08.09.2013 Views

Klik hier voor het KPMG-eindrapport. - Noordhollands Dagblad

Klik hier voor het KPMG-eindrapport. - Noordhollands Dagblad

Klik hier voor het KPMG-eindrapport. - Noordhollands Dagblad

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Gemini: <strong>het</strong><br />

systeemziekenhuis<br />

van de 21 ste eeuw<br />

Eindrapport<br />

13 maart 2012


Breukelen, 13 maart 2012<br />

Betreft: Gemini: <strong>het</strong> systeemziekenhuis van de 21ste eeuw<br />

Geachte heer Luik,<br />

U heeft ons gevraagd een onderzoek uit te voeren naar <strong>het</strong> gewenste locatieprofiel van <strong>het</strong><br />

Gemini Ziekenhuis in Den Helder. In de opdrachtbevestiging van 23 januari 2012 zijn <strong>hier</strong><br />

<strong>voor</strong> afspraken opgenomen. Het nu <strong>voor</strong>liggende rapport is de uitkomst van <strong>het</strong> onderzoek<br />

dat tussen 23 januari 2012 en 13 maart 2012 heeft plaats gevonden.<br />

Achtergrond<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus<br />

Straatweg 68<br />

3621 BR Breukelen<br />

Het MCA en <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis zijn in mei 2008 bestuurlijk gefuseerd tot de MCA<br />

Gemini Groep. Na een turbulente bestuurlijke periode in 2009 is in september 2010 de<br />

huidige raad van bestuur aangetreden.<br />

Direct na <strong>het</strong> aantreden heeft de raad van bestuur, mede op basis van diverse gesprekken<br />

met zowel interne gremia als externe stakeholders, een gezamenlijke visie <strong>voor</strong> de MCA<br />

Gemini Groep opgesteld. Onderdeel van deze visie was de conclusie dat de fusie<br />

onomkeerbaar is en niet meer ter discussie staat. Samenwerking tussen medische<br />

disciplines van de beide locaties wordt niet afgedwongen maar daar waar gewenst wordt<br />

de samenwerking door de raad van bestuur ondersteund. Onderdeel van deze visie was<br />

tevens een visie op de locaties MCA en Gemini Ziekenhuis. Hierbij is de locatie Gemini<br />

Ziekenhuis als basiszorgziekenhuis getypeerd dat circa tachtig procent van de vraag naar<br />

ziekenhuiszorg verleent en <strong>het</strong> MCA als een STZ ziekenhuis met een <strong>voor</strong> de topklinische<br />

zorg supraregionaal functiepakket.<br />

De nieuwbouw van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis, de bouw van een Regionaal Topklinisch<br />

Interventie Centrum (RTIC) in Heerhugowaard en <strong>het</strong> behoud en de renovatie van een<br />

aantal belangrijke functies op de locatie Alkmaarderhout maakt een nadere discussie over<br />

de profielen en de portfolio’s van de locaties binnen de MCA Gemini Groep noodzakelijk.<br />

In deze discussie dienen de ontwikkelingen binnen de ziekenhuiszorg in zijn algemeenheid<br />

en meer specifiek met betrekking tot <strong>het</strong> beleidsuitgangspunt “concentratie en spreiding<br />

van de zorg” nadrukkelijk te worden betrokken.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> Advisory N.V., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in<br />

Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van<br />

<strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative<br />

(‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden.<br />

Tel +31 (0)20 3010800<br />

Fax +31 (0)20 3010801<br />

All our services are subject to our general conditions, which are filed at the<br />

Amsterdam District Court under number 36/2010, and which we will send to<br />

you on request.<br />

Gezien deze ontwikkelingen heeft de raad van bestuur van de MCA Gemini Groep de<br />

wens uitgesproken om de locatieprofielen verder uit te willen werken en vast te stellen.<br />

Aangezien dit vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken dient te worden bekeken<br />

(zorginhoudelijk, financieel-economisch, geldende wet-en regelgeving, sociaaleconomisch,<br />

demografisch en technologisch) heeft de raad van bestuur <strong>hier</strong>toe een<br />

opdracht verstrekt aan <strong>KPMG</strong> Plexus om een strategisch rapport te vervaardigen<br />

waarin <strong>het</strong> profiel van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis “<strong>het</strong> systeemziekenhuis van de 21ste<br />

eeuw” op hoofdlijnen wordt omschreven. Op basis <strong>hier</strong>van kan vervolgens een<br />

uitspraak worden gedaan over de profielen van <strong>het</strong> RTIC in Heerhugowaard en de<br />

locatie Alkmaarderhout in Alkmaar.<br />

Op 7 maart 2012 is een concept van deze rapportage met u besproken. Met genoegen<br />

bieden wij u <strong>hier</strong>bij de definitieve versie van ons rapport aan: Gemini: <strong>het</strong><br />

systeemziekenhuis van de 21 ste eeuw.<br />

Wij bedanken de medewerkers <strong>voor</strong> de geleverde bijdrage aan <strong>het</strong> onderzoek.<br />

Met vriendelijke groet,<br />

<strong>KPMG</strong> Advisory N.V.<br />

dr. A.B.M. van Poucke<br />

Director


Contactpersonen <strong>voor</strong> dit<br />

rapport zijn:<br />

Anna van Poucke<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus<br />

Director, Breukelen<br />

<strong>KPMG</strong> Advisory NV<br />

Tel: + 31 20 65 68 595<br />

vanpoucke.anna@kpmg.nl<br />

Eveline van Beek<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus<br />

Manager, Breukelen<br />

<strong>KPMG</strong> Advisory NV<br />

Tel: + 31 20 3010800<br />

vanbeek.eveline@kpmg.nl<br />

Remco Bels<br />

<strong>KPMG</strong><br />

Manager, Zwolle<br />

<strong>KPMG</strong> Advisory NV<br />

Tel: +31 384 674756<br />

bels.remco@kpmg.nl<br />

Inhoudsopgave<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Pagina<br />

Management samenvatting 3<br />

Inleiding 9<br />

Basisconcept 12<br />

Toekomst van de zorg in Den Helder 13<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini 14<br />

- Zorgportfolio<br />

- Benodigde capaciteit (op hoodlijnen) en<br />

organisatie<br />

- Bespreekpunten<br />

Aanbevelingen <strong>voor</strong> vervolgonderzoek 21<br />

Bijlagen 22<br />

2


Management<br />

samenvatting


Het MCA en <strong>het</strong> Gemini<br />

Ziekenhuis zijn in mei 2008<br />

bestuurlijk gefuseerd tot de<br />

MCA Gemini Groep.<br />

Binnen de gezamenlijke visie<br />

van de MCA Gemini Groep is<br />

de locatie Gemini Ziekenhuis<br />

als basiszorgziekenhuis<br />

getypeerd.<br />

Op basis van <strong>het</strong> profiel van<br />

locatie Gemini kan een<br />

uitspraak worden gedaan<br />

over de profielen van <strong>het</strong><br />

RTIC en de locatie<br />

Alkmaarderhout.<br />

Management samenvatting<br />

Context en vraagstelling<br />

Context en vraagstelling<br />

Het MCA en <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis zijn in mei 2008 bestuurlijk gefuseerd tot de MCA Gemini Groep. Na een turbulente bestuurlijke periode in<br />

2009 is in september 2010 de huidige raad van bestuur aangetreden.<br />

Direct na <strong>het</strong> aantreden heeft de raad van bestuur, mede op basis van diverse gesprekken met zowel interne gremia als externe stakeholders,<br />

een gezamenlijke visie <strong>voor</strong> de MCA Gemini Groep opgesteld. Onderdeel van deze visie was de conclusie dat de fusie onomkeerbaar is en niet<br />

meer ter discussie staat. Samenwerking tussen medische disciplines van de beide locaties wordt niet afgedwongen maar daar waar gewenst<br />

wordt de samenwerking door de raad van bestuur ondersteund. Onderdeel van deze visie was tevens een visie op de locaties MCA en Gemini<br />

Ziekenhuis. Hierbij is de locatie Gemini Ziekenhuis als basiszorgziekenhuis getypeerd dat circa tachtig procent van de vraag naar ziekenhuiszorg<br />

verleent en <strong>het</strong> MCA als een STZ ziekenhuis met een <strong>voor</strong> de topklinische zorg supraregionaal functiepakket.<br />

De nieuwbouw van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis, de bouw van een Regionaal Topklinisch Interventie Centrum (RTIC) in Heerhugowaard en <strong>het</strong><br />

behoud en de renovatie van een aantal belangrijke functies op de locatie Alkmaarderhout maakt een nadere discussie over de profielen en de<br />

portfolio’s van de locaties binnen de MCA Gemini Groep noodzakelijk. In deze discussie dienen de ontwikkelingen binnen de ziekenhuiszorg in<br />

zijn algemeenheid en meer specifiek met betrekking tot <strong>het</strong> beleidsuitgangspunt “concentratie en spreiding van de zorg” nadrukkelijk te worden<br />

betrokken.<br />

Gezien deze ontwikkelingen heeft de raad van bestuur van de MCA Gemini Groep de wens uitgesproken om de locatieprofielen verder uit te<br />

willen werken en vast te stellen. Aangezien dit vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken dient te worden bekeken (zorginhoudelijk, financieeleconomisch,<br />

geldende wet-en regelgeving, sociaal-economisch, demografisch en technologisch) heeft de raad van bestuur <strong>hier</strong>toe een opdracht<br />

verstrekt aan <strong>KPMG</strong> Plexus om een strategisch rapport te vervaardigen waarin <strong>het</strong> profiel van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis “<strong>het</strong> systeemziekenhuis van<br />

de 21ste eeuw” op hoofdlijnen wordt omschreven. Op basis <strong>hier</strong>van kan vervolgens een uitspraak worden gedaan over de profielen van <strong>het</strong> RTIC<br />

in Heerhugowaard en de locatie Alkmaarderhout in Alkmaar.<br />

Het <strong>voor</strong> u liggende profiel is opgesteld door <strong>KPMG</strong> Plexus, in opdracht van de Raad van Bestuur van de MCA Gemini Groep. Het rapport is tot<br />

stand gekomen op basis van gesprekken met verschillende in- en externe stakeholders, documentonderzoek en data-analyse. Een overzicht van<br />

de geraadpleegde partijen en literatuur is terug te vinden in de bijlagen.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

4


Het Gemini Ziekenhuis in<br />

Den Helder is een<br />

basisziekenhuis volgens <strong>het</strong><br />

principe ‘dicht bij wat kan,<br />

verder weg als <strong>het</strong> moet’. Er<br />

wordt gewerkt conform de<br />

principes en technieken van<br />

<strong>het</strong> systeemziekenhuis van<br />

de 21ste eeuw.<br />

Het ziekenhuis vervult een<br />

essentiële functie in de<br />

acute zorgketen. Een 24/7<br />

basis-SEH is een wettelijke<br />

noodzaak.<br />

Management samenvatting<br />

Portfolio (1)<br />

Uitgangspunten<br />

Het Gemini Ziekenhuis (onderdeel van de MCA Gemini Groep) is een belangrijke schakel in de zorg <strong>voor</strong> de bevolking van Den Helder en<br />

omstreken. Met <strong>het</strong> oog op de geplande nieuwbouw van <strong>het</strong> ziekenhuis is <strong>het</strong> noodzakelijk om <strong>het</strong> profiel <strong>voor</strong> de 21 ste eeuw te herijken. Vanuit<br />

de maatschappelijke functie en de ambitie van <strong>het</strong> ziekenhuis is <strong>het</strong> streven uitdrukkelijk om een zorg<strong>voor</strong>ziening neer te zetten die kan fungeren<br />

als een basisziekenhuis <strong>voor</strong> de regio waarmee kan worden voldaan aan de zorgvraag van de 21 ste eeuw. Daarbij is <strong>het</strong> adagium ‘dicht bij wat<br />

kan, verder weg als <strong>het</strong> moet’. Deze basiszorg wordt op een kwalitatief hoogwaardige wijze geleverd conform <strong>het</strong> concept van <strong>het</strong><br />

systeemziekenhuis van de 21ste eeuw. Belangrijke uitgangspunten daarbij zijn conformiteit aan -toekomstige wet- en regelgeving en<br />

richtlijnen, intensieve samenwerking in de keten met zowel <strong>het</strong> RTIC <strong>voor</strong> de complexe zorg, als de 1 e lijn <strong>voor</strong> de basiszorg, een optimale<br />

benutting van IT-mogelijkheden en telehealth, een flexibele infrastructuur en een gezond financieel perspectief.<br />

Portfolio algemeen<br />

Op basis van de financiële en functionele bestendigheid van de zorg zijn aanpassingen in <strong>het</strong> huidige profiel van <strong>het</strong> Gemini vereist.<br />

Toegenomen IT- en telehealth toepassingen en de samenwerking met partners als <strong>het</strong> toekomstige RTIC bieden de mogelijkheid om kritisch te<br />

kijken naar de <strong>voor</strong>zieningen die in Den Helder nodig zijn om de regionale zorgvraag volwaardig in te vullen. Actieve inzet van deze middelen<br />

ondersteunt <strong>het</strong> realiseren van een optimale balans tussen nieuwe eisen aan de kwaliteit en de noodzakelijke toegankelijkheid van zorg. Vanuit<br />

deze kaders is een toekomstig zorgprofiel <strong>voor</strong> Den Helder opgesteld passend bij <strong>het</strong> adagium ‘dicht bij wat kan, ver weg wat moet’. Het<br />

toekomstige profiel richt zich op een zo breed mogelijk pakket aan zorg <strong>voor</strong> de patiëntengroepen met een hoog volume en lagere complexiteit.<br />

Verregaande samenwerking tussen <strong>het</strong> RTIC en <strong>het</strong> Gemini maakt <strong>het</strong> gezamenlijk behandelen van de patiënten met een hoger niveau van<br />

complexiteit mogelijk.<br />

Portfolio acute zorg: noodzaak tot basis-SEH in Den Helder<br />

Een belangrijke basis <strong>voor</strong> <strong>het</strong> toekomstige profiel is de essentiële rol van <strong>het</strong> Gemini in de acute regionale zorgketen. Geldende wet- en<br />

regelgeving over aanrijtijden <strong>voor</strong> spoedeisende hulp (45-minutennorm) dicteren de noodzaak van een 24/7 basis-SEH in Den Helder. De acute<br />

verloskunde en geboortezorg hebben binnen de wet- en regelgeving dezelfde positie als de overige acute zorg. Den Helder dient <strong>hier</strong>door ook in<br />

de toekomst een geboortezorg faciliteit aan te bieden aan inwoners van de regio. Recent onderzoek van <strong>het</strong> RIVM wijst uit dat er 33.500<br />

inwoners buiten de normtijden <strong>voor</strong> spoedeisende hulp komen te vallen indien de 24/7 SEH functie in Den Helder wordt opgeheven – een<br />

onbespreekbare optie onder de geldende toegangseisen. De toekomstige acute zorg<strong>voor</strong>ziening in <strong>het</strong> Gemini wordt gemodelleerd naar <strong>het</strong><br />

concept van de basis-SEH, waarbij er met behulp van een tele-IC <strong>voor</strong>ziening de mogelijkheid is om -kortdurend- zorg te bieden bij onverwachte<br />

meer complexe zorgvragen.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

5


Electieve zorg wordt zoveel<br />

mogelijk in dagbehandeling<br />

en via <strong>het</strong> short-stay<br />

principe ingericht <strong>voor</strong> de<br />

hoog volume, laagcomplexe<br />

aandoeningen.<br />

Chronische zorg vormt een<br />

basisaanbod van <strong>het</strong><br />

ziekenhuis. Verregaande<br />

samenwerking met de 1ste lijn vormt een lonkend<br />

toekomstperspectief.<br />

De vraag naar oncologische<br />

zorg neemt toe door de<br />

vergrijzing. Het Gemini levert<br />

excellente zorg op <strong>het</strong><br />

gebied van diagnostiek,<br />

<strong>voor</strong>- en nabehandeling van<br />

oncologische problematiek.<br />

Ingrepen worden uitgevoerd<br />

door middel van intensieve<br />

samenwerking met <strong>het</strong> RTIC.<br />

Management samenvatting<br />

Portfolio (2)<br />

Portfolio electieve zorg: short-stay<br />

Electieve behandelingen worden efficiënt en zoveel mogelijk volgens een short-stay principe ingericht. Daar waar mogelijk vindt de ingreep in<br />

dagbehandeling plaats om druk op <strong>het</strong> beddenhuis te minimaliseren. Risico’s van behandelingen worden door middel van protocollering duidelijk<br />

van tevoren ingeschat. Risicovolle patiënten kunnen rekenen op een naadloze overgang tussen <strong>het</strong> Gemini en <strong>het</strong> RTIC waar de complexere<br />

behandelingen plaats vinden. Voor onverwachte complicaties biedt de mogelijkheid om op afstand specialistische hulp in te zetten (bij<strong>voor</strong>beeld<br />

met een tele-IC) een uitkomst.<br />

Portfolio chronisch<br />

Voor de chronische zorg biedt <strong>het</strong> Gemini excellente bereikbaarheid en toegankelijkheid van zorg op korte afstand <strong>voor</strong> de inwoners van de<br />

regio. Met <strong>het</strong> oog op de demografische ontwikkelingen zijn de verwachtingen dat de vraag naar deze zorg de komende tijd harder dan de<br />

bevolkingsgroei toe zal nemen. Een passend aanbod is, naast patiëntgericht, ook een logische keuze gezien de ontwikkelingen. Kortdurende<br />

opvangmogelijkheden <strong>voor</strong> veel<strong>voor</strong>komende chronische aandoeningen behoren derhalve ook tot <strong>het</strong> palet van <strong>het</strong> Gemini. Een lonkend<br />

toekomstperspectief op dit gebied is verregaande samenwerking met 1ste lijns partners, bij<strong>voor</strong>beeld in de vorm van huisartsenbedden of<br />

samenwerking in een 1,5ste lijns centrum.<br />

Portfolio oncologisch<br />

Ook de oncologische zorgvraag zal, vanwege de vergrijzing, in de toekomst harder groeien dan de bevolking. Diagnostiek een <strong>voor</strong>behandeling<br />

<strong>voor</strong> de oncologie dienen een speerpunt te zijn <strong>voor</strong> <strong>het</strong> ziekenhuis. Op <strong>het</strong> gebied van de oncologische chirurgie maken (toekomstige)<br />

volumenormen concentratie van de ingrepen naar <strong>het</strong> RTIC of andere oncologische centra noodzakelijk. De concentratie van deze zorg past bij<br />

<strong>het</strong> beeld van <strong>het</strong> Gemini als basisziekenhuis <strong>voor</strong> de hoog volume, laagcomplexe zorgvragen. Intensieve samenwerking met <strong>het</strong> RTIC (of<br />

oncologisch centrum) is noodzakelijk om patiënten vanaf de diagnose te ondersteunen met een eenduidig zorgpad zonder onderbreking bij<br />

overgang van een instelling naar de ander. In de fase na de ingreep (nazorg) kunnen patiënten weer dicht bij huis in Den Helder de behandeling<br />

