Bulletin 26 - Vereniging voor Klinische Psychotherapie

Dynamisch persoonlijkheidsonderzoek in de forensische psychiatrie; het
Ontwikkelingsprofiel
Samenvatting van de lezing door Prof. Dr. H.J.C. van Marle, hoogleraar Forensische Psychiatrie aan
de Erasmus Universiteit te Rotterdam.
Het beoordelen van een verband tussen een stoornis en het delict is per definitie
het terrein van de forensische psychiatrie en de forensische psychologie.
Wanneer een forensisch psychiater een advies aan de rechtbank moet geven gaat
het met name om twee aspecten:
1. de toerekeningsvatbaarheid.
2. de recidiefgevaarlijkheid.
Beide begrippen zijn cruciaal. Maar tot nu toe zijn deze begrippen nog weinig
gespecificeerd. Het Ontwikkelingsprofiel kan bij beide aspecten van dienst zijn.
Bij de beoordeling van de toerekeningsvatbaarheid en de recidiefgevaarlijk- heid
dienen zowel situatief bepaalde factoren als intra- en interpersoonlijke factoren een
rol. Daarom komen bij een advies aan de rechtbank komt aan de orde:
-een forensisch psychiatrisch onderzoek (waar trouwens in het buitenland een
aparte opleiding voor is gecreëerd).
-een forensisch psychologisch onderzoek.
-een milieu onderzoek.
-en eventueel een klinische observatie.
Daarbij is een juridische vraag:
is er een verband tussen het delict en een eventuele stoornis?
En een gedragsdeskundige vraag:
is er een specifiek verband tussen situatieve, intrapersoonlijke en interpersoon- lijke
factoren ten tijde van het delict?
Ad 1. De toerekeningsvatbaarheid.
Tot nu toe bestaat er geen vaste maat voor de toerekeningsvatbaarheid. Een en
ander is niet gestandaardiseerd. En de mate van reproduceerbaarheid (door een test
en een hertest) is nooit onderzocht.
Men onderscheidt vijf graden van toerekeningsvatbaarheid:
- Iemand is geheel toerekeningsvatbaar. Bij veroordeling betekent dat
gevangenisstraf.