die aan pellagra leed goed te 

eten gaf, hij weer vlug gezond zou worden. Maar dat was te eenvoudig voor 

het medisch vernuft dat op zoek was naar entstoffen, tsetse vliegen, proefschriften 

en Nobelprijzen. 

In 1914 was pellagra (voornamelijk een vitamine B1 tekort dat ontstaat door 

het raffineren en bewerken van granen, met name rijst) een epidemie geworden 

in het zuiden van de VS. Vooraanstaande geleerden hadden al jaren 

vergeefs geëxperimenteerd en waren overtuigd dat het besmettelijk was. 

Joseph Goldberger toonde na diverse voedingexperimenten, met gevangenen, 

aan dat dit de grootst mogelijke nonsens was en publiceerde dit in een 

medisch tijdschrift. Ja, dus op de correcte wijze die Renckens voorstaat (!). 

Dieet was de oorzaak en dieet bracht genezing, precies wat de Italiaanse 

boeren al gezegd hadden. Kreeg Goldberger de Nobelprijs dat jaar, of later? 

Gaf het Congres of de vereniging voor geneesheren hem een medaille? Een 

paar doktoren met wat meer intelligentie 

aanvaardden zijn bevindingen. Net 

als in deze tijd viel de luidruchtige 

meerderheid hem zo scherp mogelijk 

aan. Hij werd belachelijk gemaakt en 

zijn bevindingen werden in twijfel 

getrokken. Er waren toch wetenschappelijke 

epidemologische bewijzen voor 

het feit dat pellagra een kwaal was 

zoals tyfus, dat de ziekte besmettelijk 

was en door een bacil veroorzaakt 

moest worden? Ze gaven het niet op. 

“Blinde, zelfzuchtige jaloerse, bevooroordeelde 

ezels”, noemde Goldberger 

ze. Hij probeerde sceptici te overtuigen 

door zichzelf maar eens te injecteren 

met bloed van pellagra patiënten, hij 

dronk zelfs afscheidingen uit hun ingewanden, 

hij slikte de poederachtige 

geschilferde huid van wie aan de 

gevreesde ziekte leed naar binnen. Hij 

ging er niet aan dood, maar de toegang 

tot de tempel van de geneeskundige 

roem bleef hem toch ontzegd. 

Als we voor Lind, Willis en Goldberger 

bijvoorbeeld de naam Rath in de plaats 

zetten, zien we dat er uit het verleden 

niets geleerd is. Dat dezelfde domme 

hardleersheid ook het kenmerk van de 

huidige generatie alwetende ‘genezers’ 

is, en vooringenomenheid tegen alles 

wat niet ‘des farmacies’ is wel in hun genen lijkt te zitten. Het vertrouwen dat 

dit soort geneesheren genieten berust voornamelijk op onwetendheid van 

hun patiënten. En beiden willen dat graag zo houden. 

Mocht het verschil tussen een bewijs en een medisch bewijs nog niet duidelijk 

zijn, of het verschil tussen een feit en een wetenschappelijk feit, dan wil ik 

dat graag even uitleggen. Als ik koorts heb is dat geen feit, behalve voor mij. 

Als ik dat aan een dokter vertel, dan is dat wat hij een anekdotisch bewijs 

noemt, of een getuigenis. Als de dokter mijn temperatuur opneemt en die 

neerschrijft, dan wordt mijn koorts een medisch bewijs. Als een andere dokter 

dat overschrijft, hebben we een wetenschappelijk feit. Mocht ik bewijs 

nodig hebben dat ik vorige week hoge koorts had, en mocht ik mijn dokter 

om mijn grafi ek vragen, dan zal ik die niet krijgen. Dat onmiddellijk voor de 

hand liggende feit blijkt nu een wetenschappelijk feit geworden. Alleen een 

andere dokter kan zoiets krijgen. Als ik vervolgens een klacht indien omdat 

de dokter me geen wetenschappelijke feiten omtrent mijn vroegere toestand 

aan de hand wil doen, dan is dat weer een anekdotisch bewijs. En zo kan ik 

doorgaan. 

Voedsel welke voldoende voedingsstoffen bevatten bleken dus een simpele 

oplossing voor diverse ziekten. Vroeger tenminste, toen alles er nog in zat. 

Daarom moet dat nu met voedingssupplementen. Ook omdat het voedsel 

dat we nu eten veelal geraffi neerd is, of ‘verrijkt’ met lichaamsvreemde hulpmiddelen 

of in kassen met kunstmest de uitgeputte grond wordt uitgejaagd. 

E-nummers, gemodificeerd zetmeel, suikers, transvetzuren, pesticide resten, 

acrylamiden en wat dies meer zij, doen dagelijks aanvallen op ons immuunsysteem. 

Maar voedingsstoffen zijn volgens Renckens “ruim voldoende aanwezig 

in een gevarieerd dieet.” Ongeloofl ijk, het staat er echt. Hij die persisterend 

om wetenschappelijke bewijzen vraagt wordt heden ten dage bij 

voortduring, zelfs uit voor hem allerlei onverdachte hoeken, met nieuwe 

wetenschappelijke bewijzen om de oren geslagen die aantonen dat zijn werkelijkheid 

in en andere dimensie ligt. De laatst gepubliceerde gegevens van 

onder anderen de British Academy of Paediatric Nutrition en van de 

Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in Zwitserland en het ‘Centre for 

Disease Control’ (CDC) in Washington over de voortdurend toenemende 

tekorten van essentiële voedingsstoffen in onze landbouwprodukten zijn 

alarmerend. En dit zijn beslist geen bolwerken van kwakzalvers. Ook hun 

conclusies laten ondermeer steevast zien dat de gebruiker van een westers 

voedingspatroon nog slechts een kwart van zijn dagelijkse behoefte van bijvoorbeeld 

het spoorelement zink via de voeding binnen krijgt. Zink tekort is 

medeverantwoordelijk voor het ontstaan van immuunziekten, infecties, virale 

aandoeningen, onvruchtbaarheid, dementie, hypoglycemie en diabetes melli- 

tus. Moderne productiemethoden zijn meer gericht op kwantiteit dan op 

waardevolle bestanddelen. Het aanbod van lege calorieën neemt almaar toe. 

Essentiële stoffen die het lichaam nodig heeft om goed te functioneren verdwijnen 

systematisch uit de voedselketen. Je zou haast denken dat er een 

duivels pact bestaat tussen de voedingsproducenten, -industrie en de farmaceutische 

geneeskunde. De eersten leveren onvolwaardige producten 

waardoor allerhande chronische ziekten ontstaan, welke vervolgens door de 

tweede worden ‘bestreden’ met toxische chemicaliën, alias medicijnen, die 

de vitamine tekorten nog meer verergeren en slechts symptomen verlichten, 

waardoor aldus een jarenlange afzet gewaarborgd blijft. En maar blijven collecteren 

bij de burgers (die zich bijkans suf betalen aan hun ziektekosten 

verzekering en maar niet beter worden) voor ‘onderzoek’ naar het uitroeien 

van de huidige gebreks- en immuunziekten waarvan de oorzaken en oploss - 

ingen al bekend zijn. En de burgers maar blijven geven en gireren alsof het 

moderne aflaatbrieven betreft. 