<strong>voor</strong>tzetten.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

6


Om de zorg in Den Helder op<br />

een functionele en financieel<br />

gezonde manier te leveren is<br />

(op basis van de huidige<br />

bedrijfsvoering) een<br />

ziekenhuis nodig met +/- 100<br />

klinische bedden, 40<br />

dagbehandelingsbedden en<br />

4 operatiekamers.<br />

De gepresenteerde cijfers<br />

geven een richting en zijn<br />

geen definitieve weergave<br />

van de benodigde capaciteit.<br />

Management samenvatting<br />

Benodigde capaciteit en rand<strong>voor</strong>waarden<br />

Benodigde capaciteit<br />

Onderstaande tabel geeft op hoofdlijnen de resultaten van de financiële doorrekening en de benodigde capaciteit van <strong>het</strong> toekomstige profiel<br />

weer. De cijfers zijn richtinggevend en niet een definitieve weergave van de benodigde inrichting.<br />

Opbrengsten Financieel<br />

resultaat<br />

+/- EUR 70 miljoen +/- EUR 2,5 miljoen<br />

Bedden capaciteit<br />

(klinisch/dag)<br />

+/- 100 klinisch<br />

+/- 40 dag<br />

Rand<strong>voor</strong>waarden en organisatie<br />

Om de zorg in Gemini in te richten conform <strong>het</strong> aangegeven profiel moet worden voldaan aan een aantal rand<strong>voor</strong>waarden en organisatorische<br />

aspecten. Uitgangspunt daarbij is dat de zorg is ingericht op een vloeiende en ononderbroken logistiek proces tussen basis- en complexe zorg<br />

en/of diagnostiek, interventie en nazorg. Belangrijk daarin zijn:<br />

1. Een verdere intensieve samenwerking tussen <strong>het</strong> MCA en Gemini op <strong>het</strong> uitvoerend niveau;<br />

2. Een intensieve samenwerking tussen de maatschappen al dan niet bekrachtigd met een fusie;<br />

3. Roulatie van medewerkers over de verschillende locaties (met name waar dit <strong>voor</strong> <strong>het</strong> op peil houden van expertise en ervaring nodig is);<br />

4. Inzet van IT- en telehealth om te zorgen <strong>voor</strong> een goede ondersteuning van de zorg op de beide locaties (denk aan tele-IC, telediagnositiek,<br />

gezamenlijk EPD en ondersteunende IT);<br />

5. Gezamenlijke ondersteunende <strong>voor</strong>zieningen en een gezamenlijk beleid;<br />

6. Een goede samenwerking met de 1e lijn en ambulance<strong>voor</strong>zieningen, zowel ten behoeve van de basiszorg in de regio als ten behoeve van<br />

optimalisatie van doorverwijsprocessen;<br />

7. Doorzetten van de efficiencymaatregelen (programma Marsroute).<br />

De daadwerkelijke invulling van <strong>het</strong> definitieve profiel dient in een volgende stap in samenwerking met <strong>het</strong> RTIC en overige ketenpartners tot<br />

stand te komen. Een belangrijke eerste stap is <strong>het</strong> creëren van betrokkenheid en <strong>het</strong> mobiliseren van de relevante partijen. Een deel van de<br />

oriënterende werkzaamheden zijn reeds door middel van <strong>het</strong> huidige onderzoek gestart.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

OK<br />

4<br />

7


Rapport


Het MCA en <strong>het</strong> Gemini<br />

Ziekenhuis zijn in mei 2008<br />

bestuurlijk gefuseerd tot de<br />

MCA Gemini Groep.<br />

Binnen de gezamenlijke visie<br />

van de MCA Gemini Groep is<br />

de locatie Gemini Ziekenhuis<br />

als basiszorgziekenhuis<br />

getypeerd.<br />

Op basis van <strong>het</strong> profiel van<br />

locatie Gemini kan een<br />

uitspraak worden gedaan<br />

over de profielen van <strong>het</strong><br />

RTIC en de locatie<br />

Alkmaarderhout.<br />

Inleiding<br />

Context en vraagstelling<br />

Context en vraagstelling<br />

Het MCA en <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis zijn in mei 2008 bestuurlijk gefuseerd tot de MCA Gemini Groep. Na een turbulente bestuurlijke periode in<br />

2009 is in september 2010 de huidige raad van bestuur aangetreden.<br />

Direct na <strong>het</strong> aantreden heeft de raad van bestuur, mede op basis van diverse gesprekken met zowel interne gremia als externe stakeholders,<br />

een gezamenlijke visie <strong>voor</strong> de MCA Gemini Groep opgesteld. Onderdeel van deze visie was de conclusie dat de fusie onomkeerbaar is en niet<br />

meer ter discussie staat. Samenwerking tussen medische disciplines van de beide locaties wordt niet afgedwongen maar daar waar gewenst<br />

wordt de samenwerking door de raad van bestuur ondersteund. Onderdeel van deze visie was tevens een visie op de locaties MCA en Gemini<br />

Ziekenhuis. Hierbij is de locatie Gemini Ziekenhuis als basiszorgziekenhuis getypeerd dat circa tachtig procent van de vraag naar ziekenhuiszorg<br />

verleent en <strong>het</strong> MCA als een STZ ziekenhuis met een <strong>voor</strong> de topklinische zorg supraregionaal functiepakket.<br />

De nieuwbouw van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis, de bouw van een Regionaal Topklinisch Interventie Centrum (RTIC) in Heerhugowaard en <strong>het</strong><br />

behoud en de renovatie van een aantal belangrijke functies op de locatie Alkmaarderhout maakt een nadere discussie over de profielen en de<br />

portfolio’s van de locaties binnen de MCA Gemini Groep noodzakelijk. In deze discussie dienen de ontwikkelingen binnen de ziekenhuiszorg in<br />

zijn algemeenheid en meer specifiek met betrekking tot <strong>het</strong> beleidsuitgangspunt “concentratie en spreiding van de zorg” nadrukkelijk te worden<br />

betrokken.<br />

Gezien deze ontwikkelingen heeft de raad van bestuur van de MCA Gemini Groep de wens uitgesproken om de locatieprofielen verder uit te<br />

willen werken en vast te stellen. Aangezien dit vraagstuk vanuit verschillende invalshoeken dient te worden bekeken (zorginhoudelijk, financieeleconomisch,<br />

geldende wet-en regelgeving, sociaal-economisch, demografisch en technologisch) heeft de raad van bestuur <strong>hier</strong>toe een opdracht<br />

verstrekt aan <strong>KPMG</strong> om een strategisch rapport te vervaardigen waarin <strong>het</strong> profiel van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis “<strong>het</strong> systeemziekenhuis van de<br />

21ste eeuw” op hoofdlijnen wordt omschreven. Op basis <strong>hier</strong>van kan vervolgens een uitspraak worden gedaan over de profielen van <strong>het</strong> RTIC in<br />

Heerhugowaard en de locatie Alkmaarderhout in Alkmaar.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

9


Het gewenste profiel van <strong>het</strong><br />

Gemini, systeemziekenhuis<br />

van de 21ste eeuw, is<br />

gebaseerd op de volgende<br />

uitgangspunten:<br />

• Voldoen aan wet- en<br />

regelgeving;<br />

• Financieel haalbaar;<br />

• Voldoen aan zorgvraag;<br />

• Samenwerking met<br />

ketenpartners volgens<br />

stepped care principe:<br />

vlekkeloze overgang<br />

tussen 1ste en 2e lijn en<br />

naadloze samenhang<br />

tussen <strong>het</strong> Gemini en <strong>het</strong><br />

RTIC;<br />

• Moderne infrastructuur en<br />

technologie.<br />

Inleiding<br />

Uitgangspunten <strong>voor</strong> profiel Gemini ziekenhuis<br />

Het Gemini Ziekenhuis (onderdeel van de MCA Gemini Groep) is een belangrijke schakel in de zorg <strong>voor</strong> de bevolking van Den Helder en<br />

omstreken. Met <strong>het</strong> oog op de geplande nieuwbouw van <strong>het</strong> ziekenhuis is <strong>het</strong> noodzakelijk om <strong>het</strong> profiel <strong>voor</strong> de 21 ste eeuw te herijken. Vanuit<br />

de maatschappelijke functie en de ambitie van <strong>het</strong> ziekenhuis is <strong>het</strong> uitdrukkelijke streven om een zorg<strong>voor</strong>ziening neer te zetten die kan<br />

fungeren als een basisziekenhuis <strong>voor</strong> de regio waarmee kan worden voldaan aan de zorgvraag van de 21 ste eeuw. Daarbij is <strong>het</strong> adagium ‘dicht<br />

bij wat kan, verder weg als <strong>het</strong> moet’. Om de basiszorg op een kwalitatief hoogwaardige wijze aan te bieden zal worden gewerkt conform <strong>het</strong><br />

concept van <strong>het</strong> systeemziekenhuis van de 21ste eeuw. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten en rand<strong>voor</strong>waarden belangrijk:<br />

1. Het zorgconcept dient te voldoen aan alle bestaande en toekomstige (<strong>voor</strong> zover duidelijk) wet- en regelgeving en richtlijnen <strong>voor</strong><br />

kwalitatief hoogstaande en verantwoorde zorg.<br />

2. Het zorgconcept dient een positief financieel resultaat op te leveren. De geleverde zorg in <strong>het</strong> Gemini wordt doelmatig en efficiënt<br />

geleverd.<br />

3. Het zorgconcept dient aan de huidige en toekomstige zorgvraag van de bevolking in de regio te voldoen, binnen de visie: Dicht bij wat<br />

kan, ver weg als <strong>het</strong> moet. Het Gemini streeft dan ook naar een zo breed mogelijk aanbod binnen de eerste twee genoemde<br />

rand<strong>voor</strong>waarden aan te bieden.<br />

4. Het zorgconcept komt tot stand door samenwerking met ketenpartners volgens <strong>het</strong> stepped care principe: de juiste zorg op de juiste<br />

plaats. De overgang van de eerste lijn in Den Helder en <strong>het</strong> Gemini dient vlekkeloos ter verlopen. Ook zal complexe zorg door naadloze<br />

samenhang tussen <strong>het</strong> Gemini en <strong>het</strong> RTIC in de eerste instantie goed in Den Helder worden opgevangen.<br />

5. De infrastructuur van <strong>het</strong> Gemini is zoveel mogelijk gericht op de toekomst en maakt gebruik van state-of-the-art technologie om<br />

doelmatigheid, kwaliteit en betaalbaarheid van zorg te borgen.<br />

Tussen half januari 2012 en half februari 2012 heeft <strong>KPMG</strong> Plexus gewerkt aan <strong>het</strong> definiëren van <strong>het</strong> gewenste toekomstige profiel van <strong>het</strong><br />

Gemini. Er is <strong>hier</strong> <strong>voor</strong> gebruik gemaakt van data uit diverse bronnen, onder andere: Gemini data systemen, publieke bronnen, interviews met<br />

interne en externe stakeholders (overzicht terug te vinden in de bijlage). Het resultaat is een profiel waar op hoofdlijnen <strong>het</strong> volgende wordt<br />

omschreven: zorgportfolio, financiële haalbaarheid, benodigde capaciteit en rand<strong>voor</strong>waarden <strong>voor</strong> de organisatorische inrichting.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

10


<strong>KPMG</strong> Plexus hanteert <strong>voor</strong><br />

de analyse een model die<br />

zorg indeelt in een viertal<br />

categorieën.<br />

Het profiel kent een opbouw<br />

die gebaseerd is op een<br />

gestructureerd stappenplan.<br />

Basisconcept<br />

Indeling van zorg naar vier categorieën<br />

Een concept van “de zorg” bestaat niet; <strong>voor</strong> verschillende diagnosegroepen zal de optimale inrichting van zorg anders zijn. Om een goed<br />

strategisch profiel <strong>voor</strong> <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis op te bouwen hanteert <strong>KPMG</strong> Plexus een model dat de zorg in een viertal categorieën indeelt:<br />

acute zorg, oncologische zorg, chronische zorg en electieve zorg. In elke categorie is een onderverdeling naar de assen ‘complex’ en<br />

‘enkelvoudig’ mogelijk. Voor elke categorie gelden er andere normen, ontwikkelingen en rand<strong>voor</strong>waarden ten aanzien van kwaliteit,<br />

toegankelijkheid en betaalbaarheid.<br />

Acute zorg<br />

•Zorg is meteen nodig:<br />

patiënt met hartstilstand<br />

•Moet altijd beschikbaar<br />

zijn<br />

Oncologische zorg<br />

•Zorg binnen bepaalde tijd:<br />

vrouw met tumor in borst<br />

•Termijn tot behandeling is<br />

beperkt<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus heeft <strong>het</strong> profiel van <strong>het</strong> Gemini opgebouwd door middel van 5 stappen:<br />

Chronische zorg<br />

•Zorg bij chronisch zieken<br />

•Continu van aard<br />

•Samenwerking<br />

zorgverleners<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Electieve zorg<br />

•Alle zorg die niet in<br />

andere 3 zorgstromen valt<br />

•Veel keuzes mogelijk; kan<br />

kosteneffectief<br />

complex enkelvoudig complex enkelvoudig complex enkelvoudig complex enkelvoudig<br />

Literatuur<br />

onderzoek<br />

Relevante wet- en<br />

regelgeving en<br />

richtlijnen<br />

Technologische<br />

ontwikkelingen<br />

Interviews met<br />

interne en<br />

externe<br />

stakeholders<br />

Relevante<br />

contextfactoren en<br />

rand<strong>voor</strong>waarden<br />

Reële inschattingen<br />

Draagvlak<br />

Data analyse<br />

Analyse toekomstige<br />

zorgvraag<br />

Analyse reistijden<br />

Productie en financiën<br />

Benutting infrastructuur<br />

Toetsing<br />

tussen<br />

resultaten<br />

Verificatie cijfers<br />

Draagvlak<br />

Eindrapport<br />

Profiel sc<strong>het</strong>s<br />

11


Basisconcept<br />

Het zorg keuzemodel<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus heeft <strong>het</strong> Gemini profiel uitgewerkt aan de hand van onderstaand keuzemodel. De pijlen in <strong>het</strong> model geven weer hoe door samenwerking <strong>het</strong> zorgaanbod van <strong>het</strong><br />

Gemini verandert. Het uitgangspunt in alle gevallen is dat <strong>het</strong> Gemini de noodzakelijke ziekenhuiszorg blijft leveren <strong>voor</strong> de inwoners van de regio. De pijl en cirkel met een ‘1’<br />

geven weer wat volgens wet- en regelgeving noodzakelijk is om te verplaatsen en behouden van <strong>het</strong> huidige zorgportfolio. Pijlen 2 en 3 zijn keuzes die worden ondersteund door<br />

strategische en financiële overwegingen.<br />

Visie<br />

Hoog complex , laag volume<br />

(oncologie/acuut complex)<br />

1. Noodzakelijk om volgens<br />

(toekomstige) wet- en regelgeving te<br />

verplaatsen naar RTIC<br />

Basiszorg: electief en acuut<br />

1.<br />

Noodzakelijk<br />

zorgaanbod<br />

Den Helder om<br />

aan wet- en<br />

regelgeving te<br />

voldoen<br />

Zorgaanbod die past bij <strong>het</strong><br />

concept ‘systeemziekenhuis<br />

van de 21 ste eeuw’<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Laag complex,hoog volume<br />

(chronische zorg)<br />

RTIC Gemini ziekenhuis<br />

1ste lijn<br />

2. Mogelijke samenwerking met RTIC om<br />

financiële en strategische overwegingen.<br />

3. Zorg die te leveren is in<br />

samenwerking met de 1 ste lijn.<br />

Eventueel in een gezamenlijke<br />

zorg<strong>voor</strong>ziening (1,5ste lijn<br />

centrum).<br />

Legenda<br />

Keuze: gebaseerd op<br />

financiën of strategie<br />

Wettelijke noodzaak<br />

12


Relevante trends en<br />

ontwikkelingen zijn:<br />

• Toenemende vraag naar<br />

chronische en<br />

oncologische zorg;<br />

• Handhaving wet- en<br />

regelgeving <strong>voor</strong> acute<br />

zorg;<br />

• Actueel beleid rondom<br />

spreiding en concentratie<br />

van zorg;<br />

• Volumenormen complexe<br />

ingrepen;<br />

• Verregaande<br />

mogelijkheden tot inzet<br />

technologie <strong>voor</strong> zorg op<br />

afstand.<br />

Toekomst van de zorg in Den Helder<br />

Een overzicht van relevante trends en ontwikkelingen<br />

Het Gemini Ziekenhuis streeft er naar om op een toekomstbestendige manier aan de basis zorgvraag van de regio Den Helder te voldoen. De<br />

toegankelijkheid en kwaliteit van zorg staan <strong>voor</strong>op. In de bepaling van <strong>het</strong> profiel is rekening gehouden met de volgende relevante trends en<br />

ontwikkelingen:<br />

Toenemende vraag naar chronische en oncologische zorg<br />

De bevolking in regio Den Helder neemt de komende jaren tot 2020 met slechts 1% toe. De regio is echter ook sterk aan vergrijzing onderhevig:<br />

in 2020 wonen er 22% meer 60 plussers in de regio dan op dit moment. Het is de verwachting dat door de vergrijzing de zorgvraag op alle<br />

gebieden (acuut, chronisch, oncologisch en electief) sneller toeneemt dan de 1% bevolkingsgroei. De snelste groei zal plaats vinden bij de<br />

chronische en oncologische zorg, naar schatting rond de 20% (zie bijlage <strong>voor</strong> onderbouwing). Het aantal geboortes zal ten opzichte van de<br />

huidige situatie relatief afnemen.<br />

Handhaving wet- en regelgeving <strong>voor</strong> acute zorg<br />

De huidige normen specificeren dat men binnen 45 minuten in een acute situatie bij een spoedeisende hulp (SEH) faciliteit moet worden<br />

opgevangen. Volgens gesprekken met VWS en de IGZ staat deze norm niet ter discussie en is <strong>het</strong> derhalve noodzakelijk dat Den Helder een<br />

24/7 SEH faciliteit biedt <strong>voor</strong> de bevolking in de regio (zie bijlage <strong>voor</strong> onderbouwing). In haar brief van 1 maart j.l. onderstreept de minister<br />

nogmaals dat deze 45-minuten norm “cruciaal” is. Binnen de geboortezorg kunnen er ook acute situaties ontstaan waar <strong>het</strong> Gemini ook, volgens<br />

de normen <strong>voor</strong> aanrijtijden, een belangrijke speler vormt in de verloskundige keten.<br />

Actueel beleid rondom kwaliteit en doelmatigheid van zorg in de vorm van spreiding en concentratie van zorg<br />

