NEN 3569

Glassinfo
NEN 3569
Veiligheidsbeglazing
in gebouwen
UITGAVE OKTOBER 2005
4e druk
SAINT-GOBAIN GLASS PROTECT

NEN 3569
Veiligheidsbeglazing
in gebouwen
INHOUDSOPGAVE
> INLEIDING - 2 > WAT IS VEILIGHEIDSGLAS? - 3 > TEST MET DE IMPACTOR VOLGENS PREN 12600 - 4
> VEILIGHEIDSBEGLAZING VOLGENS KLASSE EN TYPE INDELING NEN 3569 - 4 > WAAR VEILIGHEIDSBEGLAZING TOE TE PASSEN EN VAN WELKE KLASSE
EN TYPE? - 5 > PRODUCTAANSPRAKELIJKHEID - 6

W a t i s v e i l i g h e i d s g l a s ?
Veiligheidsglas is een glassoort dat bij breuk geen gevaar voor ernstige snij wonden
oplevert. Twee methoden om te voorkomen dat ernstige verwondingen worden
opgelopen zijn:
- SGG STADIP, gelaagd glas: minstens twee glasbladen die onverbrekelijk met
elkaar verbonden zijn door een kunststoffolie. Bij breukbreuk blijven de scherven
aan de folie kleven.
- SGG SECURIT, gehard glas: dat door een opwarmings- en afkoelingsprocédé voorgespannen
wordt waardoor het 5x sterker is dan gewoon glas. Bij breuk breekt
het glas in honderden, relatief, ongevaarlijke stukjes.
Type indeling overeenkomstig prEN 12600
De NEN 3569 wordt verdeeld in twee typen veiligheidsbeglazing afhankelijk van
het breukpatroon. De type-indeling is overeenkomstig de prEN 12600 en zal, als
deze norm definitief is geworden, daardoor in Europa gelijk zijn.
TABEL 1 - TYPE INDELING PREN 12600, 6.4ß:
Type B Glas waarbij scherven bij elkaar worden gehouden bij breuk:
• gelaagd veiligheidsglas 1
• draadglas
• kunststof
Type C Glas waar bij breuk volledige desintegratie in vele kleine korrels plaats vindt:
• thermisch voorgespannen veiligheidsglas 2
SGG STAPID, gelaagd glas
SGG SECURIT, gehard glas
1 Gelaagd veiligheidsglas wat uit alleen thermisch
voorgespannen veiligheidsglas bestaat is een
type B als het rondom in een sponning is
geplaatst en als de ruit een vrije glaszijde heeft
een type C.
Alleen gelaagd glas waarvan de tussenlaag een
functie heeft om bij breuk de scherven bijeen te
houden is gelaagd veiligheidsglas.
2 Thermisch versterkt glas is geen veiligheidsglas,
omdat dit glas een onveilig breukpatroon heeft.
3 • SAINT-GOBAIN GLASS PROTECT

T e s t m e t d e i m p a c t o r v o l g e n s
p r E N 1 2 6 0 0
Nieuw in de NEN 3569 is de eis die wordt gesteld aan de sterkte van het glas. De
sterkte wordt bepaald door een test die wordt omschreven in de prEN 12600. De
te testen ruit met een standaard maat van 876 mm x 1938 mm wordt vierzijdig
vrij opgelegd bevestigd in een stalen frame.
De impactor bestaat uit twee luchtbanden ter grootte van een kruiwagenwiel.
Deze banden zijn opgepompt tot een druk van 3,5 atmosfeer en heeft een totaalgewicht
van 50 kg. De energieabsorptie van deze impactor is beduidend lager
dan die van de glaskogelzak die wordt gebruikt bij de glaskogelzakslingertest en
glaskogelzakvalproef volgens de NEN 6702. Dit heeft het voordeel dat op basis
van het gelijkwaardigheidbeginsel in het Bouwbesluit glas bij daken en balustrades
niet meer hoeft worden getest 3 .