In tegenstelling tot wat Renckens beweert is uit talloze klinische onderzoeken 

dubbel en dwars bewezen dat hoge doses vitamine C niet alleen bij cardiovasculaire 

aandoeningen, maar ook bij diverse kankersoorten een gunstig 

verloop op de ziekte hebben. Dat dit niet zo zou zijn berust op onder andere 

gemanipuleerd tegenonderzoek welke, in de zucht om maar het tegendeel te 

bewijzen, maar al te vaak in vitro worden gedaan. Natuurlijk krijg je in een 

retort andere resultaten, maar appels met peren vergelijken schijnt nooit een 

belemmering voor een regulier antibewijs te zijn. ‘The Medical Letter’ bracht 

ooit het bericht in de wereld dat hoge doses vitamine C nierstenen zouden 

veroorzaken. Uit onderzoek bleek later dat dit slechts sporadisch, in geval 

van een nauwelijks voorkomende erfelijke ziekte, wel eens zou kunnen voor 

komen. Eerder lost vitamine C nierstenen op. Charles Moertel van de Mayo 

clinic, deed in de ‘New England Journal of Medicine’ kond van kankerbehandelingen 

met hoge doses vitamine C waarin aangetoond werd dat deze niet 

werkten. Later bleek dat zijn patiënten van te voren excessieve chemotherapie 

hadden ondergaan ... geen wonder! Met de zogenaamde “latere onderzoekingen 

welke weerlegden dat vitamine C een gunstige invloed op het verloop 

van kanker heeft” doelt Renckens kennelijk op bovenstaand vals bewijs 

dat nog steeds de ronde doet in de reguliere wandelgangen. 

Argumentatio ad verecundiam, ofwel argumenteren op basis van autoriteit - 

omdat er bijvoorbeeld Dr. voor je naam staat - is natuurlijk een bedenkelijke 

manier van argumenteren. Maar zijn relaas toont aan dat dit vermoedelijk 

toch wel het geval moet zijn, want anders praat je wel anders. Als er al door 

een niet reguliere behandeling genezing plaats zou vinden, komt dit volgens 

Renckens “nooit door die behandeling maar door een zich plotseling gunstig 

ontwikkelend ziekte verloop”. Om foute antwoorden zit hij nooit verlegen. 

Galilei en velen met hem hebben het helaas aan den lijve ondervonden en 

Max Planck heeft het uitstekend verwoord: “Een nieuwe wetenschappelijke 

waarheid zegeviert niet doordat zij haar tegenstanders overtuigt en tot inzicht 

brengt, maar veeleer omdat de tegenstanders ervan tenslotte uitsterven en 

een nieuwe generatie opgroeit die met de nieuwe waarheid vertrouwd is.” Al 

duurt het lang: ook nu zal dit weer zo gaan. De geschiedenis levert het 

bewijs. 

(Theo Jonkhart uit Enkhuizen is te benaderen via cregnybaa@tiscali.nl) 

S chijnveiligh 

Nederland is nog maar 

nauwelijks bekomen van Nawijns 

voorkeur voor de doodstraf en de 

rituelen van de tweede kamer of er 

komt al weer een minister uit de bende 

van Balkenende met een voorstel dat de 

grenzen van het fatsoen over schrijdt. 

door Johan van Someren 

M inister D onner wi l een al gem ene i dentificati epli cht voor i edereen 

van t waalf j aar en ouder. De ident ificati epl icht staat al 17 jaar op het 

verlangl ijstje van het C DA en is een speerpunt i n het strat egi sch 

akkoord. In de l auw e com motie di e over het wetsontwerp i s ontstaan, 

i s nog ni emand gevall en over de buitenproporti onele straf die opgel 

egd kan w orden bi j het ni et wi l len of kunnen voldoen aan identi fi catie. 

Op de fi et s door rood rijden waar ik het andere verkeer m ee in gevaar 

breng kost 25 euro, m aar als ik als verantwoordel ijk medeburger niet 

m ee wens t e werken aan de inricht ing van een controlestaat en dus 

mijn paspoort t huis laat, ri skeer i k een boete van 2250 euro of tw ee 

m aanden cel. Wat geeft Donner het recht om mi lj oenen Nederlanders 

te chanteren? Het antwoord ligt voor de hand, zonder stok achter de 

deur wordt de identifi cati epli cht, die cruciaal i s i n de paternal isti sche 

repressiepol i tiek van het CD A, ni et nageleefd. En hoe m oet het dan 

met kinderen di e nog in het paspoort van hun ouders staan? Wat niem 

and merkt e i s dat mi ni ster Rem kes daarop een paar weken eerder 

al een stukje van het antwoord gaf zij het onvolledig. Remkes kwam 

namel i jk m et de m ededel ing dat i edereen een Burger Service 

Num mer gaat krij gen. Dat numm er is gew oon het sofi -num mer met 

een nieuw e naam en wie dat nog niet had krij gt alsnog een BSN. Om 

het al lemaal beter te begri jpen moeten we de term Burger Service 

Nummer een beet je aanvull en. In 1996 werd het idee van de B urger 

Service Kaart gelanceerd, een chipkaart met een aantal opt ies aldus 

het BSK managem ent in Tilburg, gegevens van de sociale dienst, zi ekenfonds, 

zelfs paspoort en rij bewijs zouden erop gezet kunnen worden 

en dat maakt het verhaal compl eet. De m ededel ing dat ieder een

HIn 1994 was ik in Irak om er, 

samen met een tiental andere 

Vlamingen, stof op te doen voor een 

boek. “Rendez-vous in Bagdad”, dat de 

gevolgen van het embargo wilde 

schetsen, werd uiteindelijk slecht 

onthaald en dat was voor een deel mijn 

schuld. Ik schreef er namelijk het 

voorwoord en het eerste hoofdstuk in. 

door Charles Ducal 

oezo jezelf laten inpakken? 

Ik had in Irak kennis gemaakt met intellectuelen die mij de zaak door een 

Iraakse bri l l ieten beki jken. Ni et alleen de bombardementen en het em bargo, 

maar ook de figuur van Saddam , de Koerdi sche kwesti e, Koeweit, de koloniale 

geschi edenis, de rol van Israël en zo meer. Deze intellectuelen werkten 

in overhei dsdi enst en w aren dus, i n de ogen van westerse crit ici, onbetrouwbaar. 

Ik had me met andere w oorden l aten “ inpakken”. 

Niettemin. Als ik vandaag opnieuw naar Irak zou reizen, zou ik wellicht voorzi 

chtiger zijn in mijn uitlati ngen achteraf, maar mij n verhaal zou i n essentie 

hetzelfde zijn. Dat komt om dat deze intel lectuelen een vi sie hadden die ik 

onm ogeli jk als lout er propaganda naast m e neer kon leggen. Zij gaven de 

actualiteit een historische en politi eke context di e ik in de thuis media bijna 

vo l edi g m iste: de koloniale en neokoloniale geschiedenis, de uitbuit ing en 

vernedering van de Arabische wereld door het West en. Konden zij ontkennen 

dat Saddam een m egalomane dictator was die regeerde via angst, terreur 

en fol teri ng? Eerlijk gezegd begrepen deze mensen niet goed waarom 

wij zo koppig op dat punt bl even doorvragen. Zij vonden onze bezorgdhei d 

eni gszi ns verdacht. V ol gens hen was de afschuw van Saddam in de westerse 

publieke opinie mi nder een ui ting van solidariteit met de Iraakse bevol - 

ki ng dan een ‘good getimede ’ campagne om de oorlog en het embargo t e 

helpen verkl aren en dus verteren. Terw ij l er in fei te geen enkel verband was. 