Door de toegenomen aandacht <strong>voor</strong> de kwaliteit en doelmatigheid van zorg is <strong>het</strong> thema ‘spreiding en concentratie’ in de zorg zeer actueel en<br />

speelt in meerdere regio’s. Katalysator <strong>voor</strong> de discussie is de geconstateerde positieve relatie tussen volume en kwaliteit en de internationale<br />

trend in de concentratie van ziekenhuiszorg*. Daarnaast biedt concentratie van zorg een manier om schaarse middelen doelmatig in te zetten.<br />

De focus van de concentratie discussie ligt met name op hoog complexe, laag volume aandoeningen. Complexe zorg in Den Helder is reeds<br />

(conform nationale richtlijnen) <strong>voor</strong> een groot deel geconcentreerd naar specialistische (topklinische) centra. Zo worden acute patiënten uit de<br />

regio Den Helder met een serieuze verdenking van een hartinfarct veelal met de ambulance naar Alkmaar gebracht.<br />

Volumenormen complexe ingrepen<br />

De vastgestelde relatie tussen volume en kwaliteit van zorg leidt steeds vaker tot de ontwikkeling van volumenormen <strong>voor</strong> hoog complexe<br />

ingrepen en procedures. Op meerdere gebieden heeft <strong>het</strong> Gemini reeds in <strong>het</strong> verleden de keuze gemaakt om bepaalde complexe zorg omwille<br />

van doelmatigheid en kwaliteitseisen niet langer te leveren. Dit geldt, onder andere, <strong>voor</strong> de normen van de NVvC (cardiologie) en die van de<br />

heelkunde op <strong>het</strong> gebied van de AAA en bariatrische ingrepen. Veel van de oncologische chirurgie wordt in <strong>het</strong> huidige model ook niet door <strong>het</strong><br />

Gemini aangeboden (<strong>voor</strong>beelden: levercarcinoom en longresecties). Er zijn aanwijzingen in <strong>het</strong> veld dat de aantallen in de huidige normen op<br />

termijn worden verhoogd. Daarnaast is <strong>het</strong> de verwachting dat er op meerdere (complexe) gebieden volumenormen worden ontwikkeld.<br />

Uitspraken over de ontwikkeling of hoogte van toekomstige normen kunnen niet definitief worden geleverd.<br />

Verregaande mogelijkheden tot inzet technologie <strong>voor</strong> zorg op afstand<br />

Door technologische <strong>voor</strong>uitgang is in een aantal gevallen de directe aanwezigheid van een specialist aan bed niet meer noodzakelijk. In <strong>het</strong> land<br />

bestaan meerdere <strong>voor</strong>beelden van situaties waar door middel van tele-ondersteuning IC-zorg op afstand wordt geleverd. Dit geeft<br />

basisziekenhuizen zoals <strong>het</strong> Gemini de mogelijkheid om op afstand hoogspecialistische zorg in te zetten waar nodig.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

13


Het Gemini zal zich met<br />

name gaan richten op<br />

basiszorg <strong>voor</strong> de regio:<br />

acuut, oncologisch,<br />

chronisch en electief.<br />

De acute 24/7<br />

zorg<strong>voor</strong>ziening is gewenst<br />

vanuit toegankelijkheid van<br />

zorg en op basis van wet- en<br />

regelgeving.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Zorgportfolio (1)<br />

Een analyse van <strong>het</strong> huidige zorgportfolio toont aan dat <strong>het</strong> huidig beleid vanwege negatieve exploitatieresultaten geen toekomstbestendig model<br />

vormt <strong>voor</strong> <strong>het</strong> Gemini (zie financiële doorrekening in bijlage). Op basis van de financiële bestendigheid van de zorg in de regio zijn derhalve<br />

aanpassingen in <strong>het</strong> huidige profiel vereist. Het Gemini zal zich, meer dan in de huidige situatie, met name gaan richten op basiszorg <strong>voor</strong> de<br />

regio: acuut, oncologisch, chronisch en electief. De 24/7 acute zorg<strong>voor</strong>zieningen is gewenst vanuit de toegankelijkheid van zorg en op basis van<br />

wet- en regelgeving. Voor de complexe zorgstromen worden afspraken gemaakt over naadloze samenwerking met <strong>het</strong> RTIC. Voorbereiding en<br />

nazorg van complexe trajecten vindt zoveel mogelijk plaats in Den Helder om zorg dicht bij de burger en toegankelijk te houden. Er is een sterke<br />

focus op planbare, laagcomplexe electieve zorg, daar waar mogelijk in dagbehandeling. In onderstaande tabel wordt <strong>het</strong> zorgaanbod per<br />

categorie (acuut, oncologisch, chronisch en electief) nader toegelicht. De pagina’s daar na bevatten een overzicht van de benodigde capaciteit,<br />

organisatie en rand<strong>voor</strong>waarden om <strong>het</strong> gewenste profiel aan te bieden.<br />

Acute zorg De basis <strong>voor</strong> <strong>het</strong> toekomstige profiel is de essentiële rol van <strong>het</strong> Gemini in de regionale acute zorgketen. Geldende wet-<br />

en regelgeving over aanrijtijden <strong>voor</strong> spoedeisende hulp (45-minutennorm) dicteren de noodzaak om in Den Helder een<br />

24/7 basis-opvang aan te bieden <strong>voor</strong> de acute zorgvraag van de regio. Volgens gesprekken met de IGZ en VWS en de<br />

recent uitgebrachte brief van de minister op 1 maart j.l. onderstrepen dat de 45-minuten norm niet ter discussie staat. De<br />

opvang in <strong>het</strong> Gemini geldt ook <strong>voor</strong> de geboortezorg met een acuut karakter. Recent onderzoek van <strong>het</strong> RIVM wijst uit dat<br />

er 33.500 inwoners buiten de normtijden <strong>voor</strong> spoedeisende hulp komen te vallen indien de 24/7 SEH functie in Den Helder<br />

wordt opgeheven – een onbespreekbare optie onder de geldende toegangseisen. Daarnaast biedt <strong>het</strong> Gemini in de<br />

zomermaanden ook een opvang mogelijkheid <strong>voor</strong> de +/- 50.000 toeristen die naar de Waddeneilanden trekken. De<br />

toekomstige acute zorg<strong>voor</strong>ziening in <strong>het</strong> Gemini wordt gemodelleerd naar <strong>het</strong> concept van de basis-SEH, waarbij er met<br />

behulp van een tele-IC <strong>voor</strong>ziening de mogelijkheid is om –kortdurend - zorg te bieden bij onverwachte meer complexe<br />

zorgvragen.<br />

Omschrijving zorgportfolio<br />

Het Gemini biedt 24/7 opvang aan de acute zorgvraag via een basis-SEH functie. De normen van een basis-SEH staan<br />

omschreven in <strong>het</strong> recent gepubliceerde rapport van Gezondheidsraad “De basis moet goed!” (2012). In haar brief van 1<br />

maart j.l. geeft de minister aan dat er mogelijk concessies te maken zijn op <strong>het</strong> gebied van de volledigheid van de basis-<br />

SEH inrichting. Daar waar onverkort toepassen van de normen van de basis-SEH problemen oplevert <strong>voor</strong> de inrichting<br />

van de zorg geldt volgens <strong>het</strong> ministerie <strong>het</strong> principe “pas de norm toe of leg uit dat op andere wijze de acute zorg<br />

adequaat is geborgd”. In een korte reactie heeft de IGZ aangegeven de geldende en geaccepteerde (en dus haalbare)<br />

normen te gaan handhaven. Vanuit <strong>het</strong> ministerie zal een onderzoek worden gestart om de effecten van <strong>het</strong> doorvoeren<br />

van de normen in kaart te brengen. Intensieve samenwerking met <strong>het</strong> ROAZ is derhalve noodzakelijk <strong>voor</strong> de adequate<br />

borging van functies die niet te allen tijde in <strong>het</strong> Gemini worden aangeboden. Het Gemini zal de basis-SEH op de volgende<br />

wijze inrichten.<br />

• Te allen tijde is een ervaren SEH-arts aanwezig die de volgende taken uit kan voeren: triëren, stabiliseren, resusciteren,<br />

incl. luchtwegmanagement, behandeling in gang zetten of doorverwijzing.<br />

• De SEH-arts kan in korte tijd (15 minuten) beschikken over de specialismen: Gynaecologie/obstetrie, Kindergeneeskunde<br />

en Anesthesiologie. Overige specialismen van de basis-SEH (Radiologie, Chirurgie, Interne geneeskunde, Cardiologie,<br />

KNO-heelkunde en Neurologie) zijn via de inzet van tele-ondersteuning vanuit <strong>het</strong> RTIC direct virtueel in te schakelen en<br />

binnen korte tijd op te roepen waar nodig.<br />

• Een OK team is beschikbaar <strong>voor</strong> ingrepen en de laboratorium en röntgenfaciliteiten zijn direct toegankelijk.<br />

• De volgende ondersteunende specialismen zijn snel of via tele-ondersteuning te consulteren: Apotheek, Klinische<br />

14<br />

chemie, Medische microbiologie en Pathologie. (Zie volgende pagina <strong>voor</strong> vervolg)<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.


Laagcomplexe oncologische<br />

zorg wordt volledig in <strong>het</strong><br />

Gemini geleverd.<br />

Hoogcomplexe<br />

oncologische zorg wordt<br />

d.m.v. samenwerking met<br />

<strong>het</strong> RTIC ingericht.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Zorgportfolio (2)<br />

Acute zorg<br />

(vervolg)<br />

Oncologische<br />

zorg<br />

Het acute zorgportfolio omvat ondermeer de mogelijkheid tot 24-uurs presentatie, beperkte interventiemogelijkheden en<br />

een geintegreerde HAP/SEH-post. Ook in deze context is 24/7 aanwezigheid van een SEH arts verplicht. De huidige<br />

afspraken over <strong>het</strong> doorrijden van complexe acute interventies blijven gehandhaafd (<strong>voor</strong>beelden: verdenking hartinfarct,<br />

multi-trauma). In de huidige setting worden deze hoogcomplexe acute patiënten ook niet naar <strong>het</strong> Gemini gebracht. Daar<br />

waar nodig worden afspraken en protocollen tussen <strong>het</strong> Gemini, de ambulancezorg en topklinisch centrum (nu nog MCA,<br />

in toekomst <strong>het</strong> RTIC) aangescherpt om de naadloze samenhang verder te borgen.<br />

Geboortezorg<br />

Eisen die gelden <strong>voor</strong> de algemene acute zorg gelden in even grote mate <strong>voor</strong> de acute verloskunde. Een faciliteit waar<br />

met spoed een bevalling wordt uitgevoerd dient op niet meer dan 45 minuten afstand te liggen. De geboortezorg is<br />

derhalve een noodzakelijk goed in <strong>het</strong> Gemini zorgportfolio. Conform de richtlijnen omschreven in <strong>het</strong> Advies van de<br />

stuurgroep zwangerschap en geboorte “’Een goed begin” kan in <strong>het</strong> Gemini binnen 15 minuten na binnenkomst de<br />

bevalling met een volwaardig obstetrisch team worden gestart. Het ziekenhuis biedt derhalve ook de mogelijkheid aan<br />

opvang <strong>voor</strong> neonaten. Mogelijk risicovolle bevallingen worden door middel van een geprotocolleerde inschatting<br />

vroegtijdig doorverwezen naar <strong>het</strong> RTIC of een andere topklinische locatie. Met behulp van een tele-IC concept wordt<br />

kortdurende opvang geboden bij onverwachte complicaties. In de huidige situatie wordt deze vroegtijdige risico analyse<br />

reeds in de praktijk gebracht.<br />

De vraag naar oncologische zorg zal de komende 10 jaar harder toenemen dan de bevolkingsgroei. Het is logisch dat <strong>het</strong><br />

Gemini als basisziekenhuis een toegankelijke locatie biedt <strong>voor</strong> de diagnostiek, <strong>voor</strong>- en nazorg van oncologische<br />

patiënten. Behandelingen van laagcomplexe oncologische problematiek behoren ook tot <strong>het</strong> palet. De oncologische<br />

chirurgie is een gebied waar op dit moment volumenormen vol in ontwikkeling zijn. Voor de oncologische chirurgie<br />

(mamma, colorectaal) voldoet <strong>het</strong> Gemini aan de huidige volumenormen. De normen van de NVvH specificeren een<br />

minimum van 50 ingrepen per jaar. In 2010 voerde <strong>het</strong> Gemini 89 mammacarcinoom operaties uit en 66 colorectale<br />

operaties. Het is echter de verwachting dat toekomstige aanscherping van de normen <strong>het</strong> noodzakelijk maakt om deze<br />

chirurgische zorg in nauwe samenwerking met <strong>het</strong> RTIC aan te bieden. Precieze uitspraken over de toekomst van de<br />

volumenormen zijn niet in gepubliceerde stukken <strong>voor</strong>handen. Gesprekken met <strong>het</strong> veld en de actuele discussies rondom<br />

concentratie van complexe zorgingrepen maakt echter dat deze aanname over de toekomst van oncologische chirurgie<br />

wordt gemaakt. De ingreep vindt in de toekomst in <strong>het</strong> RTIC, dan wel ander relevant oncologisch centrum, plaats. Alle<br />

diagnostiek, <strong>voor</strong>bereiding en nabehandeling kan in Den Helder plaats vinden, mits er hele duidelijke afspraken over <strong>het</strong><br />

uitwisselen van informatie aanwezig zijn. Duidelijke protocollen en multidisciplinaire samenwerking tussen Den Helderen<br />

<strong>het</strong> RTIC zijn een vereiste om deze complexe zorg op hoogwaardige manier aan te kunnen bieden.<br />

Voorbeelden te leveren zorg (geen compleet overzicht):<br />

Laagcomplexe oncologische zorg (diagnostiek, <strong>voor</strong>traject, behandeling, natraject): premaligne afwijkingen, dermatosen.<br />

Hoogcomplexe oncologische zorg (diagnostiek, <strong>voor</strong>traject, natraject): mammacarcinoom, colorectale carcinoom,<br />

blaastumor, ovarium carcinoom.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

15


Het Gemini beantwoord de<br />

groeiende vraag naar<br />

chronische zorg in de regio.<br />

Laagcomplexe electieve zorg<br />

wordt op efficiënte wijze met<br />

een zo laag mogelijk risico in<br />

Den Helder aangeboden.<br />

Hoog complexe electieve<br />

zorg wordt d.m.v.<br />

samenwerking met <strong>het</strong> RTIC<br />

in Heerhugowaard geleverd.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Zorgportfolio (3)<br />

Chronische zorg Evenals de vraag naar oncologische zorg zal ook de vraag naar chronische zorg in de regio harder toenemen dan<br />

de bevolkingsgroei. De concepten zelfmanagement, preventie en goede begeleiding vormen een sleutel tot<br />

hoogkwalitatieve chronische zorg. Goede bereikbaarheid van deze zorg dicht bij de burger is een noodzakelijk<br />

goed. Het Gemini biedt in <strong>het</strong> profiel behandelmogelijkheden en kortdurende opnamemogelijkheden <strong>voor</strong><br />

veel<strong>voor</strong>komende chronische aandoeningen. Inwoners van de regio Den Helder hebben op deze wijze dicht bij<br />

huis toegang tot goede, passende zorg. Verregaande samenwerking met de 1 ste lijn rondom de laagcomplexe<br />

chronische aandoeningen vormt een lonkend toekomstperspectief. Nieuwe concepten zoals een 1,5 ste lijn centrum,<br />

en een zorghotel behoren tot de mogelijkheden.<br />

Voorbeelden te leveren zorg (geen compleet overzicht):<br />

Cardiologie: chronisch hartfalen, stabiele angina pectoris, atrium fibrilleren<br />

Interne geneeskunde: diabetes, chronische nierinsufficiëntie, ziekte van Crohn<br />

Longziekten: COPD<br />

Overig: dementie<br />

Voor hoogcomplexe chronische aandoeningen (zoals complexe Parkinson) wordt nauwe samenwerking gezocht<br />

met ketenpartners.<br />

Electieve zorg Voor de electieve, planbare zorg richt <strong>het</strong> Gemini zich op de hoog volume, laagcomplexe aandoeningen.<br />

Protocollering van zorg is maximaal ingericht op <strong>het</strong> minimaliseren van risico. Opvang van patiënten vindt zoveel<br />

mogelijk via <strong>het</strong> short stay concept plaats. Voor hoogcomplexe aandoeningen wordt nauw samengewerkt met <strong>het</strong><br />

RTIC, waar deze interventies plaats vinden.<br />

Voorbeelden te leveren zorg (geen compleet overzicht):<br />

Cardiologie: acuut hartfalen, follow-up na PTCA,impuls- en geleidingsstoornissen<br />

Chirurgie: appendicitis, liesbreuk, CTS, etalagebenen<br />

Gynaecologie: incontinentie/prolaps, obstetrische zorg, operatie vleesboom<br />

Interne geneeskunde: analyse buikklachten, pneumonie<br />

KNO: ZAT (ziekte adenoïd en tonsillen), diagnostiek slaapstoornissen, sinusitis<br />

Neurologie: hersenschudding, TIA<br />

Orthopedie: heup en knie artrose, meniscuslaesie, ruptuur rotator cuff<br />

Urologie: BPH, vasectomie<br />

Oogheelkunde: cataract<br />

Kraakbeenbehandelingen:<br />

Ten tijde van <strong>het</strong> onderzoek is bekend gemaakt dat <strong>het</strong> Gemini zal stoppen met <strong>het</strong> aanbieden van de<br />

kraakbeenbehandelingen.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

16


In de toekomst richt <strong>het</strong><br />

Gemini zich op de basis<br />

zorgvraag van de regio Den<br />

Helder.<br />

Om deze zorg op een<br />

financieel gezonde manier te<br />

leveren is een inrichting<br />

nodig met +/- 100 klinische<br />

bedden, 40<br />

dagbehandelingsbedden en<br />

4 operatiekamers.<br />

Op <strong>het</strong> gebied van acute<br />

zorg is de inzet van een tele-<br />

IC mogelijk om<br />

specialistische zorg op<br />

afstand te leveren.<br />

Geboortezorg vraagt om een<br />

optimale samenwerking<br />

tussen 1e en 2e lijn in<br />

doorverwijzing en<br />

gezamenlijk benutten van<br />

infrastructuur.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Benodigde capaciteit (op hoofdlijnen) en organisatie<br />

Benodigde capaciteit<br />

Er is (op hoofdlijnen) een doorrekening uitgevoerd op <strong>het</strong> toekomstige profiel van <strong>het</strong> Gemini. De resultaten van de doorrekening geven een<br />

grove indicatie van de benodigde capaciteit en <strong>het</strong> financiële resultaat dat <strong>het</strong> gekozen basisprofiel op zal leveren <strong>voor</strong> <strong>het</strong> ziekenhuis. Cijfers zijn<br />

grotendeels gebaseerd op de huidige inrichting van de zorg. Diverse factoren kunnen invloed uitoefenen op onderstaande cijfers, waar onder de<br />

specifieke inrichting van de nieuwbouw en de inzet van <strong>het</strong> Mediance <strong>voor</strong> electieve ingrepen.<br />