Klasse indeling volgens de prEN 12600
Afhankelijk van de valhoogte bij de test krijgt het glas een klasse aanduiding.
Voor breukpatroon type B geldt dat bij deze valhoogte geen opening ontstaat
met een middellijn groter dan 76 mm. Voor type C geldt dat het glas een klasse
lager is dan de valhoogte waarbij breuk is opgetreden.
TABEL 2 – KLASSE INDELING PREN 12600, 6,4 α:
Klasse 1 Valhoogte 1200 mm
Klasse 2 Valhoogte 450 mm
Klasse 3 Valhoogte 190 mm
V e i l i g h e i d s b e g l a z i n g
v o l g e n s k l a s s e e n t y p e
i n d e l i n g N E N 3 5 6 9
De valhoogten die de klasse indeling van de prEN 12600 bepalen zijn niet
willekeurig gekozen maar na uitvoerig testen vastgelegd. Door de grote verschillen
in valhoogten zijn de testen reproduceerbaar. Dit betekent dat indien een
glassamenstelling meerdere keren wordt getest altijd dezelfde uitkomst verwacht
mag worden.
TABEL 3 – MINIMALE SAMENSTELLING VEILIGHEIDSBEGLAZING NAAR TYPE EN KLASSE
Type B Type C
Klasse 1 SGG STADIP 44/2 n.v.t. in de NEN 3569
Klasse 2 SGG STADIP 33/1 4 mm SGG SECURIT
Klasse 3 SGG STADIP 33/1 of
draadglas
4 mm SGG SECURIT
4 • NEN 3569 VEILIGHEIDSBEGLAZING IN GEBOUWEN
3 Dit is alleen van toepassing op ruiten die rondom
zijn opgelegd. Glas wat één of meerdere vrije
zijden heeft moet nog wel worden getest.
De constructies waar glas een onderdeel van
is, moeten nog steeds worden getest door
middel van de glaskogelzakvalproef bij daken en
de glaskogelzakslingerproef bij wanden of balustrades
ter plaatse van een niveauverschil groter
dan
0,6 mm.

W a a r v e i l i g h e i d s b e g l a z i n g
t o e t e p a s s e n e n v a n
w e l k e k l a s s e e n t y p e ?
De klasse/type indeling van de NEN 3569 vindt plaats op basis van categorieën
gebouwen en ruimten en de scheidingsconstructie .
Categorieën gebouwen en ruimten
Ondanks dat in de NEN 3569 zes verschillende categorieën worden genoemd
met ieder verschillende gebouwtypes zijn het er eigenlijk maar twee.
TABEL 4 – CATEGORIEËN GEBOUWEN EN RUIMTEN
Minder mensen a Niet-gemeenschappelijke deel ven woonfuncties- of logiesaanwezig
functies, alsmede daartoe beorende overige gebruiksfuncties
zoals buitenbergingen en garages.
e Industriefunctie;
f Bibliotheken en archiefruimten;
Veel mensen b Kantoorgebouwen, onderwijsgebouwen, gezondheidsaanwezig
zorggebouwen en de niet onder a) bedoelde ruimten van
woongebouwen en logiesgebouwen;
c Verkoopruimten van winkelgebouwen;
d Bijeenkomstfuncties, sportfuncties, overige gebruiksfuncties
voor personenvervoer en het gehdeelte van bouwwerken
- geen gebouw zijnde - mede bestemd voor bezoekers.
Scheidingsconstructie of onderdeel van scheidingsconstructie
De NEN 3569 geeft verschillende scheidingsconstructies of onderdelen van scheidingsconstructies.
Afhankelijk van de scheidingsconstructie of onderdeel hiervan
is een risico op verwondingen door glas groter of kleiner. De NEN 3569 heeft
een tabel die zeer duidelijk aangeeft waar welk type en klasse veiligheidsglas toe
te passen.
Voor liftschachten is NEN-EN 81-1 en NEN-EN 81-2 van toepassing.