Want Irak werd en w ordt niet aangeval len omdat Saddam een onmenseli jke 

t iran is of zij n ambities de wereldvrede bedreigen. Saddam wordt aangeval - 

len om dat hi j de A merikaanse belangen dwarsboomt . Zijn anti-im peri al isti - 

sche opste l ing, niet zijn karakter, zijn lui men of zij n wapenarsenaal, heeft 

Irak de oorlog en het embargo opgeleverd. Men hoeft Saddam geenszins te 

bewonderen of goed t e praten om toch t e kunnen begrijpen waarom hij populair 

i s in Irak en een groot deel van de Arabische werel d. H ij s t aat sym bool 

voor de nati onalisering van de olie. Voor het uitbouwen met dat ol iegel d van 

een moderne, ona fhankelijke en w el varende natie. V oor de opmerkeli jke 

vooruitgang van de Iraakse bevolking in de jaren t achti g op het vlak van 

bas isvoorzieningen, onderw ij s en gezondheidszorg. Voor het verzet tegen 

de Amerikaanse gendarm e i n de regio, Israël . V oor zi jn neen aan de vanzelfsprekendheid 

waarm ee het VS-im peri al isme de hel e werel d m eent te 

kunnen dirigeren. De i ntellectuelen met wi e i k in 1994 discussieerde steunden 

hem daarom , ondanks de oorlog tegen Iran, de binnenl andse repressie 

eid en Big Brother 

Burger Service N um mer kri jgt , staat in een bri ef van m inister R emkes 

aan de Tw eede K am er. Het gaat om een ‘advies persoonsnum merbeleid 

in het kader van i denti teitsmanagement’ en is opges t eld door een 

commi ss i e onder lei di ng Ed van Thijn. In het advies wordt met ident iteitsmanagem 

ent de om gang met persoonsnum mers en gegevens 

bedoel d, het zou ni et de bedoel ing zi jn om personen t e managen. 

Deze gerust stelling doet merkwaardig aan i n het bureaucratisch technologische 

proces dat reeds l ang autonome trekken en dusdanige 

a fmet ingen heeft aangenomen, dat het zi ch voll edig aan het zicht van 

de burgers om wi e het gaat , onttrekt. D e bureaucratie heeft haar eigen 

l ogica en de automati sering eveneens. Het virtuele beel d dat i n all erlei 

bestanden is opges l agen i s vanuit bestuurli jk oogpunt bel angrij ker dan 

de mens zelf . Volgens R emkes kan de overheid ons straks nog beter 

hel pen, door de unieke ci j fercode wordt onze privacy nog beter 

bescherm d, gegevens kunnen snel ler w orden ui tgewissel d, en we hoeven 

niet bang te zijn dat al les aan elkaar wordt gekoppeld. Om met dat 

l aatste te beginnen: het koppel en van best anden wordt vanuit overhei 

dss t andpunt bezi en mi nder noodzakeli jk indi en je de beschi kking 

hebt over een universeel persoonsnum mer als zoeks leut el en w eet 

wel k bestand je moet raadpl egen. Gebrui k en oneigenlij k gebrui k van 

het sofi-nummer neemt dan ook hand over hand toe, niet al leen voor 

registratie maar ook voor opspori ngsdoeleinden. De bri ef i s dan ook 

m ede ondert ekend door mi nister Donner en dat brengt ons bi j de algemene 

i denti ficat ieplicht. 

C ruciaal in de huidi ge identifi catiepl icht i s het sofi -nummer op paspoort, 

i dentit ei tskaart en rij bew ij s. Daarmee i s de i denti ficat iepli cht in w erkeli jkheid 

geen persoonscontrole m aar een informatieplicht waarbij inform ati 

estrom en die aan het nummer worden gekoppeld, zich volledig aan de 

waarneming van de betrokkenen (wi j allem aal) onttrekken. Dit gel dt niet 

al leen voor de huidige beperkte pl icht m aar ook voor de politionel e i dentifi 

cati epl icht die C DA, VV D en L PF straks versnel d wil len i nvoeren. 

Straks kan i edereen op elk wil l ekeuri g m oment s t aande gehouden w orden 

en informatie wordt op enkele meters a fstand, om dat we niet m ogen 

horen w at er gezegd wordt, per mobilofoon opgevraagd. Di t bedoelt het 

CDA met i denti ficati eplicht als opsporingsmi ddel, VVD’er A tzo N icolai wil 

ook justi ti ël e doss iers koppelen aan de Gemeentelijke Basi s 

Admi nistratie waarin ook het sofi -numm er is opgenom en, ook in het 

Schengen Inform atie Systeem wordt het sofi -nummer gebruikt. 

of de uitschakeling van politieke tegenstrevers. En om dat hi j i n staat bleek 

het land samen te houden ondanks bom bardementen, opstanden en embargo. 

Hun keuze was ni et die tussen een wrede t iran en een verli chte dem ocratie, 

maar tussen een onafhankelij k Irak onder Saddam en een 

Am erikaanse neokolonie door de val van Saddam. Schijnwerpers op de 

figuur van Saddam en de (al dan niet bes taande) Iraakse m assavernietigingswapens 

hebben a l een vanuit propaganda-oogpunt zin. Deze items 

verklaren uiteindelijk ni ets: niet de oorl og, niet het embargo, niet de w apeninspecties, 

ni et de V S-plannen voor een post Saddam-Irak. Iedereen weet 

waar het de VS om te doen is: olie en militaire control e. Toppoli tici en mi li tai - 

ren hebben het genoegzaam herhaald. Zonder oli e en strategische bel angen 

trai nde er vandaag geen invasi eleger in Koeweit. Ni ettemin bli jven de 

propaganda-i tem s in de media wereldwij d van kracht: de dreiging Saddam , 

zijn mogelijke massaverniet igingsw apens, het gebrek aan dem ocratie in 

Irak. Alsof daar de kern van het confli ct zit en de verklari ng voor een mogeli 

jke nieuwe oorlog. Is het niet vreem d een nieuwslezer in verband m et de 

w apeninspecti es zinnen te horen produceren als “de wereld reageert opgelucht” 

en “de dreigi ng van een oorlog i s vermi nderd”, al sof hij werkelijk 

gel ooft dat de inschikkelijkheid van Saddam de besli ssende factor is voor 

het al dan niet i n werki ng treden van de Am erikaanse oorlogsmachi ne? Op 

die manier wordt via de media de rode loper voor de gevechtsvliegtuigen uitgerold, 

want op het voor de VS opportune mom ent zullen de wapeni nspecties 

natuurli jk mislukken. Ni et omdat Saddam het w il (men moet toegeven 

dat de m an doet en sli kt wat hij kan om de oorlog a f te w enden), maar 

omdat Bush het wil. Op zijn checklist ontbreekt alleen nog “a j usti fic a t i o n ” , 

die de medi a toe m oet toelaten “agressie” te vertalen i n “gerechtvaardigd 

ingrijpen”. Het is treurig te moeten vaststel len dat zoveel doorzichtigheid 

niettemin werkt. In B russel werd enige tijd geleden betoogd achter een pl atform 

tégen de oorlog en voor de inspecties. Tegen de bom en voor het aansteken 

van de lont ervan. 

Veronderstel eens dat de m edia wereldwijd zouden weigeren de propaganda-agenda 

van Bush, B lair & Co te reproduceren. Veronderstel eens dat zij 

het publiek hardnekkig zouden bli jven wijzen op een aantal nuchtere feiten. 

Bijvoorbeeld: de Amerikaanse pl annen voor de Gol foorl og lagen klaar lang 

voor de Iraakse i nval in Koew eit. Voor hij Koeweit binnentrok had Saddam 

de toestemming gevraagd en gekregen van de V S. De terugtrekking van de 

Iraakse troepen ui t K oew eit had geen enkel e invloed op het oorlogsverl oop. 