Opbrengsten Financieel<br />

resultaat<br />

+/- EUR 70 miljoen +/- EUR 2,5 miljoen<br />

Organisatie zorg: Acuut<br />

Bedden capaciteit<br />

(klinisch/dag)<br />

+/- 100 klinisch<br />

+/- 40 dag<br />

Voor <strong>het</strong> beantwoorden van de acute zorgvraag is <strong>het</strong> noodzakelijk om 24/7 de volgende faciliteiten aan te bieden in <strong>het</strong> ziekenhuis: basis-SEH,<br />

OK faciliteit, tele- IC faciliteit, (tele-radio)diagnostische faciliteiten en klinische opvang mogelijkheden eventueel vormgegeven in een AOA.<br />

Samenwerking met de huisartsenpost (HAP) is gewenst om de zelfverwijzers met een laag acuut karakter op te vangen. In de huidige situatie is<br />

de HAP 4 km verwijderd van <strong>het</strong> ziekenhuis. Het integreren van HAP en SEH op een locatie maakt <strong>het</strong> stroomlijnen van de acute zorgvraag<br />

eenduidiger en verlaagt de druk op de spoedfaciliteit van <strong>het</strong> ziekenhuis. Te allen tijde is een SEH arts in huis aanwezig. Overige inrichting van<br />

de basis-SEH is reeds beschreven onder <strong>het</strong> ‘zorgportfolio acute zorg’.<br />

Daar waar men geboortezorg levert is volgens wet- en regelgeving een IC niveau 1 vereist. De IGZ geeft in gesprekken aan dat <strong>het</strong> mogelijk<br />

is om gebruik te maken van een tele-IC concept. In dit concept worden ernstig zieke patiënten op afstand behandeld door een intensivist van<br />

een high-level IC op een andere locatie. Ter plekke wordt de zorg geleverd door medisch specialisten en IC verpleegkundigen in <strong>het</strong> Gemini.<br />

Tele-IC is een beproefd concept dat in de Verenigde Staten al jaren succesvol wordt toegepast. Binnen Nederland is de samenwerking tussen<br />

<strong>het</strong> OLVG in Amsterdam en <strong>het</strong> MC Zuiderzee in Lelystad een <strong>voor</strong>beeld van succesvolle implementatie van <strong>het</strong> tele-IC concept. Zie de bijlage<br />

<strong>voor</strong> meer informatie over tele-IC zorg. Voor de geboortezorg is verder binnen 15 minuten een volwaardig team conform de richtlijnen uit ‘Een<br />

goed begin’, aanwezig. Belangrijke <strong>voor</strong>waarden <strong>voor</strong> de geboortezorg in Den Helder zijn enerzijds een goede samenwerking tussen 1 e en 2 e lijn<br />

waarbij doorverwijzing van meer complexe zorg tijdig plaats vindt, anderzijds ook de bereidheid om met 1 e lijns verloskundigen en 2 e lijns<br />

zorgverleners zoveel mogelijk gebruik te maken van dezelfde <strong>voor</strong>zieningen (geboortecentrum) zodat dure infrastructuur optimaal benut wordt.<br />

De huidige afspraken over <strong>het</strong> doorrijden <strong>voor</strong> complexe acute interventies blijven gehandhaafd (<strong>voor</strong>beelden: verdenking hartinfarct, multitrauma).<br />

In de huidige setting worden deze hoogcomplexe acute patiënten niet naar <strong>het</strong> Gemini gebracht. Daar waar nodig worden afspraken en<br />

protocollen tussen <strong>het</strong> Gemini, de ambulancezorg en <strong>het</strong> topklinisch centrum (nu nog MCA, in toekomst <strong>het</strong> RTIC) aangescherpt om de naadloze<br />

samenhang verder te borgen.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

OK<br />

4<br />

17


Voor een toekomstbestendig<br />

profiel is een vloeiend en<br />

ononderbroken zorgproces<br />

tussen Gemini en RTIC<br />

noodzakelijk. Daarmee gelden<br />

de volgende rand<strong>voor</strong>waarden<br />

<strong>voor</strong> de organisatie:<br />

• Intensieve samenwerking<br />

tussen Gemini en RTIC/MCA<br />

op uitvoerend niveau;<br />

• Intensieve samenwerking<br />

tussen de maatschappen;<br />

• Rouleren staf over locaties;<br />

• Inzet gezamenlijke IT en<br />

telehealth;<br />

• Gezamenlijke ondersteunende<br />

<strong>voor</strong>zieningen en beleid;<br />

• Sterke samenwerking met 1e lijn en<br />

ambulance<strong>voor</strong>zieningen;<br />

• Doorzetten huidige efficiency<br />

maatregelen.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Benodigde capaciteit (op hoofdlijnen) en organisatie<br />

Organisatie zorg: Electief<br />

In de huidige situatie maakt <strong>het</strong> Gemini gebruik van 5 operatiekamers. Daarnaast is er de mogelijkheid om gebruik te maken van de<br />

operatiekamers van <strong>het</strong> Mediance in Schagen. In 2010 werd er nog weinig gebruik gemaakt van capaciteit in Schagen (135 ingrepen). Naar<br />

schatting zijn in de toekomst nog 4 OK’s nodig om aan de electieve zorgvraag te voldoen. Onderliggende aannames zijn: meer gebruik van<br />

Mediance capaciteit, en een verbeterde planning en doelmatigheid op de OK’s in Den Helder. Daarnaast wordt de electieve zorg in Den Helder<br />

zoveel mogelijk ingericht op short-stay patiënten. Langliggers en complexe problematiek worden in afspraak met ketenpartners elders<br />

behandeld.<br />

Organisatorische rand<strong>voor</strong>waarden.<br />

Om de zorg in <strong>het</strong> Gemini in te richten conform <strong>het</strong> aangegeven profiel moet worden voldaan aan een aantal rand<strong>voor</strong>waarden en<br />

organisatorische aspecten. Uitgangspunt daarbij is dat de inrichting van <strong>het</strong> zorgproces zodanig is dat er sprake is van een vloeiend en<br />

ononderbroken logistiek proces tussen basis en complexe zorg en/of tussen diagnostiek, interventie en nazorg. Belangrijk daarbij zijn:<br />

Intensieve samenwerking tussen RTIC/MCA en Gemini op uitvoerend niveau<br />

Het gezamenlijk bieden van een totaalpalet aan zorg met een meer specifieke profilering van Den Helder op de basiszorg en <strong>het</strong> RTIC/MCA op<br />

de complexe zorg en interventies vraagt om een goed afgestemd logistiek proces, een goed afgestemde zorgorganisatie en de mogelijkheid<br />

medewerkers op de verschillende locaties in te zetten: de organisatie volgt de patiënt en niet andersom. Om dit te kunnen realiseren zal er een<br />

intensieve samenwerking tussen RTIC/MCA en Gemini op bestuurlijk, managerial en uitvoerend niveau moeten zijn.<br />

Intensieve samenwerking tussen maatschappen Gemini en RTIC/MCA (evt. uitmondend in fusie)<br />

In <strong>het</strong> kader van de continuïteit van zorg en behoud van deskundigheid en ervaring is een intensieve samenwerking tussen de maatschappen<br />

van Gemini en RTIC/MCA nodig. Voor Gemini geldt daarbij dat <strong>het</strong> in de huidige situatie lastig is om medisch specialisten aan te trekken. Een<br />

intensieve samenwerking van maatschappen biedt specialisten een aantrekkelijk en breed pakket aan professionele mogelijkheden, inclusief de<br />

mogelijkheid om (toekomstige) volumenormen te halen. Bij verregaande concentratie en <strong>het</strong> inrichten van een zorgproces over twee locaties is<br />

een fusie van maatschappen aan de orde. Daarmee verruimt <strong>het</strong> de mogelijkheden tot <strong>het</strong> aantrekken van personeel. Voorts draagt<br />

samenwerking bij aan <strong>het</strong> efficiënt inzetten van ziekenhuiscapaciteit en specialisten.<br />

Rouleren medewerkers Den Helder en Heerhugowaard/Alkmaar<br />

Ook <strong>voor</strong> andere medewerkers geldt dat roulatie over de locaties wenselijk is vanuit <strong>het</strong> leveren van een aaneengesloten keten van zorg.<br />

Daarnaast biedt <strong>het</strong> rouleren van medewerkers over beide locaties de mogelijkheid om in de breedte <strong>het</strong> vak uit te oefenen. Dit verhoogt de<br />

aantrekkelijkheid van een werkplek in Den Helder. Om <strong>het</strong> rouleren mogelijk te maken is een hoge graad van standaardisatie in de werkwijze<br />

noodzakelijk.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

18


Voor een toekomstbestendig<br />

profiel is een vloeiend en<br />

ononderbroken zorgproces<br />

tussen Gemini en RTIC<br />

noodzakelijk. Daarmee gelden<br />

de volgende rand<strong>voor</strong>waarden<br />

<strong>voor</strong> de organisatie:<br />

• Intensievering samenwerking<br />

tussen Gemini en RTIC/MCA<br />

op uitvoerend niveau<br />

• Intensievering samenwerking<br />

tussen de maatschappen<br />

• Rouleren staf over locaties<br />

• Inzet gezamenlijke IT en<br />

telehealth<br />

• Gezamenlijke ondersteunende<br />

<strong>voor</strong>zieningen en beleid<br />

• Sterke samenwerking met 1e lijn en<br />

ambulance<strong>voor</strong>zieningen<br />

• Doorzetten huidige efficiency<br />

maatregelen<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Benodigde capaciteit (op hoofdlijnen) en organisatie<br />

Inzet IT en telehealth<br />

De profieldifferentiatie én daar<strong>voor</strong> benodigde samenwerking maakt een stevige inzet van IT en telehealth mogelijkheden op beide locaties<br />

noodzakelijk. Juist door de inzet van telehealth is <strong>het</strong> mogelijk om een zo breed mogelijk pakket aan zorg op een financieel rendabele wijze in<br />

Den Helder aan te bieden. Eerder zijn al genoemd de inzet van tele-IC <strong>voor</strong>zieningen, en telediagnostiek. Daarnaast zal er in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong><br />

uitwisselen van patiëntengegevens sprake moeten zijn van een gezamenlijk EPD. De inzet en roulatie van medewerkers over alle locaties en de<br />

intensieve samenwerking op uitvoerend niveau maken ook een verdere IT-integratie noodzakelijk.<br />

Gezamenlijke ondersteunende <strong>voor</strong>zieningen Gemini en RTIC/MCA<br />

Nieuwbouw in Den Helder en Heerhugowaard biedt de mogelijkheid om ondersteunende diensten gezamenlijk in te richten. In de huidige situatie<br />

is dit <strong>voor</strong> de ondersteunende diensten van <strong>het</strong> MCA in Alkmaar en <strong>het</strong> Gemini in Den Helder reeds <strong>het</strong> geval. Door deze samenwerking op de<br />

ondersteuning goed in te richten, wordt samenwerking op <strong>het</strong> niveau van <strong>het</strong> zorgproces vergemakkelijkt.<br />

Samenwerking 1 e lijn en ambulance<strong>voor</strong>zieningen<br />

Voor een optimaal ingerichte acute zorgketen is nauwe samenwerking nodig met de ambulancezorg en topklinische centra. Een naadloze<br />

overgang tussen de verschillende spelers in de keten is essentieel om de zorg, <strong>voor</strong>al <strong>voor</strong> complexe acute problematiek, hoogwaardig in te<br />

richten. Op <strong>het</strong> gebied van verloskunde is samenwerking met de 1 e lijns verloskundigen noodzakelijk om de zorgpaden rondom geboortezorg<br />

vorm te geven.<br />

Zoals aangegeven is <strong>voor</strong> een optimale acute keten en goede doorverwijzing samenwerking nodig met de ambulancezorg. Voor goede stepped<br />

care met name <strong>voor</strong> chronisch zieken is een goede samenwerking nodig met de 1e lijn. Voor optimale samenwerking in de verloskundige keten is<br />

de samenwerking met 1e lijns verloskundigen nodig. Door in de toekomst te komen tot een verdere samenwerking met de 1e lijn rondom<br />

chronisch zieken zal een verdere reductie van <strong>het</strong> aantal ziekenhuisbedden mogelijk zijn.<br />

Doorzetten efficiency maatregelen (programma Marsroute)<br />

Uit (benchmark) onderzoek blijkt dat <strong>het</strong> Gemini ten opzichte van referenten relatief dure poliklinische zorg levert. Daarnaast is er middels <strong>het</strong><br />

Marsroute programma een serie besparingen geïdentificeerd door middel van ligduur verkorting en verhoging van de doelmatigheid. In de<br />

berekeningen <strong>voor</strong> <strong>het</strong> Gemini profiel zijn de potentiële besparingen maximaal ingeboekt.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

19


Een aantal zaken vraagt nog<br />

nadere uitwerking:<br />

• Ontwikkeling gezamenlijk<br />

aanbod geboortezorg in de<br />

keten;<br />

• Vormgeving klinische<br />

kindergeneeskunde;<br />

• Samenwerking 1 e en 2 e lijn.<br />

Resultaat: toekomstig profiel van <strong>het</strong> Gemini<br />

Bespreekpunten<br />

Dit rapport bevat een high-level advies over <strong>het</strong> toekomstige profiel van <strong>het</strong> Gemini. Een aantal zeer specifieke keuzes vallen buiten de scope<br />

van dit advies. Het gaat dan met name om de verdere uitwerking van <strong>het</strong> <strong>hier</strong><strong>voor</strong> beschreven profiel, specifieke keuzes die niet gebaseerd zijn<br />

op wet- en regelgeving of <strong>het</strong> gekozen profiel, dan wel zaken die verder in de toekomst liggen. Voor een definitieve uitwerking van <strong>het</strong> profiel van<br />

<strong>het</strong> Gemini is <strong>het</strong> noodzakelijk om onderstaande bespreekpunten samen met ketenpartners verder vorm te geven. In dit rapport is de productie<br />

gerelateerd aan de bespreekpunten geïncludeerd in <strong>het</strong> doorgerekende profiel.<br />

Geboortezorg<br />

In alle dunbevolkte, vergrijzende gebieden staat er druk op de levering van geboortezorg. Aan de ene kant bestaat er een duidelijke samenhang<br />

tussen volume en kwaliteit, aan de andere kant is in acute situaties binnen de normtijd hulp geboden. In de geboortezorg keten zijn meerdere<br />

spelers (zowel in de eerste als tweede lijn) actief. Een noodzakelijke vervolgstap is om in samenwerking met alle betrokken partijen (o.a.<br />

verloskundigen, gynaecologen, huisartsen) een gezamenlijk geboortezorgaanbod in de keten neer te zetten dat passende is <strong>voor</strong> de regionale<br />

zorgvraag, zorgt <strong>voor</strong> rendabele <strong>voor</strong>zieningen en tegelijkertijd voldoet aan de kwaliteitseisen van de wetenschappelijke verenigingen. De notitie<br />

van de veldpartijen ‘Een goed begin’ kan <strong>hier</strong><strong>voor</strong> de basis vormen.<br />

Klinische kindergeneeskunde<br />

De klinische kindergeneeskunde vormt binnen de MCA Gemini groep een discussiepunt. Volumenormen <strong>voor</strong> deze zorg zijn niet aanwezig,<br />

echter gevoeligheid van de zorg <strong>voor</strong> kinderen is zeer hoog. Daarmee is een brede ervaring in diagnostiek en behandeling essentieel. In de<br />

huidige situatie ontstaat de vraag of men de klinische zorg <strong>voor</strong> kinderen in Den Helder, omwille van kwaliteitseisen, wil handhaven. Een<br />

discussie tussen kinderartsen en gynaecologen van MCA en Gemini samen met huisartsen in de regio is <strong>hier</strong><strong>voor</strong> noodzakelijk. Het valt aan te<br />

bevelen om deskundigheid van de NVK (Nederlandse Vereniging <strong>voor</strong> Kindergeneeskunde) te benutten <strong>voor</strong> de inhoudelijke begeleiding. (NB:<br />

<strong>voor</strong> de verloskunde wordt uitgegaan van 1e basisopvang van neonaten binnen de locatie Gemini. Meer complexe zorg <strong>voor</strong> neonaten wordt<br />

binnen <strong>het</strong> RTIC/MCA dan wel de NICU-<strong>voor</strong>zieningen in de regio verleend).<br />

Samenwerking 1ste en 2e lijn in een 1,5ste lijnscentrum<br />

In <strong>het</strong> toekomstige profiel van <strong>het</strong> Gemini is de samenwerking met <strong>het</strong> RTIC <strong>voor</strong> complexe patiëntenstromen uitgebreid besproken. Ook in de<br />

samenwerking met de 1e lijn in de keten is aan de orde geweest. Deze samenwerking zal echter in de toekomst nog een veel verdergaande<br />

uitwerking kunnen krijgen. Naast de bestaande keten kan ook verder worden gekeken naar substitutie van zorg van de 2e naar de 1e lijn. Een<br />

deel van de zorg die nu door <strong>het</strong> Gemini wordt geleverd (bij<strong>voor</strong>beeld laagcomplex chronisch, laagcomplexe klinische beschouwende zorg en<br />

laagcomplexe klinische post-operatieve zorg) kan ook in een andere setting dan <strong>het</strong> ziekenhuis of ziekenhuisbedden plaats vinden. Te denken<br />

valt aan participatie van specialisten in HOED’s, huisartsenbedden in de nabijheid van en met ondersteuning vanuit <strong>het</strong> ziekenhuis en<br />

zorgpensions. Mogelijke partners <strong>voor</strong> samenwerking zijn: de huisartsen, verpleeghuizen en overige eerstelijns zorgaanbieders. De<br />

samenwerking kan vorm krijgen in een 1,5ste lijnscentrum<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

20


Voor een adequate invulling<br />

van de profielen en de<br />

manier waarop dit kan<br />

gebeuren is een tweede fase<br />

noodzakelijk waarin <strong>het</strong><br />

profiel van <strong>het</strong> Gemini in<br />

samenhang met de<br />

betrokken partners nader<br />

wordt uitgewerkt.<br />

Aanbevelingen <strong>voor</strong> vervolg onderzoek<br />

Huidig document is <strong>het</strong> resultaat van Fase 1. Om een meer gedetailleerd doorgerekend beeld te krijgen van de benodigde capaciteit in <strong>het</strong><br />