Bij isolerend dubbelglas moet veiligheidsglas aan die zijde worden geplaatst
waar de stootbelasting kan optreden. Dit betekent dat isolerend dubbelglas in
een aantal situaties wordt uitgevoerd met aan beide zijden veiligheidsglas 4 .Bij
toepassing van schuin geplaatst isolerend dubbelglas moet aan de onderzijde
veiligheidsglas worden toegepast 5 .
A12 Arichtekten bna-Veenendaal
4 Bijvoorbeeld: schuifpuien, deuren, ruiten naast
deuren.
5 Indien dakbeglazing begaanbaar is voor reparatie
en onderhoud moet ook de bovenzijde in
veiligheidsglas worden uitgevoerd.
5 • SAINT-GOBAIN GLASS PROTECT

Constructieve veiligheid volgens het Bouwbesluit
Het Bouwbesluit regelt onder meer de constructieve veiligheid. Constructieve
veiligheid wil zeggen dat een gebouw voldoende sterk moet zijn om alle mogelijke
te verwachten belastingen op te kunnen nemen. Het Bouwbesluit verwijst
voor belastingen waaraan onderdelen van gebouwen moeten voldoen naar de
NEN 6702. Deze belastingen betreffen onder meer: windbelasting, sneeuwbelasting,
belastingen op vloeren, belastingen op wanden ter plaatse van een niveauverschil,
belastingen op daken t.b.v. reparatie en onderhoud.
De NEN 6702 maakt geen verschil in constructiemateriaal, dit betekent dat ook
glas aan deze belastingseisen moet voldoen. Dit betekent dat naast de samenstelling
die gekozen wordt overeenkomstig de klasse van de NEN 3569 gekeken
moet worden of er nog extra eisen zijn. Dit zal zeker het geval zijn in de situaties
III, V en VI 9 uit tabel 5.
A a n s p r a k e l i j k h e i d
Bouwbesluit
TABEL 5 – KLASSE/TYPE INDELING VOOR TOEPASSING VAN VEILIGHEIDSGLASSOORTEN
Minder mensen Veel mensen
aanwezig: aanwezig:
a), e), f). b), c), d).
klasse type klasse type
I Scheidingsconstructie6 inclusief beweegbare constructieonderdelen7 bij h ≤ 0,85 m.
2 B of C 2 B of C
II Scheidingsconstructie6 inclusief beweegbare constructieonderdelen7 bij 0,85 m < h ≤ 1,40 m ter plaatse van ontsluitingswegen
- - 3 B of C
8 van ruimten.
III Scheidingsconstructie6 inclusief beweegbare constructieonderdelen7 bij h ≤ 0,85 m en ter plaatse van een niveauverschil van meer dan 0,6 m.
1 B 1 B
IV Scheidingsconstructie6 inclusief beweegbare constructieonderdelen7 bij 0,85 m < h ≤ 1,40 m ter plaatse van ontsluitingswegen
- - 3 B
8 van ruimten.
En ter plaatse van een niveauverschil van meer dan 0,6 m.
V Balustraden bij h ≤ 1,0 m ter plaatse van een niveauverschil ≤ 13,0 m
en balustraden bij h ≤ 1,2 m ter plaatse van een niveauverschil > 13,0 m.
1 B 1 B
VI Dakbeglazing 1 B 1 B
VII Dakramen en daklichten 2 B of C 2 B of C
Het Bouwbesluit is een onderdeel van het Burgerlijk wetboek. Het Bouwbesluit
is dus een wet en het negeren van deze wet is strafbaar. Het Bouwbesluit stelt
dat een bouwwerk constructief veilig moet zijn. Voor de eisen waaraan minimaal
moet worden voldaan volgens het Bouwbesluit wordt vaak verwezen naar NEN
normen. Voor constructieve veiligheid is de NEN 6700 en NEN 6702 van belang.