De oorlog begon met een door een PR-kantoor bedacht horrorverhaal over 

Iraakse wreedheid tegen couveusebaby’s. De Amerikanen hebben tijdens 

de Golfoorlog systematisch en doelbewust de ci viele struct uren van Irak vernietigd. 

Het Amerikaanse leger heeft bi j de bom bardementen verarmd uranium 

gebruikt. De t oetreding van een aantal Arabische landen tot de coal iti e 

tegen Irak i s door de VS afgedw ongen met economi sche chantage. Het 

aant al slacht ofers van Saddams repressi e-apparaat is vele en vele keren 

kl ei ner dan het aantal slacht offers van het embargo. De Koerdische leiders 

Talibani en Barzani eten uit de hand van de VS. Irak heeft een militai r budget 

van 1,4 m il jard do l ar, dat van de VS bedraagt 350 miljard dol lar. Irak 

heeft de VN-inspecties in het verleden gehi nderd om tenmi nste één goede 

reden, nameli jk omdat ze door de VS misbrui kt werden voor spionagedoel - 

einden. Irak heeft sinds 1991 geen troepen meer in het buitenl and. De 

wapeni nspect ies en no fly-zones zijn een schending van de soevereiniteit 

Dankzi j het C DA is het numm er, samen met naam en geboortedat um in 

een machineleesbare strook verwerkt wat bewi j st dat we m et een ontwikkeling 

te maken hebben die bewust w ordt aangestuurd. N aast de 

i dentifi cati epli cht wi l D onner ook de wet pol iti eregisters uitbreiden zodat 

ook niet -verdachte personen geregistreerd en gevolgd kunnen worden 

wanneer er alleen maar een vermoeden bes t aat dat ze een crim inele 

actie voorbereiden. Dit voorstel komt uit de w erkgroep 

‘Gegevensuit wissel ing en terroris mebestrij ding’. D e werkgroep wil het 

ook makkelij ker maken voor de AIVD om financi ële gegevens op te vragen 

en de bevoegdheden om tel ecom municatieverkeer af te tappen te 

verruim en. Daarbi j w ordt t el kens aangevoerd dat de w et op de privacy 

een ernstige belemmeri ng zou zij n om de crim inal iteit te bestrijden, wat 

leidt tot ui tspraken al s ‘De wet op de privacy zal het aantal opgeloste 

mi sdrij ven doen dalen’. Deze tendentieuze uitspraak geeft geen realit eit 

weer maar al leen de w ens om op grote schaal te koppel en en af te luisteren. 

D e wet op de pri vacy is ook een zondebok geworden voor de 

gebrekki ge samenwerking t ussen politi e en opsporingsdi ensten onderl 

ing. Al s men zegt dat de privacywet moet w orden versoepel d wordt 

daarmee bedoeld dat m en ook registraties wil raadplegen di e niet voor 

j usti tiële doeleinden zi jn aangelegd. De w erkgroep 

‘Gegevensuitw issel ing en terroris mebestrij ding’ is weer een gevol g van 

de ‘Agenda voor vei ligheidsbel eid bij de s t art van een ni euw kabinet in 

2002’. In di e agenda komt ook weer de ident ifi cati epl icht om de hoek kij - 

k e n . 

Big Brother in je binnenzak 

Een algemene ident ificatiepl icht bi edt hooguit schi jnveil ighei d en zal de 

verhoudi ng van de poli tie met het publiek hoogstwaarschijnli jk verslechteren. 

Om di e reden w erd i n Engeland in de jaren vi jft ig de i dentificatiepli 

cht afgeschaft. D e belangri jkste krit iek op het jongste voorstel van 

Donner is naast de prakti sche bezwaren, dat het een m aatregel i s di e 

acht eraf w ordt ingezet. Een draagpli cht zal ook vele verloren, gestol en 

en beschadigde ID-bew ij zen tot gevolg hebben. In discuss i es gaat m en 

echter volledi g voorbij aan een ander sluipend gevaar dat door privacydeskundigen 

het ‘Paard van Troje’ w ordt genoem d. Lang voor de 

beperkte ident ifi cati eplicht van H irsch Ball in i n 1994, werd er al gesproken 

over een nieuwe identitei tskaart w aaraan door chi pt echnologie 

kleintje MUURKRANT/ 23 januari 2003 pag 5 

van Irak. H et begri p ‘preventi eve oorlog’ is een schending van het internationaal 

recht. Er bestaat een cont radi ct ie tussen het t olereren van m assaverni 

eti gi ngswapens i n andere landen en de houding tegenover Irak. De VS 

hebben geen enkel bezw aar t egen ondem ocratische en wrede regimes op 

voorwaarde dat ze de Amerikaanse belangen dienen. Enzovoorts. 

Het is niet moeilijk ui t de verzamel de media inform ati e en analyses te pl ukken 

die de oorlog en de druk op Irak in hun reële context plaatsen. M aar de 

vraag is of die artikelen en standpunt en een wezenli jke tegenkracht vorm en 

tegen de dageli jkse vanzelfsprekendheid waarmee Saddam en zij n wapenarsenaal 

als hoofdprobleem worden opgediend. Er is vanuit inform ati ef oogpunt 

geen enkele reden om het vandaag i n Bel gi ë t e hebben over de kille 

wreedheid, de paranoia of de onberekenbaarheid van Saddam. In de huidige 

omst andigheden komt het neer op het bewerken van de publi eke opinie 

in di enst van Bush. D ergelijke portretten hebben al s bel angrij kste e fect dat 

ze de wapeninspecties verantwoorden en de dreiging met een nieuwe oorlog 

een humani tair likje geven. Zonder Bush’ oorl ogsagenda zou geen j ournal 

ist er waarschi jnli jk aan denken de pen nat te maken voor een psychologische 

profiel van ‘de ti ran’ of het portret van ‘een schurk’. Nu vindt men 

deze copi eerlust van his mast er’s voi ce i n de meest gerespecteerde kranten 

en tijdschriften. De grens tussen de straat en de riool l ij kt daarbi j niet al tijd 

erg dui del ij k. Ik vraag me af welke bedoeling een journali st heeft die het 

c o n flict tussen een naar w ereldheerschappij strevende supermacht en een 

kapotgebeukt Derde Wereldland wenst toe te li chten met het druggebrui k, 

de seksuele aberraties en de liefde voor geweren van de leider van dat land. 

Informeren? Of stemm ing m aken? 

De fixat ie op de figuur van Saddam is zel fs regel i n een goed gedocum enteerd 

werk als “Irak, een geschiedenis” van C harles Tripp, prominent aanwezig 

in onze boekhandel s. De VS van Madel eine A lbright (“we denken dat 

het de prijs w aard is”, 500.000 gestorven ki nderen) is er keurig in herschreven 

tot de toeziende en, zo nodig, straffende voogd op de achtergrond. Het 

li jden van de Iraakse bevol king heeft voor Tripp maar één naam: Saddam. 

Al sof intriges, sluwe maneuvers en persoonl ij ke ambi ties bes lissender zijn in 

de recente Iraakse geschiedenis dan bombardementen die de ci viele maat - 

schappij voor jaren ontw ri cht hebben en een embargo dat intussen anderhal 

f m il joen doden heeft gekost. 

Maar ik kw am dus terug van Bagdad en vernam dat ik m e had l at en “i npakken”. 