Gemini in samenwerking met <strong>het</strong> RTIC en andere ketenpartners is een verdere uitwerking van <strong>het</strong> huidige onderzoek noodzakelijk. Een<br />

belangrijke eerste stap in dit onderzoek is betrokkenheid en mobilisatie van de relevante partijen. Een deel van de oriënterende werkzaamheden<br />

en expertvisie (op hoofdlijnen) is reeds in Fase 1 gerealiseerd.<br />

Fase 1<br />

Globale beschrijving benodigde<br />

inrichting zorg in samenhang<br />

met RTIC en overige partners<br />

Voorwerk:<br />

Mobilisatie en<br />

oriëntatie<br />

Fase 2<br />

Uitwerken benodigde inrichting<br />

zorg in samenwerking met <strong>het</strong><br />

RTIC en overige partners<br />

Stap 1:<br />

Expertvisie<br />

Stap 2:<br />

Scenario<br />

ontwerp<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Fase 3<br />

Implementatie<br />

Stap 3:<br />

Scenario<br />

analyse en<br />

besluitvorming<br />

21


Bijlagen


Financiële<br />

doorrekening<br />

profiel<br />

Huidig profiel<br />

Toekomstig profiel


De in 2010 afgesloten DBC’s<br />

en de jaarrekening 2010<br />

vormen <strong>het</strong> uitgangspunt<br />

<strong>voor</strong> de financiële analyse.<br />

Door middel van <strong>het</strong><br />

doorlopen van verschillende<br />

stappen zijn de resultaten<br />

van <strong>het</strong> profiel op<br />

hoofdlijnen bepaald.<br />

De uitkomsten van de<br />

resultatenrekening van <strong>het</strong><br />

huidige profiel zijn negatief.<br />

Het huidig profiel vormt<br />

geen toekomstbestendig<br />

model <strong>voor</strong> <strong>het</strong> Gemini.<br />

Financiële haalbaarheid<br />

Huidig profiel niet toekomstbestendig<br />

Werkwijze<br />

Ten behoeve van de financiële analyse die op hoofdlijnen is uitgevoerd<br />

hebben wij de volgende werkwijze aangehouden.<br />

1. Bepalen van <strong>het</strong> Gemini profiel met oog op strategische- en<br />

zorginhoudelijke keuzes;<br />

2. Bewerken van <strong>het</strong> bestand met afgesloten DBC’s 2010 zodat de<br />

verschillende profielen qua DBC’s afgeleid kunnen worden;<br />

3. Vaststellen van de aansluiting tussen de opbrengsten en kostprijzen<br />

op basis van de kostprijzenmodule en de jaarrekening 2010;<br />

4. Normaliseren van <strong>het</strong> gerapporteerd resultaat over 2010 in <strong>het</strong><br />

Jaardocument Gemini 2010 (zoals in de tabel <strong>hier</strong>naast is<br />

afgebeeld);<br />

5. Toepassen van een drietal correcties op zowel opbrengsten<br />

(wettelijke budget, opbrengst B segment) als kosten om aansluiting<br />

te krijgen met de formele financiële verslaglegging over 2010;<br />

6. De financiële haalbaarheid van <strong>het</strong> profiel vaststellen aan de hand<br />

van de resultaten op DBC niveau.<br />

Aanvullend is de financiële positie van Gemini onderzocht en<br />

becommentarieerd om de cijfers in perspectief te plaatsen, risico’s te<br />

signaleren en aanbevelingen te kunnen geven.<br />

De berekende kengetallen <strong>voor</strong> <strong>het</strong> profiel zijn een afgeleide van de<br />

samenstelling van de DBC’s over 2010.<br />

Vervolgstap<br />

In een vervolgstap is <strong>het</strong> wenselijk om de DBC data over 2011 op te<br />

stellen en de kostprijzen te actualiseren.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Bronnen<br />

Ten behoeve van de uitgevoerde stappen is <strong>hier</strong>onder aangegeven<br />

welke bronnen zijn gehanteerd gedurende stappen:<br />

1. Excelbestand met gesloten DBC’s 2010, coderingstabel DBC’s,<br />

Jaardocument Gemini 2010<br />

2. Interne aansluiting tussen opbrengsten en kosten vanuit DBC<br />

kostprijzenmodule;<br />

3. Jaardocument Gemini 2010, managementinformatie ten behoeve<br />

van normalisatie gegevens, uitkomsten nacalculaties 2008 tot en<br />

met 2010.<br />

Naast <strong>het</strong> uitvoeren van documentstudie hebben interviews<br />

plaatsgevonden met verschillende functionarissen van de financiële<br />

afdelingen ter validatie van door ons toegepaste processtappen op<br />

hoofdlijnen als ook de verdere onderbouwing van de analyse.<br />

Pro forma resultatenrekening Gemini<br />

x EUR<br />

1.000<br />

2010<br />

Jaardocument<br />

2010<br />

Genorma-<br />

liseerd<br />

Wettelijk budget/DOT 49.604 43.950<br />

DBC opbr B-segment 31.197 31.197<br />

Overige opbrengsten 7.903 6.818<br />

Totale opbrengsten 88.704 81.965<br />

Personeelskosten 46.394 45.527<br />

Materiële kosten 41.940 36.717<br />

Totale lasten 88.334 82.244<br />

Resultaat 370 -279<br />

24


De uitkomsten van de<br />

benchmark analyse wijzen<br />

uit dat er bij Gemini sprake<br />

is van relatief:<br />

• hoge personeelslasten;<br />

• lage afschrijvingskosten;<br />

• laag resultaat.<br />

Het verloop van de<br />

kapitaallasten is gebruikelijk<br />

rondom nieuwbouw.<br />

De zorgexploitatie vertoont<br />

qua resultaten een<br />

zorgwekkend verloop.<br />

Financiële haalbaarheid<br />

Overige bevindingen op hoofdlijnen<br />

Benchmark analyse en analyse kwaliteit resultaat<br />

Ten behoeve van de benchmark analyse zijn een viertal ziekenhuizen<br />

geselecteerd die in een regio opereren die vergelijkbaar is met die in<br />

noord Noord Holland (perifeer gebied) en eveneens relatief van<br />

vergelijkbare omvang zijn. De vergelijking levert een drietal belangrijke<br />

constateringen op:<br />

• Personeelkosten als percentage van de som der bedrijfsopbrengsten<br />

zijn hoog: 57% bij Gemini, bij referenten van 51% tot en met 56%.;<br />

• De afschrijvingen als percentage van som der bedrijfsopbrengsten zijn<br />

laag: 6% bij Gemini, bij referenten van 8% tot en met 10%.<br />

• Resultaat boekjaar Gemini blijft achter bij referenten: -1% bij Gemini,<br />

bij referenten van 1% tot 2%.<br />

Deze bevindingen vormen aanleiding om de kwaliteit van <strong>het</strong> resultaat<br />

van Gemini nader te analyseren. In de grafieken <strong>hier</strong>naast afgebeeld is<br />

de exploitatie over de jaren gesplitst naar de kapitaallasten en de<br />

exploitatie zorg en bedrijfsvoering.<br />

De zorgexploitatie laat in zowel <strong>het</strong> recente verleden als de komende<br />

jaren een negatief resultaat zien. De dalende trend van <strong>het</strong> resultaat<br />

wordt de komende jaren volgens planning omgebogen op basis van de<br />

uitvoering van de maatregelen die onderdeel uitmaken van de<br />

Marsroute.<br />

Het resultaat op kapitaallasten neemt in dezelfde periode toe, <strong>het</strong>geen<br />

toe te schrijven is aan <strong>het</strong> feit dat Gemini in de aanloop naar nieuwbouw<br />

de investeringen beperkt tot <strong>het</strong> hoogstnoodzakelijke. Daarnaast is een<br />

groot deel van de aanwezige activa reeds volledig afgeschreven. De<br />

dalende omvang van de vaste activa leidt er toe dat de benodigde<br />

financiering daalt en daarmee de interestlasten.<br />

In de toekomstige cijfers is de ingebruikname van de nieuwbouw<br />

meegenomen in 2014. Dit leidt tot een forse toename van de<br />

afschrijvings- en interestlasten en daarmee afname van <strong>het</strong> resultaat op<br />

kapitaallasten.<br />

Gemini heeft door middel van <strong>het</strong> opstellen en uitvoeren van<br />

maatregelen in <strong>het</strong> kader van de marsroute een traject ingezet om<br />

efficiënter te werken en daarmee kosten te besparen.<br />

Kapitaallasten (in EUR 1.000)<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Vergoeding / kosten<br />

Opbrengste en kosten<br />

15.000<br />

10.000<br />

5.000<br />

0<br />

-5.000<br />

-10.000<br />

-15.000<br />

100.000<br />

50.000<br />

0<br />

-50.000<br />

-100.000<br />

Ingebruikname<br />

nieuwbouw<br />

Vergoeding Kosten Resultaat<br />

Zorg-/bedrijfsvoering (in EUR 1.000)<br />

Effect Marsroute<br />

6.000<br />

4.000<br />

2.000<br />

0<br />

-2.000<br />

-4.000<br />

-6.000<br />

Opbrengsten Kosten Resultaat<br />

3.000<br />

2.000<br />

1.000<br />

0<br />

-1.000<br />

-2.000<br />

-3.000<br />

-4.000<br />

-5.000<br />

Ervaringen binnen de ziekenhuissector laten zien dat de jaren<br />

<strong>voor</strong>afgaand aan nieuwbouw zich kenmerken door <strong>het</strong> behalen van<br />

forse positieve resultaten, als gevolg van de kapitaallastenontwikkeling.<br />

De reserveringen die <strong>hier</strong>door kunnen worden getroffen zijn benodigd<br />

<strong>voor</strong> onder meer <strong>het</strong> opvangen van de toegenomen afschrijvings- en<br />

interestlasten in de “post-nieuwbouwfase” om te <strong>voor</strong>komen dat er<br />

sprake is van sterk negatieve resultaten.<br />

Op basis van de cijfers van <strong>het</strong> Gemini blijkt dat de resultaten <strong>het</strong> niet<br />

toelaten om reserveringen te treffen <strong>voor</strong>, <strong>het</strong>geen een belangrijk<br />

financieel risico vormt.<br />

Resultaat<br />

Resultaat<br />

25


Het resultaat van <strong>het</strong><br />

toekomstige profiel ligt EUR<br />

3 miljoen hoger dan <strong>het</strong><br />

genormaliseerde resultaat<br />

over 2010.<br />

Het activiteitenniveau van<br />

Gemini ligt op 81% van <strong>het</strong><br />

huidige niveau.<br />

Gemini neemt in dit profiel<br />

afscheid van verlieslatende<br />

zorgproducten en vergroot<br />

daarmee haar financiële<br />

bestendigheid.<br />

Financiële haalbaarheid<br />

Vaststellen toekomstig profiel Gemini<br />

Toelichting<br />

Het toekomstige profiel vertoont ten opzichte van <strong>het</strong> huidige profiel<br />

Pro forma resultatenrekening<br />

een verbetering van <strong>het</strong> resultaat met EUR 3 miljoen. De omvang van<br />

2010 2010<br />

de opbrengsten van de zorg die, vanwege de complexiteit in x EUR 1.000<br />

genorma- toekomstig<br />

samenhang met <strong>het</strong> RTIC wordt aangeboden, bedraagt EUR 11<br />

liseerd profiel<br />

miljoen, terwijl <strong>het</strong> kostenniveau met EUR 13,9 miljoen afneemt.<br />

Wettelijk budget/DOT 43.950 37.000<br />

Dit betekent dat Den Helder afscheid neemt van een deel van <strong>het</strong><br />

zorgaanbod dat momenteel verlieslatend is en een bedreiging kan DBC opbr B-segment 31.197 27.000<br />

vormen <strong>voor</strong> een positieve exploitatie van <strong>het</strong> ziekenhuis in de<br />

toekomst. Dit betekent ook dat de financiële bestendigheid van dit<br />

Overige opbrengsten 6.818 7.000<br />

profiel groter is dan <strong>het</strong> huidig profiel. Naast dat dit <strong>voor</strong> <strong>het</strong><br />

ziekenhuis perspectief biedt is <strong>het</strong> ook <strong>voor</strong> patiënten en gemeente<br />

Totale opbrengsten 81.965 71.000<br />

Den Helder gunstig om in continuïteit een goede basis<strong>voor</strong>ziening in Personeelskosten 45.527 38.000<br />

de buurt te hebben.<br />

Materiële kosten 36.717 30.000<br />

In procenten ligt <strong>het</strong> activiteitenniveau op 80% van <strong>het</strong> huidige<br />

niveau.<br />

Opmerkingen<br />

De nieuwbouw die past bij dit profiel is gebaseerd op benutting van<br />

de RTIC faciliteiten op <strong>het</strong> gebied van de complexe zorg (m.n.<br />

ingrepen). In <strong>het</strong> RTIC wordt de regionale capaciteit <strong>voor</strong> complexe<br />

zorg gebundeld. Samenwerking op <strong>het</strong> gebied van de complexe zorg<br />

levert financiële <strong>voor</strong>delen op en geeft ook de mogelijkheid om<br />

kwaliteit te concentreren en verhogen.<br />

Het terugbrengen van <strong>het</strong> personeelsbestand is een ontwikkeling<br />

waar <strong>het</strong> Gemini momenteel reeds actief haar invloed op uitoefent.<br />

De verwachting is dat er geen aanpassingen benodigd zijn op dit<br />

beleid.<br />

Een lonkend toekomstperspectief is uitbreiding van de samenwerking<br />

met de 1 ste lijn. Het is mogelijk om delen van de laagcomplexe zorg<br />

(chronisch, poliklinisch electief) op een andere manier in te richten<br />

dan de huidige ziekenhuis <strong>voor</strong>ziening. Er valt te denken aan,<br />

bij<strong>voor</strong>beeld, een 1,5 ste lijn centrum, zorghotel of huisartsenbedden<br />

concept.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Totale lasten 82.244 68.000<br />

Resultaat -279 2.700<br />

Pro forma kengetallen<br />

x EUR 1.000 huidig<br />

toekomstig<br />

profiel<br />

Verpleegdagen 59.899 49.000<br />

Dagverpleging 13.877 12.000<br />

OK's 5,0 4,0<br />

Bedden (incl doelm) 149 100<br />

Bedden (dagverpleg.) 47 40<br />

26


Wet- en<br />

regelgeving en<br />

richtlijnen


Wet- en regelgeving en richtlijnen<br />

Minimum eisen <strong>voor</strong> de acute zorg en geboortezorg<br />

Acute zorg<br />

45 minuten norm<br />

“De afspraken in <strong>het</strong> regionale overleg acute zorgketen moeten ertoe<br />

leiden dat deelnemers aan <strong>het</strong> overleg alleen (tijdelijk) kunnen stoppen<br />

met functies op een bepaalde locatie als de 45 minuten norm om een<br />

Spoedeisende Eerste Hulp (SEH) afdeling van een basisziekenhuis te<br />

bereiken, niet in gevaar komt. […] Deze bereikbaarheidsnorm van 45<br />

minuten betreft de totaaltijd die nodig is om met een ambulance de<br />

patiënt op de plaats van <strong>het</strong> ongeval te bereiken en vervolgens naar<br />

een SEH-locatie te rijden.” Bron: WTZi. Artikel 1. Bijlage 3.1.<br />

Volgens gesprekken met de IGZ en VWS staat deze norm niet ter<br />

discussie.<br />

Inrichting basis-SEH<br />

Een basis SEH moet op <strong>het</strong> gebied van de patiëntenzorg de volgende<br />

taken uit kunnen voeren: triëren, stabiliseren, resusciteren, incl.<br />

luchtwegmanagement, behandeling in gang zetten of doorverwijzing.<br />

Bron: SEH Vanuit een Stevige Basis, 2009.<br />

Achtervang SEH<br />

Gegeven <strong>het</strong> scala aan ziektebeelden dat bij een basis SEH terecht<br />

kan moet een SEH-arts snel de relevante specialismen kunnen<br />

raadplegen. Binnen korte tijd (niet gespecificeerd binnen welk<br />

tijdbestek) moet een SEH-arts kunnen beschikken over de volgende<br />

specialisten:<br />

Gynaecologie/obstetrie; Chirurgie; Interne geneeskunde; Cardiologie,;<br />

Kindergeneeskunde; KNO-heelkunde; Neurologie; Anesthesiologie en<br />

Radiologie.<br />

Een OK team is beschikbaar <strong>voor</strong> ingrepen en de laboratorium en<br />

röntgenfaciliteiten zijn direct toegankelijk.<br />

In de ANW-uren is een ervaren arts aanwezig die kan reanimeren en<br />

triëren. Achtervang specialismen zijn binnen korte tijd op te roepen.<br />

Bron: Gezondheidsraad “De basis moet goed!”, 2012.<br />

Benodigde faciliteiten basis-SEH<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Een basis-SEH beschikt over een 24-uur verkoeverfunctie en<br />

observatieafdeling waar bij tijdelijke ondersteuning van vitale functies<br />

mogelijk is. Een IC-faciliteit is in een dergelijke structuur niet<br />

noodzakelijk. Bij onverwachte situaties die IC-zorg vergen is<br />

overplaatsing aangewezen.<br />

Geboortezorg<br />

Voor kwalitatief hoogstaande geboortezorg schrijft de<br />

wetenschappelijke vereniging de volgende eisen <strong>voor</strong>:<br />

• 24-uursbezetting van de verloskundige afdeling met adequaat<br />

medisch geschoold en bekwaam personeel.<br />

• 24/7 een operatiekamer beschikbaar <strong>voor</strong> acute interventies<br />

• IC-afdeling aanwezig met opvangmogelijkheid op level 1 niveau<br />

• Uiterlijk 30 minuten na binnenkomst is een team aanwezig <strong>voor</strong> de<br />

ingreep en wordt de behandeling gestart. In de toekomst wordt deze<br />

norm 15 minuten.<br />

Bron: Nota Praktijknormen Klinische Verloskunde; Interviews IGZ.<br />

28


In de huidige situatie voldoet<br />

<strong>het</strong> Gemini aan de<br />

volumenormen <strong>voor</strong> de<br />

mamma- en colorectale<br />

chirurgie.<br />

Wet- en regelgeving en richtlijnen<br />

Volumenormen<br />

De vastgestelde relatie tussen volume en kwaliteit leidt steeds vaker tot de ontwikkeling van volumenormen <strong>voor</strong>, met name, hoogcomplexe<br />

ingrepen en procedures. De Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) gaat er vanuit dat ziekenhuizen de minimumnormen <strong>voor</strong> hoogcomplexe<br />

zorg zullen gebruiken <strong>voor</strong> <strong>het</strong> maken van regionale afspraken over de concentratie van zorg. Ook verzekeraars spelen, door middel van<br />

selectief contracteren, een steeds grotere rol in de concentratie van complexe zorgvormen. Een publicatie van de Gezondheidsraad in december<br />

2011 legt de volgende geldende volumenormen vast. De productie van <strong>het</strong> Gemini is in de laatste kolom weergegeven.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

29


<strong>KPMG</strong> Plexus heeft de<br />

verschillen in reistijden<br />

berekent <strong>voor</strong> 3 locatie<br />

varianten:<br />

Variant A (huidige situatie);<br />

Variant B (plaatsing RTIC<br />

in Heerhugowaard); en<br />

Variant C (zonder Den<br />

Helder, met RTIC).<br />

Door de spoedfaciliteiten in<br />

Den Helder te verwijderen<br />

zal de gemiddelde reistijd<br />

van de adherente bevolking<br />

toenemen naar gemiddeld 42<br />

minuten (tegenover 30<br />

minuten in de huidige<br />

situatie).<br />

Om aan de 45 minuten norm<br />

van de overheid te blijven<br />

voldoen is een<br />

spoedfaciliteit op locatie Den<br />

Helder noodzakelijk.<br />

Wet- en regelgeving en richtlijnen<br />

Omwille van de normen <strong>voor</strong> reistijden is een spoedfaciliteit in Den Helder vereist (1)<br />