6 • NEN 3569 VEILIGHEIDSBEGLAZING IN GEBOUWEN
6 Wand ter afscheiding betreft ook windschermen.
7 Deuren en/of ramen.
8 h=hoogte van de vloerfascheiding, gemeten
vanaf de aangrenzende vloer.
9 Hal, gang (of glas naast deuren).
9 Indien het glas veilig begaanbaar moet zijn voor
reparatie en onderhoud.

Het naleven van het Bouwbesluit wordt door diverse instanties gecontroleerd.
Constructieve veiligheid wordt gecontroleerd door Bouw en Woningtoezicht van
gemeenten. Een gebouw wat niet aan het Bouwbesluit voldoet mag niet in
gebruik genomen worden.
De norm NEN 3569
In verschillende wettelijke voorschriften of daarvan afgeleide regelgeving heeft
de wetgever omschreven dat gewerkt moet worden volgens de op dat moment
geldende normale eisen van veiligheid en gezondheid.
Deze eisen of normen houden de verplichting in om materialen te leveren of
methodes te hanteren die overeenstemmen met de kennis en de stand van de
techniek die in de branche gewoon zijn (‘State of the art’).
Ook de NEN 3569 is een dergelijke norm waaraan methodes en materialen moeten
voldoen. Aangezien de bouwbranche zelf in samenwerking met het
Nederlands Normalisatie Instituut de NEN 3569 heeft opgesteld, is deze norm in
feite een kenmerk van de ontwikkeling van de ‘‘State of the art” in de bouw.
Aannemers en glaszetters worden als bouwspecialisten geacht op de hoogte te
zijn van zowel de feitelijke situatie als deze norm NEN 3569 en bekend te zijn
met de laatste stand van de kennis en de techniek die in de bouw gelden.
Heeft de architect de NEN 3569 opgenomen in zijn bestek, dan maakt de norm deel
uit van het contract tussen de architect of diens opdrachtgever en de aannemer. Het
(laten) leveren van glas dat niet voldoet aan de eisen die de NEN 3569 stelt, betekent
dat de contractuele afspraak niet wordt nagekomen. Dit leidt tot contractuele
aansprakelijkheid van de aannemer. Deze aansprakelijkheid kan ook doorwerken
voor de gevolgen van het niet plaatsen van veiligheidsglas. In hoeverre de aansprakelijkheid
voor de gevolgschade, de (sub)aannemer of de glasleverancier
raakt, is afhankelijk of het bestek aan de (sub)aannemer of de glasleverancier is
overlegd en door deze partijen is aanvaard.
Voorkomen beter dan genezen
Een onveilige glastoepassing moet altijd voorkomen worden. Dit kan mits u, als
onze opdrachtgever, nauwkeurig en uitdrukkelijk de toepassing van het glas vermeldt
bij een offerte- en/of adviesaanvraag. Ook bij het doorgeven van een matenspecificatie
voor een bestelling, is het zeer belangrijk dat de opdrachtgever aangeeft
waarvoor het glas precies wordt gebruikt.
Offerte
Saint-Gobain Glass behoudt zich het recht voor om bij prijsaanvragen waarin niet
expliciet de glastoepassing wordt genoemd, de prijs van veiligheidsglas te offereren,
indien een vermoeden bestaat dat het gaat om een situatie die beschreven staat in
de NEN 3569 en/of het Bouwbesluit.
Saint-Gobain Glass poogt te allen tijde de naleving van de NEN 3569 te respecteren.
De NEN 3569 is een belangrijke glasnorm die als onderligger moet worden gebruikt
bij uw glaskeuze. Persoonlijke veiligheid is niet alleen in het belang van iedereen,
maar ook een verantwoordelijkheid van iedereen.
7 • SAINT-GOBAIN GLASS PROTECT

SAINT-GOBAIN GLASS NEDERLAND
Wageningselaan 42
3903 LA Veenendaal
Tel. 0318 531 311
Fax 0318 531 305
E-mail:
glassinfo.nl@saint-gobain-glass.com
www.saint-gobain-glass.com
Achttien vestigingen vormen onder de naam Saint-Gobain Glass Solutions, het
distributienetwerk van Saint-Gobain Glass Nederland.