Ik l as in di e tijd “At tent ion Medi as!” van Michel Col lon, een onthut sende 

analyse van de des informatie in de francofone media tijdens de 

Golfoorl og. Zelf vond ik het verplichte lectuur voor iedere j ournalist, m aar het 

doodzwijgen ervan maakte m e dui del ij k dat ik m e door zo iemand niet moest 

laten “inpakken”. En toen stootte ik op Ramsey Cl ark (“former U.S. Attorney 

General”), w ekenl ang ooggetui ge van de Amerikaanse verwoesting i n Irak, 

en las “The fire thi s time”, zi jn bl ik achter de schermen van de VS-poli tiek 

t en aanzien van B agdad. Wat hij schreef bevestigde ni et het moedercompl 

ex of de losse revolverpols van Saddam, maar veel eer w at de Iraakse 

intel lectuel en in overheidsdienst mij vertel den. Misschien is het niet slecht 

di e boeken vandaag vanonder het s tof te halen. Al was het m aar om eraan 

te herinneren hoe ti en jaar geleden “the mos t powerful capacity for propaganda 

and the most sophisticated technology for death” (Cl ark) elkaar vonden. 

andere functi es kunnen worden toegevoegd. H et i s vooral de VVD die 

dit i dee verder uitw erkt. In het advies persoonsnumm erbelei d wordt er 

ook gesproken over de Nederl andse Elekt roni sche Identitei ts K aart. 

H ierm ee werden als B urger Servi ce K aart proeven gedaan in Haarl em 

en D elft. Atzo Nicol ai pakte dat idee op 6 mei 2002 weer op. Ni colai wil 

een Service Pas voor iedereen met naam adres sofi -nummer enzovoorts 

en natuurlijk biomet rie. Aan di e ‘Service’ Pas wil hij justitiël e dossi ers 

toevoegen voor voetbal vandalen, en voor uit keringsgerecht igden gegevens 

van de social e dienst en arbeidsbureau. H et spreekt vanzel f dat 

het voor de VV D zeer aantrekkeli jk i s om ui tkeringsgerecht igden door 

een chipkaart verregaand te cont roleren. B ehal ve de Burger ‘Servi ce’ 

Pas is er ook een OpenbaarVervoer-chipkaart op komst waarm ee aut omatisch 

gel d van de eigen bankrekening w ordt afgeboekt . Het is dan 

niet m eer mogeli jk om met trein, tram of bus t e reizen zonder persoonli jke 

gegevens achter te laten. Om agressie in het openbaar vervoer tegen 

te gaan wil de Amsterdamse VVD wethouder Van der Horst die kaart 

koppel en aan politie en just iti eregisters. V ervoersbedrijven kunnen dan 

de chipkaart bl okkeren om een reisverbod op te leggen. 

Bovengenoem de voorstel len zijn demonstrat ief voor het bestuurl ijk technocrati 

sche gebrek aan realitei tszin. Gesteld dat het zou lukken om de 

infrastructuur ui t te bouwen die nodig i s om dit soort voorstellen te doen 

slagen, betekent dat een verregaande aantasting van de pri vacy en 

bewegingsvrijhei d van ons allen (Grondwet A rt ikel 10). De identifi catiepli 

cht i s geen ongelukki g populis t isch voorstel, maar vormt een essentieel 

onderdeel van een proces w aarin wetgevi ng en techni ek op zeer 

ondemocratische wij ze aan elkaar vast groei en. Het wordt ti jd dat het 

grote publ iek zi ch het gevaar bewust w ordt en een algem ene ident ifi catiepl 

icht collecti ef afwijst. 

n o t e n : 

Officie el ma g s tra ks de p o lit ie a llee n ie man d aan h o u den v o o r id en t if icatie 

als e r een d u id elijke aa n wijsb are re d en is. In d e p ra kt ijk ma akt d it 

ech t er g ee n ve rs ch il. Oo k b ij dem o n st ra ties zo u in d ien d e wet er ko m t - 

d e p o litie a an d e eln e mer s o m iden tifica tie ku n n en v ra g en - n ie t alleen 

o m nam en te n o tere n . In h e t b u it en la n d zijn vo o r b eeld en beken d wa ar b ij 

d e id en t if icat iep lich t gebru ikt w er d om dem o ns tr atie s te b eë in dig e n . In 

mei 2 00 2 te ke n d e Bu sh e en we t d ie een v isu m p lich t o p leg t aa n b e vr ien - 

de la nd e n d ie n o g g een bio me tr is ch p asp o ort h eb b e n in 2 00 4 . 

(zie ook “Paspoortperikelen en identificatieplicht” in Kleintje Muurkrant 351, 

“CDA versus privacy” in Kleintje Muurkrant 367 en “Donner geeft meer ruimte 

aan politie”, NRC 8 januari 2003) 

en dat de prijz e n ook in d e 

w oningb ouw flink op ge dre - 

ve n zijn . Du s: m a a k o penb a a r 

die du bbe le boe khouding e n! 

Hu urde rs van N e de rla n d, h a a l 

je te ve e l b eta a lde h uurpe n- 

n ing e n te rug door je te orga - 

n ise ren e n e ra c hte r prob e ren 

t e ko me n w e lke b ouw on de r- 

n e ming te ve e l h e e ft ve rdie n d 

a a n de bouw va n je w on ing! 

O ve rigens g e ldt dit n atuurlijk 

o ok vo or hu ise ig ena re n, die 

he bbe n e c hte r de a fge lop e n 

ja re n pe r de finitie e e n sp e cu - 

la t ie ve p rijs beta a ld vo or hun 

o nde rkome n . (O ve rige n s is 

h et co mp lete bouw fra u de ra p - 

port op inte rne t te vind e n e n 

te d oorz oe ke n op ste e k- 

w oord. Typ e de c ijfe rs 

213.84.152. 40 in d e zoe kba lk 

va n je inte rnetb ro wse r) 

➔➔➔➔Hoe 

zielig! In Kle int je 

Muu rkra n t van 20 de cembe r 

jong st leden ste lt G e rtja n va n 

Be ynu m dat ik in mijn kritie k 

op h et b oe k va n Pete r Ed e l 

m ijn sta nd punt 'voorna me l ijk' 

ve rd e dig 'door d e sc hrijve r in 

e en kwa ad (a ntis emit isch) 

d a glic ht t e pla atsen'. Pas 

n a dat ik d e sc hrijve r a ld us 

b e vuild he b zou ik in ga a n o p 

d e inh oud va n 'De s c ha du w 

van de ste r' e n 'hie r e n d a a r 

tot nutt ige kritie k' te kom e n 

etc ... Va n Be yn um too nt op 

g e e n e n ke le w ijz e a a n d at ik 

d e man in p la ats va n de b a l 

z ou sp e le n. D at z ou oo k 

moe il ijk kun ne n, ik ke n Pete r 

Ede l n iet, en a ls w ete ns c ha p- 

p e r ple e g ik me o p fe it enm a - 

te ria a l te base re n. O ve rigens 

w e et ik uit e igen e rva ring 

w at het bete kent met ant ise - 

mit isme g e ass oc ie e rd t e w or- 

d e n. Sind s de pu blic atie in 

1990 va n mijn " De uitb uit ing 

va n de Ho loc a ust" (he ruitg e - 

ge ven in 2001 bij Antho s) be n 

ik p e rsona n on grata in jood- 

se kringen e n w e rd ik, 

w e ge ns m ijn kritis ch -o bje c - 

tie ve h ouding , he rha a l de lijk 

va n a ntis emit ism e be s ch ul- 

digd . Ge z ie n z ijn zw a a r o ve r- 

t rokke n re a ctie e n zijn on be - 

w e ze n a a ntijging ve rmoe d ik 

d at het oo rde e l va n Va n 

Be ynu m (di e ik e ve nmin ken) 

in de z e ide o logisc h s c he e fg e - 

t rokke n is. Hij ga a t w e l e rg 

u it de boch t me t de ins inu- 

atie da t het w e l e e n s z ou 

kunne n da t ik w ist da t a rtike - 

len uit L e Mon de 

Di ploma t iqu e do or dit tijd - 

schrift in Eng e ls e ve rta ling o p 

ha a r w ebs ite w o rd e n 

g epla atst (oo k het b e w uste 

a rtike l? ) en da t ik vo orw end - 

de da t nie t te w e t en om 

'Pete r Ede l a a n a ntis emiete n 

te ve rbin de n '. Hoe z ie lig! 