1<br />

2<br />

3<br />

3<br />

1<br />

Variant A<br />

Den Helder<br />

Hoorn<br />

Alkmaar<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

2<br />

1<br />

2<br />

3<br />

1<br />

Variant B Variant C<br />

3 1<br />

2<br />

Den Helder<br />

Hoorn<br />

Heerhugowaard<br />

1<br />

2<br />

Heerhugowaard<br />

Hoorn<br />

2<br />

Legenda<br />

Reistijd in minuten <strong>voor</strong><br />

postcode 4 gebieden<br />

30


De inwoners van gemeente<br />

Den Helder zijn <strong>het</strong> meest<br />

gevoelig <strong>voor</strong> <strong>het</strong> wegvallen<br />

van de SEH faciliteit in Den<br />

Helder.<br />

Uit RIVM onderzoek blijkt dat<br />

bij sluiting van <strong>het</strong> Gemini<br />

ziekenhuis 33.500 mensen<br />

niet binnen de gestelde<br />

norm van 45 minuten een<br />

SEH kunnen bereiken2 .<br />

Een alternatieve analyse van<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus laat zien dat<br />

bij sluiting 74.585 personen<br />

niet binnen de gestelde<br />

norm een ziekenhuis kunnen<br />

bereiken (variant C) 3 .<br />

Het belangrijkste verschil<br />

tussen de beide analyses is<br />

de snelheid van <strong>het</strong> voertuig.<br />

Het RIVM gaat uit van een<br />

ambulance met spoed. De<br />

door <strong>KPMG</strong> Plexus<br />

uitgevoerde analyse rekent<br />

met de snelheid van normaal<br />

personenvervoer.<br />

Wet- en regelgeving en richtlijnen<br />

Omwille van de normen <strong>voor</strong> reistijden is een spoedfaciliteit in Den Helder vereist (2)<br />

Gemeente Aantal<br />

inwoners 1<br />

(2011)<br />

Gemiddelde reistijd (in minuten) Aantal inwoners buiten de 45 minuten<br />

norm<br />

Variant A Variant B Variant C Variant A Variant B Variant C<br />

Anna Paulowna 14.255 25 25 42 0 0 3.685<br />

Den Helder 57.185 10 10 53 0 0 57.185<br />

Harenkarspel 16.175 24 22 22 0 0 0<br />

Niedorp 12.230 28 22 22 0 0 0<br />

Schagen 18.680 28 27 27 0 0 0<br />

Texel 13.715 75 75 125 13.715 13.715 13.715<br />

Wieringen 8.615 27 27 32 0 0 0<br />

Wieringermeer 12.580 24 24 24 0 0 0<br />

Zijpe 11.585 25 28 34 0 0 0<br />

165.020 30 29 42 13.715 13.715 74.585<br />

Bron<br />

1 CBS - Bevolking en huishoudens; viercijferige postcode, 1 januari 2011<br />

2 Bereikbaarheidsanalyse RIVM, april 2011<br />

3 Analyse uitgevoerd door <strong>KPMG</strong> Plexus aan de hand van <strong>het</strong> reistijdenmodel<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

31


Demografische<br />

ontwikkelingen en<br />

verwachte<br />

ontwikkelingen<br />

zorgvraag


De bevolking in <strong>het</strong><br />

adherentiegebied blijft<br />

tussen 2012 (165.200) en<br />

2020 (165.400) vrijwel gelijk<br />

(1% groei).<br />

De bevolking in de<br />

leeftijdscategorie van 60 jaar<br />

en ouder neemt van 2012<br />

(41.400) tot 2020 (50.600) toe<br />

met 22%.<br />

De verwachtingen zijn dat :<br />

• De vraag naar<br />

geboortezorg af neemt<br />

• Door de vergrijzing de<br />

vraag naar acute, electieve,<br />

chronische en<br />

oncologische zorg harder<br />

zal groeien dan de<br />

bevolking.<br />

Ontwikkeling zorgvraag (op hoofdlijnen)<br />

Demografische ontwikkelingen adherentiegebied Gemini 2012 - 2040<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

Den Helder<br />

Hoorn<br />

3<br />

1<br />

Alkmaar<br />

4<br />

Heerhugowaard<br />

2<br />

Adherentiegebied negen<br />

gemeentes 1 :<br />

165.200 inwoners (2012) 2<br />

Bron<br />

1 Aanlevering MCA Gemini – Op basis van marktaandeel alle aandoeningen en specialismen,Tragpi, DIS-data 2010<br />

2 CBS - Regionale prognose bevolkingsopbouw; 2011-2040<br />

Leeftijdscategorie<br />

% toe- / afname<br />

t/m 2020<br />

90 jaar of ouder 64%<br />

80 tot 90 jaar 42%<br />

70 tot 80 jaar 49%<br />

60 tot 70 jaar 1%<br />

50 tot 60 jaar 1%<br />

40 tot 50 jaar -22%<br />

30 tot 40 jaar -5%<br />

20 tot 30 jaar 6%<br />

10 tot 20 jaar -11%<br />

0 tot 10 jaar -9%<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

1.100<br />

1.800<br />

5.300<br />

7.500<br />

CONCEPT<br />

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020<br />

adherentiegebied Gemini Den<br />

Helder<br />

90 jaar of ouder<br />

80 tot 90 jaar<br />

70 tot 80 jaar<br />

60 tot 70 jaar<br />

50 tot 60 jaar<br />

40 tot 50 jaar<br />

30 tot 40 jaar<br />

20 tot 30 jaar<br />

10 tot 20 jaar<br />

0 tot 10 jaar<br />

12.400<br />

18.500<br />

25.700<br />

20.000<br />

18.500<br />

17.600<br />

17.000<br />

18.100<br />

20.500<br />

18.300<br />

17.500<br />

16.000<br />

22.600<br />

22.800<br />

24.600<br />

24.800<br />

0 10.000 20.000 30.000<br />

2012 2020<br />

33


Gemiddeld zal tussen 2012<br />

en 2022 de vraag naar<br />

oncologische zorg in de<br />

regio met 21% toenemen.<br />

Ontwikkeling zorgvraag (op hoofdlijnen)<br />

Ontwikkelingen oncologische zorgvraag<br />

Aantal nieuwe gevallen kanker per leeftijdscategorie per jaar<br />

Het jaar 2000 = 100.<br />

150<br />

140<br />

130<br />

120<br />

110<br />

100<br />

90<br />

80<br />

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010<br />

< 20 jaar 20 - 40 jaar 40 - 60 jaar > 60 jaar<br />

Incidentie (totaal) alle tumoren 2000 –<br />

2010<br />

Leeftijd Jaarlijkse groei Totale groei<br />

< 20 jaar 0,8% 8,1%<br />

20 - 40 jaar 0,4% 3,9%<br />

40 - 60 jaar 2,1% 22,7%<br />

> 60 jaar 3,6% 43,1%<br />

Bron<br />

IKNL, www.cijfersoverkanker.nl, incidentie alle tumoren 2000 – 2010.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Demografische samenstelling adherentie Gemini 2012 - 2020<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

25%<br />

31%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

27%<br />

30%<br />

20%<br />

21% 22%<br />

10%<br />

0%<br />

23% 21%<br />

2012 2020<br />

< 20 jr 20 - 40 jr 40 - 60 jr > 60 jr<br />

De groei in de vraag naar oncologische zorg is sterk gerelateerd aan<br />

leeftijd. Tussen 2012 en 2020 neemt <strong>het</strong> aandeel ouderen in de<br />

bevolking van <strong>het</strong> adherentiegebied sterk toe. Als gevolg <strong>hier</strong> van zal<br />

de vraag naar oncologische zorg harder stijgen dan de<br />

bevolkingsgroei.<br />

Gemiddeld zal tussen 2012 en 2022 de vraag naar oncologische<br />

zorg in de regio met 21% toenemen (gewogen gemiddelde van groei<br />

per leeftijdscategorie).<br />

34


In relatie tot de<br />

bevolkingsgroei neemt de<br />

vraag naar acute zorg<br />

slechts marginaal toe (1%<br />

boven op bevolkingsgroei).<br />

De vraag naar chronische en<br />

oncologische zorg nemen in<br />

relatie tot de<br />

bevolkingsgroei <strong>het</strong> meest<br />

toe. Naar schatting op basis<br />

van de trends ergens tussen<br />

de 20% - 40% toename in<br />

vraag.<br />

Het is niet aantoonbaar hoe<br />

de vraag naar electieve zorg<br />

door demografische<br />

kenmerken wordt beïnvloed.<br />

Ontwikkeling zorgvraag (op hoofdlijnen)<br />

Ontwikkelingen acute, chronische en electieve zorgvraag<br />

Acute zorgvraag<br />

Wetenschappelijke studies bewijzen dat <strong>het</strong> gebruik van acute<br />

zorg<strong>voor</strong>zieningen sterk correleert met de leeftijd van patiënten.<br />

Oudere patiënten leggen vaker beslag op spoedeisende hulp<br />

<strong>voor</strong>zieningen. Onderzoek in Australië laat zien dat personen boven de<br />

85 jaar 3,9 keer meer kans hebben om bij de SEH van een ziekenhuis<br />

te komen dan personen tussen de 35 en 59 jaar (Bron:Lowthian et al.<br />

Med J Aust. 2012 Feb 6;196:128-32). Puntmetingen in Nederland<br />

geven ook een hoger SEH gebruik weer naarmate de leeftijd van<br />

patiënten toeneemt.<br />

Gemiddeld zal tussen 2012 en 2022 de vraag naar acute zorg in de<br />

regio met 1% extra toenemen boven op de groei van de bevolking<br />

(gewogen gemiddelde van groei per leeftijdscategorie).<br />

Leeftijdsverdeling gebruik SEH.<br />

Bron: Nationaal Kompas Volksgezondheid. Vraag en gebruik acute<br />

zorg 2009<br />

45-64<br />

22%<br />

65+<br />

24%<br />

Chronische zorg<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

25-44<br />

21%<br />

0-14<br />

19%<br />

15-24<br />

14%<br />

Algemeen onderzoek naar de ontwikkeling van de chronische<br />

zorgvraag wijst uit dat ook deze sterk is gekoppeld aan leeftijd. Eigen<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus onderzoek op basis van cijfers uit de Nationaal Kompas<br />

Volksgezondheid geeft weer dat de prevalentie van de chronische<br />

aandoeningen COPD en diabetes elk jaarlijks 2% toenemen.<br />

Een grove extrapolatie van deze cijfers betekent een jaarlijkse<br />

toename in de totale zorgvraag rondom COPD en diabetes van 4%.<br />

Tussen 2012 en 2022 stijgt de zorgvraag <strong>voor</strong> deze aandoeningen met<br />

ongeveer 40% (zonder inzet van substitutie naar de 1 ste lijn).<br />

Electieve zorg<br />

Voor <strong>het</strong> gebruik van electieve zorg zijn geen prognose cijfers<br />

beschikbaar.<br />

35


Analyse huidige<br />

zorgportfolio en<br />

gebruik capaciteit


Analyse portfolio (op hoofdlijnen)<br />

Huidig portfolio Gemini<br />

De zorg van <strong>het</strong> Gemini is opgedeeld in 4 zorgsegmenten volgens <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong> Plexus zorgmodel: Acute zorg, Oncologische zorg, Electieve zorg en Chronische zorg. Voor alle<br />

segmenten is een onderverdeling gemaakt naar de assen ‘complex’ en ‘enkelvoudig’.<br />

Het overgrote deel van de zorg dat door <strong>het</strong> Gemini wordt geboden (2010) is electieve, enkelvoudige zorg. Op de tweede en derde plaats komen respectievelijk de enkelvoudige acute<br />

zorg en de enkelvoudige chronische zorg. Ongeveer 7% van <strong>het</strong> huidige zorgportfolio van <strong>het</strong> Gemini wordt bestempeld als complexe zorg. De complexe oncologische zorg vormt een<br />

grote verliespost <strong>voor</strong> <strong>het</strong> ziekenhuis.<br />

Aantal DBCs 2010<br />

Oncologisch<br />

enkelvoudig<br />

6%<br />

Oncologisch complex<br />

2%<br />

Electief enkelvoudig<br />

60%<br />

Academische zorg<br />

0%<br />

Acuut<br />

complex<br />

1%<br />

Acuut enkelvoudig<br />

18%<br />

Chronisch enkelvoudig<br />

9%<br />

Chronisch complex<br />

2%<br />

Electief complex<br />

2%<br />

Financieel resultaat DBCs 2010<br />

€ 4.000.000<br />

€ 3.000.000<br />

€ 2.000.000<br />

€ 1.000.000<br />

€ -1.000.000<br />

€ -2.000.000<br />

€ -3.000.000<br />

€ -4.000.000<br />

Academisch;<br />

€ -2.854<br />

Acuut complex;<br />

€ 274.129<br />

Electief complex;<br />

Chronisch complex; € 111.214<br />

Acuut enkelvoudig;<br />

€ -127.395<br />

€ -841.207<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

€ -<br />

Chronisch enkelvoudig;<br />

€ 430.396<br />

Electief enkelvoudig;<br />

€ 2.885.829<br />

Oncologisch enkelvoudig;<br />

€ 143.566<br />

Oncologisch complex;<br />

€ -3.152.531<br />

37


Ongeveer een derde van de<br />

zorg in <strong>het</strong> Gemini is<br />

eventueel door<br />

samenwerking met de 1ste lijn op een andere manier in<br />

te richten.<br />

Het betreft met name de<br />

laagcomplexe chronische<br />

zorg en laagcomplexe<br />

poliklinische verrichtingen.<br />

Analyse portfolio (op hoofdlijnen)<br />

Een deel van de ziekenhuiszorg is in theorie door samenwerking met de eerste lijn op een<br />

andere manier in te richten<br />

Een deel van de zorg die door <strong>het</strong> Gemini wordt aangeboden is ook eventueel te leveren in een andere setting dan die van <strong>het</strong> klassieke<br />

ziekenhuis. In theorie kan deze zorg in samenwerking met de 1 ste lijn worden geleverd, bij<strong>voor</strong>beeld via een zorghotel/ eerstelijns bedden<br />

concept of in een 1,5 ste lijns centrum. Het betreft laagcomplexe chronische zorg en laagcomplexe poliklinische ingrepen. De omzet van deze<br />

groep DBC’s ligt rond de € 21 mln op jaarbasis. Voorbeelden van zorg die zich eigenen <strong>voor</strong> de integrale ziekenhuis/1 ste lijn omgeving zijn de<br />

behandeling van hartfalen, diabetes, COPD, migraine, spierspanningshoofdpijn, asthma klachten of poliklinische ingrepen <strong>voor</strong> <strong>het</strong> verwijderen<br />

van een gezwel. Ongeveer 40% van de omzet binnen dit segment valt onder de cardiologie en interne geneeskunde. Verdere uitwerking met<br />

ketenpartners is nodig om deze zorg nader te onderzoeken en eventueel anders vorm te geven.<br />

Overzicht aandeel van zorg die te behandelen is in een integrale setting van<br />

ziekenhuis en eerste lijn<br />

Niet substitueerbaar;<br />

EUR 52 mln<br />

Mogelijk te leveren in<br />

een integrale setting<br />

van ziekenhuis en<br />

1ste lijn<br />

EUR 21 mln<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

CAR<br />

INW<br />

CHI<br />

NEU<br />

KIND<br />

LONG<br />

ORT<br />

REU<br />

Voorbeelden<br />

Hartfalen<br />

Hypertensie<br />

Diabetes<br />

Ganglion<br />

38


Ongeveer de helft van de<br />

bezoeken op de SEH in <strong>het</strong><br />

Gemini kwalificeren als laag<br />

urgent. (blauw of groen).<br />

8% van alle patiënten op de<br />

SEH wordt niet door een<br />

medisch specialist gezien.<br />

Het gemiddeld aantal SEH<br />

bezoeken per dag is 29, of<br />

wel 1,2 bezoeken per uur.<br />

Het aantal bezoeken per dag<br />

per FTE SEH<br />

verpleegkundige is 2,2.<br />

Het aantal bezoeken per dag<br />

per FTE SEH medewerker<br />

(SEH verpleegkundige en<br />

medewerker gipskamer) is<br />

1,6.<br />

Analyse capaciteit (op hoofdlijnen)<br />

Gebruik huidige capaciteit: SEH<br />

Organisatie<br />

Het Gemini ziekenhuis in Den Helder beschikt over een SEH. De SEH<br />

is 7 dagen per week 24 uur open <strong>voor</strong> zowel volwassenen als kinderen<br />

met een acuut ontstaan gezondheidsprobleem. Op de SEH waren in<br />

2011 13,2 FTE verpleegkundige werkzaam en 4,3 FTE op de<br />

gipskamer.<br />

De huisartsenpost (HAP) in Den Helder ligt 3,7 kilometer van <strong>het</strong><br />

ziekenhuis verwijderd.<br />

Gebruik<br />

In 2011 bezochten 10.514 patiënten de SEH van <strong>het</strong> Gemini.<br />

Ongeveer de helft van deze patiënten vallen in de categorie ‘blauw’ of<br />

‘groen’. Het urgentieniveau van deze patiënten is laag. Men geeft aan<br />

dat deze patiëntengroep ook niet per definitie door een medisch<br />

specialist gezien wordt. In totaal wordt 8% van de patiënten niet door<br />

een medisch specialist gezien op de SEH. De vraag wordt door een<br />

nurse practitioner of SEH verpleegkundige afgehandeld. In <strong>het</strong> geval<br />

van categorie ‘rood’ is de patiënt in 17% van de gevallen overleden<br />

<strong>voor</strong>dat een specialist aanwezig was.<br />

Urgentieniveau<br />

Tijdlimiet <strong>voor</strong><br />

behandeling<br />

Blauw < 240 min<br />

Groen < 120 min<br />

Geel < 60 min<br />

Oranje < 10 min<br />

Rood direct<br />

Bron<br />

Gebaseerd op triageoverzicht SEH Gemini 2011.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Overzicht SEH bezoeken Gemini 2011.<br />