SGGS Almeline Almelo
Windmolen 17
7609 NN ALMELO
tel.: 0546-824111
fax: 0546-818769
sggs.almelo@saint-gobain.com
SGGS Veromco Amersfoort
Spaceshuttle 5
3824 ML AMERSFOORT
tel.: 033-4566100
fax: 033-4566199
sggs.amersfoort@saint-gobain.com
SGGS Veromco Amsterdam
Jarmuiden 16
1046 AD AMSTERDAM
tel.: 020-6132551
fax: 020-6149239
sggs.amsterdam@saint-gobain.com
SGGS Veromco Arnhem
Leeghwaterstraat 2
6827 AP ARNHEM
tel.: 026-3629161
fax: 026-3646683
sggs.arnhem@saint-gobain.com
SGGS Veromco Beverwijk
Parallelweg 128a
1948 NN BEVERWIJK
tel.: 0251-229206
fax: 0251-210136
sggs.beverwijk@saint-gobain.com
SGGS Veromco Den Helder
Touwslagersweg 9
1786 PA DEN HELDER
tel.: 0223-633601
fax: 0223-637541
sggs. denhelder@saint-gobain.com
SGGS Veromco Ede
Voltastraat 7
6716 AJ EDE
tel.: 0318-631344
fax: 0318-622690
sggs.ede@saint-gobain.com
SGGS Zuid-oost
Rooyakkersstraat 10
5652 BB EINDHOVEN
tel.: 040-2505900
fax: 040-2505901
sggs.eindhoven@saint-gobain.com
SGGS Veromco Emmen
Phileas Foggstraat 64
7825 AL EMMEN
tel.: 0591-631616
fax: 0591-631746
sggs.emmen@saint-gobain.com
SGGS Veromco Groningen
Protonstraat 18
9743 AL GRONINGEN
tel.: 050-3139044
fax: 050-3145736
sggs.groningen@saint-gobain.com
SGGS Veromco Soest
Industrieweg 34
3762 EK SOEST
tel.: 035-6018104
fax: 035-6016292
sggs.soest@saint-gobain.com
SGGS Veromco Winterswijk
Kastanjelaan 78-80
7101 LZ WINTERSWIJK
tel.: 0543-512475
fax: 0543-520655
sggs.winterswijk@saint-gobain.com
SGGS Veromco Zwolle
Russenweg 18-20
8041 AL ZWOLLE
tel.: 038-4262262
fax: 038-4262260
sggs. zwolle@saint-gobain.com
SGGS Van den Heuvel Rijswijk
Diepenhorstlaan 4
2288 EW RIJSWIJK
tel.: 070-3196900
fax: 070-3196901
sggs.rijswijk@saint-gobain.com
SGGS Van den Heuvel Schiedam
’s Gravelandseweg 396
3125 BK SCHIEDAM
tel.: 010-2380830
fax: 010-2380831
sggs.schiedam@saint-gobain.com
SGGS Dubrit Ridderkerk
Wagenmakerstraat 10
2984 BD RIDDERKERK
tel.: 0180-462955
fax: 0180-410260
sggs.dubrit.ridderkerk@saint-gobain.com
SGGS Glascom Vitrines
Vlotlaan 172-174
2681 TV MONSTER
tel.: 0174-286140
fax: 0174-286141
sggs.glascomvitrines@saint-gobain.com
SGGS Swallow Mirrors & Furnitures
Gevaren 11
6071 BP SWALMEN
tel.: 0475 - 503131
fax: 0475 - 504262
sggs.swalmen@saint-gobain.com
SGG SECURIT, SGG STADIP, zijn gedeponeerde merken.
Niets uit deze uitgave maag overgenomen of vermenigvuldigd worden zonder toestemming van
SAINT-GOBAIN GLASS NEDERLAND
TM/NV/0001/0701/02