O ve rigens st a at holo- 

c auston tke n ning ni et (a lt ijd) 

g e lijk a a n a n tisemit isme . 

N e en, g e e n com plot , ge en 

va lshe id in ge sc hrifte , ma a r 

ge w oo n d it: a ls je - e e n 

m a and ge le d e n - de t ite l van 

h et be w u st e , in he t Enge ls 

ve rta a lde a rtike l uit LMD op 

G oo gle inti kte , d a n kw am j e 

te re c ht op de g e noemd e sit e 

va n holoc austo ntke nn e rs en 

o p g e e n enke le a nde re . 

O ve rige n s g e e ft Ed e l in z ijn 

n ot enappa ra at of bib liog ra fie 

a lle e n op da t hij he t a rtike l 

va n he t w eb ge h a a ld h e e ft, 

me e r niet. V a n Be ynu m ga a t 

vo lle dig voo rb ij a a n mijn w e r- 

ke lijke krit ie k o p h e t boe k 

va n Ed e l. Mo cht en u e n uw 

le z e rs d a a r we l in ge ïn te res- 

se e rd z ijn, d a n z ou ik het o p 

prijs ste lle n a ls u mijn a rt ike l, 

z oa ls ve rs ch e ne n in De 

Fin anc ie e l-Eco nomisc he Tijd 

➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔➔


op 9 no ve mb e r 2002 (la t e r, 

in ge kort e n me t e e n tite l en 

on de rtit e l die doo r ie ma n d 

a nd e rs ve rz onne n w e rd, o ok 

in de Tro uw v an 4 de c embe r 

2002), sa m e n met de ze b rie f 

zo u w ille n a fdrukken. (Dr. G ie 

va n d e n Be rgh e ) 

➔➔➔➔Eco 

terrorisme E c o - t e rro 

risme is e e n ve rs ch ijnse l 

wa a rbij milie u vri ende lij ke e n 

duu rz ame w o orde n w ord e n 

ge b ruikt om d e wet te kun - 

ne n ove rt re de n e n da a rme e 

lette rlijk a lle s te ve rgiftig e n 

o mw ille va n de w in st voor 

e n ke len. Met het a fge ve n va n 

e co-c e rtific a t e n, duurz a am- 

he id sc e rtific ate n wordt de z e 

a lg e he le ve rgiftigin g z w a a r 

ge s ub sidie e rd. Me t het a fslu i- 

te n va n co nve n a nte n, z oa ls 

bij de h outimpre g ne e rbra n - 

c he e n de e le kt ric ite its ma a t - 

s c ha pp ije n, wordt voor de z e 

gesub sid ie e rde ve rgift igin g 

natio na a l e e n ma a tschapp e - 

lij k bre e d d ra a gvla k 

ge c re ë e rd. Me t h et ond e rte - 

ke n e n va n inte rnation a le pro - 

to co lle n, z oa ls het Rio de 

Ja n e iro -p rotoc ol e n het 

Kyoto -protoc ol wordt de z e 

gesub sid ie e rde ve rgiftiging 

w e re l dw ijd ma a tschapp e lijk 

o pg edron ge n. Ove rige w ette - 

lijke h ind e rnisse n word e n 

met h et inb ouw e n va n te k ort- 

koming e n in we tge ving, zoa ls 

in de 

Be strijd ing sm idde le nw et e n 

in d e Circu la ire voor h outimp - 

re gne e rb edrijve n g ladjes 

w e g gewe rkt. Stra fre cht e lijk 

optre de n hie rte ge n he e ft de 

Hoge Ra a d de r N ede rla nde n 

met h a a r P ikme e r-jurispru - 

de n ti e geblo kke e rd. Da a rme e 

is N e de rla nd het c e ntrum 

geworde n va n w a a ru it stra f- 

fe loos e n we re ld w ijd e c o-t e r- 

ro risme ka n w orden be d re - 

ve n. In e e n vol gend K le intje 

h ie rove r w e e r e e n onth ulle n d 

ve rha a l va n Ad va n Roo ij uit 

Sint O e denrode . De z e ke e r 

zi tte n w e met te ve e l kopi j. Hij 

le g t da n e e n ve rba n d tuss e n 

het voortijdig ve rtre kke n va n 

Hoube n a ls Commissa ris de r 

Koning in in No ordBra ba n t e n 

g rootscha lige co llusie (u it de 

Va n Da le : "sa m e nspa n nin g 

va n ambte na ren tot het p le - 

ge n va n a m btsde licte n"). 

Hie rove r is h e t e e n en ande r 

t e vinden op de int e rn etpa g i- 

na 's w w w .sdn l.nl/e kc .htm 

➔➔➔➔De Paap 

bestaat 25 jaar I n 

a p ril a a nsta a n de wordt e r 

e e n fe estj e ge vie rd te r ge le - 

ge n he id van he t 25-ja rige 

besta an van w o on- e n w e rk- 

pand De P a a p in De nBosch. 

Denk je da t je ni et m e e r 

ge n ot e e rd st a at in d e a ge n - 

da 's e n a d re sse nlijstje s va n 

de huidig e Pa apbe w o ne rst e rs 

en w il j e gra ag uitge no digd 

w orden da n kun je je na am 

en a dres d oorge ven a an De 

P a a p, P a pe n hulst 26, 5211 LC, 

De n Bo sc h. Ook vro ege re 

'tege ns pe le rs' va n De P a a p 

zijn w e lko m zoa ls vo orma l ige 

w e thou de rs, pa t e rs, dire cteu- 

re n va n w oning bou w c orpo ra - 

tie s , soc ia le die n sten e n pro - 

je c ton tw ikke la a rs, ra a d sle - 

de n , bu rg e me est e rs en ja 

z e lfs politie agent en (a ls z e 

te n minste e x zijn). Stuu r e en 

b rie fje en je krijgt e e n u itno - 

d igin g vo or het fe e st in a pril 

a a n sta a nd e . Er c ircu le re n 

ge ruc hten d at e r ook 's-mid- 

d ags w at t e do e n z a l zi jn, le t 

du s op d e a a nko ndig ing en 

e n /of stu ur e e n b rie fje , d a n 

o nt vang je vanz e lf me e r 

i n f o r m a t i e . 

Oltmans bij Van Gogh 

Op de internetpagina's van Theo van Gogh (www.theovangogh.nl) staat wel 

eens wat opmerkelijks te lezen. Deze keer troffen we een stukje van Willem 

Oltmans aan dat we jullie niet willen onthouden. Onder de titel "Albert de 

Booij laat Pim Fortuyn zakken" schrijft Willem Oltmans op 12 januari jongstleden: 

"Albert de Booij is algemeen directeur van het Speakers Academy in 

Rotterdam. Hij was jarenlang een zeer persoonlijke vriend van Pim Fortuyn, 

die bovendien één der meest lucratieve sprekers van zijn onderneming was. 