Totaal aantal bezoeken: 10.514<br />

geel<br />

37%<br />

49%<br />

oranje<br />

13%<br />

rood<br />

1%<br />

blauw<br />

3%<br />

% niet gezien medisch specialist<br />

Totaal: 8%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

groen<br />

46%<br />

10%<br />

3% 2%<br />

17%<br />

blauw groen geel oranje rood<br />

39


De huidige productie van <strong>het</strong><br />

Gemini wordt uitgevoerd in 5<br />

OK’s. Een deel van de<br />

ingrepen vindt plaats in <strong>het</strong><br />

Mediance in Schagen.<br />

Het is onduidelijk hoe<br />

doelmatig de huidige OK’s<br />

worden ingezet. De<br />

berekende bezetting uit<br />

eigen systemen is hoog<br />

(86,8%).<br />

Naar schatting moet <strong>het</strong><br />

mogelijk zijn om ook in 4<br />

OK’s de huidige productie<br />

uit te voeren.<br />

Analyse capaciteit (op hoofdlijnen)<br />

Gebruik huidige capaciteit: OK<br />

Organisatie<br />

Het Gemini beschikt over de volgende operatiecapaciteit:<br />

• 1 cataract straat<br />

• 1 poliklinische OK (POK)<br />

• 5 klinische OKs<br />

Het OK programma loopt van 08:00 tot 17:00. Een ploeg werkt door tot<br />

22:00. In de nachturen is een team via de achterwacht beschikbaar<br />

<strong>voor</strong> spoedingrepen.<br />

Daarnaast kan <strong>het</strong> Gemini gebruik maken van de OK capaciteit (2<br />

OKs) van Mediance in Schagen.<br />

Gebruik<br />

Het gemiddelde bezettingspercentage van de OK lag in <strong>het</strong> 4 e kwartaal<br />

van 2011 op 86,8%. Bijna de helft van de beschikbare OK tijd wordt<br />

ingevuld door de orthopedie.<br />

Ongeveer 3% van de benutting is <strong>voor</strong> spoedingrepen (m.n. <strong>voor</strong><br />

chirurgie en gynaecologie).<br />

Bronnen<br />

Interview Marco van Tongeren<br />

Cijfers OK benutting 4 e kwartaal 2011<br />

Benutting OK. 4e kwartaal 2011.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Gyn<br />

14%<br />

Uro<br />

7%<br />

Kno<br />

8%<br />

Ohk<br />

0%<br />

Ortho<br />

44%<br />

Mhk<br />

0%<br />

Chir<br />

27%<br />

Verdeling tijdbenutting OK. 4e kwartaal 2011.<br />

Spoed<br />

3%<br />

Herbenutting<br />

2%<br />

Reguliere<br />

benutting<br />

95%<br />

40


Bedden<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

47<br />

175<br />

Analyse capaciteit (op hoofdlijnen)<br />

Klinische bedden huidig portfolio vs. toekomstmogelijkheden<br />

Huidig Na doorvoeren<br />

Marsroute<br />

47 47<br />

149 145<br />

Na stop behandeling<br />

hoogcomplexe<br />

oncologische zorg<br />

Klinische bedden Dagbehandelingsbedden<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

40<br />

100<br />

Basiszorg: acuut,<br />

oncologisch, chronisch<br />

en electief<br />

De klinische capaciteit van <strong>het</strong> Gemini bedroeg in 2010 175<br />

klinische bedden. Het ingezette Marsroute programma heeft als<br />

doel om de klinische capaciteit met 26 bedden te reduceren door<br />

middel van ligduur verkorting en de hogere inzet van<br />

dagbehandelingscapaciteit. De beddenreductie via Marsroute<br />

gaat uit van de huidige zorgportfolio.<br />

Berekeningen <strong>voor</strong> de benodigde klinische beddencapaciteit per<br />

profiel zijn gemaakt op basis van <strong>het</strong> aantal verpleegdagen<br />

(2010) dat gemoeid is met de zorg die verschuift. De aanname bij<br />

de berekeningen is een gemiddelde bedbezetting van 80%.<br />

Berekeningen <strong>voor</strong> <strong>het</strong> benodigde aantal<br />

dagbehandelingsbedden per profiel zijn gemaakt op basis van<br />

<strong>het</strong> aantal dagverplegingsdagen (licht en zwaar, 2010) dat<br />

gemoeid is met de zorg die verschuift. De aanname bij de<br />

berekeningen is een gemiddelde bezetting van 90%. Daarnaast<br />

gaan we uit van een faciliteit die in de weekenden en tijdens<br />

feestdagen gesloten blijft (240 werkdagen per jaar).<br />

De cijfers vormen slechts een grove indicatie. Om<br />

daadwerkelijk benodigde capaciteit vast te stellen is<br />

verfijning noodzakelijk aan de hand van een detailanalyse.<br />

41


Technologische<br />

ontwikkelingen


Trends in de zorg<br />

De gezondheidszorg in 2020+<br />

De gezondheidszorg is volop in ontwikkeling. Niet alleen op <strong>het</strong><br />

gebied van innovaties en nieuwe technologieën, maar ook door<br />

middel van <strong>het</strong> efficiënter en effectiever inrichten van de<br />

primaire zorgprocessen en ondersteunende diensten. Onder<br />

andere d noodzaak om de toenemende zorgkosten beter te<br />

beheersen, zijn een belangrijke stimulans <strong>hier</strong>in. Als <strong>KPMG</strong> zien<br />

we diverse trends in de markt die impact hebben op de<br />

vormgeving van <strong>het</strong> toekomstige zorglandschap, de rol van de<br />

arts en patiënt en de inzet van nieuwe technologieën in <strong>het</strong><br />

zorgproces.<br />

De trends lopen uiteen van globalisering van zorg tot <strong>het</strong><br />

angstiger worden van patiënten door onveiligheid en<br />

complexiteit en <strong>het</strong> gerichter behandelen met nieuwe<br />

methoden en technieken, ondersteund door medische<br />

technologie. Niet alle trends zijn van toepassing op de situatie<br />

bij MCA Gemini Groep, maar een aantal specifieke middellange<br />

en lange termijn trends kunnen naar onze mening wel bijdragen<br />

aan de optimalisatie van de situatie binnen MCA Gemini Groep.<br />

Deze trends betreffen bij<strong>voor</strong>beeld:<br />

■ Power to the patient: de patiënt komt daadwerkelijk centraal<br />

te staan en wordt regisseur over zijn eigen zorgproces. Dit<br />

komt niet alleen tot uiting in de controle over <strong>het</strong> eigen<br />

medisch dossier, maar name in <strong>het</strong> zelf aanleveren van<br />

medische informatie, doe-<strong>het</strong>-zelf-zorg en actieve<br />

(thuis)monitoring.<br />

■ Vergrijzing: meer ouderen en met de daarbij behorende<br />

ziektebeelden, maar ook met <strong>het</strong> daarbij horende vraagstuk<br />

hoe de zorg toegankelijk kan worden gehouden of gemaakt<br />

<strong>voor</strong> deze oudere doelgroep (bij<strong>voor</strong>beeld logistiek-technisch<br />

of via welke kanalen informatie dient te worden verspreid)<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

■ Meer chronisch zieken: toename van welvaartsziekten<br />

■ Meer aandacht <strong>voor</strong> levensstijl: men wil bewuster omgaan<br />

met gezondheid en voeding, wat zal moeten worden<br />

ondersteund door de wijze waarop zorg wordt verleend door<br />

een zorginstelling en informatie <strong>hier</strong>over wordt aangedragen.<br />

■ Hogere prioriteit aan preventie: van <strong>het</strong> maken van een reis<br />

naar een kuuroord <strong>voor</strong> potentiële COPD patiënten tot<br />

<strong>voor</strong>lichting over en hulp bij <strong>het</strong> stoppen met roken. Dit alles<br />

ondersteund door de juiste informatie<strong>voor</strong>ziening.<br />

■ Stijgende zorgkosten: <strong>het</strong> leveren van zorg zal op een<br />

kostenefficiente wijze plaats moeten gaan vinden. Hiertoe<br />

zullen mogelijkheden worden geintroduceerd om dit meer<br />

locatieonafhankelijk en op gestandaardiseerde wijze aan te<br />

gaan bieden, zal spreiding en concentratie van zorg<br />

plaatsvinden en zullen verschuivingen van taken en<br />

verantwoordelijkheden gaan plaats vinden in de zorgketen<br />

(meer samenwerking). Dit alles met grote impact op <strong>het</strong><br />

delen van informatie en <strong>het</strong> beschikbaar stellen van<br />

informatie in de zorgketen.<br />

■ Digitalisering van de patiënt: <strong>het</strong> gebruik van smartphones<br />

en tablets zal alleen nog maar stijgen. Daarnaast verwacht<br />

de patiënt ook dat deze nieuwe technieken worden ingezet<br />

om <strong>het</strong> de patiënt gemakkelijker te maken en de toegang tot<br />

de zorg te verlagen. Een andere belangrijke ontwikkeling is<br />

‘crowd accelerated innovation’, wat ook in recent onderzoek<br />

van <strong>KPMG</strong> naar succesvolle e-Health initiatieven is<br />

aangetoond. Dit houdt in dat veelal uitsluitend initiatieven die<br />

een grote doelgroep bereiken en door deze groep worden<br />

ondersteund, langdurig succesvol zijn.<br />

43


Technologische ontwikkelingen (1)<br />

Technologische ontwikkelingen<br />

De beschreven trends leiden in alle gevallen in veranderingen in<br />

de informatiebehoefte en informatie<strong>voor</strong>ziening. Niet alleen zal<br />

immers informatie veel meer moeten worden ontsloten of<br />

uitgewisseld, maar anderzijds zal informatie vanuit andere<br />

kanalen worden aangeboden (vanuit de patiënt, vanuit<br />

ketenpartners, vanuit meetapparatuur etc.). Dit alles leidt<br />

enerzijds tot de ontwikkeling van nieuwe technologieën, maar<br />

anderzijds leiden de technologische innovaties op hun buurt ook<br />

tot deze trends. Hieronder volgt een beknopt overzicht van<br />

technologische innovaties van nu en in de toekomst, die<br />

noodzakelijk zijn om in te spelen op de trend of die de trends<br />

mogelijk maken. Op hoofdlijnen zijn de technologische<br />

innovaties onder te verdelen in intelligent devices, home<br />

diagnostics, health 2.0 en telemedicine, en imaging. Naast<br />

innovaties in (medische) technologie, kan ook <strong>het</strong> efficienter<br />

inzetten van (reeds bestaande) technologie, zoals Informatie<br />

Technologie (IT) grote meerwaarde bieden in de zorg van de<br />

toekomst.<br />

Inzet van Informatie Technologie<br />

Een goed <strong>voor</strong>beeld van de inzet van IT in de zorg is e-health.<br />

De Raad <strong>voor</strong> Volksgezondheid & Zorg (RVZ) onderscheidt drie<br />

typen diensten: e-zorg, e-zorgondersteuning en e-public health.<br />

Tot e-zorg rekent de RVZ onder meer toepassingen op <strong>het</strong><br />

gebied van e-diagnose, e-consulten en e-care. Technologische<br />

innovaties op dit gebied komen terug in de paragraaf ‘health 2.0<br />

en telemedicine’ (zie verderop). E-zorgondersteuning heeft<br />

betrekking op toepassingen als e-inzage in elektronische<br />

patiëntendossiers, e-management (bij<strong>voor</strong>beeld <strong>het</strong> online<br />

maken van afspraken) en onder e-public health verstaat de RVZ<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

onder andere e-preventie (zoals <strong>het</strong> bepalen en benaderen van<br />

risicogroepen via internet, <strong>het</strong> monitoren van de<br />

gezondheidstoestand van de bevolking en monitoren van<br />

verspreiding van ziekten) en e-gezondheids(zorg)<strong>voor</strong>lichting<br />

(medische informatie op internet). Momenteel geeft 50% van<br />

de Nederlandse ziekenhuizen aan gebruik te maken van een<br />

vorm van e-health (Verkenning e-health, <strong>KPMG</strong> rapport 2011).<br />

Deze ontwikkelingen zien wij terug in de praktijk, waar eHealth<br />

toepassingen in diverse vormen steeds meer worden<br />

geimplementeerd. Bij<strong>voor</strong>beeld <strong>voor</strong> <strong>het</strong> maken van afspraken,<br />

<strong>het</strong> invullen van intake vragenlijsten, een consult op afstand en<br />

de inzage in of aanvulling van <strong>het</strong> eigen medische dossier.<br />

Daarnaast wordt de informatie<strong>voor</strong>ziening van een<br />

zorginstelling beschikbaar gesteld aan de eerstelijn (huisartsen).<br />

Dit zijn ontwikkelingen die in de toekomst nader zullen<br />

toenemen. Daarnaast verwachten wij dat in de zorginstellingen<br />

zelf diverse functionaliteiten en informatie beschikbaar wordt<br />

gesteld via informatiezuilen. Hierdoor kan de patiënt meer<br />

zelfstandig diverse handelingen gaan doen, ook op locaties<br />

waar zich op dat moment geen gespecialiseerd personeel<br />

bevindt.<br />

Naast e-health is ook Domotica (ook wel huisautomatisering)<br />

een vorm van inzet van IT gericht op de zelfredzaamheid van<br />

patiënten. Het Domotica Platform Nederland hanteert sinds<br />

1994 de volgende definitie ‘domotica omvat alle apparaten en<br />

infrastructuren in en rond woningen, die elektronische<br />

informatie gebruiken <strong>voor</strong> <strong>het</strong> meten, programmeren en sturen<br />

van functies ten behoeve van bewoners en dienstverleners.’<br />

Domotica kan worden ingezet in de ondersteuning van<br />

chronisch zieken door <strong>het</strong> aanbieden van bij<strong>voor</strong>beeld<br />

bewegingssensoren, deurvergrendeling, belmatten en<br />

camera’s.<br />

44


Technologische ontwikkelingen (2)<br />

Al deze technologiën geven zorginstellingen de mogelijkheid de<br />

patiëntengroep op afstand te bedienen en te bewaken. Dit<br />

vermindert de logistieke stroom van patiënten en kan <strong>hier</strong>door<br />

een belangrijke ontwikkeling zijn bij de concentratie van zorg<br />

(waardoor er minder zorg in buitenlocaties komt).<br />

Intelligent devices<br />

In Nederland bezaten in december 2011 5.5 miljoen<br />

Nederlanders een smartphone, dat is een toename van 820.000<br />

nieuwe smartphone bezitters ten opzichte van juni 2011.<br />

Tegenwoordig maken ook niet alleen jongeren gebruik van de<br />

smartphone, ouderen weten hun weg <strong>hier</strong>naar ook steeds beter<br />

te vinden (Kamel Boulos et al., 2011). Ook de tabletmarkt maakt<br />

overigens een grotere groei door. In dezelfde periode groeide<br />

<strong>het</strong> aantal tablet gebruikers van minder dan een miljoen naar 1,7<br />

miljoen.<br />

De smartphone heeft ook een grote invloed op de medische<br />

sector. In de Verenigde Staten maakte in 2009 64% van de<br />

artsen gebruik van een smartphone. Verwacht wordt dat dit<br />

aantal stijgt tot 81% in 2012. De smartphone kan op<br />

verschillende terreinen een belangrijke functie in de medische<br />

sector vervullen. Zo heeft de smartphone een belangrijke<br />

ondersteunende rol <strong>voor</strong> medisch professionals, bij<strong>voor</strong>beeld<br />

als naslagmiddel of als dosiscalculator <strong>voor</strong> medicatie.<br />

Bovendien bestaan applicaties op de smartphone welke de<br />

meest recente richtlijnen betreffende een groot aantal<br />

ziektebeelden weergeven (Sarasohn-Kahn, 2010) of kan de<br />

smartphone worden ingezet <strong>voor</strong> videoconferencing.<br />

Ook op <strong>het</strong> gebied van diagnostiek vinden ontwikkelingen<br />

plaats. Zo ontwikkelen Amerikaanse en Australische<br />

momenteel een applicatie waarmee de oorzaak van<br />

verschillende respiratoire problemen vastgesteld kan worden.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

De patiënt wordt gevraagd in de smartphone te hoesten,<br />

waarna een programma de hoest analyseert om bij<strong>voor</strong>beeld tot<br />

de diagnose pneumonie te komen. Een “single-lead” ECG<br />

applicatie is op dit moment al op de consumentenmarkt<br />

beschikbaar, bij<strong>voor</strong>beeld <strong>voor</strong> <strong>het</strong> meten van <strong>het</strong> hartritme.<br />

Naast diagnostiek kunnen smartphones ook een belangrijke<br />

functie in <strong>het</strong> monitoren van patiënten hebben. Verschillende<br />

sensoren kunnen aan de smartphone gekoppeld worden om de<br />

door hen gemeten informatie naar de medisch professional te<br />

sturen. Accelerometers, temperatuur sensoren, bloed<br />

glucosemeter en saturatiemeters zijn <strong>hier</strong> enkele <strong>voor</strong>beelden<br />

van. Dergelijke ontwikkelingen kunnen bijdragen aan <strong>het</strong><br />

verminderen van bezoeken van patiënten aan een zorginstelling.<br />

Home diagnostics<br />

Steeds vaker kan de patiënt zelf diagnostische handelingen<br />

verrichten. De kerntaak van diagnostische apparaten is <strong>het</strong><br />

aantonen van de aanwezigheid van en/of hoeveelheid van<br />

moleculen gerelateerd aan een bepaald ziektebeeld. Bekende<br />

<strong>voor</strong>beelden <strong>hier</strong>van zijn de zwangerschapstest en de<br />

bloedglucosemeter. Het <strong>voor</strong>deel is dat deze onderzoeken niet<br />

meer plaats hoeven te vinden in <strong>het</strong> laboratorium, maar<br />

geschikt zijn <strong>voor</strong> gebruik in de thuissituatie. In de toekomst zal<br />

er meer van dit soort apparatuur beschikbaar komen, te denken<br />

valt bij<strong>voor</strong>beeld aan diagnosticeren van infectieziekten door<br />

middel van intelligente zakdoeken, een spiegel die<br />

hartfrequentie en bloedsaturatie meet of een ‘smart toilet’ die<br />

tijdens gebruik bloeddruk, gewicht, lichaamstemperatuur en<br />

eiwit in de urine meet (Gadget Lite, 2010). Door deze informatie<br />

rechtstreeks op te nemen in <strong>het</strong> dossier van een patiënt, wordt<br />