Samen hebben zij met Pim's lezingen tournees de nodige miljoenen binnen 

gehaald. De Booij was ook medeoprichter van de LPF. Na de moord op 

Fortuyn is hij spoedig binnen LPF kringen in de vergetelheid geraakt. Hij deelt 

deze week journalisten mee alle banden met de politiek te hebben verbroken 

en er, wat de JSF Strike Fighter affaire betreft, zelfs niet meer over te willen 

spreken. 

Ik sta ook op de lijst van sprekers van De Booij. Dit was misschien de reden, 

dat hij me enkele weken geleden opbelde. Hij had gelezen of gehoord, dat ik 

van mening was, dat de moord op Fortuyn mogelijk gerelateerd was aan de 

Amerikaanse wens JSF vliegtuigen ter waarde van 10 miljard dollars aan Den 

Haag te verkopen. Hij wilde dit recht zetten. Hij vertelde, dat Pim de ambassadeur 

van Amerika, Clifford Sobel, samen met hem had gesproken. De 

ambassadeur had dermate effectief 

Fortuyn bewerkt over de aankoop van 

dit oorlogsmaterieel dat, ook al had hij 

in "De puinhopen van paars" uitdrukkelijk 

vermeld de Luchtmacht te willen 

afschaffen, de ambassadeur er in 

belangrijke mate in was geslaagd Pim 

over de streep te trekken. De Booij preciseerde 

zelfs, dat de heer Sobel onder 

meer het argument had gebruikt, dat 

ook de Nederlandse industrie aan de 

JSF aankoop zou mee verdienen. 

Albert zegde toe mij één en ander in de 

naaste toekomst nader uiteen te zullen 

zetten. Dit is helaas niet gebeurd. De 

Booij is sedert ons telefoongesprek in lucht opgegaan en beantwoordt ook 

faxen niet. 

Ik was in Iraq toen Pim werd vermoord. De dagen voorafgaande aan 6 Mei 

2002, zo hoorde ik later, zou Fortuyn zowel in de pers als via de radio te kennen 

hebben gegeven, dal hij zijn mening had gewijzigd ten aanzien van de 

Luchtmacht. Op 17 december jongstleden sprak ambassadeur Sobel met 

Floris van Straaten van de NRC. De Amerikaan verzekerde de interviewer, 

dat de JSF vliegtuigen bij zijn bezoek bij Pim thuis zelfs niet ter sprake waren 

gekomen. Dit werd dus eerder door gesprekspartner De Booij pertinent 

tegengesproken. Het was daarom onverklaarbaar waarom de Amerikaan er 

een kwestie van maakte, door wat gebeurde te ontkennen. Na twee advocatenkantoren 

te hebben geraadpleegd, of er een mogelijkheid was om de 

betrokkenen te dwingen tot het spreken van de waarheid, waar dus geen 

kans op scheen te zijn, heb ik ambassadeur Sobel op 8 Januari 2003 een fax 

gezonden, dat voor mij de zaak gesloten was. 

Nog vreemder werd het toen ik op 22 december de heer Sobel per fax vroeg, 

waarom hij in het gesprek met de NRC niet de waarheid had gezegd, prompt 

werd opgebeld door een zekere Henk Broeze (op het internet staan de precieze 

adresgegevens - kleintje) met liefst twee waarschuwingen. Als ik naar 

de V.S. wilde reizen deed ik er beter aan er vanaf te zien. Want ik zou in een 

psychiatrische kliniek terecht komen en niemand zou ooit meer van me 

horen. En ten tweede, als ik niet ophield met in de JSF zaak te wroeten, ik 

gerede kans liep om als Pim ook een kogel op te lopen, Nederland is een 

vreemd land geworden. Ik heb niet anders dan normaal mijn journalistieke 

werk gedaan, omdat de NRC dit verzuimde. Maar ik houd er dus inderdaad 

mee op, omdat alle bij de zaak betrokken partijen er de voorkeur aan geven 

te liegen of te zwijgen. En Pim kan me niet meer te hulp komen. Hij zou de 

waarheid hebben verteld." (Willem Oltmans) 

Afluisteren per satelliet 

Er moet nader onderzoek komen naar de wettelijke mogelijkheden om satellietinterceptie 

in te zetten voor opsporingsdoeleinden. Dat schrijft de werkgroep 

"Gegevensuitwisseling en Terrorismebestrijding" in een zojuist verschenen 

rapport. De werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de 

ministeries van Justitie, Binnenlandse Zaken, de politie, het Openbaar 

Ministerie en de inlichtingendiensten, werd vorig jaar door de regering ingesteld 

om te onderzoeken of er voldoende mogelijkheden bestaan voor informatie-uitwisseling 

op het terrein van terrorismebestrijding. 

De politie heeft volgens het rapport van de werkgroep de wens naar voren 

gebracht om satellietcommunicatie te kunnen afluisteren en opnemen voor 

de opsporing van strafbare feiten. Op dit moment mogen alleen de inlichtingendiensten 

ongericht satellietcommunicatie aftappen. Als de politie afluistert, 

moet dit gericht gebeuren op een bepaalde verdachte. 

De werkgroep heeft een speciale bijeenkomst gehouden met vertegenwoordigers 

van niet nader genoemde bedrijven over satellietinterceptie. Centraal 

daarbij stond het satellietcommunicatiesysteem "Inmarsat". Volgens de provider 

kunnen door satelliettelefoons geen locatiegegevens worden meegezonden. 

De provider kan wel de naw-gegevens (naam, adres en woonplaats) van 

alle klanten leveren. Volgens het rapport van de werkgroep zit er "beweging" 

in de aftapbaarheid van satelliettelefonie. Inmarsat is van plan voor een 

nieuw te introduceren dienst (BGAN) bij het grondstation in het Nederlandse 

Burum een voorziening te plaatsen om het aftappen van satellietverkeer via 

deze nieuwe dienst mogelijk te maken. Daarbij geldt echter wel dat het 

"upstream" signaal (van satelliettelefoon naar satelliet) zeer gericht is en dus 

af te tappen, terwijl het "downstream" signaal (van satelliet naar satelliettelefoon) 

ongericht is. Bovendien is onduidelijk of Nederlandse grondstations een 

rol spelen bij communicatie. Wanneer bijvoorbeeld twee bellers met satelliettelefoons 

in Nederland bellen, maar gebruik maken van een buitenlands 

grondstation, komt Nederland voor het tot stand brengen van de communicatie 

er niet aan te pas. 

Op basis van deze informatie concludeert de werkgroep dat de wijze waarop 

satellietcommunicatie verloopt "substantieel verschilt" van de wijze waarop 

vaste of mobiele telefonie verloopt. Volgens de werkgroep is daarom nader 

onderzoek nodig naar de technische aspecten van satellietcommunicatie, om 

vast te kunnen stellen of de huidige bepalingen in het Wetboek van 

Strafvordering een toereikende basis vormen voor het aftappen en opnemen 

van satellietcommunicatie door de politie. Ook is volgens de werkgroep de 

vraag belangrijk hoe een nummer van een satelliettelefoon kan worden achterhaald 

wanneer dit niet op voorhand bekend is. De werkgroep toont enige 

reserve bij het geven van een bevoegdheid aan de politie om satellietcommunicatie 

af te tappen. "De noodzaak om te komen tot satellietinterceptie voor 

de opsporing van strafbare feiten moet voldoende vast te komen staan", 

aldus de werkgroep. "Deze mogelijkheid betreft ingrijpende opsporingsbe - 

voegdheden waarvoor mogelijk een wetswijziging nodig is en het vergt aanschaf 

van kostbare apparatuur". (Jelle van Buuren) 

Oorlogsdossier 

Hij had gelezen of gehoord, dat 

ik van mening was, dat de moord 

op Fortuyn mogelijk gerelateerd 

was aan de Amerikaanse wens 

JSF vliegtuigen ter waarde van 

10 miljard dollars aan Den Haag 

te verkopen. 

Het laatste nummer van het blad VD AMOK bevat een extra dossier over de 

komende oorlog tegen Irak. Hierin zijn onder andere opgenomen artikelen 

over de economische achtergrond van de oorlogsvoorbereidingen en de rol 

van de olie, de militaire doeleinden van de Verenigde Staten, de Europese 

steun, de bewijsvoering rond de massavernietigingswapens, het Iraanse en 

Turkse perspectief en de oppositie binnen de Verenigde Staten. Buiten het 

dossier zijn in dit nummer bijdragen opgenomen over West-Papua (voormalig 

Nieuw-Guinea), de Filippijnen, de grondstoffenoorlog rond Congo, en de 

nieuwe commandostructuur van het Amerikaanse leger en de NAVO. Te verkrijgen 

door overmaking van zes euro's op girorekening 5567607 tnv VD 

AMOK Utrecht ovv "Dossier Irak". Een abonnement op VD-AMOK kost 14 

euro Meer inlichtingen via 030.2714376 

Humor? 

Tot hun immense vreugde kregen de 

directies van sommige bedrijfspensioenfondsen 

begin jaren zeventig eindelijk na 

lang lobbyen toestemming van hogerhand 

om mondjesmaat het door werkgevers- 

en werknemers ingebrachte geld te 

beleggen in aandelen in het buitenland. 

Veelal dus in het land achter het 

Vrijheidsbeeld. Een natte droom ging in 

vervulling. Zij mochten het spits afbijten en zelfs externe beleggingsinstituten 

inhuren om de markt op te gaan. Die kregen praktisch carte blanche. 

Rendement was het toverwoord. En dat alles om de pensioenen van de 

werknemers ook in de toekomst te kunnen garanderen. Tuurlijk was er toezicht 

uit de krentenbroodsfeer van de bestuurscolleges en uit Den Haag. 

Uitgevoerd door mensen die er verstand van hadden en over goede contacten 

beschikten met geniale bollen uit de wereld van de haute finance. Het 

experiment verliep vrij voorspoedig. Langzamerhand werden daardoor in politiek 

Den Haag de teugels gevierd en werd een steeds grotere hap uit de pensioenkassen 

belegd op de internationale beurzen. Uiteraard waren de 

Nederlandse pensioenfondsen daar meer dan welkom. Per saldo was bijvoorbeeld 

het ABP het op één na grootste pensioenfonds ter wereld. In de 

jaren Clinton/Kok groeiden de winsten van de pensioenfondsen uit hun voegen 

dankzij het blazen van enorme bellen, waaronder die van de IT en van 

het vastgoed. Iedereen blij. Vooral de werkgevers, want die kregen geruime 

tijd de door hen betaalde premies teruggestort. Onder het oog van de tevreden 

spinnende jongens en meisjes van de Pensioen en Verzekeringskamer, 

die erop moesten toezien dat de pensioenen van de werknemers ook in de 

toekomst konden worden gegarandeerd. 

Plotseling kwam aan het eind van genoemde jaren de klad in de business en 

lazerde overal de beurs in elkaar. In het land achter het Vrijheidsbeeld werden 

met enige regelmaat bellen à la Enron doorgeprikt. Miljardenverliezen 

volgden waar kort tevoren nog miljarden winsten naar de Maagdeneilanden 

verdwenen. En ook bij de Nederlandse pensioenfondsen ging de euforie over 

in een gedragen stilte. Er verschenen opeens in onze huiskamers allerlei 

somber pratende hoofden die vertelden dat het zo niet verder kon. De pensioenen 

konden niet langer worden gegarandeerd. De premies moesten 

omhoog. En niet zo'n beetje. Maar dat zou volgens die hoofden een verhoging 

van de loonkosten betekenen en onze concurrentiepositie op de tocht 

zetten. Dus zouden we nu de keus hebben tussen een extra toenemende 

werkloosheid of werken tot je zeventigste om je in ieder geval te verzekeren 

van een gegarandeerd pensioen. Mochten we daar instinken dan ziet dezelfde 

Pensioen en Verzekeringskamer die voor deze debâcles ook al zo keurig 

zijn werk had gedaan erop toe dat we coûte que coûte van ons pensioen kunnen 

genieten. Als we dan al niet de pijp uit zijn. Het is om te brullen. 

Tegelijkertijd kan je er ook om huilen. Dat moet humor zijn. 

Woomera in Australië staat in brand 

U it protest tegen de onmensel ij ke dageli jkse sleur in het kamp en de regeringspol 

itiek zetten m igranten vijf Australi sche kampen in de hens. De pol iti e 

en poli tiek reageren met repress ie en folter. Op 29 december afgelopen jaar 

braken de protesten en rel len uit in het mi grantenkam p B axter in Zui d- 

Aus t rali ë. Daarna verspreidden deze zi ch naar Woom era, Villaw ood, Port 

Hedland en Christmas Isl and. M igranten di e opgeslot en zi jn, staken in de 

laatste w eek m eerdere gebouwen in de vijf kam pen in brand, om te protesteren 

tegen de onm enselijke condi ti es waaronder zij worden vast gehouden 

en tegen de immigratiepol it iek van Australië. Advocaten van de migranten 

karakteri seren het protest al s “w oede en vertwijfel ing”. Dergel ij ke voorvallen 

zij n m et het oog op de levensomstandi gheden en de vaak jarenlange verblijfsduur 

in de kam pen onvermijdeli jk, zo verklaarden vertegenwoordigers 

van gevangenenhulporganisati es. Onafhankeli jke medi a m elden, dat de 

branden een di rect gevolg zijn van de onm enseli jke politi ek van de 

A ustrali sche regering. In de kampen wordt gefolt erd en de toegang t ot inform 

ati e of ondersteuni ng wordt geweigerd. In Australi ë bedrei gen leden van 

de Australi sche regering mensenrechtenacti vi sten openli jk en de pers wordt 

weerhouden de kampen te betreden, om zodoende over de toestanden daar 

te kunnen berichten en gevangenen te interview en. 

De Australische regeri ng schat de door de branden aangerichte schade op 

meer dan vier mi lj oen Amerikaanse do l ars. Vij ftien m igrant en van het kam p 

V il lawood zij n i n een extra bevei li gde gevangenis gestopt, omdat ze ervan 

worden beschul digd aan de revol te te hebben deelgenomen. Zeven mi grant 

en uit het kamp in Woom era worden gedagvaard en beschuldi gd deel te 

hebben genomen aan de rel toen de 43 gebouwen in het kam p i n brand 

stonden. Onafhankel ijke m edia in Aust rali ë m el den, dat op oudejaarsavond 

alle gevangenen van de verwij derbajes Woomera met traangas zi jn mishandeld. 

Het 

bedrijfsleven e.o.

Kleintje Muurkrant 375 - Stelling

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?