<strong>voor</strong>komen dat een patiënt <strong>voor</strong> dergelijke onderzoeken nog<br />

naar een fysieke locatie van de zorginstelling moet.<br />

45


Technologische ontwikkelingen (3)<br />

Telemedicine<br />

Zoals vermeld onder ‘inzet van Informatie Technologie’ vallen<br />

telemedicine toepassingen onder de RVZ-definitie e-zorg.<br />

Telemedicine (letterlijk: geneeskunde op afstand) kan <strong>voor</strong><br />

verschillende doeleinden worden gebruikt:<br />

■ Ondersteuning eerstelijn, bij<strong>voor</strong>beeld video-conferencing<br />

tussen arts en patiënt<br />

■ Monitoring op afstand (telemonitoring), bij<strong>voor</strong>beeld<br />

informatie afkomstig van sensoren gekoppeld aan een<br />

smartphone worden naar een arts verzonden<br />

■ Medische informatie<strong>voor</strong>ziening, bij<strong>voor</strong>beeld overal<br />

beschikbaar maken van professionele medische informatie<br />

■ Medisch onderwijs, bij<strong>voor</strong>beeld overal beschikbaar maken<br />

van (praktijk)informatie zoals <strong>het</strong> digitaal <strong>voor</strong>bespreken van<br />

een operatie<br />

Overige genoemde <strong>voor</strong>delen van telemedicine zijn een<br />

toegenomen bereikbaarheid van de zorg en een toename in de<br />

kostenefficiëntie. Bij<strong>voor</strong>beeld chronische ziektes kunnen op<br />

deze manier beter worden begeleid door terugloop in reistijd en<br />

ziekenhuisverblijf.<br />

Ook <strong>het</strong> uitvoeren van medische behandelingen op afstand<br />

(zoals operaties) valt onder de noemer telemedicine. Met<br />

behulp van bij<strong>voor</strong>beeld de Da Vinci Robot (zie kader onder<br />

praktijk<strong>voor</strong>beeld complexe zorg) is <strong>het</strong> mogelijk een operatie<br />

op afstand uit te voeren. De toepassing in de praktijk is op dit<br />

moment nog beperkt tot <strong>het</strong> uitvoeren van een operatie met de<br />

robot in dezelfde ruimte als waar de patiënt zich begeeft.<br />

Diverse testen hebben plaatsgevonden met de chirurg<br />

daadwerkelijk op afstand, maar tot op heden bevindt een<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

tweede chirurg zich altijd bij de patiënt. De verwachting is dat<br />

dit in de toekomst gaat veranderen.<br />

Daarnaast worden op dit moment steeds meer diensten<br />

aangeboden via de zogenaamde bedside terminals. Wij<br />

verwachten dat in de toekomst deze dienstverlening ook zal<br />

toenemen. Hierbij kan worden gedacht aan <strong>het</strong> hebben van<br />

contact met een specialist via deze terminal (waardoor de<br />

specialist niet meer op de locatie hoeft te zijn), <strong>het</strong> automatisch<br />

meten en versturen van de informatie door deze terminal of <strong>het</strong><br />

handmatig kunnen invoeren van informatie door de patiënt op<br />

deze terminal.<br />

Imaging<br />

Technologisch gezien staan er diverse ontwikkelingen op stapel<br />

die de nodige impact zullen hebben op de Nederlandse<br />

gezondheidszorg (Hillman, 2011). De oorzaak <strong>hier</strong>van is de<br />

ontwikkeling van nieuwe beeldvormende technieken, zoals<br />

molecular imaging (in vivo weergeven van biologische<br />

processen op cellulair en moleculair niveau), minimally invasive<br />

imaging (bij<strong>voor</strong>beeld gebruik van ‘pillen’ <strong>voor</strong>zien van<br />

camera’s). Daarnaast staan ook diverse ontwikkelingen op <strong>het</strong><br />

gebied van Computer Aided Diagnosis welke de arts kunnen<br />

ondersteunen met <strong>het</strong> stellen van de diagnose op basis van<br />

beelden. Een andere relevante “telemedicine” ontwikkeling op<br />

<strong>het</strong> gebied van imaging is bij<strong>voor</strong>beeld de outsourcing van<br />

radiologie. Door digitale beelden wordt <strong>het</strong> maken van foto’s en<br />

de plaats van beoordeling namelijk losgekoppeld. In de VS is <strong>het</strong><br />

niet ongebruikelijk om MRI beelden of röntgenfoto’s buiten<br />

kantooruren te laten beoordelen door tussenkomst van een<br />

“outsourcing company”. Dit kan binnen de VS plaats vinden,<br />

maar in toenemende mate verplaatst de teleradiologie zich over<br />

de grens, bij<strong>voor</strong>beeld naar India. (Thrall, 2007). De<br />

internationale teleradiologiemarkt wordt momenteel geschat op<br />

circa 7 miljard dollar. (Mahalakshmi, 2011).<br />

46


Technologische ontwikkelingen (4)<br />

Informatie uitwisseling<br />

De samenwerking in de zorgsector neemt steeds meer toe.<br />

Niet alleen vanuit de ketensamenwerking, maar vanuit de<br />

ontwikkelingen rondom spreiding en concentratie. Het<br />

uitwisselen van digitale informatie is <strong>hier</strong><strong>voor</strong><br />

rand<strong>voor</strong>waardelijk. Dit betreft niet alleen medische informatie,<br />

maar ook informatie over planning en logistiek. Het<br />

(her)gebruiken van capaciteit op andere locaties zal naar onze<br />

mening in de toekomst immers gaan toenemen. Niet alleen op<br />

de eigen locaties, maar ook in samenwerkingsverband.<br />

Aanpassing van de beheerorganisatie noodzakelijk<br />

Gebruik van de nieuwste technologie vergt omvangrijke<br />

investeringen in deze (medische) technologie, <strong>voor</strong> zowel de<br />

aanschaf als <strong>het</strong> onderhoud. Op landelijk niveau is de<br />

<strong>voor</strong>uitgang van de medische technologie zelfs een van de<br />

belangrijkste motoren achter de stijgende zorguitgaven. Uit<br />

onderzoek in de VS wordt gesteld dat de zorguitgaven als<br />

percentage van <strong>het</strong> GDP <strong>voor</strong> tenminste de helft, maar<br />

waarschijnlijk driekwart of meer, wordt bepaald door de ‘march<br />

of science’ [JONE02].<br />

Van de geschatte jaarlijkse toename van zorguitgaven in<br />

Nederland van bijna 3% van <strong>het</strong> BBP, is ruim 1% toe te<br />

rekenen aan technologie [CBP07]. Een optimale levenscyclus<br />

van deze dure (medische) technologie zal moeten worden<br />

nagestreefd om de functies van de technologie maximaal<br />

(veilig) te benutten en de investeringen rendabel te maken. Dit<br />

vraagt in veel gevallen een professionalisering van de<br />

beheerorganisaties van zorginstellingen. Een geïntegreerde<br />

beheerorganisatie <strong>voor</strong> zowel medische technologie en IT is,<br />

gezien de naar elkaar groeiende functionaliteiten,<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

rand<strong>voor</strong>waardelijk om innovatieve technologieën op een<br />

beheerste wijze in te voeren en te onderhouden. Daarnaast<br />

vraagt dit een volwassen, meetbaar en stuurbaar<br />

onderhoudsproces, inclusief expliciet toezicht <strong>hier</strong>op.<br />

Voorbeelden uit de praktijk<br />

Op de volgende bladzijden volgen een aantal<br />

praktijk<strong>voor</strong>beelden van de toepassing van technologische<br />

innovaties onderverdeeld naar toepassingen <strong>voor</strong> complexe<br />

zorg, chronische zorg en zorg algemeen (lees: niet specifiek<br />

complex of chronisch). Hoewel dit <strong>voor</strong>beelden zijn die op dit<br />

moment al worden gebruikt of zich in pilotfase bevinden, geven<br />

deze wel aan in welke richting de ontwikkelingen zich zullen<br />

gaan begeven. Vanzelfsprekend is <strong>het</strong> niet mogelijk om<br />

praktijk<strong>voor</strong>beelden te sc<strong>het</strong>sen die zich rond 2020 zullen<br />

afspelen.<br />

47


Prakijk<strong>voor</strong>beelden zorg algemeen (1)<br />

TeleMC<br />

TeleMC is een <strong>voor</strong>beeld van <strong>het</strong> gebruik van<br />

telemedicine in de dagelijkse praktijk in Nederland. Op<br />

<strong>het</strong> gebied van cardiologie, dermatologie, nefrologie,<br />

oogheelkunde, spirometrie en wondzorg wordt de<br />

expertise van de tweedelijns specialist geïncorporeerd<br />

in de eerste lijn. Binnen drie dagen krijgen de<br />

huisartsen advies over de hulpvraag van de patiënt. Zo<br />

wordt in 74% van de gevallen een bezoek aan <strong>het</strong><br />

ziekenhuis <strong>voor</strong>komen. TeleMC levert op dit moment<br />

diensten aan 4.000 huisartsen (ongeveer 50% van <strong>het</strong><br />

totaal) en 85% van de ziekenhuizen. Dit levert<br />

verschillende <strong>voor</strong>delen op <strong>voor</strong> de patiënt:<br />

behandeling door eigen arts, minder reistijd,<br />

behandeld met tweedelijns expertise, goede en snelle<br />

communicatie tussen specialisten en betere service<br />

naar de patiënt.<br />

Patiëntportalen<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Een patiëntportaal is een online toegangspoort die de<br />

patiënt via meerdere websites en/of functionaliteiten<br />

regie geeft bij <strong>het</strong> vergaren en delen van informatie<br />

over zijn of haar gezondheid. Patiënten kunnen <strong>hier</strong><br />

hun medische gegevens inzien en delen met<br />

zorgverleners. Ook kunnen zij zelfmetingsuitslagen en<br />

hun eigen gezondheidsgeschiedenis bijhouden.<br />

Inloggen gebeurt door een gebruikersnaam<br />

en wachtwoord of via DigiD. Inmiddels is er al een<br />

grote verscheidenheid aan zorgportalen beschikbaar<br />

met uitbreidende functionaliteiten.<br />

(zie bij<strong>voor</strong>beeld www.medischegegevens.nl en<br />

www.mijnflevoziekenhuis.nl)<br />

48


Prakijk<strong>voor</strong>beelden zorg algemeen (2)<br />

TeleDermatologie<br />

Met KSYOS TeleDermatologie overleggen eerstelijns<br />

zorgverleners met regionale dermatologen. Via een<br />

beveiligde internetverbinding worden huidfoto’s,<br />

anamnese en aanvullende informatie uitgewisseld. De<br />

huisarts ontvangt van KSYOS een digitale camera en<br />

een geaccrediteerde nascholing in <strong>het</strong> maken van<br />

kwalitatief goede huidfoto’s en <strong>het</strong> opstellen van een<br />

TeleDermatologie Consult. De efficiëntie wordt<br />

gemeten aan de hand van de reductie van <strong>het</strong> aantal<br />

verwijzingen naar de dermatoloog.<br />

“In de periode maart 2007 - september 2010 vonden<br />

Teledermatologieconsulten (TDC’s) plaats tussen 1821<br />

huisartsen en 166 dermatologen; 37.207 TDC’s<br />

werden geïncludeerd. Uit onderzoek gepubliceerd in<br />

<strong>het</strong> NTvG blijkt dat wanneer teledermatologie werd<br />

ingezet ter <strong>voor</strong>koming van een fysieke verwijzing (n =<br />

26.596), 74% van de verwijzingen naar de<br />

dermatoloog <strong>voor</strong>komen. 10.611 TDC’s werden<br />

ingezet <strong>voor</strong> advies; daarvan werd 16% van de<br />

patiënten fysiek verwezen naar de dermatoloog. In de<br />

totale populatie werd door teledermatologie 68% van<br />

de verwijzingen <strong>voor</strong>komen.<br />

De gemiddelde antwoordtijd van de dermatoloog<br />

bedroeg 4,6 h. Huisartsen ervoeren bij 86% van de<br />

TDC’s een leereffect en bij 88% was <strong>het</strong> antwoord van<br />

de dermatoloog bruikbaar. De geschatte<br />

kostenbesparing was 18%.” (ntvg.nl)<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

49


Prakijk<strong>voor</strong>beelden complexe zorg (1)<br />

Tele IC<br />

Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in Amsterdam en MC<br />

Zuiderzee in Lelystad zijn in april 2011 gestart met tele IC. Dit houdt<br />

in dat een intensivist van <strong>het</strong> OLVG 's avonds, 's nachts en in <strong>het</strong><br />

weekend op afstand de behandeling overneemt van patiënten op de<br />

Intensive Care (IC) in Lelystad. De intensivist wordt ter plaatse<br />

ondersteund door medisch specialisten en IC-verpleegkundigen van<br />

MC Zuiderzee.<br />

Door Tele-IC is een intensivist van een niveau 3 IC van begin af aan<br />

betrokken bij de zorg <strong>voor</strong> een ernstig zieke patiënt. Patiënten uit<br />

Flevoland die <strong>voor</strong> een levensbedreigende ziekte acuut behandeld<br />

moeten worden, kunnen <strong>hier</strong>door <strong>voor</strong>taan ook bij MC Zuiderzee<br />

terecht, totdat alsnog eventuele overplaatsing nodig is.<br />

In de Verenigde Staten wordt Tele-IC al jaren succesvol toegepast<br />

met bewezen resultaten op <strong>het</strong> gebied van efficiëncy en<br />

kostenbesparing. Onderzoek uit Amerika wijst uit dat door <strong>het</strong><br />

gebruik van Tele-IC de opnameduur omlaag kan, de uitkomsten van<br />

de behandeling beter zijn en de kosten verminderen.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

50


Prakijk<strong>voor</strong>beelden complexe zorg (2)<br />

Teleradiologie<br />

In Barcelona beoordeelt een gespecialiseerde kliniek foto’s, MRI, CT en PET-scans <strong>voor</strong> ziekenhuizen in 5 verschillende landen. Via <strong>het</strong><br />

internet kunnen ziekenhuizen gegevens naar de radiologiekliniek sturen. Deze telemedicine kliniek stuurt de foto’s vervolgens door naar<br />

gespecialiseerde centra ergens in Europa die aangesloten zijn bij <strong>het</strong> teleradiologie netwerk. Binnen 24 tot 48 uur liggen de analyses van de<br />

scan in handen van <strong>het</strong> ziekenhuis. Alle productieprocessen van <strong>het</strong> binnenhalen en beoordelen van gegevens tot <strong>het</strong> terugsturen van<br />

beoordelingsrapporten zijn afgestemd op de specifieke taak van de dienst. Communicatie tussen lokale behandelaars en radiologen van <strong>het</strong><br />

teleradiologiecentrum staat <strong>hier</strong>bij centraal. Voor twee Zweedse ziekenhuizen heeft teleradiologie geleid tot 50% reductie van de wachttijd<br />

en 34 % lagere kosten per scan. (http://www.telemedicineclinic.com)<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

51


Prakijk<strong>voor</strong>beelden chronische zorg<br />

Connect COPD online<br />

Het Havenziekenhuis in Rotterdam is in 2010 gestart<br />

met <strong>het</strong> actief ondersteunen van COPD-patiënten op<br />

afstand. De internettoepassing moet COPD-patiënten<br />

helpen doelen te stellen, meer structuur aan te<br />

brengen in hun dagritme en medicatiegebruik en te<br />

zien in hoeverre zij hun COPD onder controle hebben.<br />

Patiënten die gebruik maken van ‘mijn COPD online’<br />

kunnen ook online vragen aan de longarts stellen.<br />

Momenteel wordt gewerkt aan <strong>het</strong> inbouwen van<br />

signaleringen die terugrapporteren naar de<br />

zorgverlener. Deze moeten worden gedefinieerd door<br />

de behandelaar en kunnen dan in <strong>het</strong> programma<br />

worden verwerkt met als doel kortere lijnen en meer<br />

directe feedback.<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

Gezondheid a la Carte<br />

Gezond a la Carte is onderdeel van <strong>het</strong> MUMC+ en<br />

heeft als doel om grootschalige screening en preventie<br />

van hart- en vaatziekten, diabetes en andere<br />

chronische aandoeningen te bevorderen. Door middel<br />

van online leefstijlbegeleiding op <strong>het</strong> gebied van<br />

bewegen, gezonde voeding, reductie van stress en<br />

stoppen met roken worden deelnemers gecoacht naar<br />

een betere gezondheid. Het programma is in<br />

samenwerking met medische experts op de<br />

verschillende deelgebieden en de RHZ (Regionale<br />

HuisartsenZorg Heuvelland) ontwikkeld.<br />

Momenteel wordt Gezond a la Carte via de huisartsen<br />

van Maastricht Heuvelland aangeboden aan patiënten<br />

met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten<br />

(CVRM). Reeds maken een paar duizend patiënten<br />

gebruik van deze dienst.<br />

52


Geraadpleegde<br />

literatuur en<br />

interviews


Geraadpleegde literatuur<br />

Onderstaande vormt een lijst van de meest relevante geraadpleegde (wetenschappelijke) literatuur:<br />

• Cooperation and Competition panel NHS. “The impact of hospital treatment volumes on outcomes”, Working Paper Vol. 1 No. 1, 2010.<br />

• Gezondheidsraad. “Volumenormen (chirurgische) ingrepen”. December 2011.<br />

• Gezondheidsraad. “De basis moet goed!”. Februari 2012.<br />

• Min. VWS. “Beleidsregels WTZi”. Regeling van 18 september 2009, nr. DLZ/SFI-2941423<br />

• Min. VWS. “Beleidsvisie traumazorg 2006 – 2010”. 2006.<br />

• Min. VWS. “Reactie rapporten acute zorg en verloskunde “. 1 maart 2012. Kenmerk: CZ/TSZ-3106339<br />

• NVOG. “Nota normpraktijk gynaecologie. Versie 1.0”. 2000.<br />

• NVvH. “Normering chirurgische behandelingen. Versie 2.0”. September 2011.<br />

• NVZ. “Acute Verloskunde: Praktijkonderzoek naar gevolgen van ‘Een goed begin’”. Augustus 2010.<br />

• Stuurgroep zwangerschap en geboorte. “Een goed begin; veilige zorg rond zwangerschap en geboorte”. Januari 2010.<br />

• Regieraad Kwaliteit van Zorg (RVZ). “Concentratie, specialisatie en samenwerking van ziekenhuiszorg”. Januari 2012.<br />

• Werkgroep Kwaliteitsindeling SEH. “Spoedeisende hulp: Vanuit een stevige basis”. Oktober 2009.<br />

De volgende documenten van <strong>het</strong> Gemini Ziekenhuis en de MCA Gemini groep zijn benut gedurende <strong>het</strong> onderzoek:<br />

• Jaardocumenten 2009 en 2010<br />

• Management rapportages 2009 – 2011<br />

• Financiële rapportages 2009 - 2011<br />

• Productiecijfers 2009 - 2011<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

54


Geraadpleegde stakeholders<br />

<strong>KPMG</strong> Plexus heeft gedurende <strong>het</strong> onderzoek de volgende stakeholders gesproken:<br />

• Ministerie van VWS, directie Curatieve Zorg<br />

• Inspectie van de Gezondheidszorg, hoofdinspecteurs<br />

• MCA Gemini Groep, leden raad van bestuur en financiële controllers<br />

• UVIT, zorginkoop<br />

• Achmea, zorginkoop<br />

© 2012 <strong>KPMG</strong> N.V ., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in Nederland onder nummer 34153857, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong> Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige<br />

ondernemingen die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong> International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting<br />

through complexity’ zijn geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.<br />

55


© 2012 <strong>KPMG</strong> Advisory N.V., ingeschreven bij <strong>het</strong> handelsregister in<br />

Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van <strong>KPMG</strong><br />

Europe LLP en lid van <strong>het</strong> <strong>KPMG</strong>-netwerk van zelfstandige ondernemingen<br />

die verbonden zijn aan <strong>KPMG</strong> International Cooperative (‘<strong>KPMG</strong><br />

International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Gedrukt in<br />

Nederland. De naam <strong>KPMG</strong>, <strong>het</strong> logo en ‘cutting through complexity’ zijn<br />

geregistreerde merken van <strong>KPMG</strong> International.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!